belarus. ancestral palaces and manors

32
Rodowe pałace i dwory

Category:

Documents


2 download

DESCRIPTION

Belarus. Ancestral Palaces and Manors

TRANSCRIPT

Page 1: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Rodowe pałace i dwory

Page 2: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Rodowe p a ł a c e i d w o r y Mapa obiektów

1. Pałac Rumiancewów-Paskiewiczów 22. Zespół pałacowy Sapiehów 43. Pałac Pusłowskich 64. Pałac Butrymowicza 85. Pałac Bułgaków 106. Pałac Umiastowskich 127. Dwór Gatowskiego 138. Pałac Gubernatora 149. Pałac Wałowiczów 1610. Dwór w Przyłukach 1811. Pałac Archijereja 2012. Pałac Rdułtowskich 2213. Pałac Potiomkina 2414. Pałac Tyzenhausa 2615. Pałac Tyszkiewiczów 28

str.

1

3

2

4

5

6

8

7

9

10

11

13

12

14

15

Mińsk

Page 3: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

apiehowie, Rumiancewowie, Paskiewiczowie, Czapscy, Tyzenhausowie... W przepięknych pałacach, bogatych rodowych majątkach i dworach, wybudowanych przez znanych architektów, panował duch oświecenia, spotykali się ludzie wykształceni o

postępowych poglądach. Chlubą właścicieli były zbierane z pasją ogromne biblioteki, kolekcje obrazów i oranżerie z rzadkimi w naszej szerokości roślinami. Przykładowo hrabia Pusłowski miał własny zwierzyniec, Sapiehowie zadziwiali teatrem i największą w Wielkim Księstwie Litewskim biblioteką, Tyzenhaus stworzył muzeum ornitologiczne...

Starożytne mury przechowują liczne legendy o skarbach, widmach i podziemnych labiryntach.

Zapraszamy Państwa zobaczyć oryginalną architekturę „gniazd rodzinnych”, przejść się ścieżkami i alejami parków, napełnić duszę światłem Historii i na długo zachować wspomnienia o spotkaniu z błękitnooką Białorusią.

Rodowe pałace i dwory

Narodowa Agencja Turystyki Białorusi

Page 4: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Pałac Rumiancewów-Paskiewiczów

Pałac Rumiancewów-Paskiewiczów stoi na stromym brzegu rzeki Soż we

wspaniałej oprawie romantycznego parku krajobrazowego. Pierwszym właścicielem i budowniczym był feldmarszałek Piotr Rumiancew-Zadunajski, któremu „wieś Homel” podarowała Katarzyna II za zasługi wojenne. Staraniem właścicieli posiadłości – znanych w Imperium Rosyjskim rodzin wojskowych i działaczy państwowych Rumiancewów i Paskiewiczów – powstał unikalny zespół przyrodniczo-architektoniczny.

Obecnie to jeden z najbardziej atrakcyjnych dla turystów obiektów. Należą do niego pałac, sobór Świętych Piotra i Pawła, niedaleko którego jest kaplica i grobowiec rodzinny Paskiewiczów. Kaplica była pierwszym zabytkiem odnowionym w kraju po wojnie.

W ekspozycji zebrano ponad 150 tysięcy eksponatów, wśród których trafiają się prawdziwe rarytasy. Niestety większość cennych rzeczy zginęła bez śladu. Jednak zdarzają się czasami ciekawe znaleziska. Tak na przykład wróciła z Woroneża brązowa bogini Pokoju, która niegdyś ochraniała spokój kanclerza. Jest to jedna z trzech kopii marmurowej rzeźby Włocha Antonio Kanova. Homelska bogini wykonana jest z metalu (35 pudów brąnzu) przez mistrza peterburskiego Deput-Malinowskiego. Prawdziwy skarb pałacu – egzemplarz Ewangelii Piotra Mścisławca datowany 1575 rokiem – trafił do muzeum za naszych czasów.

