bÖlÜm – iimukavemet hesabı (makine mühendisliği uğraş alanı), pazarlama, üretim ... bir...

BÖLÜM – II

ENDÜSTRİYEL TASARIM MÜHENDİSLİĞİ (ETM)

31.10.2017 1

Endüstriyel Tasarım Mühendisliği Nedir?

Endüstriyel Tasarım, endüstriyel ürünlerin tasarımı, kullanım kolaylığı, kültürel ve

sembolik değerler, pazar başarısı ve güvenlik gibi nitelikleri bir arada gözeterek insan

gereksinimlerini karşılayan ürünlerin oluşturulması ve bu nitelikleri taşıyan fikirlerin

üretim için geliştirilmesi amacıyla harcanan çabalardır.

Mühendislik ise; bilim ve matematiksel prensipleri, tecrübe, karar ve ortak fikirleri

kullanarak insana faydalı ürünler geliştirme sanatıdır. Mühendisler, köprüler (İnşaat

Mühendisi, Makine Mühendisi), tıbbi teçhizatlar (Biyomedikal Mühendisi, Endüstriyel

Tasarım Mühendisi), zehirli atıkları temizleme yolları (Çevre Mühendisi) ve toplu

taşıma sistemleri tasarlar. Bir başka ifade ile mühendislik, belirli bir ihtiyacı karşılamak

için gerekli teknik ürün ve sistemi üretme sürecidir.

31.10.2017 2

Endüstriyel Tasarım Mühendisliği ise, Endüstriyel Tasarım ve Mühendisliği

birleştiren bir mühendislik dalıdır.

Endüstri Ürün Tasarımcıları veya Endüstriyel Tasarımcılar bir ürün geliştirme

esnasında, ürünün estetiği (sanatsal boyut), kullanıcı ile etkileşimi gibi kavramlara

dikkat etmektedirler. Üretilecek ürünün üretim yöntemleri, kullanılacak malzeme,

mukavemet hesabı (Makine Mühendisliği uğraş alanı), pazarlama, üretim

planlama, ergonomik tasarım (Endüstri Mühendisliği uğraş alanı) gibi temel

mühendislik kavramlarını yeterince dikkate almamakta ve bu alanda yeterli alt

yapıya sahip olmamaktadırlar. Endüstriyel Tasarım Mühendisliği, Endüstri Ürün

Tasarımı ve Mühendislik entegrasyonunu sağlamakta ve bu alanda duyulan

ihtiyacı gidermektedir.

31.10.2017 3

Endüstriyel Tasarım Mühendisleri birçok

disiplinde bilgi sahibi olan, teknoloji, üretim,

pazarlama, müşteri davranışları, estetik ve

ergonomi alanlarını birbirine entegre

ederek yeni tasarımlar, yeni konseptler,

ürünler yada çözümler bulan uzmanlardır.

31.10.2017 4

Günlük yaşamda sıkça karşılaştığımız, birçok seçenek arasından beğenerek

aldığımız, kullanışlı, yaşadığımız çevreyi ve yaşam kalitemizi önemseyen ürünlerin

geliştirilmesi Endüstriyel Tasarım Mühendislerinin katkıları ile gerçekleşmektedir.

31.10.2017 5

31.10.2017 6

Tasarım Mühendislerinin geliştirdiği

yaratıcı ve yenilikçi çözümler;

• Evlerde kullandığımız elektrikli aletlerden

saklama ve pişirme kaplarına

• Üzerimizde taşıdığımız cep telefonundan

kol saatine

31.10.2017 7

31.10.2017 8

• Çalışma mekanlarında kullandığımız ofis

sistemlerinden aydınlatma elemanlarına,

• Ortak alanlarda kullandığımız kent

mobilyalarından ulaşım araçlarına

kadar birçok ürünün, yaşamımızı

kolaylaştıran, deneyimlerimizi

zenginleştiren, tercih ettiğimiz ürünler

haline gelmesinde önemli bir rol oynar.

Endüstriyel Tasarım Mühendisi;

İhtiyaçların belirlenmesine,

Belirlenen ihtiyaçların yeni ürünlere dönüştürülmesine (tasarım ve üretim)

Veya yapılacak değişikliklerle mevcut ürünlere yansımasına, ürünlerin kullanım

ömrünü tamamladıktan sonra

değerlendirilmesine kadar birçok aşamaya katkıda bulunmaktadır.

31.10.2017 9

31.10.2017 10

Her ürün bir yaşam döngüsüne sahiptir. Bu döngü, kâr ve zarar gibi ciroyu da

gösteren ekonomik bir bakış açısına dayanmaktadır.

Döngü süresi, ürün çeşidi ve mühendislik branşına sıkı bir şekilde bağımlıdır.

