bewegen, het gezondste medicijn! - de honingraat
TRANSCRIPT
HOLISTISCHE GENEESKUNDE
Gezondheid bekeken vanuit meerdere hoeken
Zowel fysiek, geestelijk als spiritueel
Maar ook in een breder kader: sociaal, politiek, filosofisch,
economisch, …
M.a.w.: men houdt er rekening mee dat de patiënt deel uitmaakt van
een geheel en dat de oorzaak van de ziekte niet alleen te vinden is
bij een microbe of een slecht werkend orgaan. Het is niet alleen een
kwestie van een defect te herstellen maar ook om in de toekomst
herval te vermijden.
Is geen geneeswijze op zich, enkel een visie.
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 2
DE DOKTER VAN DE TOEKOMST
“De dokter van de toekomst moet zowel leermeester als
arts zijn.
Zijn werkelijke taak is de mensen leren hoe zij gezond kunnen
blijven.
De dokters zullen het hierdoor nog drukker krijgen, want het
is moeilijker de mensen gezond te houden dan hen door een
ziekte heen te helpen.”
Dr. D.C.Jarvis, 1958, Vermont.
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 3
BEWEGEN, HET GEZONDSTE MEDICIJN!
Weet iedereen eigenlijk al !! (niet waar?)
Alles wat vandaag hier gezegd wordt is puur wetenschappelijk
volgens alle strakke normen die vaak gesteld worden!
Maar waarom doet men dan niet meer aan beweging?
Uitvluchten (het weer, alleen moeten doen, geen tijd, de kinderen, …)
Niet meer passend in ons cultuur
Teveel tijd in beslag nemend?
…
En waarom is het zo gezond?
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 4
BEWEGEN, EEN TOP-GENEESMIDDEL
Dr. Tony Swinnen (Zolder, + 2011)
De ‘TV-dokter’
(ook auteur van ‘Rust Roest’)
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 5
DEFINITIE
Bewegen versus Sporten
Sporten is (helemaal) niet zo gezond!
Overbelasting
Vrije radicalen
…
Bewegen is wél gezond
Niet omdat het zoveel calorieën verbrandt (wat eigenlijk tegenvalt)
Niet omdat je ervan vermagert (wat niet is)
Maar wel om heel andere redenen
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 6
BEWEGEN
Is wel degelijk gezond, dat weet iedereen al
Maar vaak te pas en te onpas gepromoot
Om fysieke redenen, bv
Verkleint risico op hart en vaatziekten
Mits uiteraard gezond vertrekpunt !
Verlaagt de cholesterol (?)
Verlaagt de bloeddruk
Minder kans op diabetes
Verkleint de kans op kanker
Helpt bij vermageren (?)
….
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 7
BEWEGEN
Maar ook om niet-fysieke redenen, bv:
Beter slapen en minder moe
Beter bestand tegen depressies en stress
Beter ontspannen
….
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 8
BLIJFT DE VRAAG: WAAROM?
Waarom is bewegen zo gezond?
Het antwoord heeft te maken met “wat er gebeurt wanneer je
vaak/voldoende beweegt”
Spieren zijn actief en ontwikkelen zich
Hartspier ontwikkelt zich
Bloedvaten ontwikkelen zich
…
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 9
BLIJFT DE VRAAG: WAAROM?
…
Ademhaling verbetert
Meer zuurstof
Metabolisme en lichaamssamenstelling
Immuniteit (weerstand)
Werking op de hersenen, hormonen en zenuwstelsel
Psycho-sociale redenen
…
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 10
1. SPIERACTIVITEIT
Spieren die bewegen nemen toe : is massa
Hebben meer zuurstof nodig dus bloedvaten nemen toe in aantal en in
stevigheid (doorbloeding neemt toe)
De hartspier moet (ook) (en kan dus ook) harder pompen
Er kan meer zuurstof vervoerd worden naar alle organen en stelsels.
Er worden ook meer nutriënten naar al die organen en stelsels gestuurd
zoals het hart, lever, hersenen, ….
Kwaliteit hart en bloedvaten van het hart blijven optimaal
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 11
1. SPIERACTIVITEIT
Soepelheid
Pezen, spieren en gewrichten
Lenigheid en flexibiliteit
Conditie verbetert
Uithouding
Recuperatie
Stabiliteit
Evenwicht verbetert
Coördinatie
Alertheid
Reactiesnelheid
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 12
SKELETSTELSEL (1)
Door de toegenomen spieractiviteit is er ook toename van botmassa
Dus minder botontkalking (osteoporose)
Dus minder botbreuken (vooral wervelkolom en heupen)
Minder breuken ook door beter evenwicht en dus minder valpartijen
De negatieve spiraal van artrose wordt ook doorbroken.