Homel, obwód homelski

2

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 5: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Park pałacowy to wspaniały przykład sztuki ogrodowej końca XVIII – początku XIX ww. Projektem krajobrazu zajmował się polski architekt Adam Idźkowski. Jego autorstwa jest obraz z widokiem na pałac (ten obraz umieszczono na banknocie o nominale 20 tysięcy), którego rekonstrukcją i przebudową kierował.

Page 6: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Białoruskim Wersalem nazywany jest zespół pałacowy w Rużanach,

wybudowany na początku XVII wieku. Była tu rodowa rezydencja Sapiehów. Najbardziej znaczący ślad w historii zostawił Lew Sapieha. Wykształcenie zdobył na uniwersytecie w Lipsku, w wieku 33 lat został powołany na stanowisko kanclerza Wielkiego Księstwa Litewskiego. Lew Sapieha stał na czele komisji, która pracowała nad stworzeniem Statutu Wielkiego Księstwa Litewskiego 1588 roku, pełniącego właściwie funkcje konstytucji państwowej i działającego na Białorusi do 1840 roku.

Początkowo w Rużanach w 1617 roku wybudowano niedostępną twierdzę, w czteropoziomowych podziemiach przechowywano arsenał bojowy, prowiant, ważne dokumenty. Istnieje wersja, że podziemne przejście łączyło pałac z kościołem w Synkowiczach i pałacem w Kosowie.

Podczas wojny północnej (1700 – 1721) murowany pałac został prawie doszczętnie zburzony. Okresem drugich urodzin posiadłości stały się lata 1784 – 1788. Architekt Jan Samuel Becker na zlecenie Aleksandra Sapiehy stworzył prawdziwe cudo. Półkoliste arkady ciągnęły się od skrzydeł głównego budynku, łącząc go z budynkami bocznymi i bramą wjazdową z przylegającymi z obu stron oficynami. Pałac w Rużanach słynął z teatru, którego wyposażenie techniczne było jak na tamte czasy wspaniałe, a także z bogatej galerii obrazów. Chlubą właścicieli była również największa w Wielkim Księstwie Litewskim biblioteka.

Zespół pałacowy Sapiehów

Rużany, rejon prużański,obwód brzeski

4

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 7: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

...Obecnie o dawnej świetności świadczą fragmenty pałacu, arkady, bramy wjazdowej z dębowym kartuszem i girlandą. A poszukiwaczom skarbów nie daje spokoju mit o leżących pod ruinami skarbach wpływowych magnatów...

Page 8: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Pałac Pusłowskich

Kosowo, rejon iwacewicki, obwód brzeski

Znany przemysłowiec hrabia Wandalin Pusłowski wybudował rezydencję

podmiejską w uroczysku Mereczewszczyna 1,5 kilometra od Kosowa. Ogromna budowla w stylu neogotyckim – zębata balustrada wzdłuż całego budynku, graniaste wieże na rogach, strzelnice w ścianach, otwory okienne i drzwiowe w kształcie wąskich strzelistych łuków – prawdziwa średniowieczna twierdza. Dwanaście wież zamku symbolizowały miesiące roku. Został wybudowany w taki sposób, że każdego roku słońce dwa i pół dnia oświetlało jeden pokój, a system wewnętrznych przejść i okien dawał promieniom możliwość trafić do każdego zakątka zamku. Istnieje legenda, że w „dzień pokoju” dekorowano go i cieszono się słonecznym dniem właśnie tu.

Według świadectw współczesnych w rezydencji były 132 sale i żadna nie była podobna do poprzedniej. Każde pomieszczenie miało własną nazwę i przeznaczenie. W jednym z nich o czarnych marmurowych ścianach podłoga była szklana, a pod nogami gości pływały kolorowe rybki. W Czarnej sali grano w karty. Białą salę wyróżniał wyszukany wystrój, urządzano tu bale. Ściany pokoi zdobiły gobeliny i drogie dywany. Wszystkie sale ogrzewano kominkami zdobionymi rzeźbionym marmurem i statuetkami.

