bedi da arcevanidspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/37133/1/literaturuli... · 2014-04-28 · wabua...
TRANSCRIPT
Wa bua ami re ji bis cxov re ba: ek li a ni gziT – var s k v la ve bi
s ken!
es iyo be dic da ar Ce va nic. be di –imi tom, rom di di Znel be
do bis Jams da i ba da; ar Ce va ni – imi tom, rom Ta vi su fal Ta mod
g mi sa iyo, Za la do bas ver egu e bo da!
TiT q mis sa u ku no va ni cxov re ba ise ga mo i a ra, wa mi Tac ar Se
Ce re bu la. ar Se Ce re bu la ma Si nac ki, ro de sac aka veb d nen. mu
dam gar bo da!
Tvi Ton iyo go ra mbor ga li – iagor kar ga re Te li – si
cocx liT daR das mu li gmi ri; Tvi Ton iyo da Ta Tu TaS xia – ar
z nev mus kia –ke Til So bi li ab ra gi, mTva ris dRes da ba de bu li
su li kre bi Ti!
su lis `mwvar T ve li~ ka ci iyo. ami tom yve la ze mets sa ku
Tar Tavs eb r Zo da!
wis q vi lis bor ba li ar dat ri a le bu la mis Tav ze, sxva yve la
Wir sax de li mo i lia, mag ram ar da ce mu la, ar ga bo ro te bu la, ar
da uy ria farxma li!
mog v Ta mi sa ni viT Se eZ lo ga da ed no uiR b lo ba iR b lad,
tan j va si xa ru lad, mar cxi ga mar j ve bad!
or bis bu ne ba hqon da sul Si Ca bu de bu li. bev r jer fer f li
dan aR m d ga ra wu Ti sof lis gan da un dob lad ga me te bu li!
sas wa u li ni Sa ni viT dah y ve bo da, ro gorc rCe uls, dav la
Ti ans!
ax lac max sovs `da Ta Tu TaS xi as~ ga moq vey ne ba Jur nal
`cis kar Si~. Tu sity vam Se iZ le ba Sec va los qve ya na, Wa bua ami re
ji bis sity vam Sec va la sa qar T ve lo. mo u lod ne lad mog vev li na
gmi ri, ro mel mac Ta ma mad gad mo a bi ja li te ra tu ris Car Co e bi
dan da cxov re ba Si gad mo vi da, Cven So ris dad ga, gag vam x ne va,
ime dis sxi vi ag vin To. yve las saT q me li la ma zad ga mo xa ta mur
man le ba ni Zem:
ro man ze dag Te ne bia,
fan j reb Si ri bi ra boa;
ra zvre bi, ra mtev ne bia,
ami re ji bo Wa bua!
mwa re re a lis ti iyo, mag ram, ama ve dros, ar mi na xavs sxva
mas ze uf ro la Ri ide a lis ti, don ki xo tu rad ma Ra li Ta vi si Si
na ga ni Ta vi suf le biT!
Rir se u lad id va Tavs da bo lom de ata ra cal kerZ tvir Ti
ada mi a no bi sa, cal kerZ tvir Ti aris tok ra to bi sa!
si cocx lis bo los be ris xa ris xiT Se i mo sa da, al baT, es
iyo ga mo xa tu le ba imi sa, Tu sa dam de mih yav da wvar T va su li sa!
srbo la grZel de ba: ek li a ni gziT – uk v da ve bi s ken!
Tamaz wivwivaZe
saqarTvelos mweralTa erovnuli akademia * LITERATURULI SAQARTVELO * ЛИТЕРАТУРУЛИ САКАРТВЕЛО
20 dekemberi, 2013 w. #75 (3685) gamocemis 77–e weli fasi 1 lari
be di da ar Ce va ni
20 dekemberi, 2013 w.2 gamoTxoveba
Wa bua ami re ji bis xsov nas
yo ve li wi na sa u ku ne mom dev no sa u ku ne Si mTav r de ba, iwu re ba er Ti Ta o bis ener ge ti ku li dro da sruli ad axa li re a lo ba dge ba...
yo ve li sa u ku nis dam de gi drama tu lia: XX sa u ku ne Si Caq ra XIX sau ku ni dan gad mo su li qar T vel mweral Ta da ma mu liS vil Ta `ma na To beli xom li~ – wu Ti sof lis sax li dan er T ma ne Tis mi yo le biTY ga vid nen didi ilia, ge ni a lu ri va JafSa ve la, brwyin va le aka ki we re Te li da sxva ni da sxva ni...
XX sa u ku nis da sawyi si – gan sa kuTre biT wi wa mur ze nas ro li tyvi iT – sa be dis we rod Seb run da qar T ve li eris T vis, qve ya na er T xans wyvdi adma da su li er ma um we o bam mo ic va. am sa ta nur ma drom da re Jim ma la mis mTli a nad amo Sa la eris ge ne ti ku ri ko di da zne ob ri vi da sa ba mi...
XXI sa u ku nis dam de gic ase Ti ve be dis we ru li ga mod ga: isev da isev eSmakis zeoba: er ze zne ob ri vi Zala do ba, rep re sia da... araer T ma brwyin va le moR va wem, mwe ral ma da xe lo van ma gul nat ken ma da to va sawuT ro...
* * *am apo ka lif su ri dro is tra ma li
(XIXXX sa u ku nis gzaj va re din ze) mo ulod ne lad gad moW ra uc nob ma qa rizmul ma mgzav r ma, TiT qos sak ra lur ma mxe dar ma; man sas wa u lad ga mov lo bedis we ru li gza da iupi te ri viT Se moa na Ta XXdan oc da me er Te sa u ku ne Si... es ̀ mgzav ri~ aR moC n da ̀ da Ta Tu TaS xias~ av to ri – ma Ra li, xme li, aris tokra ti qar T ve li sak ra lu ri Sar miT, `Tu TaS xas~ tvi fa riT aR beW di li `magi~ – ba to ni Wa bua ami re ji bi!..
mi si ro ma nis dra ma tiz mi (da mxat v ru li Rir se ba) im de nad mo ulod ne li aR moC n da, rom erT mo ment Si sa zo ga do e bam ver ga ac no bi e ra mi si ar si da mi si av to ris re a lu ri (xor ci e li) ar se bo ba...
Wa bua ami re jib ma Seq m na sru liad axa li wig ni, ste re o ti pe bis ga reT mdgo mi, Zve li da axa li sti lis da azrov ne bis sin Te zu ri mo de li, im de nad TviT m yo fa di da amo var d ni li `sis temu ri pro ce si dan~, rom sa zo ga do e bac da sa xel m wi foc sax tad dar Ca...
da Ta Tu TaS xi as mis ti kur ma perso naJ ma, ro gorc um T va ro Ra mis mxedar ma, ise ga i a ra qar T ve li eris suli er ya na ze... da to va uc na u ri na Tebis kva li da Ta vi si wi li – mom ki li da mo sam ke li...
di di Wa bua ami re ji bi, ise ve, rogorc XIX sa u ku nis zne ob ri vi siv rcis mwer le bi, sa ku Ta ri per so na Jebis ore u lad iq ca – yo vel gzaj vare din ze da `eS ma kis mo sax ve veb Si~ zne o bis sa gu Sa go sa ma ne bi Cad ga... da win aRud ga araerT mzak v ro bas...
erov nu li Za le bis T vis, ma mulis T vis, yo ve li Cven ga nis T vis, visac stki o da da awu xeb da sam Sob los be di, me tad mkveT ri da efeq tu ri (da brZnu li) iyo mi si mxar Si dgo ma: kal mis er Ti mos ma, fra zis er Ti gael ve ba...
Wa bua ami re ji bis dra ma tu li cxov re ba mis da mi ga nuwy ve te li devnis da Tval T va lis pro ce si iyo. miTo sur – qaj Ta xe liT Seq m nil siste ma Si. man, ro gorc `Tu TaS xas oreul ma~, ga aR wia am `Sa vi tvi fa ri dan~ da, Se iZ le ba iT q vas, rom man mo i go qa jeb Tan di di omis er Ti fa za (sa kuTar er Tan er Tad)...
`go ra mbor ga li~ mis i dev nis uwyve ti pro ce sia... ro me lic ax lac grZel de ba... xo lo `da Ta Tu TaS xi a~ mi si ma ra di u li brZola uz ne o ba sTan – ro me lic jerac ar das ru le bu la!..
dro, ro me lic dad ga da ram denad me Ser bil da qar T ve li eris saar se bo siv r ce ze, gar k ve ul wi lad am ubad lo wig neb ma da mis ma av tor mac da a ye nes...
Wa bua ami re jib ma si cocx le mi waze be ri da vi Tis fa lan d riT (fi loniT) ga as ru la. amiT su li e ri siw midis da rwme nis an d re zu li ma ga li Ti dag vi to va! igi si cocx lis bo lo Jamam de su li e rad suf Ta da uSi Sa ri dar Ca, `vi Tar ca uxor co~, ami to mac myo varJams gvqon da mi si ime di da miva Su reb diT saS ve lad!..
bo lo xans Cven ar gves mo da mi si xma, ro me lic Ca ex So (da e kar ga) `u dab no Ta Si na~ Za xi liT, mag ram mas es mo da Cve ni xma da miv dev diT mis mi er did et rat ze (da fa ze) ga mo sa xul qar Tul sity va Ta da bge ra Ta (a soni San Ta) ener gi as! Cven amo vi kiTxeT mi si erTer Ti bo lo an dre zulsak ra lu ri fra za – (gzav ni li qar T ve li xal xi sad mi):
`Wku iT, qar T ve le bo, Wku iT!..~mar T lac `Wku iT, qar T ve le bo~,
To rem mte ri Cve ni ar aris uW kuo da ver mo vi gebT oms mas Tan.
Wkua er Tia da cod na me o re: – uWku od ver Se valT uc nob dro Si da ver dav b run de biT iqi dan!.. ver Se valT mdi na re Si, ro mel mac un da Ca mo i aros!..
diax, glo ba lur dro Ta udab no Si gza ab ne ul ers an der Zad dag vi to va es fra za WeS ma ri tad na Tel ma gon ma (`Wku iT, qar T ve le bo, Wku iT!~)
di di tki vi lia qar T ve li eris Tvis mi si gas v la wu Ti sof li dan.
ma ra di u li pa ti vi, xsov na da naTe li mas.
saqarTvelos mweralTa erovnu-li akademiisa da mecnierebaTa
erovnuli akademiis saxeliT:
Tamaz wivwivaZegiorgi kvesitaZe
rezo amaSukeliavTandil arabuli
koba arabuligivi alxaziSvili
aleko gabelaiajumber gogriWianirismag gordeziani
jemal davlianiZebaTu danelia
leqso doreuliTamar erisTavi
SoTa zoiZegeno kalandia
zaur kalandiarene kalandia
daviT kaxaberiguCa kvaracxelia
emzar kvitaiSvilijumber lominaZe
roin metreveliTemur naneiSvili
avTandil silagaZegivi sixaruliZe
roman SaqaraSviliTemur CalabaSvili
avTo CxaiZevaxtang xarCilavaelguja xinTibiZe
elizbar javeliZejemal jayeli
oTar jirkvaliSvili
` `,,`WkuiT,qarTvelebo,WkuiT...~
Cve ni in te li gen cia, mec ni e re bi, li te ra tu ri sa da xe lov ne bis moR va we ni, mTe li sa qar T ve lo da am wux ra di di qar T ve li mwer lis, si cocx le Si ve kla siko sad aRi a re bu li mwer li sa da WeS ma ri ti eris ka cis ba ton Wa bua ami re ji bis gar dac va le bam.
es iyo ka ci, vis gul sa da mxreb zec ga da i a ra XX sa u ku nis sa qar T ve los yvela tki vil ma, vi sac bed ma ar gu na gan sa kuT re bu li eris ka cis da ga mor Ce u li Se moq me dis xved ri. Tavs da te xil ma ube du re bam ara Tu ver ga te xa, mu dam warb Se ux re lad eb r Zo da sab Wo Ta re Jims. ar se bu li sad mi pro tes t ma, sam Sob los usazR v ro siy va rul ma Seq m na mi si uk v da vi `da Ta Tu TaS xi a~ Tu `go ra mbor gali~.
dRes is ma ra di ul sa qar T ve los Se u er T da, mi si gmi re bi ki ma ra di u lad icxov re ben yve la WeS ma ri ti qar T ve lis gul Si. Cvens Rrma mwu xa re bas vu erTebT mTe li sa qar T ve los tki vils di di qar T ve lis gar dac va le bis ga mo.
lan Cxu Tis li te ra tu ru li ga er Ti a ne ba `sa me ba~
Wa bua ami re ji bi – qar Tu li mwer lo bis si a ma yemTlad sa qar T ve lo, maT So ris Cve ni kuTxe, sa meg re lo da mi si Se moq me de
bi Ti in te li gen cia di dad da am wux ra Cve ni udi de si Ta na med ro vis, kla si ko si Se moq me di sa da sa xe lo va ni moR va wis, ba to ni Wa bu as gar dac va le bas.
is mSve ni e re bi sa da na Te li ge ni is me xot be iyo. rus Ta ve lis mzi ur sul ze Sey va re bu li, mi si uk v da ve bis rwme niT gam s W va lu li da STa go ne bu li.
Wa bua ami re ji bis Se moq me de ba mis si cocx le Si ve da fas da da ma ra di so bis gvir g vi ni Rir se u lad da id ga, rad gan mi si gan v li li gza Ta vad aris gvir g vi ni cxov re bi sa, Se moq me de bi Ti tri um fi sa, cxov re ba ze ga mar j ve bi sa.
igi eZeb da da WeS ma ri tad po va ga mo xat vis Ta vi se bu ri sa Su a le be bi. war moa Ci na qar Tu li sity vis sti qia, mi si pir ve l q m ni li, ga nu me o re be li xa tov ne ba, ra sac usa da geb da qar T ve li ada mi a nis mdi dar bu ne bas da su li er siZ li e res.
arc erT mwe rals ase Rrmad da srul fa sov nad ar ausa xavs meg re li ka cis, ro gorc sa er To qar Tu li fe no me nis, su li e ri siR r me, ro gorc es ba ton ma Wabu am ,, da Ta Tu TaS xi a Si ~ SeZ lo.
mos wav le axal gaz r deb Tan er Tad 17 de kem bers se na kis ioane naT lis m cemlis ta Zar Si avan TebT san T lebs da RmerTs Se va ved rebT ba to ni Wa bu as suls.
bo ris da vi Taiaak. we reT lis sa xe lo bis pre mi is la u re a ti
Wa bua ami re ji bisa xe li Wa bua ami re ji bi sa qar T ve lo Si er Ta der Tia!li te ra tu ris kla si ko sad si cocx le Si ve aRi a re bu li mwe ra li sa qar T ve
lo Si er Ta der Tia da es aris ba to ni Wa bua ami re ji bi.mwe ra li rom be rad aR k ve ci li yos, sa qar T ve lo Si er Ta der Tia da es aris
ba to ni Wa bua ami re ji bi.be ri wmin da ni rom vin mes naT lia yo fi li yos, pir ve li Sem Tx ve vaa da es iyo
be ri da vi Ti – Wa bua ami re ji bi.be ro ba Si da vi Ti da ero ba Si Wa bua ami re ji bi Ce mi sa xe lo va ni naT lia iyo.
is mwer da: Se nis Ta na ka cis naT li o ba yve la qris ti a nis T vis sa sur ve liao. naTlo ba Ca tar da im mxa re Si, sa dac an d ria pir vel wo de bul ma qris ti a no ba iqa daga: ̀ Se ved qve ya na sa Si na, ro mel sa ca di da Wa ra ewo de ba~. Sem deg swo red aqe dan mo e fi na qris tes na Te li sru li ad sa qar T ve los.
Ce mi di di naT li is mi er na Cu qa ri xa ti Ce mi oja xis re lik viaa – am xat Tan va ved reb mis suls ufals..
qal ba ton Ta mars, mis ojaxs, mTel sa qar T ve los vucxa deb sam Zi mars.
je mal ja ye li
320 dekemberi, 2013 w. gamoTxoveba
sa qar T ve lo, q. Tbi li si, Ta vi suf le bis mo e da ni #4, sa qar T ve los mwe ral Ta erov nu li aka de mia qal ba ton Ta mar ja va xiS vil-ami re ji bi sas
qal ba to no Ta mar, uf lis gan xel das x mu lo de da Tu fa lo, vi zi a reb Tqvens usazR v ro mwu xa re bas Se u da re be li Ta namecxed ris, iS vi a Ti me gob ri sa da su lis Ta na zi a ri ada mi a nis da kar g vis ga mo.
qar T vel mwe ral Ta var s k v la ve Tis cis ka ba dons ki moswy da ki dev er Ti var s k v la vi – Wa bua ami re ji bi da mswrafl mSo be li xal xis gu leb Si da na wil da Txe miT ter fam de. gvedri, ze ci e ro, Se in de msof lio sat kiv re bis dam te vi qar T veli mwer lis tan ju li su li sa ma ra di so sa su fev lis ken mi maval gza ze. Ta vis dad re ki Ta da mux lis moy riT ma rad Tqve ni
vax tang miS ve lia.po li to lo gi, is to ri is mec ni e re ba Ta doq to ri, biz nes me ni.
mos ko vi. 2013 we li, 16 de kem be ri.
waxvedi da mainc darCiqar Tul sa sity veTs me fe mo uk v da – Wa bua ami re ji bi. igi mar to me fe ar yo fi la, Wa bua ama ve dros sa sity ve Tis
msa xu ric gax l daT. amiT igi macxo vars hba Zav da: Rmer T kaci xom fe xeb sa hbans Ta vis mo wa fe ebs!
me fe Wa bua ara mar to sar d lob da sity va TaA legions da mis gan axal sam ya ros, axal si nam d vi les qmni da. igi, rogorc glex ka ci vazs, ise uv li da, pat ro nob da, fur C ni da yo vel qar Tul sity vas da su li e ri mtev ne bis gan saR v To Rvi nos gvi wu rav da.
ara vin me gu le ba cocxal Ta So ris, Wa bu as na i rad rom hgav des Ta vis sam Sob los...
sa qar T ve lo sa viT jij g na Wa bua mter ma Tu moy va rem: raRa ar mo u go nes, ra ar da ab ra les, ro gor ar awa mes, mag ram is, rac Cven, Cve u leb riv mok v da vebs, gag v d reks, gag v texs da dag v W muW nis, Wa bu as na i rebs mxo lod swvar Tavs, aw rTobs da Ta vis pi rad cxov re bi se ul sat ki vars mkiTx ve lisaT vis mwer lur oq rod ga da ad no bi nebs.
Wabuam ise icxov ra, aTas jer Se iZ le bo da mom k v da ri yo, mag ram – ara, ufal ma ar mi i Ro mi si su li, sa nam `da Ta TuTaS xia~ ar da a we ri na da am q vey ni e ri va li ar mo ax de vi na.
val mox di lo me fevmsa xu ro, di do Wa bu av, bed ni e ri xar, rom wax ve di da ma inc dar Ci Se ni sa qar T ve los upir ve les me om rad da meS ro med.
Ta maz kva Wan ti ra Ze16.12. 2013
qar Tu li Se moq me de bi Ti su lis ze o bis mTa va ri moq me di pir ni Tan da Tan sto ve ben am q vey ni ur sa qar T ve los. mi dis, TiT q mis gag ve ca la di di Ta o ba, ro mel mac qar Tu li kul tu ra ga a cis k rov na; es Ta o ba im pe ri as yve la ze di di Za liT eb r Zo da da amar cxeb da. amar cxeb da imiT, rom Ta vi si ma Ra li Se moqme de bi Ti kul tu riT am t ki ceb da: ar aris saqar T ve lo, qar T ve li xal xi is eri, is qve ya na, ro me lic Se iZ le ba da i mor Ci lo.
Wa bua ami re ji bi wa vi da iq, gax da im sam ya ros bi na da ri, sa dac un da wa su li yo – ma ra di so ba Si. mag ram Cven gvtki va, rad gan gag ve ca la. vid re cocxa li iyo, vid re am qa la qis bi nad rad gvegu le bo da, Za las gvma teb da, gva i me deb da: yve la dro is di di qar T ve li mwe ra li aq iyo, am qa laqSi. Cven ima ve ha e riT vsun T qav diT, rom li Tac igi. es gvam x ne veb da. Wa bua ami re ji bis am q vey niu ri ar se bo ba gvam did reb da.
Wa bua ami re jib ma, msgav sad sul m na Ti wi napre bi sa, di di gan Zi da u to va sa qar T ve los – is su li e ri sawyao, rom li Tac sa u ku ne e bis ganmav lo ba Si isaz r do e ben Ta o be bi, – man qar Tuli zne ob ri o ba ise war mo a Ci na, ro go ric iyo da ro go ric un da iyos dRe sac.
es di di mwe ra li di di pi rov ne bac iyo – wle bis gan mav lo ba Si swo red mis pi rov ne ba Si
vWvret di ad rin de li sa qar T ve los go ni Ta da su liT mZlavr kacT. ami tom vfiq rob di: am qa laq Si, Cvens So ris ara mxo lod di di qarT ve li mwe ra li, di di ka cic cxov rob da. da ra o den did gu lub r y vi lo bad, Ri mi lis momg v re la dac ar un da Ca miT va los vin mem, Tan mdev da fiq ri: `ki, ham le tis gar dac v lil mama ze am bob da Seq s pi ri `is ka ci iyo, viT Sehfe ris kac sa ka co ba~, mag ram Cvens Wa bua amire jibs gu lis x mob dameT qi~.
ga da sax le bis wleb Si erT eb ra el kacs da u me gob r da – ab rek ba ToS vils, ro me lic ni ki ta xruS Cov ze Tav das x mis mcde lo bisT vis da a pa tim res. Wa bua ami re jib ze sa ubri sas bni ab re ki mu dam das Zen da: `ka ci!~ ar Se miZ lia, dRes ba ton Wa bu as imis ga moc ar mi va dev no di di mad lo ba, rom qar Tul lite ra tu ra Si Seh q m na brZe ni eb ra e li ka cis – mor du xa is – sa xe da ami Tac ga mo xa ta qarTu li mwer lo bis hu ma nis tu ri su lis k ve Teba. xo lo did ma aka ki va sa Zem, ro ca msa xi o bis sax lis ki be ze qo Si niT amo ma vals mor du xa is sa xe Se vu qe, si a ma yiT Mmomigo ,,me brZe ni eb rae lis sa xe Sev q me ni.~
Wa bua ami re jib ma ki dev er Txel da a das tura: did Se moq me de bas di di pi rov ne ba ni qmni an.
gu ram ba Ti aS vi li
Wa bua ami re ji bis ojaxs,qal ba ton Ta mar ja va xiS vils
qal ba to no Ta mar, Za li an vwux varT, rom Cve ni qvey ni sa da pi ra dad Tqven T vis am um Zi mes dRe eb Si ar varT Tqvens gver diT. sam Sob los gan Sors, ucxo eT Si yof ni sas su lis Sem Z v re li tki vi li mog va ye na di di qar T ve li mwer lis, da ud g ro me li sa zoga do moR va wis, Tqve ni sju li e ri me uR li sa da Cve ni me gob ris – Wa bua ami re ji bis (be ri da vi Tis) gar dac va le bam.
Rrmad varT dar w mu ne bu li, rom Wa bua ami re ji bis sa xe li ma ra di so ba Si ga da vi da da uk v da vi iq ne ba uku ni Ti uku ni sam de.
sam Zi mar Tan er Tad gvin da mad lo ba giTx raT im di di ama gis T vis, rac Tqven Wa buas mi marT mi giZR viT.
Sev TxovT ufals, rom Wa bu as su li mar Tal Ta So ris, ma ra di ul na Tel Si am yo fos.
Tqve ni lu i za da ro in met re ve le biCe xe Ti, pra Ra
15.12.2013 we li.
didSemoqmedebasdidipirovnebanihqmnian
20 dekemberi, 2013 w.4
Sen ers sa qar T ve los mo uk v di! wax ve di da dar Ca si ca ri e le, Cu mi, amo uv se bi... Tan ga i yo le ke TilSo bi le ba, si la ma ze, ra in do ba... am so fel Si yve la fer amas Cven gvazi a reb di Se ni ar se bo biT, yo fiT, vaJ ka co biT, da ud g rom lo biT.
uc na u ria, ise ge sa ub re bi, rogorc Cve u leb riv mok v davs... arc Sev xe bi var Se ni uk v da ve bis wyaros, Sens sity va Si Ca mos x mul Zeglebs, ara civ sa da mi u ka rebT, aramed uk ve xal x Si ga sulT, mis gulSi fes v gam d garT... Se ni gmi re bis eniT la pa ra kobs xal xi, mar ga lite bi vi Taa gab ne u li Se ni fra ze bi, uf ro me tic, Se ni gmi re bi – da Ta Tu TaS xia, za ran dia, se ge di mxatv ru li na war mo e bis per so na Je bi aRar ari an uk ve, Sen gan da mo u kideb lad ga nag r Zo ben cxov re bas, ro gorc re a lu rad ar se bu li isto ri u li pi re bi. amis erTer Ti Ci ne bu li ma ga li Tia aka mor Ci laZis Se sa niS na vi ro ma ni `gadafrena ma da Tov ze~.
es mxo lod rCe ul Ta xved ria!uka nas k ne li aTi we lia, sxe u
li nelne la ga gi ji ut da, aRar ge mor Ci le bo da, mag ram gam Cen ma go ni da mar j ve na da gi to va, rac yve la ze me tad sWir de bo da Sens qve ya nas, Sens xalxs, ro mel sac uka nas k nel amo sun T q vam de si dinjis, sib r Z nis, moT mi ne bi sa da samSob los sam sa xu ris sa o car ma galiTs aZ lev di.
ax la vix se neb Cvens Sex vedrebs – pir vels, me a Tes, me a ses, mea Ta ses, uka nas k nels... da isev pirvels.
ax la rom si ca ri e lea, par lamen tis yo fi li Se no bis pir da pir, sas tum ro in tu ris ti id ga pirvel sar Tul ze qaT qa Ta res torniT. ro gorc xSi rad, im dRe sac iq vis xe diT Te at ra lu ri in s ti tutis stu den te bi da Rvi nos vsvamdiT. me o re mxa res Ce mi ax lo be li no dar dum ba Ze, ar Cil su la ka uri, edi Ser yi fi a ni da sxva bi We bi imave saq mi a no biT iy v nen da ka vebu li. res to ran Si ma Ra li, Txe li, la ma zi ka ci Se mo vi da, yve las yu
radRe ba mi ipy ro, Cve nic.... mwerleb Tan daj da. Cven bev ri ara fe ri gvqon da, mag ram Rvi nis gag zav na ma inc mo va xer xeT. ma Ra li da lama zi Ta na suf re lebs ga mo e yo, Cven Tan mo vi da, mad lo ba ga dagvi xa da da ukan gab run da. es ka ci, cim bi ri dan axlad ga moq ce u li Tu `srok mox di li~’ Wa bua ami re ji bi aR moC n da.
mas Sem deg na xe va ri sa u ku ne gavi da....
yvel gan Can di – ma Ra li, lama zi.... omi iyo Tu mSvi do ba, Wi ri Tu lxi ni, yvel gan tri a leb di, boboq rob di, iw vo di, iR v wo di, er Ti mniS v ne lo va ni gver di iya vi Se ni dro is `qar T lis cxov re bis wig nisa~.
ami to mac gTxo ve, Se ni `qar Tlis cxov re ba~ da ge we ra, Se ni TvaliT na na xi da gu liT gan c di li dro is is to ria, ra Ta Se ne ul mati a nes Se ev so is to ri u li `qar Tlis cxov re bis~ sru li audioversia, rom lis Ca we ra sac va pi reb di.
max sovs am Se mo Ta va ze biT Se ni afo ri a qe ba, TiT qos sev da na re vi si xa ru li, Se ne u li din ji da na pire bi da Sem deg pir ve li teq s tis Tu sce na ris mo na xa zi, ro me lic ase iwye bo da:
`is to ria ada mi an Ta cxov re bamoR va we o biT, ma Ti ur Ti er To bebiT Seq m nil mov le na Ta kre bu lia, ra Tqma un da, ad gi lob ri vi da samya ro u li mov le ne bis Ta na mo na wile o biT. am de nad, `Ce mi qar T lis cxov re bac~, Ce mi si cocx lis manZil ze cno bi li ada mi a ne bis, ma Ti na moq me da riT da maT gan Cem T vis na am bo bi mov le ne bis aR niS v niT iqne ba gan xor ci e le bu li.
er T Ta vad aR mar Teb Si si aru li mar gu na ma Ral ma Rmer T ma. dav Ca Ca nak di, mag ram dRe sac aR-mar Tebs mi veb r Zo le bi da ager, Txems ga daR ma daR mar Ti iwye ba, iqiT rom mi e mar Te ba, sa i da nac aRa ra vin dab ru ne bu la.
mzis Cas v laa, Cems sa val ze didi da pa ta ra ux v foT li a ni xe e bis Crdi le bi gad mo wo li lan, tan ze me fi ne bi an, sxe ul Si Se mo di an, rome li Rac Crdi li ma xa rebs, sxva ka e San sa da crem l sa mgvris, yvela er Tad ki me mu da re ba – cocxali var Tu aRar – ga mo me sa ub re,
ar mi ma to vo, da viwye bas nu mimce mo. vib ne vi, ver ga da miwy ve tia, ro mels mi vuZR v na dar Ce ni li sicocx lis fi o ra na wi li ma inc. yovel maT gans ve Tay va ne bi, ma Tac, vinc Cem Tan da Cem Si iq ne ba sik v dilam de, ma Tac, vinc Cem ze Rir se ulad mi iC nia Ta vi da aRar min do ma.
verc er Ti ver gaq ra, ar dami to ves si ca ri e le da ba ra qi a ni gle xis qvev ri viT pir Tam de sav se var dRem de im xe Ta Crdi le biT.
un da da vi ca lo, miq ce va ax loa da va li ma devs aR marTs gar digar d mo Se yo le bu li Crdi le bi sa, ar ege bis, saf lav Si Ca vi ta no ma Ti sa xe le bi, naq m na ri, aR s ru le ba ni da vi Ta re ba ni maT rom ax l daT, Tu maT gan da mo u ki deb lad rom efinen Cems gza sa da sa val ze.
Rmer To, mo mec Za la val Ta xdi sa da mSve ni e re bis Ra Ra di sa, we raT mwe ra lo, mar w mu ne, rom es bo lo ga moc da Se mar Te bi sa be diswe ri se u li kve Te baa.~
me re ga yuC di, mec aRar ga wuxeb di, vgrZnob di, Ro ne aRar mogdev da.
xSi rad ki vub run de bo di fiqre biT Sens `qar T lis cxov re bas~ da ima ve fiq reb Si vem S vi do be bodi, mag ram Tur me ara...
Sen Tan ga mo saTxov rad mo sulma Sen ma um c ros ma me go bar ma, rezo go gi am miTx ra, `qar T lis cxovre ba~ TiT q mis mzad hqon da ba ton Wa bu a so...
Se mar Te bis es bo lo ga moc dac Rir se u lad Ca ga ba re bi na we raT mwe ral ma, dag ca la miq ce vis win, va li ar ga ga yo la Sens aR marTs gar di gar d mo Se yo le bu li Crdile bi sa, maT ga cocx le bas Sen sa viT ve ra vin SeZ leb da da ga ga cocx lebi na ki dec...
bWob da Tur me ma va ni, sad un da dak r Za lu li yo Wa bua ami re ji bi...
Sen is ka ci xar, aR mar Tebs rom mi eb r Zo le bi, pan Te o nis dag ma nul ka reb sac rom Se a Reb, is to ri a sac rom Se a jan jRa reb da kuT v nil adgil sac rom mo i po veb mSob li ur mi wa Si...
msu bu qi iyos Sen T vis qar Tu li mi wa!
gogi xarabaZe
aRmarTebs mivebrZolebi sa qar T ve los mwe ral Ta erov nu li aka de mi is
pre zi dents Ta maz wiv wi va Zes
ba to no Ta maz!drom da vi Ta re bam mi kar
na xa, bo di Si mo vu xa do Cems prin ci pebs da mxa ri da vu Wi ro um rav le so bis ga dawy ve ti lebas, uari vTqva moZ ve le bu li Ta nam S rom lo bis for meb ze, veZe bo gza nor ma lu ri ar se bo bisaT vis.
mwe ral Ta, xe lo van Ta da mec ni er Ta erov nu li aka de mia, ro me lic qu Ta is Si da ar s da da rom lis pre zi den tad yrilo bam me amir Cia 5 wlis va diT, eZebs gzas axa li ur Ti er Tobe bi saT vis. ar api rebs viw ro, pro vin ci a lur kar Ca ke ti lobas, mza daa mas S ta be bi ga zardos da Se mo gi er T deT.
amis sur vi li ga moT q ves akade mi is dam fuZ neb leb ma; aka demi is wev reb ma, cno bil ma mwerleb ma, mxat v reb ma, msa xi o beb ma, mu si ko seb ma, mec ni e reb ma, ar qiteq to reb ma (sul 100) ka ci.
