Ukrajinkyj pymennykKyjiv 1996

Cej tvir je prodovenniam romanu Zorianyj Korsar.

Roman-fejerija

O ide Knia cioho svitu, i v meni nemaje niohoVstate, chodimo zvidsy

ISUS CHRYSTOS Jev. vid Ivana

Chaj budu aslyvi vsi istoty, chaj yvu usi vony v radosti j za-dovolenni! Usi yvi istoty, kotri tiky je v sviti, i slabi, j syni, i dovhi,j korotki, i velyki, j seredni, i vysoki, j mali, vydymi j nevydymi, ti, oyvu blyko j daleko, narodeni abo ti, jaki e v utrobi, vsi vonychaj budu aslyvi!

GAUTAMA BUDDA Sutta Nipata

Liudyno, oho tobi treba?Use v tebe je use v tebe jeI more yroke, i sonce u nebi,I zori bahatstvo tvoje.

Za morem yrokym je obriji novi -Nezrymi duchovni moria,Za soncem pekuym je sonce kazkove,Za zoriamy dyvo-zoria.

Liudyno, ty maje kochannia,Ty tvory mista i pisniTo zvidky rydannia, i vini stradannia,I mriji v tryvonomu sni?

Obijmy vedu do mohyly,Cholonu i vjanu hariai vusta,Za murom tilesnym vityzna vsesyna,Tam de mene zustri sviata.

Perym otiamyvsia Hryhir. Hlyboko zitchnuv i ohlianuvsia dovkola. Kaplycia ezla,niby jiji j ne bulo. Vony stojaly pomi hustymy burjanamy, i skladalosia vraennia, o chtoopustyv jich z prostoru v huavynu kropyvy ta ornobyliu, ne potoloyvy odnoho kuyka.Julina-Marija ta Halia-Hromovycia rozhubleno perezyrnulysia i odnoasno zapytaly Hry-hora:

o dali? Zadi, zorijentujemosia, skazav chlope, rozhliadajuy obidrani stiny nevelykoji

cerkvy ta zoriani sklepinnia Vydubykoho monastyria, o vyblyskuvaly pomi vysoennychosokoriv. o tut ne tak

o ne tak? schvyliuvalasia Halia. My opynylysia v inomu misci? Ta ni. Misce te same. Vydubykyj monastyr. Tiky omu tut burjany? Maje buty

podvirja Instytutu archeologiji, asfat. Chto povynen zustrity nas? schvyliovano zapytala Julina. Ty zhaduvav pro

venych, pro experyment Tak. My zaraz pidemo nahoru tudy, de nas maju ekaty, de roztaovano prystroji

chronostanciji. Idi za mnoju.Chlope ruyv do stin cerkvy, de vydnilasia protoptana steyna, hromadylysia kupy cehly

i smittia. Zatrialy burjany pid nohamy. Z temnoho otvoru chramu znenaka basovyto za-havkav sobaka, pouvsia chrypkyj holos:

Stij! Strilia budu! e cioho ne vystaalo, zbenteyvsia Hryhir. Zvidky tut vziavsia vartovyj?

Chutie, divata. Pospiajte tudy, do monastyria, a tam steynoju vhoru Stij, ma tvoju perema! Zahohotila luna, i nad kupoju smittia zjavyvsia zaku-

jovdenyj, zaspanyj vartovyj, a poriad z nym zdorovennyj vovkodav, ve u repjachach odvuch do chvosta. Pes pohrozlyvo skalyv ikla, a ochorone, naciliujuy dulo runyci na poruny-kiv, vymaliovuvav u svitankovij tyi krendeli bahatopoverchovych matiuhiv. Zdavalosia, obahrovo-syzyj nis pjanyci pryniuchujesia do nespodivanych hostej, bezsylyj zbahnuty, zvidkyvony tut vzialysia. ervoni zlobni oyci perebihaly z postati Hryhora do divat, zupynylysia naknyhach Jevangelija v rukach erny, zacikavleno rozyrylysia, uzdrivy merechtlyvu au vdoloniach Hali-Hromovyci.

Zlodiuhy! zahorlav ochorone. Ukraly deravne majno! Vyslidyly, o ja nachvylynku odvernuvsia, tudy vau roztudy! A e v monaekomu odijaniji, hady! Ty dyvy,kontra nedobyta!

Zaspokojtesia, rizko obirvav joho Hryhir. Tut valyva deravna sprava. Chodimoz namy nahoru, do dyrekciji Botaninoho sadu i tam

Deravna sprava? Ohydno zarehotav ochorone. Ce ja vam obiciaju: bude vonaderavna, koly ja odvedu vas, zlodiuh, do miliciji.

Ja sam spivrobitnyk MVS, namahavsia vtyyty pjanyciu chlope. O hliate Vin vytiahnuv posvidennia v ervonij paliturci, rozkryv pered oyma vartovoho.

Toj z nedovirjam hlianuv na knyeku. Motnuv runyceju na divat. A oci manaky, y chto vony tobi hy-hy!.. omu tut liajusia? Za knykamy

pryjly? Ehe ? Tut jich navalom u cerkvi, ta tiky za braty! Ne zamakitriuj meni holovy svo-jeju knyekoju, moe, ty cioho dokumenta vkrav abo odniav! Anu pidnimy ruky vhoru,chlope! A vy, chvojdy, knyeky kladi siudy, a to sobaku nakuju tiky mattia polety zvaych rias! Hy-hy!

Prypyni! Hnivno hrymnuv Hryhir. My dobrom vas prosymo: chodimo nahoru,do administraciji Botaninoho sadu. Neve vy nioho ne uly? Vora provodyvsia naukovyjexperyment, ja i oci divata uasnyky

Ruky vhoru! Striliaju! Ne sluchajuy chlopcia, zareviv ochorone. Postril ponadholovamy ohluyv divat, vony zliakano skryknuly j prysily. Hryhir maynano metnuvsia pidnohy pjanyci, pryjomom karate povalyv joho na zemliu. Pes vepyvsia v cholou chlopcia, ne-samovyto rvav jiji. Hryhir vysmyknuv zbroju z ruk ochoroncia, chutko rozriadyv, vyjniav za-tvora.

Ne vmije korystuvatysia ne berysia! Zadychano skazav vin, kydajuy hvyntivkuna zemliu. A zatvora otrymaje v miliciji

Ach, on ty jak! Plaksyvo-zlobno kryknuv vartovyj. Zirvavy na rivni nohy, vin za-jorav u svystok. Milicija! Bandyty! Mili-i-ci-i-ja!

Divata, za mnoju! skomanduvav Hryhir, ue ne zvertajuy uvahy na oskaenilohostoroa. erez burjany vony pobihly do steeky, o vylasia popid stinoju monastyria. Depozadu kryav, matiuhavsia vartovyj, ulysia vyhuky ta svystky z naberenoji vulyci.

Chlope, zachekavy, driapavsia urvyem na kruu, pidbadioriuvav divat, a razom ztym, dyvujuy, ozyravsia dovkola. Chai, burjany, koziai steyny A de aleji Botaninohosadu, de kuturni roslyny, budivli? Kudy vony ezly?

Divata rozhubleno pohliadaly na Hryhora, rozumijuy, o hoj zbenteenyj, ale movkypospialy za nym. Doky vony vybralysia nahoru, nad Livobereiam zijlo sonce, zamerechtilopleso Dnipra, zablyaly zirky na sklepinni monastyria.

Hryhir zupynyvsia, zanepokojeno ohlianuv okolyci. Dovkola prokydalysia iz svitan-kovoji drimoty osinni sady ta dibrovy, rozciakovani zolotom i bahriancem, de-ne-de pominymy vjunylysia na tli neba pasma dymu z komyniv starovynnych osobniakiv. o za fanta-smahorija? Kudy podivsia Botaninyj sad? O vydno verchivja dzvinyky, bilia neji maje butyoranereja, teplyci. Livoru administratyvni korpusy, vid nych povynna proliahaty yrokadoroha do centranoho vchodu. Navi natiaku nema na o podibne. I o tut, de vony zupy-nylysia same tut, vin ne moe pomylytysia Jich povynni ekaty veni, uasnyky j avtoryexperymentu.

Vin tryvono zitchnuv, niby ryba, vykynuta na pisok. Halia schopyla joho za rukav. o stalosia? Zanepokojeno skryknula vona. Ja te bau, o miscevis zminyla-

sia. My z toboju asto tut hulialy v Botaninomu sadu, a teper A teper tiu-tiu! Pochmuro pidchopyv Hryhir, uchajuy potylyciu. o na-

plutaly veni z chronostanciji. Ve jasno jiaku, o my v inomu asi. Daj Boe, ob ne v inij krajini, ozvalasia Julina. Ariman chiba darma

pohrouvav? Jak vin skazav? U mene dlia vas dostatnio stin ta zahadok Ale Horir Korsar obiciav Halia blahano hlianula na Hryhora. Korsar? Perechopyv jiji movu chlope. A o vin obiciav? Dopomohty perejty u

frontove buttia? A o ce oznaaje? Do toho vam ne zdajesia vsia naa pryhoda snom,marevom?

A ja? Tryvono hlianula na Hryhora Julina. Spodivajusia, o ja ne fata-mor-gana, druzi? Davajte skorie znajdemo liudej, fachivciv, jaki pojasnia nam, o vidbulosia.

Pravda tvoja! Riue kyvnuv chlope. Vyjdemo na vulyciu. Treba znajty telefon,zvjazatysia z mojim efom, z Horenyceju.

Horenycia Horykori? pidchopyla Julina.

Tak. A jako vin spravdi tiako poranenyj to joho spivrobitnyky povynni znaty, oi jak. Za mnoju, divata, bo uje moje serce, o toj pjanycia moe nam uskladnyty yttia.

Vony promynuly kika pradavnich chat. Z-za parkaniv havkaly psy. Ponad stekoju bo-sonohe diva paslo korovu, trymajuy v rukach nalyhaa. Divynka zdyvovano rozhliadala po-doronich, osoblyvo jiji zacikavyly inky v ornych riasach, jichni blidi harni oblyia ztryvonymy oyma.

Vy artysty, ehe? Ne strymalo cikavosti diva. Kino znimajete? Ty vhadala, kino, zhodyvsia Hryhir. Moe, pidkae nam, de tut najblyyj taxo-

fon? A o ce? zdyvuvalasia divynka. Nu telefon De tut budka telefonna, ob podzvonyty do mista? E, daleko, machnula rueniam divynka. Treba jty do ornoji hory abo do

Moskovkoho vokzalu abo do koly na Zvirynekij vulyci. Odeky steka, vona vyvede vasna Zviryneku, a tam spytajete.

A dyrekcija Botaninoho sadu? Z nadijeju zapytav Hryhir. De vona tut? Dyrekcija? Sadu? Spantelyeno perepytala pastuka. Ne ula. Ne znaju. Bota-

ninyj sad je de tam, a bilia vokzalu. A tut ne Nu, diakuju tobi. Chodimo, divata, chutij. A jak nazyvajesia kino? huknula vslid jim divynka. Kino? Ohlianuvy, perepytav Hryhir. Kicia zmija nazyvajesia. Zapamjata-

je? Pro zmija? zradilo diva. Mabu, kazka? Ehe? Ja liubliu kazky. Nedavno bayla

kino pro Vasylysu Prekrasnu. Oj, zdorovo! A ci harni artystky, mabu, krasu hraju? A vyjich vyzvoliajete? Ehe?..

Vhadala, divynko. Pravdu skazala! Pomachav jij rukoju Bova, zvorueno perezyr-nuvy zi svojimy suputnyciamy. Na oach Juliny blysnula slioza.

Smino, ale pravdu skazala, ozvalasia vona. My niby misteriju jaku procho-dymo.

Tycho, zasterih Hryhir. My vychodymo na vulyciuSteka vyvela jich na brukivku. Nad liachom vysoila nedobudovana cerkva bez

chrestiv. Zjavylysia neyslenni perechoi. Vsi zapytlyvo pohliadaly na dyvnu grupu. Bovaspantelyeno skazav svojim suputnyciam:

Nu o druha zahadka. Zvidsy poynalasia vitka otyrnadciatoho trolejbusa, a tepertut prymityvna brukivka I odnoho transportu.

A o take trolejbus? pocikavylasia Julina. Mayna, o ruchajesia syloju elektryky, pojasnyv Bova. Zrozumilo. Ote, my v inomu asi. A moe, j v inomu vymiri. Neodavno ja ytala

knyhy Uspenkoho pro ini vymiry Znaju, obirvav jiji Hryhir. Prote ce nam ne dopomoe. Treba vyjasnyty podro-

byci kudy my potrapyly.Vin zupynyv molodyku z koykom, povnym ervonobokych jabluk, zapytav jiji, jak do-

bratysia do najblyoho telefonu. Ta vkazala jim, jak i divynka-pastuka, v napriamku or-noji hory.

Pidete priamo, potim livoru piznie znovu povernete pravoru i tam rukoju po-daty

Podiakuvavy, Hryhir z divatamy zakrokuvav unyz. Ta ne vstyhly vony projty j pivkilo-metra, jak jim nazustri vyskoyly z bokovych vulyok dva milicejkych avto i, perekryvyliach dlia vtei, rizko zupynylysia. Kika oficeriv ta serantiv u milicejkij formi vychopylysiaz mayn, trymajuy v rukach avtomaty ta pistolety.

Stojaty! Suvoro skomanduvav kapitan, uvano ohliadajuy chlopcia j divat u er-neych riasach.

Stojimo, usmichnuvsia Hryhir i poliz do vnutrinioji kyeni za posvidenniam. Ruky vhoru! Ne baluj! hrymnuv kapitan. Z-za joho spyny vyhlianuv znajomyj

chlopcevi vartovyj, trymajuy v rukach hvyntivku bez zatvora. Oficer kyvnuv na zatrymanych. Vony? Vony, suky, vdovoleno harknuv storo. Ja jomu kau stij! A vin meni pid

nohy Zdorovylo! Chiba ja v syli joho poboroty? Tono, pijon! De b vin navyvsia takychpryjomykiv? Kudy podiv zatvora, hnyda? Verny kazionne imuestvo!

