beyaz zambaklar ulkesinde-grigory petrov

Upload: alurana

Post on 02-Jun-2018

247 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    1/363

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    2/363

    BEYAZ

    ZAMBAKLARLKESNDE

    (BIR MILLETIN UYANII)

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    3/363

    Hayat Yaynlar: 20Baar Dizisi: 12

    Kitabn Ad: Beyaz Zambaklar lkesinde

    Yazar: Grigory PetrovTrkesi: Prof. Dr. Ali Haydar BeyKitap Editr: Hurit lbeyi

    1998, Hayat Yaynclk letiim, Yapm,Eitim Hizmetleri ve Tic. Ltd. ti.

    Tm yayn haklar anlamal olarak HayatYaynlarna aittir.

    Kaynak gsterilerek alnt yaplabilir; izinsizoaltlamaz, baslamaz.

    ISBN: 978-975-8243-20-4Sertifika No: 12451

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    4/363

    Kapak Tasarm : Ahmet elik Tasarm: Gonca zdemir

    Hayat Yayn GrubuNianc Mahallesi Davutaa Caddesi No:26/1

    34050 Eyp-stanbulTel:0212 613 11 00 GSM:05302909978

    Faks:0212 613 11 55www.hayatyayingrubu.com -

    [email protected]/hayatyayingrubu -facebook.com/hayatyayingrub

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    5/363

    BEYAZ

    ZAMBAKLARLKESNDE

    (BIR MILLETIN UYANII)

    GRIGORY PETROV

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    6/363

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    7/363

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    8/363

    sanatyla da yakn iliki iine girmi

    fikir alveriinde bulunmutur.

    Engin bilgisiyle Petrov, tnsanln daha rahat bir haya

    srmesini, ycelmesini ve mutl

    olmasn arzu etmi ve bu dorultud

    eserler vermitir. zellikle yoksul kyl

    ve iilerin geri kalmlktan v

    ezilmilikten kurtulmas ynnde ab

    gstermitir.

    Petrov, 1868 ylnda, Petersburgu

    Yamburg kasabasnda, yoksul bir aileni

    ocuu olarak dnyaya geldi. Babas

    garsonluk yapyordu. Hayatn t

    zorluklarn daha gen yalarda hissede

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    9/363

    Petrov, yeryznn daha aydnlk

    mutluluk dolu ve daha insanc

    aanabilir olmas yolunda zihi

    oruyordu. O da tpk Tolstoy gibi bi

    rpda insanlar mreffeh ve mutl

    klacak, yeryzn bir anda cennet

    evirecek zmler aryordu.

    Bu zlemle 5. snf bitirdikten sonr

    inde cennetten bahsedilen lahiya

    Okuluna devam etti. Gen renc

    hereyin nedenini ve nasln, insan

    ararnn ne olduunu sorduunda

    retmenlerininin dikkatini ekmitDaha o yalarda kk zihni u fikirlerl

    dolmutu.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    10/363

    nsanolu, yeryznn en deer

    varldr. O, yaratan Rabbi

    batacdr. Dnyada var olan her e

    nsan iindir. Yeryznn zenginlikler

    ve gzellikleri insan iin yaratlmtr

    lim, felsefe, sanat ve din hep insan

    olgunlamas iin vardr. Bunlar

    herbiri insanla hizmet etmek ii

    olumutur. Eer tm bunlar yeryznd

    daha mutlu, daha aydnlk ve gerektecennet hayat sunmaya ve kurmay

    hizmet etmeyeceklerse hibir nem v

    deer tamyorlar demektir.Byyp gelitike bu dncele

    zihninde iyice pekimeye balamtr

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    11/363

    Yaam boyunca da ayn dnceler

    ad, savundu. O, bilimi, felsefeyi v

    sanat her zaman insanl gelitirmek v

    kseltmek amacyla renmi, insanlar

    ve toplumlar da bu bakasyl

    ncelemitir.

    lahiyat Okulunun Edebiya

    Blmnde eski ve yeni birok d

    renmi, Medeniyet ve Sanat Tarih

    derslerine devam etmi, bu bilgilerin

    daha sonralar Sanat ve Hayat adl

    eserinde topluma sunmutur.

    Petrov, rahip aday sfatyla toplum

    daha ok yararl olabilecein

    nanyordu. Dorusu Profesr ve Rahi

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    12/363

    Petrovun bu amala giremeyecei ye

    olamazd. Asl amac, yeryzn bi

    cennete dntrmekti. Petersbur

    ehrindeki soylu ve varlkl ailele

    nezdinde yksek bir konumdayd artk

    yle ki arlk sarayna bile girmi

    Grandklerin eitimini stlenmit

    Btn bunlara ramen Aydn Rahibi

    rei ii snf ve yoksullar ii

    arpyordu. Doktor, salkl olanlardaok, hastalar iin gereklidir

    dncesiyle, zorluklar ve skntla

    inde kvranan yoksullara, eitimsikalmlara, iilere zel vaazla

    vererek, onlar aydnlatmay

    alyordu.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    13/363

    lgiye, geree ve bilgiye susam

    binlerce eitimsiz ii ve kyl onu

    vaazlarn dikkatle ve sevgiyle dinliyorPetrova hayranlk duyuyorlard. Bi

    andan da smrlen emein grkeml

    geleceine dair eitli gazetelerdmakaleleri yaynlanyordu.

    1900l yllara doru Petrov, art

    m Rusyann severek okuduu bir halazar olmutu. nceleri dk tirajl v

    pek bilinmeyen bir gazeteyken, Grigor

    Petrovun bayazar olmasyla Ruskolova gazetesinin tiraj birden bire

    500.000e frlamt. Bunun yansr

    Petrov, milyonlarca basan ve t

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    14/363

    Rusyaya datlan bir dergi d

    aynlyordu. Eserleri bata ince v

    Japonca olmak zere birok yabanc dil

    evriliyordu. Bir eserinin ngilizcey

    evrilmesi mnasebetiyle ngili

    a z a r l a r d a n William Weyling

    Rusyann Misyonu adl kitabnda

    Petrovdan vgyle sz ederek yl

    diyordu:

    Grigory Petrov, Ruslarn e

    sevilen bir hatip ve yazardr. Bu kiini

    vaazlarna hergn onbinlerce insa

    katlyor. Hitabeti gl ve etkileyicidir

    Eserlerinin on milyonlarca aded

    Rusyada elden ele dolayor. Kitap

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    15/363

    v i t r i n l e r i n d e Petrovun eserler

    bakeye konuyor. Edebiyat, felsefe v

    din alanndaki tartmalarda son sz he

    Grigory Petrovundur.

    Petrovun bylesine byk bir

    kazanarak tannmasn dnemin kilisevreleri ilerine sindiremediler ve he

    frsatta aleyhte szler sarf etmey

    baladlar. Petrov, bunun zerin

    1907de rahip giysisini stnden at

    din adamlndan istifa etti. Siv

    konumuyla edebiyat ve felsef

    almalarna hz verdi. Rahipli

    srasnda adayln koymad hald

    kinci Duma Meclisine milletveki

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    16/363

    seilmiti. O ise btn hayatn yazarl

    adad.

    Novoe Uremiyagazetesinin en nlazarlarndan Menikof, Petrovun

    hergn derslerini ve eitli yerlerdek

    konumalarn hi aksatmadan yazmay

    srdrmesine hayret ediyordu

    Menikof, Petrovun hergn 2000 sat

    azdn hesaplamt.

    Petrov, Rus halknn insan haklar v

    zgrl iin en ok mcadel

    edenlerin banda geliyordu. O, biro

    grmeyen gzlerin grmesini salad

    evresine bilgi klar sat, uyuya

    kitleleri uyandrd.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    17/363

    Btn bunlar Rus egemenlerini

    dikkatinden kamyor ve Petrova di

    biliyorlard. arln uygulad baskve zulme kar aleyhte tavr taknd

    in hakknda soruturmalar ald.

    Petrov, Boleviklerle (komnistlerde anlaamyordu. nk o daha geni

    bir zgrlkten yanayd. Bolevikler

    rahatsz eden bu grleri nedeniyl

    onlar tarafndan takibe alnd, eitl

    basklar grd. 1920de ocuklar v

    akn evresi ihtilal kaosunda hayat

    veda etmilerdi. Krmdan stanbul

    hareket eden vapurun en son yolcus

    Petrovdu. Son anda vapura yetiere

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    18/363

    hayatn kurtarmay baarabilmiti.

    Dier Rus ilticaclaryla birlikte bi

    sre stanbulun Yeilky semtindsefalet iinde yaad. Daha sonr

    Triesteye nakledilen ilticacla

    arasndaki Petrovu Srp aydnlar

    and ve sefaletten kurtulmasn

    saladlar. Srp ynetimi de kendisin

    Belgrad niversitesine profesr olara

    atad ve devlet demiryollarnda diledi

    ere cretsiz seyahat edebilmesin

    arayan bir paso verdi. Bu vesileyl

    Petrov, Yugoslavyann eitl

    blgelerinde nsanlk Kltr v

    Medeniyeti, Emek ve Dayanma

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    19/363

    konular erevesinde bir diz

    konferanslar verme frsatn yakalad.

    Srpay ksa bir srede anadili gibkonumay rendi. Birka yl iind

    ren ve otomobille, kimi zaman da yay

    olarak Yugoslavyay bir utan bir uca

    dolat; her gittii yerde atel

    konferanslar verdi. Konferanslarnd

    niversite rencilerinden profesrlere

    askerlerden kyllere, Hrstiyanlarda

    Mslmanlara kadar toplumun he

    kesiminden farkl insanlarn ilgisiyl

    karlayordu. Bir keresinde seyahattipe kadar uzanmke

    Saraybosnadaki Mslman kadnlara

    kadn haklar ile ilgili bir konferan

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    20/363

    verdi.

    Srp ynetimi kendisine ok yardmc

    o l u y o r d u . Ministir PribieviiBabakan olduu dnemde hkmeti

    salad kolaylklar sayesind

    Yugoslavyada tam 1500 konferanverdi. niversitede verdii dersler v

    sohbetlerle de lkenin en tannm kiis

    haline geldi. Ayn zamanda eserlerBulgaristanda da ilgi grmey

    balamt. Eserlerini Dr. Bojko

    eviriyordu.

    Bulgar yazar G. Baltaciev, Petrovu

    Bulgarca yaynlanan eserleriyle ilgi

    Naradna Tzelina dergisinde unlar

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    21/363

    azyordu:

    nanyorum ki biz Bulgarlar bir ulu

    olarak topyekn yok olmazsak, bunGrigory Petrovun ktphanelerimizdek

    eserlerine borlu olduumuzu iftiharl

    syleyebiliriz.

    nanyorum ki ok yaknda b

    kitaplarn herhangi bir okul veya mille

    ktphanesinde bulunmayn su olara

    kabul edeceiz; zellikle de Beya

    Zambaklar lkesinde adl

    Finlandiyaya dair kitab.

    Millet adna yazlm byle bir kita

    enderdir. Bu kitap herkes iin deerli v

    ararldr. Kitab okuduunuzda yazar

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    22/363

    sizi nasl srklediin

    kanatlandrdn hissedeceksiniz. Sank

    azar unlar fsldyor gibidir:

    Bir u lkeye bak, bir de doa

    zenginliklerden yoksun, kra gllerl

    dolu bir lke olan Finlandiyaya bak

    Oras da senin lken gibi bir zamanla

    gal altndaym, yabanc kams

    altnda inlemekteymi. Bu lke, 60-7

    l iinde akllara durgunluk veren bi

    devrim yapm, ileri lkelerle yapt

    arta rekor krm. Bu ilerlemeyi d

    yle byk bilim adamlar, gliderleri olmadan yapm. Ama gl

    nesiller, byk yurtseverler, almay

    seven yurttalar, inanlar granit gib

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    23/363

    salam bir toplum yaratmlar. lkeni

    etitirdii bu insanlar, isimsi

    kahramanlar, yer altnda alan iilerhalkn aydnlanmas iin alan klt

    savalardr. Yalnzca yurtlarn ve

    halklarn dnmler ve bu uurda he

    eylerini feda etmekte

    ekinmemilerdir.

