bilgisayara teknolojisine giriş · dukunmatiktir.internte bağlanır, notlar tutulur. 6. tablet pc...

15
Bilgisayara Teknolojisine Giriş Bilgisayar belirli komutlara göre veri işleyen ve depolayan bir makinedir.Bilgisayarlar çok farklı biçimlerde karşımıza çıkabilirler. 20. yüzyılın ortalarındaki ilk bilgisayarlar büyük bir oda büyüklüğünde olup, günümüz bilgisayarlarından yüzlerce kat daha fazla güç tüketiyorlardı. 21. yüzyılın başına varıldığında ise bilgisayarlar bir kol saatine sığacak ve küçük bir pil ile çalışacak duruma geldiler. Toplumumuz kişisel bilgisayarı ve onun taşınabilir eşdeğeri, dizüstü bilgisayarını, bilgi çağının simgeleri olarak tanıdılar ve bilgisayar kavramıyla özdeşleştirdiler. Günümüzde çok yaygın kullanılmaktadırlar.

Upload: others

Post on 01-Feb-2021

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • Bilgisayara Teknolojisine Giriş

    Bilgisayar belirli komutlara göre veri işleyen ve depolayan bir makinedir.Bilgisayarlar

    çok farklı biçimlerde karşımıza çıkabilirler. 20. yüzyılın ortalarındaki ilk bilgisayarlar büyük

    bir oda büyüklüğünde olup, günümüz bilgisayarlarından yüzlerce kat daha fazla güç

    tüketiyorlardı. 21. yüzyılın başına varıldığında ise bilgisayarlar bir kol saatine sığacak ve

    küçük bir pil ile çalışacak duruma geldiler. Toplumumuz kişisel bilgisayarı ve onun taşınabilir

    eşdeğeri, dizüstü bilgisayarını, bilgi çağının simgeleri olarak tanıdılar ve bilgisayar

    kavramıyla özdeşleştirdiler. Günümüzde çok yaygın kullanılmaktadırlar.

    http://tr.wikipedia.org/wiki/Makinehttp://tr.wikipedia.org/wiki/Ki%C5%9Fisel_bilgisayarhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Bilgi_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 11

    Günümüz teknolojileri hayatımıza o denli girmiştir ki, yaşamımızın bir parçası haline

    gelmiştir. Bilişim teknolojileri ile yaptıklarımıza bir göz atarsak:

    1. Her hangi bir konuda belge oluşturup, rapor yazabilirsiniz dilekçe, özgeçmiş, sipariş formu, (WORD)

    2. Yazdığınız bilgileri kağıda dökebilirsiniz 3. İşyerinde grafik uygulamalarında kullanabilirsiniz 4. İş ile ilgili teknik resim çizimlerinde (AUTOCAD) 5. Belgeleri tarayarak bilgisayar ortamına atabilirsiniz (SCANER) 6. Fotoğrafınızı bilgisayar ortamına aktarabilirsiniz 7. Çeşitli konularda sunu hazırlaya bilirsiniz (POWERPOİNT) 8. Elektronik tablolarda hesaplama işlemleri yapabilirsiniz (EXCEL) 9. Birçok verinizi düzenli olarak listeleyebilirsini (ACCESS) 10. Fax-alıp gönderebilirsiniz 11. Internete bağlanabilirsiniz 12. Elektronik ileti alıp-gönderebilirsiniz 13. Görüntülü haberleşebilirsiniz 14. Yazarak haberleşebilirsiniz 14. Film izleyebilirsiniz 15. Oyun oynaya bilirsiniz 16. Televizyon izleyebilirsiniz 17. Müzik dinleyebilirsiniz 18. Mobil telefonlar, hesap makineleri ile dolaşıyor, 19. Sayısal çalışan cihazlardan birkaç santim farkla yerimizi buluyor, CPRS 20. Evimizde otururken dünyanın öbür ucundaki bir arşive girebiliyor, kopya

    edebiliyoruz.

    21. Evimizden veya işyerimizden bir çok resmi işi görebiliyoruz. E-devlet , E-üniversite 22. ….

    Yukarıdaki liste sonu olmayan bir sıralama haline gelecektir ki yukarıda sıralananlar

    gündelik işlemlerimizde kullanılan alışkanlıklarımızdır.

