Best Practice การศกษากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร “เรยนรบรณาการ สรางสรรคสงแวดลอม”

โรงเรยนวดเทยนถวาย ส านกงานเขตพนทการศกษาปทมธาน เขต 1 ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ

ค าน า

โรงเรยนวดเทยนถวายสรางคน สรางสงคม สรางชมชน สรางชาต สรางศษยทมคณภาพ คณธรรมคณลกษณะทด สรางพลงบวกใหโรงเรยนพฒนาเปนระบบ เกดความรวมมอ ชมชนมสวนรวมทมวสยทศนรวมมองเปาหมายไปในทางเดยวกนทคณภาพผเรยนโดยใหความส าคญกบการศกษาในระดบทด

ในปการศกษา 2552 โรงเรยนจดโครงสรางการบรหารงานเชงระบบ โดยมระบบกจกรรมนกเรยน ใชการบรณาการการมสวนรวมในทกกลมสาระวชาเขาดวยกน มผรบผดชอบชดเจนในกลมสาระทตนเองรบผดชอบอยแลว ไมท าใหเปนการเพมงาน แตอยางใด เปนงานทตนเองรบผดชอบโดยปกต เพอใหการด าเนนการพฒนาโรงเรยนมประสทธภาพ เกดประสทธผล ผเรยนมคณภาพและผลสมฤทธทางดานการเรยนในทกๆกลมสาระการเรยนรโดยเฉพาะกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรและกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร มกระบวนการบรหาร พฒนางานทเปนระบบ มปจจยทกดานทพรอม บคลากรทกฝายจงรวมกนวางแผน น านโยบาย เปาหมาย ยทธศาสตร จดเนน แผนงาน โครงการและกจกรรม บนทกรองรอยการปฏบต เปน Best Practice ของระบบกจกรรมไวศกษาในโอกาสตอไป

ผลแหงการพฒนากจกรรมนกเรยนในครงน ขาพเจาขอนอมถวายแดองคพระบาทสมเดจ พระเจาอยหวเนองในวโรกาสพระชนมาย 84 พรรษา และเปน 88 ปทโรงเรยนวดเทยนถวายสรางมา ซงขาพเจาและคณะครทกคนจะรวมมอสรางคณงามความดนอยางเตมท คณะครโรงเรยนวดเทยนถวาย

บทน า

สบเนองจากการจดกระบวนการเรยนรตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 22 ระบวา การจดการศกษาตองยดหลกวา ผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความส าคญทสด กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ ในมาตรา 23 เนนการจดการศกษาในระบบ นอกระบบและตามอธยาศย ใหความส าคญของการบรณาการความร คณธรรม กระบวนการเรยนรตามความเหมาะสมของระดบการศกษา ในสวนของ การเรยนรดานวทยาศาสตรนน ตองใหเกดทงความร ทกษะและเจตคตดานวทยาศาสตร รวมทงความร ความเขาใจ และประสบการณเรองการจดการ การบ ารงรกษาและการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและ สงแวดลอมอยางสมดลย งยน วทยาศาสตรมบทบาทส าคญยงในโลกปจจบนและอนาคต เพราะวทยาศาสตรเกยวของกบชวตของทกคน ท าใหคนไดพฒนาวธคดท งความคดเปนเหตเปนผล คดสรางสรรค คดวเคราะห วจารณ มทกษะทส าคญในการคนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหาอยางเปนระบบ สามารถตดสนใจโดยใชขอมลหลากหลายและสามารถตรวจสอบได วทยาศาสตร เปนวฒนธรรมของโลกสมยใหมซงเปนสงคมแหงความร (Knowledge based society) ทกคนจงจ าเปนตองไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตร (Knowledge literacy for all) เพอทจะไดความรความเขาใจโลกธรรมชาตและเทคโนโลยทมนษยสรางสรรคขน และน าความรไปใชอยางมเหตผล สรางสรรค มคณธรรม ทส าคญคอชวยเพมขดความสามารถในการพฒนาเศรษฐกจ สามารถแขงขนกบนานาประเทศและด าเนนชวตอยรวมกนในสงคมโลกอยางมความสข จากการจดการเรยนการสอนสาระวทยาศาสตร ในระดบชนประถมศกษาของโรงเรยนวดเทยนถวาย พบวาปญหาส าคญของการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนยงขาดทกษะในการปฏบตกจกรรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร การคดวเคราะหและปฏบตในกระบวนการตาง ๆ ท าใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรต า ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทจะใชเปนเครองมอแสวงหาความร ดวยตนเอง ดงน นทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรมความส าคญตอการเรยนวทยาสาสตรโดยเฉพาะกจกรรมการทดลอง ซงเปนองคประกอบรวมทใชในการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร เปนกระบวนการทางการคด เปนกระบวนการทางดานสตปญญา ในขณะเดยวกนกสามารถน าไปใชกบสาระเรยนรอน ๆ ไดอยางกวางขวาง และนกเรยนยงสามารถน าทกษะดงกลาวเปนหลกในการคดอยางมเหตผล เพอแกปญหาตาง ๆ ในชวตประจ าวน (มณฑา นระทย, 2535 : 2; อางถงใน นลน วรรณวงศ. 2542: 8) จากเหตผลดงกลาวจงท าใหผรายงานจดท าชดฝกกจกรรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน เปนทกษะท เหมาะส าหรบการฝกฝนใหเดกทมอายไมเกน 15 ป กคอควรใชกบนกเรยนในระดบประถมศกษา (บญญต ช านาญกจ, 2541: 65) พน ทองชมนม (2547:ค าน า) กลาววา นกเรยนในวยประถมศกษาถอวาเปนวยแหง

