bÀi chxhcn viỆt nam - dhlvinhk57vb2.files.wordpress.com filebÀi khÁi quÁt vỀ bỘ mÁy nhÀ...

BÀI

KHÁI QUÁT VỀ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC KHÁI QUÁT VỀ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CHXHCN

BÀI

KHÁI QUÁT VỀ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC KHÁI QUÁT VỀ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CHXHCN VIỆT NAM

NỘI DUNG CHÍNH

I. KHÁI NIỆM VỀ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC

II. CÁC NGUYÊN TẮC TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG

CỦA BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CHXHCN VIỆT NAM

NỘI DUNG CHÍNH

I. KHÁI NIỆM VỀ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC

CÁC NGUYÊN TẮC TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG

CỦA BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CHXHCN VIỆT NAM

I. KHÁI NIỆM

1. Định nghĩa bộ máy nhà

2. Định nghĩa cơ quan nhà nước

3. Phân loại cơ quan nhà nước

VỀ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC

nhà nước

nước

nước

11.. ĐịnhĐịnh nghĩanghĩa bộbộ

Bộ máy nhà nước là tổngđược thành lập và hoạt độngtrình tự, thủ tục do Hiến pháp

có vị trí, tính chấtcó vị trí, tính chấtquyền hạn riêng khác nhau

nhưng chúng có mốilại lẫn nhau,

hợp thành một hệ thốnghiện các chức năng, nhiệm

máymáy nhànhà nướcnước

thể các cơ quan nhà nướcđộng theo những nguyên tắc,pháp, pháp luật quy định,

chất, chức năng, nhiệm vụ,chất, chức năng, nhiệm vụ,nhaumối liên hệ và tác động qua

thống thống nhất nhằm thựcnhiệm vụ chung của Nhà nước.

22.. ĐịnhĐịnh nghĩanghĩa cơcơ

Cơ quan nhà nước là một

máy nhà nước.Là một tập thể

Chính phủ, Hội đồng nhânChính phủ, Hội đồng nhândân…, hoặc một người

Được thành lập vàđịnh của pháp luật, nhânhiện các chức năng, nhiệm

quanquan nhànhà nướcnước

một bộ phận cấu thành bộ

người như Quốc hội,nhân dân, Ủy ban nhânnhân dân, Ủy ban nhânnhư Chủ tịch nước...

và hoạt động theo quynhân danh Nhà nước thựcnhiệm vụ của Nhà nước.


Phân biệt cơ quan+ Các tổ chức khác trong xã+ Các bộ phận bên trong cơ


quan nhà nước với:xã hội.cơ quan nhà nước?

Đặc điểm cơ

Thành

1

Độc lập

2

Cá nhân

3

Thànhlập,hoạtđộng

trình tựthủ tục

do phápluật quy

định

Độc lậpvề cơcấu

tổ chứcvà cơ

sởvật chất

– tàichính

Cá nhânđảm tráchcác chức

danhCQNN

gọi cáncông

phảicôngViệt Nam

quan nhà nước

Thẩm

5

Chi phí

4

nhân

3

Thẩmquyềnmangtính

quyềnlựcnhà

nước

Chi phícho tổ

chức vàhoạt

động củaCQNN làtừ NSNN

nhântráchchứctrong

CQNN cán bộ,

chứcphải là

công dânNam


Nhận xét:

Đặc điểm thứ năm là quan


quan trọng nhất.

Vì sao?

