BEZPIECZNABEZPIECZNAANTYBIOTYKOTERAPIAANTYBIOTYKOTERAPIA

W CIĄŻY I LAKTACJIW CIĄŻY I LAKTACJI

Dr n. farm. Jacek SapaDr n. farm. Jacek SapaKATEDRA FARMAKODYNAMIKI UJ CMKATEDRA FARMAKODYNAMIKI UJ CM

37%

63%

LEKI STOSOWANE LEKI STOSOWANE U KOBIET W CIĄŻYU KOBIET W CIĄŻY

ANTYBIOTYKI ANTYBIOTYKI I CHEMIOTERAPEUTYKII CHEMIOTERAPEUTYKI

INNEINNEGRUPY LEKÓWGRUPY LEKÓW

CIĄŻA I ZMIANY FARMAKOKINETYKI ANTYBIOTYKÓWCIĄŻA I ZMIANY FARMAKOKINETYKI ANTYBIOTYKÓW

↑ objętości łożyskanaczyniowego

+↑ płynu

zewnątrzkomórkowego↓

↓↓ stężenia antybiotykustężenia antybiotykuwe krwiwe krwi

↑ przesączaniekłębuszkowe (ok. 40%)

↑ klirens kreatyniny (ok. 50%)↓

↑↑ eliminacji antybiotykueliminacji antybiotyku

↓↓ stężenia antybiotyku w surowicy krwi kobiety w ciążystężenia antybiotyku w surowicy krwi kobiety w ciąży++

standardowe dawkowaniestandardowe dawkowanie

NIESKUTECZNOŚĆ CHEMIOTERAPII W CIĄŻY ?!NIESKUTECZNOŚĆ CHEMIOTERAPII W CIĄŻY ?!

JEŻELI ISTNIEJE BEZWZGLĘDNA KONIECZNOŚĆJEŻELI ISTNIEJE BEZWZGLĘDNA KONIECZNOŚĆZASTOSOWANIA ANTYBIOTYKUZASTOSOWANIA ANTYBIOTYKU

U KOBIETY W CIĄŻYU KOBIETY W CIĄŻYI I

NIE MA PRZECIWWSKAZAŃNIE MA PRZECIWWSKAZAŃ

PENICYLINY lub CEFALOSPORYNYPENICYLINY lub CEFALOSPORYNYpozbawione działania nefrotoksycznego pozbawione działania nefrotoksycznego

ANTYBIOTYKI ANTYBIOTYKI ββ -LAKTAMOWE-LAKTAMOWEpenicyliny, cefalosporyny, cefamycyny, penicyliny, cefalosporyny, cefamycyny,

karbapenemy, monobaktamykarbapenemy, monobaktamy

praktycznie nie toksyczne praktycznie nie toksyczne dla matki i płodudla matki i płodu

przy prawidłowej czynności nerekprzy prawidłowej czynności nerekwiększość powinna być stosowanawiększość powinna być stosowana

w wyższych dawkach !w wyższych dawkach !

PENICYLINYPENICYLINYczynnik ryzyka czynnik ryzyka BB

NATURALNEbenzo- i fenoksy--metylopenicylina

IZOKSAZOLOWEdikloksacylinakloksacylina

AMINOPENICYLINYamoksycylina

KARBOKSYPENICYLINYkarbenicylina, tikarcylina

UREIDOPENICYLINYazlocylina, mezlocylina,

piperacylina

DOBRZE PENETRUJĄ PRZEZ BARIERĘ ŁOŻYSKOWĄDOBRZE PENETRUJĄ PRZEZ BARIERĘ ŁOŻYSKOWĄ – stężenia w krwi płoduporównywalne do matki

ok. < 25% przechodzi do mlekaok. < 25% przechodzi do mleka → ryzyko nadwrażliwości, drożdżycy,biegunki u noworodka

karbenicylina, tikarcylinakarbenicylina, tikarcylina, , ureidopenicylinyureidopenicyliny

ryzyko mielo-, hepato- i nefrotoksycznościryzyko mielo-, hepato- i nefrotoksyczności

stosowaniestosowanienależy ograniczyć do zakażeń zagrażających życiu !należy ograniczyć do zakażeń zagrażających życiu !

CEFALOSPORYNYCEFALOSPORYNY – czynnik ryzyka BB

I generacja

cefradyna, cefazolinacefradyna, cefazolina → nie wskazane w ciąży z niewydolnościąnerek i/lub wątroby

cefadroksyl cefadroksyl → zakażenia dróg moczowych w ciąży, nie wskazany w I trym.

cefaleksynacefaleksyna → w bezobjawowym bakteriomoczui zapaleniu pęcherza moczowego w II i III trym,

przeciwwskazany w I trym. !

