Bike_S w oczach jego użytkowników

Autor opracowania

Zuzanna Kłos-Adamkiewicz

Katedra Systemów i Polityki TransportowejWydział Zarządzania i Ekonomiki UsługUniwersytet Szczeciński

Współpraca

Gabriela AdamskaBorys AranowskiAgnieszka GozdekWojciech JachimKamila Peszko

Zdjęcie na okładce: https://bikes-srm.pl/

Szczecin, październik 2015

SPIS TREŚCI

1. Opis procesu badawczego............................................................................................1

2. Wyniki badań...............................................................................................................3

2.1. Część I – „Pytania ogólne”.......................................................................................8

2.2. Część II – „Wykorzystanie roweru”.......................................................................12

2.3. Część III – „Bike_S”..............................................................................................22

Podsumowanie...................................................................................................................29

Spis tabel...................................................................................................................................30

Spis rysunków...........................................................................................................................31

Spis załączników.......................................................................................................................32

Załączniki..................................................................................................................................33

1. Opis procesu badawczegoW procesie określenia wielkości doboru próby wzięte zostały pod uwagę następujące

czynniki:

wielkość populacji na poziomie 23 370 osób (liczba wszystkich zarejestrowanych

użytkowników1, w dniu rozpoczęcia dystrybucji ankiet, tj. 25.09.2015 r.);

Przy założeniu:

wielkość akceptowalnego błędu pomiaru na poziomie 5%;

zakres zmienności na poziomie 50%

zakładany poziom ufności na poziomie 95%.

wielkość próby powinna wynieść 378 osób. Jednak w toku badań, liczba respondentów

wyniosła 18692 osób, co spełnia następujące wymagania:

wielkość akceptowalnego błędu pomiaru na poziomie 2,9%;

zakres zmienności na poziomie 50%;

zakładany poziom ufności na poziomie 99%.

Wnioskując na podstawie liczby uzyskanych odpowiedzi, przeprowadzone badanie ankietowe

w wysokim stopniu spełniło wymogi w zakresie doboru próby i charakterystyki badanej

populacji.

Kwestionariusz ankiety składał się z czterech części:

część I, pt. „Pytania ogólne” (5 pytań), na które odpowiadał każdy respondent;

część II, pt. „Wykorzystanie roweru”3 (13 pytań), na które odpowiedziało 1842

respondentów;

część III, pt. „Bike_S”4 (11 pytań), na które odpowiedziało 1272 respondentów;

część IV, „Metryczka” (7 pytań), którą uzupełniał każdy respondent.

Kwestionariusz ankiety stanowi załącznik nr 1 do opracowania.

Graficzne przedstawienie liczby respondentów biorących udział w poszczególnych częściach

badania przedstawia poniższa tabela (Tabela 1).

Tabela 1. Liczba odpowiedzi na poszczególne części ankiety

Część kwestionariusza ankiety

Liczba respondentów

Udzielenie odpowiedzi przez respondentów w poszczególnych

1 Wszyscy zarejestrowani użytkownicy bez względu na to, czy dokonali płatności inicjalnej.2 Liczba wypełnionych ankiet ogółem wyniosła 2157, niemniej część z nich (288 ankiet), nie została poddana analizie ze względu na brak kompletnego ich wypełnienia przez respondentów. 3 Na pytania z części II i III nie odpowiadały osoby, które w ostatnim pytaniu części I wskazały, iż nie korzystają z roweru (27 respondentów nie korzysta z roweru). 4 Na pytania z części III nie odpowiadały osoby, które w ostatnim pytaniu części II wskazały, iż nie korzystają z miejskiej wypożyczalni rowerów Bike_S (570 respondentów nie korzysta z Bike_S).

1 | S t r o n a

częściach[w %]

Część I, pt. „Pytania ogólne” 1869 100Część II, pt. „Wykorzystanie roweru” 1842 98,5

Część III, pt. „Bike_S” 1272 68,1Część IV, „Metryczka” 1869 100

2 | S t r o n a

2. Wyniki badańBadana próba populacji została scharakteryzowana przy pomocy metryczki. Zawarte

w metryczce dane socjo-demograficzne (zmienne) przedstawione zostały w tabelach 2-6.

Charakterystyka próby badanej populacji przedstawiona została w podziale na liczebności i

częstości (%) poszczególnych kategorii zmiennych.

Wśród osób objętych badaniem większy odsetek stanowią mężczyźni (65,92%).

Najliczniejszą grupę wśród ankietowanych stanowią osoby w wieku 26-39 lat

(52,81%). Najmniej liczna grupa respondentów to osoby w wieku 61 lat i więcej (1,39%), co

zostało przedstawione w Tabela 2.

Tabela 2. Wiek respondentów

Nazwa zmiennej metryczkowej Liczebność kategorii

Udział %

Wiek 18-25 lat 487 26,0626-39 lat 987 52,8140-60 lat 369 19,7461 lat lub więcej 26 1,39

Najwyższy odsetek respondentów posiada wykształcenie wyższe (59,55 %),

najmniejszą grupę stanowią osoby z wykształceniem podstawowym (0,96%) (Tabela 3).

Tabela 3. Wykształcenie respondentów

Nazwa zmiennej metryczkowej Liczebność kategorii

Udział %

Wykształcenie Podstawowe 18 0,96Zawodowe 38 2,03Średnie 440 23,54Wyższe zawodowe (licencjat i inżynier) 260 13,91

Wyższe (studia magisterskie i wyższe) 1113 59,55

W przypadku odpowiedzi dotyczących miejsca zameldowania, większość

ankietowanych wskazało miasto Szczecin (79,45%), 277 respondentów wskazało odpowiedź

„Inne” – m.in. Koszalin, Gryfino, Dziwnów, Stargard Szczeciński, Goleniów, Pyrzyce oraz

bardziej odległe rejony Polski jak Warszawa, Słupsk, Bydgoszcz, Bielsko-Biała, Toruń czy

Opole (Tabela 4).

3 | S t r o n a

Tabela 4. Miejsce zameldowania respondentów

Nazwa zmiennej metryczkowej Liczebność kategorii

Udział %

Gdzie jest Pana(i) miejsce zameldowania?

Gmina m. Szczecin 1485 79,45Gmina Dobra 46 2,46Gmina Police 39 2,09Gmina Kołbaskowo 22 1,18Inne? 277 14,82

W przypadku osób zameldowanych w gminie miasto Szczecin poproszono

respondentów o wskazanie osiedla na jakim mieszkają. Wśród 1485 respondentów z tej

grupy, odpowiedzi udzieliło 1348 osób. Liczba respondentów w podziale na osiedla i

dzielnice przedstawiona została w Tabela 5. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż ze wszystkich

szczecińskich osiedli, brakuje respondentów z osiedla Żydowce- Klucz.

Tabela 5. Wskazane przez respondentów osiedle zamieszkania

DzielnicaLiczba respondentów[udział % w całości

dzielnic]Osiedle

Liczba respondentów[udział % w całości

osiedli]Północ 252

[18,69%] Bukowo 10[0,74%]

Golęcino-Gocław 5[0,37%]

Niebuszewo 124[9,20%]

Skolwin 4[0,30%]

Stołczyn 5[0,37%]

Warszewo 65[4,82%]

Żelechowa 39[2,89%]

Prawobrzeże 162[12,02%] Bukowe-Klęskowo 38

[2,82%]

Dąbie 18[1,34%]

Kijewo 8[0,59%]

Majowe 17[1,26%]

Płonia-Śmierdnica-Jezierzyce

5[0,37%]

Podjuchy 18[1,34%]

Słoneczne 28[2,08%]

Wielgowo-Sławociesze- 8

4 | S t r o n a

Zdunowo [0,59%]

Załom-Kasztanowe 6[0,45%]

Zdroje 16[1,19%]

Śródmieście 609[45,18%] Centrum 165

[12,24%]

Drzetowo-Grabowo 52[3,86%]

Łękno 20[1,48%]

Niebuszewo-Bolinko 57[4,23%]

Nowe Miasto 26[1,93%]

Stare Miasto 24[1,78%]

Śródmieście-Północ 130[9,64%]

Śródmieście-Zachód 70[5,19%]

Turzyn 65[4,82%]

Zachód 325[24,11%] Arkońskie-Niemierzyn 23

[1,71%]

Głębokie-Pilchowo 4[0,30%]

Gumieńce 67[4,97%]

Krzekowo-Bezrzecze 8[0,59%]

Osów 10[0,74%]

Pogodno 90[6,68%]

Pomorzany 65[4,82%]

Świerczewo 40[2,97%]

Zawadzkiego-Klonowica 18[1,34%]

Graficzne przedstawienie miejsc zamieszkania użytkowników Bike_S przedstawione

jest na poniższym rysunku (Rys. 1).

5 | S t r o n a

Rys. 1. Liczba zarejestrowanych użytkowników Bike_S w podziale na osiedla Szczecina

6 | S t r o n a

Zauważyć można największą liczbę zarejestrowanych użytkowników w miejscach, gdzie

znajduje się większość stacji systemu, czyli w centrum miasta (m.in. osiedle Centrum – 12,24

%). Ponadto dość duża grupa użytkowników pochodzi z prawobrzeżnej części Szczecina,

m.in. osiedla Bukowe- Klęskowo (2,82 %).

Dwa ostatnie pytania dotyczyły posiadania prawa jazdy, gdzie większość (85,61%)

respondentów wskazało, że je posiada, oraz informacji o dotyczącej posiadanego biletu

okresowego na komunikację miejską, gdzie zdecydowana większość (74,05 %) go nie posiada

(Tabela 6).Tabela 6. Informacje dotyczące posiadania przez respondentów prawa jazdy i biletu okresowego

Nazwa zmiennej metryczkowej Liczebność kategorii

Udział %

Czy posiada Pan(i) prawo jazdy?

