bỘ tỔng tham mƯu

§µo huy hiÖp NguyÔn M¹nh Hëng

Lu Ngäc Kh¶i NguyÔn Hoµng Minh TrÇn §¹i NghÜa TrÇn §¨ng Thanh Vò

quang t¹o §ç Xu©n T¶o

Hoµng Kh¾c Th«ng Lª do·n thuËt T¹ Ngäc V·ng NguyÔn Tõ Vîng NguyÔn

träng xu©n

Gi¸o tr×nh

(DïNG CHO SINH viªn C¸C TR¦êNG §¹i häc, cao ®¼ng)

TËP MéT

(T¸i b¶n lÇn thø nhÊt, cã söa ch÷a vµ bæ sung)

NHµ XUÊT B¶N GI¸O DôC

2

B¶n quyÒn thuéc HEVOBCO Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc

4122008/CXB/8869/GD M· sè : 7G073Y8DAI

3

Lêi nãi ®Çu Gi¸o dôc quèc phßng an ninh cho sinh viªn lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô

quan träng gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu gi¸o dôc toµn diÖn. Qua ®ã t¹o ®iÒu

kiÖn cho thÕ hÖ trÎ cã ®iÒu kiÖn tu dìng phÈm chÊt ®¹o ®øc vµ rÌn luyÖn n¨ng

lùc thùc tÕ ®Ó s½n sµng thùc hiÖn 2 nhiÖm vô chiÕn lîc : x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ

quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa. M«n häc Gi¸o dôc quèc phßng an ninh ®·

®îc x¸c ®Þnh trong nhiÒu v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña Nhµ níc vµ gÇn

®©y nhÊt Bé ChÝnh trÞ ®· cã ChØ thÞ sè 12 CT/TW ngµy 03 5 2007 vÒ t¨ng

cêng sù l·nh ®¹o cña §¶ng ®èi víi c«ng t¸c gi¸o dôc quèc phßng, an ninh

trong t×nh h×nh míi, ChÝnh phñ còng cã NghÞ ®Þnh sè 116/2007/N§ CP ngµy

10 7 2007 vÒ Gi¸o dôc quèc phßng an ninh.

Qu¸n triÖt chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc vÒ c«ng t¸c gi¸o

dôc quèc phßng, an ninh nh»m ®¸p øng tèt h¬n n÷a yªu cÇu cña môc tiªu gi¸o

dôc vµ thùc tiÔn, Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o ®· phèi

hîp víi Bé Quèc phßng, Bé C«ng an nghiªn cøu, biªn so¹n bé s¸ch Gi¸o tr×nh

Gi¸o dôc quèc phßng an ninh dïng cho sinh viªn çc trêng ®¹i häc, cao

®¼ng gåm hai tËp. Bé s¸ch nµy ®· ®îc Héi ®ång thÈm ®Þnh liªn Bé Gi¸o dôc vµ

§µo t¹o Bé Quèc phßng Bé C«ng an nghiÖm thu. Néi dung s¸ch ®· cËp

nhËt ®îc nh÷ng vÊn ®Ò míi, phï hîp víi ch¬ng tr×nh míi ban hµnh, QuyÕt ®Þnh

sè 81/2007/Q§ BGD§T ngµy 24 12 2007 cña Bé trëng Bé Gi¸o dôc vµ

§µo t¹o.

Çc t¸c gi¶ biªn so¹n bé s¸ch nµy ®îc Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o,

Bé Quèc phßng, Bé C«ng an lùa chän. B¶n th¶o sau khi hoµn chØnh ®· ®îc Héi

®ång thÈm ®Þnh Quèc gia thÈm ®Þnh vµ giao cho Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc xuÊt b¶n

®Ó phôc vô çc trêng. Hi väng bé s¸ch nµy sÏ gióp Ých ®îc nhiÒu cho gi¶ng

viªn, sinh viªn vµ nhµ trêng trong viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô gi¸o dôc quèc

phßng, an ninh toµn d©n. MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng, song khã tr¸nh khái

nh÷ng s¬ suÊt nhÊt ®Þnh. Chóng t«i mong nhËn ®îc nhiÒu ý kiÕn ®ãng gãp cña

çc ®ång chÝ gi¶ng viªn, çn bé chØ ®¹o ®Ó bé s¸ch ngµy cµng hoµn thiÖn. Çc ý

kiÕn ®ãng gãp xin göi vÒ Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc 81 TrÇn Hng §¹o, Hµ Néi.

Xin ch©n thµnh c¶m ¬n.

Vô gi¸o dôc quèc phßng Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o

4

Bµi 1 §èI T¦îNG, PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU

M¤N HäC GI¸O DôC QUèC PHßNG AN NINH

I - MôC §ÝCH, Y£U CÇU

N¾m v÷ng ®èi tîng, ph¬ng ph¸p, néi dung nghiªn cøu m«n häc

Gi¸o dôc quèc phßng an ninh, gãp phÇn båi dìng nh©n çch, phÈm chÊt

vµ n¨ng lùc, trung thµnh víi lÝ tëng ®éc lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x· héi,

®¸p øng yªu cÇu nhiÖm vô b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

Sinh viªn x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm, th¸i ®é ®óng trong häc tËp m«n häc

Gi¸o dôc quèc phßng an ninh, tÝch cùc tham gia x©y dùng, cñng cè nÒn

quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n ngay khi ®ang häc tËp, rÌn luyÖn

trong nhµ trêng vµ ë mçi vÞ trÝ c«ng t¸c tiÕp theo.

II - §èI T¦îNG NGHI£N CøU

§èi tîng nghiªn cøu cña m«n häc bao gåm ®êng lèi qu©n sù cña

§¶ng, c«ng t¸c quèc phßng, an ninh, qu©n sù vµ kÜ n¨ng qu©n sù cÇn thiÕt.

1. Nghiªn cøu vÒ ®êng lèi qu©n sù cña §¶ng

Nghiªn cøu nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n cã tÝnh chÊt lÝ luËn cña §¶ng vÒ

®êng lèi qu©n sù, bao gåm : nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña häc thuyÕt M¸c

Lªnin, t tëng Hå ChÝ Minh vÒ chiÕn tranh, qu©n ®éi vµ b¶o vÖ Tæ quèc ;

quan ®iÓm cña §¶ng vÒ x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, chiÕn tranh

nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc, x©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n, an ninh

nh©n d©n ; vÒ kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè

quèc phßng, an ninh vµ mét sè néi dung c¬ b¶n vÒ lÞch sö nghÖ thuËt qu©n

sù ViÖt Nam qua çc thêi k×.

Häc thuyÕt M¸c Lªnin, t tëng Hå ChÝ Minh vÒ chiÕn tranh, qu©n

®éi vµ b¶o vÖ Tæ quèc mang tÝnh çch m¹ng vµ khoa häc s©u s¾c. §ã lµ c¬

së lÝ luËn ®Ó §¶ng ta ®Ò ra chñ tr¬ng, ®êng lèi chiÕn lîc x©y dùng nÒn

quèc phßng toµn d©n, x©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n vµ tiÕn hµnh

chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc. NhiÖm vô b¶o vÖ Tæ quèc trong giai ®o¹n

hiÖn nay kh«ng chØ b¶o vÖ toµn vÑn l·nh thæ, vïng trêi, vïng biÓn, h¶i ®¶o

mµ cßn ph¶i b¶o vÖ §¶ng, b¶o vÖ chÕ ®é, b¶o vÖ nÒn v¨n ho¸ cña d©n téc.

5

Çc quan ®iÓm cña §¶ng vÒ x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, x©y dùng

lùc lîng vò trang nh©n d©n, tiÕn hµnh chiÕn tranh nh©n d©n ®Òu cã tÝnh kÕ

thõa vµ ph¸t triÓn nh÷ng truyÒn thèng qu©n sù ®éc ®¸o cña d©n téc "c¶ níc

mét lßng chung søc ®¸nh giÆc", "lÊy Ýt ®Þch nhiÒu", "lÊy nhá chèng lín". §ã

còng chÝnh lµ ®Æc trng nghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam ®· chiÕn th¾ng çc kÎ

thï hung h·n nhÊt. Nghiªn cøu ®êng lèi qu©n sù cña §¶ng gãp phÇn h×nh

thµnh niÒm tin khoa häc, rÌn luyÖn phÈm chÊt ®¹o ®øc çch m¹ng vµ lÝ tëng

cho sinh viªn.

2. Nghiªn cøu vÒ c«ng t¸c quèc phßng, an ninh

Nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ nhiÖm vô, néi dung c«ng t¸c quèc

phßng, an ninh cña §¶ng hiÖn nay, bao gåm : x©y dùng lùc lîng d©n qu©n

tù vÖ, lùc lîng dù bÞ ®éng viªn, t¨ng cêng tiÒm lùc c¬ së vËt chÊt, kÜ thuËt

quèc phßng, phßng chèng chiÕn tranh c«ng nghÖ cao, ®¸nh b¹i chiÕn lîc

"DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña çc thÕ lùc thï ®Þch ®èi víi çch

m¹ng ViÖt Nam ; mét sè vÊn ®Ò vÒ d©n téc, t«n gi¸o vµ ®Êu tranh phßng

chèng ®Þch lîi dông vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt

Nam ; x©y dùng, b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ, chñ quyÒn biÓn ®¶o, an ninh

quèc gia ; ®Êu tranh phßng chèng téi ph¹m vµ gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi.

Nhµ níc quy ®Þnh nhiÖm vô vÒ quèc phßng, qu©n sù, an ninh cho çc

bé, ngµnh, c¬ quan Trung ¬ng, ®Þa ph¬ng vµ ®¬n vÞ c¬ së. Do vËy, nghiªn

cøu vÒ c«ng t¸c quèc phßng, an ninh thùc chÊt lµ nghiªn cøu hÖ thèng v¨n

b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña Nhµ níc vÒ b¶o vÖ Tæ quèc, gi÷ g×n trËt tù, an

toµn x· héi vµ an ninh chÝnh trÞ. Mäi c«ng d©n ®Òu cã tr¸ch nhiÖm tham gia

c«ng t¸c quèc phßng, luyÖn tËp qu©n sù, gi÷ g×n b¶o vÖ an ninh, trËt tù an

toµn x· héi. T¨ng cêng tiÒm lùc quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n

phßng, chèng cã hiÖu qu¶ chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ

cña çc thÕ lùc thï ®Þch ®èi víi çch m¹ng ViÖt Nam, kÓ c¶ viÖc phßng,

chèng chiÕn tranh vò khÝ c«ng nghÖ cao trong t¬ng lai. Nghiªn cøu vµ thùc

hiÖn tèt c«ng t¸c quèc phßng, an ninh ®Ó x©y dùng lßng tin chiÕn th¾ng tríc

mäi ©m mu, thñ ®o¹n cña kÎ thï ®èi víi çch m¹ng ViÖt Nam.

3. Nghiªn cøu vÒ qu©n sù vµ kÜ n¨ng qu©n sù cÇn thiÕt

Nghiªn cøu çc kiÕn thøc, kÜ n¨ng chiÕn thuËt, kÜ thuËt qu©n sù cÇn thiÕt

nh : nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ b¶n ®å, ®Þa h×nh qu©n sù, çc ph¬ng tiÖn

chØ huy chiÕn thuËt vµ chiÕn ®Êu ; tÝnh n¨ng, t¸c dông, cÊu t¹o, sö dông,

b¶o qu¶n çc lo¹i vò khÝ bé binh AK, CKC, RPD, RPK, B40, B41 ; tÝnh

n¨ng, kÜ thuËt sö dông thuèc næ ; phßng chèng vò khÝ h¹t nh©n, ho¸ häc,

6

sinh häc, vò khÝ löa ; vÕt th¬ng chiÕn tranh vµ ph¬ng ph¸p xö lÝ ; mét sè

vÊn ®Ò vÒ ®iÒu lÖnh ®éi ngò vµ chiÕn thuËt chiÕn ®Êu bé binh.

KiÕn thøc vÒ qu©n sù trong m«n häc lµ nh÷ng kiÕn thøc phæ th«ng, sinh

viªn cÇn quan t©m nghiªn cøu ®Æc ®iÓm, nguyªn lÝ, t¸c dông... hiÓu râ b¶n

chÊt çc néi dung kÜ thuËt, chiÕn thuËt bé binh ; vÒ kh¶ n¨ng s¸t th¬ng, víi

çc ph¬ng ph¸p phßng tr¸nh ®¬n gi¶n, hiÖu qu¶. Trªn c¬ së ®ã nghiªn cøu

thùc hµnh çc bµi tËp s¸t víi thùc tÕ, thµnh th¹o çc thao t¸c kÜ thuËt, chiÕn

thuËt trong chiÕn ®Êu. §ång thêi cã thÓ øng dông çc kÜ thuËt nµy khi tham

gia d©n qu©n, tù vÖ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

III - PH¦¥NG PH¸P LUËN Vµ ÇC PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU

ViÖc nghiªn cøu m«n häc Gi¸o dôc quèc phßng an ninh ®ßi hái ph¶i

n¾m v÷ng c¬ së ph¬ng ph¸p luËn, çc ph¬ng ph¸p nghiªn cøu cô thÓ phï

hîp víi ®èi tîng, ph¹m vi vµ tÝnh chÊt ®a d¹ng cña néi dung m«n häc nµy.

1. C¬ së ph¬ng ph¸p luËn

C¬ së ph¬ng ph¸p luËn chung nhÊt cña viÖc nghiªn cøu gi¸o dôc quèc

phßng an ninh lµ häc thuyÕt M¸c Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh.

Trong ®ã nh÷ng quan ®iÓm cña çc nhµ kinh ®iÓn M¸c Lªnin vµ cña Chñ

tÞch

Hå ChÝ Minh vÒ chiÕn tranh, qu©n ®éi, vÒ x©y dùng lùc lîng vò trang nh©n

d©n, vÒ x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n... lµ nÒn t¶ng thÕ giíi quan, nhËn

thøc luËn cña sù nghiªn cøu, vËn dông ®êng lèi qu©n sù cña §¶ng vµ nh÷ng

vÊn ®Ò c¬ b¶n kh¸c cña gi¸o dôc quèc phßng an ninh.

ViÖc x¸c ®Þnh häc thuyÕt M¸c Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh lµ c¬

së ph¬ng ph¸p luËn, ®ßi hái qu¸ tr×nh nghiªn cøu, ph¸t triÓn gi¸o dôc quèc

phßng an ninh ph¶i n¾m v÷ng vµ vËn dông ®óng ®¾n çc quan ®iÓm tiÕp

cËn khoa häc sau ®©y :

Quan ®iÓm hÖ thèng : §Æt ra yªu cÇu nghiªn cøu, ph¸t triÓn çc néi

dung cña gi¸o dôc quèc phßng an ninh mét çch toµn diÖn, tæng thÓ, trong

mèi quan hÖ ph¸t triÓn gi÷a çc bé phËn, çc vÊn ®Ò cña m«n häc.

Quan ®iÓm lÞch sö, logic : Trong nghiªn cøu gi¸o dôc quèc phßng

an ninh ®ßi hái ph¶i nh×n thÊy sù ph¸t triÓn cña ®èi tîng, vÊn ®Ò nghiªn cøu

theo thêi gian, kh«ng gian víi nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö, cô thÓ ®Ó tõ ®ã gióp

ta ph¸t hiÖn, kh¸i qu¸t, nhËn thøc ®óng nh÷ng quy luËt, nguyªn t¾c cña ho¹t

®éng quèc phßng, an ninh.

Quan ®iÓm thùc tiÔn : ChØ ra ph¬ng híng cho viÖc nghiªn cøu gi¸o

dôc quèc phßng an ninh lµ ph¶i b¸m s¸t thùc tiÔn x©y dùng qu©n ®éi vµ

7

c«ng an nh©n d©n, x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, phôc vô ®¾c lùc cho

sù nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc trong giai ®o¹n hiÖn nay.

2. Çc ph¬ng ph¸p nghiªn cøu

Víi t çch lµ bé m«n khoa häc n»m trong hÖ thèng khoa häc qu©n sù,

ph¹m vi nghiªn cøu cña gi¸o dôc quèc phßng an ninh rÊt réng, néi dung

nghiªn cøu ®a d¹ng, ®îc cÊu tróc theo hÖ thèng tõ thÊp ®Õn cao, tõ ®¬n gi¶n

®Õn phøc t¹p lu«n cã sù kÕ thõa vµ ph¸t triÓn. V× vËy gi¸o dôc quèc phßng

an ninh ®îc tiÕp cËn nghiªn cøu víi nhiÒu çch thøc, phï hîp víi tÝnh chÊt

cña tõng néi dung vµ vÊn ®Ò nghiªn cøu cô thÓ.

Trong nghiªn cøu x©y dùng, ph¸t triÓn néi dung gi¸o dôc quèc phßng

an ninh víi t çch lµ mét bé m«n khoa häc cÇn chó ý sö dông kÕt hîp çc

ph¬ng ph¸p nghiªn cøu khoa häc.

Tríc hÕt cÇn chó ý sö dông çc ph¬ng ph¸p nghiªn cøu lÝ thuyÕt nh

ph©n tÝch, tæng hîp, ph©n lo¹i, hÖ thèng ho¸, m« h×nh ho¸, gi¶ thuyÕt...

nh»m thu thËp th«ng tin khoa häc trªn c¬ së nghiªn cøu çc v¨n b¶n, tµi liÖu

vÒ quèc phßng, an ninh ®Ó rót ra çc kÕt luËn khoa häc cÇn thiÕt, kh«ng

ngõng bæ sung, ph¸t triÓn lµm phong phó néi dung gi¸o dôc quèc phßng

an ninh.

Cïng víi çc ph¬ng ph¸p nghiªn cøu lÝ thuyÕt, cÇn nghiªn cøu sö dông

çc ph¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc tiÔn nh quan s¸t, ®iÒu tra, kh¶o s¸t thùc

tÕ, nghiªn cøu çc s¶n phÈm quèc phßng, an ninh, tæng kÕt kinh nghiÖm, thÝ

nghiÖm, thùc nghiÖm... nh»m t¸c ®éng trùc tiÕp vµo ®èi tîng trong thùc

tiÔn, tõ ®ã kh¸i qu¸t b¶n chÊt, quy luËt cña çc ho¹t ®éng quèc phßng, an

ninh ; bæ sung lµm phong phó néi dung còng nh kiÓm ®Þnh tÝnh x¸c thùc,

tÝnh ®óng ®¾n cña çc kiÕn thøc gi¸o dôc quèc phßng an ninh.

Trong nghiªn cøu lÜnh héi çc kiÕn thøc, kÜ n¨ng quèc phßng, an ninh

cÇn sö dông kÕt hîp çc ph¬ng ph¸p d¹y häc lÝ thuyÕt vµ thùc hµnh nh»m

b¶o ®¶m cho ngêi häc võa cã nhËn thøc s©u s¾c vÒ ®êng lèi, nghÖ thuËt

qu©n sù, n¾m ch¾c lÝ thuyÕt kÜ thuËt vµ chiÕn thuËt, võa rÌn luyÖn ph¸t triÓn

®îc çc kÜ n¨ng c«ng t¸c quèc phßng, thuÇn thôc çc thao t¸c, hµnh ®éng

qu©n sù.

§æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc gi¸o dôc quèc phßng an ninh theo

híng t¨ng cêng vËn dông çc ph¬ng ph¸p d¹y häc tiªn tiÕn kÕt hîp víi

sö dông çc ph¬ng tiÖn kÜ thuËt d¹y häc hiÖn ®¹i. Trong qu¸ tr×nh häc tËp,

nghiªn cøu çc vÊn ®Ò, çc néi dung gi¸o dôc quèc phßng an ninh

cÇn chó ý sö dông çc ph¬ng ph¸p t¹o t×nh huèng, nªu vÊn ®Ò, ®èi tho¹i,

tranh luËn s¸ng t¹o ; t¨ng cêng thùc hµnh, thùc tËp s¸t víi thùc tÕ chiÕn

®Êu, c«ng t¸c quèc phßng ; t¨ng cêng tham quan thùc tÕ, viÕt thu ho¹ch,

8

tiÓu luËn ; t¨ng cêng sö dông çc ph¬ng tiÖn kÜ thuËt, thiÕt bÞ qu©n sù hiÖn

®¹i phôc vô çc néi dung häc tËp ; ®Èy m¹nh nghiªn cøu, øng dông çc

thµnh tùu c«ng nghÖ th«ng tin nh»m n©ng cao chÊt lîng häc tËp, nghiªn

cøu m«n häc Gi¸o dôc quèc phßng an ninh.

IV - GIíI THIÖU VÒ M¤N HäC GI¸O DôC QUèC PHßNG

AN NINH

1. §Æc ®iÓm m«n häc

Lµ m«n häc ®îc luËt ®Þnh, thÓ hiÖn râ ®êng lèi gi¸o dôc cña §¶ng

®îc thÓ chÕ ho¸ b»ng çc v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña Nhµ níc, nh»m

gióp sinh viªn thùc hiÖn môc tiªu "h×nh thµnh vµ båi dìng nh©n çch, phÈm

chÊt vµ n¨ng lùc cña c«ng d©n, ®¸p øng yªu cÇu cña sù nghiÖp x©y dùng vµ

b¶o vÖ Tæ quèc".(1)

KÕ tôc vµ ph¸t huy nh÷ng kÕt qu¶ thùc hiÖn Ch¬ng tr×nh HuÊn luyÖn

qu©n sù phæ th«ng (1961), Gi¸o dôc quèc phßng (1991), trong nh÷ng n¨m

qua, ®Ó ®¸p øng yªu cÇu nhiÖm vô b¶o vÖ Tæ quèc trong giai ®o¹n míi vµ

phï hîp víi quy chÕ gi¸o dôc ®µo t¹o tr×nh ®é ®¹i häc, n¨m 2000 ch¬ng

tr×nh tiÕp tôc ®îc söa ®æi, bæ sung ; ®Õn n¨m 2007 triÓn khai thùc hiÖn

NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ vÒ Gi¸o dôc quèc phßng an ninh, m«n häc Gi¸o

dôc quèc phßng ®îc lång ghÐp néi dung an ninh thµnh m«n häc Gi¸o dôc

quèc phßng an ninh. Nh vËy, trong tõng giai ®o¹n çch m¹ng, ch¬ng

tr×nh m«n häc Gi¸o dôc quèc phßng an ninh ®Òu cã nh÷ng ®æi míi phôc

vô cho sù nghiÖp ph¸t triÓn ®Êt níc vµ c«ng t¸c quèc phßng, an ninh trong

tõng thêi k×, g¾n kÕt chÆt chÏ çc môc tiªu cña gi¸o dôc ®µo t¹o víi quèc

phßng an ninh.

Gi¸o dôc quèc phßng an ninh lµ m«n häc bao gåm kiÕn thøc khoa

häc x· héi, nh©n v¨n, khoa häc tù nhiªn vµ khoa häc kÜ thuËt qu©n sù vµ

thuéc nhãm çc m«n häc chung, cã tØ lÖ lÝ thuyÕt chiÕm trªn 70% ch¬ng

tr×nh m«n häc. Néi dung bao gåm kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ®êng lèi quèc

phßng, qu©n sù cña §¶ng, c«ng t¸c qu¶n lÝ Nhµ níc vÒ quèc phßng, an ninh

; vÒ truyÒn thèng ®Êu tranh chèng ngo¹i x©m cña d©n téc, vÒ nghÖ thuËt

qu©n sù ViÖt Nam ; vÒ chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña

çc thÕ lùc thï ®Þch ®èi víi çch m¹ng ViÖt Nam vµ kÜ n¨ng qu©n sù, an ninh

cÇn thiÕt ®¸p øng yªu cÇu x©y dùng, cñng cè nÒn quèc phßng toµn d©n, an

ninh nh©n d©n.

(1) LuËt Gi¸o dôc, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2005.

9

Gi¸o dôc quèc phßng an ninh gãp phÇn x©y dùng, rÌn luyÖn ý thøc tæ

chøc kØ luËt, t¸c phong khoa häc ngay khi sinh viªn ®ang häc tËp trong nhµ

trêng vµ khi ra c«ng t¸c. Gi¶ng d¹y vµ häc tËp cã chÊt lîng m«n häc Gi¸o

dôc quèc phßng an ninh lµ gãp phÇn ®µo t¹o cho ®Êt níc mét ®éi ngò çn

bé khoa häc kÜ thuËt, çn bé qu¶n lÝ, chuyªn m«n nghiÖp vô cã ý thøc, n¨ng

lùc s½n sµng tham gia thùc hiÖn nhiÖm vô chiÕn lîc b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt

Nam x· héi chñ nghÜa trªn mäi c¬ng vÞ c«ng t¸c.

2. Ch¬ng tr×nh

M«n häc Gi¸o dôc quèc phßng an ninh tr×nh ®é ®¹i häc, cao ®¼ng ban

hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè : 81/2007/Q§ BGD§T ngµy 24 th¸ng 12 n¨m

2007 cña Bé trëng Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o. Ch¬ng tr×nh ®îc x©y dùng

trªn c¬ së ph¸t triÓn tr×nh ®é çc cÊp häc díi, b¶o ®¶m liªn th«ng, logic ;

mçi häc phÇn lµ nh÷ng khèi kiÕn thøc t¬ng ®èi ®éc lËp, tiÖn cho sinh viªn

tÝch luü trong qu¸ tr×nh häc tËp. KÕt cÊu ch¬ng tr×nh gåm ba phÇn chÝnh :

PhÇn 1 : Môc tiªu, thêi gian, thêi ®iÓm thùc hiÖn.

PhÇn 2 : Tãm t¾t néi dung çc häc phÇn vµ ch¬ng tr×nh.

Häc phÇn I : §êng lèi qu©n sù cña §¶ng, 45 tiÕt.

Häc phÇn II : C«ng t¸c quèc phßng, an ninh, 45 tiÕt.

Häc phÇn III : Qu©n sù chung, 45 tiÕt.

Häc phÇn IV : ChiÕn thuËt vµ kÜ thuËt b¾n sóng tiÓu liªn AK, 30 tiÕt.

Sinh viªn ®¹i häc häc 4 häc phÇn, 165 tiÕt ; sinh viªn cao ®¼ng häc 3

häc phÇn (I, II, III), 135 tiÕt.

PhÇn 3 : Tæ chøc thùc hiÖn ch¬ng tr×nh ; ph¬ng ph¸p d¹y, häc vµ ®¸nh

gi¸ kÕt qu¶ häc tËp.

3. §éi ngò gi¶ng viªn vµ c¬ së vËt chÊt thiÕt bÞ d¹y häc

§éi ngò gi¶ng viªn gi¸o dôc quèc phßng an ninh çc trêng ®¹i häc,

cao ®¼ng, çc Trung t©m Gi¸o dôc quèc phßng sinh viªn ®îc tæ chøc trªn

c¬ së NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ vÒ Gi¸o dôc quèc phßng an ninh vµ NghÞ

®Þnh cña ChÝnh phñ vÒ biÖt ph¸i sÜ quan Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam. Gi¶ng

viªn sÜ quan tõ çc qu©n khu, çc häc viÖn, nhµ trêng qu©n ®éi ®îc lu©n

phiªn lµm c«ng t¸c qu¶n lÝ vµ gi¶ng d¹y. Çc trêng cha cã gi¶ng viªn sÜ

quan biÖt ph¸i ®îc biªn chÕ gi¶ng viªn c¬ h÷u hoÆc hîp ®ång, thØnh gi¶ng

gi¶ng viªn çc häc viÖn, nhµ trêng qu©n ®éi. HÖ thèng Trung t©m Gi¸o dôc

quèc phßng sinh viªn do ChÝnh phñ quy ®Þnh, ®îc ph¸t triÓn trªn ph¹m vi

c¶ níc ®ang thu hót phÇn lín sinh viªn vµo häc tËp rÌn luyÖn trong m«i

trêng v¨n ho¸ qu©n sù.

10

§Ó ®¸p øng nhu cÇu häc tËp, rÌn luyÖn cña sinh viªn, Nhµ níc ®· vµ

®ang ®Çu t x©y dùng c¬ së vËt chÊt cho çc Trung t©m Gi¸o dôc quèc

phßng. Tæ chøc d¹y, häc m«n häc Gi¸o dôc quèc phßng an ninh ph¶i b¶o

®¶m ®ñ c¬ së vËt chÊt, thiÕt bÞ d¹y häc ®îc quy ®Þnh trong danh môc vµ

tiªu chuÈn bé mÉu thiÕt bÞ d¹y häc tèi thiÓu do Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o ban

hµnh. Khi häc thùc hµnh çc kÜ n¨ng qu©n sù ph¶i cã s©n tËp, b·i tËp, thao

trêng. Gi¸o tr×nh Gi¸o dôc quèc phßng an ninh dïng cho çc trêng ®¹i

häc, cao ®¼ng do Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o ban hµnh lµ tµi liÖu gi¶ng d¹y vµ

nghiªn cøu chÝnh thøc cña gi¶ng viªn, sinh viªn. Ngoµi ra, sinh viªn t×m ®äc

thªm tµi liÖu tham kh¶o ®· ®îc giíi thiÖu trong gi¸o tr×nh ®Ó n©ng cao kiÕn

thøc vµ sù hiÓu biÕt vÒ nhiÖm vô b¶o vÖ Tæ quèc hiÖn nay.

4. Tæ chøc d¹y häc vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp

Tæ chøc d¹y häc vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n häc Gi¸o dôc quèc

phßng an ninh ®îc quy ®Þnh trong QuyÕt ®Þnh sè 69/2007/Q§ BGD§T

ngµy 14 th¸ng 11 n¨m 2007 cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o. H×nh thøc tæ chøc

d¹y häc tËp trung chñ yÕu thùc hiÖn ë çc Trung t©m Gi¸o dôc quèc phßng ;

ë çc trêng cã thÓ ®an xen nhiÒu h×nh thøc kh¸c theo quy ®Þnh cña hiÖu

trëng. Khi häc Gi¸o dôc quèc phßng an ninh, sinh viªn ph¶i mÆc gän

gµng, thèng nhÊt theo híng dÉn cña gi¶ng viªn. TuyÖt ®èi chÊp hµnh çc

quy ®Þnh, quy t¾c ®¶m b¶o an toµn vÒ ngêi, vò khÝ, trang thiÕt bÞ. Sinh viªn

cã ®ñ sè lÇn kiÓm tra cho mçi häc phÇn ; mçi lÇn kiÓm tra ®¹t tõ 5 ®iÓm trë

lªn vµ cã ®ñ 80% thêi gian cã mÆt trªn líp sÏ ®îc dù thi kÕt thóc häc phÇn

lÇn thø nhÊt. Mçi sinh viªn ph¶i dù thi ®ñ çc häc phÇn quy ®Þnh trong

ch¬ng tr×nh.

Häc phÇn cã tõ 2 ®Õn 3 ®¬n vÞ häc tr×nh kiÓm tra Ýt nhÊt mét lÇn ; häc

phÇn cã tõ 4 ®¬n vÞ häc tr×nh trë lªn kiÓm tra Ýt nhÊt hai lÇn. Sè lÇn cô thÓ do

hiÖu trëng çc trêng quy ®Þnh. Chøng chØ Gi¸o dôc quèc phßng an ninh

cÊp cho sinh viªn ®Ó x¸c nhËn kÕt qu¶ häc tËp m«n häc Gi¸o dôc quèc

phßng an ninh. Sinh viªn ®¹t ®iÓm trung b×nh m«n häc tõ 5 ®iÓm vµ kh«ng

bÞ xö lÝ kØ luËt tõ c¶nh ço trë lªn ®îc cÊp Chøng chØ Gi¸o dôc quèc phßng

an ninh vµ ®îc ghi kÕt qu¶ xÕp lo¹i trong Chøng chØ. Chøng chØ Gi¸o dôc

quèc phßng an ninh lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó xÐt tèt nghiÖp cao

®¼ng, ®¹i häc.

11

Bµi 2 QUAN §IÓM CñA CHñ NGHÜA M¸C L£NIN, T¦ T¦ëNG Hå CHÝ MINH VÒ CHIÕN TRANH

QU¢N §éI Vµ B¶O VÖ Tæ QUèC


Trang bÞ cho sinh viªn mét sè quan ®iÓm c¬ b¶n cña chñ nghÜa

M¸c Lªnin, t tëng Hå ChÝ Minh vÒ chiÕn tranh, qu©n ®éi vµ b¶o vÖ Tæ

quèc x· héi chñ nghÜa.

Trªn c¬ së ®ã båi dìng thÕ giíi quan, ph¬ng ph¸p luËn khoa häc

çch m¹ng cho ngêi häc, gióp ngêi häc cã c¬ së khoa häc ®Ó qu¸n triÖt

quan ®iÓm c¬ b¶n cña §¶ng ta vÒ chiÕn tranh, x©y dùng qu©n ®éi ®¸p øng

yªu cÇu, nhiÖm vô b¶o vÖ Tæ quèc hiÖn nay.

II - NéI DUNG

1. Quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c Lªnin, t tëng Hå ChÝ Minh vÒ chiÕn

tranh

a) Quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ chiÕn tranh

ChiÕn tranh lµ mét hiÖn tîng chÝnh trÞ x· héi

ChiÕn tranh lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p, tríc M¸c ®· cã nhiÒu

nhµ t tëng ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò nµy, song ®¸ng chó ý nhÊt lµ t tëng cña

C.Ph. Claud¬vÝt (1780 1831), ¤ng quan niÖm : ChiÕn tranh lµ mét hµnh vi

b¹o lùc dïng ®Ó buéc ®èi ph¬ng phôc tïng ý chÝ cña m×nh. ChiÕn tranh lµ

sù huy ®éng søc m¹nh kh«ng h¹n ®é, søc m¹nh ®Õn tét cïng cña çc bªn

tham chiÕn. ë ®©y, C.Ph.Claud¬vÝt ®· chØ ra ®îc ®Æc trng c¬ b¶n cña chiÕn

tranh ®ã lµ sö dông b¹o lùc. Tuy nhiªn, C.Ph.Claud¬vÝt cha luËn gi¶i ®îc

b¶n chÊt cña hµnh vi b¹o lùc Êy. Çc nhµ kinh ®iÓn cña chñ nghÜa M¸c ®· kÕ

thõa t tëng ®ã vµ ®i ®Õn kh¼ng ®Þnh : ChiÕn tranh lµ hiÖn tîng chÝnh trÞ

x· héi cã tÝnh lÞch sö, ®ã lµ cuéc ®Êu tranh vò trang cã tæ chøc gi÷a çc giai

cÊp, nhµ níc (hoÆc liªn minh gi÷a çc níc) nh»m ®¹t môc ®Ých chÝnh trÞ

nhÊt ®Þnh. Nh vËy, theo quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c Lªnin, chiÕn tranh

lµ kÕt qu¶ cña nh÷ng quan hÖ gi÷a ngêi víi ngêi trong x· héi. Nhng nã

kh«ng ph¶i lµ nh÷ng mèi quan hÖ gi÷a ngêi víi ngêi nãi chung, mµ lµ mèi

quan hÖ gi÷a nh÷ng tËp ®oµn ngêi cã lîi Ých c¬ b¶n ®èi lËp nhau. Kh¸c víi

çc hiÖn tîng chÝnh trÞ x· héi kh¸c, chiÕn tranh ®îc thÓ hiÖn díi mét

h×nh thøc ®Æc biÖt, sö dông mét c«ng cô ®Æc biÖt ®ã lµ b¹o lùc vò trang.

