biznes plan

Projekt współfinansowany ze środków EuropejskiegoFunduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu

Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich.

Biznes plan



Plan zajęć

• Co to jest biznes plan?• Cele biznes planu• Funkcje biznes planu• Adresaci biznes planu• Wymagania wobec wykonawców biznes planu• Zasady metodyczne przygotowania biznes planu• Typowe błędy popełniane przy pisaniu biznes planu• 17 zasad biznes planu doskonałego• Zastosowania biznes planów• Ograniczenia biznes planu• Planowanie przygotowania biznes planu• Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa• Praca nad własnym biznes planem – warsztat



Co to jest biznes plan?

• Szczegółowy plan działania przedsiębiorstwa, jaki przedsiębiorcy sporządzają na piśmie. Jest to mapa, która pokazuje przedsiębiorcy jak dotrzeć do celu. [Mulak]

• Zbiór uporządkowanych celów i wynikających z nich zadań oraz sposobów realizacji, sporządzony w formie pisemnego dokumentu. Określa się w nim, co jest do zrobienia, w jaki sposób będzie to robione, przy użyciu jakich zasobów oraz ile to będzie kosztować. [Pasieczny]



Co to jest biznes plan? c.d.

• Zbiór dokumentów planistycznych, które powinny określać przedsiębiorstwo, miejsce przedsiębiorstwa w otoczeniu gospodarczym, cele przedsiębiorstwa, sposoby i środki zmierzające do osiągnięcia celów w określonym horyzoncie czasowym. [Kowalczyk]

• Dokument opisujący przedsięwzięcie gospodarcze, które chce się zrealizować w przyszłości, wraz z analizą i oceną wszystkich zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań mających wpływ na jego powodzenie. [Pabian]



Cele biznes planu

• Konkretne i szczegółowe opisanie przedsięwzięcia gospodarczego, które ma być zrealizowane w niedalekiej przyszłości

• Wykazanie, że produkty/usługi, będące rezultatem planowanego przedsięwzięcia, znajdą nabywców

• Udowodnienie, że przedsiębiorca/przedsiębiorstwo posiada niezbędne umiejętności, doświadczenie i warunki gwarantujące powodzenie zawartych w nim zamierzeń

[Pabian]



Cele biznes planu c.d.

• Wskazanie najlepszych sposobów realizacji przedsięwzięcia

• Ochrona przedsiębiorcy/przedsiębiorstwa przed stratami spowodowanymi chybionymi pomysłami

• Przygotowanie awaryjnych wyjść z nieprzewidzianych sytuacji, które mogą zdarzyć się w trakcie realizacji przedsięwzięcia

[Pabian]



Cele biznes planu c.d.

• Umożliwienie i ułatwienie racjonalnego zarządzania przedsiębiorstwem. Biznes plan inicjuje proces zarządzania i wpływa na kolejne jego etapy – organizowanie, przewodzenie i kontrolę

• Pozyskanie zewnętrznych funduszy na realizację planowanych przedsięwzięć. W większości przypadków biznes plan jest bezwzględnie wymagany przez potencjalnych dawców kapitału. Stanowi wizytówkę przedsięwzięcia, zachęcającą lub zniechęcającą do wyłożenia na nią pieniędzy

[Pabian]



Funkcje biznes planu

• Funkcja wewnętrzna– biznes plan jest wykorzystywany na użytek własny przedsiębiorcy

uruchamiającego nowe przedsięwzięcie (lub na użytek własny inwestora w procesie zarządzania przedsięwzięciem inwestycyjnym)

– biznes plan jest wykorzystywany na użytek własny menedżerów w procesie zarządzania przedsiębiorstwem

• Funkcja zewnętrzna– biznes plan jest podstawą podejmowania decyzji i działań przez

podmioty zewnętrzne (np. banki, fundusze inwestycyjne) w stosunku do zarządu przedsiębiorstwa lub inwestora. Przykładowo będzie on wymagany przy ubieganiu się o kredyt bankowy i w dużej mierze właśnie od niego zależeć będzie decyzja banku.

[Pawlak]



Adresaci biznes planu

• Zarząd przedsiębiorstwa• Właściciele• Banki• Inwestorzy• Organy państwowe, samorządowe



Wymagania wobec wykonawców biznes planu

• Podstawowa wiedza z takich obszarów jak zarządzanie, marketing, rachunkowość, finanse oraz prawo gospodarcze

• Wiedza o ogólnych i specyficznych czynnikach realizacji przedsięwzięcia (znajomość produktów/usług, które mają być oferowane, znajomość procesu produkcyjnego, znajomość specyficznych cech przedsiębiorstwa etc.)