Tak 1600 85,61Nie 269 14,39

Czy posiada Pan(i) bilet okresowy (miesięczny, kwartalny, roczny) na komunikację miejską?

Tak 485 25,95Nie

1384 74,05

Źródło: opracowanie własne.

7 | S t r o n a

2.1. Część I – „Pytania ogólne”Wśród respondentów najczęściej wykorzystywanym sposobem przemieszczania się w

ramach codziennych podróży jest samochód osobowy (34,8 %), następnie komunikacja

miejska (27,9%) oraz podróże piesze (17,2%) (Rys. 2).

Samoch

odem

osobowym

Komunika

cją m

iejską

Pieszo

Rowerem prywatn

ym

Rowerem Bike

_S

Inacze

j, jak

?

Motocy

klem/ m

otorow

erem

34.8%

27.9%

17.2%

9.4% 8.9%

1.4% 0.4%

Rys. 2. Sposób odbywania codziennych podróży

Respondenci w ramach odpowiedzi „Inaczej, jak?” wskazywali realizację codziennych

podróży:

komunikacją miejską i samochodem;

rowerem i komunikacją miejską;

busem;

pociągiem regionalnym;

pieszo i rowerem prywatnym lub Bike_S;

samochodem do stacji Bike_S i rowerem.

Blisko co trzeci respondent korzysta z usług komunikacji miejskiej sporadycznie - 28,95%,

codziennie korzysta z niej 22,47% respondentów, natomiast kilka razy w tygodniu 21,03%.

Tylko 8,08% nie korzysta z komunikacji miejskiej w ogóle (Rys. 3).

8 | S t r o n a

Rzadziej/ spo-radycznie

Codziennie Kilka razy w tygodniu

Kilka razy w miesiącu

Nie korzystam

28.95%

22.47%21.03%

19.48%

8.08%

Rys. 3. Częstotliwość korzystania z usług komunikacji miejskiej

Blisko połowa respondentów (45,91%) zdecydowanie popiera poprawę infrastruktury

rowerowej kosztem udogodnień dla samochodów. Przeciwników tego rozwiązania (którzy

udzielili odpowiedzi „zdecydowanie nie”) jest tylko 5,35% (Rys. 4).

Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie Nie mam zdania Zdecydowanie nie

45.91%

31.35%

11.18%

6.21% 5.35%

Rys. 4. Poparcie wśród respondentów poprawy infrastruktury rowerowej kosztem udogodnień dla samochodów

Osoby, które zdecydowanie popierają poprawę infrastruktury rowerowej kosztem udogodnień

dla samochodów to w większości rowerzyści, korzystający ze swoich własnych rowerów

(71,59 % rowerzystów udzielających odpowiedzi „zdecydowanie tak”). Co trzeci użytkownik

samochodu osobowego również popiera rozwój infrastruktury, jednak w mniej zdecydowany

sposób (odpowiedzi „raczej tak” wśród 36% użytkowników samochodów osobowych)

(Tabela 7).

9 | S t r o n a

Tabela 7. Porównanie odpowiedzi respondentów w zakresie najczęściej wybieranych sposobów przemieszczania się do

ich opinii w zakresie poprawy infrastruktury rowerowej kosztem udogodnień dla samochodów [w %]

Czy popiera Pan(i) poprawę infrastruktury rowerowej kosztem udogodnień

dla samochodów?

Nie mam zdania

Raczej nie

Raczej tak

Zdecydowanie nie

Zdecydowanie tak

Suma

W ja

ki sp

osób

naj

częś

ciej

odb

ywa

Pan(

i) co

dzie

nne

podr

óże?

Inaczej, jak? 14,81 11,11 25,93 11,11 37,04 100,00

Komunikacją miejską 7,10 7,68 32,63 2,88 49,71 100,00

Motocyklem/ motorowerem 12,50 25,00 25,00 0,00 37,50 100,00

Pieszo 5,92 10,90 28,97 1,87 52,34 100,00

Rowerem Bike_S 7,23 7,83 24,70 3,01 57,23 100,00

Rowerem prywatnym 2,27 2,84 22,16 1,14 71,59 100,00

Samochodem osobowym 6,00 17,08 36,00 10,62 30,31 100,00

Suma końcowa 6,21 11,18 31,35 5,35 45,91 100,00

Zdecydowana większość respondentów (90,64%), nawet tych nie korzystających z

roweru Bike_S, wskazało, że w ich ocenie system Bike_S jest potrzebny miastu Szczecin. W

zdecydowanej mniejszości są osoby, które uważają, że ten system nie jest potrzebny (0,21%)

(Rys. 5).

Zdecydowanie tak Raczej tak Nie mam zdania Raczej nie Zdecydowanie nie

90.64%

8.24%0.59% 0.32% 0.21%

Rys. 5. Czy uważa Pan(i), że system Bike_S jest potrzebny miastu Szczecin?

Ponad co trzeci respondent (34,19%) korzysta z roweru kilka razy w tygodniu (Rys. 6).

10 | S t r o n a

Kilka ra

zy w tygo

dniu

Kilka ra

zy w miesiąc

u

Rzadzie

j/ spora

dyczn

ie

Codzien

nie

Raz w m

iesiąc

u

Nie ko

rzysta

m

34.19%32.16%

13.96% 12.68%

5.56%

1.44%

Rys. 6. Częstotliwość korzystania z rowerów przez respondentów

Codziennie z roweru korzysta 12,68% respondentów. Niewielką grupę (1,44%) stanowią

osoby, które w ogóle nie korzystają z roweru.

11 | S t r o n a

2.2. Część II – „Wykorzystanie roweru”W części drugiej badania udział wzięło 1842 respondentów. Udzielanie odpowiedzi w

tej części ankiety uzależnione było od udzielenia odpowiedzi na pytanie poprzedniej części, a

mianowicie: „Jak często korzysta Pan(i) z roweru?”. Osoby, które przecząco odpowiedziały

na to pytanie skierowane zostały bezpośrednio do metryczki, gdyż problematycznym

mogłoby być udzielanie odpowiedzi na kolejne pytania części II i III. W części drugiej

skoncentrowano się na ocenie przez respondentów różnorodnych aspektów związanych z

wykorzystaniem roweru. Poruszane zagadnienia dotyczyły m.in. celów podróży, powodów

korzystania z roweru, stosowania roweru zamiennie do innych sposobów przemieszczania się,

oceny infrastruktury rowerowej w Szczecinie, bezpieczeństwa rowerzystów, problemów na

które mogą trafiać w środowisku miejskim czy także cech miejsca przyjaznego rowerzyście.

Respondenci zostali poproszeni o wskazanie dwóch najczęściej wybieranych celów

podróży realizowanych rowerem. Zdecydowana większość korzysta z rowerów do celów

rekreacyjnych (61,40%) oraz w dojazdach do pracy (40,07%) (Rys. 7).

Rekrea

cyjni

e

Do pracy

Do sklep

u

Do szko

ły/ na u

czelnię

Do kawiar

ni/ re

staura

cji

Inne c

ele

Do urzę

du

Do kina

61.40%

40.07%

19.00%13.19% 10.80% 9.01% 9.01%

1.09%

Rys. 7. Najczęstsze cele podróży realizowanych rowerem

Wśród odpowiedzi „Inne cele” wskazać można:

zastępowanie autobusów nocnych;

dojazd na zajęcia dodatkowe;

powroty ze spotkań towarzyskich;

realizacja przejazdów w ramach obowiązków zawodowych w godzinach pracy;

odwiedziny znajomych;

dojazdy na siłownię, trening lub do klubów fitness;

12 | S t r o n a

dla relaksu;

celem przyspieszeni przemieszczania się;

dojazd na dworzec PKP i PKS;

powrót do domu.

Niespełna co trzeci respondent wybiera rower w podróżach do pracy (30,56%), natomiast

znacznie więcej osób, z tej formy przemieszczania się nie korzysta w ogóle (40,28%) (Rys.8).

Nie Tak, czasami Tak, codziennie Tak, 1-2 razy na tydzień

40.28%

30.56%

16.88%

12.27%

Rys.8. Czy jeździ Pan(i) rowerem do/z pracy?

Wśród powodów niewybrania roweru w podróżach do pracy respondenci wskazywali

przede wszystkim zbyt dużą odległość do pracy (35,71%). Niewielka część respondentów

wskazała, że nie lubi jeździć rowerem do pracy (0,27%) lub uważa, że jest to niebezpieczne

(3,64%) (Rys. 9).

13 | S t r o n a

Mam zbyt da

leko do

pracy

Inny p

owód

Po jeźdz

ie row

erem czu

ję się n

iekomfort

owo/ n

iehigien

icznie w

pracy/

szkoleBrak

dróg ro

werowych

Nie posia

dam row

eru

Z uwagi

na pogo

dę

Brak możli

wości be

zpieczn

ego par

kowania

rowerem

Jazda r

owerem

jest ni

ebezpie

czna

Nie lubię

jeździć

rowerem

35.71%31.54%

19.00% 18.46% 15.09%11.19%

7.14% 3.64% 0.27%

Rys. 9. Powody niewybrania roweru w podróżach do pracy

Wśród innych przyczyn wskazanych przez 31,54% respondentów pojawiło się m.in.:

posiadanie i użytkowanie samochodu (także w celach służbowych);

bardzo mała odległość do pracy, co powoduje wybór podróży pieszo;

brak bezpiecznej infrastruktury rowerowej umożliwiającej wybór roweru (w

szczególności w prawobrzeżnej części Szczecina);

przystanek komunikacji miejskiej znajdujący się w mniejszej odległości aniżeli stacja

roweru miejskiego;

brak czasu na podróż rowerem;

brak możliwości garażowania roweru;

brak pobliskich stacji roweru miejskiego (zarówno w odniesieniu do miejsca

zamieszkania jak również miejsca pracy);

charakter pracy (dużo bagaży, wyjazdy na spotkania z klientami itd.);

konieczność odwożenia samochodem członków rodziny;

lenistwo;

brak roweru;

praca w domu;

14 | S t r o n a

zbyt duża odległość do miejsca pracy.