    Bir kez de tkenmez doa

    zenginliklere ve doa gzelliklerin

    sahip olan kendi lkeni dn. Bizza

    kendinin, evrenin bu milli servetler

    nasl yok ettiini ve yeni bir smrgeli

    ol atn dn!

    Bu durum karsnda sklmaz msn

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    24/363

    utanmaz msn?

    Beyaz Zambaklar lkesind

    kitabnn Trke tercmesi basnmarafndan da ilgiyle karlanmtr. Mil

    Talim ve Terbiye Heyeti Reis

    Mehmet Emin Bey, Haya

    ecmuasnn 74. saysnda kitapta

    vgyle sz ediyordu:

    Elimde olsa Haydarpaa-Ankar

    arasnda seyahat eden her bir yolcunu

    eline bu kitab tututurur, kitab

    okuturken bir yandan da evrede buluna

    oprak yn kylere baktrrdm

    retmen olsaydm, ocuklara

    bulunduum ehrin kenar semtlerin

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    25/363

    gezdirirken, evlerde konuulanlar

    ekrarlatrken yeme-ime, giyim-kua

    arzlarn gsterirken Grigor

    Petrovun kitabndan sayfalar okurdum

    Komutan olsaydm, askerlerimi

    oplandklar koulara bu kitabn baz

    sayfalarn kopya eder ve asardm

    Dncelerin davran ve yaant

    zerindeki etkisine inandmdan b

    kitaptan yararl sonular beklerdim.

    (...) u toprak ynndan ibare

    kylerin, ortasndan lamlar aka

    sokaklarn kalkmasn itenlikle arz

    ediyorsanz, bunlardan irenen bi

    oplum oluturmak zorundasnz. t

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    26/363

    eyaz Zambaklar lkesinde bizlere

    bunlar telkin ediyor.

    (...) Eserin en gzel blmlerindebiri de, askeri klalarn nasl bir hal

    okulu olduunu anlatan ksmlardr. B

    blmler bizim iin batan sona bi

    program modelidir. Birok kyde dah

    uzun yllar retmen bulundurma

    mknn elde edemeyeceiz. Onun ii

    kylmz temel eitimini klalard

    alacaktr. Finlerin klalarna soktuklar

    ruh, aynen bizim ideallerimizi d

    anstyor.

    Kitab okuyup bitirdikten sonr

    evredeki toprak kyler yklp gidiyor

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    27/363

    Hereyden ancak alay etmek niyetiyle

    elenmek iin sz eden, ruhsuz, benci

    ipler yannzdan uzaklayor. Yalnz

    halk sevgisini, yurt akn duyuyorsunuz

    O zamanBeyaz Zambaklar lkesini

    ne demek olduunu anlyorsunuz. (2

    isan 1928)

    Maarif Emini (Milli Eitim Mdr

    smail Habib Bey, Adana Mntkas

    aarif Mecmuasnn 5. saysnd

    yle yazyordu:

    Demokrat bir millet ne demektir

    opyekn bir millet nasl ykselir

    aydnlarn halka kar rol nedir, gere

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    28/363

    urtseverlik nasl olur? Halka gere

    hizmet nasl yapl? Bir avu aydn

    kendilerini halka adaya

    fedakrlklaryla, btn bir ulus nas

    cehennemden cennete ykselir? Bt

    bunlar o kk kitapta bir solukta v

    btn ruhunuza sindirere

    reneceksiniz.

    Kitabn asl deeri bize Finlandiyay

    antmasnda deil, oray tantrken

    bizlere de bizim ne olduumuzu ve n

    olacamz gstermesindedir. Sanki b

    ki milyonluk Fin milleti, byk akrabasolan bizlere bir kolaylk olsun diy

    uttuumuz ada uygarlk yolunda dah

    kararl, daha gvenli, gideceimiz yol

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    29/363

    daha bilinli grerek yrmemiz

    salamak iin o deneyim

    gerekletirdiler. Onlar, bizim dbaaracamza yalnzca bir rnek deil

    bir kanttr. (15 Mays 1928)

    Aksaray Valisi Ziya Bey, AksaraVilayet Gazetesinin, ikinci ylnn 90

    saysnda, halka hitaben bir bildir

    aynlayarak eseri yle tavsiye etmitirBataklk ve lm vadisi, yoksullu

    ve sefalet yuvas olan, Finlandiya diy

    bilinen, yeryznn ta kuzeyinde, kuzun, topraklar verimsiz ve orak bi

    lkede; ky kooperatiflerinin, k

    retmenlerinin, gnll doktorlar

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    30/363

    gayret ve aydnlatmalaryla, bugn nas

    mutluluklar ve gzellikler lkes

    olduunu; halk gcnn en k

    ortaklk ve belirtisinin ayn yl iinde n

    ekilde biri yze, bine, on bine, milyon

    karttn servetler ve mutlulukla

    fkrttn gsteren Beyaz Zambakla

    lkesinde adl kitaptan baz blmleri

    Vilayet Gazetesinde tefrik

    ettiriyorum. (21 Haziran 1928)

    Vakit Gazetesinin Bayazar

    Mehmet Asm Bey, gazetenin 3742 nol

    saysnda zetle unlar yazyordu:

    Grigory Petrovun kitab, aslnd

    halk ynlarnn kolayca zev

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    31/363

    almayaca bir konuyu ele almakl

    birlikte, nasl olmu da Bulgaristan gib

    kk bir lkede, iki yl iinde 7 bask

    apma baarsn gstermitir? He

    eyden nce bu baary elde eden gc

    kitabn slubunda aramak gerekir

    Yazarn, en karmak sosyal meseleler

    bir takm basit rneklerle sradan hal

    nlarna yle bir anlat var ki, b

    alandaki ustaln, ancak uzun yllaazyla uram olanlar takdir edebilir

    t e Grigory Petrovun uluslar

    oplumsal kalknmalaryla ilgili olup dsosyologlar tarafndan bile anlatmnd

    zorluk ekilen birtakm sorunlar birka

    fra darbesiyle okuyucularn zihnind

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    32/363

    canlandrmay baarmas, ruhlarnd

    lke ve kalknma arzusu taya

    genlerin bu yeteneklerini ateli bivatan ve millet akna dntrebilmes

    eyaz Zambaklar lkesindenin e

    srkleyici halk romanlarndan bil

    fazla ilgi grmesini salamtr. (9

    Haziran 1928)

    Muallim Ziyaettin Fahri Bey, Haya

    ecmuasnn 80. saysnda unlar

    azmtr:

    ... Kitabn Suominin Tarihi ismin

    ayan blmnde, yazar Finlandiyan

    arihini iziyor. Bu tarihin son aamas

    Fin kltrnn hayranlk uyandra

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    33/363

    geliimidir.

    Dier on bir blm, Finlandiyan

    dnce geliimini yakndan incelemibir yazarn izlenimleridir. B

    zlenimlerin arlk merkezi, bi

    zamanlar bataklklar diyar ola

    F in l and iya y Beyaz Zambakla

    lkesine dntren kltrel ve sosya

    almalarn anlatmdr. Bu almala

    arasnda Finli aydnlarla hal

    arasndaki scak iliki ve yaknlaman

    byk yeri var.

    Kitabn zellii de zaten burada

    geliyor. Bu aydnlarn iinde zellikl

    Snelmann hayatn ve almalarn

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    34/363

    anlatan blm, Beyaz Zambakla

    lkesinde eserinin ilgi ve dikkatle

    okunacak ksmdr. Halk aydnlatmak

    bilginin ve ykselmenin anlamn halk

    retmek iin Snelmann duyduu deri

    ak, onu karmza bir demokras

    havarisi olarak karyor.

    Onun bilinci, tm Fin toplumunu

    nancn etkileyen sentezler yaratyor. O

    adeta fen-fl cemiyet (toplumd

    okolu) hazzn tatm, onun srlarn

    erimi bir mutasavvftr. (7 Hazira

    1928)

    Muallim Kemalettin Kaya Bey

    Hakimiyet-i Milliyenin 2480

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    35/363

    saysnda yle yazyor:

    Kitabn 77. sayfasndaki Reel Kra

    Jarvinenin hatralar okunurken, insaheyecanlanmaktan kendini alamyor

    Kurabiye satan bir ocuk zerind

    etkileyici bir konumann ne kada

    olumlu sonular dourduunu gstermes

    asndan, zellikle toplum eitimin

    kendine ideal edinmi fedak

    retmenlerimiz iin byk bir tevi

    kayna olacaktr. (6 Haziran 1928)

    Muallim emsettin Sami Bey, Sinop

    gazetesinin 593. saysnda yle yazyor

    Ben ahsm adna bu eseri hayranl

    ve mill bir heyecanla okudum. Ne yala

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    36/363

    syleyeyim gzlerim yaarara

    okuduum bu kitapta; harap olmu bi

    lkeyi imar eden, yurdun gelimesi v

    kselmesi iin hibir snf fark

    gzetmeden hep birlikte ve ayn amal

    alan; bataklklar kurutan, sar tenl

    uuk dudakl, zayf bilekli insanlarl

    alarak, bataklklarn gl bahelerin

    ve zmrt ovalar hline; sar tenl

    nsanlarn tun rengine, uuk dudaklocuklarn yakut kzllna, zay

    bilekli ocuklarn demir bilekler

    dntren bu alkan Finleri kalbive benliim alk ve takdir tufanyl

    karlad. Mill uurun bu kada

    olaanst ve benzersiz olduun

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    37/363

    bilmezdim. Ancak bu kitab okudukta

    sonra bildim ve rendim.

    Bataklklardan uzakta, eblbllerin, kanaryalarn zg

    namelerinin titreimleriyle alkanan bi

    vatanda yayoruz. Allahn gle yzl

    gne klarnn hzmeleriyle ykanan

    bir kalp gibi arpan vatan paras

    mehtaplaryla bereket iklimind

    zyor. Tabiatn nadide gzellikleriyle

    dolu yurdumuzun geri kalm blgelerin

    alnzca ilmin nda imar etmek

    eitimsiz insanlarmza okuma-yazmretmek, bugn biz aydnlara den e

    acil grevdir. Beyaz Zambakla

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    38/363

    lkesinde ve Mefkreci Muallim adl

    eserler, bugnn birer Rubab-

    ikestesi ve erminidir. Vazifemizin

    akaya gelmez kutsalln ve deerin

    kavrayp takdir edelim ve bir dakik

    gemeden alalm. (25 Ekim 1928)

    Konyada yaynlanan Babalk ve

    Krklarelinde yaynlanan Yeilyur

    gazeteleri de Beyaz Zambakla

    lkesinde eserinden vgyle

    bahsetmiler ve kimi yerlerin

    alntlamlardr.

    Kitabn Trkeye tercmesi Bulga

    basnnda da eitli yanklar yapmtr

    rnein, Stefan Bratovanov, Znam

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    39/363

    gazetesinin 8 Mays 1928 tarih

    saysnda zetle unlar yazmtr:

    ... Profesr Ali Haydar Bey, bizdok iyi tannan, Rus yazar Grigor

    Petrov u n Beyaz Zambakla

    lkesinde adl eserini Trkeye

    ercme etmekle isabetli davranmtr

    Bu kitabn bizim lkemizde olduu gib

    eni Trkiyede de birok insa

    arafndan byk bir ilgiyle okunacan

    kuku yoktur. Kitabn basks g

    alcdr. Trk dilinin ifade ve deyi

    zenginlii, eserin slp ve anlannden olduka akc ve telif gib

    gl olmasn salam ve bu ada

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    40/363

    eviri eserin deeri bir kat dah

    artmtr.

    Beyaz Zambaklar lkesinde adle s e r , Mdafaa-i Milliye Vekalet

    Milli Savunma Bakanl) tarafnda

    askerlere tavsiye edilmi ve Maari

    Vekaleti (Milli Eitim Bakanl

    arafndan da retmen okullarnn so

    dnem mezunlarna birer adet hediy

    edilmitir.

    Profesr Ali Haydar Be

    13 Kasm 1929, Ankar

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    41/363

    Bulgarca evirinin nsz

    1909 ve 1910 yllarnda iki keFinlandiyay ziyaret etme frsat

    buldum. Dier lkelerden ok farkl bi

    grnme sahip olan Finlandiyankonumu ok dikkat ekicidir

    nsanlarnn dnceleri, ruhsal yaplar

    dnya grleri bizimkinden ofarkldr. Bu insanlar inceleyecek ola

    biri, onlarn sanki dnyamza deil d

    baka bir gezegene ait olduklarnzanneder. Finliler, insana ncilde sz

    edilenBeyaz Zambaklar hatrlatyor.