Tqve ni si ma ma ce da pi ruTv ne lo ba imeds iZ le va, er Tobli vi Za lis x me viT met war mate bebs mi vaR wevT, rac sa er To saq mes win was wevs da qvey nis inte re sebs ga mo ad ge ba.
pa ti vis ce miT
Te i mu raz lan Ca vamwe ral Ta, xe lo van Ta da
mec ni er Ta erov nu li aka de mi-i sa da sa zo ga do e ba `qu Ta i se-
lis~ pre zi den ti
brZa ne ba
2013 wlis 18 de kem b ri dan mwe ral Ta erov nu li aka de mi is ze mo ime re Tis re gi o nu li orga ni za ci is Tav m j do ma red dai niS nos po e ti aza we re Te li.
sa qar T ve los mwe ral Ta erov-nu li aka de mi is pre zi den ti
Tamaz wiv wi va Ze
520 dekemberi, 2013 w. Tvalsazrisi
uk ra i na Si xal xis na wi li kvlav aabor ges!
na Te lia, am qvey nis mi sa kuT re bis pro ce si je rac da us ru le be lia!
ro gorc Sem w va ri wi wi la, ga sagle jad mza daa da su per sa xel m wi foTa amo sa yo ri muc le bic Sim Si liT yur yu re ben!
mTa va ria, rom axa li ara fe ri xdeba!
uk ra i nis msu ye naW re bis T vis zustad ise Ti ve, Zve le bu ri brZo laa, ro gorc ko re a Si, vi et nam Si, iugosla vi a Si, sa ber Z neT Si, azer ba i jan Si, li ban Si, eray Si, si ri a Si, av Ra neT Si, mol da veT Si da, Tqven war mo id gi neT – sa qar T ve lo Si!
am fa ru li omis sam za di sia Sua azi a Si da sam x reT ame ri ka Si. uf ro So re ul geg ma Sia TviT ru se Ti, indo e Ti, Ci ne Ti, af ri ka...
ra Rac uc na u ri, je rac usa xe lo or kes t ria, rom lis di ri Jo ri ubere be lia da ma ra di u li sis x lis R vris han gebs mi mo a fens msof li o Si!
ma Sa sa da me – ube re be lia di ri Jori!
ese igi – usa xe loa da... ux se ne beli!
dRes uk ra i na Si aris wi vilki vili, rom es or moc da aT mi li o ni a ni qve ya na ev ro kav Si ris na Te sa via da... ev ro paa!
aq si o mas usas ru lod am t ki ce ben!ki ev Si, mi tin g ze, dRes vin mem rom
amo ik nav los – ru se Ti Cve ni So re uli na Te sa viao, Se iZ le ba iq ve ga we won da Wkua as wav lon: ara da ara! uk rai na ro ma nu li war mo So bi saa! ami tom igi uf ro re ena Te sa ve ba ger ma ni as, saf ran geTs, es pa neTs, po lo neTs, ru mi neTs, un g reTs, ita li as, balti is pi reTs, TviT skan di na vi a sac ki! ru se Ti aRa ra vin ax se no so, To rem!..
rao, ra `To rem~?vin imuq re ba ase ri gad?uh! Se kai ka co, ase geT q va... ager
ar `brZan de bi an~ du et Si – na ci o nali gia ba ra mi Ze da mi Sa sa a kaS vi li? Ta nac, mo wi na ve Ta ri geb Si dga nan, tan sac me li mTlad Se mo u Zar c vavT da uk ra i nis dro Se biT aufar Se vange bi aT qon mo de bu li sxe u le bi!
is mis kiTx va: ra Sa vi qva un daT am var dis fer nifx veb Si ga mowyo bil eS ma ku nebs uk ra i na Si? vin gag zav na? dRes sa qar T ve los ko a li cia `qarTu li oc ne ba~ mar Tavs, ga mo ricxulia, ma Ti da va le biT iy v nen war g zavni le bi!
maS, vin aris ma Ti `xa ze i ni~?es ori `mu zi kan ti~ ra in s t ru men
t ze uk ra ven ze moTx se ne bul msofli os da maq ce var Ta or kes t r Si?
sa Ta na do msje lo ba auci leb lad mig viy vans var de bis re vo lu ci am de
da aq ve gag vax sen de ba na rin jis feric, rad gan uk ra i nas ukav Sir de ba!
ma Sin ki, Zvir fa so me gob re bo, vardna rin jis fer re vo lu ci ebs erTa der Ti qve bu da ni di ri Jo ri hyav da da dRe sac am e. w. `ma id nis~ re vo luci a sac is xel m ZR va ne lobs!
ase da am ri gad, msof lio ki na Ram da a je res ima Si, rom uk ra i ne le bi sulac ar ari an sla vu ri war mo So bi sa, arc ki e vis ru se Ti Wa Wa neb da odesme, arc fran gebs, po lo ne lebs da uwvavT mos ko vi, arc skan di na vi e lebs da u laS q ravT Crdi lo ru se Ti, germa ne le bi da mon Ro le bi ki... sa er Tod ara so des SeW ri lan am qvey nis te rito ri a ze!
faq tia, rom sa a kaS vilba ra mi Ze, es sa qar T ve los da maq ce va ri ori revo lu ci o ne ri swo red im pat ron ma
mi av li na ki ev Si, vinc Ta vis dro ze vardna rin jo va ni re vo lu ci e bi daam Re ra ar fa ze da vol tor na ze! me re ki, an to nio vi val dis jib r ze, ise Ti `we li wa dis dro ni~ Se as ru les, Cve ni qve ya na ki na Ram orad gax le Cam de miiy va nes!
un da va Ri a roT, rom ube re be li di ri Jo ri, amav dros, mar T lac Zlie ri kom po zi to ri caa (mas verc ga ube dav odes Rac sa qar T ve lo Si xumro biT naT q vam `Se ima no kom po zi toro o~).
ra tom?aba, Zme bo, Tu da fiq re bul xarT
odes me, sab Wo Ta kav Si ri vi si Ca nafiq riT Se iq m na?
aqeT me kiTxe biT – ga sa Re bi am vee ber Te la `er Ta Ser wy mi sa~ sad Zevso?
gi pa su xebT umal ve: ga sa Re bi im qvebu da ni di ri Jo ris Ji le tis ji be Sia, asa kiT sa u ku ne ebs rom iT v lis da erT dros msof lio ru ka ze qvey ne bi mxolod ram de ni me fe rad rom aaRaJ Ra Ja!
mo ga go nebT: Tu ar vcde bi – af rika var dis fe ri, da nar Ce ni msof lio ki mwva ne da yvi Te li gax l daT!
ho da, swo red am di ri Jor ma Sekra Ta vis dro ze sab Wo e Ti, sa dac erTi kon s ti tu cia, er Ti va lu ta, er Ti usazR v ro siv r ce, er Ti de da qa la qi da er Ti sa er To fi nan su ri uz runvel yo fa ar se bob da!
ax la uk ve me ge kiTxe biT: sadRe isod xom ara fers ga go nebT es am ba vi?
aba, aba, kar gad da fiq r diT!mix v diT, ra Ra Tqma un da!di ax! es gax lavT dRe van de li ev
ro kav Si ri!iyo sab Wo Ta kav Si ri!
fa a fu, aRa raa!sa ma gi e rod, dRes ev ro kav Si ria:
er Ti par la men tiT, usazR v ro sivr ciT, er Ti va lu tiT da er Ti ide olo gi iT!
ra Se iZ le ba da vas k v naT?sab Wo Ta kav Si ri Se da re biT Ra ri
bi gax l daT, Tumc igi swo red ma Sin ga a cam t ve res, ro ca fex ze wa mod goma da a pi ra. ase rom iq ne bo da, ami si mSve ni e ri ma ga li Tia, ko mu nis tu ri Ci ne Ti, mag ram... im di ri Jor ma, Cven rom vi ciT da vic nobT, dro ze iaz ra (ro gorc ad re, sto li pi nis ru se Ti mi angrmo an g ria re vo lu ci iT!), sabWo Ta kav Si ris eq s pe ri men ti ga mar Tle bu lad CaT va la, sity va `kav Si ri~ ev ro pa Si ga da a zim zi ma da sa bo loo sa xe lic mis ca: ev ro kav Si ri!
Cven, ub ra lo mok v da vebs, er Ti kiTx vis das mis uf le ba Ra gvaqvs (Tu amis ga mo cxe li tyvia ar mog var tyes Sub l Si!): Tqve da loc vi le bo, Tu erTa kav Si ri, er Ta Ser wy ma, auci leb lobad mi gaC n daT, ma Sin ra tom da Sa leT sab Wo e Ti da Ca mo qe niT ev ro kav Si ri?
ai, ba to ne bo, pa sux sac uc bad ve gvaZ levs is di ri Jo ri:
sab Wo Ta kav Sir Si ko mu niz mis aC rdi li da sis x lis mdi na re e bi mi mo dio da!
ev ro kav Sir Si ki usas ru lo demok ra tia, mSvi do ba da msof lio sava lu to fon dis Tu baz ris eko no miku ri har mo niaa!
rom av d geT da vkiTxoT: ra moxda iugos la vi a Si da sa ber Z neT Sio, – uk ve sa Si Sia da klar ne ti Se iZ le ba mog v x v des Ta vi si Sa la xodolgarmo niT, Sig Tval Si, ami tom `yo li feri~ po li ti kur pam f le tad ar Ca miTva loT, pi ri qiT, Cems uco di na ro bas da ab ra leT, Tumc...
sa a kaS vi lis da ba ra mi Zis Se sa xeb xom Se iZ le ba vim s je loT, ba to no diri Jo ro – ube re be lo, ux se ne be lo da qve bu da no?
am or, kar gad mo su qe bul po liti kur gvams ra un da uk ra i na Si? rao, sa qar T ve lo Si rac Ca i di nes, imis eq sports ax de nen?
pa tiv ce mu lo di ri Jo ro, ras gvety viT im cocxe bis Se sa xeb, ri Tac sa qar T ve lo Si pa tim rebs aupa ti ureb d nen?
sa a kaS vilba ra mi Zem Cvens qve yana Si sis x lis ni aR v re bi da sa xel mwi fo te ro ri rom da am k vid res, ra vqnaT ax la?
na Te lia, uk ra i nel ma re vo luci o ne reb ma da opo zi ci am an ar ici
an, sa qar T ve lo Si ra Ca i di na am or ma `je el ma~, an da fe xeb ze vki di varT!
ba ton di ri Jors auci leb lad unda mo vax se no (uf ro ki – Se vax se no!) is, rac man Ci ne bu lad icis, rad gan `is saq me~ uimi sod arc Ca fiq re bu la da arc aR s ru le bu la!
swo red igi uwyobs xels, qar T ve li xal xis mi er dam na Sa ved cno bil sa akaS vils, Ca vi des uk ra i na Si, TiT q mis uxel m ZR va ne los re vo lu ci as da, rac mTa va ria, mTe li msof li os agi ta ciapro pa gan dis man qa na kvi ri dan kvi ramde amu Sa os Ta vi si ve re a bi li ta ci is Tvis! saq me iqam dea miy va ni li, zo gi er Ti uk ra i ne lis xot bas vin Ra Ci vis – Cven mxo lod mi xe il sa a kaS vi li ga dag varCen so, – iq mcxov re bi qar T ve le bic ki xma maR la gah y vi ri an da gvar w mu ne ben – sa a kaS vi li eq s p re zi den ti ar aris, isev pre zi den tiao (ra dio `ma es t ros~ sa in for ma cio ga moS ve ba, 2013 w., 8 dekem be ri, 10 sa a Ti da 30 wu Ti!).
xse ne bu li `mov le na~ da ma fiq rebe lia da me tad sa xi fa To, rac uTuod un da ga iT va lis wi nos sa qar T velos dRe van del ma xe li suf le bam. wi na aR m deg Sem Tx ve va Si, sa a kaS vils, avad sax se ne be li msof lio di ri Jori kvla vac ra i me `xer xiT~ Ca mo a Teslebs sa qar T ve lo Si da de mok ra ti is sa xe liT uk ve sa kon cen t ra cio ba nake bis mSe neb lo ba da iwye ba!
di ri Jo ri qve bu da ni mu dam daun do be lia im xal xis, im ada mi a ne bis mi marT, vi sac sa ku Ta ri qve ya na uyvars! vi sac tra di ci is, zne ob ri o bis, erov nul fa se u lo ba Ta da mar T l madi deb lo bis Se nar Cu ne ba un da!
da bo los, am saq vey nod cno bil di ri Jors Cve ni pa wia, ula ma ze si qvey nis be di ise ve ain te re sebs, rogorc ame ri kis Se er Te bu li Sta te bis pre zi den tis mi er Sewya le bu li, sabra lo da TeT ri in da u re bis mo ma va li!
P.S. am dRe eb Si uk ra i nis pre miermi nis t r ma mTe li msof li os ga sago nad ga nucxa da Ta na me ma mu le ebs, rom ev ro kav Si ris mTa va ri moTxov na uk ra i ni sad mi yo fi la: er T s qe si anTa qor wi ne bis da ka no ne ba da seq su alur um ci re so ba Ta uf le be bis farTo aRi a re ba!
ama so ba Si ax lov de ba axa li weli da qve bu da ni di ri Jo ri, sa So bao sam za dis Sia: or kes t r Si ka tebs amRe rebs, qmris mi er co lis gan Ca mowve li li rZis gan dam za de bul yvels ge ax le baT, mar T l ma di de bel ek lesi a Si SiS vel de da ka cebs acek vebs da pre zi den tis mi er Sewya le bu li inda u re bis gan dam za de bul sa civs agemov nebs!
di ri Jo ri Ta vis Cve ul sti qi a Sia!SeS li li msof li os udi de si na wi
li ki... ta Sis k v ra Si!
jemal davlianiZe
ukraina,msofliodiriJoridaSewyalebuliindaurebi
20 dekemberi, 2013 w.6
am bo lo dros el Cad nam yof ma orma el Cad nam yof ma „na ci o nal ma“ ise Ti gan cxa de be bi ga a ke Ta, Ri mi li mom g vara. er T ma, rom lis say va re li fra zaa: „ro de sac pa ri zi dan dav b run di“, tele ek ra ni dan, arc aci va, arc acxe la, pir da pir ga nacxa da: av Ra neT Si Cve ni ja ris ka ce bi im yo fe bi an gi or gi meTer T me tis da mi si ja ris msgav sa do. „pa ri zel ma“ eqsel C ma, Ta vi si Wku iT, di di kom p li men ti ga u ke Ta na to sac da „nac moZ ra o bis“ po li ti ka sac, rode sac es Se da re ba mo ax di na. sa qar T velos dRe van de li mdgo ma re o ba bev rad ar ga um jo be se bu la me17 sa u ku nes Tan
Se da re biT, ro de sac sam xed ro xarks mo Za la de se fi an Ta spar seTs vux didiT, ax la ki „de mok ra ti ul da savleTs“ vux diT! mag ram, ra i me gan s x vave ba am or mov le nas So ris Tu ki ma inc ar se bobs, dae, av Ra neT Si na tos mi si is apo lo ge ti na ce bi Ta vad ga us wor dnen be dov laT na el Cars.
me o re el Cad nam yof ma na ci o nal ma, ro me lic ro mi dan dag vib run da, ga zeTis fur c le bi dan Sem de gi ga nacxa da: `so Wis olim pi a dis bo i ko ti Cven udides Sanss mog v cems ru seT ze ze wo lisT vi s~o. ro gorc Cans, ita li a Si diplo ma ti u ri si maR le e bis dam py ro bi
na cis lo gi kiT, Cve ni bo i ko tis ga mo msof li o Si skan da li aty de ba da kidev er Txel „yve las da va na xebT ru seTis nam d vil sa xes“. da, rac mTa va ria, na ce bis mi er ga nad gu re bu li er Ti a ni sa qar T ve los nam s x v re ve bis qveS moyo lil ni ase qve mo dan mo vax denT ruseT ze „ze wo las“...
Tum ca usa mar T lo ba iq ne ba, „nacur sib r Z nes“ sa par la men to um ravle so bis er Ti wev ris „Rrma az ro va ni gan s ja“ ar da vu pi ris pi roT. cno bilma kon s ti tu ci o na lis t ma de pu tatma, ro mel mac Ta vis dro ze ge ne ra li da viT Tev za Ze ga ak ri ti ka imis ga mo,
rom man Tbi lis ze wa mo su li eli a vas ban de bi Tav dac vis sa mi nis t ros Za lebiT ga fan ta (a ma ze jer par la men t Si un da gvem s je lao! – aR S foT da ma Sin pat. kon s ti tu ci o na lis ti) , ax la Semde gi ga nacxa da: sa qar T ve lo Si mo narqia ver aR s d ge ba, rad gan dro Si di di wyve ti lo baao! ve ra fers ity vi ka ci, mo nar qi as „wyve ti lo ba“ aqvs, par lamen ta riz mi ki sa qar T ve lo Si, al baT, mi si war mo So bis dRi dan ar se bobs da ase uwy ve tad vcxov rob diT da vcxovrobT „sa par la men to“ cxov re biT... aq me12 sa u ku ne Si yuT luar s la nis da sis udRe u ri ga mos v la ga vix se noT Tu da mo u ki de be li res pub li kis is sa mi we li, ro me lic ma Sin de li, aseve „brZe ni“ par la men tis ga dawy ve tile be biT kra xiT das rul da, ar vi ci... (sxva Ta So ris, „pir ve li par la men tis“ Sem xed va re, qar T ve li sam xed ro e bi ger ma nel Ta dax ma re biT swo red ma Sin api reb d nen sa qar T ve lo Si mo nar qi is aR d ge nas, mag ram ar das cal daT ix. Sal va maR la ke li Zis „mo go ne be bi“).
mok led, po li ti ko se bis ga damki de, ga mud me biT un da vi me o roT: „Rmer To, ix sen sa qar T ve lo!“
viq tor rcxi la Ze
viqtor rcxilaZe
mar Ta li mo gax se noT, es Te ma mi karna xa ax la xans ga mo ce mul ma kre bul ma `qar Tu li kul tu ra~ (Tbi li si, 2013 w.), ro me lic eZR v ne ba vax tang ro do na i as, yve las T vis aRi a re bu li da pa tiv sace mi pi rov ne bis xsov nas. am kre bul Si, erTer Ti li te ra to ri sta ti a Si `qarTu li fol k lo ri~ wers: `mSve ni e ri da Rrma az ro va ni zRa pa ri – `mi wa Ta vi sas mo iTxovs~. uk v da ve bis ma Zi e be li Wabu ki mra va li pe ri pe ti is Sem deg mizans mi aR wevs, ca ze da ki de bul koS k Si mze Tu na xav Tan mox v de ba da uk v da vebas ezi a re ba, mag ram bo los ma inc Sin dab run de ba da sik v dils am jo bi nebs, rad gan mi wa Ta vi sas mo iTxovs – ada mia ni ver gu obs uk v da ve bas, mis sxe uls, bo los da bo los, mi wad qce va swa di a~.
ar vi ci, av tor ma am zRa par Si ra da i na xa `mSve ni e ri da Rrma az ro va ni~, mag ram Cem T vis is tri vi a lu ri aTe izmis ga mo xa tu le bas war mo ad gens, daax lo e biT im dro i sas, ro de sac, da viT gu ra miS vi lis sity viT, sa qar T ve loSi ga mef da `tyve o ba, mok v la, ta ce ba, qvriv Ta, obol Ta, mwi ri sa!~ mag ram, kacic aris da ka cic, bo los da bo los, ioan got lib fix te si ar iyos, ra ka cica xar, iseT fi lo so fi as ir Cev!
aba, Se va da roT xse ne bul zRa pars ger ma nu li Tqmu le ba tan ho i zer ze, ro me lic Seq m ni lia ara ug vi a nes me14e sa u ku ni sa. mi ne zin ge ris is to ria Si, gan sa kuT re biT, ri xard vag ne ris mi er ga da mu Sa ve bul va ri an t Si, tanho i ze ric, msgav sad qar Tu li zRapris gmi ri sa, aR moC n de ba si la ma zi sa da siy va ru lis qal R merT ve ne ras gamoq va bul Si. ezi a re ba uk v da ve bas da uki de ga no gan cx ro mas. da bo los, tanho i ze ric mo iwyens da ga moq va bu lis da to ve bas la mobs, mag ram ara imi tom, rom mi wad qce va surs da `a da mi a ni ver gu obs uk v da ve bas, mis sxe uls, bo los da bo los, mi wad qce va swa di a~... qarTu li zRa pa ri da mi si apo lo ge ti Cveni li te ra to ri mxo lod sxe ul ze akeTe ben aq cents, TiT qos ar ar se bobs su li. tan ho i zers ki, Tu Se iZ le ba, ase
iT q vas, swo red su li e ri naR ve li ipyrobs da mis mi er RvTis m Sob lis moxmo ba `ma ria!~ ve ne ras ga moq va buls auCi na rebs da mo na ni e bis Sem d gom tan ho i ze ris su li me o re sam ya ro Si, uk v da ve bis sa me u fo Si ga da dis.
si nam d vi lis ase Ti xed va mor w munis T vis Cve u li ram aris da ase Ti iyo Cve ni wi nap re bis xed vac, sa pi ris pirod xse ne bu li zRap ri sa. ma ga li Te bi Cvens li te ra tu ra Si rom ar ve Ze boT, ri Tac igi mdi da ria, ase Ti xed va iyo ga me fe bu li Cvens is to ri ul si nam dvi le Sic. `Rmer To, da i cev or sa ve cxore ba sa de do fal Tade do fa li ma ri am da Ze mi si oti a~, – gvam c nobs `qar T lis cxov re ba~. an da avi RoT Cve ni wmin da ni me fis, de met re Tav da de bu lis ma ga liTi. Jam Ta aR m wer lis sity viT, `me fe man mo iy van na sam ni col ni~ da gan cx ro miT cxov rob da. mag ram, sam Sob lo saT vis gan sac de lis Ja mi rom dad ga, me fem kar gad uwyo da `or sa ve cxov re bis~ ar se bo ba, ra mac aT q me vi na mas: `ra sarge be li ars, uke Tu yo ve li so fe li Sevi Zi no da su li war viwy mi do [da] mer me wa rupy ra qe di [ja laTs]~.
yo ve li ve es, si nam d vi li sad mi amg va ri da mo ki de bu le ba efuZ ne ba saxa re bas. `nu scde biT, Rmer Ti ara Se u racxiq m ne bis, ra me Tu ra i caigi sTe sos kac man, igi ca mo im kos. ra meTu ro mel man sTe sos xor c Ta Si na Tvis Ta, xor c Ta mi er Tvis Ta mo im kos xrwni le bai; xo lo ro mel man sTe sos sul Ta Tvis Ta, su lis gan Tvi si sa moim kos cxov re bai sa u ku no i~ (ga la telTa mi marT, 6, 78).
sa moTxis `cxov re bai sa u ku no i~ siy va ru lis sa me u foa. iq ar ar se bobs mowye na, rad gan siy va ru li, si Zul vilis gan gan s x va ve biT, `Tval xi lu li a~ da mi si Sem we o biT Se vi mec nebT usasru lo mra val fe rov ne bas. ma inc romel ana lo gi a ze day r d no biT Se iZ leba mi va niS noT sa moTxi se u li mra valfe rov ne ba da ma ra di u li cvli le ba Tvi ni er da sas ru li sa? amis sa i lust ra ci od mo vix moT mar T lac Rrmaaz ro va ni ru si fi lo so fo si ser gei aleq se e vi (as kol do vi, 18711945 ww.),
ro mel sac sa moTxis ma ra di u lo ba da mas Si cvli le ba Sem deg na i rad war moud ge nia: igi xe davs oTax Si dad g mul Ta i guls, ro me lic yo vel dRi u rad ic v le ba, mSve ni er de ba. ra sak vir velia, re a lu ri Ta i gu li sa bo lo od Wkne ba da is po ba, mag ram ase ar aris uf lis sa me fo Si, iq ma ra di u li gafur C q v naa.
aq er T ma sa in te re so sa kiTx ma iCi na Ta vi. me yo vel T vis mik vir da, rom didi mwer le bis mi er aR we ri li cod vili ada mi a ni, mi u xe da vad mi si cod vi sa, isea da xa tu li, rom Cven Si Sen do bas Tu ara, Seb ra le bas ma inc im sa xu rebs. da am dros Rmer Tisiy va ru li mas pir da pir jo jo xeT Si mo aq cevs. sakiTxa via, Tu ki mwe ra li mkiTx vel Si maT mi marT sib ra luls iw vevs, RmerTi, ro mel sac mwe ral Tan Se da re biT usas ru lod Rrma xed va aqvs, ra tom ar in dobs maT? ka To li ciz m Si sa kiTxi gar k ve u lia sal xi neb lis dog mis wyalo biT. ga vix se noT Tun dac vi zi o ne ri dan tes `RvTa eb ri vi ko me di a~, sa dac jo jo xe Ti da xa ris xe bu lia cod vilTa mi marT sas ti ki da usas ti ke si wree biT. mag ram Cven Si, mar T l ma di deblo ba Si? ama ze pa su xi mi vi Re, ro de sac wa vi kiTxe wm. ma ka ri di dis 38e sa u bari `srul yo fi le ba ze~. `es sa ga ni, ambobs igi, gan s ji saT vis Zal ze fa qizia, rad gan zo gi er T ni am t ki ce ben, rom sa su fe ve li ci sa er Tia da ge e na er Tia; Cven ki vam bobT, rom ar se bobs mra va li xa ris xi, gan s x va ve ba da zo ma, ro gorc cis sa su fe vel Si, ase ve ge ena Sic~.
si mar T le rom vTqvaT, aTe iz mi Cven Si da sav le Ti dan Se mo dis. me19e sa u kune Si ma Ti bur je bi iy v nen da vidfridrix Stra u si Ta vi si `i e sos cxov re biT~, ro mel mac aTe iz mis er T g va ri wi na morbe dis ro li Se as ru la ger ma ni a Si; Semdeg – lud vig fo i er ba xi, karl mar q si da frid rix nic Se. me20e sa u ku ne Si – zig mund fro i di, Janpol sar t ri, al ber ka miu da sxva mra val ni. ma Ti kriti ka am mci re mo cu lo bis we ril Si SeuZ le be lia (da in te re se bul mkiTx vels ma Ti kri ti ka – bo lo oris ga mok le biT
– ro me lic gan xor ci el da Ta na med ro ve Te is tu ri fi lo so fo se bi sa da Te o loge bis mi er, Se uZ lia mo i Zi os Cems wig n Si `bo ro te ba, mi si niR be bi da mi si ga movli ne ba sa qar T ve lo Si~ (Tbi li si, 2006 w.). WeS ma ri tad sim bo lu ri gax da Jam TaaR m wer lis sity ve bi, ro mel Tac igi iyenebs da sav leT Tan mi mar Te ba Si `vid re bne le Tam de~. am sity vebs me mo ra luraz rob riv dat vir T va sac Sev Zen di. marTa lia, dRes qris ti a no ba Tav dac va zea ga da su li ev ro pa Si, mag ram iq ma inc ar se bobs su li e ri `o a zi se bi~. ami tom mkiTx vels mi vu Ti Teb isev Cems wig n ze (`a xa li kre bu li~, Tbi li si, 2008 w.), sadac gan xi lu lia me20e sa u ku nis ori ga mo Ce ni li ger ma ne li mo az rov nis, roma no gu ar di ni sa da karl ra ne ris Se xedu le be bi sik v dil sa da gar dac v lilTa si cocx le ze.
ra ki ger ma nul sam ya ros Se ve xe, msurs, es we ri li ger ma ne li kla si kosi mwer lis frid rix he be lis `rek vi emiT~ da vas ru lo, ro me lic kar ga xnis wi naT vTar g m ne:
`su lo, nu da i viwyeb,nu da i viwyeb gar dac va le bulT!
o, viT gel t vi an isi ni,aT r To le bul ni, mi to ve bul ni;
wmi da Taw mi da mxur va le ba Si,ro mel sac bed SavT siy va ru li
aRuv lens,Tbe bi an isi ni da iS ve ben
da ga nic di an uka nas k ne ladsit k bos mim q ra li cxov re bi sas.
su lo, nu da i viwyeb,nu da i viwyeb gar dac va le bulT!
o, viT gel t vi an isi ni,aT r To le bul ni, mi to ve bul ni,da Tu Sen gu lis gam yin va re biT,mi u ka re bi, maT zurgs Se aq cev,
Zrwo la aitans maT zar dam ce mida wa ri ta cebs gri ga li Ra mis
usiy va ru lod STe nilgan wi rulT,da ga aq ro lebs usas ti kes Tav da
viwye biTmaT usas ru lo udab no sa ken,
sad aRar su fevs si cocx le da oden brZo laa
awy ve til Zal Taga nax le bu li ar so bi saT vis...
su lo, nu da i viwyeb!gar dac va le bulT nu da i viwyeb!~
variaciebiTemaze,,miwaTavisasmoiTxovs~
po li ti ku ri iumo res kapo li ti ku ri iumo res ka
720 dekemberi, 2013 w.
Aam Se kiTx viT mi mar Ta sa zo ga do e bas brwyin va le rus ma fi zi kos ma, no belis pre mi is la u re at ma, aka de mi kos ma aleq san d re pro xo rov ma ga zeT `izves ti a Si~ 1994 wels ga moq vey ne bul inter vi u Si.
es Se kiTx va yve la Cve ni mec ni e risT vis aq tu a lu ria, rad gan swo red mecni e re bam (da mas Tan er Tad ga naT le bam) yve la ze di di dar ty ma mi i Ro sa qar Tve lo Si.
vWir de biT ki Cven am qve ya nas?eko no mi kis ga nad gu re bas yve la kar
gad xe davs, mag ram go ne bis daC lun ge ba Se da re biT Zne li Se sam C ne vi aR moC n da.
mi u xe da vad ami sa, ga naT le bis sis temis ka tas t ro fa uk ve yve las T vis na Telia: Cven aRarc uni ver si te ti gvaqvs da aRarc sa Su a lo sko la. Seg v r Ca ameri ku li `pab lik sku le bis~ msgav si `saja ro sko le bi~ da ubad ru ki ko le jebis do nis sas wav leb le bi, rom leb mac sa xe lad `u ni ver si te te bi~ da ir q ves.
uni ver si te ti, Ta vi si gan mar te biT aris sa mec ni e ro sas wav lo da we se bule ba, sa dac ma Ra li do nis sas wav lo prog ra meb Tan er Tad mim di na re obs umaR le si do nis fun da men tu ri sa mecni e ro kvle ve bi. ase Ti uni ver si te ti sa qar T ve lo Si gvqon da er Ti – iva ne ja va xiS vi lis sa xe lo bis Tbi li sis saxel m wi fo uni ver si te ti, mag ram mas Sem deg, rac mec ni e re ba Cak v da mZi me fi nan su ri wne xis ga mo, xo lo sas wav lo pro ce sis li be ra li za ci am swav le bis do ne uaR re sad da a dab la, Cven ma sa a mayo ̀ cod nis ta Zar ma~ ar se bo ba Sewy vi ta – mi si Zi ri Ta di saq mi a no ba stu den tebis gan fu lis amo Re ba da iuris te bis, biz nes me ne bi sa da ban ki re bis ma sob rivad ga moS ve baa.
ro go ria ma Ti do ne? es Cvens biz nessac etyo ba da ban keb sac. Oorive es sfero mxo lod xal xis ma sob riv ga Ra ta kebas em sa xu re ba. sxva gziT mi li o ne bis dag ro ve ba Tur me Se uZ le be li aR moCn da da ama Si maT sa mar Tal dam ca ve bic xels uwyo ben.
Tur me xalxs usa mar T lod war T meul qo ne bas ver da ub ru ne ben, rad gan bi u je ti da za ral de ba. aTe ul aTa sobiT ada mi a ni rom da za ral da, es arafe ria, rad gan usa mar T lo ba jer ki dev bo gi nobs?
ro de sac ga naT le ba aseT dRe Sia, ra tom un da gvik vir des is, rac xde ba?
er Ti Ce mi me gob ris fir ma mi li o ni la riT da a ja ri ma wi na xe li suf le bis sa ga da sa xa do uwye bam. ro de sac fir mis xel m ZR va nel ma hkiTxa: `ra tom ma ja rimebT, me xom mar Ta li var?~ sa ga da saxa dos Ci nov nik ma upa su xa: `ra mox da, ilia mar Ta lic mar Ta li iyo, mag ram mok les~-o~.
mi li ar der bo ris be re zov s kis hkiTxes: `ro gor gax da mul ti mi li arde ri ro man ab ra mo vi Ci, mas xom mxolod sa Su a lo sko lis ates ta ti aqvs?~
Bberezovski pa su xobs: `mi li ar de ri rom gax de, ga naT le ba ar aris sa Wi ro; amis T vis sxva Tvi se be bi un da gqon des, ga naT le bu lo ba ki fu lis da xar j vas sWir de bao.