Co ciekawe wśród innych odpowiedzi dotyczących niewykorzystania roweru pojawiło się

także powód dotyczący bycia emerytem lub studentem.

Respondenci zostali poproszeni o wskazanie trzech powodów korzystania z roweru w

podróżach po mieście, mimo posiadania samochodu. Do najważniejszych zaliczono zdrowy

tryb życia (39,63%), możliwość szybszego przemieszczania się z punktu A do punktu B

(38,22%) oraz oszczędność czasu (34,26%) (Rys. 10).

Zdrowy tr

yb życ

ia

Możliwość

szybs

zego p

rzemiesz

czania

się z p

unktu A

do pu

nktu B

Oszczęd

ność c

zasu

Zatłocze

nie uli

c (kork

i ulicz

ne)

Popraw

a kond

ycji

Oszczęd

ność p

ienięd

zy

Brak miejs

c park

ingow

ych

Nie mam

samoch

odu

Poczuci

e niez

ależnoś

ci

Ochrona

środow

iska

Możliwość

bezpo

średni

ego ko

munikow

ania si

ę z oto

czenie

mInne p

owody

Użyczen

ie sam

ochodu

innej o

sobie l

ub aw

ariaModa

Ryzyko

kradzi

eży i u

szkodz

enia sa

mochodu

39.63%38.22%34.26%30.08%

29.15%28.94%

22.69%19.54%

9.45%7.11%5.32%2.50%1.47%0.76%0.22%

Rys. 10. Powody wyboru roweru celem przemieszczania się mimo posiadania samochodu

Najmniej ważne powody to użyczenie samochodu innej osobie (1,47%), moda (0,76%) oraz

ryzyko kradzieży i uszkodzenia samochodu (0,22%). Wśród innych, niewymienionych w

kwestionariuszu sposobów, respondenci wskazali:

niską jakość komunikacji miejskiej;

funkcjonowanie zbyt drogiej, w ocenie mieszkańców strefy płatnego parkowania;

możliwość wykorzystywania skrótów w jeździe po mieście;

małą pewność siebie jako kierowcy samochodu;

przyjemność z jazdy rowerem;

stres związany z ruchem na drogach;

konieczność szukania miejsca parkingowego;

zbyt wysokie koszty użytkowania samochodu.

15 | S t r o n a

Respondenci najczęściej korzystają z roweru Bike_S (60,10%). Z własnego roweru

korzysta 39,09% osób, natomiast pożyczonego – 0,81%. Biorąc pod uwagę, że ankieta była

skierowana do zarejestrowanych użytkowników Bike_S duży udział wykorzystania roweru

miejskiego nie powinien dziwić (Rys. 11).

Rower miejski (Bike_S) Własny rower Pożyczony rower

60.10%

39.09%

0.81%

Rys. 11. Wykorzystanie przez respondentów poszczególnych rodzajów rowerów

Z roweru miejskiego Bike_S najczęściej korzystają użytkownicy komunikacji

miejskiej (32,34%), z własnego roweru – mieszkańcy korzystających w codziennych

podróżach z samochodu osobowego (40,14%), natomiast z pożyczonego – również

użytkownicy komunikacji miejskiej (40%) (Tabela 8).

Tabela 8. Wybór rodzaju roweru w porównaniu do najczęściej wybieranych sposobów przemieszczania się [w %]

Z jakiego roweru Pan(i) najczęściej korzysta?

Pożyczonego Roweru miejskiego (Bike_S) Własnego roweru

W ja

ki sp

osób

naj

częś

ciej

od

byw

a Pa

n(i)

codz

ienn

e po

dróż

e?

Inaczej, jak? 0,00 1,81 0,97Komunikacją miejską 40,00 32,34 21,11Motocyklem/ motorowerem 0,00 0,45 0,42

Pieszo 26,67 20,14 12,36Rowerem Bike_S 0,00 14,36 0,97Rowerem prywatnym 6,67 0,00 24,03Samochodem osobowym 26,67 30,89 40,14

Suma końcowa 100,00 100,00 100,00

Zdecydowana większość użytkowników (78,99%) używa roweru zamiennie z innymi

środkami transportu (Rys. 12).

16 | S t r o n a

Nie21%

Tak79%

Rys. 12 Czy używa Pan(i) roweru zamiennie z innymi środkami transportu?

Środkiem transportu, z jakiego najczęściej rezygnowali respondenci były (pod względem

liczby wskazań):

samochód osobowy (ponad 30% wskazań);

komunikacja miejska (ponad 20% wskazań);

samochód i komunikacja miejska (blisko 10% wskazań).

Pośród respondentów ponad połowa użytkowników samochodów osobowych (52,20%) nie

rezygnuje z użytkowania samochodu na rzecz korzystania z roweru (Tabela 9).

Tabela 9. Chęć zamiany dotychczasowego sposobu przemieszczania się względem najczęściej wybieranych sposobów

przemieszczania się respondentów [w %]

Czy używa Pan(i) roweru zamiennie z innymi środkami transportu?

Nie Tak

W ja

ki sp

osób

naj

częś

ciej

od

byw

a Pa

n(i)

codz

ienn

e po

dróż

e?

Inaczej, jak? 1,03 1,58Komunikacją miejską 27,39 28,18

Motocyklem/ motorowerem 0,52 0,41

Pieszo 14,73 17,80Rowerem Bike_S 3,62 10,45Rowerem prywatnym 0,52 11,82

Samochodem osobowym 52,20 29,76

Suma końcowa 100,00 100,00

Wśród powodów braku chęci zamiany dotychczas wykorzystywanych sposobów

przemieszczania się na rower (możliwość wskazania trzech powodów) respondenci wybrali:

zbyt dużą odległość do pracy (40,05%), niesprzyjającą pogodę (37,21%) oraz brak roweru

(26,36%) (Rys. 13).

17 | S t r o n a

Mam zb

yt dale

ko do p

racy

Z uwagi n

a pog

odę

Nie po

siada

m roweru

Brak dróg

rowero

wych

Brak m

ożliwości

bezpi

ecznego pa

rkowani

a row

erem

Jazda ro

werem je

st nieb

ezpiec

zna

Inny p

owód

Nie lub

ię jeźd

zić ro

werem

40.05% 37.21%

26.36% 25.58%

13.18% 11.37% 10.85%1.03%

Rys. 13. Powody braku chęci zamiany dotychczas wybieranego sposobu przemieszczania się na rower

W opinii większości respondentów sieć dróg rowerowych w Szczecinie jest

niewystarczająca (w sumie 83,71% odpowiedzi negatywnych, z czego 44,08 udzieliło

odpowiedzi „raczej nie”, a 39,63% „zdecydowanie nie”) (Rys.14).

Raczej nie Zdecydowanie nie Raczej tak Nie wiem Zdecydowanie tak

44.08%

39.63%

9.28%

5.05%1.95%

Rys.14. Czy sieć dróg rowerowych w Szczecinie jest Pana(i) zdaniem wystarczająca?

Brak zadowolenia respondentów z sieci infrastruktury rowerowej ma również swoje

przełożenia na poczucie bezpieczeństwa jako rowerzystów. Większość respondentów

(71,28%) nie czuje się bezpiecznie jeżdżąc po ulicy (Rys. 15).

18 | S t r o n a

Nie71%

Tak29%

Rys. 15. Poczucie bezpieczeństwa rowerzystów podczas jazdy po szczecińskich ulicach

Osoby, które nie czują się bezpiecznie jeżdżąc rowerem po ulicy uważają, że sieć dróg

rowerowych w Szczecinie jest zdecydowanie niewystarczająca (45,01% respondentów z

grupy osób nie czujących się bezpiecznie podczas jazdy rowerem w Szczecinie).

Podobnie wygląda sytuacja odnosząca się do oceny Szczecina jako bezpiecznego

miasta, zachęcającego do korzystania z roweru. Blisko połowa respondentów (46,47%)

uważa, że Szczecin nie jest bezpiecznym miastem dla rowerzystów (Rys. 16).

Raczej nie Raczej tak Zdecydowanie nie Nie mam zdania Zdecydowanie tak

46.47%

20.36%

14.55%

10.42%8.20%

Rys. 16. Czy Szczecin jest bezpiecznym miastem dla rowerzystów, zachęcającym do korzystania z roweru?

Respondenci mieli również możliwość uzasadnienia, dlaczego uważają, że Szczecin jest lub

nie jest bezpiecznym miejscem dla rowerzystów. Odpowiedzi respondentów w tej części, ze

względu na dość dużą liczbę zróżnicowanych odpowiedzi przedstawiono w załączeniu do

opracowania (załącznik 2).

Wśród problemów rowerzystów w Szczecinie respondenci mogli wskazać trzy

19 | S t r o n a

najważniejsze, do których zaliczono (Rys. 17):

brak odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa na drodze (54,61% wskazań);

niski poziom kultury kierowców pojazdów zmechanizowanych (53,96%);

złą infrastrukturę rowerową (49,46%).