Niet alleen omdat de gewrichten soepeler blijven
Maar ook omwille van voedingsstoffen van en naar de gewrichten
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 13
2. BLOEDVATEN
Doordat de spieren meer bewegen worden:
De bloedvaten meer ‘gepompt’ dus actief gemaakt
Gaan steviger worden maar ook in aantal toenemen
Meer zuurstof rondpompen
Stevige bloedvaten zijn beter bestand tegen (micro)letselvorming
Minder kans op ontstekingen en dus minder LDL afzetting (dus minder
artherosclerose)
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 14
2. BLOEDVATEN
T,g,v, de verbeterde doorbloeding (algemeen):
Meer zuurstof en nutrienten naar de cellen
Meer afvalstoffen sneller van de cellen
Meer natuurlijke ‘overbruggingen’
Minder kans op trombosen
T,g,v, de verbeterde doorbloeding in het hart zelf:
Verlaagde hartslag
Verlaagde bloeddruk (minder inspanning door meer gebruik)
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 15
SKELETSTELSEL (2)
Door de toegenomen bloedcirculatie:
Betere calcium e.a. botmineralen opname in de botten
Dus weer minder kans op osteoporose
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 16
3. ADEMHALING
Meer zuurstof nodig bij bewegen dus:
Longblaasjes moeten groter worden dus
Meer longvolume
Meer en vooral, langer soepeler blaasjes
Betere zuurstof opname
Maar ook betere CO2 afgave
Meer O2 in de citroenzuur cyclus (Krebs) dus
Meer energie (ATP) gevormd in de mitochondriën
Betere recuperatie na inspanningen
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 17
ADEMHALING
Heeft ook een psychisch effect
(oa transformationeel ademen)
Stressrelease (4-7-8 ademhaling)
(hyperventilatie is vaak tgv verkeerd ademen, lees: stress)
Kaarsvlam blaastestje (op 80 cm)
Buikademhaling
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 19
4. METABOLISME (STOFWISSELING)
Door beweging neemt het metabolisme toe
Spijsvertering verbetert
Darmactiviteit verbetert (minder constipatie)
Minder darmkanker !!
Vetmassa wordt beter gebruikt (energiebron)
Lichaamsgewicht neemt af (binnen grenzen!!!)
Voedingsstoffen worden beter verbruikt
De BeWeegSchaal:
http://www.medicinfo.nl/%7Bc08c4dfc-2365-4885-8cca-033a406e30f8%7D
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 20
4. METABOLISME
Fabels versus realiteit
Bewegen alleen – zonder aanpassing van voeding – zal niet helpen
(evenmin als gezonde voeding zonder beweging)
Vb: 1 boterham = 75 min wandelen
= 50 minuten flink doorstappen
= 12 min joggen (met mogelijke
overbelastingsletsels…)
Maar bewegen houdt je gewicht wél beter onder controle !!!
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 22
4. METABOLISME
Hormonale werking verbetert door beweging
Zowel spijsverteringshormonen o.a. schildklier, alvleesklier, ..
Met o.a. minder ouderdomsdiabetes (multifactorieel)
Maar ook ‘betere’ geslachtshormonen, destress-hormonen, … (zie verder)
De ideale anti-verouderingsbehandeling
Sneller herstel na gezondheidsproblemen (zowel ziektes als operaties)
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 23
5. IMMUNITEIT (WEERSTAND)
Betere aanvoer van witte bloedcellen (bij ontstekingsreacties)
Effectief betere verdediging tegen virussen, bacteriën, kankercellen, ..
Ook via O2
Betere aanmaak van antistoffen
Betere afvoer van afvalstoffen (oa van het stresshormoon adrenaline!)
Rol van zuurstof !!
Rol van frisse lucht !!
(snotneus verhaal !!!)
Minder vatbaar voor
gezondheidsproblemen
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 24
6. WERKING VAN DE HERSENEN
Verbeterde bloeddoorstroming
Geeft verbeterd evenwicht (kleine hersenen)
Beter geheugen (samen met kortetermijn geheugenoefeningen)
http://www.neurocampus.com/geheugen
http://www.pepermunt.net/leren-online/geheugentraining.html
Concentratievermogen verbetert
Maar ook betere hormonale evenwichten
Minder menopauzeklachten
Minder osteoporose (is nl ook een oestrogeenverhaal!)
Minder snel testosteron vermindering
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 25
6. WERKING VAN DE HERSENEN
Toename van endorfines (goedgevoel hormoon)
Toename van antidepressieve hormonen
Serotonine, dopamine, …
Goed slaapmiddel via betere regulatie van melatonine
Verder activatie van het parasympatisch autonoom zenuwstelsel
Werkt kalmerend
Dus anti-stresserend
Dus ook nog ontspannend
Toenemend zelfvertrouwen
Zich algemeen sneller gelukkiger voelen
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 26
7. PSYCHISCHE EN SOCIALE REDENEN
Los van de herseneffecten bevordert bewegen ook:
Langer zelfstandig kunnen blijven
Zelfs hogere levensverwachting
Stimuleert sociale contacten
Sportieve groepen
De hond uitlaten (jawel!)