การเรยนร หากไดรบการปลกฝงในเรองของพฤตกรรมการเรยนรทด จะเปนการเตรยมการในเรองพฒนาทรพยากรบคคลใหมความสามารถในการแสวงหาความรไดดวยตนเอง ซงสอดคลองกบนคม ทาแดง และ สจนต วศวธรานนท (2531: 38; อางถงใน นลน วรรณวงศ. 2542: 8) ทกลาวถงการแสวงหาความรไววาองคประกอบทส าคญประการหนงในการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร คอ ทกษะกระบวนการทนกวทยาศาสตรมและใชในแตละขนตอนของการแสวงหาความรทางวทยาสาสตร เชน ขนตอนการสงเกต การรวบรวมขอมล จะตองมทกษะในการสงเกต การวดและการเรยบเรยงรวบรวมขอมล เปนตน ดงนน จงเปนสงจ าเปนทจะตองพฒนาผเรยน ใหมความรความเขาใจ ตระหนกเหนความส าคญและมความช านาญ เพอสามารถคนควาความรดวยตนเองได เพราะวทยาศาสตรมไดมงเฉพาะตวเนอหาความรทไดจาก การคนควา แลวเรยบเรยงไวอยางมระเบยบเทานน แตยงมความหมายครอบคลมไปถงกระบวนการแสวงหาความรทางวทยาสาสตรอกดวย การสอนวทยาศาสตรจงควรใหผเรยนไดรบทงผลผลตทางวทยาศาสตร คอ ตวเนอหาความร และควรปลกฝงกระบวนการแสวงหาความรทางวทยาศาสตรใหแกผเรยนไปดวย ในเวลาเดยวกน (วรรณทพา รอดแรงคา, 2544: ค) ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในระดบชนประถมศกษาประกอบดวยทกษะขนพนฐาน 8 ทกษะ ไดแก 1. ทกษะการสงเกต 2. ทกษะการจ าแนกประเภท 3. ทกษะการวด 4. ทกษะการใชตวเลข (การค านวณ) 5. ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส และสเปสกบเวลา 6. ทกษะการลงความเหนจากขอมล 7. ทกษะการสอความหมายขอมล 8. ทกษะการท านายหรอการพยากรณ การจดการเรยนการสอนส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาในรปแบบของกจกรรมพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ซงเปนทกษะทเสรมใหนกเรยนไดสามารถคดหาเหตผล แสวงหาความร สามารถแกปญหาไดตามวยของตน การจดกจกรรมจงเนนใหนกเรยนไดลงมอกระท าดวยตนเองจากสงแวดลอมรอบ ๆ ตว โดยจดใหสอดคลองกบเนอหาสาระในหนวยการเรยนรตาง ๆ ทก าหนดใหนกเรยนตองเรยนตามหลกสตรของกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร โดยมแนวทางการจดการเรยนรตามขอมล หลกการ ทฤษฎการจดกจกรรมการเรยนทเนนผเรยนเปนส าคญ เชน การจดการเรยนรใหนกเรยนมความรบผดชอบรวมกน ท างานรวมกบผอนได (กรมวชาการ, 2535) สอดคลองกบพฒนาการของเดกวยเรยน จากขอมลของกรมสขภาพจต (2544: 31) ทวาเดกชวงอายระหวาง 6 – 12 ป รางกายก าลงเจรญเตบโต มความกระตอรอรนทจะเรยนสงใหม ๆ จากประสบการณของตนเอง จากบคคลและสงตาง ๆ เนองจากธรรมชาตเปนวยทมความอยากรอยากเหนตอสงแวดลอมอยตลอดเวลา การใหนกเรยนมสวนรวมในการใช

ความคดและแกปญหารวมกน จะน าไปสการปรบเปลยนโครงสรางทางปญญา สรางสงคมทมความรวมมอ การใหนกเรยนเปนผสรางองคความร สามารถเกดจากการท ากจกรรมทนกเรยนมบทบาทในกจกรรม การเรยนรอยางตนตว (บปผาชาต ทฬหกรณ, 2540) จากลกษณะการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร ตามแนวคดดงกลาวขางตนจงเปนเหตใหผรายงานจดกจกรรมการเรยนรโดยวธบรณาการมาปฏบต เพอพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน ซงจะไดพฒนาความร ความสามารถในอนทจะน าไปใชเปนเครองมอในการแสวงหาความรทางวทยาศาสตรสบตอไป

ระบบกจกรรม โรงเรยนวดเทยนถวาย “เรยนรบรณาการ สรางสรรคสงแวดลอม”

1. ความเปนมาและบรบทของโรงเรยน โรงเรยนวดเทยนถวาย สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาปทมธาน เขต 1 ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ อยทหมท 2 ต าบลบานใหม อ าเภอเมองปทมธาน จงหวดปทมธาน ตงอยบนทดนธรณสงฆของวดเทยนถวายพนท 2 ไร 2 งาน บคลากรของโรงเรยนมคร 27 คน ครอตราจาง 2 คน เจาหนาท 2 คน หองเรยน 16 หอง นกเรยน 622 คน อตราสวนครตอนกเรยน คอ 1: 31.30 โรงเรยนวดเทยนถวายมสภาพความพรอมดานท าเลทต ง มหนวยงานส าคญ ๆ ต งอยโดยรอบไดแก วด สถานอนามย สถานต ารวจ องคการบรหารสวนต าบล รานคา โรงงาน สถานประกอบการ ท าใหโรงเรยนอยในจดศนยกลางการพฒนา การตดตอการคมนาคม เปนจดแขงและโอกาสทสามารถน าแหลงเรยนร ภมปญญาทองถนและชมชนใชในการเรยนรคอมพวเตอร ตดผม ดดผม ท าอาหาร ดนตร กฬา ศาสนา ทงความร ทกษะ การบรการและอาชพไดเปนอยางด มคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานทใหความส าคญกบการศกษา ชมชนทเขมแขงใหความชวยเหลอในการเปนกรรมการรวมวางแผน รวมท างาน รวมประชมปรกษางาน สงเสรมสนบสนน บรจาคเงน อาคาร อปกรณและรวมเสนอแนะความคดเหน คณะครตงใจปฏบตหนาทเปนทประทบใจ รวมปฏรปการเรยนรตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต เปนทเชอมนในการท างานของชมชนผปกครอง สภาพบรบทของโรงเรยน ตงอยรมฝงแมน าเจาพระยา ปากคลองรงสต ประชากรสวนใหญอาศยอยรอบ ๆ ระหวางรมฝงแมน า โดยมนกเรยนในเขตบรการของโรงเรยน หม 1,2,5,6 ต าบลบานใหม มประชากรในเขตพนทบรการ 1,581 ครวเรอน 5,481 คน ศาสนาประจ าทองถนคอศาสนาพทธ อาชพของประชากร รบจางทวไปและโรงงานอตสาหกรรม 55 % คาขาย 20 % รบจาง ท านาและท าสวนดวย 10 %ท าสวนผก 7 % รบราชการและอนๆ 8 % สภาพเศรษฐกจปานกลาง รายไดตอหวตอป ประมาณ 60,000 บาท ฐานะของผปกครองสวนใหญปานกลาง เนองจากเปนผปกครองทยายมาท างานตามโรงงานอตสาหกรรมจากชนบท ไมมเวลาในการดแลบตรหลานไดอยางเตมท และจากการทโรงเรยนวดเทยนถวายไดจดประชมผปกครองทกภาคเรยน เพอแลกเปลยนความคดเหน ประสานความรวมมอในการรวมกนแกปญหาและพฒนานกเรยนในดานตางๆ พบวาปญหาทควรไดรบการพฒนา คอ ปญหาสงแวดลอม ซงประเทศไทยเราไดรบพระมหากรณาธคณพระราชทานพระราชด าร ชแนวทางการแกไขจากพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ในการแกปญหาสงแวดลอมโดยไมตองใชงบประมาณจ านวนมาก เพยงแตเรยนรจากธรรมชาตและ ใชกลไกของธรรมชาตในการแกปญหา น าแนวทางมาใชกบการด ารงชวตอยางพอเพยง อยรวมกนกบธรรมชาตไมเปนผท าลายธรรมชาต

Flow Chart ระบบกจกรรม

* B.P.