Brak od

powied

niego

poziom

u bezp

ieczeń

stwa n

a drod

ze

Niski po

ziom ku

ltury k

ierowców

pojaz

dów zm

echani

zowany

ch

Zła infr

astruk

tura ro

werowa

Uboga s

ieć sta

cji row

eru miejs

kiego

Niedost

ateczn

a ilość

miejsc b

ezpiec

znego

pozost

awian

ia row

eru

Niska to

lerancj

a ze s

trony

porusz

ającyc

h się p

ieszo

Inne p

roblem

y

Brak ro

werów wspo

maganyc

h elek

tryczn

ie przy

dużyc

h różn

icach

poziom

ów

54.61% 53.96% 49.46%41.26%

25.62%19.98%

6.30% 4.34%

Rys. 17. Najważniejsze problemy rowerzystów w Szczecinie

Ponadto do problemów zaliczono (w kolejności największej liczby wskazań):

brak ciągłości infrastruktury rowerowej;

brak wiedzy (przepisów i zasad ruchu) oraz umiejętności i kultury poruszania się po

drodze wśród rowerzystów;

brak logiki w projektowaniu infrastruktury rowerowej;

nienależyty poziom utrzymania dróg rowerowych (sprzątanie, odchwaszczanie,

odśnieżanie, konserwacja);

piesi poruszający się na drogach rowerowych;

duża ilość świateł drogowych, na których priorytet najczęściej dotyczy użytkowników

samochodów, a nie innych uczestników drogi;

brak dodatkowego wyposażenia do roweru miejskiego (np. fotelika lub przyczepki dla

dzieci) co uniemożliwia podróż z młodszymi członkami rodziny;

brak kultury w samym środowisku rowerzystów;

problem kradzieży rowerów;

parkowanie samochodów na drogach przeznaczonych dla rowerzystów.

20 | S t r o n a

Wśród cech, które powinno posiadać miejsce przyjazne rowerzyście respondenci wskazali

stojak umożliwiający przypięcie ramy (33,55% wskazań), monitoring dający ochronę

rowerów (29,53%) oraz wiatę rowerową (17,97%) (Rys. 18).

Stojak umożliwia-jący przypięcie

ramy

Monitoring/ ochrona rowerów

Wiata rowerowa Zniżki dla rowerzystów

Narzędzia do drobnych napraw

rowerowych

Inne

33.55%

29.53%

17.97%

10.37%

6.30%

2.28%

Rys. 18. Cechy miejsca przyjaznego rowerzyście

Dodatkowo w ramach odpowiedzi „inne” respondenci wskazali prysznice, dyspozytory wody,

lub też kombinację kilku albo nawet wszystkich cech wskazanych w kwestionariuszu.

Pytanie zamykające część II dotyczyło korzystania z systemu miejskiej wypożyczalni

rowerów Bike_S. Blisko jedna trzecia respondentów, osób zarejestrowanych w systemie

miejskiej wypożyczalni rowerów, nie korzysta z Bike_S (Rys. 19).

Tak66%

Nie31%

Czasami3%

Rys. 19. Czy korzysta Pan(i) z systemu miejskiej wypożyczalni rowerów Bike_S?

W dalszej części badania uczestniczyć mogły osoby, które wskazały odpowiedzi:

„tak” lub „czasami”.

21 | S t r o n a

2.3. Część III – „Bike_S”Na bazie ostatniego pytania części drugiej, które zweryfikowało osoby, które

korzystają bądź nie z systemu szczecińskiego roweru miejskiego do części trzeciej trafiło

1272 respondentów, którzy wskazali, że korzystają z miejskiej wypożyczalni rowerów

Bike_S.

W części drugiej respondenci byli zapytani o używanie roweru zamiennie z innymi

środkami transportu. Najczęściej wskazywaną odpowiedzią był samochód osobowy. W części

trzeciej, pytanie to było skierowane do wykorzystania wyłącznie rowerów miejskich. W tym

przypadku najczęściej zastępowana jest komunikacja miejska (53,57% wskazań) (Rys. 20).

Komunikacja miejska Samochód osobowy Rower prywatny Inna forma podróżowania

53.57%

32.20%

7.92% 6.31%

Rys. 20. Środki transportu zastępowane wykorzystaniem roweru miejskiego Bike_S

Zdarza się również, by respondenci zastępowali swój własny rower (7,92%). Ponadto, wśród

innych sposobów przemieszczania się często wskazywano podróże piesze.

W obliczu licznych komentarzy dotyczących kształtu obecnego systemu miejskiej

wypożyczalni rowerów Bike_S pojawiają się koncepcje jego rozbudowy (m.in. w

prawobrzeżnej części miasta). W opinii respondentów obecna sieć stacji i ilość rowerów

Bike_S jest niewystarczająca (80,91 % wskazań, przy czym: 46,37% odpowiedzi „raczej nie”

oraz 34,54% „zdecydowanie nie”) (Rys. 21).

22 | S t r o n a

Raczej nie Zdecydowanie nie Raczej tak Nie wiem Zdecydowanie tak

46.37%

34.54%

14.56%

3.63%0.89%

Rys. 21. Czy sieć stacji i ilość rowerów Bike_S w Szczecinie jest Pana(i) zdaniem wystarczająca?

Opinia użytkowników jednoznacznie sygnalizuje, by podejmować kolejne działania w ramach

racjonalnego rozwoju systemu Bike_S.

Aby zachęcać większą liczbę mieszkańców do korzystania z rowerów, należy także

zapewniać im odpowiednią infrastrukturę. Jak to było wskazywane wcześniej, jednym z

największych problemów mieszkańców jest brak bezpieczeństwa w poruszaniu się rowerem

po mieście. Stąd też zdecydowana większość osób biorących udział w badaniu stwierdziła, że

budowa bezpiecznych ścieżek rowerowych będzie miała wpływ na większą ilość wypożyczeń

roweru miejskiego (Rys. 22).

Tak90%

Nie mam zda-nia5%

Nie4%

Rys. 22. Czy Pana(i) zdaniem budowa bezpiecznych ścieżek rowerowych wpłynie na większą ilość wypożyczeń roweru

miejskiego?

W przypadku szczecińskiego systemu roweru miejskiego obowiązuje zasada bezpłatnych

pierwszych 20 minut użytkowania roweru. W przypadku zniesienia czasu darmowego na

rzecz niższej opłaty godzinowej większość respondentów stwierdziła, że nie korzystałaby z

23 | S t r o n a

rowerów Bike_S równie często co dotychczas (30,58% respondentów udzieliło odpowiedzi

„raczej nie”, natomiast 25,33% „zdecydowanie nie”) (Rys. 23).

Raczej nie Zdecydowanie nie Raczej tak Nie wiem Zdecydowanie tak

30.58%

25.33%

21.76%

11.72%10.60%

Rys. 23. Chęć korzystania z roweru miejskiego Bike_S w przypadku zniesienia czasu darmowego przy jednoczesnym

obniżeniu opłaty godzinowej

Tylko co piąty użytkownik Bike_S (20,31%) dojeżdża transportem publicznym do stacji

Bike_S, by potem kontynuować podróż rowerem. Większość użytkowników nie realizuje

swoich podróży w ten sposób (Rys. 24).

Nie55%

Czasami24%

Tak20%

Rys. 24. Czy dojeżdża Pan(i) transportem publicznym do stacji Bike_S, by dalej kontynuować podróż rowerem

miejskim?

Więcej niż połowa użytkowników korzysta z rowerów Bike_S pomimo posiadania własnego

roweru (Rys. 25).

24 | S t r o n a

Tak55%

Czasami24%

Nie21%

Rys. 25. Czy korzysta Pan(i) z Bike_S pomimo posiadania własnego roweru?

Niemniej częstotliwość korzystania z roweru miejskiego nie jest zbyt duża. Co trzeci

użytkownik (36,89%) korzysta z rowerów kilka razy w miesiącu. Niewielka grupa (6,42%)

korzysta z nich codziennie (Rys. 26).

Kilka ra

zy w miesiąc

u

Kilka ra

zy w ty

godniu

Rzadzie

j/ spo

radyczn

ie

Raz w m

iesiąc

u

Codzie

nnie

36.89%

25.22%22.99%

8.48%6.42%

Rys. 26. Częstotliwość korzystania z rowerów Bike_S

Porównując ze sobą odpowiedzi użytkowników w zakresie wyboru poszczególnych sposobów

przemieszczania się w odniesieniu do częstotliwości korzystania z nich można zauważyć, że

do codziennych podróży najczęściej wykorzystywana jest komunikacja miejska (22,47%),

natomiast rower miejski Bike_S najczęściej wybierany jest przez respondentów kilka razy w

miesiącu (36,89%) (Tabela 10).

25 | S t r o n a

Tabela 10. Częstotliwość korzystania z wybranych sposobów przemieszczania się

Częstotliwość korzystania z poszczególnych sposobów przemieszczania się[w %]

Sposób przemieszczania się

CodziennieKilka razy w

tygodniu

Kilka razy w

miesiącu

Raz w miesiącu

Rzadziej/ sporadycznie

Nie korzystam

Komunikacja miejska 22,47 21,03 19,48 - 28,95 8,08

Rower5 12,68 34,19 32,16 5,56 13,96 1,44Rower Bike_S 6,42 25,22 36,89 8,48 22,99 -

Istnieje pewna grupa użytkowników, którzy pomimo zarejestrowania w systemie, nie

korzystają z roweru miejskiego Bike_S. Blisko połowa (42,97%) respondentów nie ma takich

powodów i korzysta z rowerów Bike_S. Jednak co trzeci użytkownik (31,86%) wskazuje, że

stacje są zbyt oddalone od domu co powoduje mniejsze zainteresowanie wykorzystaniem

rowerów (Rys. 27).

