beheerplan stadsbosjes gemeente rheden
DESCRIPTION
beheerplan stadsbosjes gemeente rhedenTRANSCRIPT
Titel: Beheerplan stadsbosjes Dieren
Opdrachtgever: Gemeente Rheden Auteurs: Ing. Yves Martens MSc, Ir. Aart Heinen
Vormgeving: Esther Nijhuis
Uitvoerendbureau: Buiting Advies Wilhelminaweg 64 6951 BP Dieren 0313 - 619042 [email protected] www.buiting.nl
© Buiting Advies 2009. Alles uit deze publicatie mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, mits de bron wordt vermeld.
�
Inleiding 6
1. Visieopdestadsbosjes 8 1.1Bosvisiealgemeen 9 1.2Visiebeheerstadsbosjes 9
2. Inventarisatie 12 2.1AdmiraalHelfrichlaanDieren 13 2.2BreukinklaanDieren 13 2.3HaagbeukhofDieren 16 2.4KraaienbosjeDieren 16 2.5LorentzlaanDieren 18 2.6MeidoornlaanDieren 19 2.7MeesEllecom 20 2.8BeekhuizensewegVelp 21
3. Richtlijnenvoorhetbeheer 22 3.1Eenmaligeenjaarlijksterugkerendemaatregelen 23 3.2Overzichtmaatregelen 23
4. Organisatieencommunicatie 26 4.1Planningenorganisatie 27
Bijlage1 28Bijlage2 46
Inleiding Dit plan beschrijft het beheer voor de Stadsbosjes van Dieren. De
gemeente bezit binnen de bebouwde kom enkele kleine en middelgrote bosjes. Ze zijn te groot voor het reguliere groenonderhoud maar te klein voor het grootschalige bosbeheer. Omdat ze binnen de stedelijke omgeving liggen vragen ze ook om een andere aanpak dan bossen in het buitengebied. Toch is de bosbeheervisie die de gemeente in 2000 heeft laten opstellen voor haar buitengebied, ook voor het stadsbosbeheer grotendeels bruikbaar.
�
Heteerstehoofdstukbeschrijftdevisievandegemeenteophaarstadsbosjeswaarmeeeenkaderwordtgevormdvoorhetbeheer.Hoofdstuktweegeeftvaniederstadsbosjeeenuitvoerigebeschrij-ving.Erwordteengedetailleerdbeeldgeschetstvanligging,soortensamenstelling,gebruik,bosontwikkelingenknelpunten.Hoofdstukdriebevatderichtlijnenvoorhetbeheer.Hierinwordendemaatregelenbeschrevendieindeverschillendestadsbosjesuitgevoerdkunnenwordenomdeinheteerstehoofdstukbeschre-venvisieterealiseren.Hoofdstukvierbevatondermeerdeprakti-scheuitwerkingofwelde‘groentechnischebegeleiding’,planning,communicatierichtingomwonenden.
Indeeerstebijlagestaanvaniederbosjedemaatregelenbeschre-venmetdaarnaastdedetailkaart.Bijlagetweebevathetindestreekbladenverschenenkrantenartikel.
Erzijnachtbosjes,teweten- AdmiraalHelfrichlaan Dieren 8.600m2- Breukinklaan Dieren 54.830m2
- Haagbeukhof Dieren 2.000m2
- Kraaienbosje Dieren 28.000m2- Lorentzlaan Dieren 34.800m2- Meidoornlaan Dieren 2.130m2- Mees Ellecom 9.740m2- Beekhuizenseweg Velp 6.380m2
1. Visie op de stadsbosjes
Een goed geformuleerde visie is van groot belang om bos goed te kunnen beheren. Het verklaart en verantwoord op welke manier ingrepen het beste plaats kunnen vinden en het verduidelijkt keuzes. Zonder een goede visie zijn geen richtlijnen op te stellen en is goed bosbeheer eigenlijk niet mogelijk.
�
1.1 Bosvisie algemeenIn2000heeftdegemeenteRhedendeVisiegeïntegreerdbosbeheerBosbezitgemeenteRheden(Rozendaalschebose.o.)oplatenstel-len.Indezevisie,dienogsteedsvankrachtis,zijndeverschillendebosfunctiesnaderuitgewerkt.Dezefunctieszijninhetkortalsvolgtteomschrijven.Tenaanzienvannatuurrichthetbeheerzichophetcreërenvaneencompleetecosysteemmetvoornamelijksoortendiebijdegroeiplaatshoren.Erisruimtevoordoodhoutenkwijnendebomen,elementendieineennatuurlijkbosecosysteemvangrootbelangzijn.Ookiseraandachtvoornatuurlijkeovergangen,vanbelangvoorbepaaldefloraenvoorinsecten.ExotenmogennieteentegrootaandeelkrijgenenAmerikaansevogelkerswordtactiefbestreden.Ooktenaanzienvanrecreatiezijnerenkeleessentiëleaandachtspunten.Bospadenwordenonderhouden,lanenwordenverzorgdenerwordtgestreefdnaareenduidelijkzonering.Inhetbuitengebiedbetekentditbijvoorbeelddathondeninbepaaldedelenmogenloslopenendatkwetsbaregebiedenmindertoegan-kelijkwordenvoorwandelaars.Degemeentestreeftnaareenmulti-functioneelbosbeheerwaarbijhoutoogsttendienstestaatvandefunctiesnatuurenrecreatie.Waarmogelijkwordtgebruikgemaaktvannatuurlijkeprocessenzoalsspontaneverjonging,maarhetplan-tenvanbomen(hetinbrengenvanzaadbronnen)bestaatooktotdemogelijkheden.
Dezewerkwijzeheeftsindsdeinvoeringvanhetgeïntegreerdbosbeheerplangeleidttoteenheldereaanpakenconsistentbeheervandegemeentelijkebossen.Voordebossenbinnendebebouwdekomishetdaaromookzobelangrijkomdeuitgangspuntenen
richtlijnenvoorhetbeheergoedteformuleren.Temeeromdathetbeheerzoveelmeerburgersdirectraakt.Noodzakelijkewerkzaam-hedenzullenvaaktotindeachtertuinplaatsvindenenditroeptnatuurlijkvragenop.Vragendieeenvoudigertebeantwoordenzijn,alsdevisieophetstadsbosbeheergoedverwoordis.
1.2 Visie beheer stadsbosjesStadsbosjesenparkenzijnnatuurlijkerustpuntenineendynami-scheleefgemeenschap,groeneparelstemiddenvandewoonwijken.Kinderenspelener,jongerenontmoetenelkaarenouderenwande-leneraldannietmethunhondengenietenvaneenrustigmoment.Daarnaastvormendebosjeskernenvanwaaruitdefaunazichhand-haaftenbeweegtdoordewoonwijk.Ditstelteisenaaninrichtingenbeheer.Inrichtingscheidtenintegreertfuncties;beheerzorgtvoorduurzaamheidenveiligheid.Inhetbuitengebiedspelenzakenzoalsfaunabeheerenhoutproductieeen(bescheiden)rol,indestedelijkeomgevingzijndezevangeenbelang.Daarisbelevingenrecreatiebelangrijken,totopzekerehoogte,natuur.Opdezetweefunctiesisdevisiegebaseerd.Veiligheidtenslotteisinallegevalleneenvoor-waardeinhetbeheervandebosjes.Hierdientteallentijderekeningmeegehoudenteworden.
10
RecreatieVoorderecreantisdebelevingvandeesthetischeennatuurlijkewaardevanhetbosbelangrijk.Ditstelteisenaandeuitstraling,toegankelijkheidennatuurlijkheidvandebosjes,waarbijveiligheideenessentiëlerandvoorwaardeis.Dekwaliteitvandebosjeswordtenerzijdsbepaalddoordeafwezigheidvanstorendeelementenalszwerfvuilofvervallenhekwerkenenanderzijdsdoorzichtlijnen,doorkijkjesenafwisselingtussenhoogenlaag,donkerenlicht;kortommooiebosbeelden.Allebosjeshebbeneenhistorieenzijnooitaangelegdmeteenbepaaldegedachte.Inveelgevallenishier-vannogeenenanderzichtbaarindevormvanmarkantebomenenboomgroepen,bijzonderebomen(rodebeuken,tammekastanjes)endeaanlegvanslingerpaadjesengangetjes.Herstelvandezeelementendraagtbijaandebelevingvandebosjesdoorbezoekersenomwonendenenkrijgendanookeenhogeprioriteit.
NatuurHetbelangvannatuurbinneneenstedelijkeomgevingisonmisken-baar.Hetnatuurlijkekaraktervandebosjesdraagtenormveelbijaandeleefbaarheidenwaarderingvandewoonwijken.Demeestestadsbosjeshebbeneenwildennatuurlijkkarakter,maarzijntochgoedtoegankelijkvoorwandelaars.Zolangdebosjesvoorwande-laarsveiligengoedtoegankelijkblijven,kunnendezetweefuncties,natuurenrecreatie,zeergoedsamengaan.Degemeentevindt
hetbelangrijkdatookdestedelijkebosjeseenhogenatuurwaardehebben.Debosjeszijntekleinomalseencompleetecosysteemtefungeren.Tochkangestreefdwordennaareenvegetatiediepastbijdegroeiplaatsenkunnenopkleineschaalnatuurlijkeprocessenzoalsaftakelingenverjongingvansoorteneenplaatskrijgen.Ditkanresulterenineennatuurlijkboswaarinhoogenlaag,jongenoudelkaarafwisselen.Voordefauna,metnameinsectenenvogels,isditgunstig.Eenbijkomendvoordeelisdateennatuurlijkbosminderonderhoudvergtdaneenintensiefbeheerdpark.
Visiepunten op een rijZoalshierbovenbeschrevenrichtdevisieopdestadsbosjeszichvoornamelijkoprecreatieennatuur.Hetbeheerzalaccentenleggenopdezetweefuncties.Daarbijzalhetbeheervanhetenebosjezichprimairrichtenopbelevingvanbezoekersenomwonendenenzalinhetanderebosjemeerruimtezijnvoornatuurlijkeprocessenzoalshetontstaanvandoodhout.Behalvedevisieopdezetweehoofd-puntenkomenerinhetbeheervandebosjeseenaantalzakennaarvorenwaarvanhetbelangrijkisdezeindevisiealtebespreken.Hiermoettijdenshetbeheerrekeningmeewordengehouden.Hetgaatdaarbijomdevolgendezaken.• Dodeenaftakelendebomendieeenpotentieelgevaarvormen
voorbezoekersofgebouwenwordengeveld.Bomenlangsdepadendieveeldodetakkenindekroonhebbenmaarverderwel
11
vitaalenvisueelaantrekkelijkzijn,wordengesnoeid.• Uitheemseboomsoortenengroeiplaatsexoten(gewoneesdoorn)
wordennietactiefbestreden(dezekunnennamelijkeenhogebelevingswaardehebben),maarinheemseboomsoortenverdie-nenweldevoorkeur.Opplaatsenwaardezesoortenwoekerenwordtactiefingegrepenengestuurdindebosontwikkeling.
