www.ars

ivaku

rd.o

rg

www.ars

ivaku

rd.o

rg

MA XO BI XORE

ZllW H01'0i<'I'AJB

Menga ver~ nd ı zew rozrwıneye s ... ,~di (Dap:erıs Nyhcter) rili n<ı c·oporta,i kt·rd.

(b.r.ı~.t). Roportajdı ma qf.llt? zıw.:ındt mü wu q<ole AYRE'y V.t~rd. No meyandı

ma welat~ ma serazi qısey kerdi wu kısta kültur u Zllt!JW .. 1na wel12td€ ma

sera so~bet kerd.

lavr@" s0medo kı sebebe roportajiyo esrısi AYRE'bı, ırıcı düıa bolkiy<:ı cı

AYRF'y sera qısey kerdi. r~w no sebeba ma qal~ daFıwada AYRE'y u Dımli

kerd. Daera nuştoxj, ruport<:.ı~dı zaf wesf€ mı kerdo, Wnıl biyo kı merdım

vano qay b€ mı berna hemc.ı kesek~no Dıoıli sera ne.uırw<-,yuıo, Haybı kı zaf

ımbaze maye erciyayey ı-;ste kı ne zıw;;ınire zaf eme.8: d<:ıyo. Ew eye hewna

zi xebetyen~. Xora hem~J hPma 1ıl?ro nümr·ande AYRF'ydı ııı8yr qaJe ne ımt<-:ıze:ırı

kem ıJ C[ı bl ca xeb:ıüırıdt: j mınr<ı nürrnıne.v d;-ıırı.

NE! ro1ıortaji sera zc-,f ('3Yir'a. rnırı§ telafun come. Çerıd rnıTdJrn:.ıne xerHıan

Kürdist.:::ın'i sera rnır·a m<::ılurrıat wast. Mı p€rına wc18td~ m<::ı sera qısey

kerdi Vill c ır~ tGyn kıtabi, mecmv8y u roznamey te...,'siye kerLli.

Stoqho1m'dı zaf ımlozo:ın~ ma zi roporta~ werıd. Nay rast vtı7,ırnse, rapor­

taji sera zaf ımbazanrcı qe veng nevızyo.ı.Taynan zi telodun cıkErd yan zi

mektııb nuşt u fikr~ xo va. Hewl yan zi xırab, eye kı fikrE xo ak erde

van~, wa pera berxüdorb{!. Iavrtı ~ye kı ctalctedı pıspısyene wu sın,eri bın­

ra aw ramnenet ezu in::.ınd! nesena qısey€da we~ vaza; wa qısur n~weyrıl!!.

1-'ikct2 pera lmbazan hpm;_ı herrta ne qlSandJ arıı?byay~: 11 \<'P]l8 bo} l'1Dd0, 11

"Roportaj bol rı nd biyo, 1avre to bol qo1e xo kerdo." "Br::ı, se vaz8,

kaşkela herg kes fıende to qı2yret bıkero." "To çı vc.ıt.o kı Kürdjst<:>n'dı

zaf ki.iltııri wu zıweni est€!? 11 "Wella Xoca, St:' vaza, to _f!ır·weyEdo zafer­ciyaye kerdo, to t.ebrikkena .ıı •••

ı

www.ars

ivaku

rd.o

rg

No meyandı mı zew ımbazira zi zu ınektubE! ,ı;rırot kı ez q<:ıyıJa kı te-ney~ qal~ cı bıkera ••• Ze kı mektııbra fal\mbeno, ı m baz zaf b_iyo l\E!rs u eve xUlasa wına vano: 11 Şımayf! Dagens }!yheter'dı van€! kJ Dı ml i qe nenu~yaya, ney sırnay~ kenf! bıker~. ew sımay~ xebetyen~ kı zıwane Dımli'y~ nustışi ronE!. Haybı kı sıma zanf! kı taynan ver€! sıma ew belki sımara des qati vE! si Dı ml i mı :=ı ta. Zey s ıma, zew nuştoxo kı xebatd~ xodı i lrni qri ter gŞ­no, e kı ni nan zano wu aneina zi zew iırıajf-'do wınayin peydakenose dırus­teyda c ıra merclım şüpe keno •. , 11 Bra, yeqin~ to bo e kı to mar€! lengi bıçinayf!se ctıha biyf! rınd. E:eta nek~a vatf! qay no dınyarlı tevayf! ma çıniye ya dırusteya rııa es ta. N eka tıy€ semedf! zu xele-tey per o errıeg@ ma erzene ı ıng bın u de st çeken~ dırusteyda ma. Haybı kı wıncı kerdısrase to AYRE bıwanayf!se dıha biy~ rınd. Çı kı wexto todo bıdiyay€ kı may~ emeg~ kesi inkar n~kem u ~ro nu~toxane zıwand~ xo desti sera tepsem.

ZU P EYHNA r.'EYE

Ol.Ol.l987'dı ma Tırld 'ya zu beyannameye vılakerd. BE>Y<Hmarr.eya, ma wast kı xeyalı§ siyaRPtan u partiyan bıancırıı zıwan u edebiyeıt u kül turd~ ma ser. Ma wa st kı p~ro 1 rı: bazi me s el aya ~ay<'} kUl tur i fı na e w newera xo mi -yandı mı şoreker~. Lavr~ beyannameya ma n.§sŞ liıreso Fieme ccı. J'eera ma­y~ beyannaner no nümred zi neşrkem (b.r.23).

SERA NEWİ, RAYilA DEI'"OQRASİ WP SERBESTEYili lEJD~ !'ARE WA ROŞNEY, RASTEY EW DİNCEY BtYARO •••

2

www.ars

ivaku

rd.o

rg

AREDAYIŞE ISTANIK

Perrev Naili BORATAV

Tırki'ra çarnayox~ E b u h e k ir PA M U K C U

fılf'r(lJm seno ıstanıkan Fıcme ccır;;ı, cFn~kuri, merdım;Jn, xortnn, piran, qcç­kan, herg serra isarür~~ arAda. Q:ı.yrrıete ıst!'.ırııkan~ d{:wçın u sukan zewiye. Gerek keserbabane ıstc.ınık zanayinan bıvino. T:oıyn qeçr~ki ld1ha v~si 7-i ~:eyneki) zi weıı, ıst:-ınıki va ne, 'E ıstanı ki kı qeçeki weş zçın~, ('} dıhcı vE!si ıstanık~ ıııersP]and~ senıkanŞ.; ısü.ınıkP tıeywan:;ın, ıstcınık~ pe dıma yeneyini ••. Eye kı en zcof ıstarııki zant~ wıı van@, ceniy€1; la nay kısta t.ayn mer~eki zi wext wext sene weş ıstanıki vaz~. Cerıiy~ piri zey çıme­yf} ıstGnıkan h8sl1:ıyenP, ]~J esı]d@ CJ(lı merctım çend bt~no pil fıend ıst<':ı­nık3n keno tetewr. Gerçi qıymet@ e ı str1n1kand~ 11 Xerpiycıyinan11 zj es to, yu a:d~dayışctı. ~ ısbnıki kı m!:rdımi seni "wıstadO c.1ra" gırot~ wu wıni

11 rott 11 , {} ctıhH z;_ıf l~r·ciy;Jyey~. E ceniyt'! cerıci yan ~i hir·ıs ...çewres seriy~ kı vBtlı:;ı u gost<H'CY ker'dı;;;dı? ıstanık.::ınra fıes lH~n~. fP klsta e:ıı·~dayı~d@ ıstanıkana çımey~ zaf PrciyayeytL Ninarı rniyanra zi, f-y~ kı ıstanıker tı­:.:: ul -u f'rk<.ı nde cı ya , üslupd& cı ya van&, @y/1 kı e sı~ ı st:.Hıı k er n~xerpne­r·.@. gerek kes ine: Wf:'(.'.i.no. Ey~ kı z:-:ıf kı tab.i wFıneno:':l zi ~<<~f ıst<::ınıki za­r.~. ;,;.ı kısta im-ın~J ;d :;;ew tahlikeye t>sto: E serı~ H'-h:mk<:ırıt' X(,}qi wıı ıstanıkan~ kıtabcnı t~te ... •rkere. Semedo kı ıstcınık~ (p:·t··kı;rdıf.~fJ xelqi tım tesird@ ıstvn.ıkancte kıtabiy~ 1 ar~dayoxan Fıet coy@ ne ıstanık;:m~ kı­tabiyan cd ciy<Jyc rw ~ zi ercjyayey~.