Tycho! obirvav joho kapitan. U viddilenni rozberemosia. Zatvor u tebe? O tut, u kyeni, myroliubno vidpoviv Hryhir. Kapitane! Ja prou odvezty nas

do Ministerstva vnutrinich sprav. Sprava due skladna, j u viddilenni Moe, ty e v CK partiji zachoe? Hluzlyvo zasmijavsia oficer. Abo v restoran Kukuku, z ohydnoju hrymasoju pidchopyv storo. Odkua

kotletu kyjivkuMilicinery zasmijalysia. Kapitan rizkym estom obirvav smich. Hodi! Po maynach. Ruky nazad. Ja spivrobitnyk MVS, zaprotestuvav Bova. Vimi u vnutrinij kyeni posviden-

nia Vimemo! poobiciav zlovtino oficer. Use vimemo. Mar do mayny. My vas

navymo, jak rozzbrojuvaty vartovych. I onukam zakae!

Hryhir schvyliovano rozhliadav budivli na vulyci Kyjeva, jakymy jichaly milicejkimayny. Vse zdavalosia snom, miraem: zamis yrokych zaasfatovanych prospektiv po-krueni brukivky, zrujnovani kvartaly, uboho vbrani liudy z torbamy ta koykamy, starovynnitramvaji, schoi na katafalky. De vony opynylysia? V jakych rokach? y zustrinu vony koho-nebu znajomoho? Pered experymentom vin iz Horenyceju rozmovliav pro molyvi paradoxyasu. Dosy lehkovani teoretyzuvannia. Odna sprava bazikaty, a ina strybnuty v inu epo-chu! o todi kazav Horenycia? Va nastupnyj experyment, bezumovno, jako vidibjesia napryjdeniomu i na suasnosti, zvyajno, choa b ue tym, o vidkryje potik pryncypovo novojiinformaciji. De vidibjesia cej experyment, v omu, o oznaatyme pojava tut inky z mynu-loho (a razom z tym iz nejmovirnoho hriaduoho), chto moe peredbayty? Navi vin,geninyj teoretyk, oevydno, bezsylyj buv prorokuvaty rezutaty peroho proryvu v stiniChronosa. I o nespodivane zmiennia fazy asovoho kontynuumu. Virohidnie vsioho, ovony potrapyly v mynule de u pjatdesiati roky, odrazu pislia vijny. Prote v ti roky i vin,Hryhir Bova, i Halia Kurinna ve narodylysia. To, moe, vony zustrinu tut sami sebe? Jaktodi dovedesia rozvjazuvaty karkolomni vuzly? y ne stane cia sytuacija katastrofinoju?Treba vymahaty v miliciji zustrii z uenymy, z teoretykamy. I sprobuvaty znajty efa. Vin,bezumovno, teper molodyj, ale praciuje v organach

Ja viduvaju tvoju dumku tvoji sumnivy, znenaka ozvalasia Halia, schylyvy donioho. My potrapyly u vuzol asu i rozvjazaty joho bude skladno.

Hryhir hlianuv na jiji blide, schvyliovane lyko, vidznayv lychomankovyj blysk v oach.Laskavo obniav za plei.

Zaspokojsia, ridna moja. Ce na ispyt. Horir ne obiciav nam hotovych rie, a ura-hany j tormy

Mayna mynula kruhlu veu, zastrybala po tramvajnij koliji. Prohurkotiv, zadzelenavtramvaj. Marija-Julina zacikavleno dyvylasia jomu vslid, pochytuvala holovoju.

Jakyj stranyj monstr. Due prymityvna technika A v devjatnadciatomu vici chiba kraa bula? Skeptyno zapytav Hryhir. Ja porivniuju ne z mojim dosvidom tutenim, zapereyla Julina. Meni zhada-

lasia naa ridna Ara. Movaty! harknuv, pouvy jichnie pereiptuvannia, kapitan, obernuvy iz pe-

rednioho sydinnia. Zaraz budete maty nahodu hovoryty te, pro o vas pytatymu. I radu

ne vykruuvatysia, ne ukaty alibi. Ne dopomoe! My alibi ne potrebujemo, odrizav oficerovi Hryhir. Zaspokojtesia. I znajdi ter-

pinnia dlia vzajemorozuminnia. Ja bau, ty due rozumnyj! Pohrozlyvo burknuv kapitan. Dovedesia tobi poka-

zaty, de raky zymuju. Ta o my ve pryjichaly. Vyvote zloynciv. Popereduju, pry sprobivtekty

anovnyj kapitane, skazav Bova, radu trymaty pry sobi vai sadystyni emociji.Vam e potim bude soromno.

Ach ty, podonok! Ja cioho ne zabudu. Anu mar z mayny! yvo do dverej! Semenij!Vedy jich priamo do efa. I storoa-svidka te! Ce ptaky neprosti. My jim pokaemo, z kymmaju dilo!

Naanyk Peerkoho viddilennia miliciji major Kutenko uvano rozhliadav vysokoho,pleystoho chlopcia, odiahnutoho v lehku kurtku z merechtlyvoji tkanyny, ukajuy v johooblyi, v pohliadi strach abo zanepokojennia. Bova dyvyvsia na nioho yro, drunio, z nadi-jeju na vzajemorozuminnia. Major zdyvuvavsia, ale ne pokazav cioho. Pereviv pohliad na i-nok v erneych riasach. Vidznayv na jichnich lyciach nebudennu krasu i spokijne blahorod-stvo. Potim kyvnuv kapitanovi:

Krae bude, jako vsi siadu. O tak. Prou zaspokojity i rozpovisty vse, o stalosia.Kapitane! Ja vas sluchaju.

Naa patruna mayna erguvala bilia Vydubykoho ozera. Ja pouv svystok var-tovoho pozavidomoji ochorony. O vin pered vamy

Tak tono! Schopyvsia z miscia vartovyj. Demobilizovanyj hvardije Ivan Horo-be, teper ochoroniaju sklady knyh v monastyri.

Siate! Machnuv rukoju major. Ja potim vas zapytaju. o dali, kapitane? Pouvy kryky, my prybihly do monastyria. Storo rozpoviv nam, o zastav o cych

zatrymanych, koly vony tychcem vybyralysia zi skladu, nesuy v rukach jaki knyhy i e jakucinnu ri. Vin nakazav jim zupynytysia, chotiv odvesty do miliciji

Dali A dali cej bandyt napav na nioho, obezzbrojiv, vytiahnuv zatvora z hvyntivky, a sam

z babamy vtik. My, jasna ri, zorijentuvalysia, objichaly dovkola i perechopyly vtikaiv! Jasno, skazav major. Horobe, kapitan pravyno nas informuje? Tak tono! Znovu pidskoyv storo. Ja odrazu poniav, o ce za ptyky. Ne inake

amerykanki pijony. Hliate na joho motky Zahranyni. A baby omu odiahlysia vriasy? ob zadurmanyty holovu. Jahniatamy prykydajusia

Dosy, perebyv joho major. Meni vse jasno. Sidajte, Horobe. Zatrymani, prounazyvaty vai prizvya, imena, de yvete, omu stalosia te, pro o ja pouv? Korote, omuvy opynylysia v monastyri, bilia skladu? Spoatku ty, chlope Jak tvoje prizvye?

Bova. Zvaty Hryhir Maxymovy. Profesija. Kryminalist. Detektyv. Hm. I de vy praciujete? U Ministerstvi vnutrinich sprav. Ploa Bohdana Chmenykoho. Viddilennia neza-

lenych kryminalistiv. Mij ef Hryb Semen Jovtuchovy. Hryb Semen? zdyvuvavsia major. Ja znaju joho. Razom uylysia. Tiky jakyj e

vin ef? Ta e j viddilennia Vin dinynyj, due anovanyj. Kapitan Hryb Semen Jovtu-chovy

Polkovnyk, zapereyv Hryhir. Hm. Todi ce odnofamile. Ta ty zady Jaki taki nezaleni kryminalisty? Nema ta-

koho viddilennia v ministerstvi. Jak to nema? oburyvsia Hryhir. O moje posvidennia. Prou

Major rozhornuv ervonu knyeku, zdyvovano probih oyma text, znovu hlypnuv naBovu.

o za arty, hromadianyne Bova? Jaki arty, tovaryu majore? Tut pidpys ministra Kutenka Ivana Ivanovya. A o vas dyvuje? Vse pravyno. Ministr vnutrinich sprav general-polkovnyk

Kutenko Ivan Ivanovy. Na ministr Kobe Anton Sydorovy, zapereyv major. General-lejtenant. A

Kutenko Ivan Ivanovy ce ja, naanyk Peerkoho viddilennia. o za mistyfikaciji vy,hromadianyne Bova, rozihrujete? Dyvnyj vy kryminalist!

Artyst, a ne kryminalist! Chrypko vydychnuv storo. Ja kau: ce toj uylo!Rohy jomu treba oblamaty.

Tycho! nakazav major. O e odna chymera Posvidennia vydane 12 sinia1968 roku. Jak ce rozumity? Moe, vy znimajete jakyj kinofim? Todi ne valiajte durnia, hov-ori odrazu

Zadi, zadi! Zadychnuvsia vid chvyliuvannia Hryhir, perezyrnuvy zi svojimysuputnyciamy. A jakyj u vas rik?

U nas? zdyvuvavsia major. omu u nas? Rik odyn i toj e dlia vsich: tysiaadevjatsot sorok vomyj

Halia ochnula, zblidla. Dvadcia pja rokiv, proepotila vona. Tovaryu major! Zlobno ozvavsia kapitan. Zloynci prosto moroa nas. Treba

serjozno popraciuvaty z nymy. Po-naomu. Vony vydko u nas zahovoria Tovaryu majore, vtrutyvsia Bova, nam treba z vamy pohovoryty na samoti.

Sprava velykoji deravnoji vahy. Navi vseliudkoji vahy. Ne varto hovoryty pro ce pryvse-liudno.

Major pomovav trochy, zamysleno rozhliadajuy posvidennia Bovy, chmyknuv. A pasport u vas je? O vin. Bu laska A u vas, inky, jaki dokumenty je? U erny dokumentiv ne buvaje, zauvayla Marija-Julina. U mene je pasport, ozvalasia Halia. Hryhore, peredaj majoru. U odnijeji ernyci je pasport, u inoji nema, skeptyno zauvayv major. Jak

ce zrozumity? Ja ne ernycia, movyla Halia. Mene syloju vkynuly do monastyria. Syloju? zdyvuvavsia naanyk. Vpere uju, ob u naij krajini syloju zaproto-

riuvaly do monastyria. Tovaryu majore, nastyrlyvo povtoryv Bova. Prou rozmovy na samoti Chvylynoku. Zaverymo spoatku rozmovu zi svidkamy. Tak. Pasport normanyj.

Aha. Znovu taki tuky. Pasport vydano 8 kvitnia 1965 roku Kaharlykym rajviddilom MVS.A u vas, hromadianko Jak vas?

Kurinna Halyna Andrijivna Pravyno. Kurinna Halyna Andrijivna. 1953 roku narodennia. Pasport vydano

Opiniankym rajviddilom Poltavkoji oblasti. U simdesiatomu roci, 10 travnia. A dvineuvjazoky. Opiniankoho rajonu na Poltavyni nema, ja sam z tych krajiv rodom. A e oci roky, jaki e ne nastaly. Nu, harazd! Pohovorymo pro ce piznie. Hromadianyn Horo-be obvynuvauje vas u tomu, o vy vkraly na skladi jaki knyhy j cinni rei. Ce pravda?

Jak pered Bohom kau pravda! vyhuknuv storo. Pocupyly, hady! Zachovalypid svoji balachony. Pomonajte jich harneko, potrusi!

Ja ne tebe pytaju, suvoro obirvav joho major. Hromadianyne Bova, o moetevidpovisty na ce obvynuvaennia?

U rukach erny buly knyeky Novoho Zavitu. Jevangeliji. I aa. Rytuana aaVse naley jim. A u mene nioho v rukach ne bulo.

Prou pokazaty knyky Novoho Zavitu, zveliv major.ernyci distaly z-pid rias Jevangeliji, poklaly na stil. Major rozhornuv odnu, perehornuv

kika storinok, znyzav pleyma. Bie nema knyh? Nema, pidtverdyly inky. Bula liturgija, my vzialy z soboju lye Jevangeliji. A aa. Pokai au.Halia obereno postavyla na stil arivnyj kelych. Vin zaiskryvsia merechtlyvymy vohny-

kamy, pryvabyvy do sebe pohliady prysutnich. udova ri, kyvnuv major. Vaa? Hlianuv vin na Haliu. Moja. Rozberemosia. Dobre. Kapitane, vyjdi zi svojeju komandoju v korydor. Hromadia-

nyn Horobe te. Zapyi joho svidennia. Zaekajte, ja vas poklyu. Ja hovorytymu z zatry-manymy sam

Sluchaju, pochmuro vidpoviv kapitan, dajuy znak svojim suputnykam. Hryhore Maxymovyu, dobrozylyvo skazav major, zalyyvy iz zatrymanymy sam

na sam. Vy choete meni o rozpovisty valyve? Todi ja ve uvaha. Tiky prou bezvykrutasiv i vyhadok. Pere: pojasni, o ce u vas za dokumenty, poznaeni rokamy, jaki ene nastaly?

Ivane Ivanovyu, drueliubno, v toj majoru, vidpoviv Bova, my ne zmoemoobmeytysia teperinioju rozmovoju, prote ja rozpovim vam use vyerpno, ob vy mohlyzbahnuty paradoxanis sytuaciji. Vy ytaly koly-nebu fantastyku?

Do oho tut fantastyka? Nu, skaimo, ytav. e v dytynstvi. ulia Berna. Velsa Bie-liajeva

Velsa? zradiv Hryhir. udovo. Todi vy zrozumijete. ytaly Maynu asu? Uhu. ytav. Zabavna tuka. Tak ot. Z naymy dokumentamy odnoji mistyfikaciji. Vony pravdyvi. I spravdi

vydani v tych rokach, o tam poznaeni Vy choete skazaty, o prybuly Same tak. My prybuly z majbutnioho, tverdo skazav Bova. Spoatku z majbut-

nioho, a potim z mynuloho. Bau vy ironino posmichajetesia. Korotko pojasniuju. In-stytut problem Buttia provodyv experyment po pronyknenniu v devjatnadciate stolittia. Ja uasnyk experymentu. Ja povynen buv znajty v tomu asi ociu divynu

Halynu Kurinnu? Tak. I zabraty jiji v svoju epochu. Vona yte dvadciatoho viku, ale bula perenesena

v devjatnadciatyj zloynciamy. Oho! Ne strymavsia major. Detektyv cho kudy. Mona kino znimaty. I vse-taky ce pravda. Pry povernenni nazad, oevydno, vidbulasia jaka deforma-

cija. I my potrapyly u va rik. Dlia nas ce mynule A druha ernycia? omu vona opynylasia z vamy? Vona zachotila perejty v dvadciatyj vik. Moe, same take riennia vyklykalo deforma-

ciju v asovomu perechodi. Pro vse ce treba hovoryty z uenymy, teoretykamy. Vy povynnizbahnuty, naskiky valyva cia sprava.