    Beyaz Zambaklar lkesine dair

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    42/363

    anlarm ve izlenimlerimi 1914 ylnd

    Souremenna Misal (ada Dnce

    dergisinde yaynlam ve o konud

    unlar yazmtm:

    ... Avrupann hibir lkesinde

    Finlandiyada olduu gibi byk bi

    kltrel ilerleme yaanmamtr

    Finlandiyann Avrupann en gen

    lkelerinden biri olmas da ayrca kayd

    deerdir. Fin halk, bir zamanlar Ura

    boylarndan kalkm, Volga

    sahillerinden gemi, bir sr

    Bulgarlara komu olarak yaamlardr

    Bar bir yapya sahip olan Finler

    kimsenin kendilerine saldrmayaca

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    43/363

    kendilerinin de kimseyi tedirgi

    etmeyecekleri sakin bir yurt aramlar v

    bugnk yaadklar yeri kendilerin

    urt edinmilerdir. O zamanlar uza

    saylan bu blgede hibir ulu

    bulunmuyordu.

    Bugnk Fin topraklar yzlerce y

    Rusya ile sve arasnda doal bir kal

    hizmeti grmtr. Blgede geni

    bataklklar ve girilmesi zor ormanla

    olduundan ne Ruslar, ne de svelile

    bu topraklardan ordularn ve ihtiya

    maddelerini geirememilerdir.

    1808 ylndan itibaren Finlandiya bi

    Rus eyaleti oldu. Bu durum I. Dny

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    44/363

    Savana kadar srd. Bu sret

    Finlandiya ar I. Alexandr tarafnda

    verilen imtiyazlar nedeniyle kendi iind

    bamsz oldu, yasalarn ve ynetimin

    kendisi belirleme hakkna kavutu.

    Petrograd ile Vyborg arasndak

    uzaklk trenle iki saattir. Petrogradt

    bizzat Fin memurlarnn grev yapt

    zel bir tren istasyonu vardr. Bu ilk Fi

    stasyonundaki zellik bile heme

    dikkat eker. Ruslarn tren istasyonlar

    genellikle pislik iindedir. Bile

    gielerinde srekli kargaa yaanr.

    Petrograddaki Fin istasyonu ise pr

    prldr. Orada tam bir sessizlik v

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    45/363

    dzen hkimdir. Her iki lkeye a

    vagonlar arasnda bile ok farkllkla

    gze arpmaktadr. Rus vagonlar tpk

    bizim vagonlara benziyor. Her yer

    krk iinde, duvarlar karalanm v

    kir iindedir. Yolcularn kend

    aralarnda veya kondktrlerl

    artmalar ve grltleri hi eksilmez.

    Fin vagonlarnda ise Alma

    renlerinde olduu gibi yerle

    numaraldr; her yolcu kendi yerind

    oturur ve asla yer kavgas yaanmaz

    Kompartmanlarda hi kimse yksesesle konumaz sigara ve pipo imez v

    kesinlikle yerlere tkrlmez. T

    vagonlar rnek alnmaya layk bi

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    46/363

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    47/363

    halinde veya bir bana gezinen insanlar

    andklaryla selamlar, konuur am

    evrelerine rahatszlk vermezler

    Caddelerde yksek sese rastlama

    zordur.

    te yalnz bu durum bil

    Finlandiyada Rus medeniyetinin(

    bulunmadnn ilk iaretidir. Polisle

    barmaz, faytoncular asla grlt

    karmaz, yolda rastlaanlar boazlarn

    rtarcasna yksek sesle dnce v

    duygu alveriine kalkmaz. Hi kims

    aklna estii zaman, diledii yerde algalmak ve ark sylemek hakkna sahi

    olduunu aklndan bile geirmez

    Hlbuki Avrupann birok lkesind

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    48/363

    rnein Fransada bile gece yaana

    sokak grltlerinden uyumak zordur.

    Beyaz Zambaklar lkesininsanlar, her eyden nce bak

    nsanlarn hak ve zgrlklerin

    dnrler. Orada zgrln deerbyktr. Ama bu lkede zgrl

    demek, bakalarn rahatsz etmek deme

    deildir.

    Finlandiyada seyahat ederken bi

    olcu olarak istasyonda iner ve bfede

    gnl rahatlyla alveri

    apabilirsiniz. Avrupa trenlerinin

    olcular bfenin ne demek olduunu iy

    bilirler. Oralarda herey asl fiyatn

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    49/363

    birka misli fazlasna satlr.

    Finlandiyada ise en azndan beni

    grdm tren istasyonlarnda ve ehiokantalarnda sat yoktur. Bfenin vey

    okantann orta yerine mkemmel bi

    sofra kurulmu ve etrafna yemekle

    dizilmitir. Raflarda tabaklar, atal

    kak ve baklar sralanmtr. Her e

    masann zerinde aktadr. Yemek

    servisi yapan, hesap gren garsonlar v

    dier hizmetliler yoktur. Ackm bi

    olcu sofrann bana geer, raftan ald

    abaa beendii yemekten diledikadar alp, ieceini kendi doldurur

    Afiyetle doyduktan sonra kasaya gidere

    emein bedelini der. Fiyatlar d

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    50/363

    olduka ucuzdur. Yerine gre 1 veya 1,5

    Marktr.

    Vyborgta, Fince ravintol denilen birotelde iki hafta kadar kaldm. Ayrlrken

    hesab istedim. Otelci ka gn kaldm

    ve ka n yemek yediimi hesappusulasna benim yazmam isteyinc

    hayretler iinde kalarak istenileni yapt

    ve sadece pusulada belirtilen miktar

    dedim.

    Finlandiyada bindiiniz tramvaylard

    bileti veya kontrolr gremezsiniz

    Yolcular ulam cretini bir kutuya ata

    ve diledii yere kadar seyahat eder. Bi

    Fin retmeni bana bunun nedenini yl

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    51/363

    zah etti:

    _ Eer halka gvenmeyip de Rusyad

    olduu gibi bileti veya kontrolckullanmak isterseniz, kontrolcular d

    kontrol etmek gerekir. Biz kontrolcy

    deil, halkmza inanrz, insana inanrz

    Bir keresinde Grigory Petrovl

    birlikte Helsinkideki Mill Fi

    Tiyatrosuna gitmitik. Tiyatro binas

    granitten yaplm grkemli bir binadr

    O gece Kitab- Mukaddesin Hbil v

    Kbil hikyesini konu edinen bir oyu

    sahneleniyordu. Ancak Kbil il

    Hbilin kiilikleri Kitab-

    ukaddesin bize rettiinden o

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    52/363

    farkl yorumlanmt.

    Hbil, zayf ruhlu, ciz, miskin, uysa

    rkek, ksacas iradesiz bir kiiliolarak sunuluyordu. O her eyde

    korkuyor, herkese boyun eiyor ve bt

    yilikleri yukardan bekliyordu. Hb

    ok salam bir ahlka sahip olmasn

    ramen sevimsiz ve skc bir kiili

    rnei sergiliyordu.

    Kbil ise sert yaradll, dnce ve

    davranlaryla tam bir zalim olara

    kyordu karmza. O, Hbil gibi zay

    ve gsz bir kardein varln

    dayanamyor, yreinin ve iradesini

    zayflndan dolay kardein

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    53/363

    aalyor. Sonunda dayanamayp on

    ldryor. Kbil, Hbillerle dolu bi

    cennette yaamay reddediyor. Orada

    kayor ve yeryzne iniyor. Ate

    kefediyor. Yeni bir yaam kltrn

    oluturuyor. O uzaklarda olan dei

    anbamda bir cennet yaratmak istiyor

    Ama bu yle bir cennet olsun ki, asl

    kendisine bahedilmi bir cenne

    olmasn. Kendi alnteriyle, kendemeiyle kazanlm bir cennet olsun!..

    Bu oyunla Fin ulusunun yeni zelli

    ortaya konulmak istenmiti. Kitab-ukaddesin kendilerine cennet diy

    sunduu Asyadan g ettikten sonra

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    54/363

    bataklklarla ve ormanlarla dolu bi

    eri kendilerine yurt kabul etmiler v

    oray cennete dntrmler. Gerekte

    de nceki dnemlerde bataklk v

    ormanlktan ibaret yaamd bir ye

    olan Suomi1 Finlerin stn abalar

    sonucunda adeta bir cennet olmutur.

    Bugn Suomlar, bataklk, kayalk v

    ormanlklardan ibaret bir blgeyi ima

    edip cennet bahesine dntrmey

    baarmlardr. Onlar bu cenne

    bahelerinde ncilde sz edilenBeya

    Zambaklar gibi lekesiz, saf ve masubir hayat yaamaktadrlar. Finleri

    emiz ahlkl olular yalnzca ze

    hayatlarnda deil, toplumsa

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    55/363

    aantlarnda da grlmektedir.

    Profesr uprov, kaleme ald

    ekonomiyle ilgili bir kitabndFinlandiya ile Rusya demiryollar

    arasnda gzel bir karlatrma yapyor

    Kitap bu ynyle Fin demiryollarnetimindeki intizam ve huzur ile Ru

    demiryollar ynetimindeki, yolsuzluk

    hrszlk ve kargaay net bir biimdortaya koymaktadr.

    Sayma Glyle, Finlandiy

    Krfezini birletiren SaymenskKanal, 59 km uzunluundadr. Bu kana

    amak iin dalar yarmak, sarp kayalar

    oymak gerekmitir. Buna ramen kanal

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    56/363

    oplam maliyeti 13 milyon Marktr.

    Bu kanaln bu kadar az bir maliyetl

    meydana getirilmesini kaydettikten sonrPofesr uprov, Rus ve Fi

    demiryollar ynetimlerinin gelir v

    giderlerini karlatryor.

    Rusyada ina edilen demiryolunun

    km.si 115.000 Rubleye ml olurken

    Fin hkmetinin ina ettii demiryolunu

    1 km.si 36.000 Rubleye ml olmutur.

    1882 ylnda Petersburg-Helsingfor

    Helsinki) Demiryolu letmesi Fi

    hkmetine km. bana 5431 Ruble br

    ve 2064 Ruble net kr getirmitir. Abo

    Tavastgos hatt ise km. bana 287

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    57/363

    Ruble getirmi ve hi ak vermemitir.

    Rusyann Baltk demiryolu ise ayn

    l iinde km. bana 8171 Ruble geligetirdii halde, Rus hkmeti bir y

    inde meydana gelen a kapatma

    in 1.000.000 Ruble demitir

    Rusyann Korsk-Harkov-Azo

    demiryolu km. bana 11.143 Ruble geli

    getirmesine karn 3.521.100 Ruble a

    vermitir.

    Finler, asrlar boyu kimi zama

    svelilerin, kimi zaman da Ruslar

    egemenliinde kalmlardr. Bu sr

    zarfnda savunma ve diplomasi alannd

    aba iinde olmayp, btn gleriyl

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    58/363

    milli bir Fin kltr meydana getirmey

    almlardr.

    zellikle okullarn ve toplumueitiminin gelime ve ilerlemesi yolund

    gayret sarf etmilerdir. Finlandiyada il

    renim zorunlu ve paraszdr. Kz v

    erkek tm Fin ocuklar ana dillerind

    okuma ve yazmay bilirler.

    Her evde mutlaka ktphane vey

    kitaplar vardr. lke yasalar v

    lkrenim ders kitaplar bauc

    kitaplardr. Ev idaresi, ormanclk v

    balca geim kaynaklaryla ilgil

    konulardaki kitaplarla birlikte bak

    ararl kitaplar da okur v

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    59/363

    bulundururlar.

    nemli yerleim merkezlerinde in

    edilmi ktphaneler halka aktrDileyen herkes hibir cret ve temina

    vermek zorunda kalmadan arzu etti

    kitab ktphaneden alma ve evind

    okuma hakkna sahiptir.

    Bunun yansra Finlandiyad

    kitabevleri de en iyi i yapa

    messeselerdir. 15.000 nfuslu bi

    kasaba olan Vyborgda bile 12 by

    kitap vardr. Kitabevlerini

    vitrinlerinde sergilenen eitli dillerdek

    kitaplarn okluu, toplumun olduk

    zengin bir kltrel altyapya sahi

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    60/363

    oluunun gstergesidir.

