beleidsplan vrijetijdseconomie gemeente drimmelen€¦ · toegelicht worden. 1. het beleidsplan...

2014-2018

NL RNT

Wim van Hooff en Sandra Versteegen

November 2013

Beleidsplan Vrijetijdseconomie Gemeente Drimmelen

Beleidsplan Vrijetijdseconomie 2014 – 2018 Gemeente Drimmelen. Eindrapport. November 2013

2

Beleidsplan Vrijetijdseconomie 2014 -2018

Gemeente Drimmelen

Eindrapport

November 2013

NL RNT

Wim van Hooff

Parkstraat 1b

NL - 4818 SJ Breda

T 076 533 5531

F 076 533 5631

M 06 28 97 16 86

E [email protected]

W www.nlrnt.nl

Versteegen Support & Promotions

Sandra Versteegen

Parkstraat 1b

NL – 4818 SJ Breda

T 076 5221490

F 076 5207172

E [email protected]

W www.versteegensupport.nl

mailto:[email protected]

http://www.nlrnt.nl/

http://www.versteegensupport.nl/


3

Inhoud

1 Inleiding ...................................................... 5 1.1 Aanleiding .......................................... 5 1.2 De opdracht ...................................... 6 1.3 Overige uitgangspunten.................. 6 1.4 Werkwijze ............................................ 7 1.5 Leeswijzer ............................................ 8

2 Analyse....................................................... 9 2.1 Inleiding ............................................... 9 2.2 Evaluatie beleidsplan 2008 .............. 9 2.3 Evaluatie Toeristisch Platform ........ 14 2.4 Marktanalyse .................................... 16 2.5 Beleidsanalyse ................................. 21 2.6 Geactualiseerde SWOT-analyse... 24 2.7 Ontwikkelopties voor Drimmelen .. 26 2.8 Uitkomsten innovatiesessie ............ 26 2.9 Samenvattende conclusies ........... 26

3 Beleidsvisie vrijetijdseconomie ............. 29 3.1 Inleiding ............................................. 29 3.2 Rollen gemeente en ondernemers29 3.3 Beleidsvisie op hoofdlijnen ............. 30

3.4 Doelen en doelstellingen ............... 32 3.5 Profilering en doelgroepen ............ 32 3.6 Projectenclusters .............................. 33 3.7 Promotie en verkoop ................... 33 3.8 Organisatie ........................................ 34

4. Actieplan en organisatie ...................... 37 4.1 Inleiding ............................................. 37 4.2 Uitwerking projecten ....................... 37 4.3 Organisatie en samenwerking ...... 56 4.4 Kosten en financiering .................... 58 4.5 Monitoring ......................................... 59

Bijlagen ........................................................ 61 Bijlage 1. Geïnterviewden .................... 61 Bijlage 2. Deelnemers aan de

innovatiesessie en diverse workshops

.............................................................. 62


4


5

1 Inleiding

1.1 Aanleiding

De gemeente Drimmelen, gelegen in het

westelijk deel van de provincie Noord-

Brabant, is een plattelandsgemeente

met een overwegend agrarisch karakter.

Echter bekend is Drimmelen vooral

vanwege haar ligging aan het Nationaal

Park De Biesbosch en de vele watersport-

mogelijkheden.

Toeristisch-recreatief gezien komt over

Drimmelen een ambivalent beeld naar

voren. Mensen die er nog nooit geweest

zijn, zullen Drimmelen waarschijnlijk alleen

van De Biesbosch kennen en daarnaar

toe komen voor een vaartocht in dit

prachtige gebied. Zij die er wel eens

geweest zijn, weten dat het ook

aangenaam fietsen en wandelen is langs

de vele, typisch Brabantse dorpjes.

De gemeente Drimmelen wil zich sterker

profileren op het gehele gebied van

vrijetijdsbesteding. Dit vraagt om nieuw

beleid om zich beter te kunnen

positioneren en daarmee het imago te

verstevigen en te verbeteren met als

doel meer tevredenheid onder de

bewoners, meer bezoekers en meer

bedrijvigheid. Het valt echter niet mee

om hiertoe sturend op te treden omdat

in de vrijetijdssector heel veel partijen

actief zijn, die allemaal hun eigen

belangen en ideeën hebben.

Daarom vraagt een beleidsplan niet

alleen om een sterke en visionaire

aansturing van bovenaf - de top-down

benadering -, maar tegenwoordig vooral

om initiatieven en inzet van mensen die

het gebied maken en gebruiken. Een

aanpak van onderaf is dus noodzakelijk –

de bottum-up benadering.

Net als bij veel andere gemeente geldt

ook voor Drimmelen dat de vraag naar

vernieuwing van het productaanbod

telkens weer op de agenda komt, maar

te weinig tot actie leidt vanuit de spelers

in de markt. Terwijl het voor iedereen

duidelijk is, dat het juist daar wel

vandaan moet komen.

De directe aanleiding om te komen tot

het opstellen van een beleidsplan

vrijetijdseconomie is dat het beleidsplan

Recreatie en Toerisme uit 2008 aan

herziening toe is. Enerzijds omdat

projecten (groten)deels uitgevoerd zijn,

anderzijds omdat de

(markt)omstandigheden flink veranderd


6

zijn. Daarnaast geeft de gemeente in de

Toekomstvisie 2020 aan dat zij zich de

komende jaren sterker wil profileren op

toeristisch-recreatief gebied.

Met andere woorden, het is tijd voor

actualisatie en nieuwe speerpunten die

aansluiten bij de gewijzigde

omstandigheden, nieuwe trends en ook

wel voor een nieuwe werkwijze. Deze

nieuwe werkwijze heeft al zijn weerslag

gekregen in de manier waarop dit

beleidsplan is opgesteld, namelijk in

nauw overleg met ondernemers en

belangengroepen. Zij zullen immers meer

dan vroeger het voortouw moeten

(gaan) nemen bij de uitvoering van

projecten.

Aan adviesbureau NL RNT uit Breda is de

opdracht gegeven invulling te geven

aan dit nieuwe Beleidsplan

Vrijetijdseconomie Drimmelen.

1.2 De opdracht

Voor het op te stellen beleidsplan

Vrijetijdseconomie hanteert de

gemeente de volgende definitie:

“Vrijetijdseconomie omvat de gehele

toeristisch-recreatieve sector, inclusief

horeca en detailhandel. Het betreft alle

activiteiten op het gebied van vrije tijd

waardoor inwoner, toerist en recreant

graag in de gemeente (ver)blijven, zoals

fietsen, wandelen, varen, evenementen,

natuur, cultuur, winkelen, sporten,

horecabezoek etc.”

Binnen dit brede kader waarin het

beleidsplan vorm moet krijgen, moet

daarbij invulling gegeven worden aan:

Het actualiseren van de reeds

bestaande SWOT-analyse om daarmee

goed inzicht te krijgen in het huidige

toeristisch-recreatieve aanbod de

gemeente en in de toekomstige kansen

en bedreigingen.

Het evalueren van het beleids- en

actieplan uit 2008.

Het evalueren van de werkwijze van het

Toeristisch Platform Drimmelen en de zes

werkgroepen daarbinnen.

Het in beeld brengen van

belemmerende weten regelgeving en

de mogelijkheden van deregulering.

Het benoemen van de kansen op

toeristisch-recreatief gebied enerzijds en

die voor horeca en detailhandel

anderzijds, inclusief het leggen van

duidelijke verbindingen tussen deze

sectoren.

Het adviseren over de wijze van

betrokkenheid van ondernemers in het

algemeen en dat van het Toeristisch

Platform in het bijzonder bij de uitvoering

van het beleidsplan.

Het beschrijven van de

duurzaamheidaspecten (de 3 P’s).

Het uitwerken van een financiële

paragraaf voor de actiepunten en

projecten die uit het beleidsplan naar

voren komen en waaruit ook blijkt dat

marktpartijen grotendeels

verantwoordelijk zijn voor de uitvoering

van projecten.

Het benoemen van de

subsidiemogelijkheden voor de diverse

onderdelen van het beleidsplan.

1.3 Overige uitgangspunten

In de vorige paragraaf is de opdracht en

de vragen en doelen die voor het

beleidsplan relevant zijn beschreven.

Daarnaast heeft de gemeente enkele

andere uitgangspunten voor dit plan

benoemd, welke hieronder kort

toegelicht worden.

1. Het beleidsplan dient een heldere

beschrijving te geven van de huidige

stand van zaken en hoe de gemeente

de komende 4 jaar invulling wil geven

aan de vrijetijdseconomie.

2. Het beleidsplan moet aansluiten bij

actueel gemeentelijk en overig

overheidsbeleid.

3. Het beleidsplan moet ook een concreet

actieplan bevatten. Duidelijk moet zijn

dat een groot deel van die acties en

projecten gedragen en uitgevoerd zullen

moeten worden door de vrijetijdssector

zelf en dat de gemeente meer en meer


7

in de rol van stimuleren, faciliteren en

ondersteunen terecht komt.

4. Het beleidsplan heeft vooraleerst

betrekking op het grondgebied van de

gemeente Drimmelen. Gegeven het

‘gemeentegrens’ overschrijdende

gedrag van de toerist en recreant, zal

vraag en aanbod vanuit de regio

eveneens in ogenschouw worden

genomen. Niet alleen zal de

samenwerking met andere regionale

organisaties worden beschouwd,

vrijetijdsontwikkelingen en voorstellen

dienen een logisch verband te krijgen

met hetgeen in de regio aanwezig is.

Bovendien zal ook het relevante

provinciale en regionale beleid kort en

bondig worden meegenomen.

5. Input vanuit de sessie op 30 januari 2013

met ondernemers rondom de haven van

Drimmelen dient meegenomen te

worden in de analyse en actiepunten.

1.4 Werkwijze

Om te komen tot het nieuwe beleidsplan

is er in drie fases gewerkt. In iedere fase

heeft er een ander proces

plaatsgevonden, maar zijn steeds weer

alle spelers in het veld nadrukkelijk

betrokken. Hieronder worden die fases

kort toegelicht.

Fase I. Inventarisatie, evaluatie en

analyse

Deze fase bestond vooral uit het

inventariseren van marktinformatie , het

evalueren van het vorige beleidsplan (uit

2008) en het voeren van gesprekken met

een aantal ondernemers en organisaties

in het werkveld ‘vrijetijdseconomie’. Deze

fase is afgesloten met een analyse en de

voorbereiding van de kaders voor de

creatieve tweede fase.

Fase II. Ontwikkeling nieuwe concepten

De tweede fase was de creatieve fase.

De bevindingen uit fase I zijn wel

gebruikt, maar er is onder leiding van

externe deskundigen op het gebied van

concept-ontwikkeling en praktijkkennis

(horeca, detailhandel en toerisme)

gewerkt aan nieuwe kansrichtingen voor

Drimmelen. Dit heeft plaatsgevonden in

een tweetal stappen: eerst een plenaire

innovatie sessie gevolgd door drie

specifieke workshops. In die workshops is

er een verdiepingsslag gemaakt: de

resultaten uit de innovatiesessie zijn

vertaald in concrete actiepunten.

Tussen deze twee stappen is er een

tussenrapportage opgesteld en

besproken. In deze tussenrapportage zijn

conclusies getrokken over de nader uit te

werken concepten uit de innovatiesessie,

dit mede op basis van de analyses uit de

eerste fase.

Fase III. Uitwerking beleid en acties

Na de workshops is een het concept

beleids- en uitvoeringsplan opgesteld.

Uitgangspunt voor het uitvoeringsplan


8

zijn op de mogelijkheden die

marktpartijen zien en de

financieringsbronnen( subsidies) die er te

vinden zijn om acties uit te kunnen

voeren. Dit aspect en de organisatie

vormen belangrijke onderdelen in deze

fase.

1.5 Leeswijzer

In het volgende hoofdstuk wordt een

korte beschrijving van het huidige

vrijetijdsproduct gegeven alsmede een

analyse van de huidige situatie. Daarin

wordt tevens ingegaan op de

evaluatievragen, marktontwikkelingen

en de uitkomsten van de innovatiesessie.

Van daaruit worden conclusies

getrokken over de nader uit te werken

aspecten van het beleidsplan.

In hoofdstuk 3 wordt het toekomstige

vrijetijdsbeleid beschreven, bestaande

uit een visie, projectclusters en een

organisatievoorstel.

Hoofdstuk 4 behandeld uitvoeringsplan,

inclusief actiepunten, werkwijze en

financiering.

In een losse bijlage zijn de uitkomsten uit

de innovatiesessie en van de uitgebreide

doelgroepenanalyse opgenomen.


9

2 Analyse

2.1 Inleiding

Om te komen tot een goed nieuw

beleidsplan vrijetijdseconomie is het

allereerst noodzakelijk om een gedegen

analyse uit te voeren. In aansluiting op

de in de opdracht gestelde vragen

bestaat deze uit een grondige evaluatie

van het beleidsplan uit 2008 (zie par. 2),

een evaluatie van het Toeristisch

Platform Drimmelen (zie par. 3) en een

markten beleidsanalyse (zie par. 4 resp.

5). Al deze evaluaties en analyses

worden vervolgens samengebracht een

geactualiseerde SWOT-analyse (par. 6).

Vanuit de SWOT-analyse is er een

overzicht gemaakt van doelgroepen en

ontwikkelopties voor de

vrijetijdseconomie Drimmelen (par. 7).

Vervolgens heeft er een innovatiesessie

plaatsgevonden met een vijftiental

personen uit het gehele werkveld vrijetijd.

Daaruit zijn veel ideeën naar voren

gekomen. Deze ideeën zijn

geconfronteerd met en geplaatst in de

ontwikkelopties voor Drimmelen (par. 8).

Van daaruit zijn conclusies getrokken

over de nader uit te werken

ontwikkelingsconcepten (par. 9).

2.2 Evaluatie beleidsplan 2008

Het beleid- en actiedeel van dit plan

bestond uit 3 hoofdstukken:

Beleidsvisie recreatie en toerisme

(hoofdstuk 4)

Recreatie, toerisme en ruimtelijk beleid

(hoofdstuk 5) en

Actieplan (hoofdstuk 6)

Hieronder worden deze 3 hoofdstukken

afzonderlijk geëvalueerd.

De andere relevante onderdelen uit dit

beleidsplan betreffen de organisatie en

de SWOT-analyse. Zoals in de inleiding

van dit hoofdstuk is aangegeven worden

deze onderdelen in aparte paragrafen

(3 resp. 6) van dit hoofdstuk behandeld.

Evaluatie Beleidsvisie

De drie hoofddoelstellingen van het

beleid waren:

1. het positioneren van de gemeente als

toeristische bestemming aan het

Nationaal Park De Biesbosch, het

daartoe scheppen en beheren van een

aantrekkelijk pakket aan toeristische en

openluchtrecreatieve voorzieningen en

het mede zorg dragen voor een goede

promotie;


10

2. het creëren van heldere en stimulerende

voorwaarden waarbinnen het toerisme,

het toeristisch bedrijfsleven en

ondernemende burgers de kansen

kunnen benutten en

3. het initiëren en bestendigen van sterke

samenwerkingsverbanden tussen de

gemeente en de toeristisch-recreatieve

sector en tussen de gemeenten en

beherende organisaties in het Nationaal

Park De Biesbosch en directe omgeving.

Deze doelstellingen moesten bereikt

worden door:

het uitvoeren van het actieplan

het stimuleren en ondersteunen van

burgers, organisaties en ondernemers

het samenwerken met omliggende

gemeenten en het Parkschap NP De

Biesbosch

periodiek overleg met

vertegenwoordigers van de sector

het versterken van de verbinding met het

NP de Biesbosch

gezamenlijke promotie met het

bedrijfsleven

behoud en versterking van het

landschap

extra aandacht voor wellness, milieu en

watersport

In de visie zijn de doelstellingen verder

uitgewerkt naar doelgroepen, aanbod,

netwerken, promotie en de rol van de

gemeente.

Blikken we in algemene termen terug op

deze beleidsvisie dan is er overduidelijk

aan de doelstellingen gewerkt. Meer en

meer wordt de gemeente

gepositioneerd en gezien als

bestemming aan de Biesbosch. Ook aan

promotie is gewerkt, maar het kan altijd

meer uiteraard.

Of er inmiddels heldere en stimulerende

voorwaarden voor toerisme zijn, zodat

ondernemers en burgers de kansen

kunnen benutten, zijn de meningen van

geïnterviewden verdeeld. Regelmatig

wordt aangegeven dat het

‘stimulerende’ ontbreekt, dat het te lang

duurt voordat er een duidelijk antwoord

op een (toeristisch-recreatief)

voornemen komt en dat de

medewerking niet vanzelfsprekend is (er

wordt meer op de onmogelijkheden

gewezen dan op de mogelijkheden).

Het initiëren en bestendigen van

samenwerkingsverbanden met

ondernemers, organisaties,

buurgemeenten en het Parkschap is

goed geslaagd. Het

samenwerkingsverband Brabant aan de

Biesbosch heeft de nodige successen

bereikt, Drimmelen maakt onderdeel uit

van het Parkschap en de samenwerking

met ondernemers heeft gestalte

gekregen in o.m. het Toeristisch Platform

en het Bedrijven Netwerk Drimmelen.

In de beleidsvisie stonden ook nog een

aantal specifieke punten, welke

hieronder achtereenvolgens kort

besproken worden:

a. identiteit en imago als groen-blauwe

gemeente aan De Biesbosch: wordt

goed en consequent doorgevoerd, ook

in de website voortuinvandebiesbosch.nl

b. doelgroepenkeuze voor inwoners,

watersporters, dagjesmensen,

groepsdagtochten en vakantiegangers

in de regio: op deze doelgroepen wordt

wel consequent ingezet echter het

aantal acties om daadwerkelijk effect te

sorteren zijn te gering van omvang.

c. verbetering aanbod verblijf, vermaak en

verteer: ruimte hiertoe wordt goed

geboden door de gemeente, maar het

ontbreekt nog steeds aan een echt

stimuleringsbeleid.

Een gereguleerde overnachtings-

plaats voor kampers is nog niet

gerealiseerd (wel op campings); komt

veelal doordat de gemeente geen

grond heeft, dus het is meer aan de

markt om hierop in te spelen.

De planontwikkeling rondom Marina

Drimmelen is niet van de grond

gekomen; Marina Drimmelen is

verkocht, dus dit actiepunt ligt niet

meer bij de gemeente.

Een visie om de Oude Haven

aantrekkelijker te maken is er wel,

maar concrete acties hiertoe zijn nog

niet uitgevoerd; vanuit de Ruimtelijke.


11

Actieplan 2008 - 2012

Project Actie Doelgroep Uitvoerende instantie Kosten

Imago 1 Communicatieplan imago vorming

(samenvoegen met project 14)

toeristen algemeen TPD € 52.500

Water: verbindingen en

aanbod

2 Onderzoek en realiseren van een

voet/fietsveer of watertaxi naar Biesbosch

fietsers en wandelaars Gemeente € 25.000

3 Toets of vraag en aanbod

watersportbedrijven up to date is, innoveer

watersporters Gemeente € 15.000

Levendig Drimmelen 4 Plan voor aantrekkelijk centrum maken fietsers, wandelaars,

watersporters

Gemeente € 50.000

5 Workshops horeca watersporters, toeristen

algemeen

horeca € 7.500

6 Creëren van zwemstrandje met faciliteiten

(onderzoek)

toeristen algemeen gemeente./horeca € 25.000

7 Biesbosch activiteiten agenda toeristen algemeen Gemeente/Bibliotheek € 22.500

8 Evenementenbeleid stimuleren toeristen algemeen TPD, gemeente,

ondernemers

€ 75.000

Routes en voorzieningen 9 Onderzoek of er vrij liggende

fietswandelpaden gerealiseerd kunnen

worden.

fietsers gemeente € 10.000

10 Realisatie Wandelnetwerk wandelaars gemeente € 15.000

11 Meer rustplekjes langs de routes fietsers en wandelaars agrariërs € 25.000

12 Toeristische

Informatieborden/bewegwijzering

toeristen algemeen gemeente € 50.000

13 Beleefbaarheid van verdedigingswerken fietsers, wandelaars Overheid € 85.000

14 Stimuleren B&B (karakteristiek) fietsers, wandelaars gemeente € 5.000

Omliggende Steden en

attracties

15 Communicatie- en promotieplan grote

steden (samengevoegd met project 1)

toeristen alg, scholen,

natuurliefhebbers

TPD € -

€ 462.500


12


13

visie Drimmelen zal er een nieuw

actieplan hiervoor opgesteld worden.