CâuCâu hỏihỏi 11:: HãyHãy xácxácphảiphải làlà CQNNCQNN hayhay

1. Đảng CSVN2. MTTQVN, Đoàn thanhphụ nữ…phụ nữ…3. Đơn vị sự nghiệp côngTP HCM4. Tổ chức KT: Cty cổ phần

xácxác địnhđịnh cáccác tổtổ chứcchức sausau cócóhayhay koko??

thanh niên, Hội liên hiệp

công lập: Trường ĐH Luật

phần, Cty TNHH…

CâuCâu hỏihỏi 22:: PhânPhânbênbên trongtrong củacủa CQNNCQNN

QH: UBTVQH, HĐ DT CP: các Bộ, cơ quan ngangCP: các Bộ, cơ quan ngangHĐND các cấp : ThườngUBND: - Cấp tỉnh – Sở

- Cấp huyện –

biệtbiệt CQNNCQNN vớivới cáccác tổtổ chứcchứcCQNNCQNN

QH: UBTVQH, HĐ DT và Các ỦY ban của QHngang bộngang bộ

Thường trực HĐND + Các banSở và tương đương

Phòng và tương đương

a. Căn cứ vào trật tự hìnhchất, chức năng, thẩmnhà nước (cách phân loại

33.. PhânPhân loạiloại cơcơ quanquan

hình thành cũng như tínhthẩm quyền của các cơ quan

loại phổ biến nhất)



Các cơ quan(hay còn gọi là

Cơ quan hànhgọi là các cơ quan

Gồm

Cơ quan hànhgọi là các cơ quan

Các cơ quan xét

Cơ quan kiểm

Nguyên thủ quốc


đại diện quyền lực nhà nướclà dân cử)

hành chính nhà nước (hay cònquan quản lý nhà nước)

hành chính nhà nước (hay cònquan quản lý nhà nước)

xét xử

kiểm sát

quốc gia

b. Căn cứ vào phạm vi thựclãnh thổ


Gồm

Các

Các

thực hiện thẩm quyền theo


Các cơ quan ở trung ương

Các cơ quan ở địa phương

c. Căn cứ vào chế độ làm


Gồm

Các cơ quan

Các cơ quan

Các cơ quanđộ tập thể kết

việc


quan làm việc chế độ tập thể

quan làm việc chế độ thủ trưởng

quan nhà nước làm việc theo chếkết hợp với chế độ thủ trưởng

1. Nguyên tắc quyền lựcsự phân công, phối hợpquan nhà nước tronglập pháp, hành pháp, tư

IIII.. CácCác nguyênnguyêncủacủa BộBộ máymáyNamNam

lập pháp, hành pháp, tư2. Nguyên tắc Đảng lãnh3. Nguyên tắc “Nhà nước

động theo Hiến pháphội bằng Hiến pháp và

4. Nguyên tắc tập trung dân5. Nguyên tắc bình đẳng,

nhà nước là thống nhất, cóhợp và kiểm soát giữa các cơ

việc thực hiện các quyềntư pháp.

tắctắc tổtổ chứcchức vàvà hoạthoạt đôngđôngmáymáy nhànhà nướcnước CHXHCNCHXHCN ViệtViệt

tư pháp.lãnh đạo

nước được tổ chức và hoạtvà pháp luật, quản lý xã

và pháp luật”dân chủ, đoàn kết dân tộc

11.. Nguyên tắc quyềnnhất, có sự phânsoát giữa cácviệc thực hiệnpháp, tư pháp

Nguyên tắc

quyền lực nhà nước là thốngphân công, phối hợp và kiểm

các cơ quan nhà nước tronghiện các quyền lập pháp, hành

pháp.

Cơ sở lý luậnCơ sở lý luận

Cơ sở hiến định

Nội dung

Liên hệ thực tiễn

aa.. Cơ sở lý luận

Lịch sử, BMNN

Tậpchuyên

Lịch sử, BMNN tổ chức theonguyên tắc

Phân

Tập quyềnchuyên chế

NN phongkiến

Phân quyềnNN tư bảnchủ nghĩa


Các học giả XHCN đưa ramới - nguyên tắc tập quyền

Ở Việt Nam BMNN, tổ chức

ra nguyên tắc tổ chức BMNNquyền xã hội chủ nghĩa.

chức nguyên tắc nào?