12

Nguån gèc n¶y sinh chiÕn tranh

Víi thÕ giíi quan vµ ph¬ng ph¸p luËn duy vËt biÖn chøng, cïng víi sù

kÕt hîp s¸ng t¹o ph¬ng ph¸p l«gÝc vµ lÞch sö, C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen lÇn

®Çu tiªn trong lÞch sö ®· luËn gi¶i mét çch ®óng ®¾n vÒ nguån gèc n¶y sinh

chiÕn tranh. Chñ nghÜa M¸c Lªnin kh¼ng ®Þnh : sù xuÊt hiÖn vµ tån t¹i cña

chÕ ®é chiÕm h÷u t nh©n vÒ t liÖu s¶n xuÊt lµ nguån gèc s©u xa (nguån

gèc kinh tÕ), suy ®Õn cïng ®· dÉn ®Õn sù xuÊt hiÖn, tån t¹i cña chiÕn tranh.

§ång thêi, sù xuÊt hiÖn vµ tån t¹i cña giai cÊp vµ ®èi kh¸ng giai cÊp lµ

nguån gèc trùc tiÕp (nguån gèc x· héi) dÉn ®Õn sù xuÊt hiÖn, tån t¹i cña

chiÕn tranh.

Thùc tiÔn h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn x· héi loµi ngêi ®· chøng minh cho

nhËn ®Þnh trªn. Trong t¸c phÈm : "Nguån gèc cña gia ®×nh, cña chÕ ®é t

h÷u vµ cña nhµ níc", Ph. ¡ngghen chØ râ : Tr¶i qua hµng v¹n n¨m trong

chÕ ®é céng s¶n nguyªn thñy, khi cha cã chÕ ®é t h÷u, cha cã giai cÊp

®èi kh¸ng th× chiÕn tranh víi tÝnh çch lµ mét hiÖn tîng chÝnh trÞ x· héi

còng cha xuÊt hiÖn. MÆc dï ë thêi k× nµy ®· xuÊt hiÖn nh÷ng cuéc xung ®ét

vò trang. Nhng ®ã kh«ng ph¶i lµ mét cuéc chiÕn tranh mµ chØ lµ mét d¹ng

"Lao ®éng thêi cæ". Bëi v×, xÐt vÒ mÆt x· héi, x· héi céng s¶n nguyªn thuû

lµ mét x· héi kh«ng cã giai cÊp, b×nh ®¼ng, kh«ng cã t×nh tr¹ng ph©n chia

thµnh kÎ giµu, ngêi nghÌo, kÎ ®i ¸p bøc bãc lét vµ ngêi bÞ ¸p bøc bãc lét.

VÒ kinh tÕ, kh«ng cã cña "d thõa t¬ng ®èi" ®Ó ngêi nµy cã thÓ chiÕm

®o¹t lao ®éng cña ngêi kh¸c, môc tiªu çc cuéc xung ®ét ®ã chØ ®Ó tranh

giµnh çc ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi ®Ó tån t¹i nh : nguån níc, b·i cá,

vïng s¨n b¾n hay hang ®éng,... VÒ mÆt kÜ thuËt qu©n sù, trong çc cuéc

xung ®ét nµy, tÊt c¶ çc bªn tham gia ®Òu kh«ng cã lùc lîng vò trang

chuyªn nghiÖp, còng nh vò khÝ chuyªn dïng. TÊt c¶ çc thµnh viªn cña bé

l¹c víi mäi c«ng cô lao ®éng thêng ngµy ®Òu tham gia vµo cuéc xung ®ét

®ã. Do ®ã, çc cuéc xung ®ét vò trang nµy hoµn toµn mang tÝnh ngÉu nhiªn

tù ph¸t. Theo ®ã, Ph. ¡ngghen chØ râ, khi chÕ ®é chiÕm h÷u t nh©n vÒ t

liÖu s¶n xuÊt xuÊt hiÖn vµ cïng víi nã lµ sù ra ®êi cña giai cÊp, tÇng líp ¸p

bøc bãc lét th× chiÕn tranh ra ®êi vµ tån t¹i nh mét tÊt yÕu kh¸ch quan. ChÕ

®é ¸p bøc bãc lét cµng hoµn thiÖn th× chiÕn tranh cµng ph¸t triÓn. ChiÕn

tranh trë thµnh "B¹n ®êng" cña mäi chÕ ®é t h÷u.

Ph¸t triÓn nh÷ng luËn ®iÓm cña C. M¸c, Ph. ¡ngghen vÒ chiÕn tranh

trong ®iÒu kiÖn lÞch sö míi, V.I. Lªnin chØ râ trong thêi ®¹i ngµy nay cßn

chñ nghÜa ®Õ quèc th× cßn nguy c¬ x¶y ra chiÕn tranh, chiÕn tranh lµ b¹n

®êng cña chñ nghÜa ®Õ quèc.

Nh vËy, chiÕn tranh cã nguån gèc tõ chÕ ®é chiÕm h÷u t nh©n vÒ t

liÖu s¶n xuÊt, cã ®èi kh¸ng giai cÊp vµ ¸p bøc bãc lét, chiÕn tranh kh«ng

13

ph¶i lµ mét ®Þnh mÖnh g¾n liÒn víi con ngêi vµ x· héi loµi ngêi. Muèn

xo¸ bá chiÕn tranh ph¶i xo¸ bá nguån gèc sinh ra nã.

B¶n chÊt chiÕn tranh

B¶n chÊt chiÕn tranh lµ mét trong nh÷ng néi dung c¬ b¶n, quan träng

nhÊt cña häc thuyÕt M¸c Lªnin vÒ chiÕn tranh, qu©n ®éi. Theo V.I. Lªnin :

"ChiÕn tranh lµ sù tiÕp tôc cña chÝnh trÞ b»ng nh÷ng biÖn ph¸p kh¸c" (cô thÓ

lµ b»ng b¹o lùc)(1). Theo V.I. Lªnin, khi ph©n tÝch b¶n chÊt chiÕn tranh, nhÊt

thiÕt ph¶i cã quan ®iÓm chÝnh trÞ giai cÊp, xem chiÕn tranh chØ lµ mét hiÖn

tîng lÞch sö cô thÓ.

Theo quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c Lªnin : "ChÝnh trÞ lµ sù ph¶n ¸nh tËp

trung cña kinh tÕ"(2), "ChÝnh trÞ lµ mèi quan hÖ gi÷a çc giai cÊp, çc d©n

téc"(3), chÝnh trÞ lµ sù thèng nhÊt gi÷a ®êng lèi ®èi néi vµ ®êng lèi ®èi

ngo¹i, trong ®ã ®êng lèi ®èi ngo¹i phô thuéc vµo ®êng lèi ®èi néi. Nh

vËy, chiÕn tranh chØ lµ mét thêi ®o¹n, mét bé phËn cña chÝnh trÞ, nã kh«ng

lµm gi¸n ®o¹n chÝnh trÞ. Ngîc l¹i, mäi chøc n¨ng, nhiÖm vô cña chÝnh trÞ

®Òu ®îc tiÕp tôc thùc hiÖn trong chiÕn tranh. Gi÷a chiÕn tranh vµ chÝnh trÞ

cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau trong ®ã chÝnh trÞ chi phèi vµ quyÕt ®Þnh toµn

bé tiÕn tr×nh vµ kÕt côc chiÕn tranh, chÝnh trÞ chØ ®¹o toµn bé hoÆc phÇn lín

tiÕn tr×nh vµ kÕt côc cña chiÕn tranh, chÝnh trÞ quy ®Þnh môc tiªu vµ ®iÒu

chØnh môc tiªu, h×nh thøc tiÕn hµnh ®Êu tranh vò trang. ChÝnh trÞ kh«ng chØ

kiÓm tra toµn bé qu¸ tr×nh t¸c chiÕn, mµ cßn sö dông kÕt qu¶ sau chiÕn tranh

®Ó ®Ò ra nh÷ng nhiÖm vô, nh÷ng môc tiªu míi cho giai cÊp, x· héi trªn c¬ së

th¾ng lîi hay thÊt b¹i cña chiÕn tranh.

Ngîc l¹i, chiÕn tranh lµ mét bé phËn, mét ph¬ng tiÖn cña chÝnh trÞ, lµ

kÕt qu¶ ph¶n ¸nh nh÷ng cè g¾ng cao nhÊt cña chÝnh trÞ. ChiÕn tranh t¸c ®éng

trë l¹i chÝnh trÞ theo hai híng tÝch cùc hoÆc tiªu cùc ; hoÆc tÝch cùc ë kh©u

nµy nhng l¹i tiªu cùc ë kh©u kh¸c. ChiÕn tranh cã thÓ lµm thay ®æi ®êng

lèi, chÝnh s¸ch, nhiÖm vô cô thÓ, thËm chÝ cã thÓ cßn thay ®æi c¶ thµnh phÇn

cña lùc lîng l·nh ®¹o chÝnh trÞ trong çc bªn tham chiÕn. ChiÕn tranh t¸c

®éng lªn chÝnh trÞ th«ng qua viÖc lµm thay ®æi vÒ chÊt t×nh h×nh x· héi, nã

lµm phøc t¹p ho¸ çc mèi quan hÖ vµ lµm t¨ng thªm nh÷ng m©u thuÉn vèn

cã trong x· héi cã ®èi kh¸ng giai cÊp. ChiÕn tranh cã thÓ ®Èy nhanh sù chÝn

muåi cña çch m¹ng hoÆc lµm mÊt ®i t×nh thÕ çch m¹ng. ChiÕn tranh kiÓm

tra søc sèng cña toµn bé chÕ ®é chÝnh trÞ x· héi.

Trong thêi ®¹i ngµy nay mÆc dï chiÕn tranh cã nh÷ng thay ®æi vÒ

ph¬ng thøc t¸c chiÕn, vò khÝ trang bÞ "song b¶n chÊt chiÕn tranh vÉn kh«ng

(1) V.I. Lªnin, Toµn tËp, tËp 26, B¶n tiÕng ViÖt, NXB TiÕn bé, M¸txc¬va, 1980, tr. 397. (2) V.I. Lªnin, Toµn tËp, tËp 42, B¶n tiÕng ViÖt, NXB TiÕn bé, M¸txc¬va, 1976, tr. 349. (3) V.I. Lªnin, Toµn tËp, tËp 49, B¶n tiÕng ViÖt, NXB TiÕn bé, M¸txc¬va, 1978, tr. 500.

14

cã g× thay ®æi, chiÕn tranh vÉn lµ sù tiÕp tôc chÝnh trÞ cña çc nhµ níc vµ

giai cÊp nhÊt ®Þnh. §êng lèi chÝnh trÞ cña chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc

thï ®Þch vÉn lu«n chøa ®ùng nguy c¬ chiÕn tranh, ®êng lèi ®ã ®· quyÕt

®Þnh ®Õn môc tiªu chiÕn tranh, tæ chøc biªn chÕ, ph¬ng thøc t¸c chiÕn, vò

khÝ trang bÞ" cña qu©n ®éi do chóng tæ chøc ra vµ nu«i dìng.

b) T tëng Hå ChÝ Minh vÒ chiÕn tranh

Trªn c¬ së lËp trêng duy vËt biÖn chøng, Hå ChÝ Minh ®· sím ®¸nh

gi¸ ®óng ®¾n b¶n chÊt, quy luËt cña chiÕn tranh, t¸c ®éng cña chiÕn tranh

®Õn ®êi sèng x· héi.

Khi nãi vÒ b¶n chÊt cña chñ nghÜa ®Õ quèc, Hå ChÝ Minh ®· kh¸i qu¸t

b»ng h×nh ¶nh "con ®Øa hai vßi", mét vßi hót m¸u nh©n d©n lao ®éng chÝnh

quèc, mét vßi hót m¸u nh©n d©n lao ®éng thuéc ®Þa. Trong héi nghÞ

VÐc – X©y, Hå ChÝ Minh ®· v¹ch trÇn b¶n chÊt, bé mÆt thËt cña sù x©m

lîc thuéc ®Þa vµ chiÕn tranh cíp bãc cña chñ nghÜa thùc d©n Ph¸p. "Ngêi

Ph¸p khai ho¸ v¨n minh b»ng rîu lËu, thuèc phiÖn". Nãi vÒ môc ®Ých cuéc

kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p, Ngêi kh¼ng ®Þnh : "Ta chØ gi÷ g×n non

s«ng, ®Êt níc cña ta. ChØ chiÕn ®Êu cho quyÒn thèng nhÊt vµ ®éc lËp cña Tæ

quèc. Cßn thùc d©n ph¶n ®éng Ph¸p th× mong ¨n cíp níc ta, mong b¾t d©n

ta lµm n« lÖ"(1).

Nh vËy, Hå ChÝ Minh ®· chØ râ, cuéc chiÕn tranh do thùc d©n Ph¸p tiÕn

hµnh ë níc ta lµ cuéc chiÕn tranh x©m lîc. Ngîc l¹i cuéc chiÕn tranh cña

nh©n ta chèng thùc d©n Ph¸p x©m lîc lµ cuéc chiÕn tranh nh»m b¶o vÖ ®éc

lËp chñ quyÒn vµ thèng nhÊt ®Êt níc.

X¸c ®Þnh tÝnh chÊt x· héi cña chiÕn tranh, ph©n tÝch tÝnh chÊt chÝnh

trÞ x· héi cña chiÕn tranh x©m lîc thuéc ®Þa, chiÕn tranh ¨n cíp cña chñ

nghÜa ®Õ quèc, chØ ra tÝnh chÊt chÝnh nghÜa cña chiÕn tranh gi¶i phãng d©n téc

Trªn c¬ së môc ®Ých chÝnh trÞ cña chiÕn tranh, Hå ChÝ Minh ®· x¸c ®Þnh

tÝnh chÊt x· héi cña chiÕn tranh, chiÕn tranh x©m lîc lµ phi nghÜa, chiÕn

tranh chèng x©m lîc lµ chÝnh nghÜa, tõ ®ã x¸c ®Þnh th¸i ®é cña chóng ta lµ

ñng hé chiÕn tranh chÝnh nghÜa, ph¶n ®èi chiÕn tranh phi nghÜa.

KÕ thõa vµ ph¸t triÓn t tëng cña chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ b¹o lùc

çch m¹ng, Hå ChÝ Minh ®· vËn dông s¸ng t¹o vµo thùc tiÔn chiÕn tranh

çch m¹ng ViÖt Nam. Ngêi kh¼ng ®Þnh : "ChÕ ®é thùc d©n, tù b¶n th©n nã

®· lµ mét hµnh ®éng b¹o lùc, ®éc lËp tù do kh«ng thÓ cÇu xin mµ cã ®îc,

(1) Hå ChÝ Minh, Toµn tËp, tËp 5, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 1995, tr. 150.

15

ph¶i dïng b¹o lùc çch m¹ng chèng l¹i b¹o lùc ph¶n çch m¹ng, giµnh lÊy

chÝnh quyÒn vµ b¶o vÖ chÝnh quyÒn"(1).

B¹o lùc çch m¹ng theo t tëng Hå ChÝ Minh ®îc t¹o bëi søc m¹nh

cña toµn d©n, b»ng c¶ lùc lîng chÝnh trÞ vµ lùc lîng vò trang, kÕt hîp chÆt

chÏ gi÷a ®Êu tranh chÝnh trÞ vµ ®Êu tranh vò trang.

Hå ChÝ Minh kh¼ng ®Þnh : Ngµy nay chiÕn tranh gi¶i phãng d©n téc

cña nh©n d©n ta lµ chiÕn tranh nh©n d©n díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng.

Çch m¹ng lµ sù nghiÖp cña quÇn chóng. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lu«n

coi con ngêi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh th¾ng lîi trong chiÕn tranh. Ngêi chñ

tr¬ng ph¶i dùa vµo d©n, coi d©n lµ gèc, lµ céi nguån cña søc m¹nh ®Ó "x©y

dùng lÇu th¾ng lîi". T tëng Hå ChÝ Minh vÒ chiÕn tranh nh©n d©n lµ mét

trong nh÷ng di s¶n quý b¸u cña Ngêi. T tëng nµy ®îc Hå ChÝ Minh

tr×nh bµy mét çch gi¶n dÞ, dÔ hiÓu nhng sinh ®éng vµ rÊt s©u s¾c. ChiÕn

tranh nh©n d©n díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng lµ cuéc chiÕn tranh toµn d©n, ph¶i

®éng viªn toµn d©n, vò trang toµn d©n vµ ®Æt díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng

Céng s¶n. T tëng cña Ngêi ®îc thÓ hiÖn râ nÐt trong lêi kªu gäi toµn

quèc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p ngµy 19 12 1946 : "BÊt k× ®µn

«ng, ®µn bµ, bÊt k× ngêi giµ, ngêi trÎ, kh«ng chia t«n gi¸o, ®¶ng ph¸i, d©n

téc... hÔ lµ ngêi ViÖt Nam th× ph¶i ®øng lªn ®¸nh thùc d©n Ph¸p ®Ó cøu Tæ

quèc. Ai cã sóng dïng sóng, ai cã g¬m dïng g¬m, kh«ng cã g¬m th×

dïng cuèc thuæng, gËy géc. Ai còng ph¶i ra søc chèng thùc d©n Ph¸p cøu

níc"(2).

§Ó ®¸nh th¾ng giÆc MÜ x©m lîc, Ngêi tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh : "Ba mu¬i

mèt triÖu ®ång bµo ta ë c¶ hai miÒn, bÊt k× giµ trÎ, g¸i trai, ph¶i lµ ba m¬i

mèt triÖu chiÕn sÜ anh dòng diÖt MÜ cøu níc, quyÕt giµnh th¾ng lîi cuèi cïng"(3).

Theo t tëng Hå ChÝ Minh, ®¸nh giÆc ph¶i b»ng søc m¹nh cña toµn

d©n, trong ®ã ph¶i cã lùc lîng vò tranh nh©n d©n lµm nßng cèt. Kh¸ng

chiÕn toµn d©n ph¶i ®i ®«i víi kh¸ng chiÕn toµn diÖn, ph¸t huy søc m¹nh

tæng hîp cña toµn d©n, ®¸nh ®Þch trªn tÊt c¶ çc mÆt trËn : qu©n sù , chÝnh trÞ ,

kinh tÕ, v¨n ho¸...

Sù kh¸i qu¸t trªn ®· ph¶n ¸nh nÐt ®Æc s¾c cña chiÕn tranh nh©n d©n

ViÖt Nam trong thêi ®¹i míi vµ lµ mét sù ph¸t triÓn ®Õn ®Ønh cao t tëng vò

trang toµn d©n cña chñ nghÜa M¸c Lªnin. Sù ph¸t triÓn s©u s¾c lµm phong

phó thªm lÝ luËn m¸c xÝt vÒ chiÕn tranh nh©n d©n trong ®iÒu kiÖn cô thÓ ë

ViÖt Nam.

(1) Hå ChÝ Minh, Toµn tËp, tËp 12, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 1995, tr. 304. (2) Hå ChÝ Minh, Toµn tËp, tËp 4, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 1995, tr. 480. (3) Hå ChÝ Minh, Toµn tËp, tËp 12, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 1996, tr. 323.

16

2. Quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c Lªnin, t tëng Hå ChÝ Minh vÒ qu©n

®éi

a) Quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ qu©n ®éi

Theo Ph. ¡ngghen : "Qu©n ®éi lµ mét tËp ®oµn ngêi vò trang, cã tæ

chøc do nhµ níc x©y dùng ®Ó dïng vµo cuéc chiÕn tranh tiÕn c«ng hoÆc

chiÕn tranh phßng ngù"(1).

Nh vËy theo Ph. ¡ngghen, qu©n ®éi lµ mét tæ chøc cña mét giai cÊp vµ

nhµ níc nhÊt ®Þnh, lµ c«ng cô b¹o lùc vò trang chñ yÕu nhÊt, lµ lùc lîng

nßng cèt ®Ó nhµ níc, giai cÊp tiÕn hµnh chiÕn tranh vµ ®Êu tranh vò trang.

Trong ®iÒu kiÖn chñ nghÜa t b¶n ph¸t triÓn tõ tù do c¹nh tranh sang ®éc

quyÒn (chñ nghÜa ®Õ quèc), V.I. Lªnin nhÊn m¹nh : chøc n¨ng c¬ b¶n cña

qu©n ®éi ®Õ quèc lµ ph¬ng tiÖn qu©n sù chñ yÕu ®Ó ®¹t môc ®Ých chÝnh trÞ

®èi ngo¹i lµ tiÕn hµnh chiÕn tranh x©m lîc vµ duy tr× quyÒn thèng trÞ cña

bän bãc lét ®èi víi nh©n d©n lao ®éng trong níc.

Nguån gèc ra ®êi cña qu©n ®éi

Tõ khi qu©n ®éi xuÊt hiÖn ®Õn nay, ®· cã kh«ng Ýt nhµ lÝ luËn ®Ò cËp ®Õn

nguån gèc, b¶n chÊt cña qu©n ®éi trªn c¸c khÝa c¹nh kh¸c nhau. Nhng chØ

cã chñ nghÜa M¸c Lªnin míi lÝ gi¶i ®óng ®¾n vµ khoa häc vÒ hiÖn tîng

chÝnh trÞ x· héi ®Æc thï nµy.

Chñ nghÜa M¸c Lªnin ®· chøng minh mét c¸ch khoa häc vÒ nguån

gèc ra ®êi cña qu©n ®éi tõ sù ph©n tÝch c¬ së kinh tÕ x· héi vµ kh¼ng ®Þnh :

qu©n ®éi lµ mét hiÖn tîng lÞch sö, ra ®êi trong giai ®o¹n ph¸t triÓn nhÊt

®Þnh cña x· héi loµi ngêi, khi xuÊt hiÖn chÕ ®é t h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ

sù ®èi kh¸ng giai cÊp trong x· héi. ChÝnh chÕ ®é t h÷u vµ ®èi kh¸ng giai

cÊp ®· lµm n¶y sinh nhµ níc thèng trÞ bãc lét. §Ó b¶o vÖ lîi Ých cña giai

cÊp thèng trÞ vµ ®µn ¸p quÇn chóng nh©n d©n lao ®éng, giai cÊp thèng trÞ ®·

tæ chøc ra lùc lîng vò trang thêng trùc lµm c«ng cô b¹o lùc cña nhµ níc.

Nh vËy, chÕ ®é t h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ sù ph©n chia x· héi thµnh

giai cÊp ®èi kh¸ng lµ nguån gèc ra ®êi cña qu©n ®éi. Chõng nµo cßn chÕ ®é

t h÷u, cßn chÕ ®é ¸p bøc bãc lét th× qu©n ®éi vÉn cßn tån t¹i. Qu©n ®éi chØ

mÊt ®i khi giai cÊp, nhµ níc vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn sinh ra nã tiªu vong.

B¶n chÊt giai cÊp cña qu©n ®éi

Khi bµn vÒ b¶n chÊt cña qu©n ®éi, chñ nghÜa M¸c Lªnin kh¼ng ®Þnh

b¶n chÊt qu©n ®éi lµ c«ng cô b¹o lùc vò trang cña mét giai cÊp, nhµ níc

nhÊt ®Þnh nh»m môc ®Ých b¶o vÖ lîi Ých cña giai cÊp thèng trÞ vµ nhµ níc

tæ chøc, nu«i dìng, sö dông nã. B¶n chÊt giai cÊp cña qu©n ®éi phô thuéc

(1) Ph. ¡ngghen, TuyÓn tËp LuËn v¨n qu©n sù, tËp 2, NXB Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi,

1978, tr. 9.

17

vµo b¶n chÊt giai cÊp cña nhµ níc ®· tæ chøc ra qu©n ®éi ®ã. Qu©n ®éi do

giai cÊp, nhµ níc tæ chøc, nu«i dìng vµ x©y dùng theo ®êng lèi, quan

®iÓm chÝnh trÞ, qu©n sù cña giai cÊp m×nh. §ã lµ c¬ së ®Ó qu©n ®éi trung

thµnh víi nhµ níc, giai cÊp ®· tæ chøc ra nã.

B¶n chÊt giai cÊp cña qu©n ®éi kh«ng ph¶i tù ph¸t h×nh thµnh mµ ph¶i

tr¶i qua qu¸ tr×nh x©y dùng l©u dµi vµ ®îc cñng cè liªn tôc. B¶n chÊt giai

cÊp cña qu©n ®éi lµ t¬ng ®èi æn ®Þnh, nhng kh«ng ph¶i lµ bÊt biÕn. Sù vËn

®éng ph¸t triÓn b¶n chÊt giai cÊp cña qu©n ®éi bÞ chi phèi bëi nhiÒu yÕu tè

nh : giai cÊp, nhµ níc, çc lùc lîng, tæ chøc chÝnh trÞ x· héi vµ viÖc gi¶i

quyÕt çc mèi quan hÖ trong néi bé trong qu©n ®éi. Do sù t¸c ®éng cña çc

yÕu tè trªn mµ b¶n chÊt giai cÊp cña qu©n ®éi cã thÓ ®îc t¨ng cêng hoÆc

bÞ phai nh¹t, thËm chÝ bÞ biÕn chÊt vµ tuét khái tay nhµ níc, giai cÊp ®· tæ

chøc ra, nu«i dìng qu©n ®éi ®ã. Sù thay ®æi b¶n chÊt giai cÊp cña qu©n ®éi

diÔn ra dÇn dÇn th«ng qua viÖc t¨ng cêng hoÆc suy yÕu dÇn çc mèi quan

hÖ trªn.

Trong t×nh h×nh hiÖn nay, çc häc gi¶ t s¶n thêng rªu rao luËn ®iÓm

"phi chÝnh trÞ ho¸ qu©n ®éi", cho qu©n ®éi ph¶i ®øng ngoµi chÝnh trÞ, qu©n

®éi lµ c«ng cô b¹o lùc cña toµn x· héi, kh«ng mang b¶n chÊt giai cÊp. Thùc

chÊt quan ®iÓm "phi chÝnh trÞ ho¸ qu©n ®éi" cña çc häc gi¶ t s¶n nh»m lµm

suy yÕu sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n, lµm gi¶m søc m¹nh chiÕn ®Êu, tõng

bíc lµm tho¸i ho¸ vÒ chÝnh trÞ t tëng, phai nh¹t b¶n chÊt çch m¹ng cña

qu©n ®éi. §ã lµ mét môc tiªu quan träng trong chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ

b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña chñ nghÜa ®Õ quèc. MÆt kh¸c, mÆt tr¸i cña nÒn

kinh tÕ thÞ trêng t¸c ®éng kh«ng nhá tíi t¨ng cêng b¶n chÊt giai cÊp c«ng

nh©n, b¶n chÊt çch m¹ng cña qu©n ®éi. Nh÷ng biÓu hiÖn cêng ®iÖu lîi Ých

vËt chÊt, lÒ thãi thùc dông, c¬ héi vÒ chÝnh trÞ, sù suy gi¶m vÒ ®¹o ®øc çch

m¹ng lµ nh÷ng c¶n trë trong x©y dùng qu©n ®éi çch m¹ng hiÖn nay.

Søc m¹nh chiÕn ®Êu cña qu©n ®éi

Theo quan ®iÓm cña C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen, søc m¹nh chiÕn ®Êu cña

qu©n ®éi phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh : con ngêi, ®iÒu kiÖn kinh tÕ,

chÝnh trÞ, v¨n ho¸, x· héi, vò khÝ trang bÞ, khoa häc qu©n sù, trong x©y dùng

søc m¹nh chiÕn ®Êu cho qu©n ®éi, çc «ng rÊt chó träng ®Õn kh©u ®µo t¹o

®éi ngò çn bé, ®¸nh gi¸ vµ nhËn xÐt vÒ tµi n¨ng cña çc tíng lÜnh qu©n sù,

®ång thêi phª ph¸n sù yÕu kÐm cña ®éi ngò nµy.

B¶o vÖ vµ ph¸t triÓn t tëng cña C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen, V.I. Lªnin ®·

chØ râ søc m¹nh chiÕn ®Êu cña qu©n ®éi phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh :

yÕu tè qu©n sè, tæ chøc, c¬ cÊu biªn chÕ ; yÕu tè chÝnh trÞ tinh thÇn vµ kØ

luËt ; sè lîng, chÊt lîng vò khÝ trang bÞ kÜ thuËt ; tr×nh ®é huÊn luyÖn

vµ thÓ lùc ; tr×nh ®é khoa häc vµ nghÖ thuËt qu©n sù ; b¶n lÜnh l·nh ®¹o, tr×nh

18

®é tæ chøc chØ huy cña çn bé çc cÊp. Gi÷a çc yÕu tè trªn cã mèi quan hÖ

biÖn chøng víi nhau. Tuy nhiªn, vÞ trÝ, vai trß cña tõng yÕu tè lµ kh«ng

ngang b»ng nhau, trong nh÷ng ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh, yÕu tè chÝnh trÞ tinh thÇn

gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn søc m¹nh chiÕn ®Êu cña qu©n ®éi. V.I. Lªnin

kh¼ng ®Þnh : "Trong mäi cuéc chiÕn tranh rèt cuéc th¾ng lîi ®Òu tuú thuéc

vµo tinh thÇn cña quÇn chóng ®ang ®æ m¸u trªn chiÕn trêng"(1).

Nguyªn t¾c x©y dùng qu©n ®éi kiÓu míi cña V.I. Lªnin

V.I. Lªnin kÕ thõa, b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn lÝ luËn cña C. M¸c, Ph. ¡ngghen

vÒ qu©n ®éi vµ vËn dông thµnh c«ng trong x©y dùng qu©n ®éi kiÓu míi cña

giai cÊp v« s¶n.

Ngay sau khi Çch m¹ng Th¸ng Mêi Nga thµnh c«ng, çc thÕ lùc thï

®Þch ®iªn cuång chèng ph¸ níc Nga X« viÕt. §Ó b¶o vÖ thµnh qu¶ çch

m¹ng, V.I. Lªnin yªu cÇu ph¶i gi¶i t¸n qu©n ®éi cò vµ thµnh lËp qu©n ®éi

kiÓu míi (Hång qu©n) cña giai cÊp v« s¶n. V.I. Lªnin ®· chØ ra nh÷ng

nguyªn t¾c c¬ b¶n trong x©y dùng qu©n ®éi kiÓu míi : §¶ng Céng s¶n l·nh

®¹o Hång qu©n t¨ng cêng b¶n chÊt giai cÊp c«ng nh©n ; ®oµn kÕt thèng

nhÊt qu©n ®éi víi nh©n d©n ; trung thµnh víi chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n ; x©y

dùng chÝnh quy ; kh«ng ngõng hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc ; ph¸t triÓn hµi hoµ

çc qu©n chñng, binh chñng ; s½n sµng chiÕn ®Êu. Trong ®ã sù l·nh ®¹o cña

§¶ng Céng s¶n lµ nguyªn t¾c quan träng nhÊt, quyÕt ®Þnh ®Õn søc m¹nh, sù

tån t¹i, ph¸t triÓn, chiÕn ®Êu, chiÕn th¾ng cña Hång qu©n.

Ngµy nay, nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n vÒ x©y dùng qu©n ®éi kiÓu míi cña

V.I. Lªnin vÉn gi÷ nguyªn gi¸ trÞ ; lµ c¬ së lÝ luËn khoa häc cho çc §¶ng

Céng s¶n x¸c ®Þnh ph¬ng híng tæ chøc x©y dùng qu©n ®éi cña m×nh.

b) T tëng Hå ChÝ Minh vÒ qu©n ®éi

Kh¼ng ®Þnh sù ra ®êi cña qu©n ®éi lµ mét tÊt yÕu, lµ vÊn ®Ò cã tÝnh

quy luËt trong ®Êu tranh giai cÊp, ®Êu tranh d©n téc ë ViÖt Nam.

Chñ tÞch Hå ChÝ Minh chØ râ mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a sù ra ®êi cña

qu©n ®éi víi sù nghiÖp gi¶i phãng giai cÊp vµ gi¶i phãng d©n téc. Ngêi

viÕt : "D©n téc ViÖt Nam nhÊt ®Þnh ph¶i ®îc gi¶i phãng. Muèn ®¸nh chóng

ph¶i cã lùc lîng qu©n sù, ph¶i cã tæ chøc"(2).

Ngµy 22 12 1944, §éi ViÖt Nam tuyªn truyÒn gi¶i phãng qu©n tiÒn

th©n cña qu©n ®éi ta hiÖn nay ®îc thµnh lËp. Sù ra ®êi cña qu©n ®éi xuÊt

ph¸t tõ chÝnh yªu cÇu cña sù nghiÖp çch m¹ng gi¶i phãng d©n téc,

gi¶i phãng giai cÊp ë níc ta. Thùc tiÔn lÞch sö cho thÊy, kÎ thï sö dông b¹o

(1) V.I. Lªnin, Toµn tËp, tËp 41, B¶n tiÕng ViÖt, NXB TiÕn Bé, M¸txc¬va, 1977, tr. 147. (2) Hå ChÝ Minh, Toµn tËp, tËp 6, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 1995, tr. 71, 72.

19

lùc ph¶n çch m¹ng ®Ó ¸p bøc n« dÞch d©n téc ta. Do vËy, muèn gi¶i phãng

d©n téc, gi¶i phãng giai cÊp chóng ta ph¶i tæ chøc b¹o lùc çch m¹ng ®Ó

chèng l¹i b¹o lùc ph¶n çch m¹ng.

§Ó thùc hiÖn ®îc môc tiªu çch m¹ng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vµ §¶ng

Céng s¶n ViÖt Nam ®· tæ chøc ra lùc lîng vò trang çch m¹ng lµm nßng

cèt cho cuéc ®Êu tranh giai cÊp, d©n téc mµ tiÒn th©n cña nã lµ nh÷ng ®éi

xÝch vÖ ®á, du kÝch vò trang, sau ®ã ph¸t triÓn thµnh qu©n ®éi nh©n d©n.

Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam lµ lùc lîng vò trang çch m¹ng cña giai cÊp

c«ng nh©n vµ quÇn chóng lao ®éng, ®Êu tranh víi kÎ thï giai cÊp vµ kÎ thï

d©n téc.

Qu¸ tr×nh x©y dùng chiÕn ®Êu vµ trëng thµnh cña qu©n ®éi ta lu«n lu«n

g¾n liÒn víi phong trµo çch m¹ng cña quÇn chóng, víi çc cuéc chiÕn tranh

gi¶i phãng d©n téc vµ b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa. ChÝnh tõ thùc tiÔn

phong trµo çch m¹ng cña quÇn chóng, nh÷ng th¨ng trÇm cña chiÕn tranh,

nh÷ng thö th¸ch ¸c liÖt cïng víi nh÷ng hi sinh to lín mµ phÈm chÊt "Bé ®éi

Cô Hå" ®îc rÌn luyÖn, kiÓm nghiÖm nghiªm ngÆt nhÊt vµ ®îc ph¸t triÓn

lªn nh÷ng ®Ønh cao.