6

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 9: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Na parterze zamku mieścił się zwierzyniec, dzisiaj żywa jest legenda, że w nocy z klatki wypuszczano lwa. Król zwierząt przechadzał się korytarzami, ochraniając spokój domowników. Podobno można usłyszeć „głos” zamku: wystarczy postukać w ścianę po lewej stronie od głównego wejścia, na wysokości około dwóch metrów.

Jak większości zabytków historycznych Białorusi, „biografia” pałacu Pusłowskich pełna jest smutnych wydarzeń: zmieniali się właściciele, wywożone były cenne przedmioty, nie miały dla niego litości przyroda, wojny, pożary. Jednak nawet teraz majestatyczność pałacu porusza wyobraźnię...

Page 10: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Pałac budowano na zamówienie znanego finansisty Mateusza

Butrymowicza. Pierwszy kamień do fundamentu przyszłej budowli założył król Rzeczypospolitej Stanisław August Poniatowski. Budynek jest unikalny ze względu na swoją architekturę typu przejściowego – od baroku do klasycyzmu z improwizacją kanonicznych form w poszczególnych fragmentach i elementach. Z baroku został plan z wklęsłymi krzywoliniowymi zarysami części narożnych, owalny kształt głównej sali, tradycyjny podział fasady na dwa poziomy kontrastowe według zdobienia.

Budynek jest symetryczny. Trzy korpusy stanowią dziedziniec otwarty w stronę rzeki Piny. Środkowy korpus jest przeznaczony dla pomieszczeń dla gości, w bocznych są pokoje mieszkalne i gabinety. Centralne miejsce zajmuje sala owalna, wysunięta do przodu i otwarta na taras. Ten fragment fasady w kształcie swoistego wykuszu jest najbogaciej zdobiony.

Wspaniałe wnętrza pałacu po silnym pożarze 1901 roku niestety nie zachowały się. Były stracone obrazy holenderskich mistrzów, zabytkowe żyrandole weneckie, wschodnie dywany, gobeliny i kolekcja pasów słuckich. Specjaliści zakładają również, że w okresie pierwszej wojny światowej wywieziono stąd mnóstwo prac Napoleona Ordy.

Pałac Butrymowicza

Pińsk, obwód brzeski

8

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 11: Belarus. Ancestral Palaces and Manors
Page 12: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Pałac Bułgaków

Żylicze, rejon kirowski, obwód mohylewski

Pałac robi wrażenie swoimi rozmiarami. Bogaty szlachcic Ignacy

Bułgak zamierzał wybudować najpiękniejszą rezydencję na Białorusi, a więc na budowie nie oszczędzał.

Zespół stworzył litewski architekt K. Podčašynskis w klasycznych tradycjach początku XIX wieku. Pałac to zespół różnopiętrowych budynków. Część główna – piętrowy budynek, do którego dobudowane są dwa krótkie boczne korpusy. W jednym był kościół, w drugim – oranżeria tropikalna. Część przylegającego do pałacu skrzydła różni się kompozycją fasady i kształtem wycięć okiennych.

Główne wejście otwiera duży westybul o krzyżowym sklepieniu. Drzwi prowadzą do pokoi parteru, schody na piętro – do pokoi gościnnych. W wykończeniu wnętrz wykorzystano elementy wspaniałegpo dekoru, dużo drewnianych elementów.

Ignacy Bułgak był miłośnikiem muzyki, dlatego we wszystkich pomieszczeniach jest świetna akustyka. Jest nawet specjalne potajemne piętro, którym muzycy nie zauważeni przez gości mogli przedostać się na balkony, gdzie grali. Właściciel pięknego pałacu niestety zmarł wkrótce po zakończeniu budowy. Jego spadkobiercą został syn Edgar.

Pałac Bułgaków miał szczęśliwy los. Przetrwał wszystkie wojny: nie spadła na niego żadna bomba, nigdy nie został dotknięty pożarem.

10

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 13: Belarus. Ancestral Palaces and Manors
Page 14: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Posiadłość hrabich Umiastowskich to kopia pałacu króla Rzeczypospolitej

Stanisława Augusta Poniatowskiego w Łazienkach.