    Finlandiyada hi kimse iki imez

    1907 ylnda karlan bir yasayla insansarholuk veren her trl ikini

    satlmas yasaklanmtr.

    Rus hkmeti kendi egemenlidneminde Finlandiyada votkan

    ketilmesi amacyla meyhaneler atrd

    ama yaplmak isteneni anlayan Finler

    kesinlikle o meyhanelere adm atmadla

    ve bir sre sonra da bu meyhanele

    kapanmak zorunda kald.

    Yine Avrupa uygarlnn kanlma

    bir sonucu olarak ortaya kan insanl

    d sokak kadnlarna da bu lked

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    61/363

    rastlamak zordur. Finlandiyada gere

    aile, gerekse okul ve toplum hayatnd

    ok temiz bir ahlk yer etmi

    bulunmaktadr.

    yle sanyorum ki, Beyaz Zambakla

    lkesine dair bir zamanlar yaynlad

    hatralarn bir ksm Grigory Petrovu

    kitabnn evirisine iyi bir sunu yazs

    olabilir. Kltrel alanda bir ulusun n

    denli yksek bir dereceye eriebildiin

    hatralarmda belirtmitim.

    Grigory Petrov ise Finlandiyad

    uzun yllar yaadndan, Finleri

    nceki hlleriyle sonradan kurduklar

    ksek uygarla nasl eritiklerin

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    62/363

    grm ve bu deiim ve ilerlemey

    kendine zg sanatl slubuyl

    anlatmtr.

    Bir milletin; kamu kurulularnn

    okullarnn ve askeri kurumlarn

    birbiriyle ibirlii yaparak lkey

    kalkndrmak ve ykseltmek iin nele

    aptklarn aka gstermitir.

    Bu kitapta, zellikle Finlandiyan

    kselmesi iin baz kiileri

    gsterdikleri fedakrlk ve baarlarda

    sz edilmektedir. Baz kahrama

    ruhlularn, Fin milletini nasl kahrama

    millet hline getirdikleri ok gze

    anlatlmtr.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    63/363

    Grigory Petrov, bu eserini yazarke

    Bulgaristann siyasi, toplumsal v

    ekonomik yapsn da dikkate alarakitabn Bulgar genlerine ithaf etmitir.

    Bu eser, Grigory Petrovun Rus

    azd msveddelerin dorudadoruya tercme edilmesi suretiyl

    meydana gelmitir.

    Dr. Bojko1 Suomi, Finlandiyann Fince addr. Suom

    Fin demektir. Finlanda ismi Almancadr.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    64/363

    Tarihten bret Almak

    Bundan 30-40 yl nceMoskovadaki Devlet Tiyatrosunu

    duvarlarnda birdenbire byk atlakla

    olutuu grlm. Temelden atykadar ykselen bu atlaklarla bt

    binann anszn yklp iind

    bulunanlarla evredekilerin ezilmehlikesi bagstermi.

    Binay inceleyen mhendisler

    atlaklarn nedenlerini aratrmaybalamlar. Temelin birka yerinde

    aptklar incelemede ortaya kan sonu

    u olmu:

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    65/363

    Moskovann artk rmeye v

    kmeye balam olan bu tarihi kargi

    binas ahap temeller stne bin

    edilmitir. Devlet Tiyatro binas in

    edilirken zeminin salam olmay

    nedeniyle yere kaln kazklar aklm v

    bunlarn stne de kaln ta duvarla

    rlm. O dnemde bu temel yeterinc

    salamdr, denilmi.

    Gerekten de tiyatro binas bu hliyl

    uzun yllar dayanm. Ancak ylla

    getike zaman da etkisini gstermekte

    geri kalmam; yeraltndaki kaln ahakazklar rdnden temel kaymay

    balam ve sonuta binan

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    66/363

    duvarlarnda atlaklar meydana gelmi.

    Mhendisler, Bu tehlikeyi nleme

    in neler yapmalyz? diyerezmler bulmaya almlar. Tarih

    binay ykmay gze alamamlar. nc

    kelerden balayarak temeli amlar

    ryen kazklarn yerine ksm ks

    salam granit talar yerletirmiler. B

    lemi srdrerek yava yava bt

    emeli yenilemiler. yle ki Devle

    Tiyatrosu eski binas yeniden sala

    emellere kavumu.

    Mhendislerin aklc onarm

    sayesinde tiyatro binas bugn bile hl

    sapasalam ve tehlikesiz bi

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    67/363

    durumdadr.

    Devletlerin tarihi ve milletleri

    aants da Moskovadaki DevleTiyatrosu binasna benzer. Devle

    dzeninin eski temelleri -halk ynetme

    in karlan yasalar- o dnemler ii

    ne kadar yeterli kabul edilmise d

    gnmzde bu temeller -eski yneti

    asalar- zaman amna urayara

    bunalma neden oluyor, yetersiz kalyor.

    Mehur bir atasz vardr: Yen

    oplumlar, kendileriyle birlikte yen

    arklar retirler.

    Zaman getike nesiller srek

    deiiyor, yenileiyor. Her nesil

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    68/363

    kendisiyle birlikte yeni kavramlar

    sylemler, yeni ihtiyalar ve taleple

    gelitiriyor. Yeni nesillere artk eskimi

    zaman amna uram yneti

    biimleri ve yasalar zorla uygulanamaz.

    Yeni nesiller iin, daha yeni, dah

    aklc, daha adil, daha salam temeller

    dayanan ynetim anlaylarnn yasa v

    kurallarn uygulanmas zorunludur.

    Akl ve saduyu sahibi devle

    adamlarna sahip olan lkelerde artk b

    byle yaplmamaktadr. Bu lkelerde

    krizlere, kaoslara, toplumsal sarsnt v

    alkantlara yol amadan, daha bilgece

    daha adilce yntemler

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    69/363

    bavurulmaktadr.

    Birok lkede ise devlet adamlar

    halk ynetiminin ve toplum eitiminiaama aama dzenlenmesi gerekliliin

    kavramyorlar veya anlama

    stemiyorlar.

    Devlet yapsnn duvarlar hara

    oluyor, yer yer atlaklar ba gsteriyo

    ama gittike derinleen ve genileyen b

    atlaklar nemsenmiyor. te b

    nedenlerden dolay dtan salam v

    gl grnen devlet kurumlarn

    atlamasna, hatta yklmasna asl

    arlmamaldr.

    Eski ran ykld. Eski Osman

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    70/363

    Devleti, Eski Avusturya mparatorlu

    kld. Koca Rusya devrild

    Bismarklarn ve Wilhemleri

    Almanyas da ykld gitti.

    Kutsal kitaplarda anlatlr: Bi

    zamanlar kudretli ve zalim bi

    hkmdarn saraynn duvarlarnd

    atele yazlm kelimeler grlm:

    Mane tekel fares!

    Bu kelimelerin anlamn hi kims

    anlayamam.

    Hkim Danyal bu kelimeleri ylorumlam:

    _ Bu ateten yazlar, mthi bir eyi

    meydana geleceini haber veriyor

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    71/363

    Bunlarn anlam udur ki; artk devle

    aama gcn yitirmitir. Kanlmas

    mknsz bir musibetle yklmay

    mahkmdur.

    Eski Roma mparatorluu,Alb

    Dkasnn spanya Saltanat, 15

    Louisnin Fransa Hkmdarl

    Romanoflarn Rusyas

    Hohenzollernlerin Almanyas

    Habsburglarn Avusturyas ayn fec

    sonla karlatlar.

    Tarih onlar hakknda gereken hkmverdi:

    Mane tekel fares!

    Btn bu meseleleri ciddiyetl

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    72/363

    dnnz!.. Bcekler gibi, nemsiz

    kiisel uralarnzn ve dertlerinizi

    bata iinde kvranmaynz. Bunu

    erine devletin temellerini

    enilenmesini ve toplumun bundan sonr

    alaca eitimin yntemini dnnz.

    Tarih baz milletlerin ve devletleri

    feci sonlarn yazd gibi, baz

    devletlerin ve milletlerin ilerleme v

    kselmesini yazmak iin de parla

    sayfalar amaktadr.

    Tarih, halk ynlarnn bir hayva

    srs hlinden ya da alkan bi

    karnca yuvas (Ameisenvlker

    eklinden karlarak, aklc ve neel

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    73/363

    bir yaam reten milyonlarca sanat v

    reticiye dntrmenin zmlerin

    devlet hayatnn nasl glendirilecein

    oplumun nasl eitileceini gsteren bi

    bilimdir.

    2 Kitabn 1920li yllarda yazld dikkate

    alnmaldr.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    74/363

    Kahramanlar ve Millet

    Baz devletler iddetli buhranlageirirler ya da btnyle mahvolurlar

    Baz milletler ise yaantlarn bilgec

    bir gzellik iinde dzenlerler. Brneklerin her ikisi de yalnzca devle

    adamlar, milletvekilleri, senatrler v

    arlar iin nem tamayp, toplubireylerinden her birini d

    lgilendirmesi gereken meselelerdir

    Erkek ve kadnlar, ihtiyarlar ve genlerkentliler ve kyller, beyin gcyle vey

    kol gcyle alanlar hep bu meseleler

    zihin yormaldrlar.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    75/363

    Devletlerin g ve zaaf, milletleri

    lerleme ve yozlamas, yalnzca devle

    adamlarnn ehil olularndan ve yneti

    kabiliyetlerinden vey

    beceriksizliklerinden kaynaklanmaz

    Yneticiler iyi veya kt olsunlar

    kahraman veya zalim olsunlar, onla

    kendi milletlerinin birer yansmasdrlar

    Onlar, milli ruhun birer kopyasdr, hal

    kitlesinin iinden domutur. Bir millenaslsa, devlet adamlar da onla

    gibidir. te bu nedenledir ki eskide

    beri Her millet, layk olduu idareyve devlet adamlarna sahip olur.denilmitir.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    76/363

    Ne yazk ki pek iyi anlalmayan b

    gerei iyice aklamak iin yzylla

    boyu tartlan felsefi ve tarihi bi

    mesele zerinde durmama msaad

    ediniz. Mesele undan ibarettir:

    Milletlerin tarihini kim yaratr

    Devletlerin ve btn insanl

    aantsndaki en byk olaylar, kimle

    arafndan ynlendirilir ve ynetilir

    Bamsz bireyler tarafndan m? Yan

    baz tek bana byk adamlar nl

    ngiliz dnr Carlylen dedii gib

    kahramanlar tarafndan m, yoksa bt

    millet mensuplarnn gayreti ve hal

    ruhunun dirilerek yaygnlamas

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    77/363

    sayesinde mi?

    Carlyle, birinci gr savunmu ve

    bunu kantlamtr, ikinci gr ise LeTolstoy savunmutur.

    Carlyle Kahramanlar ve Tariht

    Kahramanlklar adl eserindekahramanlar ve meydana getirdikler

    k l t r l e r l e , culte/klt ve

    culture/kltr kavramlar zerineduruyor. Carlylea gre millet cansz bi

    kil tabakasndan ibarettir. Eer ona bi

    sanatnn eli demeyecekse, sonsuzdek ekilsiz ve hareketsiz kalacaktr.

    Cengiz Han, Asyann steplerinde

    milyonlarca halk oluturdu, ynetim

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    78/363

    altna ald. ini, Hindistan, ran

    Eski Rusyay fethetti.

    Peder Pierre dAmiyen, KudsMslmanlardan geri almak iin bt

    Katolik Avrupay ayaklandrd.

    Martin Lutherreformlar yapt.Neronlar, Kaligulalar, Romay yak

    ktlar.

    Bismarklarn ve Hohenzollernipolitikas Almanyada iddetl

    sarsntlara neden oldu.

    Ksaca Carlylen dncesine grmilletlerin ve hatta tm insanl

    arihini oluturanlar, ruhen gl

    olanlar, zek ve yetenek sahibi ola

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    79/363

    bireylerdir. Yani kahramanlardr. te

    Ramsesler, Themistoklesler

    Lutherler, Bismarklar vs. hep bu tr

    nsanlardr.