Hm, pouchav potylyciu major, yroko usmichajuy. Zdorovo vse zbihajesia. Ivaa pojava bilia monastyrkych skladiv, i dyvne vbrannia, i dokumenty Chm Tak o,spravdi Kutenko Ivan Ivanovy ministr vnutrinich sprav?

Pravda, kyvnuv Bova. Zadi, zadi. Tak vin vykapanyj vy. Moe, u vas jebrat? Abo rody?

Nema. Ja odynak u bakiv. Ministr i vy odne lyce. Tiky ministr syvyj, a vy temnovolosyj.

Dyvyna, pokrutyv holovoju major. General-polkovnyk. Vse moe buty. Chotilo-sia b viryty, o take molyve. Nauka velyka syla. Prote vy rozumijete, Hryhore Maxy-movyu, o ja ne mou vas o tak vidpustyty

Rozumiju, my j sami ne choemo cioho. Ade treba rozvjazaty cej vuzol i vernutysiav svij as Jako ce molyvo

O i dobreko. Hadaju, o vamy zacikavliasia kompetentni organy, i ne lye nau-kovi. Poky o ja poseliu vas u naomu vidomomu hoteli. Pid ochoronoju, jasna ri. Povi-domliu kudy naley. A vy napyi podrobyci vsioho, o stalosia. I e vy, Hryhore Maxy-movyu, ve maly de narodytysia Ade tak?

Pravda vaa, pidtverdyv Bova. Ot bate. Jak e ce molyvo? Todi vy moete zustritysia iz samym soboju? Ehe? My dumaly pro ce. Na experyment povynen projasnyty bahato takych paradoxiv.

Napryklad, ja znajomyj iz efom tam, u majbutniomu, a vy kaete, o vin tut praciujedinynym. Abo ja mou poznajomytysia zi svojimy bakamy, kotri molodi vid mene abomoji rovesnyky. Te same z Kurinnoju. U jiji bakiv vona e ne narodylasia, a razom z tym o vona tut, dorosla inka

Ehe! Zahadoka dlia uenych, rehotnuv major. Nu, liudy dobri, jako vy neavantiurysty, todi todi ja radyj, o budu uasnykom kazkovoho dyva Ja dam nakaz, idividpoyvajte. Jevangeliji zaberi, a au ja zalyu. Ne turbujtesia, nioho ne propade.

Zatrymanych rozmistyly v dvokimnatnomu nomeri vidomoho hoteliu. Tut buv sanvu-zol, kuchnia, raditoka. Na stoli stojala tacia z trioma komplexnymy obidamy, dvi chlibyny,cukor.

Hryhir vidsunuv sytcevu firanku, vyhlianuv u vikno. Vysoka cehliana stina zakryvala vy-dnokil, pidchodiay maje vprytul do hoteliu.

Use peredbaeno, usmichnuvsia Bova. My vodnoas hosti j vjazni. Ja rozhublena, rozvela rukamy Julina. V holovi tuman. Meni zdajesia, o ja

spliu. Tak asto buvalo v snovydinniach. Jaki labirynty, vjaznyci, pidzemellia, voroi istoty Ce daleko ne snovydinnia, zauvayla Halia, skydajuy erneu riasu. Nam treba

dobre podumaty, jak dijaty. o mona zrobyty v cych umovach? U sorok vomomu rocinavriad y buly teoretyky, jaki praciuvaly nad problemamy asu j prostoru

Divata! Pidniavy vhoru ruky, blahano skryknuv Hryhir. Maju propozyciju. Jasmerteno chou spaty. Holova durna, nemov kapustianyj kaan. Ne chou jisty-pyty, a pa-daju na posti. Vy moete mytysia, prychorouvatysia, snidaty, a ja cho paru hodynvidpoynu. Zhoda?

Dobre, dobre! Laskavo pidtovchnula chlopcia do spanoji kimnaty Halia. Idy.A nam treba zajniatysia svojimy divoymy spravamy. A to my zjavylysia v mynule nemov ho-rodni opudala. Spy skiky zachoe, a my z Julinoju te vidpoynemo.

* * *

Horir i Hledis zupynyly svojich zorianych konej bilia stin Nadzemnoho Vitapolisa. Sa-mocvitna brama tycho vidkryla vchid do Blakytnoji Aleji. Horir laskavo torknuvsia hra-ciznoji yji Hroma, konia-pobratyma, zaproujuy joho vvijty do Oseli. Hledis tryvonymruchom zupynyla druha. Nastoroylasia, prysluchajuy do oho dalekoho j bolisnoho.

o stalosia? zdyvuvavsia Horir. Ja vidula: tvoja akcija deformovana. Ariman vynyv e odyn zloyn. Kosmokratory

v bidi. Prou tebe proanalizuj sam.Horir pidniav pravu ruku vhoru i plavno opustyv jiji, niby prokladajuy nevydymu

steku v prostori. Vohniana strila majnula ponad obrijem i roztanula nad merechtlyvymy ba-niamy kyjivkych Chramiv.

Nu o? Pravdu ja skazala? Pravdu. Prote vyna v ciomu ne Arimana, a samych Kosmokratoriv. o stalosia? Dolenosne pletyvo asu. Vony potrapyly v sorok vomyj rik Zemnoji Rytmiky. Tobto v mynule? U mynule, ale ne v svoje. o ce oznaaje? Dolenosne pletyvo bahatomirne, Hledis. My z toboju ve rozmovlialy pro ce. Ce jak

bahatoholovyj zmij u kazkach. Zrubuje odnu holovu vyrostaje kika inych. Todi vony, potrapyvy ne v svoju koliju, mou porodyty e kika novych? Tak, spantelyeno zhodyvsia Horir, ruajuy z konem do vchodu. Hledis, ne vid-

stajuy vid svoho druha, poklala ninu filetovu doloniu na joho ruku. Ce uskladniuje nae zavdannia? Due, zamysleno movyv Horir, spriamovujuy Hroma do dniprovkoji krui.

Skoyvy z konia, vin dopomih zijty na zemliu podruzi. Huliajte, zvernuvsia do konej Horir. Nam treba pobuty na samoti. Diakujemo vam, pobratymy, dodala Hledis, pohladyvy jich po yjach.Koni radisno zairaly j poskakaly ponad krueju. Potim zbihly steynoju vnyz i zahly-

bylysia v sribnolystu dibrovu. Blakytna j filetova postati ezly v jaruhach bilia NebesnohoDnipra. Horir hlianuv na rajdune pleso riky, vako zitchnuv.

Jak lehko tvaryny pidijmajusia do rivnia noosfery, i jak tiako siudy dobratysia sa-momu tvorciu jiji. O de kosminyj paradox.

Koly Zorianyj Vitapolis nabere povnoty? zapytala Hledis. Doky my budemoekaty novych vojiniv?

Ne ranie ni pusty korinnia Zemnyj Vitapolis, moja kochana Hledis. A teper namtreba zoseredytysia. Dopomoy meni.

o b ty chotiv? Zaspivaj pisniu. Improvizuj, Hledis. A ja promu ponad vikamy, podyvliusia, de roz-

sijaly svoji vohnenni zerna Kosmokratory. y je molyvis zvesty dokupy rozirvani nyti do iprahne? Ja dohadujusia, o nyninie zavdannia na kika poriadkiv hlybe, ni poperedni.

omu? Noosfera pidkazuje: do diji treba zaluyty ne lye liudej ta Kosmokratoriv, a j bohiv

ta demoniv.Temno-syni oi Hledis spovnylysia tryvohoju. O mij drue! Jak ty jim dopomoe u ciomu? Ade ce liudy vprodov vikiv tvoryly

kumyriv, idoliv ta bohiv. U nas vidsutnij zvjazok z nymy, vony lokalizovani v noosfernych ko-lapsach. My na nych ne vplyvajemo, a vony maju tyraninu vladu nad liumy.

Same tak! zhodyvsia Horir. Taku vladu, jak prymchlyvi dity nad bakamy. Ri-znycia ly v tomu, o bohy poliubliaju kryvavi spektakli.

To jak e ty spodivajesia dopomohty liudiam i Kosmokratoram? Jak zvesty dokupytakyj rozburchanyj svit, rozachnutyj, rozirvanyj, rozkydanyj ponad vikamy j prostoramy? Cezavdannia skladnie, ani dlia Izidy zibraty rozterzani astky Ozirisa.

Diakuju, kochana. Ty ve dala meni natiak. Spivaj, spivaj, Hledis. Chvylia Osiajanniakotysia, ja sprobuju osidlaty jiji.

Horir lih na kylym blakytno-sribnoji kovyly, zahlybyvsia pohliadom v Dyvokolo Nad-mirnosti. Hledis prymostylasia bilia nioho i, trymajuy pobratyma za ruku, tycho zaspivala:

De tam stoji Blakytnyj Chram v Pravinim Lisi,Steok tudy davno nema davno nemaNi Sonce ne zasiaje tam, ni Misia,I lye tya obnimaje vse nima.

Sija oltar. Horia na niomu jasni svii.Movannia de molytvy i zitcha.A Vinis roky nepoati liy,Zasnuli zerna mrij ta poryva.

Pryjdi, sviati, filosofy i dity,Chaj zahrymy sklepinnia vikove,Molytva dyvna poplyve nad SvitomI Duch Liubovi znovu oyve.

Pohliad Horira temniv, nalyvavsia hlybynoju Bezmirnosti. Promenysto-blakytne tilozavmerlo, poalo tanuty, obnimajuy krui Vitapolisa, prostory Nebesnoho Dnipra, zorianuOseliu, pozavymirni sfery; Hledis z ostrachom viduvala, jak joho sutnis pererostala vsi mys-lymi mastaby Buttia, yriajuy v takych bezodniach, zvidky navi Duchu tiako vertatysia. Ta,jak zavdy, vona znala, o tak treba, o vid joho poliotiv ta jiji mudroho ekannia zaleydolia Svitiv i miridiv yvych Istot.

* * *

Svidomis Hryhora kruliala v smeri tajemnyoho asovoho urahanu. Zdavalosia, orozum skladavsia z tysia i tysia merechtlyvych elementiv, jak fasetone oko metelyka aboinoji komachy. I koen krystalyk spryjniattia reanosti bayv svij okremyj potik podij. Duchadav objednaty vsi ci strumky v spine riye, bo psychina rozdroblenis, rozachnutisspryyniala terzannia, bi, tomlinnia dui. Svidomis chotila znaty chto vona naspravdi?Hryhir Bova, chymernyj kryminalist simdesiatych rokiv dvadciatoho stolittia, narodenyj vUkrajini na planeti Zemlia; y kosmoslidyj tajemnyoji sfery Ara z mifinym imjam Merku-rij? A moe, virnyj pobratym slavetnoho zaporokoho charakternyka i hemana Bajdy-Vy-nevekoho? Jak joho zvaly todi? Vohnevyk Dyvne mahine imja A o vin skae na koniporu z legendarnym Spartakom Jomu otyrnadcia rokiv, zachoplenyj rymkymy lehine-ramy v Makedoniji, povstali hladitory vyzvolyly joho z rabstva, i vin hotovyj vmerty za svohovodia mohutnioho blakytnookoho veletnia. A o vin ide zaboloenoju steynoju pomivikovych derev, pid nohamy chliupaje voda, v ruci spys, na plei nakynuta kura vedmedia.Hryhir sposterihaje za svojimy nohamy: vony mjazysti, volochati, nevtomni. I taki suput-nyky vodia syni, kremezni, zviropodibni vojiny, hotovi konoji myti do sutyky, boju ismerti, koly cioho vymahatyme dolia ridnoho plemeni. Jak joho zvaty? Hur Hur joho imja.Navi suprotyvnyky promovliaju ci zvuky z poanoju i ostrachom. A o Hryhir lety verchy naveletenkomu ptachovi. Vnyzu proplyvaju bujni krajevydy predkovini lisy, prozori ozera,riky, hory. Ce ve, mabu, ystyj son, marennia. Takoho ne moe buty polit na spyni tyta-ninoho leleky. Ptach rozumnyj, vin povertaje do vernyka holovu, niby pytajuy porady.Dyvno, ale v Hryhora viduttia cilkovytoji reanosti. Ta ne v Hryhora, a v Rijama. Joho nazy-vaju Rijam. Vin syn i spadkojeme Volodaria koho, koho? Tane imja, rozplyvajesia, nibyrankovyj tuman pid soncem.

Z bezodni zjavliajusia mahnetyni orni oi Arimana, pronyzuju duu, potriasaju svi-domis. uty ironinyj smich.

Nu o, Merkuriju? Chto z nas volodije nytiamy pryynnosti? Ja y Korsar? Vy,najivni Kosmokratory, vvaaly, o mona lehkovano miniaty imperatyv Zakonu, niby ro uspektakli. Emociji doreni pry intymnych obijmach. Ty ranie dobre znav pro ce, mij kolynijdetektyve! Kudy podilasia tvoja znamenyta mudris? Chto ty teper? Liaka v rukach despo-tynoho suspistva, jake ne znaje poady. Vy sami dopomohly meni, zaplutavy u asovij

pavutyni. Ja ve, pryznatysia, poav chvyliuvatysia, bo mahnit Jednosti viv usich Kosmokra-toriv dokupy. Ale teper moja peremoha.

e ne osi, Arimane! Ponuro vidpovidaje Hryhir. Zerna prorostaju, chto ha-rantuje, jakyj vroaj vyroste na istorynomu poli?

Ja hospodar zemnoji nyvy, hordovyto kae Ariman. Vai spodivannia na Korsaramarni. Chto vin dlia Zemli? Legenda, prymara. Chto jde za nym? Jak joho imja? De johonazyvaju Buddoju, de Ketcakoatlem, de Ozirisom, de Chrystom, a to j Liucyferom! Cha-cha-cha! Vin rozachnutyj, rozmazanyj u noosferi Svitu, niby vidbytok soncia na schvyliovanijvodi. Sprobuj zaspokojity more, ob uzdrity cinyj obraz Svityla. Zmoe?

My prahnemo cioho! Vperto zapereyv Hryhir, borsajuy v obijmach snu. Vinue znajov nas i zachystyv vid tebe!