Nie ma ta

kich p

owodó

w, korzy

stam z r

oweró

w Bike_S

Zbyt du

że od

daleni

e stac

ji od d

omu

Inne p

owody

Posiada

m włas

ny row

er

Mam pr

oblem

y z ter

minalem

umożl

iwiają

cym wypo

życzen

ie row

eru

Rowery

miejskie

są nie

wygodn

e

Mam pr

oblem

z płatn

ością

Obsług

a syst

emu je

st dla m

nie nie

zrozum

iała

42.97%

31.86%

11.50% 10.71%1.34% 1.12% 0.45% 0.06%

Rys. 27. Powody niekorzystania z rowerów Bike_S, mimo zarejestrowania w systemie

Inne powody, które mają wpływ na niekorzystanie z rowerów Bike_S to:

stan zdrowia;

brak stacji rowerowej blisko domu/ miejsca pracy;

brak czasu;

brak dostępnych na stacji rowerów;5 W odpowiedzi tej zawarte jest wykorzystywanie zarówno roweru miejskiego jak również roweru własnego lub

pożyczonego.

26 | S t r o n a

braki w infrastrukturze rowerowej;

brak udogodnień dla przewozu dzieci;

pogoda;

stan techniczny rowerów i stacje (częste awarie, które nie są zgłaszane);

lenistwo;

charakter pracy;

więcej opcji płatności za korzystanie z systemu.

Dla części użytkowników duże znaczenie ma, szczególnie jeśli chodzi o komfort jazdy,

sprawność techniczna rowerów. Oceny użytkowników są niemal po równo rozłożone

pomiędzy oceną dobrą i średnią rowerów (odpowiednio 45,98% oraz 41,95%) (Rys. 28).

Dobra Średnia Bardzo dobra Zła

45.98%

41.85%

6.42% 5.75%

Rys. 28. Ocena sprawności technicznej rowerów w oczach respondentów

Ostatnie pytanie części trzeciej dotyczyło oferty dodatkowej, związanej z funkcjonowaniem

systemu Bike_S, a mianowicie aplikacji mobilnych. Respondenci zostali poproszeni o

wskazanie, czy korzystają z tego rozwiązania i czy istnieją funkcje, których w aplikacji

brakuje. Większość respondentów nie korzysta z aplikacji mobilnych (65,40%) (Rys. 29),

Nie65%

Tak35%

Rys. 29. Czy korzysta Pan(i) z aplikacji mobilnych Bike_S?

27 | S t r o n a

Wśród funkcji, których brakuje, wskazano m.in.:

możliwość bezpośredniego kontaktowania się drogą sms-ową lub telefoniczną z

infolinią przy użyciu aplikacji;

bieżący podgląd na liczbę dostępnych rowerów w poszczególnych stacjach;

zgłaszanie awarii przy użyciu aplikacji;

określanie lokalizacji użytkownika;

możliwość szybkiego wypożyczania roweru bez konieczności logowania (np. z

wykorzystaniem funkcji NFC);

możliwość płatności przy użyciu SkyCash;

możliwość wypożyczenia roweru wprost z aplikacji bez konieczności użycia

terminala przy stacjach;

alarm minutowy o upływającym darmowym czasie wypożyczenia;

potwierdzenie prawidłowego zwrotu roweru;

automatyczne logowanie;

informacja podsumowująca czas jazdy.

Ponadto użytkownicy zgłaszali problemy z działaniem aplikacji na różnych systemach

operacyjnych (m.in. Windows Phone, iOS), lub też błędy, które pojawiają się podczas jej

użytkowania (m.in. długi okres uruchamiania i ładowania poszczególnych funkcji, brak

częstej aktualizacji dostępności rowerów). Pewna grupa użytkowników wskazuje na zalety

(łatwość obsługi, intuicyjność, wygląd) nieoficjalnych aplikacji, wskazując na możliwość

połączenia ich z aplikacją oficjalną.

28 | S t r o n a

PodsumowaniePodsumowując wyniki ankiety, można śmiało stwierdzić, że funkcjonowanie roweru

Bike-S było dobrym rozwiązaniem, uzupełniającym system transportowy miasta. Niemniej

wciąż istnieje wiele przeszkód i problemów, które należy rozwiązywać, a mianowicie:

stworzenie spójnej sieci dróg rowerowych i zwiększenie świadomości społeczeństwa (w

szczególności użytkowników samochodów osobowych) na temat innych użytkowników dróg

i ich praw, jak również organizacja szkoleń i kursów dla użytkowników roweru. Szczecin

wciąż jest postrzegany jako miasto niezbyt bezpieczne dla rowerzystów, niemniej zauważalna

jest poprawa w tym obszarze (użytkownicy chwalą powstawanie nowych pasów bądź dróg

rowerowych). Rower, w dużej mierze stanowi substytut względem komunikacji miejskiej (jak

również może być względem jej usług komplementarny, co akurat nie stanowi problemu),

bardziej niż jest to w przypadku samochodów osobowych. Należy szukać rozwiązań, by

zainteresować osoby korzystające w codziennych podróżach z samochodów do częstszego

korzystania z rowerów, w tym rowerów Bike_S co pozytywnie wpłynie na natężenie ruchu

ulicznego i ograniczy inne negatywne efekty związane z wciąż rosnącym wykorzystaniem

samochodów osobowych. Należy również poza infrastruktura liniową (drogi dla rowerów)

zwrócić uwagę na infrastrukturę punktową (stojaki i wiaty objęte systemem monitoringu),

która także przyczynia się do zwiększenia liczby użytkowników rowerów. Ponadto, powinno

się realizować działania, których celem byłoby zwiększenie wykorzystania rowerów w

codziennych dojazdach do pracy. Poza akcjami informacyjnymi, należy zapewnić osobom,

które tę formę podróżowania wykorzystują, odpowiednie warunki, by móc się odświeżyć lub

przygotować do pracy lub powrotnej jazdy rowerem.

Co ciekawe, respondenci niezbyt chętnie korzystają z aplikacji mobilnych

dotyczących roweru miejskiego, a nawet jeśli, to bardziej chwalą aplikacje nieoficjalne. Dość

krytycznie respondenci podeszli do tematu sprawności technicznej rowerów, niemniej przy

tak dużym stopniu ich codziennego wykorzystania (duże liczby wypożyczeń przypadające na

jeden rower) trudno jest zapewnić najwyższy poziom ich sprawności. Daje to także do

myślenia w kwestii potrzeby dalszego rozwijania systemu, co stanowiłoby odpowiedź na

zgłaszane przez mieszkańców potrzeby w tym zakresie.

29 | S t r o n a

SPIS TABEL

Tabela 1. Liczba odpowiedzi na poszczególne części ankiety...................................................2Tabela 2. Wiek respondentów.....................................................................................................3Tabela 3. Wykształcenie respondentów......................................................................................3Tabela 4. Miejsce zameldowania respondentów........................................................................4Tabela 5. Wskazane przez respondentów osiedle zamieszkania................................................4Tabela 6. Informacje dotyczące posiadania przez respondentów prawa jazdy i biletu okresowego.................................................................................................................................7Tabela 7. Porównanie odpowiedzi respondentów w zakresie najczęściej wybieranych sposobów przemieszczania się do ich opinii w zakresie poprawy infrastruktury rowerowej kosztem udogodnień dla samochodów [w %]..........................................................................10Tabela 8. Wybór rodzaju roweru w porównaniu do najczęściej wybieranych sposobów przemieszczania się [w %]........................................................................................................16Tabela 9. Chęć zamiany dotychczasowego sposobu przemieszczania się względem najczęściej wybieranych sposobów przemieszczania się respondentów [w %]..........................................17Tabela 10. Częstotliwość korzystania z wybranych sposobów przemieszczania się..............26

