bÀi 1 tỔng quan vỀ thẨm ĐỊnh dỰ Áneldata3.neu.topica.vn/txdtkt03/giao...

21
Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án TXDTKT03_Bai1_v1.001516227 1 BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁN Hướng dẫn học Để học tốt bài này, sinh viên cần tham khảo các phương pháp học sau: Học đúng lịch trình của môn học theo tuần, làm các bài luyện tập đầy đủ và tham gia thảo luận trên diễn đàn. Đọc tài liệu: 1. Giáo trình Kinh tế đầu tư – Chương 10. 2. Luật đầu tư công (2014). 3. Luật đầu tư (2014). 4. Luật xây dựng (2014). 5. Nghị định 15/2014/NĐ-CP: Nghị định về đầu tư theo hình thức đối tác công tư. 6. Thông tư 109/2000/TT-BTC: Thông tư hướng dẫn chế độ thu, nộp và sử dụng lệ phí thẩm định đầu tư. Sinh viên làm việc theo nhóm và trao đổi với giảng viên trực tiếp tại lớp học hoặc qua email. Tham khảo các thông tin từ trang Web môn học. Nội dung Dự án đầu tư; Khái niệm và sự cần thiết của thẩm định dự án đầu tư; Mục đích, vai trò và yêu cầu của thẩm định dự án đầu tư; Căn cứ thẩm định dự án đầu tư; Thẩm quyền thẩm định dự án đầu tư; Thời gian thẩm định dự án đầu tư. Mục tiêu Kết thúc bài 1, sinh viên cần nắm rõ những nội dung sau: Phân biệt được các loại hình dự án đầu tư; Xác định được sự cần thiết phải thẩm định dự án trước khi tiến hành đầu tư; Hiểu được vai trò của thẩm định dự án đầu tư đối với từng chủ thể trong nền kinh tế; Phân biệt được thẩm quyền thẩm định dự án để xin quyết định đầu tư, xin cấp giấy chứng nhận đầu tư; Phân biệt được thẩm quyền thẩm định dự án và thẩm quyền thẩm định thiết kế cơ sở.

Upload: others

Post on 29-Aug-2019

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

TXDTKT03_Bai1_v1.001516227 1

BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁN

Hướng dẫn học

Để học tốt bài này, sinh viên cần tham khảo các phương pháp học sau:

Học đúng lịch trình của môn học theo tuần, làm các bài luyện tập đầy đủ và tham gia

thảo luận trên diễn đàn.

Đọc tài liệu:

1. Giáo trình Kinh tế đầu tư – Chương 10.

2. Luật đầu tư công (2014).

3. Luật đầu tư (2014).

4. Luật xây dựng (2014).

5. Nghị định 15/2014/NĐ-CP: Nghị định về đầu tư theo hình thức đối tác công tư.

6. Thông tư 109/2000/TT-BTC: Thông tư hướng dẫn chế độ thu, nộp và sử dụng lệ

phí thẩm định đầu tư.

Sinh viên làm việc theo nhóm và trao đổi với giảng viên trực tiếp tại lớp học hoặc

qua email.

Tham khảo các thông tin từ trang Web môn học.

Nội dung

Dự án đầu tư;

Khái niệm và sự cần thiết của thẩm định dự án đầu tư;

Mục đích, vai trò và yêu cầu của thẩm định dự án đầu tư;

Căn cứ thẩm định dự án đầu tư;

Thẩm quyền thẩm định dự án đầu tư;

Thời gian thẩm định dự án đầu tư.

Mục tiêu

Kết thúc bài 1, sinh viên cần nắm rõ những nội dung sau:

Phân biệt được các loại hình dự án đầu tư;

Xác định được sự cần thiết phải thẩm định dự án trước khi tiến hành đầu tư;

Hiểu được vai trò của thẩm định dự án đầu tư đối với từng chủ thể trong nền kinh tế;

Phân biệt được thẩm quyền thẩm định dự án để xin quyết định đầu tư, xin cấp giấy

chứng nhận đầu tư;

Phân biệt được thẩm quyền thẩm định dự án và thẩm quyền thẩm định thiết kế cơ sở.

Page 2: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Tình huống dẫn nhập

Dự án cầu Nhật Tân

Dự án cầu Nhật Tân được khởi công xây dựng ngày 7/3/2009 và khánh thành ngày 04/01/2015.

Dự án do Ban quản lý dự án 85 – Bộ Giao thông vận tải làm đại diện chủ đầu tư. Đơn vị triển

khai thực hiện dự án là nhà thầu Nhật Bản IHI Sumitomo Mitsui.

Dự án được xây dựng bắt đầu từ phường Phú Thượng (Tây Hồ) đến đường Nam Hồng (Đông

Anh) với chiều dài 3,7km.

Tổng vốn đầu tư của dự án là 13.600 tỷ đồng. Nguồn vốn đầu tư của dự án được huy động từ vốn

vay từ Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản – JICA và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam.

Nguồn vốn cho công tác giải phóng mặt bằng và những cơ sở hạ tầng tái định cư là nguồn vốn

ngân sách của UBND TP. Hà Nội.

1. Dự án cầu Nhật Tân thuộc nhóm dự án nào?

2. Thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư dự án cầu Nhật Tân thuộc cơ

quan có thẩm quyền nào?

3. Thẩm quyền thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn cho dự án cầu

Nhật Tân thuộc cơ quan có thẩm quyền nào?

4. Thẩm quyền thẩm định dự án cầu Nhật Tân thuộc cơ quan nào?

5. Thẩm quyền thẩm tra thiết kế cơ sở của dự án thuộc cơ quan quản lý

chuyên ngành nào?

Page 3: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

TXDTKT03_Bai1_v1.001516227 3

1.1. Dự án đầu tư

1.1.1. Khái niệm

Dự án đầu tư có thể được xem xét từ nhiều góc độ

khác nhau:

Theo Luật đầu tư năm 2014: Dự án đầu tư là tập

hợp các đề xuất bỏ vốn trung và dài hạn để tiến

hành các hoạt động đầu tư trên địa bàn cụ thể,

trong khoảng thời gian xác định.

Về mặt hình thức: dự án đầu tư là một tập hồ sơ tài

liệu trình bày một cách chi tiết và có hệ thống các hoạt động và chi phí theo một kế

hoạch chặt chẽ nhằm đạt được những kết quả và thực hiện được những mục tiêu

nhất định trong tương lai.

Xét trên góc độ quản lý: dự án đầu tư là một công cụ quản lý việc sử dụng vốn, vật

tư, lao động để tạo ra các kết quả tài chính, kinh tế xã hội trong một thời gian dài.

Xét về mặt nội dung: dự án đầu tư là tổng thể các hoạt động và chi phí cần thiết,

được bố trí theo một kế hoạch chặt chẽ với lịch thời gian và địa điểm xác định để

tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những cơ sở vật chất nhất định nhằm thực hiện

những mục tiêu trong tương lai.

1.1.2. Đặc trưng của dự án đầu tư

Dự án đầu tư có những đặc trưng cơ bản sau:

Dự án có mục đích, mục tiêu rõ ràng.

Dự án có chu kỳ phát triển riêng và thời gian tồn tại hữu hạn.

Dự án có sự tham gia của nhiều bên như: chủ đầu tư, nhà thầu, cơ quan quản lý

nhà nước, tổ chức cung cấp dịch vụ đầu tư, nhà tài trợ vốn.

Sản phẩm của dự án mang tính đơn chiếc, độc đáo.

Môi trường hoạt động của dự án là “va chạm” và có sự tương tác phức tạp.

Dự án có tính bất định và độ rủi ro cao.