• Amerikaansevogelkerswordtbestreden• Debosjesvandegemeentezijngoedtoegankelijk.Vaakzijner
verschillendeslingerpaadjestevindendiegeflankeerdzijndoorlagehoutenhekjes.Aanhetbeginvandezepaadjesisvaakeenkleinebarricadevandehekjesgemaaktdiefietsersmoetontmoe-digen.Nuzijnveelvandezehekjesinvervallenstaat,opeenenke-leplekzijnzehersteld.Uitgangspuntisdatalsdehekjesnogingoedestaatverkerendezekunnenblijvenstaan.Opplekkenwaarzevervallenzijn,wordenzeverwijderdennietvervangen.
• Wandelaarsworden‘gestuurd’doormiddelvanhetgoedonder-houdenvanenkeleduidelijkewandelpadenenhetmettakken‘afsluiten’ofbarricaderenvansluippaadjes.
• Opverschillendeplaatsenhebbenbewonersmettuinenaangren-zendaanhetgemeentebos,zichenkelemetersbostoegeëigendofanderzijdsingebruikgenomen.Dezebewonerswordendoordegemeentebenaderdendeperceelsgrenzenwordenweerhersteld.
• DebosdunningwordtuitgevoerdconformdeGedragscodezorg-
vuldigbosbeheer.Bijdeuitvoeringwordenwettelijkeverplichtin-gennageleefdenvolgtdegemeentevoordeboswerkzaamhedendegedragscode.
• InhetKraaienbosjebroedteenroekenkolonie.Deroekenzijnhierwelkom,maarvoordestabiliteitvanhetbosiseendunningnoodzakelijkwaarbijenkelenestenmogelijkverlorengaan.DeroekiseenstandvogelendenestenzijnbeschermdmiddelsdeFlora-enfaunawet.Werkzaamhedenwordenbuitenhetbroedsei-zoenuitgevoerdenvoorhetomzagenvannestbomenwordteenontheffingaangevraagd.
• Voorhetkappenvanbomenisgeenvergunningnodigaange-zienhetgaatomeendunning.Hetiseenverzorgingsmaatregelwaarbijbomenwordenverwijderdtengunstevandeblijvendeopstand.
2. Inventarisatie Dit hoofdstuk beschrijft de inventarisatie van de Stadsbosjes. Het doel van deze
inventarisatie is om het huidig functioneren en de mogelijke knelpunten van de bosjes inzichtelijk te krijgen. Informatie over soortensamenstelling, structuur en veiligheid geven een goed beeld van de staat en ontwikkeling van de bosjes.
13
2.1 Admiraal Helfrichlaan DierenHetbosjeaandeAdmiraalHelfrichlaanstaatnietopzichzelfmaargrenstaanhetnaastgelegenboscomplexvanHofteDierenaandezuidwestzijdeenhetsportparkaandenoordoostzijde.DegrenstussenhetbosjeendebossenvanHofteDiereniszichtbaar,maarnietheelergduidelijk.
Eersteindrukensoortensamenstelling:HetbosjeisvrijdonkerendichtgegroeidmetaandeenezijdedeOostlaan,(ookonderdeelvanhethondenlosloopgebied)enaandeanderezijdedesportveldenvanDieren.Hetbosjeistoegankelijkvanafhetbredezandpad,waarbijereenkleinwandelpaadjerond-omlangshethekvandesportterreinenloopt.Hetbosjeisdonkerendicht.Staanddoodhoutinderandenisgeveld.Verderiserweiniggroeiruimtevoordevolwassenbomenmaarweleentweedeboom-laagvanbeukenAmerikaanseeikeneenstruiketagevanlijsterbes.
Ontwikkeling:Amerikaanseeikalsmengboomsoortindebovenstekroonlaagvangrovedendoorgedrongenenzalhetoptermijnvandedennengaanovernemen(zonderingreep).Beukisopsommigeplekkenspontaanopgekomenenmaaktinmiddelsdeeluitvandetweedeboomlaag.Berkkomtsporadischaanderandenvoor,maarverjongtzichslecht.Debodemisgrotendeelsonbegroeid,pleksgewijs(10%vanhetoppervlak)komtblauwebosbesvoor.Doodhoutisruim-schootsaanwezig,endanmetnameliggenddoodhout.Functionerenenknelpunten:Hetstadsbosjeheefteenbescheidenfunctie.Hetmaaktvooraldeel
uitvaneenveelgroterboscomplexenisnietherkenbaaralseenaparteeenheid.Hetwordtzonuendandoorwandelaarsgebruiktdiebesluitennietvanhethoofdpad(Oostlaan)gebruiktemakeneneenanderpaadjewillen.Denatuurwaardevanhetbosjeismarginaal.
HetbosjeaandeAdmiraalHelfrichlaanheeftgeenechteknelpun-ten.Vanuitdezorgplichtisminimaalbosonderhoudzondermeernoodzakelijk,ditistotophedenuitgevoerdenquaveiligheidziethetergoeduit.Dooreenveranderendbeheerzoudeaanblikvanhetbosjekunnenveranderenenkanhetzichdaardooronderschei-denvanhetaangrenzendeboscomplex.Indatgevalzougestuurdkunnenwordenopeennatuurlijkebosrand.Meerlichtopdebodemkangunstigzijnopdekruid-enstruiklaagenookhetaandeelinheemseboomsoortenkaninaandeeltoenemen.
2.2 Breukinklaan DierenHetwatgrotereBosjevanBreukinklaankanwordenonderverdeeldinviervakken.Aangeziendesoortensamenstellingenstructuurbinnendezevakkennogalvarieert,wordendezehieronderapartbesproken.
Eersteindrukensoortensamenstellingvak1:HetmeestnoordelijkedeelligtingeklemdtusseneenaantalachtertuinenenhetfietspaddatlooptvanafdeMeidoornlaannaardeBreukinklaan.HetbosjeiszeerstructuurrijkmetvoornamelijkzomereikenindewesthoekeenaantalAmerikaanseeiken.Hetwordtdoorsnedendooreenwandelpadmetkarakteristiekehekjes.Dezuidoostelijkehoekvanhetbosjekenteenietsandereboom-soortensamenstelling.NaastzomereikgroeithierookRobiniaeneen
14
enkeleJapanselariks.Indestruiklaagisopveelplaatsenhazelaar,meidoorn,hulst,Spaanseaakenvliertevinden.OokAmerikaansevogelkers,krenteneenenkelepeterselievliergroeieninenlangsderandvanhetbosje.VerjongingisaanwezigvandesoortenAmeri-kaanseeikenNoorseesdoorn.Tenslottezijnenkelejongebeukenengewoneesdoornstevinden.Opveelplaatsengroeienbodembe-dekkers;plaatselijkhaardenvanbraam,delenmetklimopenkleinspringzaad.
Ontwikkeling:Optermijnzalinditvakeenverschuivingindesoortensamenstel-lingplaatsvinden.VerjongingvanAmerikaanseeikenNoorseesdoornzaleenmeerdominanterolgaanspelen,eerstindeonder-steboometageenlaterookbovenin.Amerikaansevogelkerszalvoortdurendbestredenmoetenwordenomtevoorkomendatdezesoortgaatwoekeren.
Functionerenenknelpunten:ZotezienhebbendebewonersvandeDennenhofdeerf-schei-dinggerespecteerd.Weliseenpaadje‘gecreëerd’achterdetuinenlangsomheteigenperceeltekunnenbereiken.Ookiseenwalvansnoeihouttussenditachterlangspaadjeenderestvanhetbosper-ceelopgeworpen.Eennetteoplossingzoukunnenzijnomvanhetpaadjeeenofficieelgangpadtemakenenafsprakentemakenmetdebewonersoverhetsnoeiafval.Hethekwerkdoorhetbosjeisinredelijkestaat.
Eersteindrukensoortensamenstellingvak2:Ditiseenwatgrotergemengdbosje(ookzeervogelrijk)metalstweehoofdboomsoortenzomereikengroveden.LangsdenoordrandgroeieneenaantalforseJapanselariksenenhierendaarstaateen,somszeerfraaie,ruweberk.Hetbosisnietheellanggeledengedund,waardoordeboomlaagopveelplaatsenopengebrokenisenvrijruimstaat.Delenvanhetdennenboszijnookweerwatdichter,waardoorveeldennenvrijkleinekronenhebben.Hetbosisdaardoorminderstabiel.Tochstaanerookeenaantalzeerfraaieexemplaren.Destrui-ketagebestaatvoornamelijkuitlijsterbes,Amerikaansevogelkers,hulsteneenbeetjekrent.Enkelehoofdwandelpaadjesvanditbosjewordenookgekenmerktdooreenopveelplekkenbeschadigdenvervallenhekwerk.EenenkeleAmerikaanseeikisgeringdenindedelenmetgrovedenisveelliggenddoodhout.PlaatselijkvormtAmerikaansevogelkerseenprobleem.Dedichtestruiketageincombi-
natiemetondergroeivanbraammaakthetbosvrijondoordringbaar.Daardoorishetaantalsluippaadjesbeperkt.
Ontwikkeling:Amerikaansevogelkersvormtdegrootstebedreigingvoorhetbos.Hetbosisnietheellanggeledengedundwaardoorernietechtsprakeisvaneendunningsachterstand.Desondankszoueenprunusbehandelinggoedkunnensamengaanmeteenlichtedunning.Delaatstemooiegrovedennendienentijdensdezedunningsrondetewordenvrijgesteld.
Functionerenenknelpunten:Bosjefunctioneertgoed,wordtredelijkintensiefgebruiktdoorwandelaarsenkinderen.Dehoutenhekjeszijnopdemeesteplekkenvergaanenmoetenverwij-derdteworden.
Eersteindrukensoortensa-menstellingvak3:DitiseenvrijhoogopgaandeikenbosingeklemdtussendeHarderwijkerwegendeaangrenzendewoonwijkvandeBreukinklaan.Hetbosisdichtmaartochopval-lendlichtdoorhethogeaandeelberkenzomereik.IndetweedeboomlaagkomtopmerkelijkveelbeukvoorenverderisAmerikaanseeikengewoneesdoorninlageaantallenaanwezig.Deeikenenberkenhebbeneenbehoorlijkehoogteontwikkeldmaardekronenzijnwegensruimte-gebrekvrijkleingebleven.Struiksoortenzoalslijsterbes(somsookfors!),vlier,hazelaarenkrentkomenopveelplekkenvoor.Verjonging
1�
iservanbeukengewoneesdoorn.Braam,klimopenkamperfoeliebedekkenhetgrootstedeelvandebodem.Staanddoodhoutisaanwezig,somsooklangshetpad.Dezezullendanookopkortetermijngeveldmoetenworden.Erlooptéénwandelpaddoorhetbosje,grotendeelsgeflankeerddoorhekjes.Dehekjeszijnnietin
optimalestaat.