30 | S t r o n a

SPIS RYSUNKÓW

Rys. 1. Liczba zarejestrowanych użytkowników Bike_S w podziale na osiedla Szczecina.....6Rys. 2. Sposób odbywania codziennych podróży.......................................................................8Rys. 3. Częstotliwość korzystania z usług komunikacji miejskiej............................................9Rys. 4. Poparcie wśród respondentów poprawy infrastruktury rowerowej kosztem udogodnień dla samochodów..........................................................................................................................9Rys. 5. Czy uważa Pan(i), że system Bike_S jest potrzebny miastu Szczecin?.......................10Rys. 6. Częstotliwość korzystania z rowerów przez respondentów.........................................11Rys. 7. Najczęstsze cele podróży realizowanych rowerem......................................................12Rys.8. Czy jeździ Pan(i) rowerem do/z pracy?.........................................................................13Rys. 9. Powody niewybrania roweru w podróżach do pracy....................................................14Rys. 10. Powody wyboru roweru celem przemieszczania się mimo posiadania samochodu...15Rys. 11. Wykorzystanie przez respondentów poszczególnych rodzajów rowerów................16Rys. 12 Czy używa Pan(i) roweru zamiennie z innymi środkami transportu?.........................17Rys. 13. Powody braku chęci zamiany dotychczas wybieranego sposobu przemieszczania się na rower....................................................................................................................................18Rys.14. Czy sieć dróg rowerowych w Szczecinie jest Pana(i) zdaniem wystarczająca?.........18Rys. 15. Poczucie bezpieczeństwa rowerzystów podczas jazdy po szczecińskich ulicach......19Rys. 16. Czy Szczecin jest bezpiecznym miastem dla rowerzystów, zachęcającym do korzystania z roweru?...............................................................................................................19Rys. 17. Najważniejsze problemy rowerzystów w Szczecinie.................................................20Rys. 18. Cechy miejsca przyjaznego rowerzyście....................................................................21Rys. 19. Czy korzysta Pan(i) z systemu miejskiej wypożyczalni rowerów Bike_S?...............21Rys. 20. Środki transportu zastępowane wykorzystaniem roweru miejskiego Bike_S............22Rys. 21. Czy sieć stacji i ilość rowerów Bike_S w Szczecinie jest Pana(i) zdaniem wystarczająca?..........................................................................................................................23Rys. 22. Czy Pana(i) zdaniem budowa bezpiecznych ścieżek rowerowych wpłynie na większą ilość wypożyczeń roweru miejskiego?.....................................................................................23Rys. 23. Chęć korzystania z roweru miejskiego Bike_S w przypadku zniesienia czasu darmowego przy jednoczesnym obniżeniu opłaty godzinowej...............................................24Rys. 24. Czy dojeżdża Pan(i) transportem publicznym do stacji Bike_S, by dalej kontynuować podróż rowerem miejskim?................................................................................24Rys. 25. Czy korzysta Pan(i) z Bike_S pomimo posiadania własnego roweru?......................25Rys. 26. Częstotliwość korzystania z rowerów Bike_S............................................................25Rys. 27. Powody niekorzystania z rowerów Bike_S, mimo zarejestrowania w systemie........26Rys. 28. Ocena sprawności technicznej rowerów w oczach respondentów.............................27Rys. 29. Czy korzysta Pan(i) z aplikacji mobilnych Bike_S?..................................................28

31 | S t r o n a

SPIS ZAŁĄCZNIKÓW

Załącznik 1. – Kwestionariusz ankietyZałącznik 2. – „Czy Szczecin jest bezpiecznym miastem dla rowerzystów, zachęcającym do korzystania z rowerów?” – ocena indywidualna respondentów

32 | S t r o n a

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK 1Kwestionariusz ankiety

CZĘŚĆ I – PYTANIA OGÓLNE

1. W jaki sposób najczęściej odbywa Pan(i) codzienne podróże? Pieszo Komunikacją miejską Rowerem prywatnym Rowerem Bike_S Motocyklem/ motorowerem Samochodem osobowym Inaczej, jak? ………………………………

2. Jak często korzysta Pan(i) z komunikacji miejskiej Codziennie Kilka razy w tygodniu Kilka razy w miesiącu Rzadziej/sporadycznie Nie korzystam

3. Czy popiera Pan(i) poprawę infrastruktury rowerowej kosztem udogodnień dla samochodów? Zdecydowanie tak Raczej tak Nie wiem Raczej nie Zdecydowanie nie

4. Czy uważa Pan(i) że system Bike_S jest potrzebny Miastu Szczecin? Zdecydowanie tak Raczej tak Nie mam zdania Raczej nie Zdecydowanie nie

5. Jak często korzysta Pan(i) z roweru? Codziennie Kilka razy w tygodniu Kilka razy w miesiącu Raz w miesiącu Rzadziej/ sporadycznie Nie korzystam – PROSZĘ PRZEJŚĆ DO CZĘŚCI IV

CZĘŚĆ II – WYKORZYSTANIE ROWERU

1. Gdzie najczęściej jeździ Pan(i) na rowerze? (max 2 odpowiedzi) Do pracy Do sklepu Do szkoły/ na uczelnię Rekreacyjnie Do kawiarni/ restauracji Do urzędu

33 | S t r o n a

Do kina Inne, jakie cele? ...........................

2. Czy jeździ Pan(i) rowerem do/z pracy? Tak, codziennie Tak, 1-2 razy na tydzień Tak, czasami Nie

3. Jeśli NIE - proszę wskazać dlaczego (max 2 odpowiedzi): Nie posiadam roweru Z uwagi na pogodę Nie lubię jeździć rowerem Mam zbyt daleko do pracy Brak dróg rowerowych Brak możliwości bezpiecznego parkowania rowerem Po jeździe rowerem czuję się niekomfortowo/ niehigienicznie w pracy/ szkole Jazda rowerem jest niebezpieczna Inny powód, jaki? ………………….

4. Co skłania Pana(ią) do korzystania z roweru w poruszaniu się po mieście, nawet pomimo posiadania samochodu? (max 3 odpowiedzi)

Nie mam samochodu Zatłoczenie ulic (korki uliczne) Brak miejsc parkingowych Zdrowy tryb życia Oszczędność czasu Oszczędność pieniędzy Poprawa kondycji Możliwość bezpośredniego komunikowania się z otoczeniem Możliwość szybszego przemieszczania się z punktu A do Punktu B Poczucie niezależności Ochrona środowiska Moda Ryzyko kradzieży i uszkodzenia samochodu Użyczenie samochodu innej osobie lub awaria Inne, jakie? ……

5. Z jakiego roweru Pan(i) najczęściej korzysta? Roweru miejskiego (Bike_S) Własnego roweru Pożyczonego

6. Czy używa Pan(i) roweru zamiennie z innymi środkami transportu? Tak, z jakich środków transportu Pan(i) rezygnuje ? .......................................... Nie

7. Jeśli NIE - proszę wskazać dlaczego (max 3 odpowiedzi): Nie posiadam roweru Z uwagi na pogodę Nie lubię jeździć rowerem Mam zbyt daleko do pracy Brak dróg rowerowych Brak możliwości bezpiecznego parkowania rowerem Jazda rowerem jest niebezpieczna Inny powód, jaki? ………………….

8. Czy sieć dróg rowerowych w Szczecinie jest Pana(i) zdaniem wystarczająca? Zdecydowanie tak

34 | S t r o n a

Raczej tak Nie wiem Raczej nie Zdecydowanie nie

9. Czy czuje się Pan(i) bezpiecznie jeżdżąc po ulicy? Tak Nie

10. Czy Szczecin jest bezpiecznym miastem dla rowerzystów, zachęcającym do korzystania z roweru? Zdecydowanie tak Raczej tak, dlaczego tak? .............................. Raczej nie Zdecydowanie nie, dlaczego nie? ............................... Nie mam zdania

11. Proszę wymienić trzy najważniejsze Pana(i) zdaniem problemy rowerzystów w Szczecinie (max 3 odpowiedzi)

Zła infrastruktura rowerowa Brak odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa na drodze Niedostateczna ilość miejsc bezpiecznego pozostawiania roweru Uboga sieć stacji roweru miejskiego Niski poziom kultury kierowców pojazdów zmechanizowanych Niska tolerancja ze strony poruszających się pieszo Brak rowerów wspomaganych elektrycznie przy dużych różnicach poziomów Inne…. Jakie?

12. Jakie cechy według Pana(i) powinno posiadać miejsce przyjazne rowerzyście? Stojak umożliwiający przypięcie ramy Wiata rowerowa Monitoring/ ochrona rowerów Zniżki dla rowerzystów Narzędzia do drobnych napraw rowerowych Inne, jakie? ......................

13. Czy korzysta Pan(i) z systemu miejskiej wypożyczalni rowerów Bike_S?a. Takb. Czasamic. Nie – PROSZĘ PRZEJŚĆ DO CZĘŚCI IV

CZĘŚĆ III – BIKE_S

1. Z roweru Bike_S korzysta Pan(i) zastępując nim podróż: Komunikacją miejską Samochodem osobowym Rowerem prywatnym Inną formę podróżowania, jaką?............................................................................

2. Czy sieć stacji i ilość rowerów Bike_S w Szczecinie jest Pana(i) zdaniem wystarczająca? Zdecydowanie tak Raczej tak Nie wiem Raczej nie Zdecydowanie nie

3. Czy Pana(i) zdaniem budowa bezpiecznych ścieżek rowerowych wpłynie na większą ilość wypożyczeń roweru miejskiego?

Tak Nie

35 | S t r o n a

Nie mam zdania4. Czy gdyby koszt użycia Bike_S w pierwszej godzinie wynosił 1 zł (bez 20 darmowych minut),

korzystałby/ korzystałaby Pan/Pani z Bike_S równie często jak do tej pory? Zdecydowanie tak Raczej tak Nie wiem Raczej nie Zdecydowanie nie

5. Czy dojeżdża Pan(i) transportem publicznym do stacji Bike_S, by dalej kontynuować podróż rowerem miejskim?

Tak Nie Czasami

6. Czy korzysta Pan(i) z Bike_S pomimo posiadania własnego roweru? TAK NIE Czasami

7. Jak często korzysta Pan(i) z roweru Bike_S? Codziennie Kilka razy w tygodniu Kilka razy w miesiącu Raz w miesiącu Rzadziej/ sporadycznie

8. Jakie są powody niekorzystania, mimo zarejestrowania się w systemie Bike_S? Nie ma takich powodów, korzystam z rowerów Bike_S Zbyt duże oddalenie stacji od domu Posiadam własny rower Mam problem z płatnościami Rowery miejskie są niewygodne Mam problemy z terminalem umożliwiającym wypożyczenie roweru Obsługa systemu jest dla mnie niezrozumiała Inne..., jakie?

9. Jak oceniasz sprawność techniczną rowerów Bike_S? Bardzo dobra Dobra Średnia Zła

10. Czy korzysta Pan/ Pani z aplikacji mobilnych Bike_S? Tak Nie

11. Jeśli tak, czy są funkcje, których w nich brakuje? (pytanie otwarte) .................................................