1.1.3. Phân loại dự án đầu tư

Có rất nhiều tiêu thức phân loại dự án tùy thuộc vào mục đích quản lý. Dưới đây là

một số cách thức phân loại dự án mà hiện nay đang được sử dụng để quản lý và nâng

cao hiệu quả của các hoạt động đầu tư trong nền kinh tế.

1.1.3.1. Theo nguồn vốn đầu tư

Căn cứ vào nguồn hình thành vốn đầu tư của dự án có thể phân thành:

Dự án đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư công: là dự án đầu tư sử dụng một trong

những nguồn vốn: vốn ngân sách Nhà nước, vốn công trái quốc gia, vốn trái phiếu

Chính phủ, vốn trái phiếu chính quyền địa phương, vốn hỗ trợ phát triển chính

thức (ODA) và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài, vốn tín dụng đầu tư

phát triển của Nhà nước, vốn từ nguồn thu để lại cho đầu tư nhưng chưa đưa vào

Page 4: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

4 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

cân đối ngân sách nhà nước, các khoản vốn vay khác của ngân sách địa phương để

đầu tư.

Dự án đầu tư bằng các nguồn vốn khác: là những dự án huy động vốn từ nguồn vốn

như vốn vay thương mại; vốn liên doanh, liên kết; vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài;

vốn huy động trên các thị trường tài chính (trong nước, quốc tế); vốn tư nhân…

Việc xác định rõ nguồn huy động vốn của dự án sẽ cho thấy được tình hình huy động

vốn và vai trò của từng nguồn vốn đối với việc thực hiện dự án đầu tư. Đồng thời, xác

định được cách thức quản lý dự án đối với mỗi nguồn huy động vốn đó. Cụ thể, đối

với các dự án đầu tư công hiện nay được quản lý theo Luật đầu tư công, còn các dự

án sử dụng nguồn vốn khác được quản lý theo Luật đầu tư.

1.1.3.2. Theo mức độ quan trọng và quy mô của dự án

Căn cứ theo tiêu thức phân loại này thì dự án đầu tư được phân thành 4 nhóm dự án:

dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A, dự án nhóm B, dự án nhóm C.

Dự án quan trọng quốc gia là dự án đầu tư độc lập hoặc cụm công trình liên kết

chặt chẽ với nhau thuộc một trong các tiêu chí dưới đây:

Sử dụng vốn đầu tư công từ 10.000 tỷ đồng trở lên;

Ảnh hưởng lớn đến môi trường hoặc tiềm ẩn khả năng ảnh hưởng nghiêm

trọng đến môi trường, bao gồm:

Nhà máy điện hạt nhân;

Sử dụng đất có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng đất vườn quốc gia, khu

bảo tồn thiên nhiên, khu bảo vệ cảnh quan, khu rừng nghiên cứu, thực

nghiệm khoa học từ 50 héc ta trở lên; rừng phòng hộ đầu nguồn từ 50 héc ta

trở lên; rừng phòng hộ chắn gió, chắn cát bay, chắn sóng, lấn biển, bảo vệ

môi trường từ 500 héc ta trở lên; rừng sản xuất từ 1.000 héc ta trở lên;

Sử dụng đất có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa nước từ hai vụ

trở lên với quy mô từ 500 héc ta trở lên;

Di dân tái định cư từ 20.000 người trở lên ở miền núi, từ 50.000 người trở lên ở

các vùng khác;

Dự án đòi hỏi phải áp dụng cơ chế, chính sách đặc biệt cần được Quốc hội

quyết định.

Dự án nhóm A, nhóm B, nhóm C

Nhóm dự án

TT Lĩnh vực đầu tư Nhóm

A

Nhóm

B

Nhóm

C

Dự án tại địa bàn có di tích quốc gia đặc biệt;

Dự án tại địa bàn đặc biệt quan trọng đối với

quốc gia về quốc phòng, an ninh theo quy định

của pháp luật về quốc phòng, an ninh;

Dự án thuộc lĩnh vực bảo vệ quốc phòng, an

ninh có tính chất bảo mật quốc gia;

1

Dự án sản xuất chất độc hại, chất nổ;

Bất kể

quy mô

vốn là

bao

nhiêu

Page 5: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

TXDTKT03_Bai1_v1.001516227 5

Dự án hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất;

Giao thông bao gồm cầu, cảng biển, cảng sông,

sân bay, đường sắt, đường quốc lộ;

Công nghiệp điện;

Khai thác dầu khí;

Hóa chất, phân bón, xi măng;

Chế tạo máy, luyện kim;

Khai thác, chế biến khoáng sản;

2

Xây dựng khu nhà ở;

> 2300

tỷ đồng

Từ 120

tỷ đồng

đến

dưới

2.300 tỷ

đồng

< 120 tỷ

đồng

Giao thông;

Thủy lợi;

Cấp thoát nước và công trình hạ tầng kỹ thuật;

Kỹ thuật điện;

Sản xuất thiết bị thông tin, điện tử;

Hóa dược;

Sản xuất vật liệu;

Công trình cơ khí;

3

Bưu chính, viễn thông;

> 1.500

tỷ đồng

Từ 80 tỷ

đồng

đến

dưới

1.500 tỷ

đồng

< 80 tỷ

đồng

Sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng

thủy sản;

Vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên;

Hạ tầng kỹ thuật khu đô thị mới;

4

Công nghiệp;

> 1000

tỷ đồng

Từ 60 tỷ

đồng

đến

dưới

1.000 tỷ

đồng

< 60 tỷ

đồng

Y tế, văn hóa, giáo dục;

Nghiên cứu khoa học, tin học, phát thanh,

truyền hình;

Kho tàng;

Du lịch, thể dục thể thao;

5

Xây dựng dân dụng.

> 800 tỷ

đồng

Từ 45 tỷ

đồng

đến

dưới

800 tỷ

đồng

< 45 tỷ

đồng

Cách thức phân loại theo tiêu chí trên hiện đang được sử dụng để tiến hành phân cấp

việc ra quyết định đầu tư đối với từng nhóm dự án.

1.1.3.3. Theo tính chất đầu tư

Dự án có cấu phần xây dựng là dự án đầu tư: xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp, mở

rộng dự án đã đầu tư xây dựng, bao gồm cả phần mua tài sản, mua trang thiết bị

của dự án;

Dự án không có cấu phần xây dựng là dự án mua tài sản, nhận chuyển nhượng

quyền sử dụng đất, mua, sửa chữa, nâng cấp trang thiết bị, máy móc và dự án khác.

1.1.3.4. Theo lĩnh vực đầu tư

Căn cứ vào lĩnh vực đầu tư dự án đầu tư có thể phân thành:

Dự án đầu tư vào lĩnh vực giao thông vận tải: là những dự án đầu tư xây dựng các

công trình giao thông đường bộ hoặc đường thủy; các hoạt động đầu tư duy tu bảo

dưỡng phát triển hệ thống giao thông.

Page 6: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

6 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Dự án đầu tư vào lĩnh vực nông – lâm – ngư – diêm nghiệp: là những dự án đầu tư

phát triển ngành trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, trồng rừng, thủy lợi, sản xuất muối

và phát triển nông thôn…

Dự án đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp: là những dự án đầu tư vào các ngành như

cơ khí; luyện kim; điện; năng lượng mới; năng lượng tái tạo; dầu khí; hoá chất

(bao gồm cả hoá dược); vật liệu nổ công nghiệp; khai thác khoáng sản; công

nghiệp tiêu dùng; công nghiệp thực phẩm; công nghiệp chế biến khác.