Ngay tõ khi míi thµnh lËp mÆc dï ®¹i bé phËn çn bé chiÕn sÜ xuÊt th©n

tõ n«ng d©n nhng tÊt c¶ hä ®Òu lµ nh÷ng ngêi cã lßng yªu níc m·nh liÖt,

chÝ c¨m thï giÆc s©u s¾c. Tr¶i qua nh÷ng n¨m th¸ng phôc vô trong qu©n ®éi

hä kh«ng ngõng ®îc n©ng cao gi¸c ngé çch m¹ng, chuyÓn tõ gi¸c ngé d©n

téc lªn gi¸c ngé giai cÊp, tõ tinh thÇn ®éc lËp d©n téc lªn ý thøc x· héi chñ

nghÜa, chuyÓn lËp trêng cña giai cÊp xuÊt th©n sang lËp trêng giai cÊp

c«ng nh©n ®Ó xem xÐt gi¶i quyÕt ®¸nh gi¸ c«ng viÖc. Sù thèng nhÊt h÷u c¬

trªn, tõ nÐt ®Æc thï vÒ chÕ ®é chÝnh trÞ, b¶n chÊt Nhµ níc, giai cÊp tæ chøc,

nu«i dìng vµ sö dông qu©n ®éi. Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam sinh ra tõ çc

phong trµo çch m¹ng cña quÇn chóng, ®îc nh©n d©n nu«i dìng, ®ïm bäc,

che chë vµ tiÕp søc, l¹i ®îc tæ chøc gi¸o dôc rÌn luyÖn bëi §¶ng Céng s¶n

ViÖt Nam Ngêi ®¹i biÓu trung thµnh cho lîi Ých giai cÊp, d©n téc vµ nh©n

d©n, v× vËy qu©n ®éi lu«n hoµn thµnh mäi nhiÖm vô mµ §¶ng vµ nh©n d©n

giao phã.

Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam mang b¶n chÊt cña giai cÊp c«ng nh©n

Víi c¬ng vÞ lµ ngêi tæ chøc, l·nh ®¹o, gi¸o dôc vµ rÌn luyÖn qu©n ®éi

ta, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh thêng xuyªn coi träng b¶n chÊt giai cÊp c«ng

nh©n cho qu©n ®éi. B¶n chÊt giai cÊp c«ng nh©n liªn hÖ mËt thiÕt víi tÝnh

nh©n d©n trong tiÕn hµnh chiÕn tranh nh©n d©n chèng thùc d©n, ®Õ quèc x©m

lîc. Trong x©y dùng b¶n chÊt giai cÊp c«ng nh©n cho qu©n ®éi, Chñ tÞch

Hå ChÝ Minh hÕt søc quan t©m ®Õn gi¸o dôc, nu«i dìng çc phÈm chÊt

çch m¹ng, b¶n lÜnh chÝnh trÞ vµ coi ®ã lµ c¬ së, nÒn t¶ng ®Ó x©y dùng qu©n

20

®éi v÷ng m¹nh toµn diÖn. Trong buæi lÔ phong qu©n hµm cho çc çn bé cao

cÊp Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam ngµy 22 12 1958, Ngêi võa biÓu

d¬ng, võa c¨n dÆn : "Qu©n ®éi ®· hoµn thµnh nhiÖm vô mµ §¶ng vµ ChÝnh

phñ giao cho, ®· cã truyÒn thèng vÎ vang lµ tuyÖt ®èi trung thµnh víi §¶ng,

víi nh©n d©n, chiÕn ®Êu anh dòng, c«ng t¸c vµ lao ®éng tÝch cùc, tiÕt kiÖm,

cÇn cï, khiªm tèn, gi¶n dÞ, ®oµn kÕt néi bé, ®ång cam céng khæ víi nh©n

d©n, s½n sµng kh¾c phôc khã kh¨n hoµn thµnh nhiÖm vô"(1). Lêi c¨n dÆn cña

Ngêi lµ sù kh¸i qu¸t çc phÈm chÊt, tiªu chÝ cña b¶n chÊt giai cÊp c«ng

nh©n cña qu©n ®éi ta. Trong bµi nãi chuyÖn t¹i buæi chiªu ®·i mõng qu©n

®éi ta trßn hai m¬i tuæi ngµy 22 12 1964, mét lÇn n÷a Chñ tÞch Hå ChÝ

Minh l¹i kh¼ng ®Þnh, b¶n chÊt giai cÊp cña qu©n ®éi lµ c«ng cô b¹o lùc vò

trang cña giai cÊp, nhµ níc. Ngêi viÕt : "Qu©n ®éi ta trung víi §¶ng, hiÕu

víi d©n, s½n sµng chiÕn ®Êu hi sinh v× ®éc lËp tù do cña Tæ quèc, v× chñ

nghÜa x· héi. NhiÖm vô nµo còng hoµn thµnh, khã kh¨n nµo còng vît qua, kÎ

thï nµo còng ®¸nh th¾ng"(2).

Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam ®îc §¶ng vµ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh trùc

tiÕp tæ chøc l·nh ®¹o, gi¸o dôc vµ rÌn luyÖn, ®îc nh©n d©n hÕt lßng yªu

th¬ng, ®ïm bäc, ®ång thêi ®îc kÕ thõa nh÷ng truyÒn thèng tèt ®Ñp cña

mét d©n téc cã hµng ngµn n¨m v¨n hiÕn vµ lÞch sö ®Êu tranh dùng níc g¾n

liÒn víi gi÷ níc oanh liÖt. Do ®ã, ngay tõ khi ra ®êi vµ trong suèt qu¸ tr×nh

ph¸t triÓn, qu©n ®éi ta lu«n thùc sù lµ mét qu©n ®éi kiÓu míi mang b¶n chÊt

çch m¹ng cña giai cÊp c«ng nh©n, ®ång thêi cã tÝnh nh©n d©n vµ tÝnh d©n

téc s©u s¾c.

Kh¼ng ®Þnh, qu©n ®éi ta tõ nh©n d©n mµ ra, v× nh©n d©n mµ chiÕn ®Êu

§©y lµ mét trong nh÷ng cèng hiÕn cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh trong ph¸t

triÓn lÝ luËn vÒ qu©n ®éi. Ngêi lËp luËn, b¶n chÊt giai cÊp c«ng nh©n vµ tÝnh

nh©n d©n cña qu©n ®éi ta lµ mét thÓ thèng nhÊt, xem ®ã nh lµ biÓu hiÖn tÝnh

quy luËt cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triÓn qu©n ®éi kiÓu míi, qu©n ®éi cña

giai cÊp v« s¶n. Trong bµi T×nh ®oµn kÕt qu©n d©n ngµy cµng thªm bÒn chÆt

3 3 1952, Ngêi viÕt : "Qu©n ®éi ta lµ qu©n ®éi nh©n d©n. NghÜa lµ con em

ruét thÞt cña nh©n d©n. §¸nh giÆc ®Ó giµnh l¹i ®éc lËp thèng nhÊt cho Tæ

quèc, ®Ó b¶o vÖ tù do, h¹nh phóc cña nh©n d©n. Ngoµi lîi Ých cña nh©n d©n,

qu©n ®éi ta kh«ng cã lîi Ých nµo kh¸c"(3).

§¶ng l·nh ®¹o tuyÖt ®èi, trùc tiÕp vÒ mäi mÆt ®èi víi qu©n ®éi lµ mét nguyªn t¾c x©y dùng qu©n ®éi kiÓu míi, qu©n ®éi cña giai cÊp v« s¶n.

(1) Hå ChÝ Minh, Toµn tËp, tËp 9, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 1996, tr. 247. (2) Hå ChÝ Minh, Toµn tËp, tËp 11, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 1995, tr. 349 350. (3) Hå ChÝ Minh, Toµn tËp, tËp 6, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 1995, tr. 426427.

21

B¾t nguån tõ nguyªn lÝ chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ x©y dùng qu©n ®éi

kiÓu míi cña giai cÊp v« s¶n, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vµ §¶ng Céng s¶n ViÖt

Nam ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c«ng cô ®Æc biÖt nµy ®Ó nã thùc sù trë thµnh lùc

lîng nßng cèt trong ®Êu tranh giai cÊp, kÓ c¶ tiÕn hµnh chiÕn tranh.

§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam Ngêi tæ chøc l·nh ®¹o gi¸o dôc vµ rÌn

luyÖn qu©n ®éi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn b¶n chÊt

giai cÊp c«ng nh©n cña qu©n ®éi ta. Trong suèt qu¸ tr×nh x©y dùng chiÕn ®Êu

vµ trëng thµnh cña qu©n ®éi, §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam vµ Chñ tÞch Hå ChÝ

Minh lu«n dµnh sù ch¨m lo ®Æc biÖt ®èi víi qu©n ®éi. §iÒu nµy ®îc thÓ

hiÖn râ nÐt trong c¬ chÕ l·nh ®¹o : tuyÖt ®èi trùc tiÕp vÒ mäi mÆt cña §¶ng

®èi víi qu©n ®éi trong thùc hiÖn chÕ ®é c«ng t¸c ®¶ng, c«ng t¸c chÝnh trÞ.

Nhê ®ã, Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam trë thµnh mét qu©n ®éi kiÓu míi

mang b¶n chÊt çch m¹ng cña giai cÊp c«ng nh©n. Thµnh tùu to lín trong

t¨ng cêng b¶n chÊt giai cÊp c«ng nh©n cho qu©n ®éi ta lµ, §¶ng ®· ®µo t¹o

nªn nh÷ng thÕ hÖ "Bé ®éi cô Hå", mét mÉu h×nh míi cña con ngêi x· héi

chñ nghÜa trong qu©n ®éi kiÓu míi. Nh vËy, nÕu kh«ng cã mét §¶ng Céng

s¶n ch©n chÝnh, kh«ng cã mét giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam çch m¹ng, kiªn

®Þnh lËp trêng x· héi chñ nghÜa, th× Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam kh«ng

thÓ gi÷ v÷ng ®îc b¶n chÊt giai cÊp c«ng nh©n, môc tiªu lÝ tëng chiÕn ®Êu

cña m×nh. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· chØ râ : Qu©n ®éi ta cã søc m¹nh v«

®Þch v× nã lµ mét qu©n ®éi nh©n d©n do §¶ng ta x©y dùng, §¶ng ta l·nh ®¹o

vµ gi¸o dôc.

NhiÖm vô vµ chøc n¨ng c¬ b¶n cña qu©n ®éi

Môc tiªu lÝ tëng chiÕn ®Êu cña qu©n ®éi ta lµ thùc hiÖn môc tiªu lÝ

tëng çch m¹ng cña §¶ng, cña giai cÊp c«ng nh©n vµ cña toµn d©n téc :

G¾n gi¶i phãng d©n téc víi gi¶i phãng giai cÊp, ®éc lËp d©n téc g¾n víi chñ

nghÜa x· héi. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh kh¼ng ®Þnh : "HiÖn nay qu©n ®éi ta cã

hai nhiÖm vô chÝnh. Mét lµ, x©y dùng mét ®éi qu©n ngµy cµng hïng m¹nh

vµ s½n sµng chiÕn ®Êu. Hai lµ, thiÕt thùc tham gia lao ®éng s¶n xuÊt gãp

phÇn x©y dùng chñ nghÜa x· héi"(1).

NhiÖm vô cña qu©n ®éi ta hiÖn nay lµ ph¶i lu«n lu«n s½n sµng chiÕn ®Êu

vµ chiÕn ®Êu th¾ng lîi b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa. Tríc t×nh h×nh

nhiÖm vô míi cña çch m¹ng vµ cña qu©n ®éi, ngoµi nhiÖm vô chiÕn ®Êu vµ

s½n sµng chiÕn ®Êu, qu©n ®éi ph¶i tham gia vµo nhiÖm vô x©y dùng ®Êt níc,

s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt vµ tiÕn hµnh c«ng t¸c huÊn luyÖn. §©y lµ vÊn ®Ò

kh¸c vÒ chÊt so víi qu©n ®éi cña giai cÊp bãc lét. Qu©n ®éi ta cã ba chøc

n¨ng : lµ ®éi qu©n chiÕn ®Êu, lµ ®éi qu©n c«ng t¸c, lµ ®éi qu©n s¶n xuÊt. Ba

chøc n¨ng ®ã ph¶n ¸nh c¶ mÆt ®èi néi, ®èi ngo¹i cña qu©n ®éi.

(1) Hå ChÝ Minh, Toµn tËp, tËp 9, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 1986, tr. 143.

22

Víi t çch lµ ®éi qu©n chiÕn ®Êu, qu©n ®éi lu«n s½n sµng chiÕn ®Êu vµ

chiÕn ®Êu chèng x©m lîc, b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa, gãp phÇn b¶o

vÖ trËt tù an toµn x· héi, tham gia vµo cuéc tiÕn c«ng ®Þch trªn mÆt trËn lÝ

luËn, chÝnh trÞ t tëng, v¨n ho¸ ; lµ ®éi qu©n s¶n xuÊt, qu©n ®éi t¨ng gia

s¶n xuÊt c¶i thiÖn ®êi sèng, x©y dùng kinh tÕ, gãp phÇn x©y dùng, ph¸t triÓn

®Êt níc, trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, qu©n ®éi cßn lµ lùc lîng nßng cèt vµ

xung kÝch trong x©y dùng kinh tÕ quèc phßng ë çc ®Þa bµn chiÕn lîc,

nhÊt lµ ë biªn giíi, biÓn ®¶o, vïng s©u, vïng xa cßn nhiÒu khã kh¨n gian khæ

vµ ë nh÷ng ®Þa bµn cã nh÷ng t×nh huèng phøc t¹p n¶y sinh ; lµ ®éi qu©n

c«ng t¸c, qu©n ®éi tham gia vËn ®éng quÇn chóng nh©n d©n x©y dùng c¬ së

chÝnh trÞ x· héi v÷ng m¹nh, gãp phÇn t¨ng cêng sù ®oµn kÕt gi÷a §¶ng

víi nh©n d©n, qu©n ®éi víi nh©n d©n ; gióp d©n chèng thiªn tai, gi¶i quyÕt

khã kh¨n trong s¶n xuÊt vµ ®êi sèng, tuyªn truyÒn vËn ®éng nh©n d©n hiÓu

râ vµ chÊp hµnh ®óng ®êng lèi, quan ®iÓm, chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt

cña Nhµ níc.

Thùc tiÔn h¬n 60 n¨m x©y dùng, chiÕn ®Êu, trëng thµnh cña qu©n ®éi

ta ®· chøng minh : qu©n ®éi ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ vµ thùc hiÖn xuÊt s¾c ba

chøc n¨ng trªn cïng toµn §¶ng, toµn d©n lËp nªn nh÷ng chiÕn c«ng hiÓn

h¸ch trong chiÕn tranh gi¶i phãng. Trong sù nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc hiÖn

nay, qu©n ®éi cã vai trß hÕt søc nÆng nÒ. Qu©n ®éi lu«n ph¶i lµ ®éi qu©n

çch m¹ng, lùc lîng chÝnh trÞ, c«ng cô vò trang s¾c bÐn cña §¶ng, cã søc

chiÕn ®Êu cao, s½n sµng ®¸nh b¹i mäi kÎ thï, hoµn thµnh th¾ng lîi mäi

nhiÖm vô... §Ó thùc hiÖn vai trß ®ã, cÇn ®æi míi nhËn thøc vÒ çc chøc n¨ng

cña qu©n ®éi cho phï hîp víi t×nh h×nh míi.

3. Quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ

nghÜa

Tæ quèc bao giê còng g¾n víi nhµ níc vµ giai cÊp thèng trÞ x· héi. VÊn

®Ò Tæ quèc cña giai cÊp nµo vµ giai cÊp nµo kh«ng cã Tæ quèc. Theo nghÜa

®ã mµ C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen ®· kh¼ng ®Þnh : "Díi chñ nghÜa t b¶n, giai

cÊp c«ng nh©n kh«ng cã Tæ quèc"(1). Trong ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ, thêi

C. M¸c, Ph. ¡ngghen sèng, vÊn ®Ò b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa cha

®îc ®Æt ra mét çch trùc tiÕp. Bµi häc kinh nghiÖm cña C«ng x· Pari cã ý

nghÜa rÊt quan träng ®èi víi viÖc b¶o vÖ thµnh qu¶ çch m¹ng, sau khi giai

cÊp v« s¶n giµnh chÝnh quyÒn, nhng míi chØ lµ ý kiÕn ban ®Çu vÒ b¶o vÖ

Tæ quèc x· héi chñ nghÜa.

Häc thuyÕt b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa lµ mét cèng hiÕn míi cña

V.I. Lªnin vµo kho tµng lÝ luËn chñ nghÜa M¸c, ®¸p øng nhiÖm vô b¶o vÖ

(1) C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen, Toµn tËp, tËp 4, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, tr. 623

23

Tæ quèc x· héi chñ nghÜa ®ang ®Æt ra trùc tiÕp ë níc Nga X« viÕt ngay sau

khi çch m¹ng v« s¶n Nga thµnh c«ng n¨m 1917.

a) B¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan

XuÊt ph¸t tõ yªu cÇu b¶o vÖ thµnh qu¶ çch m¹ng cña giai cÊp

c«ng nh©n. Trong ®iÒu kiÖn giai cÊp t s¶n n¾m chÝnh quyÒn, C. M¸c vµ

Ph. ¡ngghen chØ ra r»ng, giai cÊp c«ng nh©n ph¶i ®Êu tranh trë thµnh giai

cÊp d©n téc, khi Êy chÝnh giai cÊp c«ng nh©n lµ ngêi ®¹i diÖn cho Tæ quèc,

hä cã nhiÖm vô ph¶i ®Èy lïi sù tÊn c«ng cña bän ph¶n çch m¹ng.

XuÊt ph¸t tõ quy luËt x©y dùng chñ nghÜa x· héi ph¶i ®i ®«i víi b¶o

vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa. V.I. Lªnin lµ ngêi cã c«ng ®ãng gãp to lín

trong viÖc b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn häc thuyÕt vÒ b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ

nghÜa trong giai ®o¹n ®Õ quèc chñ nghÜa, Ngêi kh¼ng ®Þnh : "KÓ tõ ngµy 25

th¸ng Mêi n¨m 1917, chóng ta lµ nh÷ng ngêi chñ tr¬ng b¶o vÖ Tæ quèc.

Chóng ta t¸n thµnh "b¶o vÖ Tæ quèc", nhng cuéc chiÕn tranh gi÷ níc mµ

chóng ta ®ang ®i tíi lµ mét cuéc chiÕn tranh b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ

nghÜa, b¶o vÖ chñ nghÜa x· héi víi t çch lµ Tæ quèc"(1).

Ngay sau khi cuéc çch m¹ng x· héi chñ nghÜa th¾ng lîi, nhµ níc cña

giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng ®îc thiÕt lËp th× Tæ quèc x· héi

chñ nghÜa còng b¾t ®Çu h×nh thµnh. Giai cÊp c«ng nh©n b¾t tay vµo c«ng

cuéc c¶i t¹o x· héi cò vµ x©y dùng x· héi míi x· héi x· héi chñ nghÜa.

Cïng víi nhiÖm vô x©y dùng chñ nghÜa x· héi, nhiÖm vô b¶o vÖ Tæ quèc x·

héi chñ nghÜa còng ®îc ®Æt ra mét çch trùc tiÕp, nã trë thµnh nhiÖm vô

chiÕn lîc cña çc níc x· héi chñ nghÜa, hai nhiÖm vô chiÕn lîc nµy g¾n

bã h÷u c¬ víi nhau trong suèt qu¸ tr×nh çch m¹ng x· héi chñ nghÜa.

XuÊt ph¸t tõ quy luËt ph¸t triÓn kh«ng ®Òu cña chñ nghÜa ®Õ quèc.

Ngay tõ nh÷ng n¨m cuèi thÕ kØ XIX, V.I. Lªnin ®· chØ ra, do quy luËt ph¸t

triÓn kh«ng ®Òu cña chñ nghÜa ®Õ quèc mµ chñ nghÜa x· héi cã thÓ giµnh

th¾ng lîi kh«ng ®ång thêi ë çc níc. Do ®ã, trong suèt thêi k× qu¸ ®é tõ

chñ nghÜa t b¶n lªn chñ nghÜa céng s¶n trªn ph¹m vi thÕ giíi, chñ nghÜa x·

héi vµ chñ nghÜa t b¶n lµ hai chÕ ®é x· héi ®èi lËp nhau cïng tån t¹i vµ ®Êu

tranh víi nhau hÕt søc quyÕt liÖt.

XuÊt ph¸t tõ b¶n chÊt, ©m mu cña kÎ thï vµ thùc tiÔn çch m¹ng thÕ

giíi. Sù th¾ng lîi cña çch m¹ng x· héi chñ nghÜa, giai cÊp t s¶n trong níc tuy ®· bÞ ®¸nh ®æ vÒ mÆt chÝnh trÞ, nhng chóng vÉn cha tõ bá tham väng

muèn quay trë l¹i ®Þa vÞ thèng trÞ ®· mÊt. Do vËy, chóng t×m mäi çch liªn kÕt víi çc phÇn tö ph¶n ®éng vµ chñ nghÜa t b¶n bªn ngoµi hßng lËt ®æ chÝnh

(1) V.I. Lªnin, Toµn tËp, tËp 36, B¶n tiÕng ViÖt, NXB TiÕn bé, M¸txc¬va. 1977, tr. 102.

24

quyÒn çch m¹ng cßn non trÎ cña giai cÊp c«ng nh©n. Thùc tiÔn lÞch sö ®· chøng minh r»ng, tõ khi Tæ quèc x· héi chñ nghÜa xuÊt hiÖn, nh©n d©n çc

níc x· héi chñ nghÜa ph¶i ®¬ng ®Çu chèng tr¶ nh÷ng ©m mu vµ hµnh ®éng lËt ®æ, x©m lîc cña kÎ thï bªn trong vµ bªn ngoµi. Sau th¾ng lîi cña

Çch m¹ng Th¸ng Mêi Nga n¨m 1917, mêi bèn níc ®Õ quèc tËp trung bao v©y hßng tiªu diÖt níc Nga X« viÕt. Tõ khi chñ nghÜa x· héi ph¸t triÓn

thµnh hÖ thèng thÕ giíi, sù chèng ph¸ cña kÎ thï cµng quyÕt liÖt h¬n. Sù sôp ®æ cña chñ nghÜa x· héi ë Liªn X« vµ §«ng ¢u lµ mét tæn thÊt cña phong

trµo çch m¹ng thÕ giíi, song nã còng ®Ó l¹i cho çc níc x· héi chñ nghÜa nh÷ng bµi häc ®¾t gi¸ r»ng : x©y dùng chñ nghÜa x· héi ph¶i lu«n g¾n liÒn

víi b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa. Cã nh vËy, Tæ quèc x· héi chñ nghÜa míi tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Thùc tiÔn trªn ®©y mét lÇn n÷a ®· chøng minh cho

luËn ®iÓm cña V.I. Lªnin r»ng : giµnh chÝnh quyÒn ®· khã, nhng gi÷ ®îc chÝnh quyÒn cßn khã kh¨n h¬n.

b) B¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa lµ nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm cña toµn d©n téc, toµn thÓ giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng

Trong nh÷ng n¨m ®Çu cña chÝnh quyÒn X« ViÕt, V.I. Lªnin trùc tiÕp l·nh ®¹o x©y dùng ®Êt níc, chèng l¹i sù chèng ph¸ cña kÎ thï trong níc

vµ sù can thiÖp cña ®Õ quèc bªn ngoµi. §ã lµ nh÷ng n¨m th¸ng cùc k× gian khæ, khã kh¨n, Ngêi chØ râ : b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa lµ nhiÖm vô,

lµ tr¸ch nhiÖm cña toµn §¶ng, toµn d©n, cña giai cÊp v« s¶n trong níc, nh©n d©n lao ®éng vµ giai cÊp v« s¶n thÕ giíi cã nghÜa vô ñng hé sù nghiÖp b¶o vÖ

Tæ quèc x· héi chñ nghÜa, V.I. Lªnin lu«n nh¾c nhë mäi ngêi ph¶i lu«n nªu cao c¶nh gi¸c, ®¸nh gi¸ ®óng kÎ thï, tuyÖt ®èi kh«ng chñ quan, ph¶i cã

th¸i ®é nghiªm tóc ®èi víi quèc phßng. Ngêi lu«n l¹c quan tin tëng vÒ søc m¹nh b¶o vÖ Tæ quèc cña giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng. Ngêi

kh¼ng ®Þnh : "Kh«ng bao giê ngêi ta cã thÓ chiÕn th¾ng ®îc mét d©n téc mµ ®a sè c«ng nh©n vµ n«ng d©n ®· biÕt, ®· c¶m vµ tr«ng thÊy r»ng hä b¶o

vÖ chÝnh quyÒn cña m×nh, chÝnh quyÒn X« viÕt, chÝnh quyÒn cña nh÷ng ngêi lao ®éng, r»ng hä b¶o vÖ sù nghiÖp mµ mét khi th¾ng lîi sÏ ®¶m b¶o

cho hä còng nh con çi hä cã kh¶ n¨ng hëng thô mäi thµnh qu¶ v¨n ho¸, mäi thµnh qu¶ lao ®éng cña con ngêi"(1).

c) B¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa, ph¶i thêng xuyªn t¨ng cêng tiÒm

lùc quèc phßng g¾n víi ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi

Häc thuyÕt B¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa cña V.I. Lªnin ®· kh¼ng

®Þnh : B¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa lµ sù nghiÖp thiªng liªng, cao c¶,

mang tÝnh çch m¹ng, chÝnh nghÜa vµ cã ý nghÜa quèc tÕ s©u s¾c, sù nghiÖp

®ã ph¶i ®îc quan t©m, chuÈn bÞ chu ®¸o vµ kiªn quyÕt. V.I. Lªnin ®· ®a ra

(1) V.I. Lªnin, Toµn tËp, tËp 38, B¶n tiÕng ViÖt, NXB TiÕn bé, M¸txc¬va, 1978, tr. 378.

25

nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó b¶o vÖ Tæ quèc nh : cñng cè chÝnh quyÒn X« viÕt çc

cÊp ; bµi trõ néi ph¶n, tiªu diÖt bän b¹ch vÖ ; ®Èy m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ

v¨n ho¸, khoa häc kÜ thuËt, vËn dông ®êng lèi ®èi ngo¹i kh«n khÐo, kiªn

®Þnh vÒ nguyªn t¾c, mÒm dÎo vÒ s¸ch lîc, triÖt ®Ó lîi dông m©u thuÉn trong

hµng ngò kÎ thï ; hÕt søc ch¨m lo x©y dùng qu©n ®éi kiÓu míi. V.I. Lªnin

cïng §¶ng B«n-xª-vÝch Nga l·nh ®¹o nh©n d©n, tranh thñ thêi gian hoµ

b×nh, x©y dùng ®Êt níc m¹nh lªn vÒ mäi mÆt, tõng bíc biÕn çc tiÒm

lùc thµnh søc m¹nh hiÖn thùc cña nÒn quèc phßng, b¶o vÖ Tæ quèc x· héi

chñ nghÜa.

d) §¶ng Céng s¶n l·nh ®¹o mäi mÆt sù nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc x· héi

chñ nghÜa

V.I. Lªnin chØ ra r»ng : §¶ng Céng s¶n ph¶i l·nh ®¹o mäi mÆt sù nghiÖp

b¶o vÖ Tæ quèc. §¶ng ph¶i ®Ò ra chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch phï hîp víi t×nh

h×nh, cã s¸ng kiÕn ®Ó l«i kÐo quÇn chóng vµ ph¶i cã ®éi ngò ®¶ng viªn

g¬ng mÉu hi sinh. Trong qu©n ®éi, chÕ ®é chÝnh uû ®îc thùc hiÖn, çn bé

chÝnh trÞ ®îc lÊy tõ ®¹i biÓu u tó cña c«ng n«ng, thùc chÊt ®ã lµ ®¹i diÖn

cña §¶ng, ®Ó thùc hiÖn sù l·nh ®¹o cña §¶ng trong qu©n ®éi. §¶ng híng

dÉn, gi¸m s¸t çc ho¹t ®éng cña çc cÊp, çc ngµnh, çc tæ chøc x· héi, çc

®oµn thÓ nh©n d©n lao ®éng. Sù l·nh ®¹o cña §¶ng lµ nguyªn t¾c cao nhÊt, lµ

nguån gèc søc m¹nh v÷ng ch¾c b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa.

4. T tëng Hå ChÝ Minh vÒ b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa

T tëng cña Hå ChÝ Minh vÒ b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa lµ sù

vËn dông s¸ng t¹o Häc thuyÕt B¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa cña

V.I. Lªnin vµo t×nh h×nh thùc tiÔn cña çch m¹ng ViÖt Nam.

a) B¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan

TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña sù nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi

chñ nghÜa ®îc Chñ tÞch Hå ChÝ Minh chØ râ : "Çc vua Hïng ®· cã c«ng

dùng níc, B¸c ch¸u ta ph¶i cïng nhau gi÷ lÊy níc"(1). ý chÝ gi÷ níc cña

Ngêi rÊt s©u s¾c vµ kiªn quyÕt. Trong Lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn

ngµy 19 2 1946, Ngêi nãi : "Chóng ta thµ hi sinh tÊt c¶ chø nhÊt ®Þnh

kh«ng chÞu mÊt níc, nhÊt ®Þnh kh«ng chÞu lµm n« lÖ... Hìi ®ång bµo !

Chóng ta ph¶i ®øng lªn !... ". Ngay sau khi Çch m¹ng th¸ng T¸m n¨m 1945

thµnh c«ng, tríc sù uy hiÕp cña thùc d©n ®Õ quèc vµ bän ph¶n ®éng tay sai,

Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· cïng §¶ng ®Ò ra nhiÒu biÖn ph¸p thiÕt thùc, cô thÓ

®Ó gi÷ v÷ng chÝnh quyÒn nh©n d©n chuÈn bÞ cho kh¸ng chiÕn l©u dµi.

(1) Hå ChÝ Minh, Biªn niªn tiÓu sö, tËp 5, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 1995, tr. 553.

26

Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu níc, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®·

chØ ra mét ch©n lÝ r»ng : "Kh«ng cã g× quý h¬n ®éc lËp tù do". "HÔ cßn mét

tªn x©m lîc trªn ®Êt níc ta, th× ta cßn ph¶i tiÕp tôc chiÕn ®Êu quÐt s¹ch nã

®i", tríc khi ®i xa, trong b¶n Di chóc Ngêi c¨n dÆn : "Cuéc kh¸ng chiÕn

chèng MÜ cøu níc cã thÓ cßn kÐo dµi, ®ång bµo ta cã thÓ ph¶i hi sinh nhiÒu

cña nhiÒu ngêi. Dï sao chóng ta ph¶i quyÕt t©m ®¸nh th¾ng giÆc MÜ ®Õn

th¾ng lîi hoµn toµn". ý chÝ quyÕt t©m gi¶i phãng d©n téc, b¶o vÖ Tæ quèc lµ

t tëng xuyªn suèt trong cuéc ®êi ho¹t ®éng cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh.

b) Môc tiªu b¶o vÖ Tæ quèc lµ ®éc lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x· héi, lµ

nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cña mäi c«ng d©n

§éc lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x· héi lµ môc tiªu xuyªn suèt trong t

tëng Hå ChÝ Minh. B¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa lµ tr¸ch nhiÖm, nghÜa

vô cña mçi c«ng d©n ViÖt Nam. Trong B¶n Tuyªn ng«n ®éc lËp, Ngêi

kh¼ng ®Þnh : "Toµn thÓ d©n téc ViÖt Nam quyÕt ®em tÊt c¶ tinh thÇn vµ lùc

lîng, tÝnh m¹ng vµ cña c¶i ®Ó gi÷ v÷ng quyÒn tù do ®éc lËp Êy". Khi thùc

d©n Ph¸p quay trë l¹i x©m lîc níc ta, Ngêi kªu gäi : HÔ lµ ngêi ViÖt

Nam th× ph¶i ®øng lªn ®¸nh thùc d©n Ph¸p cøu Tæ quèc.

Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu níc, Ngêi kªu gäi nh©n d©n c¶

níc quyÕt t©m chiÕn ®Êu ®Õn th¾ng lîi hoµn toµn ®Ó gi¶i phãng miÒn Nam,

b¶o vÖ miÒn B¾c, tiÕn tíi thèng nhÊt Tæ quèc, c¶ níc ®i lªn x· héi chñ nghÜa.

c) Søc m¹nh b¶o vÖ Tæ quèc lµ søc m¹nh tæng hîp cña c¶ d©n téc, c¶

níc, kÕt hîp víi søc m¹nh thêi ®¹i

Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lu«n nhÊt qu¸n quan ®iÓm : Ph¸t huy søc m¹nh

tæng hîp trong nhiÖm vô b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa ®ã lµ søc m¹nh

cña toµn d©n téc, toµn d©n, cña tõng ngêi d©n, cña çc cÊp, çc ngµnh tõ

Trung ¬ng ®Õn c¬ së, lµ søc m¹nh cña çc nh©n tè chÝnh trÞ, qu©n sù, kinh

tÕ, v¨n ho¸ x· héi, søc m¹nh truyÒn thèng víi hiÖn ®¹i, søc m¹nh d©n téc

víi søc m¹nh thêi ®¹i.

So s¸nh vÒ søc m¹nh gi÷a chóng ta víi qu©n x©m lîc trong cuéc kh¸ng

chiÕn chèng MÜ, Ngêi ph©n tÝch : Chóng ta cã chÝnh nghÜa, cã søc m¹nh

®oµn kÕt toµn d©n tõ B¾c ®Õn Nam, cã truyÒn thèng ®Êu tranh bÊt khuÊt, l¹i

cã sù ®ång t×nh ñng hé réng lín cña çc níc x· héi chñ nghÜa anh em vµ

nh©n d©n tiÕn bé trªn thÕ giíi, chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng. §Ó b¶o vÖ Tæ quèc

x· héi chñ nghÜa, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh rÊt coi träng x©y dùng vµ cñng cè

nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n, x©y dùng qu©n ®éi nh©n d©n,

coi ®ã lµ lùc lîng chñ chèt ®Ó b¶o vÖ Tæ quèc. Ngêi c¨n dÆn : Chóng ta

27

ph¶i x©y dùng qu©n ®éi ngµy cµng hïng m¹nh, s½n sµng chiÕn ®Êu ®Ó gi÷ g×n

hoµ b×nh, b¶o vÖ ®Êt níc, b¶o vÖ c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

d) §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam l·nh ®¹o sù nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt

Nam x· héi chñ nghÜa

§¶ng ta lµ ngêi l·nh ®¹o vµ tæ chøc mäi th¾ng lîi cña çch m¹ng

ViÖt Nam. Sù nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa ph¶i do

§¶ng l·nh ®¹o. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nãi : "§¶ng vµ ChÝnh phñ ph¶i l·nh

®¹o toµn d©n, ra søc cñng cè vµ x©y dùng miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn x· héi chñ

nghÜa, ®ång thêi tiÕp tôc ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt níc nhµ, trªn c¬ së ®éc

lËp vµ d©n chñ b»ng ph¬ng ph¸p hoµ b×nh, gãp phÇn b¶o vÖ c«ng cuéc hoµ

b×nh ë ¸ §«ng vµ trªn thÕ giíi"(1) vµ Ngêi kh¼ng ®Þnh : "Víi sù l·nh ®¹o

®óng ®¾n cña §¶ng vµ ChÝnh phñ, víi sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ, lßng tin tëng

v÷ng ch¾c vµ tinh thÇn tù lùc çnh sinh cña m×nh, sù gióp ®ì v« t cña çc

níc anh em, víi sù ñng hé cña nh©n d©n yªu chuéng hoµ b×nh trªn thÕ giíi

nhÊt lµ nh©n d©n çc níc ¸ Phi, nh©n d©n ta nhÊt ®Þnh kh¾c phôc ®îc

mäi khã kh¨n ; lµm trßn ®îc nhiÖm vô vÎ vang mµ §¶ng vµ ChÝnh phñ ®·

®Ò ra"(2).