    Lev Tolstoy ise tamamen bunu

    ersini ileri srerek unlar sylyor:Hayat yaratan, olaylarn akn

    belirleyen ve bunlarn zellik v

    biimini veren tek bana kiilerNapoleonlar deil, halk kitlesini

    kendisidir.

    te yandan Thomas Carlyle da :Halk ktlesi, yerde hareketsiz yata

    ve ryen bir saman p gibidir

    Byk adamlar ve kahramanlar is

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    80/363

    samanlar tututuran, kitleler

    canlandran ve harekete geiren, gkte

    den bir yldrm gibidir. diyor.

    Lev Tolstoybir rnek vererek unlar

    sylyor:

    Denizlerde byk ama ok byk bigeminin, transatlantiin yol aldn

    dnnz. Hareket esnasnda gemini

    nnden sular bir erit hlinde kayor

    Bu su eridinin gemiyi srklediini ki

    ddia edebilir? Aktr ki bu su akmn

    geminin kendisi oluturuyor, kend

    nnde kovalyor. G asl gemini

    kendisindedir. Akan su ise bunu

    sonucudur sadece.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    81/363

    Eve t Tolstoy byle sylyor. Bir

    millette hareket gc oluup yrynce

    kendiliinden harekete gemi oluyor vnndeki sular kovalyor. Kendi haya

    arzn, ilgi ve duyarlln ifade ede

    bir kiiyi kendisine nder olara

    seiyor.

    Sava ve Bar romannn yazar

    o l a n Lev Tolstoy, eer Thoma

    Carlylen kahraman yldr

    benzetmesini kabul etmi olsayd

    herhlde yle derdi:

    Evet, byk adam bir kahramandr

    bir yldrmdr. Ama halk kitlesi ne ki

    abakas, ne de saman yn deildir. O

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    82/363

    ldrm meydana getiren milleti

    kendisidir. Ne zaman bulut kmes

    elektrik oluturursa yldrm d

    kendiliinden oluur. Eer bulutla

    elektrikle ykl deilse, hibir zama

    imek veya yldrm olumaz, yalnzc

    bulut nemli bir buhar hlinde kalr.

    Milletler de byledir. Eer bir mille

    byklk ve kahramanlk zelliklerin

    ayorsa ondan yldrmlar doar

    kahramanlar kar. Eer halk kitles

    nemli bir buhar ynndan ibaretse

    hibir g ondan yldrm kartamaz.

    lk bakta bu iki gr biribirine z

    ve biribirine uymaz grnyor

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    83/363

    Bunlardan birini semek gerekiyor.

    Carlyle m hakldr, yoksa Tolsto

    mu? Ancak Carlyle ile Tolstoyugrleri arasndaki bu elik

    zeyseldir. Gerekte Carlyle ile

    Tolstoy birbirlerine kar deillerdirkisi biribirini tamamlamaktadr. Burad

    kisinden birini semek gerekmez

    B u n l a r a Carlyle ve Tolstoy

    denmeliydi. Carlyle da Tolstoy da

    hakldr. Tpk parann iki yz gibi, he

    gr gerein dier yarsdr.

    Kahraman halk heyecanlandrr v

    alevlendirir. Ancak onu milletinde

    ald ate ve heyecanla yakar.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    84/363

    rnein, bir mercei ele alalm

    Geni bir alana dalm olan gne

    n bir noktada toplama zelliin

    sahiptir. Milyonlarca gne nn bi

    ere toplanmasndan parlak bir nokt

    oluur. Bu gl enerjik nokta, kt

    saman gibi yanc maddeleri annd

    ututurur; ta, cam ve demiri kzg

    hle getirir.

    Milletlerin byk adamlar da tpk

    bir mercek gibidir. O kendi kiiliind

    milletin gcn ve zelliklerini toplar

    bununla milyonlarca insann ruhunututurur. Ancak gne ndan yoksu

    bulutlu havalarda hibir mercek bir ka

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    85/363

    aneceini eritmeye, bir su damlacn

    bile stmaya g yetiremez.

    svire peyniri yalnzca yksedalarda otlayan ineklerin stnde

    aplr. eitli dnemlerde ve eitl

    milletlerde yetien byk adamlar d

    byledir. Onlar iek amaya balaya

    bir milletin latif rayihasdrlar.

    Napoleon, eski barsever inde

    deil, Fransada yetimitir. Rusya is

    direnisizliin havarisi olan Tolstoy

    etitirmitir. Bunun tersi grlmemitir

    Her zaman ve her yerde hep ayn e

    olmutur. Almanyay I. Dny

    Savana sokan II. Wilhelm deildir

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    86/363

    Ama Almanlarn sava ve zorba ruh

    Bismarklarda, Wilhelmlerde

    Hindenburglarda ve Ruhrbachlardabir

    fade biimi bulmutur. Eski Romay

    Neronlar, Karakallalar ve Komodla

    kmamtr. Ancak her eyde ihtira

    sahibi spanya, dnyaya Loyolay

    Almanya ise Kruppu yetitirmitir.

    Her millet iktidar mekanizmasn

    bana ya kudretli ya da nemsiz kiiler

    geirir. Bunlardan birinin iban

    gelmesi milletin ahlk seviyesi v

    aantsna baldr.

    Millette toplanm iyi bir ey var m

    ok mu ya da toplanyor mu? Milleti

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    87/363

    akl, milletin iradesi, milletin vicdan

    kselme gsteriyor mu, yoksa yozla

    zehirleniyor mu? Baya ve sefil bi

    hayat iinde yok olup gidiyor mu?

    Burada her birimizin hayatn

    zellii ve alma eklimiz ele alnyor

    Biz kendi lkemizde ne yapyoruz

    Milletimizin geleceinde nasl bir ro

    oynuyoruz?

    Gney denizlerinde be-on merca

    adas vardr. Mercanlar alelde kil tr

    bir yapya sahiptir. Kk poliple

    vcutlarndan bir takm organi

    maddeler salglarlar ama bunlar

    farkna varmak gtr. Ancak b

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    88/363

    salglarn birikmesiyle zamanla adn

    Mercan Adalar denilen ite b

    adacklar meydana gelir. Hatta b

    adalarda insanlar bile yaayabilir.

    te yandan Gney lkelerinde bir t

    kk karinalar vardr ki, o blge halk

    arafndan tam bir afet olara

    grlrler. Halkn barnd kam v

    ahaptan evleri ve iindeki mobily

    cinsi eyalar yerler. Bu karncalar

    ortaya kt yerlerde insanlar evlerin

    erk edip baka blgelere g etme

    zorunda kalrlar.

    imdi de kendi lkemizin durumun

    gznne alalm. lkede ne tr bi

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    89/363

    retim gstermekteyiz? Yapmaya m

    oksa ykmaya m yneliktir abamz

    Olumlu mu yoksa olumsuz mudur?

    lkenin refah ve mutluluunun v

    oplumun onur ve erefinin halk

    radesine bal olduunu kantlaya

    arpc bir rnek olmas asndan k

    ve yoksul bir lkeyi gsterebiliriz

    Buras iki milyonluk bir nfusa sahi

    olan Finlandiyadr.

    Avrupann en kuzeyinde buluna

    Finlandiyann sert bir iklimi vardr

    Havas genellikle sislidir. lkbahard

    bile don olaylar devam eder

    Austostan itibaren souklar balar

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    90/363

    Arazisi de olduka kratr. ou yerle

    sarp granit kayalarla kapldr. Kala

    erler ise ukur ve bataklktr. lked

    maden namna hemen hemen hibir e

    oktur. Tarm ok glkle

    aplabilmektedir. Halk da hibi

    zaman tam bamszlklarn eld

    edememitir. Kimi zaman bi

    komusunun, kimi zaman da die

    komusunun ynetimi altndbulunmutur.

    Finler kendilerine Suomi derler ve

    ok sevdikleri lkelerini Suomi diyeanmlarlar ki bu bataklk arazi

    anlamna gelmektedir.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    91/363

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    92/363

    Suominin Tarihi

    Finlandiyay eitli zamanlardziyaret ettim. lkenin eit

    blgelerinde yaadm. Byk ehirlerde

    gller ve ormanlar arasndaki crkylerde bulundum. Finlerin gnl

    uralarn, yortu gnlerindeki oyun v

    elencelerini izledim. Ksacas bmilletin mziini, edebiyatn, sanatn

    iyatrosunu ve mimarisini tek te

    nceledim. tenlikle itiraf etmeliyim km bu uralar karsnda hayretim dah

    da artt. Finlandiyaya olan he

    seyahatimde yabanclar iin sevimsi

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    93/363

    grnen ama inadna alkan ola

    kuzeyin bu kk ve sakin milletini dah

    fazla takdir etmeye ve hayran olmay

    baladm.

    Fin milletinin hayatnda balca ik

    ey kayda deerdir: Birincisi, Ru

    htilaline kadar Finlerin bamsz bi

    hayatlarnn olmay; ikincisi ise b

    milletin bal bana ve byk g

    saylacak ve kendilerine nderlik edece

    byk adamlar yetitirmemi olmasdr

    Finlerin sahip olduklar byk kltr v

    medeniyet, halkn bizzat kendi abasnrndr.

    Finler, Rusyann kuzeybatsndaki e

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    94/363

    u keye yerlemilerdir. te yanda

    Finlandiya, svee komudur. 181

    lna kadar Finler, sve egemenli

    altnda bulunmulardr. O zama

    svelilerin Finlere kar olan tutum

    Avusturyallarn, Voyvodinadaki ve

    Bosna Hersekteki Srplara kar ola

    utumu gibiydi. Ya da Osmanl

    egemenlii dneminde Rumlarn

    Bulgarlara kar olan tutumu gibiydBtiin hkmet ve iktidar gc, ticare

    ve sanayi, okullar ve hatta kiliseler bil

    svelilerin elindeydi.Btn kamu memurlar, hakimler

    askerler, rahipler ve retmenle

    svelilerden seilirdi. svelile

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    95/363

    kendilerini uygarlka st

    grdklerinden Finleri alt bir r

    mensubu olarak grrler ve onlara karsrekli o ekilde davranrlard. Finler

    svelilerle ayn siyasi haklara sahi

    olmakla birlikte, dnsel ekonomik v

    hatta ahlaki ynden bile ger

    braklmlard.

    Btn bunlar Fin milletinin kltre

    geliimine gl etki yapmtr. 18

    yn sonlarna ve hatta 1840 yllarn

    kadar Fin kltr, havasz bir mahzend

    etien bir iek gibi zayf ve solgundur

    O dnemde Finler sadece ok az okum

    azmadan baka bir ey bilmiyorlard.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    96/363

    1808 ylnda Rusya ile sve arasnd

    kan savata Rus ar I. Alexandr

    ordusuyla Finlandiyann yarsn istilettikten sonra Borgo ehrinde, bt

    Suomiden seilmi delegeleri Fi

    Ulusal Meclisi (Seyim) altnd

    oplanmaya davet etmi. T

    Suomlarn (Finler) temsilcilerinde

    oluan meclis yelerine u soruy

    neltmi:

    _ Bundan sonra da svelileri

    netimi altnda m kalmak istersiniz

    oksa lkenin i ynetiminde bams

    olmak artyla Rus ynetimine m

    gemeyi istersiniz?

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    97/363

    Fin milletinin temsilcileri Rusyay

    ltihak etmeyi kabul etmiler. Bunu

    zerine ar I. Alexandr,Finlerin sveegemenlii dnemindeki anayasayla i

    netimde verilmi olan haklarl

    etinirlerse, kendisinin de bu anayasad

    belirtilen haklar tanyacana ve szn

    sadk kalacana yemin etmi.

    Finlandiyann Rusyaya iltihak he

    ki taraf iin de faydal olmutur

    Aslnda Finlandiya yoksul bir lkedir

    Hindistan ve Msr, ngiltere iin nem

    sahipti ama Finlandiya, Rusya iin byl

    bir nem tamyordu. Finlandiya

    Rusyann Krmna, Kafkasyasna y

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    98/363

    da Trkistanna benzer bir lkedir

    Rusya, Finlandiyay ilhak ettikten sonr

    hibir ekonomik kar salayamamtr

    Ancak bu lkenin ilhak baka bi

    nden Rusyann iine yaramtr.