Ontwikkeling:Zonderbeheerzalhetbosjesteedsijlerwordenenzullendeberkeneneikenlangzaamuitvallen.Beukengewoneesdoornkrijgendandeoverhand.Eenverschuivinginsoortensamenstellingisopzichgeenheelgrootprobleem,maartochminderwenselijk.Hetlevertveeldoodhoutenrisicovollesituatiesop,potentiëlefraaiezomereikenkrijgennietdekansgoeduittegroeien(zievoorfraaievoorbeeldenhetbosjeBeekhuizeninVelp).Alsdejongebeukennunieteenhandjegeholpenworden,zullendeonderstetakkenvandeboompjesnietgroenblij-venenkrijgenzegeenkanszichtotmarkantenbomenteontwikkelen.
Functionerenenknelpunten:Hetbosjevervulteenbelang-rijkebufferfunctietussendedrukkeHarderwijkerwegendevilla’saandeBreukinklaan.
Daarnaastwordthetbosjedoorwandelaarsgebruikt.Erliggenweinigknelpunten,maarzonderbeheerzalhetbosjesteedshollerwordenendaarmeehaarbufferfunctiedeelsverliezen.EnkelefraaiemarkantelaanbomenlangsdeHarderwijkerwegdienenvrijgesteldtewordenvanbomeninhetbosje.
Eersteindrukensoortensamenstellingvak4:HetbosjeaandeImboslaanmaaktdeeluitvaneennieuwbouwlo-catievandegemeenteengrenstaanhetbosjeBreukinklaan.Hetcentraledeelvanhetbosjeiseenbraakliggendterreinmetenkelesolitaireboomgroepenenstruiken.Optermijnzaldezeontwikke-lingslocatieverderingerichtworden.Ditdocumentrichtzichalleenopdeboomgroepenenbospercelen.
BijdeingangaandeImboslaanstaanenkeleopvallende,forsebeukenenzomereiken.Dedichtestruiklaagdoetenigszinsromme-ligaan.Ergroeitveelbraam.Amerikaansevogelkersheefteenhoogaandeelmaardaarnaastiserooklijsterbes,vlierenhulsttevinden.Debosrandisvrijgesloten,maardebomenstaannietheeldichtopelkaar.Hierdoorheefthetbosvaktocheenwatopenerkarakter.Erisookveeldoodhoutaanwezig.Vanafhetbraakliggendeterreinzijngroepenzomereik,grovedeneneenenkeleforse(nietheelvitale)zomereiktezien.Hetlangwerpigebosvaklangsdewestzijdebestaatvoorhetgrootstedeeluitzomereikmethierendaareenberkengewoneesdoorn.BehalvebraamenAmerikaansevogelkerszijnindestruiklaagookenkeleforsehazelaarsaangetroffen.Anderestruik-soortenbinnenhetbosjezijnbraamenhulst.Haagbeuktenslotteiseenopvallendesoortindeoostzijdevanhetvak.
OntwikkelingHetbosjeheefteenbehoorlijkedunningsachterstandwaardoordebomeninbijvoorbeelddewestzijdeweinigruimtehebbenomnoguittegroeien.Hetbosjeisdaardoorijlerendeontwikkelingvandestruiklaagstagneert.Voordeaanwezigeboomgroepengeldthetzelfde.Alsdezenunietwordenvrijgesteld,blijvenzeindeverdrukkingstaanenkunnenzenietgoeduitgroeien.Dehoeveel-heiddoodhoutinhetbosjezaltoenemen.
FunctionerenenknelpuntenHetbosjewordtveelgebruiktdoorwandelaarsenhetbraaklig-gendedeelvooraldoorhondenbezitters.BosjeImboslaandoeteenbeetjeverwaarloosdaan,hetdeellangsdewestzijdevormtdeafscheidingmetdeaangrenzendetuinenenzalsteedsijlerworden.Daarmeezaldezeafscheidingsfunctieookminderworden.Knelpun-tenliggenernietecht.Eengoededunningzalhetbosjeaanzienlijkversterken.Indiendelocatiestraksingerichtwordtishetboshieralklaarvoor.
16
2.3 Haagbeukhof DierenHaagbeukhofiseenkleinbosjeingeklemdtussendetuintjesvandebewonersaandeMeidoornlaanenSparrenhof.
Eersteindrukensoortensamenstelling:Deboomsoortensamenstellingvanhetbosjebestaatbijnageheeluitberkenzomereik,metdaarondereenstruiklaagmetlijsterbes,vlier,kamperfoelieenverjongingvangewoneesdoorn.Ookhulstenhazelaarzijnopenkeleplaatstentevinden.Vooralhetzuidelijkedeelvanhetbosjeheefteendichteondergroeivanbraamenruigtekrui-denzoalskleinspringzaadenbrandnetel.Doorditzuidelijkedeellooptookeenkleinwandelpaadjegeflankeerddoordebekendehekjes,dienoginredelijkestaatverkeren.Hetnoordelijkedeelvanhetbosjeheefteenmetgrasbegroeideopenplekendaardooreenopenerenlichterkarakter.Hiergroeienverschillendebrem-envlinderstruiken.
Ontwikkeling:Dekomende10jaarzijnweinigverschuivingenteverwachteninhetbosjeHaagbeukhof.Deberkeneneikenzijnnogrelatiefjongenmetnameinhetnoordelijkdeelhebbendebomenveelruimteomzichverderteontwikkelen.Ookzijnerweinigtotgeenstoringssoor-tenzoalsAmerikaansevogelkerstevinden.Welisverjongingvangewoneesdoornaangetroffenendeverwachtingisdatdezeindekomendejarenprominenterinbeeldzalkomen.Debomeninhetzuidelijkedeelstaanallemaalwatdichteropelkaarmaarhoeveninprincipeniettewordenvrijgesteld.
Functionerenenknelpunten:Hetbosjeistekleinvooromwonendenomeenrondjetegaanwandelen.Deindrukbestaatdatmetnamehetnoordelijkedeelwordtgebruiktomhondenuittelaten.Hetbosjedraagtbijaandegroeneomgevingenaankledingvandewijk,maar
lijktverdergeendirecterecreatievefunctietehebben.
2.4 Kraaienbosje DierenHetKraaienbosjeligtnetbuitendebebouwdekomvanDierenaandenoordzijdevanhetkanaalenvormtdaarmeedeovergangnaarhetbuitengebied.Hetbosjelijktdrukbezochttewordendoormetnamehondenbezitters,maarookkinderengebruikenhetomintespelen.Hetbosjewordtdoorkruistdoorenkelezandpaden.OoitheeftermiddeninhetKraaienbosjeeenlandhuisgenaamdIJssel-steyngestaan.Defunderingenvandevillaenhetpatroonvandetuinzijnnoggoedzichtbaar.
Eersteindrukensoortensamenstelling:Vanafdebuitenkantziethetboserdichtengeslotenuit,maarzodramenhetbosbinnenloopt,isertochwelvariatieinlicht/donkertezienenblijktdeboomsoortensamenstellingzeerdivers.DehistorievanhetKraaienbosjeisnietbekend,maarwelisduidelijkdatvroe-gertijdensdeaanlegbewusteenaantalboomsoortenopverschil-lendeplekkenzijnaangeplant.Hiervanisnogsteedsveelherken-baar.DestrooklangsdeZutphensestraatwegisnubegroeidmetgewoneesdoorn,berkmetdaarondervlier,Amerikaansevogelkersenbraam.Directdaarachter(vanafdewegnognetzichtbaar)groeiteenzeerforserodebeukenisopdehoekeenfraaigroepjepaarde-kastanjestevinden.Ietsverderhetbosinstaan4oudepaardekas-tanjesopeenrijtje,samenmetenkeleoudetaxusbomeneneenzeeroudetammekastanje.Ietsmeernaarhetnoordentoe,nogsteedsinhetoostelijkedeelvanhetbosje,groeieneenaantalforsebeukenenzomereiken.Rondomaldezefraaieexemplarenishetboshiergrotendeelsdichtgegroeidmetgewoneesdoorn.DezelaatstesoortmaaktmeernaarhetmiddenvandeopstandtoeplaatsvoorRobi-nia.Hetaandeelvandezelaatsteboomsoortwordthiersnelgroter.BehalveenkelegroteexemplarenbestaatookeengrootdeelvandeverjonginguitRobinia.Overigenszijnookhierweerenkeleforse
1�
beukentevinden.HoewelverjongingvanRobiniahetmeestevoor-komt,isinhetcentraledeelvanhetbosjeookverjongingaangetrof-fenvanbeuk,berkenesdoorn.Amerikaansevogelkerskomtookvoormaarnietinhogeaantallen.Dezuidrandvanhetbosjewordtgekenmerktdoorenkelezeerforseenoudezomereiken.Hoeweldezebomenenigszinsworden‘ingepakt’doorjongeRobiniaenesdoorn,vallenzevanwegehunomvangtochwelop.Dezuidrandwordtbegrensddooreensingelvanhazelaar,Robiniaengewoneesdoorn.HetwestelijkdeelaandespoorzijdewordtgedomineerddoorRobiniaenAmerikaanseeik.Naastdezetweesoortenstaanerookbeukengewoneesdoorn.Destruiketagebestaatgrotendeelsuitvlier.Indebosrandlangshetspoorgroeithaagbeuk,Robiniaengewoneesdoorn.EenroekenkoloniebevindtzichinhetnoordoostelijkenzuidelijkedeelvanhetKraaienbosje.DiversenestenzijntevindeninAmeri-kaanseeik,Robiniaenesdoorn.
DeondergroeiinhetKraaienbosjewordtsterkbeïnvloeddoordehoeveelheidlichtdiedoorhetkronendakkomt.Hetoudeeiken/beukendeelisvrijdonkerwaardoordirectdaaronderweinigvegetatiegroet.Onderdeesdoornwetenlijsterbesenvlierzichtehandhavenenvormtklimopopsommigeplaatsendebodembedekker.Openplekkeninhetboswordenspoedigopgevulddoorruigtekruidenzoalsbraam,brandnetelenkleinspringzaad.Inderandenstaatoveri-gensooksalomonszegel,eentypischeplantvanmatigvoedselrijkebosbodems.Ookkomtboshyacintvoor,eenstinzen-entuinplant.
Ontwikkeling:AlsgekekenwordtnaardehuidigebosontwikkelingvanhetKraaienbosjekanhetvolgendegeconcludeerdworden.Robiniaengewoneesdoornzijndetweesoortendiezichopveelplaatsensterkverjongenenwaarvaneenzeergrootaandeelinalleboomlagenaanwezigis.Zondersturingindebosontwikkelingzullendezetwee
soorteninaandeeltoenemen.BeukenAmerikaanseeikzullenbeidehunaandeelbehoudenenookdeouderezomereikenverdwijnenvoorlopignietuithetbosbeeld.Welwordenzeverder‘ingepakt’doormetnamedeesdoorn.Ookanderemarkantebomen(taxus,tammeenpaardekastanje)zullenminderprominentaanwezigzijn.Erliggenechterveelaanknopingspuntenomdebosontwikke-lingvanhetKraaienbosjetesturenenveelvandenogresterendemarkanteelemententeaccentueren.Hetbosjeiswatdatbetreftzeerkansrijkenvanvoldoendeomvang.