CZĘŚĆ IV – METRYCZKA

METRYCZKAPłeć Kobieta

MężczyznaWiek 16-25 lat

26-39 lat 40-60 lat

36 | S t r o n a

61 lat lub więcejWykształcenie Podstawowe

Zawodowe Średnie Wyższe zawodowe (licencjat i inżynier) Wyższe

Gdzie jest Pan(i) zameldowany(a)? Gmina m. Szczecin Gmina Dobra Gmina Police Gmina Kołbaskowo Inne? Gdzie? …………………

Na jakim osiedlu Pan(i) mieszka? (w przypadku Gminy m. Szczecin)

.........................................

Czy posiada Pan(i) prawo jazdy? Tak Nie

Czy posiada Pan(i) bilet okresowy (miesięczny, kwartalny, roczny) na komunikację miejską?

Tak Nie

37 | S t r o n a

ZAŁĄCZNIK 2

„Czy Szczecin jest bezpiecznym miastem dla rowerzystów, zachęcającym do korzystania z

rowerów?” – ocena indywidualna respondentów

Zachowany został oryginalny zapis komentarzy. Część z nich nie została ujęta, głównie ze

względu na powtarzającą się treść.

I. Argumenty za tym, że Szczecin jest bezpiecznym miastem dla rowerzystów, zachęcającym do korzystania z roweru

W centrum jest wiele ścieżek rowerowych, stojaków, nie ma problemu żeby się gdzieś dostać jeżdżąc na rowerze;

Szczecin dopiero uczy się kultury rowerowej; Jest coraz więcej ścieżek, ale powinno się je połączyć, sprawić aby tworzyły

jeden spójny ciąg; Bardzo dużo zmieniło się na lepsze, ale wciąż rowerzysta jest w wielu

miejscach skazany na bliskie spotkania z samochodami; Bezpieczeństwo poprawia się dzięki nowym ścieżkom rowerowym, a w

miejscach, gdzie brakuje ścieżek kierowcy zazwyczaj są ostrożni wobec rowerzystów.

Bezpieczeństwo rowerzysty zależy przede wszystkim od rowerzysty, jego pewnej jazdy, umiejętności przewidywania sytuacji na drodze, sygnalizowania zawczasu zmiany kierunku jazdy, aby inni wiedzieli co rowerzysta ma zamiar zrobić. To czy będzie 10 czy 100 km dróg/ pasów rowerowych, śluz, kontrapasów itp jest bez większego znaczenia. Infrastruktura rowerowa jest tylko dodatkiem, który ułatwia, ale nie jest najważniejsza dla bezpieczeństwa. Wydaje mi się, że poza drogami o dwóch pasach ruchu w każdym kierunku i podwyższonej prędkości jazdy, budowa dróg rowerowych w miastach jest bez sensu, ponieważ wyłącza myślenie u rowerzystów, którzy mają złudne poczucie bezpieczeństwa;

Budowanie nowych ścieżek rowerowych zachęca do jazdy rowerem, ale nastawienie szczecińskich (i nie tylko) kierowców do rowerzystów jest jeszcze negatywne co sprawia, że część osób czuje się niebezpiecznie na drogach;

Charakterystyka miasta zachęca do jazdy rowerem; Co prawda sieć rowerowa nie jest do końca rozwinięta to wciąż się rozwija.

Poza tym duża ilość terenów zielonych pozwala na niekiedy krótszą drogę niż samochodem. Uważam, że największym problemem jest stromizna w niektórych częściach miasta;

Coraz szerzej rozbudowywana infrastruktura rowerowa oraz rosnąca świadomość innych uczestników ruchu sprzyja wybieraniu roweru jako środka transportu

Coraz więcej kontrapasów i ścieżek rowerowych sprzyja korzystaniu z rowerów. Nawet zachowanie kierowców zmieniło się co do rowerzystów, szkoda że rowerzyści w większości nadal nie umieją się zdecydować czy poruszają się po jezdni, chodniku czy ścieżce i liczą na to że kierowy sami będą zgadywać dokąd zmierzają.

38 | S t r o n a

Dla rekreacji tak - sporo szlaków rowerowych. Dla dojazdu do pracy nie - brak spójności i często logiki przy komponowaniu pasów/ścieżek rowerowych. Brak możliwości płynnego zjazdu ze ścieżki rowerowej na ulicę (i odwrotnie) ;

Dużo się zmienia. Do miast zachodnich sporo nam brakuje, ale tam z kolegi rowerzyści maja za dużo przyzwoleń. Jestem zawodowym kierowca, jeżdżę autokarem turystycznym po centrach innych miast i mimo, ze popieram rowery na ulicach to trzeba wszystko robić ostrożnie i z umiarem (oraz edukować cyklistów cały czas);

Duża ilość dobrze zorganizowanych pasów rowerowych powinna zachęcać do korzystania z roweru. Z drugiej strony zniechęcają pseudo-drogi rowerowe wytyczone w chodniku, łączone w dodatku z etapowymi przejazdami przez ulice, często na przyciski;

Główny powód to niska kultura jazdy kierowców wszystkich środków transportu (brak wyobraźni, świadomości, odpowiedzialności?). Rowerzysta jest na końcu łańcucha pokarmowego ;), w dalszym ciągu traktowany jest przez użytkowników dróg jako zło konieczne. Dlatego trzeba edukować, namawiać firmy do dopłat dla pracowników za dojazd do pracy rowerem, budować parkingi na obrzeżach miast, rozwijać ścieżki nawet kosztem wyłączania części centrum z ruchu dwuśladów i stawiać więcej stacji Bike_S!

Infrastruktura jest coraz lepsza. chwali się. Wszyscy są tylko agresywnie do siebie nastawieni. kierowcy na rowery, rowery na samochody piesi na rowery i tak w kółko.

Jest sporo stacji w centrum, jednak dalej brakuje ich na obrzeżach. Mamy już całkiem niezłe połączenia rowerowe (ścieżki rowerowe, kontrapasy), ale dalej brakuje ich w niektórych miejscach;

Jeszcze nie jest zbyt bezpiecznie, ale pojawiają się już zmiany na lepsze. Każde miasto jest na tyle bezpieczne dla swoich mieszkańców, na ile

mieszkańcy są bezpieczni dla siebie samych. Zaznaczyłem odpowiedź ""tak"" w pytaniu o to, czy czuję się bezpiecznie

jeżdżąc po ulicy - być może na wyrost, chciałem jednak zaznaczyć, że jeżdżę na ogół zgodnie z przepisami, po jezdni, i akceptuję ryzyko, jakie się z tym wiąże."

Ponieważ sieć dróg rowerowych jest coraz bardziej rozwinięta. Przy ciągłym poprawianiu i rozwijaniu tej sieci, wkrótce będzie można bardzo bezpiecznie i pewnie poruszać się po mieście rowerem;

Rower Miejski zachęca do korzystania z roweru ale na ulicy nie czuję się bezpieczna ze względu na kierowców samochodów i autobusów;

stworzenie systemu rowerów miejskich, coraz większa ilość ścieżek rowerowych, kontrapasów i miejsc parkingowych dla rowerów. Dzięki rowerom miejskim na ulicach jest zdecydowanie więcej rowerzystów, co zmienia nastawienie kierowców samochodów - zaczynają traktować ich jak pełnoprawnych uczestników ruchu, a nie jak pojedynczych "dziwaków".

W tej chwili mam drogę rowerową prowadzącą od domu do pracy. Gdybym miał siedzibę firmy w innym miejscu i musiał się przebijać przez zatłoczone ulice, pewnie zrezygnował bym z roweru. W skrócie, ścieżki zachęcają do korzystania z roweru, jednak jest ich w Szczecinie za mało;

zachęca siecią Bike_S, siatką wydzielonych ścieżek rowerowych i stosunkowo płaską topografią miasta;

39 | S t r o n a

Zwiększa się sieć dróg dla rowerów, które nabierają sensownego kształtu, powstał bikeS, który można wykorzystywać w centrum jako alternatywę dla innych środków komunikacji.

II. Argumenty przeciw stwierdzeniu, że Szczecin jest bezpiecznym miastem dla rowerzystów, zachęcającym do korzystania z roweru

Biorąc pod uwagę centrum, nie wszędzie są ścieżki rowerowe, a poza nimi chodniki /płyty granitowe i przejścia dla pieszych/krawężniki nie są dostosowane do jazdy rowerami

Brak odpowiedniej infrastruktury. Jej obecny stan (mimo pewnej poprawy) jest niewystarczający, aby uczestnikom ruchu zapewnić bezpieczeństwo;

Niebezpieczna jazda wielu kierowców (nie zwracają uwagi/ nie są przyzwyczajeni do rowerzystów);

Za mało ścieżek rowerowych; Możliwość stracenia kontroli nad rowerem przez zbyt bliskie wyprzedzanie

kierowców; Samochody ""ocierają się o rowerzystów; Część ścieżek rowerowych prowadzi donikąd Gdy nie ma ścieżki to bezpieczniej jechać po chodniku ale ten jest śliski gdy

jest mżawka lub lekki przymrozek (dot. chodników z płyt balastowych); mało miejsc do przypięcia rowerów; za mała infrastruktura rowerowa (ścieżki rowerowe kończą się w połowie

niczego); Naganna kultura jazdy kierowców aut osobowych; Mało bezpiecznych ścieżek rowerowych; Dziury w istniejących ścieżkach rowerowych; Zaparkowane samochody na ścieżkach rowerowych; Agresja kierowców samochodów, niemające ciągłości ścieżki rowerowe

wymagają ciągłych manewrów ulica-chodnik-ścieżka; agresja wśród kierowców samochodów, brak kultury jazdy, pośpiech agresywna postawa kierowców samochodów osobowych wobec rowerzystów; za mało ścieżek rowerowych i rower-pasów na jezdni; bardzo mało ścieżek, w dodatku nie połączonych ze sobą; Bardzo niebezpieczne główne arterie; Mickiewicza, Krzywoustego, Wojska

Polskiego, Jana z Kolna, Niepodległości itp.; Bezmyślnie zaprojektowane ścieżki rowerowe, niebezpieczeństwo podczas

jazdy po ulicy Brak bezpiecznej ścieżki rowerowej z centrum na osiedla prawobrzeża.

