1/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ

ve YÖNETĠMĠ

Türkiye Bilişim Derneği

Ankara Şubesi Eğitim Etkinliği

26 Mayıs 2009 Salı, 09:30-12:30

Eğitimci : Neşe SAYARI

ODTÜ Mezunları Derneği Vişnelik Tesisi

2/76

GÜNDEM

• Bilgi Güvenliği Nedir? Neden Önemlidir?

• Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi (BGYS) Nedir?

• Bilgi Güvenliği Nasıl Sağlanır?

• Bilgi Güvenliği Gereksinimlerinin Belirlenmesi

• BGYS Süreçleri

• Risk Yönetimi

• Koruyucu Önlemler

• BGYS Standartları

• ISO 27001 Standardının Tanıtımı

• BGYS Başarı Faktörleri

• BGYS Dokümantasyon Gereksinimi

• Bilgi Güvenliği Denetim Süreci

• Genel Değerlendirme ve Kapanış

3/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ

NEDĠR?

NEDEN ÖNEMLĠDĠR?

4/76

KURUMSAL BĠLGĠ:

Bilgi bir kurumun iş yapabilmesi için sahip olduğu önemli varlıkların en başında gelir. Kurum sahip olduğu bilgiyi derler, üretir, işler, saklar, satar, diğer kişi ve kurumlarla paylaşır. Bilgi;

• Basılı halde kağıtlarda

• Elektronik dosyalarda

• Veritabanlarında

• Telefon konuşmalarında

• Faks mesajlarında

• Masalarda, dolaplarda,

• Ġletim hatlarında, • en önemlisi de kurum çalıĢanlarının akıllarında bulunur.

Bilgi hangi ortamda olursa olsun gerektiği Ģekilde korunmalıdır.

5/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ NEDĠR?

• Bilgi güvenliği bilginin tehditlere karşı uygun şekilde korunması demektir.

• Bilginin korunması; • gizliliğinin gözetilmesi,

• bütünlüğünün garanti altında tutulması ve

• lazım olduğunda erişilebilir durumda olması

anlamına gelir.

Gizlilik

Bütünlük Erişilebilirlik

6/76

BĠLGĠNĠN GĠZLĠLĠĞĠ

Bilgi gizliliğinin gözetilmesi

• Bilginin sadece yetkili kişiler

tarafından erişilebilir durumda

olması,

• Yetkisiz kişilerin erişiminin

engellenmesidir.

GİZLİLİK

Bütünlük Erişilebilirlik

7/76

BĠLGĠNĠN BÜTÜNLÜĞÜ

Bilginin bütünlüğü;

• Ġçeriğinin doğru,

• Güncel ve geçerli olduğu,

• Yetkisiz kişiler tarafından

değiştirilmediği anlamına gelir.

Gizlilik

BÜTÜNLÜK Erişilebilirlik

8/76

BĠLGĠNĠN ERĠġĠLEBĠLĠRLĠĞĠ

Bilginin erişilebilirliği;

• Bilginin olması gereken yerde ve

gerektiğinde kullanıma hazır

olduğunun güvence altında

tutulmasıdır. Gizlilik

Bütünlük ERİŞİLEBİLİRLİK

9/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ NEDEN ÖNEMLĠDĠR?

Bilgi uygun şekilde korunmazsa;

• Gizli bilgiler açığa çıkabilir

• Bilginin içeriğinde yetkisiz kişiler tarafından

değişiklik yapılabilir

• Bilgiye erişim mümkün olmayabilir.

Kullanıcı hataları veya kötü niyetli girişimler bu

sonuçları doğurabilir. Bu olayların izlenebilirliği de

önemli bir konudur.

10/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ NEDEN ÖNEMLĠDĠR?

Bilgi uygun şekilde korunmazsa;

• Kuruma ait gizli ve hassas bilgiler

• Kurum işlerliğini sağlayan bilgi ve süreçler

• Kurumun ismi, güvenilirliği, itibarı

• Üçüncü şahıslar tarafından emanet edilen bilgiler

• Ticari, teknolojik, adli bilgiler

• Ġş sürekliliği

zarar görebilir.

11/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ NEDEN ÖNEMLĠDĠR?

Bilgi uygun şekilde korunmazsa;

• Ülke çıkarının zarar görmesi,

• İş sürekliliğinin aksaması

• Kaynak tüketimi

• Müşteri mağduriyeti, memnuniyetsizliği

• Üçüncü şahıslara yapılan saldırılardan sorumlu tutulma

• Ulusal / kurumsal itibar kaybı

• Yasal yaptırımlar ve tazminatlar

gibi olumsuz sonuçlarla karşılaşılabilir.

12/76

NE TÜR TEHDĠTLER VAR?

• Servis dışı bırakma saldırıları

• Kimlik bilgilerinizin ele geçirilerek kötü

amaçla kullanılması

• Virus, kurtcuk, trojan saldırıları

• Bilgisayarınızın başkası tarafından ele

geçirilerek suç işlenmesi

• Bilgisayarınızın kurum ağına giriş

kapısı olarak kullanılması

• Web sayfası içeriğini değiştirme

• Ġzinsiz kaynak kullanımı

• Kuruma ait bilgisayardan dışarıya

yapılabilecek saldırılar

13/76

KURUMSAL BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ NASIL

SAĞLANIR?

• Kurum çapında bilgi güvenliği farkındalığının

yaratılması

• Uygun kullanım, politikalar, prosedürler...

• Kurum organizasyonu; kişiler, roller, uygun

atamalar ve iş dağılımı,

• Güvenlik yazılım ve donanımları

Bilgi güvenliği, kurum gereksinimleriyle

örtüşecek şekilde ve sistematik bir

yaklaşımla ele alınmalıdır.

14/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠNDE KURUMSAL

SORUMLULUK NEDĠR?