CEFALOSPORYNYCEFALOSPORYNY – czynnik ryzyka BBII generacja

brak pełnych badań potwierdzającychbezpieczeństwo w ciąży

stosować jedynie w bezwzględniestosować jedynie w bezwzględniekoniecznych przypadkachkoniecznych przypadkach

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE – biegunki, rzekomobłoniastezapalenie jelit, nadkażenia drożdżakami, nudności,

wymioty, zwiększenie aktywności aminotransferazy, przejściowy zastój żółci, zaburzenia układu

krwiotwórczego

Cefoksytyna Cefoksytyna – przeciwwskazana w I trym.CefuroksymCefuroksym – w zapaleniu miedniczek nerkowych u kobiet

w ciąży

CEFALOSPORYNYCEFALOSPORYNY – czynnik ryzyka BB

III generacja

CefotaksymCefotaksym – nie wykazano działania teratogennegoi fetotoksycznego, przeciwwskazany w I trym.

CeftazidimCeftazidim – przeciwwskazany w I trym. , w II i IIItylko w bezwzględnie koniecznych przypadkach

CeftriaksonCeftriakson – stosowany w zakażeniach bezpośrednio zagrażających życiu.

Nie wykazuje działania embriotoksycznego,fetotoksycznego oraz teratogennego u zwierząt

CEFALOSPORYNY SĄ WYDZIELANE CEFALOSPORYNY SĄ WYDZIELANE DO MLEKA < 25 %DO MLEKA < 25 %

↓↓ryzyko działań niepożądanychryzyko działań niepożądanych

dla noworodkadla noworodkastosunkowo niewielkiestosunkowo niewielkie

Amerykańskie TowarzystwoAmerykańskie TowarzystwoPediatryczne dopuszczaPediatryczne dopuszcza

stosowanie stosowanie cefalosporyn I i II generacji cefalosporyn I i II generacji

matkom karmiącymmatkom karmiącym

KARBAPENEMYKARBAPENEMYimipenem

czynnik ryzyka DD

u ciężarnych małp :wymioty, biegunka,

poronienia !

stosowany jedyniestosowany jedyniew sytuacjach w sytuacjach zagrażającychzagrażających

życiu !!życiu !!

MONOBAKTAMYMONOBAKTAMYaztreonam

czynnik ryzyka BB

przechodzi przez łożyskodo krążenia płodu

nie wykazano działaniaembriotoksycznego

i teratogennegou zwierząt

niskie stężenie w mlekuniskie stężenie w mleku< 1%< 1%

ANTYBIOTYKI AMINOGLIKOZYDOWEANTYBIOTYKI AMINOGLIKOZYDOWEczynnik ryzyka czynnik ryzyka C C i i DD

OTOTOKSYCZNOŚĆ NEFROTOKSYCZNOŚĆ

uszkodzenie nerwu uszkodzenie nerwu słuchowego u płodu słuchowego u płodu

(głównie (głównie streptomycyną) streptomycyną)

ciąża i połóg

zmniejszonadystrybucja

aminoglikozydów

stężenieo ½ mniejsze

we krwi kobietyw ciąży

uszkodzenie nerekuszkodzenie nerekszczególnieszczególnie

przy łącznym stosowaniuprzy łącznym stosowaniuz cefalosporynami !!z cefalosporynami !!

ANTYBIOTYKI AMINOGLIKOZYDOWEANTYBIOTYKI AMINOGLIKOZYDOWE

amikacyna

gentamycyna

tobramycyna

zaburzeniazaburzenianerwowo-nerwowo-

-mięśniowe-mięśniowe

+ MgSO+ MgSO44

przed porodemprzed porodem

zatrzymanie oddechuzatrzymanie oddechuu noworodków !!!u noworodków !!!

ANTYBIOTYKI AMINOGLIKOZYDOWEANTYBIOTYKI AMINOGLIKOZYDOWElaktacjalaktacja

w znikomym stopniu w znikomym stopniu wchłaniają się z przewoduwchłaniają się z przewodu

pokarmowego noworodkówpokarmowego noworodków

niskie ryzyko toksycznego niskie ryzyko toksycznego działaniadziałania

w okresie karmieniaw okresie karmienia(nefro- i ototoksycznego)(nefro- i ototoksycznego)

Nie zalecane w okresie karmienia Nie zalecane w okresie karmienia →→ niszczenie flory jelitowejniszczenie flory jelitowej

niemowlątniemowląt →→ BIEGUNKI !!!BIEGUNKI !!!