Choroyj zachyst! zasmijavsia Ariman. Potrapyty v uu epochu bez odnojimolyvosti vybratysia?! Korsar bezsylyj dopomohty. Povir meni ja znaju. Vin sam roz-hublenyj. Tut lye ja mou zaradyty

Jak? Skeptyno zapytav Hryhir. Vidmovytysia vid misiji Kosmokratoriv? Jaka misija? Znevalyvo pidchopyv Ariman, Merkuriju! Ty dobre znaje no-

osfernyj potik istoriji Zemli. De toj kompozytor, o vytvory harmonijnu symfoniju z kryva-voho mattia, z ohryzkiv zaboboniv, viruva, mistyfikacij, nadij, zrad, bratovbyvstva, karmin-nych labiryntiv riznych religij, epoch ta narodiv? O tiky o ty borsavsia u pavutyni vlasnychvtile o spinoho mi nymy, jak ty nanye namystyny rozmajitych iliuzornych yttiv naspinu hirliandu? Chto z vas bude veduym u ciomu chaotynomu zboryi? Navi vtileni Ko-smokratory he zabuvaju svoji mynuli steky, a o hovoryty pro zvyajnych liudej, duajakych e yve u sutinkach archejkoji ery?

I ty vvaaje, o volodije molyvostiamy dopomohty nam u vyrienni cioho zavdan-nia?

Ja ne zbyrajusia joho vyriuvaty, zapereyv Ariman. Navio lovyty viter na do-loni? My predstavnyky Najvyoho Rozumu u Vsesviti, navio opuskatysia do rivnia e-rvjakiv? Zalyyty he naviky absurdni snovydinnia, staty znovu tytanom

Ce o nove! zdyvuvavsia Hryhir. Ade ty sam tvoryv ciu trymirnu sferu dliaspoyvannia jiji psychoenergiji. Jak e obijdesia bez parazytyzmu?

Durniu! kryknuv Ariman. Neve hadaje, o ci eony, vidkoly ty zradyv mene, jamarnuvav? Vse ne tak, jak ty mary u svojich vydinniach i ne tak, jak hadav ja. Ty bay ja samokrytyno stavliusia do sebe. Analitynyj Centr Ary znajov harmonijne riennia. Myvidkryjemo potik avtotrofnosti, o tee z hlybyny Absoliutnoho. My dijly vysnovku, oOkean Buttievosti bajduyj do naych emocij. Energija dostupna konomu, chto probje doneji riye. Ty zbahnuv?

Ote, ty zalyy u spokoji ciu sferu? Ja jiji spopeliu, prosto vidpoviv Ariman. Razom z miridamy istot, yvych sutnostej, liudej? achnuvsia Hryhir. Chiba ne te same yny ty, prokydajuy iz snovydinnia? zdyvuvavsia Ariman.

Chiba ne kydaje ty v bezodniu nebuttia svojich suputnykiv po marenniu? My prosto poky-nemo durnyj kosmoistorynyj son. Vernemosia do radosti vinoho Buttia. Zhadaj, Merkuriju,nau Sferu. Zhadaj nau drubu!..

Ty kae snovydinnia? nachmuryvsia Hryhir. Moe, j tak. Ale omu nas a-chaje vbyvstvo ridnoji istoty navi u snovydinni? Mentane vbyvstvo e stranie. Ce hovoryvtoj, koho ty nenavydy. Pamjataje? Vin kazav pro sylu dumky Jako pro o podumav, tyve vynyv te

He z cym imjam! Ne kay meni pro nioho! spalachnuv Ariman. Ja dostatnioprojavyv do tebe drunioji uvahy. Ty ne zachotiv? Vybyrajsia z pavutyny asu sam! Budekajattia ne bude vorottia! jak kau tvoji ukrajinci. Proaj, durniu!

Blyskavycia zaslipyla Hryhora, vin ruchnuv u bezodniu i strano zakryav.

Hryhore! o z toboju? Pouvsia schvyliovanyj holos Hali. Liubyj, prokysia.Bova pidchopyvsia na liku, rozpliuyv oi. Na nioho turbotlyvo dyvylysia Halia i Ju-

lina. V povitri uvsia pryjemnyj zapach smaenoji kartopli z cybuleju. Divata buly prye-sani, prychoroeni, na oboch bili soroky, pidvjazani na ktalt drevnich tunik jakymy nur-kamy.

Tobi o prysnylosia? nepokojilasia Halia. Ty stohnav i kryav. Ariman, ponuro vidpoviv Hryhir. Prysnyvsia? Ne znaju. Skorie vsioho pronyk u svidomis. Nadto realistyno j orstoko. Po-

stavyv utymatum o vin choe? Nastoroeno zapytala Julina. ob my daly zhodu pokynuty ciu sferu. Inake nikoly ne vyberemosia. Tverdy, o

Korsar nam ne dopomoe, Horir, movliav, sam rozhublenyj. Bree, tverdo zapevnyla Julina, hnivno nachmuryvy. Ja dobre znaju joho vy-

tivky. Bako brechni, o ty choe vid nioho pouty? Lukavstvu Kniazia Moroku nema mei. Tut use skladnie, zitchnuv Hryhir. Majemo spravu ne z mifinym ortom. My

z nym ne v rivnocinnych sytuacijach. Ariman povelyte svitovoho kompjutera, a my nemovzariadeni astky v elektromahnitnomu poli. Zminy fazu i nas nese, kudy zabaav operator.

Ty, moe, zhodyvsia z nym? zdyvuvalasia Halia. Pro ce ne moe buty j movy, ridna moja. Tut problema nabahato skladnia. My

povynni znaty. Rozumijete? ZNATY!!! Jako Ariman moe pronykaty v nau svidomis, to To Divata z nadijeju dyvylysia na nioho. To z Korsarom my te zmoemo znajty kontakt. Vy zbahnuly?Julina hlianula na podruhu, schvano kyvnula. Vin pravdu kae. Naa zdatnis do koncentraciji voli ne propala, a lye zamarylasia.

Dovedesia zhaduvaty mynule. Svoho asu my vyklykaly Horira j Hledis Todi vas bulo povne kice, zapereyv Hryhir. Zate nyni my v extremanij sytuaciji. Mona mobilizuvaty najhlybi rezervy. Prote

zadi. Hryhoru treba pojisty. My ve trochy perechopyly. Teper tvoja erha. Diakuju, podruhy. Ja spravdi holodnyj jak vovk. Zamoriu ervjaka i pid du.Ne vstyh chlope vyjty iz spanoji kimnaty, jak vchidni dveri yroko rozynylysia i v ko-

rydor uvijov major Kutenko, a z nym e odyn miliciner i dvi molodeki divyny u mili-cejkij formi. Vony trymaly v rukach jaki zhortky, perevjazani pahatom.

Ne chvyliujtesia, pidbadiorlyvo posmichnuvsia naanyk. Use jde za planom. Jave povidomyv komu slid pro pryhodu. Mene, zvyajno, pidnialy na smich spivrobitnyky Mi-nisterstva deravnoji bezpeky.

omu bezpeky? zdyvuvavsia Bova. A chto cym zajmajesia? Problema vychody za mei naych prerohatyv, chlope. U

nych je dostatnio solidnych fachivciv. Ale omu vy zanepokojilysia? Ja povidomyv i v Akade-miju nauk.

I o ? Tam zacikavylysia choa j trochy ironizuvaly. Je vkazivky znajty vaych vidpovidny-

kiv u ciomu asi. Cha-cha! Ja te poynaju viryty v marennia vybaajte na slovi Nu nioho,naberisia terpinnia. Ve siohodni vveeri ekajte hostej. Pryjdu i spivrobitnyky bezpeky, iveni. Hotujtesia! A poky o my zaberemo vid vas use vbrannia. Ne protestujte! Potribnaexpertyza. Vse bude es estiu. My vam damo na zminu prystojne vbrannia. Potim pover-nemo. Zhoda? Ade vy choete drunioho riennia? Ot i dobreko.

Hosti z miliciji zalyyly na stoli kupu sviych hazet i asopysiv. Hryhir, pereo-diahnuvy u prynesene vbrannia (vevetovi tany, kurtka, bajkova soroka-otlandka), po-prosyv divat ne turbuvaty joho protiahom dvoch hodyn (Treba cho trochy oznajomytysiaz psychologinymy realijamy cijeji epochy) i vziavsia do ytannia presy. Za kika chvylyn vin

ue protyrav oi, ypav sebe za ruku, chmykav, a piznie, ne vytrymavy, vlomyvsia do susid-nioji kimnaty, de divata pered dzerkalom prymirialy sukenky ta bluzony, poyti z tapenojitemno-zelenoji tkanyny, i, ne pomiajuy jichnich protestujuych estiv, zahorlav:

Divata! My vlyply! Kudy vlyply? zdyvuvalasia Halia. Pro o ty kae? O! Hryhir potrias u povitri hazetamy. Sluchajte, ja vam proytaju! Rokovyny

Velykoji Peremohy! 25 ovtnia 1948 roku na Krasnomu majdani v Moskvi vidbuvsia vijkovyjparad na vidznaku Velykoji Peremohy u Svitovij Revoliucijnij Vijni nad objednanymypolyamy plutokrativ ta imperilistiv

Jaka Svitova Revoliucijna Vijna? Spantelyeno zapytala Halia. o ce jakafantastyka?

Ta ni! zapereyv Hryhir. O hlia, na perij storinci napysano: ISKRA Organ Jevroazijkoji Komunistynoji partiji

Chiba je taka partija Jevroazijka? Nema i ne bulo. Todi ce mistyfikacija? Jaka mistyfikacija? Neve ty hadaje, o zarady nas milicija y derbezpeka za kika

hodyn pryhotuvala b jaku fayvku? Ta j v imja oho? Ja ne rozumiju, vtrutylasia v rozmovu Julina, pro o vy hovoryte? Ehe, ja j zabuv, o ty ne z naoho stolittia. Ty nioho ne znaje z realij dvadciatoho

viku. omu , deo Halia meni vstyhla rozpovisty. Todi ty te zdyvujesia, Julino. V cych hazetach dijovymy osobamy je cilkom ini

liudy, ani u naomu vici. Ce vraajuyj dokaz toho, o my ne lye v inomu asi, a j v inomusviti. Tut inyj varint istorynoho procesu. U nas ostannia vijna tak zvana druha svitovaabo Velyka Vityzniana velasia objednanoju syloju Radiankoho Sojuzu i zachidnychderav: Ameryky, Angliji, Franciji ta e kikoch dribniych. A tut Svitova RevoliucijnaVijna vedesia Sojuzom Radiankych Respublik Jevropy j Aziji vkupi z deravamy osi: Ni-meynoju, Italijeju ta Japonijeju suproty plutokrativ (same tak napysano) Ameryky, An-gliji, Franciji, Kanady. Vijna zaverylasia peremohoju bratkoji spilky komunistynych tafaystkych partij. Doktryna Novoho Poriadku peremohla. I o e chymernia novyna: Natrybuni Mavzoleju Leva Trokoho

Koho, koho? Vychopylosia u Hali. Trokoho, Haliu! Ty ne spy. Ne perebyvaj, a sluchaj. Na trybuni Mavzoleju Leva

Trokoho poru z velykym Kermanyem usich vikiv ta narodiv, Generalisymusom JosypomStalinym kerivnyky bratkych partij, bojovi generaly peremonoji vijny z derav Interna-cinanoji Koaliciji: fiurer Velykoho Nimekoho Rejchu Adof Hitler, due Rymkoji imperijiMussolini, Generalisymus Franko, maraly Paulius, Hering, Piolini, holovnokomandujuyjImperatorkoju Hvardijeju Japoniji Micudisi

Holova pamoroysia, prostohnala Halia, truy paciamy skroni. Ja nioho nerozumiju. Jak e ce moe buty? Jak uzhodyty ciu informaciju z tym, o vidbulosia v naijreanosti?

Uzhodyty mona vse, Haliu, ale todi nova teoretyna doktryna pryvede nas dostranych vysnovkiv.

Jakych? My v rukach vsesynoho reysera abo scenarysta, jakyj probuje rizni varinty siuetu.

My ne v spontannomu istorynomu potoci, a v svojeridnij teatranij laboratoriji. I za cymstoji

Ariman, pidchopyla Julina. A chto ie? Blysnuv oyma Bova. Teper ja rozumiju joho pohrozy. Tak prosto

nam ne vybratysia z demoninoho labiryntu. O tut Ja znajov informaciju Ne v Ameryci

vpere vyprobuvaly jadernu bombu. Ce zdijsnyla Nimeyna vkupi z Sojuzom RadiankychRespublik Jevropy j Aziji na ostrovach Franca-Josyfa. Peri dvi bomby buly skynuti na Lon-don i jU-Jork. Ce j stalo pryynoju kapituliaciji zachidnych derav. Teper Spilka komunistivta faystiv dominuje v sviti. Hotujusia kosmini polioty do inych planet. V Afryci zaveru-jesia budivnyctvo Internacinanoho kosmodromu. Novyj poriadok bude rozpovsiudeno nadaleki svity. Vstanovleno kontakt z Nebesnoju Ijerarchijeju Syly i Vlady

o ce oznaaje? Ne bu najivnoju, Haliu. Bova tiako zitchnuv. Cia reanis ne lye povnistiu v

tenetach Arimana, a j poynaje vyznavaty joho vodijem Evoliuciji. Ja zrozumiv joho zadum.Rozdilyty potik Evoliuciji na bezli strumokiv, u konomu zmodeliuvaty rizni varintyreanosti j takym ynom trymaty pid povnym kontrolem molyvis integraciji. Jako odna zreanostej pidchody do rozuminnia sytuaciji, jiji mona navi znyyty, a z inymy manipu-liuvaty dali. O jakyj stranyj monstr!

Mene ce ne dyvuje, zauvayla Julina. Vin zdatnyj do bu-jakoho chameleon-stva. Mistyfikacija stala konstruktyvnym metodom Arimana. Ja svoho asu hlyboko vyvalavsi legendy j perekazy pro Satanu. Sviati j mistyky, navi ne znajuy pro trahediju SystemyAry, zumily rozpiznaty charakter toho, koho zdavna nazyvaju Zradlyvym Archangelom.

Pro ce pohovorymo piznie, a teper treba domovytysia, jak nam povodytysia z hospo-dariamy cijeji sfery, perebyv movu Juliny Hryhir. Nezabarom vony pryjdu. Oevydno,bude bezli zapyta. Jakby lye maty spravu z uenymy, todi ja ekav by spokijno. A jakoorgany bezpeky ta e j v takomu dyvnomu koktejli komunisty j faysty Ne znaju, o jpodumaty.

A jaka riznycia? zdyvuvalasia Halia. Oberemo kryterij pravdy. Vykladaj fakty.Kosmohonija ne vidaje politynych kryterijiv.