Qu¸n triÖt t tëng Hå ChÝ Minh vÒ b¶o vÖ Tæ quèc, ngµy nay toµn

§¶ng, toµn d©n, toµn qu©n ta ®ang thùc hiÖn hai nhiÖm vô chiÕn lîc x©y

dùng thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi vµ b¶o vÖ v÷ng ch¾c Tæ quèc ViÖt Nam

x· héi chñ nghÜa. §Ó thùc hiÖn ®îc th¾ng lîi nhiÖm vô çch m¹ng trong

giai ®o¹n míi, chóng ta cÇn thùc hiÖn tèt mét sè néi dung chiÕn lîc sau ®©y :

Mét lµ, x©y dùng tiÒm lùc toµn diÖn cña ®Êt níc, ®Æc biÖt tiÒm lùc kinh

tÕ, t¹o ra thÕ vµ lùc míi cho sù nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa.

Hai lµ, x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n vµ an ninh nh©n d©n v÷ng

m¹nh, x©y dùng qu©n ®éi nh©n d©n vµ c«ng an nh©n d©n çch m¹ng, chÝnh

quy, tinh nhuÖ, tõng bíc hiÖn ®¹i.

Ba lµ, qu¸n triÖt t tëng çch m¹ng tiÕn c«ng, chñ ®éng ®¸nh th¾ng

®Þch trong mäi hoµn c¶nh, t×nh huèng chiÕn tranh.

Bèn lµ, t¨ng cêng sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®èi víi sù

nghiÖp quèc phßng vµ an ninh, b¶o vÖ Tæ quèc.

KÕt luËn

Häc thuyÕt M¸c Lªnin, t tëng Hå ChÝ Minh vÒ chiÕn tranh, qu©n

®éi vµ b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa mang tÝnh çch m¹ng vµ khoa häc

s©u s¾c. §ã lµ c¬ së lÝ luËn ®Ó çc §¶ng Céng s¶n ®Ò ra chñ tr¬ng, ®êng

(1) Hå ChÝ Minh, Biªn niªn tiÓu sö, tËp 8, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 1996, tr. 483. (2) Hå ChÝ Minh, Biªn niªn tiÓu sö, tËp 8, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 1996, tr. 489.

28

lèi chiÕn lîc x©y dùng nÒn quèc phßng, an ninh, x©y dùng lùc lîng vò

trang vµ b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa.

Trong thêi ®¹i hiÖn nay t×nh h×nh thÕ giíi, khu vùc vµ trong níc ®ang

cã nhiÒu biÕn ®æi vµ diÔn biÕn phøc t¹p. Tuy nhiªn cho ®Õn ngµy nay nh÷ng

nguyªn lÝ c¬ b¶n cña chñ nghÜa M¸c Lªnin, t tëng Hå ChÝ Minh vÒ

chiÕn tranh, qu©n ®éi vµ b¶o vÖ Tæ quèc vÉn cßn nguyªn gi¸ trÞ. V× vËy,

nghiªn cøu vµ n¾m v÷ng nh÷ng néi dung c¬ b¶n trªn, vËn dông s¸ng t¹o vµo

thùc tiÔn x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa trong giai

®o¹n hiÖn nay ®ang ®Æt ra cã tÝnh cÊp thiÕt c¶ vÒ lÝ luËn vµ thùc tiÔn.

Sinh viªn lµ líp trÝ thøc trÎ, cÇn nghiªn cøu nhËn thøc ®óng ®¾n néi

dung trªn, x©y dùng thÕ giíi quan khoa häc, niÒm tin vµ tr¸ch nhiÖm cña

m×nh ®Ó gãp phÇn tÝch cùc vµo b¶o vÖ, ph¸t triÓn nh÷ng néi dung ®ã trong

b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa hiÖn nay.

C©u hái «n tËp

1. Quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ nguån gèc, b¶n chÊt

chiÕn tranh ?

2. T tëng Hå ChÝ Minh vÒ chiÕn tranh, qu©n ®éi ?

3. Quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa ?

4. T tëng Hå ChÝ Minh vÒ b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa ?

5. Quan ®iÓm chØ ®¹o vµ mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n cña §¶ng ta vÒ b¶o vÖ

Tæ quèc trong t×nh h×nh míi ?

6. Sù kh¸c nhau cña C.Ph. Claud¬vÝt vµ Lªnin vÒ b¶n chÊt cña

chiÕn tranh ?

Bµi 3 X¢Y DùNG NÒN QUèC PHßNG TOµN D¢N,

AN NINH NH¢N D¢N

Sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa cÇn ph¶i

cã søc m¹nh tæng hîp. Mét trong nh÷ng yÕu tè t¹o nªn søc m¹nh tæng hîp lµ

ph¶i x©y dùng ®îc nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n v÷ng m¹nh.

§iÒu ®ã chØ cã ®îc khi mäi c«ng d©n, mäi tæ chøc, mäi lùc lîng, mäi cÊp,

mäi ngµnh ý thøc ®Çy ®ñ ®îc nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm ®èi víi viÖc x©y dùng

nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n. Tõ ®ã, vËn dông vµo thùc hiÖn

29

tèt tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh

nh©n d©n ®Ó b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.


Trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm,

quan ®iÓm, néi dung, biÖp ph¸p x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n vµ nÒn

an ninh nh©n d©n.

X©y dùng ý thøc tr¸ch nhiÖm, tù gi¸c tham gia x©y dùng nÒn quèc

phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa.

II - NéI DUNG

1. VÞ trÝ, ®Æc trng nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n

a) VÞ trÝ

Mét sè kh¸i niÖm

+ Quèc phßng toµn d©n lµ nÒn quèc phßng mang tÝnh chÊt "v× d©n, do

d©n, cña d©n", ph¸t triÓn theo ph¬ng híng toµn d©n, toµn diÖn, ®éc lËp, tù

chñ, tù lùc, tù cêng vµ ngµy cµng hiÖn ®¹i, kÕt hîp chÆt chÏ kinh tÕ víi

quèc phßng vµ an ninh, díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, sù qu¶n lÝ, ®iÒu hµnh cña

Nhµ níc, do nh©n d©n lµm chñ, nh»m gi÷ v÷ng hoµ b×nh, æn ®Þnh cña ®Êt

níc, s½n sµng ®¸nh b¹i mäi hµnh ®éng x©m lîc vµ b¹o lo¹n lËt ®æ cña c¸c

thÕ lùc ®Õ quèc, ph¶n ®éng ; b¶o vÖ v÷ng ch¾c Tæ quèc ViÖt Nam x· héi

chñ nghÜa."(1)

+ "NÒn quèc phßng toµn d©n lµ søc m¹nh quèc phßng cña ®Êt níc ®îc

x©y dùng trªn nÒn t¶ng nh©n lùc, vËt lùc, tinh thÇn mang tÝnh chÊt toµn d©n,

toµn diÖn, ®éc lËp, tù chñ, tù cêng"(2).

+ An ninh nh©n d©n :

"1. Lµ sù nghiÖp cña toµn d©n, do nh©n d©n tiÕn hµnh, lùc lîng an ninh

nh©n d©n lµm nßng cèt díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ sù qu¶n lÝ cña Nhµ

níc. KÕt hîp phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc víi c¸c biÖn ph¸p

nghiÖp vô cña lùc lîng chuyªn tr¸ch, nh»m ®Ëp tan mäi ©m mu vµ hµnh ®éng

x©m ph¹m an ninh quèc gia vµ trËt tù an toµn x· héi, cïng víi quèc phßng

toµn d©n b¶o vÖ v÷ng ch¾c Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

(1) Trung t©m Tõ ®iÓn B¸ch khoa qu©n sù, Tõ ®iÓn B¸ch khoa qu©n sù ViÖt Nam, NXB Qu©n

®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 2004, tr. 848. (2). LuËt Quèc phßng, §iÒu 3, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2005.

30

2. Bé phËn cña lùc lîng vò trang nh©n d©n ViÖt Nam cã vai trß nßng

cèt trong sù nghiÖp b¶o vÖ an ninh quèc gia. An ninh quèc gia cã nhiÖm vô :

®Êu tranh lµm thÊt b¹i mäi ©m mu ho¹t ®éng x©m ph¹m an ninh quèc gia,

b¶o vÖ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, b¶o vÖ §¶ng, chÝnh quyÒn, c¸c lùc lîng vò

trang vµ nh©n d©n"(1).

+ NÒn an ninh lµ søc m¹nh vÒ tinh thÇn, vËt chÊt, sù ®oµn kÕt vµ truyÒn

thèng dùng níc, gi÷ níc cña toµn d©n téc ®îc huy ®éng vµo sù nghiÖp

b¶o vÖ an ninh quèc gia, trong ®ã lùc lîng chuyªn tr¸ch b¶o vÖ an ninh

nh©n d©n lµm nßng cèt.

VÞ trÝ

X©y dùng nÒn quèc phßng, an ninh nh©n d©n v÷ng m¹nh lµ t¹o ra søc

m¹nh ®Ó ng¨n ngõa, ®Èy lïi, ®¸nh b¹i mäi ©m mu, hµnh ®éng x©m h¹i ®Õn

môc tiªu trong sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ

nghÜa. §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh : "Trong khi ®Æt träng t©m vµo nhiÖm vô x©y

dùng chñ nghÜa x· héi, chóng ta kh«ng mét chót l¬i láng nhiÖm vô b¶o vÖ

Tæ quèc, lu«n lu«n coi träng quèc phßng an ninh, coi ®ã lµ nhiÖm vô

chiÕn lîc g¾n bã chÆt chÏ"(2).

b) §Æc trng

NÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n cña ta cã nh÷ng ®Æc trng :

NÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n chØ cã môc ®Ých duy nhÊt

lµ tù vÖ chÝnh ®¸ng

§Æc trng thÓ hiÖn sù kh¸c nhau vÒ b¶n chÊt trong x©y dùng nÒn quèc

phßng, an ninh cña nh÷ng quèc gia cã ®éc lËp chñ quyÒn ®i theo con ®êng

x· héi chñ nghÜa víi c¸c níc kh¸c. Chóng ta x©y dùng nÒn quèc phßng, an

ninh nh©n d©n v÷ng m¹nh lµ ®Ó tù vÖ, chèng l¹i thï trong, giÆc ngoµi, b¶o vÖ

v÷ng ch¾c ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt toµn vÑn l·nh thæ, b¶o vÖ chÕ ®é

x· héi chñ nghÜa vµ cuéc sèng Êm no, tù do, h¹nh phóc cña nh©n d©n.

§ã lµ nÒn quèc phßng, an ninh v× d©n, cña d©n vµ do toµn thÓ nh©n

d©n tiÕn hµnh

§Æc trng v× d©n, cña d©n, do d©n cña nÒn quèc phßng, an ninh níc ta

lµ thÓ hiÖn truyÒn thèng, kinh nghiÖm cña d©n téc ta trong lÞch sö dùng níc

vµ gi÷ níc. §Æc trng v× d©n, cña d©n, do d©n vµ môc ®Ých tù vÖ cña nÒn

quèc phßng, an ninh cho phÐp ta huy ®éng mäi ngêi, mäi tæ chøc, mäi lùc

(1) Trung t©m Tõ ®iÓn B¸ch khoa qu©n sù, Tõ ®iÓn B¸ch khoa qu©n sù ViÖt Nam, NXB

Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 2004, tr. 26. (2) §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII, NXB

ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 1996, tr. 39.

31

lîng ®Òu thùc hiÖn x©y dùng nÒn quèc phßng, an ninh vµ ®Êu tranh quèc

phßng, an ninh. §ång thêi, ®êng lèi cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhµ níc vÒ

quèc phßng, an ninh ph¶i xuÊt ph¸t tõ lîi Ých, nguyÖn väng vµ kh¶ n¨ng cña

nh©n d©n.

§ã lµ nÒn quèc phßng, an ninh cã søc m¹nh tæng hîp do nhiÒu yÕu tè

t¹o thµnh

Søc m¹nh tæng hîp cña nÒn quèc phßng, an ninh níc ta t¹o thµnh bëi

rÊt nhiÒu yÕu tè nh chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, t tëng, khoa häc, qu©n sù,

an ninh,... c¶ ë trong níc, ngoµi níc, cña d©n téc vµ cña thêi ®¹i, trong ®ã

nh÷ng yÕu tè bªn trong cña d©n téc bao giê còng gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh. Søc

m¹nh tæng hîp cña nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n lµ c¬ së, tiÒn

®Ò vµ lµ biÖn ph¸p ®Ó nh©n d©n ®¸nh th¾ng kÎ thï x©m lîc.

NÒn quèc phßng, an ninh nh©n d©n ®îc x©y dùng toµn diÖn vµ tõng

bíc hiÖn ®¹i

ViÖc t¹o ra søc m¹nh quèc phßng, an ninh kh«ng chØ ë søc m¹nh qu©n

sù, an ninh mµ ph¶i huy ®éng ®îc søc m¹nh cña toµn d©n vÒ mäi mÆt chÝnh

trÞ, qu©n sù, an ninh, kinh tÕ, v¨n ho¸, khoa häc. Ph¶i kÕt hîp h÷u c¬ gi÷a

quèc phßng, an ninh víi c¸c mÆt ho¹t ®éng x©y dùng ®Êt níc, kÕt hîp chÆt

chÏ gi÷a quèc phßng, an ninh víi ho¹t ®éng ®èi ngo¹i.

X©y dùng nÒn quèc phßng, an ninh toµn diÖn ph¶i ®i ®«i víi x©y dùng

nÒn quèc phßng, an ninh hiÖn ®¹i lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan. X©y dùng qu©n

®éi nh©n d©n, c«ng an nh©n d©n tõng bíc hiÖn ®¹i. KÕt hîp gi÷a x©y dùng

con ngêi cã gi¸c ngé chÝnh trÞ, cã tri thøc víi vò khÝ trang bÞ kÜ thuËt hiÖn

®¹i. Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp quèc phßng, tõng bíc trang bÞ hiÖn ®¹i cho c¸c

lùc lîng vò trang nh©n d©n. KÕt hîp chÆt chÏ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi

t¨ng cêng quèc phßng, an ninh.

NÒn quèc phßng toµn d©n g¾n chÆt víi nÒn an ninh nh©n d©n

NÒn quèc phßng vµ nÒn an ninh nh©n d©n cña chóng ta ®Òu ®îc x©y

dùng nh»m môc ®Ých tù vÖ, ®Òu ph¶i chèng thï trong, giÆc ngoµi ®Ó b¶o vÖ

Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa. Gi÷a nÒn quèc phßng toµn d©n víi nÒn

an ninh nh©n d©n chØ kh¸c nhau vÒ ph¬ng thøc tæ chøc lùc lîng, ho¹t ®éng

cô thÓ, theo môc tiªu cô thÓ ®îc ph©n c«ng mµ th«i. KÕt hîp chÆt chÏ gi÷a

quèc phßng vµ an ninh ph¶i thêng xuyªn vµ tiÕn hµnh ®ång bé, thèng nhÊt

tõ trong chiÕn lîc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch x©y dùng, ho¹t ®éng cña c¶ níc

còng nh tõng vïng, miÒn, ®Þa ph¬ng, mäi ngµnh, mäi cÊp.

2. X©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n v÷ng m¹nh ®Ó b¶o

vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa

32

a) Môc ®Ých x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n v÷ng

m¹nh hiÖn nay

T¹o søc m¹nh tæng hîp cña ®Êt níc c¶ vÒ chÝnh trÞ, qu©n sù, an ninh,

kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi, khoa häc, c«ng nghÖ ®Ó gi÷ v÷ng hoµ b×nh, æn ®Þnh,

®Èy lïi, ng¨n chÆn nguy c¬ chiÕn tranh, s½n sµng ®¸nh th¾ng chiÕn tranh

x©m lîc díi mäi h×nh thøc vµ quy m«.

T¹o thÕ chñ ®éng cho sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc, nh»m

b¶o vÖ v÷ng ch¾c ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt, toµn vÑn l·nh thæ ; b¶o vÖ

§¶ng, Nhµ níc, nh©n d©n vµ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ; b¶o vÖ sù nghiÖp ®æi

míi, sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ; b¶o vÖ lîi Ých quèc

gia, d©n téc ; b¶o vÖ an ninh chÝnh trÞ, an ninh kinh tÕ, an ninh t tëng v¨n

ho¸, x· héi ; gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ, m«i trêng hoµ b×nh, ph¸t triÓn ®Êt

níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.

b) NhiÖm vô x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n v÷ng

m¹nh hiÖn nay

X©y dùng lùc lîng quèc phßng, an ninh ®¸p øng yªu cÇu b¶o vÖ

v÷ng ch¾c Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa

Lùc lîng quèc phßng, an ninh lµ nh÷ng con ngêi, tæ chøc vµ nh÷ng

c¬ së vËt chÊt, tµi chÝnh ®¶m b¶o cho çc ho¹t ®éng ®¸p øng yªu cÇu cña

quèc phßng, an ninh. Tõ ®Æc trng cña nÒn quèc phßng, an ninh ë níc ta th×

lùc lîng quèc phßng, an ninh cña nÒn quèc phßng toµn d©n vµ an ninh nh©n

d©n bao gåm lùc lîng toµn d©n (lùc lîng chÝnh trÞ) vµ lùc lîng vò trang

nh©n d©n.

Lùc lîng chÝnh trÞ bao gåm çc tæ chøc trong hÖ thèng chÝnh trÞ, çc tæ

chøc chÝnh trÞ x· héi vµ nh÷ng tæ chøc kh¸c trong ®êi sèng x· héi ®· ®îc

phÐp thµnh lËp vµ quÇn chóng nh©n d©n. Lùc lîng vò trang nh©n d©n bao

gåm qu©n ®éi nh©n d©n, d©n qu©n tù vÖ, c«ng an nh©n d©n.

X©y dùng lùc lîng quèc phßng, an ninh lµ x©y dùng lùc lîng chÝnh

trÞ vµ lùc lîng vò trang nh©n d©n ®¸p øng yªu cÇu cña quèc phßng, an ninh,

b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

c) X©y dùng tiÒm lùc quèc phßng, an ninh ngµy cµng v÷ng m¹nh

TiÒm lùc quèc phßng, an ninh lµ kh¶ n¨ng vÒ nh©n lùc, vËt lùc, tµi chÝnh

cã thÓ huy ®éng ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô quèc phßng, an ninh. TiÒm lùc quèc

phßng, an ninh ®îc thÓ hiÖn ë trªn tÊt c¶ lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi,

nhng tËp trung ë tiÒm lùc chÝnh trÞ, tinh thÇn ; tiÒm lùc kinh tÕ ; tiÒm lùc

khoa häc, c«ng nghÖ ; tiÒm lùc qu©n sù, an ninh. X©y dùng tiÒm lùc quèc

33

phßng, an ninh lµ tËp trung x©y dùng tiÒm lùc chÝnh trÞ, tinh thÇn ; tiÒm lùc

kinh tÕ ; tiÒm lùc khoa häc, c«ng nghÖ vµ x©y dùng tiÒm lùc qu©n sù, an ninh.

X©y dùng tiÒm lùc chÝnh trÞ, tinh thÇn

+ TiÒm lùc chÝnh trÞ, tinh thÇn cña nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh

nh©n d©n lµ kh¶ n¨ng vÒ chÝnh trÞ, tinh thÇn cã thÓ huy ®éng t¹o nªn søc

m¹nh ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô quèc phßng, an ninh. TiÒm lùc chÝnh trÞ, tinh

thÇn ®îc biÓu hiÖn ë n¨ng lùc l·nh ®¹o cña §¶ng, qu¶n lÝ ®iÒu hµnh cña

Nhµ níc ; ý chÝ, quyÕt t©m cña nh©n d©n, cña çc lùc lîng vò trang nh©n

d©n s½n sµng ®¸p øng yªu cÇu thùc hiÖn nhiÖm vô quèc phßng, an ninh, b¶o

vÖ Tæ quèc trong mäi ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh, t×nh huèng. TiÒm lùc chÝnh trÞ

tinh thÇn lµ nh©n tè c¬ b¶n t¹o nªn søc m¹nh cña quèc phßng, an ninh, cã

t¸c ®éng to lín ®Õn hiÖu qu¶ x©y dùng vµ sö dông çc tiÒm lùc kh¸c, lµ c¬

së, nÒn t¶ng cña tiÒm lùc qu©n sù, an ninh.

+ X©y dùng tiÒm lùc chÝnh trÞ, tinh thÇn cña nÒn quèc phßng toµn d©n,

an ninh nh©n d©n cÇn tËp trung : X©y dùng t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc,

niÒm tin ®èi víi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, qu¶n lÝ cña nhµ níc, ®èi víi chÕ ®é

x· héi chñ nghÜa. X©y dùng hÖ thèng chÝnh trÞ trong s¹ch v÷ng m¹nh, ph¸t

huy quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n. X©y dùng khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n ;

n©ng cao c¶nh gi¸c çch m¹ng ; gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ, trËt tù an toµn x·

héi. Thùc hiÖn tèt gi¸o dôc quèc phßng, an ninh.

X©y dùng tiÒm lùc kinh tÕ

+ TiÒm lùc kinh tÕ cña nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n lµ

kh¶ n¨ng vÒ kinh tÕ cña ®Êt níc cã thÓ khai th¸c, huy ®éng nh»m phôc vô

cho quèc phßng, an ninh. TiÒm lùc kinh tÕ cña nÒn quèc phßng toµn d©n, an

ninh nh©n d©n ®îc biÓu hiÖn ë nh©n lùc, vËt lùc, tµi lùc cña quèc gia cã thÓ

huy ®éng cho quèc phßng, an ninh vµ tÝnh c¬ ®éng cña nÒn kinh tÕ ®Êt níc

trong mäi ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh. TiÒm lùc kinh tÕ t¹o søc m¹nh vËt chÊt cho

nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n, lµ c¬ së vËt chÊt cña çc tiÒm

lùc kh¸c.

+ X©y dùng tiÒm lùc kinh tÕ cña nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n

d©n lµ t¹o nªn kh¶ n¨ng vÒ kinh tÕ cña ®Êt níc. Do ®ã, cÇn tËp trung vµo :

®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc

lËp, tù chñ. KÕt hîp chÆt chÏ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng quèc

phßng, an ninh ; ph¸t triÓn c«ng nghiÖp quèc phßng, trang bÞ kÜ thuËt hiÖn

®¹i cho qu©n ®éi vµ c«ng an. KÕt hîp x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ víi c¬

së h¹ tÇng quèc phßng ; kh«ng ngõng c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn

cho çc lùc lîng vò trang nh©n d©n. Cã kÕ ho¹ch chuyÓn s¶n xuÊt tõ thêi

b×nh sang thêi chiÕn vµ duy tr× sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ.

34

X©y dùng tiÒm lùc khoa häc, c«ng nghÖ

+ TiÒm lùc khoa häc, c«ng nghÖ cña nÒn quèc phßng toµn d©n vµ an

ninh nh©n d©n lµ kh¶ n¨ng vÒ khoa häc (khoa häc tù nhiªn, khoa häc x· héi

nh©n v¨n) vµ c«ng nghÖ cña quèc gia cã thÓ khai th¸c, huy ®éng ®Ó phôc vô

cho quèc phßng, an ninh. TiÒm lùc khoa häc, c«ng nghÖ ®îc biÓu hiÖn ë :

sè lîng, chÊt lîng ®éi ngò çn bé khoa häc kÜ thuËt, c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt

cã thÓ huy ®éng phôc vô cho quèc phßng, an ninh vµ n¨ng lùc øng dông kÕt

qu¶ nghiªn cøu khoa häc cã thÓ ®¸p øng yªu cÇu cña quèc phßng, an ninh...

+ X©y dùng tiÒm lùc khoa häc, c«ng nghÖ cña nÒn quèc phßng toµn d©n,

an ninh nh©n d©n lµ t¹o nªn kh¶ n¨ng vÒ khoa häc, c«ng nghÖ cña quèc gia

cã thÓ khai th¸c, huy ®éng phôc vô cho quèc phßng, an ninh. Do ®ã, ph¶i

huy ®éng tæng lùc çc khoa häc, c«ng nghÖ quèc gia, trong ®ã khoa häc

qu©n sù, an ninh lµm nßng cèt ®Ó nghiªn cøu çc vÊn ®Ò vÒ qu©n sù, an ninh,

vÒ söa ch÷a, c¶i tiÕn, s¶n xuÊt çc lo¹i vò khÝ trang bÞ. §ång thêi ph¶i thùc

hiÖn tèt c«ng t¸c ®µo t¹o, båi dìng, sö dông cã hiÖu qu¶ ®éi ngò çn bé

khoa häc, kÜ thuËt.

X©y dùng tiÒm lùc qu©n sù, an ninh

+ TiÒm lùc qu©n sù, an ninh cña nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n

d©n lµ kh¶ n¨ng vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn cã thÓ huy ®éng t¹o thµnh søc m¹nh

phôc vô cho nhiÖm vô qu©n sù, an ninh, cho chiÕn tranh.

TiÒm lùc qu©n sù, an ninh ®îc biÓu hiÖn ë kh¶ n¨ng duy tr× vµ kh«ng

ngõng ph¸t triÓn tr×nh ®é s½n sµng chiÕn ®Êu, n¨ng lùc vµ søc m¹nh chiÕn

®Êu cña çc lùc lîng vò trang nh©n d©n ; nguån dù tr÷ vÒ søc ngêi, søc cña

trªn çc lÜnh vùc ®êi sèng x· héi vµ nh©n d©n cã thÓ huy ®éng phôc vô cho

nhiÖm vô qu©n sù, an ninh, cho chiÕn tranh. TiÒm lùc qu©n sù, an ninh lµ

nh©n tè c¬ b¶n, lµ biÓu hiÖn tËp trung, trùc tiÕp søc m¹nh qu©n sù, an ninh

cña nhµ níc gi÷ vai trß nßng cèt ®Ó b¶o vÖ Tæ quèc trong mäi t×nh huèng.

+ TiÒm lùc qu©n sù, an ninh ®îc x©y dùng trªn nÒn t¶ng cña çc tiÒm

lùc chÝnh trÞ tinh thÇn, kinh tÕ, khoa häc c«ng nghÖ. Do ®ã, x©y dùng tiÒm

lùc qu©n sù, an ninh, cÇn tËp trung vµo : X©y dùng lùc lîng vò trang nh©n

d©n v÷ng m¹nh toµn diÖn. G¾n qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt

níc víi qu¸ tr×nh t¨ng cêng vò khÝ trang bÞ cho çc lùc lîng vò trang

nh©n d©n. X©y dùng ®éi ngò çn bé trong lùc lîng vò trang nh©n d©n ®¸p

øng yªu cÇu nhiÖm vô b¶o vÖ Tæ quèc trong t×nh h×nh míi. Bè trÝ lùc lîng

lu«n ®¸p øng yªu cÇu chuÈn bÞ cho ®Êt níc vÒ mäi mÆt, s½n sµng ®éng viªn

thêi chiÕn. T¨ng cêng nghiªn cøu khoa häc qu©n sù, nghÖ thuËt qu©n sù

trong chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc hiÖn nay vµ n©ng cao chÊt lîng

gi¸o dôc quèc phßng, an ninh.

35

d) X©y dùng thÕ trËn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n v÷ng ch¾c

ThÕ trËn quèc phßng, an ninh lµ sù tæ chøc, bè trÝ lùc lîng, tiÒm lùc

mäi mÆt cña ®Êt níc vµ cña toµn d©n trªn toµn bé l·nh thæ theo yªu cÇu cña

quèc phßng, an ninh, b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

Néi dung x©y dùng thÕ trËn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n

gåm : Ph©n vïng chiÕn lîc vÒ quèc phßng, an ninh kÕt hîp víi vïng kinh tÕ

trªn c¬ së quy ho¹ch çc vïng d©n c theo nguyªn t¾c b¶o vÖ ®i ®«i víi x©y

dùng ®Êt níc. X©y dùng hËu ph¬ng, t¹o chç dùa v÷ng ch¾c cho thÕ trËn

quèc phßng, an ninh. X©y dùng khu vùc phßng thñ tØnh (thµnh phè) t¹o nÒn

t¶ng cña thÕ trËn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n. TriÓn khai çc lùc

lîng trong thÕ trËn ; tæ chøc phßng thñ d©n sù, kÕt hîp c¶i t¹o ®Þa h×nh víi

x©y dùng h¹ tÇng vµ çc c«ng tr×nh quèc phßng, an ninh.

3. Mét sè biÖn ph¸p chÝnh x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n

d©n hiÖn nay

a) Thêng xuyªn thùc hiÖn gi¸o dôc quèc phßng an ninh

Thùc hiÖn ChØ thÞ 12 CT/TW ngµy 03/5/2007 cña Bé ChÝnh trÞ vµ NghÞ

®Þnh 116/2007/N§ CP cña Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ gi¸o dôc quèc phßng

an ninh. Néi dung gi¸o dôc quèc phßng, an ninh ph¶i toµn diÖn, coi träng

gi¸o dôc t×nh yªu quª h¬ng, ®Êt níc, chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ; nghÜa vô

c«ng d©n ®èi víi x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa ;

©m mu, thñ ®o¹n cña ®Þch ; ®êng lèi, quan ®iÓm cña §¶ng, ph¸p luËt cña

Nhµ níc vÒ quèc phßng, an ninh. Lµm cho mäi ngêi, mäi tæ chøc biÕt tù

b¶o vÖ tríc sù chèng ph¸ cña çc thÕ lùc thï ®Þch. Ph¶i vËn dông nhiÒu

h×nh thøc, ph¬ng ph¸p gi¸o dôc tuyªn truyÒn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶, chÊt

lîng gi¸o dôc quèc phßng, an ninh.

b) T¨ng cêng sù l·nh ®¹o cña §¶ng, sù qu¶n lÝ cña Nhµ níc, tr¸ch

nhiÖm triÓn khai thùc hiÖn cña çc c¬ quan, tæ chøc vµ nh©n d©n ®èi víi x©y

dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n

Cô thÓ ho¸ çc néi dung l·nh ®¹o vÒ quèc phßng an ninh vµ bæ sung

c¬ chÕ ho¹t ®éng cña tõng cÊp, tõng ngµnh, tõng ®Þa ph¬ng, ®Æc biÖt chó

träng khi xö trÝ çc t×nh huèng phøc t¹p. §iÒu chØnh c¬ cÊu qu¶n lÝ Nhµ níc

vÒ quèc phßng, an ninh cña bé m¸y Nhµ níc çc cÊp tõ Trung ¬ng ®Õn c¬

së. Tæ chøc ph©n c«ng çn bé chuyªn tr¸ch ®Ó ph¸t huy vai trß lµm tham

mu trong tæ chøc, thùc hiÖn c«ng t¸c quèc phßng, an ninh. ChÊp hµnh

nghiªm Quy chÕ 107/2003/ Q§ TTg cña Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ phèi hîp

qu©n ®éi víi c«ng an vµ NghÞ quyÕt 51 NQ/TW cña Bé ChÝnh trÞ vÒ viÖc

tiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ chÕ l·nh ®¹o cña §¶ng, thùc hiÖn chÕ ®é mét ngêi

36

chØ huy g¾n víi chÕ ®é chÝnh uû, chÝnh trÞ viªn trong Qu©n ®éi nh©n d©n

ViÖt Nam.

c) N©ng cao ý thøc, tr¸ch nhiÖm c«ng d©n cho sinh viªn trong x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n

X©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n lµ tr¸ch nhiÖm

cña toµn d©n. Mäi c«ng d©n, mäi tæ chøc, lùc lîng ®Òu ph¶i tham gia theo

ph¹m vi vµ kh¶ n¨ng cña m×nh. §èi víi sinh viªn, ph¶i tÝch cùc häc tËp n©ng

cao tr×nh ®é hiÓu biÕt vÒ mäi mÆt, n¾m v÷ng kiÕn thøc quèc phßng, an ninh,

nhËn thøc râ ©m mu, thñ ®o¹n ho¹t ®éng chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam

cña chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc thï ®Þch. Trªn c¬ së ®ã, tù gi¸c, tÝch

cùc luyÖn tËp çc kÜ n¨ng qu©n sù, an ninh vµ chñ ®éng tham gia çc ho¹t

®éng vÒ quèc phßng, an ninh do nhµ trêng, x·, phêng, thÞ trÊn triÓn khai.

C¢U HáI ¤N TËP

1. Nªu vÞ trÝ, ®Æc trng nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n.

2. Tr×nh bµy môc ®Ých, nhiÖm vô x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, an

ninh nh©n d©n v÷ng m¹nh. Liªn hÖ thùc tiÔn vµ tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n.

Bµi 4 chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ

tæ quèc viÖt nam x· héi chñ nghÜa

I - Môc ®Ých, yªu cÇu

Giíi thiÖu cho sinh viªn n¾m ®îc tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm, quan ®iÓm

cña chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc, lµm c¬ së nghiªn cøu n¾m v÷ng

quan ®iÓm chØ ®¹o cña §¶ng trong chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc x·

héi chñ nghÜa.

Tõ nhËn thøc trªn, nªu cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña mçi ngêi, ra

søc häc tËp vµ vËn dông s¸ng t¹o nh÷ng quan ®iÓm chØ ®¹o cña §¶ng gãp

phÇn b¶o vÖ v÷ng ch¾c Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

II - Néi dung

1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc

37

a) Môc ®Ých, ®èi tîng cña chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc

Môc ®Ých cña chiÕn tranh nh©n d©n

ChiÕn tranh nh©n d©n ViÖt Nam lµ qu¸ tr×nh sö dông tiÒm lùc cña ®Êt

níc, nhÊt lµ tiÒm lùc quèc phßng an ninh, nh»m ®¸nh b¹i ý ®å x©m lîc lËt

®æ cña kÎ thï ®èi víi çch m¹ng níc ta.