Eetyoba, asec aris, To rem ra tom ar de ben aq ti u rad Ta vi anT mi li o nebs Cve ni mi li ar de re bi sa qar T ve los ekono mi ka Si da ucxo e li in ves to re bis mili o nebs Seh yu re ben? ma inc ra tom un da Ca don in do e leb ma ase u lo biT mi li o ni do la ri xu don he sis da na Sa u leb ri vi pro eq tis mSe neb lo ba Si, ro de sac Tavi anT qve ya na Si aqvT uam ra vi saq me?
am in ves ti ci is mTa va ri mi za ni sva-neT Si in do e li mu Sa xe lis Ca mo sax-le ba un da iyos ise ve, ro gorc en gur-he sis mSe neb lo bas ru se bis Ca mo sax-le ba moh y va.
sa qar T ve los mec ni e rebs ara fers ekiTxe bi an da mxo lod ucxo el eq s pertebs mi Ce re bia qvey nis xel m ZR va ne loba. TiT qos mxo lod maT ici an, Tu ra ro gor un da va ke ToT. er Ti ki yve lam
un da ico des: ma Ra li do nis ucxo e li spe ci a lis ti im de nad da ka ve bu lia Ta vi si saq miT, rom su lac ar Se wux-de ba imis T vis, ro me li Rac gan vi Ta-re bad qve ya na Si eq s per tis ro li iTa-ma Sos.
max sen de ba, 1980 wels ka i ros univer si te tis req tor ma Cvens req tors Txo va, er Ti wliT me rom leq ci e bis wa sa kiTxad ka i ros uni ver si tet Si gaveS vi. me im de nad vi ya vi Ce mi sa mec nie ro prog ra me biT da ka ve bu li, rom iq Cas v la araf riT Se meZ lo. ase ve uari Se vuT va le 2003 wels ira nis ato mur centrs iq la ze reb Si se mi na re bi sa da leq ci e bis Ca ta re ba ze. aseT miw ve vebze ise Te bi Tan x m de bi an, vi sac sa ku Tar qve ya na Si saq me ara aqvT. Tum ca, ima ve wels er Ti kvi riT Ca ve di sam x reT ko
re is ato mur cen t r Si kon sul ta ci is ga sa we vad. sxva das x va dros si a mov nebiT dav Tan x m di leq ci e bis kur sis wakiTx vas ki ev Si, bos ton Si, am s ter dam Si, iena Si, pa ler mo Si, rad gan iq la ze ruli fi zi ka gan vi Ta re bu li iyo da leqci e bis gar da er Tob li vi sa mec ni e ro sa mu Sa o e bis Ca ta re bac Se iZ le bo da da kon taq te bis gaR r ma ve ba sac az ri hqonda. cxa dia, am mxriv eg vip te da ira nic Cem T vis sru li ad mi u Re be li iyo.
rac Se e xe ba ma Ra li do nis eq s perti zas, mas di di ga moc di le ba da Sro ma sWir de ba da is mxo lod ma Ra li kla sis pro fe si o nal ma un da Ca a ta ros, rome lic Ta vis Zi ri Tad sa mu Sa os un da mowy des (ra zec ma Ra li do nis spe ci alis ti yo vel T vis uars ity vis).
ga sa o ca ria, gyav des ise Ti brwyin vale ar qi teq to ri, ro go ric ba to ni giga ba Ti aS vi lia da ita li i dan ar qi teqtors epa ti Je bo de, ro me lic mxo lod fu lis gu lis T vis ges tum re ba, rad gan sa ku Tar qve ya na Si usaq mu rad dar Ca.
yve lam, vinc ar da i za ra, eq s per tis sa xe li mi i ke ra, mi u xe da vad ga naT lebi sa. po li to logeq s per to ba, eko nomi kiseq s per to ba ki ga dam de bi se ni viT gav r cel da da sa er Tod aRar eq ce va yu radRe ba, aqvT Tu ara kav Si ri am eqs per tebs mec ni e re ba sa da ga naT le basTan. maT metnak le bad Se uZ li aT ga a ana li zon is, Tu ra xde ba, mag ram ne bismi e ri mec ni e ris T vis mTa va ri kiTx va sul sxvaa: ra tom xde ba is, rac xde ba?
es ki eq s per te bis did um rav le so bas ar ain te re sebs, rad gan mec ni e re basTan sa er To arc ara so des hqo ni aT.
an ro gor eq ne bo daT, ro de sac 90iani wle bis da sawyi si dan ga naT le ba da mec ni e re ba sa Si ne li dar ty me bis qveS aR moC n da xe li su fal Ta mxri dan.
Tu vin mes eW vi epa re ba, rom Cven saSu a lo sko la aRar gvaqvs, Ca i xe dos sko lis sa xel m ZR va ne lo eb Si da na xos Tu ras swav lobs mos wav le. Tu ra me Se da re biT nor ma lu rad is wav le ba, es, al baT, ucxo u ri ene bia. sa bu ne bis-mety ve lo dar ge bis sa xel m ZR va ne-lo e bi mxo lod go neb ri vad Ca mor Ce-ni li bav S ve bis T vis aris da we ri li da am sag ne bis swav le ba sko le bis um-rav le so ba Si mxo lod for ma lur xa-si aTs ata rebs.
sa ma gi e rod, TviT sa xel m ZR va ne loe bi fe radfe ra di su ra Te biT avaWre leT, ra Ta bav S ve bis yu radRe ba mivipy roT da su lac ar gva in te re sebs, rom amiT ni Wi e ri bav S ve bis Sem d gom gan vi Ta re bas va mux ru WebT. TviT saxel m ZR va ne lo e bi im de nad `sqel ta nia ni~ gax da, rom
me oTxe kla se lis Can Tis wo nam 4 kilog rams ga da a War ba!
cxa dia, sa xel m ZR va ne lo e bis xa risxi (gan sa kuT re biT sa bu ne bis mety ve lo dar geb Si) Tu ar amaR l da, Cve ni sko la
af ri kis qvey ne bis sko le bis do ne ze dar Ce ba!
gza, ro mel sac kar ga xa nia da va deqiT, srul in te leq tu a lur ga nad gure bas gvi qa dis, ra Ta gan vi Ta re ba di qvey nis sta tu si mTli a nad ga va mar TloT.
sam wu xa rod Cven Tan mim di na re ganaT le bis re for mis mi za ni iyo: ga naT-le ba mniS v ne lov nad un da ga u a res-des, sa ma gi e rod, fa si a ni gax des. es cxa di gax da mas Sem deg, rac jer ki dev 1972 wels ame ri kis sa el Cos ata Sem, baton ma ha Ci son ma brZa na: `sa qar T ve lo gan vi Ta re ba di qve ya naa da sa xel m-wi fom mxo lod dawye bi Ti ga naT le ba un da da a fi nan sos!~ mar T lac, Tu imde nad Ra ta ki xar, rom Se ni xal xi SimSi liT ixo ce ba da ma Ti hu ma ni ta ru li
dax ma re be bi Ta da up ro cen to ses xe biT gin da fons gax vi de, ra dros ga naT leba, mec ni e re ba da kul tu raa? Cven ar gve yo le ba eqi mi, in Ji ne ri, mec ni e ri, kul tu ris moR va we da mxo lod sxva Ta mo ja ma gi re eri un da gav x deT!
ai, es iyo Cve ni xe li suf le bis mTa vari mi za ni da saz ru na vi da swo red amitom acxa deb da zo gi par la men ta ri da xe li suf le bis war mo mad ge ne li: `mec-ni e re ba sa qar T ve los T vis fu fu ne-baa!~. am ri gad, Cven mo az rov ne, ga naT-le bu li xal xi ar gvWir de ba.
mniS v ne lo va nia, rom sko le bis arse bu li sas wav lo prog ra me bi ar Se esa ba me ba sa Su a lo sko le bis prog ra mas da is ad rin del rvaw li an ga naT le bis prog ra ma sac ki ver aR wevs. ase Ti codniT mi Re bu li ates ta ti ki sazR var gare Tis umaR le si sas wav leb le bis T vis mxo lod fa ra ti na qa Ral dia.
uni ver si te te bis mdgo ma re o ba kidev uf ro sa va la lo gax da, rad gan, ganaT le bis (uf ro swo rad, ga u naT leblo bis) sa mi nis t rom ga dawy vi ta, rom stu den tebs sas wav lo gran ti mxo lod oTxi wlis gan mav lo ba Si ubo Zos. rac Se e xe ba ma gis t ra tu ras, aq swav lis safa su ri im de nad ma Ra lia, rom iuri diu li da zo gi er Ti eko no mi u ri spe ci alo bis gar da, ma gis t ra tu ras yvel gan da xur va emuq re ba. ara da, ba ka lav ri a-tis dam Tav re ba umaR le sis dam Tav re-bas rom ar niS navs, es yve la stu den tma da mis ma mSo bel ma un da ico des. maS, ra tom ax de vi ne ben mSo bels swav lis fuls? mxo lod imis T vis, rom mis ma us wav lel ma Svil ma ro gor me dip lo-mi mi i Ros?
ga naT le bis sa mi nis t ros Zi ri Ta di mi za ni iyo: wa ar T vas mo ma va li Cvens Svi lebs da Svi liS vi lebs! re for ma miz nad isa xav da sa zo ga do e bis zne-ob ri o bis sa bo lo od dan g re vas pro-fe sor-mas wav leb le bis war mo ud ge-ne li dam ci re bis gziT.
mar Ta lia, ram de ni me wam y van umaRles sas wav le bel Si dRe is T vis jer ki dev Se mog v r Ca ma Ra li do nis profe su ra, mag ram Tu sa Ta na do do nis axal gaz r da spe ci a lis te bi ver aR vzar deT, es kad ric xe li dan Se mog vecle ba, kad re bis aR z r da ki sko li dan un da da viwyoT da es um niS v ne lo va-ne si saq mea. mag ram, Tu axal gaz r debs ar vuC ve neT, rom qve ya na Si ga naT le bulo ba pres ti Ju lia da pro fe sormaswav le bel Ta xel fa si mniS v ne lov nad ar ga i zar da, es prob le ma ar ga dawy deba. amas Ta na ve, uni ver si te te bis da finan se ba ar un da iyos stu den te bis rao de no ba ze da mo ki de bu li da dip lo mi mxo lod Rir se ul ma un da mi i Ros!
es Zal ze Zne li saq mea da, pir vel yof li sa, fa si a ni swav le bis we si un-da Se ic va los da ga naT le bis axa li ka no ni sas w ra fod un da da mu Sav des.
mag ram, ro gor Se iq m ne ba sa Wi ro kano ni, ro de sac par la men t Si er Ta der-Ti mec ni e ri gvyavs, xo lo mec ni e re-ba Ta aka de mi is az ri sru li ad ig no-ri re bu lia?
ga naT le bis mes ve u reb ma ga yi des sa qar T ve lo im iudas ver cx l ze, ro-me lic am vai-mo der ni za to reb ma msof lio ban kis gan mi i Res. maT vercx l Tan er Tad is `re ko men da ci e bic~ mi i Res, rom le bic `gan vi Ta re bad~, anu `ga nu vi Ta re bel~ qve ya nas Se e fe rebo da, da da iwyo ga naT le bis sis te mis usas ti ke si ngre va `ga naT le bis refor mis egi diT~, ro mel sac utif rad ilia Wav Wa va Zis sa xe li uwo des.
ra eta pe bi ga i a ra re for mam? 1992 wli dan dawye bu li ga naT le bis sis tema si Ra ta ke Si am yo fes mra val je ra di sek ves t re biT. iq ve ne ba mis ces sa xelm wi fo sas wav leb lebs, stu den te bi fa si an seq tor ze mi e RoT da amiT ieso qris tes aR T q ma da ar R vi es – ar Se uS-vaT vaW re bi ta Zar Si! Se de gad, da iwyo `fa si a ni~ stu den te bis mo Zi e ba mTels sa qar T ve lo Si da uni ver si te te bi, faq tob ri vad, `biz nescen t re bad~ iqca, sa dac mTa va ri amo ca na stu den tebis gan ga da sa xa de bis amo Re baa. aqe dan sul er Ti na bi ji Ra dar Ca far To mas Sta bi an ko ruf ci am de da xe li su fal Ta pre smac ar da a yov na: xe la Re biT daiwyo an ti ko ruf ci u li Se te va jer univer si tet ze, Sem deg mTel ga naT le bis sis te ma ze. `cecx li sis te mas!~ – brZa na TviT xe li suf le bam da ise Ti ga naTle bis ka no ni gves ro la, rom qva qva ze ar un da dar Ce ni li yo. pir vel rig Si, am cecx lis qveS pro fe sormas wav leb lebi da ni Wi e ri stu den te bi aR moC n d nen, Sem deg ga ma nad gu re be li dar ty ma qveynis mec ni e reb ma mi i Res, uni ver si te tebis sa mec ni e ro seq to ric ga a uq mes da sa mec ni e ro xa ris xe bic. ga uq m da yve la sa mec ni e ro la bo ra to ria, ka Ted ra da da iwyo sa mec ni e ro in te li gen ci is far To mas S ta bi a ni ge no ci di. xe lisuf le bis am saq mi a no bis na Te li maga li Tia sa mec ni e rokvle vi Ti in s titu te bis uni ver si te teb ze ga da ce ma, sa dac isi ni fi nan sur mar wu xeb Si suls Ra fa ven.
sa qar T ve lo Si mec ni e re bis amo Zirk vis idea or ga nu lad er wy mis ga naTle bis ka nons. sa mec ni e ro cen t re bi ise dac me tis me tad da sus t d nen bi uje tis mra val je ra di sek ves t riT, magram mTa va ri is gax lavT, sa zo ga do e bas mec ni er Ta ubad ru ki mdgo ma re o ba aCve non, ra Ta axal gaz r debs mec ni e rebis ken ltol va ga uq reT. ami to mac moi go nes gran tu li sis te ma, ra Ta grantis mi Re bam de mec ni e rebs an Sim Si liT amox deT su li, an sa er Tod uari Tqvan sa mec ni e ro saq mi a no ba ze. mTa va ria, rom mec ni e re ba mTli a nad gaq res sa-qar T ve lo Si, ra Ta gan vi Ta re ba di qvey nis sta tu si ga va mar T loT. cxadia, kul tu ris cen t re bi – sa o pe ro da dra ma tu li Te at re bic un da gaqres: isi ni jer `sar da febs~ Se a fa re ben Tavs, Sem deg ki, su lic aR mox de baT.
sa bed ni e rod, Cven gvyavs ni Wi e ri axal gaz r de bi,, mag ram ma Ti ga naT le bisa da sa mec ni e ro mu Sa o bis gza mxo lod ucxo eT Si ga dax ve waa. am ri gad, Cven vkar gavT uni Wi e res axal gaz r do bas da ma Ti aq dab ru ne ba ga mo ricxu lia sa mec ni e ro cen t re bis ubad ru ki mdgo ma re o bis ga mo. es ki di di da na-Sa u lia eri sa da qvey nis wi na Se!
cxa dia, ga naT le bi sa da mec ni e rebis kri zi si dam Rup ve lad moq me debs qvey nis ro gorc eko no mi kur, ise po liti kur vi Ta re ba ze. un da gvax sov des, rom mec ni e re ba da ga naT le ba eris mo ma vals gan sazR v ravs da, am de nad, mis sa si cocx lo in te re seb Si Se dis. ami tom mig vaC nia: ga naT le bis, mec ni e-re bis, kul tu ri sa da su li e re bis ga-dar Ce na yve la qar T ve lis uw min de si da upir ve le si va lia.
vWirdebikimeCemsqveyanas?
merab jiblaZe
problema
20 dekemberi, 2013 w.8
ga naT le bis re for mam, rom li Tac ase yel ye la ob da Zve li xe li suf leba, TiT q mis ara fe ri sa si ke To ar mo uta na Cvens sa gan ma naT leb lo sis te mas. amis um Tav re si mi ze zi is iyo, rom, rogorc Cans, ga naT le bis sa mi nis t ros ar hqon da mec ni e ru lad da sa bu Te bu li da bo lom de ga az re bu li ga naT le bis koncef cia. yo vel Sem Tx ve va Si, is uc no bi iyo far To sa zo ga do e bi saT vis.
er Ta der Ti, rac pre si dan vi co diT, is iyo, rom ga naT le bis sa mi nis t ro ey r dno bo da ga naT le bis ucxo el eq s per tebs, rom le bic, ro gorc Sem deg ga ir k va, ar sebi Tad gan vi Ta re ba di qvey ne bis ga naT lebis sa kiTxeb ze iy v nen das pe ci a le bu li. rad gan sa qar T ve lo gan vi Ta re bad qveynad mi aC n daT, prin ci pul gan s x va ve bas ver xe dav d nen qar Tul ga naT le ba sa da, vTqvaT, af ri ku li qvey ne bis ga naT le bas So ris. amas Tan, maT, cxa dia , ar icod nen Cve ni di di da sa xe lo va ni tra di ci e bi ganaT le bis sfe ro Si, ar icod nen, rom Cven gvyav da di di iakob go ge baS vi li, msoflio pe da go gi kis kla si ko si
ro ca ame ri ki dan uk ri ti kod iReb dnen ga naT le bis si ax le ebs, ga naT le bis re for mis qar T ve li mes ve u re bi ra tomRac ar iT va lis wi neb d nen, rom ame ri kis sa gan ma naT leb lo sis te ma 49e ad gil ze iyo msof li o Si da rom igi Tvi Ton ameri ke leb ma da a xa si a Tes, ro gorc Rrma kri zis Si myo fi. maT T vis, al baT, arc ame ri kis ga naT le bis de par ta men tis gan cxa de ba iyo cno bi li, ame ri ka Si swored ga naT le bis mdgo ma re o bis ga mo rom ga keT da: ame ri ke li eri saf r Txe Sia!
vTqvaT, ame ri kis ma a meb lo bas ga dayo li le bi ve lo diT, rom imis Sem deg, rac Cav w v de bo diT ame ri kis suls (gax sovT, al baT, mTel Tbi lis Si iyo ga mo fe ni li msgav si mo wo de be bi), ganaT le bis sis te ma Si Se iq m ne bo da sa sike To si tu a cia, mag ram ax la xom ma inc un da dav r w mun deT da va Ri a roT, rom am re for mam da mas ze da xar jul ma mi lio neb ma ara fe ri sar ge be li ar mo u ta na Cvens ga naT le bis sis te mas, er Ta der Ti ga mo nak li si, al baT, ma inc mi sa Re bi gamoc de bis cen t ris Seq m na iyo.
ma inc ras ve lo diT da ra mi vi ReT? un da da mar cxe bu li yo da ver da mar cxda ma sob ri vi uwig nu ro ba; un da amaRle bu li yo da ver amaR l da sko la Si dis cip li na, un da gaz r di li yo da ver ga i zar da mas wav leb lis pres ti Ji da av to ri te ti; un da ga um jo be se bu liyo da ver ga um jo bes da mas wav leb lis so ci a lu ri pi ro be bi; un da gam ya re buli yo da ver gam yar da zne ob ri vi Rire bu le be bi; un da aRor Zi ne bu li yo da ver aRor Zin da erov nu li cno bi e re ba. pi ri qiT, da im c ro da dak nin da. amis mize zi ki is sa xel m wi fo po li ti ka iyo, ro mel sac xe li suf le ba ata reb da.
ga naT le bis aras wo ri sa xel m wi fo po li ti ka gax da imis mi ze zi, rom mecni e re ba /gan sa kuT re biT, fi lo so fia, fsi qo lo gia, pe da go gi ka/ mowy da skolas. ara da, bev ri si ax le swo red mec nie re bas un da da e ner ga sko la Si. la pa rakia gan s x va ve bu lo ba ze kul tu ra sa da ci vi li za ci as So ris, teq ni kur da reli gi ur ga ucxo e bas So ris, ax s ni sa da ga ge bis me To debs So ris, ada mi an sa da pi rov ne bas So ris, su bi eq tur da obi eqtur gons So ris, Ri re bu le ba Ta ierarqi as So ris, la pa ra kia teq s tis her menev ti ku li ana li zis cod na ze da a.S. vi me o rebT: es yve la fe ri mec ni e re bas un da da e ner ga sko la Si, Tu, ra Tqma unda, xe li suf le ba sa da ga naT le bis sa minis t ros ami si sur vi li ga uC n de bo da.
Cven di dad gve a ma ye ba, rom Ta vi sufal, de mok ra ti ul qve ya na Si vcxovrobT. mag ram Ta vi suf le ba ar niS navs TviT ne bo bas, aR vi rax s ni lo bas, uz ne obas, ri si re ci di ve bic Cven Si nam d vi lad Se im C ne va. un da iT q vas, rom zo gi er Ti aS ka rad spe ku lan tobs kon s ti tu ci iT mi ni We buli am uf le biT da mo iTxovs aTas na i ri si bin Zu ri sa da gar y v ni lebis da ka no ne bas. la pa ra kia ho mo seq su
a liz mis, les bo su ri siy va ru lis, erT s qe si an Ta qor wi ne bis da sxva ti pis gar y v ni le bis da ka no ne ba ze. ki dev ga vime o rebT, rom es usin di so spe ku la ciaa Ta vi suf le bis Te miT. nam d vi li Ta visuf le ba ar ar se bobs pa su xis m geb lobis ga re Se, zne ob ri vi nor me bis dac vi sa da sxva ada mi a neb ze zrun vis ga re Se.
izi a reb da ra ga e ros ma sa le bi sa da mTe li ri gi sa er Ta So ri so do ku mente bis su lis k ve Te bas, rom leb Sic gansa kuT re bu li yu radRe ba eT mo ba pirov ne bis uf le baTa vi suf le bebs da rom leb Sic ara fe ri iyo naT q va mi erovne ba sa da erov nu li cno bi e re ba ze, Zveli xe li suf le ba yve la fers ake Tebda erov nu l cno bi e re bis, erov nu li TviT Seg ne bis dak ni ne bis T vis /ga vixse noT pas por ti dan ma mis sa xe li sa da erov ne bis aR m niS v ne li gra fis amo Re ba da mra va li sxva/.
yo ve li ve erov nu lis si Zul vi lis ara pir da pi ri ga mo xa tu le ba iyo sakiTxe bis amo Re ba ro gorc sa qar T ve los is to ri is, ise mSob li u ri li te ra turis. prog ra me bi dan, ma Ti ga mar ti ve bis miz niT. ara da, er Tic da me o rec erovnu li cno bi e re bis, erov nu li Rir se bis grZno bis gan m t ki ce bis auci le be li piro ba da sa u ke Te so sa Su a le baa. sam wu xarod, sta ti is for ma tis sim ci ris ga mo aq ver gav w v diT ga mo to ve bul sa kiTx Ta grZel Ca mo naT vals qar Tu li li te ratu ri dan.
rac Se e xe ba sa qar T ve los is to rias, Cven mig vaC nia, igi rom kvlav un da aR d ges me oTxe sa val de bu lo sag nad (Tun dac ga ur k ve ve li `zo ga di una rebis~ nac v lad) da ara mxo lod zo gi erT hu ma ni ta rul spe ci a lo ba ze, ara med yve la spe ci a lo ba ze, im mar ti vi mi zezis ga mo, rom yo vel ma qar T vel ma, romel sac aqvs pre ten zia qar T vel in teli gen to ba ze, Ta vi si qvey nis is to ria un da ico des.
ga mar ti ve bul ma sas wav lo prog rameb ma da Se fa se bis kri te ri u me bis dadab le bam saq me iqam de mi iy va na, rom mos wav le Ta sa er To ga naT le bis do ne ka tas t ro fu lad da e ca. ase ma ga liTad, Cem mi er ga mo kiTxul ma as ze met ma pir vel kur sel ma stu den t ma ram de ni me sxva das x va uni ver si te ti dan ar icoda, Tu vin iy v nen irak li aba Si Ze, gu ram fan ji ki Ze, si mon Ci qo va ni, po li kar pe ka ka ba Ze, So Ta niS ni a ni Ze, ni ko sa ma daSvi li, te ren ti gra ne li da a. S. la pa ra ki aRar gvaqvs ma Ti na war mo e be bis da sa xele ba ze. ai, es aris swo red erov nu li ka tas t ro fa da, Tu Spen g le ris sityve bis pe rif ra zi re bas mo vax denT, `qarTu li mzis Cas ve ne ba~ (mxed ve lo ba Si gvaqvs Spen g le ris wig ni `ev ro pis mzis Cas ve ne ba~). erov nu li ka tas t ro fa imi tom, rom daq ce ul eko no mi kas mi si swo ri mar T vis Sem Tx ve va Si ad vi lad eSve le ba, Ser y v nil, dab ne le bul cno bi ere bas ki xSi rad wle bi da aTe u li wle bi sWir de ba ga jan sa Re bis T vis.
ga naT le bis sis te ma Si ar se bu li naklo va ne be bis erTer Ti mi ze zi isic aris, rom es sis te ma me tis me tad po liti ze bu li gax da. saq me iqam dec ki iyo mi su li, rom ga naT le bis beds am dar gis spe ci a lis te bi ki ar wyvet d nen, ara med po li ti ko se bi, par la men ta re bi, me riis sxva das x va sam sa xu ris mu Sa ke bi, anu isi ni, ro mel Tac am saq mis, rbi lad rom vTqvaT, bev ri ara fe ri ga e ge bo daT.
yov lad mo uT me ne li Can da da Cans saxel m wi fo po li ti ka qar Tu li eni sad mi, rac pir da pir kav Sir Sia erov nu li cnobi e re bis rRve vas Tan. sak ma ri sia iT q vas, rom dRes bil w sity va o ben ro gorc Jurnalga ze Te bi, ase ve ra diote le vi zia. bil w sity va o bam Se aR wia mxat v rul lite ra tu ra Sic. bil w sity va o ba is mis sceni dan, ek ra ni dan, Souprog ra me bi dan, uax lo es war sul Si is mo da TviT par lamen tis tri bu ni da nac ki. mas kul tu ram wa le ka te le vi zia, nam d vi li kul tu ra mis ma su ro gat ma Sec va la. nam d vi li inte li gen ci is ad gi li e. w. `sa Su a lo ada
mi an ma~ da i ka va. dRes sru li ad ukon tro lod uam ra vi ucxo sity va Se mo dis qar Tul ena Si, Se mo dis ma Si nac ki, roca mi si Se saty vi si sa u ke Te so qar Tu li sity va ar se bobs ena Si /vTqvaT, `Ti nei je ri~ `ymaw vi lis~ nac v lad, `si la busi~ `sas wav lo geg mis~ nac v lad da a.S. am ga nu kiTxa o bis Sem xed va res ar Se iZle ba ar ga gax sen des xal xu ri naT q va mi: `u pat ro no ek le si as, tu rame la Se e sia o~. sam wu xa rod, am mxriv ra di ka lur cvli le bebs arc axa li xe li suf le bis mos v lis Sem deg vxe davT. erT dros iyo lo zun gi: `kul tu ra ga da ar Cens sa qarT ve los~. ax la me vam bob: Tu ki ara fe ri Se ic v le ba, mas kul tu ra, mar gi na lu ri kul tu ra da aq cevs sa qar T ve los.
kar gad gves mis, rom ame ri ka Cve ni mego ba ri da par t ni o ri qve ya naa. mag ram ga na am par t ni o ri qvey ni dan ma in ca da mainc yve la fe ri cu di un da gad mo vi RoT?! ara da, cu di ga ci le biT me ti gad mogvaqvs. gad mog vaqvs ise Ti ram, rac sru liad Se u fe re be lia Cve ni kul tu ris, Cve ni men ta lo bis, Cve ni mar T l ma di deb lo bis Tu Cve ni ide o lo gi i saT vis: `ma mu li, ena, sar w mu no e ba~. di ax, swo red ili a se u li `ma mu li, ena, sar w mu no e ba~ un da gax des Cve ni erov nu li ide o lo gia, rad ga nac, erov nu li ide o lo gi is uar yo fa, ra sac, sam wu xa rod, dRes bev ri mom x re hyavs, avto ma tu rad mig viy vans erov nu li cno bie re bis ga uq me bam de.
yo ve li ve ucxo u ri sad mi mim baZ ve lobam im de nad ma xin ji sa xe mi i Ro, rom maTgan ise Ti li be ra lu ri Ri re bu le be bic ki gad mog vaqvs, rom leb Sic sru li ad ugu le bel yo fi lia uf rosum c ro soba, mo xu ci sa da qa li sad mi pa ti vis ce ma da mra va li sxva. xom TiT qos ara fe ria, Tu ki sko lis mos wav le an stu den ti ar wa mox te ba mo xu cis da nax va ze da mas daj do mas ar Ses Ta va zebs; xom TiT qos ara fe ria, Tu in va lid sa da War mag adami ans ga da sas v lel ze ga das v la Si ar daex ma re bi; xom TiT qos ara fe ria, Tu ufross uxe Sad, udi e rad da e la pa ra ke bi, mag ram am g va ri `TiT qos ara fe ri~ebi, sa bo loo jam Si, ryvnis axal gaz r debs, ukar gavs imaT mi marT pa ti vis ce mas, vinc maT T vis mi sa ba Zi un da iyos. Se sa bami sad, isi ni (es axal gaz r de bi) cxov roben yo vel g va ri zne ob ri vi ide a le bis, zne ob ri vi ori en ti re bis ga re Se.
Cve ni Ta na med ro ve sa gan ma maT leblo sis te mis erTer Ti se ri o zu li naklia is, rom Cvens mos wav le ebs vaZ levT gar k ve ul cod nas, mag ram nak le bad vzru navT maT Si kri ti ku li az ris ganvi Ta re ba ze, ma Ti Se moq me di To bis, anu kre a tiu lo bis amaR le ba ze. es imi tom xde ba, rom Cven mo zar di war mog vidge nia iseT sa Tav sod, ro mel Sic un da Se vi ta noT rac Se iZ le ba me ti in forma cia. sa ma gi e rod, nak le bad vmar TavT maT Tan di a logs, nak le bad vin te resde biT – ro gor az rov ne ben Tvi Ton mozar de bi. ram de nad ari an mzad si ax lee bis mi sa Re bad. iq neb, vcde bi, mag ram ara mgo nia, vin me da in ter se bu li yo, vTqvaT, ase Ti mar ti vi sa kiTxiT: ramden jer svams mos wav le er Ti gak ve Tilis gan mav lo ba Si kiTx vas: ra tom? an svams ki sa er Tod? ara da, am kiTx viT iwye ba az rov ne ba. aris to te le ki ambob da: erT `ra tom ze~ ga ce mu li pa suxi mir Cev nia spar se Tis Sa his tax t so. ara da, es kiTx va rom ar yo fi li yo, arc ar qi me de iq ne bo da, arc ni u to ni, arc ain S ta i ni, arc wylis ener gia iq ce o da eleq t ro e ner gi ad da a.S. usas ru lod.
da ki dev er Ti: dRem de Cvens sko laSi Zi ri Tad me To dad mi iC ne o da da miiC ne va ax s nis me To di. ax s na mar T lac Zal ze efeq tu ri me To dia, ro ca saq me sa bu ne bis mety ve lo mec ni e re bebs exe ba, mag ram zog jer is sru li ad uvar gi sia, ro ca so ci a lu ri mov le ne biT vin teres de biT. sa bu ne bis mety ve lo mec nie re beb sa da so ci a lur mec ni e re bebs So ris is gan s x va ve baaa, rom pir ve li ad gens mi zezSe de gob riv kav Sirs (a iw vevs bs, b iw vevscs, c iw vevs ds da
a.S.), so ci a lur mec ni e re beb Si ki mTa varia saz ri si a ni kav Si re bis dad ge na, qveteq s te bis amo kiTx va, sim bo lo e bi sa da ale go ri e bis ga ge ba.
Tu ara ga ge bis me To diT, ve raf riT ver mix v de bi, ro gor da i Zi na va JafSave las per so naJ ma (leq s Si ̀ mo xu cis simRe ra~) uw ve rul va So Wa buk ma da ro gor ga iR vi Za Rrmad mo xuc ma. leq si sul eqvs stri qo ni a nia da sa i lus t ra ci od min da aq ve mo vi ta no:
`dam Zi ne bi yo Wa buk sa,pir tit vels,uw ve ru la sa, ga mo meR vi Za, Tmawve rimig van da bam bis qu la sa,mwyin da da viwyev le bo di, mo vi go neb di Tu ra sa~.ro gorc vxe davT, leq s Si mTe li ada
mi a nu ri cxov re baa Ca te u li da isic aris naT q va mi, rom wu Ti sof lis stum ro ba yovel T vis da na ne biT das rul de ba, Tu yovel mis wuTs saq mi a nad ar ga mo vi ye nebT, Tu mas bo lom de ar dav t vir TavT.
mag ram yo ve li ve amas mxo lod mas Sem deg miv x v de biT, rac mis de da ar s Si Ca saw v do mad ga ge bis me To diT vi sargeb lebT da saz ri si a ni kav Si re bis Zebnas da viwyebT, anu Tu am leq sis her menev ti kul ana lizs mo vax denT, ra sac, gav be dav da vity vi, sko la ga mo nak lis Sem Tx ve veb Si Tu iye nebs.
erov nu li cno bi e re bis wi na aR m deg fa ru li Se te vis ga mo xa tu le bad mi maCnia pi ra dad me to le ran to bis (maT Soris, re li gi u ri to le ran to bis) cne bis aras wo ri ga ge bis Seg ne bu li dam k vid reba. `to le ran to ba~ sity va sity viT niSnavs `Sem gu eb lo bas~, anu imis da saS ve bobas, rom, mi va kuT nebT ra sa ku Tar Tavs mar T l ma di deb lur qris ti a no bas, ar viyoT mtru lad gan wyo bil ni sxva re li gie bis mi marT da ara sxva das x va re li gi a Ta ur Ti er T Se ri ge bas, ur Ti er T da za ve bas. qar T ve li eri uk ve mra va li sa u ku nea mar T l ma di de be li eria da mar T l ma dideb lo ba mis T vis ise Ti ve or ga nu li da sis x l xor ce u li ram aris, ro gorc qarTul ena ze mety ve le ba. dRes mar T l madi deb lu ri qris ti a no bis wi na aR m deg mi zan mi mar Tu li da yov lad uxam si brZola mi dis da, rom ara Cve ni brZen ka cis, sa qar T ve los ka To li kospat ri ar qis, uw mide si sa da une ta re sis ilia me o ris udi de si av to ri te ti, aqam dec ga u Wirde bo da Ta vis ga dar Ce na.
erov nu li kul tu ri sad mi, erov nuli cno bi e re bi sad mi mi mar Te ba Si Cvenc ise ve un da mo viq ceT, ro gorc iq ce va, ma ga li Tad, saf ran ge Ti, ro me lic erT gu lad icavs Ta vis kul tu rul tradi ci ebs da sa gan ma maT leb lo sis te mas. Cve ni Zir Z ve li, uni ka lu ri da um didre si qar Tu li erov nu li kul tu ra, Cve ni di di sa gan ma naT leb lo tra dici e bi gvaZ levs imis sa Su a le bas, rom arc erT qve ya nas ar miv s di oT brmad, uk ri ti kod, sa Ta na do ana li zis ga re Se. Cven xom fas da u deb li Se dev ris `leq si vefxi sa da moy mi sa~s Sem q m ne li xalxi varT; Cven xom im di di eris Svi le bi varT, ro mel sac moy va si sad mi siy va ruli da Tav gan wir va, ro gorc di di So Ta rus Ta ve li brZa neb da av Tan di lis piriT, `Ta ma Sad da gvi Cans mRe rad~. amitom Se mo maqvs wi na da de ba da kon fe renci is mo na wi le ebs vTxov mxar da We ras – imi saT vis, rom qar Tul ma pe da go gi kam mTel msof li os da a na xos Cve ni uni kalu ri miR we ve bi ro gorc sa xal xo (xazs vus vam: sa xal xos da mas Si pir vel rig Si vgu lis x mob swo red `leqss vefxi sa da moy mi sa~), ise mec ni e rul pe da go gi ka Si, Sev q m naT vax tang VIis `swav lul kac Ta ko mi si is~ msgav si mec ni er Ta so li du ri jgu fi da dav we roT naS ro mi: `qar Tu-li pe da go gi ka~, ro me lic, dar w mu nebu li var, sa si a mov nod ga nac vif rebs da qar Tu li kac T moy va re o bi sa da huma niz mis igav mi uw v do mel si maR le ebs da a nax vebs mTel msof li os.
rezo balanCivaZe
TanamedroveganaTlebisreformisSuq-Crdilebi
ganaTleba
920 dekemberi, 2013 w.
