bo dag 4 - 2020 - marktpraktijken - pieter geens...bo 2020 -dag 4 -pieter geens 5 o “verkoopruimte...
TRANSCRIPT
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 1
DAG 4 – MARKTPRAKTIJKEN
1
� 1. INLEIDING� 2. CONTRACT: VORM� 3. VÓÓR HET CONTRACT� 4. CONTRACT: INHOUD� 5. SAMENVATTING / DOSSIERS� 6. VERLENGING / HERROEPING� 7. TIPS / ONDERHANDELEN
Pieter Geens - jurist OCMW Heist-op-den-Berg
€ 0-50 € 50-70 € 70-100 € 100-140 € > 140
2
1.1. OPWARMERTJE
� PABO (bijlage 1)
���� vraag: welk totaalbedrag betaal je?
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 2
33
ONDERNEMING
CONSUMENT
natuurlijk/rechtspersoon duurzaam economisch doel
natuurlijk persoon(hoofdzakelijk) privédoel
1.2. WETGEVING
GOED DIENST+ energie (gas en elektricteit)
+ telecom
PRODUCT
+ Wet 6 april 2010 (WMPC)(vanaf 12 mei 2010)
+ Wet 21 december 2013WMPC � boek VI. WER(vanaf 31 mei 2014)
+ WEC (telecomwet) + WOO (radio/TV)
+ veel energiewetgeving+ akkoord-gedragscode (nieuwste versie = 1/1/2018)
BASIS: BURGERLIJK WETBOEK(algemeen contractenrecht, verjaring, =)
+ krediet+ verzekering
+ wetgeving krediet+ wetgeving verzekering
4
Abonnement krant / puzzelboekje
Energie - telecom - krediet
Aankoop in winkel / via postorder
Medische schuld (zh / ziekenvervoer / labo)
Penale boete Fiscale schuld
Huurschuld?
Vrije beroeper (tandarts/apotheek/kine/advocaat)
Abonnement fitness
1.3. SOORTEN SCHULDEN
Schuld gemeente / boete De Lijn / NMBS
= wetgeving (≠ contract) ≠ onderneming
Water = reglement (≠ contract)
= “contract” onderneming-consument
4
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 3
55
2. CONTRACT: VORM
2.1. CONTRACT OP AFSTAND2.2. CONTRACT BUITEN VERKOOPRUIMTEN
2.3. ‘GEWOON’ CONTRACT2.4. VORM - IN PRAKTIJK?
2.1. CONTRACT OP AFSTAND
� “op afstand” = � art. I.8, 15°: via “techniek communicatie op afstand”
� art. I.8, 16°: geen gelijktijdige fysieke aanwezigheid van
onderneming en consument
� voorbeelden?
� TOTSTANDKOMING CONTRACT1. Bestelling
2. (Aankoop)bevestiging
3. + daarna: levering (= uitvoering contract)
6
• Bestelling via post / website
• Bestelling via telefoon (zelf bellen + opgebeld worden!)
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 4
77
� VORM / VERPLICHTE STUKKEN?
� art. VI.46§7: Bevestiging op duurzame drager
2.1. CONTRACT OP AFSTAND
� inhoud: herneming info art. VI.45§7: � voornaamste kenmerken goederen en diensten
� alle gegevens van onderneming
� totale prijs + bedrag leveringskosten (minstens vermelding dat er extra kosten zijn als men ze vooraf niet kan berekenen)
� Wijze van betaling, levering, uitvoering, =
� Duur OK + opzegrecht + herroepingsrecht (wel of niet?)
� Tijdstip: ≤ levering goed / < uitvoering dienst
� Handtekening is NIET nodig!
���� misbruik mogelijk: geen controle identiteit
88
� SANCTIE op (foute of geen) VORM?
� WER: GEEN rechtstreekse SANCTIE (art. VI.46§7)
� maar wel= onrechtstreeks:� “afgedwongen aankoop” indien geen enkel bewijs van
bestelling of bevestiging op drager (art. VI.38) (zie 3.4.)� + specifieke sanctie op ontbreken info herroeping (zie 6.3.)
� ENERGIE: OP AFSTAND: EXTRA VORM?
