BD fiUBAT 2012

Siirt ilimizde vefa duygusunu yaşatanbir Anadolu Toprağı:

TilloHak flerleri hayr eyler / Arif an› seyreylerZanetme ki gayreyler / Mevla görelim neyler / Neylerse güzel eyler

Dillerden düflmeyen bu uzunca fliirin yazar›, Erzurum-Hasankale do¤umlu‹brahim Hakk› Hazretleri’dir. (1703-1780). Ömrünü geçirdi¤i yer günümüzünAyd›nlar ilçesi olan Tillo’dur. Süryanice “Yüksek Ruhlar”, Arapça “YüksekYer” anlam›na gelen Tillo, Siirt ilimize ‘mahallesi’ denilebilecek kadaryak›nd›r.

Tillo denince bugün akla, özellikle ‹smail Fakirullah, ‹brahim Hakk› veSultan Memduh Hazretleri ile “Ifl›k Hadisesi” gelmektedir. ‹smail FakirullahHazretleri (Hicri 1067-Miladi 1734). ‹brahim Hakk› Hazretleri, hem tasavvufve hem de temel bilimler alan›ndaki donan›m› nedeniyle “iki kanatl›” anlam›nagelen “Zülcenaheyn” unvan›n› alm›flt›r. Toplam 58 kitab› aras›nda“Marifetname”, en bilinenidir. Kutuplardan ve ekvatordan çizdi¤i dünyaharitalar›; günefl ve ay tutulmalar›; özellikle Tillo için hesaplad›¤› takvim,k›ble yönü ve namaz vakitleri, bu konularda çal›flan bilim adamlar› için bugünbile kaynak say›lmaktad›r. Gözlem için tasarlay›p yapt›¤› aletlerin vekitaplar›ndan baz›lar›n›n orijinal nüshalar› yan›nda, Hocas› ‹smail FakirullahHazretlerine olan de¤erbilirli¤inin bir göstergesi olarak tasarlad›¤› “Ifl›kHadisesi”, insanlar› buraya çeken önemli parametreler olmufltur.

Yazan: Prof. Dr. CENG‹Z IfiIk Baflkent Üniversitesi

96

arih 01. 01. 2011…

Yeni y›l›n ilk günününhüzmelerinin, kalk›p kalk›pinen sisler aras›nda f›rsat

buldukça incecik bir beyaz örtüyebürünmüfl çevremizi daha birayd›nl›kla görebilmeye ancak izinverdi¤i saatlerde, Ayd›nlar/Tillosokaklar›nday›m. Büyüsünde kald›¤›milk fley, Hükümet Kona¤› karfl›s›ndaki“Ölüler Kenti”nin sisin her kalk›fl›ndabirer tablo gibi sundu¤u gergef gibiifllenmifl mezar tafllar› ve aralar›ndakendini gösterip gösterip kaybolantürbeler... Bafllang›çta birkaç kifliad›ml›yordu kilit tafllar›yla henüz dahayeni döflenmifl Tillo sokaklar›n›. Ben,ablam, efliyle birlikte ye¤enim ve birde flimdinin Yeflilhisar Kaymakam›

olan Say›n Mehmet Kürkçü… Havaayaz m› ayaz!.. Yeni y›l›n ilk gününeden buraday›m, tam dabilemiyorum? Bildi¤im tek fley, sony›llardaki k›sa tatil günlerindeyurdumu, özellikle de yurdumun do¤uve güneydo¤u yöresini tan›ma f›rsat›n›kendime “arma¤an” olarak veriyorolmam. Yaz aylar›nda Kaunos’un tozutopra¤› içinde debelenip duran biriolarak son y›llarda kendim içinyapt›¤›m tek iyilik de bu zaten.Nedenini kendime sordu¤umda, cevapolarak akl›ma hep de Halil R›fatPafla’n›n “hat›rlanas›” ö¤retisi gelmektedir her nedense:

“Gidemedi¤in yer senin de¤ildir!” Bu kez de k›smet, Siirt ilimizin Süryanice “yüksek