Kosmohonija ne vidaje, zate vidaju specsluby, pokrutyv nosom Hryhir. Jasvoho asu vyvav metody hestapo i revoliucijnych ekistiv. Ne chotilosia b potrapyty jim doruk. Tym bie o v cij reanosti do vladnych vaeliv pryjly ne ti liudy, o v nas. O hliate. Bova rozhornuv hazetu. Tut fotohrafija Mavzoleju. U nas v Mavzoleji ley tilo Lenina,a tut tilo bezsmertnoho teoretyka Revoliuciji Leva Trokoho

Chto takyj Trokyj? Zacikavleno ozvalasia Julina. Odyn z lideriv socilistynoji revoliuciji. Dosy chystka dua, ale plastyna. Pereska-

kuvav z konia na konia, ukajuy najsynioho. U naij reanosti vin ne znajov spinoho lia-chu zi Stalinym, joho vyslaly za kordon, a potim ahenty Stalina vbyly joho v Mexyci. A tutJa zrozumiv, o vin nomer i pochovanyj jak Vo Svitovoho Proletaritu v Mavzoleji. A Le-nin, navpaky, tut dyskredytovanyj jak oportunist, revizinist, zradnyk socilizmu vin buvvyslanyj za kordon, spoatku yv i formuvav Novitnij Internacinal u vejcariji, a potim za-snuvav Minarodnyj Centr Komunizmu v Kytaji aleno krytykuje polityku uhodnyctva sta-linistiv iz hitlerivciamy, nazyvaje peremohu v svitovij vijni lychom dlia zemnoji cyvilizaciji,zaklykaje mobilizuvaty vsi syly demokratiji ta socilizmu dlia boroby proty archimerzotnohoajansu (same tak vin vyslovliujesia) syl zla. O tak, divatka! Vse pereplutane v cij sferi, isto-rynyj expir tut buv pjanyj. o budemo dijaty? Moe, sprobujemo vvijty v kontakt z Ho-rirom?

Hryhoryku, torknulasia rukoju joho plea Halia. Vyriymo ce pislia rozmovy zliumy, jaki do nas pryjdu uveeri. Chiba mona sudyty pro sytuaciju po kikoch hazetach?

Bova zamyslyvsia na chvylynu, potim riue zhornuv hazetu. Harazd. Odiahajtesia, hotujtesia. Bie ne budu vas chvyliuvaty. Ja e trochy poy-

taju, a vy povnistiu abstrahujtesia vid tak zvanoji reanosti. My lye mandrivnyky v asi.Chaj roblia vysnovky vony yteli cioho svitu.

Nadveir, koly sutinky vpaly na kamjanu stinu za viknamy, do hotenoho nomera znovu

pryjly milicinery i zaproponuvaly jty z nymy. Vychodiay v korydor, Hryhir epnuv diva-tam:

Rozpovidajte lye pro svoje i jaknajmene Retu ja beru na sebe.Vony pidnialysia schodamy na dva poverchy, nablyzylysia do dverej z napysom: KLUB

imeni TROKOHO. Odyn z oficeriv, jaki suprovoduvaly hostej, zveliv zaekaty, sam zajovDo zalu. Zvidty uvsia homin, smich. Potim zapanuvala tya. Nezabarom dveri vidynylysia,oficer skazav:

Vas zaprouju.Hryhir propustyv divat, potim uvijov sam. Zal buv nevelykyj, du na dvisti. Maleka

estrada. Stici zsunuti do stin, u centri zalu kika stoliv, roztaovanych kvadratom. Try storonykvadrata ve osidlaly hospodari dechto u formi, biis u cyvinomu. Desiatky oejschrestylysia na lyciach pryeciv. Ironini, nastoroeni, vidverto znevalyvi abo voroipohliady. I lye dejaki uvani, dopytlyvi. Hryhir piznav naanyka rajviddilu Kutenka, tojhostynnym estom vkazav jim na vinu storonu kvadrata.

Prou sidaty. Diakujemo, kyvnuv Hryhir. Divata sily obabi nioho. Na vae prochannia, skazav Kutenko, my terminovo zibraly kompetentnu radu.

Moete diakuvaty vysokym posadovym osobam, jaki daly rozporiadennia provesty rozslidu-vannia. Holovnym spivrozmovnykom bude vice-prezydent Akademiji nauk Ukrajinkoji Ko-munistynoji Respubliky, vsesvitniovidomyj filosof i astrofizyk, avtor teoriji Reliatyvizmasu, laureat premiji Leva Trokoho, akademik Semen Ivanovy Baniak. Vin prekrasno vo-lodije problemoju, tomu vidpovidajte vyerpno, jasno i pravdyvo Tut tako prysutni pred-stavnyky organiv deravnoji bezpeky ta vnutrinich sprav, spivrobitnyky ideologinoho vid-dilu CK partiji ta vyych kil i kursiv marxyzmu-trokizmu. Chou zasterehty: biis prysut-nich skeptyno spryjmaju sytuaciju, tomu my zaprosyly tako vydatnych fachivciv psycho-analitykiv i psychitriv. Vas ne bentey takyj sklad kompetentnoji rady?

Anitrochy, spokijno vidpoviv Hryhir. Navpaky ja diakuju za serjoznyj pidchiddo paradoxanoji sytuaciji. Povirte my rozumijemo chymernis podiji dlia vaoho asu.Prou zapytuvaty.

Na protylenomu boci stola-kvadrata vyprostavsia litnij olovjaha v siromu kostiumi:na pravomu lackani pidaka vyblyskuvalo zolote kruace medali, vysoke pergamentne olovinav syvyj jiaok volossia, prozori oi buly cholodni j bezano-uvani. Vin pouvav bez-barvnymy vustamy, niby probuvav o na smak, prysunuv do sebe kika arkuykiv paperu i,zahlianuvy v nych, skazav:

Dozvote meni pered tym, jak postavyty riad zapyta mandrivnykam u asi Uzali prolunaly ironini smiky. Ni, ni, smijatysia ne treba ob vyjasnyty hlybynu j ser-joznis problemy, treba zberihaty viduttia dostovirnosti sytuaciji tak ot: pered tym japroytaju rezutaty expres-analizu vbrannia naych hostej, jichnich dokumentiv, dejakychpredmetiv pobutu, znajdenych pry nych a tako expres-rozsliduvannia tych danych, o jichtovary Kutenko peredav nam

Pere. Vbrannia erny (verchnie i natine) ne maje analogiv u devjatnadciatomu idvadciatomu stolitti naoji reanosti. Specinyj spektranyj ta jadernyj analiz vyvody ci reiza mei vidomoji nauci nomenklatury.

o ce oznaaje normanoju movoju? Rizko vtrutyvsia movaznyj typ, jakyj dosisydiv neporuno, vtupyvy pohliadom u centr stola.

Jako prostie, tovaryu generale, nevdovoleno vidpoviv akademik Baniak, topredmety, pro jaki ja zhadav, ne maju svojich dvijnykiv u naomu sviti.

Jaka dyvyna, znyzav pleyma general. Do vidkryttia Avstraliji my ne znaly ken-guru abo tasmanijkoho vovka. Malo oho my ne znajemo! Na sviti, pevna ri, je e bezlijavy i predmetiv, nevidomych nauci.

Cilkom spravedlyvo, rizko vidpoviv uenyj, ale ja movliu ne pro zovninij aspekt:

formu, vyd, rid, funkciji. Jdesia pro te, o zhadani predmety sformovani pry diji inych ko-smologinych konstant tobto v inomu sviti. Vy rozumijete?

Prodovujte, kyvnuv general i znovu vtupyvsia pohliadom v jaku ciatku pered so-boju.

Druhe, viv dali akademik, prymirnyky knyok Novoho Zavitu, viddrukovani na-kladom Sviaennoho Synodu Rukoji Pravoslavnoji Cerkvy v 1860 roci, v naij reanosti neznajdeni. Ruka Cerkva ne vidala takoji instytuciji, jak Synod, a ve as keruvalasia Patrir-chatom. Dali: vsi Jevangeliji, vydani u vkazanych rokach, ne maju totonosti z cymy, pro jakimy hovorymo.

Tretie. Expres-analiz ai (y kelycha) ernyci, jaka imenujesia Halynoju Kurinnoju,pokazuje: materil predmeta maje krystalino-atomnu strukturu, nevidomu na Zemli.

etverte. Kostium olovika, kotryj imenujesia Hryhorom Bovoju, joho pasport,posvidennia, zapysnyk, dribni rei pobutu vse ce, jak ja ve pojasniuvav, stvorene vumovach, povnistiu uych dlia naoji reanosti. Uvanyj kryminalistynyj analiz dokazujedostovirnis dokumentiv dlia epochy, o tam vidznaena, cho dlia nas vona e ne nastala.

Jak ce molyvo dokazaty? znovu ozvavsia general. Ade je fachivci, jaki stvoriu-ju fayvky na vysokomu rivni totonosti.

U nas je metody, spokijno zapereyv akademik, o dozvoliaju zrobyty pravynivysnovky. Ote, ja proponuju poky o zauvate poky o pryjniaty jak robou hipotezuzapevnennia naych hostej, o vony potrapyly v nau epochu z inoji prostorovo-asovojireanosti. Vychodiay z takoho prypuennia, ja maju namir stavyty zapytannia, i inych le-niv kompetentnoji rady prou robyty te same. Spoatku korotko, anovnyj Hryhore Maxy-movyu, bukvano v kikoch reenniach povtori: chto vy, z jakoji epochy, planety, krajiny?o za experyment, jakyj dlia vas zaveryvsia nevdaeju? y je molyvis dlia vas vernutysia vsvoju reanis, a razom z tym proklasty kanaly mi vaoju reanistiu j naoju? y zrozumilyvy, oho vid vas ekaju?

Meni vse jasno, i ja odrazu poynaju. Diakuju za yryj kryterij, za dovirja, chaj itymasove. Spodivajusia, o naa vidvertis rozvije vai sumnivy i dopomoe vyjty z para-doxanoji sytuaciji.

Moje prizvye Bova. Zvaty Hryhir. Bako Bova Maxym, kova. Maty KorobenkoMarija Hryhorivna, selianka. Narodyvsia ja v selyi Ryiv Kaharlykoho rajonu Kyjivkojioblasti, de zakinyv seredniu kolu. Potim jurydynyj fakutet Kyjivkoho universytetu, pi-znie vyi kursy kryminalistiv-detektyviv, praciuvav u specinomu viddilenni kryminali-styky pry Ministerstvi vnutrinich sprav Ukrajinkoji Radiankoji Socilistynoji Respu-bliky

Jak, jak? Raptom perepytav general, niby prokynuvy z napivdrimoty. Radian-koji? Socilistynoji?

Same tak! pidtverdyv Bova. omu vas ce dyvuje? Nioho, nioho Prodovujte Rik narodennia trydcia vomyj. Epocha dvadciatyj vik vid narodennia Chry-

sta. Krajina Sojuz Radiankych Socilistynych Respublik. Nazvu Respubliky ja ve zhadav Ukrajina. Planeta Zemlia. Centrane svitylo Sonce. Stolycia Ukrajiny Kyjiv. Expe-ryment, nacilenyj na pronyknennia v mynule, provodyvsia Instytutom problem Buttia.Kerivnyk experymentu Serhij Horenycia, doktor fizyko-matematynych nauk, kosmoloh.V experymenti zadijani ueni z bahatioch krajin, a tako kosmina baza na Misiaci.

Vy ve litajete na Misia? Vraeno zapytav Baniak. Tak. Zdijsneno tako polioty na Veneru, Mars, asterojidy, na kordony Sonianoji Sys-

temy v avtomatynomu reymi. yj prirytet v kosminych poliotach? Hostro hlianuv na Bovu general. Jaka

krajina pera?

Radiankyj Sojuz, zdyvovano vidpoviv Hryhir. A jake ce maje znaennia? Ko-smini polioty problema hlobana, navi zoriana.

Dobre, dobre, machnuv rukoju akademik. Prodovujte omu vzialy dlia rea-lizaciji experymentu same vas? omu bulo obrano same takyj rik devjatnadciatoho viku, vpevnomu misci, a same Vydubykyj monastyr?

Tut zijlosia kika nibyto vypadkovych podij i tendencij, povino movyv Bova, nibymirkujuy, jak krae vidpovisty. Serhij Horenycia rozrobliav svoju teoriju i hotuvav expe-ryment, navi ne vidajuy pro moje isnuvannia. Ja te ne znav nioho pro nioho, zajmavsiasvojimy rutynnymy spravamy. Potim ef dav meni zavdannia: znajty slidy liudyny, na jakuvidkryto kryminanu spravu. Jlosia pro Andrija Kurinnoho, dyrektora horilanoho zavodu vOpini. O pered vamy joho doka. Vona praciuvala v likarni. Ja mav z neju poznajomytysiai o diznatysia pro baka.

Jak? Vraeno hlianula na chlopcia Halia, spalachnuvy vid nespodivanoho vid-kryttia. To vychody, o ty

My domovylysia hovoryty pravdu, z prytyskom skazav Hryhir. Haliu, pro ce po-hovorymo piznie.

Prysutni zahomonily, perezyralysia, posmichalysia. Baniak o vidznayv u bloknoti,schvano hlianuv na Bovu.

Harazd. Vy ne bentetesia. Vaa spontannis svidy na vau korys. Ote, vy pozna-jomylysia z cijeju myloju divynoju, ob vykonaty pevne detektyvne zavdannia. o dali?

Mene vrazyla jiji dolia, yro zajavyv Hryhir. Ja poliubyv jiji. I zrozumiv, omaju rozvjazaty skladnyj vuzol doli ue ne dlia efa y organizaciji, a dlia neji, dlia sebe. Pa-raleno z cymy podijamy rozkryvavsia zvjazok z inomirnymy sferamy buttia. Tam zatorkuva-lysia pryyny Kosmoistoriji, Zemli, tych svitiv, jaki buly zacikavleni v mentanomu poloniliudstva. Jako korotko: vysoka cyvilizacija Ara svoho asu obyrala pevnyj vektor evoliuciji.Osnovnych bulo dva vychid u noosferu, tobto Sferu Rozumu, bezmenoho rozkryttia po-tencij, Preobraennia tila j myslennia, abo vykorystannia psychinych potencij trymirnychcyvilizacij, parazytuvannia na energiji molodych evoliucij bujnych, stychijnych, ahre-syvnych. Peremohla druha tendencija. Systema Ara obrala steku expluataciji i pryrekla sebe,a vidtak Zemliu ta ini molodi planety na evoliucijnyj kolaps, na zupynku, na dehradaciju.Vas, bezumovno, cikavy, jake my majemo vidnoennia do istoriji z Aroju, z jiji Koordynato-rom Arimanom?