• Bilgi güvenliği yönetiminin de diğer yönetsel

süreçlerden biri olarak kurgulanması,

• Gerekli atamaların yapılması ve kaynak

tahsisinin sağlanması,

• Kurum çapında farkındalık ve bilinç

yaratılması,

• Güvenlik ihlallerinin değerlendirilmesi,

• Yaptırımların uygulanmasıdır.

15/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ

GEREKSĠNĠMLERĠ NASIL

BELĠRLENĠR?

16/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ GEREKSĠNĠMLERĠ

• Kurumsal güvenlik gereksinimleri belirlenirken

bazı temel kaynaklara başvurulur:

• Risk Analizi Sonuçları

• Yasal yükümlülükler, yurt içi ve yurt dışı ticari

iş bağlantıları nedeniyle yapılan sözleşmeler,

devlet kurumlarıyla karşılıklı anlaşmalar vs.

• Kurumun işlevlerini destekleyen bilişim

sistemleri ile ilgili prensipler ve gereksinimler.

• Kurumun daha önce yaşadığı güvenlik olayları

17/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ GEREKSĠNĠMLERĠ:

-Risk Analizi-

• Bilgi varlıklarına yönelik tehditler belirlenir

• Bilgi varlıklarının zayıflıkları (korunmasızlık) gözden

geçirilir, tehditlerin bu zayıflıklardan yararlanarak zarar

verme olasılığı değerlendirilir

• Tehditlerin varlıklara olası etkisi değerlendirilir.

• Bu veriler risk hesaplamak için kullanılır ve riskler

listelenir.

Bu çalışma kurumun risk ortamını yansıttığı

için kuruma özgü sonuçlar verir

18/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ GEREKSĠNĠMLERĠ :

-Yasa ve SözleĢmelerle Ġlgili Yükümlülükler-

• Kurumun devlete, diğer kuruluşlara,

müşterilerine karşı taahhütleri nelerdir?

• Yasalar ve sözleşmeler neler gerektirmektedir?

• Bilgi güvenliği kontrolleri belirlenirken bu

gereksinimler göz önüne alınmalıdır.

(Uluslararası sözleşmeler, ortaklık anlaşmaları, sigorta kanunu,

elektronik imza kullanma gerekliliği, 5651 sayılı yasa, kişisel verilerin

gizliliği, hasta bilgilerinin gizliliği, şifreli saklama ve iletim gerekliliği

vb ...)

19/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ GEREKSĠNĠMLERĠ :

-BT ile ilgili prensipler ve gereksinimler-

• Bilgi işlem faaliyetleri ve BT altyapısının kurumsal iş hedeflerini karşılamaya uygun olması

• Uygunluk sağlanması gereken BT standartları ve prensipleri

• BT donanım ve yazılımının yaratacağı yeni güvenlik açıkları

(COBIT, PCI, ITIL vb standartlar, veritabanı şifreleme, kimlik yönetimi, log yönetimi gibi..)

20/76

GÜVENLĠK GEREKSĠNĠMLERĠ:

-Daha önce yaĢanan güvenlik sorunları-

• Kurumda daha önce yaşanan güvenlik olayları,

gözlenen güvenlik açıkları,

• Bu olaylardan öğrenerek, tekrarını engellemek

için önlemler.

21/76

KURUM GEREKSĠNĠMLERĠNĠN

ĠNCELENMESĠ

Ġş gereksinimleri Gizlilik

Kurum yapısı Bütünlük

Güvenlik riskleri EriĢilebilirlik

Bütçe

Diğer koşullar

Bilgi güvenliği sistemi, bu denge gözetilerek kurulur.

22/76

BGYS SÜREÇLERĠ

NELERDĠR?

23/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ YÖNETĠMĠ NEDĠR?

• Kurumsal iş süreçlerindeki bilgi güvenliği

risklerinin tespit edilmesi ve uygun önlemlerle

indirgenmesi çalışmasıdır.

• Bilgi güvenliği yönetimi sistematik ve döngüsel

bir yaklaşımla gerçekleştirilir.

24/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ YÖNETĠM SĠSTEMĠ

(BGYS) SÜREÇLERĠ•PLAN (Planla)

•BGYS nin planlanması ve kurulmasıdır.

•DO (Uygula)

•Seçilen kontrollerin uygulanması ve BGYS

nin politika ve prosedürlere uygun olarak

işletilmesidir.

•CHECK (Kontrol et)

•Uygulamanın politikaya uygunluğunun

denetlenmesidir.

•ACT (ĠyileĢtir)

•BGYS işletiminin sürekli iyileşmesi için

düzeltici ve önleyici faaliyetlerin

gerçekleştirilmesidir.

PLAN

ACT

CHECK

DO

25/76

BGYS

• Diğer yönetim sistemleriyle etkileşimli olarak ele alınması gereken bir

yönetim sistemidir.

• Kurumsal bilgi güvenliği süreçlerinin planlanması, uygulanması,

denetlenmesi ve iyileştirilmesi ile ilgili yöntemler içerir.

• Dokümante edilmiş, işlerliği ve sürekliliği garanti altına alınmış olmalıdır.

• Bilgi Güvenliği teknik değil, yönetsel bir konudur. Bu nedenle BGYS bir IT

(Bilgi Teknolojileri) sistemi değildir. Bir Yönetim Sistemidir.

• Kurumsal bir Bilgi Güvenliği Yönetimi Sistemi’nin uluslararası standartlara

uygun oluşturulması tavsiye edilir.

• Standartlara uygun oluşturulan sistemler belge almaya adaydır.

26/76

BGYS VE TEMEL BĠLEġENLERĠ

Risk ve Zafiyet

Değerlendirmesi

Teknoloji

Strateji ve Kullanım

Politika

Güvenlik Mimarisi ve

Teknik Standartlar

Yönetsel ve Son Kullanıcı ile Ġlgili

Standartlar ve Prosedürler

ĠyileĢtirme

ProsesleriUygulama

Prosesleri

Ġzleme

Prosesleri

ĠĢ Süreçleri

Gü

ven

lik

Viz

yo

nu

ve

Str

ate

jisi

Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi

Eğ

itim v

e Fa

rkın

da

lık P

rog

ram

ıÜst Yönetim Desteği

27/76

RĠSK YÖNETĠMĠ

28/76

RĠSK YÖNETĠMĠ NEDEN ÖNEMLĠDĠR?