Klasyczny piętrowy budynek z placem spacerowym na płaskim dachu organicznie wkomponował się w otoczenie. Okna łukowe belwederu zdobiły kolorowe witraże. Nad wejściem głównym na czterech kolumnach porządku korynckiego urządzono otwartą lodżię z mozaikową podłogą. Pierwsze piętro zdobiły ażurowe balkony, do szczytów budynku były dołączone niższe objętości z otwartymi tarasami. Rozkład wewnętrzny i wystrój także wykonane w stylu „warszawskim”: marmurowe kominki, oryginalny wzór posadzki, malowidła na ścianach.

Wokół rezydencji założono park angielski ze sztucznym zbiornikiem wodnym i cumowiskiem dla łodzi. W zarzecznej części parku mieścił się wysoki oktogonalny skarbiec z galerią-arkadą wzdłuż budynku. W oddzielnych pomieszczeniach znajdowały się magazyny, stajnia, kaplica rodzinna, gorzelnia i serownia.

Ostatni właściciel Władysław Umiastowski przekazał posiadłość Uniwersytetowi Wileńskiemu w charakterze bazy naukowej o specjalizacji przyrodniczej i rolniczej. Czas zachował praktycznie wszystkie ważniejsze budynki dworu, po wnętrzach zostały tylko fragmenty sztukaterii pod sufitem i mozaiki z płytki podłogowej.

Pałac Umiastowskich

Żemysław, rejon iwski, obwód grodzieński

12

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 15: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Dwór Gatowskiego

Zespół pałacowo-ogrodowy powstał na zamówienie generała lejtenanta inżynierii

Michała Gatowskiego w drugiej połowie XIX wieku, zachował się w

dobrym stanie.

Zespół obejmuje pałac, oficynę, budynki gospodarcze i wspaniały park z brzozowymi i lipowymi alejami. Przez park ku rzece prowadzi kanał z trzema mostkami.

Pałac budowano w latach 1890-1893, doskonale łączą się w nim dwa style architektoniczne – neogotycki i neorenesansowy. Dachy wież, wykusze, dachy mansard i dymniki dodają obliczu bydynku szczególnego uroku. Oryginalne połączenie czerwonej cegły i białego tynku czyni fasady pałacu niezwykle wyrazistymi.

Rozkład wewnętrzny pałacu stanowi anfiladę sal, urządzonych w różnych stylach: romańskim, arabskim, renesansowym, francuskim z czasów panowania Ludwika XVI. Piękno dekoru podkreśla sztukateria, kunsztowna rzeźba i fryzy, ornamenty na ścianach. Przemyślano każdy element: świeczniki, brązowe statuetki, kryształ wenecki, fajansy angielskie, francuską porcelanę.

W kolekcji obrazów zebranej przez właściciela dworu były dzieła Ajwazowskiego, Semiradzkiego i innych słynnych malarzy (przeważnie XIX wieku).

Czerwony Brzeg, rejon żłobiński,

obwód homelski

13

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 16: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Pałac to jeden z zabytków starego Witebska przechowujący pamięć o

ostatnich 150 latach historii miasta.

Mieściła się tu rezydencja wszystkich gubernatorów obwodu witebskiego. Bardzo krótko (1853-1854) stanowisko wicegubernatora obejmował rosyjski pisarz I. Łażecznikow.

W wyglądzie budynku, wzniesionego w końcu XVIII wieku na wysokim brzegu Dźwiny Zachodniej, dostrzec można wpływ rosyjskiej architektury klasycznej. Główny budynek jest dwupiętrowy, środkowa wystająca część z elementami porządku architektonicznego. Budynek zwrócony ku rzece jest piętrowy; parter jest licowany, okna są prostokątne, pierwsze piętro zdobią wycięcia łukowe.

Rezydencję gubernatorów upatrzył sobie Napoleon. 3 sierpnia (15 sierpnia według kalendarza nowego stylu) 1812 roku pałac stał się świadkiem obchodów 43-lecia cesarza Francji.