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 12

    Bilgisayar Nedir ve Nasıl Çalışır:

    Bilgisayar, kullanıcıdan veya çevre birimlerinden gelen verileri alıp,

    Aritmetiksel(+,-,*,/) ve Mantıksal (,=,or,and,xor…) işlem yapabilen,

    İstenilen verileri kaydedip, gerektiğinde yeniden ulaşan,

    Hızlı ve hatasız İşlem Yapan,

    Donanım ve yazılım ilişkisiyle çalışan, elektronik cihazlardır.

    Bilgisayar bir çok arabirimden oluşur (veri giriş birimleri –klave, fare, optik

    okuyucu,..-, veri çıkış birimleri –yazıcı, ekran-). Bilgisayarda işlem akışında ilk aşamada

    verilerin girişi ile işlem başlar. Bu veriler:

    Sayısal değerler,

    Sözel ifadeler,

    Resim veya görüntü verileri olabilir.

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 13

    Kullanılan veri ne olursa olsun, girilen verilerin bir uygulamada çalışabilmesi için

    bilgisayarın anlayabileceği bir dile çevrilmesi gerekmektedir. Bu işi yapacak olan bilgisayarın

    ana mekanizması olan işlemcidir. İşlemci verileri 2 tabanlı sayısal verilere dönüştürür ve

    verilerin işleneceği esas mekanizmaya gönderir.

    Gündelik hayatta kullandığımız sayı tabanı 10’luk sayı tabanıdır. 10’luk sayı

    tabanında sayılar 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 rakamları ile ifade edilir. 2 tabanlı sayı lar 0 ve 1

    rakamları ile ifade edilir. Bilgisayardaki tüm işlemler temelde 1 ve 0 kullanılarak

    gerçekleştirilir.Elektronik devrenin açık olması 1,kapalı olması da 0 değerine karşılık

    gelir.Devreleri açıp kapama işlemini transistörler yapar.

    İşlemci her bir işlemi bu akım giriş çıkışları işlemler sokup bir nevi çevirmen gibi

    veriler arasında bir dönüşüm işlemi yapar. Girilecek olan veriler önceden sistem tarafından

    tanımlanmıştır. Örneğin klavyeden girilecek karakterler (alfabetik değerler veya sayısal

    değerler) önceden sayısal değerler ile tanımlanmıştır. Bu tanımların olduğu tabloya ASCII

    (American Standard Codefor Information Interchange) tablosu adı verilmiş.

    Basit bir elektrik devresi düşünelim

    (bir akü, bir anahtar, bir lambadan oluşsun)

    Eğer anahtar açık olursa akım geçişi

    olur, devre tamamlanır ve lamba yanar ve

    üretilen sonuç 1 dir.

    Eğer anahtar kapalı olursa, akım geçişi

    olmaz, devre tamamlanamayacağı için lamba

    yanmaz ve üretilen sonuç 0 dır.

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 14

    Şekil 1 ASCII tablosu

    Örneğin kalvyeden girilen “A” karakterinin karşılığı 10 luk tabanda ASCII tablosunda

    65 sayısına karşılık gelir. Bunun işlemci de ki dönüşümü sonrasında karşımıza çıkacak olan

    değeri:1000001dir.

    Sayı sistemleri; sembollerden ve bu sembolleri kullanma yöntemlerinden meydana

    gelir.En çok kullanılanlar, 16, 10’lu ve 2’li sayı sistemidir.

    10 tabanındaki her bir sayının rakamları, 10’un kuvvetleri biçiminde sağdan sola doğru

    okunmaya başlanır ve her bir rakam çarpan olarak işleme girer.On tabanındaki bir sayı ikili

    tabana çevrilirken sürekli 2 ye bölünerek elde edilir.