`myudro bina brwyinavda, rogorc akademia!..~
yvela saxli, sadac Cven varT, aris akademia,yvela akademia, sadac Cven ar varT, aris saxli!
mimomxilveli
zo ga dad Ta na med ro ve qar Tu li li te ra tu ra rom kri zis Sia da ab solu tu rad ac de ni lia xazs, Cans iqida nac, rom yo vel mom dev no kon kurs ze Ji u ris Se mad gen lo ba uares de ba. ese ni leo qi a Ce lis, dem na Sen ge la i as klan We bi dan verc ve ra so des da ix s nian Tavs. Ji u ris wev ri rom imas ity vis: auci le be lia sa in te re so si u Je ti, Sem deg kul mi na cia da per so na Jis iseTi xa si a Ti, ro me lic uku ni sam de da mamax sov r de bao da amas Tvlis 21e sa uku nis pro zis kri te ri u mad, vai, Cvens dRes. mag lo gi kiT mo der nis te bi: marsel prus ti, je ims jo i si, xor xe lu is bor xe si, kaf ka da Tun dac sa ra ma go gada say re le bi yo fi lan na gav Si, aRa rafers vam bob pos t mo der nis teb ze.
vi Rac pa ta ra go go e bi, rom leb sac ori wig ni ara aqvT wa kiTxu li (li te ratu ris Te o ri a Si xom be bi a Ce mi Tqven ze ukeT er k ve va) teq s tebs gi fa se ben da ise Ti am bi ci u re bi ari an, Ji u ris wev roba ze war b Se ux re lad Tan x m de bi an. ara ra, es bo lo `lit bu ni o ba~ sa Si ne le ba iyo, Tum ca zo ga dad pa tivs vcem am konkurss da mis or ga ni za tors, ni kis.
av to ri: oTar jir k va liS vi li
oTar, ko men ta ris gan Tavs Se vi kaveb. ga a ve bul kac ze cu di mo sas me ni ara fe ria.
ub ra lod erTs gety viT, ro dis daiT va leT Cems mi er wa kiTxu li wig ne bi, Za li an ma in te re sebs.
Te ma kon kur san teb Tan de ba teb Si Ses v li sa, da xu ru lia.
av to ri: ame li
Ce mi az riT, kon kur sis fi na liste bi, nu, yo vel Sem Tx ve va Si, ba to ni ar men aru Ti no vi da ba to ni gia arga niS vi li sak ma od ma Ra li do nis osta te bi ari an. da vfiq rob lit bu nio bis ga mar j ve bu le bi xel mo ca ru li li te ra to re bi nam d vi lad ar ari an. ga af T re ba wa ge bis ga mo ar Rirs. ubra lod da fiq r diT, ra tom Se iZ le ba es mom x da ri yo. mar Ta lia verc me gavi mar j ve, mag ram es tra ge di ad ar mimaC nia. we reT, ba to no Ce mo, oc da meer Te sa u ku nis `stan dar te biT~, ise, rom di le tan to ba an uge mov no ba ar ga mo gi vi deT da dar w mu ne bu li var,
da gi fas de baT. war ma te be bi yve las da ga u mar jos franc kaf kas!
av to ri: va ra de li
ame li, ma gis daT v las ra un da, Tqveni `brZnu li~ az re bis (in ter vi us) erTi mos me nac sak ma ri sia. Tqvens teq steb ze aRa ra fers vam bob... ara, ma inc ro gor da Tan x m diT, ha?.. ra da mar cxebao, Tqven se ri o zu lad fiq robT, rom `lit bu ni o bis~ sa me ul Si gas v la an
ver gas v la ga mar j ve bas an da mar cxebas niS navs?.. franc kaf kas ara, so siurs, barts, pol de mans, Je rar Je nets, jak de ri das, Jak la kans da lit bu nio bis Ji u ris ga u mar jos, men tordidaq ti kosli te ra tor Ta maz va sa Zi sa da kva Wan ti ra Zis Ta ma do biT! si u Jeti, Wo ra o ba da xa si a Te bi, ai, mi za ni, me gob re bo, ai, mi za ni! da ki dev, gu ram ge ge Si Zes, xu ta be ru la vas da yo velTa amaT Ta gvir g vins, um Zi me si jva ris mtvir T vels re vaz ja fa ri Zes ga u marjos da ga u mar jos am did Ta lit. tradi ci a Ta pa ta ra gam g r Ze leb lebs, amin!
av to ri: oTar jir k va liS vi li
Tavs nu imas xa ra vebT, uxer xu lia.ga ka pa se bul kac ze cu di sa na xa vi ki
ara fe ria.kar gad da war ma te be bi.av to ri: ame li
ame li, vis T vi sac mwe re bi a ni sa Soa da ma je re be li, imis T vis, ra Ra Tqma un da, Zne lia imis aR q ma, rom del fini kacs es x mis. ne bis mi er ma cxo vel ma Se iZ le ba qnas es, Si na u ri ZaR lic ki kbens pat rons, mag ram del fi nis adami an ze Tav das x mis am ba vi nam d vi lad ara vis sme nia. maS, ra Su a Sia aq del fini, mar T lac ga u ge ba ria ara? an da eso, siz ma ri araa da ma je re be lio, ra tom ne ta? si nam d vi le Si ar Se uZ lia sizmars mo mav lis gan W v re ta da imi tom? e. i. mo atyua im qal ma Ta vi si qma ri?! au, es ra miTxa ri?! ise, Tu ra mes ambob, da mam t ki ce bel ma ga liT sac mo ayo leb de, kar gi iq ne bo da. ro gorc me amas co ta qve moT vi zam.
oTar, mag Ji u ris wev r ma (ar vi ci, vis gu lis x mob) jo bia, ha er ze la paraks da a ne bos Ta vi, da imis ma ga li Ti
mog viy va nos, ro me li moTx ro bis si uJe ti da per so na Ji da am x sov r da ma gas uku ni Tiuku ni sam de, To rem si u Je tis me ti ra maqvs eger!
va ra de li, rom wer `aru Ti no vi da ba To ni gia ar ga niS vi li sak ma od ma Rali do nis os ta te bi ari a no~ miTxa ri er Ti, ra azrs ga moT q vams ar me nis teqs ti? ras Svre ba mag Txzu le ba Si am deni mo sawye ni, ba na lu ri sa yo facxovre bo sce na? da riT gan s x vav de ba eg teq s ti Cve u leb riv `ra sac vxe dav, imas vwer~is gan?
xo lo ar ga naS vi lis teq s t Si is Canar Te bi ga mo i yu re ba ub ra lod blogur msje lo bad, ara fe ri mxat v ru li. lo gi ku ri ga u mar Ta vo be bi caa.
av to ri: az go
mgo ni, Tavs is uf ro imas xa ra vebs (ga i mas xa ra va), vinc im ka rebs ejaj gure ba (wa e jaj gu ra), rom lis od nav gamo Re bas siz mar Sic ki ver SeZ lebs. me da vam Tav re Tqven Tan la pa ra ki, az ris ar qo nis ga mo. az go, Sen ra, se ri o zulad elo de bi `ad re sa te bis gan~ mag kiTx veb ze pa suxs?
am Ji u ris sam na wi lad dav yof di: erTi, ro mel mac yve las 10 da u we ra, me ore, ro me lic li te ra tu ris or bi ta ze ar aris da me sa me ni, ro mel Tac so ci alis tu ri re a liz mis tra di ci is gam gr Ze le be li teq s te bis kiTx vi sas tan Si Jru an te li uv liT. ra obi eq tu ro ba da ris kom pe ten tu ro bao. Tan yve la si keTes Tan er Tad so dis Ta nam S rom le biviT or ga ni za to reb ma Ce mi do sie amo miqe qes da kom p ro ma te biT da me muq r nen...
av to ri: oTar jir k va liS vi li
di ad li te ra to rebs vTxov di ni no Tar x niS vi lis (Cems) xse ne bas mor C nen. Za li an ar min da vin mes Se u racx yo fa mi va ye no, isev da isev imi tom, rom pirvel rig Si sa ku Tar Tavs vcem pa tivs. ki dev er Txel vam bob, nu imas xa ra vebT Tavs. uxer xu lia. am xe la ka ce bi xarT da ub ra lod amaz r ze nad iq ce viT. ar min do da meT q va, mag ram aRar mor CiT. ka ci rom vi yo, di di si a mov ne biT mi gina yav diT cxvirpirs. mxo lod amas imsa xu rebs Ce mi sa xe lis ase wam da u wum uar yo fiT kon t req s t Si tri a li.
av to ri: ame li
`is to ri as ax sovs is to ria [me gobre bo]~! – m. ve be ri. ase rom, rac ar un da vu ma loT er T ma neTs oTar jirk va liS vi li, is Ta vi si Ta vis gar da ma inc ve ra vis da e ma le ba! ge ni o sia da imi tom; da imi tom ver ga i mar j va am kon kur s Si, rom ge ni o sia (Tu gin daT, am kon k re tu li moTx ro bis av kar gi ano ba ze vi da voT).
av to ri: leq so do re u li
si a mov ne biT, leq so... mar T lac seri o zu li in te re si ga miC n da ax la oTa ris ma sa lis mi marT...
av to ri: mi Sa ra ti a ni
mec Za li an ma in te re sebs Tqve ni azri am moTx ro bis (ro ma nis nawy ve tis) Se sa xeb. Tum ca, dar w mu ne bu li var, rom Cems mi er da we ri li qu la, sru liad sa mar T li a ni da lo gi ku ri iyo. es ar iyo moTx ro ba. es aris cno bi li is to
ri u li Tu li te ra tu ru li sa xe le bis, gmi re bis, per so na Je bis da ma Ti ci tate bis er Tob li o ba, ro me lic sa bo loo an ga ri SiT, ara fers ar iZ le va...
av to ri: ame li
pir vel rig Si, me ar sad ar miT q vams rom kon kur si un do mo me go, es arc aris Cem T vis pri o ri te tu li... vis mo e wo ne ba da vis ara, egec ge mov ne bis am ba via da, Tu es mo wo ne baar mo wo ne ba mix ved ridan an msof laR q mi dan ga mom di na re obs, me pa tivs vcem, mag ram gu li ra ze mwydeba iciT, de kar ti am bob da, ro ca er Ti ada mi a ni me o ris Se moq me de bas amow mebs, ra Ra ca Si ma inc un da iyos mas ze me tio. ame li, gul w r fe lad ma in te re sebs pasu xi, Sen Se a fa se Ce mi frag men ti da da as k ve ni – es yo fi la mxo lod ci tate bis er Tob li o ba, ai, aq iZu le bu li var gkiTxo: ma seT `Rrma~ das k v nas rom ake Teb, zo ga dad si cocx lis da ker Zod nic Ses fi lo so fi as ic nob? wa kiTxu li gaqvs `tra ge di is da ba de ba mu si kis suli dan~? an `a se ityo da za ra tus t ra~? an nic Ses Se xe du le be bi ev ro pa ze? misi Se xe du le be bi qris te ze da qris tia no ba ze? mix v di, rom moTx ro ba Si sul sxva nic Sea da na xe bu li? an `eg zis tenci a lizms~ ic nob? wa kiTxu li gaqvs osvald Spen g le ris `ev ro pis da i si~? ici, ras gu lis x mobs pos t mo der nu li citi re bis sis te ma? an ha i de ge ris aTe istur, ira ci o na lur eg zis ten ci a lizms ic nob? mi si pa ta ra naS ro mi `Tem Sa ra~ wa kiTxu li gaqvs? he ge lis ev ro pa cent ris tul, lo go cen t ris tul go nis fi lo so fi as ic nob? wa kiTxu li gaqvs mi si `is to ri is fi lo so fi a~? or te ga i ga se tis ra me wa kiTxu li gaqvs? es is mi ni ma lu ri cod naa, rac auci le be lia Ce mi frag men tis Se sa fa seb lad, me `avto ri~ (Tum ca zo ga dad av tor ze Ce mi Se xe du le be bi sxva Te ma a) var da vi ci xom, ra sac vgu lis x mob di, nu Tu aseTi pri mi ti u li msje lo ba teq s t ze epa ti eba Ji u ris wevrs? Sen un da Se ge fa se bi na, rac ze viT ewe ra, es yve la fe ri ram denad os ta tu rad Cav de teq s t Si da Tu es ele men ta ru li cod na (ra zec ze moT mi vu Ti Te) ara gaqvs (es Cans Se ni bo lo ko men ta ri dan), ro gor afa seb teqsts?
p. s. ga mo ricxe Cem gan yo vel g va ri niS nis mo ge ba an iaf fa si a ni am par tavno ba an cod niT Tav mo wo ne ba, aki eg teq s t Sic mi we ria, ub ra lod, iZu lebu li gav x di da mes va es kiTx ve bi.
av to ri: oTar jir k va liS vi li
mo am za da
Te ko da di an ma
di di xa nia, li te ra tu ram Jurnalga ze Te bi dan in ter net siv rce Si ga da i nac v la. ax la ga ci le biT uf ro me ti mxat v ru li na war mo e bi Tav s de ba sxva das x va sa it ze, vid re pre sis fur c leb ze.
am pro ces ma er Ti da de bi Ti as peqti mar T lac mo u ta na li te ra tu ras – er T ma neT Tan uf ro da a ax lo va avto ri da mkiTx ve li da ma Ti ur Ti erTo ba uf ro in te raq ti u li ga xa da.
dRes dRe o biT sa in for ma cio bazar Si so ci a lu ri qse le bis ab so lutur ma mo no po li am yve la beW du ri gamo ce ma aiZu la, ra me na i rad da kav Si rebu li iyos sxva das x va sa it Tan. swo red am miz niT Tav s de ba `li te ra tu rul sa qar T ve lo Si~ ga moq vey ne bu li ma sale bi sxva das x va in ter net sa i teb ze.
dar w mu ne bu li varT, ga ze Tis mkiTx vels Zal ze ain te re sebs Tu ra
ga mox ma u re be bi aqvs Cvens ga zeT Si dabeW dil sta ti ebs so ci a lur qsel Si.
swo red ami tom Sev q me niT yo vel Tvi u ri rub ri ka mkiTx ve lis xma, romlis far g leb Sic Cve ni ga ze Tis mkiTxvels sa Su a le ba mi e ce ma, beW du ri saxiT ga ec nos kon k re tul na war mo eb ze in ter net m kiTx ve lis ga mox ma u re bas.
`li te ra tu ru li sa qar T ve los~ seq tem b ris erTerT no mer Si da ibeW da oTar jir k va liS vi lis moTxro ba `cxe nis ki ser ze Se moW do bi li xe le bi~, ro me lic war d ge ni li iyo kon kur s ze `lit bu ni o ba~.
`li te ra tu ru li sa qar T ve los~ dRe van del no mer Si mkiTx vels stilis sru li dac viT vTa va zobT gamox ma u re bebs, rom le bic am moTxro bis Se sa xeb ga keT da xse ne bul kon kur s Tan mi mar Te biT.
mkiTxvelis xma
20 dekemberi, 2013 w.10 poezia
Tornike WeliZe
* * *vin icxovrebs Sens tkivilebSi,roca quCaSi sul ubralo gaseirnebacemsgavseba danis mWrel pirzegasvla-gamosvlas?!.
dRes Svilmkvdari Semxvda transportSida albaT Cemi msgavsebis gamoim gardacvlilTanmiyura did xans, did xans, mdumared.
rogor mominda, misamarTi mcodnoda misida odesme, Tu gavbedavdi,SemeRo kari da dameZaxa rame ubralo:mSia, viZineb, gvian moval an miyvarxar-meTqi.
iqneb zecaSi misi Svilis suli mamaCemsase epyroba?!
giorgi fircxalaiSvili
humanoido!
humanoido, nu gaiWri kosmoss!nurc rwmeniT gaiWri `ucnaur~ xelebs.basria anomalia brmaTateleskopebis...Tund amoxvide cifruli SimSilidan,nu maWmev kanibalebsda nu mTxov, surviliCavifiqro...humanoido, nu gaiWriWarb wonas fobiis xarjzeda gTxov, ar axseno dieta.estumre Cems erToTaxian binas,sadac uCveulo araferiaCvevebis garda.Camoxseni,genetikuri farda...
sxvebi iWrian ZarRvebis deltasda macivari carielia, Semomiare maSin, rodesacmezoblis fanjridan ismis danaCanglebis xmada bavSvebis kiskisida axalmomzadebuli kerZis gamabruebeli surnelieTamaSeba Cems mSier fanjrebs.humanoido,itire mwared!da Seni Tvalebidan wiwakas davkref...da soflel gogias WamaSi Sevejibrebi.andac, iZine tkbilad...da Seni sizmridan Saqris eqsports vawarmoeb...
aq xom leRvis xec iazrebsxilis sezonur aRdgomas...
gamomiare, Seni pirveladi lirikiT,metaforuli fericvalebiTgamomiare! gamomiare, sanam daavaddebigandidebis maniiTda camde asuli misticizmiT,rogorc RmerTi...nu daemsgavsebi mas,gamomiare!Wadraki mainc viTamaSoTan erTad SevaginoT mTavrobas...da SevignoT, rom amiT verafers SevcvliT...humanoido, nu gaiWri kosmoss,magaSi xom gasakviri araferia?!
beqa axalaia
pipa
(Cemi da mefe giorgis monologi)
pipa, momgvare Cemi wiTuri cxeni, aRmosavleTTan unda mivaswro dilas, pipa, abjari... Semovisxam da vSveni... sadRac bayayi Ramis siCumes kilavs…
pipa, nervebi aRar SemomrCa cida, pipa, ufali codvebs miSens da vyviri, pipa, midi da gadmoabrZane cidan, pipa, miSvele... nu dagiRia piri!
pipa, mSvildi da, pipa, isari, Cqara, naxe, bilikze miipareba Sveli, Tvalidan cremlis gadmomivida fara, pipa, esrole... pipa, verafers vSveli.
pipa, Triaqi... caSi agvelda boli, sadRac micuravs Cemi saxli da oze, pipa, ratom xar, pipa, devebis toli?! dapataravdi, dapataravdi droze.
pipa, Seminde, pipa, codvebis rigi, pipa, saqmeni SemomaTale avi, pipa, qarafSi gadamxtarao igi, pipa, dalpao, pipa, moWrili mklavi.
pipa, safeTqels, pipa, cremlebi minavs, pipa, namdvilad, pipa, Wkuidan SemSli, midi, uRmerTov, damalevine Rvino, sanam wvalebiT Cagakvdebode xelSi!
dimitri baxutaSvili
mtacebeli
ici? ramdeni weli vzarde TeTri batknebi,ramdeni vkvebe: naCrdilevi, nedli balaxiTda roca `Wiri~ gavrcelda da erTiT naklebidamirCa, rogor gamiWirda gadamelaxaSiSi. ramdeni vefofine, vzarde, vuare,
vuwamle, miwac SemovRobe maTi samyofi,sxva mwyemsebs, yvelas movaxsene civi uarimoxmarebaze da fexebi gadaviyvlife.mere qofakic SeviZine, TeTri qofaki,kavkasiuri, mTis broliviT sufTa TvalebiT,Rame farasTan iZinebda, mamis TofTan kime viZinebdi da ZilSiac vuTvalTvalebdi.savse gudebiT davilage sarCobaraqa,cols sixalise gavuCine, Svilebs – imedi,saxli avavse: rZiT, erboTi, yveliT, karaqiTda davijere, rom cxovreba gamomivida.Cemi `baTura~ ki yovelRam mosarkul miwasTxrida da kbenda mTvares, mere piri stkioda,me aviRebdi winaprebis Tofsa da fiwals,saxlis gadaRma dasazverad gadavdiodi.da iyo ase, xolo erTxel, roca ca minashgavda daorTqlils, Camoiqca, Tavsxmad mowvima.gayinul Rrubels cxeli elva daaceminada laye kvercxis mZafri suniT axalmowamlulezos gadaRma avi yefiT ayefda ZaRli,rogorc yovelTvis, SeaSina albaT quxilma meTqi, vifiqre ,da mTeli dRis Sromisgan daRlils,Zili mominda, zed sabani gadavixure. diliT ki...Cemi gamozrdili: TeTri batknebi,cxvrebi, yoCebi Tavisive ZarRvebs wuravdnen,gavxdi imdeni imediT da SiSiT naklebi,ramdenic Tvalis gugebidan Camomicurda.arada, ici? rogor vzarde, rogor mivandeim beds, romelmac araerTxel Tavad damindo,mec… davijere, mec… Zalian gavuTamamdida bolos mainc daayena samgle amindi.
oTar faliani
lomebi galiaSi
Ria galia! sadac mxolod mxecis suniada warmarTiviT SemogbRavis bokveri lomis,aq, galiaSi damwyvdeuli mTeli duniamomlodinea SiSis da omis.!da ucabedad CamorTmeul Tavisuflebas,rogorc mdinares, moakldeba Tevzi wiTeli,Sen veRar SeZleb monaxulebas,rac iyo Seni da rac pirveladgarguna RmerTma da gisaxsovra,magram es sityva daimaxsovre –Sen ar giSvelis takimasxrobada fardis ukan damwyvdeuli zecis ierinu SegaSinebs, Tu arsebob, Tu ki xmianob!da, vidre sxvis suls aTvaliereb,jobia, Seni aTvalieroda, rogorc quCis bavSvi mSieri,gaCndeba gancda SiSismieri,suli SiSveli veRar giSvelis,verc tyveobaSi veRar ivargebsda Tundac caze mTvarem giSrisamadre Tu gvian amoanaTos,Tavisufleba, aCexili vazis totiviT,Zlivs moiSuSebs tanze iarebs,gaCndeba xalxSi, rogorc motivida Seiyvarebs adamianebs.Ria galia! sadac mxolod mxecis suniada warmarTiviT SemogbRavis bokveri lomis,aq, galiaSi damwyvdeuli mTeli duniamomlodinea SiSis da omis.!
1120 dekemberi, 2013 w. poezia
beqa yorSia
sarkmeli pirveli
im dRes qari iyoSoridan gnaxe –
civi niavisamarTebeliviT giseravdaSiSvel mklavebs
sarkmeli meore
gzis ganapira mdgar xeebs paralizebul totebze Citebi ukankalebdaT –
wvimda, wvimda da meti araferi
sarkmeli mesame
erT xans gaunZrevlad videqi da cas avyurebdi
vfiqrobdi Cem Tavze, rogorc sneul bavSvze – tkivilisgan rom ver isvenebs da borgavs
sarkmeli meoTxe
mwveli mze iyo im dRes, roca bolojer gnaxe,
videqi xesaviT gaqvavebuli da amaod velodi, rodis moxvidodi da amoefarebodi Cemi mklavebis – susti totebis Crdils
Tamar zubiaSvili
* * *damesizmra wuxel Cveni venaxebi,mzis sxivebi rqawiTelas ZuZus wovda,mami, viTom Sen daCexil vazs axvevdida cremlebiT upirebdi fesvebs morwyvas.
ucxo gzidan movcelavdi sanaxebSida xelebSi ucxo vazis jiSi maqvnda.mami, roca daminaxe, rad axvneSdi?pirs Rimili, mami, razed gagiqvavda?
mami, sdumdi, rogorc mcxeTa, rogorc mtkvari, da maTsaviT mkvdar epoqebs acxadebdi.tanze taod dagesetyva satkivari,mtevnis nacvlad guli gegdo sawnaxelSi...
Seni suli maWariviT sduRda baRSi
da vazebze ninos Tmebi jvarxatobda,Robis bolos yurs ugdebdi niSas bRavils,ase sCandiT Sori gzidan samxatovnad...
Sen ideqi, mami, rogorc sveti cxovlis,me ki xelSi sxva jiSrjulis nergi mqonda,dablars krefdi daCoqili, TiTqos cxondi,maRlari ki xelapyrobils Cagigodravs.
mami, movel, Cemi nergic iqve davrge,ucxo namyens Seni miwa ZarRvs uryevda,nayofs iqve davelode, davjeq ganze,da ra vnaxe, gamomtevna ZaRlyurZena.
gameRviZa, ZaRluradve viwye qSenada sawolSi davigube SiSis cremlad,sizmridan ki mxolod mware fiqri SemrCa –mami, viTom qristes lurji kvarTi gecva.
mami, Sen da venaxebi bindSi damrCiT,cxadSi xelebs Cemi rguli nergi mWamda,bebi, axla bendenaa Seni Cadri,papi, Seni xmali iqca puris danad.
damesizmra guSin Cveni venaxebi,sad CamTvlima, vis vamRere iavnana?saqarTvelo, vazis tola menatrebi,saqarTvelo, bedma rogor iavargqmna?!
damesizmra guSin Cveni venaxebi,mzis sxivebi rqawiTelas ZuZus wovda.mami, viTom Sen daCexil vazs axvevdida cremlebiT upirebdi fesvebs morwyvas.
juba xaindrava
muxbe
qari mdevariviT momdevs,Rames anafora mosavs.baba Camojdeba lodze,Cumad waikiTxavs locvas.ukan momtirian mTebi,Zveli akldamebi duman.bolo poetiviT vkvdebi, muxbe, raRa vuTxra ufals?wamo, gamomyevi mzisken,wamo, miatove fara!Cven rom ar viqnebiT, iqneb,sxvamac aakivlos qari.sadRac daiZaxes `lile~,Tvalwin Camomengra oda.me rom cas vuxsnidi Rilebs,Tovda, usaSvelod Tovda.saiT davimtvrio mxrebi,muxbe, acamtveres yana.mTaze namiani jvrebi Svilmkvdar dedebiviT dganan.aRarc keriaa Tbili,aRarc beReli da Cero.vivli, odnav marjvniv vivli,mTebs rom gadavide mere.muxbe aRar minda, ara! waval, veomebi myinvars,sofels sqeli nisli faravsda me gadafrena minda.axlac Zvel imedebs veZeb, mzesTan Semomxvdeba albaT.minda gadmoaskdes qedebs
Cveni zariani laxvba.erTi qoxi minda mTaSi,meti araferi, muxbe.Tovdes Tu gindodes maSin,quxdes, mTeli Rame quxdes.isev Severie faras,qari Tavisas ar iSlis,Cvenc sxva poetebis darad,wavalT, gavqarwyldebiT nislSi.aRar gvexsomeba bebo, babus gaucurda Toxi.axla rom SemeZlos, Zmebo, RmerTsac patiebas vTxovdi,am mTebs, am gorebs da cxenebs,Rame rom garekes velad.viRac did siyvaruls eZebs,viRac ganTiadze Relavs.aRarc keriaa Tbili, aRarc beReli da Cero.vivli, odnav marjvniv vivli,isev Zmobaze rom vwero .
salome kobaiZe
verdabadebulis godeba
de,Seni siTbo Txel sarafanad gadavicvida droebiT Semogekedle...jer ar gemCnevi, magram dRedReze Senc migrZnob, vici.albaT, rogor gagixardebi.cxra Tvis Semdeg, albaT, cota getkinebi kidec.magram mere mTeli cxovreba gebednierebi.de,Seni siTbo gadavicvida droebiT Semogekedle...ra lamazia SenSi yofna.angelozebma miTxres,rom daibadebi, Senc deda iqnebio...(me rom ukve davibade SenSi?)oRond koSmarebi damCemda es dReebi,viTom TeTrxalaTiani mkvlelebi modianda Sens Tavs marTmeven...me mgoni, Seni fiqrebi mesizmreba;da uxmod gavatanoT es sizmrebi wyals.vaiTu, axdes...de,am palatebSi sikvdilis suni dgas,wadi, de, sanam droa, Torem mogklaven,wadi, de, sanam droa, Torem ar dagindoben.rogor ar dagenane...rogor ver migrZeni...ufalma miTxra –cxra Tvis Semdeg me mogxedavo...eg cxra Tve rogor dagenana CemTvis...angelozebi meubnebodnen –rom daibadebi Senc deda iqnebio...de,dedoba ratom ar macade,me xom ukve dabadebuli viyavi SenSi...rogor ver migrZeni...de.....
Seadgina
leqso doreulma
20 dekemberi, 2013 w.12`mo xu ce bis ad gi li aq ar aris~ – iTen
da jo el ko e ne bis mo ri gi ki no Se dev ria, fil mi ek ra neb ze 2007 wels ga mo vi da. mas sa fuZ v lad da e do kor mak ma kar tis amave sa xel wo de bis ro ma ni, ro mel mac mwerals msof lio aRi a re ba mo u ta na. Zme bi ko e ne bis ek ra ni za ci am ga i mar j va `os karis~ oTx no mi na ci a Si da wi lad xvda as ze me ti ki nop re mia.
ki no su ra Ti, age bu li kon cep tu a liz mis T vis da ma xa si a Te be li xer xe biT, rac mTe li fil mis gan mav lo ba Si da fuZ ne bulia yof naar yof nis eg z sis ten ci a lur prob le ma ti ka ze. moq me de ba 80–iani wlebis teq sas Si xde ba: vi et na mis omis ve tera ni mo si na di ro bi sas sru li ad Sem Txve viT po u lobs meq si ke li nar ko mo vaWre e bis gva mebs, he ro ins da or mi li on do lars. ve te ra nis pen si is Sem yu re mo si cdu ne bas ver uZ lebs da fu liT sav se Cemo da ni sax l Si mi aqvs. er Ti Se xed viT yvela fe ri rig zea, Tum ca Su a Ra mi sas mo si sis x li a ni gar Ce vis ad gi las brun de ba, ra Ta mo mak v dav meq si kels wya li da a levi nos. es moq me de ba ar aris sin di siT nakar na xe vi, ram de na dac udab nos sicxe Si mi to ve bul mo mak v davs wya li aRa ra ferSi ga mo ad ge ba. vi et na me li ve te ra nis qce va ise Ti ve Sem Tx ve vi To baa, ro gorc na di ro bi sas ori mi li o nis pov na. mo sis da na Sa u lis ad gil ze dab ru ne ba Se um Cne ve li ar rCe ba da meq si ku ri nar ko karte li mas ze na di ro bas iwyebs. ve te ra ni cdi lobs, gar da u val sik v dils ga eqces da Tav gan wi ru lad upi ris pir de ba pro fe si o nal mkvlels an ton Ci gurs. Ci gu ris per so na Ji eg zis ten ci a lu ri su lis k ve Te bis ma moZ ra ve be lia fil m Si. es ar se ba qa o tu rad da er T na i ri Sem Txve vi To biT klavs ro gorc sa mar Tal dam
ca vebs da kri mi na lebs, ase ve ub ra lo mgzav rebs. Ci gu ris T vis ucxoa yo velg va ri prin ci pi – klavs ga nur Cev lad, ro gorc sik vi di lis an ge lo zi, sas jelia yve la Sem x ved ris T vis. eqzis ten cia liz mis Ta nax mad, sa ku Ta ri Ta vis `eqsis ten cad~ Sec no bis T vis ada mi a ni un da aR moC n des `sazR v riT si tu a ci a Si~ – maga li Tad, sik v di lis pi ris pir. da ax loe biT ana lo gi ur mo men t ze yve ba an ton Ci gu ri; `,Getting hurt chan ged me. Chan ged my per s pec ti ve. I’ve mo ved on, in a way. So me things we re fal len in to pla ce that we re not There be fo re. I tho ught they we re, but they we ren’t. The best way I can put it is that I’ve sort of co ught up with myself. That’s not a bad thing~. Ci gu ri war mod ge ni lia ro gorc ar se ba, ro melmac ajo ba sik v dils da gas c da ada mi a nuri yo fi e re bis sazR v rebs, ami to mac mi si kon taq ti ada mi a neb Tan ume tes wi lad maTi sik v di liT mTav r de ba. an ton Ci gu ri klavs Si na u ri pi ruty vis mo sak v di ne beli pnev ma tu ri ba lo niT. es me tad ci niku ri mkvle lobis in s tru mentia `mo xu ci~ k a c o b r i o b i s wi na aR m deg. Cigu ris msxver pl Ta gan ume te si verc ki as w rebs wi na aR m de go bis ga we va ze fiqrs, da sak la vi pi
ruty vi viT mor Ci lad Seh yu re ben mkvlelo bis T vis uC ve u lo xel sawyos. Si gada Sig Ci gu ri msxver p lis si cocx les haer Si ag de bul mo ne tas mi an dobs, mo ne ta wyvets, vin icocx lebs da vin ara. amiT xaz gas mu lia ar Cev nis ab sur du lo ba da Sem Tx ve vi Ti xa si a Ti.
mTe li fil mis gan mav lo ba Si sik v di li yo vel T vis Sem Tx ve vi Tia. Se iZ le ba iTq vas, rom mxo lod Sem Tx ve vi To ba ar sebobs, ro mel sac mo ne ta sa viT ori mxa re aqvs: bed ni e ri da tra gi ku li. tra gi kuli Sem Tx ve vi To biT as ru lebs si cocxles mTa va ri per so na Ji ve te ra ni mo si, ro me lic, mi u xe da vad imi sa, rom ga daur Ca Ci gu ris xe liT sik v dils, iRu pe ba meq si kel ban di teb Tan am ty da ri sroli sas. mis ma Tav gan wi rul ma mcde lo bam, aeri de bi na sik v di li, uk va lod Ca i a ra. Ta vad fil mis sa xel wo de ba `mo xu ce bis ad gi li aq ar aris~’ kav Sir Sia Sem Tx vevi To bas Tan, ro gorc cxov re bi se ul ka non zo mi e re bas Tan. sa va ra u dod, mo
xuc Si igu lisx me ba tra dici u li ga ge bis da az rov ne bis ada mi a ni. rogorc cno bilia, qa riS xa li Zir k vavs tanma Ral xe ebs da ar vnebs pa ta ra yva vi lebs. ve
te ra ni mo si tra di ci u li Se xe du le bis ada mi a nia, ro me lic daC lun ge bu li huma niz mis grZno bam ar da a Zi na da an gariS mi u cem lad ga e mar Ta wyliT xel Si mkvdar meq si kel Tan. am Zve li tra di ciu li mo ra lis (giy var des moy va si Se ni) amoq me de bam Se i wi ra ki dec. rac Se e xe ba me o re `mo xuc~ per so naJs Se rif bels, igi gan ze gad ga da ar mi i Ro mo na wi leo ba am Sem Tx ve viT da qa o tur mov leneb Si. mi si fi lo so fi u ri gan wyo bi le ba ub r Zol ve lad egu e ba azrs, rom mis na ire bis ad gi li aq aRar aris da bed ni e ri Sem Tx ve vi To bis wya lo biT inar Cu nebs si cocx les. xo lo an ton Ci gu ri – Sem Txve vi To bis fa tu mi, ro me li Rac di van ze zis rZis boT liT xel Si, sa oc rad mSvi di ga mo mety ve le biT, ro me lic emo ci u ri mdgo ma re o bis Car Co ebs scil de ba...
