blockchain คืออะไร เข้าใจไม่ยากอย่าง...

Credit: leapsmag

ปท 3 ฉบบท 11 ประจ ำเดอนพฤศจกำยน 2561

➢ Blockchain คออะไร เขาใจไมยากอยางทคด ➢ Blockchain กบโอกาสส าหรบทง

ผประกอบการและศลกากร ➢ ขอทาทายในการใช Blockchain

ในการปฏบตงานของศลกากร ➢ โครงการรเรมของสงคโปรในการใช

Blockchain เชอมโยงผประกอบการและศลกากรทวโลก

Credit: Entrepreneur

Credit: TIBCO Software

e) บรรณาธการทปรกษา

นายนต วทยาเตม

อครราชทต (ฝายศลกากร)

นายเทดศกด สวรรณมณ

อครราชทตทปรกษา (ฝายศลกากร)

นายภสรรครฐ นลพนธ

เลขานการเอก (ฝายศลกากร)

กองบรรณาธการ

นายน าโชค ศศกรวงศ

เจาหนาทโครงการ

Customs Policy Monitoring Unit

จดท าโดย

ส านกงานทปรกษาการศลกากร

ประจ าสถานเอกอครราชทตไทย

ณ กรงบรสเซลส

Office of Customs Affairs

Royal Thai Embassy to Belgium,

Luxembourg and Mission to the EU

Dreve du Rembucher 89, 1170

Watermael-Boitsfort

Tel. +32 2 660 5759

Fax. +32 2 675 2649

http://brussels.customs.go.th

Email: [email protected]

❖ สวสดครบ ทานผอาน

เช อว า ท านผ อ านคงเคยไดยน ช อ Bitcoin หรอเทคโน โลย blockchain มากนบางแลวในชวงไมกปมาน

ปจจบน blockchain เปนเทคโนโลยทก าลงเปนทจบตามอง โดย blockchain ถอก าเนดขนเพอรองรบสกลเงนดจทลหรอ blockchain ซงชวยใหการช าระเงนม ความปลอดภย รวดเรว และประหยดคาใชจายเนองจากไมตองผานบคคลทสาม

จากจดเรมตนเพอสนบสนนสกลเงนดจทล blockchain ก าลงถกพฒนาไปอกขนเพอน ามาใชในการบรหารจดการหวงโซอปทานระหวางประเทศ เพอใหสามารถประกอบธรกรรมไดโดยอตโนมต ไมตองใชกระดาษ มความถกตองแมนย า ปลอดภย รวดเรว และลดตนทนทเกดจากการประกอบธรกรรมดวยวธดงเดม

ในสถานการณดงกลาว ศลกากรจะอาศย blockchain เพอสรางโอกาสไดอยางไร? องคการศลกากรโลก (WCO) ไดร เรมศกษาศกยภาพของ blockchain เพอน ามาใชในการปฏบตงานของศลกากรใหทนกบโลกปจจบน ในจดหมายขาวฉบบน ทานผ อานจะไดท าความรจกกบ blockchain ในเบองตนกอน เพอเปนพนฐานใน การท าความเขาใจถงบทบาทของ blockchain ในการบรหารจดการหวงโซอปทานระหวางประเทศ และตอการปฏบตหนาทของศลกากร รวมทงขอทาทายตาง ๆ ทตอง หาขอยตกอนน า blockchain มาใชอยางเตมรปแบบครบ

นต วทยาเตม

ท ำควำมเขำใจเบองตนเกยวกบ blockchain......................................................................................................................1 Blockchain กบบทบำทในหวงโซอปทำนระหวำงประเทศ….................................................................................…..........4 ศลกำกรจะใชประโยชนจำก blockchain ในกำรปฏบตภำรกจไดอยำงไร?.......................................................................7 ประเดนปญหำและขอทำทำยในกำรใชเทคโนโลย blockchain ในงำนศลกำกร…………..........................……..…….........11 Blockchain กบแผนยทธศำสตรดจทลของศลกำกรสงคโปร....................................................................................……..14 ผประกอบกำรขนสงทำงทะเลและสถำนขนสงรวมตวกนเพอเรมตนใช blockchain......................................................17 Combined Nomenclature ฉบบป ค.ศ. 2019 ของอยจะเรมมผลใชบงคบวนท 1 มกรำคม 2562..........................18 อยเปดรบฟงควำมคดเหนเกยวกบกำรขยำยโครงกำร Single Window..........................................................................19 WCO ก ำหนดใหป 2562 เปนปของ SMART Borders....................................................................................................20 WCO เผยแพร Illicit Trade Report ฉบบป ค.ศ. 2017................................................................................................21 ศลกำกรฟนแลนดเปดชองทำงยนเอกสำรแนบผำนระบบแลกเปลยนขอมลโดยตรงกบศลกำกร.....................................22 WCO-UPU Contact Committee แนวปฏบตรวมวำดวยกำรแลกเปลยนขอมลลวงหนำทำงอเลกทรอนกส ส ำหรบสนคำทจดสงทำงไปรษณย............................................................................................................................. ..........23 ขำวกจกรรมส ำนกงำน.................................................................................................................................. .......................24

สารบญ

Credit: bthaber.com


ส ำนกงำนทปรกษำกำรศลกำกร ณ กรงบรสเซลส HTTP://BRUSSELS.CUSTOMS.GO.TH 1

ท ำควำมเขำใจเบองตนเกยวกบ

BLOCKCHAIN

Blockchain ถอก ำเนดขนเพอรองรบ Bitcoin หรอเงนดจทล (cryptocurrency) ซงอ ำนวยควำมสะดวกในกำรช ำระเ งนโดยตรงจำกฝำยหน ง ไปยง อก ฝำยหน งโดยไมตองผำนสถำบน ทำงกำร เ งน อย ำ ง ไ รก ตำม ลกษณะเดนของ Blockchain ไ ด น ำ ไปส ก ำ รขยำยกำรใช Blockchain ในภำคสวนอน ๆ ดวยเหตนองคกำรศลกำกรโลก (WCO) ไดเลงเหนถงควำมส ำคญของ Blockchain ในฐำนะเครองมอใหมของศลกำกร ใ น บ ท ค ว า ม น จ ะ ก ล า ว ถ ง Blockchain ในเบองตน เพอสรางความเขาใจพนฐานกอนเขาสบทความตอ ๆ ไป

Blockchain ประกอบด ว ย “block” ท ตอกนเปน “chain” โดย “block” หมายถง บนทกธรกรรมทงธรกรรมทางการเงนและไมใชการเงน เมอเวลาผานไปตามทกฎเกณฑ (protocol) ก าหนดไว ขอมลจะถกสรางขนเปน block โดยแตละ block จะถกรอยตอกนดวยหวงโซหรอ “chain” ซงประกอบดวยฟงกชนทปรบขนาดของ

ขอมลใหมขนาดตามทก าหนดและเขารหสของขอมลไว เ ก ด เ ป น block ท เ ช อ มต อ ก น เ ป น chain ห ร อ Blockchain โดยการท าธรกรรมแตละครงตองไดรบ

การยนยนจากบคคลท เขารวมในระบบ Blockchain ทงหมด (miners หรอ

nodes) กอนท จ ะถ กป อน เ พอเชอมตอกบขอมลอน ๆ กอนหนา เ พ อ ใ ห ข อ ม ล ท ง ห ม ด ใ นBlockchain สอดคลองกน

ลกษณะเดนของ Blockchain คอ เ ป น เ ค ร อ ข า ย ค อ ม พ ว เ ต อ ร ท ม

กา รกร ะจ าย โ ค ร งสร า ง (distributed network) และไมมศนยกลาง กลาวคอ ไมม

บคคลหรอองคกรใด ๆ ไมวาภายในหรอภายนอกเครอขายทมอ านาจในการก ากบดแล ตรวจสอบ

หรอยนยนธรกรรมตาง ๆ ท เกดขนระหวางผเขารวมหรอ node ใน Blockchain เนองจากข อ ม ล ท เ ก ด ข น ใ น Blockchain จ ะ ถ ก

แลกเปลยนโดยอตโนมตกบผเขารวมอน ๆ โดยไมผาน server กลาง การทแตละ node ท าส าเนา

ขอมลท เกดขนท งหมดและบนทกไว ในฐานขอมล

Credit: bitcoin



ของตน ท าใหเกดความเชอถอไดและความสามารถ ฟนตวของเครอขายขอมลทงหมด หลงจากทขอมลไดรบความยนยอมของเสยงสวนใหญของ node