En hewl~ cı rıyo kı kes ıstanıker v.sıtışd~ cıy~ tabiiyt-ı tc·spi tkero. Ew qznd~ r,ey zi en hı~\vle rrıaJ::ernan teypa. E kı z.u teypa .:::ır~dcıycxi estase, ,ç·erek ar?.ctay1 ~~ xo mı teypcı bıkero. E kı te yp çırıiyas<' ~rerek kes zaf ~-c ele bımıŞCD kı 1\erne 8jyo kı vcıtoxi fekra vızyeno 1 rner·dırn b ıso rCrk1t1 qeydkero. No zj .~etlino. Merdım seno vı:1toxir@ v&.zo kJ V<•tox ıstanıker tı6-di h~di vazo. Gerek rrıerdırn bJgeyro wıni vatcxı:ın, lu hırn n@ recay mc. qe­l:·ulkero hım zi hı§di h€di vatı:}fl z:i xüsusiyetan~ ıstarı.:ker nexerprıo. E kı kes nCseno vatoxof!do wına z.::ıf erb:::ıb bıvinose, gerek semed~ hedi vatı­ı;ı.i merdım cıra roca tıkero. P~ro qıseye :rı 1Jhimi, motifj eec .•. gerek ze kı sFniy~ se w1ni bınuşy€. Ew hema baôd~ p.:ostorey kerdısi gerek ad!da­yox fına 1 newera Sf~rı·a ser çı m hıçarno ıst.anıker ıı l'ıTIPŞ'J.

Wexto kı ne gırvıey benŞ. meslcıyEJ milhim nayo ,kı ıstarı:r.kclo qe rı~vırrıeyo. Cayl! müsteceni, vatı ş$. .?ır i -kı s ta mı::ıya -, cay~ kı om ı;;~ sen8t u mantıxi n~bent?, p€rlkod€ ıst3nıkdı bı ınan.§. Tay n motifi ZF.ıf ıstarııkandı VJ zyen~ ma ver. Te8wiri, qerl~ktere şexsan, qot u destraanıayıR~ i sanan, fıeywa­nan, çiyan~ b@ gamın, çjyzn~ ?ayritabiiyan (ma v:.:ızım müwiyı§ kı seni kı vesen~ durh•a dur i xefıer d2ne; say@ kı bt! z:.irriyet:s.nrŞ ge çek peydake­nŞ, eeb •.• ), gerek merctım tevc.ıy xo vira n~kero wu qe zuwer zi nŞçekero. ~exsP kı ıstanıkerdı, gertk rrıf'rdım fonqsiyonı§ zewerj z:i rd!vırno. Javre e kı ca b1 ca vatoxi J :=ı tanık vı rr.eıya wıı vatase, p:erek ey seni va ta se ma z: wıni qeydkerr:.

3

www.ars

ivaku

rd.o

rg

Mıkuno kı mf:rdım €yni ısta·nıker zaf ccıyandı tayn bc:dely6yışana bı aşııcı­

wo. Motifand~ ıBtanıkerdı qe zew bedelyayı ş€! çın~:!o d, c kı kes zu :ı. s­tanık er ci ya ci ya ccıycmdı ,&rostarey kero wı1 qeydkETose r.ınd benc. No qeydkerdış, kısta viıwyışcte ferqd~ waryant:ma zaf nıühiır;o. Qc:ınd~ coy zi, ı;rerek merdım ıstcınıkanŞ: herg :ııırıtıqa pera waryantand~ cıya bır..vşo, P.r@­dayoxdo n~vazo "Na ıstanık dıha veri qeydbiya. 11 yan z:i 11 Na ıstanıka e­sıld~ cı n€manena. 11 ;. odo pFrkın qe-ydkero. Bofıd~ arl!dç,yı8i ma desta ze:ıf

waryant~ ztı ıstanık ar.ı'!byen~. Tayn~ cı zaf rındi wu lA~ qısuriy~. 'l'ayne cıse qısurıni e·w kernayeya cı esta. lavre aneina zi rm:ı r,@st==rn J;~ro waryarı­

tan p~versenım ıı no fı.esab xeletan rastkem.

E kı cay~dı ıs-tanıkvatoxi Çlniyese, ~y~ kı ıstanıkcın t.ayn rnçıyn zarı@,

merdım gostareya inan bı:trero wu ıstar:ıkan b.ını.ışose, teva n~nuştı:;,ira

dıha hcwlo. Lavt~ zew X~!betiyayışl! wınayinidı merd1m ca bl ca -mesEJ.c.ı

xeletandl, b~ qerareydı- vatoxir~ al ikaritose rı nd be no.

Ist~~nıkr' kı ari"dy<nıe, p;PrPk Yii<"usiyet~ zıw:JJıd~ ('J .rrıırıf:f'p,;;-_-bo. ı.~orır>tik~

cı zi tespitbose rı nd lıeno, ya no f!l:r'Veyôdo çetırıo.

Nuştışd~ Hıtanıkdı., xeyr:ılŞ xc nE :xüs1ısiYPüm -to rneı cu-rdı rl2zk<:r'ij _ser

dayıea gın1e n$qedi,yeno. Serrıed~ dıh8 -ııma ısüı.r,ıku· ~:t·ro xebeUy~)yJ:-,:i p-crek rrıtrdım sıı.::iJ.~ JGtnmker zi tepıfıo. Çı F:ı-end kl~Si d,.;ntJ·u y0rı0se ;:e_ rek kes ıstanık 3ero rı~ rıı;-.;lum<::ıtı::n d. tespitkero:

1- Namey~ cır~dayoxi, kar~ Cl, edref-H~ C!l.

?- Wext~ qeydkcrdı:,ıde ıstanık. ~- Cay~ qPydkerrlı ı;:d~ ı st~·mık.

4- Cay~ ıstsrıko Ps8si. (r>'a va7.lm kı, zew t!igd•~.vıt:i grıııere 1 flı :'.ll.

ıstanık~ v::ıt<~ w1; V<:ıtışd~ xodı zi vato 11 Na ı:.;t<..ırıık ~;_::gde'dı vaz­yena, mı ev•:'.a, fılarıh:sira üÇnawıta ..• 11 H~ !ıı<..ıJUırı<Jti ser ırıwdc ~~i

s.ıcildt! ıst::ırıık:::ı wın:::ı bınıı:;.ım: "Ist,..:.ınıka N:i.ı:cde'.Yd k.ı EnqerE:'dı

qeydbi:ya.") · ç,- r:yni ıcüır:1k k:, nci mıntıqarıdı vcı?.yı::nu? E kJ rıo xi.i~1u:;dı mıılurrı<·;tt!

v:Jtoxi est,,se odc zi q(~ydl,o.

(-H\h•r,vi,Yi'·ti'' ·/·,ır,-xi: t!:.ırrı<-yt r•J, kotr:ı:ft•, Y:0t.i ı·ı .• rıı;:r·rı,.ı, :·•H'fl r:ı,

k.'Jl'~ cı, W(' tıC: .ı:;- 11 uıo<;:tı~~ c1, :.>t:wiY<:,';fo tcıF-ı~:llU~ c:J, cwrvn~te cı,

idare yi cı ( fıq:neyo, zenfi.no) .•. 7- Vc-ıtoxi ısbJnık çı mı hal ew k~ra asmıvnt<.1?

E kı ).;es bı so n~ rn~;1ıw!rıt.~;rı p~rkJ.n tcspitk~r(ısc, ;wnıı"ct(', X(!h,•tiyrjyı:;;d~

b<JÔdoy zaf rınd ber:c., lavrŞ no tım rınkcın nf!beno. Vcdu% tım n~.serıo C:li'J{J­

b{: pflro persan bıdo. l.a anctwı zj merdım n~ rrıcılıım:~tandt cor~nunrcı r;J ~end bıoo qeydkcrOsl? hend bcno rınd. E kı rııE.!rdıırı l.ı::ıc dJtı::. v@sj rrırı]unıcı­

ti bıırıısose dıh:c;, ?.i rınd beno.

( ............. )

4

www.ars

ivaku

rd.o

rg

VIZIK U LÜYE

Vızık u lüye ben~ wa u bray ••• Roze lüye vızıkra vana: 11 :Era vızık, b@ ma piya şıme sayd." Vızık vano, ''Wae şıme.'1

Kün€ ver~ra ray, son€. Iüye vana:

Ar@d<oyox: USXAN Ca ye va tı şi: Dormarey Nh· şi m wext: 7.12.198:,

"Pra vızık, verg, hes, xoz ke ra s te ma amey sayde tay€; awr€s, kerg, mirçık ki bara mıne·." Vızık vano, ııy8 ,u

Künera ray, sone. Zaf sone senık son~, raste ju xoz yene. lüye va na: "Bra vızık, no sayd€ toyo. Ez sona haza peye bır. Tı so xoz bı-

kıse. Ma xor€ piya weme." Vı.zık vano: 11 Wae lüye, tı dur so, gon perena to. 11

Lüye remena, sona g-ıl€ kemerra vındena. Niyedana ke deqe tepya vızık vejya, ame. Lüye perskena, vana:

-flr<3 vızık, to xoz kıst?11

vı~~ık vano: "Wae lüye, ez sune, mı dım@ xoz güret. Mı xoz sanara. Xoz pey ser

sı, k~;merro sı war. Talie mı çıneviyo. 11

LUye vana: "Bra vızık, tı ki tawayre nAbenŞ. Ala sayde mı bıvejiyo, ez çı

tewr se r:ca YF na ? 11

Küncra ra e so ne. Zaf ke son~, lüye va na: 11 Era vızık, ez qefelune. Tene mı pc.ftke. Ez qefe]un.e." Vı:nk lüye keno poşt. Xeyl~ ca beno. Vano: "Wae ez qefelunc. Te ne kl tı r.n poştke. 11

Lüye vızık kena poşt. Lın~ sona, lıng~ gınena waro. Iınge sona, lıng~ frınena war·o. Sona diyare ju qüle kerzık. Qülera erzerıa, ca ver­dana, sona.