• Znajomość najbliższego otoczenia przyszłego przedsiębiorstwa – lokalnych uwarunkowań biznesu, dostawców, odbiorców etc.

• Wiedza o rynku, na którym ma działać przedsiębiorstwo: struktura i wielkość popytu, konkurencja etc.

• Bardzo ważna jest również umiejętność logicznego myślenia, wyciągania trafnych wniosków i zwięzłego wypowiadania się.



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu

• Kompleksowość• Długofalowość• Adekwatność• Czytelność• Optymalna objętość• Rzetelność założeń i wiarygodność danych• Problem „punktu wyjścia”• Wariantowość• Elastyczność• Sposób liczenia• Rezerwa na nakłady i koszty• Uczestnictwo kadry kierowniczej• Poufność• Wysoka jakość• Operacyjność [Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– kompleksowość

• W biznes planie powinny być zawarte przewidywania co do wszystkich istotnych aspektów przyszłej działalności przedsiębiorstwa, takich jak: sprzedaż, odbiorcy, dostawcy, koszty, wyniki, nakłady, źródła finansowania, struktura organizacyjna, zatrudnienie i inne

• Jednocześnie ważne jest zachowanie zwięzłej formy. Zawarcie w biznesplanie zbyt wielkiej ilości szczegółów spowoduje, że przestanie on być czytelny, jego analiza i podejmowanie decyzji zabierać będzie zbyt dużo czasu. Często także szczegółowe założenia nie sprawdzają się później w rzeczywistości i konieczne jest dokonywanie wielu zmian w biznes planie, co może paraliżować jego wdrożenie

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– długofalowość

• Horyzont czasowy biznes planu powinien obejmować okres minimum kilku lat (np. 5 lat). Dotyczy to prognoz wszystkich przychodów i wydatków jakie w tym okresie są planowane

• Istnieją jednak przypadki, gdy horyzont czasowy biznes planu może być krótszy (nawet do kilku/kilkunastu miesięcy). Dzieje się tak w sytuacji, gdy okres zwrotu z kapitału w nowe inwestycje jest bardzo krótki, bądź bardzo wysoka zmienność otoczenia nie pozwala na wieloletnie planowanie

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– adekwatność

• Biznes plan powinien być dostosowany pod względem formy i treści do celu, któremu służy, a także do wymagań oraz potrzeb odbiorcy

• Inny poziom szczegółowości jest wymagany w przypadku uruchamiania sklepu osiedlowego, a inny przy realizacji dużego przedsięwzięcia inwestycyjnego. Dlatego bardzo ważne jest dopasowanie formy i zawartości biznes planu do konkretnego przedsięwzięcia, które planujemy zrealizować

• Przygotowując biznes plan powinno się również dokładnie określić potrzeby odbiorcy, dla którego ten biznes plan jest wykonywany. Inne są bowiem oczekiwania właściciela, który dla siebie samego przygotowuje plan swojego przyszłego biznesu, a inne dla potencjalnego dawcy kapitału, np. dla banku, który posiada określone procedury przyznawania kredytów

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– czytelność

• Czytelność biznesplanu stanowi o jego jakości. Biznes plan służy do podejmowania decyzji, w związku z tym musi być czytelny, przejrzysty oraz posiadać jasne wnioski. Jeśli przygotowany biznes plan będzie nieczytelny to może on nie zainteresować potencjalnego inwestora pomimo, że sam pomysł na biznes będzie ciekawy

• Żeby zapewnić czytelność biznes planu należy dążyć do możliwie najbardziej syntetycznego ujęcia danych. Warto stosować tabele, rysunki, diagramy, wykresy, schematy, które w sposób obrazowy przedstawiają omawiane kwestie. Należy zachować kolejność i przejrzystość omawianych zagadnień, unikając zbyt specjalistycznego języka. Wszystkie obliczenia powinny być poprzedzone prezentacją przyjętych założeń. Wnioski końcowe powinny być formułowane w sposób jednoznaczny

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– optymalna objętość

• Optymalna objętość biznes planu jest ściśle uzależniona od jego celu

• W przypadku małego przedsiębiorstwa, czy też prostego przedsięwzięcia inwestycyjnego biznesplan może się zmieścić nawet na kilkunastu stronach

• W przypadku większego przedsiębiorstwa lub skomplikowanego przedsięwzięcia inwestycyjnego objętość biznesplanu powinna mieć kilkadziesiąt stron (do 100 stron), bez załączników