(consensus) แลวกจะปอนส Blockchain ตามกฎเกณฑทก าหนดไวแลว เทคโนโลยดงกลาวน เรยกอกอยางวา Distributed Ledger Technology (DLT) นอกจากน แตละ node สามารถเขาถงขอมลใน block ได แตขอมลเหลานนไมสามารถถกลบหรอเปลยนแปลงได โดยหากประสงคจะลบขอมลใดขอมลหนง ตองลบ Blockchain ทงหมด เนองจาก node หรอคอมพวเตอรเครองใดเครองหนงทเชอมตอกบ Blockchain สามารถจดตง Blockchain ขนมาใหมพรอมกบขอมลเดมได

ลกษณะดงกลาวท าให Blockchain มความแตกตางจากการเชอมแตแบบเครอขายอนเทอร เนตซ งมโครงสรางแบบ decentralized (ดรปท 1 B) กลาวคอ คอมพวเตอรแตละเครองจะเชอมตอไปยงจดรวมกน เชน server ซงมกเปนผใหบรการอนเทอรเนต จากนน แตละ server จะเชอมตอกบ server อน ๆ และดวยวธน คอมพวเตอรทเชอมตอกบ server ตาง ๆ จะสามารถสอสารถงกนได ดงนน ผทควบคม server จะมอ านาจควบคมระบบและขอมลทแลกเปลยนในเครอขาย ในทางตรงกนขามเครอขายแบบ Blockchain ไมตองอาศย server โดยทคอมพวเตอรแตละเคร องจะ ท าหนาทเปน node ทเชอมตอถงกนทก node และ

Credit:

ResearchGate

รปท 1 เปรยบเทยบลกษณะเครอขายคอมพวเตอร (ปรบปรงจาก www.researchgate.net)

C

N N

N

N

N

N

N

N N N

N

N N N N N

N N N N N

N

N N N

N

N

N

N

N

N

N

N

N N

N N

N N

N N N

N N N N N

N N

N N

N N

N



ไมมบ คคลหรอหน วยงานใดท ม อ านาจกลางใน การควบคม (ดรปท 1 C)

ด ว ยคว ามปลอดภ ยท า งข อม ล ค ว าม โป ร ง ใ ส ความรวดเรว และการประหยดคาใชจายเนองจาก ไมตองผานคนกลาง Blockchain จงถกน าไปใชกบ เงนดจทล (cryptocurrency) เชน Bitcoin รวมท ง การบรหารจดการหวงโซอปทานระหวางประเทศดวย

smart contract เปนอกชอของการใช Blockchain ในการท าสญญาทมความปลอดภยและสะดวกโดยไมตองใชบคคลทสาม จงชวยลดตนทนของธรกรรม อาจเปรยบเทยบใหเขาใจงาย smart contract เปนเครองขายสนคาอตโนมตทจายสนคาบางอยางใหลกคา (เครองดม ของวาง แสตมป บตรโดยสาร) ทนท เมอไดรบขอมล (สนคาท เลอก) และจ านวนเงนท

เพยงพอกบราคาสนคา ในท านองเดยวกน smart contract จะท าให เกดการปฏบตตามสญญาโดยอตโนมตเมอไดรบขอมลทก าหนดในเงอนไขสญญา เชน จะสงสนคาใหเมอไดรบโอนเงนตามจ านวนและวนเวลาทก าหนด โดยขอมลการจะช าระเงนจะถกเขารหสและปอนเขาส ระบบ smart contract และหากขอมลถ ก ต อ ง ต าม protocol ท ว า ง ไ ว smart contract จะด าเนนการปฏบตตามสญญาโดยอตโนมต1

เ มอผ อ านไดท าความเข า ใจ เบ อ งตน เก ยวกบ Blockchain แลว ในบทความตอไป จะกลาวถง การน า Blockchain มาใชในการบรหารจดการ หวงโซอปทาน รวมทงศกยภาพของ Blockchain ในการยกระดบการปฏบตงานของศลกากรดวย

อางอง Aslanian, Artem. Explained: Why is Blockchain regarded as revolutionary? https://www.euronews.com/2018/09/05/explained-why-is-Blockchain-regarded-as-revolutionary. Accessed 19 November 2018. Okazuki Yotaro. Unveiling the Potential of Blockchain for Customs. WCO Research Paper No.45 (June 2018). Pp. 5-8.

1 ปจจบนมผบกเบกทส าคญ คอ Ethereum Foundation ซงเปนองคกรไมแสวงหาก าไรของสวตเซอรแลนด ไดสราง Ethereum ซงเปน platform ทใช Blockchain ในการด าเนน smart contract

โดยไมมการหยดท างาน ไมมการปรบแตงขอมล ไมมการฉอโกง หรอการแทรกแซงจากบคคลทสาม ดรายละเอยดเพมเตมท https://www.ethereum.org/



BLOCKCHAIN กบบทบาทใน

หวงโซอปทานระหวางประเทศ

ดวยลกษณะเดนของ Blockchain ทไมอยภายใตการควบคมของบคคลทสาม มความปลอดภยและความโปรงใสของขอมล รวมทงมความรวดเรวและประหยดคาใชจาย ผประกอบการในหวงโซอปทานระหวางประเทศจ งสามารถใชประโยชนจาก Blockchain ในการท าธรกรรมตาง ๆ ได ดงน

ผประกอบการ Blockchain จดเกบขอมลธรกรรมในรปแบบรหสทผ เ ก ยวของ ในห ว ง โซ อปทานสามารถเข า ถ ง ได นอกจากน ขอมลยงสามารถท าให เปนปจจบนได

ในทนทโดยปราศจากความเสยงตอการฉอโกง เพราะขอมลไมสามารถเปลยนแปลงได ดวยเหตน ผเกยวของในหวงโซอปทานจงสามารถตดตามขอมลทนาเชอถอแบบ real-time เกยวกบการเคลอนยายสนคาตลอดระยะทางตงแตจดเรมตนจนถงปลายทาง ท าใหหวงโซอปทานมความมนคงปลอดภยและความโปรงใสมากขน เมอผขาย (ผสงออก) และผซอ (ผน าเขา) ท าสญญาซอขายระหวางประเทศตอกนแลว ผขายตองการความเชอมนวา ผซอจะช าระราคา ในขณะท ผซอประสงคจะช าระเงนอยางชาทสดจนกวาผขายจะ

Credit: OpusCapita



ปฏบตตามหนาทจนครบถวน ในกรณน หากใช Blockchain ในการท า smart contract1 ค สญญา แตละฝายจะสามารถเหนขอมลเกยวกบสนคาในเวลาเดยวกน และสามารถสอสารระหวางกนอยางทนทวงทเพอแกปญหาทเกดขน เชน ในกรณทสนคาทจะจดสงเกดช ารด เปนตน และหากธนาคารและผใหบรการขนสงเขารวมใน Blockchain ดวย ผขายจะสามารถแสดงตอผซอไดวา ธนาคารและผใหบรการขนสงไดรบมอบสนคาทสงแลว ผซอจงมนใจไดวา สนคาจะขนสงมาถงตนในเวลาอนควร นอกจากน ผขายจะไดรบช าระราคาและธนาคารจะไดรบคาธรรมเนยมรวดเรวขน กอใหเกดผลดตอสภาพคลองของทกฝายโดยมตนทนในการท าธรกรรมลดลง

สถาบนการเงน Blockchain จ ะ ช ว ย อ า น ว ย ค ว า ม ส ะ ด ว ก ใ น การท าธรกรรมระหวางธนาคารอยางมนยส าคญ เชนกน โดยท าใหการช าระเงนตางสกลกระท าไดแบบ real-time และมคาใชจายนอยลง ทผานมา ระบบธนาคารส าหรบการคาระหวางประเทศใชระบบธนาคารตวแทน (correspondent banking) กล าวคอ ธนาคารแห งหน งท าธ รกรรม รบเงนมดจ า และรวบรวมเอกสารแทนธนาคารอกแหง อยางไรกตาม เนองจากระบบนประกอบดวยธรกรรมเปนลกโซ จงมแนวโนมทจะเกดปญหาในกรณทธรกรรมไมเสรจสมบรณ และไมเหนธรกรรมทเกดขนระหวาง