� via telefoon: herbevestiging klant vereist (1.2.2. Akkoord) via internet/brief: geen extra regels (1.2.1. Akkoord)
� SANCTIE: herstel oude relatie (oude contract of vorige leverancier) + volledige terugbetaling facturen (1.4. Akkoord)
2.1. CONTRACT OP AFSTAND
� � Vroeger (WMPC): verzakingsrecht 3 maand (art. 47§2)
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 5
o “verkoopruimte” (art. I.8, 31-32°°°°) =
o onverplaatsbare ruimte + permanente activiteit
o OF verplaatsbare ruimte + gewoonlijke activiteiten
o BUITEN DE “verkoopruimte” =
o op een andere plaats dan verkoopruimte
o in verkoopruimte, maar direct na ‘binnenlokking buiten’
o tijdens excursie door onderneming
o enkele uitzonderingen: art. VI.66
o levering voeding/drank aan huis (vaste ronde)
o verkoop < € 50 op manifestatie met menslievend doel
o verzekeringen en consumentenkredieten
2.2. CONTRACT BUITEN VKR
9
1010
� VORM / VERPLICHTE STUKKEN?� art. VI.65: “onderneming bezorgt kopie ondertekende
overeenkomst OF bevestiging op duurzame drager”
� Inhoud / verplichte informatie:
� Totale prijs + info over herroepingsrecht
� Info over duurtijd OF opzeg (bij onbepaalde duur of verlenging)
� misschien afgedwongen aankoop (3.4.)
� eventueel sanctie herroepingsrecht (6.3.)
2.2. CONTRACT BUITEN VKR
� HANDTEKENING? NEE (niet noodzakelijk)
� SANCTIE? NEEJ
� � Vroeger (art. 60 WMPC):
� schriftelijk contract in x exemplaren + HANDTEKENING
� SANCTIE = nietigheid contract
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 6
1111
2.2. CONTRACT BUITEN VKR
� ENERGIE: BUITEN DE VKR: EXTRA VORM?
� = 1.3. Akkoord
� door verkoper en klant ondertekend = HANDTEKENING!
� klant krijgt origineel op papier (of andere duurzame drager)
� algemene voorwaarden moeten erbij zitten
� daarna moet leverancier contract bevestigen (brief of mail) � 14 punten: datum en plaats sluiting, begin- en einddatum (of duur),
prijs/tarieven, herroepingsrecht, aanvullende diensten/goederen
� + “De bevestiging bevat tevens een kopie van het door beide
partijen ondertekend contract, met inbegrip van de alg.vw.”
� SANCTIE (1.4. Akkoord) : herstel oude relatie
+ volledige terugbetaling van alle reeds betaalde facturen
12
� Energie: WEL vorm: art. 5.6.1, 8°energiebesluit: leverancier moet ‘contract bezorgen’ = duurzame drager)
� Telecom: WEL vorm: WEC (art. 108) + WOO (art. 6): ‘contract’ met info in heldere vorm = duurzame drager
� LET OP: handtekening is nooit nodig!
2.3. ‘GEWOON’ CONTRACT
� WER: GEEN vormeisen → bewijsprobleem?
� B.W: vordering > 375 euro: geschrift nodig als bewijs in rechte
12
� “gewoon” = niet op afstand en niet buiten VKR
� “bestelbon op afstand” = bewijs bestelling (nadien moet bevestiging op duurzame drager volgen)
≠ “bestelbon” VI.88 (algemeen, meestal gewoon contract) = verplicht bij uitgestelde levering + reeds voorschot betaald
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 7
13
� MODELBRIEVEN? (bijlage 2)� Brief 1: bij opstart dossier
� Brief 2: extra bewijsstukken (indien geen reactie of als deze stukken nog ontbreken)
13
� iPUZZEL (bijlage 3)� Type contract?
� Goed/dienst?
� Welke wetgeving is toepasselijk?
� Vormvoorwaarden OK?
� Nog opmerkingen?
2.4. VORM - IN PRAKTIJK?
2.4. VORM - IN PRAKTIJK?
� contract of bevestiging ‘kan’ vaak niet bezorgd wordenJ
� Wat dan?
� Geen extra kosten betalen?
� Wel hoofdsom (facturen dienst/goed) betalen?
14
� Afdwingbare sanctie?
� Zie hoofdstuk 3-4-6 (combineren!)
� Concrete sanctie bij energiecontracten = 1.4. Akkoord
14
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 8
1515
3. VÓÓR HET CONTRACT3.1. INFOPLICHT
3.2. ALGEMENE VOORWAARDEN3.3. ONEERLIJKE HANDELSPRAKTIJKEN
3.4. AFGEDWONGEN AANKOPEN
1616
3.1. INFORMATIEPLICHT� Infoplicht (art.VI.2 / gedragscode energie)
� over kenmerken product (o.a. totale prijs, =)
� over voorwaarden contract (verlenging, =)
� ten laatste op ogenblik sluiten contract
� door verkoper (niet producent)
� Doel: consument moet kunnen beslissen of hij dat product wil kopen + ook onder die bepaalde voorwaarden
� Concrete invulling: vanuit perspectief / niveau consument
� SANCTIE?