    Asl mesele, Finlandiya snrn

    Rusyann bakenti Petrograda yak

    olmasndayd. Finlandiya snrndan

    saatlik bir tren yolculuuyla Petrograd

    varlyordu. Herhangi bir lkeyl

    kabilecek savata dman glerini

    Finlandiya zerinden bakenti tehd

    etmesi tehlikesi vard. Bakenti olasehlikeden korumak iin Finlandiyan

    gali uygun grlmt.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    99/363

    te yandan ite bamszlk kazana

    Finler, kendilerine zg kltr v

    uygarl gelitirme frsatn

    kavumulard.

    Rus igalinden sonra da sve halkn

    byk ounluu Finlandiyada kalmay

    ercih etmiti. Ancak bunlar art

    lkenin eski sahipleri deillerdi. B

    durum da yeni vatan kabul edile

    Finlandiyann kltrel ynden gelimes

    in byk bir g kayna olmutu.

    lk dnemlerde lkenin kltre

    geliimi iin ura verenlerin says

    snrlyd. lkede aydn konumund

    saylabilecek retmen, din adam v

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    100/363

    genlerin says parmakl

    gsterilebilecek kadar azd. Fakat b

    durum aydnlarn gcnn azalmasn

    deil, artmasna neden olmutur.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    101/363

    Ykseli nderi Bir Aydn:Snelman

    Daha ar I. Alexandrin salnd

    Fin kltrn ykseltmek isteyenleri

    bana Snelmanadnda biri gemiti. B

    nedenle bu kiinin hayat ve almalar

    hakknda biraz bilgi vermekte yarar var:

    Johan Wilhelm Snelman, 12 Mays

    1806da, Stockholmda dnyaya gelmi

    ve 4 Temmuz 1881de Danskarbyd

    vefat etmitir. Snelman, dnemin byk

    bir bilim adam, derin bir filozofu v

    nl bir siyasetisiydi. Anca

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    102/363

    Snelmann en byk n, Fin kltrn

    aratan halk retmeni olmasndadr.

    Snelman ve arkadalar, halkretmenleri sfatyla srekli hizme

    ederek bin bir bataklklar lkesin

    beyaz zambaklar lkesine dntrmey

    baarmlardr.

    Bu byk Finlandiyal bilge, bt

    hayat boyunca u gerei yurttalarn

    zihnine yerletirmeye almtr:

    Finlandiya her zaman Rusya ve sve

    arafndan igal edilme tehlikesiyle kar

    karyadr. Gl ve emperyalis

    komularna kar direnebilmesi ii

    kltr ve uygarlk ynnden onlarda

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    103/363

    ksek olmas gerekmektedir.

    Snelman, Sayma adnda yaynlad

    gazetesinde, lke insanna srekli dnceleri iletmitir:

    Ne zaman bizim kk milletimiz

    byk komularndan daha yksek biuygarla sahip olursa, ancak o zama

    ehlike savuturulmu olur!..

    Finler uzun yllar mill kltrlerinigelimesi ve ilerlemesi iin almla

    ve bugn birok Avrupa lkesinden dah

    ksek bir uygarlk derecesin

    ulamlardr. Artk byk ve k

    komularnn saldrsyla, zgrlk v

    bamszlklarn kaybetme tehlikesinde

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    104/363

    kurtulmulardr.

    Snelman, yeni yetien Fi

    aydnlarnn en gzel rneidir. O biavu gen retmen, din adam, avuka

    ve memurla birlikte halkn eitilmesi v

    eitimin yaygnlamas amacyla adet

    bir seferberlik ilan etmitir.

    te bu bir avu insan, aydnlara yl

    sesleniyorlard:

    _ Aydn olmak demek, modaya uygun

    elbise, apka giymek ve kolal gmle

    giyinmek demek deildir. Aydn kesim

    halkn beyni konumundadr. Halkm

    sizi iyi bir eitim aldktan sonra ykse

    bir gelir elde edesiniz, geceler

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    105/363

    elenesiniz diye sizi o konum

    getirmemitir. Byle olanlar gere

    aydn olamazlar. Onlar yozlamlardr.

    Eitim alm olanlarn tm mil

    dnceyi gelitirmeye, mill ruh

    uyandrmaya, mill iradey

    glendirmeye mecburdurlar.

    Kyllere, iilere, halkn a

    kesimlerine nasl daha iyi bir konum

    kselebileceklerini retiniz!..

    Halkmza var olmann deerin

    bilmeyi ve korumay retiniz. ora

    opraklarmzda her kylnn, he

    inin daha insanca, daha salkl, dah

    mutlu, daha aklc bir haya

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    106/363

    aayabileceklerini anlatnz!..

    Halkmza nasl almalar

    gerektiini retiniz!..Az maliyetli salkl konutlar nas

    apabileceklerini gsteriniz!..

    Kendilerinin ve ocuklarnsalklarn nasl koruyabileceklerin

    retiniz!..

    Mutlu bir aile hayatnn naskurulabileceini, kadnn erkee, erkei

    kadna nasl davranacan v

    ocuklarnn nasl terbiye edileceinanlatnz!..

    Halkmz, her ii zamannd

    apmaya, disiplinli ve dzenli almay

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    107/363

    altrnz!..

    Kendisinin ve bakalarnn hukukun

    gzetmesini retiniz!..Btn bunlarda halka bizzat kendini

    rnek olunuz!..

    Kendi aranzda ve halk illikilerinizde yol gsterici olunuz!

    Btn Suomiyi byk bir aile kabu

    ediniz. Btn lkeye de o gzle baknzUnutmaynz ki, en yoksul kmrc

    kantarc, hizmeti ve dul kadn, btn bi

    Fin milleti, sizin kardelerinizhemehrileriniz ve yurttalarnzdr.

    Bunlar eitmek ve uygarlkta dah

    kadim olan milletlerin arasna sokma

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    108/363

    sizin grevinizdir.

    Unutmaynz ki, halkn cehalet

    kabal, alkol dknl, hastalkloluu, sefaleti, kt ahlkl oluu, bt

    bunlarn hepsi sizin kendi utancnz v

    suunuzdur.

    te bir avu Fin retmeni, avukat

    memuru ve doktoru, aydnlara byl

    sesleniyorlar ve bu ynde yazla

    azyorlard. Bunlar arasnd

    almalar ve cokusuyla Snelmandaha

    ok ne kyordu. Kn sky denile

    kayakla, ilkbahar ve yazn ise kaykla

    kimi zaman da yaya olarak Finlandiyay

    bir utan bir uca dolaarak halk

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    109/363

    aydnlatmaya alyordu. Ormanlard

    ve ta ocaklarnda alan gen vey

    htiyar zeki insanlarla karlanc

    onlarla sohbet ediyor, kitaplar veriyor

    adreslerini alyor ve onlarla mutlak

    mektuplayordu.

    Snelman her gittii karanlk kede

    birka sorunu zmekten ger

    kalmyordu. lkenin iinde bulundu

    gerei zihinlere naketmey

    alyordu:

    _ Btn lkeyi sulamak iin birka

    dere yeterli gelmez. En cra yerler bile

    gl, pnar veya dere gibi su kaynan

    muhtatr. Milletin manevi susuzluu d

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    110/363

    buna benzer, her yerde milletin kan

    kana iebilecei taze pnarla

    bulunmaldr.

    Snelman, gittii her yerde rastlad

    zeki insanlar uyandryor, zihinlerin

    ayor ve onlarla yazyordu. Yazlan

    mektuplar sonradan baka insanlar

    ulat r l yordu. Snelman yazd

    mektuplarda kimini knyor, kimineys

    nasihat ederek yeni grevler veriyordu

    Bir yere gittii zaman evresine eiti

    gnlllerini topluyor ve onlarla sohbe

    ediyordu.

    _ Baknz, kenevirden nasl ip ve hala

    rlyor? nce ham kenevir liflerini al

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    111/363

    nce ip hlinde bkyorlar, sonra ipleri

    bir ksmn beraber bkp kaln ip

    ryorlar. Yine bu iplerden birkan

    bkerek de halat yapyorlar.

    Bizim iimiz de tpk byle

    Aydnlarn dank glerini bir aray

    oplayarak, iki milyonluk halkmz

    byk bir g hline getirmeliyiz.

    Snelman, yaz tatilinde evredek

    retmenleri bir merkezde toplayara

    ki- haftalk kurslar dzenliyordu

    Ancak ilk dnemler ilgi grmemit

    Kurslara yzn zerinde retme

    katlyordu.

    lkenin cra kelerinde btn k

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    112/363

    hizmet ederek yorgun de

    retmenlerin ou aslnd

    mesleklerinden memnun deillerd

    Kurslara isteksizce katlyorlard. Hatt

    bazlar Bu kurslar da nereden k

    bamza? retmenleri eitmey

    kalkmak da neyin nesi? diyerek site

    ediyorlard.

    Snelman bunlarn hepsini duyuyor

    ama kzmyordu. O, insanlara bir dokto

    gibi bakyordu. Hastalar tedavi etme

    gerekir. diyerek iinin inceliini ortay

    koyuyordu. Kurslarda yle sesleniyordlgn retmenlere:

    _ Aziz kardeler! Grevinizin n

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    113/363

    kadar ar ve yorucu olduun

    biliyorum. cra kelerde ne zorluklarl

    altnz ve abalarnzn hal

    arafndan gerektii ekild

    deerlendirilmediini de biliyorum

    Ekonomik durumunuzun hi iy

    olmadn da biliyorum. Ama n

    apalm?

    Asla unutmaynz ki, biz mille

    uyandrmak iin ktmz yolun hen

    bandayz. Bizler yeni eitim ordusunu

    ncleriyiz. Cehaletle mcadele ederke

    m zorluklara gs germek zorundayzlk zamanlar belki biz

    anlamayacaklardr. Fedakrlkla

    apmalyz. Belki iimizden kurbanla

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    114/363

    vereceiz. Bu zorunludur, kanlmas

    mknszdr.

    Ben sizleri fedakrla daveediyorum. Yalnzca kendini feda etmeye

    hazr olanlar aryorum.

    Afedersiniz, aka sylemestiyorum! Her meslekte olduu gib

    retmenler arasnda da mesleklerin

    abanc kimseler vardr. Bunlameslekte rak bile deildirler. Bunla

    retmenlik grevini hor gren mesa

    dknleridirler.

    Bylelerine dosta nerid

    bulunuyorum. Mesleklerini terk etsinler

    Kendilerine daha baka i arasnlar!

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    115/363

    Gitsinler, tccar olsunlar... Resm

    kurumlarda memur olsunlar...

    Gitsinler ki, daha canl daha ycruhlu insanlarn bulunmas gereke

    kutsal grevlere layk olanlar gelsin!..

    te, benim ricam zerine, lkemizien byk bilginleri sizlere beer, alta

    konferans vermeyi kabul ettiler. Onlar

    anlatacaklarndan yararlannz.

    Bu kurslardan okullarnz

    dndnz zaman, sizler d

    rencilerinize renme arzusun

    alaynz!..

    lkokul retmenlerinin o

    Snelmann szlerinden etkilenere

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    116/363

    evresinde kenetlendiler, cehalete kar

    mcadelede onun yardmcs oldular. B

    retmenlerin ou bilgilerini artrma

    in youn bir renme srecine atldla

    ve stadlarnn gsterdii yold

    rmeye baladlar.

    Bunlardan her biri, bir sre sonr

    lkede byk bir kltr ve uygarl

    kayna oluverdi. Ksa bir zaman sonr

    lkenin drt bir yannda nce bee

    onar, sonralar ise yzlerce byk-k

    Snelmanlartredi.

    Faka t Snelman sevgili Suomini

    uyandrlmasn sadece retmenlerde

    bekleyemezdi. Nerede memurlarn

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    117/363

    doktorlarn, tccarlarn toplandklarn

    haber alsa, oraya kouyor ve onlar

    ateli konumalar yapyordu:

    _ Halkmz unutmaynz!.. Sizle

    hepiniz, bu halkn arasndan yetitiniz

    Oysa imdi ne yapyorsunuz!? Bilgisi

    kardelerimizden kayor musunuz

    Yoksa halkmzn daha iyi bir konum

    kselmesi iin zmler mi dnyo

    sunuz? Halkmz uyandrmak ve kltre

    dzeyini ykseltmek iin nele

    apyorsunuz?