Istniejące rozwiązanie przeplata się z ruchem pojazdów, miejscami ma złą nawierzchnię, czasem urywa się nagle. Podobnie w centrum - nagle ścieżka się kończy lub jedzie w inną stronę niż ta która jest potrzebna i zmusza do nagłych manewrów, brak bezpiecznego włączenia się do ruchu ulicznego gdy ścieżka się kończy. Brak możliwości bezpiecznego włączenia się na jezdnie ze stacji roweru miejskiego i brak możliwości bezpiecznego powrotu z jezdni do stacji roweru (np. Plac Orla Białego - stacja na środku chodnika-deptaka, Rondo Giedroyca - jadę rondem, mijam stacje i brak możliwości bezpiecznego do niej zjechania, powinny być wąskie zjazdy ucieczkowe takiej szerokości aby mieścił się tylko rower;

40 | S t r o n a

brak ciągłości dróg rowerowych; drogi rowerowe nie zachęcają do ich użytkowania gdyż jedzie się nimi dłużej niż ulicą (np. nowa droga na Al. Niepodległości); słaba jakość dróg rowerowych (np. kostka na ul. Mieszka); piesi i kierowcy samochodów nie zważają często na rowerzystę

brak dróg rowerowych centrum a północ a na tych odcinku drogi znajduje się dużo rowerzystów którzy lawirują na niezbyt szerokich chodnikach i jezdni gdzie staje si to utrudnieniem dla kierowców ja i rowerzystów;

brak dróg rowerowych, nieprzyjazna policja, brak kultury jazdy (zarówno rowerzyści jak i kierowcy), konieczność jeżdżenia po chodnikach bo na ulicach zbyt niebezpiecznie (mocne utrudnienia dla pieszych);

brak kultury na drodze, nie tylko rowerowej ale przede wszystkim samochodowej. Brak nauki o poruszaniu się w systemie rowerowo- samochodowym;

brak nacisku na inne, uzupełniające formy komunikacji, głównie brak buspasów;

Pasy rowerowe na drogach są - ale na rondach już nie. Według kodeksu, rowerzysta może poruszać się po jezdni, jednakże osobiście wolę jechać po chodniku, niż po rondzie/ulicy pełnym samochodów. Ze względu na własne bezpieczeństwo a także spowalniania ruchu drogowego - sam jestem kierowcą i wiem, jak denerwujące jest ślimaczenie się samochodów w centrum miasta poprzez jednego rowerzystę na jezdni...";

Brak spójnej infrastruktury, brak motywowania mieszkańców do jazdy rowerem, bariery mentalne, tworzenie konfliktu kierowcy vs. rowerzyści i piesi(szczególnie karygodne kreowanie takich postaw przez radnych i urzędników);

Brak spójnej sieci dróg dla rowerów, mało stojaków rowerowych, brak edukacji społecznej dotyczącej bezpieczeństwa na drodze ( w odniesieniu do rowerzystów), brak znajomości kierowców w temacie przepisów ruchu drogowego.;

Brak szacunku ze strony kierowców (szczególnie taksówkarzy i przedstawicieli handlowych), brak rozwagi ze strony osób starszych (zajeżdżają drogę wjeżdżając bezmyślnie na śluzy); stan techniczny większości dróg rowerowych jak i prawych stron jezdni woła o pomstę - dziury i wyboje grożą bolesną wywrotką;

Byłam w czasie wakacji w Holandii. Zwiedzaliśmy kraj rowerami (ja mąż i córka). Infrastruktura miasta + odpowiednie przepisy sprawiają że tam wszyscy poruszają się rowerem. Byłam w szoku jak zobaczyłam nawet na wszystkich rondach osobne pasy dla rowerzysty. Przepisy są jasno określone, wiadomo gdzie rowerzysta ma się poruszać i jak, nic nie jest przypadkowe, jak nie ma ścieżki rowerowej oddzielnej to jest wyznaczony pas jezdni. Jest tak bezpiecznie, że Holendrzy jeżdżą bez kasków. My w kaskach byliśmy atrakcją turystyczną dla nich. U nas brak infrastruktury i odpowiednich przepisów powodują że boję się jeździć rowerem po mieście a jak jadę samochodem i widzę rowerzystę który zbliża się do ronda i ma strach w oczach to ja też zaczynam się bać. Własny rower wykorzystuję jedynie do turystyki, ale to też jeżdżę tylko zagranicą.

Czasami kierowcy i piesi ignorują rowerzystów, wymuszają pierwszeństwo lub po prostu nie zauważają przejeżdżającego rowerzysty. Poza tym ścieżka rowerowa z Centrum na Prawobrzeże (wzdłuż ul. Gdańskiej) jest

41 | S t r o n a

niebezpieczna, leży na niej piach, drobne kamyczki, na Moście Pionierów częściowo zarośnięta jest trawą;

Drogi rowerowe się nagle urywają; Kierowcy nie patrzą na rowerzystów, w ich przekonaniu rowerzysta nie jest

pełnoprawnym uczestnikiem ruchu drogowego; Kierowcy nie szanują rowerzystów, na co rowerzyści sami sobie zapracowali.

Jeżdżę autem, chodzę na nogach, jeżdżę komunikacją miejską oraz używam Bike_S. Widzę co robią inni rowerzyści i jeży się włos na głowie. Nie dziwię się, że kierowcy też zachowują się czasem jak rowerzyści;

kierowcy traktują rowerzystów jak zło konieczne, na ulicy nie można czuć się bezpiecznie. Sytuacja jest inna kiedy na ulicy jest dodatkowy pas dla rowerów, ale jest ich w mieście mało;

Miasto powinno zwrócić szczególną uwagę na wytyczanie pasów rowerowych na bardziej ruchliwych ulicach i alejach w centrum. Ponadto, konieczna wydaje mi się poprawa sytuacji rowerzystów na ogromnych, przeskalowanych skrzyżowaniach (plac Rodła, Brama Portowa, plac Kościuszki) - przejazd przez nie jest niebezpieczny i przysparza wiele stresu. Kierowcy czują się zdecydowanie zbyt pewnie na naszych zbyt szerokich, zaprojektowanych z myślą o samochodach skrzyżowaniach i arteriach. Konieczna jest też zmiana organizacji ruchu na ulicach śródmieścia takich jak ul. Bohaterów Getta Warszawskiego, ul. Małokowskiego, ul. Królowej Jadwigi, na większości ulic Turzynu etc. - obecne tam parkowanie skośne powoduje szereg niebezpiecznych dla rowerzystów sytuacji, ponadto niszczone są chodniki;

Mimo, że powstają nowe ścieżki rowerowe, wciąż jest ich zdecydowanie za mało. Parokrotnie dostałam upomnienie od policji za jazdę rowerem po chodniku, a jazdę ulicą zwyczajnie uważam za zbyt niebezpieczną;

Na drogach dojazdowych do centrum miasta oraz w ścisłym centrum nie ma rozbudowanej infrastruktury rowerowej. Ścieżki rowerowe są wytyczane bardzo opieszale i niekonsekwentnie. Brakuje spójności myśli planistycznych. Szlaki rowerowe są poszatkowane i często kończą się w sposób zaskakujący lub w miejscach do tego nieprzystosowanych. Rowerzyści wypierani są z ulic przez ruch samochodowy. Ze względu na wzrost zainteresowania transportem rowerowym przez mieszkańców miasta i jednoczesny brak spójnej polityki rowerowej miasta narastają konflikty pomiędzy rowerzystami, a kierowcami aut. Oprócz budowy i ulepszania infrastruktury rowerowej w Szczecinie powinno być więcej inicjatyw edukacyjnych na temat transportu rowerowego oraz działań prewencyjnych skierowanych do wszystkich użytkowników dróg oraz pieszych. Bardzo często rowerzyści pokazują swoim zachowaniem całkowity brak taktu a nawet znajomości przepisów i zasad ruchu drogowego. Dlatego zwiększanie przywilejów dla transportu rowerowego powinno iść w parze z działalnością edukacyjną magistratu i organizacji pozarządowych;

nie jest to cechą tylko Szczecina a raczej problem ogólnokrajowy. Brak kultury jazdy i traktowanie rowerzysty jako podrzędnego użytkownika dróg. Problem wynika z metod szkolenia kierowców;

Śliskie płyty kamienne na chodnikach nie służą jeździe rowerem; Z mojego doświadczenia jeżdżenia po Skandynawii oraz Europy zachodniej

brakuje sporo dróg jednokierunkowych dla rowerów. Nie orientuję się w polskich przepisach ale w Danii ścieżki na ulicy są w różnych wymiarach w zależności od rodzaju drogi (główna - oddzielny pas 150cm, lokalna - 130-

42 | S t r o n a

150cm na ulicy, ulica w mieście mniej używana nawet 60cm, krajowa - jak w PL itp.);

Za mało tras rowerowych w całym mieście. Trasy rowerowe powinny być wszędzie, tak jak chodniki dla pieszych. Podoba mi się odcinek dla rowerzystów miedzy C.H. Galaxy a C.H. Kaskada, ale to jest szczerze praktycznie nic....

43 | S t r o n a