Dự án đầu tư vào lĩnh vực xây dựng: là những dự án đầu tư xây dựng các công

trình nhà ở; công sở; hạ tầng kỹ thuật đô thị…

Mỗi dự án đầu tư vào một ngành hoặc lĩnh vực sẽ do một cơ quan quản lý chuyên

ngành của Nhà nước quản lý về mặt chuyên môn đối với lĩnh vực đầu tư đó. Việc phân

loại dự án theo tiêu chí này sẽ giúp xác định được cơ quan chuyên môn nào chịu trách

nhiệm xem xét và thẩm định thiết kế kỹ thuật của dự án đầu tư đó.

1.1.4. Chu kỳ của dự án đầu tư

Chu kỳ của dự án đầu tư là các giai đoạn mà dự án phải trải qua từ khi dự án mới chỉ

là ý tưởng cho đến khi dự án hoàn thành và chấm dứt hoạt động.

Dự án đầu tư trải qua 3 giai đoạn chính sau:

1.1.4.1. Giai đoạn chuẩn bị đầu tư

Là giai đoạn nghiên cứu và thiết lập dự án đầu tư. Giai đoạn này gồm 2 bước

công việc:

Soạn thảo dự án/Lập dự án.

Đánh giá và quyết định lựa chọn dự án/Thẩm định dự án.

Kết quả của giai đoạn chuẩn bị đầu tư là: bản dự án đầu tư đã được cấp có thẩm

quyền quyết định đầu tư xem xét & phê duyệt kèm theo “Quyết định đầu tư” hoặc

“Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư”.

1.1.4.2. Giai đoạn thực hiện đầu tư

Là giai đoạn thi công xây dựng công trình hoặc mua sắm, lắp đặt máy móc thiết bị.

Thực hiện đầu tư

Vận hành các

kết quả đầu tư

Chuẩn bị đầu tư

Page 7: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

TXDTKT03_Bai1_v1.001516227 7

Các bước công việc cần thực hiện:

Thứ nhất, hoàn tất các thủ tục để triển khai thực

hiện dự án.

Lập hồ sơ xin giao đất hoặc thuê đất.

Xin giấy phép xây dựng.

Xin giấy phép khai thác tài nguyên.

Đền bù giải phóng mặt bằng…

Thứ hai, tổ chức đấu thầu tuyển chọn tư vấn và các nhà thầu (tư vấn khảo sát, thiết

kế, giám định kỹ thuật và chất lượng công trình; nhà thầu thi công; nhà thầu cung

cấp thiết bị) theo luật đấu thầu.

Thứ ba, thi công xây dựng công trình, lắp đặt máy móc thiết bị.

Thi công xây dựng công trình.

Lắp đặt máy móc thiết bị.

Kiểm tra việc thực hiện các hợp đồng.

Quản lý về mặt kỹ thuật, chất lượng thiết bị, chất lượng xây dựng.

Thứ tư, chạy thử, nghiệm thu và đưa vào sử dụng.

Kết quả của giai đoạn thực hiện đầu tư là:

Các công trình xây dựng đã hoàn thành.

Máy móc thiết bị đã được lắp đặt.

Công nhân đã được đào tạo để có thể vận hành dự án.

1.1.4.3. Giai đoạn vận hành các kết quả đầu tư

Là giai đoạn dự án đi vào sản suất kinh doanh hoặc cung cấp các hoạt động dịch vụ.

Giai đoạn này có thể chia ra làm 3 giai đoạn:

Sử dụng chưa hết công suất dự án.

Công suất dự án ở mức cao nhất.

Công suất giảm dần và đi đến thanh lý ở cuối đời dự án.

Kết quả: Sản phẩm – dịch vụ được sản xuất và cung cấp, có thu để bù lại chi phí đã

bỏ ra và có lợi nhuận.

1.2. Thẩm định dự án đầu tư

1.2.1. Khái niệm và sự cần thiết của thẩm định dự án

Thẩm định dự án đầu tư là việc tổ chức xem xét đánh giá một cách khách quan,

khoa học và toàn diện các nội dung cơ bản có ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng

thực hiện và hiệu quả của dự án để từ đó ra quyết định đầu tư, cho phép đầu tư

hoặc tài trợ vốn cho dự án.

Sự cần thiết của thẩm định dự án đầu tư

Dự án đầu tư cần phải được thẩm định đề cập đến ở đây chính là các dự án đầu tư

Page 8: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

8 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

phát triển. Hoạt động đầu tư phát triển lại có một vai trò quan trọng đối với sự phát

triển của một quốc gia, là một lĩnh vực hoạt động nhằm tạo ra và duy trì sự hoạt

động của các cơ sở vật chất kỹ thuật của nền kinh tế. Đối với các cơ sở sản xuất

kinh doanh dịch vụ, hoạt động đầu tư là một bộ phận trong hoạt động sản xuất

kinh doanh nhằm tăng thêm cơ sở vật chất kỹ thuật mới, duy trì sự hoạt động của

cơ sở vật chất kỹ thuật hiện có và là điều kiện để phát triển sản xuất kinh doanh,

dịch vụ của các doanh nghiệp.

Dự án đầu tư phát triển cần thiết phải thẩm định trước khi tiến hành đầu tư bởi

những lý do sau:

Thứ nhất, dự án đầu tư phát triển có những đặc điểm rất khác biệt so với các

dự án đầu tư khác như:

Dự án đầu tư phát triển thường đòi hỏi một lượng vốn đầu tư rất lớn và số

vốn đó sẽ nhằm ứ động trong suốt quá trình đầu tư. Việc quyết định đầu tư

sai lầm vào dự án có thể làm lãng phí, thất thoát một lượng vốn đầu tư rất

lớn. Đồng thời, việc quyết định đầu tư sai lầm vào một dự án cũng có thể

làm mất rất nhiều cơ hội đầu tư vào các dự án khác có khả năng sinh lời tốt

hơn. Chính vì vậy, trước khi quyết định đầu tư vào một dự án, cần phải cân

nhắc rất kỹ càng. Việc cân nhắc kỹ càng chính là việc cần phải thẩm định

dự án trước khi tiến hành đầu tư.

Thời gian để triển khai thực hiện một dự án

đầu tư phát triển thường rất dài. Do vậy, dự

án đầu tư thường gặp rất nhiều rủi ro. Để

hạn chế rủi ro và nâng cao hiệu quả đầu tư

vào dự án cần phải xem xét, cân nhắc và

lường trước các rủi ro khi đầu tư vào dự án.

Việc cân nhắc, xem xét trước khi tiến hành

đầu tư chính là việc cần phải thẩm định dự

án trước khi tiến hành.

Kết quả và hiệu quả của dự án đầu tư sẽ chịu ảnh hưởng của nhiều các yếu

tố không ổn định của tự nhiên, kinh tế xã hội. Trong các yếu tố đó, có

những yếu tố tác động đến dự án là yếu tố thuận lợi, có những yếu tố tác

động đến dự án là bất lợi. Để tận dụng tốt các yếu tố thuận lợi nhằm tạo cơ

hội cho dự án và hạn chế yếu tố bất lợi nhằm giảm thiểu rủi ro đối với dự

án trước khi tiến hành, cần thiết phải cân nhắc rất thận trọng trước khi triển

khai dự án hay chính phải thẩm định dự án trước khi tiến hành.

Thành quả của các dự án đầu tư phát triển có gắn với hoạt động xây dựng

sẽ hoạt động ở ngay nơi được tạo dựng và khai thác. Việc lựa chọn sai lầm

địa điểm đối với những dự án này sẽ có thể ảnh hưởng rất lớn đến chất

lượng của của dự án. Do vậy, phải cân nhắc và thẩm định rất kỹ địa điểm

thực hiện dự án trước khi tiến hành.

