bitcoin, blockchain ve türev uygulamalar - levent kurt
TRANSCRIPT
Bitcoin, Blockchain ve Türev Uygulamalar
Levent KURTKurucu Ortak/Editör
Bitcoin Satoshi Nakamoto tarafından 3 Ocak 2009’da piyasaya sürülmüştür. Devlet, hükümet, kurum, kuruluş, banka, bürokrasi yok. Eşten eşe, kişiden kişiye (P2P) Merkezi değildir ve işlemlerde herhangi bir aracı yoktur. Bağımsız özgürlükçü para birimi. Kripto para, dijital para, sanal para, elektronik para, değer aktarma sistemi?? Kripto para; ama neye göre kime göre?
«İşlemleri kontrol etmek ve düzenlemek için Kriptografi kullanılıyor.» İşlemci gücü ile üretiliyor ve üretilecek miktar sınırlı, (21 milyon adet). Kendi bankan ol, Geleneksel küresel finans sistemine alternatif olduğu düşünülmektedir.
Bitcoin İstatistiki Veriler Şubat itibariyle günlük ortalama 265000 BTC (108 milyon dolar) transfer ediliyor. Sirkülasyondaki Bitcoin sayısı; 15.3 milyon adet, Bitcoin piyasa değeri 6,6 Milyar Dolar, Günlük üretilen Bitcoin sayısı 3,675 adet (1,5 milyon dolar), Türkiye’de dahil olmak üzere onlarca ülkede, 100’den fazla Bitcoin ve kripto para borsası bulunuyor, Dünya borsalarındaki günlük işlem hacmi ortalama 200 milyon dolar, Dinamik yapılı borsalar 7/24, Kendi ekosistemi dışındaki hiç bir şeyden etkilenmez, Neden değerlidir?
Blockchain Bitcoin sisteminin çalışmasını sağlayan altyapıdır, Gönderilen mesajların (para, sertifika, dijital imza vb..) detaylarının
tutulduğu kayıt sistemidir, Tüm işlemler şeffaf bir şekilde herkes tarafından görülebilir, Blockchain üzerinde yapılan işlemlerde güvenlik çok yüksektir ve
blockchain’i kırmak veya hacklemek neredeyse imkansızdır.. Peki neden?
Neden blockchain adını almıştır?
Bloğun ortalama oluşturulma süresi 2015 yılı itibariyle 9 dk. 46 sn, Günde ortalama 147 blok yaratılıyor, Bir blokta yaklaşık 1000-2000 işlem yer alıyor, Her blokta ortalama 10-20 bin BTC (4-8 milyon dolar) transfer ediliyor (yaklaşık değerler)
Blockchain neden bu kadar önemli?
Blockchain’in getirdiği en önemli özellik; hiçbir aracı olmadan hızlı bir şekilde dijital imzalar üzerinden, kişiler arası iletişimin güvenli bir şekilde yapılması ve bu işlemlerin herkes tarafından görünecek bir şekilde yayınlanarak yapılan tüm işlemlerde şeffaflığın sağlanabilmesidir.
Blockchain YatırımlarıBu zamana kadar eko sistemde yer alan şirketlerin aldığı toplam yatırım miktarı 1 milyar doları geçmiştir. 20 milyon doların üzerinde yatırım alan ilk 20 şirket:
Üniversiteler - Akademik Çevre
Hangi Alanlar? Bankacılık, FinTech, Oy ve Seçim Sistemleri, Nesnelerin İnterneti, Para Transferleri, Değerli Belgelerin Yaratılması ve Saklanması, E-Ticaret ve Ödemeler, Smart Contracts, Online Müzik Sektörü, Hisse Senetleri ve Borsalar, Sağlık Hizmetleri, Kimlik Yönetim Sistemleri, Kişiden Kişiye Borçlanma ve Dağıtık Yapılı Kredi Sistemleri, Bağış Sistemleri ve Mikro Ödemeler, Telif Hakları, Paylaşım Ekonomisi, Orijinal Ürünler için Kronolojik Kayıt, ….
Blockchain Tabanlı Örnek UygulamalarOy ve Seçim Sistemleri Bu teknoloji ile oluşturulacak oy sistemleriyle verilen her oy
Blockchain’de herkes tarafından görülecek bir şekilde kaydedilebilir ve bu kayıtlar üzerine sonradan oynama veya hile yapılamaz.
Blockchain ile oluşturtulacak seçim sistemlerinin en önemli avantajı, kayıtlara bakıldığında oyların renklerinin herkes tarafından görülebilmesi, oyların kime ait olduklarının ise deşifre edilmemesidir.
Böylece, şeffaflık ve aynı zamanda kişilerin gizlilik haklarının korunması sağlanabilir.
Bankacılık Sistemi Uluslararası para transferleri maliyeti (2015 yılında) %7,35 (Dünya
Bankası), Banka havaleleri, kredi kartları veya benzeri üçüncü parti uygulamalar, Komisyon oranları yüksek, Havale işlemleri yavaş, Çözüm blockchain tabanlı sistemler olabilir mi? R3 nedir? Aralarında Barclays, BMO Financial Group, Credit Suisse,
Commonwealth Bank of Australia, HSBC, Natixis, Royal Bank of Scotland, TD Bank, UBS, UniCredit ve Wells Fargo bulunduğu 50’ye yakın banka R3 projesinde AR&GE faaliyetlerine destek veriyor.
