OLGU TAKDİMİ

Bir Olgu Nedeniyle Boyunda Rastlanılan Kist Hidatik Yakası

Or.A.Hamdi Kepekçi". Dr. Hamdi Yakut·. Dr. G. Büyükkaraman· Dr. Cüneyt Ayanoğlu' . Dr. Süreyya Seneldir" . Dr. Turgay Han·

ÖZET: Echinococcus granülosus insanlarda ara konak olarak yaşayan. hidatik hasta lığı yapan bir sestotdur. insanda kist hali en çok karaciğer. akciğerde ve daha az oranda tüm vücut dokularına yerleşir.

Bu çalışmada, boyunda enflamatuvar orjinli kitleler arasında sayılması gereken bo­yun lokalizasyonlu kist hidatik vakası sunuldu.

Anahtar kelimeler: Kist hidatik. Ekinokokus granülosus. Boyun hastalıkları

SUMM.AllY: E.G . (Echinococcus gronülosis) a cestode which lives in human beings a s an inter­mediate host and causes hydatic cyst disease it is mostly located in lıver cınd lungs ond less often in ali body tissues.

The case is an cyst hydotic that must be included omoung the enflomational origi­nated neck masses.

Key Words: Hydatic cyst, Echinococcus granulosus. Neck disease

(KBB ihtisas Dergisi 2 (3), 221 - 222, 1994.)

GİRİŞ:

Echinococusis ya da hidatik kist hastalığı E. gra­ıtülosus başta olmak üzere E. patagonius. E. mul­tik,cularis ve E . obligarthus olmak üzere dört tip parazitle oluşmaktadır. E . granülosus genellikle köpeklerin bazen çakal ve kurt gibi son konak gö­~; gören hayvanlann ince barsa klannda zararlı cınıaksızm yaşayan bir helminttir. Köpeklerin dış­kılarıyla dışarı çıkan yumurta lar. özellikle koy un. ~r ve aralarında insanlarında bulunduğu bazı ~er memeliler tarafından sindirim yoluyla alın­dığında yumurta duodenumda parçalanır. Ser­bestleşen embrion çengeliy le mukoza ya yapışıp . .-adan kapiller aracılığıyla portal ven dolaşımına karışır.

Embrionun en çok yerleştiği organ karaciğer ol­.maktadır (%60-70). Bunu akciğer (%10) ve daha aız sıklıklarla diğer organlar takip eder (1.2 .3.4.5) . 'Yerleştiği yerde çengelsiz hale gelen embrion bir

Haseki Hastanesi K.8.8. Kliniği

kese meydana getirir. kesenin yapısında en dısta konak organizmanın meydana getirdiği fibroz ta­baka ve içinde kesenin kütikülası ,·ardır. Bunun daha iç kısmında çimlenme zarı luminal memb­ran ve bundan meydana gelen tohumlar bulunur. Kesenin içi antijen özelligini taşrvan savda m bir sıvı ile doludur.

Kistler bulundukları y erlerde hicbiı· s emptoma neden olmaksızın kalabilirlerse de lokalizasyonla­rına göre de bası ve rüptürlerine baQJı :vakıımrn ve bulg u verebilirler (7) . Hidatik kis tin ı a rn olmaya n rüptürü hayatı tehdit etme potons i~·e liııe sahiptiL Özellikle ekinococc usisin endemik olduğu b öl.t!e ­lerde şok sebepleri arasında dü~ünülmeliclir. (9 ).

Periferik kanda eozinofiliye sebep olan hastalıgın tanısında Cason!Weinberg indirekt hema.c;lutinas­yon gibi serolojik tes tlerden . dire kt (:(rafi \'e USG.

KBB DERGİSİ: 221 ----------------

BİR OLGU NEDENİYLE BOYU!\TDA RASTLANILA.ı'\i KİST HİDATİK V AKASI

BT. NMR gibi görüntüleme tekniklerinden fayda­lanılabilinir. Ayrıca ince iğne aspirasyon biyorsisi­nide teşhiste yeri vardır.

OLGU SUNUMU 59 yaşında kadın hastaboynunun sol tarafındaki şişlik şikayetiyle polikliniğimize başvurdu. Boyun­daki şişliği 5 yıl önce fındık büyüklüğündeyken farketmiş. Çok yavaş büyüyen kitle bazen ağrı ya­pıyormuş. Son aylarda yemek yerken yutmada zorluk ve solunum sıkıntısı oluyormuş.

Hasta.nın yapılan genel muayenesinde: diabetes mellitus ve hipertansif arteryel hastalığının oldu­ğu öğrenildi.

Boyun Muayenesinde: boyun sol tarafınca 8x6x5 cm boyutlarında SCM boyunda supraklavikuler bölgeye dek uzanan düzgün yüzeyli hareketsiz or­ta sertlikte kitle palpe edildi.