1 ดบทความทแลว

ต น ท า ง ก บ ป ล า ย ท า ง (end-to-end visibility) นอกจากน ธนาคารตองวางเงนลวงหนาในบญชทเปดกบธนาคารตวแทน จงสงผลกระทบตอสภาพคลองในการประกอบธรกจ ดวยเหตน Blockchain จะเขามามบทบาทในการโอนเงนโดยไมตองวางเงนกบธนาคารตวแทน จงชวยลดคาธรรมเนยม โอนเงนไดรวดเรวขนในระยะเวลาไมกวนาทจากแตเดมทใชเวลาหลายวน และชวยใหเหนกจกรรมตาง ๆ ทเกดขนกบกระบวนการธรกรรมทงหมด

บรษทประกนภย ก า ไ รของบรษทประกนภ ยการขนส งข นอย ก บ ความถกตองแมนย าในการค านวณเบยประกนส าหรบการขนสงสนคาแตละคร ง และความรอบคอบใน การบรหารจดการความเสยง โดยเฉพาะอยางย ง การเรยกรองคาสนไหมทดแทนตอความเสยหายทไมไดเกดขนจรง Blockchain จะชวยประสานงานระหวางบรษทประกนภย เพอรวมมอกนในการระบพฤตกรรมตองสงสยหรอเบาะแสทน าไปสการตรวจพบการฉอโกง โ ด ย อ า ศ ย ข อ ม ล ใ น Blockchain ท ไ ม ส า ม า ร ถเปลยนแปลงได อยางไรกตาม บรษทประกนภยก าลงประสบปญหาเกยวกบการบรหารจดการขอมลทไมคมคากบการลงทนมหาศาลในการแลกเปลยนขอมลเพอปองกนการฉอโกง โดยเฉพาะอยางยง การพฒนาเครอขายดงกลาวกอให เกดขอกงวลและขอจ ากดเกยวกบ



การแลกเปลยนขอมลทมความออนไหวของลกคาระหวางบรษทตาง ๆ ทเปนคแขงกน ทงน บรษทประกนภยสามารถใชประโยชนจาก Blockchain โดยการเขารหสสญญาประกนภยใหอยในรป smart contract จากนน เมอมการเรยกรองคาสนไหมทดแทน smart contract จะปรบใชขอสญญาและเงอนไขของกรมธรรมโดยอตโนมต และหารอกบบคคลทสามเพอใหแนใจวา ความเสยหายท ผเอาประกนเรยกรองไดเกดขนจรงหรอไม เชน กรณประกนภยสนคา smart contract จะเชอมโยงกบระบบบรหารจดการของผขนสง เพอเขาถงขอมลลาสดของสนคาซงจะน ามาใชในการประเมนความเสยหายทเกดขนจากการขนสงตามภววสย เชน หากเซนเซอรภายในคอนเทนเนอรตรวจพบวา อณหภมเกนกวา

ระดบท ก าหนด smart contract จะส งค าร อง ใหตรวจสอบหรอใหจายคาสนไหมทดแทน เปนตน ดวยเหตน Blockchain จะชวยใหบรษทประกนภยจดการค ารองขอคาสนไหมทดแทนจ านวนมากในระยะเวลาอนรวดเรวโดยไมตองใชเอกสารท เปนกระดาษ

เ มอผประกอบการเรมหนมาใช Blockchain ใน การประกอบธรกรรมในหวงโซ อปทานระหวางประเทศ ศลกากรจงตองเตรยมตวรบมอและปรบตว เพอแสวงหาโอกาสจากสถานการณดงกลาวใน กา รปฏ บ ต ภ า รก จของศ ล ก ากร ด ง จ ะกล า ว ในบทความตอไป

อางอง Okazuki, Yotaro. Unveiling the Potential of Blockchain for Customs. WCO Research Paper No.45 (June 2018). Pp. 10-13. Cram-Martos, Virginia. UN/CEFACT white paper on block-chain and trade facilitation. หนา 3 พาวเวอรพอยตน าเสนอระหวางการประชม Block-chain for Trade Facilitation วนท 20 เมษายน 2561 ณ ส านกงานเลขาธการสหประชาชาต นครเจนวา ประเทศสวตเซอรแลนด



ศลกากรจะใชประโยชนจาก BLOCKCHAIN

ในการปฏบตภารกจไดอยางไร?

ในบทความนจะกลาวถงโอกาสทศลกากรควรใชเทคโนโลย Blockchain เพอใหเกดประโยชนในการอ านวยความสะดวกทางการคา การจดเกบภาษ และการปกปองสงคม ในบรบททเทคโนโลยสมยใหมเขามามบทบาทอยางหลกเลยงไมไดในหวงโซอปทานระหวางประเทศ

1. Blockchain จะชวยยกระดบการบรหารจดการความเสยงของศลกากรและหนวยงานอน ๆ ทชายแดน ขอมลเกยวกบการขนสง เชน หลกฐานการซอขาย ราคา ปรมาณ ใบขนสนคา ใบตราสง และกรมธรรม สามารถน ามาเขารหสเพอปอนเขาส Blockchain ท ผจดหาสนคา ผขนสง ผซอ และเจาหนาทรฐสามารถเขาถงได ดวยเหตน ศลกากรจงมขอมลทจ าเปน ถกตอง และไมสามารถเปลยนแปลงไดเกยวกบสนคา และสามารถตดตามสถานทและสถานะการขนสงสนคาแบบ real-time ได นอกจากน ศลกากรและหนวยงานอน ๆ ทชายแดน ยงสามารถใชประโยชนจาก Blockchain ในการยกระดบการประเมนความเสยงและการระบเป าหมาย กล าวคอ การแลกเปล ยนขอมลผ าน Blockchain ท ม ก า ร ค ว บ ค ม (permissioned Blockchain) ซ งมการก าหนดอ านาจหนาท ระดบ การเขาถงขอมล และสทธในการรบรองของผเขารวมใน Blockchain อยางชดเจน จะชวยใหการใชขอมล

รวมกนระหวางบคคลทไมรจกกนมความปลอดภย และไดขอมลทมคณภาพและนาเชอถอจากแหลงขอมล ปฐมภมโดยตรง สถานการณดงกลาวจะชวยใหศลกากรและหนวยงานทเกยวของลดภาระงานทตองท าดวยมอ ประหยดทรพยากร และประเมนความเส ยงไดมประสทธภาพและรวดเรวย งขน อนจะสงผลดตอ การอ านวยความสะดวกทางการคา ใ น ส ว น ท เ ก ย ว ข อ ง ก บ ค ณ ภ า พ แ ล ะ ความปลอดภยของสนคาทตองขอใบอนญาตหรอใบรบรองส าหรบสนคาบางประเภทและแสดงตอศลกากรขณะตรวจปลอยสนคานน Blockchain จะเขามามบทบาทในฐานะ platform ทผผลต หองปฏบตการวทยาศาสตร ผใหบรการโลจสตกส หนวยงานรฐ และผบรโภค สามารถเขาถงและแลกเปลยนขอมลทงหมดเกยวกบแหลงทมา ผลการตรวจสอบ ใบรบรอง และใบอนญาต นอกจากน Blockchain จะชวยใหมนใจวา มการออก e-certificate ทถกตองและมการลงนาม



ดวยวธดจทลโดยหนวยงานรฐ รวมทงปองกนการแกไขหรอดดแปลงเนอหาและการน าไปใชในทางทผดดวย1

2. ศลกากรจะเขาเปนสวนหนงของกระบวนการการคา (trade process) ในทางปฏบต ศลกากรสามารถใช Blockchain ใน การปฏบตภารกจไดผาน platform ทรวบรวมผเกยวของกบการคาทงหมด เชน ธนาคาร ผใหบรการโลจสตกส ตวแทนผสงสนคา ตวแทนออกของ อนจะชวยอ านวยความสะดวกในการแลกเปล ยนขอมล กล าวคอ หากศลกากรเขาเปนจดเชอมตอจดหนงในเครอขาย Blockchain ศลกากรจะสามารถตรวจปลอยสนคาไดอตโนมตโดยไมตองกกสนคา ณ ขณะส าแดงสนคา โดยอาศ ยการกล นกรองล ว งหน า (pre-screen) บนฐานขอมล

3. Blockchain จะชวยใหศลกากรและหนวยงานภาษอน ๆ จดเกบภาษไดมากขน Blockchain จะเปนเครองมอส าหรบหนวยงานภาษในการลดชองวางระหวางภาษมลคาเพมทคาดวาจะจดเกบไดและภาษทจดเกบไดจรงอนเนองมาจาก การฉอโกงและการหนภาษของผ เส ยภาษ โดย Blockchain จะท าใหตรวจพบความผดปกตไดงายขน เพราะระบบมขอมลทชดเจนและโปรงใสเกยวกบ