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– rzetelność założeń i wiarygodność danych

• Przygotowując biznes plan zawsze powinniśmy kierować się obiektywizmem, realizmem i starannością

• Jeśli adresat biznes planu napotka na niesprawdzone dane lub nierealne założenia to może uznać, że cały biznes plan jest niewiarygodny

• Nie ma też sensu oszukiwanie siebie samego przyjmując np. zbyt optymistyczne prognozy sprzedaży, ponieważ doprowadzić to może jedynie do stracenia pieniędzy i szybkiego zamknięcia biznesu

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– problem „punktu wyjścia”

• Wiąże się z on ustaleniem początku okresu, który będzie analizowany w biznes planie

• W przypadku nowego przedsiębiorstwa okres objęty analizą powinien zostać podzielony na dwa podokresy: budowy i produkcji (rozpoczęcia działalności). Punktem startowym projekcji finansowych jest wówczas rozpoczęcie budowy

• W przypadku biznes planu działającego przedsiębiorstwa punktem wyjścia projekcji finansowych powinien być rok „0”, czyli ostatni zamknięty rok sprawozdawczy

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– wariantowość

• Zastosowanie wariantowości w biznes planie wiąże się z ryzykiem błędu jakim obarczone są przewidywania zawarte w biznesplanie (prognozy przychodów, wzrostu rynku, kosztów etc.)

• W związku z tym zaleca się, aby wszystkie obliczenia przygotowywane były w trzech wariantach: optymistycznym, realistycznym i pesymistycznym. W praktyce jednak potencjalni inwestorzy analizują głównie wariant pesymistyczny i realistyczny

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– elastyczność

• Biznes plan powinien zostać przygotowany w taki sposób, aby możliwe było wprowadzania do niego korekt w trakcie realizacji przedsięwzięcia

• Wiąże się to np. z odpowiednim przygotowaniem arkuszy kalkulacyjnych (np. w Excelu), umożliwiających zmianę wybranych danych bez potrzeby tworzenia wyliczeń od początku

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– sposób liczenia

• Wybór sposobu liczenia wiąże się z tym, że w biznesplanie możemy przeprowadzać obliczenia (np. przychodów, kosztów i wyniku finansowego) w dwóch rodzajach cen: stałych (bez uwzględnienia inflacji) oraz bieżących (uwzględniając inflację)

• W sytuacji, gdy mamy do czynienia z wysoką inflacją konieczne jest prowadzenie obliczeń w cenach bieżących. Jeśli jednak inflacja jest niska, rzędu 1-2% (tak jak obecnie w Polsce), to obliczenia można prowadzić w cenach stałych.

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– rezerwa na nakłady i koszty

• Może być stosowana jedynie w wariancie pesymistycznym biznes planu

• Umieszczamy tam wówczas koszty, których prawdopodobieństwa wystąpienia w momencie przygotowywania biznes planu nie jesteśmy w stanie do końca oszacować

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– uczestnictwo kadry kierowniczej

• Ma zastosowanie w szczególności do przygotowywania biznes planu działającego przedsiębiorstwa

• Taki biznes plan nie może być przygotowywany w całości przez zewnętrznych konsultantów. Główne założenia powinno sformułować kierownictwo przedsiębiorstwa, które najlepiej zna samo przedsiębiorstwo, jak i jego otoczenie

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– poufność

• Biznes plan nie może być szeroko udostępniany, ponieważ zawiera szereg tajemnic przedsiębiorstwa bądź nowego przedsięwzięcia, takie jak strategia produktu, stosunek do klientów i konkurencji, polityka cenowa, polityka inwestycyjna, polityka zatrudnienia etc.

• W związku z tym warto zabezpieczyć się spisaniem odpowiedniej umowy o zachowaniu poufności przed przekazaniem biznes planu potencjalnemu inwestorowi

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– wysoka jakość

• Wysoka jakość biznes planu jest koniecznością

• Biznes plan jest wizytówką przedsiębiorstwa bądź przedsiębiorcy planującego zrealizować nowe przedsięwzięcie, świadczy o poziomie zarządzania w przedsiębiorstwie, a także o pomysłodawcy

• W związku z tym powinien być dopracowany i mieć jak najwyższą jakość

[Pawlak]



Zasady metodyczne przygotowania biznes planu– operacyjność

• Biznes plan powinien zostać przygotowany w taki sposób, aby możliwe było łatwe i szybkie przełożenie jego treści na konkretne decyzje