Thành quả của các dự án đầu tư phát triển sẽ để lại những giá trị sử dụng

lâu dài nhưng cũng có thể để lại những hậu quả nặng nề nếu ra quyết định

đầu tư sai lầm. Chính vì vậy, cần thiết phải thận trọng trước khi thực hiện

các dự án đầu tư phát triển để tránh những tác hại nặng nề có thể xảy ra đối

Page 9: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

TXDTKT03_Bai1_v1.001516227 9

với nền kinh tế và nhà đầu tư. Việc thận trọng trước khi tiến hành đầu tư

chính là dự án sau khi được lập cần phải được thẩm định khách quan để

đánh giá lại một lần nữa hiệu quả dự án trước khi đầu tư.

o Thứ hai, khắc phục tính chủ quan của công tác lập dự án. Cụ thể:

Dự án được lập có thể mang quan điểm chủ quan của nhà đầu tư: nhà đầu

tư dự án có thể sẽ cố gắng lập ra những dự án mà bề ngoài có tính khả thi

cao để thuyết phục các cơ quan có thẩm quyền cấp phép đầu tư cho dự án

hoặc thuyết phục ngân hàng phê duyệt vốn vay cho dự án. Vì vậy, việc

kiểm tra nhằm xác định lại sự cần thiết phải đầu tư vào dự án cũng như tính

khả thi của dự án là cần thiết để đảm bảo lợi ích cho nền kinh tế cũng như

cho các bên có liên quan đến dự án.

Dự án được lập có thể có những sai sót xảy ra. Vì vậy, việc kiểm tra nhằm

phát hiện những sai sót xảy ra trong quá trình lập dự án là cần thiết để đảm

bảo tính chính xác của dự án.

1.2.2. Mục đích, vai trò và yêu cầu của thẩm định dự án đầu tư

1.2.2.1. Mục đích

Việc thẩm định dự án nhằm bác bỏ các dự án tồi và lựa chọn những dự án có tính khả

thi cao thông qua việc:

Đánh giá tính hợp lý, hợp pháp, hợp lệ của dự án.

Đánh giá hiệu quả của dự án trên cả 2 góc độ: hiệu quả về tài chính và hiệu quả

kinh tế xã hội của dự án.

Đánh giá khả năng triển khai thực hiện dự án.

1.2.2.2. Vai trò của thẩm định dự án đầu tư

Đối với Nhà nước

Với chức năng là cơ quan quản lý, điều phối và

giám sát các hoạt động đầu tư trong nền kinh tế thì

việc thẩm định dự án có một vai trò rất quan trọng

đối với các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Cụ

thể vai trò của thẩm định dự án đầu tư đối với Nhà

nước như sau:

o Giúp cho Nhà nước kiểm tra, kiểm soát sự tuân thủ theo pháp luật của dự án.

o Giúp Nhà nước đánh giá được tính hợp lý, khả thi và hiệu quả của dự án trên

góc độ toàn bộ nền kinh tế – xã hội.

o Giúp Nhà nước xác định được rõ những mặt lợi, mặt hại của dự án để có biện

pháp khai thác, khống chế, đảm bảo lợi ích quốc gia, pháp luật và quy ước

quốc tế.

Tất cả những vai trò trên của việc thẩm định dự án đối với Nhà nước sẽ giúp cho

cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước đưa ra quyết định cuối cùng về việc ra quyết

định đầu tư vào dự án, chấp thuận sử dụng vốn đầu tư của nhà nước đối với dự án

hoặc cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho dự án.

Page 10: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

10 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Đối với các tổ chức tài chính

Các tổ chức tài chính bao gồm: ngân hàng, các quỹ đầu tư, các quỹ tài chính của

các tổ chức quốc tế… với chức năng là những tổ chức có thể cung cấp và hỗ trợ

vốn đầu tư cho dự án. Việc cung cấp và hỗ trợ vốn này có thể vì mục tiêu phát

triển xã hội nhưng cũng có khi đơn thuần vì mục tiêu kinh tế. Việc cung cấp và hỗ

trợ vốn đầu tư cho dự án của các tổ chức tài chính này cũng là chính là đầu tư để

sinh lời. Do vậy, việc thẩm định dự án trước khi cung cấp vốn cho dự án là rất

quan trọng, bởi lẽ:

o Thẩm định dự án là cơ sở để các tổ chức tài chính xác định số tiền vay, thời

gian cho vay và mức thu nợ hợp lý.

o Thẩm định dự án giúp cho các tổ chức tài chính đạt được các chỉ tiêu về an

toàn và hiệu quả trong sử dụng vốn, giảm thiểu nợ quá hạn, nợ khó đòi và hạn

chế những rủi ro có thể xảy ra.

Tất cả những vai trò trên của việc thẩm định dự án đối với các tổ chức tài chính sẽ

giúp cho các tổ chức tài chính đưa ra quyết định tài trợ hoặc cho dự án vay vốn.

Đối với chủ đầu tư

Chủ đầu tư của dự án thông thường là người bỏ vốn, quản lý và hưởng lợi từ hoạt

động đầu tư của dự án nên việc lựa chọn một dự án đầu tư tốt và có tính khả thi sẽ

giúp cho chủ đầu tư tránh được sự lãng phí trong đầu tư và tối đa hóa được lợi ích

mang lại từ hoạt động đầu tư của dự án. Vì vậy, việc thẩm định dự án sẽ giúp cho

chủ đầu tư xem xét, cân nhắc lại các thông tin trong dự án nhằm loại bỏ những sai

sót có thể xảy ra và lựa chọn những dự án có tính khả thi cao nhằm đưa ra quyết

định đầu tư chính xác.

1.2.2.3. Yêu cầu của thẩm định dự án đầu tư

Yêu cầu chung đối với hoạt động thẩm định

o Đảm bảo tính khách quan:

Hoạt động thẩm định dự án cần phải được thực hiện độc lập và tách rời với

hoạt động lập dự án đầu tư. Người thẩm định dự án không được đồng thời

là người lập dự án.

Người thẩm định dự án được độc lập trong quá trình đánh giá dự án, không

bị chi phối hay ràng buộc bởi cơ quan quản lý cấp

trên và các mối quan hệ cá nhân.

o Đảm bảo tính khoa học: việc thẩm định dự án phải

dựa trên các căn cứ pháp lý, các tiêu chuẩn, định mức

kinh tế – kỹ thuật rõ ràng; các số liệu tính toán và dự

báo chính xác, khoa học, cụ thể làm căn cứ cho quá

trình thẩm định.

o Đảm bảo tính toàn diện: việc thẩm định dự án phải

được thực hiện ở tất cả các nội dung của dự án và

thẩm định trên nhiều quan điểm.

o Đảm bảo tính kịp thời: việc thẩm dự án phải đảm bảo thời gian thẩm định theo

đúng quy định. Thời gian thẩm định dự án có thể là thời gian theo quy định của

pháp luật hoặc thời gian theo quy định do đơn vị thẩm định đặt ra.

Page 11: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

TXDTKT03_Bai1_v1.001516227 11

o Đảm bảo tính pháp lý: Người ra quyết định đầu tư sẽ chịu trách nhiệm lựa

chọn hình thức tổ chức thẩm định dự án và chỉ khi có kết quả thẩm định mới

được ra quyết định đầu tư.