Cac mada xur va uri go saq me rom ar aris, faq tia. mo da rom tri a lebs da Cvenc, gvin da Tu ara, ukan dav y ve biT, ama zec nu vi da vebT. Tum ca Tvals ma inc Za li an uxa ria ama Tu im eT ni kur su bieqts erov nul, anu Zvel sa mos Si ga mowyobils rom xe davs. ki ma no i a ni ka ci iapo nelia, mok le ka bi a ni ka ci – Sot lan di e li, grZel ka bi a ni – in do e li... ai, Co xi a ni ki Se iZ le ba iyos qar T ve li, osi, le ki, Ce
Ce ni, in gu Si, da Res t ne li da ase usas rulod... Tum ca am sxva das x va eT ni ku ri erTe u lis sa er To sa moss Cven, qar T ve le bi, Cven sas, erov nuls ve Za xiT. sa nam vin me Seme ka ma Te bo des, an kav ka si el xal x Ta warsuls ga da xe dos, an `Cve ni mtre bis~ mi er ga sul sa u ku ne Si ga da Re bul film `kav kasi el tyve qals~.
zar ma ci xal xi varT qar T ve le bi, yvela ze me tad ki kiTx va da dak vir ve ba gveza re ba. swo red ukiTxo bis ga mo hgo nia mo sax le o bis um rav le so bas qar Tu li warmo mav lo bi sa is aTa so biT sity va, rom lebsac leq si ko neb Si gver d ze uwe ria: ara buli, spar su li, ber Z nu li, ru su li da ase... ri si war mo mav lo bac ar vi ciT, yve la fe ri Cve nad mig vaC nia; ma ga li Tad, ak va ni, romli Tac ur ju lo Ta ur do e bi sa ku Tar pirm So ebs da aT rev d nen, ase Za li an mog ve wo na Ta vis ar ta xe bi an, Su Su te bi an, Si ba qe bi anad, rom sa xel da xe lod gad mo va qar TuleT Cve ni sxmar ta la bal Re bis mo saT vi niere b lad. Co xa zec ase dag ve mar Ta – rad gan mog ver go, Cve ni gvgo nia.
Co xis fa si 300 la ri dan iwye ba da 3000ss aWar bebs. Se da loc vi lo da uvi co bis cod viT sav sev, Co xa Si mag de ni fu lis mi ce mas da Tav mom wo ned, gabRen ZiT sia ruls, ar gi job da, 30 la ris is to ri is wig ne bi ge yi da da Se ni qvey nis war su lis cod niT mo ge wo ne bi na Ta vi; am Sem Tx ve va Si ima sac ga i geb di, rom Co xa qar Tu li warmo mav lo bis sa mo si ar aris da mas yve la kav ka si e li imo savs lo ka lur pa ra deb ze.
qar T vel Co xos nebs hgo ni aT, zo gad kav ka si u ri sa mo sis ta re biT did wi naprebs ba Za ven – am Sem Tx ve va Si, Cac miT. vax tang gor ga sa li, da viT aR ma Se ne be li, gi or gi brwyin va le, erek le II – arc erT maT gans ar scmia Co xa. pa ta ra ka xis me re ki me fe aRar max sovs.
sa qar T ve lo Si ma sob ri vi ga Co xo s ne ba Sua XVIIXVIII sa u ku ne e bi dan iwyes. sa va rau dod, qar T ve leb ma es sa mo si CeC ne bis gan an sxva me zo be li xal xis gan aiRes, yo vel Sem Tx ve va Si, qar T ve le bam de sxva kav ka sie le bis tan ze xe da ven mas is to ri ko se bi Tu eT no lo ge bi.
es wmi da kav ka si u ri da kom for tu li sa mo si kar gad mo er go ga par ti za ne bul, ga ya Ca Re bul, To fis wam liT dat vir Tul qar T vels. is cxen ze as v laCa mos v la Sic me tad mo sa xer xe be li gax lavT. Co xis Cac ma
da iwyes mTel sa qar T ve lo Si. yve las gvyavs na na xi Co xi a ni qa qu ca Co lo yaS vi li, xa re ba ji bu ti, ra zi kaS vi li lu ka, mag ram arc erT maT gans es sa mo si imi tom ar scmia, rom amiT sam Sob los siy va ru li da em t ki ce bi na – imxa nad Co xa ual ter na ti vo iyo mo xer xe bulo bis, gam Z le o bis da Ri re bu le bis ga mo.
Co xas, ro gorc erov nu lo bis ga mom xatvel Strixs, kon s tan ti ne gam sa xur di as Tan vxvde biT pir ve lad. es la if cig Si ga naTle ba mi Re bu li, gar k ve ul wi lad, nic Se a neli da er T g va rad ma ne ru li ka ci ro gorc Se moq me de ba Si, ase ve cxov re ba Si, Se e cada ro gor Rac pat ri o tul per for man sad eq cia sa ku Ta ri Cac mu lo ba da ev ro pu li fra ke bi Co xiT Ca a nac v la. tyu i lad ir jebiT kon s tan ti nes mim dev re bo, rad gan sxvaTa Tval Si Co xa su lac ar amaR lebs Tqvens erov nu lo bas, To rem, ase rom iyos, ma Sin, ro ca fra keb Si ga mowyo bi li ti ci a ni, ja vaxiS vi li da Zma ni maT ni erov nu lo bis ga mo si cocx les ga mo asa la mes, ra tom ase ir nebd nen mSvi dad `e rov nul~ sa mos Si ga mowyobil mwe rals?! ver vity vi, kon s tan ti nem ar ico da Co xis ara qar Tu li war mo mav lo bis Se sa xebmeT qi, – man far s man spar si viT yvela fe ri kar gad ico da da Se eZ lo, ra Ra cebis T vis sa ku Ta ri ne basur vi liT sa xe le bi da er q mia, Sem deg ki isi ni ga e sa Re bi na, rogorc er Ta der Ti WeS ma ri te ba. das Wir da da mwe ral ma sa mo siT ga us va xa zi sa ku Tar pat ri o to bas, iyo Tu ara Co xa qar Tu li war mo mav lo bis? es kiTx va ara vis da us vams mis T vis, rad gan is kon s tan ti ne gam sa xurdia iyo, di di kon s tan ti ne.
dRes sad ar Sex v de biT Co xos nebs da maT ma um rav le so bam ara Tu sa qar T ve los is to ri is um niS v ne lo va ne si pa sa Je bi, aramed qar Tu lad kiTx vac ki ar icis, rom aRa ra fe ri vTqvaT we ra ze da `w~`S~s erT ma ne Tis gan gar Ce va ze.
Co xis ga nuy re li at ri bu tia xan ja li, am or pi ra da nis war mo mav lo ba ze sxva dros... iaraRs qris tes mo ci qu lic ki ata reb da da macxo vars iqam de ar da uS lia mi si ta re ba, sa nam ud roo dros ar iSiS v la. arc Cve ni ka no ni krZa lavs na xe var met ri a ni xan j lis Tre vas, Tu is Co xa ze gki dia, sam wu xa rod, ka nons arc is Se uZ lia, arif Co xo sans udroo dros mis ga mo ye ne ba ze Se go ne ba wamo a Za xos da sa SoS mi neb lad. Cems me go bars dRem de awevs va lad sa xel m wi fo ja ri ma Svid san ti met ri a ni da nis ta re bis T vis,
rom li Tac xan Txi lis Sam fu rebs Tlis, xan Zexvs Wris da xa nac yvels... sa ma gi erod, ka no nis gan wa xa li se bu li xan j li a ni Co xos ne bi xan nac nobs Wri an, xan uc nobs da xan ori ves ar Tad. Se!.. Co xiT rom me qarT ve le bi, ro dis iyo, uiara Ro kacs qar Tve li da niT us wor de bo da, an da mag Co xis Tre vas, kvi ra Si or jer rom wa i var ji So, xan j lis qne va xom aRar dag Wir de ba......
Cems ev ro pul sa mos sac ux de ba `Pa rabelum~i da ra vqna, Ca vi do ̀ Harley Davidson~is qa mar Si? – is ma inc vi ci, sad amo vi Ro da sad vis ro lo.
Ce mo Co xi a no me gob re bo! ar aris Co xa qar Tu li war mo mav lo bis sa mo si da Tqve ni mcde lo ba, am for miT ga mo xa toT sa qar Tve los siy va ru li, fu Wia! Tqven rom gi yurebT, gra ne lis ge ni a lu ri stro fi maxsen de ba, ro me lic na xev rad gax dil ma poet ma ma u ze ris tyvi a sa viT da a xa la Co xa sa da azi ac keb Si ga mowyo bil Sal va da di ans.
Zvir fa so Sal va, aramc Tu kac ma, – bav S v mac ki icis Wa ma da Cac ma.Sen si Ra ta kes ar ic nob al baT,ro me lic aris pa ta ra jvar c ma.
Ce mo Co xi a no me gob re bo!vi sac sax l Si de da is to ria da gul Si
dam Se u li me zob lis bav S vis sib ra lu li ar gaqvT.... vinc de da is to ria pir ve lad ga i go da Co xis mke ra vis no me ri di di xa nia icis... uCo xo ti ci a ni rom cocxa li iyos, al baT, Se gi Za xeb daT – `oy na gWir de ba To... me ki sity vi er ga mo recx vas dav jer de bi da am ga u Sa la Si ne bel leqss gi sax sov rebT:
Sav le gos jin si `Levi’s~iSav leg, dRes Se ni Sa vi Co xe biTTbi lis Si bev ri da dis CaT la xi,ra vqnaT, yve la ver da vi Co qeb diTda ami to mac mog v x v da ta la xi...
Sav leg, dRes Se ni sa mo si isegax da saT re vi da mas ka ra di –ro ca Co xos nebs iTxo ven bis ze,sul Tval win mid gas Zve li `pa ra di~.
Sav leg, Tu Zmo ba da gWir des, bi Wo!Cven, jin si a nebs mog ve ci xe li.qar qa Sebs fsu tiT aev soT Rri Wo,xan j leb sac dah k ravs sim x da lis fe ri.
Sav leg, me Ce mi mo lur jo jin siTveb r Z vi mum lebs da miy vars ma mu li... Tu ga mo miv li uCo xod dRi siT,Sen T vis `Levi’s~-i maqvs Se na xu li.
INFO
sandro xmalaZe
xviCa yalabegaSvili
`,,Cveulebebisadgiliaqararis~
Co xos no ba – ura pat ri o tu li he lo vi ni
erT mdid rul na dim ze sa mos Ca mo Zen-Zi li ka ci mi vi da, ma gi das mi uj da, mag ram pu ris ga tex vac ver mo as w ro, ise swra-fad ga mo ag des suf ris wev reb ma – bo ga no xar, na dims xibls da u kar ga vo.
mci re xnis Sem deg na di mi dan ga mog-de bu li sa u ke Te so sa mos Si ga mo ewyo, mob run da ukan, me di du rad mi uj da ma-gi das da da iwyo ama yad yu re ba. mo u ta-nes rCe u li saW me le bi da Tan ex ve we-bod nen – mi ir T vi, mi ir T vi, Rir se u li ka ci sCan xa ro.
stu mar ma sa mo si ga iZ ro, skam ze da-ya ra da mi a Za xa – `es saW me li Sen Tan mo aqvT, Wa meo!~
iga vis war mo mav lo ba da av to ri ar max sovs.
1320 dekemberi, 2013 w.
saqarTvelosalyaSemortymul cixis mxedrobassifxizle unda hqondes, –ar daemonos uimedobas,wamiTac ar daRondes.Sen, saqarTvelov, –cixev,simagrev,sul sxva simtkice mogdevs,ra ar ginaxavs,ra jojoxeTi,rasac aqamde vgodebT.ZnaSi TavTavi gamogacalesda qva ukuRma gkodes...magram eg didi sicocxlis ZalayovelTvis unda gqondes...ar daemono uimedobas,gza aRar Candes odes...alyaSemortymul cixis mxedrobassifxizle unda hqondes!
hei, xeebo!hei, xeebo, morTulno mwvaniT,gabruebulno mTaTa qebiTa,sul rom cisaken giWiravT Tvali,CamoixedeT zogjer qveviTac.
norCi xeebi mxrebiT daCrdileTda cxraTvala mzes ealersebiT.meSvide cas rom miswvdiT simaRliT.miwaSi gidgaT mainc fesvebi.
daviT guramiSvilieg Seni fiqri varskvlavs miagavs,romelic SoriT mocimcimea,cxovrebis bneli xaro niadag,lekis ormoze Rrma da mZimea.
ar gasvenebda bedi orguli –CaqirqilebiT gWvretda zecidan...da saqarTvelos cixis qongurierTi meomriT kidev Semcirda...
qarTls igonebdi mkaSi, rTvlobaSi,genaneboda xe – totmoWrili.kargad icodi, rom tyveobaSikvdeba yovelTvis bedis morCili...
ar dagasvena bedma – mdevarma,bedis sazRvari Senc gadaTele.sadac iyavi, unda gevargada ivaJkace da iqarTvele...
mexicaze ekida elva xveulida naZvis ZirSi dumda karavi,roca Sefrinda anazdeuladtyeSi friali, xeTa mzaravi...... tyes namexari naZvi stkioda.roca xeoba janRma Sebindada eRvreboda cremli ciurikaravs naZvebis wamwamebidan.
netav Sen, leqso...Sen Seifare bevri rCeuli,dResac aravin icis, ramdeni.Sen marabdeli gaaukvdave,Semogvinaxe Tavfaravneli...dRes SenSi cocxlobs vefxi da moymemomaval dReTa gulgasaxarad.Cven amiranma sinaTle mogvca –da mere Tavi Sen Segafara.Sen gyavs nestani da TinaTini,TviT tarieli da avTandili –gmiri fridonic – moZmis saSveladqajeTisaken gadavardnili.Tu ki vinmea didi, diadi,yvela tkivilis gammTelebeli.yvelas sicocxle Sen uwilade,Sen xar yvelas gzis maCvenebeli.SeniT iTqvamdnen suls aTasebida Seni madliT, Seni unariT –aTaseul wlebs moanaTeben,modian isev gauxunari.xar Camosuli wvimad, qarebad,xar xalxis guli, sisxli, sxeuli,xar movardnili niaRvarebadda simRerebad gadaqceuli.wlebi dReebad Tu icvlebian,da Tu TandaTan eliT gaqroba,Sen erTaderTi xar saocreba,romelsac wlebi veras gakleben...vinc gimegobra – bednier iyo,bedniereba leqsis wlebia.– leqso, amogTqom, oxero, – giTxres,sul siyvaruliT geferebian...auracxeli ganZis mflobelo,ra Suqi dagyva egre netari.vin ar Segbeda, samadlobelo,vis ar uyvarxar qveynad netavi?sixarulis da tkivilis fesvo,malamov, xanac guldamTuTqvelo.netav Sen, dRemde naTqvamo leqso,netav Sen, leqso amouTqmelo...savse var Seni sinaTliT, SuqiT,gana ar vici, ra var, vina var?!ra bednieri viqnebi, Tukimec erTma leqsma damabinava?!
raWav, Cemo siyvarulo!venacvale Sens mTagorebs.sidinjes da Sromas ficxels.mag canaTels da siyvarulsverasodes daviviwyeb...gulnaTelo da marTalo,gulis gamaxarebelo.Sen, raWvelo, tkbilo kaco,dinjo, auCqarebelo.geaxel da Sodas mTamdesixarulma amitana.vaJkacebi – devgmirebida qalebi – alvistana...sad ician netav msgavsidaZaxili gulidana:SoTikuna, saSikuna, –mofereba amisTana...anda xmebi saocari:wkriala Tu devisbana.qvis CuqurTma, xis CuqurTmaudiades qebad Rirsa.an bliaZis stviris guda,an CamanCa qebaZisa...simRerebad dagvibrundialalo da gzanaTelo.Senma tkbilma stviris gudamgaanaTa saqarTvelo...
kvlav gnatroben, gulisgulo,siyvaruliT geZebeno...alalo da didebulo,naRdo, dauyvedrebelo!..simRerebad daqargulo!..jejoraTi, qvedrulaTi,raWav, Cemo siyvarulo,Cemo tkbilo deduleTo!..
qeTevan dedofali
guli ver mohkla mtris xelma, guli guladve rCeboda. vaJa
gamoiyvanes,gamoiyvanesda CurCulebda mxne da amayi:– mec mimiTvale,Cemo qveyanav,Semowiruli erTi zvaraki.... da varvarebda rkina da grdemli.da ukan swevdnen xalxs ZalisZalad.mosdideboda TvalebSi cremliiRliebamde gasisxlul jalaTs.– Sens sadideblad daviRupebi, samSoblov,SenTvis gavZeli dRemde...ukankalebdaT xelSi Subebimraval brZolaSi gamovlil mxedrebs...aRar rcxvenoda aravis cremlis,marto cremlebi? ra saTqmelia.da mixvda uceb didi da mcire,Tu saqarTvelo rasa rqmevia.moZaladeTa amaoebakvlav dasdgomoda Tavis eul gzebsda ukvdaveba werda poemasSanTiT qarTveli xalxis sxeulze...
wvimaSigaviqeciT,gavaswariT – gvegona,sanam xeebs zeca cremliT mofenda.magram wvima me da lamaz gogonasmogvewia erT daxatul sofelTan.
bilikebi wylis Cqerebma moxafresda orivem sicive rom vigrZeniT.avdeqiT da iqve viRac mosaxles,ra gza gvqonda, uceb SevexizneniT...
... mere, mzem rom gadmogvxeda zemodan,ar vdardobdiT zecis Camoqufraze,maspinZelma TeTr ulvaSebs CahRima,gvadRegrZela ise, rogorc colqmari.
guliscemam da siwiTlem imata,sadRegrZelos sanam sityviT morTavdnen,is colqmroba, dalocvili imaTgan,ai, dRemde SevifereT orTavem.
Cem qoxSididi xania, ar minaxavs sofeli Cemi.Sevedi saxlSi, Ria damxvda Zveli fanjara.Semomegeba – momRimari imedi Cemi –deda – WaRara.mimovixede,o, ra didi maxsovda winaTes oTaxi da...ram gaxada ase patara?
TariRi
po
ez
ia po
ez
ia po
ez
ia po
ez
ia po
ez
ia po
ez
ia
saqarTvelos mweralTa erovnuli akademia da gazeT `literaturuli saqarTvelos~ redaqcia ulocaven cnobil mwerals saiubileo TariRs da usurveben did xans si-cocxles da SemoqmedebiT warmatebebs.
S o T a x o d a S n e l i - 7 5
20 dekemberi, 2013 w.14 proza
Temur SavlaZe
isi ni Tor met ni iy v nen. iy v nen da id gnen. oTx ni – uer T gu les ni; oTx ni – er Tgul ni; oTx nic – ise, ra; vinc uer T gules ni iy v nen, dum d nen; er T gu le bi cotas sa ub rob d nen; ise ra ni, anu, mer yev ni, ka ma Tob d nen, xe lebs iS ve li eb d nen, sa xis nak v Teb sac; er T ma Tqva, – ase ar un da moq ce u li yo( v )o! me o rem, pi ri qiT – sworad mo iq cao! me sa mem, – kar gic Se im C ne oda mis qce va Si da cu di co. me oTxem, ra giTx raT, ra vi ci, wi nas war Zne lia ra i mes Tqmac da gan sazR v rac, ka ci xom, Zi ri Tadad, wamwu Ti e re bis Se de giao! ka ma Ti ki grZel de bo da da xan g r Z liv de bo da: uer T gu les ni isev dum d nen; er T gul ni er T ma neTs Zun wad ga da u la pa ra keb d nen; mer yev ni uf ro da uf ro ficx de bod nen, mZvin var de bod nen. is ki ij da xis kun Z ze da Ta va u wev lad, qvi Si an ga dam x mar mi waze xa zebs av leb da. mo ka ma Te ni kvlav kama Tob d nen da es yve la fe ri ise Can da, TiT qos sity ve bis ka maT lebs ago re be no. sicxec Tan da Tan auta ne li xde bo da. almu ri mi was aal bo deb da da Zil bu ra nisken ewe o da. ca lur jad xas xa seb da da leR vis xe Ta Crdi leb Si sim yud ro vis niavs acocx leb da. ka li e bi xom ik leb d nen ki bes ra tom Rac mi to ve bu li saxlka risas. uceb qa li ga moC n da Ca mo Zon ZilCamo kon ki li. Za li an la ma zi Tu ara, ulama zoc ar eT q mo da. yve la mas mi a Cer da. Sewy da da va, ka ma Ti, sa u ba ri; mas ki Ta vi arc auwe via, isev xa zav da – ax la uk ve patarpa ta ra wre ebs. wvi ma sa nat re li gamx da ri yo. wya ro Tu aris sad meo, ikiTxa qal ma. aq ve, asi o de na bij ze, auzic ariso, upa su xes mo ka ma Te eb ma, Tan Ti TiT mi a niS nes iqiT ken. qals mad lo bac ar uTq vams, ise ga e mar Ta Tav Ca Ru nu li. iq ve, max lob lad, lod ze, xvli ke bi mi na buliy v nen – mwva ne ni, ver cx lis fer ni. cota xnis Sem deg is, mdu ma ri, me ca me te Tu pir ve li, wa mod ga da wya ros ken Tu qalis ken ga e mar Ta. mi di o da da mih qon da Tor me tis mze ra, mzis lap la pivar va reba da mok v da vu ri cno bis moy va re o ba. ro de sac dab run da, isev kun Z ze Ca moj da da wa ma xu li jo xi mo i mar j va. aRar xa zavda. joxs xe lis gu li da an do da mze ra cis ki de gans mi a na Ta. da be ra xor Sak ma qar mac da mtvris bu qi aaf ri a la. is qa li aRar ga moC n da. Tor me ti ma ma ka ci ki, leR vis Crdils Se fa re bul ni – oTxi isev dum da, oTx nic Cu mad iluk me bodnen, mo ka ma Te oTxe u lic dam S vi de bu liyo. is ki ara, Tvle ma mo re ul ni qvis skameb ze ir we od nen da mo qa na ve Crdi lebs ki dev uf ro Ten Tav d nen. is, er Tic, ganmar to e bu lic, Crdils efa re bo da, erTa der Ti ke da ris Crdils, vin icis, ra dro i dan Se mor Ce ni lis. mi si sa mo se lic Za li an qaT qa Ta iyo, TiT q mis mtver mi uka re bi. yve las uk vir da, ra tom iyo mTeli dRis uW me li, mdu ma ri da sity va u kare bi. verc be dav d nen mi ax lo e bas, verc sity vis Tqma sa Tu Sex mi a ne bas. ise Ti daR v re mi li Can da, TiT qos ti ro da. fexze mo ri e li Se a coc da, ku di Se mor ka la da ga SeS da. is ki arc Ser xe u la, mSvi dad adev deb da Tvals mo ri e lis zri als da TiT qos er To bo da, eRi me bo da; bo los, ro disro dis, mo ri e li, TiT qos ra Rac sur ne liT gab ru e bu li, Ta vis gzas gah yva. mas ki mar T la eRi me bo da Tu ara, vera vin ityo da, mag ram Tor me ti ves eniS na, rom ra Rac naR v li a nad eRi me bo da. me re
ad ga da udab nos ken wa vi da. isi nic mih y vnen. sa Ra mov de bo da. mo So ri ax lo qe debs me wa mu li ga dah k rav da. var s k v la ve bi TiT qos ic rem le bod nen. droc ic ri cebo da. bin di ki dev uf ro muq de bo da. Sore u li Wri Wi no be le bi Ra mes exa te bodnen. is ki mi di o da da Se di o da udab nos siR r me Si. Tor met nic So ri ax lo mih y vebo da. isi nic dum d nen. aqaiq qva ze fe xis wa mok v ris xma Tu Se ax se neb daT er T ma neTis ar se bo bas. udab no ar Tav de bo da, lo dic ar sad Can da Ca mo saj do mi. daR la etyo bo daT, mag ram ji u tad mih y ve bodnen im erTs, mar to suls. bo los is, winma va li, Sed ga da ze cas axe da. did xans id ga da var s k v la vebs ah yu reb da. TiTqos vi Ra cas eZeb da Tu esa ub re bo da. isinic id g nen da ic did nen, mdu ma re ni, xan mas da xan cas mi Ce re bul ni. cis iqi Ta kides var s k v la vi mowy da da ga u Ci nar da. mas ki dev ram de ni me mih y va da Sewy da vars k v lav T c ve na. is uceb Se mob run da Torme ti sa ken da ise, ara fe ri uT q vams, gza ga nag r Zo. qa laq Si brun de bod nen. Sve ba ig r Z nes: wyals da lev d nen, wa i Zi neb d nen, da nay r de bod nen. vi sac ar uy vars Ra me, is arc Ra mes uy vars! Tqva erTer T ma ise,
TiT qos ar un do da, rom vin mes ga e go na, mag ram naT q va mi yve lam mo is mi na da hkiTxes, ras gu lis x mo bo? man ki, ise, sas x va Ta So ri sod, rac mo is mi ne To! iman ki – mar to sul ma, So re u lad win ma val ma, Se moh xe da da – Ra me Zils yve las hpa tiob so. ese ni Sed g nen, man ki ise, rom arc Se Ce re bu la, gza ga nag r Zo. ma le qa la qis ka rib Wes mi ad g nen. da raj ma sxva WiS k risken mi u Ti Ta, iqi dan Se giS ve be no. ar Se kama Te bi an, gza ga nag r Zes. is – win ma va li, mar to su li, – uk ve im WiS kar Tan id ga da maT elo de bo da. ese ni TiT qos Sek r T nen, Sed r k nen da ga oc d nen: yve las er Tad – is – ro gor ga dag va viwy dao. ara da, sadRac Sors ma mal ma iyiv la. sak mao xans mi a bi jeb d nen mdu ma re ni. uk ve, sa da caa ga Ten de bo da. isi ni ki isev mdu ma red mi abi jeb d nen. bo los Sed g nen erT usa xur, mi to ve bul na ge bo bas Tan, mag ram sak maod far Tes Tan si ga ne Si; isis iyo, meTor me te mac Se a bi ja Se no ba Si da ma malmac me o red iyiv la. erTer T ma ra Rac Cai la pa ra ka wye nis msgav si, mag ram ara vin ga mox ma u re bia. eZi ne bo daT. fex sac melic ki ar ga ux di aT, ise mi neb d nen ficrul sa wo lebs. xis kun Zebs da an des kefasa feT q le bi da da Zi ne bam de fiq rebs mi eT b nen. si Cu me Si Si neb da da xma u robda. mam lis me sa me yi vi lam de maT uk ve eZinaT. di la ad ri an er Ti, sak ma od ma Ra li da Se u xe da vi, ga mo vi da Se no bi dan da jer ki dev bin d bun d Si ga u Ci nar da. da nar Cenebs, Rrmad da did xans eZi naT gvi a nobam de. ro ca wa mod g nen da qa la qis ka ribWes ga mos c d nen, tyi a ni fer do bis ken gae mar T nen. iqam de, mar Ta lia, sak ma od Sori iyo, mag ram mxned mi a bi jeb d nen qvaRor Ri an xri ok ze. isev dum d nen. is, marto su li, isev win mi di o da, maT gan mo Sore biT, Tav Ca Ru nu li; wa ma xu li jo xiT qvebs ga da ab ru neb da xol me da Sed ge boda. er T gan gve li wa mo ik lak na mis win, mag ram yu radRe ba ar mi uq ce via, ise ganag r Zo gza. ma le tyi an fer dobs Se uy vnen. xSir foT lo va ni xe e bis Crdil q veS na ka du li mo kam ka meb da. uf ro ze viT, maR liT, ci vi, an ka ra wya ro gad mos C qefda. gag ril d nen, dar wyul d nen, Se is venes; zog ma was T v li ma ki dec; zo gi maR la cas as c qe ro da, zo gic ba la xis Re ros wiw k ni da da am T q na reb da; zo gic, sa xe ze Ser Ce nil wve Tebs xe liT im S ra leb da da tyis sur ne lo van ha ers Rrmad isun T qavda. man, gan mar to e bul ma, laJ var d T valam, swor nak v Ti an ma da RvTis sa xi an ma, mSvi dad Tqva: vi sac jer ki dev Se giZ liaT da Zi ne ba, da i Zi neT, ise dac (ga) da iRle biT ma ra di u li sifxiz liT! Tvi Ton iq ve, qva ze Ca moj da, zur giT xes mi ey r dno da ga i rin da. tyis fe reb sa da bge rebs ak vir de bo da Ti To e u li, ra Ra cis ax s nas cdi lob da; yve la ni dum d nen. bo los er
T ma ikiTxa: is, sad ari so? er Ti me o res mi a Cer d nen, ak vir de bod nen; did xans gag r Zel da Tval Ta kval r Ta li. TiT qos er T ma neTs eZeb d nen, eZi eb d nen, po u lobd nen da kar gav d nen. da ma inc, is, er Ti, ver sad da lan des, verc aRid gi nes; mar Tlac sadRac ga da kar gu li yo. sity va ar das c de nia arc erTs, oRond sa xe ze exate bo daT eW viT Wmun va da ga o ce ba, Si Sic ki. kar ga xnis Sem deg, is, laJ var d T va la, swor nak v Ti a ni da RvTis sa xi a ni wa mod ga da daR marTs Ca uy va. isi nic wa mo i Sal nen da gah y v nen win ma vals. sa val man Zils mkac rad icav d nen, uf r Txil de bod nen – arc uax lov de bod nen da arc Sor de bodnen. ase, mdu ma re ni mi di od nen da mih y vebod nen, Tan ak vir de bod nen: is Tu ras mo i moq me deb da. ase Ca aR wi es qa la qam de. man ki qa la qis ga la vans gver diT Ca u a ra da udab nos ken ga nag r Zo gza. ca Savmuq Rrub lebs ga da e fa ra. gri lo da. mdu mare ni mi a bi jeb d nen. Sors, siR r me Si, erTa der Ti xe ga moC n da. RvTis sa xe ba iq SeCer da. xis ir g v liv Tor me ti qva iyo Semowyo bi li, TiT q mis er T na i ri si di dis, – arc me ti, arc nak le bi. iq mi sulT eucna u raT es ad gi li, mag ram du mi li am jo
bi nes, ise ki ga da xe des er T ma neTs da gao ce ba ga mo xa tes. Ca mos x d nen qveb ze da ga i rin d nen. vin icis, vin ras fiq rob da, man ki, ma Ral ma da RvTis sa xe bam, is, er Ti maT ga ni isev mo i kiTxa: Tu gax sovT, rogo ri iyo, ra fe ris Tva le bi hqon da da ra ec vao. verc er T ma ver ga ix se na Tva lis fe ri, verc Tva le bi, si maR le ki yve las ax sov da. ma Ra li iyo, brge, jmu xio. cxviris moy va ni lo bac ga ix se nes, ke fis mo xazu lo bac, sa mo sis fe ric. ga i o ces: gu Sin ro gor amog vi var da go ne bi dan yve la ferio. gam xi a rul d nen ki dec, im de ni ra me aRid gi nes da ga ix se nes mis Se sa xeb. ma Rali, RvTis sa xe ba, us men da da dum da. bolos ise, Ta va u Reb lad, TiT qos sas x vaTa So ri sod war moT q va: ama Ram is isev gamoC n de ba! kar gad da ak vir diT, da i maxsov reT sa xe da xma, Tva le bis fe ri! da ga Cum da. sxva aRa ra fe ri uT q vams. did xans ij da mdu ma red mi was mac qe ra li. ase is x d nen sxve bic, Tav Car gul ni da mdu mare ni; xan da xan Tu ga xe dav d nen xol me malu lad moZR vars da er T ma neTs. dro Rrub leb Si uCi nar de bo da. ha e ric Tanda Tan mZim de bo da mdu ma re biT. es bo lo dRea! Tqva mSvi dad da wa mo i mar Ta. Zalzed ma Ra li eC ve na yve las, Sa ra van de di ani da gab r wyin ve bu li, na Tel mo si li. uec rad di di sim su bu qe ig r Z nes, ha e rovne ba da amo uc no bi ne ta re basi xa ru li, Tum ca ver ga ic no bi e res (Tu!) ra xde boda, mag ram, mad li rom ga da e fi naT da CaeR va raT sul Si, es ki ig r Z nes. ra tom Rac Sve biT amo i sun T qes, TiT qos um Zi me si tvir Ti mo ix s nes zur gi dan. ra Rac ucxo, TiT qos im dRem de Se um C ne vel ma frinvel ma ga da uf ri naT Tav ze, did ma, ve eber Te lam, ka u Wi an ma. arc orbs hgav da, arc ar wivs, ra Rac sxva iyo, yva vis mag vari, mac ne ra Rac sa i dum lo si. isic da Jine biT ak vir de bo da frin vels. bo los xeli Ca iq nia da qa la qis mi mar Tu le biT gae mar Ta. isi nic mih y v nen. isev ise Ti ve manZi li iyo maT So ris, mag ram ax la uf ro Tbi li da mok r Za le bu li. ki dev, ra Rac lan di viT ga das dev da maT So ris man Zils da gza zed ve if r q ve o da Taf lis sur neli. fers Tu sur ne li ga aC n da, ax laRa Se ig r Z nes da ga ac no bi e res. TiT qos, yvelas er T d ro u lad sur da ra Ra cis Tqma, sja, ba a si, xum ro ba, mxi a ru le ba, mag ram ver axer xeb d nen, ra tom Rac ver be dav dnen Tu eri de bo daT er T ma ne Tis; TiT qos ra Rac aux s nel, idu mal Za las Se e bor ka isi ni da ne baune bu rad da e mor Ci le bi na; ra Rac Za li an uxa ro daT, Tan si na nu li, ra Ra cis, win da win ve tan jav daT. esec axlaRa Se niS nes da ga ac no bi e res da isic, rom udab nos xri ok Si na ka du li mo wan wka reb da da xri ok Si ve uCi nar de bo da. axla ima ze Ca fiq r d nen, rom es gza la mis fex ze Se mos c ve To daT, na ka du li ki arc
ara so des Se em C ni aT; an, iq neb, me tad qu Si da Rrub li a ni amin dis bra lic iyo yo veli ve, an, iq neb, ub ra lod (ac), war mo saxvis wya lo ba. fiq ri yve la fer ze araf robis tol fa siao, ga ax sen daT win mi ma valis mwux riT naT q va mi. sul co ta xnis wi nan de li sim xi a ru le sadRac Ca in T qa, gaq ra, ga u Ci nar da. rac uf ro win mi i wevd nen, sev da Tan da Tan ma tu lob da da mZaf r de bo da. qa la qi ma Ral fer dob ze iyo Se fe ni li. ki dev uf ro maR li dan mTa gad mos c qe ro da. ra tom Rac yve la er Tia nad Sed ga da mTas mi ac qer da. mix v d nen, rom ma Ti sev di sa Tu a( mo )ux s ne li naR velis mi ze zi swo red (es!) mTa iyo, swo red igi am Zaf reb da sev das da ra Rac avis momas wa veb lad ga mo im zi re bo da, TiT qos Ta vis ken iw vev da, Ta vis ken ewe o da. So riax los ja ris ka ceb ma Ca i a res. ra Rac areu lad mi a bi jeb d nen – uwes ri god, uxa lisod, mowye nil ni Tu mo Ten Til ni. arc ki mi uq ce vi aT yu radRe ba qa la qis ken mi maval TaT vis. mxo lod er T ma (Tu!) ga mo xeda iW v ne u lad, eg iyo da eg; vin sa iT mi dio da, ara vis ain te re seb da. yve la ra Rac ga ur k vev lo bas mo ec va, TiT qos Se eS foTe bi na ki dec; TiT qos vi Ra cas Tu ra Racas eZeb d nen da ver po u lob d nen. ro desac qa la qis ka rib Wes Tan Sed g nen, erTer T ma ra tom Rac Tqva: me mxo lod Ce mi Ta vis me Si nia da sxva araf ris! ara vin gamo pa su xe bia, TiT qos yve la ima ves fiqrob da da eTan x me bo da. far Te bWi dan jaris kac Ta ki dev er Ti oce u li ga mo vi da da mTis tyi a ni fer do bis ken ga e mar Ta. qa laq Si Se sul ni xal x Si ga u Ci nar d nen da mTa va ri taZ ris ken ga nag r Zes svla, Tan mo qa la qe ebs ak vir de bod nen, Ta vi an Te ulis amoc no bas cdi lob d nen. mag ram igi ara Tu ar Can da, brge da axo va nic ki ar ilan de bo da sad me. uca be dad mTa var taZar Si aty da xma u ri. mtre de bi er Ti a nad af rin d nen da siv r ces ga da fof ril ni ga la vans ga da ev l nen. afo ri a qe bu li xal xi ve ra da ver wynar de bo da. iyo gni asi, xma ma Ra li wa mo Za xi le bi, mu qa ri sa da ris x vis sity ve bi. TiT qos qa riS xa li amovar d ni li yo da er Ti a nad aeria yo ve live; TiT qos mi wis Z v ram Se a tor t ma na miwam ya ri; TiT qos Ca mob nel da da aRar Canda aRa ra fe ri. un do daT gaq ce va da nabijs ver dgam d nen, xel fex Se bor kil ni kan ka leb d nen, Tva le biT eZeb d nen da ver po u lob d nen er T ma neTs; xmas ver iReb dnen da ama od xa od nen; iyu re bod nen da ver xe dav d nen. mxo lod xma is mo da – ucna u ri, ga ur k ve ve li. ram den xans gag rZel da ase, ara vin uwyo da. bo los yve lafe ri dawy nar da, dam S vid da, da iw min da. er T ma ne Ti uSad rev no auz Tan ipo ves, ra tom Rac Ter T me ti ve iq mi su li yo. mxo lod is or ni – is da is ar Can da. lodin ma ar c Tu (i se!) did xans gas ta na. is – mSve ni e ri, ke Ti laR na gi laJ var d T va leba ga moC n da da qa la qi dan ga sas v lel karib Wes mi a Su ra. od nav Se yov n da bWis kar Tan, Se Cer da, cas axe da da Se mob rune bul ma dids ta Zars mi apy ro mze ra; TiT qos cas ra Ra cas Ses Txov da da eCurCu le bo da. bo los, bo los mSvi dad Semob run da da ka ris ken wa vi da. isi nic, TiT qos gon war T me ul ni, une bu ri lasla siT mih y v nen wi nam ZRols. is ki Rrma xe vi sa ken mi ma val bi liks mi uy ve bo da Tval c rem li a ni. isi ni isev ima ve man ZiliT mih y ve bod nen, mi las la seb d nen da ar sur daT ara Tu sa u ba ri, xmis amo Rebac ki. ba Ris Ta Ro va ni qvis bWiska ric ga moC n da da, ro ca sak ma od dam R le li ki bis bo lo sa fe xu ric aiara da Sig niT Se a bi ja man, ma Ral ma, laJ var d T va le bam da Tma oq ro van ma, ba Ris bne li siR r mi dan ra Rac uc na u rad qaT qa Ta na Tel ma ga moa na Ta. isi ni Sed g nen da TaRs mi a Cer d nen. ram den xans id g nen ase, aRar uwyod nen. uk ve sak ma od bne lo da, ba Ri ki kaS ka Sebda. ara da, mTva re, sadRac ga da kar gu liyo. ki bes auy v nen. aRarc daR las grZnobd nen da verc sxe uls. Se vid nen ba Ris siR r me Si da mi u ax lov d nen mas – ma Rals, laJ var d T va le bas, ke Tils, saT no sa da TiT q mis mdu ma red mloc vels. bo lo ori sity va yve las da a max sov r da – rad ig vi anebs?! kar ga xans id g nen ase – mdu ma re ni, ga rin de bul ni, moZR vars mi Ce re bul ni. Sors, So ri dan So re u li gni a sis xme bi axlov de bo da.