ANTYBIOTYKI AMINOGLIKOZYDOWEANTYBIOTYKI AMINOGLIKOZYDOWE↓↓

stosować tylko wtedy gdy nie istniejestosować tylko wtedy gdy nie istniejeinna alternatywa terapeutyczna !!!inna alternatywa terapeutyczna !!!

GENTAMYCYNAGENTAMYCYNA →→ leczenie zagrażających życiu zakażeń leczenie zagrażających życiu zakażeń – – terapia monitorowana (10 terapia monitorowana (10 µµg/ml w surowicy)g/ml w surowicy)

NETILMYCYNANETILMYCYNA →→ słabsze działaniesłabsze działanieototoksyczne i nefrotoksyczneototoksyczne i nefrotoksyczne

SPEKTINOMYCYNASPEKTINOMYCYNA →→ rzeżączkarzeżączka

TOBRAMYCYNATOBRAMYCYNA →→ pałeczka ropy błękitnej, gronkowiec, pałeczka ropy błękitnej, gronkowiec,

pałeczka okrężnicy, dwoinka zapalenia płucpałeczka okrężnicy, dwoinka zapalenia płuc

ANTYBIOTYKI MAKROLIDOWEANTYBIOTYKI MAKROLIDOWEkategoria kategoria B (C)B (C)

↓↓działają bakteriostatyczniedziałają bakteriostatycznie

stanowią alternatywę dla pacjentekstanowią alternatywę dla pacjentekw ciąży uczulonych na penicylinyw ciąży uczulonych na penicyliny

orazoraz

są skuteczne w zakażeniach drobnoustrojamisą skuteczne w zakażeniach drobnoustrojamiatypowymi atypowymi

(Mycoplasma, Legionella, Chlamydia)(Mycoplasma, Legionella, Chlamydia)

ANTYBIOTYKI MAKROLIDOWEANTYBIOTYKI MAKROLIDOWE

PRZENIKANIE PRZEZPRZENIKANIE PRZEZ

BARIERĘ ŁOŻYSKOWĄ BARIERĘ ŁOŻYSKOWĄ (%)(%)

WYDZIELANIE DO WYDZIELANIE DO MLEKA (%)MLEKA (%)

AZITROMYCYNAAZITROMYCYNA SZYBKIE > 50

ERYTROMYCYNAERYTROMYCYNA 5-20 % > 50

JOSAMYCYNAJOSAMYCYNA W MAŁYCH ILOŚCIACH

DUŻE STĘŻENIE

KLARITROMYCYNAKLARITROMYCYNA BRAK DANYCH DUŻE ?

ROKSITROMYCYNAROKSITROMYCYNA DOBRZE BRAK DANYCH

SPIRAMYCYNASPIRAMYCYNA 30-50 % DUŻE STĘŻENIE

AZYTROMYCYNAAZYTROMYCYNA → dobra dystrybucja, wolna eliminacjazakażenia dróg moczowo-płciowych – Ureaplasma urealyticum,

Neisseria gonorrhoeae, Chlamydia trachomatis

NIE WYKAZANO EMBRIOTOKSYCZNEGO I TERATOGENNEGO NIE WYKAZANO EMBRIOTOKSYCZNEGO I TERATOGENNEGO DZIAŁANIA U ZWIERZĄT !DZIAŁANIA U ZWIERZĄT !

ERYTROMYCYNAERYTROMYCYNA → wzmaga nudności i wymioty ciężarnych !

estolan ERYTROMYCYNY → ryzyko żółtaczki cholestatycznej → przeciwwskazany u kobiet w przeciwwskazany u kobiet w

ciąży !!!ciąży !!!

KLARITROMYCYNAKLARITROMYCYNA → i czynny metabolit 14-hydroksyklaritromycyna – RYZYKO CRYZYKO C

↓PRZECIWWSKAZANA BEZWZGLĘDNIEPRZECIWWSKAZANA BEZWZGLĘDNIE

W I TRYMESTRZE CIĄŻY !!!W I TRYMESTRZE CIĄŻY !!!

działanie teratogenne u zwierząt !