• Aby minimalizować problemy związane z wdrażaniem biznes planu warto do niego dołączyć zdania, które mają zostać zrealizowane, terminy realizacji oraz propozycje osób odpowiedzialnych za ich realizację

[Pawlak]



Typowe błędy popełniane przy pisaniu biznes planu

• Zachwiana struktura biznes planu– wyraźna dysproporcja między szczegółowością i obszernością poszczególnych

rozdziałów

• Nadmierna sztywność biznes planu– założenie pewności niektórych czynników, brak elastyczności i wariantowości

• Błędnie sformułowane cele– brak wyznaczenia ram czasowych i hierarchii celów, zbyt ogólne sformułowanie

celów, bez możliwości ich zmierzenia

• Brak realizmu– wzięcie danych „z powietrza”, zbytni optymizm

• Nieprzestrzeganie konwencji biznesplanu– świadczy o nieprofesjonalizmie autora i podważa wiarygodność przedsięwzięcia



17 zasad biznes planu doskonałego

• Precyzyjnie określa cele przedsiębiorstwa, które mają zostać osiągnięte oraz środki, jakie będę niezbędne do ich osiągnięcia

• Jest konkretny – zawiera konkretne ustalenia oparte na faktach i danych liczbowych, a nie przypuszczenia i ogólne dywagacje

• Jest wiarygodny – wynikające z niego ustalenia potwierdzone są prawdziwymi danymi, badaniami i obliczeniami, a nie bazują na domysłach i intuicji

[Pabian]



17 zasad biznes planu doskonałego c.d.

• Jest aktualny – zawarte w nim dane i rozwiązania w dalszym ciągu obowiązują i nie są przestarzałe

• Jest zwięzły – koncentruje się na istotnych problemach, które są przedstawiane za pomocą minimalnej, niezbędnej ilości słów

• Wykazuje dostateczny popyt na planowane produkty/usługi uzasadniający wyłożenie kapitału i podjęcie się ich produkcji/świadczenia

[Pabian]




• Demonstruje umiejętności zarządu i pracowników przedsiębiorstwa gwarantujące właściwą realizację planowanego przedsięwzięcia

• Wykazuje, że planowane przedsięwzięcie jest opłacalne zarówno dla przedsiębiorstwa, jak i dla potencjalnego inwestora/kredytodawcy

• Jest kompletny – zawiera wszystkie standardowe bądź wymagane przez inwestora/kredytodawcę części składowe

[Pabian]




• Jest przejrzysty i logiczny – poszczególne zagadnienia dotyczące planowanego przedsięwzięcia grupowane są w określone, dające się wyodrębnić części (rozdziały biznes planu), które z kolei następują po sobie w logicznej kolejności

• Wskazuje konkretne rozwiązania na wypadek wystąpienia zdarzeń komplikujących realizację przedsięwzięcia

• Jest zrozumiały (dla niespecjalisty) – pozbawiony nadmiernej liczby specjalistycznych zwrotów i terminów

[Pabian]




• Jest interesujący – przyciąga uwagę potencjalnego inwestora/kredytodawcy, skłania go do przemyśleń i w ostatecznym rozrachunku do udzielenia pomocy finansowej

• Jest dopracowany – nie sprawia wrażenia pośpiesznie i niedbale wykonanego (odpowiednie treści merytoryczne, poprawna szata edytorska)

• Sporządzony jest przy udziale kierownictwa przedsiębiorstwa, a nie samodzielnie przez instytucję zewnętrzną lub księgowego

[Pabian]




• Jest powściągliwie entuzjastyczny – entuzjazm jest potrzebny, ale nie może być bezpodstawny

• Nie stanowi rozpaczliwej prośby o pomoc finansową

[Pabian]



Zastosowania biznes planów

• Uruchamianie działalności gospodarczej• Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem• Zarządzanie przedsięwzięciami inwestycyjnymi• Pozyskiwanie kapitału• Restrukturyzacja przedsiębiorstwa• Likwidacja przedsiębiorstwa• Wycena dochodowa przedsiębiorstwa• Konkursy na kontrakty menedżerskie

[Pawlak]



Zastosowania biznes planów– uruchamianie działalności gospodarczej

• Ze statystyk wynika, że większość z nowo powstałych firm nie ma szans przetrwać nawet kilku lat działalności. Najczęściej spotykanymi przyczynami tego stanu rzeczy jest błędna ocena własnych możliwości, predyspozycji, błędna ocena sytuacji rynkowej, niedoszacowanie nakładów inwestycyjnych, brak środków kapitałowych oraz zły dobór partnerów biznesowych

• Większość powyższych błędów można by wyeliminować, gdyby procedura rozpoczęcia działalności gospodarczej oparta była na rzetelnym biznes planie. W tym przypadku biznes plan spełnia funkcję wewnętrzną. Nie musi być przekazywany innym instytucjom, a służy przede wszystkim założycielom przedsiębiorstwa do sprecyzowania zadań i celów nowego przedsięwzięcia, a także do ustalenia obowiązków nałożonych na założycieli.