    Veriler 2’lik tabanda elde edilerek hafıza birimlerin de tutulur. Hafıza birimlerinde

    tutulan veriler, hafıza da yer kaplarlar bu kapladıkları alan miktarları, bilişim terimlerince

    ifade edilirler. Bu terimler:

    Hafıza Büyüklükleri

    Kapasite ölçüm birimlerinde temel olan iki alan terimi vardır. Bu miktar ifade eden

    büyüklükler küçükten büyüğe sıralanırsa:

    1. Bit:En küçük birim bit’tir. Bilgisayar içinde karakterler ikilik sayı siteminde 8 haneli bir sayıyla ifade edilir. İşte bu sayının her bir basamağına 1 Bit denir. Önceki örnekte :

    A karakteri 1000001 sayısıyla ifade edilir. İşte bu sayının her basamağına 1 Bit denir.

    O zaman Bilgisayar içindeki her bir karakter 8 bit’ten oluşur. A karakteri=8 Bit, +

    kararkteri=8 bit.

    2. Byte (Bayt) : Bilgisayar içinde her karakter aynı zamanda 1 Byte’tır. Örneğin A karakteri=1 Byte = 8 Bit. Yukardaki eşitliklere göre 1 Byte=8 Bit sonucu çıkarılabilir.

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 15

    Diğer büyüklükler bu iki ifade esas alınarak listelenirse:

    Birim Tanım Örnek

    Bit()

    1 ve 0 dan

    meydana

    gelen 2 li

    rakamdır.

    Bir devrenin açık 0 konumu 0

    Volt, kapalı 1 durumu 5volt

    olarak gösterilir.

    Byte(B) 8 bit 1 byte

    oluşturur.

    Buda ASCII formatında bir

    karakteri ifade eder. A,C, 2,%

    gibi.

    KiloByte(KB) 1 KB = 1024

    Byte 640 KB bellek gibi

    MegaByte(MB) 1 MB = 1024

    KB

    Disket kapasitesi : 1.44MB

    Cd Rom : 700MB

    RAM : 256 MB gibi

    GigaByte (GB) 1 GB = 1024

    MB Sabit Disk : 120 GB

    TeraByte (TB) 1 TB = 1024

    GB

    1000 adet

    Britannicaansiklopesidi

    PetaByte (PB) 1 PB = 1024

    TB 1000*1000 adet Britanicaans.

    Yukarıdaki tabloda verilen terimlerden, KiloByte, MegaByte ve GigaByte

    büyüklükleri günlük hayatımızda kullandığımız terimlerdir.

    Soru:25 yazısı kaç Bytedır?

    Cevap: 2 karakter yani 2 byte yani 16 bit dir.

    Soru: ANADOLU kelimesi kaç Byte ve kaç Bit’tir.

    Çözüm: ANADOLU kelimesi 7 karakterden oluşmaktadır. 1 Karakter=1 Byte olduğu

    için bu kelime 7 Byte’tır. 1Byte=8 bit olduğundan dolayı bu kelime 8x7=56 Bit’tir.

    Soru:54 sayısı kaç byte ile ifade edilebilinir.

    Çözüm:110110 dur 2 li sistemde. Yani 6 bit dir. Yani 8 bit e sığıyor o zaman 1 byteın

    içine sığıyor. 54 sayısı 1 byte ile ifade edilir.

    Soru:285 sayısını kaç byte ile ifade ederiz.

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 16

    Çözüm:100000000’dur 2 li sistemde. Yani 9 bit. 1 byte = 8 bit e sığmadı. Demekki

    285 sayısı 2 byte ile ifade edilir.

    Soru: 2048 KB kaç MB’dır?

    Çözüm: 1024 tane KB=1 MB olduğundan 2048 KB=2 MB’tır. Çünkü 2048’in içinde 2

    tane 1024 vardır

    Bilgisayarların tarihsel gelişimi

    ENIAC,

    • 30 ton ağırlığında; • 9x15 metrelik bir odayı doldurmakta; • hesaplama vurumları 1500 elektromekaniik röleden (yolvericiden) geçip 18.000 den

    çok radyo lambasından akmaktaydı.

    • ENIAC'ı çalıştırmak için 150.000 vat enerji gerekliydi. • ENIAC, yalnızca 80 karaktere eş veri saklayabiliyordu. • Lambalaların hepsi çalıştığında, mühendis ekibi bir problemi çözmek için 6000

    kabloyu elle fişe takarak ENIAC'ı kuruyorlardı.

    • 600 mühendis tarafından işletiliyordu ve dakikada 5000 işlem yapma yeteneğine sahipti.