� WMPC / WER: nee (niet rechtstreeks)=
� B.W.: nietigheid OK (dwaling) + vergoeding?
� VI.38 WER: verzwijgen info = misleiding (3.3.)=?
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 9
� (b) effectief ≠ beding kennisname en aanvaarding
� (d) aanvaarding (wordt automatisch ‘vermoed’=)
� (c) (mogelijkheid tot) kennisname = feitendiscussie
� Leesbaar / zichtbaar
� Begrijpelijk (� vreemde taal / juristentaal)
� Beschikbaar ~ medium (verwijzing naar vindplaats)
� (a) “voorafgaand” = voordat consument ‘gebonden is’
3.2. ALG. VOORWAARDEN
� RECHTMATIG? → zie 4.2.
� TEGENSTELBAAR? → 4 voorwaarden
� WAT? WAAROM? Ze zijn deel van “het contract”!
� + online: Link tijdens bestelproces + “ik aanvaard”
� + energie/telecom: herneming algemene leer17
18
� NIET TEGENSTELBAAR ���� SANCTIES?� Algemene voorwaarden maken geen deel uit van OK
� Overeenkomst is misschien zelfs nietig (bedrog)=?
� sinds 2015: (Potpourri I): rechter mag dit enkel nog indien � openbare orde (= maar in praktijk: nuance)
� Cass.13/12/2016: ruime invulling ‘openbare orde’
� 2017: ook mogelijk/verplicht als rechter ambtshalve regels moet toepassen (vb. Europees recht)
� Wie moet niet-tegenstelbaarheid aanvoeren?
� Cliënt verschijnt: cliënt moet het aanvoeren
� Bij verstek: art. 806 Ger.W.: tot 2015: rechter mag het ambtshalve (zie BELGACOM – Rb. Mechelen)
3.2. ALG. VOORWAARDEN
18
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 10
19
� in praktijk: discussies zonder eindeJ� print van huidige voorwaarden is niet relevant =
� factuurvoorwaarden gelden niet (niet vooraf ter kennis)
� schuldeisers begrijpen de discussie niet (of willen niet)
19
� voorbeeld: ONE.COM / INTRUM
3.2. ALG. VOORWAARDEN
20
� Cass. 19 dec 2011: “Patiënt moet op voorhand (in contract) op de hoogte zijn van schadebeding, niet achteraf (factuur)”
3.2. ALG. VW: ZIEKENHUIS?
� voorbeeld: IMELDA BONHEIDEN
20
J
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 11
21
� Vred. Leuven 18 sept 2012
21
3.2. ALG. VW: ZIEKENHUIS?
� Praktijk? schadebeding / invorderingskost / verjaring ?
� Info? Cahier ‘gezondheid kost geld’ (Politeia, Sylvie Tack)
� AMBUCE (bijlage 4)
� AZH / GZA (“innovatieve” ziekenhuizen) (bijlage 5)
2222
� Art. VI.93 : open norm ‘oneerlijk’:
� In strijd met vereisten professionele toewijding
� EN (mogelijke) verstoring van economische gedrag gemiddelde consument van de doelgroep
�
� ‘misleidende’
� algemene norm (VI.97-99)
= essentiële elementen fout voorstellen / verzwijgen �‘foute’ keuze consument
�
�
Wat o
nd
erzoeken
?
� ‘agressieve’
� algemene norm (VI.101-
102) = consument ‘dwingen’ tot bepaalde keuze door intimidatie
� zwarte lijst (art. VI.100)
� Art. VI.94 :
3.3. HANDELSPRAKTIJKEN
� Art. I.8, 23°: definitie ‘handelspraktijk’: iedere handeling, omissie ivm verkoop product (vóór, tijdens en na)
� zwarte lijst (art. VI.103)
� ~ Europese richtlijnen
zwarte lijst zwarte lijst
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 12
23
� Voorbeelden
1) Hof van Beroep Antwerpen 17 november 2014� Beveiligingsfirma verkoopt alarmsysteem + telebewaking +
diensten + onderhoudscontract aan MS-patiënt in rolstoel� Totstandkoming? firma deed telefoons (+ direct lijn
verbreken) om personen ‘alert te maken’ voor risico inbraak + risico-analyses + voorstel tot bezoek
� Oordeel rechter?� art. VI.100,12°°°°: feitelijk onjuiste beweringen doen over
aard en omvang van het gevaar dat persoonlijke veiligheid van de consument of zijn gezin zou bedreigen indien de consument het product niet koopt = misleidende HP
� + art. VI.101 = algemene norm agressieve HP
23
3.3. HANDELSPRAKTIJKEN
24
� Voorbeelden2) Lokvogelreclame / praktijk art. VI.100,6°°°°
3) Reclame voor ‘wondermiddelen’
24
3.3. HANDELSPRAKTIJKEN
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 13
� Voorbeelden
4) Test-aankoop / VW D’Ieteren
25
3.3. HANDELSPRAKTIJKEN
• najaar 2015: uitbraak “dieselgate”
• juni 2016: Test-aankoop lanceert groepsvordering
• december 2017: groepsvordering ontvankelijk verklaard (gevolg: test-aankoop mag ALLE Belgische consumenten vertegenwoordigen (er is wel OPT-OUT-mogelijkheid)
• juli 2018: aanvang onderhandelingsfase (akkoord over schadevergoedingen)
• augustus 2019: einde onderhandelingsfase, datum inhoudelijke behandeling bij rechtbank nog vast te stellen
• oktober 2019: brief naar voorzitter Europese Commissie (Ursula von der Leyen) om aan te dringen bij VW
25
� Voorbeelden
2626
5) Test-aankoop / Apple 6) ?