1 ขอทาทายส าคญในการบรหารจดการขอมลของศลกากร คอ ขอมลทไมใชขอมลศลกากร (non-Customs data) ซงเปนขอมลทหนวยงานอน ๆ ทบรหารจดการชายแดนก าหนดใหสง โดยขอมลดงกลาว WCO ไดน ามาพฒนาและบรรจไวในแพกเกจ Data Model ชอวา LPCO ซง

ธรกรรมและสนคา และสามารถตดตามไดวา ไดช าระภาษมลคาเพมหรอไม และช าระทไหน อยางไรกตาม ยงคงมขอทาทายในการก าหนดใหผประกอบการ ทกรายตองสงขอมลทางดจทล โดยเฉพาะอยางยงผประกอบการทไมมคอมพวเตอร Blockchain สามารถน าไปใชในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการคาเพอการจดเกบภาษได โดยเมอขอมลเกยวกบธรกรรมระหวางผสงออกและผน าเขาถกบนทกใน Blockchain ทศลกากรเขาถงได ศลกากรในประเทศน าเขาจะสามารถตรวจเทยบใบขนสนคาของผน าเขากบขอมลทไดจากเครอขายระหวางผน าเขาและผสงออก นอกจากน หากท าสญญาในรปแบบ smart contract เม อผ น า เข าช าระเงนแกผ ส งออกแลว การช าระภาษจะเกดข น โดย อตโนมต ณ ขณะ ตรวจปลอยสนค า กรณน อาจ เทยบเคยง ได ก บ การหกภาษเงนเขารฐไดโดยอตโนมต ณ เวลาโอนเงนใหแกลกจาง โดยนายจางไมตองท าหนาทเปนผจดเกบภาษ อยางไรกตาม การใหผประกอบการและผบรโภคใช smart contract เพอการจดเกบภาษโดยอตโนมต ย งคงเปนขอทาทายประการหน ง แมแตส าหรบผประกอบการหรอผบรโภคทคนเคยกบการพาณชยอเลกทรอนกส

ยอมาจาก Licences, Permits, Certificates and Others เพอน าไปใชในการด าเนนโครงการ Single Window



ประการสดทาย การแลกเปลยนขอมลทนาเชอถอแบบ real-time ระหวางศลกากรและหนวยงานภาษอน ๆ จะชวยใหการจดเกบภาษเปนระเบยบแ บ บ แ ผ น ม า ก ข น โดยเฉพาะอยางย ง ก า ร จ ด ก า รประเดนปญหาเก ยวกบ การประเมนราคาศลกากรและร าค า โ อน (transfer pricing) กล า ว ค อ ศลกากรจะสามารถประเมนความถกตองของ ใบขนสนคาขาเขา/ขาออก ไดแมนย าขน และใชวธการประเมนราคาศลกากรทเหมาะสมแทนการใชราคาตามทส าแดงในบางกรณ

4. Blockchain จะชวยปองกนและปราบปรามอาชญากรรมทางการเงน หน วยงานต าง ๆ ท ท าหน าท ต อต านการทจร ต ทางการเงนขามชาต สามารถรวมมอกนเ พอน า Blockchain น าไปใชในการพฒนาแอพพลเคชนเพอแกปญหาการฟอกเงน การสนบสนนทางการเงนแก การก อการร าย และการ เคล อนย าย เ งนตราท ผดกฎหมาย

2 Permissioned Blockchain หรอ Private Blockchain เปรยบเสมอนอนทราเนต กลาวคอ Blockchain ประเภทนจะอนญาตใหเฉพาะบคคลภายในองคกรหรอบคคลทเชญเขามาใชงานไดเทานน

อาชญากรอาศยการคาท ถกกฎหมายใน การอ าพรางธรกรรมผดกฎหมาย (trade-

based money laundering ห ร อ TBML) โดยศลกากรอาจใชตว

บงชความเสยงตาง ๆ ในการตรวจหา

TBML เ ช น การส าแดงราคาสนคาต า

หรอส ง เกนจรง การใช เสนทาง การขนสงหรอจดถายล าทผดปกต เปนตน

เอกสารทยนตอศลกากรมกน าไปสการสบสวนสอบสวนซงตองอาศยการเขาถงขอมลทางการคาและการเงนไมวาทางตรงหรอทางออม ใ น ก า ร น Blockchain ท ม ก า ร ค ว บ ค ม (permissioned Blockchain)2 จะเปนประโยชน ในการสรางเครอขายทศลกากร หนวยงานทท าหนาทสบสวนสอบสวน ขาวกรอง จดเกบภาษ และการคลง สามารถบนทกและแลกเปลยนขอมลทเกยวของทเปนปจจบน (เชน แนวปฏบตของผเสยภาษและกจกรรมทเกยวของกบธรกรรมทางธนาคาร) อนจะชวยใหองคกรเหลานสามารถใชมาตรการตาง ๆ ไดทนทวงทโดยม การประสานงานกน นอกจากน การไดรบขอมลใหม ๆ จะน าไปสการพฒนาปรบปรงตวบงชความเสยงใหเปนปจจบน และน าไปใชกบการวเคราะหราคาตอหนวย



หรอสถตของคคา เชน การเปรยบเทยบขอมลการคาทผประกอบการสงกบขอมลการโอนเงนตราทสถาบนทางการเงนจดเกบ อนจะน าไปสเบาะแสการกระท าผดทางการเงน

นอกจากความเปลยนแปลงและประโยชนทจะเกดขนขางตนแลว ยงมบทวเคราะหเกยวกบ Blockchain

ตอการปฏบตงานของศลกากรอยางเปนรปธรรม เชน การน า Blockchain มาใชกบ ATA carnet และ การใชบงคบความตกลงยอมรบผประกอบการระดบมาตรฐานเออโอของแตละฝาย (MRA) ดวย ผทสนใจสามารถศกษาเพมเตมไดทจดหมายขาวขององคการศลกากรโลก (WCO news) ฉบบเดอนตลาคม 2561 ตามอางองทายบทความน

อางอง Okazuki Yotaro. Unveiling the Potential of Blockchain for Customs. WCO Research Paper No.45 (June 2018). Pp. 16-20. WCO Information Management Sub-Committee. Blockchains – Examining Data Standardization, Governance Model, Interoperability, as well as Identity Management. 75th Meeting. 29-30 October 2018. Page 2. Saadaoui, Zahouani. Digitization of ATA Carnets: how the Blockchain could enhance trust. WCO news October 2018. Pp. 56-59. Santamaria, Sandra Corcuera. CADENA, a Blockchain enabled solution for the implementation of Mutual Reognition Arranges/ Agreements. WCO news October 2018. Pp. 60-62.



ประเดนปญหาและขอทาทาย

ในการใชเทคโนโลย BLOCKCHAIN ในงานศลกากร

แมวาโครงการรเรมตาง ๆ เกยวกบ Blockchain จะมวตถประสงคคลายคลงกน แตโครงการเหลานก าลงถกพฒนาและด าเนนการบน platform ทแตกตางกน ภายใตการก ากบดแลทตางกนออกไป รวมทงมวธการระบและรวบรวมขอมลทไมเหมอนกน จงเปนประเดนขอท า ท า ย เ ก ย ว ก บก า รส ร า งมาต รฐานข อม ล (data standardization) การท าใหโครงการ Blockchain ตาง ๆ สามารถเชอมโยงและปฏบตการรวมกนได (interface and interoperability) ไรปญหาอปสรรค

การสรางมาตรฐานขอมล (data standardization) ศลกากรควรพฒนามาตรฐานขอมลอยางไร และศลกากรกบ WCO ควรมบทบาทอยางไร เปนประเดน

ส าคญประเดนหนงในการน าเทคโนโลย Blockchain มาใชประโยชนในทางศลกากร เน องจากเปนระบบแบบไมมศนย กลาง (distributed ledger) ซ งแตละจดเชอมตอ (node) ตาง ๆ สามารถรเรมธรกรรมและเพมขอมลเขาไปได ดงนน การควบคมคณภาพของขอมลจงท าไดยาก อกทงขอมลทแตละจดเชอมตอปอนเขาไปอาจไมไดมาตรฐาน เพราะผปอนอาจไมสนใจคณภาพของขอมล (Garbage in, Garbage out) ในการน ศลกากรและ WCO อาจใชกรณศกษาจากหวงโซ อปทานเกษตรกรรมท ใช Blockchain เปนกรณศกษา กล าวคอ เกษตรกรท อยภายใน