วเคราะหผ เรยน

จดกจกรรมการเรยนร

วจยพฒนาการเรยนการสอนอยางตอเนอง

ซอมเสรม/แกไขปรบปรง วดผล/ประเมนผล

บนทกสรป/รายงานผลระบบการกจกรรม

No

Yes

นเทศตดตาม

วางแผนการจดกจกรรม

วเคราะหหลกสตร

2. การพฒนาระบบคณภาพของโรงเรยน โรงเรยนไดเขารวมโครงการวจยและการเรยนรเพอคณภาพศกษาของสถาบนวจยและพฒนาการเรยนร (สวร.) มาตงแตป พ.ศ.2546 ไดรบการนเทศและตดตามอยางกลยาณมตรจาก นายเจษฏา แชมประเสรฐ นายกมล ปยภณฑ และคณะกรรมการผทรงคณวฒของโครงการในการพฒนาระบบหลก คอระบบกจกรรม ตอมาโรงเรยนไดด าเนนการพฒนาทง 10 ระบบไปพรอมๆกน โดยครทกคนเปนทมพฒนามสวนรวมในการวางแผนประสานงานและด าเนนการ มทมน าเปนผอ านวยความสะดวกและสนบสนนในการท างาน ระบบกจกรรมไดน าวงจรคณภาพของ Edward Demming (PDCA) มาด าเนนการและพฒนาอยางครบวงจรตอเนอง จนพบวธปฏบตทเปนเลศ ซงเปนกจกรรมการเรยนรทมงพฒนาใหนกเรยนมความรบผดชอบตอสงแวดลอมทสงผลกระทบตอสงมชวตทงมวลไดแก ทงมนษย สตวและพช การด าเนนงานตามระบบ การวางระบบ(P:plan) 1. ประชมวางระบบรวมกนระหวางคณะครและผทมสวนเกยวของ 2. ก าหนดกจกรรมและงบประมาณเพอขออนมต 3. ประชาสมพนธกจกรรมการเรยนรทจะจดท า 4. เตรยมความพรอมดานสถานทและวสดอปกรณ การด าเนนงานตามระบบ (D:DO) 1. ด าเนนการตามคมอระบบ 2. ประชมคณะครเพอขอความรวมมอ 3. ประชมคณะกรรมการนกเรยน 4. โรงเรยนออกค าสงแตงตงครรบผดชอบและจดกจกรรมการเรยนรแบบบรณาการตามทก าหนดไว การประเมนทบทวน (C:Check) 1. เมอด าเนนงานตามกจกรรมการเรยนรแตละครง ใหนกเรยน ผปกครองกรอกแบบประเมนผล และผรบผดชอบกจกรรมสรปผลแบบประเมน เมอสนสดในแตละภาคเรยน 2. ผรบผดชอบแตละกจกรรมประชมรวมกนเมอสนปการศกษา เพอหาขอทควรปรบปรงใน ปการศกษาตอไป การปรบปรง (A:Act) หลงจากประเมนทบทวนทกกจกรรมแลว ผรบผดชอบสรปผลการด าเนนงานในแตละกจกรรมเพอใหทราบถงปญหาอปสรรคทเกดขน แลวชวยระดมความคด หาวธแกไขปรบปรงใหดข น ตอจากน นสรปรายงานผล ตอฝายบรหารเพอขอค าแนะน าเพมเตม น ามาพฒนาการจดกจกรรมในปการศกษาตอไป

3. วธปฏบตทเปนเลศ (Best Practice) “เรยนรบรณาการ สรางสรรคสงแวดลอม” 3.1 ( What) “พกเทยงเสยงเจอยแจวของเดกๆจบกลมคยกนอยใตรมไมขางอาคารเรยน มการถกเถยงกนไปมา ครภทรเดนผานไปไดยนเรองราวทงหมด พอจบความไดวาเมอวนอาทตยโตงกบเพอนๆในหองตงใจจะไปเลนน าในคลองรงสตประยรศกด ซงอยหนาโรงเรยนแตกลบไปพบปลาตายลอยอยรมตลงหลายตว ทงหมดตางวพากษวจารณกนวามนนาจะเกดจากอะไร บางกวาเกดจากถกใบจกรเรอ บางกวาถกตาขายดกปลา บางกบอกวาปลาขาดอากาศหายใจ ทกคนตองการทราบสาเหตของปญหา อยากรค าตอบ หลงจากการวเคราะหสาเหตของปญหาแลว นาจะเกดจากปญหาน าเสยนนเอง” 3.2 ( Why) เมอครภทรทราบรายละเอยดดงกลาวแลว จงคดวาทางโรงเรยนของเรานาจะจดกจกรรมการเรยนรในเรอง สงแวดลอม เพราะปจจบนนเกดภาวะโลกรอน เพราะเสยสมดลธรรมชาต ระบบนเวศเสยหาย โลกตองพบปญหาวกฤตอยางหนก จะเหนไดจากภยธรรมชาตทรนแรงขนทกวน สบเนองมาจากการกระท าของมนษยซงนาจะกลาวไดวามนษยเปนทงผสรางและท าลาย ครภทรจงไดมารวมปรกษากบเพอนครเพอขอความคดเหนจากทกคนทมสวนเกยวของ หลงจากระดมความคดกนแลวจงไดผลสรปวา เราควรใหความรเกยวกบสงแวดลอมทงภายในและภายนอกโรงเรยนเพอเปนการปลกฝงความคด เจตคตทดเกยวกบสงแวดลอมโดยการจดกจกรรมการเรยนรบรณาการในทกกลมสาระการเรยนรเพอใหเชอมโยงสมพนธกนและลดปญหาเรองเวลา 3.3 วธด าเนนการพฒนาขนตอนของระบบ (How ) คณะครผเกยวของมารวมกนวางแผนเพอใหโรงเรยนรวมกบชมชนในการแกปญหา สงแวดลอม ประการแรกโรงเรยนวดเทยนถวายพรอมใจกนสมครเขารวมโครงการ”โรงเรยนสรางสรรค"สงแวดลอมเฉลมพระเกยรต”และ”โครงการเยาวชนรวมใจลดน าเสย คนน าใสใหเจาพระยา” โดยก าหนดเนอหา ขอบเขต ระยะเวลา สถานทใหสอดคลองสมพนธเกยวของกบหลกสตรสถานศกษา บรณาการเชอมโยงหวขอกจกรรม น า ขยะ พชสมนไพร พลงงานทดแทนกบทกกลมสาระการเรยนรไดแก

1. กลมสาระการเรยนรภาษาไทย - การอาน การอานจบใจความ การอานออกเสยง - การเขยน การเขยนเรยงความ ค าขวญ โครงงาน การแตงประโยค - การฟง ด และการพด การน าเสนอผลงาน การเลาเรอง - หลกการใชภาษา ชนดของค า การแตงประโยค - วรรณคดและวรรณกรรม ค าขวญ แตงค าประพนธ ค าคลองจอง

2. กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร - การคดค านวณ การนบ ความยาว ระยะทาง พนท ทศ แผนผง รอยละ และ และน าความรเกยวกบการวดไปใชแกปญหาในสถานการณตาง ๆ ได

3. วทยาศาสตร - การส ารวจ สงเกต ทดลอง การรวบรวมขอมล การจดหมวดหม

4. สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม - ประชาธปไตยในการท างานกลม คณธรรมจรยธรรม ความรบผดชอบตอหนาท สภาพภมศาสตร ธรรมชาต สงแวดลอม ประวตความเปนมาของพชและสตว

5. สขศกษาและพลศกษา - สขภาวะในโรงเรยน การออกก าลงกาย การดแลรกษาสขภาพและการปองกนโรคตางๆ

6. ศลปะ - การวาดภาพสงแวดลอมทสนใจ การรองเพลงประกอบทาทาง ระบ าดอกบว

7. การงานอาชพและเทคโนโลย - การสบคนดวยอนเตอรเนต การใชสอเทคโนโลยในการเรยนรเกยวกบสงแวดลอม การปลกพชไรดน ( Hydroponics Culture)

8. ภาษาองกฤษ - ค าศพทเกยวกบสงแวดลอมในโรงเรยน การน าเสนอขนตอนการประดษฐเศษวสด ดวยภาษาองกฤษ

Flow Chart วธปฏบตทเปนเลศ Best Practice “เรยนรบรณาการ สรางสรรคสงแวดลอม”

“เรยนรบรณาการ สรางสรรคสงแวดลอม”

ด าเนนกจกรรมการเรยนรอยางตอเนอง

ปรบปรง บรรลวตถประสงค

สรป/รายงานผล

No

Yes

ประเมนผล

การจดกจกรรม การเรยนร Plan

Do

Check

Act

โรงเรยนวดเทยนถวายมการจดการเรยนรอยางเปนระบบเหมาะสมกบระดบชวงชน สอดคลองกบสถานภาพของโรงเรยนและชมชน นกเรยนมโอกาสและมสวนรวมในการจดการเรยนร โดยเลอกท ากจกรรมการเรยนรตามความสนใจไดอยางหลากหลาย ส าหรบปการศกษา 2553 มการปรบปรงและพฒนาระบบเรยนรใหสอดรบกบมาตรฐานการศกษาขอ 8 และขอก าหนดท 4 มการจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาสอและใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนร คณะครโรงเรยนวดเทยนถวายไดรวมประชมปรกษาหารอ เพอจดกจกรรมการเรยนร “เรยนรบรณาการสรางสรรคสงแวดลอม” เนนการปลกฝงใหนกเรยนเหนคณคาและตระหนกในการอนรกษสงแวดลอมทงทบานและทโรงเรยน เพราะสงผลกระทบถงภาวะโลกรอน ซงยอมเกดภยพบตจากธรรมชาต และเปนอนตรายตอสงมชวตท งปวง โรงเรยนวดเทยนถวายไดด าเนนการโดยใชกระบวนการPDCA ซงประกอบดวย 7 กจกรรมใหญ ดงน 1. สงแวดลอมศกษา 2. การจดการขยะ 3. ลดน าเสยคนน าใสใหเจาพระยา 4. นกสบสายน า 5. เสรมความรสพลงงาน 6. บวสวยน าใส 7. อาสาสมครรกษาสงแวดลอม ใหนกเรยนทเขารวมกจกรรมการเรยนร เขาตามฐานทตนเองสนใจโดยใชแนวคด “ฝกใหร ดใหจ า ท าใหจรง” โดยหมนเวยนท ากจกรรมจนครบทกฐาน ฐานท 1. สงแวดลอมศกษา สวนพฤกษศาสตรในโรงเรยน สมนไพรไรดน สรางสรรคความคดผลตงาน โดยน าความรมาพฒนางานบรณาการสงแวดลอม น าเสนอในลกษณะ 1) วาดภาพ 2) แตงค าขวญ/ค ากลอน 3) เรยงความ/เขยนเรองจากภาพ 4) สงประดษฐจากวสดเหลอใช 5) โครงงานในกลมสาระการเรยนรตาง ๆ ฐานท 2. การจดการขยะ แยกขยะประเภทตาง ๆ โดยเรมจาก 1. การใหความร – สการปฏบต (ขยะเปยก ขยะแหง ขยะรไซเคล ขยะพษ) 2. กจกรรมธนาคารขยะ 3. ท าป ยหมกชวภาพ/ป ยหมกแหง

รวมกนวางแผนโดยน าความรเรอง 5 R มาคดวเคราะหคดเลอกวธการได 3 แบบทเหมาะกบบรบทของโรงเรยน คอ ลดการใช (Reduce) การใชซ า ( Reuse ) และการรไซเคล ( Recycle ) ด าเนนการคดแยกขยะ และท ากจกรรมรบฝากขยะแลวสงขายน ารายไดสสมาชก บรณาการกบสาระการเรยนรคณตศาสตร ภาษาไทย สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม วทยาศาสตร ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลยรวมทงสขศกษาพลศกษาและภาษาองกฤษ ธนาคารขยะรไซเคล

ขยะรไซเคล คอขยะทสามารถน ากลบมาใชใหมได โดยน าไปผานกระบวนการแปรรปในระบบอตสาหกรรม ซงอยปะปนกบขยะมลฝอยทเราสรางขน สามารถแบงประเภทไดเปน กระดาษ แกว พลาสตก โลหะ และอโลหะ ซงเราสามารถคดแยกและน ากลบมาใชไดอกครงหนง โดยขยะแตละประเภทสามารถแยกยอยไดมากมาย ธนาคารขยะรไซเคล คอ รปแบบหนงในการด าเนนงานเพอสงเสรม การคดแยกขยะมลฝอย โดยเรมตนทเยาวชนและชมชนเปนหลก และใชโรงเรยนเปนสถานทด าเนนการ เพอใหเยาวชนและชมชน เกดความเขาใจในการคดแยกขยะมลฝอย หลกการของธนาคารขยะรไซเคล คอใหนกเรยนสมครเปนสมาชกของธนาคารขยะฯ และน าขยะมาฝากทธนาคาร โดยมเจาหนาทของธนาคาร ท าการคดแยกและชงน าหนกขยะ ขนตอนการด าเนนงาน ธนาคารขยะ ขนตอนท 1 คณะท างาน หนาทของคณะท างาน • ผจดการธนาคาร รบผดชอบด าเนนงาน ในภาพรวมของธนาคาร „ เจาหนาทจดบนทก รบผดชอบการจดบนทกรายละเอยด เกยวกบสมาชก ไดแก ชอ-นามสกล เลขท ประเภท และปรมาณวสดรไซเคล เพอสงตอใหเจาหนาท „ เจาหนาทคดแยก รบผดชอบการคดแยกขยะ และชงน าหนก เพอจดเกบในสถานทเกบ „ เจาหนาทคดเงน รบผดชอบการเทยบกบราคาทก าหนด และคดจ านวนเงนของสนคา ทสมาชกน ามาฝาก พรอมทงรบผดชอบการฝาก - ถอนเงนของสมาชก