De ontwikkeling van het Gat van den

Ham is wel verder gegaan al is de

verbinding met de Biesbosch aan de

overzijde nog niet concreet.

Het in dit gebied gewenste

outdoorcentrum is er niet gekomen

De historische objecten zoals Kleine

Schans en de Linie van den

Munnikenhof worden stapje voor

stapje beter beleefbaar.

Een nieuw aansprekend regionaal

evenement is niet van de grond

gekomen.

Het stimuleren van een meer

gevarieerd horeca-aanbod heeft

plaatsgevonden maar met zeer

beperkt resultaat.

De routenetwerken zijn verder

geoptimaliseerd; inclusief enige

aanvullende voorzieningen (zoals

bankjes en informatie).

Aan veerverbindingen vanuit Lage

Zwaluwe en Drimmelen wordt

gewerkt en heeft een eerste

bescheiden resultaat opgeleverd.

De recreatieve poortfuncties

Drimmelen en Lage Zwaluwe zijn

verbeterd; in Drimmelen is de

klantgerichtheid van het infocentrum

verbeterd en in Lage Zwaluwe is een

Toeristisch Overstap Punt (TOP)

gerecreëerd.

d. Over netwerken en promotie is hierboven

al het een en ander gezegd en komt

verder uitgebreid aan de orde bij de

evaluatie van het actieplan en het

Toeristisch Platform.

Evaluatie Ruimtelijk beleid

Aanbevelingen die in dit kader gemaakt

zijn voor het aankomende

bestemmingsplan buitengebied, waren:

Kamperen/minicampings: in principe op

elk adres in het buitengebied mogelijk;

aantal wordt niet beperkt; verruiming

van de periode naar 1 maart tot 1

december; omvang max 0,5 ha (aantal

standplaatsen onbepaald);

landschappelijke inpassing vereist; veilige

verkeerafwikkeling vereist.

Paalkamperen langs LAW-routes mag,

mits natuurlijke verdichting van het

landschap dat acceptabel maakt

Kamperplaatsen mogelijk, bijvoorbeeld

bij jachthavens

B&B is vrij tot max 10 personen en 5

kamers en appartementen tot max 20

personen in 5 appartementen; mits

voldoende parkeervoorziening en de

woonfunctie als hoofdfunctie behouden

blijft en door bewoner geëxploiteerd

wordt.

Kleinschalige horeca (max 100m2) ter

ondersteuning van de verkoop van

streekproducten of minicamping is

mogelijk

Evenementen en andere activiteiten in

het buitengebied zijn toegestaan mits

niet structureel van karakter

Praktisch al deze aanbevelingen zijn in

het voorliggende ontwerp

bestemmingsplan buitengebied

opgenomen, hoewel soms met andere

maatvoeringen en voorwaarden (bv.

onderscheid in mogelijkheden tussen

buitengebied met agrarisch perspectief

en overig gemengd gebied).

Evaluatie actieplan

In het actieplan zijn 15 projecten

benoemd en beschreven (zie pagina 11)

welke allemaal in de periode 2008-2012

uitgevoerd zouden moeten worden.

Geheel of (groten)deels uitgevoerde

projecten zijn: 1, 2, 4, 7, 8, 10, 11, 12, 13

en 14. Niet uitgevoerde projecten zijn: 5

en 15.

Enkele projecten die niet haalbaar

waren wegens diverse redenen zijn: 3

(geen animo in de sector), 6 (info

opgevraagd bij RWS, maar niet mogelijk)

en 9 (te duur). Project 4 is ingevuld

middels het Havenoverleg/sessie

Drimmelen. Hierin zijn veel ideeën

verzameld voor de korte en lange

termijn. Ideeën zijn er genoeg, nu moet

Drimmelen zelf nog gaan bruisen door

ideeën ook daadwerkelijk uit te voeren.


14

Binnen project 8 (evenementen

stimuleren) is initiatief genomen om het

Biebosch Streekfeest te organiseren. Dit

evenement heeft 3 jaar gedraaid; de

gemeente heeft het 2 jaar getrokken,

een ondernemer 1 jaar.

Conclusies

Uit de evaluatie blijkt een wisselend,

maar per saldo een positief beeld over

de uitvoering en resultaten. Aan veel

zaken, zoals doelstellingen,

samenwerking met andere organisaties,

doelgroepenbeleid, profilering, ruimtelijk

beleid en specifieke acties is goed

gewerkt en zijn beoogde resultaten

grotendeels gerealiseerd.

Tegelijkertijd is er op een aantal

specifieke actiepunten, zoals het

stimuleren/verbeteren van (nieuw)

aanbod, van de promotie en

evenementen, vrij weinig vooruitgang

geboekt. Om verschillende redenen zijn

in totaal 6 van 15 projecten niet

uitgevoerd. Dit maakt het overall

resultaat helaas wat minder overtuigend.

Dit wordt ook bevestigd vanuit de

interviews met betrokkenen. Ongeveer

de helft van de vijftien geïnterviewden

geven aan het beleidsplan en

actiepunten niet te kennen. Degenen

die wel weten dat er zo’n plan is, weten

niet (precies) welke projecten er in staan.

Bij het langslopen van de projecten

weten ze ongeveer te benoemen welke

er wel of niet zijn uitgevoerd.

De reden voor het niet of slechts

gedeeltelijk uitvoeren van geplande

projecten is soms ook niet helemaal

duidelijk. De uitvoering van projecten is

mede afhankelijk van initiatiefnemers. Dit

is één van de redenen waardoor

projecten niet zijn uitgevoerd. Aan

geld(gebrek) heeft het niet altijd

gelegen want de gemeente heeft in de

afgelopen jaren een reservebudget van

ca € 200.000 voor toeristisch-recreatieve

acties en projecten opgespaard (uit de

inkomsten van de toeristenbelasting;

welke maar deels besteed zijn voor

recreatieve projecten zoals een fietspad

bij Lage Zwaluwe, bijdrage aan het

Parkschap en voor de Kleine Schans).

2.3 Evaluatie Toeristisch Platform

Dit platform is gestart in 2010 naar

aanleiding van het Beleidsplan R&T

Drimmelen uit 2008. In dat plan werden

de hoofdtaken van het Toeristisch

Platform als volgt geformuleerd:

toezien op, stimuleren en daar waar

mogelijk actief ondersteunen van de

uitvoering van het projectenplan;

uitvoering geven aan de projecten op

het gebied van communicatie, promotie

en evenementen (projecten 1, 8 en 15);

zorg dragen voor de monitoring;

het stimuleren van andere (nieuwe)

ontwikkelingen op het gebied van

recreatie en toerisme;

het terugkoppelen naar en zorg dragen

voor draagvlak bij de achterban van

besluiten door het platform;

het geven van gevraagd en

ongevraagd advies over toeristisch-

recreatieve ontwikkelingen aan de

gemeenteraad;

het stimuleren van en invulling geven

aan samenwerking met andere

regiogemeenten en organisaties op het

gebied van recreatie en toerisme;

het jaarlijks opstellen van een

voortgangsrapportage.

Het platform moet zorg dragen voor een

goed communicatieplan, zodat alle

andere ondernemers in de gemeente

goed op de hoogte gehouden worden

en betrokken bij de toeristisch-

recreatieve ontwikkelingen in Drimmelen.

Met betrekking tot de samenstelling werd

voorgesteld: onafhankelijk voorzitter,

wethouder, ambtenaar, 6

vertegenwoordigers van de

ondernemersverenigingen uit elk dorp, 1

namens het toeristisch bedrijfsleven, 1

namens de horeca, 1 namens de

culturele organisaties, 1 namens de

landbouw/agrarische natuurvereniging.

In totaal dus ca 14 personen.


15

Huidige situatie:

Dit platform is actief sinds 2010

Het platform bestaat uit: 8 ondernemers

+ wethouder + beleidsmedewerker R&T;

de ondernemers zijn afkomstig uit

verschillende sectoren: horeca,

dagrecreatie (rondvaart),

pr/communicatie, agrarische

natuurvereniging, toerisme (verblijf),

cultuurhistorie

Tot voor kort werd het voorgezeten door

een onafhankelijk voorzitter (is eind 2012

gestopt)

Het platform komt 5x per jaar bijeen

Platform heeft geen officiële status

Om de uitvoering te bevorderen zijn er

werkgroepen opgericht:

pr/communicatie, cultuurhistorie,

routenetwerken, watersport, verblijf en

horeca. De eerste functioneert redelijk,

de rest matig.

Activiteiten in de afgelopen jaren:

Vergaderen en bespreken van

toeristisch-recreatieve ontwikkelingen in

de gemeente (zoals stand van zaken

Biesbosch bezoekerscentrum,

zondagopenstelling, jachthaven)

Ontwikkeling en onderhoud van de

website ‘voortuinvandebiesbosch.nl’ met

daarin informatie over de dorpen, de

Biesbosch, leuke uitjes, toeristische info

etc.; 60 bedrijven participeren in deze

website (waarvoor ze € 50 per bedrijf per

jaar betalen) en het trekt 30.000

bezoekers per jaar

Ontwikkelen en bijhouden van een

evenementen/activiteitenkalender

Organisatie Open Coffee café (elke

vrijdag van 9.00 tot 10.00 in Made)

Organisatie diverse

netwerkbijeenkomsten voor alle

toeristisch-recreatieve bedrijven

Zelfreflectie (verslag vergadering 4 april

2012):

Huidige structuur van het Platform staat

ter discussie

Achterban is onvoldoende op de hoogte

van de activiteiten van het platform en

de plannen van de gemeente;

communicatie richting die achterban

functioneert niet goed

Reacties uit interviews:

12 van de 14 geïnterviewden kennen het

Platform; 2 dus niet

3 van de 14 zitten zelf in het platform; de

andere kennen de samenstelling van het

platform niet of slechts een enkele naam

Die 11 weten ook niet het platform doet

of wat haar taak is

De 3 die er zelf in zitten vinden dat:

er veel te weinig uit het platform

komt;

het heeft geen concrete

doelstellingen;

goede ideeën blijven liggen;

het platform is niet uitvoeringsgericht

bezig

Conclusies:

ten opzichte van het oorspronkelijk

voorstel is de samenstelling grotendeels

tot stand gekomen (alleen de

watersportsector ontbreekt; actief

zoeken heeft helaas niets opgeleverd)

de beoogde taken worden maar deels

ingevuld:

de taak promotie (uitvoering projecten 1

en 8) redelijk tot goed

alle andere taken (stimuleren uitvoering

projectenplan, monitoren, stimuleren

nieuwe ontwikkelingen, advies richting

gemeenteraad, ed.) niet of nauwelijks

de communicatie naar de achterban

ontbreekt nagenoeg (behalve bij

netwerkbijeenkomst in maart 2013)

hierdoor is bij de achterban niet of

weinig duidelijk wat het platform doet of

waarvoor het is opgericht

de aansturing door de voorzitter en

vanuit de gemeente was niet goed

Slotconclusie:

Het Toeristische Platform is redelijk van de

grond gekomen, maar een herbezinning

op positionering, aansturing, doelen en

taken wordt gewenst en is noodzakelijk.


16

soort bedrijf / product aantal

Cafés en Restaurants 9 + 12

Hotels 2

Campings 8

Bed & Breakfast 9

Bootverhuur en rondvaart 5 + 3

Jachthavens 4

Overige watersportbedrijven 4

Attracties 2 (of 3)

Bezoekerscentrum + musea 1

Organisaties

groepen/evenementen 2

Streekproducten winkels 3

Samenwerkende kasbedrijven

Plukmade 8

Openlucht zwembad 2

Tennisbaan 1

Overige sportaccommodaties 5

Fietsverhuur 1

Detailhandel levensonderhoud:

klein - groot 14 - 5

Detailhandel kleding, schoeisel ed 14

Detailhandel voor in en om huis 15

Detailhandel divers 45

Cultuurvoorzieningen: molens,

kerken, kleine schans, ateliers 34

Maneges 4

Evenementen 4

Fietsknooppunten netwerk compleet

Wandelnetwerk compleet

2.4 Marktanalyse

Om een goede analyse van de markt te

kunnen maken moet er gekeken worden

naar het huidige aanbod en de

doelgroepen nu, de trends in de markt

die van toepassing zijn voor Drimmelen.

Van daaruit kan er in de volgende

paragrafen een geactualiseerde SWOT-

analyse opgesteld worden en kunnen de

ontwikkelopties voor Drimmelen

benoemd worden.

Aanbod

In de onderstaande tabel is het aanbod

samengevat weergegeven. In

vergelijking met een soortgelijk overzicht

in het beleidsplan uit 2008 blijkt dat het

aanbod weinig veranderd is.

De meest opvallende veranderingen zijn:

afname aantal cafés en restaurants van

37 naar 21

afname van detailhandel in alle kernen

toename van het aantal Bed & Breakfast

toename streekproducten winkels

toename organisaties voor

evenementen en groepen

Opvallend is dat de meeste toeristisch-

recreatieve bedrijven zich staande

hebben weten te houden, maar

tegelijkertijd is er ook weinig nieuw

aanbod bijgekomen. Vooral dat laatste

is uiteraard jammer omdat groei van

toerisme vooral daaruit moet komen.

De afname aan winkels en horeca is

conform landelijke trends. In het DPO uit

2002 werd deze ontwikkeling al

geconstateerd, maar werden er ook nog

wel kansen voor verbetering gezien. De

ontwikkelingsrichtingen daartoe zijn ook

wel benoemd in het DPO, maar helaas

niet uit de verf gekomen. Dit is niet zozeer

aan het DPO-advies, de gemeente of

zittende ondernemers te wijten, maar

veeleer aan het uitblijven van nieuwe

initiatieven (ondernemers) en de

economische omstandigheden. De

relevante trends voor horeca en

detailhandel en wat Drimmelen

daarmee kan worden in de volgende

paragrafen beschreven.

Doelgroepen en ontwikkelingen

De vier belangrijkste doelgroepen voor

Drimmelen zijn thans:

eigen inwoners: diverse activiteiten

de dagtoerist 55+: vooral voor fietsen en

wandelen en afkomstig uit de regio

de dagtoerist gezinnen met kleine

kinderen: uit de regio voor diverse

activiteiten

de watersporters: ligplaatshouders en

toervaarders in havens, zeilers en kleine

watersport.

Daarnaast zijn er nog diverse andere,

veel kleinere doelgroepen te benoemen,

zoals:


17

kort verblijfstoeristen, m.n. op

minicampings, afkomstig uit een wijde

regio (Midden- en Zuid- Nederland en

Vlaanderen)

Kleine groepen (families, vrienden,

hobbyclubs ed.) voor een dagactiviteit

Nichemarkten, zoals natuurliefhebbers,

vissers, evenementenbezoekers ed.

Het totaal aantal overnachtingen in de

gemeente (zowel uit watersport als

overig verblijf) bedraagt de afgelopen

zeven jaar circa 116.000 per jaar

(afgeleid uit de toeristenbelasting).

Vanuit de geïnterviewden wordt

aangegeven dat er geen grote

veranderingen in deze hoofd- en

nevendoelgroepen waarneembaar zijn.

Wel valt het op dat er een toename is

van het aantal familie, vrienden en

andere kleine groepen, dat de

activiteiten meer natuurgericht zijn en

dat er veel belangstelling is voor

streekproducten. Ook wordt er een

toename van het aantal camperaars

geconstateerd.

Vanuit de algemene landelijke trends

kunnen de volgende relevante

ontwikkelingen genoemd worden:

Oudere gasten, sterk gesegmenteerd:

alleen, man/vrouw en in wisselende

samenstellingen (vrienden, hobbyclubs,

etc.) kunnen sterk groeien.

Gezinnen met kleine kinderen (tot 12

jaar) blijven komen.

Watersporters: afnemend, sector staat

sterk onder druk; mate van afname sterk

afhankelijk aantrekkelijkheid havens

Alternatieve groepsvakanties met

groeiperspectief zijn familiereünies, 2-5

gezinnen gezamenlijk, hobby-

bijeenkomsten (maar zijn relatief gering

in aantal)

Vlaamse markt biedt perspectief, sterk

afhankelijk van promotiebeleid.

Nichemarkten blijven relevant en

hebben groeipotenties, m.n. campers,

natuurminnaars, evenementenbezoekers

en deelnemers activiteiten (bv.

schilderen, koken ed.)

Bij de hierboven genoemde

doelgroepen is uitgegaan van de meer

traditionele indeling. Tegenwoordig

wordt ook vaak uitgegaan van een

doelgroepensegmentatie die gemaakt is

door de Smart Agency Compagny. In

deze indeling wordt gewerkt met een

zevental kleuren en doelgroepen.

De meest relevante groepen voor

Drimmelen vanuit deze systematiek zijn:

Gezellig lime: gezelligheid en

ontspanning staan voorop, doen waar je

zin in hebt, weg zijn van de dagelijkse

beslommeringen, maar wel letten op de

kosten; verblijven vaker dan andere

segmenten in toercaravan of

vouwwagen; hebben minder vaak een

profiel op facebook of LinkedIn

Uitbundig geel: samen actief bezig zijn,

uitgaan en genieten, contact met

anderen is belangrijk en iedereen moet

het naar zijn zin hebben; houden van

sportieve en actieve vakanties. Gesteld

op luxe en gemak. Boeken

accommodaties relatief vaak via

internet. Hebben vaak eigen profiel op

facebook

Rustig groen: even rust nemen in de

eigen omgeving, kalme, gewone,

nuchtere en serieuze mensen, voor

recreëren hoeft niet ver gereisd te

worden; geen uitgesproken wensen, het

gewone en herkenbare is fijn en

vertrouwd; meestal met z’n tweeën,

weinig met vrienden en familie. Vaak

geen eigen profiel op social media.

Minder relevante groepen voor

Drimmelen zijn:

Ingetogen aqua: brede interesse, ruimt

denkend engagement; bedachtzaam

geïnteresseerd in kunst, cultuur en natuur;

inspirerende vakanties, relatief veel

empty nesters. Waarderen sportieve

mogelijkheden; ondernemen relatief

vaak een fietsvakantie, ook met grotere

groepen. Minder vaak een profiel of

Facebook ed.

Stijlvol blauw: luxe, stijlvol ontspannen,

sport en social network; zakelijke

intelligente, zelfverzekerde mensen die

houden van exclusiviteit en klasse.


18


19

Avontuurlijk paars: eigenwijze

avontuurlijke vakantiegangers, op zoek

naar bijzondere uitdagingen en

prikkelingen; nieuwe dingen ontdekken

en beleven; cultuur, historie, verassing.

Verblijven relatief vaak in particuliere

woningen, minder in toercaravans.

Hebben vaker een profiel op Facebook

en LinkedIn

Creatief en inspirerend rood: creatieve

mensen die graag buiten gebaande

paden gaan op zoek naar uitdagende

en inspirerende ervaringen

Trends

Hieronder worden de voor Drimmelen

belangrijkste trends opgesomd. Daarbij

wordt eerst kort ingegaan op algemene

trends en vervolgens op meer specifieke

zaken zoals trends in vakantiegedrag,

dagrecreatie, watersport, horeca en

detailhandel.

Algemeen: Bedrijven van nu

Organisaties die het hoofd boven water

houden, zullen marktgerichter opereren.

De nadruk zal de komende tijd liggen op

kostenbesparing, focus in activiteiten,

innovatie en uniciteit/onderscheidend

vermogen. Die noodzaak tot innovatie

was al aanwezig, maar wordt nu gevoed

door financiële crisis. Verrassing en

vernieuwing zijn daarbij essentieel.

Inspelen op de heersende trends

betekent dat organisaties rekening

moeten houden met de veranderende

behoeften van de consument.

Algemeen: Consument van nu

Die zijn prijsbewust, zoeken beleving en

échte ervaringen, zijn voorzien van de

nieuwste technologische snufjes, zijn altijd

online, vragen om een duurzame

bedrijfsvoering en goede

productinformatie, willen meepraten en

vormen daarmee een bron van kennis

en innovatie.

Overige algemene trends:

Newism: ‘nieuw’ was nog nooit zo

belangrijk als nu

Dealer-chic: consument profiteert graag

van goede deals, dit is manier van

leven/bron van status

Crowd sourcing: makkelijk meepraten,

ideeën aanreiken, innovaties uitlokken

Producten speciaal voor ‘onderkant

markt’

Men wil; beste van het beste

Menselijk karakter van organisaties

belangrijk- reviews (gastheerschap)

Schermrevolutie gaat verder

Point and Know (QR?) visuele, on-line

informatie behoefte blijft, ook

koopgedrag stimuleren

Trends vakantiegedrag Nederlanders

Short breaks worden populairder

(consument wil wel in korte tijd zo veel

mogelijk beleven).