Credit: Harvard Business Review



Blockchain ทตนทางจะรวบรวมและปอนขอมลตาง ๆ เกยวกบผลตผลโดยไมค านงคณภาพและมาตรฐานของขอมล สงผลใหการบรหารจดการหวงโซอปทานทปลายทางเกดขอบกพรอง ในสถานการณดงกลาว Open Ag Data Alliance (OADA)1 ไดเขามามบทบาทในการพฒนามาตรฐานเพอยกระดบจดเกบรวบรวมข อม ลและการว เ คราะห ข อม ลทางการ เ กษตร ส า ห ร บ เ กษตรกร โ ดย ในขณะน OADA ก า ล ง สร า งมาตรฐานเป ด (open standards)2 ส าหรบ การเชอมโยงเครอขาย ความมนคงปลอดภยของขอมล และมาตรฐานเวบไซตและขอมล อนจะน าไปสการสราง Application Programming Interface (API) 3 ทผประกอบการสามารถน าไปใชแลกเปลยนขอมลไดเปนการทวไป (open sharing) ในการน คณะอนกรรมการบรหารจดการข อม ล (Information Management Sub-Committee

หรอ IMSC) ของ WCO เสนอแนะให WCO รวมมอกบ OADA และผ ม ส ว น เก ย ว ข อ ง ในภาคส วน อน ๆ เพอเรมตนการส ารวจแนวทางการสรางมาตรฐานขอมลต งแตตนทางของหวงโซ อปทาน เชน ขอมลกอน การจดสงสนคา (pre-shipment data)

1 OADA เปนองคกรทชวยเหลอเกษตรกรดวยการสรางระบบแลกเปลยนขอมลทนาเชอถอระหวางเกษตรกรดวยกน เพอน าไปสการตดสนใจทถกตองในการซอขาย ดวยการใชฮารดแวรและซอฟตแวรทตดตอสอสารระหวางกนโดยอตโนมตผาน Cloud

ความสามารถในการปฏบตการรวมกนไดของ Blockchain บน platform ตาง ๆ (interoperability) การพฒนาอยางมมาตรฐานของ Blockchain จะท าใหสามารถปฏบตการรวมกน ๆ และสามารถเชอมโยงกบระบบเทคโนโลยสารสนเทศ และ/หรอ Single Windows ของศลกากรได นอกจากน ย งชวยให การยายการใชบรการจาก Blockchain platform หนง ไปย ง อก platform หน ง ท า ได ง าย และปองกน การผกมดตดกบ platform เพยงรายเดยว (vendor lock-in) มาตรฐาน คณลกษณะเฉพาะ และการรบรอง จ ะ ช ว ย ใ ห ผ ป ร ะ ก อ บ ก า ร ท ใ ช Blockchain ม ความเชอมนในการใชเทคโนโลยนมากยงขน เพราะมหลกประกนวา ระบบจะสามารถท างานประสานกนไดและมผใหบรการหลากหลายใหเลอก ทงน เพอบรรลวตถประสงคดงกลาว ผพฒนาระบบตองปฏบตตามมาตรฐานรวมกนเสยกอน เมอเรว ๆ น Ethereum และ Hyperledger ซงเปนผใหบรการ Blockchain รายใหญ ไดรวมมอกนสรางเครองมอในการพฒนา Blockchain ใหสามารถ

2 Open standards คอ มาตรฐานทเปดใหสาธารณชนเขาใชได อนจะชวยใหระบบหรอบรการตาง ๆ สามารถแลกเปลยนขอมลหรอปฏบตการรวมกนไดโดยสะดวกเปนวงกวาง 3 API คอ สงทบรรจโครงสรางและรายละเอยดตาง ๆ ส าหรบการสรางซอฟตแวร โดยก าหนดวา สวนประกอบตาง ๆ ของซอฟตแวรจะมปฏสมพนธกนอยางไร



รองรบซอฟตแวรอน ๆ ทอาจตองใชในการมปฏสมพนธกบผเกยวของอน ๆ ใน Blockchain ดวย

การก ากบดแล (governance) ประเดนส าคญประการหนง คอ ความเปนไปไดทจะเกดการรวไหลของขอมลทเปนความลบหรอขอมลสวนบคคล เนองจากธรกรรมทกระท าผาน Blockchain เชอมโยงกบขอมลทระบอตลกษณของบคคล และดวยลกษณะของ Blockchain เองท เปนแบบกระจายเครอขาย (distributed) จงไมมการก ากบดแลจากสวนกลาง (centralized oversight function) และไมม ผ จ ด ก า ร แ ก ป ญ ห า (troubleshooter) ท มประสทธภาพในกรณเกดความผดปกต ดวยเหตน จงจ าเปนตองมกลไกการก ากบดแลท ร ดกม โดยกลไกด งกล าวตองก าหนดขอบเขต และอ านาจทชดเจน วางระบบการประสานงาน และก าหนดบทบาทและความรบผดชอบของแตละฝาย รวมทงคงไวซง source code ในโปรแกรมซอฟตแวร อนเปรยบเสมอน “กฎหมาย” ของ Blockchain ทผเกยวของทกฝายตองปฏบตตาม โดยการเปลยนแปลง source code ตองมความโปรงใสและเปนไปตามกระบวนการทก าหนดในกรอบการก ากบดแล

ทงน Blockchain ประเภทตาง ๆ อาจตองอาศยกลไกการก ากบดแลทแตกตางกนออกไป และอาจเพมเตมประเดนทเกยวของกบ Blockchain ประเภทนน ๆ เขาไปกบโครงสรางการก ากบดแลหลกดวย เชน ห า ก จ ะ น า Blockchain ม า ใ ช ก บ โ ค ร ง ก า ร Single Window กควรพจารณาใหกลไกการก ากบดแล Single Window ใหรองรบการน า Blockchain มาใชบรหารจดการกบเรองทเกยวของดวย เปนตน

แม Blockchain จะมจดเดนทนาจบตามองและเปนทสนใจของผประกอบการตาง ๆ และศลกากร แตการน า Blockchain มาใช ในทางปฏบต โดยเชอมโยงกบ platform อน ๆ ท ใช Blockchain ย ง ค ง ม ข อ ท า ท า ย เ ก ย ว ก บ ม า ต ร ฐ า น ข อ ม ล ความสามารถในการปฏบตการรวมกนได และ การก ากบดแล ในบทความตอไป จะน าเสนอโครงการรเรมของศลกากรสงคโปรในการเชอมโยง platform ตาง ๆ ทใช Blockchain เขากบระบบของสงคโปร ระบบของหนวยงานรฐในตางประเทศ และระบบของผประกอบการทวโลก

อางอง WCO Information Management Sub-Committee. Blockchains – Examining Data Standardization, Governance Model, Interoperability, as well as Identity Management. 75th Meeting. 29-30 October 2018. Page 3-5. Okazuki Yotaro. Unveiling the Potential of Blockchain for Customs. WCO Research Paper No.45 (June 2018). Pp. 8-9.