BD MART 2012

T

97

ruh” anlam›na gelen Tillo’suymufl!.Dolaflt›kça ‘‹yi ki buraday›m’ dedirtenbüyüsü ile bir yorgan gibi s›cac›k sar›psarmal›yor insan›. Neyi ve nedengörece¤ini daha önceden ö¤renmiflolman da ayr› bir heyecana sürüklüyorseni... Yüre¤inin at›fl› ses verdikçe,ad›mlar›n daha da bir s›klafl›yor… Biran önce görmek, dokunmak istiyorsundaha gelmeden ö¤rendiklerinize…

Öncelikle de “Ifl›k Hadisesi” ile ünlüTürbe’yi ziyaret etmek istiyorum!..‹stiyorum da, ayaklar›m geri gerigidiyor sanki... Çünkü biliyorsunuzki, yeryüzündeki co¤rafyas› nedeniyledünyan›n baflka hiçbir topografyas›ndagerçekleflmesi mümkün olmayan birdüzenek, insanl›¤a “kadirflinasl›¤›nen etkin örne¤ini veren bir düflünceninürünü, binan›n 1960’l› y›llar›n

bafl›ndaki onar›m›yla birlikteart›k çal›flmaz olmufl!?Tillonun bu nedenle olanmutsuzlu¤u insan› sars›yordo¤all›kla... Sistemin yenidençal›flmas›nda ne kadar arzuluolduklar›n› hissediyorsunuzanlatt›klar›ndan: Geçen zaman aral›¤› içindesözkonusus düzene¤i ‹ngilizigelmifl, yapamam›fl!..Amerikal›s› gelmifl,yapamam›fl!.. Japonu, Alman›gelmifl, yine yapamam›fl!.. Vedo¤all›kla size de yans›yoronlar›n umutsuzluklar›!..Oysa içinizdengeçiriyorsunuz: ‘Keflke bizlerde flansl› olsayd›k da, yaln›zcaekinoks günlerindegerçekleflen sisteminçal›flmas›na bizler de flahitolsayd›k heyecanla. Bizler deflahit olsayd›k her y›l›nyaln›zca 21 Mart ve 23 Eylülgünlerinde 2800 metreuzakl›ktaki Botan Çay› Vadisiiçinden do¤an güneflin ilk›fl›klar›n›n, daha Tillo’nunsokaklar›n› ayd›nlatmadanTürbe içindeki zaman›n alt›

BD MART 2012

Tillo sokaklar›ndan bir görünümTillo sokaklar›ndan bir görünüm98

99

medresesinde rektörlük yapm›fltasavvuf ehli ‹smail FakirullahHazretlerinin kabri bafl›nadüfltü¤üne…’ Ahlarla.. vahlarlageçifltiriyorsunuz Türbe ziyaretini…

abristan içindeki eskiningergef gibi ifllenmifl mezarstelleri, Sizi düflünselolarak Ahlat’›n Selçuklu

Mezar tafllar›na al›p götürüyor. Birazrahatl›yorsunuz. Rahatlat›yorsunuzrahatlatmas›na ama gözünüzü flöylebir etrafta gezdirdi¤inizde, halleri birkere daha yüre¤inizi buruyor.Bak›ms›zl›ktan yok olup gitmeye“ramak” kalm›fllar. Bir daha bu kadaryüzy›l ömürleri yok!..

Ve soruyorsunuz kendinize: ‘Bukadar kültürel zenginlik acaba fazlam› bize? Fazla m› ki, de¤erlerini

bilemiyoruz? Yoksa ö¤renmemiflmiyiz daha hala bunlar›n geleceknesiller ad›na bizlerde emanetolduklar›n›?’ Geçmiflin izlerini tafl›yano güzelim arnavut tafllar›n›n sökülüpyerine döflenen kilit tafll› Tillosokaklar›nda yürüdü¤ünüzün herad›m›nda bu sorular› süreklisoruyorsunuz kendinize…Soruyorsunuz ilçenin adeta cançekiflen geleneksel eski kültüreldokusunun zarafetine flahit oldu¤unuzher an›nda.. “Sabat” (Tünel) ad›verilen Mardin’in “Abara” mimaritarz›n›n hemen yan› bafl›ndaki ça¤dafl“sabatlar› (?)” gördü¤ünüzde ise,hemen kafan›z› çeviriyorsunuz..Görmek istemiyorsunuz adetayanl›fll›klardan do¤an çirkinlikleri…Y›k›lmamak için direnen geleneksel“cas” mimarinin son temsilcileri olan