Tijdens kort verblijf geven mensen

gemiddeld meer uit

Naast beleving is ook betekenis van

grote waarde

Aanbieden van vereenvoudigde

beleving buitenshuis met simpele

keuzemogelijkheden (zie veilingsites)

Story telling

Hang naar authenticiteit, vakantie in het

achterland

Behoefte aan rust, ruimte, er even tussen

uit (vind je minder in de drukte van een

city trip)

Social media wordt steeds belangrijker bij

oriëntatie- relevantie reviews

Op natuur gerichte vakanties en

vakanties voor bezoek aan familie,

vrienden en kennissen nemen de laatste

jaren af in populariteit.

Stedenvakanties, vakantie gericht op het

bezoek aan een attractiepark en

verwenvakanties in Brabant zijn in

opkomst.

Trends dagrecreatie

50% van de uitstapjes worden in het

weekend gemaakt, 35% in de

vakantieperiode

Evenementbezoek groeiend

Wellness/beauty en ontspanning

belangrijk

Bezoek sportwedstrijden wordt groter

Wandelen en fietsen waren en blijven de

voornaamste vrijetijdsactiviteiten in

Nederland.


20

Trends verblijfsrecreatieve sector:

In het eigen land wint de bungalow als

logiesvorm aandeel, vooral ten koste van

kamperen.

Binnenlandse vakanties naar logiesvorm:

hotel (20%), bungalow (39%), kamperen

(28%)

Gebruik hotelaccommodaties zal verder

toenemen.

Bed & breakfast groeit in Nederland:

20%, aantal B&B’s is gegroeid met 7,5%.

Het aantal groepsaccommodaties blijft

in Nederland afnemen: -7% in afgelopen

vijf jaar, daling slaapplaatsen 10%

Toename aantal campers (10% per jaar),

totaal aandeel is 1% van de markt

Het aantal binnenlandse vakanties in

Brabant nam met 2% af t.o.v. 2010.

Trends waterrecreatiesector:

Bootvakanties in NL zijn in 10 jaar tijd bijna

gehalveerd (van 920.000 naar 520.000)

en overnachtingen zijn 16% gedaald.

De vergrijzende senior stapt over van zeil-

naar motorboot.

Het aantal vaarbewegingen neemt af

daarentegen neemt de verblijfstijd in

havens toe.

Trends in de Horeca:

Daling café aanbod (laatste 10 jaar -

15%), vooral buurtcafés (-24% in 5 jaar).

Het aantal bezoekers daalde met 5%, en

de bestedingen per klant zijn relatief

gedaald

Aantal grand cafés toegenomen (+21%).

Deze professionele cafétypes hebben de

grootste kans op overleven, aangezien

het vaak dagen avondexploitaties zijn,

die een groot publiek trekken

Wensen consument voor innovatieve

horecaconcepten: het vastleggen van

de tafel bij een reservering, digitale

menukaart en het beschikken over een

aparte speelruimte voor kinderen,

Verbod op alcoholgebruik tot 18 jaar

wordt ingevoerd (met de nodige

consequenties voor de uitgaanscafés).

Steeds meer eenpersoonshuishoudens

door o.a. vergrijzing, share a table

Trends detailhandel

Drie typen winkelcentra van de

toekomst: (1) convenience (of

runshoppen: snelle boodschap,

supermarkt), (2) social shopping (of

funshoppen: zonder doel voor de

gezelligheid) (3) social buying

(doelgericht, laag frequent shoppen:

grote gezamenlijke aankoop, meubels).

Schaalvergroting (grote winkelketens

blijven groeien) en superspecialisatie

(zelfstandige ondernemers)

Zelfstandige ondernemers kopen steeds

meer collectief in

Winkelgebieden worden compacter

Het winkellandschap in Nederlandse

steden lijkt steeds meer op elkaar

Internet neemt een steeds belangrijkere

rol in binnen het aankoopproces en

aankopen via internet stijgen.

Clicks & bricks: consumenten orienteren

zich online en kopen in de fysieke winkel

en/of andersom

De consument is steeds beter

geïnformeerd; de prijs moet in relatie

staan tot de kwaliteit

Trends Vissport

In Nederland wordt naar schatting door

ruim 1,7 miljoen mensen gevist Het valt

op dat een groot aantal vissers vaak

gaat vissen, meer dan 42 keer per jaar.

Vissen is een van de belangrijkste vormen

van openluchtrecreatie in Nederland. Er

zijn boot- en kantvissers.

Bijzonder is het grote aantal vissende

kinderen in Nederland. Dit aantal stijgt.

Trends sportmarkt algemeen

De sportmarkt is veranderd en gaat nog

meer veranderen de komende vijf jaar.

Er sporten meer mensen dan ooit tevoren

en dit geldt voor alle leeftijdsgroepen en

lagen van de bevolking.

Onder invloed van onder andere de

vergrijzing worden sporten die nu in

opkomst zijn, zoals fitness en aerobics,

fietsen, wandelen en hardlopen nog veel

belangrijker.

Sporten buiten clubverband neemt toe


21

Trends Cultuur

Verbreding begrip kunst

Meer/ander cultuuraanbod, nieuwe

disciplines

Andere vormen van distributie (digitaal),

andere beleving

Kleinere afstand tussen amateurs en

professionals

Vager onderscheid tussen

commercieel/artistiek en hoog/laag

Andere doelgroepen en markten

2.5 Beleidsanalyse

Diverse beleidstukken zijn relevant en

worden hieronder kort besproken. Het

betreft:

Provinciaal: Beleidskader en

Uitvoeringsagenda Vrijetijdseconomie

Regionaal:

Toekomstvisie Biesbosch 2020,

Parkschap NP De Biesbosch

Strategische Agenda West-Brabant

Streekalliantie Biesboschregio

Een levendige Mark

Samen werken aan een duurzame

Amerstreek. Rabobank Amerstreek.

Lokaal:

DPO Drimmelen

StructuurvisiePlus Drimmelen

Ruimtelijke Ontwikkelingsvisie

Drimmelen

Provinciaal Beleidskader

Vrijetijdseconomie (2013)

De Provincie wil de meest innovatieve en

gastvrije provincie van Nederland

worden. Daartoe dient er een stevige

innovatie plaats te vinden. De

doelstellingen zijn ambitieus: 10% meer

bestedingen in 2020 en 30% meer banen

(ten opzichte van 2011). Daartoe moet

vooral het (internationaal) aanbod

versterkt worden, meer cross-overs en

nieuwe producten, verbetering

gastvrijheid en het op orde brengen van

informatie en marketing. In totaal is er tot

en met 2015 € 6 miljoen aan extra

middelen voor uitvoering beschikbaar.

Deze worden ingezet voor proces,

onderzoek, kennis, ontwikkeling en

marketing. Deze extra middelen gaan

onder meer het Brabant Experience Lab,

het Vrijetijdshuis en alliantiemakelaars

Stad en Platteland. Medio 2013 komt er

een nieuwe cofinancieringsregeling

(lening of garantstelling) voor projecten

vrijetijdseconomie.

Toekomstvisie Biesbosch 2020 (2011)

Het Parkschap streeft in samenwerking

met ondernemende partners 4 ambities

na:

De Biesbosch maakt deel uit van de top

3 nationale parken en landschappen

De Biesbosch is het voorbeeld van

duurzame recreatie en toerisme

Inwoners, ondernemers, overheden en

organisatie zijn trotse ambassadeurs

De organisatie functioneert professioneel

en beschikt over voldoende middelen

om ambities te realiseren.

Daartoe moeten er meer

verblijfsvoorzieningen komen, meer

inhoud gegeven worden aan beleving,

verbetering entrees en (digitale)

informatievoorziening, thematische

routes, meer sport-, outdoor- en

wellnessvoorzieningen, uitbreiding (rol)

gastheren, meer vervoersvoorzieningen

(o.a. veerverbindingen), het elektrisch

varen worden uitgebreid en de

marketing worden verbeterd.

Strategische Agenda West-Brabant

(2012-2016)

Hoewel de speerpunten van West-

Brabant liggen bij de drie topsectoren

Maintenance, Logistiek en Biobased, blijft

er ook veel aandacht uitgaan naar de

verdere ontwikkeling van recreatie en

toerisme. Dit wordt duidelijk in het

werkprogramma waarin voor toerisme

o.a. de volgende speerpunten worden

benoemd: verdere ontwikkeling van

routenetwerken, ondersteuning van het

project ‘Brabant aan Zee’, het zoeken

naar mogelijkheden om de aansturing

en samenwerking in de sector te

verbeteren (regionaal regiepunt) en

uniforme bebording in de regio.


22

Streekalliantie Biesboschregio (2013)

De Streekalliantie is een wisselend

netwerk van bedrijfsleven, onderwijs,

bewoners, maatschappelijke organisaties

en overheden dat gezamenlijk wil

optrekken om een sterke en

aantrekkelijke regio te ontwikkelen door

kennisuitwisseling en gezamenlijk

projecten te realiseren. Een van de

thema’s gelieerd aan recreatie en

toerisme is ‘Beleef de Biesbosch’, maar

ook andere thema’s zoals ‘Linies en

leesbaarheid’, ‘Leven met water’ en

‘Landbouw en landschap’ hebben een

duidelijke relatie met recreatie.

Relevante projecten voor Drimmelen die

voor 2013 op stapel staan zijn:

Herstelwerkzaamheden Kleine Schans

Terheijden, ontwikkeling elektrisch varen,

internationale Biesboschmarketing,

Een levendige Mark

In dit rapportje zijn alle wensen en

mogelijkheden om de Mark beter

bruikbaar te maken voor de

waterrecreatie verzameld en op kaart

gezet. Het betreft voorzieningen als

steigers, visstoepen, botenhelling,

picknickplaatsen, beplanting en routes.

Samen werken aan een duurzame

Amerstreek. Rabobank, 2012.

Rabobank ziet dat de gehele streek

duurzamer is dan de afzonderlijke

gemeenten. De bank vind dat er veel

synergie te bereiken is als er meer

samengewerkt wordt. De Rabobank wil

daartoe initiatieven nemen.

Aandachtsgebieden voor duurzame

ontwikkeling ziet zij op het gebied van

professionalisering vrijwilligerswerk,

toeristische product, energie en

vernieuwing regionale economie. Met

betrekking tot toerisme gaat het vooral

om meer samenhang van het

bestaande aanbod, bundeling van

promotie rondom dragers als De

Biesbosch en evenementen die

aansluiten op deze dragers. Een van de

middelen om dit te bereiken is het

bouwen van communities. Deze

communities, ook op toeristisch gebied

moeten kennis en informatie bij elkaar

brengen en initiatieven als

arrangementen en evenementen tot

stand brengen. De Rabobank wil de

realisatie hiervan ondersteunen.

DPO Drimmelen

Het DPO Drimmelen is opgesteld in 2002,

maar in feite nog niet gedateerd. De

geschetste ontwikkelingen in horeca en

detailhandel hebben verder doorgezet,

waardoor de beleidsinzet (voor zover

nog niet gerealiseerd) eigenlijk

gehandhaafd kan blijven.

Voor Made betekent dit dat het thans

een lokaal-regionale winkelfunctie heeft

gericht op ‘convenience’. Het aanbod is

te beperkt om toeristisch-recreatief

winkelen aan te trekken. Qua structuur

en nabijheid van Drimmelen liggen hier

misschien wel meer mogelijkheden, maar

ze worden door (nieuwe) ondernemers

niet opgepakt. Het gemeentelijk

randvoorwaardenscheppend beleid

hiervoor is toereikend.

Terheijden en Lage Zwaluwe hebben

uitsluitend een lokale winkelfunctie. Voor

beide dorpen zijn er niet meer

mogelijkheden. Voor Terheijden heeft dit

vooral te maken met de nabijheid van

Breda, bij Lage Zwaluwe met de

geïsoleerde ligging en te geringe

toeristisch-recreatieve mogelijkheden. Dit

betekent overigens niet dat er in beide

dorpen geen mogelijkheden zijn voor

nieuwe winkels en horeca. Die zijn er

zeker, want er is meer potentie dan er nu

aan voorzieningen is. Het DPO onderkent

dit ook en de gemeente maakt dit ook

mogelijk.

In het DPO is er nog weinig aandacht

voor samenwerking, sfeer en beleving in

het winkelen, specialisatie, E-commerce

en internetwinkelen. Samen met

ondernemers moet meer gekeken

worden naar mogelijkheden op dit vlak.

StructuurvisiePlus Drimmelen

De Structuurvisie Drimmelen is opgesteld

in 2003 en daarmee enigszins gedateerd.

Uiteraard niet als het gaat om natuur- en

landschapsbeleid, agrarische en


23

bedrijfsontwikkeling, maar wel met

betrekking tot woningbouw(behoefte),

detailhandel en recreatie en toerisme.

Wat betreft het laatste is recreatie en

toerisme nog steeds een van de

belangrijkste peilers voor het profiel van

Drimmelen en wenst de gemeente nog

immer haar regionale rol in deze sector

verder te ontwikkelen. De

basisvoorwaarden, ligging en

voorzieningenpakket, daarvoor zijn

steeds aanwezig. Echter de

omstandigheden zijn gewijzigd en trends

wijzen in andere richtingen. Een goed

voorbeeld hiervan is watersport. In de

StructuurvisiePlus wordt deze deelsector

als de rode draad voor de recreatie in

Drimmelen gezien en worden er

mogelijkheden gezien deze verder uit te

bouwen en te versterken. Anno 2013 is

de watersport echter in een krimpfase

belandt. De beleidsinzet zal dus anders

moeten zijn: gericht of behoud door

verbetering van het bestaande

productaanbod. Daarbij is versterking

tussen havens en dorpskernen en die

tussen water- en landrecreatie nog

steeds of beter gezegd nog meer van

belang. Ook op het gebied van

routegebonden recreatie, waarvan de

netwerken ondertussen geheel voltooid

zijn, blijft het van groot belang de

voorzieningen en afstapmogelijkheden

er langs te verbeteren. Wat betreft de

accenten per kern, deze zijn en zullen

niet fundamenteel wijzigen. Wel zal de

wijze waarop daaraan invulling gegeven

kan en moet worden veranderen. Het

meest opvallend geldt dat voor

Drimmelen (geen uitbreidingen maar

vooral vernieuwing en

kwaliteitsverbetering). Maar ook voor

Made, in de StructuurvisiePlus beschouwt

als een kern met beperkt toeristisch

profiel, dient juist extra inzet te komen om

dat profiel wel te ontwikkelen zodat de

winkelcentrumfunctie behouden kan

blijven.

Ruimtelijke Ontwikkelingsvisie Drimmelen

In deze visie wordt een kwaliteitsbeeld,

waarin die elementen die duidelijk

bijdragen aan de identiteit of aan het

karakter van Drimmelen, beschreven,

inclusief kaartbeelden. Vervolgens is er

een knelpuntenanalyse uitgevoerd

waaruit o.m. blijkt dat:

De oude haven een prettige

mengelmoes van functies kent waarbij

de ruimtelijke kwaliteit hier en daar te

wensen overlaat;

De toegang tot de oude haven en het

parkeren roept vraagtekens op;

De koppelingen tussen dorp, oude

haven en nieuwe haven is niet optimaal

door onduidelijke inrichting;

De entree van m.n. de nieuwe

jachthaven is onduidelijk en er zijn te veel

onbestemde plekken;

De camping aan de oude haven voegt

weinig toe aan de beleving van de oude

haven

Om hierin verbetering te brengen is een

visie ontwikkeld en zijn een aantal

aanbevelingen gedaan. Stuk voor stuk

goede suggesties maar in het huidige

tijdsgewricht (economisch recessie en

stagnatie woningbouw) op korte termijn

nauwelijks realiseerbaar. De gemeente

kan niet veel meer dan afwachten op

betere tijden en snel inspelen op

onverwachte ontwikkelingen (bv. vertrek

van een bedrijf; behoefte aan

verplaatsing of nieuwbouw van

bedrijven).

Conclusies:

De beleidsmatige aandacht voor

recreatie, toerisme en detailhandel is en

blijft op alle beleidsniveau’s groot

Tegelijkertijd nemen de mogelijkheden

voor financiering en subsidies voor

projecten en acties af.

Verschuift de inzet van de gemeente

van investeringen in basisvoorzieningen

naar regisseren, stimuleren en faciliteren.

Zien ondernemers steeds meer in dat ze

zelf en gezamenlijk meer in actie moeten

komen om posities te behouden en te

versterken. Langzamerhand komen de

ondernemers ook daadwerkelijk meer in

actie.


24

2.6 Geactualiseerde SWOT-analyse

STERK

+ Ligging: centraal, nabij NP De Biesbosch, grote steden

+ Markpositie: watersporttoerisme, dagtoerisme, groepsdagtochten

+ Imago: Biesbosch en watersport

+ Promotie: meeliften met NP De Biesbosch

+ Verblijf: jachthaven, minicampings en B&B

+ Watersportcentrum: 3 jachthavens, rondvaartboten en botenverhuur

+ Vermaak: Biesbosch activiteitenprogramma, enkele evenementen,

arrangementen, enkele kleine attracties (forelvisserij, kaasboerderijen)

+ Routes: fietsen wandelknooppuntensysteem

+ Bereikbaarheid per auto (via A16, A 59 en A27)

+ Organisatie ondernemers: 1vereniging (BND)

+ Overheid: regionale samenwerking en samenwerking in Parkschap

+ Detailhandelvoorzieningen Made

KANSEN

+ Markt: 55plus, Vlamingen, dagtoeristen uit de regio, groepen

+ Nichmarkten: natuurliefhebbers, evenementen, zorg/welness, campers

+ Verblijfstijd in havens neemt toe

+ Kort verblijf neemt toe

+ Promotie: meer en beter; geheel in Biesbosch verband

+ Beleving vormgeven; samenhang in aanbod; excursies, beleeftochten ed

+ Digitalisering en gamification

+ Toegankelijkheid Biesbosch verbeteren (veerverbindingen)

+ Gezamenlijke arrangementen en dagtochten

+ Streekproducten en streekkeukens

+ Verbindingen tussen toeristische sector en detailhandel, cultuur- en

agrarische sector

+ Ontwikkeling: Gat van den Ham, put in Wagenberg, Kleine Schans

+ Nieuwe producten, innovatieve concepten, aantrekkelijke aanbiedingen

+ Verdere ontwikkeling gastheerschap (in Biesbosch verband)

ZWAK

Ligging: bereikbaarheid Biesbosch (water is barrière)

Marktpositie: verblijfstoerisme (is beperkt)

Imago: ontbrekend voor gemeente als geheel

Promotie in de breedte, vindbaarheid en informatievoorziening

Verblijfsmogelijkheden hotels en campings

Watersportcentrum: gezelligheid, entourage, winkels, inrichting Oude haven,

materiaal watersportverhuurders

Vermaak: geen grote trekkers, voorzieningen/ cultuurhistorie; aanbod voor

kinderen; vrije zwemmogelijkheden; evenementen

Diversiteit horeca

Bereikbaarheid met openbaar vervoer

Samenwerking ondernemers: gezamenlijke productontwikkeling & promotie

Overheid: slagvaardigheid

Ontbreken aanjager/ inspirator

Samenwerking tussen sectoren TR, cultuur, sport, detailhandel

Bedrijfseconomische positie van diverse bedrijven

Detailhandel in de kleine kernen

BEDREIGINGEN

Watersport neemt af

Afnemend vakantiebudget/ bestedingsmogelijkheden

Financierbaarheid van de sector

Overheid: gebrek aan daadkracht; terugtredend

Vast blijven zitten in frustraties vanuit het verleden

Vergrijzing en veranderend koopgedrag bedreigd detailhandelaanbod

Wegvallen detailhandelaanbod in kleine kernen bedreigd de leefbaarheid


25

Doelgroep Kansen/Ontwikkelopties

Dagtoerist,

55+

Meer, leuke voorzieningen en faciliteiten langs routes

Nieuwe verhuurmogelijkheden met verrassend programma; onverwachtse combinaties met winkels, horeca,

wellness, streekproducenten

Dagtoerist,

gezinnen met kinderen

Meer, leuke en betaalbare voorzieningen voor gezinnen

Meer all-in en boekbaar aanbod voor gezinnen

Dagtoerist,

kleine groepen

Gevarieerd dagtochtenpakket voor uiteenlopende groepen; inbouwen sportactiviteiten, beleving; interessante

excursies (story telling); eten en drinken aanpassen aan de groep (maatwerk)

Watersporters,

ligplaatshouders

- Zorgen voor voorzieningen rondom haven om verblijf in haven te veraangenamen.