Yêu cầu đối với cán bộ thẩm định

o Nắm vững chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của quốc gia, của ngành đầu

tư, của địa phương, các quy chế, luật pháp về quản lý kinh tế, quản lý đầu tư và

xây dựng hiện hành của Nhà nước.

o Am hiểu về ngành và lĩnh vực đầu tư của dự án.

o Nắm được tình hình sản xuất – kinh doanh, các quan hệ tài chính – kinh tế tín

dụng của chủ đầu tư với ngân hàng và ngân sách Nhà nước.

o Biết thu thập và xử lý thông tin thông qua việc khai thác số liệu trên thị trường;

trong các báo cáo tài chính của chủ đầu tư, số liệu của các dự án tương tự và

thường xuyên thu thập, đúc kết xây dựng các tiêu chuẩn, các chỉ tiêu định mức

kinh tế kỹ thuật làm cơ sở khoa học phục vụ cho công tác thẩm định..

o Biết phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chuyên môn, các chuyên gia trong và

ngoài ngành có liên quan đến dự án trong quá trình thẩm định.

o Phải biết sắp xếp, tổ chức công việc, có trách nhiệm đối với công việc và đặc

biệt là phải có đạo đức nghề nghiệp.

1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động thẩm định dự án đầu tư

Nhóm nhân tố chủ quan:

o Cán bộ thẩm định: hoạt động thẩm định dự án

là hoạt động chủ yếu được thực hiện bởi con

người. Cán bộ thẩm định sẽ là người kiểm tra,

đánh giá dự án. Vì vậy, chất lượng của hoạt

động thẩm định phụ thuộc rất nhiều vào cán

bộ thẩm định.

o Thông tin thẩm định: tất cả các căn cứ để đưa

ra các đánh giá và kết luận của dự án đều phụ

thuộc rất nhiều vào nguồn thông tin thu thập được trong quá trình thẩm định.

Vì vậy, nguồn thông tin phục vụ cho quá trình thẩm định không đầy đủ, thiếu

chính xác sẽ dẫn đến các kết luận thẩm định không xác đáng.

o Công tác tổ chức thẩm định dự án: công tác tổ chức thẩm định dự án là nội

dung công việc liên quan đến việc sắp xếp quy trình thẩm định và bố trí nhân

sự cho công tác thẩm định. Vì vậy, nếu như quy trình thẩm định phức tạp,

chồng chéo; việc bố trí nhân sự thẩm định không phù hợp với trình độ chuyên

môn sẽ ảnh hưởng rất lớn đến chi phí, thời gian cũng như chất lượng của dự án

được thẩm định.

o Trang thiết bị hỗ trợ cho công tác thẩm định: việc thẩm định dự án đòi hỏi cần

phải có nguồn thông tin lớn và phải được thực hiện nhanh chóng, kịp thời. Vì

vậy, các thiết bị hỗ trợ cho việc lưu trữ thông tin và những phần mềm ứng dụng

cho công tác thẩm định là rất cần thiết để đảm bảo việc thẩm định được thực

hiện chính xác và nhanh chóng.

Page 12: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

12 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

o Thời gian thẩm định: thẩm định dự án là một quá trình xem xét, đánh giá cẩn

trọng tất cả các nội dung cũng như các vấn đề có liên quan đến dự án. Thêm

vào đó, mỗi dự án lại có tính chất kỹ thuật và tính đặc thù khác nhau, mỗi dự

án lại liên quan đến các lĩnh vực và chuyên môn khác nhau. Chính vì vậy, việc

thẩm định dự án thường tốn nhiều thời gian, công sức. Nếu thời gian quy định

cho việc thẩm định quá ít sẽ không đủ để đánh giá đầy đủ, chính xác dự án.

Nhóm nhân tố khách quan:

o Thông tin cung cấp từ chủ đầu tư: một trong những căn cứ quan trọng để thẩm

định dự án là bản dự án đầu tư cũng như những hồ sơ pháp lý, tài chính có liên

quan đến chủ đầu tư và dự án. Tất cả những tài liệu trên hầu hết đều do chủ đầu

tư cung cấp. Nếu như chủ đầu tư không trung thực, cung cấp tài liệu không

chính xác và đầy đủ thì quá trình thẩm định sẽ gặp rất nhiều khó khăn và các

đánh giá thẩm định cũng sẽ không chính xác.

o Sự thay đổi của môi trường kinh tế xã hội: dự án đầu tư là phương án đầu tư

được thiết lập cho tương lai. Các số liệu trong dự án thường là các con số dự

báo, giả định. Ví dụ: giá bán sản phẩm dự kiến; ước tính giá nguyên vật liệu

đầu vào; ước tính mức công suất hàng năm của dự án… Chính vì vậy, sự thay

đổi của môi trường kinh tế, xã hội không lường trước được như suy thoái kinh

tế, lạm phát, bất ổn chính trị… dẫn đến thực tế khi dự án đi vào hoạt động có

thể khác xa so với con số dự báo được tính trong quá trình lập dự án. Đây là

một trong những yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến các giả định được thiết lập sẵn

trong dự án và ảnh hưởng đến hiệu quả của dự án.

o Sự thay đổi của cơ chế chính sách, pháp luật của nhà nước: tất cả các dự án

đầu tư khi đi vào triển khai thực hiện và vận hành đều phải tuân thủ các chính

sách và quy định pháp luật của Nhà nước. Vì vậy, khi chính sách và các quy

định pháp luật của Nhà nước thay đổi dẫn đến căn cứ triển khai thực hiện và

hiệu quả thực tế của dự án cũng sẽ thay đổi.

1.2.4. Căn cứ thẩm định dự án đầu tư

1.2.4.1. Hồ sơ dự án

Hồ sơ dự án là tài liệu không thể thiếu để thực hiện hoạt động thẩm định dự án. Hồ sơ

dự án làm căn cứ thẩm định dự án bao gồm:

Dự án đầu tư (gồm thuyết minh dự án và thuyết minh thiết kế cơ sở) hoặc báo cáo

nghiên cứu khả thi dự án.

Hồ sơ về chủ đầu tư (gồm hồ sơ pháp lý và hồ sơ tài chính). Hồ sơ pháp lý là các

tài liệu pháp lý để chứng minh tư cách pháp lý của chủ đầu tư khi tham gia đầu tư

vào dự án. Hồ sơ tài chính là các tài liệu để chứng minh năng lực tài chính và khả

năng cân đối vốn đầu tư cho dự án của chủ đầu tư.

Khả năng huy động vốn và cân đối nguồn vốn đầu tư công và các nguồn vốn khác

để thực hiện dự án (đối với các dự án đầu tư công).

Page 13: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

TXDTKT03_Bai1_v1.001516227 13

1.2.4.2. Căn cứ pháp lý

Chiến lược và kế hoạch phát triển kinh tế xã hội

của quốc gia, của địa phương thực hiện dự án.

Quy hoạch phát triển kinh tế xã hội của quốc gia,

của địa phương và quy hoạch phát triển ngành đầu

tư của dự án.

Chủ trương đầu tư đã được cấp có thẩm quyền

quyết định (đối với các dự án phải xin chủ trương

đầu tư).

Hệ thống các văn bản pháp lý có liên quan đến hoạt động đầu tư của dự án (bao

gồm các văn bản pháp lý chung và văn bản pháp lý điều chỉnh trực tiếp dự án).

Các tiêu chuẩn, quy phạm và các định mức trong từng lĩnh vực kinh tế kỹ thuật:

o Các quy phạm: quy phạm sử dụng đất khu đô thị, khu công nghiệp, quy phạm

về tĩnh không trong cầu cống, hàng không…

o Các tiêu chuẩn: tiêu chuẩn cấp công trình tiêu chuẩn thiết kế, tiêu chuẩn môi

trường, tiêu chuẩn công nghệ, kỹ thuật riêng của từng ngành…

Các quy ước và các thông lệ quốc tế đã được ký kết giữa các tổ chức quốc tế hay

nhà nước với nhà nước (về hàng hải, hàng không, đường sông…). Quy định của

các tổ chức tài trợ vốn (WB, IMF, ADB…), quy định về thương mại, tín dụng,

bảo lãnh, bảo hiểm…

1.2.4.3. Căn cứ vào thông tin điều tra thực tế và kinh nghiệm thực tiễn

Tất cả các số liệu trong dự án cần phải được kiểm tra tính xác thực. Vì vậy, thông tin

điều tra thực tế cùng với kinh nghiệm thực tiễn là một nguồn dữ liệu quan trọng để

kiểm tra tính chính xác của các dữ liệu được phản ánh trong dự án.