Hiến

HiếnNguyên tắc tậpquyền XHCN

Hiến

Hiến(sđ,

Hiến

pháp 1959

pháp 1980Tập quyền

XHCN pháp 1980 XHCN

cao độ

pháp 1992 , bs 2001)

pháp 2013

bb.. Cơ sở hiến định

Điều 2

“Quyềnnhất

Điều 2

Hiến pháp 2013

nhấthợpquanhiệnpháp

định

Quyền lực nhà nước là thốngnhất, có sự phân công, phốinhất, có sự phân công, phốihợp và kiểm soát giữa các cơquan nhà nước trong việc thựchiện các quyền lập pháp, hànhpháp, tư pháp”

cc.. Nội dung nguyên

-- QuyềnQuyền lựclực nhànhà nướcnước làlà thốngthống

Nhà nước Việt Nam khôngchia quyền lực trong tổ chứclực nhà nước là thống nhất

nguyên tắc

thốngthống nhấtnhất

không áp dụng nguyên tắc phânchức và hoạt động, mà quyền

t.


-- PhânPhân côngcông giữagiữa cáccác cơcơthựcthực hiệnhiện cáccác quyềnquyền lậplập pháppháp

1. Vì sao phải phân côngnước?2. Phân công như thế nào?

nguyên tắc

quanquan nhànhà nướcnước trongtrong việcviệcpháppháp,, hànhhành pháppháp,, tưtư pháppháp

công thực hiện quyền lực nhà

?


Quyền lựcngười haykhông hiệu

Vì sao

Mỗi nhánh“bản tính”

nguyên tắc

lực NN tập trung vào mộtmột cơ quan ôm đồm,

hiệu quả, lạm quyền.

nhánh quyền lực cần có cơ quankhác nhau đảm nhận.

Phâncông như

Quốc hội

công nhưthế nào?

Chính phủ

Lập hiến, lập pháp

Quyết định nhữngvấn đề quan trọng củađất nước

Giám sát tối cao đốivới hoạt động nhàvới hoạt động nhànước

Cơ quan hành chínhnhà nước cao nhấtcủa nước, thực hiệnquyền hành pháp

Phâncông nhưthế nào?

Tòa ánnhân dân

thế nào?

Viện kiểmsát nhândân

Cơ quan xét xử, thựchiện quyền tư pháp

Thưc hành quyềncông tố

Kiểm sát hoạt động tưpháp


-- PhốiPhối hợphợp giữagiữa cáccác cơcơ quanquanhiệnhiện cáccác quyềnquyền lậplập pháppháp,, hànhhành

1. Vì sao phải phối hợp

nước?

2. Phối hợp như thế nào?

nguyên tắc

quanquan nhànhà nướcnước trongtrong việcviệc thựcthựchànhhành pháppháp,, tưtư pháppháp

thực hiện quyền lực nhà


Vì sao Bảo đảm sự

nguyên tắc

sự dễ dàng, thông suốt


PhốiChính

Quốchội

Lậppháp

Phối

nguyên tắc

Phối hợpChính phủ

Trình dự ánluật

Ban hành vănbản hướng dẫn

thi hànhthi hành

Phối hợp

Tòa án

TANDTC trìnhdự án luật

Áp dụng luật, luật được tôn trọng và thực

thi.


Phối hợpQuốc hội

Chínhphủ

Hànhpháp

Phối hợp

Tòa án

nguyên tắc

Thành lập thành viên CP

Quyết định những vấn đềquan trọng định hướng hoạt

động của Chính phủđộng của Chính phủ

- Phối hợp với Bộ Tư pháp (đềnghị CP về chương trình xâydựng L, PL),

- Bộ Nội vụ (ban hành quy chếquản lý cán bộ, công chứcngành Tòa án)

- Bộ Công an (giải quyết vụ ánhình sự)…


Tòa ánTư

pháp

PhốiQuốc

Phối

Chính

nguyên tắc

Thành lậpthành viên Tòa

ánPhối hợpQuốc hội

thành viên Tòaán

Ban hành LuậtPhối hợp

Chính phủ


-- KiểmKiểm soátsoát giữagiữa cáccác cơcơthựcthực hiệnhiện cáccác quyềnquyền lậplập pháppháp

1. Vì sao phải kiểm soát

nước?