ฐานท 3 ลดน าเสย คนน าใสใหเจาพระยา ส ารวจสายน า ใหความรแกนกเรยนเพอเปนการกระตนใหนกเรยนไดน าปญหามาชวยกนคดหาวธในการแกปญหาเพราะเราเชอวาการทปญหาจะไดรบการแกไขไดดนน นาจะเรมจากแกทตวเราเองกอน แลวขยายไปสชมชน เรมดวยการคนหาความจรงทเกดขนในแมน าเจาพระยา พสจนวาน ามคณภาพอยางไรโดยการเกบตวอยางน าบรเวณหนาวดเทยนถวาย แลวน ามาหาคาคณภพน า ดวยชดตรวจสอบจากกรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมหาคา ph ( ความเปนกรดดาง) และคาออกซเจนในน าทกสปดาหและชวยกนดแลรกษาความสะอาดแมน า คคลอง คนหาความจรงจากสตวน าจดตวเลกทไมมกระดกสนหลงทอาศยอยในรากของผกตบชวา ซงสตวเหลานสามารถเทยบคาบอกคณภาพน าไดอกวธหนงควบคไปกบการใชชดตรวจสอบ( น ายาเคม) เปนกจกรรมการเรยนรทนกเรยนสามารถสรปองคควมรไดดวยวธการทางวทยาศาสตร คณศาสตร ท าใหนกเรยนรจกการสงเกต เปรยบเทยบ สรปขอมลสรางเปนกราฟได บอดกไขมนในโรงเรยน เปนกจกรรมการเรยนรทนกเรยนสามารถน าความรทไดจากการเรยนรไปประยกตใชในครวเรอน หรอแนะน าเพอนบาน จะชวยลดมลพษในแหลงน าทมอยในชมชนไดอกวธหนงเพราะถาทกบานทงเศษอาหารและไขมนลงในแหลงน า จะเปนสาเหตใหน าเนาเสย เกดมลภาวะเปนพษ ยอมสงผลกระทบถงมนษย สตว และพช ฐานท 4 นกสบสายน า จดกรรมการเรยนร “ความลบจากผกตบชวา” (ศกษา สงเกต และวเคราะหสตวน าตามรากของผกตบชวา) เพอตรวจวดคณภาพน า กจกรรมการเรยนรนกสบสายน า เปนกจกรรมท ใชวธวดคณภาพน าจากแหลงน าตางๆ ไดแก แมน าเจาพระยา คลองรงสตประยรศกด และแหลงน าภายในโรงเรยน เพอดระบบนเวศโดยมสตวน าเปนตวบงชถงคณภาพน าดงกลาว เพราะถามสตวน ามาอาศยอยตามรากของพชน าจ านวนหลายชนด กแสดงใหเหนวาคณภาพน าด สตวน าจดตวเลก ๆ ทไมมกระดกสนหลง เชน กง หอย ป และแมลงน าตาง ๆ เปนสงดงดด เดก ๆ ใหอยากเขารวมกจกรรมอนรกษ มตวของสตวตวเลก ๆ ปรากฏท าใหพวกเดก ๆเขาใจงายไดรจกคลองในทองถนของตนเองอยางแทจรง อนน าไปสความผกพนและมงมนทจะรกษาสายน าสายนไว กจกรรมการเรยนรนท าใหนกเรยนรจกการสงเกต การนบจ านวน การแยกประเภท การรวบรวมขอมล ซงอาจเปนการบนทกขอมลโดยการวาดรป การเขยนค าขวญ การสรปดวยบทรอยกรอง หรอเขยนเปนนทานสรางสรรคตามจนตนาการกได

ฐานท 5. เสรมความรสพลงงาน ใหความรเกยวกบพลงงานทดแทน เชน แผงโซลารเซล เปนแหลงพลงงานยอยๆทสามารถเกบความรอนจากดวงอาทตยและเปลยนเปนพลงงานไฟฟา เกบสะสมไวในแบตเตอร ในเวลากลางคนพลงงานจากแผงโซลารเซล สามารถใหความสวางโดยการเปดสวชตหลอดไฟฟาไดตลอดทงคน เปนการประหยดคาไฟฟาไดระดบหนง นกเรยนสามารถคดสรางสรรคหรอน าไปประยกตใชทชมชนของนกเรยนได ถงหมกกาซชวภาพจากขยะอนทรยของกระทรวงพลงงาน เปนกจกรรมการเรยนรทนกเรยนสามารถน าไปปรบใชในชมชนและในครอบครวของนกเรยนได โดยวธไมยงยากเพราะทกบานยอมมเศษอาหารเหลอจากรบประทานทกวน ยงเปนรานขายอาหาร ยงมปรมาณมาก ใหน าเศษอาหารนนใสลงในถงหมก แลวคนใหทวทกวน จะไดกาซไวใชในการหงตม เปนการประหยดคาใชจายอกทางหนง และยงเปนการลดขยะ ลดมลภาวะ และลดโลกรอนไดอกวธหนง จกรยานเตมอากาศโดยน ารปแบบจกรยานเตมอากาศเพมออกซเจนตดตงในแหลงน าขางโรงเรยนเพมคณภาพน ากอนคนสล าน าเจาพระยา เปนกจกรรมการเรยนรทใหทงออกซเจนในน า และใหพลงงานในการดงดดน าจากบงบวสวยน าใส ตอสายยางแลวน าไปใชรดน าตนไมในโรงเรยนท าใหตนไมงอกงามกวาการใชน าประปา ผลพลอยไดจากการปนจกรยานเตมอากาศคอนกเรยนทมภาวะโรคอวนจะเปนสมาชกในการลดความอวน สรางความแขงแรงใหกลามเนอ นกเรยนไดรบความสนกเพลดเพลน ไดเคลอนไหวรางกาย นบวาเปนสถานทออกก าลงกายอกแหงหนงของโรงเรยน นกเรยนสามารถสรปองคความรทไดในรปแบบของโครงงาน การท าแผนทความคด การวาดภาพ การท าสถตเปรยบเทยบน าหนก จ านวนนบจากการปนจกรยานขางตน