Vı~~ık qülera sona, bojiye xo sıkino. Bı nde derme xode fdyadano ke, meyı tl' mal u gay dormedere. Meyı tp weno, xo keno mırd. Ter.e ki don zerey ostukura vezeno, keno bejiye xo. Boj.-i y€ xo keno wes. loqley gayo :iuminra g-ırectano. Gıle loklura ki dı ı~turo gırfdarıo. loqle qüle­ra er:;;:eno tever. Işture sona saplamışe dare beno. Vızık cıra oncino. Hirfi roz u h ir@ sewde ve j.ino ser. X o xore va no, "Ala ez şr~rne n.::1 ::la-

5

www.ars

ivaku

rd.o

rg

re ser, niyadine vaa mı lüye sekena? 11 Vejino dare ser, niyadanu ke

lüye haw<:ı peye Fıowt koy11de saraya paeayde biya cariye.

Yeno war, künora ~ae, sono. Nejdiy@ saray niyedana ke çenay pasay

hawa baxçeo p.:üli sesinde feteli na. V ı zık çe n ay pa say v iner. o, esqe cı

beno. Sona, lozına sarayra sona zere. tayadana ke lüye hawa bone çe­

yi de qavu şüna. Lüye qavu şüna, bın€ ondalde ni s na rv. Sı na uwe ane:ı.

Peyde vızık sona qavude ciy€ Pı.owt seru keno. Onca sona, peyP. ondalde

xo dşno we. Lüye yena, niyedana ke qavu pır~ ciy~. Roze niya, dJ. razi ni ya ••• Rcze lüye xo pe ye çeverde dana we. Ni­

yadana ke vızık peye ond.:::ılra veziya, ame qavude ciylJ xo kerd. Iüye

vejina we::::"te. Yana: 11 Bra vı zık, ça nia ken@?" V ı zık va no: 11 Wae, to ça ez qülera estune?" Iüye vana: 11 Bra bra, lınga mı ko tera kemere, ez gınlıne w& ro. Ez towa bray~

xo qülera erzena? Tov..ra ez bine bom? Tı bray€! mı n@."

Vızık vano: "V!ae, tı ke waa mınt=ı, b~ ispa-cke." lüye vana: "Çı tev1r i s pa tkerne ?" Vızık varıo:

"Wae, ju derd~ mı es to. To ke rıo derd~ mı dewakerd, to ke çı wast ·

ez ki derd€! to dewakon.'' I üye va na: "Bra, derd@: to çıko? 11

Vızık vano: "Wae, derd@ mı, ez esq€! çenay pa say bine. Se k e na b.1ke, çenay pa_

say mır@ bıJi." LUye vam.ı, "Ya! 11

Lüye we çenay pasoy roz€ sone rovar. I.üye tne por s:orey çenoy

pasayra oncena, vı1@ vızıkra gır~dana. Tı§:J ki vesnena ...

Vızık be no merikod~ xort. Zera çenay pa say künera xortek. Zewe _

~in@, resen~ mırod@ xo. Na fa ki sır e ye no lüye. I,Uye xortekra va na:

"Bra, mı derd~ to kerd dewa. Na fa ki tı derd~ mı dewr-:ıke."

Xortek vano; ''Wae, derd@ to çıka?''

LUye vana: "Bra, wext~ ez cenay jı; pasayvine. Ez ke baxçede fetehıne, hew­

n~ mı ame. Ez qine bın@: ju rlcırde kotne,-ra. Kerzık@ arrıe, kc·te zerey

F!oae mı, tea. e werd. Ez bine lüye. A ki tiye çenay p8say, k:::ıte huren­

da mı. Tl ki so, a kerzık bıvine. Gos cırake, mır@ biye. Ez onca ton

qul." Roz~ xortek cılede küno ra~ Sonde istani cına xo bırı@ hsl.ir::nôl'&

c~no, beno tever. Zerty istanide niyadano ke kerzıke hawa peye Pıcwt

k ayı'de bi ya pasawa saray e. Dar1no we s ono • .Sara yede c-ewres moı·deme sara ye qırkt:·no. Go se ker­

zıki c ıra keno, c~no, ye no da no lüye. I U ye na go s d~ na , bena li yede gır8nena. Pwa liyey k e na .xcro. Gee::

ki serçele kena, vıena. Bena çen@k@da oveze, A k:i. laz{Ş pa say cEnc,

sona, resena m1rod8 xo.

6

www.ars

ivaku

rd.o

rg

[s MA YLE K 71.-.-Art'ds-vo~·-ÇE-RM-UG Nümredo vsrinira

Çe nd razi ray sına. Fıns be no veysan .. Van o, "Sıra zu dew@dı pi~~eye xo mırdkera."

Sına zu dew~. Weynena, p~ra ceniye dew ewza ar~byaye, Sılarn da no, va no, "Ez ve ysa na. Qan<i~ Homa.1 y ınır~ nan bı d(!. 11

"Ma nese-m tar@ nan bıdı,m." van~ dewızi. "N~we~a ma esta. Ado qeqek biyaro. Dewda madı emşira çıniya. Aya n@ se na qeçeki biyaro. ~,i yara des Sn8ti duridı emşira esta. Tı sır~ ay ewzara biyar~se ma to re sami da m. 11

O zi van o, "Be no." Sımaylek sına dewda bin. Beme ca biyo tarı. Sına keyd~ e~şira.

Kebere cı cıneno. Ernşira k@beri akena. Vana, "Tıy@ çı çi wazen~?" Sımaylek zi cıre mesela vano. Emşira vana : "Çıme mı weş nevinene. Tı e kı sene mı bıgir@ paştiya xose, ez

ye na." Smaylek mecburi va no, "Be no • 11

Emşira ~~no xo paşti wu kewno ray, Smaylek teneye sına, ed ız­yer:_o. Vernidı z.ıı se ku ye c ıra asena. Va no, "Etya te ney~ roşa, so­lıxa xo bıgira ." Keno kı emşira seku sera rono, n~van~ kı ewza zew biro. Emşira kewna biri bın. ~maylek keno emşira bıreyno, lavr@ n~seno. Em şi ra qirena, qirena, venf!@ cı bır ye no. Smaylek ters e no. N~wetano kı fına sı ro dew. Ewzara remeno •.• Emşira gand~ xora be­na, S ma yle k zi na nde xora.

ME:<m:r:M ırA NO QA Y 'PUl\ I YDA IMBAZANDE ı~ADI DEltASKÜL ESrrO ••• YEQİNE Siıv'A:bO KESİ

TPHIKDI DEI•TASKÜL ÇINİYO. DES 'rE XO ÇEKERE

XO Tl'NIK P YAP.DIME AYRE' Y BIP.J:ŞE~ ..

Postgirokontc; ~92 '7':! 06 -O

7

www.ars

ivaku

rd.o

rg

MIFTİ WC QADİ

ArŞd8yox: Terry Lynn TODD Cayt. Vi:ltl ~i: Dcrmarey S(~wrer;r.

(r-'erseJ Almany:ıye:. RuzaW:-::ıyd.:. qeydtiyc;.)

wext: 192?, -l9e5

Df'v1d2 Bav 1 id1 jew mıfti ew jew qaüi be no. İn8n bol ~;1;ri k.t.cde. İnan vatı§, 11 fvla oe kı van~_se zey maya bıker@. 11 J.tıl1etı vnnyena, n~ye ze kı van@ wıni niyo. N& van~, 11 Şewra yaxırdo ::tıvarc. 11 B·:>no eewra, yeıxır n@velreno. Mıllet,..kes goş inan n@nano. E wırıy.;:!n~ mı1-

1et miyandı cır~ rı n@mendo. E xü bı xü pf:ra van§, "Ma se kı va­nese mıJ.leta goR ma nenena. 11 Bol şıno tayn şıno' mılletı ninarı

dewra k e na te ver. N€ eıne Soyregı. N@ wınyene ,P.oyreg'dı kesi n€sılasnen€! ew

kare bar@ çıniyo. N€ van~, "Ma s eker~?" Jew ka lı§ i nanr€ va no, "Adna'dı kar esto." E van~, "Ma şıre." Ew şıne.