Same tak, pidchopyv akademik Baniak. Jake? Ri u tim, o my naleymo do tijeji grupy, kotra povstala proty ideji parazytyzmu.

Grupa Bahatomirnosti, jaka rozrobliala aternatyvnyj liach. Koly peremih Ariman, my vy-riyly pronyknuty v trymirnu sferu, staty jiji yteliamy i postupovo, uprodov vikiv y navitysiaoli, rozimknuty asovo-prostorovyj kolaps. Prote syly Arimana, pereslidujuy Kos-mo-kratoriv (tak nas nazyvaju v ridnij Systemi), natrapyly na slid Hali Kurinnoji.

Vona z grupy Bahatomirnosti? Serjozno zapytav Baniak, perehliadajuy iz inymyuasnykamy rozmovy-dopytu.

Tak, kyvnuv Hryhir. Odna z najktyvniych. Imja v Systemi Ara Hromovycia. A vae? Merkurij. Holovnyj kosmoslidyj. Cia divyna Julina, te uasnyk grupy Bahato-

mirnosti. Ote, Ariman zdajesia, tak vy joho nazvaly natrapyv na slid Kurinnoji. Dali? Vin zaplutav jiji doliu chymernym detektyvnym siuetom, jakyj teper perekazuvaty

dovho, i zumiv zachopyty v polon, a potim perekynuv u mynule, v devjatnadciatyj vik, de pe-rebuvala Julina. Diznavy pro znyknennia Hali, ja rozpoav jiji pouk z dopomohoju pra-davnich manuskryptiv. Nam poastylo. ef poviryv u moju hipotezu, zvjazavsia z Instytutomproblem Buttia, de hotuvalysia do mandriv u asi. Bula zaproponovana moja kandydatura ikonkretnyj punkt v asi, a tako konkretne zavdannia: zabraty Kurinnu i Julinu abo

ernyciu Mariju Pera astyna experymentu zaverylasia uspino, ja potrapyv u zaplanovanemisce prostoru j asu, znajov divat. Jla same veirnia sluba. Ale vtrutyvsia Ariman. Vinpovidomyv, o stalasia katastrofa, o Horenycia zahynuv, i my ne zmoemo povernutysiadodomu. Proponuvav spivpraciuvaty z nym. U teiju podij uvijly syly Vyoji Cyvilizaciji, jakinalea do peroho potoku Evoliuciji, Evoliuciji svobody j liubovi, jako formuliuvaty ko-rotko. Ci syly zachystyly nas i vidpravyly v nau epochu. Prote, oevydno, stalosia jake po-ruennia i o my tut, za dvadcia pja rokiv do ridnoho asu ta e j, zdajesia, u inij isto-rynij reanosti Ja b skazav u inomu varinti reanosti.

Ne vstyh Bova zakinyty frazu, jak prysutni zakryaly, zahomonily, poaly svarytysia.Poulysia vyhuky:

Za koho nas vvaaju? Dyki vyhadky! Fantastyka! Chaj krae pye dytiai kazoky! Sklykaty serjoznu naradu dlia zabavy yzofrenikiv! Do oho my dokotylysia? Krae z cymy typamy porozmovliaty u inomu misci. Tam jim chutko jazyky

rozvjau! Prou tyi! Huno ozvavsia akademik. Vemyanovni tovaryi, ja rozumiju vai

emociji, ale my povynni rozvjazaty vuzol problem spokijno, neantahonistyno. Zvertajuydo Hryhora, Baniak poblalyvo promovyv: Hadaju, vy rozumijete, omu taka burchlyvareakcija?

Rozumiju. Ale my domovylysia hovoryty vidpovidano i z cilkovytoju pravdyvistiu. Ot i udovo. Prote personai dualistynych teohonij Ariman, Merkurij y chto tam

u vas e bude ne mou vyklykaty serjoznoho stavlennia. Doba naa racinana, religijadoyvaje ostanni dni, tomu

Do oho tut religija? spalachnuv Hryhir. Nauka povynna operuvaty lye fak-tamy, a ne ideologemamy

Jaki fakty vy nam proponujete? Zlovisno ozvavsia general, dyvliay na chlopciakryanym pohliadom.

Sam fenomen naoji pojavy. Chiba dlia vas ce ne problema? Nai slavni ekisty rozvjazuju taki problemy za kika hodyn, jidko zasmijavsia ge-

neral, a vslid za nym zachychotily dejaki vijkovi. Te, o avtorytetnym venym zdajesiagnoseologinoju problemoju, dlia nas lye pytannia zloynnoji psychiky, jaka moroy liudeji ukaje jakoji vyhody.

Zadite, raptom vtrutyvsia v hostru rozmovu olovik u napivvijkovomu freni zlysiaoju usmikoju na bezbarvnomu oblyi nevyznaenoho viku. Potyrajuy ruky, niby spor-tsmen pered pidniattiam tangy, vin lahidno-zvernuvsia do Bovy: Moje prizvye Babij,zavidujuyj ideologinym sektorom CK partiji. Vy tiky o znevalyvo promovyly slovo ideo-logema. Ne vidaju, jak u vaij reanosti, a v naij neruymi ideologemy geninoho ven-nia marxyzmu-trokizmu ne lye je kerivnymy v suspinomu ytti, a j peredbaaju rozkryttiatych y inych faktiv istoriji. Tomu vae apeliuvannia do holych faktiv je antymarxystkym.Te, o my pouly, superey itkym ideologinym koncepcijam Uytelia naoji partiji Tro-koho, a tomu zakonomirno vyklykaje nastoroenis.

Ja ne mou keruvatysia vaymy koncepcijamy choa b tomu, zitchnuv jechydnoHryhir, o v naij reanosti panuje ideologija marxyzmu-leninizmu, a trokizm zasudenojak reakcijne, antypartijne spriamuvannia. Trokyj buv vyslanyj za kordon, formuvav etver-tyj Internacinal, borovsia proty vodia Radiankoho Sojuzu Stalina, a v sorokovych rokachbuv ubytyj.

Vy provokator! Zblid ideolog. Ne znaju, zvidky vy zjavylysia, ale vas ne monapokazuvaty liudiam. Ja postavliu pytannia pered Politbiuro CK partiji, ob ciu spravu vzialyv svoji ruky organy deravnoji bezpeky.

Zadi! Zaspokijlyvo ta rozvalyvo promovyv akademik. Tovaryu Babij, my vsi

rozumijemo vai emociji, bu-jake dyskredytuvannia geninoho Leva Trokoho neprypu-styme, prote Jako spravdi je sens u koncepciji bahatomirnosti svitiv, to chiba vykliuenovarint, pry jakomu partiju ooliuje, skaimo, Lenin. Ade vin buv soratnykom Trokoho.

Ce vykliueno! skryknuv Babij. Zakony istmatu neporuni. Bu-de maje statysiatak, jak tut. Lenin Juda komunistynoho vennia, a Trokyj

A u nas, pidchopyv Hryhir, same Trokoho Lenin nazvav Idukoju. I v Mavzo-leji na Krasnij ploi ley Lenin, geninyj prodovuva vennia marxyzmu.

Vy tym samym dyskredytujete geninoho Vodia komunizmu Stalina, zlovisnopoperedyv Babij, jakyj nyni zaveruje spravu Svitovoji Revoliuciji.

ym e? Tym, o pokazujete naoho vodia bezpryncypnym! Tut vin prodovuje spravu Tro-

koho, u vas renegata Lenina. Vy vvaajete ce normanym? Ce ne naa problema! Spokijno zauvayv Hryhir. Ja ne rozumiju, o tut vidbu-

vajesia: rozvjazujesia naukova dylema y kypy ideologina dyskusija? Dlia naoji reanostitaki rei staly reliatyvnymy: Stalin te pomer, joho kut rozvinano, rozkryto strani zloyny,o jich ynyly organy deravnoji bezpeky, bahatioch z nych sudyly i rozstrilialy. Napryklad,manijaka Lavrentija Beriju.

Zamovkny, had! zavereav general, zryvajuy z miscia. Z mene dostatnio.Tovaryi, tut nema oho rozvjazuvaty. Majemo spravu z due chytroju kontrrevoliucijnojugrupoju. Ne zdyvuju, jako vony zaslani siudy renegatom Leninym z Kytaju. Tam, u Tybeti,rozvynuti okutni teiji, cilkom molyvo, o deo vyrieno vyty suproty nas. TovaryuKutenko!

Sluchaju! Pidchopyvsia na rivni nohy major, uleslyvo podavy vpered. Trymaty jich pid zamkom. Nazovni ne vypuskaty. Ja zvernusia do Prokurora Ukrajiny

za orderom na aret. Sprava nadto hostra, ob jiji puskaty na samoplyv. Vse! Bie ni slova!

* * *

Hledis zdavalosia, o nad neju plyvu tysiaolittia. Tilo jiji kochanoho Horira vtratylovydymu zibranis, peretvorylosia v iskryste derelo rajduh i vohniv, pusuvalo u asovo-pro-storovych pojednanniach, kotri vyjavlialysia u dyvovynych formach rozmajitych evoliucij takosminych tvore. Use i vsi jes Ja, zhadalysia Hledis vii slova pradavnioji Mudrosti.Toj, chto pryluyv iskru svoho sercia do jedynoho tvoriaoho sercia, moe vvaaty sebe rid-nym dlia vsijeji Bezmirnosti. udovi slova! Tiky omu vyruje e derelo zla j nenavysti,zachopliujuy v svoju orbitu ne okremu jaku planetu, a cili systemy Svitiv?

Kika raziv z jaruh veselo vyskakuvaly koni-pobratymy, tycheko iraly do Hledis, za-klykajuy do veseloji prohulianky, ale vona davala jim movaznyj znak, o zalyajesia namisci, i nebesni tvaryny znovu ezaly v chaach sribliastych derev.

Zhodom Dyvokolo poalo zmenuvatysia, zvuuvatysia, dyvni, mistyni sutinky skralyobrij, daleki Svityla zibralysia v merechtlyvu kuliu, o opynylasia pid nohamy Hledis. Vonazdyvuvalasia: neve Horir dlia vyriennia dylemy Kosmokratoriv ochopliuje svojim rozu-mom Metasvit? O pered neju mode Velykoji Cilosti: pja zorianych vychoriv odyn vcentri, otyry po bokach, vony perelyvajusia odyn v inyj, vyruju, zamariujusia abo na-byraju syly, bujnosti, jaskravosti, namahajusia znajty riennia svoho kruliannia, vyrvatysiaza nezrymu meu i zhasaju u bezsylli osiahnuty tu metu

Nastala my, koly vse ezlo dovkola Hledis. Isnuvav lye pjatymiryyj svit-vychor, i vonasydy nad bezvydnym berehom tijeji zorianoji kovbani poru z drimajuym kochanym. e-kaje, ekaje, ekaje Koho? oho? y ne viduvaly sebe tak i velyki Poperednyky drima-juyj Vinu i terpliaa Sarasvati, yva i Parvati, Chrystos i joho tajemnya Suputnycia, pry-kryta Plaem aloby?!

Skiky e treba ekaty? o maje statysia vid takoji napruhy? I y mona ce nazyvaty

ekanniam, koly tut vidsutnij as, a lye Vinis obnimaje jich Krylom Spokoju?!Zori merechtia, pusuju, perelyvajusia iz sfery v sferu, znovu povertajusia na stari

vmistylya. Hledis poynaje rozumity, o pryyna isnuvannia drimajuoho svitu v nychsamych, o kone treba znajty my i misce vychodu z kolesa poronoji postijnosti, i ne lyeznajty, a j spriamuvaty Svidomis do vinoho poliotu uhoru. o take vhoru? Chiba vony zHorirom ne obraly davno cej napriamok? Chiba ne transformuvaly svoji tila u noosferi vzhustky voli, zdatni dolaty smer i rujinu?

Tak, vse tak! Tiky Zoriana Kruhover zalyajesia v rozdribnenij svidomosti optyjonivmysliaych istot, i kudy jim poditysia vid cijeji psychohenetynoji sporidnenosti? Odver-nutysia, jak vid nabrydlyvoho snovydinnia? Ce te, o proponuje Kosmokratoram Ariman:spopelyty mynuli istoryni spektakli, niby jich i ne bulo. Ne bulo pochodiv, kochannia, smer-tej, orstokostej, nadij, zloyniv, mrij, poezij, dum, prekrasnych kartyn, mudrych osiaja. Roz-poaty Evoliuciju z ystoho arkua promenystoji materiji tvorennia. O Lukavyj Arimane! Ie lukavi yj poperednyku Kareose! Vy dobre vidajete, o dumka, narodyvy, ue zay-naje v loni Preystoji Materi prekrasnych abo potvornych ditej. Hodi jich znyyty abo trans-formuvaty. Potribne paradoxane riennia, jakoho e ne bulo v mentanomu poli Metasvitu.V omu vono? y znajde joho Horir u bezodniach Okeanu Buttia, kudy vin tak asto pir-naje?

Zolotysti viji Horira zatripotily, nae vin pouv rozdumy Hledis. Tilo poalo uiniu-vatysia, hustiaty, nalylosia teploju blakyttiu. Zoriani vychory pidnialysia vhoru, rozplyvlysianad Dyvokolom, ochopyly Vsesvit, znovu staly dalekymy svitylamy. Zaplomeniv obrij nadPravinym Dniprom, zaspivaly riznoholoso ptachy v nebesnych hajach.

Horir rozpliuyv oi. Pobayv kochanu, vtomleno usmichnuvsia. Ty tak dovho ekala, proepotiv vin. Cilu Vinis. Moje terpinnia roztopylo vsi mei, prosto vidpovila vona. Ty rozukav te, o

chotiv? Tak, Hledis, kyvnuv Horir, zamysleno dyvliay u vysoi. Ja pronyzav sfery

asu, de zaroduvalysia zaplutani labirynty jichnioji suasnosti. Dolenosni uskladnennia i ba-hatomirne pletyvo svitiv naslidky vtruannia Kosmokratoriv u prymityvnyj plyn cijeji evo-liuciji.

Ale my sami rekomenduvaly jim pronyknuty siudy? zauvayla Hledis. Pravdu kae. My te ociniuvaly rezutaty takych vtrua poverchovo. Experyment-

improvizacija. Ariman tako alkuje, o tak stalosia, ta tiky vin chiba zdatnyj pokajaty dliapovnoji transformaciji?

o povynni zrobyty Kosmokratory? I zvidky poynaty? y majemo my molyvisvyrvaty jich z uoho vymiru i povernuty v svij, prytamannyj?

oden vymir Zemli ne ridnyj dlia nych, zapereyv Horir. Tym bie Julina,jaka vychoplena z devjatnadciatoho viku, maje vvijty v dvadciatyj, znovu rizko poruyvy kar-mini pletyva.