BD MART 2012

Tillo evlerindenbirinin girifl kap›s› "tac›"

K

100

iki kona¤›n girifli önündedurdu¤unuzda sanki bir “tablo”karfl›s›ndas›n›z… Giriflin üzerindeki“taç” nas›l da bir “gergef” gibiifllenmifl?.. O nas›l büyük bir sabr›nürünü?.. O ne büyük bir ustal›¤›ngünümüze miras›? Hemen oradaustay› aray›p da “elini öpmek” geçiyoriçinizden!.. Ne yaz›k ki, yok art›k…

Kendisiyle birlikte ustal›¤›n› daberaberinde götürmüfl, becerisini de…Bencilli¤inden mi?.. Asla!.. Devam›n›getirecek sonraki neslini bulamam›flbesbelli. Yitip gitmifl ve de gitmeküzere olan di¤er kültür de¤erlerimizgibi bunun da de¤erini bilememifliz.Yenik düflmüfl ça¤dafll›¤a (?!).. Yenikdüflmüfl yüzy›l›n keflfi “briket”malzemeye (?!)… “Pes” etmifl art›k,ad› her neyse “mozaik” benzetmelicephe giydirmelerine… Konaklardanbirinin içine girdi¤inizde içinizdeki“buruklu¤un” daha da artmas›na engelolam›yorsunuz: Çünkü çatlam›flduvarlar›n yüzeyi yerel kalemiflçili¤inin canl› örneklerini sunuyorsize… Ve çünkü iki katl› binan›n herbir mekan›n›n tasar›m› yerel sosyalyaflam›n solu¤unu aktar›yor. Art›ktafl›yorsunuz!.. Birilerini aramak, o

BD MART 2012

“Ifl›k Hadisesi”nin gerçekleflti¤i ‹smail Fakirullah ve‹brahim Hakk› Hazretleri’nin Türbesi, güneybat› yönden

KabristanKabristan

birilerine “hayk›rmak” istiyorsunuzyüre¤inizde s›k›flm›fl kalm›fl cümleyi:‘Yak›nl›¤› nedeniyle de Siirt ilimizininanç ve kültür turizmine kavuflmas›için tek potansiyeli var. O da T‹LLO…Ama Tillo da “hak” etti¤i yerde de¤il!’Tek kifli geliyor akl›ma o an bunusöylemem için. Hocam, Prof. Dr.Metin Sözen. Çeviriyorum numaras›n›ve coflkuyla dudaklar›mdan dökülüyoriçimden gelen bu cümle. Hem deKona¤›n merdivenli girifli üzerinden.Cevap olarak duyduklar›m yaln›zcao an için ferahlat›yor içimi: “Art›kTillo’yu ele alman›n zaman› geldi..”Sokaklar›nda dolaflmaya devamettikçe, bu “dingin” ilçemizin heminanç ve hem de kültür turizmiaç›s›ndan ne denli önemli oldu¤upekifliyor düflüncelerinizde… Çünküdaha henüz bitmemifltirgöreceklerimiz. Torun SadullahToprak Beyefendi’nin kendiolanaklar›yla özenle haz›rlay›pziyaretçilere sundu¤u “KutsalEmanetler” karfl›s›nda geçmifle dal›pgidiyorsunuz. Döneminin tasavvuf vetemel bilimlerinin flahidi olanmalzeme birarada ve iç içesunulmaktad›r size. Bir tarafta ‹smailFakirullah Hazretlerinn “Cübbesi”,öte yanda ‹brahim Hakk› Hazretleriningökbilim için kendi üretimi metal veahflap gözlem aletleri. Ve de ünlü“Marifetname” kitab›n›n orjinalnüshas›. Bu düflsel ziyafetyetmiyormufl gibi, bir dea¤›rlan›yorsunuz hemen karfl› odada.A¤›rlan›rken de kendi dünyan›za geridönüyorsunuz yavaflça. Dönerken de,adeta “fanus” içine al›nmas› gerekli