↓• u małp – opóźnienie rozwoju wewnątrzmacicznego, • nieprawidłowości sercowo-naczyniowe u szczurów,

• rozszczep podniebienia u myszy

W MLEKUW MLEKU 75% stężenia w surowicy → terapiazakażeń połogowych – zapalenia gruczołu sutkowego

ROSITROMYCYNAROSITROMYCYNA → u kobiet w ciąży w zakażeniachChlamydia trachomatis

BRAK PEŁNYCH DANYCH KLINICZNYCH BRAK PEŁNYCH DANYCH KLINICZNYCH POTWIERDZAJĄCYCH BEZPIECZEŃSTWO POTWIERDZAJĄCYCH BEZPIECZEŃSTWO

STOSOWANIA W CIĄŻY !! STOSOWANIA W CIĄŻY !!

SPIRAMYCYNASPIRAMYCYNA → w leczeniu toksoplazmozy u kobietw ciąży – NIEWIELKA TOKSYCZNOŚĆ DLA PŁODU !NIEWIELKA TOKSYCZNOŚĆ DLA PŁODU !

WYSOKIE STĘŻENIE W MLEKU ! WYSOKIE STĘŻENIE W MLEKU ! →→ ryzyko dysbakterioz ryzyko dysbakteriozu noworodków !u noworodków !

ANTYBIOTYKI MAKROLIDOWEANTYBIOTYKI MAKROLIDOWElaktacjalaktacja

ogólnie - PRZECIWWSKAZANE ogólnie - PRZECIWWSKAZANE W CZASIE KARMIENIA !!!W CZASIE KARMIENIA !!!

KUMULACJA I DUŻE STĘŻENIE W MLEKU !

ryzyko zaburzenia flory saprofitycznejryzyko zaburzenia flory saprofitycznejjelit u noworodków !jelit u noworodków !

LINKOZAMIDY – LINKOZAMIDY – klindamycynaklindamycynaczynnik ryzyka – czynnik ryzyka – BB

↓↓przenika przez barierę łożyskową !przenika przez barierę łożyskową !

krążenie płodowe = 50% stężenia u matkikrążenie płodowe = 50% stężenia u matki

NIE WYKAZANO WAD WRODZONYCHNIE WYKAZANO WAD WRODZONYCHPO STOSOWANIU KLINDAMYCYNY !PO STOSOWANIU KLINDAMYCYNY !

KARMIENIE ZALECANE PO 24 GODZ. KARMIENIE ZALECANE PO 24 GODZ. OD ODSTAWIENIA LEKUOD ODSTAWIENIA LEKU

bo ryzyko u noworodka : reakcji uczuleniowych, biegunki bo ryzyko u noworodka : reakcji uczuleniowych, biegunki

i krwawień z przewodu pokarmowego !i krwawień z przewodu pokarmowego !

TETRACYKLINYTETRACYKLINYczynnik ryzykaczynnik ryzyka DD

↓↓przeciwwskazane w ciąży !!! przeciwwskazane w ciąży !!!

zwłaszcza II połowazwłaszcza II połowa

hipoplazja układu kostnego hipoplazja układu kostnego (zaburzenia wzrostu kości na długość, (zaburzenia wzrostu kości na długość,

niedorozwój szkliwa i zmiany zabarwienia zębów),niedorozwój szkliwa i zmiany zabarwienia zębów), zrost palców, zrost palców,

żółtaczka jąder podkorowych mózgu u płodużółtaczka jąder podkorowych mózgu u płodu

PRZECIWWSKAZANE W OKRESIE KARMIENIAPRZECIWWSKAZANE W OKRESIE KARMIENIA↓↓

PRZENIKAJĄ DO MLEKA – niedorozwój szkliwa, zaburzenia flory jelitowej, grzybice

CHLORAMFENIKOL CHLORAMFENIKOL

czynnik ryzykaczynnik ryzyka DDUSZKODZENIE SZPIKU KOSTNEGO : USZKODZENIE SZPIKU KOSTNEGO :

TROMBOCYTOPENIA, LEUKOPENIATROMBOCYTOPENIA, LEUKOPENIA

↓↓

dobrze przechodzi przez łożysko !dobrze przechodzi przez łożysko !