Pałac Gubernatora

Witebsk, obwód witebski

14

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 17: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Podczas rewolucji październikowej w pałacu obradował Komitet Wojskowo-Rewolucyjny, który proklamował ustalenie władzy radzieckiej w mieście i gubernii, odbywała się pierwsza gubernialna konferencja RSDRP w Witebsku. W czerwcu 1919 roku na poszerzonym posiedzeniu gubernialnego komitetu wykonawczego w Witebsku wystąpił M. Kalinin.

Page 18: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Pałac Wałowiczów

Swiatsk, rejon grodzieński, obwód grodzieński

Pałac dla magnatów Wałowiczów zbudował w 1779 roku włoski architekt

Giuseppe Sacco w stylu barokowym z elementami klasycyzmu.

Zespół składa się z trzech korpusów: centralnego i dwóch oficyn. Główny korpus z dwoma bocznymi połączony jest półkolistymi galeriami. Główne schody, sale, pokój gościnny i inne pomieszczenia skupione są w jednym budynku. Wykorzystano tam popularną w tamtych czasach kompozycję fasady z trzema ryzalitami. Każdy z lekko wystających ryzalitów posiada podwójne pilastry. Boczne ryzality wieńczą wygięte frontony.

Bocznym ryzalitom w fasadzie parkowej przeciwstawiony jest pięciogonowy występ głównych sal zdobiony pilastrami i zakończony pięknym dachem. Wyposażenie wnętrz trwało do końca XVIII wieku. Wykorzystano przy tym dwa typy dekoracji – sztukatorską i malarską.

W Swiatsku żywa jest legenda o tym, jak córka pana Wołowicza zakochała się w koniuchu. Rozgniewany ojciec kazał utopić chłopca w stawie, a dziewczynę – żywcem zamurować w ścianie pałacu. Powiadają, że w nocy widmo córki chodzi po domu...

Pałac Wałowiczów mieści się blisko Kanału Augustowskiego i może stać się atrakcyjnym miejscem dla turystów.

16

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 19: Belarus. Ancestral Palaces and Manors
Page 20: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Dwór w Przyłukach z jego wyszukanym gotyckim kształtem słusznie uważany

był za jeden z najładniejszych na ziemi mińskiej. Rezydencją rodu Czapskich został w 1872 roku i do 1917 roku był ich własnością.

W posiadłości dominował wspaniały pałac neogotycki z mnóstwem wież i wieżyczek, blankami i fasadami w duchu romantyzmu. Wnętrza pałacowe wyglądały „dość skromnie”. Obok pięknej posadzki i pozłacanej sztukaterii na suficie w pokojach gościnnych dokumenty odnotowały wykonany z dębu i skóry komplet, meble rocaille w stylu Ludwika XV, dwa fortepiany, pianino, piękne szafy, kufry gdańskie, obrazy Jana Matejki, portrety rodzinne, miniatury XVIII-XIX ww., srebra, porcelanę saską i francuską...

...Od bramy wjazdowej, wykonanej w kształcie graniastych pylonów z kulami na górze, do pałacu prowadzi aleja o szerokości 8 metrów. Jej długość wynosi 365 kroków – tyle, ile jest dni w roku.Jedna z legend głosi, że rezydencję przebudowano ze starego

Dwór w Przyłukach

Przyłuki, rejon miński, obwód miński

18

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 21: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

klasztoru. I wkrótce pojawiły się plotki o mieszkającym w pałacu widmie...

Obecnie w pałacu mieści się Białoruski Instytut Naukowo-Badawczy Ochrony Roślin.

Page 22: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Pałac Archijereja

Mohylew, obwód mohylewski

Pałac archijereja Jerzego Koniskiego, znanego działacza prawosławnego,

wzniesiono według projektu wileńskiego architekta Jana Glaubitza.

W wyglądzie pałacu widoczne są typowe cechy barokowe: plastyka fasad, wnęki, skomplikowany rysunek obramień. Wysoki o ciekawym kształcie dach budynku harmonizuje z wyglądem fasad.