Blockchain Tabanlı Örnek Uygulamalar
Değerli Belgelerin Yaratılması ve Saklanması Tapu senetleri, diplomalar veya tescil belgeleri gibi dokümanlar bu tür
güvenli dijital imzalar ile saklanabilir ve kayıt altında tutulabilir. San Francisco’da bulunan The Holbertson School’da, Ekim 2015’de bazı
akademik sertifika ve diplomalar için Blockchain teknolojisi kullanılarak dijital sertifikalar üretildi.
Doküman yaratma, saklama, kullanıma sunma gibi maliyetlerin azaltılması,
Değerli belgelerde şeffaflığın sağlanması ve adam kayırmacılığın önüne geçilebilmesi gibi bir çok avantaj sunulabilir.
Ayrıca, daha sonra bu kayıtların değiştirilememesi sebebiyle sahteciliğin önlenmesi bakımından da önemlidir.
Blockchain Tabanlı Örnek Uygulamalar
E-Ticaret ve Ödemeler: Geleneksel yöntemlerde masraf ve kısıtlama, Ödemelerini Blockchain tabanlı kripto paralar ile alan firmalar için hiç bir kısıtlama
bulunmaz ve işlemlerde komisyon uygulanmaz, Bitpay verilerine göre; 2015 sonu itibariyle bu fırsatı gören dünyada 100,000’in
üzerinde şirket kripto paralar ile ödeme almaktadır, Aylık ortalama 100.000 işlem, Bu rakam henüz kredi kartı veya nakit alışverişler ile mukayese edilemese de,
büyük bir gelecek vaat ediyor, Bitpay küresel anlamda hizmet veren servis sağlayıcılardan sadece biri,
Dünyanın herhangi bir yerinde her 25 saniyede, Bitpay altyapısı kullanan bir iş yerinde Bitcoin ile alışveriş yapılıyor.
Blockchain Tabanlı Örnek Uygulamalar
Telif Hakları ve Online Müzik Sektörü İnternet dünyasında daha adil müzik paylaşımı ve sanatçıların haklarının
korunması yıllardır süren ve baş edilemeyen bir sorun, Sektördeki problemler Blockchain altyapısıyla oluşturulan Smart
Contracts’lar ve otomatik lisans anlaşmaları ile yapılıyor ve Ethereum kullanılyor,
Ya da kripto teknolojisi ile herhangi bir aracı olmadan direkt olarak içerik üreten sanatçıya ödeme yapılması ile çözülebilir,
Ujo Music, Blockchain ile müzik endüstrisini yeniden inşaa etme yolunda hızla ilerliyor ve çeşitli çalışmalar yürütüyor.
Blockchain Tabanlı Örnek Uygulamalar
Kişiden Kişiye Borçlanma ve Dağıtık Yapılı Kredi Sistemleri: Özetlemek gerekirse, oluşturulan platformlar vasıtasıyla kişiler banka veya herhangi bir
aracı olmadan birbirlerine belirlenen faiz miktarlarıyla borç verebiliyor ve alabiliyor, Geliştirilen algoritmalarla kullanıcıların güvenilirlikleri ve kredi alma limitleri platform
tarafından belirlenmekte, Kitle fonlama sitelerinde olduğu gibi isteyen istediği kişiye, istediği miktarda borç
verebiliyor, Bu uygulamayla bankaların krediler için müşterilerinden aldığı dosya veya kredi
masrafları gibi giderler minimuma indirilebilir, ayrıca çok daha hızlı işlem yapılabilir.
Blockchain Tabanlı Örnek Uygulamalar
Hisse Senetleri ve Borsalar:
Yıllardır hisse senedi gibi borsalarda işlem gören varlıkların alım-satımı, güvenliği ve emir girişi hızı gibi olguların üzerine çalışıyor,
Sektördeki sorunlar; maliyet, hız ve güvenlik.
Blockchain tabanlı uygulamalar tüm işlemleri otomatize edip, güvenliği geleneksel sistemlere göre daha etkili bir şekilde koruyabilir, maliyet azaltılabilir,
Geçtiğimiz aylarda NASDAQ, Blockchain tabanlı platform Linq’i hisse senedi satışı için piyasaya sürdü ve kullanmaya başladı.
Blockchain Tabanlı Örnek Uygulamalar
Türkiye’deki Genel Durum? Kurumların ilgisi var; ama cesaretleri yok Borsa İstanbul ilgileniyor, şu an bir araştırma içerisinde olduğunu biliyoruz Bazı bankalar ilgileniyor, somut bir çıktı henüz yok Çeşitli özel girişimler ve startup’lar: BTCTurk Bitcoin borsası - 2013 Koinim Bitcoin borsası - 2013 CoinTürk Kripto Para Portalı – 2014 Bitupcard Bitcoin kartları üretim ve satış- 2014 Bitcoinadam.com Bitcoin ve Blockchain Danışmanlık Girişimi – 2016 Türk geliştiriciler tarafından tasarlanan Bitcoin tabanlı oyunlar Çeşitli siteler ve uygulamalar; elektronik para takas platformları, fiyat
takibi, haber ve analiz siteleri vs..