    İlk popüler grafiksel işletim sistemi 1984 yılında, Apple Macintosh'u sürdüğünde

    piyasaya girdi. Microsoft firması Macintosh için sözlük işlemci ve elektronik tablo programı

    yazdı.

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 17

    İlk IBM Kişisel Bilgisayarı, 1981 yılının Ağustos ayında pazara çıkardı

    Günümüzde bilgisayar tipleri

    1. Kişisel Bilgisayarlar (PersonalComputer) : Masa üstü bilgisayarlar da denir. Günümüzde en çok kullanılan bilgisayarlar.

    2. Dizüstü Bilgisayarlar (Laptop) : Notebook, taşınabilir bilgisayarda denir. Bir pille çalıştığı ve hafif oldukları için taşınabilir özelliğe sahiptirler.

    3. Sunucu Bilgisayarlar (Server Computer) : Bir hizmet amacı olarak gece gündüz sürekli kullanılan bilgisayarlardır.Bu bilgisayarlar web sunucusu365 gün 24 saat

    açıktır, ftp sunucusu, mail sunucusu, mail sunucusu, yazdırma sunucusu,

    veritabanı sunucusu, uygulama sunucusu olarak kullanılırlar. Bu bilgisayarlarda

    birden fazla işlemci, çok sayıda sabit disk, büyük miktarda bellek bulunur.

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 18

    4. İş istasyonları (Workstation) : Özel konfigürasyonlarla ve bir grup olarak çalışmaları için tasarlanan bilgisayarlardır.Sunucu bilgisayarlara bağlanarak

    çalışırlar.

    5. PDA (El Bilgisayarı) :Özel kalem kullanılır el yazısını tanıyabilir, ekranları dukunmatiktir.internte bağlanır, notlar tutulur.

    6. Tablet PC : Özel kalem kullanılır el yazısını tanıyabilir. Sesi tanıyıp verilen komutu yapabilir. Dziüstü bil kullanıcılarıda daha fazla kolaylık sağlamak için

    tasarlanmıltır.

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 19

    Bilgisayar Donanımları

    Donanım bilgisayarı oluşturan, bilgisayarın işleyişini sağlayan parçalardır.

    Aşağıda temel bileşenlerin bir listesi bulunmaktadır.

    CPU

    HARDDISK

    DISK DRIVE

    MAINBOARD

    RAM

    ROM

    KEYBOARD

    MONITOR

    SOUND CARD

    MOUSE

    CD-ROM

    DVD-ROM

    SCANNER

    PRINTER

    MODEM

    CPU

    Central ProcessingUnit ( Merkezi İşlem Birimi). Ana İşlem Ünitesi, Merkezi İşlemci

    ya da kısaca işlemci. Bilgisayarın program komutlarını bellekten aldıktan sonra kodlarını

    çözen ve karşılığı olan işlemleri yerine getiren merkez birimi. CPU genellikle bilgisayarın

    beyni olarak tanımlanır. Çünkü tüm işlemler CPU tarafından yapılır. Bu nedenle bir

    bilgisayarın işlem yeteneği ve hızı işlemcisinin yeteneği ve hızıyla doğrudan ilgilidir.

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 20

    HARDDISK

    Sabit disk. Bilgisayarlarda bilgi depolama ünitesi. Sabit diskler büyük miktarda bilgiyi

    uzun süreli olarak saklamak için kullanılan manyetik disklerdir. Genellikle taşınabilir olma

    özelliği yoktur. Zaten bu yüzden de sabit disk adını almışlardır. Bilgisayar kasasının içinde

    kendileri için ayrılmış yuvalara yerleştirilirler.

    DISK DRIVE

    Disk sürücü. Diske veri yazan ya da okuyan birim. Disk sürücüler okuyup yazdıkları

    disk tipine göre çeşitli isimler alır: Disketlere okuyup yazan disket sürücüler, optik disklere

    okuyup yazan optik sürücüler gibi...genelde, disk sürücü dendiğinde sabit disk sürücü

    kastedilir. Disk sürücüler bilgisayarın içine yerleştirilebileceği gibi, bir dış ünite olarak da

    bağlanabilir.