- zorgen voor voldoende en gevarieerd aanbod van aanlegplaatsen binnen ½ uur varen vanaf de haven.

Watersporters-

toervaarders

Voldoende voorzieningen rondom haven voor aantrekkelijk verblijf. Fietstochten, winkelmogelijkheden.

Kleine watersport Meer variatie in aanbod

Verblijfstoeristen,

55+

Meer variatie in aanbod voor verblijf, toestaan van camping met toeristische plekken, meer verblijf met Biesbosch

beleving.

Verblijfstoeristen,

gezinnen

Onderzoeken mogelijkheden voor nieuwe camping

Verblijfstoeristen,

groepen

Verblijfsaccommodaties stimuleren voor kleine familie groepen, bestaande uit 3 generaties.

Vissers Visvijver; dagtochten; arrangementen

Buitenlandse toeristen Vertier in en om de haven bieden

Actuele informatie digitaal beschikbaar; bereikbaarheid verbeteren

Aanvullend programma bieden i.s.m. anderen

Vaardagtochten maken i.s.m. anderen

Nieuwe verhuurmogelijkheden met verassend programma; onverwachtse combinaties

Nichemarkt;

evenementenbezoekers

Nieuwe evenementen voor nieuwe groepen bedenken; kijken welke evenementen elders goed lopen.

Nichemarkt

natuurliefhebbers

Inspelen op bijzondere waarnemingen; specifieke tochten voor specialisten

Eigen inwoners Evenementen en sportactiviteiten onder de aandacht brengen en bezoek stimuleren


26

2.7 Ontwikkelopties voor Drimmelen

Vanuit de voorafgaande analyses is er

een overzicht gemaakt van

doelgroepen, activiteiten,

bezoekmotieven, sterke en zwakke

punten en trends. Op basis van dit

overzicht zijn er kansen en

ontwikkelopties per doelgroep benoemd

(zie voorgaande pagina). Het complete

overzicht is weergegeven in de bijlage.

2.8 Uitkomsten innovatiesessie

Tijdens de innovatiesessie zijn er zeer veel

(nieuwe) ideeën (ruim 130) boven water

gekomen (zie bijlage 2). Uit deze sessie

zijn de volgende kansrijke clusters naar

voren gekomen:

De (door)ontwikkeling van (bestaande)

producten (ca 68).

Arrangementen (ca 18)

Promotie (ca 15)

Evenementen (ca 15)

Verbetering van (basis) voorzieningen

(ca. 16)

Overigens is het geen toeval dat de

ideeën vooral in deze categorieën te

plaatsen zijn, omdat vooraf sterk

aangedrongen is op ideeën die

ondernemers zelf kunnen oppakken.

Niettemin blijkt dat alle betrokkenen veel

mogelijkheden zien om het

vrijetijdsproduct ook zonder

overheidsbijdrage verder te ontwikkelen.

Enerzijds doordat zij aan de slag moeten

met het verbeteren, doorontwikkelen en

creëren van nieuwe producten en

anderzijds door samenwerking nieuwe

arrangementen en evenementen

moeten ontwikkelen en de promotie en

boekbaarheid moeten verbeteren.

Overigens kan de overheid zeker een

stimulerende en faciliterende rol hierbij

spelen. In het beginsel zal waarschijnlijk

een initiërende rol zelfs wel noodzakelijk

zijn, omdat vaak blijkt dat ondernemers

niet makkelijk zelf tot samenwerking

komen.

2.9 Samenvattende conclusies

Met betrekking tot evaluaties:

Aan diverse doelstellingen van het

voorgaande beleidsplan recreatie en

toerisme is goed gewerkt, m.n. met

betrekking tot positionering,

doelgroepen, promotie, (regionale)

samenwerking en ruimtelijk beleid.

Echter meer specifieke zaken zoals

stimuleringsbeleid en voorzieningen zijn

minder goed tot niet uit de verf

gekomen.

Ook de uitvoering van het actieplan is

redelijk geslaagd, soms niet omdat acties

niet uitvoerbaar bleken maar soms ook

doordat het aan daadkracht, monitoring

en een goede communicatie ontbrak.

Het Toeristisch Platform Drimmelen is van

start gegaan en heeft zeker resultaten

geboekt, maar overall genomen net te

weinig. Met name een daadkrachtige,

gestructureerde aanpak en een goede

communicatie met de achterban heeft

ontbroken. Een herbezinning op doelen,

taken, samenstelling en werkwijze is

noodzakelijk.

De samenwerking in het gebied is sterk

verbeterd (vooral door het Parkschap en

Brabant a/d Biesbosch); dit leidt tot

stimulering en meer ondersteuning van

nieuwe ontwikkelingen (ook met en door

ondernemers) en moet uiteindelijk ook

leiden tot meer bezoek.

Met betrekking tot de markt:

Het aanbod is sinds 2008 niet wezenlijk

veranderd, maar de vraag en

marktomstandigheden wel. Het is

daarom nog meer noodzakelijk om aan

productvernieuwing en verbetering te

doen.

De relevante doelgroepen voor

Drimmelen zijn ook niet wezenlijk

veranderd, maar er zijn wel

accentverschuivingen opgetreden: de

watersportmarkt biedt minder

perspectief, die voor dagen kort

verblijfstoeristen (55+, gezinnen met

kinderen, en groepen) meer.

Daarnaast zijn de consumenten

prijsbewuster, meer op zoek naar nieuwe


27

producten en is online beschikbaarheid

nog belangrijker geworden

Met betrekking tot (overige) trends:

Short breaks worden steeds populairder

Beleving, story telling; consumenten

willen een verhaal mee naar huis nemen

Verblijf op campings en in

groepsaccommodaties neemt af, tenzij

die een bijzonder, passend product

bieden

Verblijf in Bed & Breakfast, bungalow en

hotel neemt toe.

Bootvakanties zijn in 10 jaar gehalveerd,

het aantal vaarbewegingen neemt af,

maar het verblijf in havens (mits

aantrekkelijk) neemt toe.

Het horecabezoek neemt af, maar

bijzondere concepten doen het nog

steeds goed.

Grote winkelketens blijven groeien; kleine

zelfstandige ondernemers moeten meer

en meer samenwerken (inkoop, sales,

acties etc); het koopgedrag verandert

waardoor vooral de winkels in kleine

kernen het (heel) moeilijk

krijgen/hebben.

Met betrekking tot beleid:

Vrijetijdseconomie blijft onveranderd een

belangrijk speerpunt van beleid, zowel

op provinciaal, regionaal als lokaal

niveau. Duidelijk is wel dat de aandacht

verschuift van investeringen in (basis-)

voorzieningen naar een meer

faciliterende/ondersteunende rol.

Daarmee is ook een afname van

beschikbare subsidieregelingen waar te

nemen.

Met betrekking tot de SWOT-analyse:

In deze analyse is sinds 2008 in feite niet

veel veranderd, met name de sterke en

zwakke punten zijn grotendeels hetzelfde

gebleven.

Wel zijn er veranderingen met betrekking

tot kansen (meer concreet en meer

gericht op ondernemers) en

bedreigingen (minder watersport,

afnemend vakantiebudget en de

financierbaarheid van de sector is

minder).

Met betrekking tot ontwikkelopties:

Voor de prioritaire doelgroepen van

Drimmelen (dagtoerist 55+, dagtoeristen

gezinnen, kort-verblijfstoeristen, groepen,

watersporters, eigen inwoners en

nichemarkten) liggen nog steeds goede

ontwikkelopties open. Ondernemers

zullen daaraan vooral zelf en tezamen

moeten werken om deze kansen te

benutten. Ondersteuning is daarbij

onontbeerlijk.

Door de overheid zal vooral gewerkt

moeten worden aan enkele

(basis)voorzieningen en aan een

stimulerend en voorwaardenscheppend

beleid richting ondernemers.

Promotie is een gezamenlijke

verantwoordelijkheid die ook met

andere regionale organisaties opgepakt

moet worden.

Met betrekking tot nieuwe ideeën:

Aan ideeën ontbreekt het niet bij de

ondernemers in Drimmelen, maar echt

heel innovatief zijn de meeste ideeën

niet;

Ingezien wordt dat er vooral ingezet

moet worden op ‘eigen’

productontwikkeling, vernieuwing en

verbetering en op gezamenlijke

producten (in de vorm van dagtochten,

arrangementen en evenementen).

Eveneens wordt ingezien dat traditionele

scheidslijnen tussen sectoren doorbroken

moeten worden, dus dat samenwerking

ook noodzakelijke is tussen toeristisch-

recreatieve bedrijven en detailhandel,

horeca en overige bedrijven (bv. in de

land- en tuinbouw). In feite horen hier de

sporten cultuursector ook bij, maar deze

zijn helaas nog zwak ontwikkeld of

georganiseerd.


28


29

3 Beleidsvisie vrijetijdseconomie

3.1 Inleiding

Op basis van de evaluatie, de analyses

en innovatiesessie wordt in dit hoofdstuk

de beleidsvisie op de vrijetijdseconomie

in de gemeente Drimmelen beschreven.

Daarbij wordt eerst ingegaan op de

rollen van de verschillende

hoofdrolspelers: gemeente en

ondernemers. De reden hiervoor is dat

deze essentieel veranderd zijn en dat

een goed begrip hierover noodzakelijk is

om de beleidsvisie en het actieplan

goed te begrijpen.

Daarna komt de beleidsvisie op

hoofdlijnen aan de orde, inclusief doelen

en doelstellingen voor de periode 2014 –

2018. Vervolgens wordt ingegaan op een

aantal specifieke aspecten, zoals

profilering en doelgroepen, te

ontwikkelen thema’s (projectclusters),

promotie en verkoop en organisatie.

De uitwerking van de beleidsvisie in de

vorm van een concreet actieplan staat

beschreven in hoofdstuk 4.

3.2 Rollen gemeente en ondernemers

De samenleving is sterk veranderd in de

laatste tien jaar en deze lijkt zich nog

steeds door te zetten. Belangrijke

ontwikkelingen doen zich voor het

gebied van ICT, economie, ecologie,

bevolkingssamenstelling en leefwijzen.

Dit heeft uiteraard ook grote weerslag op

de vrijetijdsbesteding van mensen. Voor

gemeenten, dus ook voor Drimmelen,

wordt het hierdoor steeds moeilijker om

sturend op te treden in het

vrijetijdsbeleid. Daar komt bij dat de

beschikbare middelen steeds beperkter

worden en dat dit op korte termijn (de

komende 5 jaar) ook niet zal veranderen.

Mede hierdoor, maar vooral ook door de

veranderende marktomstandigheden,

zal de ontwikkeling van de vrijetijdssector

voor een groot deel door de sector zelf

vorm gegeven moeten worden. De rol

van de gemeente verschuift daardoor

van leidend en richtinggevend naar

stimulerend en faciliterend.

Dit betekent niet dat de gemeente zich

helemaal terugtrekt en alles aan het

bedrijfsleven wil overlaten. Zeker niet. Zij

wil graag samen met het bedrijfsleven en

andere organisaties (bv. op het gebied


30

van cultuur en natuur) een koers uitzetten

en deze ondersteunen waar nodig en

mogelijk. Vanuit dit perspectief is dit

beleidsplan vrijetijdseconomie ook tot

stand gekomen. Er is veel gepraat,

gediscussieerd en nagedacht met het

bedrijfsleven.

Voorts blijft er een belangrijke rol voor de

gemeente op het gebied van de

inrichting en het beheer van de

openbare ruimte, veiligheid en

vergunningverlening. Ook het contact en

de afstemming met andere overheden

en publieke organisaties blijft een

belangrijke taak voor de gemeente.

Echter de uitvoering van het actieplan

komt grotendeels bij de ondernemers en

hun organisaties te liggen. Zij moeten

immers de handschoen oppakken om

de vernieuwing in en de samenwerking

van bedrijven vorm en inhoud te geven.

Datzelfde geldt voor promotie en het

creëren van budgetten om de uitvoering

van acties mogelijk te maken. Bij dit alles

is een belangrijke taak en

verantwoordelijkheid weggelegd bij het

Bedrijven Netwerk Drimmelen en het

Vrijetijds Platform dat gevormd gaat

worden. Toch laat ook hier de gemeente

niet geheel verstek gaan. Middelen

afkomstig uit het reservebudget

toeristenbelasting zullen ingezet worden

om deze omslag mogelijk te maken.

3.3 Beleidsvisie op hoofdlijnen

Uit de analyse in hoofdstuk 2 is al

gebleken dat vakanties vaak korter

worden, er meer en meer via internet

geboekt wordt, mensen steeds weer iets

nieuws willen en liefst zeer aantrekkelijk

geprijsd en dat winkelen verandert in fun-

en runshoppen.

Belang vrijetijdseconomie

Vastgesteld is dat de gehele

vrijetijdssector (toerisme, detailhandel,

cultuur en sport) een belangrijk

speerpunt voor de gehele gemeente is

en blijft. Dit is niet alleen van belang voor

de sector zelf, maar vooral ook om de

werkgelegenheid en de leefbaarheid te

behouden en waar mogelijk te

verbeteren.

Ook is gezamenlijk vastgesteld dat een

aantal hoofdlijnen van het voorgaande

beleidsplan nog steeds overeind staan.

Voorbeelden hiervan zijn: profilering,

doelgroepen en de noodzaak van

samenwerking rondom de Biesbosch.

Prioriteiten: productvernieuwing en

samenwerking

Daarnaast is gezamenlijk besloten dat er

meer gedaan moet worden aan

productvernieuwing en verbetering.

Deze vernieuwing en verbetering moet

binnen vrijetijdsbedrijven afzonderlijk

plaatsvinden maar ook door meer en

betere samenwerking. Die samenwerking

moet vorm krijgen op verschillende

niveaus. Tussen individuele bedrijven (bv,

tussen een camping en bootverhuurder

of tussen een supermarkt en jachthaven),

tussen groepen van bedrijven (bv. het

winkelcluster in Made en het toeristische

cluster in Drimmelen) en tussen

bedrijfssectoren (winkels en toeristische

bedrijven; toeristische bedrijven en

cultuur etc.). Al deze

samenwerkingsvormen zijn nodig voor

die productvernieuwing, maar ook om

de profilering te versterken en om

gezamenlijk de promotie en verkoop te

verbeteren.

Aanpak

Om dit goed op te pakken is niet

eenvoudig. In de afgelopen periode is

daar met wisselend succes door het

Toeristisch Platform aan gewerkt. Maar

het moet beter en intensiever, daarvan is

iedereen overtuigd. En er zijn ook nieuwe

ontwikkelingen die dat beter mogelijk

maken. Er is een gemeentebreed

netwerk van ondernemers gekomen

(BND). Vanuit dit netwerk moet het

mogelijk zijn om invulling te geven aan

de noodzakelijke verbeteringen in de

samenwerking, zowel op sectoraal

niveau als in de kernen en

gemeentebreed. De gemeente wil dit

actief stimuleren en faciliteren.


31

Om al die verschillende vormen van

samenwerking tot stand te brengen en in

stand te houden is er menskracht nodig.

Ondernemers zullen daar zelf tijd voor

moeten maken. Maar dat alleen is, zeker

in het begin, niet voldoende.

Ondernemers zijn immers ook druk met

het in stand houden en verbeteren van

het eigen bedrijf. Er is dus menskracht

nodig om die samenwerking tot stand te

brengen. Dat kost geld. De gemeente wil

daar in het begin wel aan bijdragen,

maar niet alleen en niet structureel. Er zal

dus gewerkt moeten worden aan een

soort ondernemersfonds, zowel op het

niveau van bedrijfsclusters (bv. winkelkern

Made) als op het niveau van Drimmelen

als geheel. De gemeente wil de

mogelijkheden hiertoe gaan

onderzoeken; kijken of (groepen van)

ondernemers dit willen en zo ja, het mee

mogelijk maken (juridisch en financieel).

Regionaal werken

Naast het ondersteunen van

samenwerkingsverbanden binnen

Drimmelen, gaat de gemeente ook

verder met de samenwerking op

regionaal niveau. Immers Drimmelen is

niet in staat om alleen het bezoek aan

De Biesbosch regio te vergroten.

Samenwerking met de Brabantse

gemeenten aan de Biesbosch en met

Dordrecht en Sliedrecht rondom de

gehele Biesbosch heeft de afgelopen

jaren veel positieve nieuwe

ontwikkelingen op gang gebracht. De

gemeente Drimmelen gaat hier actief

mee verder. Speerpunten daarbij zijn

gezamenlijke marketing en promotie,

inzet op een duurzame ontwikkeling van

het gebied en de bedrijven daarbinnen

en het maken van afspraken over de

juiste (nieuwe) ontwikkelingen op de

juiste plaats.

Investeringen

De gemeente realiseert zich dat de

noodzakelijke productverbetering niet

alleen kan komen van de ondernemers.

De gemeente heeft ook een eigen

verantwoordelijkheid waar het gaat om

openbare ruimte en voorzieningen.

Verbeteringen hierbinnen zijn niet alleen

aantrekkelijk voor recreanten, winkelend

publiek, eigen inwoners en toeristen,

maar ook voor het vestigingsklimaat van

ondernemers. De gemeente wil en zal

hiermee ook in de komende periode

verder gaan, echter zover de financiële

mogelijkheden reiken. Om het een en

ander financieel mogelijk te maken zal

actief gezocht worden naar andere

financieringsbronnen (subsidies) en –

constructies (publiek-privaat).

Investeringen in openbare voorzieningen

waar prioriteit ligt betreffen: De Kleine

Schans (Terheijden).

Sectoraal vrijetijdsbeleid

Op sectoraal niveau zal het

vrijetijdsbeleid van de gemeente niet

veel veranderen. De gemeente zal

nieuwe initiatieven op het gebied van

verblijfs- en dagrecreatie waar ruimtelijk

mogelijk blijven ondersteunen. Sterker

nog, waar nieuwe ontwikkelingen

mogelijk zijn, worden deze bekend

gemaakt om zo ontwikkelingen te

stimuleren. Door het nieuwe

bestemmingsplan buitengebied is er ook

meer mogelijk geworden.

Voor het horecabeleid geldt min of meer

hetzelfde. De gemeente blijft een

gevarieerd aanbod stimuleren en de

ruimtelijke mogelijkheden blijven in tact.

Het beleid gericht op detailhandel zal

ruimtelijk gezien eveneens niet veel

veranderen. Het DPO uit 2002 is

verouderd; een puur kwantitatieve

benadering is immers niet meer van deze

tijd. Daarom wordt overwogen om meer

in te zetten op concentratie van winkels

(in de kernen), op samenwerking tussen

en met ondernemers en op profilering

van winkelclusters. Dit zal per kern en in

samenwerking met de lokale

ondernemersverenigingen (en BND)

worden uitgewerkt.

De cultuur- en sportvoorzieningen richten

zich voornamelijk op de eigen inwoners.


32

Het beleid daarvoor zal met dit plan niet

veranderen. Wel zullen deze

voorzieningen gestimuleerd worden om

meer samenwerking te zoeken met de

andere (private) vrijetijdssectoren.

Omgekeerd worden ondernemers uit die

sector uitgedaagd om met ideeën te

komen om die (meer publieke)

voorzieningen ook te gebruiken voor de

vrijetijdsbeleving van niet-inwoners (bij

evenementen, groepsarrangementen

ed.).

3.4 Doelen en doelstellingen

Uit de visie op hoofdlijnen zijn voor het

vrijetijdsbeleid Drimmelen voor de

komende 5 jaar drie hoofddoelen te

herleiden, namelijk:

1. Het realiseren van een groei van de

bestedingen in de vrijetijdssector om de

werkgelegenheid in toerisme en

detailhandel op peil te houden en

daarmee ook de leefbaarheid van de

kernen.

2. Het ontwikkelen en op de markt brengen

van verbeterde en nieuwe producten

door samenwerking tussen alle typen

bedrijven en organisaties in de

vrijetijdssector

3. Het vernieuwen van de

samenwerkingsstructuur en de aansturing

van de vrijetijdssector, zodat deze

effectiever en meer resultaatgericht

opereert.