bu kutsal emanetlerin ça¤dafl birmüzecilik anlay›fl› ile sergilenmelerive bunun için “emanetin” sahipleriolan emanetçilerine b›rak›lmas›kofluluyla nelerin yap›lmas› gerekti¤igeçiyor zihninizden. Sonras›ndageleneksel dokusu bozulmam›fl sabatl›sokaklardan geçip “Kutsal Kuyu” yagötürüyorlar sizi. Giderken de “Kuyu”nun art›k halka mal olmufl mistikhikâyesi ile bilgilendiriliyorsunuz:

“‹smail Fakirullah Hazretleri birtaziyeden dönerken yol üzerindeki bukuyuya düflmüfl dalg›nl›kla. Saatlercearanm›fl. Bulundu¤unda ise kendisi

BD MART 2012

Özel bir mekanda sergilenen‹brahim Hakk› Hazretleri’ninkendi üretti¤i metal veahflap gözlem aletleri

101

102

art›k bir baflka boyuta geçmifltir.” Bilgilenmeye bilgilendiriliyorsunuzda, “Kuyu” bafl›na vard›¤›n›zda“yaflanan›” siz art›kyaflayam›yorsunuz! Mitosun tümö¤eleri yitip gitmifl çünkü… Ne yolkalm›fl ortada ve ne de kuyu a¤z›...“Yaz›k ki, ne yaz›k!..” Sözcük yinedökülüyor dudaklar›n›zdan, istesenizde istemeseniz de…

on dura¤›n›z, sisteminolmazsa olmaz› bir parças›olan 1399 rak›mdaki“Tefekkür Tepesi” üzerinde

‹brahim Hakk› Hazretlerinin kendisitaraf›ndan infla edilmifl “Duvar”.Buras› “soluklanmak” için bütüngüzellikleri cömertçe sunuyor Size…Ayaklar›n›z›n hemen alt›nda türküdizelerinden tan›d›¤›n›z Botan Çay›akmaktad›r inceden inceye ve k›vr›lak›vr›la… Vadi öylesine derindir ki,kendinizi bir Western filminin içindehissedersiniz adeta. Hele de havabizim orada oldu¤umuz gün gibi pusluise… Alabilirseniz e¤er kendiniziburadan, arada bir yenilense de‹brahim Hakk› Hazretleri taraf›ndanvadinin ucuna infla edilmifl “kuruduvara” bak›n ve ekinokslarda tam daarkas›ndan do¤an günefli hayal edin!...Ve de Hocas›na duydu¤u“kadirflinasl›¤›” yerine getirmek ad›nayarataca¤› “Ifl›k Sistemi” için bu bilimadam›m›z›n tek bafl›na u¤rafl›n›… Hiçde kolay de¤il elbette, yaklafl›k 2930metre uzakl›kta ve 160 metre altkottaki türbe içinde yer alan hocas›naait sandukan›n bafl› üzerine seneninyaln›zca bu iki gününde, 21 Mart ve

23 Eylül günlerinde günefl ›fl›¤›n›düflürmek… Ve de Tillo, hala dahaalaca karanl›k içindeyken…

Sabah›n de¤il ama, akflam›n alacas›çökmüfltür art›k Tillo’ya… ‹nerkentepeden afla¤›ya soruyorsunuzkendinize: ‘Tillo neden burada?..Neden yerleflilmifl bu da¤l›k araziye?..Yok muymufl bir baflka yer?..Nedendir bu isim: “Yükselen Ruh”?..’Neyse, ‘Vard›r bir hikmeti’ deyipgeçifltirmek istiyorsunuz. ‹stiyorsunuzda, hele de yap›lmas› gerekenlerinço¤u ile ilgili bir bilim adam› olarakduyars›z kalmak gibi bir lüksünüzünolmad›¤›n›n da bilinci içinde isenize¤er, bu bilinç adeta kemirip bitiriyorSizi. Buralarda oldu¤umuzdan haberliolan Vali Say›n Musa Çolak beyiziyaret etmeme izinli olmam, birazda olsa rahatlat›yor. En az›ndanburalar için ne yap›lmal› konusunus›ca¤› s›ca¤›na paylaflabilece¤im biryetkili, hem de ilin en etkin flahsiyeti