Functionerenenknelpunten:AlshondenuitlaatbosjevoldoethetKraaienbosjeprima.Erisweinigstaanddoodhout,hoeweleenaantalouderebomenwelforsedodetakkenhebbengevormd.Hetbosjeisaanallekantengoedtoegan-kelijk.Quanatuurwaardescoorthetvooreenstadsbosjeookhoog,veeloudebomenmetboomholtesenopveelplaatsenredelijkwatstructuurinboomlagenenstruiketage.
HetKraaienbosjeheeftweinigknelpunten,maarhetzoumeteengerichtedunningvisueelweleenstukaantrekkelijkerenstabielergemaaktkunnenworden.Hiervoorliggenveelaanknopingspun-ten,gedachtkanwordenaanhetvrijstellenrodebeuk,detaxusenoudeboomgroepenvaneikenkastanje.Doormeertespelenmetlicht/donker,metaandachtvoorbosrandenenstruiketages,kanhetbosinrecreatiefopzichtverbeterdworden,zonderdatnatuur-waardengeschaadworden.UithetoogpuntvanveiligheidmoetenlangshetaangrenzendebedrijfaandenoordoostrandeenaantalRobinia’sverwijderdworden.OokisopsommigeplaatsendoodhoutsnoeiaanteradenendienendeoverhangendebomenlangsdeZutphensestraatwegindegatentewordengehouden.Tenslottemoetaandachtbesteedwordenaandetoekomstigeverjongingvangewensteboomsoorten.
2.� Lorentzlaan DierenHetbosjeLorentzlaanisaandehandvansoortensamenstel-lingenstructuurintweevakkenteverdelen,namelijkeenkleinbosvaklangsdeKamerlinghOnneslaaneneengrootvaklangsdeLorentzlaan,doorsnedenmethetfietspad.
Eersteindrukensoortensamenstellingvak1:HetbosjelangsdeKamerlinghOnneslaaniseenlangwerpigperceelmetoverwegendopendennenbos.Grovedenisdemeestinhetoogspringendeboom,maarhetperceelissterkgemengdmetandereboomvormers.Zomereikkomtindeboomlaagmetaanzien-lijkeaantallenvoorendaarnaastgroeitereenenkeleberkensomsforsebeuk.OokstaanerenkeleAmerikaanseeiken.Detweedeboomlaagisweinigontwikkeldmaardestruiketageisweldiverstenoemen.Meestinhetoogspringendishulstdieoveralverspreidoverhetperceelvoorkomt.Naasthulstwordtookmeidoorn,lijs-terbesenhazelaaraangetroffen.Kortgeledenisprunusbestreden.Dezegroeitopenkeleplaatsenweeruitmaardezaadbronnenzijniniedergevalverwijderd.Erkomtverjongingvoorvanbeuk(mooieverjongingsgroepineenopenpleknaasteenmarkantebeuk),hierendaarzomereik,Amerikaanseeikenprunus.Opéénplekislelietjevandalengevonden.Verderisdekruidlaagarmaansoorten.
Functionerenenknelpunten:Tijdensdelaatste(lichte)dunningzijnookdodeenrisicovollebomenverwijderd.Dealgemeneindrukiseen,indekroonlaag,vrijgeslotenbosmaarmeteengoeddoorzichtmetrijkestruiklaag.Rondomendoorhetbosjeloopteenwandelpadenditwordtintensiefgebruiktdoorbewonersvandeaangrenzendewijk.Hetstukjegroendraagtvooreenbelangrijkdeelbijaandenatuurlijkeomgevingvandewoonwijk.
Tenaanzienvanwandelaarsliggenergeenknelpunten.Alsnaardebosontwikkelingwordtgekekenliggenerenkelekansenénbedreigingen.Prunusismetvrijgrootsuccesbestreden,maarblijftsamenmetAmerikaanseeikopkomen.Nazorgisdanooknoodzake-lijk.Kansenliggenvooralinhetvrijstellenvandemooistedennen,zomereikenenbeuken.Grovedenverjongtzichhiernietmeer,dusomdedennentebehoudenzullenenkelekeuzesgemaaktmoetenwordenomdemooisteenmeestvitaledennenmeerruimtetegeven.Datistijdensdelaatstedunningteweiniggedaan.Watverderopvaltisdeplaatselijkeverjongingvanbeuk.Doordezeals
1�
groepjedoortelatengroeienkaneenzeerstructuurrijkbosjetotontwikkelingkomenenontstaatermeerdiversiteitinverjonging.Behalvebeukverjongtookzomereikzichgoed,watveelmogelijkhe-denbiedtvooreengoedebosontwikkeling.
Eersteindrukensoortensamenstellingvak2:Hetbosjetennoordenvanhetfietspadiseenredelijkstructuurarmbos.Erligtverspreidveeldoodhout,enerisveelstaanddoodhoutuitoogpuntvanveiligheidomgezaagd.Dediversiteitisvooralinderandentevinden.Deboomlaagwordtgedomineerddoorgroveden,gemengdmetberk,Amerikaanseeik,zomereikensporadischbeuk.Destruiksoortensamenstellingwordtvooralgevormddoorprunus(ookbestreden),lijsterbes,hazelaarenkrent.DeondergroeibestaatpleksgewijsuitbraamenverderiserveelverjongingvanprunusenAmerikaanseeik.Hetzuidelijkdeelisietsopenervankaraktermetmeerdiversiteitindestruiklaaglangsderandenvanhetbosperceel.Ookhierisveelliggenddoodhouttevindenennogeenenkeleforsestaandedodeden.Wathiervooralopvaltishetreliëf.
Ontwikkeling:Zonderingrijpenzalmetnamehet2evaksteedsijlerendichterworden,metmeeruitvalvandenneneneenverschuivingrichtingeenbosmetveelbeuk,esdoornenAmerikaanseeik.
Functionerenenknelpunten:BosjeLorentzlaaniseenvandegroterebosjesindegemeente.Erlopenenkelewandelpadendoorheenenhetbosjeheefteenbelangrijkeuitloopfunctievoordebewonersvandeaangrenzendewijk.Indatopzichtfunctioneerthetbosjeprima.Erzijnweinigsluip-paadjes,hetboswordtdoorsnedendooreenverhardfietspadenéénvandepaadjesisgeflankeerddoordebekendehoutenhekjes.Dezezijninditdeelingoedestaat.Hetzuidelijkebosjeisboven-dienaangewezenalspotentieelspeelbos.Geziendehuidigestaatvanhetvak,dichteopstand,veeldoodhout,ishetmomenteelnietgeschiktalsspeelbos,hoewelvanuithetoogpuntvaneenkinderwaarschijnlijkflinkinteravottenvalt.
2.6 Meidoornlaan DierenHetdriekantigeBosjeMeidoornlaangrenstaandewestzijdeaandeMeidoornlaan.
Eersteindrukensoortensamenstelling:Hetbosjekomtopheteerstegezichtvrijopenenholover,waarbijenkelezeerforsezomereikenopvallen.Dezuidhoekisvrijdonkerenwatdichtervankarakter,ditheefttemakenmeteenhoogaandeelstruikvormersinderandenmethetfeitdatdebomeneenstukdichteropelkaarstaan.Hetoostelijkedeeliseenstukopenerenlichter;erisbijnasprakevaneenopenplek.Middeninhetbosjestaateenzeerforseenbreeduitgegroeidezomereik.Verspreidinhetbosjegroeienenkeleconiferen(fijnsparentsuga),tweewinterei-ken,berkeneenjongebeuk.Deondergroeiontbreektgrotendeels,behalveaanderand.Destruiklaagbevatkrentenhazelaar,maarooklijsterbes,vlier,meidoorn,Spaanseaak,rodekornoelje,eenenkeleAmerikaansevogelkersenverjongingvanNoorseesdoorn.Hetiseentypischstadsspeelbosje,meteenfietscrossbaantjeenweinigzwerfafval.Langsdewestzijdeiseenpuntrasteraangelegddatingoedestaatverkeertmaarverdernietechtfunctioneelis.Vanafdeanderezijdenishetbosjeopmeerdereplekkentoegankelijkvanafgangpaadjes.Erisnietechtsprakevanoneigenlijkgebruikvanhetbosje,hoewelenkelebewonersvandeVlierhofaandenoordzijdehungroeneklikoindebosrandplaatsen.
Ontwikkeling:Hetbosjekentondanksdekleineomvangbehoorlijkwatspreidinginzowelsoortenalsleeftijdsopbouw.Dejongebeukzalzichkunnenhandhavenonderdeeikenmaardeonderstandigeconiferenzullenhetopdieplekwelmoeilijkkrijgen.OpmerkelijkisdeverjongingvanNoorseesdoorn.Alleswijsteropdatesdoornzichverderzaluitbreidenensterkinaantalzaltoenemen.Opditmomentishetdeenigesoortdiesnelverjongtensterkinaantaltoeneemt.Ditiseenontwikkelingdieindegatengehoudenmoetwordenomdathetuiteindelijkzalkunnenleidentoteenverarmingvanhetbosje.
Functionerenenknelpunten:Hetbosjefunctioneertprima,maarerzijnopkortetermijnenkelekleinebeheersmaatregelennoodzakelijk.Deforsezomereikenlangsderandzijngoedgesnoeid,maardebomendieinhetbosjestaankunnenweleendoodhoutsnoeibeurtgebruiken.Zekergezienhetintensievegebruikvanhetbosjedoorkinderen(fietscrossen)isditraadzaam.Dezelfdebomenondervindenookhindervandeonder-standigeconiferendiedebomenvanonder‘oppoetsen’.Omookindetoekomsteenduurzaambosjetekunnenbehoudenzouhetraad-zaamkunnenzijnomeengroepjejongebomenintebrengen.De
20
keuzemoetdangemaaktwordentussengroenblijversenbladverlie-zendesoorten.Beukenhaagbeukbijvoorbeeldisconcurrentiekrach-tigerenkangoedsamengaanmetdeesdoorn.Doorwatmeerlichttecreërenkandestruiketageinderandookverdergroeien.