Yapılan ultrasonografisinde: sol SCM kasının önünde. sol tiroid lobu lateralinde anekoik kistik yapıda lezyon izlendi. Bilgisayarlı tomografide: boyun sol bölümünde hyoid kemik düzeyinden başhyarak. toraks girişi­ne kadar uzanan. sternocleidomastoid kas arka­sında. bu kası öne deplese eden. 60x46x70 mm. boyutlarında düzgün kontürlü, homojen hipodans görünümünde kistik bir lezyon tespit edildi (Re­sim 1).

Sedimantasyon; 1 /2 saatte, 16 mm. 1 saatte, 40 mm. 2 saatte. 70 mm. bulundu Diğer laboratuvar bulguları normal sınırlardaydı.

Operasyon, endotrakeal genel anestezi altında ya­pıldı. Boyun sol tarafına kitle üzerine gelecek şe­kilde boyun çizg ilerine paralel vertikal bir insiy on yapıldı. Cilt cilt altı geçildi. Çok atrofik SCM kas lifleri künt disseksiyonla ayrıldı. orta s e rtlikte fib -

KAYNAKLAR

1- Baret N and Thomas: Pulmonory hydatik disease Br. J. Surg 1952 40:22

2 - Cotran R.S. Kumar V . Roblns S .L .: Patholog ic has is of dlsease 4 th ed. WB. S a unde rs Comp Phlla delfia 1989. p . 421

3 - Bilg in Y . : T ürkiye "d e 1970- 1971 ve 19 7 2 y ılla rı

arasında tespit edilen kist hidatık vakalarının halk sağlığı yönünden tetkiki. Türkiyede Ekinokok Prob. Sim 1974. s. 135- 153

4 - Ülker M . : Kist hidatığin insan organızmasınında lokallzasyon Türkiye'de Ekinokok Prob. Slmp 1974. s . 37

röz tabaka ile çevrili kistle kanşıla$ıldı. Kist. üs­ten . alttan. sağdan. soldan serbestle$tirildi ve çı­

kartıldı. (Resim 2). Kist kavit~si bol s e ru m fizyolo­jik ve betadinle yıkandı. Aspirasyoncta n sonra orla boy hemovak yerleştirilerek . katlar a natomik planda kapatıldı.Anıeliyat sonrası takipte herhan­gi bir komplikasyonla karşılaşılmadı.

TARTIŞMA

Kist hidatik etkeni Ekinococcus isimli bir sestod­dur.Etken köpek, kurt. ç akal. kedi ve kemiı·iciler gibi hayvanların barsaklannda yaşar. Bu hayvan­lar ana konaktır. Bunların dışkılarıy la hayvanla r a ve insanlara bulaşır (8) . Bu canlıların baı·sagın­

dan parazit yumurtaları barsak duvarını .~eçip Ve­na porta yoluyla kan dolaşımına giı·er ve tüm vü­cuda yayılabilir. Yumurta ilk olarak 'Vı, 70 oranın­da karaciğer . % 30 sıklıkta akciğerlere ve daha nadir olarak diğer organlara lokalize o lurla r .

Literatürlerde kist hidatik hastalıgı maksillofasial bölgede supraklavikuler bölgede. servikal bölQede. bacak kaslarında . pankreas. böbre k . s urrenal . timus g ibi organlarda, kemikler iç inde ve kaslar arasında yerleşimler bildirilmektedir.

Kist hidatik hastalığının tanı ve teda vi pre nsipleri tüm lokalizasyonlarda aynı olur. T e davi c er­rahidir. Kitlenin total çıkartması. bunun müm­kün olmadığı durumlarda kist içeri~inin çıkartıl­

masını takiben lojun skolosidal ajanla rla iıTigas­

yonunu ve drenajınını içerir.

SONUÇ Kist hidatik ülkemizde oldukça sık rastlanılan bir hastalıktır. Unutulmaması g ereken k a r acig er. ak ­ciğer dışında da hastalığa tüm vüc ut dokularında raslanabileceğidir. Boy un kitle l e rinin değe rlen ­

dirilmesinde. bu olg umuzda olclu !,! u .~ibi ki s t hidatik akılda tutulması gereke n bir hastalıktır .

5 - Ye m e n11an M .: Gen el Pata loji. İs l. Tıp . Fak . 1986. s .2 13

6- Ülker M .: U nilokuler kist hidad!k h as t a lı ğının Türkiye"deki dunımu K. . Hida tik D e r. 1962 s. 5 ~~9

7- Harrison·s Princ iple s of in tem a l Me dic int· . ı m:.ı2 . 12 Llı

ed itlo n Mc Graw Hill Inc Volume ı

8 - Saidi F . S ayek F : Karaciğer kis t hidatig i. Tem e l ceJTa hi 1 . baskı. Güneş Kita p evi Ankara 199 1 c ilt. 2 sayfa 902

9- Dimitris Giulekas . Despina Papagosta C hri slo s Papaconstantınos recurrenl anaphlaclic s h ock a s a manifes t a lion of echınococcosin. 1990. Repoı· t o f a Case. Aris totellon Unlversity of Thessalo nica G ı·eeC'.e .

KBB DERGİSİ: 222 ----------------