↓↓

APLAZJA SZPIKU U PŁODUAPLAZJA SZPIKU U PŁODU

ZAPAŚĆ SERCOWO-NACZYNIOWA U NOWORODKA ZAPAŚĆ SERCOWO-NACZYNIOWA U NOWORODKA (objaw „szarego dziecka”)(objaw „szarego dziecka”)

KARMIENIEKARMIENIE – – przeciwwskazanyprzeciwwskazany →→ upośledzenie upośledzenie czynności szpiku kostnegoczynności szpiku kostnego

ANTYBIOTYKI POLIPEPTYDOWEANTYBIOTYKI POLIPEPTYDOWEczynnik ryzyka czynnik ryzyka CC

POLIMYKSYNYPOLIMYKSYNYkolistyna

podana pozajelitowoprzechodzi do krążenia

płodu !↓

badania in vitro :abberacje chromosomów

limfocytówzaburzenia syntezy DNA

BEZWZGLĘDNIEBEZWZGLĘDNIEPRZECIWWSKAZANAPRZECIWWSKAZANA

W CIĄŻY I KARMIENIU !W CIĄŻY I KARMIENIU !

WANKOMYCYNAWANKOMYCYNA

U KOBIET W CIĄŻYU KOBIET W CIĄŻYJEDYNIE W SYTUACJACHJEDYNIE W SYTUACJACH

ZAGROŻENIAZAGROŻENIAŻYCIA !ŻYCIA !

ryzyko nefrotoksyczności !

PRZENIKA DO MLEKAPRZENIKA DO MLEKA↓

może zaburzać floręjelitową u noworodków !

FLUOROCHINOLONYFLUOROCHINOLONYczynnik ryzyka czynnik ryzyka CC i i DD

ciprofloksacyna, norfloksacyna, ofloksacyna, pefloksacynaciprofloksacyna, norfloksacyna, ofloksacyna, pefloksacyna

↓↓PRAWDOPODOBIEŃSTWO DZIAŁANIAPRAWDOPODOBIEŃSTWO DZIAŁANIA

TERATOGENNEGOTERATOGENNEGO

• uszkodzenie chrząstki stawowej u zwierzątuszkodzenie chrząstki stawowej u zwierzątw okresie rozwojowymw okresie rozwojowym

• hamowanie replikacji mitochondrialnego DNA ssakówhamowanie replikacji mitochondrialnego DNA ssaków

PRZECIWWSKAZANE U KOBIET W CIĄŻYPRZECIWWSKAZANE U KOBIET W CIĄŻYORAZ W OKRESIE KARMIENIA !ORAZ W OKRESIE KARMIENIA !

POCHODNE NITROFURANU POCHODNE NITROFURANU czynnik ryzyka czynnik ryzyka BB

nitrofurantoina, furazydynanitrofurantoina, furazydyna

niedokrwistość hemolityczna u płodu niedokrwistość hemolityczna u płodu w przypadku niedoboru w przypadku niedoboru

dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej u matkidehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej u matki

nie należy podawać matce karmiącejnie należy podawać matce karmiącejprzed ukończeniem przez niemowlęprzed ukończeniem przez niemowlę

1 mż. 1 mż. →→ ryzyko niedokrwistości hemolitycznejryzyko niedokrwistości hemolitycznej

u noworodkau noworodka

SULFONAMIDYSULFONAMIDYczynnik ryzyka czynnik ryzyka BB, , w okresie przedporodowymw okresie przedporodowym D D

z łatwością przenikają przez łożysko doz łatwością przenikają przez łożysko dopłodu we wszystkich okresach ciążypłodu we wszystkich okresach ciąży

stężenie we krwi płodu stężenie we krwi płodu →→ 70-90 % stężenia matczynego 70-90 % stężenia matczynego

podane krótkoprzed porodem

żółtaczka u noworodka

niedokrwistośćaplastyczna

hiperbilirubinemia hiperbilirubinemia → głównieu wcześniaków

zaburzenia krzepnięcia krwi noworodków

NIE NALEŻY STOSOWAĆ SULFONAMIDÓWNIE NALEŻY STOSOWAĆ SULFONAMIDÓWZWŁASZCZA w I i III trym.ZWŁASZCZA w I i III trym.

oraz w okresie karmienia piersiąoraz w okresie karmienia piersią

POCHODNE NITROIMIDAZOLUPOCHODNE NITROIMIDAZOLUmetronidazolmetronidazol – czynnik ryzyka – czynnik ryzyka BB

przeciwwskazany w I trymestrze ciążyprzeciwwskazany w I trymestrze ciążydziałanie mutagenne i karcynogenne dużychdziałanie mutagenne i karcynogenne dużych

dawek u gryzoni !dawek u gryzoni !

