bilimsel araştırma yöntemleri - kopya

8/3/2019 Bilimsel Aratrma Yntemleri - Kopya

1/32

Bilimsel Aratrma Yntemleri

Aratrma Ynteminin Evreleri


2/32

Bir Aratrmada ne yaplmak istendiiaratrmann amacyla belli olur.Ancak yaplmakistenen eyin nasl yaplaca AratrmannYNTEM ortaya koyar.

Bilimsel aratrmalarda Yntem o iin nasl

yaplacan ortaya koyar.Ama ise bu bilimselaratrmalarda ne yaplmak istendiini belirtir.


3/32


4/32

1.Aratrma Problemini Tanm

Problem nedir?Bilinmeyen, dnsel sreler yada deneyselyoldan aratrmay gerektiren konulara denir.

Eer bilgi snrn ok aan ve kuram yada yasalaradayandrlmayan sorunlar zm yolu bilinmedikeproblem olarak deerlendirilmez.


5/32

rn: Nehir kenarndaki akl tann gemii X gezegeninde hayatolup olmad

Bunlar mevcut bilgilerle cevaplanamamaktadr.Ancak teknolojik gelimelerin artmas busorularn problem olarak grlmesini

salayabilir.


6/32

Aratrmann Amac ile Problemi arasndaanlaml bir iliki olmaldr.

Aratrmann sonundanelerin sylenebilecei

Syleneceklerisyleyebilmek iin

hangi sorulara cevapverilmesi gerektiini

gsterir.

AMA PROBLEM


7/32

Bilimsel aratrmada probleminin konusunda

eitli kaynaklar vardr.En nemlileri bilimselkavramlar, kuramlar, ve aratrmalardr.Bukuramlarn ve aratrmalarn baka problemleri

artrabildii gibi , onlarn bo braktalanlar da gsterebilir.


8/32

Gnlk yaamdaki sosyal , ekonomik, yadateknolojik sorunlarda problem olarak elealnabilir.rn:Artan terr faaliyetlerinin nelerden kaynakland gibi

Ayrca Aratrmacnn ngrsne dayanarak birteori gelitirme yada varsaym ortaya atmayadnk bir problem tanmlayabilir.rn:Depremlerin toplumdaki dayanma zerine etkileri


9/32

Bir Aratrmada ele alnan konunun problemolabilmesi iin;

1. Kararsz bir durumu olmas

2. Birden ok zmn olmas gerekir.1

1 Ripple L. Problem denfication and Formulation in Social Work Research 1967, p 24


10/32

Bir Aratrma Problemini tanmlamada u yollarizlenir.2

1. nce Problemin genel alan btnlk iinde ele

alnarak dilimlenir. Her biri genel izgileri ve birbirleriolan ilikileri anlatlr.2. Daha sonra aratrlmak istenen problem dilimi , btn

iindeki yerinden alnarak tantlr.

3. Bu aamada artk snrlar belli olan problem alanayrntl olarak tantlr.

2 Niyazi Karasar, Bilimsel Aratrma Yntemi 1984 ,s61


11/32

Aratrlmas gereken Problem alanlar

Genel ProblemAlan

Ele alnacakproblem alan

Genel ProblemAlan

Ele alnacakproblem alan

1 2 3


12/32

Ek olarak Problem tanmlanmasnda u

noktalara da dikkat edilmelidir.

Problem-Ama tutarl olmaldr.

Problem anlalr olmaldr.

Problem snanabilir olmaldr.

Problem aratrmaya yn vermelidir.


13/32

Aratrma bir problemin zm olduuna gre

aratrma konusu da bir soru cmlesi olarakformle edilmelidir.

Aratrma Alan Aratrma Konusu Aratrma Problemi

Tarm Kesiminin Etkileri Tarm GelitirmedenHzlSanayileme Salanabilir Mi?

Tarmsal Gelimele HzlSanayileme Arasnda Bir liki VarM?

Orta retimde ocuun Baars Orta retimde Anne Ve Babaocuun Baarsnda Etkili midir?

Orta retimde Anne BabasnnYannda Okuyan ocuklarnBaars Anne Babasnn YanndaOkumayan ocuklardan FarklMdr?

Kentsel Aile Kentsel Ailenin Ortak zellikleriNelerdir?

Kentsel Ve Krsal AilelerinBirbirinden Ayran zelliklerNelerdir


14/32

2. Literatr almas

Bir Bilimsel Aratrmann baars onun izlediiynteme baldr.Uygulanan yntemin baarsise konu ile alakal yaplan literatr almasnabaldr.

Literatr almasnn yaplmas ile iyi bir teorik

bilgiye sahip olunur.


15/32

Literatr almas , aratrma konusu ile ilgilikaynaklarn taranmas ve okunmas demektir.Aratrmac bu sayede aratrma konusu ile ilgiligeni bir ktphane almas yapm olur.


16/32

Bir Literatr almas;

1. Uygulanm olan yntem ve modellerin stn ve zayftaraflarn

2. Farkl aratrmalardaki yntemlerin ve modellerinkarlatrmal avantajlar

3. Hangi yntem ve modelin uygun olduu

4. Uygulanm yntem ve modeller nda daha uygun biryntem ve modelin gelitirilip gelitirilmeyecei

5. Hangi analiz tekniklerinin kullanlabileceini retir.


17/32

lk aamada Literatr almas yapldda;

Problem alan iyice renilmi olur.