BD MART 2012

S

ile birlikte olaca¤›m. Anlat›yorumkendisine mesle¤ime yönelikyap›lmas› gerekenleri… O ise, sankibeni hiç duymuyor. Her defas›ndasözümü kesip, “Hocam, ‘Ifl›kHadisesi...” diyor. Bu kez ben O’nuduymuyorum sanki. Diyebiliyorumki ancak, ‘Ben astrofizikçi de¤ilim..bir arkeologum!..’

Yine bafll›yoruz konuflmaya…Dönülen nokta yine ayn›:

“Ifl›k Hadisesi”. Kurtulmak ad›naflu sözü verebiliyorum sonunda:

‘Do¤ru adresi bulabilirsem e¤er,neden olmas›n?’ Öyle ya!.. ‹ngilizigelmifl yapamam›fl; Japonu gelmiflyapamam›fl; Amerikal›s›, Alman›gelmifl yapamam›fl. Bunu söylerkende zihnimde geçiriyorum müracaatedece¤im bilim yuvas›n›: AkdenizÜniversitesi kampusu içindekiTÜB‹TAK Ulusal Gözlem Evi(TUG). Eski bir Akdeniz Üniversiteliolarak bildik ve tan›d›k kiflilerdir diyedüflünüyorum o an!..

Ankara’ya dönüyorum ve o akflambu yaflananlar› özetleyen bir mailat›yorum Kültür ve Turizm Bakan›m›zSay›n Ertu¤rul Günay Bey’e ve deKültür Varl›klar› ve Müzeler GenelMüdürü Say›n O. Murat Süslü Bey’e..Bu paylafl›mla da üzerimdeki yükühafifletmifl oluyordum kendimce..‹nanc›m, bunda da duyars›zkalmayacaklar›d›r. Ertesi gün deGözlem Evi Müdürü Prof. Dr. Say›nZeki Eker Bey ile konufluyorumTillo’nun “Ifl›k Hadisesi” olay›n›.Astrofizikçi olarak elbette kihaberdard› pirleri Erzurumlu ‹brahimHakk› Hazretleri’nden. Sadece birgünlük müsaade rica ediyordu “cevap”için. Ertesi gün döndü¤ünde ise,cevab› net ve kesindi: “Hocam!..Sistemi çözemesek bile, ‹brahimHakk› Hazretleri zaman›nda nas›lyapt›ysa, bizler de o yolu izler veyapar›z!..” 20 Mart günü Tillo’dabuluflmak üzere sözlefliyoruz. Zamaniçinde kezlerce telefonlaflsak da, ilk

BD MART 2012

Ekinoks günlerinde gerçekleflen "Ifl›k Hadisesi", temsili

103

104

kez o gün tan›yorum hocalar›m›: Prof.Dr. Zeki Eker (TUG); Prof. Dr. AdnanÖkten (‹st. Üni.); Yrd. Doç. Dr.Mustafa Helvac› (Akdeniz Üni.); Dr.Tuncay Öz›fl›k (TUG) ve demimar›m›z Doç. Dr. O¤uz Özer(Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üni.).

31. 01. 2011 tarihinde bafllayanserüven daha 19. 07. 2012 tarihindesonuçlanm›flt›r. Sonuçlanm›flt›rdiyorum, çünkü genç bilim adam› Dr.Tuncay Öz›fl›k’›n kendinden eminrahatlat›c› sözü hala dahakulaklar›mda: “Hocam!.. Güneflte birsakatl›k olmazsa, bizde de olmaz. 23Eylül günü sadece kahvemiziyudumlayaca¤›z keyifle!..”