Todi jak? Ja pobayv odyn z varintiv, jakyj pry uspinij realizaciji vidkryje bramu do povnoji

metamorfozy Buttia. U omu cej varint? Tiako i prosto, Hledis. My povynni dopomohty Kosmokratoram zibratysia v pevnij

lokalizovanij dobi za pja tysiaoli do suasnosti. ach! skryknula Hledis. Navi u ciu epochu jich zvesty dokupy maje nemys-

lymo, a perekynuty v mynule, jake ve realizovane Chto tobi skazav, o vono realizovane? Suvoro zapereyv Horir. Realizovana

lye hipnotyna volia Arimana. Jomu vdalosia navjazaty plynu evoliuciji Zemli nyzku hlybyn-nych stereotypiv, jaki staly alhorytmom i prohramoju planetarnoho Spektakliu. Aktory pe-reodiahajusia, latunky onovliujusia, reysery zminiuju odyn odnoho, ale fabula ta sama,

rezutaty povtoriujusia, kuli kosminoho bijardu padaju v ti sami luzy. Potribno zminyty alhorytm bilia perovytokiv istoriji Planety? zapytala schvy-

liovano Hledis. Ne lye zminyty, a rozkripayty monady mysliaych istot vid bu-jakych alhorytmiv,

vernuty jim Pravo Samodemirgiv. Ty choe oholyty suasnis vid Kosmokratoriv? I todi nastane chaos, ade cia reanis

zvjazana z cymy. My vykorystajemo bahatovektornis Duchu. Vony budu odnomomentno tut i tam. Pe zahrouje boevilliam, rozdvojenistiu svidomosti. Vony ve zdatni usvidomliuvaty kika rivniv reanosti. Inoji steky nema. Jak ty mysly peredaty jim take riennia? Jak zvede dokupy? Vony sami maju vyjty na kontakt. I zbahnuty potrebu v paradoxanomu expery-

menti. Imperatyv neprypustymyj. Cho dolia jichnia v cij sferi achlyva, my ne moemo jijipolehyty.

* * *

Hrymnuly dveri. Briaznuly kliui.Na proannia cholodni pohliady milicineriv. I orstke proane slovo majora

Kutenka: Ja zrobyv use, o mih. Vyplutujtesia sami zi svojeji pastky. Teper lye slovo zakonu Neve vy hadajete, o pyhuny abo rozvidnyky mohly b tvoryty chymernu legendu?!

Vidajduno skryknuv Hryhir, prostiahajuy ruky do Kutenka, jakyj ue zayniav dveri. Ade akademik itko analizuvav fakty, i logino mysliai liudy

Vstupyla v diju ne logika, povano obirvav joho major, a o hlybe. Dumajte,vyriujte. Ja lye prostyj vykonave nakaziv. Pryhotujtesia, za vamy skoro pryjdu. Molyvo,cijeji noi.

Zatychly kroky v korydori. Tya. Halia pera poruyla stan zacipenilosti, ruyla dokuchni.

Treba vypyty micnoho aju, Hryhoryku, skazala vona. I zaspokojitysia. Sidajtei dumajte.

Halia vvimknula hazovu plytu, postavyla ajnyk z vodoju. Sila za stil poru z Julinoju.Hryhir chodyv vid dverej do vikna, zoseredeno dumajuy.

Ty znaje zvyaji cioho asu, ozvalasia Julina, tym bie vyvav jurysprudencijudvadciatoho viku. Jak hadaje, o vony mou zrobyty z namy?

Bova rizko povernuvsia do divat, zupynyvsia. Ironina posmika zjavylasia na johomicno stysnutych vustach.

Jaka jurysprudencija? vyhuknuv vin. U ci roky na bu-jaku rozpravu lye naky-daly fayvyj jurydynyj fler. Sucina mistyfikacija! Mijony liudej buly rozstriliani, zaka-tovani, zhnojeni v taborach ta vjaznyciach ne tomu, o vony vynyly zloyn, a prosto tak zaprymchoju pidlotnyka, jakyj sadystyno korystuvavsia vladoju. Zhadajte generala, jakyjoskaeniv lye tomu, o v naij sferi podiji rozvyvalysia ne hak, jak tut.

To, moe Halia nesmilyvo hlianula na chlopcia. o moe? Same ce dopomoe nam? Ina sfera, ini zakonomirnosti. U nas kumyr Lenin. U nych

Trokyj. Treba rozjasnyty jim Rozjasniuj vovkovi pro humanizm, koly vin zachotiv zerty vivciu, hirko zauvayv

Bova. Tym bie o Trokyj aniskileky ne krayj vid Stalina y Lenina. Sam vin mrijavpro trudovi armiji, pro orstokyj prymus na vyrobnyctvi, pro svitovu revoliuciju. Due kryva-vyj typ. Spodivatysia na dobrozylyvis marno.

A o vony mou nam inkryminuvaty? zdyvuvalasia Halia. Provedu slidstvo.

Znajdu naych vidpovidnykiv. Ja e navi ne narodylasia. Juliny tut nema. Ty de bihajechlopykom. Tvij ef, jak povidomyv Kutenko, e praciuje dinynym milicinerom. Unych holova pide obertom vid usich cych faktiv. I rano y pizno vony zmueni budu pover-nuty spravu do uenych

Haliu, ne bu najivnym dytiam! My opynymosia i ce v kraomu vypadku tam,de buv tvij bako v naij sferi. V durdomi. A zvidty liach nam spravdi do boevillia. Ja vyvavarchivy zloyniv kolynioho K u naij reanosti. Hadaju, o tut vony ne krai. Podvyhy in-kvizyciji blidi porivniano z cymy borciamy za astia liudstva.

o nam robyty?Hryhir nablyzyvsia do stolu, siv navproty divat, schopyv jichni ruky v svoji velyki doloni. Treba vyklykaty Horira, proepotiv vin. Nehajno. Doky my razom. Zapytaty u

nioho. Ja zhodna, riue ozvalasia Julina. A zmoemo? Brovy Hali zapytlyvo zijlysia na perenissi. Ja viriu, tverdo zapevnyla Julina. Koly bula v monastyri, najkrayj kontakt z

inymy sferamy buv pry najvyomu napruenni. Chiba teper ne tak? Zadi, pidchopylasia Halia. Zakypiv aj. Vypjemo po sklianci i ponemo. Sia, nakazav Hryhir. odnoji sekundy ne vtraajmo. Za namy mou pryjty

nespodivano. Ja peven, Horir i Hledis znaju pro nau extremanu sytuaciju. Vony duVai ruky, divatoka

Vin poklav svoji ruky doloniamy vhoru, Julina i Halia prykryly jich svojimy. Oi dooej. Potik syly i voli. adibne baannia pronyzaty as i prostir. De ty, Zorianyj Korsare? Dety, Volodariu Kazky? Hledis, Prynceso z tajemnyoho svitu dumky, y uje nas?

Tane zolotavych iskrynok mi nymy. Nini punktyry promeniv tu obrysy znajomohooblyia. V svidomosti vidluniuje schvyliovanyj holos Korsara:

Nareti. Vy zvaylysia. Ce znak virnoji dorohy. Zapytujte. omu my opynylysia tut? zapytav Hryhir. Splelasia pryynnis kikoch sfer i epoch. Marno teper teoretyzuvaty. Ja ne mou pro-

sto tak rozvjazaty pryynnyj vuzol i povernuty vas u vau reanis. Neve my zalyymosia tut? skryknula Halia. I tak, i ni. Jak ce moe buty? Sluchajte uvano. I vyriujte blyskavyno. Bo kanal moe raptovo perervatysia

umovy mista ui dlia takoho jednannia. My z Hledis proanalizuvaly vau sytuaciju v spivjed-nosti z doleju vsijeji sfery yttia. Korotko kartyna vymaliovujesia taka: toj nabir reanostej,o formuje doliu dvadciatoho viku, tunyj spektak Arimana ta joho tysiaolitnich zem-nych vykonavciv. Pravdyva evoliucija ta istorija zupynena davno, zamis nych tvorysiapsevdoevoliucija i psevdoistorija. Ale v ciomu kosmoistorynomu sni nahromadena takaenergija karmy, o vona moe zaaty v substancijnomu poli Velykoji Materi stabinureanis. Monstr snovydinnia pone yty jak suverenna sutnis, expluatujuy jedynyj potikButtia.

Neve Vyi Svity dozvolia narodennia potvornoji reanosti? skryknula Julina. Mijony du na Zemli mriju pro spravedlyvis tijeji syly, jaku jmenuju Bohom, VitcemNebesnym, a vyjavliajesia, o taka Syla bezsyna?

Prekrasni oi Horira niby zatumanylysia vid peali. Vin jaku chvyliu movav, potim usvidomosti Hryhora j divat znovu poulysia lahidni, ale voliovi slova:

Druzi moji! Doky vy v zemnych tilach, more znannia, jakym vy ve volodijete, zachov-ane, zakonservovane. I lye vy sami moete zvinyty joho z hlybyn labiryntu trymirnojiinosti. Prou viduty vyznaane, te, o majete zdijsnyty teper. Sluchajte ob probudytypotik spliaych monad i vvesty do Diji energiju pravdyvoho Svitu, vam treba vtilytysia v pra-davnij reanosti, de Predky liudstva formuvaly pid hipnotynoju voleju Arimana teperinij

mistyfikovanyj svit. Snovydinnia Brachmana, drimota Vinu? schvyliuvavsia Hryhir. Daleko dyvysia, schvano movyv Horir. Ce mene tiy. Ty kae vtilytysia v pradavnij dobi. o ce oznaaje? Znyknuty tut? Viduty sebe

v inych tilach, zberihajuy teperiniu svidomis? Ne tak, druzi, mjako zapereyv Korsar. Vai tila zalyasia tut. Vy pryjmete na

sebe ve ach cijeji sfery. Jako zalizly v uu hriadku, ne mrijte, ob vas zustrialy z fanfa-ramy. Zhadajte Chrysta y inych Velykych Uyteliv. Chresty i vohnya, na jakych vony vmy-raly, bumerang vid toho Vohniu, o joho vony daruvaly liudiam. Bidna Zemlia! Vona ne-navydy Voho, ale rozkladajesia, jako ne matyme joho blahodati. Ote, zberi vse terpin-nia, vse rozuminnia, jduy tut po hostromu kaminni. Ja ne pokynu vas. spriamuju nazustrivitryla inych korabliv.

Inych Kosmokratoriv? Radisno skryknula Julina. Tak. Vy neodminno zustrinetesia, laskavo pidtverdyv Horir. I tut, i tam, za pja

tysia lit do siohodennia. Tak daleko? zitchnula Halia. Na vidstani odnijeji myti, zapereyv Korsar. Dlia pas je lye my i vinis. Odna

dorivniuje druhij. My j tam budemo znaty, chto my i zvidky? zapytav Hryhir. Ni. Tam vy budete liumy toho viku. A tut podvijna svidomis. Ce terzatyme vas,

vy peretvorytesia u noosferni mosty ponad epochamy, a po nych rua lehiny spivrobitnykivvydymych i nevydymych sfer.

Jakym e ynom my zmoemo zminyty pryynnu sytuaciju tam, u peredistorynuepochu? Ade cia svidomis roztane i prosto zabudemo, zvidky j kudy?

Koen z vas tut analizuvatyme te, o vidbuvatymesia z vaymy dvijnykamy t a m, umynulomu. I pryjmatyme koryhujue riennia. Paradoxane riennia, ob zburyty ve sfor-movanu prohramu, realizovanyj alhorytm Arimana. Koly ce stanesia, ve joho zadum vpade.I todi zasiaje reane Buttia. I my povernemosia do ridnoji Oseli, ob staty sadivnykamy Ve-lykoji Materi. Nam te tiako u Nebesnomu Vitapolisi. Nam samotnio. Svoboda potribna nelye yvym ducham, a j yvi duchy potribni Svobodi. Vy zbahnuly, ridni moji?

Tak, skazav Hryhir. Vy hotovi pryjniaty takyj tiahar? Ity pomi hromamy i prysluchatysia do maje neut-

noho kamertonu Neba? Ja hotova, riue movyla Julina. Ja ve vyrvalasia z odnijeji labiryntnoji

reanosti, teper mona rvaty skiky zavhodno inych. Ja hotova, zahorilasia radistiu Halia. Nam ne zvykaty do vtrat i pryhod. Pravda,

Hryhoryku? Ja hotovyj, Korsare! Tverdo vidpoviv Bova. Lye ne zabuvaj pro nas. I pro druziv,

jaki ukaju nas. Ne zabudu! Prosto skazav Horir. Vaa volia stala voleju objednanoji noosfery.

Pryhotujtesia. Za vamy jdu vai muyteli. Pryhotujtesia do vas prostiahlysia ruky dalekychbakiv. Narodujtesia i probudujte herojinu dobu prauriv! Do zustrii, Korsary! Do zu-strii, Heroji!..

Za dveryma poulysia kroky bahatioch liudej. Zabriaaly kliui. Hryhir schvyliovanohlianuv na divat.

Pryjly po nai dui. Divatoka, ja navi ne znaju, jak vas vtiyty. My v cych tilach neKosmokratory, a lye slabeka ti jichnioji mohutnosti. Hotujtesia do najhiroho. Pjatdesiatiroky dvadciatoho stolittia apofeoz kutu stranoho tyrana.

Ale u cij reanosti rezutaty mou buty ini, zauvayla Halia. Dosy znanividminnosti. U nas kut Lenina, a tut Trokoho.

A reyser toj samyj: Stalin, hirko skazav Bova. Ne spodivajtesia na vypadkovosti.Trymajte kontakt z Horirom. Uvano dyvisia v oi zustrinych liudej. Korsar zapevnyv, onam nazustri idu ini Kosmokratory. Koly zberusia vsi spalachne povna pamja.

Jak vesty sebe? zapytala Julina. o vidpovidaty? Movaty? y sklasty jakulegendu?

Lye povna pravda vriatuje nas, suvoro promovyv Hryhir. Povna pravda? proepotila Julina. Ale vony vvaatymu nas boevinymy

abo mistyfikatoramy Treba vyterpity vse. Molyvo, nas navi zhodom vidpravlia do psychitrynoji likarni.

Chiba ce najhiryj varint? Prote spoatku z nas postarajusia vybyty jaki bezhluzdi vyznan-nia.