3.3. HANDELSPRAKTIJKEN
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 14
2727
� STRAFSANCTIES = boek XV. WER
� BURGERLIJKE SANCTIES = art. VI.38
� 1e lid: CONSUMENT kan terugbetaling EISEN, zonder teruggave product (rechter MOET dit toekennen)
= ENKEL voor bepaalde punten van zwarte lijsten:
� ZWARTE LIJST MISLEIDENDE HP: 100 (12, 16 en 17°°°°)
� ZWARTE LIJST AGRESSIEVE HP: 103 (1,2 en 8°°°°)
� 2e lid: rechter KAN zelfde sanctie opleggen
= voor inbreuken op � ZWARTE LIJSTEN (andere punten)
+ � OPEN NORM + � ALGEMENE NORM “ONEERLIJK”
3.3. HANDELSPRAKTIJKEN
2828
3.4. AFGEDWONGEN AANKOPEN
� art. VI.100, 21°°°°(zwarte lijst misleidende handelspraktijken): “marketingmateriaal voorzien van een factuur of een soortgelijk
document waarin om betaling wordt gevraagd, waardoor bij de
consument de indruk wordt gewekt dat hij het product al heeft besteld,
terwijl dat niet het geval is”
� art. VI.103, 6°°°° (zwarte lijst agressieve handelspraktijken): “vragen om betaling/terugzending van producten die werden geleverd,
maar waar de consument niet om heeft gevraagd”
���� inbreuk art. VI.103, 6°°°°= specifieke SANCTIE art. VI.38, 3e
lid: consument mag product houden en moet niet betalen
� toepassing: art. VI.41: verbod op reeds aangevinkte opties
� vb: extra verzekering bij vliegticket
� SANCTIE: terugbetaling extra kost vragen
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 15
3.4. AFGEDWONGEN AANKOPEN
� EDITIONS ATLAS / MIRIALE-TONO (bijlage 6) � Klant krijgt 2 facturen: wat valt op?
� Hoofdstuk 2: type contract? � vorm?
� Hoofdstuk 3: oneerlijke praktijk? afgedwongen aankoop?
29
� Als alles in orde is: onderzoek verderJ� inhoud contract (eenmalige aankoop of abonnement?) (zie 4.)
� misschien stilzwijgende verlenging? (zie 6.1.)
� CHECK alle “bestanddelen” van een contract:� bestelling? (indien nee: afgedwongen aankoop)
� bevestiging (indien nodig)? (indien nee: vorm niet OK)
� (levering?) (indien nee: contract werd niet uitgevoerd)
29
3030
4. CONTRACT: INHOUD
4.1. DUIDELIJKE CLAUSULES4.2. ONRECHTMATIGE BEDINGEN
4.3. SCHADEBEDINGEN
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 16
3131
4.1. DUIDELIJKE CLAUSULES
� art. VI.37
� Onderneming moet clausules duidelijk opstellen� alle schriftelijke clausules
� ongeacht waar ze staan (bestelbon, alg.vw., internet...)
� Interpretatieregels: � VI.37, §§§§ 2, 1e lid : bij twijfel heeft de voor de consument
gunstigste interpretatie voorrang
� VI.37, §§§§ 2, 2e lid : overeenkomst kan worden geïnterpreteerd ~ gevoerde handelspraktijken (3.3.)