BLOCKCHAIN กบแผนยทธศาสตรดจทลของ

ศลกากรสงคโปร

Monetary Authority of Singapore ไ ด ล งน า มบนท กความ เข า ใจก บ Hong Kong Monetary Authority เมอเดอนพฤศจกายน 2560 เพอรวมกนพฒนาโครงสรางพนฐานเพอรองรบเทคโนโลย distributed ledger (DLT) ร ะห ว า งป ร ะ เ ท ศ ทเ ช อ ม โ ย ง digital trade platform แ ล ะ DLT platform ทางการคาตาง ๆ ทวโลก ในบทความน จะน าเสนอโครงการรเรมของศลกากรสงคโปร ชอวา Global Trade Connectivity Network (GTCN) ซ ง

เปนการเชอมโยงขอมลระดบโลกทคาดวาจะน ามาใชงานในป 2562 และ

ร ะบบจ ด ก า ร ข อม ล ก า รค า Networked Trade Platform

(NTP) ซ ง เ พ ง เป ดต ว ไป เม อ เด อนก น ย า ย น 2 5 6 1 ร ว ม ท ง

ความสมพนธของทงสองระบบใน การเชอมโยงระบบการคาโลกดวย

เทคโนโลย DLT และเทคโนโลยอน ๆ

Networked Trade Platform (NTP) เปน platform บรหารจดการขอมล

ท า ง ก า ร ค า แ บ บเ บ ด เ ส ร จ ใ น

จดเดยว โดยเชอมตอกบระบบของทงหนวยงานรฐทเกยวของของสงคโปร หนวยงานรฐตางประเทศ และผ ป ร ะกอบกา รต า ง ๆ เ ช น ผ น า เ ข า / ส ง อ อก ผ ใหบรการโลจสตกส ธนาคาร บรษทประกนภย ผประกอบการขนสง และผ พฒนาระบบ เปนตน กล า ว ค อ NTP เ ช อ มต อ ธ ร ก ร ร มแ บบ ท ง B2G (Business-to-Government) แ ล ะ แ บ บ G2G (Government-to-Government) ต ง แ ต ใ บ ส ง ซ อ ใบเรยกเกบราคาสนคา ใบอนญาต รายละเอยดเกยวกบการขนส ง การช าระเงน การท างบพส จน ยอด (reconciliation) โดยการเชอมโยงผทเกยวของทงหมดเขาไวดวยกน ณ platform เดยว (แผนภาพท 1) กอใหเกดประสทธภาพและน าไปสการพฒนานวตกรรมอน ๆ ตอไป และดวยเหตน NTP จงไดรบการยอมรบในระดบสากลดวยรางวล Smart City Asia/Pacific Award จ า ก International Data Corporation ในป 2559 และรางวล World Summit Information Society (WSIS) Prize ในป 2560

อยางไรกตาม ศลกากรสงคโปรเลงเหนถงความส าคญในการยกระดบ NTP ให เช อมโยงและสามารถปฏบตการรวมกนไดกบ trade platform อน ๆ ทก าลงเกดขนในพนทตาง ๆ ทวโลกโดยใชเทคโนโลยทแตกตางCredit: urtravelearner



กนไป ดวยเหตน สงคโปรจงไดลงนามกบฮองกงเพอพฒนา GTCN โดยอาศย DLT ซ งเปน Blockchain รปแบบหนง

GTCN ไดรบการออกแบบใหสามารถใชงานไดกบธรกจและการบรการทกรปแบบ (industry-neutral and service-agnostic) โดยไมมวตถประสงคเพอควบคมหรออยเหนอเครอขายทเขารวม ในระยะแรก GTCN จะเชอมโยงธนาคารของสงคโปรและฮองกงเ พอแ ล ก เ ป ล ย น ฐ า น ข อ ม ล ท ไ ม ส า ม า ร ถ แ ก ไ ข ไ ด

(immutable) และสามารถตรวจสอบได (auditable) โดยยงคงรกษาขอมลเปนความลบ ท าใหผเขารวมมความเชอมนในการแลกเปลยนขอมล อยางไรกตาม GTCN จะขยายเครอขายใหครอบคลมมากกวาสงคโปรและฮองกง และมากกวาธรกรรมทางการเงน GTCN ตงเปาเปนรากฐานส digital platform ส าหรบการคาและหวงโซอปทานในเอเชย เพอยกระดบความโปรงใส บรณภาพ และความมนคงของหวงโซอปทาน ในบรบท

NT

P

ผประกอบการตางประเทศ ทน าเขา/สงออก

หนวยงานรฐ

ธนาคาร

บรษทประกนภย

หนวยงานรฐตางประเทศ

หนสวนผประกอบการในตางประเทศ

ผประกอบการสงคโปร ทน าเขา/สงออก

ผประกอบการโลจสตกส

ผพฒนาระบบ

ผใหบรการ platform

ทมฐานทสงคโปร

แผนภาพท 1 แสดงแผงผงการเชอมโยงของ NTP



ทแตละประเทศมกฎระเบยบขอบงคบ และขอก าหนดเกยวกบเอกสารทแตกตางกนออกไป

ในการน ทง NTP และ GTCN จะชวยสงเสรมซงกนและกนในการเชอมโยงกบ platform การคาตาง ๆ โดยใชทงเทคโนโลย DLT และ non-DLT กลาวคอ GTCN ซ ง ใช เทคโนโลย DLT หรอ Blockchain ในรปแบบหน ง จะเชอมโยงกบ platform DLT ของผเกยวของอน ๆ เพอใหเกดการแลกเปลยนขอมลโดยอตโนมตระหวาง NTP และ platform อน ๆ ดงกลาว แมผเขารวมใน GTCN จะไมรจกกนกตาม (mistrusting entities) แตดวยลกษณะเดนของ Blockchain ทมความปลอดภยของขอมล ผเขารวมจงแลกเปลยนขอมลทมมลคาและมปฏสมพนธตอกนไดโดยไมตองผานบคคลทสาม

ในบรบทการคาโลกทมผ เกยวของหลายฝาย ท งศ ลกากร ธนาคารกลาง หน วยงานสาธารณสข หนวยงานทก ากบดแลอาหาร หนวยงานความดวยความมนคง ทตองมปฏสมพนธกบผประกอบการตาง ๆ ไมวาจะเปนผใหบรการโลจสตกส ผขนสงทางทะเล ทางอากาศ ทางบก ผประกอบการคลงสนคา ธนาคาร ทงในประเทศและตางประเทศ ความเชอมโยงทางดานขอมลทมความปลอดภยจะมาซงประโยชนมหาศาลตอทกฝาย อยางไรกตาม ความส าเรจของ GTCN หรอ platform ตาง ๆ ขนอยกบความประสงคเขารวมของผเกยวของตาง ๆ รวมทงการก ากบดแลและการสรางมาตรฐานขอมล เพอให platform ตาง ๆ ปฏบตการรวมกนได เพอใหเทคโนโลย DLT ท าลายก าแพงท กดกนการเชอมโยงทางดจทลส าหรบการคาระหวางประเทศอยางแทจรง1

อางอง Singapore Customs. Going beyond national Single Window. WCO news October 2018. Pp.68-71. GeTS and CrimsonLogic. Singapore’s GeTS Launches World’s First Cross-Border Blockchain For Trade Linking ASEAN and China’s Digital Silk Road: Built on open platform for scalability and widespread adoption. https://www.crimsonlogic.com/Documents/pdf/newsAndEvents/media/Press_Release_ Announcement_GeTS_launches_worlds_first_cross-border_BC_for_trade_linking_ASEAN_and_China.pdf. Accessed 19 November 2018.

1 นอกจาก GTCN แลว เมอวนท 18 กรกฎาคม 2561 Global eTrade Services (GeTS) ซงเปนสาขายอยของ CrimsonLogic (รฐวสาหกจผผลตผลตภณฑอเลกทรอนกสและบรการภาครฐ (eGovernment products) ของสงคโปร) ไดเปดตว Open Trade Blockchain (OTB) หรอบรการ Blockchain แบบเตมรปแบบส าหรบประชาคมการคา เพอเพมประสทธภาพ ยกระดบความมนคง และเพมความโปรงใสในการคาโลก โดย OTB เปน Blockchain platform ระหวางประเทศในภมภาคแหงแรกทเชอมกบ Belt Road Initiative (BRI) และ

Southern Transport Corridor ของจน Centre นอกจากน Korea Trade Network (KTNET), PT-EDI Indonesia, TIFFA EDI Services Co. Ltd. และ Trade-Van Information Services Co. ก าลงให ความสนใจเขารวมดวย อนจะชวยใหเครอขาย Blockchain แผขยายครอบคลมเอเชยมากยงขนในฐานะจดใหบรการเสรจสรรพ ณ จดเดยวแบบอเลกทรอนกสในระดบโลก (global electronic single window) เชอมโยงผประกอบการส “เสนทางสายไหมดจทล” (Digital Silk Road) ตามโครงการ BRI ของจน