• “%100 güvenlik” mümkün değildir!

• “Sıfır risk” ortamı yoktur ve her zaman yönetilmesi gereken riskler vardır.

• Risk analiziyle ortama özgü riskler anlaşılır.

• Gerekli önlemler (kontroller) bu analiz ışığında belirlenir.

• Kontroller uygulanarak riskler kabul edilir seviyeye indirilir.

• ISO 27001 risk yönetimi tabanlı bir yaklaşımı benimsemiştir..

29/76

RĠSK YÖNETĠMĠ NEDEN ÖNEMLĠDĠR

• Önemli bir karar verme aracıdır.

• Üst yönetime mevcut güvenlik seviyesi ve hedefe yakınlığı

ile ilgili bilgi sağlar, bilgi güvenliği kararlarının verilmesine

ışık tutar.

• Kontrolün maliyeti ve faydası arasındaki dengenin

kurulabilmesi için yol gösterir.

30/76

RĠSK ANALĠZĠ TERMĠNOLOJĠSĠ:

• Varlık : Kurum için değer taşıyan ve korunması gereken herşey varlık olarak tanımlanır. Varlıklar süreç akışları incelenerek belirlenir.

• Çeşitli ortamlardaki bilgiler• İnsanlar• Kayıtlar• Donanımlar• Yazılımlar• Tesisler• İmaj• Süreçler• İşlemler

31/76

RĠSK ANALĠZĠ TERMĠNOLOJĠSĠ:

• Varlık Sahibi:

• İş SahibiVarlığın değerini ve risklerini en iyi bilen ve risk analizi sürecinde bu kararları veren, korunma gereksinimini belirleyen birim veya kişidir.

• Teknik SahibiVarlığı belirlenen gereksinimine uygun olarak korunmasından sorumlu olan birim veya kişidir.

32/76

RĠSK ANALĠZĠ TERMĠNOLOJĠSĠ:

• Tehdit : Bir varlığa zarar verme olasılığı olan olaylar tehdit olarak tanımlanır.

• Sabotaj

• Hırsızlık

• Yangın

• Deprem

• Su baskını

• Donanım arızaları

• Ġnsan hataları

• Kötü niyetli girişimler vb.

33/76

RĠSK ANALĠZĠ TERMĠNOLOJĠSĠ:

• Zafiyet: Bir varlığın bir tehditten zarar görmesine yol açacak zayıflıklar, varlığın korunmasız olma halidir.

• Eğitimsiz insanlar

• Zayıf şifreler

• Hatalı kurulan cihazlar

• Kilitsiz kapılar

• Yetkisiz erişilebilen sistemler, odalar vb.

34/76

RĠSK ANALĠZĠ TERMĠNOLOJĠSĠ:

• Kontrol: Zafiyeti veya tehditlerin etkisini azaltma yeteneği olan, sistemler ve süreçlerdir.

• Kartlı giriş sistemleri

• Antivirüs sistemleri

• Alarm sistemleri

• Güçlü şifreler

• İzleme sistemleri

• Politika ve prosedürler

35/76

VARLIK – TEHDĠT – ZAFĠYET – KONTROL

• Risk analizi bu kavramlar arasındaki ilişkiyi inceleyerek,

mevcut risk durumunu ortaya çıkarır.

• Risk analizi sonuçları sadece yapıldığı anı gösteren bir

fotoğraf gibidir. Varlıklar, tehditler, zafiyetler ve kontroller

sürekli değişkenlik gösterir.

36/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠNĠ SAĞLAMAK ĠÇĠN...

Risklerin farkında olmamız ve

• Varlıklar

• Tehditler

• Zafiyetler

• Kontroller

arasındaki ilişkiyi bilmemiz gerekir.

•RĠSKLERĠN FARKINDA OLMAK BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠNĠ

SAĞLAMANIN ĠLK ADIMIDIR!

37/76

RĠSK YÖNETĠMĠ TERMĠNOLOJĠSĠ:

• Risk Yönetimi : Bir kurumu riskleri açısından kontrol etmek ve yönlendirmek için yapılan koordinasyon altındaki çalışmalardır.

Risk yönetimi, risk analizi, risk işleme, risk kabulü ve riskin duyurulması faaliyetlerinin tümünü kapsar.

• Risk ĠĢleme : Risk seviyelerini düşürmek için önlemlerin seçimi, planlanması ve uygulanması gibi etkinlikleridir.

38/76

RĠSK YÖNETĠMĠ TERMĠNOLOJĠSĠ:

• Kalan Risk : Risk işleme sürecinden sonra artakalan risktir. Alınan tüm önlemler, mevcut tehdit ve zafiyet seviyeleri göz önüne alınarak düşünülür.

• Risk Kabulü : Yönetimin riski göze alma kararıdır. Bu noktadan sonra yeni kontroller gerekli değildir.

• Risk Kabul Kriteri : Yönetimin kabul edilebilir olarak açıkladığı risk seviyesi ve bunu karşılayan kontrollerdir.

39/76

UYGUN ÖNLEMLERĠN (KONTROLLERĠN)

BELĠRLENMESĠ

• Kontroller, tehdide yol açan zafiyetleri azaltacak veya tehdidin gerçekleşme olasılığını düşürecek önlemlerdir.

• ISO 27002 standardında tavsiye niteliğinde yaklaşık 130 tane kontrol bulunmaktadır.

• Her varlık-tehdit çifti için uygun kontroller bu tavsiyeler arasından seçilir.

• Yeterli olmadığı durumlarda, yeni önlemler de seçilebilir.

40/76

• Bu aşamada, atanan yeni kontrollerle risk değerleri kabul edilebilir seviyeye çekilmiş olur.