Om deze doelen meer ‘smart’ te maken

zijn de volgende operationele

doelstellingen geformuleerd:

a. Het realiseren van een groei van de

bestedingen in de vrijetijdssector van 1%

per jaar (inflatie gecorrigeerd).

b. Toename van het aantal overnachtingen

in de gemeente met 1% per jaar

(afleesbaar aan de inkomsten uit de

toeristenbelasting)

c. Geen verdere afname van het aantal

bezette ligplaatsen in de havens en

toename van het aantal passanten met

1 % per jaar

d. De ontwikkeling van tenminste 5 nieuwe,

boekbare arrangementen

(samengestelde producten van diverse

aanbieders) per jaar

e. De ontwikkeling van nieuwe c.q.

verbetering van het bestaande

producten die als aanpassing aan de

marktwensen gezien kunnen worden

door tenminste 5 bedrijven per jaar.

f. Duidelijke profilering van de detailhandel

en toeristische centra in de verschillende

kernen van de gemeente, inclusief

intensieve samenwerking en

fondsvorming voor uitvoering van

activiteiten.

g. De ontwikkeling van een nieuwe

samenwerkings- en aansturingstructuur in

de vrijetijdssector, waaraan tenminste

75% van de bedrijven deelneemt en die

over 5 jaar een bekendheid in de sector

scoort van 90% en beoordeeld wordt

met tenminste een 8.

h. Verbetering van de promotie van

Drimmelen samen met de Biesbosch-

regio en wel zodanig dat 80% van de

bedrijven daar over 5 jaar tevreden over

is en deze een 7,5 geeft.

i. Realisatie van een aantal (zie hoofdstuk

4) basisvoorzieningen door de gemeente

(of andere regionale overheidsinstelling).

j. Het stimulerings- en faciliterende beleid

van en door de gemeente wordt over 5

jaar door 90% van de ondernemers

beoordeeld met een 8.

k. Het beleid, de doelen en doelstellingen

worden jaarlijks gemonitord en de

resultaten daaruit worden

gecommuniceerd richting

gemeenteraad en ondernemers in de

vrijetijdssector.

Om de smart doelstellingen te meten zal

elke 2 of 3 jaar, aansluitend en in

samenwerking met de buurgemeenten

gemonitord worden (zie hoofdstuk 4, par.

5).

3.5 Profilering en doelgroepen

Zoals aangegeven in de visie op

hoofdlijnen kiest Drimmelen er voor zich

in toeristisch-recreatief opzicht (blijvend)

te positioneren als bestemming aan,

toegangspoort tot en voortuin van het

Nationaal Park De Biesbosch.


33

Drimmelen verbindt zich aan het water,

de natuur en de historie van De

Biesbosch. De geschiedenis van

Drimmelen en omgeving is door de

eeuwen heen verbonden met de strijd

tegen het water, van het werken in een

waterrijke omgeving (visserij,

griendcultuur, polders droogleggen,

scheepsbouw, vervoer over water). Dit is

terug te zien en te vinden in het

polderlandschap, de havens (nu

grotendeels omgevormd tot

jachthavens), de restanten van de

waterlinie, de lintdorpen op dijken en in

verschillende monumentale gebouwen.

Ook de mentaliteit van de inwoners van

(het grootste deel van) de gemeente

Drimmelen is nog verbonden met het

water en De Biesbosch. En in de huidige

tijd is Drimmelen weer nauw verbonden

met De Biesbosch, met de natuur en het

water, via het toerisme; de watersport,

de rondvaartbedrijven, de

natuurexcursies, evenementen en de

watersport-gerelateerde bedrijvigheid.

Meer in algemene zin profileert de

gemeente zich als ‘blauw-groene

gemeente’. Dit sluit goed aan op de

toeristische profilering. Immers door de

meeste Nederlanders wordt het NP De

Biesbosch gezien als een blauw-groen

natuurgebied. Drimmelen als blauw-

groene gemeente aan De Biesbosch is

daarmee ook goed bruikbaar in de

algemene promotie van de gemeente,

bijvoorbeeld voor het aantrekken van

nieuwe bedrijven en bewoners.

Doelgroepen

Het vrijetijdsbeleid van de gemeente blijft

zich primair richten op de volgende vier

doelgroepen:

1. Inwoners

2. Dagtoeristen: 55+ en gezinnen

3. Groepen in diverse samenstelling

4. Waterrecreanten en watersporters in de

breedte (toervaarders, zeilers, huurders

boten, rondvaarders, vissers ed.)

Belangrijke secundaire doelgroepen zijn

de kort-verblijfstoeristen en de

nichemarkten (natuurliefhebbers,

evenementenbezoekers, ed.).

3.6 Projectenclusters

Uit de analyse en de innovatiesessie is

gebleken dat er noodzaak is om tot

productvernieuwing en verbetering te

komen. Dat hieraan en aan promotie en

verkoop prioriteit gegeven moet worden

is reeds beschreven in de beleidsvisie op

hoofdlijnen. In diverse workshops met

betrokkenen is hieraan nadere invulling

gegeven in de vorm van projecten.

Daarbij zijn alle projecten

samengebracht in 3 clusters, te weten:

Verbetering, innovatie en

doorontwikkeling van bestaande

producten en bedrijven;

Het ontwikkelen en verkopen van

arrangementen (samengestelde

producten van verschillende bedrijven);

Het verbeteren van de publieke (basis-)

infrastructuur voor de vrijetijdssector door

de gemeente.

In het actieplan worden binnen deze 3

clusters projecten uitgewerkt en

beschreven. In alle gevallen gaat het om

een realistisch aantal projecten, die

zowel organisatorisch als financieel

uitvoerbaar zijn binnen de planperiode

van 5 jaar.

3.7 Promotie en verkoop

Naast productvernieuwing en

ontwikkeling is het verbeteren van de

promotie en verkoop een speerpunt van

beleid. Alle betrokkenen zijn het er over

eens dat er meer geld, tijd en creativiteit

gestoken moet worden in de

gezamenlijke promotie van Drimmelen.

Overeenstemming is er ook over het feit

dat Drimmelen die promotie grotendeels

samen met partners in de Biesbosch-

regio moet uitvoeren. Uiteraard moet er

ook enige ruimte overblijven voor

zelfstandige promotie, bijvoorbeeld door

het winkelcentrum van Made of door de


34

gezamenlijke bootverhuurders van

Drimmelen.

In de huidige situatie is de promotie

beperkt en gefragmenteerd. Beperkt in

de zin van diversiteit aan acties en

gefragmenteerd omdat diverse

organisaties min of meer dezelfde

informatie aanbieden op hun website.

Voor de komende periode is het beleid

daarom gericht op de bundeling van

acties (en geld). Daarbij wordt als eerste

ingezet om een goed databeheer

middels de landelijke databank van VVV

Nederland. Er wordt één

verantwoordelijke organisatie

aangewezen/uitgekozen om deze

databank met alle informatie over

Drimmelen te vullen.

Daarnaast zal er een organisatie (of

persoon) namens alle bedrijven actief

aan de slag gaan met deze informatie,

de publiciteit zoeken en actief gasten

gaan werven middels acties.

Voorts is het nodig om informatie op

locatie beschikbaar te hebben. Daartoe

kan ingezet worden op het

bezoekerscentrum in Drimmelen, maar

ook andere locaties (zoals bv. in

bibliotheken of bij ondernemers) in

Made, Lage-Zwaluwe en Terheijden zijn

mogelijk door gebruik te maken van

VVV-infozuilen. Voorts gaan alle

(toeristische) ondernemers gestimuleerd

worden om zoveel mogelijk informatie

over Drimmelen aan te bieden aan de

gasten.

3.8 Organisatie

Het Toeristisch Platform Drimmelen zal

worden hervormd, zowel wat betreft

naam, samenstelling, aansturing als

taken.

De nieuwe naam wordt Vrijetijds Platform

Drimmelen. Dit platform wordt

ondergebracht bij het Bedrijven Netwerk

Drimmelen. Een bestuurslid van dit

Netwerk neemt de voorzittersrol van dit

Platform op zich.

Voorts krijgen vertegenwoordigers uit

diverse sectoren (toeristische bedrijven,

horeca, detailhandel, evenementen en

cultuur) een plaats in dit platform. Ook

de gemeente neemt via de

beleidsambtenaar economie/toerisme

deel aan dit platform maar vooral in de

rol van adviseur en ten behoeve van de

informatie-uitwissleing. Het platform stuurt

externe aanjagers en coördinatoren op

het gebied van promotie,

productontwikkeling en samenwerking

aan.

De hoofdtaak van dit Platform wordt het

(laten) uitvoeren van het actieplan

vrijetijdseconomie, waarbij een zwaar

accent ligt op de drie genoemde

projectenclusters en de promotie. Het

Platform is ook zelf verantwoordelijk voor

de monitoring van het actieplan; elk jaar

maakt zij in januari de stand van zaken

op en legt hierover verantwoording af

aan de gemeente(raad) en het

Bedrijven Netwerk Drimmelen.

De externe, onafhankelijke aanjagers of

coördinatoren zijn de feitelijke spinnen in

het web en primair verantwoordelijk voor

de uitvoering van de acties die op hun

bordje liggen. Deze coördinator(en)

worden na het eerste jaar voor de helft

betaald uit de inkomsten

toeristenbelasting en voor het andere

deel door bijdragen van (vrijetijds)

bedrijven. Dit laatste kan lopen via de

instelling van een ondernemersfonds, de

instelling van een reclamebelasting of

een extra bijdrage aan het BND of

andere ondernemersvereniging.

Gemeente

De gemeente zal uiteraard ook een

belangrijke rol blijven spelen in de

vrijetijdsontwikkeling en het beheer van

de openbare ruimte. Zij heeft daarin haar

eigen taken en verantwoordelijkheden.

In de eerste plaats zijn dat reguliere

taken op het gebied van beheer,

onderhoud, toezicht, veiligheid en

vergunningverlening. Een andere

belangrijke taak betreft het contact en

de afstemming met andere overheden

en publieke organisaties, zoals regio-

gemeenten, Parkschap en


35

Staatsbosbeheer. Meer concreet in

relatie tot dit beleidsplan ziet de

gemeente de volgende taken voor haar

weggelegd:

Het scheppen van goede

randvoorwaarden en het stimuleren van

ontwikkelingen in de vrijetijdssector.

Waar mogelijk het faciliteren van

(nieuwe) initiatieven op het gebied van

vrijetijd, promotie en samenwerking.

Participatie in het Vrijetijds Platform.

Het uitvoeren van de recreatieve basis

infrastructuur projecten die in het

actieplan benoemd staan.

Het ondersteunen en faciliteren van

fondsvorming voor vrijetijdsbeleid en

projecten en het beschikbaar stellen van

middelen hiertoe (vanuit die fondsen en

de toeristenbelasting).


36


37

4. Actieplan en organisatie

4.1 Inleiding

In dit hoofdstuk wordt de vertaalslag

gemaakt van de beleidsvisie naar een

plan van aanpak en een aantal

concrete projecten. De projecten zijn

afkomstig uit diverse workshops.

Deelnemers hebben aangegeven dat

deze projecten belangrijk en uitvoerbaar

zijn. Daarnaast leveren de projecten een

belangrijke bijdrage aan de doelen en

doelstellingen van de beleidsvisie.

Het actieplan bestaat uit een vier peilers,

namelijk:

Informatie, promotie en verkoop

Verbetering, innovatie van bestaande

producten en bedrijven;

Het ontwikkelen van arrangementen

(samengestelde producten van

verschillende bedrijven);

Het verbeteren van de publieke (basis-)

infrastructuur voor de vrijetijdssector door

de gemeente.

Binnen de peilers worden projecten

beschreven en daarnaast wordt een

plan van aanpak voor de organisatie

beschreven. In de laatste paragraaf

wordt ingegaan op de begroting en

financiering.

4.2 Uitwerking projecten

In tabel 4.1 (zie pag. 36-37) is een

overzicht weergegeven van alle

voorgestelde projecten voor de

komende 5 jaar. Die tabel geeft ook

inzicht in de planning, de kosten en wijze

van financiering. Het Platform

Vrijetijdseconomie heeft hiermee een

goed handvat om de projecten

successievelijk uit te voeren. Het is echter

niet de bedoeling van dit overzicht om

de uitvoering in beton te gieten.

Omstandigheden kunnen aanleiding zijn

om projecten eerder of later uit te

voeren. Ook kan er door gewijzigde

omstandigheden of onverwachtse

kansen voor gekozen worden geheel

andere projecten in te voegen en uit te

voeren. De keuze van de projecten in

deze lijst zijn grotendeels gebaseerd op

de conclusies uit de analyse, wensen

naar voren gebracht tijdens de

innovatiesessie en workshops en op

aansluiting bij de doelen en

doelstellingen van dit beleidsplan.

Daarnaast is gekeken naar

doelgroepenbeleid, uitvoeringstermijn,

financierbaarheid en verwacht resultaat.


38

Totale kosten Indicatieve financiering uit toeristenbelasting/gemeente

Projectcluster Projectnr Project- en actiebeschrijving Trekker 2014 2015 2016 2017 2018 indicatief TB/gem ondernemers derden Uit reserve TB

1 Imago Drimmelen versterken dmv

1a toolbox VPD/externe 5.000€ 5.000€ 5.000€

1b pr VPD/externe 60.000€ 30.000€ 30.000€ 30.000€

1c social media VPD/externe 60.000€ 30.000€ 30.000€ 30.000€

2 Centrale database en website(s)

2a deelname centrale database VVV Ned VVV ZHZ 28.000€ 14.000€ 14.000€ 14.000€

2b diverse websites vullen/opnieuw inrichten VPD/externe 6.000€ 6.000€

3 Informatie op locatie

3a infozuilen e.a. informatie op 8 centrale locaties VPD/gem 19.600€ 14.700€ 4.900€ 19.600€

3b drukwerk en actieve doorwijzing ondernemers VPD/externe 6.000€ 6.000€

4 Biesboschcentrum Drimmelen Staatsbosbeh 40.000€ 40.000€

5 Promotie Biesbosch breed verbeteren Brab a/d Bies

6 Ontwikkeling individuele arrangementen

6a met campings gericht op gezinnen externe 4.000€ 2.000€ 2.000€ 2.000€

6b met B&B gericht op 55+ externe 4.000€ 2.000€ 2.000€ 2.000€

6c met bootverhuurders en rondvaart op alleengaanden externe 4.000€ 2.000€ 2.000€ 2.000€

7 Ontwikkeling evenement Biesbosch Challenge externe 30.000€ 15.000€ 7.500€ 7.500€

8 Ontwikkeling vergaderen groeparrangementen externe 5.000€ 5.000€ 5.000€

9 Versterking detailhandelgebieden

8a opstellen businessplan centrumgebied Made BM/externe 10.000€ 10.000€ 10.000€

8b onderzoek gezamenlijke finaciering - ondernemersfonds BM/externe 5.000€ 5.000€

8c uitvoering ondernemersfonds en businessplan BM/externe 25.000€ 25.000€

8d gezamenlijke webshop en andere promotie BM/externe 5.000€ 5.000€

8e opstellen actieplannen overige kernen BM/externe 10.000€ 10.000€ 10.000€

Actieplan Vrijetijdseconomie Drimmelen 2014-2018

Uitvoeringsjaar Indicatieve financiering

Promotie en

verkoop

Product-

ontwikkeling

door

samenwerking


39

Totale kosten Indicatieve financiering uit toeristenbelasting/gemeente

Projectcluster Projectnr Project- en actiebeschrijving Trekker 2014 2015 2016 2017 2018 indicatief TB/gem ondernemers derden Uit reserve TB

Actieplan Vrijetijdseconomie Drimmelen 2014-2018

Uitvoeringsjaar Indicatieve financiering

10 Oprichten intervisiegroepen ondernemers VPD/externe 30.000€ 15.000€ 15.000€ 15.000€

11 Coaching jonge/nieuwe ondernemers met vouchers BND/externe 15.000€ 15.000€ 15.000€

12 Verdere ontwikkeling Kleine Schans

12a infrastructurele voorzieningen gem

12b kiosk haven-schans gem/ondern

13 Voorzieningen langs fietsen wandelroutes heemk. Kring

14 Voorzieningen langs vaarroute Mark(-Dintel-Vliet) watersport

15 Liberationroute Baarle-Nassau - Moerdijk gem 13.000€ 13.000€ 13.000€

16 Ondersteuning veerverbindingen NP Biesbosch ondernemer

17 Planontwikkeling entree Drimmelen Jachth Drim

18 Hervorming TPD naar Platform Vrijetijdseconomie Drim. BND/VPD

19 Monitoring uitvoering Actieplan + toerisme algemeen VPD/gem 5.000€ 5.000€

20 Terugkoppeling naar achterban

21a jaarlijkse netwerkbijeenkomst BND/VPD 5.000€ 2.500€ 2.500€

21b 3x per jaar nieuwsbrief VPD 5.000€ 5.000€

21c Open Koffie Cafe

21 Jaarlijkse bijeenkomst met gemeenteraadsleden BND/VPD

22 Organisatie en ondersteuning 18 t/m 21 externe 50.000€ 50.000€ 20.000€

Totaal 449.600€ 302.200€ 139.900€ 7.500€ 192.600€

Product-

innovatie

individuele

Organisatie

Product-

verbetering

openbare

voorzieningen


40

Dus ook als er nieuwe projectkansen zich

voordoen zullen deze criteria in

beschouwing genomen moeten worden

alvorens tot andere keuzes te komen. Ad

hoc beleid moet zoveel mogelijk

voorkomen worden.

De projecten hieronder zijn zo goed

mogelijk beschreven naar doel,

doelgroepen, verantwoordelijke

partij(en), uitvoeringsperiode, kosten en

financiering. Gerealiseerd moet worden

dat de beschrijving meestal niet 100%

compleet is. De redenen hiervoor zijn

verschillend van aard; soms ontbreekt er

gedetailleerde informatie, soms moeten

er eerst nog meer specifieke keuzes

gemaakt worden of omdat de begroting

nog niet precies gemaakt kon worden.

Niettemin geven alle beschrijvingen een

voldoende beeld van de intenties en

globale kosten van het project.

Ten aanzien van de kosten wordt

opgemerkt dat de meeste projecten

voor 2 jaar begroot zijn, c.q. een bijdrage

krijgen vanuit de toeristenbelasting.

Daarna vindt er een evaluatie plaats

waarna er opnieuw besloten wordt over

voortzetting en wijze van financiering.

Projectcluster I. Promotie en verkoop

versterken

Project 1. Imago Drimmelen versterken

Toelichting en doel:

Voor toeristische ondernemers is het

ontbreken van gezamenlijke promotie

een van de belangrijkste

aandachtspunten voor nieuw uit te

voeren beleid. Men kan nieuwe

producten bedenken, maar als het niet

onder de aandacht van het publiek

gebracht kan worden, zal ieder initiatief

snel ten onder gaan. Drimmelen moet

hieraan prioriteit geven, zowel lokaal als

Biesbosch breed.

Personen die reeds met de gemeente

bekend zijn, weten wat ze kunnen

verwachten in Drimmelen. Maar voor de

personen die er nog nooit geweest zijn, is

het onbekend wat je er nu kunt doen.

Hoe kom je er, waar moet je dan zijn etc.

zijn veelgehoorde opmerkingen. Oftewel

Drimmelen heeft nog geen duidelijk

(gewenst) profiel/imago!

Het is daarom van belang om naast de

reguliere promotie ook in te zetten op het

profilering van Drimmelen. Om hiermee

te kunnen starten is het belangrijk te

weten met welke kernkwaliteiten

Drimmelen zich wil onderscheiden.

Binnen het Parkschap zijn drie

hoofdpoorten benoemd, waarvan het

dorp Drimmelen er één is. De

omschrijving die bij deze hoofdpoort

hoort: Delta van rivieren, kreken en

wilgenbossen. De lading moet vooral zijn

dat de Biesbosch via het water te

beleven is. Er zijn talloze mogelijkheden

om bootjes te huren, rondvaarten te

maken en op excursies te gaan. Maar

ook wandelen en horeca bezoeken aan

het water hoort hier bij.

Drimmelen onderscheidt zich met deze

ingrediënten ten opzichte van de andere

hoofdpoorten. Bijna alle ondernemers

kunnen zich aan deze term verbinden.