1.3. Thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư

Một số dự án đầu tư, đặc biệt là các dự án đầu tư công, trước khi được cơ quan có

thẩm quyền của Nhà nước thẩm định để ra quyết định đầu tư hoặc cấp giấy chứng

nhận đăng ký đầu tư cần phải được phê duyệt chủ trương đầu tư. Do vậy mà trước khi

xem xét thẩm quyền thẩm định dự án đầu tư cần phải xem xét thẩm quyền quyết định

chủ trương đầu tư đối với một số dự án.

1.3.1. Đối với các dự án đầu tư công

Dự án đầu tư công là những dự án sử dụng toàn bộ hoặc một phần nguồn vốn đầu tư

công để thực hiện dự án. Đối với loại hình dự án này thì hầu hết đều cần được phê

duyệt chủ trương đầu tư trước khi trình cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước thẩm

định. Thẩm quyền thẩm tra, quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án đầu tư

công được thực hiện theo Luật đầu tư công và được quy định như sau:

Thẩm quyền Loại hình dự án

Quốc hội Chương trình mục tiêu quốc gia;

Dự án quan trọng quốc gia.

Chính phủ Chương trình mục tiêu sử dụng vốn ngân sách trung ương, vốn

Page 14: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

14 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

công trái quốc gia, vốn trái phiếu Chính phủ, vốn ODA và vốn vay

ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài, vốn tín dụng đầu tư phát

triển của Nhà nước, vốn từ nguồn thu để lại cho đầu tư nhưng chưa

đưa vào cân đối ngân sách nhà nước.

Thủ tướng chính phủ

Dự án nhóm A;

Dự án sử dụng vốn ngân sách trung ương do cơ quan trung ương

của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và của tổ chức chính trị – xã hội; cơ

quan, tổ chức khác quản lý;

Dự án khẩn cấp sử dụng vốn ngân sách trung ương;

Chương trình đầu tư sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các

nhà tài trợ nước ngoài, trừ chương trình mục tiêu quốc gia;

Dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ

nước ngoài theo quy định của Chính phủ.

Người đứng đầu các bộ,

cơ quan trung ương

Dự án nhóm B và nhóm C sử dụng vốn đầu tư từ ngân sách nhà

nước, vốn công trái quốc gia, vốn trái phiếu Chính phủ, vốn tín

dụng đầu tư phát triển của Nhà nước, vốn từ nguồn thu để lại cho

đầu tư nhưng chưa đưa vào cân đối ngân sách nhà nước do cơ

quan mình quản lý;

Dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ

nước ngoài do cơ quan mình quản lý.

Hội đồng nhân dân

các cấp

Chương trình đầu tư bằng toàn bộ vốn cân đối ngân sách địa

phương, vốn trái phiếu chính quyền địa phương, vốn từ nguồn thu để

lại cho đầu tư nhưng chưa đưa vào cân đối ngân sách địa phương

thuộc thẩm quyền quyết định của Hội đồng nhân dân các cấp và các

khoản vốn vay khác của ngân sách địa phương để đầu tư;

Dự án nhóm B và dự án trọng điểm nhóm C thuộc cấp mình quản

lý. Tiêu chí dự án trọng điểm nhóm C của địa phương do Hội đồng

nhân dân cấp tỉnh quyết định phù hợp với mục tiêu, định hướng

phát triển, khả năng tài chính và đặc điểm cụ thể của địa phương.

Ủy ban nhân dân các cấp Các dự án thuộc cấp mình quản lý.

1.3.2. Đối với các dự án đầu tư khác

Đối với các dự án đầu tư sử dụng nguồn vốn khác thì một số loại hình dự án phải

thông qua chủ trương đầu tư trước khi trình cơ quan có thẩm quyền thẩm định và cấp

giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư đối với

các dự án đầu tư này được thực hiện theo quy định của Luật đầu tư năm 2014. Cụ thể

như sau:

Thẩm quyền Loại hình dự án

Quốc hội

Dự án ảnh hưởng lớn đến môi trường hoặc tiềm ẩn khả năng ảnh

hưởng nghiêm trọng đến môi trường, bao gồm:

Nhà máy điện hạt nhân;

Chuyển mục đích sử dụng đất vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên

nhiên, khu bảo vệ cảnh quan, khu rừng nghiên cứu, thực nghiệm

khoa học từ 50 héc ta trở lên; rừng phòng hộ đầu nguồn từ 50 héc ta

trở lên; rừng phòng hộ chắn gió, chắn cát bay, chắn sóng, lấn biển,

bảo vệ môi trường từ 500 héc ta trở lên; rừng sản xuất từ 1.000 héc

ta trở lên;

Sử dụng đất có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa nước

từ hai vụ trở lên với quy mô từ 500 héc ta trở lên;

Di dân tái định cư từ 20.000 người trở lên ở miền núi, từ 50.000

người trở lên ở các vùng khác;

Dự án có yêu cầu phải áp dụng cơ chế, chính sách đặc biệt cần

được Quốc hội quyết định.

Page 15: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

TXDTKT03_Bai1_v1.001516227 15

Thủ tướng chính phủ

Dự án không phân biệt nguồn vốn thuộc một trong các trường hợp sau:

Phải di dân từ 10.000 người trở lên ở miền núi và 20.000 người trở

lên ở vùng khác;

Xây dựng và kinh doanh cảng hàng không; vận tải hàng không;

Xây dựng và kinh doanh cảng biển quốc gia;

Thăm dò, khai thác, chế biến dầu khí;

Hoạt động kinh doanh cá cược, đặt cược, casino;

Sản xuất thuốc lá điếu;

Phát triển kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất, khu chức

năng trong khu kinh tế;

Xây dựng và kinh doanh sân golf.

Dự án có quy mô vốn đầu tư từ 5.000 tỷ đồng trở lên.

Dự án của nhà đầu tư nước ngoài trong các lĩnh vực: kinh doanh vận

tải biển; kinh doanh dịch vụ viễn thông có hạ tầng mạng; trồng rừng;

xuất bản, báo chí; thành lập tổ chức khoa học và công nghệ, doanh

nghiệp khoa học và công nghệ 100% vốn nước ngoài.

UBND cấp tỉnh

Dự án được nhà nước giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu

giá, đấu thầu hoặc nhận chuyển nhượng; dự án có yêu cầu chuyển

mục đích sử dụng đất;

Dự án sản xuất có yêu cầu thẩm định công nghệ theo quy định của

Luật khoa học, công nghệ.

1.4. Thẩm quyền thẩm định dự án

1.4.1. Thẩm quyền thẩm định dự án đầu tư công

Các dự án đầu tư công là những dự án mà thông thường vốn đầu tư cần huy động cho

việc thực hiện dự án là rất lớn. Đối với loại hình dự án này, việc bố trí và cân đối đủ

vốn thực hiện dự án là rất quan trọng. Do vậy, đối với nhóm dự án này, việc thẩm định

được tiến hành với 2 nội dung sau:

(1) Thứ nhất, thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn cho dự án.

(2) Thứ hai, thẩm định dự án đầu tư.