• Bir kontrolün neden seçildiğini, daha önce belirlenen varlık-tehdit atamaları ile ilişkilendirebilmek önemlidir. Böylece risk analizinin sağlıklı bir şekilde yapıldığından emin olabiliriz.

• Kontroller teknik veya yönetsel olabilir. Seçilen kontroller, hazırlanacak olan politika dokümanları, standartlar ve prosedürler içinde yer alır.

UYGUN ÖNLEMLERĠN (KONTROLLERĠN)

BELĠRLENMESĠ

41/76

RĠSK ĠYĠLEġTĠRME ALTERNATĠFLERĠ

• Üst yönetimin risklerin kabul edilmesiyle ilgili yaklaşımını, hangi seviyedeki ve/veya ne tür riskleri kabul edeceğini bir diğer deyişle risk kabul kriterlerini kararlaştırması gerekir.

• Her risk için kabul kriterlerine uygunluk baz alınarak ele alma yöntemi belirlenir. Riskin;

• Kabul edilmesi

• Transfer edilmesi

• Yönetilmesi

• Önlenmesi

kararları verilebilir

42/76

RĠSK KARARLARI

Riskler yönetilirken aşağıdaki kararları verebiliriz:

• Riski göze almak (Kapı giriş kontrolü yapmamak, antivirüs sistemi kullanmamak, eğitime önem vermemek ..)

• Risklerimizi başkasına aktarmak (yangın sigortası, mesleki sorumluluk sigortası, hırsızlık sigortası yaptırmak, PCI),

• Risklerin olasılığını düşürecek önlemler almak (Çelik kapılar, alarm sistemleri, temiz masa, temiz ekran, izleme sistemleri, yangın detektörü)

• Risklerin etkisini azaltacak önlemler almak (Yangın söndürücü, antivirüs sistemleri, güvenlik testleri).

• Riskten sakınmak (Belli bir uygulamayı devreye almamak..)

43/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ

YÖNETĠM SĠSTEMĠ

STANDARTLARI

44/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ YÖNETĠMĠ

STANDARTLARI

• Endüstrinin çeşitli kesimlerinden yükselen “ortak bir güvenlik modeli”

talebi standartlaşma gereğini gündeme getirmiştir.

• Kuruluşlar, birlikte iş yaptıkları taraflara karşı ortak bir asgari güvenlik

seviyesi sağladıklarını kanıtlamak istemişler ve bunun için bir

referansa gereksinim duymuşlardır.

• Bilgi Güvenliği Yönetimi konusundaki ilk standart BSI (British Standard

Institute), tarafından geliştirilmiştir: BS 7799

45/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ YÖNETĠMĠ

STANDARTLARI• 1993’te Bilgi Güvenliği Yönetimi için Kural Rehberi olarak yayınlandı.

• 1995’te Ġngiliz Standardı olarak kabul edildi: BS7799 -1

• 1998’de sertifikasyon gerekleri tanımlandı , BS7799 -2 yayınlandı

• 1999’da BS7799-1 ve 2 güncellendi

• 2000’de ISO 17799 (BS7799-1) yayınlandı

• 2002’de BS7799-2 güncellendi

• ISO 17799:2005 yayınlandı

• 2005’de ISO 27001:2005, BS7799-2 yerine geçti

• 2006’da TSE tarafından TS ISO/IEC 27001 ve TS ISO/IEC 17799

isimleriyle yayımlandı.

• 2007’de ISO 27002, BS7799-1 yerine geçti

• 2008’de ISO/IEC 27005:2008 (Information security risk management )

yayınlandı TSE tarafından TS ISO/IEC 27005 ismiyle yayımlandı.

46/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ YÖNETĠMĠ

STANDARTLARI

•ISO 27002:

Bilişim Güvenliği için sistem oluşturma kuralları tanımlanır.

11 bölümde gerekli kontroller tanımlanmıştır.

•ISO 27001:

Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemleri sertifika kriterlerini içerir.

47/76

ISO 27001 KONTROL ALANLARI

48/76

27001 Güvenlik Kontrolleri (Annex)

A.5 Güvenlik Politikası

A.6 Bilgi Güvenliği rganizasyonu

A.7 Varlık Yönetimi

A.8 Ġnsan kaynakları yönetimi

A.9 Fiziksel ve çevresel güvenlik

A.10 Haberleşme ve işletim yönetimi

A.11 Erişim Kontrolü

A.12 Bilgi sistemleri edinim, geliştirme ve bakımı

A.13 Bilgi güvenliği ihlal olayı yönetimi

A.14 Ġş sürekliliği yönetimi

A.15 Yasal Uyumluluk

49/76

A.5 Güvenlik Politikası

• A.5.1 BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ POLĠTĠKASI

• Amaç: Bilgi güvenliği için, iş

gereksinimleri ve ilgili yasa ve

düzenlemelere göre yönetim

yönlendirmesi ve desteği sağlamak.

• 5.1.1 Bilgi güvenliği politika dokümanı

• 5.1.2 Bilgi güvenliği politikasını gözden geçirme

50/76

A.6 Bilgi Güvenliği Organizasyonu• A.6.1 Ġç Organizasyon

• Amaç: Kuruluş içerisindeki bilgi güvenliğini yönetmek.

• 6.1.1 Yönetimin bilgi güvenliğine bağlılığı

• 6.1.2 Bilgi güvenliği koordinasyonu

• 6.1.3 Bilgi güvenliği sorumluluklarının tahsisi

• 6.1.4 Bilgi işleme tesisleri için yetki prosesi

• 6.1.5 Gizlilik anlaşmaları

• 6.1.6 Otoritelerle iletişim

• 6.1.7 Özel ilgi grupları ile iletişim

• 6.1.8 Bilgi güvenliğinin bağımsız gözden geçirmesi

• A.6.2 Dış Taraflar

• Amaç: Kuruluşun dış taraflarca erişilen, işlenen, iletişim kurulan veya yönetilen bilgi ve bilgi işleme olanaklarının güvenliğini sağlamak.