2.� Mees Ellecom HetbosjeMeesinEllecomiseenbelangrijkstukjeboscentraalgele-geninhetdorp.Behalvehetaanderandvanhetdorpgelegenland-goedAvegoor,vormthetbosjehetenigestukjegroeninhetdorp.Eersteindrukensoortensamenstelling:Bijdeentreeheeftheteenwatparkachtigkaraktervanwegehetklei-nepleintjemetenkelespeeltoestellen.Hetbosjeisintweeafzonder-lijkeafdelingentebeschrijven.Hetzuidelijkdeeliseengrotendeelsdonkerbeukenbosmetnaastbeukookzeerforselindes,zomereiken,indezuidpunt,tammekastanjeeneenzeergroteplataan.Ookstaanerenkelesparrenentaxusbomen.Demeestebomenzijnvitaal.Hetbosjezelfisvrijdonkermetweinigondergroei;inderandengroeithulst,hazelaar,rododendronenlijsterbes.Ookinditbosjezijnenkelelagehekwerkjesgeplaatst.Eenvandezehekjesmaaktinmid-delsonderdeeluitvanparcoursvoorcrossfietsers.InhetnoordelijkedeelheeftlangsdeBinnenwegvrijrecenteenforsebomenkapplaatsgevonden.Eengrootdeelvanhettak-entophoutisindenoordoost
randopgestapeld,langseenlagebeukenhaagwelkedeafscheidingvormtmet2wadi’s.Hetzojuistgekaptedeelisdeelsweeringeplantmetdiverseboom-enstruiksoorten;tammekastanje,hazelaar,hulst,(rode)beuk,wintereik,goudiep.Debodemishieroverigensbehoor-lijkvochtigmetverschillendevochtindicatorenindekruidlaag.Aangrenzendaanditopendeel,langshetkinderdagverblijfaandebuitensingel,zijnforsebomengehandhaafd,beuk,douglas,linde,paardekastanje,tammekastanjeenthuja.
Ontwikkeling:Hetjongeopengekaptedeellangsdebinnenwegzalzichindekomendejarenherstellen.Nuzijnnogveelsporenvandekapzicht-baar,maardebomendiezijningeplantendiezichspontaanhebbenverjongdzullensnelopgroeienwaardoorhierbinnenafzienbaretijdeenjongengevarieerdopgaandboszalontstaan.Ditheefteenvou-digwegtijdnodig.Deouderedelenvanhetbosjezienervitaalengezonduit,metnamedebeukenenlindes.Hierzijnopkortetermijngeenspectaculaireontwikkelingenteverwachten.
Functionerenenknelpunten:AlsrecreatiebosjevoorinwonersvanEllecomfunctioneerthetbosjeprima.Welishetzodatdoorhetachterlatenvanhettak-entophout
21
tijdensdelaatstebomenkaphetnoordoostelijkedeelvanhetbosjeerrommeliguitziet.Inditparkachtigstadsbosjewashetafvoerenvanhetsnoeihoutwellichteenbetereoptiegeweest.VerderisinEllecomeenprojectgaandewaarbijhemelwaterwordtafgekop-peldvanhetrioolstelselwaarbijeeneffectopdegrondwaterstandisteverwachten.EenplotselingewaterstandsverhogingkangroteconsequentieshebbenvoormetnameouderebomeninhetbosjeaandeMeesweg.Dievitaliteitvandebomendientderhalvegoedtewordengemonitord.
2.8 Beekhuizenseweg VelpHetstadsbosjeaandeBeekhuizensewegligtindevillawijkvanVelpenisinfeitealeenovergangvandestedelijkeomgevingnaardeVeluwezoom.
Eersteindrukensoortensamenstelling:Hetiseenoverzichtelijk,langgerektbosjezonderwandelpadenendraagtvooreengrootdeelbijaanhetgroenekaraktervandewijk.Hetbosjeisaltijdperiodiekgedundwatgoedzichtbaarisaandeforseomvangdieeenaantalbomenheeftbereikt.WatdatbetreftishetbosjeaandeBeekhuizensewegeengoedvoorbeeldvanhoeeenstadsbosjeeruitkomttezienalsermetenigeregelmaateen
dunningwordtuitgevoerd.Meestinhetoogspringendzijndeforsezomereiken.Berkkomtookinlagereaantallenvoor,waarbijsommi-geexemplarenookeengroteomvanghebbenbereikt.TweeanderemengboomsoortenzijnenkeleexemplarenvanRobiniaengewoneesdoorn.Destruiketageisrijkmethulst,hazelaar,krent,meidoornenlijsterbes.Vrijveellichtbereiktdebodem;hierdoortiertbraamwelig.Inderandengroeithierendaarbrem.
Ontwikkeling:ErisenigeverjonginggeconstateerdvanRobiniaengewoneesdoornwaardoorverondersteldmagwordendatzonderingrependezetweesoortenindenabijetoekomstinaandeelzullentoenemen.Verjongingvaneikenberkzouinprincipeooktotdemogelijkhedenmoetenbehorenomdatervrijveellichtopdebodemkomt.Welkanhetzijndatdebraamvegetatiedeverjongingvansoortenbelemmert.
Functionerenenknelpunten:Hetbosjeheeftprimaireenaankledendefunctievandevillawijkenwordtnietgebruiktomtewandelen.Watdatbetreftfunctioneerthetbosjenaarbehoren.Erliggengeenknelpunteninofrondomhetbosje.Geziendeleeftijdvanderandbomenishetraadzaamdezeblijvendzonodigjaarlijkstecontrolerenopdoodhoutindekroon.
3. Richtlijnen voor het beheer
Nu de visie op de stadsbosjes is geformuleerd, de bosjes zijn beschreven en knelpunten en bosontwikkeling is besproken, kunnen de richtlijnen voor het beheer worden gemaakt. De richtlijnen zijn in feite maatregelen die in de verschillende bosjes uitgevoerd kunnen worden. Hiermee kan de visie vorm worden gegeven en wordt de bosontwikkeling in de gewenste situatie gestuurd. Belangrijke elementen die in de stadsbosjes aanwezig zijn, worden voor de toekomst veiliggesteld.
23
3.1 Eenmalige en jaarlijks terugkerende maatregelenDevisieopdestadsbosjesbevatbelangrijkehandvatenvoorhetformulerenvanbeheermaatregelen.Zoishetbelangvanmarkantebomenheelduidelijknaarvorengekomen.Deinventarisatieheeftopverschillendeplaatsenmarkantebomenaanhetlichtgebrachtdiedoornaastliggendebomenenigszinsinhetnauwgebrachtzijn.Devoordehandliggendeingreepluidtdan‘Markantebomenvrijstellen’.Indiendezemaatregelvooreenstadbosjewordtvoor-gesteld,ishetdebedoelingdatdebeheerdereenmarkanteboominhetveldherkentendezeextraruimtegeeft.Ditkandooreenboomdiedaarnaastgroeittekappen.Lichtconcurrentieisdaarbijhetmeestbelangrijkenerdientdanookgoednaardekroonruimtevandeverschillendebomengekekenteworden.Dezeparagraafbeschrijftdemaatregelendieindestadsbosjesuitgevoerdgaanworden.Hetzijnmaatregelendietijdenseenéénmaligedunningalleenofincombinatiemetanderemaatregelenuitgevoerdkunnenworden.Eénmaligbetekentinditgevaltijdensééndunningdieindebosjesuitgevoerdkanworden.Over5jaardienendebosjeswederombezochttewordenomtekunnenbepalenofeennieuwedunningsrondenoodzakelijkis.Sommigemaatregelenzullenjaar-lijksterugkomen.Inprincipezijnditmaatregelendiedegemeenteookaluitvoertmethetnormalestadsgroenbeheer.Hetbeheervandestadsbosjesveranderthierverderweinigaan.Tochishetbelang-rijkdezemaatregelenhiertebenoemen,omerzekervantezijndatdezeuitgevoerdworden.Eenmaatregelkanookeencontrolebetreffen,bijvoorbeeldopdoodhout.
3.2 Overzicht maatregelenHierondervolgendemaatregelendiedebeheerderkantoepassenbinnendestadsbosjes.Demaatregelenkunnenafzonderlijkofincombinatiewordentoegepast.Bijlage1bevathetoverzichtvandemaatregelendievoordestadsbosjesafzonderlijkvantoepassingzijn.
Maatregel 1. Markante bomen en boomgroepen vrijstellenDoelvandemaatregelishetaccentuerenvanmooie,opvallendebomenlangspadenenopenplekken,doordezeregelmatigvrijtestellen.Doorhetlatenuitgroeienvanmarkantebomenkrijgthetboseenhogerebelevingswaarde.Ondermarkantebomenwordenookbomenverstaanddiealsklimboomgeschiktzijn.UitvoeringMarkantebomenwordenruimvrijgesteldvananderebomen,zodatdekroonontwikkelingongestoordkanplaatsvinden.Hetbeheerisgerichtophetlatenontstaanvandiepelevendekronen.Ookjongebomendiezich(optermijn)totmarkanteboomkunnenontwik-kelenkomenvoorvrijstelleninaanmerking.Meerderemarkantebomenbijelkaar(groepen)kunneneenmooibeeldopleveren.Markantebomenkunnendanookgroepsgewijswordenvrijgesteld.
Maatregel 2. Inheemse en mengboomsoorten vrijstellenDoelvandemaatregelishetverhogenvanhetaandeelinheemseenmengboomsoorten.Ditkandoor(inheemse)mengbomenconse-quentvrijtestellen.Hetvoornaamstedoelvandeingreepisomdesoortensamenstellingvanhetbostesturenrichtingzomereik,berk,grovedenmetveelinheemsestruikvormers.
24
UitvoeringTijdensdedunningwordenvoornamelijkinheemsebomenvrijge-steld.Inheemsemengboomsoortendiesporadischvoorkomenkrij-gendaarbijdevoorkeurindienzevitaalzijnennoglangetijdmeekunnen.Gewoneesdoorn,oorspronkelijkuitZ.enM.Europa,wordtweliswaarbeschouwdalsinheemseboomsoort,maarheeftindestadsbosjesopverschillendeplaatsendeneigingomtewoekeren.Gewoneesdoornwordtnietbevoordeeldbovenandereboomsoor-ten,tenzijheteenzeermarkantexemplaarbetreft.
Maatregel 3. Structuur en stabiliteit verbeteren Doelvandezemaatregelishetverhogenvandestructuurvariatieendaarmeestabiliteitbinneneenopstand.Destructuurkanwordenverbeterddoorhetkronendakgroepsgewijstelichten.Hierdoorkomtopbepaaldelocatiesmeerlichtopdebodem,waardoordeaanwezigebomenenstruikendaarharderzullengaangroeienenereendiversestructuurontstaat.Degedachteisdatdaarmeedestabiliteitvandegeheleopstandtoeneemt.UitvoeringDeinhetbosaanwezigeverjongingwordtgroepsgewijsvrijge-stelddoorbomenuithetkronendakeromheenteverwijderen(groepsgewijslichten).Omeennatuurlijkbosmozaïektekrijgen,moetengroepsgroottesvariërenen,indienmogelijk,verjongingvanverschillendeleeftijdenwordenvrijgesteld.Ookkunnenaanwezigegateninhetkronendakverderwordenuitgebreid.Structuurga-tenkunnenookgecreëerdworden‘over’eenwandelpad.Doordeafwisselingvanopenengeslotenbosontstaateenaantrekkelijkengevarieerderbeeld.Doorbomeninderandteverwijderenkanhetzichtvanafeenwandelpadvaakheelverrassendworden.