özü burada kesip, 12 Ekim2011 günü “VIII. Uluslararas›Transplantasyon 2011TONKKD Kongresi” nin

aç›l›fl program›mdaki sunumumun,Tillo ile ilgili metnine b›rakmak

istiyorum son cümlelerimi:“Yeni y›l›n ilk günefli hocam›n

bafl› üzerine do¤mazsa, ben o güneflineyleyim”

Hoca- Ö¤renci iliflkisindeki,bizlerde art›k olmayan, kaybetti¤imiz“kadirflinasl›¤›” bu denli güçlü anlatanbir baflka söz, bir baflka ö¤reti dahavar m›d›r, bilemiyorum. Söz, 18.yüzy›l ortalar›n›n astronomi, t›p,matematik, fizik ve kimya gibi temelbilimler yan›nda, mimari sosyoloji vepsikoloji e¤itimi de alan Anadoluluünlü bir Mutasavv›f Erzurumlu‹brahim Hakk› Hazretleri’nindir.Ünlendi¤i “Marifetname” si yan›ndabugün tespit edilen farkl› konulardaki58 kitab›n daha yazar› olan ‹brahimHakk› Hazretleri. Sözün gitti¤i adresde, temel bilimler yan›nda özellikletasavvuf e¤itiminin temelini ald›¤›Hocas› ‹smail Fakirullah Hazretleri.‹brahim Hakk› Hazretleri bu söyleminiortada b›rakmam›fl, Hocas›’n›n ölümü

BD MART 2012

S

105

üzerine, kendisindeki astronomidisiplinini de doru¤a ç›kartarak,sözünü gerçeklefltirmifltir de…Bilgilerimize göre bugün NASAduvarlar›n›n birinde as›l› “Uzay›nderinliklerini Tillo’nun sokaklar›ndandaha iyi tan›yorum” diyecek kadar dakendine güvenli bu astrofizikçimiz nemi yapm›flt›r?

eliniz Siirt ilimizin,Süryanice “yüksek ruh”anlam›na gelen Tillo,günümüzün Ayd›nlar

ilçesindeki, içinde kendisinin de yatt›¤›Türbeye yönelik gerçeklefltirdi¤i birsistemi yak›ndan tan›yal›m: 1730’luy›llar›n bafl›nday›z. O günün koflullar›dikkate al›nd›¤›nda, Duvar gibi, Türbegibi ve Kule gibi sistemin olmazsaolmazlar›n›n yer seçiminde veinflas›nda kendisinin y›llarca u¤raflm›floldu¤unu tahmin etmek hiç de zorde¤ildir. Ortas›nda bir pencere aç›kl›¤›

b›rak›lm›fl olan duvar gündo¤umundaki derin Botan Çay› vadisikenar›nda; bugün alg›lamaktazorland›¤›m›z orijinal Türbe, bunoktadan 2930 metre bat›da ve ayn›aks üzerinde; Tepe noktas›n›n içbofllu¤una bir yans›t›c›n›nyerlefltirildi¤i Kule ise, Türbe’ninhemen kuzeydo¤u köflesinde. Hedef,Duvar-Kule ve Türbe içindekiHocas›na ait Sanduka’y› ekinokstarihlerinde do¤u-bat› aks› üzerineoturtmakt›r. T›pk› gez-göz-arpac›körne¤indeki gibi. Güneflin ekvatoradik düfltü¤ü ve bu nedenle de gece-gündüzün eflitlendi¤i 21 Mart ve 23Eylül günlerinde do¤an güneflin ilk›fl›klar›, Kule’ye yerlefltirilen biryans›t›c›ya çarp›p k›r›larak, türbeiçindeki ‹smail FakirullahHazretleri’nin, Hocas›’n›n kabri bafl›nadüflerken, ayn› zaman dilimi içindeTillo, Botan Vadisi kenar›ndaki duvarnedeniyle ayd›nl›ktan yoksun, alacakaranl›k içindedir. Buradavurgulanmas› gereken sisteminkendisinden çok, ‹brahim FakirullahHazretlerinin Tillo’nun topografikyap›s›n› okuyacak kadar arazi bilgisinede sahip oldu¤udur. Ne kadar iyi birtopograf olursan›z olunuz!.. Ne kadarçok iyi bir mimar olursan›z olunuz!..Ve ne kadar mükemmele yak›n birastrofizikçi olursan›z olunuz!..Saptanm›fl olan odur ki, böylesine birsistemi çal›flt›rabilmenin olmazsaolmaz›, Tillo özellikli bir yerinolmas›d›r ki, dünya haritas› üzerindeböylesini bir ikinci yer daha yoktur.‹brahim Hakk› Hazretleri gibi büyükbir mutasavv›f›n sistemi kurmas›ndaki