Nh»m môc ®Ých : "B¶o vÖ v÷ng ch¾c ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt,

toµn vÑn l·nh thæ, b¶o vÖ an ninh quèc gia, trËt tù an toµn x· héi vµ nÒn v¨n

ho¸ ; b¶o vÖ §¶ng, Nhµ níc, nh©n d©n vµ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ; b¶o vÖ

sù nghiÖp ®æi míi, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ; b¶o vÖ lîi Ých

quèc gia, d©n téc ; b¶o vÖ an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an toµn x· héi vµ nÒn v¨n

ho¸ ; gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ vµ m«i trêng hoµ b×nh, ph¸t triÓn ®Êt níc

theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa".

§èi tîng t¸c chiÕn cña chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc.

§èi tîng t¸c chiÕn : Chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc ph¶n ®éng cã

hµnh ®éng ph¸ ho¹i, x©m lîc lËt ®æ çch m¹ng, hiÖn nay chóng thùc hiÖn

chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" b¹o lo¹n lËt ®æ ®Ó xo¸ bá chñ nghÜa x· héi

ë níc ta vµ s½n sµng sö dông lùc lîng vò trang hµnh ®éng qu©n sù can

thiÖp khi cã thêi c¬.

¢m mu, thñ ®o¹n chñ yÕu cña kÎ thï khi x©m lîc níc ta.

Thùc hiÖn ®¸nh nhanh, th¾ng nhanh, kÕt hîp tiÕn c«ng qu©n sù tõ bªn

ngoµi vµo víi hµnh ®éng b¹o lo¹n lËt ®æ tõ bªn trong ; ®ång thêi kÕt hîp víi

çc biÖn ph¸p phi vò trang ®Ó lõa bÞp d luËn.

Lùc lîng tham gia víi qu©n ®«ng, vò khÝ trang bÞ hiÖn ®¹i.

Khi tiÕn c«ng thêng trong giai ®o¹n ®Çu sÏ bao v©y, phong to¶, sau sö

dông ho¶ lùc ®¸nh bÊt ngê, å ¹t. Giai ®o¹n thùc hµnh th«n tÝnh l·nh thæ cã

thÓ ®ång thêi hç trî b¹o lo¹n lËt ®æ ë bªn trong cña çc lùc lîng ph¶n ®éng

vµ sö dông çc biÖn ph¸p chÝnh trÞ, ngo¹i giao ®Ó lõa bÞp d luËn.

Khi tiÕn hµnh chiÕn tranh x©m lîc, ®Þch cã ®iÓm m¹nh, yÕu sau :

M¹nh : Cã u thÕ tuyÖt ®èi vÒ søc m¹nh qu©n sù, kinh tÕ vµ tiÒm lùc

khoa häc c«ng nghÖ. Cã thÓ cÊu kÕt ®îc víi lùc lîng ph¶n ®éng néi ®Þa,

thùc hiÖn trong ®¸nh ra, ngoµi ®¸nh vµo.

YÕu : §©y lµ cuéc chiÕn tranh phi nghÜa, ch¾c ch¾n bÞ nh©n lo¹i ph¶n

®èi. D©n téc ta cã truyÒn thèng yªu níc, chèng x©m lîc, ch¾c ch¾n sÏ lµm

cho chóng bÞ tæn thÊt nÆng nÒ, ®¸nh b¹i cuéc chiÕn tranh x©m lîc cña ®Þch.

§Þa h×nh thêi tiÕt níc ta phøc t¹p khã kh¨n cho ®Þch sö dông ph¬ng tiÖn,

lùc lîng.

38

b) TÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña chiÕn tranh nh©n d©n ViÖt Nam b¶o vÖ Tæ quèc

TÝnh chÊt

Lµ cuéc chiÕn tranh nh©n d©n toµn d©n, toµn diÖn, lÊy lùc lîng

vò trang ba thø qu©n lµm nßng cèt, díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n

ViÖt Nam.

Lµ cuéc chiÕn tranh chÝnh nghÜa, tù vÖ c¸ch m¹ng, nh»m b¶o vÖ ®éc

lËp tù do cña d©n téc, b¶o vÖ ®éc lËp chñ quyÒn, thèng nhÊt toµn vÑn l·nh

thæ cña ®Êt níc, b¶o vÖ §¶ng, b¶o vÖ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, b¶o vÖ nh©n

d©n vµ mäi thµnh qu¶ cña c¸ch m¹ng.

Lµ cuéc chiÕn tranh mang tÝnh hiÖn ®¹i (hiÖn ®¹i vÒ vò khÝ, trang bÞ,

tri thøc vµ nghÖ thuËt qu©n sù).

§Æc ®iÓm cña chiÕn tranh nh©n d©n.

ChiÕn tranh nh©n d©n ViÖt Nam b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa trong

t×nh h×nh míi cã nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau :

Trong bèi c¶nh quèc tÕ cã nhiÒu diÔn biÕn phøc t¹p, chóng ta tiÕn

hµnh chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc, nh»m gãp phÇn thùc hiÖn nh÷ng

môc tiªu lín cña thêi ®¹i lµ hoµ b×nh, ®éc lËp d©n téc, d©n chñ vµ tiÕn bé x·

héi. Do vËy, chóng ta cã thÓ tËp hîp, ®éng viªn vµ ph¸t huy cao ®é, ®«ng

®¶o ®îc søc m¹nh cña toµn d©n c¶ níc, chung søc ®¸nh giÆc.

Trong cuéc chiÕn tranh, nh©n d©n ta ph¶i b¶o vÖ ®îc ®éc lËp thèng

nhÊt, toµn vÑn l·nh thæ vµ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa. MÆt kh¸c, cuéc chiÕn

tranh mang tÝnh ®éc lËp, tù chñ, tù lùc tù cêng, dùa vµo søc m×nh lµ chÝnh,

nhng ®ång thêi còng ®îc sù ®ång t×nh ñng hé, gióp ®ì cña c¶ loµi ngêi

tiÕn bé trªn thÕ giíi, t¹o søc m¹nh tæng hîp cña quèc gia vµ quèc tÕ, d©n téc

vµ thêi ®¹i ®Ó ®¸nh th¾ng chiÕn tranh x©m lîc cña kÎ thï.

ChiÕn tranh diÔn ra khÈn tr¬ng, quyÕt liÖt phøc t¹p ngay tõ ®Çu vµ

trong suèt qu¸ tr×nh chiÕn tranh. TiÕn hµnh chiÕn tranh x©m lîc níc ta,

®Þch sÏ thùc hiÖn ph¬ng ch©m chiÕn lîc ®¸nh nhanh, gi¶i quyÕt nhanh.

Quy m« chiÕn tranh cã thÓ lín vµ ¸c liÖt ngay tõ ®Çu. KÕt hîp tiÕn c«ng ho¶

lùc víi tiÕn c«ng trªn bé, tiÕn c«ng tõ bªn ngoµi kÕt hîp víi b¹o lo¹n lËt ®æ ë

bªn trong vµ bao v©y phong to¶ ®êng kh«ng, ®êng biÓn vµ ®êng bé ®Ó

nh»m tíi môc tiªu chiÕn lîc trong thêi gian ng¾n.

H×nh th¸i ®Êt níc ®îc chuÈn bÞ s½n sµng, thÕ trËn quèc phßng, an

ninh nh©n d©n ngµy cµng ®îc cñng cè v÷ng ch¾c, cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy

søc m¹nh tæng hîp chñ ®éng ®¸nh ®Þch ngay tõ ngµy ®Çu vµ l©u dµi.

2. Quan ®iÓm cña §¶ng trong chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ

Tæ quèc

39

Tõ trong thùc tiÔn, §¶ng ta nhËn ®Þnh : Trong mét vµi thËp kØ tíi, Ýt cã

kh¶ n¨ng x¶y ra chiÕn tranh thÕ giíi. Nhng chiÕn tranh côc bé, xung ®ét vò

trang, xung ®ét d©n téc, t«n gi¸o, ch¹y ®ua vò trang, ho¹t ®éng can thiÖp lËt

®æ cßn x¶y ra ë nhiÒu n¬i víi tÝnh chÊt ngµy cµng phøc t¹p. NÕu ®Êt níc

ph¶i ®èi mÆt víi mét cuéc chiÕn tranh x©m lîc míi cña kÎ thï, chóng ta

cÇn n¾m v÷ng mét sè quan ®iÓm c¬ b¶n cña §¶ng trong chiÕn tranh nh©n

d©n b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam.

a) TiÕn hµnh chiÕn tranh nh©n d©n, toµn d©n ®¸nh giÆc lÊy lùc lîng vò

trang nh©n d©n lµm nßng cèt. KÕt hîp t¸c chiÕn cña lùc lîng vò trang ®Þa

ph¬ng víi t¸c chiÕn cña çc binh ®oµn chñ lùc

VÞ trÝ : §©y lµ quan ®iÓm c¬ b¶n xuyªn suèt, thÓ hiÖn tÝnh nh©n d©n

s©u s¾c trong chiÕn tranh. Kh¼ng ®Þnh, ®©y lµ cuéc chiÕn tranh cña d©n, do

d©n vµ v× d©n víi tinh thÇn ®Çy ®ñ nhÊt. Lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy cao nhÊt

søc m¹nh tæng hîp trong cuéc chiÕn tranh.

Néi dung thÓ hiÖn :

+ Trong ®iÒu kiÖn míi, ta vÉn ph¶i "lÊy nhá th¾ng lín", "lÊy Ýt ®Þch

nhiÒu", ®Ó ®¸nh th¾ng nh÷ng ®éi qu©n m¹nh h¬n ta gÊp nhiÒu lÇn, §¶ng ta

kh«ng chØ dùa vµo lùc lîng vò trang mµ ph¶i dùa vµo søc m¹nh cña toµn

d©n, tiÕn hµnh chiÕn tranh nh©n d©n, toµn d©n ®¸nh giÆc...

+ §éng viªn toµn d©n ®¸nh giÆc, chóng ta ph¶i ®éng viªn vµ tæ chøc

quÇn chóng cïng lùc lîng vò trang nh©n d©n trùc tiÕp chiÕn ®Êu vµ phôc vô

chiÕn ®Êu chèng l¹i chiÕn tranh x©m lîc cña kÎ thï. §¸nh giÆc b»ng mäi

thø vò khÝ cã trong tay, b»ng nh÷ng çch ®¸nh ®éc ®¸o, s¸ng t¹o...

Toµn d©n ®¸nh giÆc ph¶i cã lùc lîng nßng cèt lµ lùc lîng vò trang

nh©n d©n gåm ba thø qu©n : d©n qu©n tù vÖ, bé ®éi ®Þa ph¬ng vµ bé ®éi chñ

lùc. D©n qu©n tù vÖ lµm nßng cèt cho phong trµo toµn d©n ®¸nh giÆc ë c¬ së ;

bé ®éi ®Þa ph¬ng vµ d©n qu©n tù vÖ lµm nßng cèt cho phong trµo chiÕn

tranh nh©n d©n ë ®Þa ph¬ng. Bé ®éi chñ lùc cïng lùc lîng vò trang ®Þa

ph¬ng lµm nßng cèt cho toµn d©n ®¸nh giÆc trªn chiÕn trêng c¶ níc.

+ TiÕn hµnh chiÕn tranh toµn d©n, ®ã lµ truyÒn thèng, ®ång thêi lµ quy

luËt giµnh th¾ng lîi trong chiÕn tranh cña d©n téc ta chèng nh÷ng kÎ thï

x©m lîc lín m¹nh h¬n ta nhiÒu lÇn. Tæ tiªn ta ®· tiÕn hµnh chiÕn tranh

nh©n d©n ®Ó ®¸nh th¾ng çc triÒu ®¹i phong kiÕn ph¬ng B¾c x©m lîc, còng

nh díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, d©n téc ta ®· ®¸nh th¾ng thùc d©n Ph¸p vµ

®Õ quèc MÜ x©m lîc. Ngµy nay, chóng ta ph¶i kÕ thõa vµ ph¸t huy truyÒn

thèng Êy lªn mét tr×nh ®é míi phï hîp víi ®iÒu kiÖn míi, thùc hiÖn chiÕn

tranh toµn d©n ®¸nh th¾ng cuéc tiÕn c«ng x©m lîc cña ®Þch.

BiÖn ph¸p thùc hiÖn :

40

+ T¨ng cêng gi¸o dôc quèc phßng an ninh cho mäi tÇng líp nh©n d©n,

nhÊt lµ thÕ hÖ trÎ nãi chung vµ sinh viªn nãi riªng.

+ Kh«ng ngõng ch¨m lo x©y dùng çc lùc lîng vò trang v÷ng m¹nh

toµn diÖn, ®Æc biÖt lµ chÊt lîng chÝnh trÞ.

+ Kh«ng ngõng nghiªn cøu nghÖ thuËt qu©n sù, nghiªn cøu çc cuéc

chiÕn tranh gÇn ®©y ë trªn thÕ giíi ®Ó ph¸t triÓn nghÖ thuËt qu©n sù lªn mét

tÇm cao míi. X©y dùng tØnh (thµnh phè) thµnh khu vùc phßng thñ v÷ng ch¾c...

b) TiÕn hµnh chiÕn tranh toµn diÖn, kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ®Êu tranh

qu©n sù, chÝnh trÞ, ngo¹i giao, kinh tÕ, v¨n ho¸ vµ t tëng, lÊy ®Êu tranh

qu©n sù lµ chñ yÕu, lÊy th¾ng lîi trªn chiÕn trêng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó

giµnh th¾ng lîi trong chiÕn tranh

VÞ trÝ : Quan ®iÓm trªn cã vai trß quan träng, võa mang tÝnh chØ ®¹o

vµ híng dÉn hµnh ®éng cô thÓ ®Ó giµnh th¾ng lîi trong chiÕn tranh.

Néi dung :

+ ChiÕn tranh lµ mét cuéc thö th¸ch toµn diÖn ®èi víi søc m¹nh vËt chÊt

tinh thÇn cña quèc gia, nhng chiÕn tranh cña ta lµ mét cuéc chiÕn tranh

chÝnh nghÜa, tù vÖ, çch m¹ng. §Ó ph¸t huy ®Õn møc cao nhÊt søc m¹nh cña

toµn d©n, ®¸nh b¹i chiÕn tranh tæng lùc cña ®Þch, chóng ta ph¶i ®¸nh ®Þch

trªn tÊt c¶ çc mÆt trËn : qu©n sù, chÝnh trÞ, ngo¹i giao, kinh tÕ v¨n ho¸ t

tëng. Mçi mÆt trËn ®Êu tranh ®Òu cã vÞ trÝ quan träng cña nã.

+ TÊt c¶ çc mÆt trËn ®Êu tranh trªn ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ víi nhau, hç

trî cho nhau vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho ®Êu tranh qu©n sù giµnh th¾ng lîi trªn

chiÕn trêng vµ cïng víi ®Êu tranh qu©n sù t¹o nªn søc m¹nh tæng hîp lín

giµnh th¾ng lîi cho cuéc chiÕn tranh.

+ TruyÒn thèng vµ kinh nghiÖm cña cuéc chiÕn tranh gi¶i phãng vµ gi÷

níc trong lÞch sö «ng cha ta còng nh díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, chøng tá

nh©n d©n ta ®· tiÕn hµnh cuéc kh¸ng chiÕn toµn diÖn, ®Êu tranh víi ®Þch trªn

nhiÒu mÆt nhng chñ yÕu ®· ®¸nh ®Þch vµ th¾ng ®Þch trªn mÆt trËn qu©n sù,

nhê ®ã mµ nh©n d©n ta ®· giµnh ®îc th¾ng lîi, giµnh vµ gi÷ nÒn ®éc lËp d©n

téc. T×nh h×nh thÕ giíi ngµy nay diÔn biÕn phøc t¹p vµ cã nh÷ng thay ®æi s©u

s¾c, ®Êt níc ®øng tríc nh÷ng thuËn lîi míi vµ nh÷ng th¸ch thøc míi ®ßi

hái toµn §¶ng, toµn d©n, toµn qu©n cïng nç lùc phÊn ®Êu lµm thÊt b¹i ©m

mu vµ çc môc tiªu chiÕn lîc cña ®Þch, giµnh th¾ng lîi toµn diÖn cho

chiÕn tranh.

BiÖn ph¸p :

+ §¶ng ph¶i cã ®êng lèi chiÕn lîc, s¸ch lîc ®óng, t¹o thÕ vµ lùc cho

tõng mÆt trËn ®Êu tranh t¹o nªn søc m¹nh, tríc m¾t ®Êu tranh lµm thÊt b¹i

41

chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña ®Þch. §éng viªn søc

m¹nh cña toµn d©n tiÕn hµnh ®Êu tranh trªn c¸c mÆt trËn khi kÎ thï ph¸t

®éng chiÕn tranh x©m lîc.

+ Ph¶i vËn dông s¸ng t¹o nhiÒu h×nh thøc vµ biÖn ph¸p ®Êu tranh thÝch

hîp trªn tõng mÆt ; ®ång thêi cã nghÖ thuËt chØ ®¹o, phèi hîp chÆt chÏ c¸c

mÆt trËn ®Êu tranh trong tõng giai ®o¹n còng nh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña

chiÕn tranh. Song, ph¶i lu«n qu¸n triÖt, lÊy ®Êu tranh qu©n sù lµ chñ yÕu, lÊy

th¾ng lîi trªn chiÕn trêng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó kÕt thóc chiÕn tranh.

c) ChuÈn bÞ mäi mÆt trªn c¶ níc còng nh tõng khu vùc ®Ó ®ñ søc

®¸nh ®îc l©u dµi, ra søc thu hÑp kh«ng gian, rót ng¾n thêi gian cña chiÕn

tranh giµnh th¾ng lîi cµng sím cµng tèt

KÎ thï x©m lîc níc ta lµ níc lín, cã qu©n ®«ng, trang bÞ vò khÝ,

kÜ thuËt cao, cã tiÒm lùc kinh tÕ qu©n sù m¹nh h¬n ta nhiÒu lÇn. Chóng dùa

vµo søc m¹nh qu©n sù u thÕ ¸p ®¶o ®èi víi ta ®Ó thùc hiÖn "®¸nh nhanh,

gi¶i quyÕt nhanh" theo häc thuyÕt t¸c chiÕn "kh«ng – bé – biÓn" nh»m ®¹t

môc ®Ých chiÕn tranh x©m lîc.

V× vËy, tríc hÕt ta ph¶i chuÈn bÞ mäi mÆt trªn c¶ níc còng nh

tõng khu vùc ®ñ søc ®¸nh ®îc l©u dµi, ra søc t¹o thêi c¬, n¾m v÷ng thêi c¬,

chñ ®éng ®èi phã vµ giµnh th¾ng lîi trong thêi gian cÇn thiÕt. Trªn c¬ së ®ã

ta míi dån søc ®Ó rót ng¾n thêi gian cña chiÕn tranh giµnh th¾ng lîi cµng

sím cµng tèt. Ta kiªn quyÕt ng¨n chÆn ®Þch kh«ng cho chóng më réng ®Ó

thu hÑp kh«ng gian cña chiÕn tranh. MÆt kh¸c còng ph¶i chuÈn bÞ s½n sµng

®Ó th¾ng ®Þch trong ®iÒu kiÖn chiÕn tranh më réng.

d) KÕt hîp kh¸ng chiÕn víi x©y dùng, võa kh¸ng chiÕn võa x©y dùng, ra søc s¶n xuÊt thùc hµnh tiÕt kiÖm gi÷ g×n vµ båi dìng lùc lîng ta cµng ®¸nh cµng m¹nh

§©y lµ mét kinh nghiÖm ®ång thêi lµ truyÒn thèng chèng giÆc ngo¹i

x©m tríc kia còng nh cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ chèng MÜ. NÕu

chiÕn tranh x¶y ra, chóng ta ph¶i tiÕn hµnh cuéc chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ

Tæ quèc, cuéc chiÕn ®ã sÏ diÔn ra quyÕt liÖt ngay tõ ®Çu. Quy m« chiÕn

tranh, th¬ng vong vÒ ngêi, tiªu hao vÒ vËt chÊt kÜ thuËt sÏ rÊt lín, nhu cÇu

b¶o ®¶m cho chiÕn tranh vµ æn ®Þnh ®êi sèng nh©n d©n ®ßi hái cao vµ

khÈn tr¬ng. Muèn duy tr× ®îc søc m¹nh ®Ó ®¸nh th¾ng kÎ thï x©m lîc, ta

cÇn ph¶i cã tiÒm lùc kinh tÕ qu©n sù nhÊt ®Þnh b¶o ®¶m cho t¸c chiÕn giµnh

th¾ng lîi.

V× vËy trong chiÕn tranh ta ph¶i : võa kh¸ng chiÕn, võa duy tr× vµ ®Èy

m¹nh s¶n xuÊt b¶o ®¶m nhu cÇu vËt chÊt kÜ thuËt cho chiÕn tranh, æn ®Þnh

®êi sèng nh©n d©n. Ta ph¶i thùc hµnh tiÕt kiÖm trong x©y dùng vµ trong

42

chiÕn tranh, lÊy cña ®Þch ®¸nh ®Þch, gi÷ g×n vµ båi dìng lùc lîng ta, kh«ng

ngõng t¨ng thªm tiÒm lùc cña chiÕn tranh, cµng ®¸nh cµng m¹nh.

e) KÕt hîp ®Êu tranh qu©n sù víi b¶o ®¶m an ninh chÝnh trÞ, gi÷ g×n trËt

tù an toµn x· héi, trÊn ¸p kÞp thêi mäi ©m mu vµ hµnh ®éng ph¸ ho¹i g©y

b¹o lo¹n

HiÖn nay kÎ ®Þch ®ang ®Èy m¹nh chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh",

b¹o lo¹n lËt ®æ ®Ó chèng ph¸ c¸ch m¹ng níc ta. NÕu chiÕn tranh næ ra, ®Þch

sÏ t¨ng cêng ®¸nh ph¸ ta b»ng nhiÒu biÖn ph¸p : tiÕn hµnh chiÕn tranh t©m

lÝ, chiÕn tranh gi¸n ®iÖp, lîi dông d©n téc, t«n gi¸o, c¸c tæ chøc ph¶n ®éng

chèng ®èi ®Ó kÝch ®éng, chia rÏ, lµm mÊt æn ®Þnh chÝnh trÞ, g©y rèi lo¹n lËt

®æ ë hËu ph¬ng ta ®Ó phèi hîp lùc lîng tiÕn c«ng tõ ngoµi vµo.

V× vËy, ®i ®«i víi ®Êu tranh qu©n sù trªn chiÕn trêng, ta ph¶i kÞp thêi

trÊn ¸p mäi ©m mu vµ hµnh ®éng ph¸ ho¹i cña ®Þch ë hËu ph¬ng ta, b¶o

®¶m an ninh chÝnh trÞ, gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi, b¶o vÖ v÷ng ch¾c hËu

ph¬ng, gi÷ v÷ng sù chi viÖn søc ngêi, søc cña cho tiÒn tuyÕn cµng ®¸nh

cµng m¹nh, cµng ®¸nh cµng th¾ng.

g) KÕt hîp søc m¹nh d©n téc víi søc m¹nh thêi ®¹i, ph¸t huy tinh thÇn

tù lùc tù cêng, tranh thñ sù gióp ®ì quèc tÕ, sù ®ång t×nh, ñng hé cña nh©n

d©n tiÕn bé trªn thÕ giíi

Cuéc chiÕn tranh x©m lîc cña ®Þch lµ tµn b¹o vµ v« nh©n ®¹o sÏ bÞ

nh©n d©n tiÕn bé trªn thÕ giíi ph¶n ®èi.

§oµn kÕt më réng quan hÖ tranh thñ sù ñng hé cña nh©n d©n yªu

chuéng hoµ b×nh trªn thÕ giíi, kÓ c¶ nh©n d©n níc cã qu©n x©m lîc.

3. Mét sè néi dung chñ yÕu cña chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ

Tæ quèc

a) Tæ chøc thÕ trËn chiÕn tranh nh©n d©n

ThÕ trËn chiÕn tranh nh©n d©n lµ sù tæ chøc bè trÝ lùc lîng ®Ó tiÕn

hµnh chiÕn tranh vµ ho¹t ®éng t¸c chiÕn.

ThÕ trËn chiÕn tranh bè trÝ réng trªn c¶ níc nhng ph¶i cã träng t©m,

träng ®iÓm. X©y dùng khu vùc phßng thñ v÷ng m¹nh toµn diÖn, cã kh¶ n¨ng

®éc lËp t¸c chiÕn, ®ång thêi phèi hîp víi bé ®éi chñ lùc vµ ®¬n vÞ b¹n ®¸nh

®Þch, liªn tôc dµi ngµy, liªn kÕt thµnh thÕ trËn lµng níc.

b) Tæ chøc lùc lîng chiÕn tranh nh©n d©n

Lùc lîng chiÕn tranh nh©n d©n lµ toµn d©n ®¸nh giÆc, ®¸nh giÆc toµn

diÖn lÊy lùc lîng vò trang nh©n d©n gåm ba thø qu©n lµm nßng cèt.

43

Lùc lîng toµn d©n ®îc tæ chøc chÆt chÏ thµnh lùc lîng quÇn

chóng réng r·i vµ lùc lîng qu©n sù.

Lùc lîng vò trang nh©n d©n ®îc x©y dùng v÷ng m¹nh toµn diÖn,

coi träng c¶ sè lîng vµ chÊt lîng, trong ®ã lÊy chÊt lîng lµ chÝnh, lÊy x©y

dùng chÝnh trÞ lµm c¬ së.

c) Phèi hîp chÆt chÏ chèng qu©n ®Þch tiÕn c«ng tõ bªn ngoµi vµo vµ b¹o

lo¹n lËt ®æ tõ bªn trong

KÎ thï x©m lîc níc ta cã thÓ sÏ sö dông lùc lîng tiÕn c«ng tõ bªn

ngoµi vµo vµ b¹o lo¹n lËt ®æ ë bªn trong, ®¸nh nhanh gi¶i quyÕt nhanh, v×

vËy buéc ta ph¶i chñ ®éng ng¨n chÆn ý ®å cña chóng, kh«ng ®Ó kÎ ®Þch cÊu

kÕt víi nhau.

Trong qu¸ tr×nh chuÈn bÞ lùc lîng vò trang ph¶i cã kÕ ho¹ch, ph¬ng

¸n chiÕn ®Êu vµ ®îc qu¸n triÖt tíi mäi ngêi, kÕt hîp gi¶i quyÕt tèt c¸c t×nh

huèng chiÕn ®Êu diÔn ra.

KÕt luËn

ChiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa ta vÉn

ph¶i "lÊy Ýt ®¸nh nhiÒu", "lÊy nhá ®¸nh lín", chèng l¹i kÎ thï x©m lîc cã

tiÒm lùc kinh tÕ, qu©n sù lín h¬n ta nhiÒu lÇn. Con ®êng ®i ®Õn th¾ng lîi

cña nh©n d©n ta vÉn ph¶i tiÕn hµnh chiÕn tranh nh©n d©n, toµn d©n, toµn

diÖn, ®¸nh ®Þch b»ng c¶ qu©n sù, chÝnh trÞ, ngo¹i giao... b»ng lùc lîng

chÝnh trÞ vµ lùc lîng vò trang, kÕt hîp lùc lîng t¹i chç vµ lùc lîng c¬

®éng, ®¸nh ®Þch trªn mäi ®Þa bµn, mäi ®Þa h×nh cña ®Êt níc ta. Tõ tÝnh chÊt

vµ ®Æc ®iÓm cña chiÕn tranh hiÖn nay, chóng ta ph¶i n¾m v÷ng vµ vËn dông

s¸ng t¹o nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n cña §¶ng trong chiÕn tranh b¶o vÖ Tæ

quèc, ®Ó x©y dùng ph¸t triÓn nghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam. Tríc m¾t mçi

sinh viªn ph¶i g¾ng søc häc tËp tèt, gãp søc m×nh vµo sù nghiÖp x©y dùng vµ

b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

c©u hái «n tËp

1. Môc ®Ých, tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc.

2. Quan ®iÓm cña §¶ng vÒ chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam

x· héi chñ nghÜa.

3. T¹i sao ph¶i tiÕn hµnh chiÕn tranh toµn d©n, toµn diÖn ?

44

Bµi 5 X©y dùng lùc lîng vò trang

nh©n d©n viÖt nam


Nh»m båi dìng cho sinh viªn n¾m ®îc ®Æc ®iÓm, quan ®iÓm,

nguyªn t¾c vµ ph¬ng híng x©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n.

Trªn c¬ së nhËn thøc, n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, tÝch cùc gãp

phÇn vµo x©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n v÷ng m¹nh toµn diÖn.

II - Néi dung

1. §Æc ®iÓm vµ nh÷ng quan ®iÓm nguyªn t¾c c¬ b¶n x©y dùng lùc lîng vò

trang nh©n d©n

a) Kh¸i niÖm

Lùc lîng vò trang nh©n d©n lµ çc tæ chøc vò trang vµ b¸n vò trang

cña nh©n d©n ViÖt Nam do §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam l·nh ®¹o, Nhµ níc

Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam qu¶n lÝ, cã nhiÖn vô "chiÕn ®Êu giµnh

vµ gi÷ ®éc lËp, chñ quyÒn thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ cña Tæ quèc, b¶o

vÖ an ninh quèc gia vµ trËt tù an toµn x· héi, b¶o vÖ nh©n d©n, b¶o vÖ chÕ ®é

x· héi chñ nghÜa vµ nh÷ng thµnh qu¶ çch m¹ng, cïng toµn d©n x©y dùng

®Êt níc. Lµ lùc lîng xung kÝch trong khëi nghÜa toµn d©n giµnh

chÝnh quyÒn, lµ lùc lîng nßng cèt cña quèc phßng toµn d©n vµ chiÕn tranh

nh©n d©n".

Néi dung chñ yÕu cña kh¸i niÖm :

– Lµ tæ chøc vò trang vµ b¸n vò trang cña nh©n d©n ViÖt Nam do §¶ng

Céng s¶n ViÖt Nam l·nh ®¹o, Nhµ níc x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam qu¶n lÝ.

– NhiÖm vô :

+ ChiÕn ®Êu giµnh vµ gi÷ ®éc lËp, chñ quyÒn thèng nhÊt vµ toµn vÑn

l·nh thæ.

B¶o vÖ an ninh quèc gia, trËt tù an toµn x· héi, b¶o vÖ nh©n d©n, b¶o

vÖ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa vµ nh÷ng thµnh qu¶ çch m¹ng...

Cïng toµn d©n x©y dùng ®Êt níc.

Lµ lùc lîng nßng cèt trong khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn, x©y dùng

nÒn quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n vµ chiÕn tranh nh©n d©n.

45

b) §Æc ®iÓm liªn quan ®Õn x©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n

C¶ níc ®ang thùc hiÖn hai nhiÖm vô chiÕn lîc x©y dùng vµ b¶o vÖ

Tæ quèc x· héi chñ nghÜa, trong khi chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc thï

®Þch chèng ph¸ ta quyÕt liÖt.

+ §Êt níc ®· hoµ b×nh thèng nhÊt, cïng ®i lªn chñ nghÜa x· héi víi hai

nhiÖm vô chiÕn lîc, ®©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho x©y dùng lùc lîng vò

trang nh©n d©n. Hai nhiÖm vô chiÕn lîc cã mèi quan hÖ chÆt chÏ, t¸c ®éng

víi nhau ®Ó cïng thùc hiÖn môc tiªu "d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng

b»ng, d©n chñ, v¨n minh". Do ®ã, trong khi chóng ta ®Æt nhiÖm vô träng t©m

vµo x©y dùng chñ nghÜa x· héi, kh«ng ®îc mét phót l¬i láng nhiÖm vô b¶o

vÖ Tæ quèc.

+ Chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc ph¶n ®éng ®Èy m¹nh chiÕn lîc

"DiÔn biÕn hoµ b×nh" chèng ph¸ çch m¹ng.

§©y lµ mét khã kh¨n lín cho ta trong x©y dùng lùc lîng vò trang nh©n

d©n, v× chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" cña chñ nghÜa ®Õ quèc chóng x¸c

®Þnh chèng ph¸ ta vÒ mäi mÆt, trong ®ã lùc lîng vò trang nh©n d©n lµ mét

träng ®iÓm, víi môc tiªu lµ v« hiÖu ho¸, phi chÝnh trÞ ho¸ lùc lîng vò trang

nh©n d©n. Do ®ã, cÇn ph¶i n¾m ch¾c ©m mu, thñ ®o¹n chiÕn lîc "DiÔn

biÕn hoµ b×nh" cña ®Þch ®Ó cã kÕ ho¹ch phßng ngõa, b¶o ®¶m x©y dùng lùc

lîng vò trang nh©n d©n v÷ng m¹nh vÒ mäi mÆt.

X©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n trong ®iÒu kiÖn quèc tÕ ®· thay

®æi, cã nhiÒu diÔn biÕn phøc t¹p.

T×nh h×nh thÕ giíi : Chñ nghÜa x· héi ë §«ng ¢u, Liªn X« sôp ®æ,

phong trµo çch m¹ng gi¶i phãng d©n téc trªn thÕ giíi gÆp nhiÒu khã kh¨n.

Nhng trªn thÕ giíi, hoµ b×nh, hîp t¸c vµ ph¸t triÓn vÉn lµ xu thÕ lín, nhng

chiÕn tranh côc bé, xung ®ét vò trang, xung ®ét d©n téc, ch¹y ®ua vò trang

(nhÊt lµ ch¹y ®ua vò khÝ h¹t nh©n), ho¹t ®éng khñng bè, tranh chÊp biªn

giíi, tµi nguyªn tiÕp tôc diÔn ra ë nhiÒu n¬i víi tÝnh chÊt ngµy cµng phøc t¹p.

Khu vùc §«ng Nam ¸, vÉn tiÒm Èn nhiÒu yÕu tè mÊt æn ®Þnh, çc níc

lín ®ang t¨ng cêng ¶nh hëng cña m×nh ®Ó l«i kÐo çc níc ASEAN.

Sù nghiÖp ®æi míi ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu to lín, ®Êt níc ta

bíc sang thêi k× ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ vµ héi nhËp

kinh tÕ thÕ giíi toµn diÖn h¬n.

ThuËn lîi c¬ b¶n : TiÒm lùc vµ vÞ thÕ cña níc ta ®îc t¨ng cêng,

§¶ng ta cã b¶n lÜnh chÝnh trÞ v÷ng vµng, cã ®êng lèi ®éc lËp tù chñ, s¸ng

t¹o. Nh©n d©n ta cã truyÒn thèng yªu níc, ®oµn kÕt, tin tëng vµo sù l·nh

®¹o cña §¶ng. Lùc lîng vò trang ta tuyÖt ®èi trung thµnh víi §¶ng,

Tæ quèc, nh©n d©n. Trªn c¬ së ph¸t huy nh÷ng thuËn lîi cña níc ta trong

46

HiÖp héi ASEAN, thµnh viªn Tæ chøc Th¬ng m¹i ThÕ giíi ®Ó gi÷ v÷ng m«i

trêng hoµ b×nh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa... §ã

lµ nÒn t¶ng v÷ng ch¾c ®Ó x©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n.