Ş.ın@ Adna. Bol şıno tayn çıno, welat kewno ninan viri. Ne xü bı xü Per~ va nt!. "Ma seni ew çı ri ya ŞJr~ ı,velat?" Qadi mıftir~ vc.ıno,

"fay S 1Jri KUrdistan'dı çıniy~. B@ ma bar~ say biyer~ ew şJr~.n Mıf­tj vano, 11 Feno. No aqıJ.e to keı,.rt mı sera." N~ peydı ye ne.

Yene dE!w. N@ mıletre van~, "Ma 8fker~. fv:a fırıa zı-ı."i n8kent§"." IVılJet vana, "Beno." N.§ van@, "No qor ma se kı vaj~se Alla zey ma­ya ker.o." f'!ılJetı veına, "Beno, cııma no qor zııri bıkerEse mado şJma

kejeker@." N@ van@:, "Nı§, ne, ma no qor zuri n~ken~." fJiılletra va­n~, "Emşo :;;o=ınctı p@ro b8r~ p~ ser. Mado veynd~ Alh..;'y, Alla'da z.ey nı aya lııkero."

Br no şan. f'lı ll E-t arôvyem.1 p€ ser. Cer.ıa t oded.:.. roseno. Qa :i i q ı s ey keno~ mıfti qısey keno. Herg jew çiy~ vano. g ver@ coy jew ~ardım~ vinen€, perey dane cı, van~, "Ma wexta kı mılJetre qıs,::y ken~se, tı

so b8ni ser." O vano, 11 \lfavo." Nô q::sey ken~, veyndan@ EJ.lE:ı' y. Mıllet:~:·e van~, "Ju deqa çı man~

xü biyerı§." fviı.fti vano, 11 Şırııay€ çı çi wazene Alla'yra? 11 Qadi p@ta qirreno, vano, "Ma say wazen~! Say suri wazene Alla'yra~" Ev.· ınerdı­ma kı inan te m be kerç!vı, o lojı nra say~ kı inan ard i b ise, inan J o­jınra veradana c~r. ~ mılletr~ ıran§, ''Çıman€ xU ak~r@.'' Mıllet çı­manı§ xü akena kı çı 3kero, ade biyo pırre say, EVi say sııri. fv·ıılet

wexta inan 8fkena.

8

www.ars

ivaku

rd.o

rg

MERSELA MI

ARDWAJV

B.ozC :_...,C"w Jcızckf! y(·rıo suk. Sukr3 lıo·ı fıce Jv~rıo. V:ıııtJ, "V_:.rıd, sı ra su kd _ı xor~ tcıyn lı ı vc.~ıru." Çarf}l rcı p-eyrı"no. Q(; xu Vf'l' rı~­wP_yneno. Tencı cı bol çidı manenH, Javr·@ perey& cı ~ırıtberı@ ••• Ze•..t dewızj zi bc.1rr: xc rota, oya ke:.w sıra de•.vd<:ı xu. Sen.l benc­.se dewız berg-ird~ xoycı rdYEı f!Üneno lazeki sero. G<.nı~ J.<:ıi':i_•ki ua·ı teweno. la'Tr~ ters~3n ver8 n~wetano bı berrn0. S;~ nd ı pıııo kE.'fe. JVarcta xore var~o: 11 Drıy@!" Maya cı vcına: "Çıçtyu J:-ızt'J mı?" Icı:~ek vano: "DGy0, pwro zev.; rrıerctırrı berfdrd@ xoy8 p:iy<-J p-Un~J rnı seı~o, arıcin8 zi qe mır~ teva n@va.''

NERBICİ

Mıfı~ J!L/ŞAN

Ro c~ k pan c ten N{}rln cJ Rl ne Sf'yd o ŞFV! yinHl yo?na' nP rı_• sE~­ne kiye. Aya Şe'v.r tc-:ber.ıd rnonenfL Ye·~ re!-me ZJ yin ô.etcıw. Ye­ne miyon ycw h~rrsy. Ru~rıc-:yC xo qatik lnn xora erzerı, qat.1kız ser xora. ~ew oera v!!'rr-;>na. Ser sılıay ben. [\1erd.lmo wP.rtf·~yin sP Pey~ xo hP.ı,o.:nnon. r~v-m~ııo fP-k~ yi n pP.rJ n r-:ı kerdewo. Y j rıru vor,, "f;;:~mt:"ı hı m ışew mı ra J.efı~f kerd hımız şıma f~<k~ xo :::ık•-rd, tü­w~rı •.• " B-:::Ôd omhcı:3on~ xo leqneno, leqneno, P.wnerıo rP.r lıiye sey texte; cı ra ne veng yen ne zı çi k vcn.

9

www.ars

ivaku

rd.o

rg

lO

DEYRA LEJİ

eLISER

Tırki1 ra çarnayox: M 1 h e tL İ şAN

Qa~giri dest kerd leji Vcng~ Yi ıp rozcı~va wu ro~.:.ıkt!wti Yew ordi esker orııe En derbır damış nlbi

Dı1o yaman yaman ycırrıan Koy1ı gırewto vewr u duman Merrlım bıerşaw~ ~ahe merdan En dermcın~ P!.em1: dereian

Eşir{! Owcıcıx' i Zeptkerd ı w e la ti PFynira j mda t niyornr:: Xeyret. n~n:erd Xoz.:ıt ':i

Dılo yaman Y<-1rrı~;rı ycımgn Koyu gı rewto v ewr u d uma n ~·erdım bıer~~aw~ çah@ merct(in En derınone fıemıı dt;rdan

Ordiyon~ KürdistBn'i Qeftır kerdı barbarani Semed@ welati ma ~1ren~ Ma n~wazem Maxola zı

DıJ.o yaman yeırrı.::ın yaman Koyu ~nrewto vewr u duman Mrrdım bıerşaw@ şah~ merdon En dermon~ !1emu :ierdan

S and ane ni sayJ r Zülfiqar'~ Murteza•yır Peynira t~li anti Ma n~weynem eşqiyayi.

Dılo .Y3man yaman yaman Koyu p:ıre;,.ıto vewr u duman Mcrd1m b.ıerşa•.vı!} .::-ah@ m~rctan En dermom! İlc~mu derdan.

www.ars

ivaku

rd.o

rg

SERBESTEY

Çım@ mı serbesteyır Gone mı serbesteyır Con~ mı serbesteyır Rı M mı serbestey ır

Serbestey hendık 11eşa Ma wazem 1'!18 serbE~stihô En zülımız beso Beso beso beso! ..

ZUlımız zı lıeso Beso n~zonayeyız Ma heq u hıquq P~ro jnsonır wazem

Beso, beso zülımız Serbestey zaf we~a Heq~ ma .zı esto Wa ma 7.1 bıbe serbPsti

Roşneya ru serbesteyJ r Con€ mı serbestey:ır Çıme m1 ~erbest.eyır

Gon~ mı serbesteyır

ll

www.ars

ivaku

rd.o

rg

12

Em zı heq fl ma yo Wa~tı şf heqe mayo VHcın~ serbestey Herg kes wa serbı::stbcı

Sf-Tbestey lazıma En heqe mGyo zı Ma rınd bızoni F.na lazırney m:1yeı

Heqf ma zı P.f'.to MEı zı rı nd bı zorıi Serbestey za!' we~ Ma derdı§ bındestt-oy zoni

Bınd~stey nina ontıy Be sa besa ln ndestey Qıymetf! serbestey ma zon M.:ı wrı?.:em nıa hıbC serbr~r.ıti

Ro~nPya mı serbAst,o;yır Ma bıkıRıın hındcstey Vacın ı~ro snrhrstcy V8cın vacın se1·bestey

Serbestey karkerore Serbes:.0y dcv11 ~or ı§ SerbPf;tey wend.cyore SerbestPy conorı zı

Bewron wa ser·lıcst tıfır ZFrenc wa serbes1. bon

. V erek wa se:rbPst bıçer B1~f.k wn rner{"od lııer7..

RASTKERDIŞ: Niimre: 9 R1per:ll Rez:! Çewt: Rast: Wesar omew Pay1z omew www.ars

ivaku

rd.o

rg

MA ÇOR BRA YİME

Ma çor brayime Mızur Rt1rçık Laç Qütidere Gegane yeme tiyare VETPra qesey keme Piyi' ma Dhsim Çı.- xa mara fıaskerdene Bray~ maya piJ Mıztır'rc.ı

Znf herediyene

US XAN

Vatene bray1ın~ xor~ v.ray.ir ve~iye En jede ki braye mao qı?. !aç teyrıa canıeverde Piyl? ma Dersim flllare Fıaskerdene mısne Pırodayış, ar~dayış Waxte ke ame camerdenni Piye ma Dersim C1 X3 mara 11.askerdene Ma <,·or brayime En qı ze ma Laç En pi H ma MIZl'R! •.