BD MART 2012

Ekinoks günlerindetürbe içindeki

Sandukan›n bafl›nadüflen güneflin

ilk ›fl›klar›

G

106

neden, elbette ki, “kibirlenme” gibibasit bir insani düflünce olamaz.Beklenilen, kelimelere döktü¤üdizenin derinli¤inde yatan felsefesidir:

‹çinde kald›¤›m›z karanl›k dünyaGüneflin ilk ›fl›nlar› ile yeniden nas›layd›nl›¤a kavufluyorsa; s›rlar nas›l daayan - beyan ortaya ç›k›yorsa; alacakaranl›k içinde kalan Tillolular, dahado¤rusu insanl›k da, t›pk› bafl› üzerinedüflürdü¤ü güneflle metaforlaflan,güneflin gücüyle özdeflleflen Hocas›n›nderunundaki engin tasavvuf ve temelbilimlerin saçt›¤› ilim ve irfanlabulacakt›r hakikatini.

Yaklafl›k 300 y›ldan buyana,alt›nda “kadirflinasl›¤›n” da yatt›¤›felsefesini bugüne tafl›yan sistem,

Türbe’nin 60’li y›llar›n bafl›ndakirestorasyonu ile adeta susturulmufltur.Siirtlilerin, Tillolular›n, gönlü buradaolan herkesin yüreklerini da¤layan bususkunluk, inan›yorum ki, ‹brahimHakk› Hazretleri’nin de ruhunarahats›zl›k vermifl, onu zedelemifltir.Çünkü gerçeklefltirdi¤i sistem art›kyaln›zca çal›flmamakla kalmam›fl,derininde yatan tasavvufi düflünceyide beraberinde karanl›¤a gömmüfltür.Böylesine bir gerçekle ilk kez karfl›karfl›ya kal›nd›¤›nda duyars›z kalmakgibi bir lüksümüz olabilir miydi?!..Hay›r!.. ‹flte bu nedenle y›l›n1 Oca¤›nda alt› bilim adam›n›nbirlikteli¤i ile bafllayan zorlu birserüven, 23 Eylül günü, yani y›l›nikinci ekinoks gününde sonlanm›fl vesistem yeniden hayat bulmufltur. Vedaha da önemlisi, ‹brahim Hakk›Hazretleri’nin bizlere b›rakt›¤› felsefimiras… T›pk›, hocal›¤›n› ›srarlabizlerden esirgemeyen ilimadamlar›m›z›n akademik ve sosyalyaflam›m›za katt›klar› gibi!..

ir baflka keyifli yudumu da,Vali Say›n Musa Çolak,Belediye Baflkan› Say›nMesut Memduho¤lu ve

flimdinin Kaymakam› Say›n AhmetY›ld›z’›n gayretleriyle devam edenTillo’nun kültür turizmine yönelikprojelerin sonuçland›r›lmas›sonras›nda almak umuduyla, sözümü,‹smail Fakirullah Hazretleri’ninözdeyifline ba¤lamak istiyorum:

“Anlarsa uza¤›m yak›n›md›r,Anlamazsa yak›n›m uza¤›md›r.”

Uzaktaki yakınlara saygılarımla.•

BDergâha aç›lan ahflap girifl kap›s›

BD MART 2012