Maatregel 4. Groepsgewijs inheemse bomen en struiken inbrengenDoelvandezemaatregelishetdoormiddelvanplanteninbrengenvangroepeninheemsebomen.Demaatregelkanwordeningezetnahetuitblijvenvannatuurlijkeverjongingvaninheemsebomen,
bijvoorbeeldomdatdemoederbomenontbrekenofomdaterteweinigruimteisvoorgroteverjongingsvlakten.Alsbinnen3jaarnaeendunninggeenverjongingopkomt,dientdezemaatregeltoege-pastteworden.Struikenkunneninsommigegevalleninderandenwordeningebracht.UitvoeringHetplantenwordtaltijdgroepsgewijsuitgevoerd.Erwordtgebruikgemaaktvanverenofkleinelaanbomen(maat8-10).Erwordtgeplantineenwild(natuurlijk)verband,dusnooitineenrijtje.Gemiddeldkanwordenuitgegaanvaneenplantverbandvan4x4m(kleinelaanbomen).Erwordtalleengebruikgemaaktvaninheemseboomsoortenzoalszomereik,berk,beuk,tammekastanjeoflinde.Ookstruikendienenalsgroeptewordeningebrachtomdatindivi-duelemengingvaakleidttotuitvalvanminderconcurrentiekrach-tigesoorten.
Maatregel 5. Dood hout creëren Doelvandemaatregelishetverhogenvanhetaandeeldoodhout.Ditkandoormiddelvanringenenvellen.Ringenkanechterinslechtsenkelegevallentoegepastwordenomdateengeringdeboomruim(anderhalfmaaldehoogte)vaneenwandelpadmoetstaan.Ditisslechtsmogelijkindegroterestadsbosjes.BijeensoortalsAmerikaanseeikishetgrotevoordeelvanringendatdeboomnietmeeruitloopt.Zowelinheemsebomenalsexotenkomeninaanmerking.UitvoeringRingenwordtalleentoegepastbijbomenmeteendbhgroterdan30cm.Hetringenwordttijdensdedunningmeteenkettingzaaguitgevoerd.Geringdebomendietochtedichtlangseenwandelpadstaanwordengekandelaberd.Eenboomwordtzodichtmogelijkbijhetmaaiveldgeringddoortweeondiepezaagsnedenrondomdestamaantebrengen:alleenhetspinthoutmagwordendoorge-zaagd.Inverbandmetdeveiligheidmoetdeboomaltijdmeerdan1,5xdeboomhoogtevaneenpadofwegstaan.
2�
Maatregel 6. Onderhoudssnoei/doodhout-snoei uitvoerenDemaatregelheefttotdoeldeveiligheidvanpersonenenverkeeroppadenenwegentegaranderen.Indelenmetoudbosenopverschillendeplaatseninderandenlangshetpadkunnenzwaredodetakkengevaaropleverenvoorwandelaars.Ookinhetkadervandezorgplichtishetbelangrijkdatdegemeentejaarlijkscontro-leertenindiennoodzakelijkeensnoeibeurtuitvoert.Dezemaatregelkandanookjaarlijksterugkeren,maarisgoedtecombinerenmetdejaarlijksecontrolevandegemeentelijkelaanbomen.UitvoeringDodetakkenwordenuitdebomenverwijderd.Wandelpadenwordenhierjaarlijksopgecontroleerd.
Maatregel 7. Uitheemse boomsoorten en groeiplaatsexoten inperkenOpverschillendeplaatsenindestadsbosjesissprakevanenigedominantieofiniedergevaleenontwikkelingindierichtingvanéénoftweeboomsoorten.HetgaatdaneigenlijkaltijdomuitheemseboomsoortenzoalsAmerikaanseeikenRobiniaofdegewoneesdoorn.Dezelaatstewordtgezienalseeninheemsegroeiplaatsexoot;gewoneesdoorngroeitvannatureoprijkereenvochtigerstandplaatsen.Zonderingreepzaldebosontwikkelinginverschillendestadsbosjesneigenrichtingeendominantievandegenoemdeboomsoorten.Inallegevallengaatdattenkostevaninheemseboomsoorten,vandestructuurendaarmeeookvandebelevingvandebosjesdoorbezoekers.Zonderingreepzullendezebosjesindenabijetoekomstverarmen.Demaatregelbetekentnietdateenbepaaldeboomsoortmetwortelenalwordtuitgeroeid.Hetkomtneerophetnegatiefselecterenvandebomentengunstevananderesoorten.UitvoeringHetnegatiefselecterenenverwijderenvanongewensteboomsoor-ten.Somsishetweghalenvaneenzaadbronalvoldoende.Doorgroepsgewijsteontmengen(binneneenafgebakendgebiedallebomenvanéénsoortverwijderen)kandirecteengewensterichtingvoordebosontwikkelingwordeningezet.Markanteuitheemse
bomendieeenzeerhogerecreatievewaardehebbenwordenbehouden.
Maatregel 8. Amerikaanse vogelkers bestrijdenDoelvandezemaatregelishetverwijderenvanAmerikaansevogelkers.Dezeexootmoetinalleopstandenwordenbestreden.Debelangrijksteredenhiervoorisdatdesoortmassaalverjongtendaardooreenbelemmeringvoordeverjongingvangewenstesoortenvormt/kangaanvormen.BijPrunusbestrijdingkomtaltijdnazorgkijken,maarhoebeterbestreden,hoelagerdekosten.UitvoeringAlleAmerikaansevogelkerswordtuitdeopstandverwijderd.Afhan-kelijkvandesituatiekanditdooruittrekkenofdoorafzetteneninsmerenmeteenbestrijdingsmiddel.Inallesituatiesiseenmeerja-rigenabehandeling(hetverwijderenvanzaailingen)noodzakelijk.
Maatregel 9. Hekwerk verwijderenIneenaantalvandestadsbosjeswordendewandelpadengeflan-keerddoorlagehoutenhekjes.Eenaantalvandehekjesisinverval-lenstaat.Ditzieterrommeliguitenopsommigeplekkenstaannogslechtspaaltjesmetuitstekendeverroestespijkers.Ditisnietwenselijk.UitvoeringOpplaatsenwaardehekjesinvervallenstaatzijnzullendezewordenverwijderd.Intactehekjesblijvenzolangbehoudenenwordentijdensdevolgendewerkgangbeoordeeldeneventueelverwijderd.
Maatregel 10. Niets doenBewustnietsdoenkanookgezienwordenalseenmaatregel.Dezemaatregelkanwordentoegepastinstadsbosjeswaardebosontwik-kelingopditmomentgunstigverlooptenwaardekomende10jaar,losvandoodhoutcontroles,geenmaatregelenuitgevoerdhoeventeworden.
4. Organisatie en communicatie
Belangrijk onderdeel van het beheer van de stadsbosjes is de organisatie van het uitvoerende buitenwerk en van de communicatie met omwonenden. Een aantal stappen zijn te onderscheiden die min of meer in chronologische volgorde uitgevoerd kunnen worden. Deze zullen in dit hoofdstuk worden toegelicht.
2�
4.1 Planning en organisatieBijhetbeheervanstadsbosjeskomen,netalsmetbossenennatuurterreineninhetbuitengebied,veelzakenkijken.Hieronderisdeaanpakbeschrevenvandeuitvoeringvanhetbeheerzoalsditisuitgevoerd.Indetoekomstkandezelfdewerkwijzeookgehanteerdworden.
Inventarisatie en toekennen maatregelenDeinventarisatievandebosjesenhettoekennenvanmaatregelenvindtplaatsinhetvoorjaarendezomer.Bomenzittendaninhetbladenbosontwikkelingisgoedzichtbaarenherkenbaar.Maatrege-lenwordengeformuleerdopbasisvanzakendieinhetveldaanhetlichtzijngekomen.Demaatregelenbiedenvoldoendehouvastaandebeheerderomtotgoedekeuzesinhetveldtekomen.
Communicatie en voorlichting Zodraduidelijkiswaarenwanneerwerkzaamhedengaanplaatsvindeniseengoedecommunicatiemetomwonendenvaneminentbelang.Mensenlopendandoorhetbos,zienverfopdebomenendenken:“aha,hetboskrijgteenonderhoudsbeurt!”Hetgrotevoor-deelhiervanisdatophetmomentdatbosarbeidersaanhetwerkgaanmensenalwetenwatertegebeurenstaat.
Flora en faunawetgevingDewerkzaamhedenindestadsbosjeswordenconformde‘Richt-lijnenZorgvuldigBosbeheer’uitgevoerd.Voorhetverwijderenvanenkelenestbomenvanroekwordtontheffingaangevraagd(conformFf-wet).Hierbijwordtuitdrukkelijkvermelddatdekoloniealsgeheelbehoudenblijft.Tenbehoevevandestabiliteitenveilig-heidishetechternoodzakelijkdatenkelebomen(AmerikaanseeikenRobinia)wordengekapttenbehoevevanzomereikenbeuk.Werkzaamhedenvindensowiesoplaatsbuitenhetbroedseizoenennogvoordatdeeersteroekennestgedraggaanvertonen.De
verwachtingisdatergeennegatieveeffectenzijnvoorderoeken-kolonie.
Aanmerken (blessen) van bomenHetblessenofaanmerkenvandebomenvindtplaatsinhetnajaar,nadatdepublieksvoorlichtingheeftplaatsgevonden.Detijdtussenhetaanbrengenvandeverfendedaadwerkelijkekapwordtzokortmogelijkgehouden,zodatdeopvallendeverfooksnelweeruithetbosisverdwenen.Tijdenshetblessenwordeneventuele(nieuwe)vragenvanbewonersbeantwoord.
Bomenkap, uitslepen en afvoerenZodradebomenzijngeblestkandedaadwerkelijkekapplaatsvin-den.Driebedrijvenwordenbenaderdvoorhetmakeneenofferte.Eénvandevoorwaardendiebijdezekaphoren,isdatmachinesnietdebosjesinmogenendekapdusmetbehulpvanmotorzaagwordtuitgevoerd.Hetuitslependientmetbehulpvaneensleeppaardtegebeuren.Hetwerkenmeteensleeppaardheeftalsvoordeeldatdeschadeaandeblijvendeopstandkleineris.Erwordengeensporengetrokkenendebodemwordtnietverdicht.Daarnaastkomthetwerkeninhetbosmetpaardenwatvriendelijkeroverdanmetluid-ruchtigemachines.
Nazorg en toekomstig beheerOndernazorgbestaatiniedergevalhetgoedopleverenvanhetbuitenwerkenhetmakenvaneenvervolgplanningvoorhetbeheerinhetvolgendjaar.Nadeuitvoeringvanditbeheerplanisdegemeenteinprincipeklaarvoordekomendepaarjaren.Watblijftisdejaarlijksecontrolevanbomenlangswegenenpaden,onderhoudvandepadenendenazorgvoorjongplantsoen.DebestrijdingvanAmerikaansevogelkersbehoortooktotdejaarlijksterugkerendemaatregelen.
Bijlage 1In deze bijlage worden per bosje de maatregelen, detailkaart en een situa-tiefoto weergegeven.