13

www.ars

ivaku

rd.o

rg

14

QE METERS

B~ bray@ mı , be Tersa kes nereyayo Qe meters, qe meters

M. ÇERMUG

Bewni werted@ çımand~ dışmenira

Pewni zey v1rs1ki Fewni kı wa b1 ters o tora.

Qe to v iri ni no Leje D~rsim'i Çend piy, way, bray kışyay Gunida inana La ya Munz1ır' i Bi Sllr To viri nino leji miyandı Xe lq@ ma qiraye Vat~, "f'lleberm~! .. Wa dı9men newiye Reyf@ ma bıgir@ ne zalımanra Wa guniya ma €rdo n~ ma no!" Ma ewza sond wendbı ~unido erdo n@mano.

A roz arneya Be braye mı , be Qe meters Wa tlfıngi fına bıteqe Reme cad@ welatidı Qand@ xoserbiyayı, u serbestey Wa ala maya rengen Wa berzbo kerande maya. www.a

rsiva

kurd

.org

MARE

NE SONO

NE SODERO

Bın€ dest~ saride welat~ ma hı.ısk u kolo.

He ıı:ayil ma boz u bora.

Puene ma çervırro,

pel sere po lo.

Flal~ ma fıaU hero.

Bar€ ma kemero.

Werde ma sı me ro.

Dısmene ma afat u bil çevero.

Mare ne so no, ne sodero.

Rast~ ma Pıepısxano.

Çepe ma qerekolo.

HESE

15

www.ars

ivaku

rd.o

rg

16

Deyr~ ma zi est~ Qedr u qıymeti Istanıke ma zi ~st~ De rp, u kı lmeki B kı ma n~vazım Kes n~vano.

Govend@ ma zi est~ Qe bol zi weşi l"erl'ıebey ma zi est~ XFylCJ zi zerwe.qi E kı ma nekem Kes n~keno.

llER KAM01 ı

HESE

E KI MA NEVAZIIVi

ARDWAN

Kam ke ası~ ho inkar keno, Kam ke zon~ hora remeno, a qılra her o~

Her qusrrde niamedo, Her baqılo. Çayırede çereno, dım~ ho fina ra hawa; b~ ters, b€ serm eskera eskers zıreno.

www.ars

ivaku

rd.o

rg

ŞEWDİN 10 •

Vatox: Zılo QIZ

Hewo Sa Heyderiya Koyeserde Orus•te da pero Muhare~'e Orus•te k1şiya Cengo ke Sa Heyder•i kerd kesi n~kerd

Şewdin'o Şewdin'o, saire mı Şewdin'o

Ax Şewdin'o ~ewdin'o, Rair~ mı Şewdin'o Spedera tiji zereq dana Tede tıfanl' erjino Sepedera ke tiji zereqina Daye tede tıfang erjino Dırvetına Sa Reyder'o Kış i ya bra Dursun' o Dtırsun vano pırod€, pırodıme ~ar@ dewletra aylıxe vejino Bra aylıxa dewlete fincana axuyo Ne werino ne qedino Mordeme hewl ke kot mııFıareve Oru~' i Coru tamamiye cıra n€vejino [1/'ordem\; çer kati mııl1areve Oruş' i Day~ ternamiye cıra neve~iino Ordiye kafıri zafo Merl'e mın u to braya neqedino Pane pane pane Şair€ mı pane Kemer metino, daye qeda .;.aye mı xo ver cısane Je Z8rance Hend'i Hem pırode hem qedinade Je zarance Hend'i Mırdi pa bıwane

·Şaire mı hem pane Hem ke je zarance Hend 1 i Mırdi pa bı\<rane

(-Na deyr, A YDlN u CA NO'y zu qesetra qeydkerd.

17

www.ars

ivaku

rd.o

rg

ıs

Roja Kerbelawa • ( .................. ) Na dina heqi persena Şahe mı dinada yalana ~ewdin'o Sewdin 1 o Şa ır e mı gawano Ondere ~ewdin'o ~ae mı gawano Qomser !smayıl Efendi sono Diyare pule herdefi Day~ pııslara niadano Mala sare qere mıno Çı tur dorme ordiy~ Oru~'ire çi nidano Hal€ sae mı ke na ha1vo Hata so kafıre eskere Or1ıs 1 i ano Hezreti Xızır ke Bo~iyE Sae mı bı~Ero Pılumer 1 iye ordiyE OruQ 'i nE!dano De Şewdin'o, ~airE mı dale ~Erat Şewdin'o şairE mı dale Genaza QairE mı çı tur arda X o re hewra Quya vi ya le ~ce qürbgne şaire howa Düzmone vılivP kostekone sere sale Da€ meberve, bao kokım tı menale Çekune şairE xora dare mefiye Mırd cerdn~ dinara tı bınale Destı§ saııne xo bıji şJme Ra imam1'ne des ta Kerbela 1 ve Na dina heqi persena Cor11 kesire nEbia mılk u male T'sar beno cence Payızi bena kale

(•) Qesetdl nareza fa!ımnebena. www.a

rsiva

kurd

.org

~ +

~ .· ~· 4

~~ TERR Y LYNN TODD'İ VA KI ...

inglızi•ra çarnayoxi: Eva PER S S O N

Ebubekir PAMUKCU

Terry Lynn Todd, Filo/oji Doxtor ... Emerikay1zo. Tl!za xoya doxtoray Drm/i sera kerda. E lmanyaya Rozawayd1 d1 seri (/983·85)Dimliyan mlyandi mend u tlza xo kerd hadre ... No nusteyo cerm ma verq1saya tezda cıra g1roto.

Dıml ?;ew z.ıwtırıôdu !r:·ıni, y:ırıP z:ıw~ınc.ındf! Hi nd u Ewnıp;ı' ;·:ı gı:Jd(j ~ı~~-,Jrı­cte H nd ıı İranliyo, No 7.1wcın, werte-ı·ozakt!wteyl"! ~'ırk·iy:,'d_ı l]lS('Y [ı(,r·cı. Nezd y~ zew rnıJon rııeı·d1ml n~ ~Dw&ni qıs~-;y kt:nP. ']:;yt k:ı dc·r·ı•ı<•rhl~ nirı:...ın­dı, wu Tn·Ki wıı t:ünıı;Jnci -Y.ürdi- qısey kunrı, nimı xor·_ı l'tl:.c virıene wıı n€ zıwan::re vane "Z<-ıza". VF: ?.ıvmrıi sera amı]iz:P. en rnUhirrı.i Sl:r:::ırıdŞ sıftiy&n­dC ncı •Jeserrtı XPbr::ıtS Otto r.·c-ınr;'i (y:Jn~ Osk<.ır M8nn, (':ırn:ryoxi) sera ro­rıeyayf.Ew dım:~ K8rl flr,rLınk no-+:.<ıncl~ Ot to h:ınn' i sero xd,eUycno wu nirı8 neşrkeno. o~ann-Hcıdcınk, 19J?)

Verf. Harlank'i l:'Ptn· J,crrh'i (Ji-357:49..("3'() Y.ew kı+,~ıhP vı;t. KJ'~<.ıb~ cı wa­~wt.i r)r1 rıııı·ri.vo ;.ııı lı~y Jnrrıli wu Yiirrrıanci'r:ı nı,~_:tr'y ··::lı"l. Lıvr~, kı:ıi.:_,

gramcriya ;::ıncı1]%andf. Pydı kem<-ıyey est;-;. Ew ~.,~~Jrncıyirı~ •),V zi ze kı r8c3ti niy~. Bahd~ çend sı:rr~rı FdPdrjt:h Mii1lfor nıı~h!yandC tr~ı"::h'.i :?ero Y.ercl kı fHı:ıllz~ rıP. ~H1:ııı.i bıkf'ro. JavrŞ eyzi bô p@Vf'l':_ı~,rı!ıyHş1('1 keliman~ Dırri-li wu k.:Jirrı<.ınC F<ıı·J.si nı§su gomC d.tbo .sıra rovcy. -~~~. ··•ctı W. Strecker u O. P1aıı nr-,zdiyı§ H,r, kelimey neo::ırkerdi. N$ k(-;Jimcy Vl"r'Lc·-roz;~kewüıy~ Tırkiya'd:ı rrııntıq·ırlcı IJ~rsim'jdı QüzJJycın'r::ı 8ı·f!by:-.ylıj. ~:o~-'ırır.lı 8hııı v<:ı­no 11 No zew lehç<-=yo." wu lerch'ty<:ı yeno eyni ca. AJlıert VIJD Le Coq'i (1903) dı cildi kJ t<ıbi veti. Nı§ ej}d3ndı Çerrmıg'dı ne?.diy~ Sewreg;'a mıntıqodu Kosa'r:_ı rıın::ıtny est~. ler n$ cLirl<ındJ Coq n fıf'nd V.urıo gr;_ıffl(~f·­dC ne zıw<.mi sero r'BkizP vır'<.J70 7,j xelıet.iyo:ıyn.:e c_ı rı~ x<d,;>tdf aktijeJi ôet ;;;cıf s~'nık rrıanerıo.