• 6.2.1 Dış taraflarla ilgili riskleri tanımlama

• 6.2.2 Müşterilerle ilgilenirken güvenliği ifade etme

• 6.2.3 Üçüncü taraf anlaşmalarında güvenliği ifade etme

51/76

A.7 Varlık Yönetimi

• A.7.1 Varlıkların Sorumluluğu

• Amaç: Kurumsal varlıkların uygun korumasını sağlamak ve

sürdürmek.

• 7.1.1 Varlıkların envanteri

• 7.1.2 Varlıkların sahipliği

• 7.1.3 Varlıkların kabul edilebilir kullanımı

• A.7.2 Bilgi Sınıflandırması

• Amaç: Bilgi varlıklarının uygun seviyede koruma almalarını

sağlamak.

• 7.2.1 Sınıflandırma kılavuzu

• 7.2.2 Bilgi etiketleme ve işleme

52/76

A.8 Ġnsan Kaynakları Güvenliği

• A.8.1 Ġstihdam Öncesi

• Amaç: Çalışanlar, yükleniciler ve üçüncü taraf kullanıcıların kendi

sorumluluklarını anlamalarını ve düşünüldükleri roller için uygun olmalarını

sağlamak ve hırsızlık, sahtecilik ya da olanakların yanlış kullanımı risklerini

azaltmak.

• 8.1.1 Roller ve sorumluluklar

• 8.1.2 Tarama

• 8.1.3 Ġstihdam koşulları

• A.8.2 Çalışma Esnasında

• Amaç: Tüm çalışanlar, yükleniciler ve üçüncü taraf kullanıcıların bilgi

güvenliğine ilişkin tehditler ve kaygıların ve kendi sorumluluklarının farkında

olmalarını ve normal çalışmaları sırasında kurumsal güvenlik politikasını

desteklemek ve insan hatası riskini azaltmak üzere donatılmalarını sağlamak.

• 8.2.1 Yönetim sorumlulukları

• 8.2.2 Bilgi güvenliği farkındalığı, eğitim ve öğretimi

• 8.2.3 Disiplin prosesi

53/76

A.9 Fiziksel ve Çevresel Güvenlik• A.9.1 Güvenli Alanlar

• Amaç: Kuruluş binalarına, ünitelerine ve bilgilerine yetki dışı fiziksel erişimi, hasarı ve

müdahaleyi engellemek.

• 9.1.1 Fiziksel güvenlik çevresi

• 9.1.2 Fiziksel giriş kontrolleri

• 9.1.3 Ofisler, odalar ve olanakları korumaya alma

• 9.1.4 Dış ve çevresel tehditlere karşı koruma

• 9.1.5 Güvenli alanlarda çalışma

• 9.1.6 Açık erişim, dağıtım ve yükleme alanları

• A.9.2 Teçhizat Güvenliği

• Amaç: Varlıkların kaybını, hasarını, çalınmasını ya da tehlikeye girmesini ve kuruluşun

faaliyetlerinin kesintiye uğramasını engellemek.

• 9.2.1 Teçhizat yerleştirme ve koruma

• 9.2.2 Destek hizmetleri

• 9.2.3 Kablolama güvenliği

• 9.2.4 Teçhizat bakımı

• 9.2.5 Kuruluş dışındaki teçhizatın güvenliği

• 9.2.6 Teçhizatın güvenli olarak elden çıkarılması ya da tekrar kullanımı

• 9.2.7 Mülkiyet çıkarımı

54/76

A.10 Haberleşme ve Ġşletim Yönetimi• A.10.1 Operasyonel Prosedürler Ve Sorumluluklar

• Amaç: Bilgi işleme olanaklarının doğru ve güvenli işletimini sağlamak.

• 10.1.1 Dokümante edilmiş işletim prosedürleri

• 10.1.2 Değişim yönetimi

• 10.1.3 Görev ayrımları

• 10.1.4 Geliştirme, test ve işletim olanaklarının ayrımı

• A.10.2 Üçüncü Taraf Hizmet Sağlama Yönetimi

• Amaç: Üçüncü taraf hizmet sağlama anlaşmalarıyla uyumlu olarak uygun bilgi güvenliği ve hizmet

dağıtımı seviyesi gerçekleştirmek ve sürdürmek.

• 10.2.1 Hizmet sağlama

• 10.2.2 Üçüncü taraf hizmetleri izleme ve gözden geçirme

• 10.2.3 Üçüncü taraf hizmetlerdeki değişiklikleri yönetme

• A.10.3 Sistem Planlama Ve Kabul

• Amaç: Sistem başarısızlıkları riskini en aza indirmek.

• 10.3.1 Kapasite planlama

• 10.3.2 Sistem kabulü

• A.10.4 Kötü Niyetli Ve Mobil Koda Karşı Koruma

• Amaç: Yazılım ve bilginin bütünlüğünü korumak.

• 10.4.1 Kötü niyetli koda karşı kontroller

• 10.4.2 Mobil koda karşı kontroller

55/76

A.10 Haberleşme ve Ġşletim Yönetimi - Devam

• A.10.5 Yedekleme

• Amaç: Bilgi ve bilgi işleme olanaklarının bütünlüğünü ve kullanılabilirliğini

sağlamak.

• 10.5.1 Bilgi yedekleme

• A.10.6 Ağ Güvenliği Yönetimi

• Amaç: Ağdaki bilginin ve destekleyici alt yapının korunmasını sağlamak.

• 10.6.1 Ağ kontrolleri

• 10.6.2 Ağ hizmetleri güvenliği

• A.10.7 Ortam Ġşleme

• Amaç: Varlıkların yetkisiz ifşa edilmesi, değiştirilmesi, kaldırılması veya yok

edilmesini ve iş faaliyetlerinin kesintiye uğramasını önlemek.