Om dit imago te versterken en uiteindelijk

bezoekers mee te trekken, zal er

gezamenlijk én actief publiciteit gezocht

moeten worden. Dit kan alleen als er een

persoon binnen de gemeente of bij

voorkeur een gespecialiseerde kracht

hier wekelijks een aantal uren aan

besteed.

De belangrijkste middelen die hiervoor

ingezet kunnen worden:

Actieve pers- en media benadering

Inzet van social media en online

marketing. Met professionals zal een

strategie bepaald moeten worden hoe

Social Media en bij kan dragen aan de

imagovorming.

Ontwikkeling en gebruik toolbox: deze

bevat recent fotomateriaal (van


41

Drimmelen en Biesbosch), banners met

logo’s van de Biesbosch en/of van de

waterpoort Biesbosch en korte stukjes

tekst om te gebruiken op websites.

Stimuleren van ondernemers om deze te

gebruiken en om materiaal aan te

leveren voor persbenadering, social

media gebruik en on line marketing.

Beoogd resultaat/effect:

Potentiële recreanten in de wijde regio

weten voor welke activiteiten je in

Drimmelen terecht kunt.

Sterkere positie binnen de regio

Doelgroepen:

Ondernemers

Dagtoerist vanuit de grote steden

rondom Biesbosch

Gasten vanuit de

verblijfsaccommodaties in de omgeving.

Trekker:

Vrijetijdsplatform Drimmelen en externe

professional

Overige betrokken organisaties:

Externe specialisten op gebied van social

media en PR

BND; alle toeristisch-recreatieve

ondernemers(organisaties)

Gemeente


Brabant aan de Biesbosch

Uitvoeringsperiode:

Hele jaar rond, met nadruk op voor- en

hoofdseizoen; start in 2015.

Kosten:

Toolbox: eenmalig: € 5.000

Externe ondersteuning pr: €15.000 / jaar

Externe ondersteuning social media: €

15.000 per jaar

Financiering:

Toolbox en 2 jaar externe ondersteuning,

in totaal € 65.000 uit toeristenbelasting

Externe ondersteuning 3e, 4e en 5e jaar

door ondernemers of uit

Ondernemersfonds

Subsidiemogelijkheden: nihil

Project 2. Centrale databank VVV

Nederland en websites vernieuwen


Door het ontbreken van goed

databeheer van toeristische

voorzieningen, evenementen ed., is er

nergens een plek waar alle toeristische

informatie samenkomt. Doordat deze

(open) database ontbreekt, is er ook

geen goede verspreiding van informatie

mogelijk. Hierdoor blijven bedrijven en

activiteiten die plaatsvinden te

onbekend. Ondernemers moeten alles

op eigen kracht vermarkten.

Toeristische databases worden

tegenwoordig meer en meer gekoppeld

en steeds eenvoudiger ontsloten.

Informatie kan worden gedeeld, in

communities opgenomen en de

consument geeft reviews.

Evenementen, maar ook activiteiten

(zoals dagtochten en rondvaarten) van

de bedrijven moeten meer gebundeld

worden aangeboden, evenals de

plekken die de recreant en toerist kan

bezoeken. Een compleet aanbod geeft

de toerist een idee wat er in Drimmelen

te doen is.

Inmiddels zijn veel gemeenten in

Nederland via de VVV aangesloten op

de NDTRC; de landelijke databank van

VVV Nederland. Als de informatie hierin

is opgenomen, zijn er diverse manieren

om deze te ontsluiten en dus bij de

gewenste doelgroepen krijgen. In het

nieuwe digitale tijdperk is het mogelijk

om als gemeente van de VVV formule

gebruik te maken, zonder dat er een

kantoor/balie wordt geopend in de

gemeente. Er wordt als het ware een

virtuele VVV gecreëerd met

mogelijkheden om een standaard VVV

website op gemeenteniveau te maken,

informatiezuilen aan te schaffen en

brochures of folders samen te stellen en

te drukken. Een VVVapp komt er

landelijk.


42

Een andere mogelijkheid is om als

gemeente te kiezen de data op een

eigen manier te ontsluiten. Dit betekent

deelname aan de VVV formule en de

NDTRC, maar de ontsluiting gaat dan via

de eigen gemeentewebsite of via een

website met eigen ‘look & feel’.

De meeste andere gemeenten in de

Biesboschregio, inclusief het Parkschap

en Staatsbosbosheer, maken al of gaan

gebruik maken van de NDTRC als

databank. Daarom ligt het voor de hand

dat de gemeente Drimmelen dit ook

gaat doen, zodat de informatie van

Drimmelen ook op de Biesboschbrede

websites zichtbaar wordt.

Acties:

Gemeente Drimmelen moet VVV

formulenemer worden via een

bestaande VVV in de regio: VVV Zuid

Holland Zuid is daarvoor het best

geoutilleerd.

Vervolgens moet alle data ingevoerd

worden zoals toeristische locaties en de

activiteiten (wandelingen, rondvaarten

etc.); ook dit doet VVV ZHZ tegen

betaling.

Voorts is het nodig om informatie te

ontsluiten. De meeste efficiënte manier is

om dit via een reguliere VVV website

(VVV Drimmelen) te doen en/of de

website Voortuin van de Biesbosch. Een

punt van aandacht is om een geschikt

(terug)verdienmodel te bedenken voor

het in stand houden van de website en

databeheer.

Belangrijk is om afspraken te maken met

het Parkschap, Brabant aan de

Biesbosch en Staatsbosbeheer over hun

websites en over de informatie vanuit

Drimmelen daarop.


De recreant en de toerist kunnen via de

verschillende media van diverse

organisaties rondom te Biesbosch snel en

doeltreffend de juiste toeristische

informatie op kan vragen en de

ondernemers te vinden.

Doelgroepen:

Alle toeristisch-recreatieve doelgroepen

Trekker:

Gemeente voor contract met VVV ZHZ

VVV ZHZ voor databeheer en website

VVV Drimmelen (Voortuin van de

Biesbosch)

Brabant aan de Biesbosch en VPD voor

ontsluiting via andere websites etc.


VVV’s uit omgeving

ondernemers

Staatsbosbeheer

Parkschap

Uitvoeringsperiode:

Start met database begin 2014

Vernieuwing website najaar 2014

Databeheer 2014 – 2015 door VVV ZHZ,

daarna evalueren en evt. herzien

Kosten:

Deelname VVV formule en beheer

centrale database en beheer: €

7.000/jaar

Websites (her)inrichten: € 6000,-

Financiering:

€ 20.000 voor 2 jaar uit toeristenbelasting

Daarna door ondernemers (in het 2de

jaar de mogelijkheden en systematiek

hiervoor onderzoeken).


Project 3. Informatie op locatie


Naast de virtuele informatie via websites

en social media is het ook van belang

om informatie op locatie beschikbaar te

hebben. Uit recent toeristisch onderzoek

in de directe omgeving blijkt dat veel

mensen (68%) op pad gaan, zonder zich

vooraf te informeren over de

bestemming. Mensen die wel vooraf op

zoek gaan naar informatie, doen dat

vooral via internet.

Drimmelen moet zorgen dat zij complete

en de juiste toeristische informatie

beschikbaar heeft op plaatsen waar de


43

bezoeker (binnen)komt. Hiermee kan de

bezoeker gestimuleerd om langer te

verblijven en/of vaker terug te keren

naar Drimmelen.

Toeristen en andere bezoekers komen

het meest in het havengebied

Drimmelen, de winkelkern Made, bij de

TOP in Lage-Zwaluwe en in de haven van

Terheijden. Daar moeten

locaties/ondernemers gezocht en

gevonden worden waar digitale en

andere informatie goed/openbaar

beschikbaar is. Voor het havengebied

Drimmelen is een dergelijke locatie voor

de komende twee jaar al ‘gevonden’.

Dat wordt namelijk het Biesboschcentrum

van Staatsbosbeheer (zie project 4).

Daarnaast moeten zoveel mogelijk

(toeristische) ondernemers gestimuleerd

worden om informatie over Drimmelen

(en de Biesbosch) aan te bieden aan de

gasten. De gemeente zal maximaal 8

locaties/ondernemers financieel

ondersteunen bij de aanschaf van deze

zuilen.

Acties:

Ondernemers op centrale locaties

kunnen zich aanmelden voor een

informatiezuil. Ondernemers moeten wel

aan een aantal voorwaarden voldoen

zoals: openbaar toegankelijk, ruime

openingstijden en toeristische startpunt

zijn.

Op maximaal 8 locaties wordt een

informatiezuil neergezet waar de website

Drimmelen op draait. Deze zuilen worden

deels door de ondernemer en deels door

de gemeente betaald.

Ondernemers die buiten deze regeling

van 8 vallen, kunnen zelf een dergelijke

informatiezuil aanschaffen.

Daarnaast zal VPD in overleg met

ondernemers ieder jaar opnieuw bekijken

welke aanvullende informatiemiddelen

er nodig zijn (te denken valt aan

ondersteunend drukwerk).

Belangrijk is om de (terug)verdien

modellen met ondernemers te

bespreken.


Gasten ter plekke van informatie

voorzien wat er die dag te doen en te

beleven is in de directe omgeving.

Meer gebruik van voorzieningen en

diensten/extra omzet.

Doelgroepen:

Extern: Dagtoerist en verblijfstoerist

Intern: ondernemers

Trekker:

VPD ism externe kracht


Ondernemers

Gekozen locaties

Uitvoeringsperiode:

Aanmelden en keuze locaties: 2014

Informatievoorziening gereed bij

ondernemers en: 2015—2016

Aanvullend informatiemateriaal: 2015

Kosten:

Informatiezuilen: 8 x €1.850 aanschaf is

€14.800. Jaarlijkse kosten € 200 per zuil is

€ 4.800 voor 3 jaar. Totaal €19.600

Drukwerk: netto € 2.000 per jaar;

is € 6.000 voor 3 jaar

Financiering:

€ 20.700 uit Toeristenbelasting

Bijdragen ondernemers: 25% per zuil;

is € 4.900



44

Project 4. Biesboschcentrum Drimmelen


Het Biesboschcentrum Drimmelen is één

van de acht locaties waar toeristische

informatie aangeboden. De keuze van

deze locatie komt voort uit afspraken uit

het verleden en om te zien voor het

voormalige bezoekerscentrum van

Staatsbosbeheer in de nieuwe vorm

bestaansrecht heeft. De gemeente heeft

voor twee jaar financiële ondersteuning

toegezegd. Deze ondersteuning

bedraagt maximaal € 20.000 per jaar en

omvat informatievoorziening (€ 10.000

per jaar) en samenwerking en

productontwikkeling met ondernemers

(ook € 10.000 per jaar). De financiële

toezegging voor de laatst genoemde

taak is afhankelijk van de bijdrage van

het Parkschap.

Na twee jaar zal de uitvoering en het

resultaat van het nieuwe centrum

geëvalueerd worden. Daarna wordt

opnieuw besloten over eventuele

voortzetting van deze financiële

ondersteuning.


Gasten ter plekke van informatie

voorzien wat er die dag te doen en te

beleven is in de directe omgeving.

Meer en verbeterde samenwerking met

lokale toeristische ondernemers.

Meer gebruik van voorzieningen en

diensten/extra omzet.

Doelgroepen:

Extern: Dagtoerist en verblijfstoerist

Intern: ondernemers

Trekker:

Staatsbosbeheer


Ondernemers

Andere locaties waar informatie

aangeboden wordt.

Uitvoeringsperiode:

2014 en 2015

Evaluatie eind 2015

Kosten:

Informatievoorziening: € 10.000 per jaar

Samenwerking en productontwikkeling: €

10.000 per jaar.

In totaal maximaal € 40.000 voor 2 jaar.

Financiering:

€ 40.000 uit toeristenbelasting


Project 5. Promotie Biesbosch breed

verbeteren


Drimmelen is slechts een van de spelers in

het gebied rondom de Biesbosch. Het is

dan ook niet vreemd dat op het gebied

van marketingcommunicatie meerdere

gemeenten en organisaties actief zijn om

gasten aan te trekken en voor te lichten

over de mogelijkheden voor een verblijf

in de Biesbosch.

Toch heeft de gehele regio eenzelfde

doel: een groter aantal toeristen en

recreanten naar De Biesboschregio

trekken en daarmee de inkomsten in de

regio vergroten.

Door afstemming en gezamenlijke

aanpak te stimuleren kunnen de

middelen efficiënter worden ingezet om

het gezamenlijke doel te bereiken.

Drimmelen wil daarom Brabant aan de

Biesbosch en het Parkschap vragen

hierin het voortouw te nemen en te

zorgen dat er concrete resultaten

zichtbaar worden.


Betere marketing en promotie van de

hele Biesbosch regio

Meer samenwerking

Meer bezoekers en bestedingen

Doelgroepen:

Alle groepen die speciaal naar de

Biesbosch komen.


45

Trekker:

Brabant aan de Biesbosch/streekalliantie

en Parkschap NP De Biesbosch


Gastheren Biesbosch, hoofdpoorten,

bezoekerscentra

Staatsbosbeheer

VPD

VVV’s in de regio

Uitvoeringsperiode:

2014-2018

Kosten en Financiering: PM

Projectcluster II. Productontwikkeling

door samenwerking

Project 6. Ontwikkeling individuele

arrangementen


Consumenten willen telkens weer nieuwe

belevenissen, het beste van het beste. Ze

profiteren graag van goede deals. Ze

zoeken naar echte ervaringen en naar

authenticiteit en rust. Op basis van de

trends en ontwikkelingen hebben

ondernemers nieuw aanbod en

samenwerkingen bedacht om antwoord

te kunnen geven op deze nieuwe vraag.

Het is aan de ondernemer om deze

ideeën ook op te pakken en uit te

voeren. Om ideeën niet te laten

verzanden moeten de ondernemers bij

de totstandkoming van deze

arrangementen ondersteund worden

door een externe professional. Het is aan

het VPD om deze arrangementen via de

communicatiekanalen te ondersteunen

en boekbaar te maken(zie project 1 en 2

social media en PR, websites, pers etc.)

Een aantal arrangementen die zijn

geopperd in de workshops en

innovatiesessies.

Doelgroep 50+

Zorg dat er arrangementen boekbaar zijn

met fietsroutes : bijv met speciale E-

bikes, waarbij men langs

(boerderij)winkels en restaurants fietst

voor versnaperingen. Ook in combinatie

met routes langs cultuurhistorische

bezienswaardigheden zou kunnen

worden aangeboden in samenwerking

met B&B in de regio. De externe gaat dit

oppakken; in eerste instantie met een

aantal B&B adressen

Doelgroep gezinnen

Om gezinnen aan te trekken zouden er

avontuurlijke wandeltochten met

touwbruggen en kabelbanen moeten

komen. Een wandeling gekoppeld aan

activiteiten zoals het meewerken een

stapelmuur of een houtwal te bouwen.

Een avonturenpas die je koopt, maakt

dat je van deze faciliteiten gebruik kunt

maken. De externe gaat dit oppakken, in

eerste instantie met een aantal

(mini)campings.

Doelgroep alleengaanden:

Een aantal campings organiseren

speciale alleengaanden weekenden.

Rondvaartboten kunnen tijdens deze

weekenden speciale vaartochten voor

deze doelgroep organiseren. In

restaurants kunnen de mensen eten aan

lange tafels waar je als individu kan

aanschuiven. De externe gaat dit

oppakken, in eerste instantie met

watersportbedrijven en horeca.


Het aantal toeristen en recreanten te

laten stijgen door nieuwe product/markt

combinaties aan te bieden.


46

Doelgroepen:

50+

gezinnen met kinderen, meergeneratie

doelgroep.

alleengaanden

Trekker:

Externe professional in samenwerking

met ondernemers(groepjes)

Uitvoeringsperiode:

2014-2016

Kosten:

voorbereiding € 2.000 per jaar

verkoop: PM

Financiering:

Voorbereiding arrangementen uit

toeristenbelasting

Verkoopkosten door ondernemers


Project 7. Opzetten evenement

Biesbosch Challenge


Binnen de gemeente Drimmelen vinden

er naast de Triathlon van Terheijden,

Ronde van Made, Motorcross in Made

en de Terheijdenloop geen grote

sportevenementen plaats. Samen

bewegen kan een stimulans zijn voor een

gezonde levensstijl. Wanneer dit ook nog

eens in een mooie omgeving plaatsvindt,

motiveert dat des te meer. De Biesbosch

Challenge is een adventure race in de

Biesbosch en de gemeente Drimmelen:

spectaculair, spannend, uitdagend en

zinvol.

Koppels of teams van vier personen

doorkruisen het unieke natuurgebied De

Biesbosch en de Gemeente Drimmelen.

Deelnemers navigeren zelf waardoor

veel inzicht en tactiek nodig is. De

Challenge is dus niet alleen een fysieke,

maar ook een mentale en intellectuele

uitdaging. Te denken valt aan zeilen met

coördinaten waarbij af en toe wordt

aangelegd om een opdracht uit te

voeren, mountainbiken, kanoenen en

hardlopen/crossloop.

Tijdens de Biesbosch Challenge is het

mogelijk om mee te doen aan de snelle

wedstrijdgroep, maar er is een speciaal

parcours voor gemengde familieteams,

The family Challenge.

(Adventure racing is een teamsport,

waarbij een aantal buitensporten

worden gecombineerd, die normaal

meestal individueel worden beoefend.

Adventure racing combineert elementen

van ontdekkingsreizen, militaire

trainingen en intensieve expedities. Naast

het fysieke element spelen ook mentale

kracht en navigatie- en strategisch inzicht

een essentiële rol. Je moet dus sterk én

slim zijn. Adventure racing zit in de lift in

Nederland. Steeds meer goed getrainde

duur- en buitensporters durven de

uitdaging van een adventure race aan).


naamsbekendheid Biesbosch en

gemeente Drimmelen

mooi nieuw sportevenement binnen de

Gemeente Drimmelen wat kan groeien

tot een groots (meerdaags) en jaarlijks

terugkerend evenement

Doelgroepen:

sporters en actieve natuurliefhebbers uit

de regio en daarbuiten

Trimmers, recreanten, wedstrijdatleten

gezinnen


47

Trekker:

Vrijetijds Platform Drimmelen/externe

aanjager


BND

Gemeente

Zeilboten/Kanoverhuur/Fietsverhuur

Plaatselijke sportverenigingen

Plaatselijke cateraars en

verblijfsaccommodaties

Scouting

CIOS/AVANS

Uitvoeringsperiode:

Voorbereiding 2014

Uitvoering september 2015

Bij succes jaarlijks

Kosten:

€ 15.000 voorbereiding

€ 15.000 uitvoering

Financiering:

Voorbereiding eenmalig uit

toeristenbelasting

Uitvoering uit deelnemersbijdragen en

sponsoring


Project 8. Ontwikkeling Vergader- en

groepsarrangementen


Voor elk bedrijf is vergaderen,

brainstormen en teambuilding van groot

belang. In het verleden vonden deze

bijeenkomsten veelvuldig in het

buitenland plaats. Gezien de huidige

economie is dit niet verantwoord en

wordt er gezocht naar alternatieven.

Daarnaast draagt een verrassende

omgeving, locatie en activiteit bij tot een

uitdagend programma dat de

teambuilding versterkt. Binnen de

gemeente Drimmelen zijn er tal van

locaties die kunnen worden ingezet voor

vergaderarrangementen. Het beoogde

doel is een aantal (thema-)vergader-

arrangementen samen te stellen die

kunnen worden verkocht aan bedrijven

en worden uitgevoerd in samenwerking

met plaatselijke ondernemers.

Indien deze arrangementen gaan lopen,

komt de samenwerking tussen bedrijven

van de grond en kunnen soortgelijke

arrangementen ook aan andere

groepen worden aangeboden (bv.

familiegroepen, uitstapjes van

sportverenigingen, bedrijfsuitstapjes ed.)


deelname door meerdere ondernemers

uit de regio

Drimmelen wordt door plaatselijke

bedrijven (dichtbij en toch anders) en

bedrijven buiten de regio bezocht

mond-tot-mond reclame

Doelgroepen:

bedrijven in en buiten de regio

andere groepen

Trekker:

Vrijetijds Platform /externe aanjager


plaatselijke locatieverschaffers:

sfeervol/landelijk (schaapskooi/schuur),

fabriek, of een locatie die kenmerkend

voor Drimmelen/Biesbosch

cateraars, boeren (bv melk in

champagneglas bij ontvangst, lunch :

speltbrood in boerenzakdoek etc.)


48

aanbieders van (groeps)arrangementen

/ activiteiten: Blote-voetenpad, koe-

knuffelen, massage in de polder, etc.