:Xeb:;ıt~ Mann'i ew ne xehati sera analiz@ Had8nk'i gH'V!f"'Y~ zEıf i}mi w1ı erciyayey fıf'sıbyen~. DJha v~sizi, rnc_ılıı:--rı,;:ıi.~~nrlı;'l cıyC t;JJ:_ixi, kü1tıır ıJ fo]q1arlya, p~vers:,nayışd~ cıy~ zıwanoınd~ İreınl WLl z1vwrı:ınd~ birıı:.ına, ew ç-ırwayışdı§ cıye rlôz:awaye Dım1i ser, xebr;~t~ en erdyayeyC. Kısta pıs.­versanayıs~~ diyalektanı2 lJımli 'ya z.i c<Jy@ xehatd~ inan ::.c.ıf mühiıı-o. Kı­tab hema hema d_iya1ekt~ Sewreg sera roney;;yo. Seı,.rceı:r'r;:, nu;::;tey, qısey, ew ç<Hnayin~ nin;::ın "3S rıperi tepışen~. Kıt;.:ıbdı dJhCı dHiıa diyal~kt~ Yor'i sera zew tetkik~. diyalekt~ l!ilcax'jra 10 rıperi ke"Jimey, diya-lektı!! Çepaxçur' j_rc::ı ?l.J r·ıperi analizi \•!lı kel.imey, ew diyı:;lekt~ Kixi 'rD 16 r1peri analjzj, kelimey ew nustey est~.

19

www.ars

ivaku

rd.o

rg

N ay _gebıılkem kı xebat!P: J'r1;Jnn u HAd cı nk' _i hcıyretengiz baw~rın u basiretı­no. E formi kı ne k~ es t ew IP:ye kı rı;'kcı çıniy~, TJ.§ro tetk.1kd~ inandı estfi. Iavr~ serr.ed(? i nk "'afd~ reriyod~ lingüstıki, neka n~ forrTJan sera tefsircte: inandı zi kem yin esta. Tetkikş irı:-ın, vere inkişafdt lingüs­tıkiyP modernihı. E111 haPıd~ inan z.i mıntıı:;pyc..ı kı tey lnmJ·i qısey berıa, a rnıntıqadı tf'tkikfl 1irıgUstıki ru2b1. Gr':Jmer_i sero tecr'i.lleye rrıayfi rrı<oır~ van~ kı e xehcıte prr::ırneriy€ kı wexto a mırıtıqodı bi yı§, perek rııa zaf bı­şıka bewniy@ ina wı' in.:ı ~e xebcıt~dfi qediyayey u tc.ım rasti rıfiôesbiyt, Merdırrıe linp-U~ükjyŞ r•octerni perek xebate newey bıktT~ ""'u no ôesab xe­bah"ınE! rnerrl.ırrıc:ınd~ i .irwiistıkly€ verinan bıvez~ rayda r:_;~:t.i ser u pers­pektifd~ mar~ her,'ıyin l1i,Y<~rŞ..

SFmedo ~ı mıntıqada imındı J920'ra na pey orfiidan~ esto ewzH xebeti­yayış zaf çe-t.ıno. Semf'dP tetkik:oınd€! lingüst.ıki i.zın n~d~y~no (Mack\nı­zie, 196ü:XVII). Windfııhr (1976) teferw::ıtanl! mühimi-:rnd~ }.ebEıtd~ fi'Jann­Hadahk1 i sf'ro gınn,ya wu "Qande Zc.ıza Gramtro ~Jerdjkek' 1 Ill'At. N~ pra­meridı eve t;:ıı•ixn m:.ılumat~ ilmi wıj vırazycıyış$. zıw<:ıni sera 16 rıperi zew xUlesay~do derg esto. Qand~ n~ tetkiki xatırd~ do[>t.ey ma no gra­mer di, la çı f,"Jyde kı no xebat zi hewna rı~vızyayo,

l'-1ann yenono ne-tic;:' kı (f'ilann-Hadonk, 193.?:19) Dımli zPw diyelkt~ KUr­di rıiyo. Ew H::ıd~-ınk zi (193~:4) V::iDO kı nameya "Dırrıll" aqsised<::ıy$. 11 D<::ıy­lemit11i maneno, y~n~ no teFab rıo zıwan pey ser sıııo heta DayJemitan, kı e zi c€rcl€ rlerıgı~:ıtfl He?ar'i dı mıntıqaya DayJam'irs <.Jmeybi. Ew heınu hema pt?ı'o t.ezkjrr..rıd~ wext~ wertidı tım Kürdonra ciy.o Pıesıbyen~. Ey~ kı Dı ml i q 1 s ey k en~ , ewro xo ze KUr cl i ,fıesı bnen~, wu te. tki k.oı n~ il miyŞ: kı ina ze Kürdi nı!'>Pır?:-n"hrwnd, inar::ı cturi vınden~. EyE! kı DHrıli qısey ken~, kıst3 psiqolajj, mısy~::ıı. küJtıır, eqonom:i. wıı poJit.iq:~ya Y.i'rct'L No mı­kuno, çı kı ter.irno '1Vlird 11 tırn XP.Jet tarifbiyo (J'i"ackeıızie, J9(1 b:69). ~y~ kı Dımli qısFy kenf, ewro ŞJ~ mec~ıri ze Klird1 bıPıesıby§.

20

AYRt BlG\ AYRE BIWAN AYRt. 8\R05 www.a

rsiva

kurd

.org

NÜmredo verenYc.

Te-P~~ r El.ii'v;M&<"';"' ~c~ iM~ı: &ıı<.ı:a.e. Pe<.ı:w,.,.ı.:~ti il ıs; NE.

Pi"'i\ e:.ı~Le-K.~. ~IQ&ıUhı~E 1\t.'ı~.ııııl Ri\ "'i l.ıM\S NE. z.Aı..ı ~ıtı.N ,. e-ıı..c

!:ı E12.Flf )(() N12M. M C~lf'i.i,

H~>6e

'E-w ELLI\!..

21

www.ars

ivaku

rd.o

rg

22

, .Xo*ı.L. MI\~IU'M''ı P..AY1:H 2."'~ AOı.i PtME Z.S'H '-l'"ti ıı:.ı TE"Ac.ı::..V e, M~~o~ (), \le'A.Wib~ c. ı ot Z.u .Sut.! ız',., ÇO~\ME6tl Sök61 NE Tl~l Ne 2.1 M~,;Ni 8Ô. l!w ~Ü~~NOf coaı NI.'

fU • .!R."ı NE' 2."\ ,:;E'k.\ &i,, lC.E'"'L.i \NCV"'A .lti\;. S..ılr.1'lı\ i~~"''i &j Y.ıllı ıQ.f zewe ~t SeTAL ,..,.e,ey

,.,d~

Dtwame ct es to

www.ars

ivaku

rd.o

rg

MECMUAYA ZIWAN!

'f'U,.. tHiRtct l'AH'I't VE POI İ'r1K HARl:KB'i'll!:hJ.o;, DEVR.tfo'Ct I<"Al>'liOYtıNA •

c.ıı. (ıl.t'}P?