Problemin olumundakideikenler

tanmlam olur.

Muhtemel sonular hakknda fikir edinilmiolur.


18/32

Sonraki aamadaki alma;

Deikenler arasndaki ilikinin nasl kurulaca

Hangi tekniklerin neden kullanlmas hakknda

olmaldr.


19/32

Literatr almas konuyla ilgili kaynaklarokumakla gerekleir.Okumak

Gz gezdirerek renerek

Dnerek Not Tutarak yaplr.


20/32

3. Aratrma Modeli Aratrma modeli aratrma probleminin en

gvenilir bilimsel yolla zlmesidir.

Aratrma modeli; aratrma amacna uygun veekonomik olarak, verilerin toplanmas vezmlenebilmesi iin gerekli koullarn

dzenlenmesidir (Selltiz, Jahoda, Deutsch ve Cook).

Aratrma modeli tek bir teknik deildir.Biroktekniin bir araya gelmesiyle oluabilir.


21/32

Model kurma; nesneler, olgular ve olaylar sreve sistemlerle ilgili kavramlar ve bunlar

arasndaki ilikileri betimleme teknii olaraktanmlanabilir.3

3 Kurtulu,Kemal: Pazarlama Aratrmalar, stanbul 1996, s.103-139


22/32

rn:

Hipotez: Tarmda mekanizasyon, igcnntarmdan kopmasna neden olur.

Tarmda mekanizasyonNfusun baka alanlara

kaymas

Bamsz deiken Baml deiken


23/32

Aratrma modeli u ekilde olacaktr.

teki btn koullar ayn Tarmdan kopan nfusun %

Mekanizasyonun girdii tarmalanlar

A

Mekanizasyonun girmedii tarmalanlar

B

Bamsz deiken Baml deiken


24/32

Bu koullarn dzenlenmesinde iki temelyaklam vardr. Bunlar;

Tarama modelleri

Deneme modelleri dir.


25/32

Tarama ModeliTarama modelleri, gemite ya da halen var olan birdurumu var olduu ekliyle betimlemeyi amalayanaratrma yaklamlardr.

Tarama modellerinde amalarn ifade edilii genellikle,

soru cmleleri ile olur. Bunlar: Ne idi? , Nedir? , Ne ileilgilidir? , Nelerden olumaktadr? gibi sorulardr.


26/32

rnein; suyun, iki hidrojenle bir oksijendenolutuunun bulunmas iin yaplan dzenleme

de bir tarama almasdr. nemli olan, var olan deitirmeye kalkmadan

gzleyebilmektir. Tp vb. alanlardaki vaka

tanma ve geriye dnk aratrmalar ile eitlialanlardaki tarihsel, betimsel, kitaplk vb. adlarlaanlan aratrmalarn hepsi temelde birer taramaaratrmasdr.


27/32

Tarama modeli ileyaplan bir aratrmann iki temel snrllvardr. Bunlar; veri bulmave kontrol glkleridir.

Gemiteki bir olay, nesne ve bireylere ilikin kayt ve kantbulunmayabilir, bulunsa bile aratrmacnn ngrdamalarla tutulmam, hatrlanmam ya da verilmemiolabileceinden veriler yetersiz kalabilir.

Veriler yeterli olsa ya da oluum halindeki olay, nesne ya dabireylere ilikin hangi tr verilerin toplanacanaaratrmac

karar verse ve toplasa bile, olas nedenlerin birden okolabilecei ve deikenleri ayrca kontrol etme olanabulunmad iin, alnan sonu, gerek neden-sonu ilikisibiiminde yorumlanamaz; bu konuda yalnzca bir ipucusaylabilir.


28/32

Deneme ModeliDeneme modelleri, neden sonu ilikilerini

belirlemeye almak amac ile dorudan aratrmacnnkontrol altnda, gzlenmek istenen verilerin retildiiaratrma modelleridir.

Deneme, bamsz deikenlerin baml deikenietkilemesi, kontroll koullarda sistemli deiiklikleryaplmas ve sonularnn izlenmesi ile olur. Bamszdeikendeki sistemli deimelerin baml deikeninasl etkiledii grlmeye allr.


29/32

Tarama modelleri ile Deneme modeli arasndaki fark

Tarama modeline var olan durum gzlenirken,Deneme modelinde, gzlenmek istenenlerinaratrmac tarafndan retilmesi szkonusudur.


30/32

Model Kurmada baarl olabilmek iin;

1. Sorunun aka tanmlanm olmas

2. Sorunun zelii ve ilgili bilim dallar ile bann

belirlenmesi

3. Problemin analiz yoluyla basit, anlalr altproblemlere ayrlmas

4. Benzer sorunlarn zm yntemlerinin renilmesi

5. Uygun grlen zm yolunun sk bir mantkszgecinden geirilmesi gerekir.


31/32


32/32

bilimsel araştırma yöntemleri - kopya

Documents