• 10.7.1 Taşınabilir ortam yönetimi

• 10.7.2 Ortamın yok edilmesi

• 10.7.3 Bilgi işleme prosedürleri

• 10.7.4 Sistem dokümantasyonu güvenliği

56/76

A.10 Haberleşme ve Ġşletim Yönetimi - Devam• A.10.8 Bilgi Değişimi

• Amaç: Bir kuruluş içindeki ve herhangi bir dış varlık ile değiştirilen bilgi ve yazılımın güvenliğini

sağlamak.

• 10.8.1 Bilgi değişim politikaları ve prosedürleri

• 10.8.2 Değişim anlaşmaları

• 10.8.3 Aktarılan fiziksel ortam

• 10.8.4 Elektronik mesajlaşma

• 10.8.5 Ġş bilgi sistemleri

• A.10.9 Elektronik Ticaret Hizmetleri

• Amaç: Elektronik ticaret hizmetlerinin güvenliğini ve bunların güvenli kullanımını sağlamak.

• 10.9.1 Elektronik ticaret

• 10.9.2 Çevrimiçi işlemler

• 10.9.3 Herkese açık bilgi

• A.10.10 Ġzleme

• Amaç: Yetkisiz bilgi işleme faaliyetlerini algılamak.

• 10.10.1 Denetim kaydetme

• 10.10.2 Sistem kullanımını izleme

• 10.10.3 Kayıt bilgisinin korunması

• 10.10.4 Yönetici ve operatör kayıtları

• 10.10.5 Hata kaydı

• 10.10.6 Saat senkronizasyonu

57/76

A.11 Erişim Kontrolü

• A.11.1 Erişim Kontrolü Ġçin Ġş Gereksinimleri

• Amaç: Bilgiye erişimi kontrol etmek.

• 11.1.1 Erişim kontrolü politikası

• A.11.2 Kullanıcı Erişim Yönetimi

• Amaç: Bilgi sistemlerine yetkili kullanıcı erişimini sağlamak ve yetkisiz erişimi

önlemek.

• 11.2.1 Kullanıcı kaydı

• 11.2.2 Ayrıcalık yönetimi

• 11.2.3 Kullanıcı parola yönetimi

• 11.2.4 Kullanıcı erişim haklarının gözden geçirilmesi

• A.11.3 Kullanıcı Sorumlulukları

• Amaç: Yetkisiz kullanıcı erişimini ve bilgi ve bilgi işleme olanaklarının tehlikeye

atılmasını ya da çalınmasını önlemek.

• 11.3.1 Parola kullanımı

• 11.3.2 Gözetimsiz kullanıcı teçhizatı

• 11.3.3 Temiz masa ve temiz ekran politikası

58/76

A.11 Erişim Kontrolü - Devam

• A.11.4 Ağ Erişim Kontrolü

• Amaç: Ağ bağlantılı hizmetlere yetkisiz erişimi önlemek.

• 11.4.1 Ağ hizmetlerinin kullanımına ilişkin politika

• 11.4.2 Dış bağlantılar için kullanıcı kimlik doğrulama

• 11.4.3 Ağlarda teçhizat tanımlama

• 11.4.4 Uzak tanı ve yapılandırma portu koruma

• 11.4.5 Ağlarda ayrım

• 11.4.6 Ağ bağlantı kontrolü

• 11.4.7 Ağ yönlendirme kontrolü

• A.11.5 Ġşletim Sistemi Erişim Kontrolü

• Amaç: Ġşletim sistemine yetkisiz erişimi önlemek.

• 11.5.1 Güvenli oturum açma prosedürleri

• 11.5.2 Kullanıcı kimlik tanımlama ve doğrulama

• 11.5.3 Parola yönetim sistemi

• 11.5.4 Yardımcı sistem programlarının kullanımı

• 11.5.5 Oturum zaman aşımı

• 11.5.6 Bağlantı süresinin sınırlandırılması

59/76

A.11 Erişim Kontrolü - Devam

• A.11.6 Uygulama Ve Bilgi Erişim Kontrolü

• Amaç: Uygulama sistemlerinde tutulan bilgilere yetkisiz erişimi

önlemek.

• 11.6.1 Bilgi erişim kısıtlaması

• 11.6.2 Hassas sistem yalıtımı

• A.11.7 Mobil Bilgi Ġşleme Ve Uzaktan Çalışma

• Amaç: Mobil bilgi işleme ve uzaktan çalışma hizmetlerini kullanırken

bilgi güvenliğini sağlamak.

• 11.7.1 Mobil bilgi işleme ve iletişim

• 11.7.2 Uzaktan çalışma

60/76

A.12 Bilgi Sistemleri Edinim, Geliştirme Ve

Bakım

• A.12.1 Bilgi Sistemlerinin Güvenlik Gereksinimleri

• Amaç: Güvenliğin bilgi sistemlerinin dahili bir parçası olmasını sağlamak.

• 12.1.1 Güvenlik gereksinimleri analizi ve belirtimi

• A.12.2 Uygulamalarda Doğru Ġşleme

• Amaç: Uygulamalardaki bilginin hatalarını, kaybını, yetkisiz değiştirilmesini ve

kötüye kullanımını önlemek.

• 12.2.1 Giriş verisi geçerleme

• 12.2.2 Ġç işleme kontrolü

• 12.2.3 Mesaj bütünlüğü

• 12.2.4 Çıkış verisi geçerleme

• A.12.3 Kriptografik Kontroller

• Amaç: Bilginin gizliliğini, aslına uygunluğunu ya da bütünlüğünü kriptografik

yöntemlerle korumak.

• 12.3.1 Kriptografik kontrollerin kullanımına ilişkin politika

• 12.3.2 Anahtar yönetimi

61/76

A.12 Bilgi Sistemleri Edinim, Geliştirme Ve

Bakım - Devam

• A.12.4 Sistem Dosyalarının Güvenliği

• Amaç: Sistem dosyalarının güvenliğini sağlamak.