Görevlere ayrılan süre önceki tasarımlarla aynı (veya çok benzeri) olduğunda

azalacağı için bu durumda, tasarım veya geliştirme bölümünün ürün üzerinde

çalışma süresi daha da kısalacaktır. Örneğin VW Beetle’in ilk tasarım ve geliştirilme

süreci 5-6 yıl alırken, güncel modeli olan VW New Beetle’in geliştirme süreci 2 yıl

sürmüştür.

31.10.2017 11

Ürün Yaşam Döngüsü

31.10.2017 12

31.10.2017 13

En geç, doyum aşamasına ulaşıldığı zaman pazarı yeniden canlandıracak veya

yeni mamuller üretecek önlemler almak gerekir. Bu önlemleri almak ürünü

izlemek bakımından yapılması gereken önemli bir görevdir.

Bu bağlamda yapılabilecek ilişkili bir faaliyet, yeni özellikli ürün/ürünler ile pazar

payı artırmadır.

31.10.2017 14

31.10.2017 15

31.10.2017 16

Yöneylem araştırmalarının sağlamak istediği en önemli fayda, tüm bir organizasyon

için imkanlar dahilindeki en iyi sonuç verecek kararları bulmaktır. Örnek vermek

gerekirse, yöneylem araştırmaları aşağıdaki problemlere ve benzerlerine çözüm arar.

Bir süpermarkette kaç tane kasiyer çalışmalıdır ki, hem müşteriler çok fazla

beklemek zorunda kalmasın, ancak personel giderleri de makul ölçüler içinde kalsın.

Yeni kurulacak bir hastane şehrin hangi noktasına yapılmalıdır ki, en fazla insanın

en kısa sürede yararlanması sağlansın?

Bir fabrikadan satış mağazalarına ürün yollamanın en ekonomik yolu nedir?

(French, Hartley, Thomas & White, 1986)

Bu örnekler doğaldır ki çok sayıda çoğaltılabilir. Ancak genel olarak gözlenen durum,

yöneylem araştırmalarının imkanlar dahilinde en iyi sonucu almak için kullanılan bir

yöntem olduğudur.

31.10.2017 17

Ürün planlama işlemi

Tasarım sürecinde;

Gerek üretici kuruluşun üretim olanakları,

• Maliyet,

• Pazar payı,

• Hedef kitle

gibi kaygılarını gerekse;

kullanıcının kültürel değerlerini,

• Estetik beğenisini,

• Kullanım kolaylığı ve

• Güvenlik

gibi ihtiyaçların gözetilmesi gerekmektedir.

31.10.2017 18

Bu bağlamda;

Endüstriyel Tasarım Mühendisliği programı mühendisliğin ve endüstriyel tasarım

konularının çalışma metotlarını ve ön görülerini birleştirmektedir.

Mühendislik nitelikleri ile tasarım yeteneklerini birleştirerek, öğrencilere ürün

geliştirme projeleri bir temel yapı hazırlar, bu gibi projeleri yönetme ve geliştirme

becerisini kazandırır.

31.10.2017 19

31.10.2017 20

Endüstriyel Tasarım Mühendisliği Programının Amaçları

• Matematik, fizik ve temel mühendislik konularında güçlü bir altyapıya sahip ve

bunları alanında kullanabilen mezunlar yetiştirmek.

• Modern mühendislik uygulamaları için gerekli teknikler ve donanımlar konusunda

bilgi sahibi ve bu bilgileri tasarım, uygulama ve iletişim alanında etkili kullanabilen

mezunlar yetiştirmek.

• Endüstriyel Tasarım problemlerini çözebilen, temel ve mühendislik bilimlerinin

prensiplerini uygulama becerisi kazanmış elemanlar yetiştirmek.

• Deney tasarlama, yürütme ve sonuçları analiz edip yorumlayabilen mühendisler

yetiştirmek.

31.10.2017 21


• Güncel yöntemleri, araç ve teknolojileri kullanarak endüstriyel tasarım süreci ve

sistemlerini seçen ve tasarlayan elemanlar yetiştirmek.

• Çok disiplinli takımlarda çalışabilme ve liderlik yapabilme becerisi kazanmış

mühendisler yetiştirmek.

• Endüstriyel tasarım mühendisliği problemlerini belirleme, formüle etme, çözme ve

sunma becerisi kazanmış elemanlar yetiştirmek.

• Mühendislik tasarım ve analizlerinde bilgisayar yazılımları gibi modern

mühendislik yöntemlerini ve bilgiye ulaşmada çağdaş yöntemleri kullanabilen

personel yetiştirmek.