Jak vybyty? Spolochano kynula Halia. Bukvano. Peven, o v cij reanosti ekisty ne due vidrizniajusia vid naych. Tym

bie jako zlyhalysia z nacystamy Hitlera. Valyvo, ob nai vidpovidi buly spokijni, vpev-neni, dobrozylyvi i logini. Maliujte pered nymy vraajuu kartynu velynoho Vsesvitu, detryvaje her mi tvorciamy i rujnatoramy. Chaj vony vybyraju kudy jim ity. Uvaha! Dverividyniajusia

* * *STENOGRAMA DOPYTU ZATRYMANOJI KATERYNY

SAMIJLENKO

Dopyt proviv kerivnyk slidoji grupy Ministerstva Deravnoji Bezpeky UkrajinkojiKomunistynoji Respubliky Serhij Mudryj.

Popereduju: vidmova vid pokaza abo svidomyj obman slidych organiv karajesia,vidpovidno do kryminano-procesuanoho kodexu UKR, na strok do pjaty rokiv pozbavlenniavoli. Jasno?

Jasno. Prote ja ne zbyrajusia obmaniuvaty vas abo uchyliatysia vid yroji vidpovidi. Tym krae. Vae prizvye? Ja ve kazala pry zatrymanni. Vy povynni hovoryty ce konoho razu, koly vas zapytuju. Vae prizvye? Samijlenko. Imja? Kateryna. ernee imja Marija. Spoatku svitke. Pro cerkovni spravy potim. Po bakovi? Ivanivna. Suspinyj stan? Dvorianka. Ale pislia postryhu vse ce ne maje znaennia.

My te hadajemo, o vae dvorianke pochodennia ne maje odnoho znaennia pis-lia Svitovoji Revoliuciji. Chiba o organy gruntovnie analizuvatymu vae henealoginedrevo, ob zrozumity motyvy vaoho zloynu.

Pro jakyj zloyn vy hovoryte? Ade mene e navi ne dopytano. Jake neporozumin-nia

Nai organy, hromadianko Samijlenko, bez pryyny ne zatrymuju liudej. Jako vypotrapyly siudy moete ne sumnivatysia: vy budete pokarani. Suvorie y mjake ce vy-riy sud.

Ale ja ne rozumiju Zhodom zrozumijete. Prou vidpovidaty na moji zapytannia, i ne vstupaty v pole-

miku. Rik narodennia? Tysiaa visimsot pjatdesiat etvertyj. Vy artujete? Ja serjozno zapytuju. Ja vam serjozno vidpovila. Vy choete skazaty, o vam devjanosto otyry roky? Navio tak bahato? Vsioho dvadcia is. Prote, hromadianko Samijlenko, teper tysiaa devjatsot sorok vomyj rik. U vaij reanosti tak. Ja ve ce zrozumila. A v mojij tysiaa visimsot visimdesia-

tyj. Pro jaki reanosti vy melete? Reanis odna-jedyna. I prou ne koryty durnia. Do

psychitrynoji likarni vy e vstyhnete potrapyty. Obiciaju vam ce. Ote, rik narodennia? Tysiaa visimsot pjatdesiat etvertyj vid narodennia Chrysta, jako vam treba

utonyty. Harazd. Zapyemo tak, jak vy skazaly. Ale trymajtesia. Vaa osnovna specinis? Uyteka narodnych kil. Osvita? Zakinyla Vyi kursy blahorodnych divy. De vy narodylysia? U Kyjevi. Adresa? Andrijivkyj uzviz. Dim pjatyj, na rodovyj prytulok. Navalysia te v Kyjevi? Tak. Vy skazaly pro te, o praciuvaly uytelem. omu potrapyly do monastyria? Mij svitohliad ne vlatovuvav popeyteliv osvity. Rutyna i konservatyzm biurokra-

tynoji struktury samoderavstva zmusyly mene ukaty romantynych liachiv samorealiza-ciji. Jich ja znajla u vychovanni junoho pokolinnia mrijnykiv, revoliucineriv, doslidnykivtajemnyci buttia. Vy povynni b znaty, o taki pohliady ne schvaliuvalysia. Ne lye kolehy-uyteli, kerivnyky kil, dvorianke seredovye, a navi moji baky vvaaly mene psychinonevrivnovaenoju, chvoroju. Dechto navi vvaav mene oderymoju temnymy sylamy. Tomunapoliahaly, ob ja pryjniala postryh. Tak ja opynylasia v monastyri.

I ce vidbulosia v jakomu roci? U tysiaa visimsot simdesiat devjatomu. V ervni misiaci. Uhu. Logino. A de vy zustrilysia z podruhoju Jak jiji? Z Hromovyceju? Chiba v neji take prizvye? Ta ni. Zemne prizvye v neji Kurinna. Same tak. Kurinna. Zdajesia Halyna? Tak. Halia. A o oznaaje va natiak: zemne prizvye? Chiba v neji je j nebesne? Probate, treba hovoryty pro vse poslidovno. My z neju znajomi e z inoji sfery

buttia, o maje nazvu Ara. Tam jiji imja Hromovycia, a moje Julina. A v ciomu na-rodenni vona Halyna Kurinna, a moje prizvye vy ve zapysaly.

Tak, tak. udovo. Prekrasneko. Ja zbyrajusia zadrimaty, a vy meni homonyte ka-zoku: baj-baj, baj-baj

Neve vy meni ne viryte? omu , viriu! Sprobujemo logino zaveryty vau versiju. Jakym ynom do vas po-

trapyla Halyna Kurinna? Vy z neju ranie buly znajomi? Maju na uvazi ne inu, vybaajte,sferu, a tut na hrinij Zemli?

U cij reanosti vona narodylasia v seredyni dvadciatoho viku, a ja v devjatnadcia-tomu. Tomu zustritysia my ne mohly.

I vse-taky zustrilysia? Ja znaju lye te, pro o vona rozpovila. Antahonistyni syly, o z nymy naa grupa

Kosmokratoriv uvijla v protystojannia, perekynuly Haliu v devjatnadciatyj vik. Navio? jichnie osnovne zavdannia ne daty Kosmokratoram zjednatysia na Zemli, bo todi o todi? Todi my zhadajemo vsiu informaciju svoho kosminoho buttia i zmoemo vyzvolyty

zemnych liudej vid vlady Arimana volodaria Ary. Oho! Kolosani u vas namiry. Z pevnymy politynymy natiakamy. Cikavo y ne

vynykaju u vas pevni asociciji z postattiu Arimana, koly vy zhadujete vodiv Svitovoji Revo-liuciji? Ade Ariman ce, zdajesia, mifina istota z teohoniji Zaratustry? Volodar pimy? yne tak?

Dlia nas vin due reana posta. Koly buv blykym druhom, spivrobitnykom. Holov-nyj Koordynator Systemy Ara. Prote v extremanych umovach evoliucijnoji transformacijizradyv Chartiju Jednosti i poav dehraduvaty. A odo asocicij Ja nioho ne vidaju provodiv Jak vy ce nazyvajete Svitovoji Revoliuciji tomu j odnych asocicij u mene nevynykaje Vy povynni zrozumity, pane slidyj.

U nas paniv nema, hromadianko Samijlenko. Prou nazyvaty mene hromadianynslidyj.

Dobre, hromadianyne slidyj. Chodimo dali. Povirymo, o spivrobitnyky Arimana perekynuly Haliu Kurinnu v

devjatnadciatyj vik. Vy v rozpai. I tut raptom zjavliajesia e odna dijova osoba chymer-noho spektakliu Jak joho?

Merkurij. Holovnyj slidyj Systemy Ara. Oho. Velyke cabe. A tut, na Zemli, chto vin? Hryhorij Bova. Nibyto j tut vin kryminalist. My navi ne vstyhly jak slid pohovoryty. Harazd. Jak e vin potrapyv do vas? Jak diznavsia, de vy perebuvajete? Podroby ne vidaju. Ne vstyhla diznatysia. Vin lye skazav, o nauka dvadciatoho

viku vidkryla tajemnyciu podoroi v asi. Z dopomohoju drevnich manuskryptiv vin znajovnatiaky pro te, de perebuvaje joho divyna.

Kurinna? Tak. Vona joho druyna y?.. Nareena. Vony kochaly odne odnoho i tam, u ridnij sferi. Mahnit liubovi zjednav

jich i tut. Ach, jak romantyno. udovo! Ote, Bova namacav misce perebuvannia svojeji na-

reenoji. I mohutnia deravna instancija nadaje jomu molyvis kynutysia v mynule dlia vy-zvolennia baby probate, divyny?

Navio vy ironizujete? Dlia nauky dobrovoci zavdy maju vyznaane znaennia.Bova buv znajomyj z kerivnykom experymentu. Do rei, ce na kerivnyk i v Systemi Ara Horykori. Ote, odnoho neporozuminnia nema. Molyvo, dlia vas, hromadianyne slidyj,

zakony kosminoji pryynnosti e ne dostatnio jasni, tomu Dlia mene, hromadianko Samijlenko, davno ve jasno. Vy mistyfikujete. Skau

vidverto, meni vas a. Vy e ne pidozriujete, kudy potrapyly. ob ne trapylosia hiroho,prou otiamytysia i kazaty pravdu odnu lye pravdu.

Ale ja kau pravdu, e raz proponuju: vidverto rozkai slidym organam, chto vas zaverbuvav, jake

zavdannia postavyv, o vy povynni buly zdijsnyty? Dyversija? Terorystynyj akt? Sabota? ystvoryty propahandystku grupu kontrrevoliucineriv? y znajomi vy z renegatom Leninymta joho psevdovenniam? Chto, zretoju, dlia vas vyhadav taku iditku legendu pro podorov asi? Navio?

Hromadianyne slidyj! Vy daremno starajetesia. Ja ne mou skazaty oho inoho,krim toho, o ve skazala. Vai versiji to marennia, jake ja navi ne mou zbahnuty.

Nu o Vy obraly svij liach. Ja hadav, o mjakyj metod das krayj rezutat.Pevno, vy natrenovani dlia extremanych sytuacij. a! Dovedesia zastosuvaty do vas orstkizachody.

Ne rozumiju. o mona z mene vziaty, krim toho, o ja maju? Jaki orstki zachodyzdatni zminyty mene?

O, vy e ne znajete hlybyny vlasnoji pidsvidomosti. My vmijemo dobyvatysia takychrezutativ, koly osoba staje plastynoju, jak hlyna pid rukamy skuptora.

Dohadujusia, hromadianyne slidyj. Dohadujusia, dyvliay vam v oi. My v kolachperych cykliv vyvaly istoryni chroniky pro orstkych, bezanych pravyteliv mynuloho.Prote jakyj sens muyty mene, ob otrymaty vymuene vyznannia? Vy otrymajete rezutatsamoobmanu.

O tut vaa pomyloka. Pravdu mona dobuty lye erez muku. Pravda chytra be-stija, vona chovajesia za bezvynnym pohliadom, lahidnoju usmiekoju. Pravda liucha,kotra rozrachovuje, o vsi poviria sliozam i stohonam, kliatvam u virnosti i zapevnenniamu yrosti. Nai organy perekonalysia, o pravdyva su liudyny zachovana u bezodni jestva,pid nahromadenniam istorynoho lachmittia tradycij, morano-etynych kodexiv, religij-nych mistyfikacij. Lye stradannia j muka moe zmesty vsiu ciu nadbudovu i oholyty pravdu.Apolohety liberalizmu vprodov vikiv pudryly mizky yslennym pokolinniam solodekymyzapovidiamy pro braterstvo, liubov i podibnu muru. Lye doktryna Marxa-Trokoho-Stalinata braterke vennia Hitlera zumily rozpiznaty mistyfikaciju plutokrativ i religijnych cynikiv.Korote, ne sumnivajtesia: my budemo znaty pravdu pro vas i vaych hospodariv. Pope-reduju e raz: prokuror dav dozvil na zastosuvannia do vsich vas fizynych ta psychinychzasobiv vplyvu.

I o ce oznaaje? Pobayte. U vas nema potreby doky ne pizno pryznatysia? U omu? V obmani organiv slidstva. Ja kazala tiky pravdu. Nu o . Ja vse zrobyv, o mih. Vy ne povynni skarytysia, o ja ne popereduvav(Kine stenogramy).

* * *STENOGRAMA DOPYTU ZATRYMANOJI KATERYNY

SAMIJLENKO

Dopyt proviv staryj slidyj Ministerstva Deravnoji Bezpeky Ukrajinkoji Komuni-stynoji Respubliky Olexij Hromov.

Dobryj de, hromadianyne slidyj!

Sta u toj kut! Znimi z mene narunyky. Navio mene v nych zakuvaly? Ja ne zbyrajusia na koho

napadaty. Krim toho, ja inka. Sta u toj kut. I zakryj pau. Bude vidpovidaty lye todi, koly ja zapytaju. Naruny-

kiv ne znimu, doky ne zrozumije, kudy potrapyla. Ja ve poynaju rozumity. Tym krae. Dozvote meni sisty. Ade vy muyna, lycar Zatkny, suko. Ja tobi pokau lycaria. Stojatyme jak myleka i de, i ni. Doky ja ne

vidpravliu tebe v kameru. Va koleha vse-taky dozvoliav meni sydity. I ne veliv odiahaty narunyky. Neve Revo-

liucija vidbulasia dlia toho, ob do vlady pryjly e orstokii monstry, ni pry samo-deravstvi?

Ty pidpysala svij vyrok, padla, cymy slovamy. Mij koleha prosto tiuchtij! Takych, jakty, treba vypaliuvaty neadno, jak otrujnu travu. Vidpovidaj korotko i lye na zapytannia.Tvoje prizvye?

Samijlenko. Imja? Kateryna. Po bakovi? Ivanivna. Rik narodennia? Tysiaa visimsot pjatdesiat etvertyj. Kay pravdu, suko! Rik narodennia? Tysiaa visimsot pjatdesiat etvertyj. Oj! Jak vy smijete? Jak vy moete byty inku? Ty ne inka! Ty klasovyj voroh. Ty ahent kontrrevoliucijnych syl. Ja z tebe vybju vy-

znannia! Kay, stervo, de vas vykynuly? Zvidky vykynuly? Z litaka, suko! De vy pryzemlylysia? Jak potrapyly na terytoriju Vydubykoho zapo-

vidnyka? Ja ve rozpovidala. Vidbuvavsia experyment u asi. My potrapyly u vau sferu vypad-

kovo. Ja tobi pokau sferu, ma tvoju perema! Ja z toboju takyj experyment provedu, o Och! Prypyni! Majte