� reclamebeloftes vóór OK kunnen binnensluipen in OK
32
� Voorbeeld LECTURAMA� onduidelijk ���� interpretatie in voordeel consument (VI.37)
� duidelijk ���� = duidelijk � ‘zonder verdere koopverlichting’ + “recht van retour” (geen plicht)
� dus: volgende zendingen zijn duidelijk niet gevraagd (VI.103,6)
4.1. DUIDELIJKE CLAUSULES
� eenmalige aankoop 3,88 euro maar toch “vrijblijvende vervolgzendingen tot wederopzegging”
� + afgedwongen aankoop (VI.103,6°°°°)
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 17
33
� DEFINITIE (art. I.8, 22°)
� beding of voorwaarde � in overeenkomst (ook alg.vw., ticket, factuur, bestelbon)� dat kennelijk onevenwicht schept tussen partijen � in nadeel consument
4.2. ONRECHTMATIGE BEDINGEN
� REDEN? Freedom of contract = illusie
Een onrechtmatig beding (4.2.) is ‘automatisch’ eigenlijk ook een oneerlijke handelspraktijk (3.3.)
33
� De Standaard 4 oktober 2018
3434
� ALGEMENE NORM (art. VI.82)
� “kennelijk onevenwicht” kan afhangen van:
� Omstandigheden (reclame / verwachtingen / info =)
� Andere bedingen in overeenkomst (cumulatie?)
4.2. ONRECHTMATIGE BEDINGEN
� ZWARTE LIJST (art. VI.83)
� “lijst 33 “zwarte” (eigenlijk grijze) bedingen
� Verkoper mag niet alle aansprakelijkheid afwijzen� opzet / zware fout: aansprakelijkheid moet blijven
� objectieve aansprakelijkheid moet blijven
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 18
3535
� Verkoper mag prijs niet eenzijdig wijzigen� tenzij (bij onbepaalde duur): consument kan opzeggen
� tenzij prijs ~ objectieve factoren of (enkel) indexering
� (+ zie ook specifieke regelingen telecom / energie)
4.2. ONRECHTMATIGE BEDINGEN
� LIFESTYLE (bijlage 7)
3636
4.2. ONRECHTMATIGE BEDINGEN
� Persbericht Test-Aankoop 3 januari 2020
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 19
3737
� SANCTIE? (art. VI.84)
� (absolute) nietigheid beding (OK blijft bestaan)� dwingend (consument kan geen afstand doen van rechten)� rechter beoordeelt (zwarte lijst of algemene norm)
� VRAAG: � mag rechter bij verstek ook de nietigheid opwerpen?
� Relevant want onrechtmatige bedingen ≠ openbare orde� Zie 3.2. + specifiek voor onrechtmatige bedingen:
rechtspraak Europees Hof van Justitie: rechter moet bedingen in consumentencontracten ambtshalve toetsen, ook bij verstek (HvJ 18 mei 2017)
4.2. ONRECHTMATIGE BEDINGEN
38
� Wat? Waarom? BW: wanprestatie � recht op SV
� Schadebeding: op voorhand potentiële schade ramen
4.3. SCHADEBEDINGEN
WER: Beding ongeldig / onrechtmatig indien:
art. VI.82 (algemene norm): ‘kennelijk onevenwicht’
art. VI.83 (zwarte lijst):
1. NIET wederkerig (17°)
2. NIET gelijkwaardig (17°)
3. Bedrag NIET ~ potentieel nadeel (24°)
38� toegepast in rechtspraak: bv. HvB Gent 4 jan 2012
� energie: geen opzeg/verbrekingsvergoedingen meer
� telecom: opzeg ≥ 6 maand: geen vergoeding meer = behalve restwaarde toestel (volgens tabel)
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 20
3939
� Wetsvoorstellen: veel= (sinds 2014)
� Wetsvoorstel PS (0267)� Niet tijdige betaling = schadevergoeding maximaal 40 euro
(vordering tot 400 euro) + 10% op schijf 400 - 5000 euro
� Contract mag geen andere ‘types’ vergoedingen bepalen
� Intrest = maximaal wettelijke intrest + 10%
� Betaaltermijn 20 dagen + 10 dagen (na gratis herinnering)
4.3. SCHADEBEDINGEN
� 19 dec 2019= amendementen (15 + 3 dagen) + uitstel=
4040
� INDIEN RECHTMATIG � Beding = GELDIG � BETALENJ
� VRAAG: geen vermindering meer mogelijk? JAWEL
� MATIGINGSBEVOEGDHEID RECHTER � Art. 1153 BW: vermindering intrest (tot wettelijke: 2% (2019))
� Art. 1231 BW: vermindering schadebeding (tot voorzienbare of werkelijke schade (als bewijs wordt geleverd door SE)
� INDIEN ONRECHTMATIG � Beding = NIETIG
� VRAAG: kan SE nog (kleinere) vergoeding vragen? NEE
� er is geen contractuele grond voor + rechter mag niet terugvallen op vergoeding gemeen recht (HvJ 17 mei 2018)
� alleen wettelijke intrest kan worden gevraagd
� maar theorie ≠ praktijk (wel in Rb. Brussel 2 dec 2008)
4.3. SCHADEBEDINGEN
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 21
� Toepassing: NMBS-boetes?