• Najważniejszą rolą biznes planu przy uruchamianiu działalności gospodarczej jest wykazanie zasadności rozpoczęcia tejże działalności

[Pawlak]



Zastosowania biznes planów– zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem

• Zarządzanie przedsiębiorstwem opiera się na dwóch głównych rodzajach planów krótkoterminowych – operacyjnych i długoterminowych – strategicznych

• Zarządzanie strategiczne można określić jako proces formułowania i realizacji planu długoterminowego. Plan ten jest odmianą biznesplanu

• W tym przypadku biznesplan jest adresowany do zarządu firmy, który jest jego współautorem. Dokument ten ma za zadanie wyznaczyć jasną drogę rozwoju przedsiębiorstwa i pomóc w monitorowaniu realizacji planów

[Pawlak]



Zastosowania biznes planów– zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem c.d.

• Zarządzanie strategiczne jest trudne do zaobserwowania na co dzień

• Mamy z nim do czynienia wtedy, gdy podejmowane decyzje dotyczą okresu co najmniej kilkuletniego

• Najbardziej widocznym elementem zarządzania strategicznego jest sesja strategiczna

Realizacja planu

Monitoring

Sesja strategiczna

Analiza strategiczna

Biznesplan

[Pawlak]



Zastosowania biznes planów– zarządzanie przedsięwzięciami inwestycyjnymi

• Biznesplan przedsięwzięcia inwestycyjnego jest cyklem inwestycyjnym lub cyklem życia inwestycji

• Tego rodzaju biznesplan przeważnie adresowany jest do potencjalnych inwestorów, których autorzy chcą zainteresować projektem w celu pozyskania kapitału na realizację inwestycji

• Cykl inwestycyjny pokazuje całokształt działań o charakterze inwestycyjnym. Obejmuje trzy fazy:przedinwestycyjną, realizacyjną i operacyjną

Faza przedinwestycyjna

Studium możliwości Studium przedrealizacyjne projektu Ostateczna wersja projektu Decyzja o realizacji inwestycji

Faza realizacyjna

Poszukiwanie źródeł finansowania Poszukiwanie wykonawców inwestycji Negocjacje i podpisanie kontraktów Szczegółowy projekt techniczny Realizacja inwestycji Poszukiwanie pracowników Przekazanie do eksploatacji Rozruch

Faza operacyjna

Osiągnięcia wymaganej zdolności produkcyjnej Odtwarzanie i modernizacja Rozwój (rozbudowa) Likwidacja

[Pawlak]



Zastosowania biznes planów– pozyskiwanie kapitału

• Podstawowym warunkiem obiegania się o środki na planowaną inwestycję jest przedstawienie potencjalnemu inwestorowi (np. bankowi, funduszowi inwestycyjnego) biznes planu. Bez tego dokumentu nie ma szans na uzyskanie pomocy finansowej

• Tylko biznes plan jest w stanie w przystępny sposób ukazać kompleksową wizję wykorzystania inwestowanego kapitału i daje możliwość dokonania analizy możliwości jego zwrotu

[Pawlak]



Zastosowania biznes planów– pozyskiwanie kapitału c.d.

• W przypadku kredytu bankowego w procedurze pozyskiwania kapitału pierwszą czynnością jest opracowanie biznes planu, uzasadniającego rodzaj kredytu oraz określającego jego warunki

• UWAGA: Niektóre banki lub instytucje finansowe wymagają specyficznych formatów biznesplanu, zwłaszcza planu finansowego

• Opracowanie biznesplanu pomaga w przygotowaniu pisemnego wniosku kredytowego. W źródłach finansowych należy przedstawić proporcje finansowania przedsięwzięcia środkami własnymi i kredytem. Należy także sporządzić symulacje spłaty rat kredytowych

• Kolejną fazą jest badanie przez bank wiarygodności klienta oraz ocena ryzyka kredytowego przedsięwzięcia, które obejmuje ryzyko finansowe i niefinansowe. Po uzyskaniu pozytywnej opinii, klient podpisuje umowę kredytową z bankiem, jednak bank cały czas prowadzi kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu

• Rola biznesplanu nie kończy się na etapie przygotowania i oceny wniosku kredytowego. Biznesplan jest przechowywany wraz z całą dokumentacją w banku i może być użyty jako ewentualny dowód podczas postępowania kontrolnego związanego z danym kredytem

[Pawlak]



Zastosowania biznes planów– restrukturyzacja przedsiębiorstwa

• Restrukturyzacja to proces głębokich zmian w przedsiębiorstwie. Może ona dotyczyć materii przedmiotowej, majątkowej, finansowej, organizacyjnej lub zatrudnienia

• W przygotowaniu i przeprowadzeniu restrukturyzacji przedsiębiorstwa bardzo pomocny jest właśnie biznesplan. Wykazuje on zasadność podjętych decyzji o realizacji programu przekształceń

• Biznes plan w tym przypadku tworzony jest na wewnętrzne potrzeby przedsiębiorstwa. Może być przygotowany wspólnie z firmą doradczą, pomagającą w przekształceniach przedsiębiorstwa. Rola biznes planu sprowadza się do ukazania słabych stron firmy, powodujących kłopoty i nakreślenia ścieżki przekształceń w celu poprawy kondycji przedsiębiorstwa

[Pawlak]



Zastosowania biznes planów– likwidacja przedsiębiorstwa

• Likwidację przedsiębiorstwa można traktować jako proces odwrotny do inwestowania. Ten proces także wymaga biznes planu, który w tym przypadku jest potrzebny do jak najefektywniejszego zamknięcia firmy

• Likwidacja także jest przedsięwzięciem kapitałowym i musi być odpowiednio przygotowana i poprowadzona. Wytyczne co do posunięć i kolejności ich realizacji powinny być ujęte właśnie w biznes planie

• Biznes plan likwidacji powinien zawierać przede wszystkim harmonogram działań likwidacyjnych oraz plan finansowy, w którym zawarte zostaną wpływy i wydatki w okresie likwidacji. Biznes plan pozwala likwidatorowi rozważyć i przeanalizować różne warianty likwidacji i wybrać najlepszy

[Pawlak]



Zastosowania biznes planów– wycena dochodowa przedsiębiorstwa

• Biznes plan odgrywa istotną rolę w procesie wyceny dochodowej przedsiębiorstwa. Jego zadaniem jest dostarczenie podstawowych danych do przygotowania takiej wyceny

• Później może on zostać wykorzystany do zaprezentowania swojego przedsiębiorstwa instytucjom zewnętrznym, do negocjacji cenowych przy kupnie-sprzedaży przedsiębiorstwa, prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, przeprowadzeniu fuzji lub podziału przedsiębiorstwa, czy też przygotowania emisji akcji

[Pawlak]



Zastosowania biznes planów– konkursy na kontrakty menedżerskie

• Biznes plan jest także istotnym elementem procedur konkursowych na kontrakty menedżerskie. Służy wówczas do oceny kompetencji menedżerskich, selekcji kandydatów i wyłaniania najlepszych koncepcji działania i rozwoju firmy. W tym przypadku biznes plan jest kierowany do rady nadzorczej firmy, właścicieli lub innych przedstawicieli przedsiębiorstwa, które rozpisało konkurs na kontrakt menedżerski

• Konkurs na kontrakt menedżerski rozpoczyna się od powołania komisji konkursowej, która następnie ogłasza rozpoczęcie się konkursu. W następnej fazie konkursu zbierane są zgłoszenia kandydatów. Decydującą fazą konkursu jest tzw. sesja konkursowa, na której kandydaci przedstawiają swoje biznes plany i odpowiadają na pytania komisji i ewentualnych ekspertów. Po wybraniu najlepszych jednego lub dwóch kandydatów, następuje faza negocjacji kontraktu menedżerskiego. Po zakończeniu negocjacji podpisywany jest kontrakt.

[Pawlak]



Ograniczenia biznes planu

• Ryzyko i niepewność

• Konieczność ciągłej modyfikacji i aktualizacji biznes planu

• Doświadczenie sporządzających biznes plan

• Wiarygodność dostępnych informacji



Planowanie przygotowania biznes planu

• Jaki jest cel biznes planu?

• Jakie informacje powinien zawierać i kto je dostarczy?

• Z jakich części będzie się składał (struktura)?

• Kto przygotuje poszczególne fragmenty?