Uitvoeringsperiode:

Gehele jaar; hele periode.

Kosten:

voorbereiding en promotie: € 5.000

uitvoering: ten laste van opdrachtgever

Financiering:

Eenmalige bijdrage uit toeristenbelasting

Subsidiemogelijkheden: nihil.

Project 9. Versterking

detailhandelgebieden, pilot Made


Uit de innovatiesessies in april 2013 en uit

de workshops in oktober 2013 is gebleken

dat er behoefte is aan een gezamenlijk

plan met daarin de activiteiten en

projecten om de economische vitaliteit

van de (detailhandel en toeristisch-

recreatieve bedrijven in de) kernen in de

gemeente Drimmelen te versterken.

Om de activiteiten en projecten

structureel te financieren wordt gedacht

aan het instellen van een zogenaamd

Ondernemersfonds.

Indien de ondernemers en de gemeente

Drimmelen samen willen optrekken om

het draagvlak voor een

Ondernemersfonds te onderzoeken

kunnen zij werken volgens het

stappenplan van de Kamer van

Koophandel Brabant. De Kamer heeft

veel ervaring met Ondernemersfondsen

en de aanpak in 4 fasen heeft zich in de

praktijk meermaals bewezen.

De fasen uit het stappenplan staan

onderstaand kort beschreven.

Fase 1: Het opstellen van een

activiteiten- en projectenplan voor de

kern(en) in de gemeente Drimmelen

waar men het Ondernemersfonds wil

instellen. Het plan moet worden

opgesteld en uitgedragen door de

ondernemers in de kern(en).

Fase 2: Het bepalen van de wijze waarop

het Ondernemersfonds moet worden

gefinancierd. Dit kan door het instellen

van een reclamebelasting, een opslag

op de OZB voor de gehele gemeente en

door het instellen van een zogenaamde

Bedrijven Investeringszone (BIZ).

Verder wordt in deze fase bepaald voor

welk gebied men het Ondernemersfonds

wil instellen en welk tarief draagvlak zal

vinden bij de ondernemers.

Fase 3: De draagvlakmeting is een

belangrijk onderdeel van het proces om

te komen tot een Ondernemersfonds. De

ondernemers leggen in deze fase het

activiteiten- en projectenplan voor aan

de ondernemers in het gebied waarin

men het fonds wil instellen. Met een

formele stemming vragen zij de

ondernemers in het gebied of zij

instemmen met de plannen en of men

deze plannen gezamenlijk wil betalen uit

een in te stellen Ondernemersfonds.

Indien draagvlak wordt aangetoond kan

men overgaan tot de laatste fase.

Fase 4: In deze afrondende fase worden

aan gemeentezijde en ondernemerszijde

de formele stappen gezet om het

Ondernemersfonds in te stellen. Aan

ondernemerszijde moet een Stichting

met bestuur worden opgericht. Aan

gemeentezijde moeten afhankelijk van

de gekozen financieringsvorm, de

bestuurlijke procedure worden gevolgd

om het Ondernemersfonds te

financieren. Gemeente en ondernemers

stellen samen een

uitvoeringsovereenkomst op met daarin

de rechten en plichten van beiden.

Omdat in de gemeente Drimmelen nog

ervaring moet worden opgedaan met

het instellen van een Ondernemersfonds

en daaraan gekoppeld activiteitenplan,


49

wordt er gestart met 1 pilot, namelijk het

detailhandelsgebied (centrum) Made.

Indien dit slaagt kunnen vergelijkbare

activiteitenplannen en fondsen opgezet

worden voor andere kernen.


Duurzame en vitale

detailhandelsstructuur in Made

activiteitenplan voor het

detailhandelsgebied centrum Made

instellen van een Ondernemersfonds

voor dit gebied

uitvoeren van activiteitenplan

meer bezoek en omzet

meer samenwerking van ondernemers

onderling en met de gemeente

evaluatie pilot en opstellen actieplannen

in andere detailhandelskernen

Doelgroepen:

Bruisend Made en andere ondernemers

in het centrum

Eigen inwoners

Trekker:

Bruisend Made/externe ondersteuner


Gemeente

BND

Kamer van Koophandel West-Brabant

Branche-organisaties

Uitvoeringsperiode:

Start / fase : voorjaar 2014

Fase 2 en 3: najaar 2014

Fase 3: voorjaar 2015

Uitvoering: vanaf najaar 2015

Kosten:

Ondersteuning: € 15.000

Uitvoering activiteitenplan: € 25.000 per

jaar

Financiering:

Eenmalig tbv ondersteuning € 15.000 uit

toeristenbelasting

Uitvoering: uit Ondernemersfonds

Subsidiemogelijkheden:

Regionale Samenwerkingsverand West-

Brabant

Kamer van Koophandel West-Brabant.

Projectcluster III. Productinnovatie

individuele bedrijven

Project 10. Oprichten intervisiegroepen

ondernemers


Uit alle gesprekken, de innovatiesessie en

de workshops is gebleken dat het

dringend noodzakelijk is om

productvernieuwing op het individuele

bedrijfsniveau tot stand te brengen. Ook

de algemene trends geven aan dat

consumenten meer en meer afkomen op

nieuwe producten en diensten, op

aantrekkelijke aanbiedingen ed. Uit de

innovatiesessie bleek dat deelnemers

vaak goede ideeën hadden voor

innovatie bij ‘andere’ bedrijven (dan

voor zichzelf). Op zich is dat ook niet

onlogisch, want er treedt altijd een soort

bedrijfsblindheid op bij ondernemers en

buitenstaanders (en klanten) zien vaak

eerder wat er anders of beter kan.

Om hieraan vorm en inhoud te geven is

het de bedoeling om een aantal

intervisiegroepen van verschillende

bedrijven op te zetten. Zo’n groep kan

bestaan uit 4 of 5 ondernemers (bv. een

bootverhuurder, minicamping, winkel,

horecabedrijf en andere dienstverlener).

Onder leiding van een externe

begeleider gaat de groep aan de slag

met het bezoeken van de bedrijven van

alle deelnemers in de groep, met het


50

discussiëren over het product en de

mogelijkheden en met het opstellen van

een actieplan ter verbetering en/of

vernieuwing in elk bedrijf. In het begin is

dit redelijk intensief, maar als alle

plannen er zijn, kan er in 2 of 3

bijeenkomsten per jaar gesprokken

worden over uitvoering, knelpunten en

effecten. Per groep zal het hele traject

ongeveer 2 tot 3 jaar duren, inclusief

evaluatie en eventueel afspraken over

een vervolg.

Hoewel het idee waarschijnlijk goed is, is

het vooraf lastig om te voorstellen

hoeveel ondernemers belangstelling (en

moed) hebben om aan zo’n traject deel

te nemen. Een goed introductie, plan

van aanpak en ondersteuning vanuit

BND is hierbij essentieel.


Deelname van 10 bedrijven (2 groepen)

aan dit traject

Productvernieuwing en verbetering bij

tenminste 8 bedrijven

Verbetering van het bedrijfsresultaat bij

tenminste 6 bedrijven

Versterking van de samenwerking tussen

bedrijven

Resultaten leiden tot de instelling van

tenminste 1 nieuwe intervisiegroep

Doelgroepen:

Alle toeristische ondernemers

Alle detailhandel en horecabedrijven

Overige geïnteresseerde bedrijven en

organisaties (bv. op het gebied van

cultuur, sport en natuur)

Trekker:

BND, met ondersteuning van 1 of 2

externe begeleiders die de

intervisiegroepen ondersteunen


Ondernemersorganisaties

Kamer van Koophandel

Uitvoeringsperiode:

2015 - 2016

Kosten: totaal budget: € 15.000

€ 7.500 per groep, gebaseerd op 10

dagen begeleiding; bijeenkomsten op

locatie zijn ten laste van de deelnemers.

Financiering:

Eerste groep betaald uit reservebudget

toeristenbelasting

2de en evt 3e groep: 50% uit

reservebudget toeristenbelasting; 50%

eigen bijdrage deelnemers


Project 11. Coaching jonge/nieuwe

ondernemers


Nieuwe en jonge ondernemers zijn een

‘must’ voor elke gemeente,

winkelcentrum en toeristencentrum. Zij

zorgen voor nieuwe dynamiek, brengen

nieuwe producten en diensten op de

markt en houden een centrum daarmee

levendig en vitaal. Het valt echter niet

mee om een nieuw bedrijf van de grond

te krijgen of als jonge ondernemer een

staand bedrijf over te nemen. Uit alle

statistieken blijkt steeds weer dan slechts

1 op de 4 slaagt. Maar wat ook blijkt is

dat nieuwe ondernemers die

ondersteuning krijgen, een veel grotere

slagingskans hebben.

Dit project heeft als doel die

ondersteuning te organiseren en te

effectueren. Daarbij is het de bedoeling

zoveel mogelijk gebruik te maken van

bestaande en ervaren ondernemers in

de gemeente. Aan ondernemers gaat

gevraagd worden om deze

(ondersteunings) diensten ‘gratis’

beschikbaar te stellen door het afgeven

van een aantal vouchers. Deze vouchers

kunnen gegeven worden aan nieuwe of

jonge ondernemers in de gemeente die

behoefte hebben aan ondersteuning op

bepaalde gebieden, zoals financieel,

juridisch, marketing, internet, huisvesting,

inrichting etc.


51

Via het BND gaat aan ondernemers

gevraagd worden hieraan deel te

nemen. Zij kunnen daarbij hun eigen

aangeboden product of dienst zelf

beschrijven en ook het aantal keer dat zij

dit gratis beschikbaar willen stellen

aangeven. Het BND brengt dit in kaart en

promoot het systeem. Daarnaast wordt

ook de Kamer van Koophandel en de

gemeente ingezet om het systeem te

promoten. Nieuwe en/of jonge

ondernemers die er gebruik van willen

maken dienen een verzoek hiertoe in bij

BND en een kleine commissie beoordeelt

de verzoeken en doet de toewijzing. Om

het geheel van de grond te krijgen wordt

tevens gebruik gemaakt van een externe

en ervaren bedrijfsadviseur.


Tenminste 15 bedrijven stellen vouchers

beschikbaar

Tenminste 15 starters of jonge

ondernemers maken in de periode 2015-

2016 gebruik van dit systeem

Het leidt tot 5 succesvolle nieuwe

bedrijven in deze periode

Evaluatieverslag en plan van aanpak

voor vervolg

Doelgroepen:

Bestaande ondernemers die diensten

gratis beschikbaar willen stellen

Jonge ondernemers die een nieuw

bedrijf willen starten of een bestaand

bedrijf willen overnemen in de

vrijetijdssector

Nieuwe ondernemers in de vrijetijdssector

Trekker:

BND, ondersteund door een externe

begeleider


Ondernemersverenigingen in Drimmelen

Kamer van Koophandel

Gemeente

Branche-organisaties

Uitvoeringsperiode:

Voorbereiding: 2014

Uitvoering: 2015-2016

Evaluatie: 2017

Kosten: in totaal € 15.000

Voorbereiding door externe: € 5.000

Begeleiding uitvoering: € 4.000 per jaar

Evaluatie: € 1.000

Financiering:

Uit reserve toeristenbelasting: € 15.000

Vouchers worden om niet beschikbaar

gesteld


Projectcluster IV. Productverbetering

openbare voorzieningen

Project 12. Verdere ontwikkeling Kleine

Schans

Toelichting/doel:

De verdedigingswerken, zoals de Kleine

Schans bij Terheijden, hebben een relatie

met water en ondersteunen daarmee de

identiteit van Drimmelen. Daarnaast

hebben de werken een belangrijke

cultuurhistorische en toeristisch-

recreatieve waarde in en voor het

gebied. Deze werken moeten niet gezien

worden als belangrijke toeristische

trekkers, maar wel als ‘pareltjes’ van de

regio. Om de Kleine Schans tot leven te

brengen zijn er in de afgelopen jaren

diverse verbeteringen uitgevoerd op het

gebied van behoud, toegankelijkheid en

informatievoorziening. Daarmee is de

Kleine Schans niet ‘af’. Er zijn meer

mogelijkheden om de bruikbaarheid en

beleefbaarheid te vergroten. Daarnaast

is het wenselijk dat er in combinatie met

de jachthaven een soort kiosk komt,

waar bezoekers informatie kunnen krijgen

en iets kunnen eten en drinken. Ook


52

daarmee wordt de aantrekkelijkheid en

het gebruik van de schans bevorderd.

De relatie met de jachthaven is

belangrijk omdat verwacht wordt dat het

aantal watersportpassanten de

komende jaren gaat toenemen. De

reden hiervoor is dat in Breda de

Trambrug thans verhoogd wordt.

Hierdoor wordt het voor

recreatievaarders mogelijk om door te

varen naar de binnenstad van Breda.

Daarmee wordt Breda een veel

aantrekkelijker bestemming voor

watersporters. Van het extra

toervaartverkeer naar Breda zal

Terheijden zeker meeprofiteren omdat

het niet langer aan een ‘op een

industrieterrein doodlopende’ waterweg

ligt.

Welke verbeteringsmaatregelen er

uitgevoerd gaan worden en hoe een

dergelijke kiosk (publiek-privaat) vorm

kan krijgen, is thans nog niet uitgewerkt.

In 2014 gaat de gemeente hiertoe een

plan opstellen. Daarna zullen er

definitieve keuzes gemaakt worden.


Verbeteren beleefbaarheid Kleine

Schans

Versterken aantrekkelijkheid

Realisatie van een semi-permanente

horeca-kiosk/informatiepunt

Verlengen verblijfsduur en bestedingen

Doelgroepen:

inwoners gemeente

fietsers en wandelaars

passanten-recreatievaarders

Trekker:

Gemeente Drimmelen


ondernemer

Watersportvereniging Terheijden

Stichting Cultuurhistorie West-Brabant

Heemkundekring De Vlasselt

Vereniging De Kleine Schans

IVN Brabant

Uitvoeringsperiode:

Planontwikkeling: 2014

Uitvoering: 2014 – 2016

Kosten: PM

Voorlopig reservering van € 50.000

Financiering:

Gemeente Drimmelen

Ondernemer


Provincie: cultuurhistorie

Project 13. Voorzieningen langs fietsen

wandelroutes

Toelichting/doel:

In de afgelopen 10 jaar is er in en door

de gemeente en andere partijen een

uitgebreid fietsen wandelroutenetwerk

ontwikkeld. Er ontbreekt echter aan

voldoende rust- en informatiepunten,

zoals bankjes, picknicktafels, QR-codes

op interessante punten. Het grootste

probleem voor de gemeente en andere

(terrein)beherende instanties is niet

zozeer het financieren en plaatsen van

deze voorzieningen, maar het beheer en

onderhoud.

Dit project beoogt om hiervoor een

oplossing te zoeken en te vinden. De

oplossing moet gevonden worden in

private inzet en/of sponsoring daarvoor

door bedrijven. Om dit te realiseren gaat

er eerst met betrokken partijen (zoals

fietsen wandelclubs, Staatsbosbeheer,

heemkundekringen ed.) een plan

gemaakt worden voor gewenste

voorzieningen langs alle routes. Tevens

wordt in kaart gebracht hoeveel elke

losse voorziening kost voor realisatie en

voor beheer en onderhoud gedurende 5

jaar. Vervolgens gaat per deelregio (bv.

Lage Zwaluwe) een oproep gedaan aan

particulieren en bedrijven worden om

het beheer (en/of realisatie) op zich te

nemen voor een periode van 5 jaar

(bedrijven kunnen daarbij ook


53

particulieren sponsoren). Bij voldoende

belangstelling worden de voorzieningen

gerealiseerd. Alle gegevens omtrent

voorzieningen en beheer worden in een

aparte databank opgeslagen. Jaarlijks

worden voorzieningen gecontroleerd

door een van de betrokken wandelen

fietsorganisaties en ‘beheerders’ worden

aangesproken op de stand van zaken.


Aantrekkelijk fietsen

wandelroutenetwerk

Aantal gerealiseerde voorzieningen: 5

per deelregio/kern

Aantal beherende particulieren: 4 per

deelregio/kern

Aantal sponsorende bedrijven 3 per

deelregio/kern

Meer fietsers en wandelaars maken

gebruik van de routenetwerken

Doelgroepen:

Inwoners Drimmelen

Bedrijven Drimmelen

Toeristen, m.n. fietsers en wandelaars

Trekkers:

Heemkundekringen en Agrarische Natuur

Vereniging


Fiets- en wandelclubs

Heemkundekringen

Staatsbosbeheer

Dorpsraden

Lokale ondernemersverenigingen

Uitvoeringsperiode:

Planontwikkeling: 2014

Uitvoering: 2015-2017

Kosten: PM

Er kan budget beschikbaar worden

gesteld voor eenmalige aanschaf en

plaatsing van voorzieningen en alleen bij

gegarandeerde

onderhoudsovereenkomsten voor 5 jaar

Financiering:

Uit reserve toeristenbelasting

Sponsoring door bedrijven


Project 14. Voorzieningen langs vaarroute

Mark

Toelichting/doel:

Om de waterrecreatie in West-Brabant te

bevorderen is er een plan opgesteld om

de voorzieningen langs de Mark, Dintel

en Vliet te verbeteren. Diverse

gemeenten in West-Brabant zijn ook al

aan de slag gegaan met de uitvoering

van dat plan. Specifiek voor het deel van

de Mark in Drimmelen en Breda is er een

deelplan gemaakt onder de naam ‘Een

levendige Mark, recreatieve

mogelijkheden’. Daarin staan een aantal

maatregelen en voorzieningen

opgesomd waardoor het voor de

waterrecreant aantrekkelijker wordt om

de Mark verder af te varen richting

Breda. Voor het Mark-traject in de

gemeente Drimmelen, vanaf de brug

over de A16 tot aan de brug bij

Terheijden over het kanaal naar

Oosterhout worden 7 voorzieningen

benoemd: 4 aanlegsteigers voor

recreatievaart, 2 kanosteigers, 1

rondvaartsteiger en een botenhelling

.


7 nieuwe voorzieningen

Aantrekkelijke vaarroute

Meer watersporters

Doelgroepen:

Recreatievaarders


54

Kanoers

Rondvaartbedrijf (+ gasten)

Trekker:

Initiatiefnemer(s):

Watersportverenigingen

Ondernemers

Uitvoerder: gemeente Drimmelen


Waterschap Brabantse Delta

Uitvoeringsperiode:

Prioriteitsstelling voorzieningen, bestek en

specificatie begrotingen: 2014

Uitvoering: 2015-2018: elk jaar 1 of 2

voorzieningen

Kosten: PM

Voor goede initiatieven en

gegarandeerd onderhoud kunnen er

middelen beschikbaar komen.

Financiering:

uit (reserve) toeristenbelasting

Subsidiemogelijkheden: vooralsnog nihil

Project 15. Liberationroute

Toelichting/doel:

Er ligt een initiatief om de bevrijdings-

route vanaf de stranden bij Normandie

verder West-Europa in zichtbaar en

beleefbaar te maken (mbv. Hoorspelen,

foto’s, filmpjes en getuigenverhalen die

middels een smartphone gekeken en

beluisterd kunnen worden op locaties

waar iets bijzonders is gebeurd tijdens de

opmars van de geallieerden). De

Provincies Antwerpen, Zeeland en

Noord-Brabant hebben voor hun gebied

hiervoor een projectplan opgesteld.

Daaruit blijkt dat er in de gemeente

Drimmelen in principe 4 locaties als Points

of Interest (POI) in aanmerking komen, nl:

- Made – monument Poolsedreef

- Terheijden – brug

- Wagenberg - monument

- Lage Zwaluwe – monument

Liniecrossers

In 2013 worden alle gemeenten en

diverse fondsen benadert of ze willen

participeren in dit project. Zo ook dus de

gemeente Drimmelen. De gevraagde

bijdrage is € 6.500 per POI. Als eind 2013

blijkt dat er voldoende financiële

middelen beschikbaar zijn en voldoende

gemeenten deelnemen, vindt de

uitwerking en realisatie plaats in 2014

door de Stichting Liberationroute Europe.

Deze stichting doet ook de marketing,

communicatie en beheer/ onderhoud.