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    118/363

    Eitimci Memurlar

    1816 ylnda, Finlandiyann Rusyaylhak artlarndan olarak bu lkeye yen

    bir anayasa verilmiti ve Finlandiy

    Milli Meclisi yeni anayasa hkmleringre icra yapyordu. ar I. Alexandr

    aynlad bildirisinde Rusyan

    daresi altnda bulunan Finlandiyayverilen anayasaya, gerek kendisinin

    gerek de kendisinden sonrakileri

    sonsuza dek bal kalacan vadedereinelemiti.

    Bir keresinde Mill Meclisin al

    mnasebetiyle memurlar kongres

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    119/363

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    120/363

    kurtulduuna da memnun oluyorum. Be

    halkmn sve Devletinden deil, sve

    memurlarndan kurtuluunu selamlarm.

    Finlandiyadaki sveli memurla

    nasl adamlard? Bunlar hem Finlandiya

    hem de sve iin birer belaydlar.

    svelilerin kendi yurtlarndak

    memurlar zeki, drst, ve alka

    nsanlardr. Fakat bizim lkemizdekile

    byle deildi. sve Hkmeti de bi

    ok lkenin yapt hatay tekrarlyordu

    En yetenekli memurlarn merkeze v

    teki gzde ehirlere tayin ediyor

    uzaklara ve taraya ise memur snfn

    artklarn, ya da toplumun dknlerin

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    121/363

    gnderiyordu.

    Her millette olduu gibi baz kibar v

    sosyete sve ailelelerinde de markembel, beceriksiz, zararl, aptal, alkoli

    ve yozlam genler yetiiyordu. Bt

    okullardan kovulmu, hibir kam

    sektrne kabul edilmemi, iyerlerind

    bir i bulamam, kendi bana bir i

    utturamam, aslnda alma

    stemeyen bu genler, bir sre ail

    servetiyle idare ettikten sonr

    ailelelerinin torpiliyle lkemize memu

    olarak gnderilirdi.

    Bu ekilde lkemize gelmi ola

    1000, hatta 2000 sve memurunda

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    122/363

    artk ne beklemek gerekir, gerisini si

    dnn. ounluu Lise 2den ve 3te

    mezun olan bu yalanc, cahil ve ahlks

    memurlar, mesailerini devle

    dairelerinde deil, lks meyhanelerde v

    elence yerlerinde geirirlerdi.

    Bu memurlar almak istemezler v

    aslnda iten de anlamazlard

    Grevlerine kar ne kadar ilgisizlerse

    halka kar da o denli marur v

    kibirliydiler. Mesai saatlerinde kahve v

    sigara ierek, gazete okuyarak vey

    dostlaryla sohbet ederek ya dartarak zaman ldrrlerdi.

    Bir i iin kendilerine mracaa

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    123/363

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    124/363

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    125/363

    devlet dairesine kendi Fi

    memurlarmz yerletiriyoruz vey

    Finlandiyaya yerleen svelileri

    drst olanlarn seiyoruz.

    Bu zamann deerini biliniz

    Bulunduunuz kurumda, grev band

    daha ilk gnden balayarak yeni usuller

    uygulaynz. Eski ileyi biimini ter

    ediniz. Tamamen yeni ve gerek

    ntemleri deneyiniz. Bu yoz yneti

    biiminin devlet dairelerinde hibir iz

    kalmasn.

    Artk halk da bilsin ki memurlar

    halkn hizmetileridirler. iin siz

    mracaat edenlere, sknt veren sine

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    126/363

    muamelesi yapmayn.

    Elden geldiince ileri kolaylatrn

    zorlatrmayn. Herkese kar glezl ve iyi niyetli olun.

    Sonuta halk unu anlasn ki, eer bi

    sonulanmyorsa bu sizin yapmastemediinizden deil, yasal olara

    aplmas mmkn olmadndandr.

    Anlaynz ki, siz memurlar, halkeitmek hususunda retmenlerden aa

    deilsiniz!...

    Snelman anlaml bir glle soruyu yneltti:

    _ Kanunsuzluun en byk reticis

    kimlerdir, bilir misiniz?

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    127/363

    Sorusunu yine kendi cevaplad:

    _ Memurlarn ta kendisidir. Yasay

    uygulamakla ykml olanlardr. Halkaasalara itaat etmenin yollarn v

    arelerini memur retir.

    te bunun iin yeni FinlandiyDevleti iin sizden rica ediyorum

    Kanun adam olan sizler, halk kanunlar

    uyma konusunda eitiniz ki, halkt

    samimi adalet duygusu yer etsin!

    Bu konferans Snelmann ilk ve so

    konferans deildi. Gittii her yerdfrsat bulduka memurlar

    nlendirmeye alyordu. Sonut

    halkn memurlara kar gveni v

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    128/363

    saygs artt.

    Bir iki nesil sonra btnyle yeni bi

    Fin memurlar kadrosu meydana geldMemurlar kltrel olarak ve ahlke

    kseldiler. Tm dnyaya rnek olaca

    hizmetler gsterdiler.

    Bugn halk, kamu memurlarn

    varlyla gurur duymakta ve onlar

    hayranlkla izlemektedir.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    129/363

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    130/363

    saylyorlard.

    Suomi denilen Finlandiya, Ru

    egemenliine geince, Finler btn bkurumlar ele geirmek ve lkeni

    gerek sahipleri olabilmek ii

    mcadeleye giritiler. e k

    lerden baladlar. Kademeli olarak ilk

    orta ve yksek renim kurumlarnd

    sveli retmenlerin yerine Fi

    retmenler atanyordu. Bylece yava

    ava Finlerden, hkim, doktor v

    memur yetitirmeye baladlar.

    Kk Fin ordusu da millilemey

    balad. sveliler dneminde askerleri

    m Finlerden oluuyordu. Anca

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    131/363

    Bakomutanlk, Genelkurmay ve Komut

    Kurulu svelilerin elinde bulunuyordu

    Rtbelilerin askerlere kar tutumu d

    sve ordusunda olduu gibiydi.

    sveliler kahraman bir millettir

    Reformlar dneminde Gustov Adolf, ve

    Byk Petro zamannda XII. Kar

    sve ordusunun nn tm Avrupay

    aymlard. Ancak o dnemd

    svelilerin askeri gc aristokratlar

    elindeydi. lkede deta aske

    ailelerinden oluan zel bir imtiyazl

    snf meydana gelmiti. Bu snfa aolanlar memurlara, tccarlara, aydnlar

    ve tm halka tepeden bakyorlard

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    132/363

    Halkn evlad askerler, dayanlmas zo

    bir disipline tabi tutuluyordu.

    Komutanlar, eitim, resmi tren vkla hayatndan baka hibir eyl

    uramyorlard. Mesai d zamanlarn

    se iki ierek, kumar oynayarak vey

    dansl balolarla elencelerl

    geirirlerdi.

    ounun eitimi eksikti. Okulda

    ktktan sonra hi okumaya, aratr

    dnmeye ynelmezlerdi. Hibi

    oplumsal ve ulusal idealleri yoktu

    Yalnzca marurca kllarn

    akrdatmasn bilirlerdi.

    niformalar iinde srekli par

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    133/363

    harcamaktan baka ey bilmezlerd

    Dans salonlarnda dans etmekte stlerin

    oktu. ou zaten iki ve kumarda

    ban kaldrmazd. Askerlere kar

    srekli krc, kaba ve hatta zalimc

    davranrlard. Kendi deyimleriyle kl

    kzlerine aalayc baklarl

    epeden bakyorlard.

    Snelmann nclndeki gen Fi

    aydnlar orduya da gereken nem

    gsterdiler. zellikle ordudak

    askerlerin talim ve eitimiyl

    lgilenmeyi hedeflediler.

    Bunun sonucunda liselerin en gzd

    rencileri, hatta niversite renciler

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    134/363

    bile okullarndan mezun olduktan sonr

    askeri okullara girmeye, orduya mensup

    olmaya baladlar.

    5-6 yl, hatta 10 yl sren askerli

    hizmetleri srasnda bir yandan d

    bilimsel aratrmalarn kapsaml bi

    ekilde srdrdler.

    Snelman, bu genlerin sorunlarn ve

    skntlarn bilen en iyi bir eitimc

    olmutu ayn zamanda ve onlarn he

    rl ihtiyalarn karlamadan ger

    kalmyordu. Gerek konferanslarnda

    gerekse de yazlarnda srekli

    dnceleri alamaya alyordu:

    _ Grnte en uygar milletler bile

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    135/363

    henz hayatlarn bar ve huzur iind

    geirmek iin yksek bir uygarl

    dzeyine eriememilerdir. nsanl

    aratlnda var olan kin, intikam v

    vahet; azgn deniz dalgalarnn ala

    erlere saldrmas gibi, insanla

    arasnda da bakalarnn haklarna kar

    saldrlar halinde sryor.

    nsan ynlarndan canl kalele

    oluturur gibi ordularn glendire

    nsanlar kendilerini savunurlarken

    dnyamz kanlmaz bir ekilde kanl

    aknlklara, lgnlklara sahne oluyor.

    Askerlerini yurt savunmasnda sipe

    eden her ordu, kukusuz deerlidir

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    136/363

    Snrlara ynelik hizmet eden ordunu

    arkasnda milletin selameti, huzuru v

    bamszl yatmaktadr.

    Ordu, fedakr ve feragatkr bi

    dindarlar tarikat gibidir. Asker olmaya

    bizler, vatan savunmas iin oluturula

    canl kale duvarlarnn nemini gere

    gibi takdir edemiyomz. Bu duvarlar

    nasnda kullanlan her tula, her har

    canl birer insandr. Bu zerrelerde

    herbiri, gerektiinde bizim varlmz

    ve huzurumuzu salamak iin lmey

    hazrdrlar.

    Yolda, bir dkknda veya bir parkt

    askerlere rastlaynca saygyl

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    137/363

    selamlayp, onlara Aziz kardelerim

    sizler hep bizim selametimiz iin bu a

    grevi stlenmi bulunuyorsunuz. Alla

    ardmcnz olsun. demek isterim...

    Dnnz ltfen! Kladaki her bi

    asker, canl birer elmastr. Byle deerl

    varlklardan binlercesi her yl bir yerd

    oplanyor. Uzun bir sre yoruluyor

    pranyor, kendilerinden ok e

    veriyorlar. Bu kadar sre onlarda

    ararlandktan sonra, geldikleri yerler

    krlm ve izilmi elmaslar olarak ger

    gndermek ne zc bir eydir!..

    Bu szler zerine Snelmann manev

    rencileri olan gen Fin subaylar yl

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    138/363

    karlk verdiler:

    _ Bizim yeni ordumuz ruhen dir

    alkanlklaryla yeni, askerhizmetlerinin sonular itibariyle he

    adan yeni olmaldr. Yeni bir ruh ve

    dael sahibi olmutur ordumuz.

    Asker, klada beslenen bir ine

    deildir. Benim kk ve daha a

    ahsilli bir kardeimdir. Vatan Ana

    evladn tlim ve terbiye iin klay

    gndererek bizlere emanet etmitir.

    Askerler terhis olduktan sonra Vata

    Ana, subaylara, generallere soracakt

    elbet; Hangi evlatlarm ve nas

    etitirdiniz bakaym? Sizin elleriniz

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    139/363

    eslim ettiim yzbinlerce civanma n

    rettiniz, nasl eittiniz? diye.

    Subay, askerin yalnz kardei deildironun sadece aabeyi deildir, ayn

    zamanda retmenidir. Onun eitiminde

    sorumlu terbiyecisidir.

    Subay, askerlere kar birok ynde

    sorumludur: Askerin vcudu subay

    eline teslim edilmitir. Subay, onu

    salndan sorumludur.

    Askerin beyni subayn elin

    verilmitir. Zihninin almasndan v

    dnsel geliiminden sorumludur.

    Askerin kalbi de subaya verilmitir

    O, askerlerde gl bir kiilik meydan

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    140/363

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    141/363

    Bugne kadar Finlandiya halk

    arasnda kla kelimesinden nefretle s

    edilmiti. Eskiden bir yerde kabalk

    erbiyesizlik, kavga ve kargaa oldu m

    herkes;

    _ Efendiler, buras kla m?

    _ Sanki kla havas!