� Enkele “problemen”:
� Is NMBS (overheidsbedrijf) onderneming? Ja
� Is er een contract? Nee= een reglement (BS)
� Is dan WER helemaal uitgesloten? = Nee: “onrechtmatige bedingen” = soort basisnorm
� www.treinbetalen.be + reactie Modero
� rechtspraak is verdeeld:
� Vred. Antwerpen 23/09/15 (bijlage 8)
41
4.3. SCHADEBEDINGEN
4242
5. SAMENVATTING / DOSSIERS
5.1. CHECKLIST5.2. MINNELIJKE INVORDERING
5.3. DOSSIERS
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 22
43
a. welk soort schuld / welke relatie?b. is er een contract? of 2, 3, J?c. wat staat er in het contract?d. wat is er gebeurd (+ welke facturen)?
e. rechten / wet / sancties?
f. wat wil cliënt?g. uw aanpak / tactiek?
���� gelijk hebben
���� feiten
���� gelijk krijgen
43
5.1. CHECKLIST
• 2. Vorm OK (op afstand - buiten VKR)?• 3.1. Infoplicht voldaan?• 3.2. Algemene voorwaarden tegenstelbaar?• 3.3. Oneerlijke handelspraktijk?• 3.4. Afgedwongen aankoop?• 4.1. Onduidelijke clausules?• 4.2. Onrechtmatige bedingen? • 4.3. Onrechtmatige schadebedingen?
COMBINEER!
4444
� Voorbeeld ‘combinatie’: Antwerpen 3 april 2017� Ondertekening bestelbon keuken 22.500 euro in showroom
� Op achterkant: “bij annulering: 30% SV, tenzij overmacht”
� Annulering wegens probleem met bouwheer (‘overmacht’)
� 1e aanleg: geen overmacht + geen onrechtmatig beding (art.
VI.82) (want geen onevenwicht). Wel billijke vermindering tot
2500 euro (want vergoeding was ‘onredelijk hoog’)
� Hoger beroep: wel schending infoplicht art. VI.2 (= 3.1.)!
� Opzegbeding is zwaarwegende verkoopsvoorwaarde
� Geen voorafgaande info hierover / klant werd onder druk gezet om bon
te ondertekenen (geschenk) / simpele verwijzing naar voorwaarden op
achterzijde bestelbon volstaat niet / beding had uitdrukkelijk bij
handtekening kunnen opgenomen worden
� Sanctie? Geen specifieke sanctie. Rechter kan meest aangepaste
sanctie opleggen = niet-tegenwerpelijkheid van het beding
5.1. CHECKLIST
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 23
4545
� Art. 3: §§§§ 1: verbod op misleiding + §§§§ 2: concrete verboden:
� onjuiste juridische bedreiging + gevolg wanbetaling
� logo op briefomslag, aanspreken van buren, =
� belaging van SA die gemotiveerd de schuld betwist
� inning van “niet-voorziene bedragen”
� Art. 5: vergoeding voor minnelijke invordering is verboden, tenzij overeengekomen in onderliggende overeenkomst
� Art. 6: incassoprocedure + inhoud eerste ingebrekestelling
+ WET MINNELIJKE INVORDERING (WMI 20/12/2002)
+ richtlijnen Nationale Kamer gerechtsdeurwaarders� 2013/001 (bijlage 9) en 2017/022 (bijlage 10)
5.2. MINNELIJKE INVORDERING
46
� PHARMAXX (TETRIX BV) (bijlage 11)
46
� CONTRACT OP AFSTAND / BUITEN VKR?� VORM CONTRACT?
� EXTRA BEWIJSSTUKKEN NODIG?
� FEITEN?
� SAMENSTELLING SCHULD?� SCHADEBEDINGEN?
� bewijs van geluidsopname met akkoord (“ja”) klant op ganse uitleg, maar geen bevestiging op drager nadien
5.3. DOSSIERS
� zie checklist 5.1.
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 24
47
� TELENET (INTRUM / GDW EQUALIS)
47
� GDW EQUALIS: REACTIE?
� CONTRACT? VORM? � INTRUM en EQUALIS: AFREKENING?
� OCMW: REACTIE?
5.3. DOSSIERS
48
� TELENET (INTRUM / GDW EQUALIS)
48
� AL CONCREET VOORSTEL?
� tegenstelbaar? � ALG. VW? � inhoud?
5.3. DOSSIERS
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 25
49
� TELENET (INTRUM / GDW EQUALIS)
49
� ANTWOORD? OPLOSSING? NEE! DUSJ ?
� REGELS MINNELIJKE INVORDERING?