2 Points of Interest in Drimmelen

Beleefbare bevrijdingsroute door

Vlaanderen en Nederland

Herdenkingslocaties versterken en

verbinden

Samenwerking tussen organisaties op het

gebied van herdenking en historie

Aantrekken specifieke toeristengroepen

Doelgroepen:

Battlefield toeristen

Eigen en regio inwoners

Scholen en jongeren (educatie)

Touroperators

Trekker:

Gemeente Drimmelen, opdrachtgever

Stichting Liberationroute Europe


Vrijetijdshuis Brabant

Lokale herdenkings en historische

(erfgoed) organisaties

Uitvoeringsperiode: 2014

Kosten: € 13.000


55

Financiering:

Uit toeristenbelasting


Worden onderzocht door de

initiatiefnemers.

Project 16. Ondersteuning

veerverbindingen naar NP De Biesbosch

Toelichting/doel:

Drimmelen en Lage Zwaluwe hebben

een veer of watertaxi nodig om zich als

de zuidelijke en als waterpoort tot het NP

De Biesbosch te kunnen profileren en zo

meer bezoekers te kunnen trekken. Als

eerste stap hiertoe is door het Parkschap

al een soort haalbaarheidsonderzoek

uitgevoerd waarbij de verschillende

mogelijkheden (praktisch en

organisatorisch) en de kosten

geïnventariseerd zijn. Dat onderzoek

heeft wel tot enkele initiatieven, zoals

aanbestedingen en particuliere testcases

geleid, maar nog niet tot een structurele

verbinding. Daaruit kan geconcludeerd

worden dat het bedrijfseconomisch niet

haalbaar is om tot een dergelijke

verbinding te komen. Financiële steun

vanuit overheden of belanghebbende

bedrijven lijkt de enige oplossing te zijn

om tot een dergelijke verbinding te

komen. Echter vanuit overheden is op dit

moment niet te verwachten dat zij

structurele bijdragen gaan leveren aan

het in de vaart nemen en houden van

een veerverbinding.

Toch wil de gemeente Drimmelen blijven

zoeken naar mogelijkheden om een

dergelijke verbinding voor elkaar te

krijgen. Het eerste doel daarbij is om een

ondernemer te vinden die het voor een

proefperiode van minimaal één jaar

(bedoeld wordt een zomerperiode van 3

a 4 maanden) gaat proberen, zodat de

kosten en baten goed in beeld gebracht

kunnen worden. Hiervoor wil de

gemeente voor dat ene jaar ook wel wat

middelen beschikbaar stellen (mits er

een goed bedrijfsplan ligt en er harde

garanties zijn voor een reguliere vaart in

die zomerperiode).

Voor de verbinding van Lage Zwaluwe

met het Nationaal Park heeft er zich al

een ondernemer gemeld. Deze heeft in

de zomer van 2013 ook al wat

geëxperimenteerd. Met deze

ondernemer zullen de mogelijkheden om

tot een meer structurele verbinding te

komen nader onderzocht worden.


Veerverbinding Lage Zwaluwe of

Drimmelen naar NP De Biesbosch voor

een proefperiode van 1 zomerseizoen;

Zicht op de kosten en baten, incl.

meerwaarde voor de omgeving en het

toekomstperspectief

Toename van het aantal fietsers en

wandelaars in Drimmelen en naar het NP

De Biesbosch

Doelgroepen:

Fietsers

Wandelaars

Eigen inwoners

Trekkende organisatie:

Gemeente Drimmelen


Ondernemers

Andere Biesbosch-gemeenten


Staatsbosbeheer,

Uitvoeringsperiode:

Ondersteuning: hele periode

Uitvoering: niet nader te bepalen,

afhankelijk van ondernemer.

Kosten: PM

Financiering:


Ondernemer



56

Project 17. Planontwikkeling entree

Drimmelen

Toelichting/doel:

De entree van Drimmelen is thans erg

onaantrekkelijk en hoewel het een zeer

open gebied is, is het toch niet echt

goed duidelijk waar en hoe je ergens

naar toe moet.

Om het gehele gebied aantrekkelijker te

maken is er een nieuw inrichtingsplan

nodig. Nu er duidelijkheid is over het

eigendom van Biesbosch Marina

Drimmelen, kan er gewerkt aan de

verbetering van het hele gebied.

Daartoe dient samen met Jachthaven

Drimmelen (de nieuwe eigenaar van

BMD), maar ook met andere

belanghebbende ondernemers een

inrichtingsplan opgesteld te worden.

Diverse uitgangspunten hiervoor staan al

beschreven in de Ruimtelijke

Ontwikkelingsvisie voor het gehele dorp

Drimmelen. Vanuit deze visie kan het

inrichtingsplan meer gedetailleerd

uitgewerkt en begroot worden.

Vervolgens zal bekeken moeten worden

hoe dit plan uitgevoerd en gefinancierd

kan worden. Dit valt echter buiten de

reikwijdte van dit project. Voorlopig is het

opstellen van een inrichtingsplan het

eerste doel.


Inrichtingsplan entree Drimmelen

Betrekken van ondernemers bij dit plan

en de latere realisatie

Stimuleren van nieuwe ontwikkelingen en

initiatieven bij Jachthaven Drimmelen en

andere ondernemers

Doelgroepen:

Ondernemers in en rond de entree en

havens in Drimmelen

Trekker:

Jachthaven Biesbosch


Gemeente Drimmelen

Samen een Drimmelen

Uitvoeringsperiode: 2015

Kosten: PM

Financiering:


Bijdrage door Jachthaven Biesbosch


4.3 Organisatie en samenwerking

Het Toeristisch Platform Drimmelen zal

worden hervormd en krijgt een nieuwe

naam: Vrijetijds Platform Drimmelen. Het

platform gaat ook niet meer onder de

gemeente functioneren, maar onder het

BrijvenNetwerk Drimmelen. Eén van de

bestuursleden van de BND neemt ook de

voorzittersrol op zich, zodat dit platform

goed verankerd wordt binnen dit

netwerk. Belangrijk is dat er een

evenwichtige bezetting is vanuit de

verschillende sectoren binnen de BND en

dat er een spreiding van deelnemers is

uit de verschillende kernen.

Voorgesteld wordt dat de volgende

partijen zitting hebben in dit Platform:

– Voorzitter vanuit het bestuur van de BND

– 1 vertegenwoordiger van het toeristisch

bedrijfsleven (bij voorkeur iemand uit het

dorp Drimmelen)

– 1 vertegenwoordiger vanuit de

detailhandel (bij voorkeur iemand vanuit

Bruisend Made)

– 1 vertegenwoordiger van de horeca (bij

voorkeur iemand uit Terheijden of Lage

Zwaluwe)

– 1 vertegenwoordiger van de culturele

organisaties in de gemeente Drimmelen


57

– 1 vertegenwoordiger vanuit de

natuurorganisaties

– De ambtelijke beleidsmedewerker R&T

van de gemeente

– Een secretaris van het Platform, een

externe deskundige

(aanjager/motivator)

Het Platform bestaat dus in totaal uit

circa 8 personen en zal tenminste 4 maal

per jaar vergaderen.

De agenda voor elke vergadering wordt

opgesteld door de voorzitter en de

secretaris. Uiteraard mogen alle leden

agendapunten aangedragen, mits 14

dagen van te voren aangeleverd. Het

grootste deel van het werk van het

Platform zal uitgevoerd worden door de

secretaris/aanjager. Dit betekent niet dat

andere leden van het platform

achterover kunnen leunen, zij hebben

vooral een taak bij de communicatie

richting de achterban en andere

relevante personen en organisaties.

De hoofdtaken van het Toeristisch

Platform zijn:

– Zorg dragen voor en toezien op de

uitvoering van het actieplan

– Zorg dragen voor de monitoring van de

uitvoering van het actieplan, middels

een jaarlijkse voortgangsrapportage(zie

par. 4.5);

– Het stimuleren van andere (nieuwe)

ontwikkelingen op het gebied van

vrijetijd;

– Het terugkoppelen naar en zorg dragen

voor draagvlak bij de achterban voor

besluiten en acties die in gang gezet zijn

of worden door het platform door middel

van jaarlijkse netwerkbijeenkomsten,

Open Coffee café, nieuwsbrieven en

bijeenkomsten van lokale en sectorale

ondernemersverenigingen;

– Het informeren van de wethouder

toerisme en van de gemeenteraad over

de voortgang bij de uitvoering van het

actieplan en het geven van gevraagd

en ongevraagd advies over de vrijetijds-

ontwikkelingen binnen de gemeente;

Het platform moet zorg dragen voor een

goed intern communicatieplan, zodat

alle andere ondernemers in de

gemeente goed op de hoogte

gehouden worden en betrokken bij de

vrijetijds ontwikkelingen in Drimmelen.

Zoals aangegeven gaan de leden van

het Platform niet alle projecten zelf

uitvoeren. Deels zullen deze projecten

opgepakt worden door de

secretaris/aanjager, maar deels ook door

andere externe adviseurs/deskundigen

(al naar gelang de aard van het

project). Soms zijn ook andere

organisaties aan zet, zoals de gemeente

als het gaat om openbare

voorzieningen, particulieren of

ondernemers als het gaat om private

bedrijvigheid of organisaties als het

Parkschap of Brabant aan de Biesbosch

als de projecten een meer regionaal

karakter hebben (m.n. marketing en

promotie). Soms kan de uitvoering ook

liggen bij een vrijwilligersorganisatie op

het gebied van natuur, cultuur of sport.

De gemeente Drimmelen komt dus meer

op afstand te staan bij de uitvoering van

het actieplan. Met uitzondering van

openbare voorzieningen, wordt haar rol

meer ondersteunend en faciliterend. In

eerste instantie is de beleidsmedewerker

toerisme de aangewezen persoon om

hieraan, ook binnen het Platform,

invulling te geven. Daarachter is de

wethouder toerisme de

eindverantwoordelijke.

Voorts houdt de gemeente een

belangrijke rol waar het gaat om

samenwerking met andere gemeente.

De bestaande vormen van

samenwerking zoals die met gemeenten

als Oosterhout, Geertruidenberg en

Werkendam, binnen Brabant aan de

Biesbosch, worden voortgezet. Hiermee

kan Drimmelen profiteren van acties en

projecten die (noodzakelijkerwijs) een

groter bereik hebben.

Datzelfde geldt voor de samenwerking

met Dordrecht, Werkendam, Sliedrecht

en Staatsbosbeheer binnen het

Parkschap Nationaal Park De Biesbosch.

Voorstellen vanuit het Parkschap op het

gebied van productontwikkeling,

promotie en samenwerking zullen door


58

de gemeente Drimmelen positief

tegemoet getreden worden.

4.4 Kosten en financiering

Van de in paragraaf 4.2 beschreven

projecten zijn de meeste indicatief

begroot. Bij een diverse projecten blijkt

echter dat ze in dit stadium nog niet te

begroten zijn, omdat er eerst enig

voorwerk of vooronderzoek noodzakelijk

is. Daarnaast moet bij veel projecten nog

blijken of ze daadwerkelijk ten uitvoer

komen omdat het initiatief bij

particulieren, ondernemers of

vrijwilligersorganisaties ligt.

Voorts zijn veel projecten voor 2 jaar

begroot. Daarna vindt er steeds een

evaluatie plaats waarna besloten wordt

over voortzetting (van de gemeentelijke

bijdrage).

De indicatieve kosten van de projecten

die wel begroot zijn, bedragen voor de

komende vijf jaar in totaal circa 450.000

euro (zie tabel pagina 34-35). Circa een

derde van dit bedrag moet komen uit

bijdragen van ondernemers en derden

(fondsen, particulieren ed). Er blijft dan

ca 300.000 euro over dat vanuit de

toeristenbelasting financiert kan worden

(de reserve bedraagt € 200.000;

daarnaast is er elk jaar ca € 50.000 vrij

beschikbaar; over de totale periode van

5 jaar is er dus € 450.000 beschikbaar

vanuit de toeristenbelasting.

Naast projectkosten zijn in deze

begroting ook de kosten opgenomen

voor het Platform. Deze bestaan uit

algemene kosten voor bijeenkomsten en

communicatie en de inzet van een

secretaris. Voor communicatie wordt

gerekend op € 2.000 per jaar en voor de

aanjager op € 10.000 per jaar. Voor de

beleidsperiode van 5 jaar bedragen de

totale kosten dan ca. € 60.000.

In het projectenoverzicht op pagina 34-

35 is ook aangeven dat er voor een

groot aantal projecten cofinanciering

vanuit andere partijen en/of

subsidieregelingen mogelijk c.q.

noodzakelijk is. De totale

cofinancieringmogelijkheden worden

voorlopig (en voorzichtig) geraamd op

ca € 220.000,-. Om deze cofinanciering

‘binnen te halen’ dient er wel actie

ondernomen te worden, dat gaat

immers niet vanzelf. Het verdient daarom

de aanbeveling hier actief mee aan de

slag te gaan. De is een taak die

opgepakt moet worden door alle

betrokken partijen, in het bijzonder BND,

de aanjager van het Platform en de

beleidsmedewerker toerisme.

De realisatie van bijdragen of

cofinanciering vanuit het (toeristisch)

bedrijfsleven dient geregeld te worden in

en met BND en het Vrijetijds Platform.

Geadviseerd wordt dat de gemeente

hierover een soort convenant afsluit met

de BND, waarin de inspanningen van de

BND en van de gemeente (in de vorm

van uit te voeren projecten, arbeid en

financiën) voor een aantal jaren wordt

vastgelegd. Dit schept duidelijkheid en

vertrouwen en voorkomt frustraties tijdens

de uitvoering van dit plan.

Innovatiebudget

Diverse projecten zijn en kunnen (nog)

niet begroot worden door diverse

onzekere factoren (hierboven

genoemd). Om eventuele uitvoering

toch snel ter hand te kunnen nemen

verdient het de aanbeveling om de

middelen vanuit de (reserve)

toeristenbelasting onder te brengen in

een speciaal budget. Dit zogenaamde

‘innovatiebudget’ zou dan beheerd

kunnen worden door de wethouder

toerisme en het Vrijetijds Platform samen

op basis van spelregels voor de inzet van

middelen uit dit budget die beide

partijen samen hebben opgesteld en

geaccordeerd. Indien beide partijen het

eens zijn over projecten uit dit

beleidsplan of andere projecten die qua

doelstellingen hierop aansluiten, kunnen

er snel middelen uit dit budget ingezet

worden en projecten in uitvoering

worden genomen. Voorgesteld wordt


59

het innovatiebudget jaarlijks (bij) te vullen

uit de niet bestede toeristenbelasting.

4.5 Monitoring

De gemeente Drimmelen en het Vrijetijds

Platform zijn samen verantwoordelijk zijn

voor een goede monitoring van de

voorgestelde projecten en van het

toerisme in het algemeen.

Het advies is om jaarlijks elk project, de

ontwikkeling van het toerisme en de

trends in kaart te brengen. Met

betrekking tot de projecten is van belang

te kijken naar:

– De voortgang van de uitvoering van het

project in de gestelde periode.

– De resultaten per project, zowel

kwalitatief als kwantitatief in de vorm van

(toename) bezoekersaantallen.

– De effectiviteit van het communicatie-

en promotie activiteiten.

– Een check of de verwachte trends en

ontwikkelingen zich daadwerkelijk

voordoen

Met betrekking tot de ontwikkeling van

toerisme kan gekeken worden naar:

– Aantal bezoekers aan

rondvaartbedrijven

– Aantal passanten haven

– Aantal bezoekers aan het

Biesboschcentrum en begeleide

excursies

– Aantal bezoekers aan evenementen

– Aantal overnachtingen in het

bungalowpark, op campings, in hotels en

in B&B-adressen

– Bezoekgegevens verschillende websites

– Waardering voor verblijven in een

accommodatie of bestemming

(www.zoover.nl)

– Investeringen in toerisme

– Omzetmonitor van het bedrijfsleven (via

de KvK).

Monitoring is absoluut noodzakelijk om

het beleidsplan zo goed mogelijk ten

uitvoer te brengen. Het volgen van de

projecten en indien nodig bijsturen is

belangrijk om een optimaal resultaat te

kunnen bereiken in de economische

groei in Drimmelen.

http://www.zoover.nl/


60


61

Bijlagen

Bijlage 1. Geïnterviewden over evaluatie beleidsplan 2008 en beleidsplan vrijetijdseconomie

bedrijfsnaam naam plaats bedrijfsnaam naam plaats

B&B D'Ouw e Grutter Mw . M.P.A. Maas Wagenberg Hotel Restaurant de Korenbeurs Ton van der Made Made

Camping Oud Drimmelen Elly van Oorschot Drimmelen Natuurlijk aan de Amer Paul Costongs Drimmelen

Madese Natuurvrienden Heer/mevrouw Stoop Made Restaurant Buitenlust John Reinier Terheijden

Albert Heijn Tw an van Meel Made De Theeplaats Helmie Bottinga Lage Zw aluw e

De Randoet (zw embad) Arie Eijkelenboom Made ex voorzitter TPD Erik van Dijk Drimmelen

Tankpunt Drimmelen/BND Paul Smits Terheijden voorzitter BND John van Oosterhout Made

Biesbosch bezoekerscentrum Frans Fronik Drimmelen Gemeente Drimmelen Marijke Vos Made

Waterrecreatie Drima dhr. J. van den Heuvel Drimmelen Gemeente Drimmelen Catharina Wouters Made

Rondvaartbedrijf Zilvermeeuw De heer A. Schuller Lage Zw aluw e Vrijetijdshuis Brabant Ank Lambers Tilburg

Cultuurspot Marielle Huijgens Hooge Zw aluw e VVV Zuid-Holland Zuid Erik Zindel Dordrecht


62

Bijlage 2. Deelnemers aan de innovatiesessie en diverse workshops

Categorie website workshops innosessie bedrijfsnaam naam plaats

agrarisch/tuinbouw 1 Kasrijk Made Wilbert Grootscholten Made

bed & breakfast 1 B&B de Theeplaats Helmi Bottinga Lage Zwaluwe

bootverhuur 1 1 Diepstraten Botenverhuur Tony van den Diepstraten Drimmelen

campings 1 Minicamping 'De Rooie Weel' Johan Halters Wagenberg

campings 1 De Biesboschhoeve Fam. Saarloos Drimmelen

campings 1 Camping Oud Drimmelen Elly van Oorschot Drimmelen

catering 1 Catering Frank van Gils Made

cultuur 1 1 Cultuurspot Marielle Huijgens Hooge Zwaluwe

cultuur 1 Atelier ten Toon Miranda Brouwers Lage Zwaluwe

detailhandel 1 Peters Fashion Peter Kuivenhoven Made

detailhandel 1 1 Albert Heijn Twan van Meel Made

detailhandel 1 Juwelier John van Oosterhout John van Oosterhout Made

detailhandel 1 Fijnaut Drogisterij Parfumerie DA Relinde Fijnaut Terheijden

detailhandel 1 Molen de Arend Adri Kamp Terheijden

detailhandel 1 Albert Heijn, Twan van Meel Made

detailhandel 1 Amatex International Loes van Zwieten Hooge Zwaluwe

fietsverhuur 1 VanHolland Verhuur Mevr. I. Costongs Drimmelen

gemeente 2 Gemeente Drimmelen ro beleidsmedewerkers Made

onderwijs 2 Avans Hogeschool studenten Breda

gemeente 1 1 Gemeente Drimmelen Catharina Wouters Made

havens 1 1 Jachthaven Crezée Janet Crezé Lage Zwaluwe

hotels + restaurants 1 1 Hotel Restaurant de Korenbeurs Ton van der Made Made

havens 1 Jachthaven Crezée Janet Crezé Lage Zwaluwe

winkeliersvereniging 1 1 Winkeliersvereniging Terheijden Kees Rompa Terheijden

natuur 1 Parkschap Marianne den Braven Dordrecht

overig 1 Experience in Travel Mireille Hubert Lage Zwaluwe

platteland 1 Kaasboerderij 't Bosch Fam Van Oosterhout Made

restaurant 1 Restaurant Buitenlust John Reinier Terheijden

restaurant 1 Eethuis 't Houten Vorkje C. Faas-Joossen Terheijden

rondvaartbedrijf 1 1 Rondvaartbedrijf Zilvermeeuw De heer A. Schuller Lage Zwaluwe

website 1 Van Osta Henny van Osta Made


63

advies 1 Nieuwesteeg advies Saskia Nieuwesteeg Breda

advies 1 Brabant aan de Biesbosch Sandra Versteegen Breda

advies 2 NLRNT Wim van Hooff Breda

advies 1 Bongers Horeca Development Rob Bongers Tilburg

beleidsplan vrijetijdseconomie gemeente drimmelen€¦ · toegelicht worden. 1. het beleidsplan...

Documents