is da is (i ni)
1520 dekemberi, 2013 w.
nunu ZamukaSvili
kurTxeulo saqarTvelo!
winaprebma dagviloceses naxati miwawyali,hoda, unda movuaroT, –Sig trialebs uflis Tvali.ciT gviRimis mze da mTvare,sixaruliT modi, rTvelo,da imedi Cveni gvqondes,kurTxeulo saqarTvelo.
netav...
aremare sadRaamzis sxivebiT nabani?..dekemberma SekeraTovlis TeTri sabani.daixura sabani,Zils mieca miwa da...kars axali welia,bevri rodi icada?...netav, iyos es weli –imedebiT gamTbari,sixaruliT gamTbari,siyvaruliT damtkbari...
saqarTvelos
msurs veTayvanoCems mamuls, –namdvilzurmuxts da safirons,rom... mzesTan erTad qveyanassikeTis sxivi vafino.
dedaena
dedaenis ganZi rac gvaqvs,uamravi welia,did iakobs, brZen iakobsCvenTvis dauweria.Cven am wignma gvapovnina,ra Zala aqvs sikeTes,amitomac dedaenabinas gulSi ikeTebs.rwmenas gvaZlevs samomavlod,saxaruliT vivsebiT...da yovelTvis gvinda viyoTdedaenis Rirsebi.
gazafxulis sunTqva
gazafxulis sunTqva ismis,moRimilobs enZela,cam daloca siyvaruli –iyavio dRegrZelad.Tvalcqriala nakadulicmorakrakebs zvirTebad,yvavilebis mosasxamiTgazafxuli irTveba.
rwmena
mTis da baris salocaviCvens winaprebs ulociaT,xelSi guTniT Sexvedrianmocimcime ciskris ciags.rwmena hqondaT didi uflisda simarTle hqondaT farad...RvTismSobelma saqarTveloimitomac daifara.
mzeCamdgari Semodgoma
ra lamazi zvrebia dara lamazi mtevnebia...Cveni cicqna patarebimtevnebs Tavze evlebian.ra tkbilia, ra kargia,daufasda papas Sroma,ufrosebi irjebodnen,Cven movundiT TamaSobas.axla ukve gavizardeT,kargad viciT garjis fasi,Semodgomis dReebia –mzeCamdgari da Zvirfasi.
CurCxelebi
CamovbertyeT kakali,modis bzrialtrialiT...da xe emSvidobebafoTlis taSiT, SrialiT.dRes vamzadebT CurCxelebs–saaxalwlo nobaTad, –axloblebs da mezoblebsrom sitkboTi mogarTvaT.
zamTris suraTi
TeTri kaba Seukerazecam fifqebs pawiebs,naxvamdiso, cekvacekviTsamejlisod gaswies.mobrZandiTo, fantelebo,sixaruliT vambobdiT...siyvaruliT mogvitaneTzecis nazi ambori.srialeben cigurebi,mimoqrian gundebida... TamaSiT daRlilebimere saxlSi vbrundebiT...
mze, wvima da yayaCo
amisTana wvima mxolodgazafxulze icis,jer wkapwkupo, magram bolosmTlad gawuwa ciyvi.yayaCo ki naRvlianobs –tyis napiras myofi,– ra vqna, unda vaRiaro,sul pawia myofnis...ukve miWirs fexze dgoma,cremlic mitom mcviva,meSinia, – xali rom arwamiSalos wvimam.mze Rrublidan ayris sicils,Zlier mikvirs Seni,gana wvimam ki ar icis,xalebi rom gSvenis?
keTili maspinZeli
roca bebo qalaqSistumrad aris daCisTan,exveweba biWuna,– bebi, kidev darCi, ra.– bekekas da fuCinasver davtoveb martokebs,radgan dResac mezoblissinabaras davtove.– maSin, mere rom moxval,bebiko, saTayvano,
iqneb, bekoc, fuCinacstumrad Camomiyvano?
guli lxeniT mevseba
skolaSi rom mivdivar,guli lxeniT mevseba,ramdeni ram gvaswavlesmoTxrobebma, leqsebma.winapari, ramdeni,didebuli gvyolia, –Tundac, didi mgosnebi:SoTa, daviT, ilia,tato, vaJa, akaki,gogla, galaktioni...maTi leqsi sul mosCqefs,rogorc mtkvari, rioni.samegobrod, samoyvrod,guli gulebs ebmeba,ramdeni ram gvaswavlesCvenma maswavleblebma.
gogoao misabaZi
dilas, cicqna Tamunamaifara winsafari,saxli koxtad daalaga,ezokaric sufTad ari.deda aqebs, bebo aqebs,iWvriteba saxlSi naZvi, –gadavZaxeb Cvens megobrebs:gogoao misabaZi.
eka da bekekebi
erTi beko miyide,Cemo Zia, beso,vabalaxeb da mere gamovabam xeso.dagaxvedreb, rom moxval –lamaz bekekebsoda mTaSiac gagatan –movlilebs da bevrso.
wiwkana
roca mReris wiwkana,xarobs tyeSi yvela xe,ase gaxarebuliyovel diliT menaxeT!gulyviTela Citia, –zurgze mwvane ferebiT...Soridanac, Cituna, guliT mogeferebi.tyeSi mze iWvriteba,gulianad icinis,wiwkana ki iZaxis: –cicibii, cicibi!bulbuls rom ar adrian,es ambavi swyins, gana?mTel tyes amxiarulebses patara wiwkana.
zuria da muria
guladi myavs muria, –gviTxra biWma zuriam, xaTunam Tqva: – sad aris?lomis, vefxvis sadari. –sad ariso muria?wignSi daxatulia,
– mase mec myavs daTuna, –upasuxa xaTunam.
Teas burTi
icremleba Teagogo,norCi guli uTrTis,– ratom tiri? – zuram hkiTxa, –davkargeo burTi.mgoni, iqiT gadavarda,rom dgas vardis buCqi...axla riTRa viTamaSo?ra celqia, urCi...–kargi, Torem dagvcineben:buti, buti, buti!...tkac, da... ekals wamoedo,–gaskda Teas buSti.gaecina uceb gogos, Tqva: rac aris, aris...Zmam ki uTxra: – dadgebao xvale kargi dari.
irmis nukri
me – irmis nukrs – mxiblavs Walada kordebi mwvane;vxarob, roca mTvaris Suqivercxlad daivanebs.radganac var pawawina,nebieri Svili,vigeb dedis darigebasda var mudam frTxili.ras vnatrulob? – tyeSi iyosuamravi xe da..sul cocxali myavdes Cemisayvareli deda...
pirveli Tovli
siyvaruliT zeciskenicqireba cira,modiano fifqebi daxvavrielad cviva.CvenTan yofna arCieso, –miatoves zeca,male mTabars TeTrqaTqaTasamoseli ecva...
poezia
sabavSvo leqsebi sabavSvo leqsebi sabavSvo leqsebi
20 dekemberi, 2013 w.16 proza
mas dRe hqon da mte va ni viT mo sa wuri, aq Cven gu li gvaqvs mo sa wu ri mxolod. wi na par Ta sax li, msu bu qad fera do va ni, na car Si STe ni li naR ver dali viT Ca i nav la. ga mox da xa ni da se ric Ca mo fer d da glu vi min do ri viT, ma inc mwva ned ixas xa sa mde lom mTels ir g vli veT ze. bum bu li im frTo san Ta Sav mi wa da hyria qvis yo re e bis Zi reb ze da va zic Ca moS li la mglo vi a re qa lis Tma sa viT...
ma Ral xav si an klde ebs Ca ki rul cixis ga la van Si ga da Za xi liT Se xiz nula sa mi sof lis mo sax le o ba. gan ga Sis TeT ri kvam li amo dis mze Si mo el va re, er T ma ne Tis Tav ze Se mom d ga ri qe debi dan, saT val T va lo koS ku re bi dan, saz ve re e bi dan. me sa me dRea, rki nis jv ris mo tit v le bu li ci vi min d v re bic dro e biT da ce mu li ba na ke bi dan wamo su li Tal xi bo liT ifa re ba. sofle bis bo los ga mo ka ful ze amo su li Sam b na ri dan uwy vet na ka dad mi e di ne ba abRav le bu li na xi ri ze viT, cis mimq ral lurj fon ze mka fi od amow veri li ur Tx me lis tye e bis ken. kar gad Cans sa To fu re bi dan uk ve sa Ra mos imedi an bin d Si dan T q mu li, dam S vi de buli uRel te xi le bi. im gze biT ga u val xe o ba Si ga dav len ay ri li sof le bi dan mTe bis ken daZ rul ni...
no xeb Si gax ve u li ak v ne bi, wig ne bi, yan we bi, To fe bi, xmle bi da qa marxanja li sul wyvi lad Cqam dro Ta ime dis bnel Wa Si Cab ne u li var s k v la ve bi viT mi ef r q va da vi Tis siz m ri dan gad mosul, Sav, Cum sa u ku no su da ras. er T ni me re cocx l de bi an sa mu da mo sa xi e rebiT an taZ reb ze Se mor Ce ni li nes tia ni Cu qur T me biT, ma Ti are area SuqCrdil Ta zo mawo ni sa, Rir s sax so var na ke To ba Ta mo se va de bi sa. am mo niSnul sadRe sas wa u lo dRe Ta da kar g vaaR re va Si Cam k vid re bu la bo ro te ba, wes ni madls ica ven ga af T re biT...
mis wi na pars ga moq va bul Si epo va na va ra ye bi brin ja os na ja xis pi re bi, mo xa tul ni mcu rav Ta klak ni le biT, wyal Ta tal Ro va ne biT da mTa Ta te xile biT. im Cav lil dro Ta as lad, sa nam mdi na re ni Se ic v lid nen uwin dels kala pots da mi si az na u ru li Ri mi lida nac ada mi a nu rad, ub ra lod ga niW vri te bis TviT ma ra di so bac... yo fi la la Ri xum ro ba, ga mos ro li li da vi Tisa, so fel `Cxer Si~, daT vis uka nal ze, ro ca mok luls waR ma mo as ve neb d nen mwev re biT, ma re ke biT na di ro bad gamo su li Ta vad aba Si Zis yma gle xe bi...
Tqmu le bebs, le gen debs enac v le ba mar ki na li we se bi fe o dal Ta da sis xlis R v raa gva re u lo ba Ta So ris. me re isev si ke TiT in Te ba zRa pa ri, ko coni viT Cnde ba er To ba uf ro ad re u li, wre Si Se mok re bil maC v Ta, mgel Ta, kur dRel Ta. gvWirs ga nu kur ne be li tkbo ba am ime diT, ri Tac xe lov neba dRem dis iga niv rebs ulev siv r ceTa sazR vars, ci xesi mag re Ta blagv, mZi me ur du leb Si ra Rac mzak v ru lad ga mo ke ti li, aS ka rad an ga re bi a ni cxad li vi war mod ge ne bis ji na ze, arwi vis pir daf Ce nil mar T ve sa viT sul er T Ta vad ga saf re nad Se Re re bu li... moh q ris sam ya ros Tan er Tad ci cina Te le bi an Ra me ze ku diT ga mob muli, man di li viT gaS li li sa la mu riT. ram de ni bi Wi msgav si da vi Tis, gi orgis, le va nis, war x da mo kam ka mi dan mwux ri sa ken... mTe li Se mod go ma iw vis gar Se mo sof le bi; ga la van Sic an Teben cecxls. jer ci xis aRe bis mcdelo ba ar yo fi la. iS vi a Tad yrud Tu is mis sadRac si Cu me Si ZaR lis ye fis da mam lis yi vi lis xma... aW ri a le bu li xis aiv ni dan swra fi siz ma ri viT xedavs da vi Ti cacx ve bis Crdil Si pa wawi na so ko e bi viT dawyo bil Cal mebs, xo lo iq, sa dac kam ka ma mdi na re Sa vi kldis Zir Si or Txel fo nad ito te ba. leRvs kre fen TaT re bi. Tva lebs ar uje rebs, sun T q va ek v ris, gu li uCerde ba la mis. sxve bi cxe neb Tan er Tad dad ga fu no ben aS xe fe bul wyal Si, nawi lic iq ve Sre ba ar xe i nad, wels zeviT tit ve li, pir da pir ga var va re bul
ri ye ze far Se van gis fe ra di ku di viT ga da fof ri li ga ni e ri Sar v le biT... qvebs es v ris jer da u je re be li, calm x ri vi, bal Ru ri ga xe le biT sax tad dar Ce ni li. mdi na re ki xmebs lam bavs, ax Sobs, aCu ma Tebs. dge bi an TaT re bi da el va re qon gu re bis ken iyu re bi an. al ma ce rad. dam w va ri spi len Zis feri ta ne bi up ri a lebT mze ze, da Zar Rvul mkla vebs Sli an ux mod ci xis ken, TiT qos uk vir To uxi la vi qar T ve lebis es Tav xe do baa... ga mofxiz le bu li Car bis, ga da af rin de ba sa fe xu rebs, yvi ris, iZa xis. WiS k ris ga reT Car bi an da nar Ce ne bic bra gab ru giT. may v lis mtvri a ni foT le bic efa re baT. So ri man Zi lia iqam de, ga var de ba pir ve li ori tyvia. mWa xed ga var de ba er Ti, mere – er T d ro u lad cxra, ToTx me ti, ki dev erTs es v ris bo los da vi Ti damiz ne biT. qon gu re bi da nac grZlad eki de ba wam lis cis fe ri kvam li da msu bu qad coc de ba, mi ir we va klde ze, dab la, mdi na ris ken Cas ri a le bu li, ver cx lis fe ri gve li viT... maR li dan iyu re bi an ga rin de biT xe o bis siR r mes CaS te re bul ni. vi Rac dols ur tyams. ga mab ru e be li sur ne lia, xal xiT iWede ba, Ca mo lew va zea ga lav nis Sig niT mxo lod me ci xov ne TaT vis Se mov lebu li, wab lis xis mo re bis gan Sek ru li viw ro aiva ni. cxe li, su lis Sem xuTve li al mu ri amos diT ked lebs... xmis da nax vas da da na xu lis mos me nas cdilo ben msro lel ni... mdi na ris min dorTan ga sa yar, gvim ri an fer dob ze Cans ori cxe da ri gaq ce ul Ta. kldes Tan, xel mar cx niv, cacx ve bis Zir Si, mo ba nave Ta Cal me bic xe lux le be lia da er Ti daW ri li TeT ri cxe nic sawy lad wa mowevs xol me ki sers mwva ned axas xa se buli min d v ri dan...
yi Ji na das ces... yvel gan, sa dac urme bi dgas, Tu Crdi li a ni, ra i me ga daxu ru li kuTxekun Wu lia, zed gaS lil Ti va ze, far da geb ze sar Tu le bad wvanan Cvil bav S vi a ni de de bi, mo xu ce bi, xe ib re bi da moT mi ne biT eli an da zamT re bas...
gan sa kuT re biT dRi siT fxiz lo ben me ci xov ne ni. sa qo ne li sa xel da xe lod mowyo bil sa Ce xeb Sia Se re ki li. qa le bi mSvi dad Ti ba ven nam g le biT uk ve mo axlo e bu li Se mod go mis gan ga u xe Se bul, yva vil ga re ul min dors da ma Ra li saT val T va lo aiv nis qveS, mWid rod da so bi li sa re bis gar Se mo az vi ne ben...
Sol ti viT scems wvi ma qar Si da recxavs Sig ni dan ga mu rul klde ebs. Ra re bad Ca mo e di ne ba wvi mis wya li dro is gan ga mu qe bul, uzar ma zar sagva re u lo saw na xel Si...
... mci re ab re Su mis kar vis sam kapa Zels zur giT miy r d no bi li ax lad daq v ri ve bu li Ta va di rqis kov ziT miir T mevs ma wons xis ja mi dan. iq ve, karvis win, bav S ve bis fer x TiT naw vi mar mde lo ze mux l mor Tx mul bers xa ris beW ze ba tis frTis Wri a liT ga mohyavs msxvi li xu cu ri aso e bi... uaz rod dac de nil tyviawa mal ze naR v lobs ba to ni da mu ra daT vis bels eTa ma Se ba ca li xe liT, ager, me xu Te kvi raa uk ve, rac ama ze fiq ri ar as ve nebs...
... aris wam lo ba sa i dum lo, cxad liv ki ze len ZmriT, ze TiT, nac riT. nabut bu te vi loc vaa ma Ti, xan kvercxs mi ax li an ke del ze, muxls mo iy ri an da SiS ze ga mo u lo ca ven avad m yofs. saqon lis mom w va no bu zi ex ve va ir g v liv yve la fers... dro TaA viw ro se na ki adami an Ta da pi ruty v Ta amo na sun T qiT gav se bu la am moy vi Ta lo or T q lis wa
ru val nis l Si, So ri dan, sadRac sam yaros da sa li e ri dan, cis k ris mkrTa li var s k v la vi viT en Te ba, mo Jo navs, mo ipa re ba sik v di li Ta vi si pir vel q m ni li bge ra sa viT aw k ri a le bu li uneb li obiT da uyuC de ba moT mi ne biT ma rad ax li dan aba ku ne bul xbo Ta um we o bas Ja mam dis... pir ve li Ja mia de dis Tbili Crdi li viT amoz r di li, acax caxe bu li sxe u li dan mowy ve tis el diT Se fe ri li. es Si Sia arek li li xbo Ta xar bad da um cx ra li Sa vi, crem li a ni Tva le bis naR v li an siR r me Si... Semd gom Ja mia me o re, mux l mo mag re bul de ke ul Ta ga u xe Se bis da eqoa sofleb ze, myud rod mo gu du li, mi wi e ri, grdem lis, na lis, so lis, Ca qu Cis... Calis sa xu rav ze dam s x l ta ri wvi ma. iq Zi li `xme la~ yva vi leb Si. el va Si akaci is mo re bis zri a li. ga mo da re bul ze Wri Wi no be las Ta na zo mi e rad Caw nu li xma, sof lis sxva wvril xma ur Si da or azrs So ris lur s ma ni viT mo Runulgad re ki li bge ra ag ri a le bu li xmle bis da de do za ris, Ja mia me sa me... iqam de, vid re gan Ta vi suf le bu li suli brZo le biT daR li li ka ci sa Se erTe bas SeZ lebs... qa ri mTebs alur jebs, bev ri fres kaa waS li li na xan Z ra li ked le bi dan. mar to dga nan es taZ rebi mTeb ze. yve la mgzavrs Ta vi si gza da di la esa xe ba, iel vebs xol me Tbili mSob li u ri mxa re, ra Rac xma quxi li viT ga ar yevs brdRvi a la ha ers, ub ra lo Crdi li an ad gils mi wis gril wi aR Si da va ne bu li sev di a ni ad gi li ga mo e yo fa. me re dam S vid de ba xol me Su adRe. am dros iRebs yur Z nis mte vani mzis sxi ve bis gan sit k bos. gzis iqiT so fe lia. uceb Ci teb ma gad mo if ri nes fer do bi da TiT qos sadRac bnel, saSiS siR r me Si Cac viv d nen isi nic...
sa moc da ToTx met dRes grZel de ba mo ma bez re be li mo lo di ni... Se sam C nevad dab r Zen d nen Wa buk ni, na tan ji Cvile bic ga i zar d nen. min d v ris ma giv rad ga lav nis Su a gul Si ata la xe bu li, Savi mi waa dak lu li sa qon lis Jan gis fer sis x l Tan er Tad are u li. ga moTx rili, uime dod daS re ti li, dav se bu li ka cis Tva li viT ca ri e lia xor b lis or mo. didpa ta ra, sa ma re e bic iTxre ba ad gilad gil... da dis Ta va dis xan Si Se su li de da ama yad, Svin dis suf Tad Cas xe pi li jo xiT xel Si, raRac pir qu Si, uamu ri, Se mod go mis gan ga u fe ru le bul ezo Si da das devs Tan mkrTa li Crdi li viT mo Ri ma re mi si da ob le bu li na bo la ra Svi liS vi li, Sa qar yi nu lis T vis Se ke ri li wi Te li at la sis fo Ce bi a ni tom riT...
... zed zam T ris pir ze or ma tyetye na xe ti a leb ma so mex ma va War ma Se a fara Ta vi aqa u ro bas far T le u liT daxun Z lu li oTxi sa xed riT; wvi ma Si ga lum pu lebs fex da fex amo us w ri aT ci xem de TaT re bis T vis, To fis sasrol man Zi lam de moh yo li an. Tor me ti ka ci da aq le mis mTe li qa ra va ni mom x vdu rebs Ca var d ni aT xel Si... xu Ti gaZval tya ve bu li ber Ze ni qvis mTle lic mo ad ga ka rib Wes, maT qu Ta i sis ax los ita li el mi si o ne reb Tan umu Sa vi aT. So rap nis ci xe ze ama ze bev rad me ti xal xia Tur me. sa mi dRis win yo fi la ori ieri Si, qvebs is rod ne no ze vi dan. cu dad es miT qar Tu li, er T ma so mexma va War mac koW lo biT icis ber Z nuli... sxva sof leb Tan er Tad TaT rebs mi si o ne re bis sof le bic da ur be vi aT, qu Ta i si ki kar gad yo fi la ga mag re buli...
Ten de ba sa moc da meTxuT me te, var s
k v la ve bi viT mo We di li, kri a la da yinvi a ni di la. mo nac v le o biT eficxe bi an nel cecxls, sa mi ke lap ta ri ki a fobs Ze leb Si Cas mu li, rki niT mo We di li aR ma Se neb lis dro in de li ka rib Wis Tav ze, oc da a Ti naW reb sa da tya veb Si Ca fuT nu li ka ci icavs am ad gils...
So bis Ra mes sqel nab dis ka rav Si Se yu Ju lan qa le bi, usa soo bav S ve bi da mwo li a re mo xu ce bi. dak v las gadar Ce ni li sa mi Txa da im dro is T vis sak vir ve li, sa meg re los mTav ris, dadi a nis mi er na Cu qa ri wne lis lur jad Se Re bil ga li eb Si calcal ke Cas muli de dalma ma li in da u ri... da sav leTi dan gad mo su li tyvi is fe ri, sa Tovle Rrub le bi av se ben xe o bas, ixu re ba, dab l de ba ca da ax la uf ro nak le bad yi navs. or moc dRi a ni du mi lis Sem deg. me fis beW di a ni Setyo bi ne biT mstovar mac mo aR wia qu Ta i si dan... Teq v sme ti aTa si Ta Ta ri yo fi la Se mo su li ze mo ime reT Si, xu Ti aTas cxe no sans saCxe reWi a Tu ris ken uc dia ga das vla, mag ram we re Tels mo us w ria viw robis ga mag re ba aTas oTxa si ka ciT, qarT le lebs ki cxra a si ka ciT Ca u ke tavT ri ko Tis ga da sas v le li.
amiT mTav r de bo da qa Ral d ze melniT Ses ru le bu li xel na we ri...
dRe sa viT na Te li iyo Ta vad qu Tais Si gan la ge bu li ja re bis mdgo ma reo bis Se sa xeb me fis gan sity vis da ucden lo bis auci leb lo ba... ime dad iq ca mo lo di niT gaZ li e re bu li Su ris Zi ebis da um cx ra li Ji ni... sam dReRa mes iTo va lix Ti me reT Si... zafxu lis me re aw va lebs da viTs bo lo gas ro lis zusti sa ma ni. Ta va dis gan na Cu qar mo sa vade bul Tofs `a Cer de ba~, dak vir ve biT Ta vis T vis Ri Ri nebs da ase Ta maSTama SiT egu e ba qar T vel Ta mi er odiTgan ve da uf le bu li sab r Zo lo xe lovne bis sa i dum los. Ja mia pir ve li... si ke Tis gan mtro bis da u je reb lo bis da Sem d gom ga mom x da ri sis x li a ni Jami sa, am de nad ve gam k veT re bu lia ni Wi, sis xar te aR g z ne bi sa, es uci lo be li pi ro ba, ni Sa ni omeb Si ga mob r Z me di li uZ ve le si ji Si sa da is to ri is mkvidr, mra val uw ve rul yma Ta, gmi rul ga elve ba Ta sa Ta vec iq Zevs, im wi aR Si. esaa da sa ba mi me fe po et Ta si ma ma ci sa, mijnur Ta si Ca u qi sa, dax ve wi lo biT mrisxa ne Ta da lewvdaZ le vi sa, ga mar j vebi sa. sik v di li sa ara bne lad, ara med ro gorc sicxa di dan mxo lod na Tel Si gar da sas v lel gzad xil vi sa.
... gu li a nad dgas Sua ha er Si Ta maris gaS lil dro Sa sa viT azi du li udre ko ba da an ga re ba mxo lod biZ gia an mom Wi ma via SiS Si va zi viT Cag re xi li si ma ma cis amo satyor c nad... brZo la Ja mia naT q va mis sa bo loo aR s ru lebi sa... ubiss mi dis ma ri a mo bas, sa xelo va ni, mra val Wir na xu li da vi Ti da Tbil, da la mul lif si ti an na pi rebs ga mos devs fex SiS ve li iq, sa dac mdina re Zi ru las Cxe ri me la uer T de ba, ur me biT ga dah yavT Cqar wyal ze bav Sve bi, ka ce bi ki aka pi we bu li kal Te biT mi to pa ven viw ro fons... kver cxisgu lis f rad ata la xe bu li gza kldeTa gan mom s k da ri xSi ri na ka du le biviT irecxe ba, mwva ne, grZe li xav se bi gax ve u la an ka ra wve Te bis ox Si var Si. tye e bis win alagalag Se fe nil gvim rnar Si Txe li nis li wa wo li la... iwye ba aR mar Ti. qve viT, ri ye ze, ga da Ce xi li, sis x li a ni xa ri gdia, sa av d ro muqlur ji Rrub le bi ag vis tos mze Si imR v re vi an. Sem d gom cam sa Ra mos f rad ga ik ra cecx lis fe ri da civ ma ni av mac zRva sa viT Sri alSri a liT ga da u a ra ver cx lis f rad aki a fe bul wab lis beber tye ebs...