ฐานท 6. บวสวยน าใส จดกจกรรมการเรยนการสอนใหสมพนธกบเรองบว ซงมอยในบรเวณโรงเรยน โดยบรณาการกบสาระการเรยนรอนๆเชน สบคนความเปนมาของบวชนดตางๆ การสงเกตสวนประกอบของดอกบว ประโยชนโดยรวมของบว เชน อาหารทท าจากบว สมนไพรจากบว ประโยชนในการบ าบดน าเสยชวยลดมลภาวะเปนพษ สรางบรรยากาศใหสดชน ใหนกเรยนมสวนรวมในการรวมอนรกษและบ ารงรกษาโดยใหเปนผดแลบวแตละตนตามความสมครใจ ฐานท 7. อาสาสมครพทกษสงแวดลอม นกเรยนไดสมครเขามารวมเปนสวนหนงทจะดแลสงแวดลอมใหกบโรงเรยน น าความรมาใชปฏบตจรง เปนตวอยาง แบบอยางทดทจะรวมดแลสงแวดลอมของโรงเรยนและชมชนดวยจตอาสา การรวมคด

รวมท า ดานสงแวดลอมของนกเรยนและโรงเรยนตามหลกความพอเพยง(เศรษฐกจพอเพยง) มาปรบใชใหเหมาะสมกบสภาพความเหมาะสมของแตละทองถน หาผแทนนกเรยนเปนอาสาสมครในการดแล เฝาระวงและรกษาสภาพแวดลอมในโรงเรยนและชมชนโดยเฉพาะขยะ น า พลงงานและภมทศนโดยรบสมครนกเรยนทจะมาท าหนาทดแลเฝาระวงและรกษาแมน าใหมคณภาพดขนกวาเดมดวยความสมครใจ เชน เกบเศษขยะในคคลอง เชญชวนคนในชมชนทมบานอยใกล ๆ กบอาสาสมครใหรวมกนปฏบตในสงทท าใหน ามคณภาพดขนวธการทใช คอ รบสมครนกเรยนทจะมาท าหนาทดแล เฝาระวงและรกษาน าใหมคณภาพดขนกวาเดมดวยความสมครใจเชน เกบเศษขยะในคคลอง ไมทงขยะและสงปฏกลลงในน า เชญชวนใหคนในชมชนทตงบานเรอนอยใกลโรงเรยนและล าคลองแมน าเจาพระยาใหรวมกนปฏบตในสงทท าใหน ามคณภาพดขน 4. ผลการด าเนนงาน 4.1 ผลส าเรจจากการจดกจกรรมการเรยนร การจดกจกรรมตางๆของโรงเรยน ไดด าเนนการตามแผนทวางไว ครอบคลมกระบวนการ PDCA ปรากฏการด าเนนงานดงน 4.1.1 ระดบความพงพอใจในการจดกจกรรม จากการใหผปกครองกรอกแบบประเมนผล หลงจากการจดกจกรรม ผลการด าเนนงานเปนทพงพอใจของผปกครอง รอยละ 80 4.1.2 กจกรรมมความตอเนองปฏบตไดครบทกกจกรรม ท าให นกเรยน มนสยรกสงแวดลอม รกการแสวงหาความร มเจตคตทดตอการอนรกษสงแวดลอม 4.1.3 นกเรยน มความสามารถในการคด วเคราะหในการเรยนรทกสาระการเรยนร 4.1.4 นกเรยนมความรบผดชอบตอสงแวดลอมในโรงเรยนและในชมชน 4.2 ผลส าเรจตามตวชวดส าคญของระบบ ดานผลลพธ 4.2.1 การมสวนรวมการท ากจกรรม นกเรยนไดรวมกจกรรมครบทกกจกรรม 4.2.2 การไดรบการยกยอง ชมเชยและวางใจจากผปกครอง ชมชนและองคกรในทองถน โรงเรยนวดเทยนถวายไดจดกจกรรมสงแวดลอม ตงแตป พ.ศ.2549 - ปจจบน ซงกจกรรมจะเปลยนแปลง ไปตามความเหมาะสมทกป จะปรบเปลยน จดฐานครบ 7 ฐานตามความสนใจของนกเรยนอยางตอเนองและไดเขารวมโครงการกบภาครฐและเอกชนไดแกโรงเรยนเรอรกเจาพระยากบตาวเศษ โรงเรยนสรางสรรคสงแวดลอม เฉลมพระเกยรต โครงการลดน าเสย คนน าใสใหเจาพระยาจนไดรบรางวล ท 3 ระดบประเทศ และจากผลงานเปนทปรากฏ จงไดรบเชญใหเปนตวแทนในการจดนทรรศการกจกรรมสงแวดลอม ในงานนทรรศการ

ผลการด าเนนกจกรรม ปการศกษา 2550-2553 จ านวนนกเรยนทเขารวมกจกรรมคดเปนรอยละ

กจกรรม ปการศกษา

2550 2551 2552 2553 1. สงแวดลอมศกษา 85 86 88 91 2. การจดการขยะ 81 83 84 87 3. ลดน าเสยคนน าใสใหเจาพระยา 82 84 86 90 4. นกสบสายน า 83 85 87 92 5. เสรมความรสพลงงาน 81 82 84 88 6. บวสวยน าใส 82 83 85 89 7. อาสาสมครรกษาสงแวดลอม 84 85 87 94

สรปผลการประเมนความพงพอใจของผเกยวของตอกจกรรมคดเปนรอยละ

ความพงพอใจของผเกยวของ ปการศกษา 2550 2551 2552 2553

นกเรยน 80 81 83 90 คร 80 85 84 85 ผปกครอง 81 83 85 86 ชมชน 82 82 84 85

5. ปจจยความส าเรจ

โรงเรยนวดเทยนถวายประสบความส าเรจในการด าเนนงานตามระบบการเรยนรโดยเฉพาะขนตอนทเปน B.P. เนองจากปจจยดงน 5.1 ผบรหารมภาวะผน า มวสยทศน มความคดรเรม และเปดโอกาสใหด าเนนงานระบบเปนอยางด อกทงใหการสนบสนนสงเสรม อ านวยความสะดวกทกประการ 5.2 มความสามคค เสยสละ มความรความสามารถ มความคดรเรมสรางสรรค รวมท งจตวญญาณความเปนครของคณะครและบคลากรในโรงเรยน 5.3 ความรวมมอรวมใจจาก นกเรยน ท าใหกจกรรมบรรลผลเปนทนาพอใจของทกฝาย 5.4 ความรวมมอของชมชนในทองถน เหนความส าคญของสงแวดลอม ท าใหไดรบการสนบสนนเตมท 6. บทเรยนทโรงเรยนไดรบ 6.1 นกเรยนมความรความเขาใจในการอนรกษสงแวดลอม 6.2 นกเรยนมสวนรวมในการอนรกษสงแวดลอมทงภายในและภายนอกโรงเรยน 6.3 นกเรยนและครไดตระหนกถงความส าคญของสงแวดลอมรอบตวตลอดจนการรกษาสมดลยของสงแวดลอม 6.4 ครมการพฒนาการจดกจกรรมการเรยนรไดอยางหลากหลาย 6.5 โรงเรยนมสภาพแวดลอมทดตามแนวพระราชด ารเศรษฐกจพอเพยง 6.7 ผปกครอง ชมชน มความภาคภมใจในบตรหลานของตนทมสวนในการรกษาสงแวดลอม 6.8 ผปกครอง ชมชน รวมปฏบตกจกรรมรกษาสงแวดลอมมากขน 6.9 ชมชนมสภาพแวดลอม ภมทศนทสะอาด สวยงาม มากขน