รายงานความเคลอนไหว


ผประกอบการขนสงทางทะเลและสถานขนสงรวมตวกน เพอเรมตนใช blockchain

เมอวนท 6 พฤศจกายน 2561 ผประกอบการขนสงทางทะเลและสถานขนสง (terminal operators) รวม 9 ราย ไดลงนามหนงสอแสดงเจตจ านงท า Memorandum of Understanding เพอจดตง Global Shipping Business Network (GSBN) ซงเปน digital platform ทใช blockchain และเปดใหผประกอบการรายอนเขารวมได ผเขารวมทเปนผประกอบการขนสงทางทะเล ไดแก CMA CGM, COSCO SHIPPING Lines, Evergreen Marine, OOCL และ Yang Ming สวนผประกอบการทเปนผใหบรการสถานขนสง ไดแก DP World, Hutchison Ports, PSA International Pte Ltd และ Shanghai International Port โดยมผ ใหบรการซอฟตแวร ไดแก CargoSmart platform ดงกลาวจะเปนจดเชอมผเกยวของทงหมด เชน ผขนสง ผใหบรการสถานขนสง ผใหบรการ โลจสตกส และศลกากร เพอการสรางนวตกรรมรวมกนและน าเทคโนโลยสมยใหมมาใชในหวงโซอปทาน ในปจจบน ผประกอบการก าลงมองหาเทคโนโลยดจทลเพอน ามาแกปญหาข นตอนบรหารจดการ การขนสงทไมเชอมตอกนและขอมลทมชองวาง โดยเชอวา GSBN จะชวยแกปญหาเหลาน รวมทงขอทาทายตาง ๆ ทจะเกดขนในอนาคต ดงน

• GSBN จะชวยใหสมาชกพฒนาแอพพลเคชนและเชอมตอกบเครอขายอน ๆ เพอเพมความรวดเรวของ การแลกเปลยนขอมลและเพมผลการประกอบกจการของธรกจ

• สามารถสงขอมลทไมสามารถเปลยนแปลงไดไปยงผเกยวของกบการขนสงอน ๆ เพอประกอบการตดสนใจในการด าเนนการตาง ๆ ไดดวยความรวดเรว และใหการขนสงมความตอเนองตลอดทงหวงโซ

• หากมผประกอบการจากภาคสวนตาง ๆ เขารวมมากขน GSBN จะเปนพนฐานไปสโครงการรเรมในระดบทสงยงขนและการแลกเปลยนขอมลขาวกรองเกยวกบการตลาด

อางอง

https://www.americanshipper.com/news/ocean-lines-terminal-operators-initiate-blockchain-

group?autonumber=72841&source=ASDaily&utm_source=AS+Daily+Newsletter&utm_campaign=786ad13faf-

EMAIL_CAMPAIGN_2018_11_06_05_34&utm_medium=email&utm_term=0_485fa13138-786ad13faf-87093729



Combined Nomenclature ฉบบป ค.ศ. 2019 ของอย จะเรมมผลใชบงคบวนท 1 มกราคม 2562

คณะกรรมาธการยโรป (European Commission) ประกาศเผยแพร Combined Nomenclature (CN) ฉบบป ค.ศ. 2019 ซงเปนฉบบลาสด และจะมผลใชบงคบตงแตวนท 1 มกราคม 2562

CN เปนระบบจดจ าแนกประเภทสนคาของอยซ งน ามาใช ในการส าแดงสนคาน าเขา/ส งออก เพอก าหนดอตราอากร รวมทงการจดเกบสถตการคาภายในอย จงมความส าคญตอทงศลกากรและผประกอบการทท าการคากบประเทศสมาชกอย

CN จดตงขนตาม Council Regulation (EEC) No 2658/87 on the tariff and statistical nomenclature

and on the Common Customs Tariff โดยมการปรบปรงแกไขเปนประจ าทกป และเผยแพรใน Official Journal of the European Union, L Series

ผ ท ส น ใ จ ส า ม า ร ถ ด า ว น โ ห ล ด CN ฉ บ บ ด ง ก ล า ว ไ ด ท https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=uriserv:OJ.L_.2018.273.01.0001.01.ENG&toc=OJ:L:2018:273:TOC

อางอง http://ec.europa.eu/newsroom/taxud/item-detail.cfm?item_id=637132&newsletter_id=268&utm_ source=taxud_newsletter&utm_medium=email&utm_campaign=EU%20Customs%20News&utm_content=Commission%20publishes%20the%20%20version%20of%20the%20Combined%20Nomenclature%20&lang=en



อยเปดรบฟงความคดเหนเกยวกบการขยายโครงการ Single Window

คณะกรรมาธการยโรป (European Commission) เปดรบฟงความคดเหนเกยวกบการขยายโครงการ Single Window รวมทงปญหาทเกดขนจากกระบวนการ/ขนตอนทเกยวของกบศลกากรและหนวยงานรฐอน (สขอนามย เกษตร สงแวดลอม ประมง และอน ๆ) ในการตรวจปลอยสนคา รวมทงแนวทางแกปญหาทอย ควรน าไปปฏบตดวย การเปดรบฟงความคดเหนครงน มกลมเปาหมาย ดงน - ศลกากรประเทศสมาชกและหนวยงานรฐอน ๆ ทตองอาศยศลกากรในการควบคมหรอบงคบใชกฎหมายทชายแดน - ผประกอบการทเกยวของกบการเคลอนยายสนคาทชายแดน - สมาคมธรกจและการคาของประเทศสมาชก อย และ/หรอของประเทศอน ๆ - ผเชยวชาญดานเทคโนโลยสารสนเทศ - หนวยงานและเจาหนาทรฐทปฏบตหนาทเกยวกบการปกปองขอมล - ภาคการศกษา สถาบนวจย และกลมคนทท างานเกยวกบการวจย (think tank) - องคการระหวางประเทศทเกยวของกบการคาระหวางประเทศและศลกากร - ผใหค าปรกษาในระดบมออาชพ - องคการนอกภาครฐ (NGO) - ประชาชนทวไป ผทสนใจสามารถเขารวมแสดงความคดเหนไดท https://ec.europa.eu/eusurvey/runner/EU_ SW_Environment_4_Customs_Public_Consultation จนถงวนท 16 มกราคม 2562

อางอง

https://ec.europa.eu/taxation_customs/general-information-customs/electronic-customs/eu-single-window-environment-for-customs_en



WCO ก ำหนดใหป 2562 เปนปของ SMART Borders เมอวนท 15 พฤศจกายน 2561 นาย Kunio Mikuriya เลขาธการองคการศลกากรโลก (WCO) ไดประกาศใหป 2562 เปนปส าหรบการอ านวยความสะดวกการเคลอนยายสนคา ผคน และยานพาหนะ โดยมศลกากรเปนหนวยงานหลกและประสานงานกบหนวยงานและผเกยวของตาง ๆ ภายใตค าขวญ “SMART borders for seamless Trade, Travel and Transport” โดยศลกากรควรยดหลกการตอไปน เปนหลกใน การปฏบตงานดานการบงคบใชกฎหมายและการอ านวยความสะดวกทางการคา 1. Secure ศลกากร หนวยงานรฐทเกยวของ และผประกอบการ ด าเนนการเพอมงสความมนคงปลอดภยของหวงโซอปทานอยางตอเนองและมประสทธภาพบนพนฐานของความไวเนอเชอใจและความโปรงใส โดยอาศย SAFE 2018 2. Measurable การตรวจวดการปฏบตงานของศลกากรในการอ านวยความสะดวกการคาและควบคมชายแดน และการประเมนผลการปฏบตงานขององคกรในภาพรวม เปน 2 เสาหลก ทน าไปสกระบวนการตดสนใจทถกตองของศลกากร 3. Automated ในยคทขบเคลอนดวยเทคโนโลยดจทล เศรษฐกจท เชอมโยงกน การพาณชยอเลกทรอนกส และการปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 ศลกากรควรใชประโยชนจากเทคโนโลยล าสมยใหมากขนในการพฒนาการปฏบตงานและการใหบรการ 4. Risk Management-based การบรหารจดการความเสยงโดยอาศยขอมลและขาวกรองชวยเพมประสทธภาพใหแกศลกากรในทกระดบ โดยเฉพาะอยางยง การตดสนใจและการระบเปาหมาย 5. Technology-driven เทคโนโลยสมยใหมน ามาซงทงขอทาทายและโอกาสตอศลกากรและหนวยงานรฐทเกยวของ ซงตองหาหนทางการใชเทคโนโลยใหม ๆ ใหเกดประโยชน เชน เทคโนโลย smart track and trace ส าหรบสนคา คอนเทนเนอร และยานพาหนะ มาตรฐานสากลส าหรบภาพ x-ray เ พอให อปกรณ NII (non-intrusive inspections) สามารถท างานรวมกนได เทคโนโลยสมยใหมส าหรบขอมลขาวกรองผาน การวเคราะหทางเคมของสนคา และเทคโนโลยภมสารสนเทศและโดรนในการตรวจตราพนททมความออนไหวหรอไมสามารถเขาถงได ในการน WCO สนบสนนใหใชประโยชนจากเครองมอ ๆ ของ WCO ทมอยแลว และในขณะเดยวกน WCO จะพฒนาเครองมอเหลานตอไปเพอชวยเหลอศลกากรในระยะเปลยนผานส SMART Borders อำงอง

http://www.wcoomd.org/en/media/newsroom/2 0 1 8 / november/world-customs-organization-dedicates-2 0 1 9 - to-transforming-frontiers-into-smart-borders.aspx