↓↓

może wywołać uszkodzenie OUN, układu krwiotwórczego, może wywołać uszkodzenie OUN, układu krwiotwórczego, zaburzenia czynności żołądka i jelit u płoduzaburzenia czynności żołądka i jelit u płodu

znacznie bezpieczniejsze jest stosowanie w ciąży miejscowo znacznie bezpieczniejsze jest stosowanie w ciąży miejscowo działających preparatów metronidazoludziałających preparatów metronidazolu

dobrze przenika do mleka matkidobrze przenika do mleka matki (20%) biegunki, (20%) biegunki,

gorzki smak gorzki smak →→ przerwać karmienie w czasie stosowania ! przerwać karmienie w czasie stosowania !

Leki przeciwgrzybiczeLeki przeciwgrzybicze stosowane stosowane u kobiet w ciążyu kobiet w ciąży

gryzeofulwina, flukonazol, flucytozyna, ketokonazol i gryzeofulwina, flukonazol, flucytozyna, ketokonazol i mikonazolmikonazol – –

kategoria kategoria CC duża toksyczność (m.in. działanie nefro-, mielo-, duża toksyczność (m.in. działanie nefro-, mielo-,

hepato-, neurotoksyczne), oraz stwierdzone działanie hepato-, neurotoksyczne), oraz stwierdzone działanie embriotoksyczne i teratogenne u zwierząt embriotoksyczne i teratogenne u zwierząt

doświadczalnychdoświadczalnych

natamycyna, nystatynanatamycyna, nystatyna (nie wchłaniająca się z przewodu (nie wchłaniająca się z przewodu pokarmowego, skóry i błon śluzowych),pokarmowego, skóry i błon śluzowych), miejscowo miejscowo

podawanapodawana amfoterycyna amfoterycyna orazoraz klotrimazol i terbinafina klotrimazol i terbinafina – – kategoria kategoria BB

unikać w I trymestrze ciążyunikać w I trymestrze ciąży

Infekcje w okresie ciążyInfekcje w okresie ciąży

NIEKORZYSTNYNIEKORZYSTNYWPŁYW NA ORGANIZMWPŁYW NA ORGANIZM

MATKI !MATKI !

RYZYKO RYZYKO USZKODZENIA USZKODZENIA

PŁODU !!!PŁODU !!!

BLASTOPATIEBLASTOPATIEEMBRIOPATIEEMBRIOPATIE

FETOPATIEFETOPATIE

ZAKAŻENIA BAKTERYJNE UKŁADU MOCZOWEGOZAKAŻENIA BAKTERYJNE UKŁADU MOCZOWEGO

pałeczki G(-) z rodziny pałeczki G(-) z rodziny EnterobacteriaceaeEnterobacteriaceae : : Escherichia coliEscherichia coli (80%)!,(80%)!,

Klebsiella, Serratia, Proteus, ProvidenciaKlebsiella, Serratia, Proteus, Providencia

Pseudomonas aeruginosaPseudomonas aeruginosa (warunki szpitalne) (warunki szpitalne)

ziarenkowce G(+): gronkowceziarenkowce G(+): gronkowce Staphylococcus saprophiticus, Staphylococcus saprophiticus, zakażenia szpitalne-zakażenia szpitalne- Enterococcus, Micrococcus Enterococcus, Micrococcus

CHEMIOTERAPEUTYK BĄDŹ ANTYBIOTYKCHEMIOTERAPEUTYK BĄDŹ ANTYBIOTYKNALEŻY DOBRAĆ NA PODSTAWIE BADANIANALEŻY DOBRAĆ NA PODSTAWIE BADANIA

BAKTERIOLOGICZNEGO MOCZU I ANTYBIOGRAMU !!BAKTERIOLOGICZNEGO MOCZU I ANTYBIOGRAMU !!

ZALECANE LEKI I RZUTU : ZALECANE LEKI I RZUTU : amoksycylina, cefaleksyna, nitrofurantoinaamoksycylina, cefaleksyna, nitrofurantoina

ZAKAŻENIA GRZYBICZEZAKAŻENIA GRZYBICZECZĘSTE U KOBIET W CIĄŻY STOSUJĄCYCH ANTYBIOTYKICZĘSTE U KOBIET W CIĄŻY STOSUJĄCYCH ANTYBIOTYKI