Th¸ch thøc lín : Níc ta vÉn tån t¹i nh÷ng th¸ch thøc lín ®îc §¹i héi

§¶ng lÇn thø X ®Ò cËp : Tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ so víi nhiÒu níc trong

khu vùc vµ trªn thÕ giíi ; t×nh tr¹ng suy tho¸i vÒ chÝnh trÞ, t tëng, ®¹o ®øc,

lèi sèng cña mét bé phËn kh«ng nhá çn bé, ®¶ng viªn g¾n víi tÖ quan liªu,

tham nhòng, l·ng phÝ lµ nghiªm träng ; nh÷ng biÓu hiÖn xa rêi môc tiªu x·

héi chñ nghÜa ; çc thÕ lùc thï ®Þch thùc hiÖn chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ

b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ. HiÖn nay vµ trong nh÷ng n¨m tíi, chóng ta ®ang ®øng

tríc nhiÒu vÊn ®Ò ph¶i gi¶i quyÕt, trong ®ã cã m©u thuÉn chñ yÕu lµ : Nhu

cÇu ph¶i ®Çu t cho quèc phßng – an ninh, cho x©y dùng lùc lîng vò trang

nh©n d©n ngµy cµng lín vµ cÊp thiÕt, nhng kh¶ n¨ng cña nÒn kinh tÕ, ng©n

s¸ch cña Nhµ níc lµ rÊt h¹n hÑp.

Thùc tr¹ng cña lùc lîng vò trang nh©n d©n ta.

Trong nh÷ng n¨m qua, lùc lîng vò trang nh©n d©n ta ®· cã bíc trëng

thµnh lín m¹nh c¶ vÒ b¶n lÜnh chÝnh trÞ, chÊt lîng tæng hîp, tr×nh ®é chÝnh

quy, søc m¹nh chiÕn ®Êu kh«ng ngõng ®îc n©ng lªn. §· hoµn thµnh tèt c¶

ba chøc n¨ng, xøng ®¸ng lµ lùc lîng nßng cèt ®i ®Çu gi¶i quyÕt hiÖu qu¶

nh÷ng nhiÖm vô khã kh¨n, phøc t¹p mµ §¶ng, Nhµ níc giao cho. Song,

trªn thùc tÕ cÇn tËp trung th¸o gì mét sè vÊn ®Ò sau :

+ VÒ chÊt lîng chÝnh trÞ : Trªn thùc tÕ, tr×nh ®é lÝ luËn, tÝnh nh¹y bÐn,

s¾c s¶o vµ b¶n lÜnh chÝnh trÞ cña kh«ng Ýt çn bé, chiÕn sÜ ta cha t¬ng xøng

víi vÞ trÝ, yªu cÇu, nhiÖm vô cña lùc lîng vò trang trong cuéc ®Êu tranh b¶o

vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa.

+ VÒ kh¶ n¨ng chiÕn ®Êu vµ tr×nh ®é s½n sµng chiÕn ®Êu cña lùc lîng

vò trang nh©n d©n cßn cã nh÷ng mÆt h¹n chÕ, cha ®¸p øng ®îc çc t×nh

huèng phøc t¹p (nÕu x¶y ra). C«ng t¸c huÊn luyÖn, ®µo t¹o çn bé cßn cã

nh÷ng néi dung bÊt cËp, cha thËt s¸t nhiÖm vô vµ n¨ng lùc thùc hµnh theo

c¬ng vÞ ®¶m nhiÖm.

+ VÒ tr×nh ®é chÝnh quy cña qu©n ®éi vµ c«ng an cha ®¸p øng ®îc yªu

cÇu t¸c chiÕn hiÖn ®¹i vµ cha t¬ng xøng víi c«ng t¸c x©y dùng. ChÊp hµnh kØ

luËt cña mét bé phËn lùc lîng vò trang cßn chuyÓn biÕn chËm, vÉn ®Ó x¶y ra

nh÷ng vô viÖc, ¶nh hëng ®Õn søc m¹nh chiÕn ®Êu cña lùc lîng vò trang.

+ VÒ trang bÞ cña lùc lîng vò trang cßn l¹c hËu vµ thiÕu ®ång bé.

+ VÊn ®Ò nghiªn cøu ph¸t triÓn hoµn thiÖn nÒn khoa häc nghÖ thuËt

qu©n sù ViÖt Nam trong thêi k× míi cÇn ®îc tæ chøc mét çch khoa häc,

phèi hîp chÆt chÏ gi÷a viÖn nghiªn cøu, c¬ së ®µo t¹o vµ thùc tiÔn...

47

c) Nh÷ng quan ®iÓm, nguyªn t¾c c¬ b¶n x©y dùng lùc lîng vò trang

nh©n d©n trong thêi k× míi

Gi÷ v÷ng vµ t¨ng cêng sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®èi

víi lùc lîng vò trang nh©n d©n

+ ý nghÜa : §©y lµ quan ®iÓm, nguyªn t¾c c¬ b¶n nhÊt trong x©y

dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n. Sù l·nh ®¹o cña §¶ng ®èi víi çc lùc

lîng vò trang sÏ quyÕt ®Þnh b¶n chÊt çch m¹ng, môc tiªu, ph¬ng

híng chiÕn ®Êu, ®êng lèi tæ chøc vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña lùc lîng

vò trang nh©n d©n, b¶o ®¶m n¾m ch¾c qu©n ®éi vµ c«ng an trong mäi

t×nh huèng. Thùc tiÔn çch m¹ng ViÖt Nam trong mÊy chôc n¨m qua ®·

minh chøng ®iÒu ®ã.

+ Néi dung : §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®éc t«n duy nhÊt n¾m quyÒn

l·nh ®¹o lùc lîng vò trang nh©n d©n theo nguyªn t¾c "tuyÖt ®èi, trùc tiÕp vÒ

mäi mÆt", §¶ng kh«ng nhêng hoÆc chia sÎ quyÒn l·nh ®¹o cho bÊt cø giai

cÊp, lùc lîng, tæ chøc nµo. §¶ng cã hÖ thèng tæ chøc tõ Trung ¬ng ®Õn c¬

së, l·nh ®¹o mäi ho¹t ®éng cña lùc lîng vò trang.

§¶ng l·nh ®¹o trªn mäi ho¹t ®éng cña lùc lîng vò trang nh©n d©n

trªn tÊt c¶ çc lÜnh vùc chÝnh trÞ, t tëng, tæ chøc... c¶ trong x©y dùng vµ

chiÕn ®Êu.

Tù lùc tù cêng x©y dùng lùc lîng vò trang

+ C¬ së : Tõ truyÒn thèng, kinh nghiÖm trong lÞch sö dùng níc vµ gi÷

níc cña d©n téc ta. Tõ t tëng cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vÒ x©y dùng lùc

lîng vò trang vµ thùc tiÔn x©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n ViÖt Nam

trong mÊy chôc n¨m qua.

+ Néi dung : Tù lùc tù cêng dùa vµo søc m×nh ®Ó x©y dùng, ®Ó gi÷

v÷ng tÝnh ®éc lËp tù chñ, chñ ®éng kh«ng bÞ chi phèi rµng buéc.

N©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, kh¾c phôc mäi khã kh¨n x©y dùng ®¬n

vÞ v÷ng m¹nh toµn diÖn. TriÖt ®Ó tranh thñ nh÷ng ®iÒu kiÖn quèc tÕ thuËn lîi

vÒ khoa häc – c«ng nghÖ ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn lùc lîng vò trang nh©n

d©n. TËp trung tõng bíc hiÖn ®¹i ho¸ trang bÞ kÜ thuËt, qu¶n lÝ khai th¸c b¶o

qu¶n cã hiÖu qu¶ trang bÞ hiÖn cã...

TÝch cùc ®Èy m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm.

X©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n lÊy chÊt lîng lµ chÝnh, lÊy x©y

dùng chÝnh trÞ lµm c¬ së

+ C¬ së : XuÊt ph¸t tõ lÝ luËn M¸c Lªnin vÒ mèi quan hÖ gi÷a sè

lîng vµ chÊt lîng. TruyÒn thèng x©y dùng lùc lîng vò trang cña «ng cha

ta "binh quý hæ tinh, bÊt quý hæ ®a"... Tõ ®ßi hái yªu cÇu cao cña nhiÖm vô

®èi víi lùc lîng vò trang nh©n d©n.

48

Tõ thùc tiÔn x©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n, §¶ng ta lu«n coi

träng x©y dùng chÊt lîng, lÊy chÊt lîng chÝnh trÞ lµm c¬ së... Do ®ã lùc

lîng vò trang nh©n d©n cña ta hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®îc §¶ng, Nhµ

níc giao cho...

Tõ sù chèng ph¸ cña kÎ thï trong chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o

lo¹n lËt ®æ nh»m phi chÝnh trÞ ho¸ qu©n ®éi, c«ng an.

+ Néi dung : N¾m v÷ng vµ gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a sè lîng vµ

chÊt lîng.

N©ng cao chÊt lîng lµ chÝnh, ®ång thêi cã sè lîng phï hîp víi t×nh

h×nh nhiÖm vô vµ kh¶ n¨ng kinh tÕ cña ®Êt níc. Ph¶i cã c¬ cÊu hîp lÝ gi÷a

çc thø qu©n, gi÷a lùc lîng thêng trùc víi lùc lîng dù bÞ ®éng viªn.

Thêng xuyªn lµm tèt c«ng t¸c huÊn luyÖn, diÔn tËp ®Ó n©ng cao tr×nh

®é s½n sµng chiÕn ®Êu cña lùc lîng vò trang nh©n d©n.

+ X©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n cã chÊt lîng toµn diÖn c¶ vÒ

chÝnh trÞ, t tëng, tæ chøc. VÒ chÝnh trÞ ph¶i thêng xuyªn lµm tèt c«ng t¸c

qu¸n triÖt, gi¸o dôc cho çn bé, chiÕn sÜ trong lùc lîng vò trang nh©n d©n

nh©n d©n tin tëng vµo ®êng lèi quan ®iÓm cña §¶ng, chÝnh s¸ch cña Nhµ

níc. Tin tëng tuyÖt ®èi, tù gi¸c chÊp hµnh nghiªm mäi ®êng lèi, chñ

tr¬ng chÝnh s¸ch ph¸p luËt.

Ch¨m lo x©y dùng, cñng cè çc tæ chøc chÝnh trÞ trong lùc lîng

vò trang nh©n d©n v÷ng m¹nh (tæ chøc ®¶ng, ®oµn thanh niªn, héi ®ång

qu©n nh©n...). Ch¨m lo x©y dùng c¬ quan chÝnh trÞ v÷ng m¹nh, ®éi ngò

çn bé chÝnh trÞ, ®¶ng viªn cã phÈm chÊt n¨ng lùc tèt ®ñ søc l·nh ®¹o

®¬n vÞ.

B¶o ®¶m lùc lîng vò trang nh©n d©n lu«n trong t thÕ s½n sµng chiÕn ®Êu vµ chiÕn ®Êu th¾ng lîi

+ C¬ së : §©y lµ quan ®iÓm ph¶n ¸nh chøc n¨ng, nhiÖm vô chñ yÕu c¬

b¶n, thêng xuyªn cña lùc lîng vò trang nh©n d©n, cã ý nghÜa quan träng

b¶o ®¶m cho lùc lîng vò trang nh©n d©n chñ ®éng ®èi phã kÞp thêi vµ th¾ng

lîi trong mäi t×nh huèng cã thÓ x¶y ra.

+ Néi dung : Lùc lîng vò trang nh©n d©n ph¶i lu«n trong t thÕ

s½n sµng chiÕn ®Êu, b¶o vÖ an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an toµn x· héi, hoµn

thµnh tèt nhiÖm vô trong mäi t×nh huèng.

X©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n v÷ng m¹nh vÒ mäi mÆt, duy tr×

vµ chÊp hµnh nghiªm çc chÕ ®é, quy ®Þnh vÒ s½n sµng chiÕn ®Êu, trùc ban,

trùc chiÕn, trùc chØ huy...

2. Ph¬ng híng x©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n trong giai ®o¹n míi

49

Ph¬ng híng chung : NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø 8 cña Ban chÊp

hµnh Trung ¬ng kho¸ IX vÒ chiÕn lîc b¶o vÖ Tæ quèc x¸c ®Þnh : "TËp

trung x©y dùng lùc lîng qu©n ®éi, c«ng an cã b¶n lÜnh chÝnh trÞ v÷ng vµng,

lßng trung thµnh tuyÖt ®èi víi §¶ng, Tæ quèc vµ nh©n d©n. Víi tæ chøc, biªn

chÕ, møc t¨ng ®Çu t ng©n s¸ch hîp lÝ, ®ñ søc hoµn thµnh nhiÖm vô trùc tiÕp

b¶o vÖ Tæ quèc trong t×nh h×nh míi". §©y lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh ph¬ng

híng x©y dùng lùc lîng vò trang.

§èi víi qu©n ®éi, c«ng an ph¶i tiÕp tôc ®Èy m¹nh "X©y dùng qu©n ®éi,

c«ng an nh©n d©n çch m¹ng, chÝnh quy, tinh nhuÖ, tõng bíc hiÖn ®¹i".

X©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn hïng hËu, ®îc huÊn luyÖn vµ qu¶n

lÝ tèt, b¶o ®¶m khi cÇn thiÕt cã thÓ ®éng viªn nhanh theo kÕ ho¹ch.

X©y dùng d©n qu©n tù vÖ v÷ng m¹nh réng kh¾p, lÊy chÊt lîng lµm chÝnh.

Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ph¶i qu¸n triÖt ®Çy ®ñ tinh thÇn çc NghÞ

quyÕt cña §¶ng vÒ t¨ng cêng quèc phßng – an ninh, b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt

Nam x· héi chñ nghÜa trong thêi k× míi.

a) X©y dùng qu©n ®éi, c«ng an nh©n d©n theo híng çch m¹ng chÝnh

quy, tinh nhuÖ, tõng bíc hiÖn ®¹i

X©y dùng qu©n ®éi çch m¹ng. §©y lµ vÊn ®Ò c¬ b¶n hµng ®Çu trong

nhiÖm vô x©y dùng qu©n ®éi, c«ng an cña §¶ng trong mäi giai ®o¹n çch

m¹ng.

Néi dung :

+ X©y dùng b¶n chÊt giai cÊp c«ng nh©n cho qu©n ®éi, c«ng an, lµm cho

lùc lîng nµy tuyÖt ®èi trung thµnh víi §¶ng, víi Tæ quèc, víi nh©n d©n.

+ ChÊp hµnh mäi ®êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch cña Nhµ níc.

+ Kiªn ®Þnh môc tiªu lÝ tëng x· héi chñ nghÜa, v÷ng vµng tríc mäi

khã kh¨n thö th¸ch, hoµn thµnh tèt mäi nhiÖm vô ®îc giao.

+ Tríc diÔn biÕn t×nh h×nh ph¶i ph©n biÖt ®îc ®óng sai.

+ Cã tinh thÇn ®oµn kÕt qu©n d©n, ®oµn kÕt néi bé, ®oµn kÕt quèc tÕ tèt.

+ KØ luËt tù gi¸c nghiªm minh, d©n chñ réng r·i...

ChÝnh quy : lµ thùc hiÖn thèng nhÊt vÒ mäi mÆt (tæ chøc, biªn chÕ,

trang bÞ). Dùa trªn nh÷ng chÕ ®é, ®iÒu lÖnh quy ®Þnh, ®a mäi ho¹t ®éng cña

qu©n ®éi, c«ng an vµo nÒ nÕp. Nh»m thèng nhÊt ý chÝ vµ hµnh ®éng vÒ chÝnh

trÞ, t tëng vµ tæ chøc cña cña qu©n ®éi, c«ng an ®Ó t¨ng cêng søc m¹nh

chiÕn ®Êu tæng hîp.

Néi dung : Thèng nhÊt vÒ b¶n chÊt çch m¹ng, môc tiªu chiÕn ®Êu,

vÒ ý chÝ quyÕt t©m, nguyªn t¾c x©y dùng qu©n ®éi, c«ng an, vÒ tæ chøc

biªn chÕ trang bÞ. Thèng nhÊt vÒ quan ®iÓm t tëng qu©n sù, nghÖ thuËt

50

qu©n sù, vÒ ph¬ng ph¸p huÊn luyÖn gi¸o dôc. Thèng nhÊt vÒ tæ chøc

thùc hiÖn chøc tr¸ch nÒ nÕp chÕ ®é chÝnh quy, vÒ qu¶n lÝ bé ®éi, c«ng an

qu¶n lÝ trang bÞ.

Tinh nhuÖ : BiÓu hiÖn mäi ho¹t ®éng cña qu©n ®éi, c«ng an trªn çc

lÜnh vùc ®¹t hiÖu qu¶ cao.

Néi dung : §îc x©y dùng toµn diÖn trªn mäi lÜnh vùc chÝnh trÞ, tæ chøc,...

+ Tinh nhuÖ vÒ chÝnh trÞ : §øng tríc diÔn biÕn cña t×nh h×nh, cã kh¶

n¨ng ph©n tÝch vµ kÕt luËn chÝnh x¸c ®óng, sai tõ ®ã cã th¸i ®é ®óng ®¾n víi

sù viÖc ®ã.

+ Tinh nhuÖ vÒ tæ chøc : Tæ chøc gän nhÑ nhng vÉn ®¸p øng ®îc yªu

cÇu nhiÖm vô ®îc giao.

+ Tinh nhuÖ vÒ kÜ chiÕn thuËt : Ph¶i giái sö dông çc lo¹i binh khÝ kÜ

thuËt hiÖn cã, biÕt sö dông trang bÞ vò khÝ hiÖn ®¹i. Giái çc çch ®¸nh, vËn

dông mu trÝ s¸ng t¹o çc h×nh thøc chiÕn thuËt. Giái vËn ®éng nh©n d©n vµ

b¶o vÖ nh©n d©n.

Tõng bíc hiÖn ®¹i : §i ®«i víi chÝnh quy, tinh nhuÖ ph¶i tiÕp tôc

tõng bíc hiÖn ®¹i ho¸ qu©n ®éi vÒ trang bÞ, vò khÝ. HiÖn ®¹i ho¸ lµ mét tÊt

yÕu, nh»m n©ng cao søc m¹nh chiÕn ®Êu cña qu©n ®éi, c«ng an.

Néi dung : Tõng bíc ®æi míi vò khÝ, trang bÞ kÜ thuËt cho qu©n ®éi.

+ X©y dùng rÌn luyÖn çn bé, chiÕn sÜ qu©n ®éi, c«ng an cã b¶n lÜnh trÝ

tuÖ vµ n¨ng lùc hµnh ®éng, ®¸p øng yªu cÇu t¸c chiÕn hiÖn ®¹i. Ph¸t triÓn

çc qu©n binh chñng kÜ thuËt ; cã nghÖ thuËt qu©n sù hiÖn ®¹i, khoa häc

qu©n sù hiÖn ®¹i ; cã hÖ thèng c«ng nghiÖp quèc phßng hiÖn ®¹i; cã kü thuËt

nghiÖp vô an ninh tiªn tiÕn, b¶o ®¶m cho qu©n ®éi, c«ng an ho¹t ®éng trong

mäi ®iÒu kiÖn, t×nh huèng.

+ Nh÷ng néi dung trªn lµ c¶ mét qu¸ tr×nh phÊn ®Êu l©u dµi míi ®¹t

®îc, hiÖn nay ta ph¶i thùc hiÖn bíc ®i : "tõng bíc" nghÜa lµ ph¶i dÇn dÇn

b»ng kh¶ n¨ng cña nÒn kinh tÕ vµ tr×nh ®é khoa häc cña ®Êt níc. Qu¸ tr×nh

hiÖn ®¹i ho¸ qu©n ®éi, c«ng an ph¶i g¾n víi qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸

hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, víi tõng bíc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp quèc phßng, s¶n

xuÊtmíi, kÕt hîp phôc håi söa ch÷a c¶i tiÕn vò khÝ trang bÞ hiÖn cã vµ mua

mét sè vò khÝ cÇn thiÕt.

b) X©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn

X©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn hïng hËu, ®îc huÊn luyÖn vµ qu¶n

lÝ tèt, b¶o ®¶m khi cÇn thiÕt cã thÓ ®éng viªn nhanh theo kÕ ho¹ch.

51

Sè liÖu tham kh¶o :

Níc Lùc lîng thêng trùc Lùc lîng dù bÞ ®éng viªn

MÜ

Trung Quèc

NhËt B¶n

Th¸i Lan

Singapo

152,3 v¹n

270 v¹n

2,4 v¹n

33,1 v¹n

5,3 v¹n

213 v¹n

300 v¹n

Phßng vÖ 4,8 v¹n

50 v¹n

18,2 v¹n

c) X©y dùng lùc lîng d©n qu©n tù vÖ

B¸c Hå nãi : D©n qu©n tù vÖ vµ du kÝch lµ mét lùc lîng v« ®Þch, lµ bøc

têng s¾t cña Tæ quèc, v« luËn kÎ thï hung b¹o thÕ nµo, hÔ ®ông ®Õn lùc

lîng ®ã, bøc têng ®ã th× ®Þch nµo còng ph¶i tan r·.

+ N¨m 1990, ChÝnh phñ ®· ban hµnh §iÒu lÖ d©n qu©n tù vÖ.

+ Ph¸p lÖnh D©n qu©n tù vÖ n¨m 2004, ®©y lµ sù thÓ chÕ ho¸

®êng lèi quan ®iÓm cña §¶ng vÒ nhiÖm vô x©y dùng lùc lîng vò

trang quÇn chóng.

Néi dung : D©n qu©n tù vÖ ®îc x©y dùng réng kh¾p ë tÊt c¶ th«n, xãm,

b¶n lµng, n«ng trêng, c«ng trêng, doanh nghiÖp, nhng cã träng ®iÓm,

chó ý cã h×nh thøc phï hîp trong çc thµnh phÇn kinh tÕ.

Chó träng x©y dùng c¶ sè lîng vµ chÊt lîng, lÊy chÊt lîng lµm

chÝnh, tæ chøc biªn chÕ ph¶i phï hîp. HuÊn luyÖn ph¶i thiÕt thùc, hiÖu qu¶.

Cã kÕ ho¹ch båi dìng, ®µo t¹o çn bé d©n qu©n tù vÖ. Thùc hiÖn tèt

çc chÝnh s¸ch ®èi víi d©n qu©n tù vÖ.

3. Nh÷ng biÖn ph¸p chñ yÕu x©y dùng lùc lîng vò trang

nh©n d©n

– Tæ chøc çc ®¬n vÞ ph¶i gän, m¹nh, c¬ ®éng; cã søc chiÕn ®Êu cao.

Cã sè lîng phï hîp, chÊt lîng tèt; phï hîp víi t×nh h×nh cô thÓ ë tõng ®Þa

ph¬ng, khu vùc vµ thÕ trËn c¶ níc.

N©ng cao chÊt lîng huÊn luyÖn, gi¸o dôc, x©y dùng vµ ph¸t triÓn

khoa häc qu©n sù, khoa häc c«ng an.

Tõng bíc gi¶i quyÕt yªu cÇu vÒ vò khÝ, trang bÞ kÜ thuËt cña lùc

lîng vò trang nh©n d©n.

X©y dùng ®éi ngò çn bé lùc lîng vò trang nh©n d©n cã phÈm chÊt,

n¨ng lùc tèt.

Thùc hiÖn nghiªm tóc vµ ®Çy ®ñ çc chÝnh s¸ch cña §¶ng, nhµ níc

®èi víi lùc lîng vò trang nh©n d©n.

52

C©u hái «n tËp

1. Nªu kh¸i niÖm lùc lîng vò trang nh©n d©n ViÖt Nam.

2. Nguyªn t¾c x©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n.

3. Ph¬ng híng x©y dùng qu©n ®éi, c«ng an nh©n d©n trong t×nh h×nh

hiÖn nay.

Bµi 6

KÕT HîP PH¸T TRIÓN KINH TÕ x· héi VíI T¡NG C¦êNG CñNG Cè QUèC PHßNG AN NINH


Giíi thiÖu ®Ó sinh viªn n¾m v÷ng tÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan,

néi dung c¬ b¶n vµ nh÷ng gi¶i ph¸p cña viÖc kÕt hîp ph¸t triÓn

kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng an ninh ë

níc ta hiÖn nay.

Trªn c¬ së ®ã vËn dông vµo thùc tiÔn häc tËp, c«ng t¸c, tÝch cùc gãp

phÇn vµo t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh, b¶o vÖ v÷ng ch¾c Tæ

quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

II - NéI DUNG

1. C¬ së lÝ luËn vµ thùc tiÔn cña viÖc kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ víi t¨ng

cêng, cñng cè quèc phßng, an ninh ë ViÖt Nam

Ho¹t ®éng kinh tÕ lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n, thêng xuyªn, g¾n liÒn víi sù

tån t¹i cña x· héi loµi ngêi. §ã lµ toµn bé qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ

t¸i s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt cho x· héi, phôc vô cho nhu cÇu ®êi sèng

con ngêi.

Quèc phßng lµ c«ng viÖc gi÷ níc cña mét quèc gia, bao gåm tæng thÓ

çc ho¹t ®éng ®èi néi vµ ®èi ngo¹i trªn tÊt c¶ çc lÜnh vùc : kinh tÕ, chÝnh trÞ,

qu©n sù, v¨n ho¸, x· héi... nh»m môc ®Ých b¶o vÖ v÷ng ch¾c ®éc lËp, chñ

quyÒn vµ toµn vÑn l·nh thæ, t¹o m«i trêng thuËn lîi ®Ó x©y dùng ®Êt níc.

An ninh, tr¹ng th¸i æn ®Þnh an toµn, kh«ng cã dÊu hiÖu nguy hiÓm ®Ó ®e

do¹ sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn b×nh thêng cña ç nh©n, cña tæ chøc, cña toµn x·

héi. B¶o vÖ an ninh lµ nhiÖm vô träng yÕu, thêng xuyªn cña toµn d©n vµ

53

cña c¶ hÖ thèng chÝnh trÞ do lùc lîng an ninh lµm nßng cèt ; b¶o vÖ an ninh

lu«n kÕt hîp chÆt chÏ víi cñng cè quèc phßng.

KÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng

an ninh ë níc ta lµ ho¹t ®éng tÝch cùc, chñ ®éng cña Nhµ níc vµ nh©n d©n trong viÖc g¾n kÕt chÆt chÏ ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi, quèc phßng an ninh trong mét chØnh thÓ thèng nhÊt trªn ph¹m vi c¶ níc còng nh ë tõng ®Þa ph¬ng, thóc ®Èy nhau cïng ph¸t triÓn, gãp phÇn t¨ng cêng søc m¹nh tæng hîp cña quèc gia, thùc hiÖn th¾ng lîi hai nhiÖm vô chiÕn lîc x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

Trong giai ®o¹n hiÖn nay, §¶ng ta x¸c ®Þnh, ®Ó thùc hiÖn th¾ng lîi hai

nhiÖm vô chiÕn lîc cña çch m¹ng ViÖt Nam, chóng ta ph¶i kÕt hîp ph¸t

triÓn kinh tÕ – x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng an ninh trong

mét chØnh thÓ thèng nhÊt. Quan ®iÓm trªn lµ hoµn toµn ®óng ®¾n, s¸ng t¹o,

cã c¬ së lÝ luËn vµ thùc tiÔn.

a) C¬ së lÝ luËn cña sù kÕt hîp

Kinh tÕ, quèc phßng, an ninh lµ nh÷ng mÆt ho¹t ®éng c¬ b¶n cña mçi

quèc gia, d©n téc ®éc lËp cã chñ quyÒn. Mçi lÜnh vùc cã môc ®Ých, çch thøc

ho¹t ®éng riªng vµ chÞu sù chi phèi cña hÖ thèng quy luËt riªng, song gi÷a

chóng l¹i cã mèi quan hÖ, t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. Trong ®ã, kinh tÕ lµ yÕu

tè suy cho ®Õn cïng quyÕt ®Þnh ®Õn quèc phßng an ninh ; ngîc l¹i, quèc

phßng an ninh còng cã t¸c ®éng tÝch cùc trë l¹i víi kinh tÕ, b¶o vÖ vµ t¹o

®iÒu kiÖn thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn.

Kinh tÕ quyÕt ®Þnh ®Õn nguån gèc ra ®êi, søc m¹nh cña quèc phßng, an

ninh. Lîi Ých kinh tÕ, suy ®Õn cïng lµ nguyªn nh©n lµm n¶y sinh çc m©u

thuÉn vµ xung ®ét x· héi. §Ó gi¶i quyÕt m©u thuÉn ®ã, ph¶i cã ho¹t ®éng

quèc phßng, an ninh.

B¶n chÊt cña chÕ ®é kinh tÕ x· héi quyÕt ®Þnh ®Õn b¶n chÊt cña quèc

phßng an ninh. X©y dùng søc m¹nh quèc phßng, an ninh v× môc ®Ých b¶o

vÖ vµ ®em l¹i lîi Ých cho mäi thµnh viªn trong x· héi lµ do b¶n chÊt cña chÕ

®é x· héi x· héi chñ nghÜa quy ®Þnh ; cßn t¨ng cêng søc m¹nh quèc phßng,

an ninh v× môc ®Ých b¶o vÖ lîi Ých cho giai cÊp t s¶n cÇm quyÒn, thùc hiÖn

chiÕn tranh x©m lîc lµ do b¶n chÊt cña chÕ ®é kinh tÕ x· héi t b¶n chñ

nghÜa quyÕt ®Þnh.

Kinh tÕ cßn quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc cung cÊp c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt, nh©n

lùc cho ho¹t ®éng quèc phßng an ninh. Ph. ¡ngghen ®· kh¼ng ®Þnh :

"Kh«ng cã g× phô thuéc vµo kinh tÕ tiªn quyÕt h¬n lµ chÝnh qu©n ®éi vµ h¹m

®éi"(1) ; "Th¾ng lîi hay thÊt b¹i cña chiÕn tranh ®Òu phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn

(1) , (2) C. M¸c, Ph. ¡ngghen, Toµn tËp, tËp 20, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi,1994, tr. 235.

54

kinh tÕ,..."(2). V× vËy, ®Ó x©y dùng quèc phßng, an ninh v÷ng m¹nh ph¶i x©y

dùng, ph¸t triÓn kinh tÕ.

Kinh tÕ cßn quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc cung cÊp sè lîng, chÊt lîng nguån

nh©n lùc cho quèc phßng, an ninh, qua ®ã quyÕt ®Þnh ®Õn tæ chøc biªn chÕ

cña lùc lîng vò trang ; quyÕt ®Þnh ®Õn ®êng lèi chiÕn lîc quèc phßng

an ninh. §Ó x©y dùng chiÕn lîc quèc phßng, an ninh quèc gia cña mçi

níc, ph¶i c¨n cø vµo nhiÒu yÕu tè, trong ®ã tæ chøc biªn chÕ cña lùc lîng

vò trang vµ vµo trang bÞ vò khÝ kÜ thuËt hiÖn cã lµ c¨n cø ®Æc biÖt quan träng.

Nh÷ng yÕu tè nµy ®Òu phô thuéc vµo nÒn kinh tÕ.

Quèc phßng an ninh kh«ng chØ phô thuéc vµo kinh tÕ mµ cßn t¸c

®éng trë l¹i víi kinh tÕ – x· héi trªn c¶ gãc ®é tÝch cùc vµ tiªu cùc. Quèc

phßng an ninh v÷ng m¹nh sÏ t¹o m«i trêng hoµ b×nh, æn ®Þnh l©u dµi, t¹o

®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn

nhiÖm vô quèc phßng an ninh trong thêi b×nh, ë møc ®é nhÊt ®Þnh còng cã

t¸c dông kÝch thÝch kinh tÕ ph¸t triÓn. Tiªu dïng cho ho¹t ®éng quèc phßng,

an ninh, mét mÆt, ®Æt ra cho nÒn kinh tÕ ph¶i s¶n xuÊt ra s¶n phÈm hoÆc

th«ng qua më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng

cña nã ; mÆt kh¸c, sÏ t¹o ra thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm cña nÒn kinh tÕ.

Ho¹t ®éng quèc phßng, an ninh tiªu tèn ®¸ng kÓ mét phÇn nguån nh©n

lùc, vËt lùc, tµi chÝnh cña x· héi. Nh÷ng tiªu dïng nµy, nh V.I. Lªnin ®¸nh

gi¸, lµ tiªu dïng "mÊt ®i", kh«ng quay vµo t¸i s¶n xuÊt x· héi. Do ®ã, sÏ ¶nh

hëng ®Õn tiªu dïng cña x· héi, ¶nh hëng ®Õn sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ.

Ho¹t ®éng quèc phßng an ninh cßn ¶nh hëng ®Õn ®êng lèi ph¸t triÓn

kinh tÕ, c¬ cÊu kinh tÕ. Ho¹t ®éng quèc phßng an ninh cßn cã thÓ dÉn ®Õn

huû ho¹i m«i trêng sinh th¸i, ®Ó l¹i hËu qu¶ nÆng nÒ cho kinh tÕ, nhÊt lµ khi

chiÕn tranh x¶y ra. §Ó h¹n chÕ nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc nµy, ph¶i kÕt hîp tèt

t¨ng cêng cñng cè quèc phßng an ninh víi ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi

vµo mét chØnh thÓ thèng nhÊt.

Tõ sù ph©n tÝch trªn ®©y cho thÊy, kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi

víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng an ninh lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan.

Mçi lÜnh vùc ho¹t ®éng cã néi dung, ph¬ng thøc riªng nhng l¹i cã sù

thèng nhÊt ë môc ®Ých chung, çi nµy lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i cña çi kia vµ

ngîc l¹i. Tuy nhiªn, cÇn ph¶i nhËn thøc râ mçi lÜnh vùc cã quy luËt ph¸t

triÓn ®Æc thï, do ®ã, viÖc kÕt hîp ph¶i ®îc thùc hiÖn mét çch khoa häc,

hîp lÝ, c©n ®èi vµ hµi hoµ.

b) C¬ së thùc tiÔn cña sù kÕt hîp

Nh×n vµo tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña çc quèc gia trªn thÕ giíi chóng ta

thÊy, dï lµ níc lín hay níc nhá ; kinh tÕ ph¸t triÓn hay cha ph¸t triÓn ;

dï chÕ ®é chÝnh trÞ nh thÕ nµo th× mçi quèc gia còng ®Òu ch¨m lo thùc hiÖn

55

kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh, kÓ c¶

nh÷ng níc mµ hµng tr¨m n¨m nay cha cã chiÕn tranh.

Tuy nhiªn, çc níc kh¸c nhau, víi chÕ ®é chÝnh trÞ x· héi kh¸c

nhau, ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh kh¸c nhau th× sù kÕt hîp còng cã sù kh¸c nhau vÒ

môc ®Ých, néi dung, ph¬ng thøc vµ kÕt qu¶. Ngay trong mét níc, trong

mçi giai ®o¹n ph¸t triÓn th× sù kÕt hîp còng kh¸c nhau.