7. ขอเสนอแนะ

ควรมงเนนใหนกเรยนไดปฏบตกจกรรมการอนรกษสงแวดลอมทงทโรงเรยน ทบาน และในชมชนอยางสม าเสมอ กจกรรมการเรยนรบรณาการสรางสรรคสงแวดลอม ละครสรางสรรค ศลปะกบสงแวดลอม

เรองเลาภาษาองกฤษ ธนาคารขยะ นทรรศการผลงานการเรยนรสงแวดลอม ตรวจวดคณภาพน า

ถงหมกขยะอนทรย พทกษสงแวดลอม

ภาคผนวก Flow Chart บรณาการกบสงแวดลอม

บรณาการ กบ

สงแวดลอม

ค า ศพท เ ก ยวกบ ส งแ วดลอมในโรงเรยน การน าเสนอขนตอนการประดษฐเศษวสด ดวยภาษาองกฤษ

- การอาน การอานจบใจความ การอานออกเสยง - การเขยน การเขยนเรยงความ ค าขวญ โครงงาน การแตงประโยค - การฟง ด และการพด การน าเสนอผลงาน การเลาเรอง - หลกการใชภาษา ชนดของค า การแตงประโยค - วรรณคดและวรรณกรรมค าขวญ แตงค าประพนธ ค าคลองจอง

การคดค านวณ การนบ ความยาว ระยะทาง พนท ทศ แผนผง รอยละ และ และน าความรเกยวกบการวดไปใชแกปญหาในสถานการณตาง ๆ ได

การส ารวจ สงเกต ทดลอง การรวบรวมขอมล การจดหมวดหม

การวาดภาพสงแวดลอมทสนใจ การรองเพลงประกอบทาทาง ระบ าดอกบว

ประชาธปไตยในการท างานกลม คณธรรมจรยธรรม ความรบผดชอบตอหนาท สภาพภมศาสตร ธรรมชาต สงแวดลอม ประวตความเปนมาของพชและสตว

การสบคนดวยอนเตอรเนต การใชสอเทคโนโลยในการเรยนรเ กยวกบสงแวดลอม การปลกพชไรดน ( Hydroponics Culture)

สขภาวะในโรงเรยน การออกก าลงกาย การดแลรกษาสขภาพและการปองกนโรคตางๆ

ภาษาไทย

การงานอาชพและเทคโนโลย

สขศกษา

ภาษาองกฤษ สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ศลปะ วทยาศาสตร คณตศาสตร

ภาษาไทย

สาระท 1: การอาน มาตรฐาน ท 1.1: ใชกระบวนการอานสรางความรและความคดไปใชตดสนใจแกปญหาและ สรางวสยทศนในการด าเนนชวต และมนสยรกการอาน สาระท 2: การเขยน มาตรฐาน ท 2.1: ใชกระบวนการเขยน เขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความ และเรองราว ในรปแบบตางๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศ และเขยนรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ สาระท 3: การฟง การด และการพด มาตรฐาน ท 3.1: สามารถเลอกฟงและดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด ความรสกในโอกาสตาง อยางมวจารณญาณและสรางสรรค สาระท 4: หลกการใชภาษา มาตรฐาน ท 4.1: เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลงของภาษาและ พลงของภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต สาระท 5: วรรณคด และวรรณกรรม มาตรฐาน ท 5.1: เขาใจ แสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคาและซาบซง และน ามาประยกตใชในชวตจรง

คณตศาสตร สาระท 1: จ านวนและการด าเนนการ มาตรฐาน ค 1.1: เขาใจถงความหลากหลายของการแสดงจ านวนและการใชจ านวนในชวตจรง มาตรฐาน ค 1.2: เขาใจถงผลทเกดขนจากการด าเนนการของจ านวนและความสมพนธระหวาง การด าเนนการตาง ๆ และสามารถใชการด าเนนการในการแกปญหาได มาตรฐาน ค 1.3: ใชการประมาณคาในการค านวณและแกปญหาได สาระท 2: การวด

มาตรฐาน ค 2.1: เขาใจพนฐานเกยวกบการวด วดและคาดคะเนขนาดของสงทตองการวด มาตรฐาน ค 2.2: แกปญหาเกยวกบการวดได

วทยาศาสตร

สาระท 2: ชวตกบสงแวดลอม

มาตรฐาน ว 2.1: เขาใจสงแวดลอมในทองถน ความสมพนธระหวางสงแวดลอมกบสงมชวต ความสมพนธระหวางสงมชวตตาง ๆ ในระบบนเวศ มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน มาตรฐาน ว 2.2 เขาใจความส าคญของทรพยากรธรรมชาต การใชทรพยากรธรรมชาตในระดบทองถน ประเทศ และโลก น าความรไปใชในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถน อยางย งยน

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

สาระท 2: หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตในสงคม

มาตรฐาน ส 2.1: เขาใจและปฏบตตนตามหนาทของการเปนพลเมองด มคานยมทดงามและธ ารงรกษาประเพณและวฒนธรรมไทย ด ารงชวตอยรวมกนในสงคมไทยและสงคมโลกอยางสนตสข สาระท 5: ภมศาสตร

มาตรฐาน ส 5.1: เขาใจลกษณะของโลกทางกายภาพ ตระหนกความสมพนธของสรรพสงทปรากฏในระวางทตามธรรมชาต ซงมผลตอกนและกนใชแผนท และเครองมอทางภมศาสตร ในการคนหาขอมล ภมสารสนเทศ ซงจะน าไปสการใช และจดการอยางมประสทธภาพ มาตรฐาน ส 5.2: เขาใจปฏสมพนธระหวางมนษยกบสภาพแวดลอมทางกายภาพทกอใหเกด การสรางสรรควฒนธรรม มจตส านกและมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมเพอการพฒนาทย งยน

สขศกษา และพลศกษา

สาระท 4: การสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพ และการปองกนโรค

มาตรฐาน พ 4.1: เหนคณคา และมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด ารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรมสมรรถภาพเพอสขภาพ

ศลปะ

สาระท 1: ทศนศลป มาตรฐาน ศ 1.1: สรางสรรคงานทศนศลปตามจนตนาการ ความคดสรางสรรคและวเคราะห วพากษ วจารณ คณคางานทศนศลป ถายทอดความรสก ความคด ตองานศลปะอยางอสระ ชนชม และประยกตใชในชวตประจ าวน สาระท 2: ดนตร มาตรฐาน ศ 2.1: เขาใจ และแสดงออกทางดนตรอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษวจารณคณคา ถายทอดความรสก ความคด ตอดนตรอยางอสระชนชม และประยกตใชในชวตประจ าวน สาระท 3: นาฏศลป มาตรฐาน ศ 3.1: เขาใจ และแสดงออกทางนาฏศลปอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษวจารณคณคานาฏศลป ถายทอดความรสก ความคด อยางอสระ ชนชม และประยกตใชในชวตประจ าวน