SZCZEGÓLNIE O ETIOLOGII SZCZEGÓLNIE O ETIOLOGII CandidaCandida

↑ estrogenów → ↑ glikogenu w środowisku pochwy sprzyjawzrostowi drożdżaków

estrogeny ułatwiają przyleganie drożdżaków do nabłonka pochwy

EKONAZOL KLOTRIMAZOL - BB

MIKONAZOL - CCNYSTATYNA - BB

TIOKONAZOL

LECZENIE LECZENIE DOPOCHWOWEDOPOCHWOWE

BAKTERYJNE ZAKAŻENIA POCHWYBAKTERYJNE ZAKAŻENIA POCHWYU KOBIET W CIĄŻYU KOBIET W CIĄŻY

Gardnerella vaginalis, Mycoplasma homonis, Mobilincus, Gardnerella vaginalis, Mycoplasma homonis, Mobilincus, BacteroidesBacteroides

↓↓ ↑↑ ryzyko ZUMryzyko ZUM

↑↑ ryzyko porodu przedwczesnegoryzyko porodu przedwczesnego

ANTYBIOTYKOTERAPIAANTYBIOTYKOTERAPIA

amoksycylina, metronidazol, klindamycynaamoksycylina, metronidazol, klindamycyna

weryfikacjaweryfikacjapo wykonaniu badania bakteriologicznegopo wykonaniu badania bakteriologicznego

i antybiogramu !i antybiogramu !

zmiany świadczące

o zakażeniu HSV

zmiany skórne u narodzonego dziecka świadczą o zakażeniu

dziecka przez matkę HSV

OPRYSZCZKA GENITALNAOPRYSZCZKA GENITALNAU KOBIET W CIĄŻYU KOBIET W CIĄŻY

odmatczyne odmatczyne zakażenie zakażenie

płodupłodu

w czasie poroduw czasie porodu→→ 85%85%

w życiu płodowymw życiu płodowym→→ 5-8%5-8%

po urodzeniupo urodzeniu→→ 8-10%8-10%

NASTĘPSTWA ZAKAŻENIA PŁODU LUB URODZONEGONASTĘPSTWA ZAKAŻENIA PŁODU LUB URODZONEGODZIECKA WIRUSAMI HSV-1 I HSV-2DZIECKA WIRUSAMI HSV-1 I HSV-2

INFEKCJAINFEKCJAWEWNĄTRZ-WEWNĄTRZ--MACICZNA-MACICZNA

zdrowe dziecko

poronienie

poródprzedwczesny

dziecko z objawamiwrodzonego

zakażenia HSV

TRANSMISJATRANSMISJAWIRUSA DO WIRUSA DO

PŁODUPŁODUWCZESNY ETAPWCZESNY ETAP

CIĄŻYCIĄŻY

OUNzapalenie mózgu

wodogłowiemałogłowie

wątrobamartwicazapalenie

uszkodzenieśledziony

płucoczu

zmiany skórne

ZAKAŻENIEZAKAŻENIEW CZASIEW CZASIEPORODUPORODU

LUBLUBPO NIMPO NIM

zmiany w jamieustnej

zmiany ocznezmiany skórne

zapaleniemózgu

płuczakażenierozsiane

ACYKLOWIRACYKLOWIR – czynnik ryzyka CC

łatwo przenika przez barieręłatwo przenika przez barieręłożyskową – 70 %łożyskową – 70 %

nie wykazano u zwierząt działanianie wykazano u zwierząt działaniateratogennegoteratogennego

duże dawki duże dawki →→ ryzyko uszkodzenia płodu ryzyko uszkodzenia płodu

przenika do mleka w stężeniuprzenika do mleka w stężeniuprzewyższającym stężenie u matki !przewyższającym stężenie u matki !

stosowany tylko w uzasadnionych przypadkachstosowany tylko w uzasadnionych przypadkach

PRZEZIĘBIENIEPRZEZIĘBIENIE

ETIOLOGIAETIOLOGIAWIRUSOWAWIRUSOWA

najczęściej !!!najczęściej !!!

LECZENIELECZENIEOBJAWOWEOBJAWOWE

ETIOLOGIAETIOLOGIABAKTERYJNABAKTERYJNA

Mycoplasma pneumoniaeMycoplasma pneumoniae

Makrolidy : erytromycyna, roksytromycyna, klarytromycyna,

azytromycyna

lubChinolony - (> 16 r.ż.)

lubDoksycyklina - (osoby dorosłe

oraz dzieci > 12 r.ż.)