Rozkład zespołu początkowo miał odpowiadać zasadzie symetrii: w głębi miejskiego kwartału mieścił się sam pałac, przed nim po prawej i po lewej stronie były cele klasztorne, tworzące dziedziniec. Ażurowym metalowym ogrodzeniem cele łączyły się z główną bramą wjazdową.

Budynek pałacu stanowi zwarty prostokąt o występach-ryzalitach w częściach narożnych. Pomieszczenia wewnętrzne były dość duże. Centralną część parteru zajmował westybul i sala przyjęć. Na pierwszym piętrze mieściły się pokoje właściciela, gabinet i biblioteka. W środkowej części pałacu jest drugie piętro – attykowe: pokoje są małe, prawdopodobnie przeznaczone były dla służby i gości.

20

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 23: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Budynek zachował się częściowo. Obecnie Pałac Archijereja to pomnik historyczno-architektoniczny jednego z najstarszych miast Białorusi.

Page 24: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Pałac nad brzegiem Snowienki wybudował w 1827 roku Kazimierz

Rdułtowski – białoruski szlachcic, absolwent Oksfordu, doktor filozofii. Budynek robi wrażenie swoimi rozmiarami: długość wynosi 140 metrów, pierwotnie było w nim 100 pokoi i sala dla gości.

Architektura pałacu jest zwarta. Proporcjonalność i elegancja portyków z pięknym rysunkiem kapiteli, ażurowe ryzality o szerokich trójdziałowych oknach na dwa piętra, skromne zdobnicze wstawki koło łukowych wykończeń okien nadają jego fasadom smukłość i majestatyczność.

Centralna część pałacu i ochronne ryzality – na dwa piętra. Boczne skrzydła są parterowe: lewe ma otwartą galerię – kolumnadę, a prawe – kolumnadę przylegającą do ściany głównej. System tworzenia objętości jest bardzo prosty: w niezbyt głębokich płaskich wnękach mieszczą się okna z sandrykami, a w górnej części ściany – płaskorzeźba z ornamentem roślinnym. Sala gościnna o powierzchni 100 m2 urządzona jest dość skromnie. Sufity i podłogi nie są zdobione. Tylko górna część ścian sali zdobiona jest gzymsem. Elementem zdobniczym oprócz alkowy jest duży artystycznie wykonany piec kaflowy.

Pałac Rdułtowskich

Snów, rejon ńeswiżski, obwód miński

22

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 25: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Pałac Rdułtowskich uważany jest obecnie za jeden z najpiękniejszych zabytków klasycyzmu.

Page 26: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Pałac Potiomkina to pomnik architektury wczesnego klasycyzmu. Wzniesiony

według projektu architekta Starowa (autora Pałacu Tauryckiego w Petersburgu) w latach 1778-1787. Murowany piętrowy budynek z anfiladowym rozkładem pomieszczeń. W środku każdego piętra mieszczą się okrągłe sale wychodzące poza obrys pałacu w stronę dziedzińca.

Architektoniczno-artystyczne wykończenie fasad posiada cechy stylu pseudogotyckiego. Główną fasadę zdobią graniaste pylony z blankami, strzeliste wycięcia okienne. Fasady pałacowe od strony parku wykonane są w stylu klasycznym.

Grzegorz Potiomkin był człowiekiem o bogatej wyobraźni. Pałac w Kryczewie jest tego potwierdzeniem. Powierzchnia unikalnego budynku wynosi 1120 m2, murowane ściany mają 90 cm grubości i każda jest nośna. Wnętrza ponad 40 sal były bogato zdobione sztukaterią, kominki i piece – oryginalnym kaflem. Do ganku pałacu przylegał park krajobrazowy, do naszych czasów zachowało się kilka starych lip.

Pałac Potiomkina

Kryczew, obwód mohylewski

24

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 27: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Z lotu ptaka widać, że pałac ma kształt litery „E”. W ten sposób faworyt cesarzowej zademonstrował wierność Katarzynie. Cesarzowa odwiedziła pałac 19 stycznia 1787 roku podczas podróży po nowych guberniach.

