beatha le bua - curriculum | ccea...éirigh le ferguson an bua a fháil orthu. bhí cúrsaí go dona...

beatha le bua

Arna fhoilsiú i 2007 ag Stòrlann Nàiseanta na Gàidhlig agus Cànan, le tacaíocht ón Bhuidheann Eadar-roinneil airson Ionnsachadh agus Leasachadh Coimhearsnachd (An Grúpa um Foghlaim agus Forbairt Pobail).

© Stòrlann Nàiseanta na Gàidhlig thar cionn na nÚdarás a bhfuil ionadaíocht acu ar MRG 2007.

Faigheann Stòrlann Nàiseanta na Gàidhlig tacaíocht ó Bhòrd na Gàidhlig.

Pictiúr Clúdaigh © Corbis.

Pictiúr Getty Images agus manutdpics.com

Gach ceart ar cosaint. Ní féidir cuid ar bith den leabhar seo a athfhoilsiú i gcruth ar bith nó ar dhóigh ar bith gach cead a fháil roimh ré ó Stòrlann Nàiseanta na Gàidhlig.

Arna dhearadh ag le Cànan Teo.

Arna aistriú agus arna tháirgeadh ag Multimedia CCEA.

Tá CCEA fíorbhuíoch as cead a fháil an áis seo a aistriú agus a chur in oiriúint ó Stòrlann Nàiseanta na Gàidhlig.

Alex Ferguson Book.indd 2 16/03/2012 12:12:42

ALEX

FER

GUSO

Nbeatha le bua

ooooooooooooooooaooooofooooo

0ooxooooooooowooooo

>ooooooodoooozooooooooooooooooooooo0o

4

Ag an Tús

Rugadh Alex Chapman Ferguson i mBaile Ghobhainn, Glaschú 31ú Nollaig 1941. Bhí sé ar an mhac is sine i dteaghlach Alexander agus Elizabeth Ferguson. Bhí deartháir amháin aige a bhí bliain níos óige ná é.

ALEX FERGUSON

oooooooo

0oooooooaooooofo0ooooxoooo

<oooowooooooooodoooozoooooooooooooooooooooooooo0o0

5

“

Bhí cuid mhór dugaí long ar Abhainn na Cluaidhe agus bhí athair Alex ag obair i gceann acu, duga long Fairfields. Nuair a bhí sé 15 bliana d’aois thosaigh Alex ar obair innealtóireachta a dhéanamh, agus measann cuid mhór daoine gur spreag an tógáil chrua seo é le dul leis an pheil.

ALEX FERGUSON


0ooxooooooooowooooo


6

Na Luathbhlianta

Cosúil le cuid de na bainisteoirí is fearr, ní imreoir den scoth a bhí i Ferguson i gcónaí. Bhí sé ag imirt go páirtaimseartha ag Queen’s Park Rangers ar feadh dhá bhliain sular bhog sé go St. Johnstone. Níor éirigh go rómhaith leis i bPeairt (Perth) ar chor ar bith, ach ag Nollaig 1963 d’imir Ferguson cluiche a tharraing aird na tíre air. Bhí imreoirí St. Johnstone gann san am agus iad ag taisteal go Glaschú le himirt in éadan Raonairí Ghlaschú (Glasgow Rangers) a bhí ag barr na Sraithe ag an am. Fuair Alex Ferguson trí chúl an lá sin, agus fuair St. Johstone an bua 3-1. Roimh i bhfad thug Jock Stein, bainisteoir clúiteach, Ferguson go Dún Phárlain (Dunfermline).

ALEX FERGUSON

7

oooooooo



oooooooo



© GETTY Images

ALEX FERGUSON


0ooxooooooooowooooo


8

Tá Jock Stein marbh anois, ach chaith Ferguson trí bliana ansin, na blianta is fearr a bhí aige mar imreoir.

Sa bhliain 1967 bhog sé chuig an fhoireann a bhí sé a leanúint agus é ina ghasúr, is é sin Raonairí Ghlaschú. Ach chuaigh sé chuig na Raonairí ag drocham. Chaill said in éadan Cheiltigh Ghlaschú (Glasgow Celtic) sa chluiche ceannais de Chorn na hAlban ag Hampden Park sa bhliain 1968. Cuireadh an locht ar Ferguson. Bhí ráfla ann fosta go raibh cuid de na daoine ag na Raonairí in éadán Ferguson cionn is go raibh sé pósta ar Chaitliceach. Ní iontas a bhí ann nuair a bhog sé go hEaglais Bhreac (Falkirk) tamall ina dhiaidh sin. Chaith sé ceithre bliana ag Brockville, agus tháinig deireadh lena laethanta mar imreoir ag foireann Inbhir Ádhair (Ayr) sa bhliain 1974.

ALEX FERGUSON

9

oooooooo



© GETTY Images

ALEX FERGUSON


0ooxooooooooowooooo


1 0

Ferguson ina bhainisteoir

Díreach mar a tharla agus é ina imreoir, thosaigh Ferguson ag bun an dréimire. Bhí sé ina bhainisteoir le foireann Shruighlea Thoir (East Stirlingshire) a bhí sa Dara Sraith. Thug sé an fhoireann chun cinn, ach taobh istigh de thrí mhí chuaigh sé chuig St Mirren. Ní raibh mórán airgid ag St Mirren ach oiread, ach mar sin féin, chuir Ferguson feabhas mór orthu, agus choinnigh siad a n-áit sa Chéad Sraith sa bhliain 1977.

Ach go luath ina dhiaidh sin thit Ferguson agus William Todd, Cathaoirleach St Mirren, amach le chéile, agus chaill Ferguson a phost. Sin an chéad uair agus an uair dheireanach a chaill sé a phost. Roimh i bhfad bhí sé ar an bhealach ó thuaidh chuig Obar Dheathain (Aberdeen).