WCO เผยแพร Illicit Trade Report ฉบบป ค.ศ. 2017

เมอวนท 21 พฤศจกายน 2561 องคการศลกากรโลก (WCO) ประกาศเผยแพร Illicit Trade Report ฉบบป ค.ศ. 2017 ซงเปนรายงานประจ าปฉบบหนงของ WCO ทรายงานเกยวกบปรมาณและสถานการณ การคาผดกฎหมาย 6 ประเภท ไดแก สมบตทางวฒนธรรม ยาเสพตด สงแวดลอม ทรพยสนทางปญญา สขอนามยและความปลอดภย การจดเกบภาษ และความมนคง โดยอาศยการวเคราะหขอมลการจบกมและกรณศกษาทศลกากรสมาชกจากทวโลกสงให WCO ดวยความสมครใจผานฐานขอมล CEN

ในฉบบป ค.ศ. 2017 น มศลกากร 133 ราย สงขอมลให WCO และ WCO ยงคงใชเทคโนโลย advanced data visualization ซงเปนเทคโนโลยทวเคราะหขอมลโดยอตโนมตหรอกงอตโนมตเพอแสดงขอมลเชงลก การคาดการณ หรอขอเสนอแนะทการแสดงผลแบบสองมตไมสามารถท าได โดยความเขาใจเกยวกบอาชญากรรมขามชาตดงกลาวมความส าคญยงตอการบงคบใชกฎหมายใหเกดประสทธภาพเพอความมนคงปลอดภยของ การคาโลก

ผสนใจสามารถดาวนโหลดรายงานดงกลาวไดท http://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/topics/enforcement-and-compliance/activities-and-programmes/illicit-trade-report/itr_2017_en.pdf?db=web



ศลกากรฟนแลนดเปดชองทางยนเอกสารแนบ ผานระบบแลกเปลยนขอมลโดยตรงกบศลกากร

ศลกากรฟนแลนดไดพฒนาระบบแลกเปลยนขอมลโดยตรงเพอใหผประกอบการยนเอกสารแนบส าหรบ ใบขนสนคาขาออก/ขาเขา อนจะชวยใหศลกากรตรวจปลอยสนคาไดรวดเรวขน โดยเฉพาะอยางยงหากผประกอบการยนเอกสารแนบ เชน ใบอนญาต ใบรบรอง มาพรอมกบใบขนสนคา มฉะน น ใบขนสนคา จะถกสงกลบไปตอคว อนจะท าใหเกดความลาชา

ทผานมา ผประกอบการสามารถยนเอกสารแนบโดยสงทางอเมลได อยางไรกตาม เมอระบบตรวจปลอยสนคาใหมเรมใชงานอยางเตมรปแบบตามระยะ ตวเลอกในการสงเอกสารทางอเมลจะลดลงไปตามล าดบ

ระบบแลกเปลยนขอมลโดยตรงนเปดใหใชงานตงแตวนท 22 พฤศจกายน 2561 โดยผประกอบการตองทดสอบหรอปรบปรงซอฟตแวรของตนเพอใหรองรบกบระบบดงกลาวได

อางอง https://tulli.fi/en/article/-/asset_publisher/tullin-suoran-sanoma-asioinnin-asiakas-ota-kayttoosi-nopea-liitetiedostojen-sanomapalvelu-tiedotetta-tarkennettu-22-11-



WCO-UPU Contact Committee แนวปฏบตรวมวาดวยการแลกเปลยนขอมลลวงหนาทางอเลกทรอนกสส าหรบสนคาทจดสงทางไปรษณย

WCO-UPU Contact Committee รบรอง Joint WCO-UPU Guidelines on the exchange of electronic

advance data (EAD) ระหวางไปรษณยและศลกากร ระหวางการประชมวนท 15-16 พฤศจกายน 2561 เพอเปนแนวทางส าหรบทงทางนโยบายและทางเทคนคในการแลกเปลยนขอมล EAD โดยคาดวา จะประกาศเผยแพรในเดอนมถนายน 2562 หลงจากท WCO Council ไดอนมตแลว ผเชยวชาญจากศลกากรและไปรษณยเนนย าขอทาทายเกยวกบคณภาพขอมล การปกปองขอมล และความไมชดเจนเกยวกบขอก าหนดส าหรบขอมลลวงหนากอนบรรทกสนคา (pre-loading advance cargo information หรอ PLACI) โดยคณะกรรมการฯ ตกลงศกษาความไมชดเจนเหลานและประเดนทเกยวของตอไป ในสวนทเกยวกบการปกปองขอมลนน คณะกรรมการฯ สนบสนนการท าความตกลงแลกเปลยนขอมลตนแบบ (model data sharing agreement หรอ DSA) ระหว าง ไปรษณย ตนทางและปลายทาง รวมท งศ กษา ความเปนไปไดในการท า DSA ระหวางไปรษณยปลายทางและศลกากรปลายทาง นอกจากน คณะกรรมการฯ ไดพจารณาผลส าเรจของโครงการน ารองในการสรางการเชอมโยง (interface) ระหวาง Customs Declaration System (ซอฟตแวรของสหภาพไปรษณยสากลทใหผใชบรการ ปอนขอมลทางออนไลนทจะสงตอไปยงศลกากรดวยวธทางอเลกทรอกนกส) และ Automated System for Customs Data ของ UNCTAD อนจะชวยใหไปรษณยแลกเปลยนขอมล EAD กบศลกากรกวา 95 ราย ทใช ASYCUDA ในปจจบน คณะกรรมการฯ ยงไดแจงใหผแทนทราบเกยวกบโครงการ UPU Postal-Rail ส าหรบการขนสงพสดไปรษณยทางรางจากเอเชยไปยงยโรป รวมทงการจดท าแนวปฏบตส าหรบการใหบรการขนสงพสดไปรษณย ทางรางระหวางประเทศดวย นอกจากน ยงมการน าเสนอความคบหนาเกยวกบการท าบญชรายชอสนคาตองหาม/ตองก ากดส าหรบขนสงทางไปรษณยทสามารถใชงานและเขาถงไดงาย เพอสงเสรมการปฏบตตามกฎหมาย โดยบญชดงกลาวจะเชอมโยงกบระบบสอบถามของ UPU และเวบไซตของผประกอบการ

อางอง http://www.wcoomd.org/en/media/newsroom/2018/november/wco-upu-contact-committee-endorses-joint-guidelines.aspx

กจกรรมส ำนกงำนฯ


การประชม Working Group on Revenue Compliance and Fraud ครงท 5

นางสาวขนษฐา ชนะกลวฒนา (นกวชาการศลกากรช านาญการ) นางสาวณษฐา วงศอราม (นกวชาการศลกากรช านาญการ) และนางสาวกลยา นลลออ (นกวชาการศลกากรช านาญการ) เปนผแทนกรมศลกากร เข าประชม Working Group on Revenue Compliance and Fraud คร งท 5 ณ องคการศลกากรโลก กรงบรสเซลส ประเทศเบลเยยม ระหวางวนท 21-23 พฤศจกายน 2561 ในโอกาสน นายนต วทยาเตม (อครราชทต (ฝายศลกากร)) และนายเทดศกด สวรรณมณ (อครราชทตทปรกษา (ฝายศลกากร)) ไดเขารวมประชมกบคณะผแทนกรม พรอมหารอความรวมมอกบ Mr. Yoshihiro Kosaka ผอ านวยการ WCO Asia Pacific Regional Offices for Capacity Building เกยวกบโครงการ “IPR Benchmarking Study Visit” ณ ประเทศไทย ซงเปนโครงการความรวมมอระหวาง WCO และ JICA ดวย

Credit: Entrepreneur

Credit: TIBCO Software

Office of Customs Affairs

Royal Thai Embassy to Belgium,

Luxembourg and Mission to the EU

Dreve du Rembucher 89

1170 Watermael-Boitsfort

Tel. +32 2 660 5759

Fax. +32 2 675 2649

E-mail: [email protected]

http://brussels.customs.go.th