??

katar

gorączka

bóle głowy

bóle mięśniowo-stawowe

kaszel

Nazwa leku

Kategoria ryzyka wg FDA w zależności

od okresu ciąży Trymestr

Przenikanie przez łożysko Zastosowanie w ciąży

I II III

ParacetamolParacetamol BB BB BB TakTak Lek przeciwbólowy z Lek przeciwbólowy z wyboruwyboru

Kwas acetylosalicylowy D D D Tak Przeciwwskazany z wyjątkiem

szczególnych wskazań **

Ibuprofen B B D Tak Stosować z zachowaniem środków ostrożności; nie

stosować w III trymestrze ciąży *Ketoprofen B B D Tak

Naproksen B B D Tak

** - zwiększona śmiertelność okołoporodowa, skaza krwotoczna u noworodków, zmniejszenie ich masy ciała, przedłużona ciąża i poród, działanie teratogenne

*- niedobór płynu owodniowego, przedwczesne zamknięcie przewodu tętniczego u płodu z następowym nadciśnieniem płucnym u noworodków, nefrotoksyczność, skaza krwotoczna u

płodu.

LekLekKategoria Kategoria

wg FDAwg FDA

Grupa lekuGrupa lekuPrzechodzi Przechodzi

przez przez łożyskołożysko

Zastosowanie Zastosowanie w ciążyw ciąży

ChlorfenaminaChlorfenamina BB PrzeciwhistaminowyPrzeciwhistaminowy ?? Lek z wyboruLek z wyboru

PseudoefedrynaPseudoefedryna BBSympatykomimetyk,Sympatykomimetyk,

zmniejsza przekrwieniezmniejsza przekrwienie ?? Lek z wyboruLek z wyboru

DekstrometorfanDekstrometorfan CC Nienarkotyczny Nienarkotyczny przeciwkaszlowyprzeciwkaszlowy ?? Wydaje się Wydaje się

bezpiecznybezpieczny

Difenhydramina B Przeciwhistaminowy, przeciwymiotny tak

Duże dawki- działanie podobne

do oksytocyny

Klemastyna B Przeciwhistaminowy ? nie

POSTĘPOWANIE PROFILAKTYCZNE W PRZYPADKUGRYPY

SZCZEPIENIA SZCZEPIENIA PROFILAKTYCZNEPROFILAKTYCZNE

BRAK PRZECIWWSKAZAŃBRAK PRZECIWWSKAZAŃDO SZCZEPIENIADO SZCZEPIENIAW II i III trymestrzeW II i III trymestrze

↓↓odporność po 7 dniachodporność po 7 dniach

Środki ostrożności podczas stosowania Środki ostrożności podczas stosowania antybiotyków i chemioterapeutyków w ciąży:antybiotyków i chemioterapeutyków w ciąży:

• w ciąży należy unikać w ciąży należy unikać samoleczeniasamoleczenia, w żadnym wypadku , w żadnym wypadku nie zażywać dostępnych leków bez porady lekarskiej nie zażywać dostępnych leków bez porady lekarskiej

lub farmaceutycznejlub farmaceutycznej

• nie stosować nie stosować co do których istnieje nawet minimalne podejrzenie o działanie teratogenne

• wybierać leki o dobrze poznanych mechanizmach działania i dużym wskaźniku terapeutycznym

• nie zalecać leków nowych, których farmakodynamika i kinetyka nie zostały wystarczająco poznane

• zalecać minimalne dawki efektywne leków przez możliwie najkrótszy okres czasu

Środki ostrożności podczas stosowania Środki ostrożności podczas stosowania antybiotyków i chemioterapeutyków w ciąży:antybiotyków i chemioterapeutyków w ciąży:

• unikać polipragmazji

• leczenie przewlekłe lekami o małym wskaźniku terapeutycznym powinno być prowadzone pod kontrolą stężenia leku we

krwi matki

• wnikliwie obserwować skutki leczenia u matki i płodu

• nie stosować leków o bardzo długim biologicznym okresie półtrwania (zwłaszcza u pacjentek z niewydolnością nerek)

• nie stosować leków znacznie kumulujących się w tkankach

• unikać preparatów stanowiących nowe połączenia substancji leczniczych

• nie stosować leków, które wcześniej wywoływały reakcje nadwrażliwości

NIE STOSOWANIE ŻADNYCH LEKÓWNIE STOSOWANIE ŻADNYCH LEKÓWW OKRESIE CIĄŻY !!!W OKRESIE CIĄŻY !!!

POGLĄD BŁĘDNYPOGLĄD BŁĘDNY

Niejednokrotnie choroba stanowiNiejednokrotnie choroba stanowiwiększe zagrożenie dla większe zagrożenie dla rozwijającego się płodu rozwijającego się płodu

niż racjonalna niż racjonalna farmakoterapia !!!farmakoterapia !!!