ë ViÖt Nam, sù kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi víi t¨ng cêng cñng

cè quèc phßng, an ninh ®· cã lÞch sö l©u dµi. Dùng níc ®i ®«i víi gi÷ níc

lµ quy luËt tån t¹i, ph¸t triÓn cña d©n téc ta.

§øng tríc nguy c¬ thêng xuyªn bÞ ®e däa, x©m lîc vµ th«n tÝnh cña

çc thÕ lùc thï ®Þch, ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt níc, «ng cha ta ®· cã

nh÷ng chñ tr¬ng, kÕ s¸ch thùc hiÖn sù kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi

víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh trong qu¸ tr×nh dùng níc vµ

gi÷ níc. Çc triÒu ®¹i phong kiÕn ViÖt Nam lu«n lÊy lîi Ých quèc gia d©n

téc lµm träng, ®Ò ra kÕ s¸ch gi÷ níc víi t tëng : "níc lÊy d©n lµm gèc",

"d©n giµu, níc m¹nh", "quèc phó binh cêng" ; thùc hiÖn "khoan th søc

d©n lµm kÕ s©u rÔ bÒn gèc", ch¨m lo x©y dùng khèi ®¹i ®oµn kÕt d©n téc ®Ó

"yªn d©n" mµ "vÑn ®Êt". Thùc hiÖn kÕ s¸ch "ngô binh n«ng", "®éng vi

binh, tÜnh vi d©n" ®Ó võa ph¸t triÓn kinh tÕ, võa t¨ng cêng søc m¹nh quèc

phßng b¶o vÖ Tæ quèc.

Trong x©y dùng, ph¸t triÓn kinh tÕ, ®· sö dông nhiÒu chÝnh s¸ch nh

khai hoang lËp Êp ë nh÷ng n¬i xung yÕu ®Ó "phôc binh s½n, ph¸ thÕ giÆc d÷"

tõ xa ; ph¸t triÓn nghÒ thñ c«ng ®Ó võa s¶n xuÊt ra çc c«ng cô s¶n xuÊt, võa

s¶n xuÊt ra çc vò khÝ, ph¬ng tiÖn phôc vô cho toµn d©n ®¸nh giÆc ; ch¨m

lo më mang ®êng s¸, ®µo s«ng ngßi, kªnh r¹ch, x©y ®¾p ®ª ®iÒu ®Ó võa

ph¸t triÓn kinh tÕ, võa t¹o thÕ trËn ®¸nh giÆc, c¬ ®éng lùc lîng trong chiÕn

tranh b¶o vÖ Tæ quèc.

Tõ khi §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi vµ l·nh ®¹o çch m¹ng, do n¾m

v÷ng quy luËt vµ biÕt kÕ thõa kinh nghiÖm cña lÞch sö nªn ®· thùc hiÖn sù

kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng an

ninh mét çch nhÊt qu¸n b»ng nh÷ng chñ tr¬ng s¸ng t¹o, phï hîp víi tõng

thêi k× cña çch m¹ng.

Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p x©m lîc (1945 1954)

§¶ng ta ®Ò ra chñ tr¬ng "Võa kh¸ng chiÕn, võa kiÕn quèc", "Võa chiÕn

®Êu, võa t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm" ; võa thùc hiÖn ph¸t triÓn

kinh tÕ ë ®Þa ph¬ng võa tiÕn hµnh chiÕn tranh nh©n d©n réng kh¾p ; "X©y

dùng lµng kh¸ng chiÕn", ®Þch ®Õn th× ®¸nh, ®Þch lui ta l¹i t¨ng gia s¶n xuÊt.

Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ, cøu níc (1954 1975), kÕt hîp

ph¸t triÓn kinh tÕ víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh ®· ®îc §¶ng

ta chØ ®¹o thùc hiÖn ë mçi miÒn víi néi dung vµ h×nh thøc thÝch hîp.

56

ë miÒn B¾c, ®Ó b¶o vÖ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa vµ x©y dùng hËu ph¬ng

lín cho miÒn Nam ®¸nh giÆc, §¹i héi lÇn thø III cña §¶ng ®· ®Ò ra chñ

tr¬ng : "Trong x©y dùng kinh tÕ, ph¶i thÊu suèt nhiÖm vô phôc vô quèc

phßng, còng nh trong cñng cè quèc phßng ph¶i khÐo s¾p xÕp cho ¨n khíp

víi c«ng cuéc x©y dùng kinh tÕ"(1). Theo tinh thÇn ®ã, miÒn B¾c ®· x©y

dùng, ph¸t triÓn chÕ ®é x· héi míi, nÒn kinh tÕ, v¨n ho¸ míi, n©ng cao ®êi

sèng mäi mÆt cña nh©n d©n ; ®ång thêi kÕt hîp chÆt chÏ víi ch¨m lo cñng cè

quèc phßng, an ninh v÷ng m¹nh, ®¸nh th¾ng chiÕn tranh ph¸ ho¹i cña ®Õ

quèc MÜ, b¶o vÖ v÷ng ch¾c miÒn B¾c x· héi chñ nghÜa vµ chi viÖn søc ngêi,

søc cña cho tiÒn tuyÕn lín miÒn Nam ®¸nh th¾ng giÆc MÜ x©m lîc.

ë miÒn Nam, §¶ng chØ ®¹o qu©n vµ d©n ta kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ®¸nh

®Þch víi cñng cè më réng hËu ph¬ng, x©y dùng c¨n cø ®Þa miÒn Nam v÷ng

m¹nh. §©y chÝnh lµ mét ®iÒu kiÖn c¬ b¶n b¶o ®¶m cho c¸ch m¹ng níc ta ®i

®Õn th¾ng lîi.

ë thêi k× nµy, chóng ta ph¶i tËp trung cao ®é cho nhiÖm vô x©y dùng,

b¶o vÖ miÒn B¾c x· héi chñ nghÜa vµ gi¶i phãng miÒn Nam, nªn viÖc kÕt hîp

ph¸t triÓn kinh tÕ víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh ®îc thùc

hiÖn díi nhiÒu h×nh thøc phong phó, sinh ®éng vµ thiÕt thùc, ®· t¹o ®îc

søc m¹nh tæng hîp ®¸nh th¾ng giÆc MÜ x©m lîc vµ ®Ó l¹i nhiÒu bµi häc quý

gi¸ cho thêi k× sau.

Thêi k× c¶ níc ®éc lËp, thèng nhÊt vµ ®i lªn chñ nghÜa x· héi (tõ 1975

®Õn nay) kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc

phßng, an ninh ®îc §¶ng ta kh¼ng ®Þnh lµ mét néi dung quan träng trong

®êng lèi x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa vµ ®îc

triÓn khai trªn quy m« réng lín, toµn diÖn h¬n. Tõ n¨m 1986 ®Õn nay, víi t

duy míi vÒ kinh tÕ vµ quèc phßng, an ninh, viÖc kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x·

héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh trªn ph¹m vi c¶ níc còng

nh tõng ®Þa ph¬ng, bé, ban ngµnh cã bíc chuyÓn biÕn c¶ trong nhËn thøc

vµ tæ chøc thùc hiÖn, ®· thu ®îc nhiÒu kÕt qu¶ quan träng.

Nhê chÝnh s¸ch nhÊt qu¸n vÒ thùc hiÖn kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi

víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh chóng ta ®· ph¸t huy ®îc mäi

tiÒm n¨ng cho x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc. Trong thêi b×nh, cïng víi ph¸t

triÓn kinh tÕ lµ ch¨m lo cñng cè tiÒm lùc quèc phßng, thÕ trËn quèc phßng.

Nhê vËy, khi ®Êt níc bÞ x©m lîc chóng ta ®· ®éng viªn ®îc "c¶ níc

®ång lßng, toµn d©n ®¸nh giÆc" ; kÕt hîp søc m¹nh d©n téc víi søc m¹nh

thêi ®¹i, t¹o thµnh søc m¹nh tæng hîp ®Ó chiÕn th¾ng kÎ thï. Do vËy ®· gãp

phÇn gi÷ g×n vµ ph¸t triÓn ®Êt níc cho ®Õn ngµy nay.

(1) §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §¶ng, Toµn tËp, tËp 21, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia,

Hµ Néi, tr. 535.

57

2. Néi dung kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc

phßng, an ninh vµ ®èi ngo¹i ë níc ta hiÖn nay

a) KÕt hîp trong x¸c ®Þnh chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi

KÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng

an ninh ph¶i ®îc thÓ hiÖn ngay trong viÖc x©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn

kinh tÕ cña quèc gia. Môc tiªu vµ ph¬ng híng tæng qu¸t ph¸t triÓn kinh tÕ

x· héi níc ta tõ n¨m 2006 2010 lµ "... Ph¸t huy søc m¹nh toµn d©n téc,

®Èy m¹nh toµn diÖn c«ng cuéc ®æi míi, huy ®éng vµ sö dông tèt mäi nguån

lùc cho c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ; ph¸t triÓn v¨n ho¸ ; thùc

hiÖn tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi ; t¨ng cêng quèc phßng vµ an ninh, më

réng quan hÖ ®èi ngo¹i ; chñ ®éng vµ tÝch cùc héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ; gi÷

v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi, sím ®a níc ta ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t

triÓn ; t¹o nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 níc ta c¬ b¶n trë thµnh níc c«ng

nghiÖp theo híng hiÖn ®¹i"(1).

Nh vËy, trong môc tiªu chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®· bao

qu¸t toµn diÖn çc vÊn ®Ò cña ®êi sèng x· héi, trong ®ã næi lªn ba vÊn ®Ò lín

lµ : t¨ng trëng kinh tÕ g¾n víi tiÕn bé x· héi, t¨ng cêng quèc phßng an

ninh vµ më réng quan hÖ ®èi ngo¹i nh»m gi¶i quyÕt hµi hoµ hai nhiÖm vô

chiÕn lîc x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

Sù kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc

phßng, an ninh trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ ®îc thÓ hiÖn ngay trong

viÖc ho¹ch ®Þnh môc tiªu ph¸t triÓn quèc gia, trong huy ®éng nguån lùc,

trong lùa chän vµ thùc hiÖn çc gi¶i ph¸p chiÕn lîc.

Sù kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an

ninh sÏ ph¸t huy søc m¹nh cña tõng lÜnh vùc, kÕt hîp víi nhau t¹o thµnh søc

m¹nh tæng hîp, quy tô mäi nguån lùc, lùc lîng trong níc vµ quèc tÕ

nh»m hoµn thµnh th¾ng lîi môc tiªu cña chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x·

héi ®Õn n¨m 2020.

b) KÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc

phßng an ninh trong ph¸t triÓn çc vïng l·nh thæ

KÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng

an ninh theo vïng l·nh thæ lµ sù g¾n kÕt chÆt chÏ ph¸t triÓn vïng kinh tÕ

chiÕn lîc, víi x©y dùng vïng chiÕn lîc quèc phßng, an ninh, nh»m t¹o ra

thÕ bè trÝ chiÕn lîc míi c¶ vÒ kinh tÕ lÉn quèc phßng, an ninh trªn tõng

(1) §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X, NXB ChÝnh trÞ

Quèc gia, Hµ Néi, 2006, tr. 76.

58

vïng l·nh thæ, trªn ®Þa bµn tØnh, thµnh phè, theo ý ®å phßng thñ chiÕn lîc

b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam bÒn v÷ng trªn toµn côc vµ m¹nh ë tõng träng ®iÓm.

HiÖn nay, níc ta ®· ph©n chia thµnh çc vïng kinh tÕ lín vµ çc vïng

chiÕn lîc, çc qu©n khu (sù ph©n vïng chiÕn lîc quèc phßng, an ninh lµ sù

ph©n vïng theo ý ®å phßng thñ vµ t¸c chiÕn b¶o vÖ Tæ quèc trªn tõng chiÕn

trêng, tõng híng chiÕn lîc cña ®Êt níc). Mçi vïng ®Òu cã vÞ trÝ chiÕn

lîc vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ vµ chiÕn lîc phßng thñ b¶o vÖ Tæ quèc. V× vËy, vÒ

l©u dµi ®Òu ph¶i quan t©m chØ ®¹o kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ x·

héi víi x©y dùng lùc lîng, thÕ trËn quèc phßng an ninh trªn tõng vïng

l·nh thæ vµ gi÷a çc vïng víi nhau, trong thÕ trËn phßng thñ chung.

Çc vïng chiÕn lîc kh¸c nhau cã sù kh¸c nhau vÒ ®Æc ®iÓm vµ yªu cÇu

nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ, quèc phßng, an ninh, nªn néi dung kÕt hîp cô

thÓ trong mçi vïng cã thÓ cã sù kh¸c nhau. Song viÖc kÕt hîp ph¸t triÓn kinh

tÕ – x· héi víi quèc phßng, an ninh ë çc vïng l·nh thæ, còng nh ë ®Þa

bµn mçi tØnh, thµnh phè ph¶i ®îc thÓ hiÖn nh÷ng néi dung chñ yÕu sau :

Mét lµ, kÕt hîp trong x©y dùng chiÕn lîc, quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t

triÓn kinh tÕ – x· héi víi quèc phßng, an ninh cña vïng, còng nh trªn ®Þa

bµn tõng tØnh, thµnh phè.

Hai lµ, kÕt hîp trong qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vïng, c¬ cÊu

kinh tÕ ®Þa ph¬ng víi x©y dùng çc khu vùc phßng thñ then chèt, çc côm

chiÕn ®Êu liªn hoµn, çc x· (phêng) chiÕn ®Êu trªn ®Þa bµn cña çc tØnh

(thµnh phè), huyÖn (quËn).

Ba lµ, kÕt hîp trong qu¸ tr×nh ph©n c«ng l¹i lao ®éng cña vïng, ph©n bè

l¹i d©n c víi tæ chøc x©y dùng vµ ®iÒu chØnh, s¾p xÕp bè trÝ l¹i lùc lîng

quèc phßng, an ninh trªn tõng ®Þa bµn, l·nh thæ cho phï hîp víi chiÕn lîc

ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ kÕ ho¹ch phßng thñ b¶o vÖ Tæ quèc. B¶o ®¶m ë

®©u cã ®Êt, cã biÓn, ®¶o lµ ë ®ã cã d©n vµ cã lùc lîng quèc phßng, an ninh

®Ó b¶o vÖ c¬ së, b¶o vÖ Tæ quèc.

Bèn lµ, kÕt hîp ®Çu t x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ víi x©y dùng çc

c«ng tr×nh quèc phßng, qu©n sù, phßng thñ d©n sù, thiÕt bÞ chiÕn trêng...

B¶o ®¶m tÝnh "lìng dông" trong mçi c«ng tr×nh ®îc x©y dùng.

N¨m lµ, kÕt hîp x©y dùng çc c¬ së, kinh tÕ v÷ng m¹nh toµn diÖn, réng

kh¾p víi x©y dùng çc c¨n cø chiÕn ®Êu, c¨n cø hËu cÇn, kÜ thuËt vµ hËu

ph¬ng v÷ng ch¾c cho mçi vïng vµ ë çc ®Þa ph¬ng ®Ó s½n sµng ®èi phã

khi cã chiÕn tranh x©m lîc.

Trªn c¬ së kÕt hîp quan ®iÓm toµn côc nãi trªn, xuÊt ph¸t tõ sù ph©n

tÝch ®Æc ®iÓm tiÒm n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ còng nh vÞ trÝ ®Þa chÝnh trÞ, qu©n

sù, quèc phßng, an ninh cña çc vïng l·nh thæ trong c¶ níc, hiÖn nay §¶ng

59

ta x¸c ®Þnh ph¶i chó träng nhiÒu h¬n cho çc vïng kinh tÕ träng ®iÓm, vïng

biÓn ®¶o vµ vïng biªn giíi.

§èi víi çc vïng kinh tÕ träng ®iÓm

HiÖn nay, níc ta x¸c ®Þnh 3 vïng kinh tÕ träng ®iÓm : phÝa B¾c (Hµ Néi,

H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh) ; phÝa Nam (Thµnh phè Hå ChÝ Minh, §ång Nai,

Bµ RÞa Vòng Tµu) ; miÒn Trung (§µ N½ng, Thõa Thiªn HuÕ, Dung QuÊt

Qu¶ng Ng·i). Çc vïng kinh tÕ träng ®iÓm nãi trªn ®Òu lµ nßng cèt cho ph¸t

triÓn kinh tÕ cña tõng miÒn vµ cho c¶ níc (theo tÝnh to¸n ®Õn n¨m 2010,

GDP cña 3 vïng kinh tÕ träng ®iÓm chiÕm kho¶ng 60% tæng thu nhËp quèc

d©n cña c¶ níc).

VÒ kinh tÕ, çc vïng kinh tÕ träng ®iÓm lµ n¬i cã mËt ®é d©n c vµ tÝnh

chÊt ®« thÞ ho¸ cao, g¾n liÒn víi çc khu c«ng nghiÖp lín, ®Æc khu kinh tÕ,

çc liªn doanh cã vèn ®Çu t níc ngoµi. §©y còng lµ n¬i tËp trung çc ®Çu

mèi giao th«ng quan träng, çc s©n bay, bÕn c¶ng, kho tµng, dÞch vô...

VÒ quèc phßng an ninh, mçi vïng kinh tÕ träng ®iÓm thêng n»m

trong çc khu vùc phßng thñ vµ phßng thñ then chèt cña ®Êt níc, n¬i cã

nhiÒu ®èi tîng, môc tiªu quan träng ph¶i b¶o vÖ ; ®ång thêi còng lµ n¬i

n»m trªn çc híng cã kh¶ n¨ng lµ híng tiÕn c«ng chiÕn lîc chñ yÕu

trong chiÕn tranh x©m lîc cña ®Þch ; hoÆc ®· vµ ®ang lµ ®Þa bµn träng ®iÓm

®Ó ®Þch thùc hiÖn chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ víi níc

ta. V× vËy, ph¶i thùc hiÖn thËt tèt ph¸t triÓn kinh tÕ g¾n víi cñng cè, t¨ng

cêng quèc phßng, an ninh trªn çc vïng nµy.

Néi dung kÕt hîp cÇn tËp trung vµo çc vÊn ®Ò sau :

Trong quy ho¹ch, kÕ ho¹ch x©y dùng çc thµnh phè, çc khu c«ng

nghiÖp cÇn lùa chän quy m« trung b×nh, bè trÝ ph©n t¸n, tr¶i ®Òu trªn diÖn

réng, kh«ng nªn x©y dùng tËp trung thµnh nh÷ng siªu ®« thÞ lín, ®Ó thuËn lîi

cho qu¶n lÝ, gi÷ g×n an ninh chÝnh trÞ trong thêi b×nh vµ h¹n chÕ hËu qu¶ tiÕn

c«ng ho¶ lùc cña ®Þch khi cã chiÕn tranh.

Ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ trong x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ víi kÕt

cÊu h¹ tÇng cña nÒn quèc phßng toµn d©n. G¾n x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng

kinh tÕ víi x©y dùng çc c«ng tr×nh phßng thñ, çc thiÕt bÞ chiÕn trêng,

çc c«ng tr×nh phßng thñ d©n sù... VÒ l©u dµi, ë çc thµnh phè, ®« thÞ, çc

khu kinh tÕ tËp trung, cÇn cã quy ho¹ch tõng bíc x©y dùng hÖ thèng "c«ng

tr×nh ngÇm lìng dông". Ph¶i b¶o vÖ, b¶o tån çc ®Þa h×nh, ®Þa vËt, çc khu

vùc cã gi¸ trÞ vÒ phßng thñ, khi bè trÝ çc c¬ së s¶n xuÊt, çc c«ng tr×nh kinh

tÕ, phª duyÖt dù ¸n ®Çu t níc ngoµi. Kh¾c phôc t×nh tr¹ng chØ chó ý quan

t©m ®Õn lîi thÕ, hiÖu qu¶ kinh tÕ tríc m¾t mµ quªn ®i nhiÖm vô quèc phßng

an ninh vµ ngîc l¹i khi bè trÝ çc khu vùc phßng thñ, çc c«ng tr×nh quèc

60

phßng, chØ chó ý ®Õn çc yÕu tè b¶o ®¶m quèc phßng, an ninh mµ kh«ng

tÝnh ®Õn ®Õn lîi Ých kinh tÕ.

Trong qu¸ tr×nh x©y dùng çc khu c«ng nghiÖp tËp trung, ®Æc khu

kinh tÕ ph¶i cã sù g¾n kÕt víi quy ho¹ch x©y dùng lùc lîng quèc phßng

an ninh, çc tæ chøc chÝnh trÞ, ®oµn thÓ ngay trong çc tæ chøc kinh tÕ ®ã.

Lùa chän ®èi t¸c ®Çu t, bè trÝ xen kÏ, t¹o thÕ ®an cµi lîi Ých gi÷a çc nhµ

®Çu t níc ngoµi trong çc khu c«ng nghiÖp, ®Æc khu kinh tÕ, khu chÕ xuÊt.

ViÖc x©y dùng, ph¸t triÓn kinh tÕ ë çc vïng kinh tÕ träng ®iÓm ph¶i

nh»m ®¸p øng phôc vô nhu cÇu d©n sinh thêi b×nh vµ c¶ cho viÖc chuÈn bÞ

®¸p øng nhu cÇu chi viÖn cho çc chiÕn trêng khi chiÕn tranh x¶y ra. KÕt

hîp ph¸t triÓn kinh tÕ t¹i chç víi x©y dùng c¨n cø hËu ph¬ng cña tõng vïng

kinh tÕ träng ®iÓm ®Ó s½n sµng chñ ®éng di dêi, s¬ t¸n ®Õn n¬i an toµn khi cã

t×nh huèng chiÕn tranh x©m lîc.

§èi víi vïng nói biªn giíi

Vïng nói biªn giíi cña níc ta cã chiÒu dµi tiÕp gi¸p víi Trung Quèc,

Lµo, Campuchia. §©y lµ ®Þa bµn sinh sèng chñ yÕu cña ®ång bµo d©n téc Ýt

ngêi, mËt ®é d©n sè thÊp (trung b×nh kho¶ng 20 40 ngêi/1km2), kinh tÕ

cha ph¸t triÓn, tr×nh ®é d©n trÝ thÊp, ®êi sèng d©n c cßn nhiÒu khã kh¨n.

Vïng nói biªn giíi cã tÇm quan träng ®Æc biÖt trong chiÕn lîc phßng thñ

b¶o vÖ Tæ quèc. Tríc ®©y çc vïng nµy ®· tõng lµ c¨n cø ®Þa kh¸ng chiÕn,

hËu ph¬ng chiÕn lîc cña c¶ níc. Ngµy nay, trong chiÕn lîc b¶o vÖ Tæ

quèc, çc vïng nói biªn giíi vÉn lµ vïng chiÕn lîc hÕt søc träng yÕu. Trong

khi ®ã, ë ®©y cßn nhiÒu khã kh¨n, yÕu kÐm vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi, quèc

phßng, an ninh dÔ bÞ kÎ thï lîi dông ®Ó l«i kÐo, kÝch ®éng ®ång bµo, thùc

hiÖn ©m mu chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ, nhiÒu n¬i

t×nh h×nh rÊt phøc t¹p. V× vËy, tríc m¾t còng nh l©u dµi, viÖc kÕt hîp

ph¸t triÓn kinh tÕ víi quèc phßng, an ninh ë vïng nói biªn giíi lµ cùc k×

quan träng.

ViÖc kÕt hîp cÇn tËp trung vµo çc néi dung sau :

Ph¶i quan t©m ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ, cñng cè quèc phßng, an ninh

ë çc vïng cöa khÈu, çc vïng gi¸p biªn giíi víi çc níc.

Ph¶i tæ chøc tèt viÖc ®Þnh canh, ®Þnh c t¹i chç vµ cã chÝnh s¸ch phï

hîp ®Ó ®éng viªn, ®iÒu chØnh d©n sè tõ çc n¬i kh¸c ®Õn vïng nói biªn giíi.

TËp trung x©y dùng çc x· träng ®iÓm vÒ kinh tÕ vµ quèc phßng, an

ninh. Tríc hÕt, cÇn tËp trung x©y dùng ph¸t triÓn hÖ thèng h¹ tÇng c¬ së,

më míi vµ n©ng cÊp çc tuyÕn ®êng däc, ngang, çc tuyÕn ®êng vµnh ®ai

kinh tÕ.

61

Thùc hiÖn tèt ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo, ch¬ng tr×nh 135 vÒ

ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®èi víi çc x· nghÌo.

§èi víi nh÷ng n¬i cã ®Þa thÕ quan träng, vïng s©u, vïng xa cßn nhiÒu

khã kh¨n, cÇn kÕt hîp mäi nguån lùc, mäi lùc lîng cña c¶ Trung ¬ng vµ

®Þa ph¬ng ®Ó cïng gi¶i quyÕt.

§Æc biÖt víi çc ®Þa bµn chiÕn lîc träng yÕu däc s¸t biªn giíi, cÇn

cã chÝnh s¸ch ®éng viªn vµ sö dông lùc lîng vò trang, lùc lîng qu©n ®éi

lµm nßng cèt x©y dùng çc khu kinh tÕ quèc phßng hoÆc çc khu quèc

phßng kinh tÕ, nh»m t¹o thÕ vµ lùc míi cho ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi vµ

t¨ng cêng søc m¹nh quèc phßng, an ninh.

§èi víi vïng biÓn ®¶o

Níc ta cã vïng biÓn võa dµi võa réng, víi diÖn tÝch h¬n 1 triÖu km2

(gÊp h¬n 3 lÇn diÖn tÝch ®Êt liÒn). Vïng biÓn ®¶o níc ta cã nhiÒu tiÒm n¨ng

vÒ h¶i s¶n vµ kho¸ng s¶n, lµ cöa ngâ th«ng th¬ng giao lu quèc tÕ, thu hót

®Çu t níc ngoµi, cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn mét sè ngµnh mòi nhän cña ®Êt

níc trong t¬ng lai. Tuy nhiªn, viÖc khai th¸c lîi thÕ ®ã cña ta cßn nhiÒu

h¹n chÕ, ®Æc biÖt vïng biÓn ®¶o cña ta hiÖn nay ®ang cã nhiÒu tranh chÊp rÊt

phøc t¹p, chøa ®ùng nguy c¬ ®e do¹ chñ quyÒn quèc gia, lîi Ých d©n téc vµ

rÊt dÔ bïng næ xung ®ét. Trong khi ®ã, chóng ta l¹i cha cã chiÕn lîc tæng

thÓ hoµn chØnh vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn vµ b¶o vÖ biÓn, ®¶o. Lùc lîng vµ

søc m¹nh tæng hîp trªn biÓn cßn qu¸ máng. V× vËy, viÖc quan t©m thùc hiÖn

sù kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng quèc phßng, an ninh trªn

vïng biÓn, ®¶o lµ ®ßi hái bøc b¸ch vµ rÊt quan träng c¶ tríc m¾t còng nh

l©u dµi, nh»m nhanh chãng t¹o ra thÕ vµ lùc ®ñ søc b¶o vÖ, lµm chñ toµn diÖn

vïng biÓn, ®¶o, gãp phÇn thóc ®Èy çc ngµnh kinh tÕ biÓn ph¸t triÓn nhanh

lµm giµu cho Tæ quèc.

Néi dung kÕt hîp cÇn tËp trung vµo çc vÊn ®Ò sau :

TËp trung tríc hÕt vµo x©y dùng, hoµn thiÖn chiÕn lîc ph¸t triÓn

kinh tÕ vµ x©y dùng thÕ trËn quèc phßng, an ninh b¶o vÖ biÓn, ®¶o trong t×nh

h×nh míi, lµm c¬ së cho viÖc thùc hiÖn kÕt hîp kinh tÕ x· héi víi quèc

phßng, an ninh mét çch c¬ b¶n, toµn diÖn, l©u dµi.

X©y dùng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch tõng bíc ®a d©n ra vïng ven biÓn

vµ çc tuyÕn ®¶o gÇn tríc ®Ó cã lùc lîng x©y dùng c¨n cø hËu ph¬ng,

b¸m trô ph¸t triÓn kinh tÕ vµ b¶o vÖ biÓn, ®¶o mét çch v÷ng ch¾c, l©u dµi.

Nhµ níc ph¶i cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch tho¶ ®¸ng ®éng viªn, khÝch lÖ

d©n ra ®¶o b¸m trô lµm ¨n l©u dµi.

62

Ph¸t triÓn çc lo¹i h×nh dÞch vô trªn biÓn, ®¶o, t¹o ®iÒu kiÖn cho d©n

b¸m trô, sinh sèng, lµm ¨n.

X©y dùng c¬ chÕ, chÝnh s¸ch t¹o ®iÒu kiÖn më réng liªn kÕt lµm ¨n

kinh tÕ ë vïng biÓn, ®¶o thuéc chñ quyÒn níc ta víi çc níc ph¸t triÓn.

Th«ng qua ®ã, võa thÓ hiÖn chñ quyÒn cña níc ta, võa h¹n chÕ ©m mu

bµnh tríng lÊn chiÕm biÓn ®¶o cña çc thÕ lùc thï ®Þch, t¹o thÕ vµ lùc ®Ó

gi¶i quyÕt hoµ b×nh çc tranh chÊp trªn biÓn, ®¶o.

Chó träng ®Çu t ph¸t triÓn ch¬ng tr×nh ®¸nh b¾t xa bê, th«ng qua ®ã

x©y dùng lùc lîng d©n qu©n biÓn, çc h¶i ®oµn tù vÖ cña ngµnh Hµng h¶i,

C¶nh s¸t biÓn, kiÓm tra, kiÓm so¸t, ng¨n chÆn kÞp thêi nh÷ng ho¹t ®éng vi

ph¹m chñ quyÒn biÓn, ®¶o cña níc ta,... X©y dùng mét sè ®¬n vÞ kinh tÕ

quèc phßng m¹nh trªn biÓn, ®¶o ®Ó lµm nßng cèt cho ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn

vµ t¹o thÕ b¶o vÖ biÓn, ®¶o v÷ng ch¾c.

X©y dùng ph¬ng ¸n ®èi phã víi çc t×nh huèng cã thÓ x¶y ra ë vïng

biÓn, ®¶o níc ta. M¹nh d¹n ®Çu t x©y dùng lùc lîng nßng cèt vµ thÕ trËn

phßng thñ trªn biÓn, ®¶o, tríc hÕt lµ ph¸t triÓn vµ hiÖn ®¹i ho¸ lùc lîng

H¶i Qu©n nh©n d©n ViÖt Nam ®Ó ®ñ søc m¹nh canh gi÷, b¶o vÖ vïng

biÓn, ®¶o.

c) KÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng, cñng cè quèc

phßng, an ninh trong çc ngµnh, çc lÜnh vùc kinh tÕ chñ yÕu

Mét lµ, kÕt hîp trong c«ng nghiÖp

C«ng nghiÖp lµ ngµnh kinh tÕ quan träng cña quèc gia, cung cÊp m¸y

mãc, nguyªn nhiªn liÖu cho çc ngµnh kinh tÕ kh¸c vµ cho chÝnh nã còng

nh cho c«ng nghiÖp quèc phßng ; s¶n xuÊt s¶n phÈm tiªu dïng cho x· héi,

phôc vô xuÊt khÈu ; s¶n xuÊt ra vò khÝ, trang thiÕt bÞ qu©n sù ®¸p øng nhu

cÇu cña ho¹t ®éng quèc phßng, an ninh.

Néi dung kÕt hîp kinh tÕ x· héi víi quèc phßng, an ninh vµ ®èi ngo¹i

trong ph¸t triÓn c«ng nghiÖp lµ :

KÕt hîp ngay tõ kh©u quy ho¹ch bè trÝ çc ®¬n vÞ kinh tÕ cña ngµnh

c«ng nghiÖp. Bè trÝ mét çch hîp lÝ trªn çc vïng l·nh thæ, quan t©m ®Õn

vïng s©u, vïng xa, vïng kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn, thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸,

hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n.

TËp trung ®Çu t ph¸t triÓn mét sè ngµnh c«ng nghiÖp liªn quan ®Õn

quèc phßng nh c¬ khÝ chÕ t¹o, ®iÖn tö, c«ng nghiÖp, ®iÖn tö kÜ thuËt cao,

luyÖn kim, ho¸ chÊt, ®ãng tµu ®Ó võa ®¸p øng nhu cÇu trang bÞ c¬ giíi cho

nÒn kinh tÕ, võa cã thÓ s¶n xuÊt ra mét sè s¶n phÈm kÜ thuËt c«ng nghÖ cao

phôc vô quèc phßng, an ninh.

63

Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp quèc gia theo híng mçi nhµ m¸y, xÝ nghiÖp

võa cã thÓ s¶n xuÊt hµng d©n dông, võa cã thÓ s¶n xuÊt hµng qu©n sù. KÕt

hîp trong ®Çu t nghiªn cøu, s¸ng chÕ, chÕ t¹o, s¶n xuÊt çc mÆt hµng cã

tÝnh lìng dông cao trong çc nhµ m¸y vµ ë mét sè c¬ së c«ng nghiÖp nÆng.

Çc nhµ m¸y c«ng nghiÖp quèc phßng trong thêi b×nh, ngoµi viÖc s¶n

xuÊt ra hµng qu©n sù ph¶i tham gia s¶n xuÊt hµng d©n sù chÊt lîng cao,

phôc vô tiªu dïng trong níc vµ xuÊt khÈu. Theo híng trªn, tõ nay ®Õn

n¨m 2020, Nhµ níc cÇn tËp trung x©y dùng mét sè nhµ m¸y mòi nhän, cã

thÓ tham gia nghiªn cøu, s¸ng chÕ vµ s¶n xuÊt mét sè mÆt hµng qu©n sù ®¸p

øng trang bÞ cho lùc lîng vò trang, trong ®ã tËp trung vµo mét sè ngµnh

nh c¬ khÝ luyÖn kim, c¬ khÝ chÕ t¹o, ®iÖn tö, tin häc, ho¸ dÇu.

Më réng liªn doanh, liªn kÕt gi÷a ngµnh c«ng nghiÖp níc ta (bao

gåm c¶ c«ng nghiÖp quèc phßng) víi c«ng nghiÖp cña çc níc tiªn tiÕn trªn

thÕ giíi ; u tiªn nh÷ng ngµnh, lÜnh vùc cã tÝnh lìng dông cao.

Thùc hiÖn chuyÓn giao c«ng nghÖ hai chiÒu, tõ c«ng nghiÖp quèc

phßng vµo c«ng nghiÖp d©n dông vµ ngîc l¹i.

Ph¸t triÓn hÖ thèng phßng kh«ng c«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn lùc lîng

tù vÖ ®Ó b¶o vÖ çc nhµ m¸y, xÝ nghiÖp trong c¶ thêi b×nh vµ thêi chiÕn.

X©y dùng kÕ ho¹ch ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc gia phôc vô thêi

chiÕn ; thùc hiÖn dù tr÷ chiÕn lîc çc nguyªn, nhiªn, vËt liÖu quý hiÕm cho

s¶n xuÊt qu©n sù.