Thẩm quyền thẩm định 2 nội dung này được quy định cụ thể như sau:

Thẩm quyền thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn cho dự án đầu tư công

Chủ trì thẩm định Loại hình dự án

Bộ Kế hoạch và Đầu tư

Chương trình mục tiêu quốc gia;

Chương trình mục tiêu do Chính phủ quyết định chủ trương

đầu tư;

Dự án quan trọng quốc gia;

Dự án sử dụng vốn ngân sách trung ương, vốn công trái quốc

gia, vốn trái phiếu Chính phủ;

Dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ

nước ngoài;

Dự án của bộ, cơ quan trung ương, cơ quan trung ương của

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và của tổ chức chính trị – xã hội, cơ

quan, tổ chức khác sử dụng vốn tín dụng đầu tư phát triển của

Nhà nước, vốn từ nguồn thu để lại cho đầu tư nhưng chưa đưa

vào cân đối ngân sách nhà nước;

Dự án sử dụng nguồn vốn khác theo quy định của Chính phủ.

Sở Kế hoạch và Đầu tư Chương trình, dự án sử dụng vốn ngân sách trung ương, vốn

công trái quốc gia, vốn trái phiếu Chính phủ, vốn ODA và vốn

Page 16: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

16 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài trước khi Ủy ban

nhân dân cấp tỉnh gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư;

Chương trình, dự án sử dụng vốn cân đối ngân sách địa

phương cấp tỉnh, vốn trái phiếu chính quyền địa phương, vốn

từ nguồn thu để lại cho đầu tư nhưng chưa đưa vào cân đối

ngân sách địa phương cấp tỉnh, các khoản vốn vay khác của

ngân sách địa phương để đầu tư;

Dự án sử dụng vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân

cấp huyện, cấp xã

Chương trình, dự án sử dụng vốn cân đối ngân sách địa

phương cấp huyện, cấp xã, vốn từ nguồn thu để lại cho đầu tư

nhưng chưa đưa vào cân đối ngân sách địa phương, các

khoản vốn vay khác của ngân sách địa phương để đầu tư;

Dự án thuộc cấp mình quản lý trước khi gửi Ủy ban nhân dân

cấp tỉnh tổ chức thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn

các dự án sử dụng vốn ngân sách trung ương, vốn công trái

quốc gia, vốn trái phiếu Chính phủ, vốn ODA và vốn vay ưu đãi

của các nhà tài trợ nước ngoài, vốn cân đối ngân sách địa

phương cấp tỉnh, vốn trái phiếu chính quyền địa phương;

Dự án sử dụng vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước.

Thẩm quyền thẩm định dự án đầu tư công

Cùng với việc phân cấp trách nhiệm về thẩm quyền thẩm định nguồn vốn và khả

năng cân đối vốn cho dự án thì thẩm quyền thẩm định dự án cũng được phân định

rõ ràng. Theo Luật đầu tư công, thẩm quyền thẩm định dự án được quy định cụ

thể như sau:

Thẩm quyền thẩm định dự án Loại hình dự án

Hội đồng thẩm định Nhà nước do Thủ tướng

Chính phủ thành lập.

Dự án quan trọng quốc gia

Hội đồng thẩm định hoặc cơ quan chuyên môn

quản lý về đầu tư do người đứng đầu bộ, cơ

quan trung ương, cơ quan trung ương của Mặt

trận Tổ quốc Việt Nam và của tổ chức chính trị –

xã hội, cơ quan, tổ chức khác, Chủ tịch Ủy ban

nhân dân các cấp thành lập.

Dự án không có cấu phần xây dựng.

Cơ quan chuyên môn về xây dựng. Dự án có cấu phần xây dựng.

Bộ Kế hoạch – đầu tư thẩm định.

Dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu

đãi của các nhà tài trợ nước ngoài

trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng, tôn

giáo (không phải dự án quan trọng

quốc gia).

Người đứng đầu cơ quan chủ quản.

Dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu

đãi của các nhà tài trợ nước ngoài

thuộc thẩm quyền quyết định của cơ

quan mình.

Đơn vị đầu mối quản lý hoạt động PPP trực thuộc

các Bộ, cơ quan ngang Bộ, UBND các tỉnh.

Dự án nhóm A, nhóm B đầu tư theo

hình thức hợp tác công tư (PPP).

1.4.2. Thẩm quyền thẩm định đối với các dự án đầu tư khác

Đối với các dự án đầu tư khác thuộc diện phải quyết định chủ trương đầu tư trước

khi thẩm định để cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư thì thẩm quyền thẩm định

dự án được quy định như sau:

Page 17: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

TXDTKT03_Bai1_v1.001516227 17

Thẩm quyền thẩm định dự án Loại hình dự án

Hội đồng thẩm định Nhà nước do Thủ tướng

Chính phủ thành lập.

Dự án do Quốc hội chấp thuận chủ trương đầu tư.

Bộ Kế hoạch – đầu tư thẩm định dự án trên cơ

sở lấy ý kiến thẩm định chuyên ngành của các

cơ quan Nhà nước có liên quan.

Dự án do Thủ tướng chấp thuận chủ trương

đầu tư.

Cơ quan đăng ký đầu tư (1)

thẩm định dự án

trên cơ sở lấy ý kiến thẩm định chuyên ngành

của các cơ quan Nhà nước có liên quan.

Dự án do UBND chấp thuận chủ trương đầu tư.

Ghi chú: (1)

- Cơ quan đăng ký đầu tư là Ban quan lý Khu công nghiệp, Khu chế xuất, Khu

công nghệ cao, Khu kinh tế đối với các các dự án đầu tư trong Khu công

nghiệp, Khu chế xuất, Khu công nghệ cao, Khu kinh tế.

- Cơ quan đăng ký đầu tư là Sở Kế hoạch và đầu tư đối với các dự án đầu tư

ngoài Khu công nghiệp, Khu chế xuất, Khu công nghệ cao, Khu kinh tế; dự

án đầu tư được thực hiện trên nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương;

dự án được thực hiện ở cả trong và ngoài Khu công nghiệp, Khu chế xuất,

Khu công nghệ cao, Khu kinh tế.

Đối với các dự án không thuộc diện phải xin quyết định chủ trương đầu tư thì cơ

quan đăng ký đầu tư là đầu mối thẩm định dự án.

o Nếu dự án thực hiện trong các Khu công

nghiệp, Khu chế xuất, Khu công nghệ cao, Khu

kinh tế thì thẩm quyền thẩm định thuộc về Ban

quản lý các Khu công nghiệp, Khu chế xuất,

Khu công nghệ cao, Khu kinh tế.

o Nếu dự án được thực hiện ngoài Khu công nghiệp, Khu chế xuất, Khu công

nghệ cao, Khu kinh tế; dự án được thực hiện trên nhiều tỉnh, thành phố trực

thuộc Trung ương; dự án được thực hiện ở cả trong và ngoài ngoài Khu công

nghiệp, Khu chế xuất, Khu công nghệ cao, Khu kinh tế thì thẩm quyền thẩm

định thuộc về Sở Kế hoạch và đầu tư.

1.5. Thẩm quyền thẩm tra thiết kế cơ sở của các cơ quan quản lý chuyên ngành

Dự án đầu tư được thực hiện có thể liên quan đến rất nhiều các lĩnh vực chuyên môn

khác nhau. Để đảm bảo các giải pháp kỹ thuật của dự án có tính khả thi, mỗi lĩnh vực

đầu tư của dự án khi được thẩm định cần phải có sự tham gia của các cơ quan quản lý

chuyên ngành. Thẩm quyền tham gia đóng góp ý kiến cho các giải pháp kỹ thuật của

dự án được quy định như sau:

Các Bộ quản lý chuyên ngành sẽ thẩm tra thiết kế cơ sở của các dự án quan trọng

quốc gia và dự án nhóm A thuộc các lĩnh vực đầu tư do Bộ mình quản lý. Cụ thể:

o Bộ công thương: thẩm tra thiết kế cơ sở của các dự án đầu tư vào các lĩnh vực

như cơ khí; luyện kim; điện (nhà máy điện, đường dây tải điện, trạm biến áp);

năng lượng mới; năng lượng tái tạo; dầu khí; hoá chất (bao gồm cả hoá dược);

vật liệu nổ công nghiệp; hầm mỏ; công nghiệp tiêu dùng; công nghiệp thực

phẩm; công nghiệp chế biến khác.