5.3. DOSSIERS
Hoeveel wil je betalen?
€ 0-50 € 50-70
VRAGEN?
Aangerekende vergoedingen:� vermeld in alg.vw.?
� duidelijk?
� rechtmatig?
� tegenstelbaar?
VOORSTEL?
Hoofdsom: 51,89
Inkassokosten: WMI en cumul
Administratiekost: niet vermeld
Dan: alg.vw. niet tegenstelbaar
Intrest: 22,66: reductie wettelijke?
Schadebeding 65: reductie?
TERUG NAAR PABO (bijlage 1)
€ > 140€ 100-140
50
€ 70-100
5.3. DOSSIERS
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 26
5151
6. CONTRACT: VERLENGING / HERROEPING
6.1. STILZWIJGENDE VERLENGING6.2. HERROEPING
5252
� hoofdstuk 9 “Verlenging overeenkomsten”� = 1 artikel = art. VI.91
� geldt NIET voor goederen� ENKEL voor diensten� OOK voor combinatiecontract dienst + goed
� “verlenging” = altijd voor contract bepaalde duur� “stilzwijgend” = door een clausule in het contract
6.1. STILZWIJGENDE VERLENGING
� energie : sinds 2012: � opzegtermijn 1 maand voor elk contract� geen vergoedingen meer
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 27
5353
� VERPLICHT BEDING: art. VI.91, §§§§1
� VORM: VET / KADER LOS VAN TEKST / VOORKANT 1e BLZ
� uiterste datum / wijze verzet tegen verlenging (§1, 2e lid)
� gevolgen van de stilzwijgende verlenging, o.a.§2)
� kosteloos opzegrecht na verlenging (max. 2 maand) (§2)
� TEKST: formele clausule? NEE. INHOUD =
6.1. STILZWIJGENDE VERLENGING
5454
� SANCTIE op foute/geen clausule?
� RECHTSTREEKS? WER: geen sanctieJ
� ONRECHTSTREEKS?� nietigheid OK (rechter beoordeelt) (BW) ?
� onvoldoende info (3.1.) � art. VI.2 ?� oneerlijke HP (3.3.) � art. VI.38 ?
� afgedwongen aankoop (3.4.) � art. VI.38, 3e lid ?
� onduidelijke OK (4.1.) � art. VI.37,§2 ?
� onrechtmatig beding (4.2.) � art. VI.84 ?� Ja, indien ‘kennelijk onevenwicht’ (of sowieso?)� SANCTIE: beding is NIETIG, dus contract werd niet
verlengd, dus levering daarna is ongevraagd, =?
6.1. STILZWIJGENDE VERLENGING
� dus: alle wegen leiden naarJ
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 28
5555
� LIFESTYLE FITNESS (bijlage 7)� SOORT CONTRACT? DUURTIJD? VERLENGING?
6.1. STILZWIJGENDE VERLENGING
56
� MY COLLECTIONS (bijlage 12)� soort contract? vorm? inhoud? bedingen?
56
� welke stukken opvragen? hoe onderhandelen?
6.1. STILZWIJGENDE VERLENGING
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 29
57
� Wat? recht om contract te annuleren / verzaken� ENKEL voor contracten op afstand + buiten VKR
� niet voor andere contracten (tenzij ‘vrijwillige geste’)
� Termijn? 14 dagen � DIENST: vanaf dag van ondertekening overeenkomst
� GOED: vanaf dag van inbezitname goed + extra termijn 14 dagen om goed effectief terug te sturen
6.2. HERROEPING
� Kosten terugzending?� Voor consument (tenzij contract dit niet vermeldt of
uitdrukkelijk bepaalt dat kost voor onderneming is)
� Hoe?� Herroepingsformulier OF anders (bv. mail) (zorg voor bewijs!)
58
� LIJST (art. VI.53 / VI.73) � dienst volledig uitgevoerd + consument vroeg uitdrukkelijk
om al uit te voeren + heeft verlies herroepingsrecht erkend
� verzoek dringende herstelling/onderhoud
� goed met persoonlijk karakter + bederfgevaar
� product hygiëne / gezondheid + verzegeling verbroken
� audio/video/softwaremateriaal + verzegeling verbroken
� download digitale inhoud (zie verder)
� krant/tijdschrift (abonnement is WEL herroepbaar)
� !!! vrije tijd: huur hotel, auto, = in specifieke periode
� =
� UITZONDERINGEN? op afstand = buiten VKR
6.2. HERROEPING
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 30
� stap 1: vóór contract: info (wel/niet, termijn, =)
� art. VI.45, §1, 8 en 11°, VI.46, §7 / VI.64, §1, 7°
� KAN via modelinstructies (art. VI.45, § 3 / VI.64, §3)
� + verplicht: modelformulier herroeping
� vormvoorwaarden? op afstand = buiten VKR
� stap 2: in het contract (art. VI.46, §7 / VI.65, §2):
� duurzame drager, met info over herroeprecht (wel/niet)
(� vroeger: WMPC: formele clausules (vet / kader / 1e blz))
59
6.2. HERROEPING
60
� GEEN / ONVOLLEDIGE / ONJUISTE INFO OVER HET HERROEPINGSRECHT: SANCTIE?