Dahtı önef'ki r:;;:ıy11ıırım17.d~• dl'f<:ıh•ı•crı hcJ.i:rıt.li~illliı-: p-iloi, AYHH ilp-1 ıı):ım lJıml 1 ol:ın bir dil deı·p;is]c'liı'. ;,\imdiye dek bir dil dergi::ıi olıll<ı özelJiPini korııdu, "Lun­dan sonra da karıımA ya dP.Vilmedeccktir. AYRF: politik liir harek>:>t dei:iJdir. Ayrıe:ı politik lıir ımreketi örpUtJPmP. f'ilıi lıir çab.1s1 da .vok. ııu F,eı·çe{1i düf<oılürc.a söyleıli k, yine söylüyoruz • .Bundan kimse~ nin kı•11kusu nJmrı::ıııı. Ancn~ diUnıi:>:lt' ,vnyıml:ın;ın ve dilimizi konu eıljnP.n ilk ve tek dil d['ry..isi o)­rn..-·ııuz bakırrıtnd::ın politik ;d<ındıı ·dilimiz] o il[t,..ili o:Jur:ık :;t:i:.ı ~öyleme lıakkırıı kf:rı­dimizde p.-1;r.<IUI<üıniizU belirtm•~k1.f' de l..ıir fl<ıkınc<ı p.:Öl'müyoruv.. •.rum ctost)<orJıQlZ bj;.~i hôr;:p,örı>iinlr-r· ve> loöylcce, AYHJ·:'nin, bir dil dergiı.:;i olırıa yolundaki au<.ı ilkesini çitnediji"i ~:eklinde hir rıı.ınıyıı k<ıpılmaslnlar. J6 aylık .Y"yın fı.;ıyç,tliQl~ hi:>.e :_ıımu öı!{rııtti: 1-İ:;;leııdll:.i. t.:ıktirde Dımli çok zCilflill arı] atını r:ücUne sahip lıic dilc1ir; 2- Dııııli'nin biL' di] .Yıı da diyul~kt, oJ­ması Dı ml i ile Kürııı:.ınci ara:nnd<ıki önerr.li farkllllkları p;tirnıerrüze eneeJ ıtı:J!'iJdJr; 3-"Bu farkhllk]Hrdı:ın öt.ih•U w•1ecei;in Kürdi::;tı:ın'Jııda en i.irıePd.i aoı·urı Dııı..li sorıı­nudur; o1- P<ı::.1lar1nc.:ı, ":f,;;z;:ılar ;.ıyrımcılık ,YBPl,Yor!" 1>'-'fs<:ıtasıyhı sorun oldugun­dan daha dej;işik P,('ırıter.'ılmeye ç<.ılır,ıılıyor. i'u önem]i te:::ıpit.ten sonra iJnrici tiim pnrti Vı! hrırek~t]ori, Kürdist.ı:ııo'<.Wki dil sorunu m· yrni ba{/tarı pihı.ılnn P.<•çir•mnye d~v<'t ~diyar\ı:> .• ~iorıına cr·s~retlf! L<ık.rıoak­tan, gıo>rço:>i'i çlplrık.lıt'ı.vla vörıılf'ktr!n ı;t·kiHmeyiniv.. J~gr:r ı...ır :ıorıııı ı~drli ko:.:uJlu­rıyla vara<ı bunu. y;,ıj:ny&rna:r.sJntz. l'.up.ün p-(irrnelll'ikten pelsr:niz h.ihı, djyalf'ktik pe ll şi m p~rr.di"i , sorun y;ırJ n d~ıh<:ı Riiçlü ol<orak karÇJnı ea ÇJ ka c<~ k t.lr. Bunu ii n] erne­nin.tek yolu, konuyu, Kiirclistnn devrüııinin önemli bir sorunu olartık ele alıp ı•o­lı;omiklf"rı:' yer vermeyecek şel;dlde m;,ıddi koşulların l:,JJ(Hıd<ı bilimsel tJir ,Yöntemle incelernC'ktir. Do::ıtlar, hu, Yilrdistan'ın ıı;özıırdl !"'dil~mP.yCr.::C'k Lir ir; Rorıuıurl1Jl'. S.1zler, rrıem­leketimizıfp 311 yA do bu :;<!kihle d('Vrimci bir bar~ket..in Ör"Rlib~yjcileri ohır<ık ı.ı­m••:.ılarınızda btiylik soruınluluk]cıı· tuı;ıımaktasınJ z. l:lu lıüyi.Jk sorııınJ.ulpk]nr rcrE>(~i, mi.iradele alanımzın sosyo~konorrıik yE~pl::;lnı bir çarr.ıaf r:ihi iirıiinUze urırip incel~­mek zoruruüısınız. ~unun tP.rsi, u.-:ııv. devrimcj lik olıır. tıcıı7. dPVrimcil ik de l:ıer~­~rinde !'!onu gelmeyan parça11iııınalarl ve yenilgDP.ri ,.etirerek emper,Y;:ol.izınin 001-yön~t polit.ikı:ısım.ı hi?.met ı>ıler. Bundı:on ku~kuıırz olnı<H3ln. Dım] i konıısıınr yeniden p,Özllen jleçirmen.iz içi n >-:~Rıan henüz geçııı.1 rı df-·ı~i 1 • .Konu-yu or,ıranl.:ınnızda tartı:,ımoya nr;ın. Ve :;u sorular üzer.inde bira..: kafa yor1'cı: 1- Dı ml i ',Vi ne k:ıdar tanıyorsunı•z? 2- llııııJ j nerf'Jerde konuı>ı.ıltıyor? ; - J(Hrdiatan'da Dı ml i konusan ne kadar ins;.ın vaı•dır? 4- Gerek Tllrkiye ~erekse Kürdistan'daki devrimci mücudelede bu inaanhırın rcı­. lU nedir? 5- Türki.ve Kürdistan'ında huRürıe dek l.ıa:,.gi:isteren bağımsızlık <tmaçlı c.yaklan­maJ.aı·da bu insanıann rolü nedir? f.- Dınılj ilP Kiirrıı:ıncl .:ıı·nsınclaki fc.ırklılıklar konıuııın<.ı hiç e,.:ıoildinü; nıi"! 7- nelecekle il1~ili kültUr ııo-litikanızda Z.tızoıların kültür sorununu nasıl ele almalttasını7.? Bu konuları Ol'J'"I•nlarınıv.da tsrtıRmaya aç1n. Bu tartıt,;ınc.ıl<ırın sonucundaki 1e­lirll"menizi dt!- prop:ramınıza nçıkç.~ alnıaktan Çl"!kinmeyin. Ve lıunu p;i:ir-ev l.dlln. Çün­kü i,Yi ni,'f~tler tPk bcıQJtırınfl llirjbir :ı:;omun lmF.leo.vıcı olaın:~zlar. ı-:saa ol:.~n, lo.-ıi"':­l(ıyıcı ol~n. prop.r::ıııılrırda somut ol13rakifııdesin1 lmJıııuı, olıHı saptwııa vı• or.~r1lf..'r­r1.lr. Bunun dıı;ondaki ı;özllcrı iinerileri, pol.itik platf"oı·ıuda kıiçlıir detreri oln~yarı ·oirf'r oy;:ı)ama taktiPi olmaktan öt<'ye peçpmez1er. Topaİ-Jarsak, sorun qu: Gelece['in }{l.irdistHn'rndıı Z:-t7.:ıl<ırın kUJtiire) sorunu j­çin nasıl l:ı.tr çti7.Üm :ro1ıı öneriyorsıırnız"?_Öı'r•eı~in, •,;;nch>r kerıdi dil Vt" ed\'t,jyat­lı:ırını reli~;tjrıııe i)7.r,lirlüp:lim! ı:whilıol~hılecekler ıııi? Yı·ksa, şjnıdi;.;.l 1'Ür'k.iy~'de oJ.dııl'"lı ,ıd bi yine lıelJi Lit:' rUJl!l lı::ıkimi,yeti nıi 3i:izkomı~ıu ol<.ıc<.ık'i' . . .. :.ıınu ıınııtm:ıyalırıı dost.laro _g~lece;tin hHrcını lılr.llkLf• ka:ı.•Jyor, t.ı>mı>J.i~ı h_ırllk­te atıyoruz. Ama ı.,, .. ,,n)ı kaVf«ıyı vıPrirken, kaı:-deşljk :,dım.ı Cfı 0lso bu onf"!ıroli . külf.iir ;..ıOl"'I.ITIUffiU~Un /'.Özflrdı •edilmesini o.J~ iateUJlyoruz. llu l.ıakııııdan Ç<:Jf'J'liQlZl Eırı­layıAliJ kari'Jl<ıyın li.itfen.L say,ırılarJmızhı •••

Redc.ıksiyon

23

www.ars

ivaku

rd.o

rg

24

"Mitt sprlık iir som moget vete det mlıste malas för att överle·va"

1 ...nlıt::...nhel i Slı.lrhoılmen aiıl~r ea .... n oc:h 1kıiver onl wmlnK· en ınllnnlsluı. h11r Illit förul,

Mıonnen beter t;bubdür l'ıı­

nıukcu, llnı.nı, fllrtıı.Uare ~h ~p.-.i.kfon;lıare, tbuı• ı;...,oı. bd"r dlınll.

\)d lıılıuı •" n.llrAUOre tre miiP. ""' mlnııKkor l;ı.tra T.ın.iel -ınen lnııen, ulum Elıuhekir l'a­muk<;U 1 Sklirholaıen ııch niıı:ra "" han~ vilnner, luı.r "'ıonsln skrivitpı\d\ııniL

~ Dıubok" l'am~~"" k""'""'' QtOpnı~~­

liı~n lıln olıl<l<n l)ıy.,-bofkU 1 <1&\rtı T•r­kıot """ ol<-1 ""' laı>det _, tıruııor r&kıwı ı~ı Kor•ll-n. Til! SWrlp h"'""" -

lly~UJ': ':"J:O!;"~•:;... k.ır<l,<><b.dlor­!.':f. ':" .::.: ~::.·:t.•::b.:f~!.k::.: borli.IL.orbon.