2. Kiểm soát như thế nào?

nguyên tắc

quanquan nhànhà nướcnước trongtrong việcviệcpháppháp,, hànhhành pháppháp,, tưtư pháppháp

soát thực hiện quyền lực nhà


Ngăn ngừaVì sao

Ngăn ngừaCQNN

nguyên tắc

ngừa sự lạm quyền của cácngừa sự lạm quyền của các


Quốc hộiGiám sát

cao

nguyên tắc

Chính phủ

tối

Chính phủ

TANDTC


Phát hiệnVBQPPL trái

Tòa ánVBQPPL trái

HP, Luật, VBQPPL của

CQNN cấp trên

nguyên tắc

Cơ quancó thẩm

Kiến nghịcó thẩm

quyền xemxét SĐ, BS hoặc bãi bỏ

dd.. Liên hệ thực

Không

Liên hệ

Kiểmcơ

tế

Không thực hiện tốt chức năng đượcphận công

Phân công không rõ ràngPhân công không rõ ràng

Phối hợp không tốt

Kiểm soát khó thực hiện khi QH làquan có vị trí cao nhất trong

BMNN

22.. Nguyên tắc Đảng

Nguyên tắc

Đảng lãnh đạo

Cơ sở lý luận

Cơ sở hiến định

Nội dung

Liên hệ thực tiễn


Thực tiễn chứng

Cơ sở lýluận

Nhân dân đánhthông qua hoạtCC

Sự chọn lọc

chứng minh

đánh giá bản chất nhà nướchoạt động của CQNN, CB,

lọc của lịch sử


Điều 4 Hiến pháp

định

pháp 2013


Nội

dung

Đảng đề ta chủhoạt động của BMNNthẩm quyền cụpháp luật. Ví724/2009

dung

Đảng

lãnhđạo

Đảng đạo nhà nướcdưỡng, đào tạo,năng lực, phẩm chấtnhà nước để nhânquyền bầu, bổ nhiệm

Đảng kiểm tra,trương, chính sáchbộ máy nhà nướccơ quan nhà nước

nguyên tắc

chủ trương, đường lối đổi mới tổ chức vàBMNN để định hướng cho các CQNN có

cụ thể hóa thành các quy định trong HP vàdụ: NQ 17/2007 NQ 26/2008, NQ

nước bằng công tác cán bộ: quy hoạch, bồigiới thiệu Đảng viên và quần chúng có đủchất vào các cương vị chủ chốt của bộ máy

nhân dân hoặc cơ quan nhà nước có thẩmnhiệm.

tra, quán triệt thực hiện đường lối, chủsách của Đảng trong tổ chức và hoạt động

nước thông qua các tổ chức Đảng trong cácnước.

33.. Nguyên tắc “hoạt độngluật, quản lývà pháp luật

“Nhà nước được tổ chức vàtheo Hiến pháp và pháplý xã hội bằng Hiến pháp

luật”

a. Cơ sở

Yêu cầucủa XHdân chủ

a. Cơ sởlý luận

Đặc trưngcủa CQNN

Bảo đảm sự minhbạch, công khai,chống tùy tiện

Khác Nhà nướcphong kiến

trưng

phong kiến

Tổ chức và hoạt độngtheo HP và PL, cóthẩm quyền mangtính quyền lực NN.