���� HERROEPINGSTERMIJN VERLENGD MET 12 MAANDEN (OF 14 DAGEN NA INFO) (art. VI.48 / VI.68) !!!
� NIET MEEDELEN DAT ER GEEN HERROEPRECHT IS (indien uitzondering) ���� GEEN SANCTIE !
(� WMPC: op afstand: ‘afgedwongen aankoop’ als formele clausule ontbreekt of fout is
(� WMPC: op afstand: toch herroeprecht 3 maand)
Behalve bij levering digitale inhoud (zie verder)
(� WMPC: buiten VKR: nietigheid ganse contract
(� WMPC: buiten VKR: er was altijd herroeprecht!
6.2. HERROEPING
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 31
61
6.2. HERROEPING
61
� UGC
62
� Speciale regeling diensten + levering energie
� Wat als uitvoering / levering al bezig was?
� Consument moet betalen voor aantal dagen� tenzij consument niet voorafgaand en uitdrukkelijk had
gevraagd om dienst al te starten (bewijs!)
� tenzij geen info over herroeping werd gegeven
� Speciale regeling digitale content (niet op drager)
� Consument moet betalen voor download/product� tenzij consument geen voorafgaande vraag tot uitvoering
+ erkenning van verlies herroepingsrecht had gegeven (zie art. VI.51, §4, 2°)
� tenzij ond. hiervan geen bevestiging (op drager) stuurde
6.2. HERROEPING
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 32
6363
7. TIPS / ONDERHANDELEN
7.1. HANDBOEK / INFO7.2. KLACHTEN
7.3. ONDERHANDELEN
64
7.1. HANDBOEK / INFO
� www.samvzw.be
� economie.fgov.be/nl� http://economie.fgov.be/nl/consument/Handelspraktijken
� http://infoshopping.be: duidelijke goede info
� www.eccbelgie.be: tips, klachten, success stories, =
� Handboek (juridische handleiding → VIII.)� www.politeia.be/nl/publicaties/93047-handboek+schuldbemiddeling
64
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 33
� FOD Economie: https://meldpunt.belgie.be (maar= geen
individuele behandeling, wel opsporing wanpraktijken� PV’s?)
� BELMED: online-platform (maar= bemiddelaar = betalend!)
� consumentenombudsdienst.be / ombudsman.be
7.2. KLACHTEN
� EUROPEES: eccbelgie.be
� Online Dispute Resolution Platform (geschillen onlinekoop)
= http://ec.europa.eu/consumers/odr (vanaf 15/02/2016)65
� ombudsmantelecom.be� opschorting inningsprocedure tot aanbeveling of minnelijke schikking (bij ontvankelijke klacht) (art. 19, §4)
� ombudsmanenergie.be� opschorting inningsprocedure bij ontvankelijke klacht (eerst klacht bij leverancier zelf) (art. 27, §1, 1°)
� water � eerst mij, dan VMM, dan vlaamseombudsdienst.be
7.3. ONDERHANDELEN
66
� VISIE / AANPAK? • Hoofdsom + redelijke vergoeding betalen?• Met of zonder juridische discussie? • Vermijd dagvaarding + zorg voor afsluiting dossier
� Bevoegde rechtbank?
� Telecom / energie / water / krediet:� Art. 591, 25°Ger.W.: exclusief vrederechter
� Art. 628, 25°Ger.W.: vred. woonplaats verweerder
� Vrederechter < 2500 euro > Rb 1e aanleg
66
� voorbeeld: ORANGE / INTRUM (bijlage 13)
BO 2020 - dag 4 - Pieter Geens 34
7.3. ONDERHANDELEN
6767
� Ken visie / beleid van je vrederechter
� voorbeeld: Vred. Heist 12 april 2018
GOLIATHPlichten (levering)
Rechten (betaling)
Wapen: macht, (schaal)grootte
DAVIDPlichten (betaling)
Rechten (wet)
Wapen: recht, OCMW, uithouding
~ Positie ben je je geld al kwijt?
wie wil wat bekomen?
~ Partijenzwakke/gewiekste cliënt
grote/kleine firma
communicatie + toon
choose your battlesJ
68
7.3. ONDERHANDELEN