• Kto będzie koordynował całość prac?

• Jakie założenia przyjąć do prognoz?



Przykładowy spis treści biznes planumałego przedsiębiorstwa

1. Streszczenie2. Źródła informacji do biznes planu3. Cel opracowania4. Opis przedsiębiorstwa5. Analiza SWOT6. Cele przedsiębiorstwa7. Plan marketingowy8. Plan działalności operacyjnej9. Plan organizacji i zarządzania10. Plan zatrudnienia11. Harmonogram głównych działań12. Plan finansowy13. Ocena finansowa14. Załączniki15. Spis tabel, wykresów, rysunków



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – streszczenie

• Jaki jest pomysł na biznes (przedmiot biznes planu) i w czym tkwi jego unikalność?• Kim są docelowi klienci? Jaką produkt tworzy dla nich wartość?• Jak duży jest potencjalny rynek? Ilu klientów zamierza się pozyskać i w jakim czasie?• Kim jest konkurencja?• Jak produkt będzie produkowany? Jak usługa będzie świadczona?• Jakie są planowane kanały dystrybucji?• Krótka charakterystyka osób, które mają zarządzać przedsięwzięciem?• Jakie są planowane koszty związane z realizacją inwestycji?• W jaki sposób (z jakich źródeł) zostanie sfinansowane przedsięwzięcie?• Jakie są mocne strony przedsięwzięcia?• Jakie są wnioski z analizy ekonomiczno-finansowej (IRR, NPV)?• Jakie są wnioski z analizy wrażliwości przedsięwzięcia?• Streszczenie powinno być możliwe do przeczytania i zrozumienia

w ciągu 5-10 minut



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – źródła informacji do biznes planu

• Z jakich źródeł informacji korzystano przygotowując biznes plan?

• Przykłady– literatura fachowa

– Internet

– konkurencja

– statystyki (m.in. GUS)

– bazy danych

– stowarzyszenia i agencje rządowe

– wywiad



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – cel opracowania

• Jaki jest cel przygotowywania biznes planu?– uruchomienie przedsiębiorstwa

– realizacja inwestycji

– pozyskanie inwestora

– uzyskanie kredytu bankowego

– inne



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – opis przedsiębiorstwa

• Firma przedsiębiorstwa i forma organizacyjno-prawna

• Dane teleadresowe

• Przedmiot działalności (czym przedsiębiorstwo będzie się zajmować?)

• Data uruchomienia (kiedy planowany jest start przedsiębiorstwa?)

• Lokalizacja (siedziba)– Opis walorów wybranej lokalizacji– Uwarunkowania prawne: podatki/ulgi podatkowe, zezwolenia na produkcję– Uwarunkowania ekonomiczne: wysokość bezrobocia, ceny gruntu, ceny

wynajmu powierzchni biurowych, wysokość wynagrodzeń– Bliskość rynków zbytu, dostawców, kontrahentów– Dostęp do specjalistycznego personelu i usług



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – opis przedsiębiorstwa c.d.

• Kadra zarządzająca– kim jest właściciel/członkowie zespołu zarządzającego i co ich wyróżnia

(jakie mają specyficzne umiejętności, doświadczenia)?– jakich umiejętności im brakuje? w jaki sposób zostanie ten brak

wypełniony?– jak silna jest motywacja właściciela/członków kadry zarządzającej do

realizacji tego przedsięwzięcia?– jaki będzie podział zadań między poszczególnych członków zespołu?

Opis kadry zarządzającej jest szczególnie ważny, gdy planowane jest pozyskanie finansowania, ponieważ pokazuje, czy właściciel/zespół zarządzający będzie w stanie pokierować przedsiębiorstwem



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – analiza SWOT

• Analiza SWOT pozwala na identyfikację i opis najważniejszych silnych i słabych stron przedsiębiorstwa oraz szans i zagrożeń pojawiających się w otoczeniu przedsiębiorstwa

• Silne strony (Strengths)• Słabe strony (Weaknesses)• Szanse/możliwości (Opportunities)• Zagrożenia (Threats)



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – analiza SWOT c.d.

• Celem analizy SWOT jest wybór najlepszej strategii przedsiębiorstwa, dopasowanej do możliwości firmy i okazji pojawiających się w otoczeniu.