Page 28: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Pałac Tyzenhausów został wzniesiony w końcu XVIII wieku. Mieszkał tu znany

ornitolog Konstanty Tyzenhaus – autor wielu prac naukowych. W swoim majątku założył muzeum ornitologiczne, w pałacu pracowała katedra wyjazdowa Uniwersytetu Wileńskiego.

Duży murowany budynek wzniesiono w stylu klasycystycznym, na planie „П”. Północną część budynku Konstanty całkowicie wyposażył dla zajęć nauką i sztuką. Były tu również gabinety zoologii, mineralogii i etnografii. W pałacu działała szkoła baletowa i świecka, manufaktura produkcji pasów i papieru.

Po lewej stronie znajdowały się pokoje ze sztukaterią i marmurowymi kominkami, ściany zdobiły obrazy Leonarda da Vinci, Rubensa, Veronesego, Tintoretta, Breigela, Dürera. Rodzina właściciela (żona Konstantego, dwie córki i syn) mieszkała w zachodniej bardziej skromnej części pałacu. Pałac otaczał piękny park z fontannami i rzeźbami. W podziemiach pałacu archeolodzy znaleźli rozgałęzioną sieć przejść, ciągnących się, ich zdaniem, dziesiątki kilometrów.

Pałac Tyzenhausa

Postawy, obwód witebski

26

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 29: Belarus. Ancestral Palaces and Manors
Page 30: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

Pałac jest zabytkiem architektury klasycystycznej. Jego „biografia” jest ściśle

związana z historią Wołożyna. W 1803 roku miasto za 100 tysięcy złotych kupuje hrabia Józef Tyszkiewicz, starosta wileński. I od razu rozpoczyna budowę rezydencji.

Zespół pałacowo-ogrodowy wznoszono według projektu A. Kosakowskiego w miejscu, gdzie kiedyś było średniowieczne grodzisko. Za trzy lata w centrum Wołożyna pojawiła się okazała rezydencja hrabiowska.

W centrum pałacu znajdowała się piętrowa oranżeria z kopułą, rosły tu drzewa pomarańczowe, palmy i inne rozkosze tropikalne. Za pałacem ku rzece ciągnął się park krajobrazowy założony jeszcze w XII wieku.

Zespół pałacowy, w którym obecnie mieszczą się urzędy administracyjne, składa się z trzech piętrowych korpusów. Dwa są jednakowe, rozmieszczone naprzeciwko siebie, trzeci zaś – prostopadle, zamyka przestrzeń dziedzińca.

Architektura zespołu pałacowego odpowiada wymaganiom klasycyzmu: rozbudowane portyki, artystycznie zarysowane elementy porządku architektonicznego, proste obramowania wycięć. Charakterystyczna dla klasycyzmu jest kompozycja fasad: zbudowana jest na kontraście zwartych bocznych skrzydeł i bogatego pod względem plastyki centralnego portyku.

Pałac Tyszkiewiczów

Wołożyn, obwód miński

28

Rodowe p a ł a c e i d w o r y

Page 31: Belarus. Ancestral Palaces and Manors

УП «Национальное агентство по туризму», концепция, 2008© УП «Национальное агентство по туризму», составление, 2008© УП «Национальное агентство по туризму», текст, 2008© УП «Национальное агентство по туризму», фото, 2008Г. Заборский, фото, 2008© СООО «Иммо-Траст», перевод на польский язык, 2008

По заказу Министерства спорта и туризма Республики БеларусьУП «Национальное агентство по туризму», 2008Беларусь, г. Минск, пр-т Победителей,19, тел. : +375 17 226-91-17.ЛИ №02330/0133480 выдана 30.03.2005 Министерством информации Республики Беларусь.

Формат 60X90/8. Усл. печ. л. 4. Уч.-изд. л. 4,99Заказ №1172. Тираж 1500 экз.ISBN 978-985-6871-08-8Отпечатано в ОДО «Геопринт», ЛП №02330/0148701 выдана 30.04.2004 Министерством информации Республики Беларусь

Page 32: Belarus. Ancestral Palaces and Manors