... – hqon da mze mo sa wu ri da aw Cven uk ve gu li gvaqvs mo sa wu ri mxo lod...
kaxa devdariani
daviTi
1720 dekemberi, 2013 w. ese
besik kekeliZe
1 leqsebi ekuTvnis lali kekeliZes.2 nawyveti yovladwmida samebis locvidan
rogoria
ara-ferSi?
ka ci sax l Si mar to iyo, bol Tas scem da. xan wig n Si Car go Ta vi, mag ram az ri go ne bam de ver mi iy va na, da xu ra da ma gi da ze mi ag do; Sem deg sa var ZelSi ga da i nac v la, te le vi zo ri Car To, ro me li Ra ca mza re u li Tev zis Sew vis me To deb ze sa ub rob da, sxva gan ga darTo – po li ti ko se bi eqiS pe bod nen er Tma neTs, isev ga dar To – odes Rac na nax mxat v rul films ga da awy da. uk ma yo filom te le vi zo ri ga mor To.
ar iyo ka ci gan wyo ba ze. Se mod go ma iwu re bo da, Ses civ da ki dec. ga zis Rumels ise Se xe da, ro gorc mters uyu reben xol me.
fan ja ras Tan mi vi da, ga reT qa ri foT le bis jars mwyem sav da, Sub li minas mi a do da leq si amo i bur tyu na:
`gan wyo bas un da awyo ba, awyo ba ud ris am wyo bas,ro me lic un da gawyob des.da, Tu ar gawyobs es wyo bada, Tu xar mxo lod nawye ni, ar ges tum re ba gan wyo ba.gan wyo bas Tu ki un di xar,ar mo e ki do un di lad.Zne lia yof na wyo ba SiTu ar xar Sen gan wyo ba Si.wyo bam Tun dac rom ga gar tyassi la mar j ve na lo ya Si,ar mi uS vi ro mar cxe na,asea am Cvens wyo ba Si.ho da, rad gin da ga ran ti?!ara vin ar varT ma rad ni,mi i Re si la lo ya Si,rom iyo Sen gan wyo ba Si~.
aRa ra fe ri uT q vams, xe li Ca iq nia, qur Tu ki Ca ic va da sax li dan ga vi da.
ga uy va ka ci qu Cas, ro me lic sadRac da iwyo da bo lo ar uCan da. siy va ru li guls Ca ra zu li ka ri viT ejaj gu re bo da, TiT qos ga reT ga mo var d na ewa da, dar di ki dev go ne ba Si ba to ni viT mi a la jeb da.
dards, go ne bis uki de ga no bis ga mo, di di siv r ce hqon da, na mu si da kar gvo da da Txe miT ter fam de ga Tav xe debu li yo. es ise, To rem mas arc Txe mi ga aC n da da arc ter fi, ra Rac ug va no, ufe ro, uRim Ra mo Za xi lis niS nad qceu li yo da, ro gorc giTxa riT, go ne baSi uz ne od daS li gi neb da. aw va sxe uls, ro gorc lo di, mis sim Zi mes ka cis Ta vi mker dam de Ca e ki de bi na da mZi memZi med Za xi lis niS nob da.
ji bi dan si ga re ti amo i Ro, ko lofs, ro mel zec di di aso e biT ewe ra: `mwe vele bi kvde bi an ad re~, ga Ri me bu li daac qer da, Cu mad Se e kiTxa – ro di so?, amo aZ v ri na er Ti Re ri, mo u ki da, ram deni me Rrma na fa zi fil t veb Si ga da uS va da Sve biT amo i sun T qa. Za xi lis ni SanTa sim Zi me od nav mi uwy nar da. nag vis ur nas Tan Se Cer da, si ga re ti bo lom de Caw va da da Re Wi li fil t ri ur nis SigTavss mi ug do.
ka ci ojax Si iyo aR z r di li.ise ar ifiq roT, TiT qos igi mar
to dar d ma ta re be li yo fi li yos, mas uy var da ki dec, oRon dac siy va ru lis gul Si Ca uS va Ru za da mra val wer tilob da. ikiTxavT – siy va ru li ro gor mra val wer ti lob dao? ro gor da, bevri vi Ra ca da ra Ra ca uy var da da Ti Toe u li es grZno ba mi si sis x lis tum bo Si wer ti le bad da bi na ve bu li yo. yve la ze sa Tu Tad, saf r Txi lod da uan ga rod Svi le bi uy var da. ami to mac am wer tilebs gan sa kuT re bu li fe ri hqon daT, ise Ti fe ri, ro mel sac Cvens sam ya roSi sa da ri ar mo e po ve ba, aqe dan ga momdi na re, verc sa xels gety viT. yo ve li Svil Ta ga ni sa gu lis gu lod uy var da da Ti To e u li wer ti li Za xi lis niS nis simZi mes od nav am su bu qeb da.
kac ma si ga re tis ko lo fi amo i Ro, war we ris T vis ar da u xe davs, er Ti Reri me qa ni ku rad amo a ca la, mo u ki da da qu Ca Si Sek re bil mo laq la qe nacnobuc no be bis bir Jas Tan Se Cer da. maTi Sek re bis mi ze zi mis T vis cno bi li iyo, ico da, rom yo ve li maT ga ni sax lSi uzo mod mowye ni li iyo da qu Ca Si, bir Ja ze, imi tom ga vi da, rom sa ku Tari me lan qo lia ga e er Ti a ne bi na da erT uzar ma zar mowye ni lo bad ga da eq cia. zo gi arays ura xu neb da, zo gi mTav robis mi sa mar TiT bil w sity va ob da, zo
gic fex bur T sa da to ta li za to ris fso ne bis ga maz va ze gam wa re bu li ipurWye bo da. tra fa re tu li sal mi sa da zeda pi ru li mo kiTx ve bis – ro go ra xar? – kar ga da var – gac v laga moc v li sa da ram de ni me Re ri si ga re tis Ca mo ri ge bis Sem deg kac ma gza ga nag r Zo.
di a xac, ro gorc giTxa riT, uy var da mas da es siy va ru li mis gul Si mra valwer ti lob da. Svi leb sa da maT fe radov ne ba zec ge sa ub reT.
mSob le bic sity va uT q me lad Se safer eq m na. uy var da bev ri vi Rac da raRac. vi Ra ceb Si mtre bic iT v le bod nen, maT siy va ruls fe ri ar hqon da; ub ralod, ka ci qris ti a ni gax l daT. ra Raceb Si bav S vo ba, bed ni e re ba, sam Sob lo da siy va ru lis siy va ru li igu lis x mebo da.
bav S vo bis wer ti li gam W vir va le, oRon dac cis fe ri nis li viT iyo. bedni e re bas tkbi li mo go ne bis fe ri hqonda da ga Ri me bu li da far fa teb da sis xlis tum bo Si. gu lis erTerT par kuW Si gar dac v lil ax lo bel Ta siy va ru li ga da nac v le bu li yo da mo nat re bis fe
ri das de bo da.ga zafxuls hgav da sam Sob lo ka cis,
fer Ta ga ma Si Ca Zi ru li yo wer ti li – sam Sob lo, ro me lic priz ma Si ik ri bebo da da tki vi lis fer Si gar da i sa xebo da.
mkiTxavT, ra fe ri aq v so tki vils? Ca me ci ne ba da gety viT, rom sam Sob lode dis sax lis tki vi li ner v Ta ab la budi sa da Ca Zi ru li, gam q ra li nat v ris fe ria.
Se Cer da ka ci, ara, ki ar da i Ra la, ubra lod, ga bo le ba mo un da. ifiq rebT – si ga re ti so, cde biT, mkiTx ve lo Ce mo: igi sa ar Cev no pla ka tis win id ga, sa ida nac ma va ni (pi rov ne bas mniS v ne lo ba ara aqvs) Se moh yu reb da, sa xe ze mravlis mety ve li Ri mi li da Ri viT aj da, gver diT ki da pi re ba Ta ko ri an te li Camo e kon wi a le bi na. ma vans Tva li Tval Si ga u ya ra, Se pi re be bi ram den jer me ga dai kiTxa da me ram de ned da bol da. kacs esi a mov na, co ta xans Tva li da xu Wa, oc ne beb Si ise Ca i Zi ra, ro gorc ken Wi zRva Si, Sem deg gza bar ba ciT ga nag rZo, grZnob da, rom sa ar Cev no Tri a qi Zvalrbil Si ga uj da. mi ra Ji – da bole ba mci re dro iT eyo, rad gan bo lo oc wel ze me tia, xSi rad bol de bo da da mis ma or ga niz m ma imu ni te ti ga mo i mu Sava. qu Cas ga uy va, aRar bar ba ceb da, isev amo i Ro si ga re tis ko lo fi war we riT – `mwe ve le bi kvde bi an ad re~, nac no bi viT ga u Ri ma, Tva lic Ca uk ra, erT Rers mou ki da da fil t veb Si na fa zi Ca iR r ma va. si ga re ti Tva lis da xam xa me ba Si Ca i lia, mra va li nag vis ur ni dan erTer T Tan mi vi da, fil t ri da a bi na va.
ka ci ojax Si iyo aR z r di li.gza rom ga nag r Zo, res tor nis win
Sek re bil saq mo sanusaq mur Ta, de dis sax lis gam ge bel Ta brbos ga da e ya ra. er T ma neTs di di mo wi we biT emu sa i febod nen, kom p li men tebs ar iSu reb d nen, sar kes Tan da mu Sa ve bu li Jes ti ku la cii Ta da Tav da je re bu li, din ji na bi jiT moZ ra ob d nen. Tav y ri lo ba ne fepa tarZals elo da mat ra baz Co xo san Ta ama la icav da ska mo san Ta Ti To e ul wevrs.
ka ci Se Cer da, iq myof Ta gan uam ravs ic nob da, mag ram di di xa nia isi ni misT vis `mom sa xu re bis xo ni dan iy v nen gasu li~, Ta vis dro ze po li ti ku ri Tria qiT da a bo les, Sem deg xe li da uq ni es, mi a Za xes – pa kaa da `mom sa xu re bis zoni dan ga u Ci nar d nen~, mag ram kacs isini imi tom uy var da, rom qris ti a ni iyo. zed me tad aq ti u rob d nen mat ra ba zi Co xos ne bi, mor Ci lad dah fo fi neb d nen eli tad wo de bul ma mamar Cen alebs.
cal kuTxe Si la qia po et Ta da si leqsis Tqmas er T ma neTs ar ac di da, me o re
kuTxe Si ase ve mom sa xu re mom Rer le bi ma ra o sa da ga vis qne viT si ri no zis xmaze bed ni e re bas (a ra ka ci sas, ara med nefepa tar Z li sas) uga lob d nen.
`ha me ris~ grZe li, TeT ri li mu zi ni ga moC n da, yve las yu radRe ba mtve riviT da aj da man qa nas. erTer Ti mat raba zi Co xo sa ni kars mi var da, ga mox s na da, hoi, sa oc re bav – TeTr Co xa Si gamowyo bil, ma Ral, awo wo la ve bul zang ne fes gza da uT mo. ne fe Seb run da da pa tar Zals gad mos v la Si Se eS ve la. bedni e ri iyo qa li – TeT ri grZe li sa qorwi no ka ba ux de bo da di acs, sa xe ze Ri mili das Ta ma Seb da.
ho, mar T la, ne fes na to er q va (ras ar ga i geb ka ci?!), pa tar Zals – qris tine. wyvil ma is to ri ul cocxal Zeg lad qce ul mat ra baz Co xo san Ta xan j le bis Wa xa Wux sa da la qia mom Re ral Ta – `visiavi sia qa li la ma zis~ sim Re ra Si Cai a res da res to ran Si Sey vin Tes, ukan `mom sa xu re bis zo ni dan ga su li~ skamos ne bi mih y v nen.
ka ci mix v da, rom si yal bis Sem s w re per for me rad gam x da ri yo, ro gorc xa
ri ige ri ebs bu zebs, Ta vi ise ga aq nia, na to sa da qris ti nes gu lis siR r me Si bed ni e re ba usur va, is xom qris ti a ni iyo, ji bi dan ̀ mwe ve le bi kvde bi an ad re~ amo i Ro da si ga re ti ga a bo la.
Za la u ne bu rad er Ti leq si ga ax sen da:
`vards da eg va la ko ko ri,mu xas ga uC n da Wia,bar tye bi dar C nen obol ni,va Ja si daW k na ia.Ju Ju na wvi ma mo vi da,su le bi ma xin ji da na ma,Cven Tvi Ton Cven ze cu di vTqviTda gu li gag vi po da na ma.Wre li pe pe lac gaf rin da,fre nam uaz rom da Ra la,ar wi vi ver vna xe daW ri li –yor ne bis fer ma da fa ra.dRe e bi qar T lis, gan v li li.qar ma fer f li viT ah ga va.`vax, de da Tqven sa~, qar T vel no!rZem dat k bi lul ma ga na naT,ver ga gax se naT sam Sob lona cad ma iav na na ma.xma li daC lun g da, xma gac v da,Sxa miT Se iv so fi a la,Wa ob Si CaS ra crem le bi,aRar xor c de ba iara.ver da i na xeT na Te liTu ro gor STan T qa wyvdi ad ma,wya li wa i Res de veb ma,ke ra da to va mzi a ma,kac ma ver na xa ur Cxu li,co ta Tu bev ri iara.CitCi o ra sac ar dar Cada sa ri geb lad bar tye bi,war mar T Ta Se sa wi rav Tanisev bRa vi an bat k ne bi.mi webs yi di an, Cuq ni an mam lu qi oin ba ze bida Ta vi suf lad daZ r wi anma mul Si Sa ha ba se bi.Ju Ju na wvi ma mo vi da,min d v re bi na Zar c vi da na ma,Cven Tvi Ton Cven ze cu di vTqviTda gu li gag vi po da na ma~!1
ga uy va qu Cas. cir k Tan sa So var ze gamo sul de da kac Ta jars ne li na bi jiT Ca u a ra, ise ro gorc pa naS vid ze ici an xol me, is xom qris ti a ni iyo da Se eco da gaty lar Wul me Zav Ta be di`Caro zi~, Cu mad, Ta vis T vis ma mao Cve no amo i Cur Cu la, Sem deg, ro gorc ojax Si aR z r dils ekad re ba, nag vis ur nas Tan Se Cer da, si ga re tis fil t ri da a bi na va. mo u lod ne lad Tav Si az r ma ga u el va da mix v da, rom iq Sek re bi li xor ciT movaW re ni ga ci le biT naR d ni da suf Ta ni iy v nen, vid re `mom sa xu re bis zo ni dan ga su le bi~, gin da sa ar Cev no pla ka te
bi dan dam bo leb le bi da am aR mo Ce niT kma yo fils Ca e Ri ma.
Za xi lis niS neb ma dro ixel Tes da gone ba Si uz ne od ga i na var des. dar di gaul da, Ta vi da um Zi ma da ni ka pi mker d ze mi a de bi na. sis x lis tum bo Si wer ti le bi aucim cim d nen, ag r Z no bi nes, rom marto ar iyo, co ta Ti Se er T d nen ki dec da lo dis wo na Se um su bu qes. kacs gul Si de dis sax li stki o da, Tur me siy va rulis tki vils di di jva ri adevs.
ji u ti iyo ka ci, ar Se Cer da, na bijs uma ta. mo u lod ne lad mis win uzar maza ri ka ri aRi mar Ta, ga o ce bu li mi u axlov da, ga mox s na da zRurbls ga da a bija. mox v da ka ci go ne bis are al ze uf ro did siv r ce Si, sa dac Se ig r Z no, Za xi lis niS neb ma ro gor mi a to ves. Rru be li viT gam su buq da da ra Rac eTe rul sxe u lad iq ca. wer ti leb mac mi a to ves gu li, magram igi ar mi u to ve bi aT, gver d Si amoud g nen da fe rad ci ci na Te le bad Tavs das t ri a leb d nen, xo lo gar dac v lilTa par ku Wi dan gan Tav se bu li sas ve ni niS ne bi ise Ti ve eTe rul sxe u le bad iqc nen da ka cis Ta nam g zav re bi Se iq m nen. am gan zo mi le ba Si mxo lod siy va ru li dRe sas wa u lob da. ha e rov ne ba gax da kacis mdgo ma re o ba, oRon dac siy va rulSi Ca Zi ru li ha e rov ne ba, mas aRar sad eC qa re bo da da mra val wer til Tan erTad iyo arafer Si.
– mox ve di? mox ve di? mox ve di? –peple bi viT da far fa teb d nen ha e ro va ni ar se be bi da fe ra di ci ci na Te le bi.
ka ci cxa dad xe dav da, rom `mkvda ri cocxa li iyo da ubad ru ki – um did resi~. isic Se u er T da Tan m x leb gunds da maT Tan er Tad arafer Si da liv li vebda. Za li an Sors na Te ba Se niS na, gan martov da da mi mar Ta:
`mo ved na Tel WeS ma ri to, mo ved cxov re ba Si sa u ku noo,mo ved sa i dum loo da fa ru lo,mo ved upo va re bi sa sa un jeo,mo ved sa ga no ga mo uT q me lo,mo ved xa to ga nuW v re te lo,mo ved si xa ru lo ga nuwy ve te lo,mo ved na Te lo mi u C r di le be lo,mo ved ime do ga dam r Ce ne lo,mo ved aR moy va ne bao da ce mul Tao,mo ved aR d go mao gan s ve ne bul Tao,mo ved Zli e ro!~3
anaz dad ra Ra ca Za lam mtver sas ruti viT Se i wo va da ka ri dan ga mo a Ze va. kacma Tva li ga a xi la, tro tu ar ze eg do. mis sxe uls TeT r xa la Ti a ne bi Se se od nen. eqi mebs, ro gorc mkvle lebs, ise Se xe da.
– da vib ru neT, da vib ru neT! – er T maneTs ulo cav d nen.
kac ma ig r Z no, Za xi lis ni San Ta ar mada ro gor Ca u sax l da go ne ba Si, ro gor da um Zim da Ta vi, isic ig r Z no Tu sis xlis tum bo Si ro gor Se far fat d nen erT gu li wer ti le ni da Ta vi an Ti par kuWe bi da i ka ves.
wer ti li de dis sax li isev as t kiv da da guls jva rad da e do. kac ma si na nuliT amo i Cur Cu la:
– eh, ra kar gi iyo arafer Si...sam wu xa rod, mi si ara vis es mo da.
20 dekemberi, 2013 w.18
am we ri lis da we ra STa ma go na cnobi li qar T ve li msa xi o bis go gi xa ra baZis me mu a rul ma we ril ma, ro me lic am wlis 22 no em bers ga zeT `li te ra turul sa qar T ve lo Si~ da i beW da. mis mier aR we ri li Tbi li si, gan sa kuT re biT rus Ta ve lis gam zi ri {anu `go lo vi nis pros peq ti~ – ase uwo deb d nen mas XIX sa u ku nis 3040iani wle bis sa qar T velos mTa var mar Teb lis, (go lo vi nis pa tiv sa ce mad), ma Sin ga ci le biT uf ro erov nu li da STam beW da vi Can da, vid re ax lan de li fe Se ne be lu ri Se no be biT dam S ve ne bu li gam zi ri.
ro gorc g. xa ra ba Zis we ri li da nac Cans, ra rig mZi mec un da iyos war su li wle bi, xan daz mu li ada mi a nis cno bie re ba Si igi ide a lu rad ga mo i yu re ba. es gan c da mec max lavs. ax la, ro de sac, wle biT dam Zi me buls, mi Re bu li maqvs aTas g va ri wo de ba, xa ris xi, or de ne bi Tu med le bi; var fi lo so fi is mec ni ere ba Ta doq to ri, pro fe so ri, mec ni ere bis dam sa xu re bu li moR va we, erovnu li pre mi is la u re a ti, fi lo so fiur mec ni e re ba Ta aka de mi is pre zi denti, ev ro pi sa da ame ri kis fi lo so fiu ri sa zo ga do e be bis gan mo ni We bu li maqvs aTas g va ri sa pa tio wo de ba da a. S. yve la fer amas di di si a mov ne biT gav c v li di axal gaz r do bis im wlebze, ro ca ara fe ri me ba da, mag ram mo mavals ma inc di di ime diT Sev yu reb di.
Cems mex si e re bas Se mor Ca is mZi me wle bi, ro ca di di omi mog vi ax lov da. ra Wa Si, sa dac Cem ma bav S vo bam ga i a ra, kav ka si o ni dan is mo da zar baz ne bis quxi li; bav S veb sa da uf ro sebs air wi naRebs gvi ri geb d nen da par ti za nu li brZo le bis T vis gvam za deb d nen. Sim Sili, si ci ve, Si Si da om Si da Ru pul Ta oja xe bis glo va yo vel dRi u ri am ba vi iyo.
aseT mZi me wleb Si vswav lob di soflis sa Su a lo sko la Si, ro me lic 1944 wels da vam Tav re. ma Sin uk ve ga dawyve ti li mqon da fi lo so fi is Ses wavla, rom li sad mi in te re si Cem Si, er Ti mxriv, cno bi li qar T ve li fi lo so fosis, pro fe sor mo se go gi be ri Zis mi er 1941 wels ga mo ce mul ma wig n ma `fi loso fi is is to ri a~ ga aR vi Za, xo lo, meo re mxriv, cno bi li qar T ve li fi loso fo sis sav le we reT lis pi rov ne bam. ma Sin s. we re Te li jar Si iyo gaw ve u li, mag ram mi si de i da, ro me lic ava li an ze iyo gaTxo vi li, xSi rad mi am bob da misi dis S vi lis araC ve u leb riv niW sa da gan s wav lu lo ba ze.
1944 wels mar to xe la de dam (ma ma jar Si iyo gaw ve u li, sa i da nac aRar dab ru ne bu la) Tbi lis Si Ca mo miy va na da mi sa Re bi ga moc de bis Ca sa ba reb lad uni ver si te tam de mi ma ci la, xo lo Tvi Ton ukan gab run da upat ro nod mito ve bu li Ce mi pa ta ra ded ma miS vi lebis mi sa xe dad. dro e biT bi Zas Tan dama bi na va ple xa no vis gam zir ze. ga mocde bi war Ci ne biT Ca va ba re da is to riafi lo so fi is fa kul te tis stu den ti gav x di {fi lo so fi is spe ci a lo biT}.
mar Ta lia, omi ma Sin uka nas k nel sta di a Si Se di o da, mag ram Tbi lis Si ma inc mZi me yo fa iyo, gan sa kuT re biT Cem T vis – axal be da Tbi li se lis T vis. Sim Sil sa da si ci ves ubi na o ba ema tebo da – ka ri dan ka ram de na Te sa veb Tan dro e bi Ti Tav Se saf ris Zi e ba. na xe va ri ki log ra mi Sa vi pu ri (Ta nac pu ris gamyid ve li wo na Sic gvatyu eb da) ker Zis ga re Se ve raf riT da ga nay reb da.
ma Sin sta li nis sa xe lo bis Tbi lisis sa xel m wi fo uni ver si te tis {rome lic ga re dan ya vis f rad iyo Se Re bili mo sa lod ne li sa ha e ro Tav das x mis Ta vi dan asa ci leb lad) req to ri iyo cno bi li mec ni e ri, di di pat ri o ti, ga reg nu lad mkac ri {rac im wleb Si uni ver si tet Si uTu od sa Wi ro iyo), mag ram Za li an gul T bi li da cod nis pa ti vis m ce me li ni ko kecxo ve li. vera vin ga be dav da uni ver si tet Si qudda xu ru li Ses v las, Tvi To nac ka reb
Si ve mo ix di da quds da Tav SiS ve li Semo di o da (me lo ti iyo).
pir ve li leq cia an ti kur fi loso fi a Si wag vi kiTxa ma Sin uk ve xan dazmul ma mec ni er ma, ber Z nu li, la Ti nuri, fran gu li, ger ma nu li da ru su li ene bis brwyin va le mcod nem, an ti ku ri fi lo so fi is is to ri is did ma spe cia lis t ma ser gi da ne li am. mis ma saoc rad na Tel ma az rov ne bam cod nasmowyu re bul stu den teb ze wa ruS leli STa beW di le ba da to va.
ase ve STam beW da vi iyo k. baq ra Zi sa da S. nu cu bi Zis leq ci e bi. ba ton Salvas pi rov ne ba Si ga er Ti a ne bu li iyo di di ora to ri sa da ase ve di di swavlu lis Tvi se be bi. ma Sin uni ver si tetis pro fe su ra, ise ve, ro gorc mTeli sa zo ga do e ba, dRe ni a dag te ro ris qveS im yo fe bo da; mo se go gi be ri Ze ukve da pa tim re bu li iyo, ko te baq ra Zes po li ti ku ri bral de be biT sa doq toro di ser ta cia Ca ug des, S. nu cu biZe pa tim ro bi dan ori o de wlis wi naT gan Ta vi suf l da. ro gorc Tvi Ton gviam bob da, sik v dil mis jil Ta kar ce ridan mis mi er ru sul ena ze Tar g m nilma `vefxis tya o san ma~ ix s na. Tar g ma ni sta lins wa u kiTxavs, mos wo ne bia da ba to ni Sal va krem l Si mi uw ve via; gamoTxo ve bi sas ki Sub l ze ukoc nia da pa tim ro bi dan ga u Ta vi suf le bia. roca ba ton Sal vas usa fuZ v lod ak riti keb d nen, ityo da: ar Se var cx ven im Subls, ro mel zec sta lin ma ma ko cao.
ro ca me uni ver si te ti da vam Tav re da fi lo so fi is in s ti tut Si mi miwvi es um c ro si mec ni e ri mu Sa kis Tanam de bo ba ze (1949), ma Sin S. nu cu bi Ze in s ti tu ti dan ga Ze ve bu li iyo kos mopo li tiz mis bral de biT. ma Sin in s titut Si ma le da ab ru nes, Tum ca stali nis gar dac va le bis Sem deg Zve li po li ti ku ri bral de be bi ga ux se nes da kvlav ga a Ze ves fi lo so fi is in s ti tuti dan, ga ricxes mec ni e re ba Ta aka demi i dan, auk r Za les leq ci e bis kiTx va uni ver si tet Si. igi yo vel dRes da patim re bas elo da, mag ram yve la fers Se gu e bu li iyo. Cven – axal gaz r debs – er Txel gviTx ra: `dax v re ta arc ise sa Si Sia; ke del Tan mi ga ye ne ben da erT wuT Si yve la fe ri dam Tav r de ba~. magram, sa bed ni e rod, vi Ta re ba ma le Seic va la; cno bi li gax da, rom bel gi elma mec ni er ma ho nig man ma da a das tu ra S. nu cu bi Zis Te o ria me xu Te sa u ku nis qar T ve li moR va wis pet re ibe ris avto ro bis Se sa xeb e.w. are o pa gi tu li wig ne bi sa, ro mel mac Sua sa u ku ne eb Si di di gav le na mo ax di na mTe li da savle Tis fi lo so fi ur az rov ne ba ze. me Ta vi bed ni e rad mi maC nia, rom TiT q mis mTe li oci wlis gan mav lo ba Si mqon da pa ti vi, fi lo so fi is in s ti tut Si Salva nu cu bi Zes Tan er Tad me mu Sa va.
spe ci a lu ri aR niS v nis Rir sia gamo Ce ni li qar T ve li lo gi ko sis, di aleq ti ku ri lo gi kis kur sis av to ris, di di fi lo so fi u ri eru di ci is mqo ne mec ni e ris sav le we reT lis fi lo sofi u ri moR va we o ba. igi 19411946 wlis Te ber v lam de jar Si im yo fe bo da, xolo iqi dan kvlav uni ver si tets daub run da da im Ta viT ve fi lo so fi is fa kul te tis de ka nad da fi lo so fi is
is to ri is ka Ted ris gam ged da i niSna, xo lo ori wlis Sem deg, ro ca petre Sa ria sta li nis ris x vis msxver p li gax da da fi lo so fi is in s ti tu tis direq to ro bi dan mox s nes, mis nac v lad sav le we re Te li da niS nes. me bev ri ram da mi we ria sav le we re Tel ze, maT Soris moz r di li mo nog ra fi ac, ami tom mas ze aq mets ara fers vity vi gar da imi sa, rom Ta vi si Rrma fi lo so fi u ri eru di ci iT igi uTu od da am S ve neb da ev ro pi sa da ame ri kis ne bis mi er univer si tets. bed ni e ri var, rom vi yavi mi si uax lo e si mo wa fe, mi si yve la wig nis (gar da pir ve li sa) faq tob ri vi re daq to ri. uka nas k ne li ve e ber Te la mo nog ra fia `di a leq ti ku ri lo gi ka~ (1965), ro mel Sic kon cen t ri re bu lia mTe li mi si ga mok v le ve bi di a leq tiku ri lo gi kis dar g Si, ker Zod, usasru lo das k v nis Te o ria, Ce mi uSu a lo re daq ci iT da i beW da av to ris gardac va le bam de er Ti wliT ad re.
Ce mi Ta o bis stu den to bas Tbi li si fa na ti ku rad uy var da. bni go gi xa raba Zis mi er ase sa in te re sod aR we ril ma rus Ta ve lis gam zi ris pe i zaJ ma survi li aR miZ ra, mis naT q vams ram de ni me Stri xi da vu ma to. ax lan del Ta vi sufle bis mo e dans ma Sin be ri as mo e da ni er q va, Tum ca arc Zve li sa xel wo de ba `e re van s ki~, anu erev nis mo e da ni iyo daviwye bu li, ro me lic mas XIX sa u ku ne Si ewo da 1823 wels rus Ta da qar T vel Ta ja re bis mi er erev nis aRe bis aR sa niSna vad. es mo e da ni qa la qis mSve ne ba iyo, Tum ca igi ax lan de li pom pe zu ro biT ar ga mo ir Ce o da. qar Tu li sti liT age buli Se no be bi er Tob am S ve neb da Tbi lisis gu lis guls.
qa Su e Tis taZ ris win ram de ni me erT sar Tu li a ni sax li id ga. erTerT oTax Si bu ki nis tu ri ma Ra zia iyo ganTav se bu li, ro mel Sic Cems dros er Ti xan daz mu li ger ma ne li eb ra e li buki nis ti vaW rob da. igi sa fuZ v li a nad er k ve o da Zve li wig ne bis Ri re bu leba Si da gar k ve u li war mod ge nac hqonda maT Se sa xeb. ma Sin wig ne bi iS vi a Tad ibeW de bo da da Cven wig ne bis Se sa Ze nad bu ki nis tebs miv mar Tav diT. kvi ra Si orsam jer Se viv li di bu ki nis t Tan, mar Ta lia, wig nebs yo vel T vis ver vyidu lob di Ce mi er Tob mok r Za le bu li sti pen di is ga mo, mag ram ise xSi rad miv di o di xol me, xan daz mu li bu ki nisti kar gad mcnob da; isic ico da, rom me ma Sin ger ma nul enas vswav lob di da xan da xan ger ma nu la dac ki ga me saub re bo da. mis gan 60 ma ne Tad vi yi de spi no zas `e Ti ka~, co ta uf ro Zvirad – kan tis `wmin da go ne bis kri tika~. yve la fe ri es sti pen di is xar j ze xde bo da; saW mels vik leb diT da wignebs vyi du lob diT. 1950 wels, ro ca uni ver si te tis ax lad kur s dam Tav rebu li uk ve fi lo so fi is in s ti tu tis um c ro si mec ni e ri Ta nam S ro me li gavx di, xel fa si ki 83 ma ne Ti mqon da, mivli ne biT mos kov Si gam g zav nes, sa i danac bu ki nis tur ma Ra zi eb Si na yi di erTi di di Ce mo da ni wig ne bi Ca mo vi ta ne. er Txel ze mox se ne bul ma Tbi li sel ma bu ki nis t ma er Ti wig ni Se mom Ta va za ger ma nul ena ze, go Tu ri Srif tiT dawe ri li. me ma Sin ger ma nul enas in ten
si u rad vswav lob di da go Tur Srifts ara mar to iolad vkiTxu lob di, aramed vwer di ki dec. Se mo Ta va ze bu li wig nis yid va ze yoy ma ni da viwye fu lis uk ma ro bis ga mo. mo xuc ma bu ki nis t ma ger ma nul ena ze miTx ra: `Das ist hoc h s te in te res san te Buch~ (es uaR re sad sa in tere so wig ni a o). es iyo ̀ a Tas er Ti Ra me~, ro me lic, faq tob ri vad, iZu le biT viyi de. Sem d gom wleb Si am wig ni dan Cems pa ta ra Svi lebs qar Tul ena ze zRaprebs vu kiTxav di.
ba to ni go gi igo nebs me sa a Te `pavel bu res~, rom lis sa xe los no laRi Zis wyle bis max lob lad iyo mo Tavse bu li. me mas kar gad vic nob di Ce mi Sve i ca ri u li ji bis sa a Tis wya lo biT, rom lis kor pu si or ma gi sa xu ra viTurT oq ro si iyo. ro ca pir ve lad Sev x v di, me sa a Te uk ve sak ma od mo xu ci iyo. gva ri aRar max sovs, qar T ve li kaci iyo. ro ca vkiTxe: ̀ ra tom gqvi aT pavel bu re?~ man mi pa su xa: axal gaz r dobis wleb Si pe ter bur g Si pa vel bu resTan vmu Sa ob dio. es, cxa dia, rek la ma iyo. mas sa a Te bi Svi li viT uy var da. ro ca Ce mi sa a Ti na xa, ga i Ri ma da TiTqos ki dec mo e fe ra. `i ci, es ra aris? – miTx ra man, – Sve i ca ri u li mer ve Tao bis sa a Tia – `ha, mo ze ri~, ro me lic Ta vi si xa ris xiT pa vel bu res sa aTs ara Tu ar Ca mo u var de ba, ara med aRema te ba ki dec~. sa a Tis kor pu si gax sna, me qa niz mi amo i Ro, kor pu si ki moma wo da: amis Se nax vas ver vin do bo. me vkiTxe: sxva oq ros sa a Te bi xom gaqvT sa xe los no SimeT qi. es sxva oq roao, mi pa su xa. sa a Tis me qa niz mi ga saw mendad da i to va. ram de ni me wlis Sem deg me sa a Tec gaq ra da mi si sa xe los noc. Ce mi sa a Ti ki Svi liS vils va Cu qe, rome lic ax la ger ma ni a Si cxov robs.
rus Ta ve lis gam zi ris bo los zemel ze (sa xel wo de ba `ze me li~ am adgils Se er q va ger ma ne li af Ti a qarpro vi zo ris gva ris gan, ro mel sac winaT am ad gil ze af Ti a qi hqo ni a) qu Cis sa a Ti iyo, sa dac Sey va re bu li wyvi lebi iy rid nen Tavs.
axal gaz r do ba ki noTe at ris xSiri stu ma ri iyo. gan sa kuT re biT gvita ceb da di di msa xi o be bis – xo ra vas, va sa Zis, za qa ri a Zis, an ja fa ri Zis, Taya iS vi lis, Wav Wa va Zis, Jor Jo li a nis, Wa bu ki a nis, ami ra naS vi lis, an dRu laZi sa da sxva Ta sa xe le bi. ram den jerme mi na xavs `o te lo~, `u ri el akos ta~, `cxvris wya ro~, ope ra Si ba le ti `o telo~ Wa bu ki a nis Ses ru le biT, ver dis ope re bi da a. S. sam wu xa rod, am do nis dra ma tu li na war mo e be bi Cvens Teat reb Si aRar id g me ba. mar Ta lia, xandaz mu lo bas war su lis ga i de a le ba sCve via, mag ram me ma inc vfiq rob, rom bev ri ram ma Sin uke Te si iyo, vid re amJa mad. Cve ni mo ma va li Ta o bac, al baT, ase ity vis, mag ram, Rmer T ma nu qnas, ma te ri a lu ri da su li e ri cxov re bis ukus v la. is to ria yo vel T vis win midis, mi u xe da vad cal ke u li zig za gebi sa.
sergi avaliani mo go ne ba ni gar da sul dRe Ta
1920 dekemberi, 2013 w.
dasasruli me–20 gv.