Silne strony organizacji

Okazje pojawiające się

w otoczeniu

Okazje stojące przed przedsiębiorstwem



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – cele przedsiębiorstwa

• Cele mają kluczowe znaczenie dla skuteczności przedsiębiorstwa i spełniają szereg funkcji (zadań):– stanowią wskazówkę i nadają jednolity kierunek działaniom ludzi

pracujących w przedsiębiorstwie

– pozwalają zrozumieć dokąd przedsiębiorstwo podąża

– skuteczne wyznaczanie celów sprzyja dobremu planowaniu i vice versa.

– cele (formułowane konkretnie, o umiarkowanym poziomie trudności) mogą być również źródłem motywacji dla pracowników

– cele są podstawą skutecznego mechanizmu oceny i kontroli (przyszłe wyniki można oceniać na podstawie stopnia realizacji wytyczonych dziś celów)



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – cele przedsiębiorstwa c.d.

• Cele krótkoterminowe– horyzont czasowy: do 1 roku

• Cele długoterminowe– horyzont czasowy: powyżej 1 roku

• Przykładowe cele:– zdobyć 20 stałych klientów w ciągu pierwszego roku działalności– osiągnąć wartość sprzedaży na poziomie X w pierwszym roku, Y w drugim roku i

Z w trzecim roku działalności– w drugim roku działalności uzyskać rentowność sprzedaży na poziomie 20%– w ciągu dwóch lat wykreować wizerunek przedsiębiorstwa oferującego wysokiej

jakości usługi po umiarkowanej cenie



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – plan marketingowy

• Produkt• Odbiorcy• Konkurenci• Ceny• Dystrybucja• Promocja



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – plan działalności operacyjnej

• Technologia produkcji/świadczenia usług• Nakłady inwestycyjne (w ujęciu rzeczowym i ilościowym)• Źródła ich finansowania (np. środki własne, kredyt bankowy)• Plan ilościowy sprzedaży (produkcji)• Zaopatrzenie• Ochrona środowiska



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – plan organizacji i zarządzania

• Struktura organizacyjna• Czas pracy (godziny, zmianowość)• Charakterystyka zadań i odpowiedzialności osób zarządzających

(właściciel(ka), kierownicy)



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – plan zatrudnienia

• Opis wymagań wobec pracowników• Wynagrodzenie



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – harmonogram głównych działań

• Ściśle powiązany z poszczególnymi celami• Zawiera opis kluczowych zadań do zrealizowania w okresie jaki

obejmuje biznes plan, wraz z terminami ich realizacji i osobami odpowiedzialnymi



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – plan finansowy

• Plan przychodów• Plan kosztów• Plan rachunku zysków i strat• Plan nakładów inwestycyjnych• Plan przepływów pieniężnych



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – ocena finansowa

• Ocena poziomu i dynamiki zysku netto

-100

0

100

200

300

400

500

600

I rok II rok III rok IV rok V rok

Przychody

Koszty

Zysk (Strata) netto



Przykładowy spis treści biznes planu małego przedsiębiorstwa – ocena finansowa c.d.

• Skumulowane przepływy pieniężne

-100

0

100

200

300

400

500

600





• Planowana rentowność sprzedaży

zysk netto rentowność sprzedaży = ---------------------- x 100%

sprzedaż netto

-30%

-20%

-10%

0%

10%

20%

30%

40%

50%





• Okres zwrotu to okres, jaki jest konieczny, aby nakłady poniesione na realizację określonego przedsięwzięcia inwestycyjnego zostały w pełni pokryte korzyściami netto wygenerowanymi przez to przedsięwzięcie

• W skrócie okres zwrotu określa, po jakim okresie (latach) zwróci się dana inwestycja

nakłady inwestycyjne

okres zwrotu = ------------------------------- x 360 dni

nadwyżka finansowa

nadwyżka finansowa = zysk netto + amortyzacja + raty kapitałowe + odsetki od kredytu

lub

nadwyżka finansowa = przepływy pieniężne netto



Praca nad własnym biznes planem

Warsztat



Literatura uzupełniająca

• Kowalczyk L., Biznes plan, czyli jak poznać kredytobiorcę, Twigger, Warszawa 1996

• Mulak M., Jak opracować business plan, M&A Communications Polska, Lublin 1995

• Pabian A., Biznes plan. Poradnik przedsiębiorcy budowlanego, COIB, Warszawa 2000

• Pasieczny J., Biznesplan. Problemy i metody, WSPiZ, Warszawa 2002

• Pawlak Z., Biznesplan. Zastosowania i przykłady, Poltext, Warszawa 2005



Przydatne serwisy internetowe

• www.ipo.pl/biznes_plany/biznes_plany

• www.twoja-firma.pl



Dziękuję za uwagę!

biznes plan

Documents