Page 18: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

18 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

o Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn: thẩm tra thiết kế cơ sở của các dự án

đầu tư vào các lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn như nông nghiệp,

lâm nghiệp; diêm nghiệp; thuỷ sản; thuỷ lợi và phát triển nông thôn.

o Bộ giao thông vận tải: thẩm tra thiết kế cơ sở của các dự án đầu tư vào các lĩnh

vực giao thông, vận tải (gồm cả đường bộ, đường thủy nội địa).

o Bộ xây dựng: thẩm tra thiết kế cơ sở của các dự án đầu tư vào các lĩnh vực

công trình dân dụng (nhà ở và công sở), công trình công nghiệp vật liệu xây

dựng và công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị (hè, đường đô thị, cấp nước, thoát

nước, chiếu sáng, công viên cây xanh, rác thải đô thị, nghĩa trang, bãi đỗ xe

trong đô thị).

o Bộ Quốc phòng, Bộ Công an: thẩm định thiết kế cơ sở đối với các công trình

xây dựng thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh.

Các Sở quản lý chuyên ngành sẽ thẩm tra thiết kế cơ sở của các dự án nhóm B,

nhóm C thuộc các lĩnh vực đầu tư do Sở mình quản lý.

1.6. Chi phí thẩm định dự án

1.6.1. Phương pháp xác định lệ phí thẩm định:

Lệ phí thẩm định dự

án đầu tư =

Tổng mức đầu tư

được phê duyệt Mức thu

Trường hợp nhóm công trình có giá trị nằm giữa các khoảng giá trị công trình ghi trên

Biểu mức thu thì phí thẩm định đầu tư phải thu được tính theo phương pháp nội suy

như sau:

ib iait ib it ib

ia ib

N NN N G G

G G

Trong đó:

Nit là phí thẩm định cho nhóm dự án thứ i theo quy mô giá trị cần tính (đơn vị tính: %).

Git là quy mô giá trị của nhóm dự án thứ i cần tính phí thẩm định đầu tư (đơn vị

tính: giá trị công trình).

Gia là quy mô giá trị cận trên quy mô giá trị cần tính phí thẩm định (đơn vị tính:

giá trị công trình).

Gib là quy mô giá trị cận dưới quy mô giá trị cần tính phí thẩm định (đơn vị tính:

giá trị công trình).

Nia là phí thẩm định cho nhóm dự án thứ i tương ứng Gia (đơn vị tính: %).

Nib là phí thẩm định cho nhóm dự án thứ i tương ứng Gib (đơn vị tính: %).

1.6.2. Quy định tính lệ phí thẩm định:

Lệ phí thẩm định dự án đầu tư phải thu tối đa không quá 50.000.000 (năm mươi

triệu) đồng/dự án.

Page 19: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

TXDTKT03_Bai1_v1.001516227 19

Lệ phí thẩm định dự án đầu tư xây dựng phải thu tối đa không quá 150.000.000

(Một trăm năm mươi triệu) đồng/dự án.

Lệ phí thẩm định thiết kế kỹ thuật hoặc lệ phí thẩm định tổng dự toán phải thu tối

đa không quá 114.000.000 (một trăm mười bốn triệu) đồng/dự án.

BIỂU MỨC THU LỆ PHÍ THẨM ĐỊNH ĐẦU TƯ

(Ban hành kèm theo Thông tư số 109/2000/TT-BTC ngày 13 tháng 11 năm 2000 của

Bộ Tài chính)

Đơn vị tính: %/giá trị công trình

Lệ phí

thẩm định

Nhóm

dự án Giá trị công trình (Đơn vị tính bằng tỷ đồng và không bao gồm thuế GTGT)

≤ 0,5 1 5 15 25 50 100 200 500 1000 2000

Tổng mức đầu tư được phê duyệt

1. Dự án

đầu tư

I - V 0,0250 0,0230 0,0190 0,0170 0,0150 0,0125 0,0100 0,0075 0,0047 0,0025

Dự toán giá trị xây lắp

2. Thiết kế

kỹ thuật

I 0,1026 0,0855 0,0765 0,0675 0,0450 0,0360 0,0315 0,0225 0,0157 0,0112 0,0056

II 0,0702 0,0585 0,0540 0,0550 0,0315 0,0252 0,0220 0,0157 0,0112 0,0081 0,0045

III - IV 0,0666 0,0558 0,0513 0,0427 0,0301 0,0238 0,0211 0,0148 0,0108 0,0076 0,0040

V 0,0960 0,0720 0,0675 0,0585 0,0382 0,0306 0,0270 0,0193 0,0112 0,0099 0,0055

3. Tổng dự

toán

I 0,0900 0,0750 0,0650 0,0500 0,0340 0,0240 0,0225 0,0180 0,0115 0,0095 0,0050

II 0,1080 0,0900 0,0800 0,0600 0,0400 0,0340 0,0265 0,0220 0,0165 0,0115 0,0057

III - IV 0,0755 0,0630 0,0560 0,0420 0,0290 0,0280 0,0185 0,0150 0,0115 0,0080 0,0045

V 0,0720 0,0600 0,0530 0,0400 0,0275 0,0265 0,0175 0,0145 0,0110 0,0075 0,0040

Page 20: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

20 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Tóm lược cuối bài

Trong những năm trở lại đây, khi nền kinh tế đang trên đà phát triển, rất nhiều các dự án đầu tư

quy mô vốn lớn, tính chất kỹ thuật phức tạp, tác động và ảnh hưởng xã hội của dự án diễn ra sâu

rộng thì hoạt động thẩm định dự án là hoạt động cần thiết được đặt ra. Thẩm định dự án đầu tư sẽ

giúp nâng cao hiệu quả đầu tư của các dự án. Chính vì vậy, hiểu được vị trí, vai trò của hoạt

động thẩm định dự án trong công tác chuẩn bị đầu tư, nắm được các quy định hiện hành liên

quan đến thẩm quyền thẩm định và quyết định đầu tư đối với dự án là rất quan trọng. Do vậy,

chương đầu tiên của môn học sẽ giúp các bạn hiểu được vai trò của thẩm định dự án cũng như

các quy định pháp lý liên quan đến thẩm quyền thẩm định và quyết định đầu tư vào dự án. Nội

dung bài 1 sẽ bao gồm một số nội dung chính sau:

Dự án đầu tư;

Tổng quan về thẩm định dự án;

Thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư;

Thẩm quyền thẩm định dự án;

Thẩm quyền thẩm định thiết kế cơ sở của dự án;

Chi phí thẩm định dự án.

Page 21: BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁNeldata3.neu.topica.vn/TXDTKT03/Giao trinh/02_NEU_TXDTKT03_Bai1_v1... · Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án 2 TXDTKT03_Bai1_v1.001516227

Bài 1: Tổng quan về thẩm định dự án

TXDTKT03_Bai1_v1.001516227 21

Câu hỏi ôn tập

1. Phân biệt các loại hình dự án?

2. Làm rõ sự cần thiết phải thẩm định dự án đối với các hoạt động đầu tư phát triển?

3. Trình bày các yêu cầu đặt ra đối với hoạt động thẩm định?

4. Xác định thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án đầu tư?

5. Xác định thẩm quyền thẩm định dự án đối với các dự án đầu tư?