    _ Onun ahlkn kla bozmu.

    diyordu.Gen Fin subaylar artk bu szlerde

    nciniyorlar ve duymak istemiyorlar

    Yeni dnemin klas, baka bir klolacaktr! diyerek ant imilerdir.

    Biz klay bir halk okulun

    dntreceiz. Hatta bir niversit

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    142/363

    hline getireceiz. yle ki, her bir asker

    klada yaad gnleri yaam boyunc

    sevgi ve vgyle ansn; klada

    rendiklerini hayatnda baaryl

    uygulayarak gurur duysun.

    Klay yle bir hle getirmeliyiz k

    artk halkmz, aalayc szler yerine;

    _ Bereket versin, onu kla slah etti.

    _ O eitimini kladan ald._ Askerlii srasnda drst, atik

    alkan ve kibar olmay rendi... desi

    ve bu szler birer atasz olsun.Kla dzeninin ve askerlik hizmetini

    amalar bu ekilde ortaya konuldukta

    sonra, gen Fin subaylar bu amac

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    143/363

    ulamak iin en acil zmleri aramaya

    en iyi yntemleri uygulamaya baladlar

    Bundan sonra subaylar, askerlerkar izleyecekleri tutumu ve yntemler

    dikkatle dnmeye koyularak askerler

    kar eski davran biimlerin

    deitirdiler.

    sve egemenlii dneminde klala

    olduka pisti ve yaanlr gibi deild

    Havas pislikten kt kokuyordu

    Askerlerin niformalar dklyordu

    Bozuk yiyeceklerden ve kokmu

    emeklerden askerler zehirleniyor

    emeyenlerse a kalyordu. Rtb

    sralamasna gre onbalar, avular

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    144/363

    emenler dier askerlerin yiyeceinde

    ve snma aralarndan (battaniye, kaput

    v.b.) ksarlard. Askerleri hor grrle

    ve aalarlard. Klada en a

    kfrler bile gndelik konuma hlin

    gelmiti.

    Ama artk her ey temelde

    deimiti. Klalar temizlenmi

    duvarlar boyanm, baheye imle

    ekilmi, pencerelere ve avlu kelerin

    saks iekleri konulmu, pencereler

    perdeler ekilmi, kou girilerin

    paspaslar konulmutu. Askerler de hesabah banyo yaparak gne balyorlard

    evre ve vcut temizliinin yansr

    manevi temizlie de ahlak temizlie d

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    145/363

    dikkat edilir olunmutu.

    sve egemenlii dneminde hal

    arasnda kullanlan deyimler askerlerine berbat eyler olduklarna iyi rnektir

    _ sveli gibi krktk sarho!..

    _ sve askeri gibi svyor!..nceden askerler srekli sarhotu

    aza alnmayacak kfrler ediyorlard

    Askerler birbirlerine, subaylabirbirlerine, hatta generaller bil

    birbirlerine sverlerdi. Karlarndakin

    severken de, yererken de sverekonuurlard. ren ve uursu

    kfrlerdi hepsi de. Hi ekinmede

    ana-babaya, dine-imana, gnee-aya

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    146/363

    gkyzne ve doaya, akllarna gele

    her eye kfrler ediyorlard.

    Gen Fin subaylar klaya temizlimaddeleri getirttiler, askerleri

    emeklerden nce ve sonra sabu

    kullanmalarn saladlar. Temi

    havlular zimmetlendi ve her askere bire

    di fras ve macun datarak di

    emizliine nem vermeyi rettiler. Di

    emizliinden sonra dil temizliin

    dzgn ve kiifrsz konumay

    rettiler. Subaylarn kendileri de asl

    kt sz sylemiyor ve kfetmiyorlard.

    nceleri askerlere kaba ve ser

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    147/363

    davranlyorken, artk byle bir eye izi

    verilmiyordu. Ama hibir aalayc v

    kfrl sz sylemeden, kab

    davranmadan en kat disiplini

    erlemesini baardlar.

    Eskiden yalnzca askerler dei

    subaylar ve sekin ailelere mensu

    kiiler bile adi kavgalar, bar

    armay bir yiitlik ve adeta kl

    hayatnn vazgeilmez gereklerinde

    sayarlard. yle ki eit eit kfrle

    bilmekle vnrlerdi.

    Klay bambaka bir hl

    dntrmeyi baaran gen Fin subaylar

    yle diyorlard:

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    148/363

    _ Kla bizim aile ocamzdr. Oras

    bizim ibadet yerimizdir. Din adam ii

    mabedi, retmen iin okulu neyse bizi

    in de kla odur. Biz burada kadnla

    arasnda bulunduumuz zamankinde

    daha fazla edepli ve terbiyeli davranma

    zorundayz.

    Subaylar, davran ve szleriyl

    askerlere unlar telkin ediyorlard:

    Klay sarho meyhanesine vey

    kfr ortamna evirmeyiniz.

    Yerlere tkrmeyiniz.

    Demeleri kirletmeyiniz.

    Kfrl konuarak klann nezi

    havasn bozmaynz.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    149/363

    Dilinizi temiz tutunuz

    arkadalarnzn kulaklarn

    kirletmeyiniz.

    Kaba kfrlerle konumak, kpe

    ulumasndan daha ktdr.

    Kfr etmek medeniyetsizliibelirtisidir. Eer yiitliinizi gsterme

    stiyorsanz, bunun iin daha asi

    zmler bulunuz.

    Spor yapn, uzun metre yzmey

    ustaca gremeyi, yksek atlamay

    reniniz.

    Toplantlarda nezaket iinde olmay

    reniniz.

    Yararl kitaplar okuyunuz

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    150/363

    Okuduklarnz ve dinlediklerinizi iyic

    anlaynz.

    Bu ekilde gen subaylarn her biri iybirer eitimci oldular. Askeri tlimler n

    kadar ok zaman alrsa alsn, subaylar

    askerleri terbiye etmek iin her gn 1-

    saat bulabiliyorlard. Subaylar

    askerlere zel oyunlar, elenceler

    piyesler ve genel okuma geceler

    dzenliyorlard. Onlarla sohbetle

    aptklar gibi, eitli milletlere dai

    hikyeler ve nl kahramanlar

    iitliklerini anlatan kitaplaokutuyorlard.

    Projeksiyon aletiyle vatan tarihine v

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    151/363

    dier milletlerin tarihine ait emalar

    haritalar, manzaralar gstererek gene

    kltr konularnda bilgilendiriyorlard.

    Bundan baka askerlik hizmetin

    bitirip terhis olan erlere yurda nas

    hizmetlerinin dokunacaklarna dair s

    sk aklamalar yapyorlar, bu amal

    azlm kitaplar okutuyorlard.

    Subaylar unlar diyorlard:

    _ Geldiiniz yerlerde insanlar

    kstebekler gibi kovuklard

    ayorlard. Bunlar insanca yaaman

    ne demek olduunu ne grmler, n

    duymular, ne de kitaplard

    okumulardr.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    152/363

    Sizler de yleydiniz. O kstebekleri

    anna tekrar onlar gibi gidip kovuklar

    klacak olursanz, yazklar olsun size!.

    Sizler oraya yeni hayatn mjdeciler

    olarak gidiniz! O cra yerlerde yaaya

    nsanlarn ruhlarn uyandrnz.

    Oralarda yeni bir ordu kurunuz. B

    ordu bar, huzur, uygarlk ve alm

    ordusu olsun. eitli ordulard

    iitlikleriyle ne km

    kahramanlardan oluan taburlar vardr

    Onlar kendilerine lm taburu ismin

    akmlardr. Baka insanlar da yl

    diyor onlara. Bunlar, gerektiinde bir te

    asker kalncaya kadar lmeye yemi

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    153/363

    etmilerdir. Bunlar kahramandrlar.

    Vatan iin yaamak, lkeni

    lerlemiesi ve ykselmesi iin almada lke iin lmek kadar ereflidir!

    Topra nasl iliyor, buday nas

    ekip biiyorsunuz?Hayvanlardan ve ormanlardan nas

    ararlanyorsunuz?

    Erkekleriniz kadnlaryla nasgeiniyor?

    Analar ve babalar ocuklarn nas

    erbiye ediyorlar?imdi geliniz size, hayatlarn dah

    akllca dzenlemi toplumlard

    bunlarn nasl yapldn anlatalm:

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    154/363

    Niin herkes, ngiliz kumalarn

    Bohemya kristallerini, ekoslova

    camlarn, Felemenk (Hollanda) bal

    konservelerini, rlanda koyunlarn

    Fransz araplarn, Danimark

    ereyalarn, Bruxelles (Brksel

    dantellerini, Rus krklerini, sve

    mukavvalarn ve kibritlerini terci

    ediyor?

    nk bunlar o lkelerde en iyi bi

    ekilde retilmektedir. Sizler de bizi

    lkemizde byle kaliteli rnle

    meydana getirmek iin aln!..

    Btn bunlar kim yapacak?

    Kylerinizdeki kr kardelerinizin v

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    155/363

    babalarnzn gzlerini kim aacak?

    Bataklk ve ormanlklarn cr

    ksmlarna kadar gitmeyi kim gzalacak?

    Askerlerine bu uyarc v

    bilinlendirici sorular, ynelteretmen Subaylar, cevaplar yin

    kendileri veriyorlard:

    _ Sizler!.. En nce sizleapacaksnz. te o zaman aileleriniz

    kyleriniz, sizin vatan iin uzun ylla

    klada kalmanzdan dolay hibir e

    kaybetmemi olacaklar, aksine kazanl

    kacaklar. Onlardan aldklarnz kat ka

    onlara geri demi olacaksnz.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    156/363

    Sizler klaya ham bir madde olara

    geldiniz. imdi ilenmi bir elmas gib

    ve harikalar yaratan sihirbazlar gib

    memleketlerinize dnyorsunuz.

    Doann sanki hor grrcesine feyi

    ve bereketten mahrum brakt

    Finlandiya topraklarnda, gen Fi

    subaylar byk bir uygarlk gc

    oluyorlard. Byk bir fabrikan

    retimi gibi, lke iin akll, gl, canl

    nsanlar yetitiriyorlard.

    Askerler, artk kdemli arkadalarn

    sayyor ve seviyorlard. Askerli

    hizmetleri boyunca onlar

    gcendirmekten ve zmekte

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    157/363

    kanyorlard. Daha gsz ve ihmalk

    olan arkadalarnn davranlarn is

    kontrol altnda tutuyorlard.

    Terhis olduktan sonra ise ounlukl

    subaylaryla mektuplayorlard

    Askerlik gnlerini kranla anyorlar

    hayata atk yeni gzle ve daha canl

    bakmakta olduklarn bildiriyorlard

    lkenin kalknma hamlesiyle ilgi

    dnce ve hayallerini subaylarn

    anlatyor ve onlardan ne yapmalar

    gerektiini soruyorlard. Kendilerin

    baz kitaplar gndermelerini ya dgazete ve dergilere abone yapmalarn

    stiyorlard.

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    158/363

    En kk yerleim birimindek

    kulbelere varncaya dek, lkenin he

    eriyle kla arasnda samimi bir ba

    kurulmutu.

    Yediden yetmie hep birlikte, lkeni

    salkl bir kalknma ve uygarl

    kavumas iin tekilatlar kuruyorlard.

    Kla artk lke iin bir faci

    olmaktan km, hakkyla takdir edili

    olmutur.

    Anne-babalar, yaramaz ocuklarn

    eitmek iin artk unlar sylyorlard:

    _ u askerlik zamann gelse de art

    askere gitsen. Belki asker oca sen

    ola getirir!

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    159/363

    evredekiler ise onaylyordu:

    _ Elbette slah eder. Byle haylazlar

    hakkndan ancak kla gelir. Artbiliyoruz ki, kla bizim ocuklarmz

    bizden daha iyi terbiye etmesini biliyor.

    Yallar da onaylyorlard:_ Evet, nceleri gzlerimiz krm

    Feci bir hayat sryormuuz. krle

    olsun, imdiki genler hayat daha gzeve daha akllca dzenlemesin

    biliyorlar.

    Bu eklide bizzat klalar da bilgi vahlk ynnden ykselmitir. y

    mayann hamuru kabartmas gibi, kl

    da milleti bilgi ve ahlki ada

  • 8/10/2019 Beyaz Zambaklar Ulkesinde-Grigory Petrov

    160/363

    kseltmitir.

  • 8/10/2019 Beyaz