    MAINBOARD

    Ana kart. Bilgisayarlardaki temel devre ve bileşenleri üzerinde bulunduran kart. Ana

    kart, CPU, BIOS, bellek, depolama aygıtı arabirimleri, seri ve paralel portlar, genişleme

    yuvaları ve ekran, klavye gibi çevre ünitelerinin denetleyicilerini bulundurur.

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 21

    ROM

    Read Only Memory. Salt Okunur Bellek.İçerdiği verilerin üzerine sadece bir kere

    yazıldığı ve bir daha değiştirilemediği bellek tipi. ROM’ lar bilgisayarlarda hiç değişmeyecek

    ancak sürekli kullanılan bazı programları saklamak için kullanılır. Bilgisayarın yüklenmesini

    sağlayan ana program örnek verilebilir.

    RAM

    Random Access Memory. Rasgele Erişimli Bellek. Herhangi bir noktasına doğrudan

    erişilebilen bellek tipi. Bir bilgisayarın ne kadar RAM’a sahip olması gerektiği, kullandığı

    işletim sistemi ve çalıştıracağı programların ihtiyaçlarına bağlıdır. Özellikle grafik kullanıcı

    yüzüne sahip işletim sistemleri daha çok RAM kullanır.

    KEYBOARD

    Klavye. Bilgisayarın bilgi girişinde kullanılan ve daktiloya benzeyen parçası.

    Klavyeler harflerin dizilişine göre farklı tiplerde olabilirler. Sol üstte bulunan harf Q ise Q

    klavye F ise F klavye olarak adlandırılır. F klavyede harfler Türkçe daktilolarda

    düzenledikleri şekildedirler.

    MONITOR

    Ekran. Bilgisayarlarla kullanıcılar arasındaki görsel bağlantıyı sağlayan birim.

    Ekranlar büyüklüklerine, gösterdikleri renk sayısına ve destekledikleri çözünürlük oranlarına

    göre sınıflanır.

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 22

    SOUND CARD

    Ses kartı. Bilgisayarın sesi işlemesini sağlayan genişleme kartı. Bir ses kartı olmadan

    bilgisayar sadece bip sesleri ve oldukça mekanik melodiler çıkarabilir. Oysa pek çok yazılım

    ve CD-ROM’ lar çok daha yüksek kalitede bir ses çıkışına ihtiyaç duyar. Ses kartları, karta

    bağlanan hoparlörler aracılığıyla dijital ses elde edilmesini sağlar.

    MOUSE

    Fare.İmlecin ekran üzerindeki hareketlerini kontrol eden araç. Bir kablo ile bilgisayara

    bağlanan küçük bir araç olan fare, düz bir yüzeye sürterek kullanılır. Bu yüzeyde yapılan

    hareketler, benzer şekilde imlecin (cursor) de ekranda serbestçe hareket etmesini sağlar.

    Böylece imleç istenen nesne üzerine getirilebilir

    CD-ROM

    Compact Disk-Read Only Memory. Yüksek kapasitede bilgi depolamak için kullanılan

    optik disklerdir. CD-ROM’ ların üzerine bilgiyi kaydedebilmek için özel araç kullanılır.

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 23

    DVD-ROM

    Dijital Versatile Disk. CD-Rom’ların yerini alması beklenen yeni bir optik disk

    teknolojisi. 133 dakikalık bir filmin tek bir diskte tutulması sağlanabilecek DVD-Romlarla.

    DVD-Rom oynatıcı denilen aletlerin normal CD-Romları da oynatması söz konusu.

    SCANNER

    Tarayıcı.Kağıda basılı yazı ve resimleri okuyup bilgisayarların anlayacağı biçime

    çeviren araç.

    PRINTER

    Yazıcı. Bilgisayar ile üretilen metin ve resimleri kağıda basmak için kullanılan araç.

    MODEM

    Kısaltma, Modulator-Demodulator.Telefon hatlarından veri aktarmakta kullanılan

    araçtır. Bilgisayarlar verileri dijital olarak saklarlar, ancak telefon hatları üzerinden gönderilen

    veriler analog yapıda olmalıdır. Bu yüzden modemler bilgisayarların dijital yapıda

    sakladıkları verileri analog yapıya çevirerek gönderme işini üstlenir.

  • BİLGİSAYAR KULLANIMI

    Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 24