0 10 20 30 40 505Meters
Legenda
Admiraal Helfrichlaan Dieren
Naam van de kaart:
Opdrachtgever:
Project:
Projectnummer:
Bron data en ondergrond:
Schaal:
Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Admiraal Helfrichlaan Dieren
Gemeente Rheden
09032
Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 1.000
A4 landscape
1
juni 2009
0 10 20 30 40 505Meters
Legenda
Admiraal Helfrichlaan Dieren
Naam van de kaart:
Opdrachtgever:
Project:
Projectnummer:
Bron data en ondergrond:
Schaal:
Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Admiraal Helfrichlaan Dieren
Gemeente Rheden
09032
Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 1.000
A4 landscape
1
juni 2009
Admiraal Helfrichlaan
31
Bosje Admiraal Helfrichlaan Dieren
Oppervlakte 8.600m2
Beeld Grovedennenbos,sterkgemengdmetAmerikaanseeik.Enkeleanderemengboomsoortenhandhavenzich,berkenbeuk.Struiketageisslechtontwikkeldmetalleenlijsterbes.Ondergroeiontbreektnagenoeg.Hetbosjegrenstaandeoostzijdeaandesportvelden,tenwestenvanhetbosjeliggendeuitgestrektebossenvanHofteDieren.
Kenmerken -Volwassendichtenvrijdonkerbos-Weinigondergroei.-Doodhoutaanwezig,maarpotentieelgevaarlijkebomenreedsgeveld.-Nietechtherkenbaaralsopzichzelfstaandbosje.
Functie Natuurlijk
Beheer Hetbeheervanditbosjerichtzichvooralophetrealiserenvanveelstabiliteit.Ditkandoormiddelvanhetvrijstellenvandeaanwezigebeukenendemeestvitalegrovedennen.Bomenlangshethekwerkvanhetsportveldenlangshetpaddienenkritischbekekentewordenuitoogpuntvanveiligheidenzorgplicht.
Moment uitvoeren maatregelen Uitvoeringnajaar2009,daarnajaarlijksecontroleenvervolgbeheerin2014.
Uit te voeren maatregelen Maatregel1.MarkantebomenenboomgroepenvrijstellenMaatregel3.Structuurenstabiliteitverbeteren
Admiraal Helfrichlaan
32
0 30 60 90 120 15015Meters
LegendaBreukinklaan Dieren
Naam van de kaart:Opdrachtgever:Project:Projectnummer:Bron data en ondergrond:
Schaal:Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Breukinklaan DierenGemeente Rheden
09032Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 3.000A4 landscape1augustus 2009
0 30 60 90 120 15015Meters
LegendaBreukinklaan Dieren
Naam van de kaart:Opdrachtgever:Project:Projectnummer:Bron data en ondergrond:
Schaal:Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Breukinklaan DierenGemeente Rheden
09032Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 3.000A4 landscape1augustus 2009
33
Bosje Breukinklaan Dieren
Oppervlakte 54.830m2
Beeld HetstadsbosjeBreukinklaanbestaatuitverschillendedelenmeteenverschillendkarakter.Heteerstebosje(ziebijlage)iszeerstructuur-rijkmetzomereik,Amerikaanseeik,RobiniaenJapanselariks.Destruiketageiszeerdivers.Bosje2iseenstructuurrijkbosjemetalshoofdboomsoortenzomereik,groveden,Japanselariksenberk.Delenvanhetbosjezijnsterkgedund,staanwatmeeropenenhebbeneenrijkestruiklaag(ookmetplaatselijkveelbraam).Bosje3vormtdebuffertussendeHarderwijkerwegendetuinenvandeBreukin-klaan.Hetiseentypischeikenbos,lichtgemengdmetbeukenberk.Ditbosjezalwelsteedsijlerworden.Beukengewoneesdoornkrijgendandeoverhandendestruiketagekrijgtweinigruimtezichgoedteontwikkelen.HetdeellangsdeImbosgrenstaandievandeBreukinklaanenligtrondomeenbraakliggendeontwikkellocatie.GrenzendaandeImboslaanzelfisheteenhoogopgaandloofbosmetforsebeukenenzomereiken.Dewestzijdevanhetbosjegrenstaantuinen,isookvrijgeslotenmetoverwegendzomereiken,lichtgemengdmetberkengewoneesdoorn.Opvallendzijndeboomgroepenlangsdeopenplekendehaagbeukenindeoostzijde.Ameri-kaansevogelkerskomtinlageaantallenvoor.
Kenmerken -HetgrootstestadsbosjeenbelangrijkgroenelementinDieren.-Volwassenenstructuurrijkbosmetplaatselijkzeerdichteondergroei.-Ookopgaandebosdelenmetbomenmetkleinekronenenweiniggroeiruimte.-Staanddoodhoutaanwezig,somsd.m.v.ringen.
Functie Recreatie
Beheer Indeopendelenwordteenlichtedunninguitgevoerdgerichtopeenverdereontwikkelingvanhetbos.LosvanPrunusbestrijding,zijnerweinigtotgeenmaatregelennoodzakelijk.Deboomsoortensamenstellingendestructuurisdiverstenoemenenerliggenveelaan-knopingspuntenvooreennoggevarieerderennatuurlijkerbos.HetmeestwestelijkebosjelangsdeHarderwijkerwegwordtzorgvuldiggeblest.Dezomereikenmogenniettesnelwordenvrijgesteld(datverdragenzeslecht),maardekronenkrijgenwelmeerruimteomzichverdertekunnenontwikkelen.Ookdestruiketagekrijgtmeerlichtzodatdebufferfunctiebehoudenblijft.Markantebomenenboomgroepenrondombraakliggendterreinwordengoedvrijgesteld.Dezomereikeninhetwestelijkedeelhebbenmeerluchtenlichtgekregenendestruiketagekanzichhierweergoedontwikkelen.
Uit te voeren maatregelen Maatregel1.MarkantebomenenboomgroepenvrijstellenMaatregel2.InheemseenmengboomsoortenvrijstellenMaatregel3.StructuurenstabiliteitverbeterenMaatregel4.GroepsgewijsinheemsebomenenstruikeninbrengenMaatregel5.DoodhoutcreërenMaatregel6.Onderhoudssnoei/doodhout-snoeiuitvoerenMaatregel7.UitheemseboomsoortenengroeiplaatsexoteninperkenMaatregel8.AmerikaansevogelkersbestrijdenMaatregel9.Hekjesverwijderen
0 10 20 30 40 505Meters
Legenda
Haagbeukhof Dieren
Naam van de kaart:
Opdrachtgever:
Project:
Projectnummer:
Bron data en ondergrond:
Schaal:
Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Beekhuizen Velp
Gemeente Rheden
09032
Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 1.000
A4 landscape
1
juni 2009
0 10 20 30 40 505Meters
Legenda
Haagbeukhof Dieren
Naam van de kaart:
Opdrachtgever:
Project:
Projectnummer:
Bron data en ondergrond:
Schaal:
Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Beekhuizen Velp
Gemeente Rheden
09032
Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 1.000
A4 landscape
1
juni 2009
3�
Bosje Haagbeukhof Dieren
Oppervlakte 2.000m2
Beeld Openeiken-berkenbosjemeteenstruiklaagvanlijsterbes,vlierenkamperfoelieenenigeverjongingvangewoneesdoorn.Ookveelbraamenruigtekruidenzoalsbrandnetelenkleinspringzaad.Openplekbegroeidmetgrasenlagekruiden;erwordenhondenuitgelaten.
Kenmerken -Stukjegroeningeklemddoorachtertuintjes.-Geenfunctievoorwandelaars,maarwordtwelgebruiktdoorhondenbezitters.-Hekwerknoginredelijkestaat.
Beheer Vanuitdezorgplichtwordenmindervitalebomenverwijderd.Losdaarvanhoevendezeperiodegeenmaatregelentewordenuitgevoerd.
Uit te voeren maatregelen Maatregel6.Onderhoudssnoei/doodhout-snoeiuitvoerenMaatregel10.Nietsdoen
0 25 50 75 100 12512,5Meters
LegendaKraaienbosje Spankeren
Naam van de kaart:Opdrachtgever:Project:Projectnummer:Bron data en ondergrond:
Schaal:Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Kraaienbosje SpankerenGemeente Rheden
09032Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 2.000A4 landscape1Augustus 2009
0 25 50 75 100 12512,5Meters
LegendaKraaienbosje Spankeren
Naam van de kaart:Opdrachtgever:Project:Projectnummer:Bron data en ondergrond:
Schaal:Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Kraaienbosje SpankerenGemeente Rheden
09032Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 2.000A4 landscape1Augustus 2009
3�
Bosje Kraaienbosje Dieren
Oppervlakte 28.000m2
Beeld HetKraaienbosjewasvroegereentuinhorendebijhetlandhuisIJselsteyn.Dithuisisallangverdwenen,maardestructuurenveelkenmerkenvandetuinvandestijdszijnnogsteedszichtbaar.Oudeboomgroepenmetzomereik,beuk,paardekastanje,taxusentammekastanjezijnopvallendaanwezigmaarwordensteedsverder‘ingepakt’doorjongeRobiniaengewoneesdoorn.Plaatselijkisookzeerveelprunusaanwezigen,metnameindenoordwesthoek,komtookAmerikaanseeikvoor.Hetbosjewordtbevolktdooreenroekenkolonie.
Kenmerken -Zeermarkanteoudebomenenboomgroepen.-OntwikkelingrichtingesdoornenRobinia(ookveelverjongingvandezesoorten).-Plaatselijkveelprunus.-Diversestruiksoorten,metnameinderanden.
Functie Natuurlijk
Beheer Eeneerstedunningzalzichvoornamelijkrichtenopdenogaanwezigebosrelictenvandeoudetuin.BoomgroepenensolitairebomenwordenvrijgesteldvanesdoornenRobinia.
Uit te voeren maatregelen Maatregel1.MarkantebomenenboomgroepenvrijstellenMaatregel2.InheemseenmengboomsoortenvrijstellenMaatregel3.StructuurenstabiliteitverbeterenMaatregel7.UitheemseboomsoortenengroeiplaatsexoteninperkenMaatregel8.Amerikaansevogelkersbestrijden
Kraaienbosje
0 20 40 60 80 10010Meters
LegendaLorentzlaan Dieren
Naam van de kaart:Opdrachtgever:Project:Projectnummer:Bron data en ondergrond:
Schaal:Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Lorentzlaan DierenGemeente Rheden
09032Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 2.000A4 landscape1augustus 2009
0 20 40 60 80 10010Meters
LegendaLorentzlaan Dieren
Naam van de kaart:Opdrachtgever:Project:Projectnummer:Bron data en ondergrond:
Schaal:Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Lorentzlaan DierenGemeente Rheden
09032Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 2.000A4 landscape1augustus 2009
3�
Bosje Lorentzlaan Dieren
Oppervlakte 34.800m2
Beeld HetbosvanaandeLorentzlaaniseenoverwegenddennenbosmetveelmengingvaneikenbeuk,berkenAmerikaanseeik.Zijnsommigedelendonkermetweinigondergroei,anderestukkenzijnopenermetverjongingvaneikenbeukenmeteenrijkestruiketage.Prunusisintensiefbestredenenkomtinlageaantallenvoor.Opvallendestruiksoortenzijnhulstenlijsterbes,maarookmeidoorn,hazelaarenkrentwordtaangetroffen.Hierendaarzijnplekkenmetbraamtevinden.Verspreidligtveelliggenddoodhout(meestgroveden).