định

pháp 2013

Tất cảquy địnhtục thành

Tất cảđịnh rõhạn vàcủa PLc. c. NộiNội dung dung

nguyênnguyên tắctắcnguyênnguyên tắctắcCQNN,quyềnquy địnhvượt quyền

Mọi VPPLkhi thựcnghiêm

cả các CQNN đều phải thành lập theođịnh PL về thẩm quyền, trình tự, thủ

thành lập

cả các CQNN phải được HP, PL xácrõ về chức năng, nhiệm vụ, quyền

và phải thực hiện các yêu cầu, đòi hỏiPL.

CQNN, CB, CC NN khi thực thi côngphải thực hiện đúng và đầy đủ các

định của PL, ko được lạm quyền,quyền.

VPPL của các CQNN, CB, CC NNthực thi công quyền đều phải bị xử lý

nghiêm minh

dd.. Liên hệ thực tiễntiễn

44.. Nguyên tắc tậptập trung dân chủ


Yêu cầu trongchức vàđộng của BMNN

Phụ thuộcchế độ XH,tập trungkhác nhau

trong tổhoạt

BMNN

Chủ nô,phong kiến

Phải tập trung(vì gắn với thựchiện QLNN)

thuộcXH,

có

phong kiến

XHCNDânchủ



định

pháp 2013

44.. Nguyên tắc tập

Tập trung

Danh từ

Bổ nghĩa

tập trung dân chủ

Dân chủ

Tính từ

Bổ nghĩa

c. Nội dung

Tập trunglàm nềntảng

c. Nội dung nguyên tăc

Phát huydân chủ

trungnền

Chỉ đạo thống nhấtgiữa trung ương – địaphương, cấp trên –cấp dưới, thủ trưởng– nhân viên

Sự chủ động, sáng

huy

Sự chủ động, sángtạo, khả năng độc lậpnhất định của địaphương, cấp dưới,nhân viên

Phát huy quyền làmchủ của nhân dân

dd.. Liên hệ thực tiễn

Quá

Thưc tiễn

Tập

tiễn

Quá dân chủ đến mức tùy tiện

Tập trung quan liêu (quá mức)

55.. NguyênNguyên tắctắc bìnhbìnhbìnhbình đẳngđẳng,, đoànđoàn kếtkết dândân tộctộc


Việt Namquốc giadân tộc

Điều 2 HP 2013

lý luậndân tộc

Lịch sửtranh dân tộc

Âm mưuthế lực thù địch

làđa

2013

Tất cả quyền lựcnhà nước thuộcvề nhân dân

53 dân tộc

đấutộc

Đoàn kết dân tộc

cácđịch

Chia rẽ dân tộc



định

pháp 2013

c. Nộidung

Nhà nước đảmbảo các dânquyền bình đẳng

dung

Về tổ chức

đảmtộc

đẳng

(bình đẳng về khảnăng, cơ hội) trongxây dựng và thamgia QLNN; nghiêmcấm mọi hành vi kỳthị, chia rẽ dân tộc

Tỷ lệ ĐB dân tộc thiểu sốtrong CQ dân cử:trong CQ dân cử:QH 12 87, QH 13 78,QH 14 86

Có các hình thức, tổ chứctrong cơ quan nhà nước:HĐDT thuộc QH, UBDTthuộc CP, Ban dân tộcthuộc HĐDT cấp tỉnh, cấphuyện.

c. Nội dung Về hoạt độngc. Nội dung Về hoạt độngđộng

Nhà nước có chínhsách giúp đỡ cácdân tộc thiểu sốchậm phát triển

Các dân tộc thiểusố có quyền dùngđộng số có quyền dùngtiếng nói, chữ viết,giữ gìn bản sắc dântộc và phát huyphong tục, tậpquán, truyền thốngvà văn hóa tốt đẹpcủa dân tộc.

dd.. Liên hệ thực tiễntiễn

bÀi chxhcn viỆt nam - dhlvinhk57vb2.files.wordpress.com filebÀi khÁi quÁt vỀ bỘ mÁy nhÀ...

Documents