• 12.4.1 Operasyonel yazılımın kontrolü

• 12.4.2 Sistem test verisinin korunması

• 12.4.3 Program kaynak koduna erişim kontrolü

• A.12.5 Geliştirme Ve Destekleme Proseslerinde Güvenlik

• Amaç: Uygulama sistem yazılımı ve bilgisinin güvenliğini sağlamak.

• 12.5.1 Değişim kontrol prosedürleri

• 12.5.2 Ġşletim sistemindeki değişikliklerden sonra teknik gözden geçirme

• 12.5.3 Yazılım paketlerindeki değişikliklerdeki kısıtlamalar

• 12.5.4 Bilgi sızması

• 12.5.5 Dışarıdan sağlanan yazılım geliştirme

• A.12.6 Teknik Açıklık Yönetimi

• Amaç: Yayınlanmış teknik açıklıkların istismarından kaynaklanan riskleri

azaltmak.

• 12.6.1 Teknik açıklıkların kontrolü

62/76

A.13 Bilgi Güvenliği Olay Yönetimi

• A.13.1 Bilgi Güvenliği Olayları Ve Zayıflıklarının Rapor Edilmesi

• Amaç: Bilgi sistemleri ile ilişkili bilgi güvenliği olayları ve zayıflıklarının

zamanında düzeltici önlemlerin alınabilmesine izin verecek şekilde

bildirilmesini sağlamak.

• 13.1.1 Bilgi güvenliği olaylarının rapor edilmesi

• 13.1.2 Güvenlik zayıflıklarının rapor edilmesi

• A.13.2 Bilgi Güvenliği Ġhlal Olayları Ve Ġyileştirmelerinin Yönetilmesi

• Amaç: Bilgi güvenliği ihlal olaylarının yönetimine tutarlı ve etkili bir yaklaşımın

uygulanmasını sağlamak.

• 13.2.1 Sorumluluklar ve prosedürler

• 13.2.2 Bilgi güvenliği ihlal olaylarından öğrenme

• 13.2.3 Kanıt toplama

63/76

A.14 Ġş Sürekliliği Yönetimi

• A.14.1 Ġş Sürekliliği Yönetiminde Bilgi Güvenliği Hususları

• Amaç: Ġş faaliyetlerindeki kesilmeleri önlemek ve önemli iş proseslerini büyük

bilgi sistemleri başarısızlıklarından ya da felaketlerden korumak ve bunların

zamanında devam etmesini sağlamak.

• 14.1.1 Bilgi güvenliğini iş sürekliliği yönetim prosesine dahil etme

• 14.1.2 Ġş sürekliliği ve risk değerlendirme

• 14.1.3 Bilgi güvenliğini içeren süreklilik planlarını geliştirme ve

gerçekleştirme

• 14.1.4 Ġş sürekliliği planlama çerçevesi

• 14.1.5 Ġş sürekliliği planlarını test etme, sürdürme ve yeniden

değerlendirme

64/76

A.15 Uyum• A.15.1 Yasal Gereksinimlere Uyum

• Amaç: Her türlü hukuka, yasal, düzenleyici ya da sözleşmeye tabi yükümlülüklere ve her

türlü güvenlik gereksinimlerine ilişkin ihlalleri önlemek.

• 15.1.1 Uygulanabilir yasaları tanımlanma

• 15.1.2 Fikri mülkiyet hakları (IPR)

• 15.1.3 Kurumsal kayıtların korunması

• 15.1.4 Veri koruma ve kişisel bilgilerin gizliliği

• 15.1.5 Bilgi işleme olanaklarının kötüye kullanımını önleme

• 15.1.6 Kriptografik kontrolleri düzenleme

• A.15.2 Güvenlik Politikaları Ve Standartlarla Uyum Ve Teknik Uyum

• Amaç: Sistemlerin kurumsal güvenlik politikaları ve standartlarıyla uyumunu sağlamak.

• 15.2.1 Güvenlik politikaları ve standartlarla uyum

• 15.2.2 Teknik uyum kontrolü

• A.15.3 Bilgi Sistemleri Denetim Hususları

• Amaç: Sistemlerin kurumsal güvenlik politikaları ve standartlarıyla uyumunu sağlamak.

• 15.3.1 Bilgi sistemleri denetim kontrolleri

• 15.3.2 Bilgi sistemleri denetim araçlarının korunması

65/76

BGYS ĠÇĠN KRĠTĠK BAġARI FAKTÖRLERĠ

• Bilgi güvenliği politikasının iş gereksinimleriyle bağlantılı olması,

• BGYS’nin kurum kültürüyle tutarlı bir yaklaşımla uygulanması,

• Üst yönetim desteğinin ve kararlılığının gözle görülür seviyede olması,

• Güvenlik gereksinimlerinin, risk tespit ve yönetiminin iyi anlaşılmış olması,

• Güvenlik konusunun yönetici ve çalışanlara iyi benimsetilmesi

• Güvenlik politika ve standartlarının kurum içinde ve dışındaki ilgili taraflara

dağıtılarak duyurulması,

• Gerekli eğitim ve bilinçlendirmenin sürekli olarak sağlanması,

• BGYS performansının değerlendirilebilmesi için kapsamlı bir ölçüt

mekanizmasının kurulması ve iyileştirme için çalışanların önerilerinin

değerlendirmeye alınması

66/76

BGYS DOKÜMANTASYONU

BGYS dokümantasyonu aşağıdaki bileşenlerden oluşmalıdır:

• Bilgi güvenliği politika dokümanı

• BGYS’nin kapsamı

• Politikalar ve destekleyici dokümanlar

• Risk değerlendirme metodolojisi

• Risk değerlendirme raporu

• Risk iyileştirme planı

• BGYS prosedürü

• Kontrolün etkinliğin nasıl ölçüleceğine dair yöntem

• Uygunluk Beyanı (Statement of Applicability Report)

67/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ POLĠTĠKASI

• Kurumsal Bilgi Güvenliği Politikası, Bilgi Güvenliği Yönetimi

Sistemi’nin temelini oluşturur.

• Politika, kurumsal bilgi güvenliği stratejilerini belirler.