Targmani
Zvir fa so stum re bo, ra Se miZ lia mogiy veT am Sem Tx ve vas Tan da kav Si re biT? ve ra fer sac ver mo giy ve biT sa xe i ros. ma ta reb lis bor b leb Si Ca var d ni li pio ne ri rom ga da mer Ci na an aq vi Ti ne bu li mSob le bis T vis ga ta ce bu li qa liSvili xe lux leb lad da meb ru ne bi na, icocx le, gmi ro bad Ca meT v le bo da, am Sem Tx ve vam ki, gmi ro bas ara da ube du re bas nam d vilad ga dam ki da.
xu Tieq v si wlis wi nan de li am ba via. jer ki dev axal be da, ga mo uc del Ta namS rom lad viT v le bo di rki nig zis mi lici a Si. im dRes er Ti va go ni kar tofili Ca mod ga uk ra i ni dan. av wo neT da ras vxedavT! zed na deb Tan Se da reb iT, mTe li sa ma si ki log ra mi ak lia!
mi re ka ven ki de vac da am faqts matyobi ne ben. mov y no se – ki, nam d vi lad mi tace bis su ni tri a lebs.
–kar to fi li ra uya vimeT qi,– ve kiTxebi gam yols, ro mel sac Sem d gom „dam naSa ved` mo vix se ni eb xol me.
– mi va yi deo, – mo mi gebs yov lad Tavxedurad da da u fa ra vad.
– ras qvia, mi a yi de! sa xel m wi fo karto fi li, ra, ma ma Se nis qo ne ba ge go na?!
dums. pa su xis ga ce mas ar api rebs. vusin jav sa bu Tebs – yve la fe ri rig zea. eg aris mxo lod, rom eq v si Tvis wi naT ga mosu la ci xi dan. gat k bo bia, ra Ra! er Txel ij da, ax la me o re dac daj de ba. di di am ba vi! ase Ti ti pi ki Cve ne bu rad, rkinigzis mi li ci is ena ze, re ci di vis tia, yve la fer ze rom awers xels. aseT, ukacra u li pa su xia da, ada mi ans, kar to fi li ki ara, Ti va ra ari, Ti vac ar un da an dos kac ma. ase Ti Ti va sac mi a yi dis an, sxva Tu ve ra fe ri mo u xer xa, xan Zars ma inc ga uCens. im pir ve lad en d nen, al baT, da gamo uS ves; gex so me baT, kam pa nia iyo ase Ti: ndo ba yo fil dam na Sa ve ebs Sem d go mi gamos wo re bis miz niT!
mag ram, Ce mo Zvir fa so stum re bo, gul ze xe li da vi doT da es kam pa nia nawi lob riv mcda ri gax l daT. ma ga li Tad, Tu ada mi ans ga mos wo re ba surs, Ta vad ga mos wordeba. mag ram, Se saZ loa, arc ga mos word es. xo lo, Tu ada mi ans ga moswo re ba ar swa dia, Ta vis dRe Si ar ga moswor de ba!
im Cem dam na Sa ves, ver gety viT, ri si ime di hqon da. iq neb, asec ego na, am pa tara sad gur ze sas wo ri ar eq ne ba To; an, Tu eq naT, mwo navs ru su li naR dad ar eco di ne bao. ase Tu ego na, Za li a nac Semc da ra, rad gan we rakiTx vis mcod ne kadric gag vaC nia da, sxva Ta So ris, sas wo ri, sat vir To sad gu reb Si ki ara da, ne bis mier Ca is plan ta ci a Si ud gaT, rad gan yovel mkre fav qals surs, ico des, ram de ni Cai Ca a ba ra im dRes sa xel m wi fos, sa bolo od ki – ram de ni ga mo i mu Sa va.
er Ti sity viT, mow me e bis Tan das w rebiT Ca mo var T vi sa bu Te bi, fu li, romelmac ma Sin de li kur sis mi xed viT aTas rva a si ma ne Ti Se ad gi na, da ve ub ne bi, gamom yemeT qi. wa mom y va.
si nam d vi le Si, me od nav ukan miv y vebi da fu li xel Si maqvs CabRu ju li. ra jax na bad min da ji be Si sa xel m wi fo fule bi, ko men da tu ra aq ve, gver d zeameTqi, ga vi fiq re. iq, Cven Tan, yve la fe ri gver di Ta gvaqvs, rki nig zis mi li cia yovel T vis amis Tana ad gil zea xol me. mivdi varT. ga dav W riT ager vag z lis mo edans da mor Ca, ad gil ze viq ne biT.
mi vu ax lov diT im far duls, ro melic, ba qan ze Tu ga di xarT – marj vniv aris, xo lo, Tu baq ni dan ga mo di xarT, mar cx niv iq ne ba, da dam na Sa vem anaz dad fe xi mi ad ga. as wia Ta vi da me ub ne ba:
– Se iZ le ba, wya li dav lio?mi vi xedmo vi xe de, ka ciS vi li ar Cans.
er Ti mxriv, vxvde bi, wes de bas rom varR vev, mag ram, me o re mxriv, al mu ri as dis mTel vag zals da Se me co da is mud re gi. dam na Sa ve kia, ma ra ada mi a nia ma inc, cixe Si rom Se ag de ben, si ro fi an wyals ki ara, ub ra lo, ga zi an sac ar da a le vi nebenmeT qi.
–kai, da lie, mi di.fu li ki, sxva Ta So ris, ara aqvs. sa i
dan eq ne ba, mi si fu le bi ager maqvs xelSi mo mu Wu li, mag ram sa xel m wi fo fuls ka pik sac ver mo vak leb, ra sak vir ve lia. amo vi Re sa ku Ta ri ji bi dan xur da da veub ne bi:
– da lie, sa nam vin me ga moC n de bo des.dav de xur da dax l ze da ram de ni me
na bi jiT gver d ze gav de qi. dax l Si erTi mo buzuli ma ma ka ci id ga. pa pa na qe ba gax l daT da arc vaW ro ba duR da ma in cda ma inc. ami tom ise dab Ji ta rul mo reu li Tva le bi, etyo bo da, Zlivs ar Cev da sag nebs. iq asea, ma ta re be li rom Ca modge ba, giy var des vaW ro ba! da narCen dros ki zis usaq mu rad, ca li Tva liT bu zebs uda ra jebs, ca li ki mi lu lu li aqvs. amaso ba Si, da us xa im Zil R vi Za ram si ro fia ni wya li da esec ylur wavs ge mo i a nad. wya li mec mo min da, mag ram ra vqna, un da mo viT mi no. ise dac var R vev wes de bas da, kai bi Wi xar, dam na Sa ves Tan da lev! Se iZle ba, Zvi rad da mij des da imi tom.
– vax tang, Zvir fa so,– me ub ne ba am dros is Tva leb dab Je ti li,– Zma sa viT gTxov, mi mi dev ne da rajs Tva li – Ram Ramo biT sZi navs Tu Rvi Zavs?
– ra Tva lis dev ne ba un da, ise dac vici: karg amin d Si sZi navs, cud Si – ara.
– ra zea, ne ta, da mo ki de bu li? – mekiT xeba gak vir ve bu li.
– ra ze da Tav Se sa far ze. Tu kar gad Se a fa ra Ta vi, av dar Sic sZi navs.
am la pa rak Si rom varT, vxe dav, Ce mi dam na Sa ve ra Rac Ca fiq ri an da. Cve ni musa i fi ar epit na va Tu gu Sa gi sa Se Sur da, dRem de ver miv m x v dar var. vatyob, Ca fiqri a ne bu lia da me ti ara fe ri. ra vi co di me bo Tem, rom, dam na Sa ve ro de sac fiqreb Sia wa su li, ma Sa sada me axa li da na Sau lis geg mas ad gens.
da ai, da lia wya li da Wi qa dax l ze dado. gam yid ve li Wi qas swvda da od nav Sebrun da mxar mar cx niv. kac ma rom Tqvas, sa recxel sac ukuR mar Tad dga men. me rom mkiTxon, pir da pir dax l ze, cxvirwin un da ed gas, rom ve ra feri aawap non.
ager ar gety viT? ro gorc ki gam yidve li zur giT Seb run da, eb dR v na is Sobel ZaRli dax l ze da de bul da nas da pir da pir Cem ze aiRo ge zi! mo dis, mag ram aRar ikiTxavT – ro gor?! ga re u li ta xi rom gi na xavT, isea da Zag ru li. im sig r Ze da niT, Zex v sa da hal vas rom Wri an, ka cis daW rac ar aris Zne li.
auh, Se ni... me ager si ro fi a ni wyliT gi mas pin Z l de bi, sa ku Ta ri fu liT varR vev wes de bas da Sen dak v las mi pi reb?! me re, Sen mir Cen Svi lebs, ara?
xe davT, Zvir fa so stum re bo? kacs sike Te vu ya vi, ada mi a nu ro ba ga mo viCine da Ce mi ve si ke Te ar mRu pavs?!
da vi xie na bi jiT ukan. ga gi go ni aT? mo dis, mas wo rebs. ki dev gav d gi na biji ukan – mo dis pir da pir. es oxe ri fu lic muW Si maqvs da xels miS lis. ga da ya re, ra! Tavs uS ve le, ra! ar Se miZ lia, mTavro bis fu lia, Ce mi xom ar aris?!
ama so ba Si ke dels mi ve ka ri zur giT. ax la ra Ras Sve bi! ba qa ni vag z lis mo edans swo red am ked liT esazR v re ba. xanda xan am ke dels ba lus t ra da sac eZa xi an. ar vi ci ki ra tom, ara vi Ta ri ri ku le bi ara aqvs da ma inc eZa xian.
Zlivs mo vas wa ri, da vaZ re re vol veri da swo red am dros mxia da na. xom ar ggo ni aT, ub ra lod mo miq nia? rac Za li da Ro ne hqon da, ga mo mi qa na. Tum ca, ro
gorc Cven Si ity vi an, arc me vmdgar var pir dab Ce nili – wa mis usw rafesad gavd gi na bi ji gver diT, To rem, de das gefi ce biT, Ce mi ori Svi li mo mik v des, ise aZ ge ra da na ke dels, na per w k le bi das cviv da. Ggatexiliyo ma inc is pat ron sak vda vi!..
re vol ve ri uk ve xel Ta maqvs, mag ram Cax ma xis Se ye ne ba ar gin da? fu li miS lis xels. ga da ya re, ra! Tavs uS ve le, ra! ver ve le vi. Ce mi xo araa, mTav robisaa! ise, rom ico deT, yve la na i ri ube du re bis sa Ta ve fu lia. es uma duri ki dev, damna Sa ve ze vam bob, ar meS ve ba. ro gorc iqna, pa tiv ce mu lo stu mrebo, re vol ve ri ca li xe liT bar Zayze mi vib ji ne, me o reTi Zliv Z li vo biT gad mov wie Cax ma xi da, ro gorc ki gav s wor di, da na Cem cxvir win aR moC n da; Tan myra li, TviT na xa di arayiT gaJ Ren Ti li sun T q va mes mis, rom lis msgav s sac, ime dia, Cem suf raze ve ra vin mo es w re ba.
baTq! baTq! zed qoC ris Tav ze ga daufrina tyvi eb ma ise, rom Tma ga da uwewa. ma inc ar Cer de ba So bel ZaR li! Cans, gadawy vi ta: Tan rom ga dav y ve, erT mi li ciels ma inc wa viZR va ni e bo!
mi li ci e li ki ra Su a Sia, Zvir faso stum re bo! ka ci sam sa xu reb riv movaleobas as ru lebs Ta vis T vis da, jer er Ti, Tu pa ti o sa ni xar, un da da e morCilo, me re me o rec, pa ti o sa ni Tu xar, mi li ci e li ra Rad gid gas mcve lad?!
ra Ra un da meq na? avi Re da me sa me tyvia pir da pir va xa le, Tan re vol ve ris ta ric vka ri gul g vam Si. wa iq ca. Tqven Rmer T ma ga So roT da, Tqvens mters, is rom wa iq ca!
me ki ise Ti Seg r Z ne ba maqvs, TiT qos Cve ni sof li dan rki nig zis sad gu ramde mTe li gza urem Si vyo fi li yo Seb mu li... Ce mo Zvir fa so stum re bo, ka cis mok v laze sa Si ne li ara fe ri yo fi la, Tu, ra sakvir ve lia, ada mi a ni xar da ara Ro ri.
su lis moT q mac Zlivs mo vas wa ri, xalxi gars Se mog ver tya. ume te sad, Ca mo sule bi. ra mes mis! swo red is aram za de bi ma ye ne ben Se u racx yo fas: Tan ada mi a ni mok lao, Tan fu lic aar T vao da, ra vici, ra gesls ar man Txe ven! erov nu li Rir se bac ki Se mi gi nes. Ta vi si Wku iT, ise ga moh yavT, TiT qos ase Ti ram mar to sam x reT kav ka si is Sa vizR vis pi reT Si SeiZ le ba mox des da cent ralur Sav mi wi an zo na Si – araf ris didebiT! er Ti su li mqon da, me kiTxa: ki mag ram, es dam na Save Cvens lo bi o zea gaz r di li Tu Tqvens kar to fil zemeT qi, mag ram mTlad gamov len C di. xma ur ze Cve ni bi We bic gamoC n d nen da mo me xmarnen. Mmog rialda „sas w ra foc`, Se aw vi nes Sig dam na Sa ve da ga a qa nes; Cven ki dam na Sa vis ga re Se gavu ye viT ko men da tu ris ken. ki dev kai, is gam yid ve li gver di dan ar mcil de ba da wa ra ma ra gah y vi ris:
– Cem win mox da yve la fe ri, amas bra li ar mi uZR vis!.
Ca mo su li aram za de bi ki pa su xad erTx mad Cxa vi an:
– Tqven yo vel T vis pi ri gaqvT Sekru li, er T ma ne Tis tyavs uf r TxildebiTo!..
ra pi ris Sek v ra, ris pi ris Sek v ra! Ce mi Svi le bis sis x li dav lio, me Tu gam yid ve lis gan Wi qa si ro fi a ni wya li max sov des. gu Sag ze mkiTxa im ada mianma ra Rac, eg iyo da eg. mec ki dev ra, Tan gadav ye vi?! ga ve ci ofi ci a lu ri pa su xi da mor Ca!
ise, vag zals rom mi vu ax lov diT, aram za de bi Ca mog v r C nen, me bu fe te ki Sig ko men da tu ra Sic Se mog v y va.
– ge yu re ba Sen? – mi ub run da mas erTer Ti Cve ni bi We bi dan, – wa di ax la ve da mi a ke te is Se ni du qa ni, To re gag Zar c vaven, bi Zia, da me re Cven un da vim t v ri oT Ta vi.
– eS mak sac wa u Ria far du li, – mi u go gam yid vel ma, – mow me mar to me var, yvela fe ri Cem win mox dao.
bo los oq mic Se vad gi neT. me vzivar, ax s nagan mar te biT ba raTs vwer. Ggamyidve lic – ase ve. amas Ta na ve, gan yofi le bis uf rosi mo vi da da, vi Tomc arafe ri, re vol veri Ca mo mar T va.
– da mib ru neT Ce mi da na! – mo iTxo va gam yid vel ma, – To rem im dam s ve nebel xalxs Txlad Tu ar da u We ri Zex vi, ise ar mi ir T me ven, ge go ne baT, Cem Tan ari an stum rad Ca mo sul nio.
– am da nis dab ru ne ba araf riT ar Seg viZ lia, imi tom, rom niv Ti er mtkicebulebaSi ga di so.
– ma Sin sxva da na ma inc mo me ciT, imitom, rom hal vas kov zi Tac mo vu xe rxeb ra mes, Zex vi sa ki ra mo gax se no To.
– Se kai ded ma miS vi lo, Cven da nebs ki ar vaZ levT xalxs, ara med varT mevT, rad gan civ iara Rad iT v le bao.
– ho da, maS vin sul mi va ke tav im da sawvavs, ma inc sawyob Si var wa sasv leli da, ro ca sa Wi ro Se viq ne, da mi Za xe To.
er Ti sity viT, re vol ve ri Ca mo marTves, mag ram mu Sa o biT vmu Sa ob. Zvel saq meeb ze ma mu Sa ve ben, mag ram axal saq mes ar iZ le vi an.
Rmer T ma ja ni mis ces da Ce mi uf ro si me ub ne ba xum ro biT:
– imis wyliT ga mas pin Z le bas, ar gerCia, ma ma Sen Tan wa gey va na so fel Si da zeda Se mi ger T mia, me o re dRes ki saRsalama Ti dab run de bo dio!
– am xa na go uf ro so, – ax la mec ga vexumre, – dam na Sa ve sa da mud regs ra tom wa vuy van di ma ma Cems, Tu way va naa, Svils wa vuy van di, ro me lic Cem Tavs ur CevniameT qi.
– kai, kaio, – mo miW ra, – vna xoT, ze moT ras ity vi an, jer je ro biT ki imu Saveo.
sxva Ta So ris, dam na Sa ves ori dRis Sem deg, sik v di lis win, mo u xe davs da uTq vams, mi li ci e li ar aris dam na Sa ve, me va ro.
me xu Te dRes ka bi net Si er Ti xan SiSesuli, sa xe ga tan ju li de da ka ci Se movi da. ki mi yo gul ma ra Rac na i ri reCxi, mag ram ma inc ver vi az re.
– Tqven me qma ri mo mi ka li To, – amo islu ku na da gu la mos k v ni li ti ri li morTo.
– dawy nar diT, qal ba to nomeT qi, – vam S vi deb, – im Tqve ni re ci di vis tis gamoi sobiT mec Sav dRe Si var Ca var d ni li, mag ram mox da ube du re ba da ra Ras gavawyobTmeT qi.
– im Cem sam Svils ra Ra eS ve le baT, oblad rom mrCe bi a no, – Se mom ti ra.
amis ga go ne ba ze ise Sem zizR da sa kuTa ri Ta vi, ise aven Te, rom, re vol veri rom mqo no da da uS vil Zi ro vyo fi li yavi, ge fi ce biT Svi lebs, vix li di tyvi as Sub l Si da mo vis ve neb di.
– nu ine bebT ti rils, qal ba to no, dam S vid diT. ri Tic Se meZ le ba, da gexmarebiT. cxe dars Cems xar j ze ga vagzav ni neb, sa sax le sac Cems xar j ze Se vukveTav da, fuls ki dev, ram de nic Se meZle ba, fu lad mog cemTmeT qi. gne bavT, wab lis ku bo Se vuk ve ToT, mag ram, me Tu mkiTxavT, ub ra lo da iafi ajo bebs, radgan bav S ve bis T vis fu li me ti mo gi wevTmeT qi.
– ajo bebs ki ara, ub ra loc ara mia maga zeo, – ti ris isev, – ma gis gan ise dac si cocx le mqon da gam wa re bu lio...
– ara, de di lo, ma pa ti eT da mic va lebulze augis Tqmas nu ine bebT, rac un da iyos, Tqve ni Svi le bis ma maameT qi.
ga mo Ce ni li afxa zi mwer lis, no be lis pre mi is Sar San win de li no mi nan tis, fa zil is kan de ris gax ma u re bu li moTx roba `xelC-xinka~ jer ki dev 1971 wels vTar-g m ne da ima ve wels ga mom cem lo-ba `na ka dul ma~ er Ti moTx ro bis se ri iT ga mos ca. sa qar T ve los kul tu ri sa da Zeg l Ta dac vis sa-mi nis t ros mxar da We riT mo ma val wels ga mom cem lo ba `u ni ver-sals~ gaT va lis wi ne bu li aqvs mwer lis moTx robebis kre bu lis ga mo ce ma.
gTa va zobT erT moTx ro bas am kre bu li dan.
uma du ri dam na Sa ve
Sen ver moirge erTi niRabic,giJebs uSiSrad zurgi aqcie,bevrjer gigines jiSi, jilagi,ver dagZlies da ver wagaqcies.
bevri gjijgnes da bevric gawames,cxovrebis monad ki ver gaqcies,ver miaRwies mainc sawadels,ver gagxiznes da ver gagaqcies.
Seni gmirobac cudad gaiges,Sens dasafleTad scemdnen sanqciebs,farulad maxe yvelgan dagiges –maT uwonebda eSma saqciels.
did xans gebrZoda ugnurTa xrova(bneli azrebi ki ver dawmindes),axrCobdaT becebs dardi da boRma,namusisagan rom ver gagwmindes.
darCi bolomde Seudrekeli,brbosadmi zizRiT guli aivse,Sen xar mamulis bedis mWedelida sWed momavlis naTel aisebs.
Sevxari ukeTes momavals,Sevxari ukeTes aisebs,tanjuli mamulis mona var,mzakvrebma tkiviliT damisres.Sevyviri – cxovrebis bindi xarT, simdidriT sulebi aivseT, ras sCadiT, ufskrulSi midixarT,ar mismens, aravin ar mismens. netavi, sanamdis vigvemo,dardebma gulgvami danisles,ras sCadiT, Tqven codvis Svilebo,rad miklavT momavlis maisebs!gavyvebi qarian mdeloebs,minda Sors, saflavze gaviqce,mdidrebi sad aRar zeoben,sad arvin ar gerCis saisred.sad mefobs zRapruli siCume,sad dardi suroebs daisevs,ver naxavT borotul siurCes,ver naxavT mzakvrebs da sadistebs...Sevxari ukeTes momavals,Sevxari ukeTes aisebs ,tanjuli mamulis mona var,marTmeven momavlis maisebs.
rad gvixaria CurCuli nislisanda rad gvxiblavs dila mziani,yayaCoebi umanko sisxlis,celqi niavis gzad xetiali...Tavisuflebis Tu ar varT Rirsi,rad gvinda Tavi oxertiali.
yvela Rirseba Tuki amqveynadgaufasurda, usaxod gacvda,Tu am miwaze ar iqarTvelada ar imravla qarTvelma kacma.Tuki droebam fexqveS gagvTelaan gadagveqca cxovreba jvarcmad,
maSin sasjelad CavTvliT gaCenas – ar surs gangebas, tanjva gvakmaros –mZime uReli Tu kvlav dagvrCebaanda monebad unda dagvyaron...Tu saqarTvelo ar gadarCeba,wyalmac walekos mTeli samyaro.
zena
mzis zRaprul Casvlas, varskvlavTa kaSkaSs,mTvaresTan lacics, zecisken ltolvas,aisis mosvlas, narnara laJvards,kometis srbolas, meteorT msxvrevas,CanCqeris xtomas, kldeebis rRvevas,nislebis sisins, qarebis bervas,mTebis sidinjes, mxecebis Rrenas,zRvaTa sianCxles, zvirTTa aRrevas,laJvardis tevrSi mzis daunjebas,bayayTa orkestrs, tbis damunjebas,wvimis sigiJes, fifqebis kdemas,xmauris RavRavs, siCumis kvnesas,borotis rbevas, keTilis Tesvas,monis sifxizles, borkilis msxvrevas,awmyosTan Widils, momavlis rwmenas,cis lurjad livlivs, haeris enas,SaSvis galobas, Citebis stvenas,xeebis rokvas, arwivTa frenas...yvelafers erTad, yvelafers erTad,yvelafers erTad ganagebs zena.
mTavari redaqtori da gamomcemeli
Tamaz wivwivaZe
Tavisuflebis moedani #4 E–mail: [email protected]
tel.: 292 34 89
Zvirfaso avtorebo!redaqciaSi gamosaqveyneblad motanili an gamogzavnili teqsti ar
unda aRematebodes A4 zomis oTx kompiuterul gverds!
gamodis paraskeobiT
gazeTi gamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis saministros mxardaWeriT
ga ze Ti da mo u ki de be lia da xel m ZR va ne lobs Ta vi su fa li pre sis prin ci pe biT.
re daq ci is az ri, Se saZ loa, ar em Tx ve o des ma sa lis av to ris mo saz re bebs. re daq ci a Si Se mo su li ma sa le bi av to rebs ar
ub run de baT.
dabeWdilia Sps "asaval dasavalis stambaSi"misamarTi: Tbilisi, aglaZis q. N39
el. fosta: [email protected]
gaz. `literaturuli saqarTvelos~ sabanko angariSi:q. Tbilisi ss `prokreditbanki~
kodi: MIBGGE22ang. # GE61PC0183600100029708
m k i T x v e lT a s a y u r a d R e b o d !
gazeTis gamowera ukve SesaZlebelia. amisTvis saWiroa darekoT an miakiTx-oT presis gavrcelebis saagentoebs: saqpresa (guramiSvilis gamz. #64, tel: 2 51 85 18), macne (sairmis q. korp. #4, tel: 2 14 74 22), prese-
qspresi (i. javaxiSvilis q. #86, tel: 2 96 23 11), jeomedia (g. CubinaSvilis #50, tel: 2 95 51 70), piloni (wer-eTlis gamz. #113, tel: 2 34 77 43), presa 2012 (wereTlis gamz. #142, tel: 2 34 09 35).
me–19 gverdidan
nelne la Cawy nar da da aqeT mec movi Tqvi su li. mo vi la pa ra keT, ro gorc iq na. bev ri ro ar ga vag r Ze lo, kai xu Ti aTa si da mij da es saq me. jer ki dev ma Sin mqon da am sax lis asa Se neb lad dag ro vili ori ka pi ki da wa vi da al Tas!
amiT rom dam Tav re bu li yo es saq me, ra mi Wir da! grZel de ba da mec sul vagzal ze var dRe da Ram. ise ga mo dis, rom iq ve vmu Sa ob da iq ve vcxov rob.
aqeT ari da re vol vers ar mib ru neben, iqiT ari ki dev da mu Sa o biT ma inc ma mu Sa ve ben.
er Ti mxriv, ki ba to no, gvje ra, dam naSa vem ga i Zu la da xel Si Se mo gak vda, ma ra, si ro fi a ni wyliT ras umas pin Z l de bo di, si fxizle mo a du ne da yov lad ga u mar Tle be li li be ra liz mi ga mo am J Rav neo, meub ne bi an.
am na ir yo fa Si rom var, gam yid ve li me Za xis erT dRes, saq me maq v so. mi vedi da me kiTxeba, sa sa mar T lo ro dis aris da niS nu lio. ar vi cimeT qi, ve ub nebi.
– mis mi ne, ra giTx ra. mo di, yve la fe ri sxva na i rad Se vat ri a lo To.
– sxva na i rad ra tommeT qi?– kai, ra Rac mo vi fiq reo, – me ub ne ba,
– Cven ase vity viT: uec rad dam na Savem wa av lo da nas xe li da sa la ros ga Zar cva da a pi ra, rad gan swo red im mo men t Si fuls viT v li dimeT qi. mag ram me, vi Tom, ar da vi be ni, vka ri xe li da sa la ros mova So re. mxo lod amis Sem deg Se mo gi tia vi Tom Sen, rom re volveri wa er T mia da me o red das ce mo da sa la ros.
– re vol ve ri me ise dac Ca mor T me u li maqvs da Ce mi dar di myof nis, ver ga mi gia, ras fan ta zi o robmeT qi.
– ise ga mo va, TiT qos Cven sa xel m wi fo qo ne bis dac vi sas dav za ral diT da gazeT Siac ga mog v Wi ma ve no.
– me mar T lac dav za ral di da damnaSave xom da za ral da da da za ral da, ma ra Sen ra ge za ra la? da nas Tu gu lisx mob, sxvas gi Sov nimeT qi.
– da nas me ar vgu lis x mob, ma ra ma inc, mo di, yve la fe ri Se vat ri a lo To.
– Tu ka ci xar, rac me cxov re ba Sevit ri a le, isic me yo fa, ax la xel meored Se vat ri a lo, ra, cir k Si varT da sal tomor ta les vas ru lebmeT qi?!
– cir k Si ara varT, ma ra in te re si gamiC n da ase Ti – yve laf ris sxva nairad Set ri a le ba min dao.
gav Sor di, mag ram sul ga mi fuW da gu ne bagan wyo bi le ba. yo vel dRe inspeqtoris lo din Si var, ro mel mac Ce mi saq me un da ga ar Ci os. ga vi xe de da am CerCet sac ga mo u Za xos, xom sul Ca mig do kov zi na car Si. Cven Si rom ity vi an – gaWir ve buls qva aR mar T Si mi e wiao, isea, ra Rac er Ta der Ti mow me myavs da isic fan ta zi o ri...
mo ves wa ri in s peq to ris Ca mos v la sac. ro me li qa la qi dan gve ax la, zus tad ver gety viT; gety viT mxo lod, rom „Ta ni` ure via sa xel Si: iq neb – fo Ti dan, iq neb – Te la vi dan, iq neb – Tbi li si dan.
ise Ti war mo sa de gi, so li du ri Se saxedaobis ka ci iyo, rom Tqven gan mo wo nebu li; Se vi da Cems uf ros Tan. me ki vzi var da ve lo de bi, ro dis da mi Zaxeben. bo los ka ri ga i Ro, ga mo vi da in s peq to ri da pirda pir me mo mas wo ra. wa mov x ten di. 1
1 kuTxurad Segnebulad vTargmni am zmnas.
mTargm.
– es Se na xar, bi Wo, gmi ri? – me kiTxe ba.– uneb lie gmi ri var, am xa na go uf ro
soTqva, – mi vu ge.– me o red rom mo gi wevs dam na Sa vis
gam yo lo ba, „bor jo mi` igu le ji be Si.– ro gor Se iZ le ba, am xa na go uf ro
so?! – ga vik vir ve.– ki, ki, „bor jo mi` iqo nie, mag ram Wi qa
qa Ral di sa gir Cev nia, To rem mi nis Wi qas grex vavs mag gog ra Si da Su a ze ga gi pobso.
vxvde bi, xum ro biT rom me la pa ra keba. uf ro si Tu xum ro biT ge la pa ra keba, Senc xum ro biT un da ela pa ra ko. asea wesi.
– sxva dros, am xa na go uf ro so, „borjoms` ki ara, xel yum ba ras vi gu leb jibe Si.
– ah, xel yum ba ra na me ta nia, mag ram sifxiz le ar un da mo a du no.
– am xa na go uf ro so, ga ge go ne baT, erTi ali luia mRvdel sac Se eS le bao, magram... Ce mi Svi le bis be di ax la Tqvens xel Taa, uf ro so!
– eg ara fe ri, dax ma re biT da gex ma rebiT, mag ram, – mi ci nis, – isic ico de, Calis fa sad ver ga dar Ce bio. vi Tom vxumro bo da sity va qe gad mom k ra. rom icodeT, me me uxerxula mis ma gi er, rad gan Cven ma bi Web mac ga i go nes, mag ram umal ise Ti la ma zi fin ti Ca vu ta re, rom mi si Rir se ba nam d vi lad vix se ni.
– am xa na go uf ro so, Tqven spe ci a lurad Ca mob r Zan diT Ce mi pi ra di saq misT vis, ojax sac mos c diT, mgzav ro ba Sic da i xar jeT... nu Tu Cvenc ver mo vi sazrebT im dens, rom si ke Tes si ke TiT vu pasu xoT?! an su lac Cve ne bu ri stu mar Tmoy va re o ba ver ga movamJRavnoT?!
mo mi Ta Tu na mxar ze xe li da wa vi da. ra Ra bev ri imas v q na – es saq me ka ka li viT ori a Ta si da mij da ma Sin del ful ze. axla amas da u ma teT sa mas maneTiani suf ra res to ran Si (ki dev kai, Rvi no ma ma Ce misgan Ca mo vi ta ne!). gav Tavdi ka ci. raio? aiRoo? ai Ro ro me lia, ise ar xe i nad gamo mar T va, TiT qos ma ma Cems ma ma mi sis gan eses xos asi wlis wi naT, mag ram Saq rad Se ar gos! Sve liT ki miS ve la da... vmu Saob mis me re Cem T vis mSvi dad da var. ise, am xla forTs rom ar ga dav y ro di, am saxl sac ad re ava Se neb di da Cvenc kai xnis wi naT Se mo vus x de bo diT am Cvens pa ta ra, Ra ri bul, mag ram gu li Tad suf ras.
ase rom, Ce mo uZ vir fa se so stum rebo, ara vi Ta ri gmi ro ba me ar Ca mi de nia, rad gan am q vey nad ka cis mok v la ze uf ro sa zizR ro ba ara fe ria. mTe li na xe va ri we li wa di Wku a ze ar vi ya vi ner ve bis gan.
mo diT, me gob re bo, da mSvi do bas gau mar jos mTel msof li o Si, rom aravis aRa ra vin ga e me te bi nos mo sak la vad! Svi lebs ga u mar joT Cven sas! mi liciis mu Sa keb sa da mo sax le o bas So ris ur Tier T ga ge bas ga u mar jos, Ce mo stum re bo! yve las Tan var ala ver di!
rac Se e xe ba sacxasacxe i dan Ca moTre ul aram za debs, Ca u wer lad rom cxovro ben Cvens qa laq Si, sa Ti Ta od mi vab rZa nebT TavTa vi anT sacxov re bel ad gilas, xo lo Cvens da u de var gam qi ra veblebs da va ja ri mebT. ai ase!
Tar g m na
gi zo zar na Zem
amiran xecaZe