- Jq otbol.dr """' llrarn i Wrki•ko,

=:.:~ ır-.::::-" .... ""!ı'~·~"'Tv~~ ..Uno bi>dwr,rn••k-~,.o.ı. ""barm­lıAk.Dr JO.~].ıdoo ı Tı.ıl'lıiot

- Po11ndigbMHrıo u~ka<lıt .ı..m """' ku«<i•k propap.....,, Upplogor"o har o..-

""114'" b<inla oller "'"'" ""' Iili """"""''

mııert lleı or boıı~rol6ron l<lrf"'"'"'"'' ra"'""

....ı /BrtojiMina. moa do.·ı ;,ı ocko6 ..,.kllı ,...,, 10< eo ..,._..,.;,... oom ut>oıar IDilll

'~'"koU,Pinıl -):n lnpı>Jör•II<T~~ Ilik..., k~ft lnrı·

sMia loill ~rb• "" """"' lafUI. -...<ltı llt nliol&n ''""'lliaı ı.;r ~n ponoft -U Ilir· lfıll•"'·-•t:bıoil<"lıırl'amuk<u

IHir ı S..,riı!VI<i....ır.ıa ~on >i1 oeh <in ı~nulj. fnuı<l> fr<o ı.o,.,. ,..., oıo.wt"""'rkol· llıranı i ıurkloh oeh ı,.,. vllı.ariorar _,

'"'"'"'""'"''"'" lo: turkuluo bıorn i ,.,.Mk••kulor - Mın fru ~·"'"'"""""'~"'b •• ki~•••

""' btO p~ d< ~""ll'" ..ı ''""''· ııı~n Mi hor uıiP n~ı;on< fı..,Uo<lollııınH.•• 1< 1"1 ,.,., '"'" ıı.\n ,...ıı. 1111-.h hor monı;;o un· dorv,.nonRoll.,marıoıı:Uir.

Tvürtom - Uiırlor kon"'"' i•~ miK ohlıı10d "'~"

or~ıoıı .. ıruı. oır jog Aıtı.l&r. 1 l"uık .. ı vot d"' p...,;.ıvii,~ııı. U,ır k'V<Ic vı rıı,.,.,.

'""k' ftlycio"'a""kort """" ıoıı ""''• oll-­l,ulo\ljq hiKkı cil"""' .ıııa llll. """"' ...

tl>u,..kor , .. ....,k< u lı"'"'' ı oıuoı """ ~lu "'" f«lol ~~ drı .,.., ur hun> >tur• pno;>•kıo .oll akopo ~U Oiıı"ılloprlilı hU "" m<ıdo'f•n<61.domlı.

Turıı...ıoa och ku..ı;.ı...o •• nlimlo•~n

llını<! ilrb do •n<l• "Ptik 110m l<ılo> ı"'''" 7urkin 1\el& r.ı..u.....,,kım _."'K"""""" ıı..ıontloıo>d"' h har ........ hıo~.roen' ~~"'l uıvo.~·klo .. l<llon "'"'"'k a•lnlk ·~h •prak.

ı t:bub<kır l'"'""'"""bomır•k"'' "''"'· ''""""" ..,,k,.ko oc lı <tllka ıı.,ru,..ı.o "'" lrk ... r, or~bl•ko. "''Y'"""' p<'f•..ı.a b<h. oıınuıııı~dimlo

Poırı~ okilj<o "~ lrllı do onılro •prlk~n lıolond onnat ~""""' alld•t .. ktoa• ,.,.rı. !ll'""· o.ı '"'"' '""" "'"'"d oaııot onao okn•n• "'"'"' pi domll, oı:b <kıl kr vU t;ı.utıokit ......,ulı<u nu fıınllket po ni·

p'h lk!ın,.o i IIUrtı.ı•h<>en ı.,.,.,.....,.., hon

:~':~.t!.:l".ı~:~~~.:::::"~.~~i .., •prn-okopb;l<oblıo(toın outıııo-6<•""11

- Tıd•tnfk•n ,.. . ..,, "'""·-ckılbol.y· ~·•"lı.,.tn".oıi""' han

ÖVerlowu. - Mılt oprak lot ....., _., ''"''"'"·....,..

<kıl mıı.to: .,,, ... oı:h lt.lı 1111 ı.,oo om d•< .ııo hm"' ıı...rlo\·o. t'orst "''""' ~• ll ı,_, '*"'*' <ı<h lı\""'"'"' pl dınıll. Sedoı> h11 vi~~ vido,.. oelı oluıpoo en otuı.ı....ıı· .. ,..ı ıramıııOIIk och or<ll*·"'"•

lhmli ilt ol\ mı_,... ... pdk 1 Tu•k•l"l.

ı= .~=~r .:';":.'..:::'.1 .~~"'.:~:~·

''"'"'""'"'"""'-.~''""'"'" ''''""'' .... "'"" Tuıkıol. t.hubo.·k" '"""'"•' •• ,,; ""' '"'" "" ..... '"""'"" '""""'ü' ......... ;, .. ,, ,.,., n~k""'"' ı ı,..,,~~"''"' '"'"" """"

M.on ""'ol\ ·~rUoı 'ol•ıle• ~ •l "'"""

::.:~: !~~~~~ =~.;.'!~1~::· ... ~;~~;~:.~ fm'""~"'""""'"ioı•lınllo'f

.-;, .... ~ ............ "'"'""' ... '""""'"'' ~,,.,,, or ••ll !IJ.Oiv>tanılı~l -~·~• o·l~·· ""·" do·l ~· o·10dl•lolıı ••k~"'"'·'" ·\tıolrl->ol o "m"•"'"'"" U< booi•O•..O• .iı •ll~••··· k lari. '"'"~ .,, 1""'""" !IOno bo<&lol•r kur· do•ku '"" '""" fanli dım~ -·~h .,..ıoa ... ~ ... ~ .. ··~ .. ~ .. ·~·· ·"

,..,,,. <>lok• lll«ilı odo "<Ir"'"' do.>Hirt, ........ t:ı ... ~w~··~'·""'""""

Uvertumır lh·n -~··•-••nOopll~" d"'""'""'""

.... "" ·~~ ptılilı•k• ............. ,,.., '"' .•

r.~:::~.':ı7:.:~~~'"'.ı-: ...... ~~~~:.~;.~~b:;~:~ "" """"" .ıb.•ıo li>r d<ınh "!>h1tror do n lou"lı'lı~INII\On

- ., • ., "''" •prUf""'"'" ;., , .. ~ "'' · ıo ~"'~'"h blonı.ym. Ja1 kon "'''' """··· ıı ... ı J"l•li ol\ dımlo or'"" ""'"''""d'~' 'P'"· m .. n <ki ar for.lon•"JJ'~' "'" "''' ,.,ıoli>on oom "'lol& -" ılon ••h·"· •aı:<rhan

/lll lk"l''' ~ll ny\1 Mnfhıdlı '" '""" OIJOII 1 •n ı.-ıtvondnonoı t:!ıııboolıtr 1'• muhu""' ol\ <ki hıamot oıt"' mın,l•n ....,,.,.ıwm ınııan on olan<lanl•.,.i••" ,.. llımlıhu<"lobloflli"I-

Undor lodt& U.ı.dt-r h~n uı "" ı.t,lıtofl A)·no Iili <nlf<'Oo"'"'<le "i' .. kfo>f•lı•"' ı~ı,

c~::.':!:-r;::;.~: ... ~n ı:..:k;~~~'tl~·~ .......... - ... b"'''"' ........ pl _ ... .ı..

- ............. '""" ~ ............ '""" .. . '"' aıı .,.,.,..,, d;orkt lrlon ıurk,.loo ıoll

~";:.~:;,:J.,;ı. '::.:'ir!::;!..':;.~~\:~:~ lıokttl'am.......,

-Joe,.,.,; ..... - ı .. ııa ... ,,., "" ıy., lo u. -m om """" viU braaolt hu• ,.,,,. .,onlıiırııı-lnıııdoo

EVAilJi.ci"!.T~IIl

www.ars

ivaku

rd.o

rg

www.ars

ivaku

rd.o

rg

:-!ECMUAYA z I w A N İ

Nüm::::·e : lO

Ç ı le J987

FOTRAFO KE NA DESRA

US XA N

SEYIT RIZA \ Y sero ...

Fatrafa ke na desra

Ç ı wa x t ke çıme mı cıkuwo

Çıme mı bene pıri Na mordem

Kal ıke mıra dıha nejdi yeno

Gona mı cıre ~ırina .

www.ars

ivaku

rd.o

rg