31.10.2017 22


• Mühendislik problemlerini tanımlayabilen, çözüme uygun malzeme, sistem, ürün

ve yöntem seçebilen, tasarlayabilen ve bunları kaynakların ve doğanın korunması

ve kaliteli üretim öngörüsü ile ekonomik temelleri olan projelere dönüştürebilecek

mezunlar yetiştirmek.

• Mesleki ve etik sorumluluk bilinci oluşmuş, çağdaş ve toplumsal gelişmeleri takip

eden, yorumlayan, etkin yazılı ve sözlü iletişim kurabilen, takım çalışmasına yatkın

ve sürekli öğrenme gereğini algılamış mezunlar yetiştirmektir.

31.10.2017 23

Endüstriyel Tasarım Mühendisliği / Endüstri Ürünleri Tasarımı Programları

Bulunan Okullar /Üniversiteler

Türkiye’de ve dünyada Endüstriyel Tasarım Mühendisliği / Endüstri Ürünleri Tasarımı

programları bulunmaktadır. 11 farklı ülkede 21 farklı tasarım okulu mevcuttur.

Bunların bir kısmı;

Aalto University (TAIK-UIAH) (Finlandiya)

Ecole Superieure d'Art et Design - ESAD de Reims- (Fransa)

ESCI Les Ateliers (Fransa)

Fachochschule Coburg (Almanya)

Hochschule Bremen (Almanya)

Staat. Hoch. für Gestaltung Karlsruhe (Almanya)

31.10.2017 24



Stuttgart State Academy of Art and Design (Almanya)

University College West Flanders-HOWEST (Belçika)

University of the Aegean (Yunanistan)

Politecnico di Milano (İtalya)

Politecnico di Torino (İtalya)

University of Sassari (İtalya)

Technical University of Delft (TU Delft) (Hollanda)

Korean Advanced Institute of Science & Technology - KAIST (Güney Kore)

31.10.2017 25



Estonian Academy of Arts (Estonya)

Malmö University (İsveç)

University of Göteborg (İsveç)

Linnaeus University (İsveç)

Sheffield Hallam University (İngiltere)

Leeds Metropolitan University (İngiltere)

National Institute of Design - NID (Hindistan)

31.10.2017 26

Türkiye’de

Devlet Üniversiteleri

Erciyes Üniversitesi (Endüstriyel Tasarım Mühendisliği - Müh. Fakültesi)

Karabük Üniversitesi (Endüstriyel Tasarım Mühendisliği -Teknoloji Fakültesi)

Gazi Üniversitesi (Endüstriyel Tasarım Mühendisliği -Teknoloji Fakültesi)

Celal Bayar Üniversitesi (Endüstriyel Tasarım Mühendisliği -Teknoloji Fakültesi)

İTÜ (Endüstri Ürünleri Tasarımı – Mimarlık Fakültesi)

Marmara Üniversitesi

Mimar Sinan Üniversitesi

ODTÜ (Endüstri Ürünleri Tasarımı – Mimarlık Fakültesi)

31.10.2017 27

Ülkemizde de “Endüstriyel Tasarım Mühendisliği” programı ilk kez Erciyes

Üniversitesi Mühendislik Fakültesi bünyesinde kurulmuştur (2010).

Halen ülkemizde Mühendislik Fakültesi bünyesinde kurulan tek “Endüstriyel Tasarım”

bölümüdür.

Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümleri

Endüstri ürünleri tasarımı lisans programı, öğrencilere geniş bir kuramsal ve

teknik bilgi birikimi ile mesleki becerileri kazandırmayı amaçlar. Program,

strüktür, malzeme ve üretim yöntemleri gibi konuları ele alan derslerin yanı

sıra ergonomi, tarih ve pazarlama derslerini de içermektedir. Ayrıca

öğrencilere geleneksel ve bilgisayar destekli çizim ve modelleme teknikleri de

öğretilmektedir.

31.10.2017 28

31.10.2017 29

Tüm bu dersler, programın merkezinde yer alan, farklı konularda ve karmaşıklık

düzeylerindeki tasarım projelerinin yürütüldüğü stüdyo derslerini destekleyici

niteliktedir.

Stüdyo derslerinde yürütülen projeler jüriler

tarafından, farklı açılardan bakılarak

değerlendirilir.

Mezuniyet yılındaki öğrenciler genellikle

endüstri kuruluşları ile ortak yürütülen projeler

üzerinde çalışmaktadırlar.

Ayrıca, öğrencilerin mesleki becerilerini

geliştirmek için üretim birimlerinde ve

profesyonel tasarım ofislerinde yaz stajı

yapmaları zorunludur.

Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümleri Temel Dersler

Dönem-I

Temel Tasarım I

Tasarım İletişimi I

Endüstri Ürünleri Tasarımına Giriş

Fizik

İngilizce I

Bilgi Teknolojilerine ve Uygulamalarına Giriş

Dönem-II

Temel Tasarım II

Tasarım İletişimi II

Endüstri Ürünleri Tasarımında Köken ve Tavırlar I

Fizik II

İngilizce II

31.10.2017 30


Dönem-III

Endüstri Ürünleri Tasarımı I

Tasarım İletişimi III

Endüstri Ürünleri Tasarımında Köken ve Tavırlar II

Strüktür

Üretim Mühendisliği İlkeleri

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I

Atölye Stajı ve Bilgisayar Stajı

Dönem-IV

Endüstri Ürünleri Tasarımı II

Tasarım İletişimi IV

Endüstri Ürünleri Tasarımında Köken ve Tavırlar III

Malzeme

Ergonomi

Sözlü Sunuş Becerileri

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II

31.10.2017 31


Dönem-V

Endüstri Ürünleri Tasarımı III

Tasarımda Bilgisayar

Pazarlamaya Giriş

Seçmeli Ders

Seçmeli Ders

Türkçe I

Üretim Birimi Stajı ve Bilgisayar Stajı

Dönem-VI

Endüstri Ürünleri Tasarımı IV

Tasarımda Anlam

Tasarım Yönetimine Giriş

Seçmeli Ders

Seçmeli Ders

Türkçe II

31.10.2017 32


Dönem-VII

Endüstri Ürünleri Tasarımı V

Mesleki Pratik

İleri İletişim Becerileri

Seçmeli Ders

Seçmeli Ders

Tasarım Ofisi Stajı

Dönem-VIII

Mezuniyet Projesi

Seçmeli Ders

Seçmeli Ders

Seçmeli Ders

Portfolyo

31.10.2017 33

ERÜ Endüstriyel Tasarım Mühendisliği Temel Dersler

31.10.2017 34

31.10.2017 35


31.10.2017 36


ÜÇÜNCÜ YIL

31.10.2017 37


31.10.2017 38

Endüstriyel Tasarım Mühendisi- Tasarım

Endüstriyel Tasarım Mühendisinin temel görevi;

Bilimsel ve Mühendislik bilgilerini teknik problemlerin çözümlenmesine uygulamak

ve daha sonra geliştirdiği bu çözümleri; malzeme, teknolojik, ekonomik, yasal,

çevresel ve insan ilişkili hususlarda oluşan ihtiyaç ve sınırlayıcılarla optimize

etmektir.

Yeni bir ürüne ait zihinsel tertip, tasarım ve geliştirme mühendislerinin (Endüstriyel

Tasarım Mühendisi) görevidir.

31.10.2017 39

Endüstriyel Tasarım Mühendisi-Tasarım

Fiziksel gerçekleştirme, üretim mühendislerinin görevidir.

Tasarım, belirli istekleri olası en iyi tarzda karşılamada harcanan tüm

çabalardır.

Tasarım;

İnsan yaşamını etkiler

Bilimsel görüş ve yasalara dayanır

Özel tecrübeye dayalı gelişir

Profesyonel bütünleşme ve sorumluluk gerektirir

31.10.2017 40


Dixon ve Penny, Mühendislik Tasarımını,

kesişen teknik ve kültürel iki akımın ortasına

koymuştur

31.10.2017 41


Mühendislik Tasarımı;

• Uygulamalı doğal bilimler; yani objektiflik

• Ticari yatırım; yani maddi kazanç

• Problem çözme; yani hedefe kilitlenme

• Endüstriyel üretim; yani iş bölümü

• Tasarlama; yani geometri ve malzeme özelliklerini tanımlama

31.10.2017 42


31.10.2017 43

31.10.2017 44


Endüstriyel Tasarım Mühendisinin

Merkezi Faaliyet Alanı

Endüstriyel Tasarım

Mühendisliği

31.10.2017 45

Mühendislik ve Endüstriyel Tasarım

31.10.2017 46


Endüstri Ürün Tasarım Örnekleri

31.10.2017 47


31.10.2017 48


31.10.2017 49


31.10.2017 50


31.10.2017 51


31.10.2017 52


31.10.2017 53


31.10.2017 54


31.10.2017 55


31.10.2017 56


31.10.2017 57


31.10.2017 58


31.10.2017 59


31.10.2017 60


31.10.2017 61


Mühendislik Tasarım Örnekleri

31.10.2017 62

Bir ayakkabı tabanının 3D lazer tarama yöntemi ile 3 boyutlu taranarak cad ortamına aktarılması,tarama datasının işlenmesi yüzey ve katı modelleme ile ürün üzerindeki düzeltmelerden sonra kalıplanmaya hazır katı modelin oluşturulması

bÖlÜm – iimukavemet hesabı (makine mühendisliği uğraş alanı), pazarlama, üretim ... bir...

Documents