Yrd. Doç. Dr. Hilal AKTAMIŞ

Değişken nedir?Değişken TürleriHipotez kurma

İÇERİK

DEĞİŞKEN NEDİR?

Bir deneyde ölçmeye karar verdiğimiz ve bu ölçmeyi etkileyen faktörlere değişken denir

IŞIK-IŞIK TÜRÜCİNSİYET-KIZ, ERKEK

Ortak özellikleri: ...................................................Değişik özellikleri: ................................................

Ortak özellikleri: ...................................................

Değişik özellikleri: ................................................

Sosisler

Ortak özellikleri: ...................................................Değişik özellikleri: ................................................

Değişken Türleri

Süreksiz değişkenler;Tam sayılarla ifade edilen (nitel değişken)-cinsiyet

Sürekli değişkenler;Kesirli olarak ifade edilebilen (nicel değişken)-

ağırlık

Sürekli - Süreksiz

Bağımlı değişken (açıklanan) – öğrenci başarısı, bitkilerin büyüme miktarı

Bağımsız değişken (açıklayan-ara) – zeka, çalışma alışkanlığı, ışık şiddeti

Kontrol değişkenleri (evren-araştırma süreci-dış kaynaklar, sıcaklık, su miktarı)

Yansız test yapma

Kontrol edilmesi gereken değişkenleri kontrol altında tutma, sabit tutma, değiştirmeme.

Beden eğitimi dersinde öğrencilerle öğretmen arasındaki konuşmada erkeklerin daha hızlı koştuğu söylenir. Bunu test etmeye karar verirler ve Ayşe ve Ali bu yarış için seçilirler. Resimdeki şekilde duran Ayşe ve Ali aynı anda koşmaya başlarlar.Bu yapılan test doğru, yansız bir test midir? Cevabınızın nedenini açıklayınız?

Ayça ayçiçeklerinin karanlıkta mı, aydınlıkta mı daha iyi büyüdüğünü görmek istiyor. İki çiçekten birini karanlık bir kutuda, diğerini aydınlık bir kutuda yetiştiriyor.Bu doğru, yansız bir test midir? Cevabınızın nedenini açıklayınız?

Karanlık kutu Aydınlık kutu

Bağımsız değişkenler

Hipotez

İki değişken arasındaki tahmin edilen ilişkiyi açıklayan ifadelerdir.

Veri toplamayı sistemleştirir.Fikirlerin, kavramların sınanmasını sağlar.Araştırmada yansızlığı arttırır.Kuram geliştirmeye yardım eder.

Kuramsal bir temelBilinenlerle çelişki içinde olmamalıDeğişkenler arası ilişkiyi tanımlamalıSınanabilir olmalıMevcut zaman ve olanaklarla sınanabilmeli.Açık, basit, anlaşılır ve işlevsel bir şekilde

ifade edilmeli.

Kurduğumuz Hipotez nasıl olmalı?

Hipotezler

Sigara akciğer kanserine neden olur.

Zeki öğrenciler daha çabuk öğrenir.

Işık, okuma hızını arttırır.

İletkenlerin direnci sıcaklıkla artar.

Bitkilerin büyümesi için güneş ışığına ihtiyacı vardır.

SORU: Bitkiye verilen su miktarı bitkinin büyüme miktarını nasıl etkiler?

HİPOTEZ: Bitkiye verilen su miktarı arttıkça

bitki daha hızlı büyür.

DEĞİŞKENLER:

BAĞIMLI DEĞİŞKEN: Bitkinin büyüme hızıBAĞIMSIZ DEĞİŞKEN: Bitkiye verilen su

miktarıKONTROL DEĞİŞKENLERİ: Bitkinin

büyüklüğü, ortamın sıcaklığı, ışık alma durumu