• Stratejiye uygun güvenlik hedeflerini oluşturmak için yol gösterir.

• Kurumsal iş hedefleriyle mutlaka ilişkilendirilmiş olmalıdır.

• Kurum çapında katkı ve katılımı özendirici olmalıdır.

• Kurumun üst düzey yönetiminin desteğini ve konuya verdiği önemi açıkça yansıtmalı ve kurum içinde gerekli yetkilendirmeyi, yaptırımları tanımlamalıdır.

• Politikanın gözden geçirilmesi ve etkinliğinin ölçülebilmesi için

gerekli adımlar ve denetim mekanizması tanımlı olmalıdır.

68/76

BĠLGĠ GÜVENLĠĞĠ ORGANĠZASYON YAPISI

Güvenlik Politikası Bildirisi

ISMS Bilgi Güvenliği Yönetim

Sistemi

Üst Yönetim TemsilcisiGüvenlik Yönetimi İş Sürekliliği

FelaketlerdenKurtarma

Ekibi

Bilgi Güvenliği Komitesi

Güvenlik Müdahale Güvenlik Sürekliliği

Güvenlikihlallerininizlenmesi

Değişikliklerin kontrol altında

tutulması

Güvenlik Altyapısı

Politikalar

Olaylara Müdahale

Ekibi

İlgili dış taraflar Standartlar

Kılavuzlar

Prosedürler

RiskDeğerlendirmesi

Planlar/Programlar

Güvenlik Analizi

Güvenlik Kontrollerinin

Seçimi

Uyumluluk

Sistem denetimive uygunluk

değerlendirmesi

Güvenlik Eğitimleri

GüvenlikBilgilendirme

Programı

GüvenlikSüreçleri

Güvenlik Süreçleri ile ilgili Fonksiyonlar, Bileşenler

Bilgi Güvenliği Yönetimi için yukarıdaki süreçlerin birlikte çalışabilirliği sağlanmalıdır. Bu amaçla, fonksiyonları

yerine getirmek için uygun atamaların yapılması gerekir. Aynı kişi birden çok fonksiyonu üstlenebilir.

69/76

SERTĠFĠKASYON KRĠTERLERĠ

• ISO 27001 Madde 4-8 ile uyumluluk sertifikasyon için VAZGEÇĠLMEZmaddelerdir.

• MADDE 4: Bilgi güvenliği yönetim sistemi

• 4.1 Genel gereksinimler

• 4.2 BGYS’nin kurulması ve yönetilmesi

• 4.3 Dokümantasyon gereksinimleri

• MADDE 5: Yönetim sorumluluğu

• 5.1 Yönetimin bağlılığı

• 5.2 Kaynak yönetimi

• MADDE 6: BGYS iç denetimleri

70/76

SERTĠFĠKASYON KRĠTERLERĠ

• ISO 27001 Madde 4-8 ile uyumluluk sertifikasyon için VAZGEÇĠLMEZmaddelerdir.

• MADDE 7: BGYS’ni yönetimin gözden geçirmesi

• 7.1 Genel

• 7.2 Gözden geçirme girdisi

• 7.3 Gözden geçirme çıktısı

• MADDE 8: BGYS iyileĢtirme

• 8.1 Sürekli iyileştirme

• 8.2 Düzeltici faaliyet

• 8.3 Önleyici faaliyet

71/76

SERTĠFĠKASYON KRĠTERLERĠ

• BGYS dokümantasyonu aşağıdakileri içermelidir:

• Bilgi güvenliği politika dokümanı

• BGYS’nin kapsamı

• Politikalar ve destekleyici dokümanlar

• Risk değerlendirme metodolojisi

• Risk değerlendirme raporu

• Risk iyileştirme planı

• BGYS prosedürü

• Kontrolün etkinliğin nasıl ölçüleceğine dair yöntem

• Uygunluk Beyanı (Statement of Applicability Report)

72/76

SERTĠFĠKASYON KRĠTERLERĠ

ISO 27001 Annex de tanımlanan tüm

kontroller uygulanmış olmalı ve kanıtları

sunulmalıdır.

Hariç tutulan kontroller risk analizi ve risk

kabul kriterleriyle ilişkilendirilerek

gerekçelendirilebilmelidir.

73/76

DENETĠM SÜRECĠ

• Araştırma / Başvuru

• Ön-Denetim (isteğe bağlı)

• Sertifikasyon Denetimi

• 1. Aşama: Dokümantasyon Denetimi

• 2. Aşama: Uygulama Denetimi

• Belgelendirme

• Her 3 yılda 1. aşamanın bir bölümü ve 2.

aşamanın tamamı

74/76

1. AġAMA DENETĠM - Dokumantasyon

• ISO 27001 Madde 4’ün karşılandığının nesnel kanıtlarla gösterilmesi gerekir:

• Güvenlik politikası

• Kapsam

• Risk değerlendirme

• Risk çözümleme ve derecelendirme

• Risk işleme

• Kontrol seçimleri

• Onaylama

• Uygulanabilirlik Bildirgesi

• BGYS’nin gözden geçirme ve iyileştirme aşamaları

• Kontrol etkinliğinin ölçülmesi

• Dokümantasyon gereksinimleri

• Kayıtlar

75/76

2. AġAMA DENETĠM - Uygulamalar

• Dokümantasyon denetiminde Kurumun varlığını beyan ettiği

BGYS’nin uygulanıp uygulanmadığının yerinde denetlenmesi

• BaĢlıca faaliyetler Ģunlardır:

• BGYS sahipleri ve kullanıcıları ile görüĢmeler

• DeğiĢik seviyelerdeki risk alanlarının gözden geçirilmesi

• Güvenliğin ve yönetimin katkısının gözden geçirilmesi

• Dokümantasyon ile uygulama arasındaki bağlantıların tespiti

• Bulguların raporlanması ve sonuç önerilerinin verilmesi

76/76

SORULARINIZ ?

Teşekkür Ederiz.