Kenmerken -Dichtenopsommigeplekkenzelfsdonkerhoogbos.-Delenmetweinigondergroei,behalvewatlagebraamenklimop.-Plaatselijkhoogaandeelaandoodhout.-Struikpartijeninderanden.-Verjongingvanbeukenzomereik.
Functie Recreatie
Beheer Eendunningheeftteneerstetotdoelhetbosjealsgeheelstabielerenevenwichtigertemaken.Erzijnverschillendemengbomenenstruikenaangetroffenendebedoelingisdatdezemengingendiversiteitbehoudenenversterktwordt.Opplekkenwaarverjongingaanwezigis,wordtmeerlichtgecreëerdomdezejongeboompjesdekanstegevenzichverderteontwikkelen.
Uit te voeren maatregelen Maatregel1.MarkantebomenenboomgroepenvrijstellenMaatregel3StructuurenstabiliteitverbeterenMaatregel5.DoodhoutcreërenMaatregel6.Onderhoudssnoei/doodhout-snoeiuitvoerenMaatregel7.UitheemseboomsoortenengroeiplaatsexoteninperkenMaatregel8.AmerikaansevogelkersbestrijdenMaatregel9.Hekjesverwijderen
Lorentzlaan
0 10 20 30 40 505Meters
Legenda
Meidoornlaan Dieren
Naam van de kaart:
Opdrachtgever:
Project:
Projectnummer:
Bron data en ondergrond:
Schaal:
Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Meidoornlaan Dieren
Gemeente Rheden
09032
Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 1.000
A4 landscape
1
juni 2009
0 10 20 30 40 505Meters
Legenda
Meidoornlaan Dieren
Naam van de kaart:
Opdrachtgever:
Project:
Projectnummer:
Bron data en ondergrond:
Schaal:
Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Meidoornlaan Dieren
Gemeente Rheden
09032
Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 1.000
A4 landscape
1
juni 2009
41
Bosje Meidoornlaan Dieren
Oppervlakte 2.130m2
Beeld Kleinstadsbosjemetverschillendeoudeneikenenmetinderandeneenbehoorlijkdiversestruiklaagbestaandeuithazelaar,krent,lijsterbes,vlier,meidoornenSpaanseaak.Binneninishetbosjewathollermetweinigondergroei.Welenkeleforseeikenmetdaaronderenkele(kwijnende)coniferen.Ookberk,eenjongerebeukenesdoornkomenvoor.
Kenmerken -Oudebomenrondomenmiddeninhetbosje.-Inderandeenbegroeiingmetdiversestruiksoorten.-Inhetbosjeontbreektondergroeigrotendeels.-Wordtgebruiktomintefietscrossen.
Functie Recreatie
Beheer Deoudeeikenwordenvrijgestelddoordeonderstandigeconiferenteverwijderen.Ookenkelejongerebomenwordenvrijgesteld.Hetiswenselijkdestruiklaaginderandenverderteontwikkelen.Ditkandoormeerlichttecreëren,extrastruikenintebrengenincombinatiemeteen(tijdelijk)draadraster.
Uit te voeren maatregelen Maatregel1.MarkantebomenenboomgroepenvrijstellenMaatregel4.GroepsgewijsinheemsebomenenstruikeninbrengenMaatregel6.Onderhoudssnoei/doodhout-snoeiuitvoeren
Meidoornlaan
0 10 20 30 40 505Meters
Legenda
Mees Ellecom
Naam van de kaart:
Opdrachtgever:
Project:
Projectnummer:
Bron data en ondergrond:
Schaal:
Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Mees Ellecom
Gemeente Rheden
09032
Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 1.000
A4 landscape
1
juni 2009
0 10 20 30 40 505Meters
Legenda
Mees Ellecom
Naam van de kaart:
Opdrachtgever:
Project:
Projectnummer:
Bron data en ondergrond:
Schaal:
Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Mees Ellecom
Gemeente Rheden
09032
Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 1.000
A4 landscape
1
juni 2009
43
Bosje Mees Ellecom
Oppervlakte 9.740m2
Beeld BosjeMeesheefteenparkachtigkaraktereniszeerdiversmetimposantehogebomenenboomgroepen.Erisééndichtendonkerdeelmetvoornamelijkforsebeuken,lindeseneenplataan.Ondergroeibestaathierdeelsuitklimop;eendeelisonbegroeid.Strui-kenwetenzichinderandentehandhaven,maarhetdonkerebosgedeeltewordtookdoorkinderenmetcrossfietsjesgebruikt.Inhetopengedeeltezijnrecenteenaantalbomengeveld.Rondomzijnenkeleforsebomengespaard,beuk,douglas,lindeenenkelekastanjes.Erisherplantmetdiverseboomsoorten(tammekastanje,rodebeuk,wintereik,goudiep).
Kenmerken -Imposante,hogebomeneneendiversesoortensamenstelling.-Openenvochtigedelendeelsherplantmeteenverscheidenheidaanboomvormers.-Diversestruikvormers.-Bosjewordtintensiefgebruiktdoorkinderen/inwonersvanEllecom.
Functie Recreatie
Beheer Losvanonderhoudssnoeiendoodhout-snoeizijnerdezebeheersperiodegeenmaatregelennodig.Weldientdevitaliteitvandebomenscherpindegatengehoudentewordenvanwegedeteverwachtengrondwaterstijging.Ditkanvoordeoudebomengroteconsequentieshebben.
Uit te voeren maatregelen Maatregel6.Onderhoudssnoei/doodhout-snoeiuitvoerenMaatregel9.NietsdoenMaatregel9.Hekjesverwijderen
Mees
0 10 20 30 40 505Meters
Legenda
Mees Ellecom
Naam van de kaart:
Opdrachtgever:
Project:
Projectnummer:
Bron data en ondergrond:
Schaal:
Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Mees Ellecom
Gemeente Rheden
09032
Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 1.000
A4 landscape
1
juni 2009
0 20 40 60 80 10010Meters
Legenda
Beekhuizen Velp
Naam van de kaart:
Opdrachtgever:
Project:
Projectnummer:
Bron data en ondergrond:
Schaal:
Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Beekhuizen Velp
Gemeente Rheden
09032
Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 2.000
A4 landscape
1
juni 2009
0 20 40 60 80 10010Meters
Legenda
Beekhuizen Velp
Naam van de kaart:
Opdrachtgever:
Project:
Projectnummer:
Bron data en ondergrond:
Schaal:
Formaat:
Datum:
Gemeente RhedenTopografische Dienst Emmen
Versie:
Beekhuizen Velp
Gemeente Rheden
09032
Stadsbosjes Gemeente Rheden
1: 2.000
A4 landscape
1
juni 2009
4�
Bosje BeekhuizensewegVelp
Oppervlakte 6.380m2
Beeld Overzichtelijkeikenbosmetforseoudebomen,lichtgemengdmetberk,Robiniaengewoneesdoorn.Rijkestruiketagemethulst,hazelaar,krent,meidoornenlijsterbes.Vrijveellichtbereiktdebodem,waardoorbraamweligtiert.Inderandengroeithierendaarbrem.Erlopengeenwandelpadendoorhetbosjezelf,erkanalleenrondomgelopenworden.Inhetverledenishetbosjeenkelemalengedundwaardoorveelbomeneenforseomvanghebbengekregen.
Kenmerken -Watoudereikenbosjeaanderandvanhetdorp.-Veelsoortenstruikenmetveelbraamindeondergroei.-Recreatie-Erzijndezeperiode,behalvedoodhout-snoei,geenbeheersmaatregelennoodzakelijk.
Uittevoerenmaatregelen Maatregel6.Onderhoudssnoei/doodhout-snoeiuitvoerenMaatregel9.Nietsdoen
Beekhuizen
4�
Rheden pleegt onderhoud stadsbosjes DegemeenteRhedengaatdekomendewinterperiodeonderhoudplegenaandestadsbosjes.Doelvanhetonderhoudisomdeecolo-gischekwaliteitvandebosjesoppeiltehouden.Eenbelangrijkuitgangspuntishetverwijderenvaneenaantalbomenomvoldoen-deruimtetebiedenaandeoverblijvendebomen.Erkomtdoorhetverdwijnenvanbomenmeerlichtindebosjes.Daarnaastwordennietallebomendiewordenomgezaagdookafgevoerd.‘Doodhout’levertnamelijkeenbijdrageaandeverscheidenheidinbegroeiingenbodemgesteldheid.
IndegemeenteRhedenbevindenzichachtstadsbosjes:vijfinDieren,eeninEllecom,eeninSpankereneneeninVelp.Eenstads-bosjeligtbinnendebebouwdekom,engrenstdaardoormeestalaantuinenvanparticulieren.
Opditmomentzijndestadsbosjestedichtbegroeid;erstaanteveelbomenopeenkleinoppervlak.Ermoetenkeuzesgemaaktworden.Degemeenteheefthiervooreenstadsbosbeheerplanlatenopstellen.Als‘blijvende’bomenwordenbomengekozenwaarvanteverwachtenisdatzeindetoekomstwaardevolzijn.Ditkanzijnomdatheteenmooieboomis,maarookomdatdeboomwaardevolisvoordenatuur,bijvoorbeeldvoorvogels.Omdezebomenruimtetegevenmoetenanderebomenverwijderdworden.
Eendeelvandeomtezagenbomenblijftliggeninhetbos.Ookwordteenkleinaantalbomenaandevoetingezaagd,waarnaze‘opstam’sterven.Zoweldeliggendealsdestaandebomenleveren
als‘doodhout’eenbijdrageaandeverscheidenheidinbegroeiingenbodemgesteldheid.Doorhetverdwijnenvaneenaantalbomen,komterextralichtindebosjesenkunnenzadenontkiemen.Bijhetverwijderenvandebomenwordtnatuurlijkrekeninggehou-denmetaangrenzendetuinen.Veiligheidstaatdaarbijvoorop.
InformatievooraanwonendenMensendiedichtbijdestadsbosjeswonenhebbenvandegemeen-teeenuitgebreideinformatiebriefontvangen.Daarnaastwordenvoorhenspecialeinformatiebijeenkomstengeorganiseerd:
Datum: zaterdag12septemberLocatie: ImboslaaninDierenTijd: 10.00uurVerzamelen: voordeingangvandegemeentewerf,hoekImbo-slaan/Meidoornlaan
Datum: zaterdag12septemberLocatie: KraaienbosjeinSpankerenTijd: 12.00uurVerzamelen: Zutphensestraatweg9inSpankeren
Datum: zaterdag19septemberLocatie: LorentzlaaninDierenTijd: 10.00uurVerzamelen: startopdehoekLorentzlaan/Eykmanlaan