ALEX FERGUSON

1 1

oooooooo



© GETTY Images

ALEX FERGUSON


0ooxooooooooowooooo


1 2

Obar Dheathain (Aberdeen)

Bhí foireann mhaith ag Ferguson anois. Foireann a bhí ábalta dul i gcomórtas leis na Ceiltigh agus le Raonairí Ghlaschú do na duaiseanna móra. Níor bhain sé rud ar bith sa chéad séasúr. Ach sa bhliain 1980 bhain Obar Dheathain an Chéad Sraith. Chuaigh siad ó neart go neart ina dhiaidh sin, agus sa bhliain 1983 bhain siad An Corn Eorpach. Bhuail siad an fhoireann chlúiteach Spáinneach, Real Madrid, 2-1 in Gottenburg. Go dtí an lá inniu níor bhain foireann Albanach ar bith eile duais Eorpach.

Bhain Ferguson naoi nduais mhóra uilig go léir agus é ag Obar Dheathain agus faoi 1986 bhí sé i ndiaidh an fhoireann a thabhairt chomh fada chun cinn agus a thiocfadh leis. Chomh maith leis sin bhí sé ina bhainisteoir ar fhoireann na hAlban i ndiaidh

ALEX FERGUSON

oooooooo



1 3

“

bhás Jock Stein sa bhliain 1985. Bhí sé ina bhainisteoir nuair a chuaigh siad chuig Corn an Domhain i Meicsiceo sa bhliain 1986. Bhí sé soiléir go raibh dúshlán nua de dhíth air, agus cé go raibh foirne mar Arsenal, Raonáirí Ghlaschú agus Tottenham Hotspur ag iarraidh air teacht chucu mar bhainisteoir, chuaigh sé go Manchan Aontaithe (Manchester United).

© GETTY Images

ALEX FERGUSON


0ooxooooooooowooooo


1 4

Manchan Aontaithe

Sa bhliain 1986, nuair a tháinig Alex Ferguson in áit Ron Atkinson mar bhainisteoir, ní raibh Príomhshraith Shasana bainte ag Manchan Aontaithe ó 1967 nuair a bhí leithéidí George Best, Denis Law agus Bobby Charlton ag imirt. Bhí sé soiléir cad é a bhí siad a iarraidh ó Ferguson.

Ach ní raibh sin furasta, nó bhí foireann láidir ag Learpholl (Liverpool) ag an am agus níor éirigh le Ferguson an bua a fháil orthu. Bhí cúrsaí go dona agus bhí cuid de lucht leanúna Mhanchan Aontaithe ag brath cúl a thabhairt leis an fhoireann. Ach d’athraigh cúrsaí nuair a bhain siad cluiche tábhachtach in éadan Nottingham Forest i gCorn FA Shasana sa bhliain 1990. Bhain Manchan Corn FA an séasúr sin, rud a thug tuilleadh ama do Ferguson. An bhliain ina

ALEX FERGUSON

oooooooo



1 5

“

dhiaidh sin, bhain Ferguson Corn na hEorpa ach níor éirigh leis bua a fháil sa Phríomhshraith. Shíl daoine nach mbainfeadh siad an tSraith a fhad agus a bhí Ferguson ina bhainisteoir. Ach sa deireadh, sa bhliain 1993, thóg siad an chéad duais, an chéad uair le 26 bliain ó bhain siad an tSraith go deireanach. Ní raibh oiread brú ar Ferguson anois.

Nuair a fuair siad an chéad áit, ní raibh siad ag iarraidh dul ar gcúl, ach a bheith go díreach mar a bhí Learpholl sna hochtóidí. Faoi cheannas Ferguson, bhí tús áite ag Manchan Aonaithe sna nochóidí, go díreach mar a bhí Learpholl roimhe sin. Sa bhliain 1999 bhain siad An Phríomhshraith, Corn FA agus Corn na hEorpa uilig go léir, an rud ba mhian le Ferguson níos mó ná aon rud eile ar an saol. Sna bomaití deireanacha fuair Teddy Sheringham agus Ole Gunnar

ALEX FERGUSON


0ooxooooooooowooooo


1 8

Solskjaer dhá chúl in éadan Bayern Munich agus fuair Ferguson áit sa stair mar laochra eile, leithéidí Sir Matt Busby agus Jock Stein. Mar bhainisteoir ar Mhanchan Aontaithe fuair sé an duais is airde sa pheil. Go luath ina dhiaidh sin, rinne Banríon Shasana ridire de as a ndearna sé don pheil thar na blianta, onóir a bhí tuillte go maith aige.

Gheall sé go n-éireodh sé as a bheith ina bhainisteoir sa bhliain 2002, ach d’athraigh sé a intinn agus chuir sé a ainm le conradh eile. D’admhaigh sé go raibh meancóg déanta aige. Bhain Arsenal an tSraith sa bhliain 2003. Bheartaigh Ferguson an tSraith a thabhairt ar ais ó Arsenal agus iarracht a thabhairt ar Chorn na hEorpa a bhaint an dara huair. Bhain siad Corn FA arís 2004, Corn na hEorpa 2008 agus an Phríomhsraith 2007, 2008

ALEX FERGUSON

oooooooo



1 9

“

agus 2009. I ndiaidh gach rud a rinne sé ag Aberdeen agus Manchan Aontaithe tá sé soiléir go bhfuil Alex Ferguson ina bhainsteoir chomh maith agus a bhí riamh sa Bhreatain.

ALEX FERGUSON

beatha le bua - curriculum | ccea...éirigh le ferguson an bua a fháil orthu. bhí cúrsaí go dona...

Documents