การงานอาชพและเทคโนโลย

สาระท 3: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

มาตรฐาน ง 3.1: เขาใจ เหนคณคา และใชกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศในการสบคนขอมล การเรยนร การสอสาร การแกปญหา การท างานและอาชพ อยางมประสทธภาพ ประสทธผล และมคณธรรม

ภาษาองกฤษ

สาระท 3: ภาษากบความสมพนธกบกลมสาระการเรยนรอน

มาตรฐาน ต 3.1: ใชภาษาตางประเทศในการเชอมโยงความรกบกลมสาระการเรยนรอน และเปนพนฐานในการพฒนาและเปดโลกทศนของตน

ความลบของผกตบชวา

วตถประสงค

1. ผเรยนสามารถอธบายลกษณะสวนตาง ๆ และประวตทมาของผกตบชวาได 2. อธบายผลกระทบของผกตบชวาทมตอแมน า 3. จ าแนกชนดของสตวเลกน าจดทไมมกระดกสนหลง 4. อธบายความสมพนธเชอมโยงระหวางสตวเลกน าจดไมมกระดกสนหลงกบคณภาพน าได

ขนตอนการด าเนนงาน

1. ขนเตรยมการทงดานตวผเรยน วสดอปกรณทเกยวของและใชในการด าเนนกจกรรม ไดแก - สงของทเกยวของกบผกตบชวา (ลกฟตบอล พระบรมฉายาลกษณรชกาลท 5 กระดาษกรอง โฟม เรอใบ สงประดษฐจากผกตบชวา ไดแก ตะกราหรอสบปะรด) - ผกตบชวา - ถาดขนาด 1 เมตร × 0.50 เมตร - ชามใสน า (ควรเปนสขาว เพอใหมองเหนตวแมลงไดชดเจน) - แวนขยาย - แผนภมรปภาพแสดงชนดของ สตวเลกน าจดทไมมกระดกสนหลง - กระดาษวาดรป ดนสอ ส

กจกรรมเดนของโรงเรยนวดเทยนถวาย จงหวดปทมธาน

ในโครงการ เยาวชนรวมใจ ลดน าเสย คนน าใสใหเจาพระยา

2. ขนน า โดยใชค าถามกระตนความสนใจของผเรยน ? ผเรยนเหนอะไรลอยอยในน า ? ? ผเรยนเหนผกตบชวาปกคลมอยบนแมน าเจาพระยาแลวรสกอยางไร ? 3. ขนด าเนนกจกรรม ดวยการใชทกษะกระบวนการวทยาศาสตร การสงเกต การท างานเปนกลม การคดวเคราะหและคดสรางสรรค การวาดภาพ

การลงสรป

การจ าแนก

การเชอมโยงสกจกรรม

สวนใดของผกตบชวาทเปรยบเสมอนบาน สงมชวตทพบอาศยในผกตบชวา

สรป

ท าไมสตวเลกน าจดไมมกระดกสนหลงทพบแตละชนดจงมคะแนนความถตางกน ผกตบชวามขอดขอเสยอยางไร อยากใหมผกตบชวาในแหลงน าของตนหรอไม ท าไม

กจกรรมบรณาการเชอมโยงกบหลกสตร ภาษาไทย - อธบายความสมพนธของสงของทเกยวของกบผกตบชวา คณตศาสตร - การค านวณหาคาดชนบงบอกคณภาพน า วทยาศาสตร - ส ารวจ สงเกต จ าแนกสตวเลกน าจดไมมกระดกสนหลงทอาศยอยในผกตบชวา สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม - ประวตความเปนมา (แหลงก าเนด) ของผกตบชวา ศลปะ - การวาดภาพระบายส

- การประดษฐสงของจากผกตบชวา

ผลการจดกจกรรม

1. ผเรยนเกดทกษะความรจากกจกรรมความลบของผกตบชวาวามสงมชวตน าจดตวเลกทไมมกระดกสนหลงบงบอกคณภาพน าได 2. เขาใจและเปรยบเทยบคณสมบต และหนาทของผกตบชวา ใบ - รบแสงแดด ปรงอาหาร ตน - กลางล าตนใหญจงสะสมของเสยไดมาก ราก - ดดน าเสยจ าพวกโลหะหนก ตะกว อลมเนยม สรปโดยรวม “ผกตบชวา” ท าหนาทเปนเครองกรองน าตามธรรมชาตดวยวธการทรากดดสารพษตาง ๆ ไวได และยงท าหนาทอนอก เชน กรองน าเสย แหลงอนบาลสตวน า เปนทหลบอาศยของสตวน าจดตวเลก ๆ และเปนอาหารของสตวน า * การน าเอาผกตบชวามาสกบน าเสย เปนวธการแบบธรรมชาตชวยธรรมชาต (ธรรมชาตบ าบด) ขอเสนอแนะของกจกรรม - สามารถหาสตวน าจดทไมมกระดกสนหลงจากแหลงน าใกลเคยงมาศกษาวเคราะห เปรยบเทยบเพอทราบคาความแตกตาง (ในแมน าเจาพระยา ฟากคลองรงสตประยรศกดและคน าขางโรงเรยน) - น าน ามาตรวจวดคณภาพเปรยบเทยบกนระหวางสตวน าจดตวเลกทไมมกระดกสนหลง และการตรวจดวยวธการทางเคม ประโยชนและการน าไปประยกตใช น าความรทไดจากกจกรรมไปตามลาหาความจรงจากพชชนดอน ๆ ทพบในทองถนวามคณสมบตบ าบดน าเสยไดอกหรอไม เชน ตนกก ธปฤๅษ และหญาแฝก

บรรณานกรม

กรมสขภาพจต. (2544). คมอดแลสขภาพจตเดกวยเรยนส าหรบผปกครอง. กรงเทพฯ: บรษทวงศกมล โปรดกชน จ ากด กระทรวงศกษาธการ. (2552). หลกสตรแกนการศกษาขนพนฐาน พ.ศ.2551. พมพครงท 1. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด บญญต ช านาญกจ. (2541). ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร . ภาควชาและหลกสตรการสอน คณะครศาสตร สถาบนราชภฏนครสวรรค นครสวรรค พน ทองชมนม. (2547). การสอนวทยาศาสตรระดบประถมศกษา. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร วรรณทพา รอดแรงคา. (2544). การสอนวทยาศาสตรทเนนทกษะกระบวนการ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.) สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2546). การจดสาระการเรยนรกลมวทยาศาสตร หลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2545). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และท แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ: พรกหวาน กราฟฟก.