Minder kans op isolement (lees: eenzaamheid)
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 27
8. ECONOMISCHE REDENEN
OM TE BLIJVEN BEWEGEN
Wie zelfstandig is heeft minder ‘hulp’ nodig
Wie gezond is heeft minder medicatie nodig
Wie zich goed voelt in zijn vel is productiever (kan ook langer werken)
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 28
SAMENVATTING
Bewegen vermindert stress
Dus minder ziekten oa minder letsels van de bloedvaten
(doodsoorzaak nr 1)
Dus minder ontstekingen en/of sneller opgeruimd
Dus gezonder
En dus gelukkiger
En bewegen heeft een apart effect op al die verschillende stappen
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 30
VERVOLG:
8 grote redenen om aan beweging te doen
Maar welke beweging?
Hoeveel bewegen nodig?
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 31
SOORTEN ACTIVITEITEN
Aerobische activiteiten: wandelen, fietsen, zwemmen, hardlopen, nordic
walking, roeien, …
Cardiofitness, conditietraining, …
Spierversterking: stabilisatieoefeningen
“Bodybuilding”
Evenwichtsoefeningen:
Stretching:
Voorkeur gaat uit naar combinatie van al deze soorten bewegingen.
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 32
MAAR IK SPORT NIET GRAAG!
Traplopen
Werken in de tuin
Tijdens je zittend werk regelmatig opstaan
De hond uitlaten
…
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 33
DUBBEL VOORDEEL
Buiten Bewegen
zuurstof
zonlicht
(zichts)afstand (houding)
Bewegend werkt ook ‘aardend’ (spiritueel begrip, fysische betekenis)
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 34
HOEVEEL BEWEGEN?
Regelmatig
30 min per dag
Alle spieren betrokken
Hart en ademhalingsfrequentie stijgen.
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 35
VAAK / VOLDOENDE BEWEGEN?
Hoeveel is voldoende?
In functie van je werk en leefwijze
Zittend werk versus actief werk
10 000 stappen per dag
Minimaal 30 min intenser bewegen per dag
Je voelt je hart wat harder slaan
Je ademhalingsfrequentie neemt wat toe
Je zweet ietsje meer
Wel nodig dat meerdere spieren actief zijn
Wat als minder?
…
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 36
SPECIFIEKE BEWEGING
Fasciatherapie
Spierversterkende oefeningen
Stabilisatieoefeningen
BewegingTV (http://www.beweging.tv/)
Bodybuilding of “shaping” (niets te maken met cardiovasculaire conditie) bv buikspieroefeningen, …
Allerlei andere vormen van kinésitherapie
Podologie
Houding is even belangrijk als beweging zelf
Houding bepaalt je gevoel, je gevoel bepaalt je houding.
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 37
BEWEGINGSMEDITATIE
Oa Tai chi e. a. oosterse bewegingstherapieën
Oa Yoga
Braingym (om zelfs hersenen beter en efficiënter te stimuleren en
tegelijk tot rust te brengen)
Gewoon letten op je ademhaling tijdens het wandelen, …
Nadenken over (als tenminste geen mp-3 speler in je oren)
Bevordert creativiteit (en oplossingen vinden voor problemen)
Werkt ook stress-verlagend of beter: stress-relativerend
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 38
BESLUIT
Het is zeker nooit te laat om aan ‘bewegen’ te beginnen
Zoek een bewegingspartner (voor steun)
Kies een ‘sport’ die bij je past
“Geniet” van alle voordelen (niet alleen het mogelijks vermageren)
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 39
Sites waarnaar verwezen in de tekst
“Googlen” (risico van foute info over bewegen zelf is beperkt maar ….
info over soorten oefeningen en belang ervan is wel
tegenstrijdig. Vraag hiervoor advies aan deskundigen.)
MEER LEZEN
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 40
DANK JE WEL:
Voor jullie aandacht en interesse
Aan De Honingraat / Anne Christens
Change Think +
The Roxytheatre
Anja Veragten
Herman Swerts
Ria Vandevenne
Webtrix / Maarten Tibau
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 41
Een zak vol reclame
Voor alle deelnemers
Als dank voor
Als introductie
…
Voor een volgende keer (niet persé dé volgende keer)
Wie helpt mee?
Deelnemers zoeken
Opvragen, …
…
13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 42
O JA, …. EEN GOODIE-BAG