Hai lµ, kÕt hîp trong n«ng, l©m, ng nghiÖp

HiÖn nay níc ta vÉn cßn h¬n 70% d©n sè ë n«ng th«n vµ lµm nghÒ

n«ng, l©m, ng nghiÖp. PhÇn lín lùc lîng, cña c¶i huy ®éng cho x©y dùng

vµ b¶o vÖ Tæ quèc lµ tõ khu vùc nµy.

KÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh

trong çc lÜnh vùc nµy cÇn tËp trung chó ý çc vÊn ®Ò sau :

KÕt hîp ph¶i nh»m khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng ®Êt, rõng, biÓn,

®¶o vµ lùc lîng lao ®éng ®Ó ph¸t triÓn ®a d¹ng çc ngµnh trong n«ng, l©m,

ng nghiÖp theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng

th«n, lµm ra nhiÒu s¶n phÈm hµng ho¸ cã gi¸ trÞ cao phôc vô tiªu dïng trong

níc, xuÊt khÈu vµ cã lîng dù tr÷ dåi dµo vÒ mäi mÆt cho quèc phßng,

an ninh.

KÕt hîp trong n«ng, l©m, ng nghiÖp ph¶i g¾n víi viÖc gi¶i quyÕt tèt

çc vÊn ®Ò x· héi nh xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo, n©ng cao d©n trÝ, ch¨m sãc søc

khoÎ, ®Òn ¬n ®¸p nghÜa, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho nh©n d©n,

x©y dùng n«ng th«n míi v¨n minh vµ hiÖn ®¹i. B¶o ®¶m an ninh l¬ng thùc

64

vµ an ninh n«ng th«n, gãp phÇn t¹o thÕ trËn phßng thñ, "thÕ trËn lßng d©n"

v÷ng ch¾c.

Ph¶i kÕt hîp g¾n viÖc ®éng viªn ®a d©n ra lËp nghiÖp ë çc ®¶o ®Ó

x©y dùng çc lµng, x·, huyÖn ®¶o v÷ng m¹nh víi chó träng ®Çu t x©y dùng

ph¸t triÓn çc hîp t¸c x·, çc ®éi tµu thuyÒn ®¸nh ç xa bê, x©y dùng lùc

lîng tù vÖ, lùc lîng d©n qu©n biÓn, ®¶o ; phèi hîp chÆt chÏ víi lùc lîng

H¶i qu©n vµ C¶nh s¸t biÓn ®Ó b¶o vÖ biÓn, ®¶o.

Ph¶i ®Èy m¹nh ph¸t triÓn trång rõng g¾n víi c«ng t¸c ®Þnh canh ®Þnh

c, x©y dùng çc c¬ së chÝnh trÞ v÷ng ch¾c ë çc vïng rõng nói biªn giíi

níc ta, ®Æc biÖt lµ ë T©y B¾c, T©y Nguyªn vµ T©y Nam Bé.

Ba lµ, kÕt hîp trong giao th«ng vËn t¶i, bu ®iÖn, y tÕ, khoa häc c«ng

nghÖ, gi¸o dôc vµ x©y dùng c¬ b¶n.

Trong giao th«ng vËn t¶i

Ph¸t triÓn hÖ thèng giao th«ng vËn t¶i ®ång bé c¶ ®êng bé, ®êng

s¾t, ®êng kh«ng, ®êng thuû, ®¸p øng nhu cÇu ®i l¹i, vËn chuyÓn hµng ho¸

trong níc vµ më réng giao lu víi bªn ngoµi.

Trong x©y dùng çc m¹ng ®êng bé, cÇn chó träng më réng, n©ng

cÊp çc tuyÕn trôc ®êng B¾c Nam víi tuyÕn ®êng trôc däc Trêng S¬n,

®êng Hå ChÝ Minh. Tõ çc tuyÕn ®êng nµy ph¶i ph¸t triÓn çc tuyÕn

®êng ngang, nèi liÒn gi÷a çc tuyÕn trôc däc víi nhau vµ ph¸t triÓn ®Õn çc

huyÖn, x· trong c¶ níc, nhÊt lµ ®Õn çc x· vïng cao, vïng s©u, miÒn nói

biªn giíi, x©y dùng çc tuyÕn ®êng vµnh ®ai biªn giíi.

Trong thiÕt kÕ, thi c«ng çc c«ng tr×nh giao th«ng vËn t¶i, ®Æc biÖt lµ

çc tuyÕn vËn t¶i chiÕn lîc, ph¶i tÝnh ®Õn c¶ nhu cÇu ho¹t ®éng thêi b×nh vµ

thêi chiÕn, nhÊt lµ cho çc ph¬ng tiÖn c¬ ®éng cña lùc lîng vò trang cã

träng t¶i vµ lu lîng vËn chuyÓn lín, liªn tôc. ë nh÷ng ®Çu nót giao th«ng,

nh÷ng n¬i dù kiÕn ®Þch cã thÓ ®¸nh ph¸ trong chiÕn tranh, ph¶i cã kÕ ho¹ch

lµm nhiÒu ®êng vßng tr¸nh. Bªn c¹nh çc c©y cÇu lín qua s«ng, ph¶i lµm

s½n nh÷ng bÕn phµ, bÕn vît ngÇm. ë nh÷ng ®o¹n ®êng cã ®Þa h×nh cho

phÐp th× lµm ®êng hÇm xuyªn nói, c¶i t¹o çc hang ®éng s½n cã däc hai

bªn ®êng lµm kho tr¹m, n¬i tró qu©n khi cÇn thiÕt.

Ph¶i thiÕt kÕ, x©y dùng l¹i hÖ thèng ®êng èng dÉn dÇu B¾c Nam,

ch«n s©u bÝ mËt, cã ®êng vßng tr¸nh trªn tõng cung ®o¹n, b¶o ®¶m ho¹t

®éng an toµn c¶ thêi b×nh vµ thêi chiÕn.

ë çc vïng ®ång b»ng ven biÓn, ®i ®«i víi ph¸t triÓn hÖ thèng ®êng

bé, cÇn chó träng c¶i t¹o, ph¸t triÓn ®êng s«ng, ®êng biÓn, x©y dùng çc

c¶ng s«ng, c¶ng biÓn, b¶o ®¶m ®i l¹i, bèc dì thuËn tiÖn.

65

ViÖc më réng n©ng cÊp s©n bay ph¶i chó ý c¶ s©n bay ë tuyÕn sau, ë

s©u trong néi ®Þa, s©n bay d· chiÕn vµ cã kÕ ho¹ch sö dông c¶ ®êng cao tèc

lµm ®êng b¨ng cho m¸y bay khi cÇn thiÕt trong chiÕn tranh.

Trong mét sè tuyÕn ®êng xuyªn ¸, sau nµy ®îc x©y dùng qua ViÖt

Nam, ë nh÷ng n¬i cöa khÈu, n¬i tiÕp gi¸p çc níc b¹n ph¶i cã kÕ ho¹ch x©y

dùng çc khu vùc phßng thñ kiªn cè, v÷ng ch¾c, ®Ò phßng kh¶ n¨ng ®Þch sö

dông çc tuyÕn ®êng nµy khi tiÕn c«ng x©m lîc níc ta víi quy m« lín.

X©y dùng kÕ ho¹ch ®éng viªn giao th«ng vËn t¶i cho thêi chiÕn.

Trong bu chÝnh viÔn th«ng

Ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ngµnh bu ®iÖn quèc gia víi ngµnh th«ng

tin qu©n ®éi, c«ng an ®Ó ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin quèc gia hiÖn ®¹i, ®¶m

b¶o nhanh chãng, chÝnh x¸c, an toµn th«ng tin liªn l¹c phôc vô l·nh ®¹o chØ

huy, ®iÒu hµnh ®Êt níc trong mäi t×nh huèng, c¶ thêi b×nh vµ thêi chiÕn.

Cã ph¬ng ¸n thiÕt kÕ x©y dùng vµ b¶o vÖ hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c

mét çch v÷ng ch¾c trong mäi t×nh huèng.

Çc ph¬ng tiÖn th«ng tin liªn l¹c vµ ®iÖn tö cÇn ph¶i ®îc b¶o ®¶m

bÝ mËt vµ cã kh¶ n¨ng chèng nhiÔu cao, phßng chèng chiÕn tranh th«ng tin

®iÖn tö cña ®Þch.

Khi hîp t¸c víi níc ngoµi vÒ x©y dùng, mua s¾m çc thiÕt bÞ th«ng

tin ®iÖn tö ph¶i c¶nh gi¸c cao, lùa chän ®èi t¸c, cã ph¬ng ¸n chèng ©m mu

ph¸ ho¹i cña ®Þch.

X©y dùng kÕ ho¹ch ®éng viªn th«ng tin liªn l¹c cho thêi chiÕn.

Trong x©y dùng c¬ b¶n

§©y lµ lÜnh vùc sÏ cã nhiÒu ph¸t triÓn c¶ quy m« vµ tr×nh ®é trong qu¸

tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Nh÷ng c«ng tr×nh nµy kh«ng

dÔ g× cã thÓ ph¸ ®i lµm l¹i, cho nªn viÖc thùc hiÖn kÕt hîp trong ngµnh x©y

dùng ph¶i ®îc tiÕn hµnh ngay tõ ®Çu, tõ kh¶o s¸t ®iÒu tra, thiÕt kÕ, quy

ho¹ch dù ¸n ®Çu t ®Õn thi c«ng x©y dùng.

Khi x©y dùng bÊt cø c«ng tr×nh nµo, ë ®©u, quy m« nµo còng ph¶i

tÝnh ®Õn yÕu tè tù b¶o vÖ vµ cã thÓ chuyÓn ho¸ phôc vô ®îc c¶ cho quèc

phßng, an ninh, cho phßng thñ t¸c chiÕn vµ phßng thñ d©n sù.

Khi x©y dùng çc thµnh phè ®« thÞ, ph¶i g¾n víi çc khu vùc phßng

thñ ®Þa ph¬ng, ph¶i x©y dùng çc c«ng tr×nh ngÇm (nhµ cao tÇng cã tÇng

ngÇm, giao th«ng cã ®êng giao th«ng ngÇm).

Khi x©y dùng çc khu c«ng nghiÖp tËp trung, çc nhµ m¸y, xÝ nghiÖp

lín, quan träng ®Òu ph¶i tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng b¶o vÖ vµ di dêi khi cÇn thiÕt.

NÕu ®iÒu kiÖn cho phÐp, ph¶i biÕt tËn dông çc ®Þa h×nh, ®Þa vËt s½n cã ®Ó

66

t¨ng tÝnh b¶o vÖ cho c«ng tr×nh. H¹n chÕ x©m ph¹m çc ®Þa h×nh cã gi¸ trÞ vÒ

phßng thñ qu©n sù, quèc phßng, b¶o vÖ Tæ quèc.

§èi víi çc xÝ nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, cÇn kÕt hîp trong

nghiªn cøu s¸ng chÕ, chÕ t¹o nh÷ng vËt liÖu siªu bÒn, cã kh¶ n¨ng chèng

xuyªn, chèng mÆn, chèng bøc x¹, dÔ vËn chuyÓn phôc vô x©y dùng çc c«ng

tr×nh phßng thñ, c«ng sù trËn ®Þa cña lùc lîng vò trang vµ cña khu vùc

phßng thñ tØnh, thµnh phè.

Khi cÊp phÐp ®Çu t x©y dùng cho çc ®èi t¸c níc ngoµi, ph¶i cã sù

tham gia ý kiÕn cña c¬ quan qu©n sù cã thÈm quyÒn.

Trong khoa häc vµ c«ng nghÖ, gi¸o dôc

§©y lµ lÜnh vùc ®ãng vai trß lµ nÒn t¶ng, ®éng lùc, lµ quèc s¸ch hµng

®Çu ®èi víi sù ph¸t triÓn cña quèc gia. V× vËy, sù kÕt hîp lµ tÊt yÕu, kh«ng

chØ lµ vÊn ®Ò c¬ b¶n l©u dµi mµ cßn lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch hiÖn nay.

Néi dung kÕt hîp cÇn tËp trung vµo :

Ph¶i phèi hîp chÆt chÏ vµ toµn diÖn ho¹t ®éng gi÷a çc ngµnh khoa

häc vµ c«ng nghÖ then chèt cña c¶ níc víi çc ngµnh khoa häc cña quèc

phßng, an ninh trong viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc nghiªn cøu ph¸t triÓn vµ

qu¶n lÝ sö dông phôc vô cho c¶ x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc.

Nghiªn cøu ban hµnh chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch çc tæ chøc, ç nh©n

cã ®Ò tµi khoa häc, dù ¸n c«ng nghÖ vµ s¶n xuÊt çc s¶n phÈm cã ý nghÜa

võa phôc vô cho nhu cÇu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, võa phôc

vô nhu cÇu quèc phßng, an ninh, b¶o vÖ Tæ quèc. §ång thêi, cã chÝnh s¸ch

®Çu t tho¶ ®¸ng cho lÜnh vùc nghiªn cøu khoa häc qu©n sù, khoa häc x· héi

nh©n v¨n qu©n sù, khoa häc kÜ thuËt qu©n sù.

Coi träng gi¸o dôc båi dìng nh©n lùc, ®µo t¹o nh©n tµi cña ®Êt níc,

®¸p øng c¶ sù nghiÖp x©y dùng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, c¶ quèc phßng an

ninh. Thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c«ng t¸c gi¸o dôc quèc phßng – an ninh cho çc

®èi tîng, ®Æc biÖt lµ trong çc nhµ trêng thuéc hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n.

Trong lÜnh vùc y tÕ

Phèi hîp, kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ngµnh y tÕ d©n sù víi y tÕ qu©n sù

trong nghiªn cøu, øng dông, trong ®µo t¹o nguån nh©n lùc, trong kh¸m ch÷a

bÖnh cho nh©n d©n, bé ®éi vµ cho ngêi níc ngoµi.

X©y dùng m« h×nh qu©n d©n y kÕt hîp trªn çc ®Þa bµn, ®Æc biÖt lµ ë

miÒn nói, biªn giíi, h¶i ®¶o.

X©y dùng kÕ ho¹ch ®éng viªn y tÕ d©n sù cho qu©n sù khi cã chiÕn

tranh x¶y ra.

67

Ph¸t huy vai trß cña y tÕ qu©n sù trong phßng chèng, kh¸m ch÷a bÖnh

cho nh©n d©n thêi b×nh vµ thêi chiÕn.

d) KÕt hîp trong thùc hiÖn nhiÖm vô chiÕn lîc b¶o vÖ Tæ quèc

KÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an

ninh trong b¶o vÖ Tæ quèc lµ xuÊt ph¸t tõ môc tiªu, lùc lîng vµ ph¬ng

thøc b¶o vÖ Tæ quèc, gi÷ g×n an ninh quèc gia trong t×nh h×nh míi.

Néi dung kÕt hîp cÇn chó ý :

Tæ chøc biªn chÕ vµ bè trÝ lùc lîng vò trang ph¶i phï hîp víi ®iÒu

kiÖn kinh tÕ vµ nhu cÇu phßng thñ ®Êt níc.

Sö dông tiÕt kiÖm, hiÖu qu¶ nh©n lùc, tµi chÝnh, c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt

trong huÊn luyÖn, chiÕn ®Êu vµ s½n sµng chiÕn ®Êu cña lùc lîng vò trang.

Khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh cña qu©n ®éi, c«ng an cho

ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. X©y dùng, ph¸t triÓn çc khu kinh tÕ quèc phßng,

çc khu kinh tÕ quèc phßng trªn çc ®Þa bµn miÒn nói biªn giíi, gióp ®ì

nh©n d©n ®Þa ph¬ng æn ®Þnh s¶n xuÊt, ®êi sèng, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi,

cñng cè quèc phßng an ninh trªn ®Þa bµn. TËn dông kh¶ n¨ng cña c«ng

nghiÖp quèc phßng trong thêi b×nh ®Ó s¶n xuÊt hµng ho¸ d©n sù phôc vô d©n

sinh vµ xuÊt khÈu. Thµnh lËp çc tæ, ®éi c«ng t¸c trªn tõng lÜnh vùc ®a vÒ

gióp ®ì çc x· vïng s©u, vïng xa, vïng c¨n cø çch m¹ng cò ph¸t triÓn kinh

tÕ, quèc phßng, an ninh...

Ph¸t huy tèt vai trß tham mu cña çc c¬ quan qu©n sù, c«ng an çc

cÊp trong viÖc thÈm ®Þnh, ®¸nh gi¸ çc dù ¸n ®Çu t, nhÊt lµ çc dù ¸n ®Çu t

cã vèn níc ngoµi.

e) KÕt hîp trong ho¹t ®éng ®èi ngo¹i

Môc tiªu chung cña më réng quan hÖ ®èi ngo¹i, hîp t¸c quèc tÕ lµ gi÷

v÷ng m«i trêng hoµ b×nh, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ

quèc ; tËn dông ngo¹i lùc, ph¸t huy tèi ®a néi lùc, n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c

kinh tÕ quèc tÕ, b¶o ®¶m gi÷ v÷ng ®éc lËp, tù chñ vµ ®Þnh híng x· héi chñ

nghÜa, b¶o vÖ lîi Ých d©n téc vµ an ninh quèc gia, gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n ho¸

d©n téc, b¶o vÖ m«i trêng.

Sù phèi hîp gi÷a ho¹t ®éng ®èi ngo¹i víi kinh tÕ, quèc phßng, an ninh

lµ mét trong nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña chñ tr¬ng ®èi ngo¹i trong thêi k× míi.

§ã lµ sù cô thÓ ho¸ quan ®iÓm kÕt hîp gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ gi÷

68

v÷ng an ninh quèc gia trong xu thÕ toµn cÇu ho¸, sù ph¸t triÓn cña çch

m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i.

ViÖc më réng quan hÖ ®èi ngo¹i, hîp t¸c quèc tÕ vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ,

v¨n ho¸, khoa häc, quèc phßng, qu©n sù cña níc ta víi çc níc vµ vïng

l·nh thæ, çc trung t©m chÝnh trÞ kinh tÕ quèc tÕ lín, çc tæ chøc quèc tÕ vµ

khu vùc ph¶i híng vµo viÖc phôc vô cho ph¸t triÓn kinh tÕ trong níc ;

®ång thêi ph¶i gi÷ v÷ng nguyªn t¾c t«n träng ®éc lËp chñ quyÒn, toµn vÑn

l·nh thæ, kh«ng can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña nhau, kh«ng dïng vò lùc

hoÆc ®e däa dïng vò lùc trong më réng quan hÖ ®èi ngo¹i.

Néi dung kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ víi t¨ng cêng quèc phßng, an ninh

trong lÜnh vùc ®èi ngo¹i cÇn tËp trung vµo çc lÜnh vùc sau :

Më réng ho¹t ®éng ®èi ngo¹i ph¶i qu¸n triÖt vµ thùc hiÖn tèt nguyªn

t¾c b×nh ®¼ng, cïng cã lîi, t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn vµ kh«ng can thiÖp

vµo c«ng viÖc néi bé cña nhau ; gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc ; gi¶i quyÕt

çc tranh chÊp b»ng th¬ng lîng hoµ b×nh.

Trong lÜnh vùc kinh tÕ ®èi ngo¹i, ph¶i kÕt hîp tõ kh©u lùa chän ®èi

t¸c. Ph¶i lùa chän ®îc ®èi t¸c cã u thÕ chÕ ngù c¹nh tranh víi çc thÕ lùc

m¹nh bªn ngoµi, lµm h¹n chÕ sù chèng ph¸ cña çc thÕ lùc thï ®Þch.

KÕt hîp trong viÖc ph©n bæ ®Çu t vµo ngµnh nµo, ®Þa bµn nµo cã lîi

cho ph¸t triÓn kinh tÕ, b¶o ®¶m quèc phßng, an ninh cña quèc gia. Kh¾c

phôc t×nh tr¹ng chØ thÊy lîi Ých kinh tÕ tríc m¾t mµ kh«ng tÝnh ®Õn lîi Ých

l©u dµi vµ nhiÖm vô b¶o vÖ Tæ quèc.

KÕt hîp trong x©y dùng vµ qu¶n lÝ çc khu chÕ xuÊt, çc ®Æc khu kinh

tÕ liªn doanh, liªn kÕt ®Çu t víi níc ngoµi, b¶o vÖ chñ quyÒn an ninh ®Êt

níc, chó träng x©y dùng çc ®oµn héi, lùc lîng tù vÖ trªn c¬ së Nhµ níc

cã luËt ph¸p quy ®Þnh râ rµng. §ång thêi ph¶i chó träng båi dìng ý thøc tù

t«n d©n téc, tinh thÇn c¶nh gi¸c ®Êu tranh b¶o vÖ ®éc lËp chñ quyÒn, an ninh

quèc gia cho çn bé, nh©n viªn lµ ngêi ViÖt Nam lµm viÖc trong çc c¬ së

®èi ngo¹i vµ kinh tÕ ®èi ngo¹i.

Ph¸t huy vai trß cña çn bé, nh©n viªn çc ®¹i sø qu¸n, l·nh sù qu¸n

cña níc ta ë níc ngoµi trong viÖc qu¶ng b¸ s¶n phÈm hµng ho¸, truyÒn

thèng ViÖt Nam ; ®ång thêi n¾m v÷ng ®êng lèi ®èi ngo¹i, ®êng lèi qu©n

sù cña níc ngoµi cung cÊp t×nh h×nh gióp §¶ng, Nhµ níc ho¹ch ®Þnh

chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i ®óng ®¾n.

3. Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu thùc hiÖn kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi g¾n

69

víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng an ninh ë

ViÖt Nam hiÖn nay

a) T¨ng cêng sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ hiÖu lùc qu¶n lÝ nhµ níc cña

chÝnh quyÒn çc cÊp trong thùc hiÖn kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi

t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh

Vai trß l·nh ®¹o cña çc cÊp uû ®¶ng trong viÖc kÕt hîp ®îc thÓ hiÖn

ë chç :

Thêng xuyªn n¾m v÷ng chñ tr¬ng ®êng lèi cña §¶ng, kÞp thêi ®Ò

ra nh÷ng quyÕt ®Þnh l·nh ®¹o ngµnh, ®Þa ph¬ng m×nh, thùc hiÖn kÕt hîp

ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng an ninh mét

çch ®óng ®¾n.

G¾n chñ tr¬ng l·nh ®¹o víi t¨ng cêng kiÓm tra viÖc thùc hiÖn cña

chÝnh quyÒn, ®oµn thÓ, çc tæ chøc kinh tÕ thùc hiÖn chñ tr¬ng ®êng lèi vÒ

kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng

an ninh.

Tæ chøc tèt viÖc s¬ kÕt, tæng kÕt rót kinh nghiÖm kÞp thêi ®Ó bæ sung

chñ tr¬ng vµ chØ ®¹o thùc tiÔn thùc hiÖn kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi

víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng an ninh ë ngµnh, ®Þa ph¬ng thuéc

ph¹m vi l·nh ®¹o cña çc cÊp uû ®¶ng.

§Ó n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lÝ nhµ níc cña chÝnh quyÒn çc cÊp trong

kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng, cñng cè quèc phßng an

ninh ph¶i :

Tõng cÊp ph¶i lµm ®óng chøc n¨ng, nhiÖm vô theo quy ®Þnh cña ph¸p

luËt vµ NghÞ ®Þnh 119/2004/N§ CP cña ChÝnh phñ ®· ban hµnh ngµy

11/5/2004.

X©y dùng vµ chØ ®¹o thùc hiÖn çc quy ho¹ch, kÕ ho¹ch kÕt hîp ph¸t

triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng an ninh ë ngµnh,

bé, ®Þa ph¬ng c¬ së cña m×nh dµi h¹n vµ hµng n¨m.

§æi míi n©ng cao quy tr×nh, ph¬ng ph¸p qu¶n lÝ, ®iÒu hµnh cña

chÝnh quyÒn çc cÊp tõ kh©u lËp quy ho¹ch, kÕ ho¹ch, n¾m t×nh h×nh, thu

thËp xö lÝ th«ng tin, ®Þnh híng ho¹t ®éng, tæ chøc híng dÉn chØ ®¹o cÊp

díi vµ kiÓm tra ë mäi kh©u, mäi bíc cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn, kÕt hîp ph¸t

triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng an ninh ë ngµnh,

®Þa ph¬ng m×nh.

70

b) Båi dìng n©ng cao kiÕn thøc, kinh nghiÖm kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ

– x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng an ninh cho çc ®èi tîng

§©y lµ gi¶i ph¸p quan träng hµng ®Çu vµ ®ang lµ ®ßi hái cÊp thiÕt ®èi

víi çn bé vµ nh©n d©n c¶ níc ta hiÖn nay.

§èi tîng båi dìng : Ph¶i phæ cËp kiÕn thøc quèc phßng – an ninh

cho toµn d©n nhng tríc hÕt ph¶i tËp trung vµo ®éi ngò çn bé chñ tr× çc

cÊp, çc bé, ngµnh, ®oµn thÓ tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng, c¬ së.

Néi dung båi dìng : Ph¶i c¨n cø vµo ®èi tîng, yªu cÇu nhiÖm vô

®Æt ra ®Ó chän lùa néi dung, ch¬ng tr×nh båi dìng cho phï hîp vµ thiÕt

thùc nh»m n©ng cao c¶ kiÕn thøc, kinh nghiÖm vµ n¨ng lùc thùc tiÔn s¸t víi

c¬ng vÞ ®¶m nhiÖm víi tõng lo¹i ®èi tîng vµ quÇn chóng nh©n d©n.

H×nh thøc båi dìng : Ph¶i kÕt hîp båi dìng t¹i trêng víi t¹i chøc,

kÕt hîp lÝ thuyÕt víi thùc hµnh. Th«ng qua sinh ho¹t chÝnh trÞ, qua çc cuéc

diÔn tËp thùc nghiÖm, thùc tÕ ë çc bé, ngµnh, ®Þa ph¬ng c¬ së ®Ó n©ng cao

hoµn thiÖn sù hiÓu biÕt vµ n¨ng lùc tæ chøc thùc hiÖn cña ®éi ngò çn bé vµ

cña toµn d©n, toµn qu©n vÒ kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng

cñng cè quèc phßng an ninh trong t×nh h×nh míi.

c) X©y dùng chiÕn lîc tæng thÓ kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi

t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh trong thêi k× míi

HiÖn nay, níc ta ®· vµ ®ang x©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x·

héi g¾n víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng an ninh ®Õn n¨m 2020. Thùc

tiÔn cho thÊy, sù vËn dông tÝnh quy luËt kinh tÕ, quèc phßng, an ninh vµ

qu¸n triÖt quan ®iÓm kÕt hîp cña §¶ng ®· ®Ò ra cßn nhiÒu m©u thuÉn vµ bÊt

cËp do thiÕu ®Þnh híng chiÕn lîc c¬ b¶n c¶ ë tÇm vÜ m« vµ vi m«. V× vËy,

muèn kÕt hîp ngay tõ ®Çu vµ trong suèt qu¸ tr×nh ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp

ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc mét çch c¬ b¶n vµ thèng nhÊt trªn ph¹m vi c¶

níc vµ tõng ®Þa ph¬ng, ph¶i tiÕp tôc x©y dùng vµ hoµn chØnh çc quy

ho¹ch vµ kÕ ho¹ch chiÕn lîc tæng thÓ quèc gia vÒ kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ

víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh. Coi ®ã lµ mét trong nh÷ng mÆt

kh©u quan träng hµng ®Çu ®Ó chØ ®¹o, qu¶n lÝ nhµ níc, vÒ kÕt hîp ph¸t triÓn

kinh tÕ víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh mét çch cã hiÖu lùc,

hiÖu qu¶.

Trong x©y dùng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch chiÕn lîc tæng thÓ vÒ kÕt hîp

ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh vµ ®èi

ngo¹i trong thêi k× míi, ph¶i cã sù phèi hîp ®ång bé gi÷a çc bé, ngµnh, ®Þa

ph¬ng tõ kh©u kh¶o s¸t, ®¸nh gi¸ çc nguån lùc (c¶ bªn trong vµ bªn

ngoµi). Trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh môc tiªu, ph¬ng híng ph¸t triÓn vµ ®Ò ra

71

çc chÝnh s¸ch ®óng ®¾n, nh : chÝnh s¸ch khai th¸c çc nguån lùc ; chÝnh

s¸ch ®Çu t vµ ph©n bæ ®Çu t ; chÝnh s¸ch ®iÒu ®éng nh©n lùc, bè trÝ d©n c ;

chÝnh s¸ch u ®·i khoa häc vµ c«ng nghÖ...

d) Hoµn chØnh hÖ thèng ph¸p luËt, c¬ chÕ chÝnh s¸ch cã liªn quan ®Õn

thùc hiÖn kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc

phßng an ninh trong t×nh h×nh míi

Mäi chñ tr¬ng ®êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc cã liªn

quan ®Õn kÕt hîp x©y dùng ®Êt níc vµ b¶o vÖ Tæ quèc, kÕt hîp ph¸t triÓn

kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh ®Òu ph¶i ®îc

thÓ chÕ ho¸ thµnh luËt ph¸p, ph¸p lÖnh, nghÞ ®Þnh,… mét çch ®ång bé,

thèng nhÊt ®Ó qu¶n lÝ vµ tæ chøc thùc hiÖn nghiªm tóc cã hiÖu lùc vµ hiÖu

qu¶ trong c¶ níc.

§¶ng vµ Nhµ níc ph¶i cã chÝnh s¸ch khai th¸c çc nguån lùc vµ vèn

®Çu t c¶ trong vµ ngoµi níc ®Ó thùc hiÖn kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi

víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh ; nhÊt lµ ®èi víi çc c«ng tr×nh

träng ®iÓm, ë nh÷ng ®Þa bµn chiÕn lîc träng yÕu nh miÒn nói biªn giíi vµ

h¶i ®¶o.

ViÖc x¸c lËp c¬ chÕ chÝnh s¸ch, b¶o ®¶m ng©n s¸ch cho kÕt hîp ph¸t

triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh cÇn ®îc

x©y dùng theo quan ®iÓm quèc phßng toµn d©n, an ninh nh©n d©n. Çc

ngµnh, çc cÊp, çc c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ,

çc ®oµn thÓ x· héi ®Òu ph¶i cã nghÜa vô ch¨m lo cho sù nghiÖp x©y dùng

®Êt níc còng nh sù nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc. ViÖc ph©n bæ ng©n s¸ch ®Çu t

cho kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi g¾n víi t¨ng cêng cñng cè quèc

phßng, an ninh ph¶i theo híng tËp trung cho nh÷ng môc tiªu chñ yÕu,

nh÷ng c«ng tr×nh cã tÝnh lìng dông cao ®¸p øng c¶ cho ph¸t triÓn kinh tÕ

x· héi vµ cñng cè quèc phßng – an ninh tríc m¾t còng nh l©u dµi.

Ph¶i cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch lîi Ých vËt chÊt vµ tinh thÇn ®èi víi çc

tæ chøc, ç nh©n, çc nhµ ®Çu t (c¶ trong vµ ngoµi níc) cã çc ®Ò tµi khoa

häc, çc dù ¸n c«ng nghÖ s¶n xuÊt, x©y dùng cã hiÖu qu¶ cao phôc vô sù

nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa trong thêi k× míi.

e) Cñng cè kiÖn toµn vµ ph¸t huy vai trß tham mu cña c¬ quan chuyªn

tr¸ch quèc phßng, an ninh çc cÊp

C¨n cø vµo NghÞ ®Þnh 119/2004/N§ CP ngµy 11/5/2004 cña ChÝnh

phñ vÒ C«ng t¸c quèc phßng ë çc bé, c¬ quan ngang bé, c¬ quan trùc thuéc

chÝnh phñ vµ çc ®Þa ph¬ng, cÇn nghiªn cøu bæ sung më réng thªm

72

chøc n¨ng, nhiÖm vô cña çc c¬ quan chuyªn tr¸ch qu¶n lÝ nhµ níc vÒ quèc

phßng, an ninh nãi chung vµ vÒ kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi g¾n víi

t¨ng cêng, cñng cè quèc phßng, an ninh nãi riªng trong thêi k× míi.

KÕt hîp chÆt chÏ gi÷a chÊn chØnh, kiÖn toµn tæ chøc víi ch¨m lo båi

dìng n©ng cao n¨ng lùc vµ tr¸ch nhiÖm cña çc c¬ quan vµ çn bé chuyªn

tr¸ch lµm tham mu cho §¶ng, Nhµ níc vÒ thùc hiÖn kÕt hîp ph¸t triÓn

kinh tÕ x· héi g¾n víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an ninh ngang tÇm

víi nhiÖm vô trong thêi k× míi.

KÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng, an

ninh lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, mét néi dung quan träng trong ®êng lèi

ph¸t triÓn ®Êt níc cña §¶ng ta, nh»m thùc hiÖn th¾ng lîi hai nhiÖm vô

chiÕn lîc : x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ b¶o vÖ v÷ng ch¾c Tæ quèc ViÖt

Nam x· héi chñ nghÜa.

ViÖc kÕt hîp ®îc thùc hiÖn trªn tÊt c¶ çc lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ

vµ cã sù phèi hîp cña çc ngµnh, çc cÊp, díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, qu¶n

lÝ cña Nhµ níc, t¹o nªn søc m¹nh tæng hîp cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ x·

héi, cñng cè quèc phßng an ninh.

§Ó thùc hiÖn tèt viÖc kÕt hîp, cÇn qu¸n triÖt vµ thùc hiÖn ®ång bé çc

gi¶i ph¸p, trong ®ã ph¶i qu¸n triÖt s©u s¾c hai nhiÖm vô chiÕn lîc cña çch

m¹ng ViÖt Nam cho toµn d©n, nhÊt lµ cho sinh viªn nh÷ng ngêi quyÕt

®Þnh t¬ng lai cña ®Êt níc. Qu¸ tr×nh kÕt hîp ph¶i ®îc triÓn khai cã kÕ

ho¹ch, cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch cô thÓ, chÆt chÏ, ®ång bé.

C¢U HáI ¤N TËP

1. Ph©n tÝch tÝnh tÊt yÕu ph¶i kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng

cêng cñng cè quèc phßng an ninh ë níc ta hiÖn nay.

2. Néi dung, ph¬ng thøc kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng

cêng cñng cè quèc phßng an ninh ë níc ta hiÖn nay ?

3. Ph©n tÝch çc gi¶i ph¸p chñ yÕu thùc hiÖn kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ

x· héi víi t¨ng cêng cñng cè quèc phßng an ninh ë ViÖt Nam hiÖn nay.

73

Bµi 7 NGHÖ THUËT QU¢N Sù VIÖT NAM

Trong lÞch sö ®Êu tranh dùng níc vµ gi÷ níc, «ng cha ta lu«n ph¶i

chèng l¹i kÎ thï x©m lîc lín h¬n nhiÒu lÇn vÒ qu©n sù, kinh tÕ. Song, víi

lßng yªu níc, ý chÝ kiªn cêng, víi çch ®¸nh mu trÝ, s¸ng t¹o, cha «ng ta

®· ®¸nh th¾ng tÊt c¶ kÎ thï x©m lîc, viÕt nªn nh÷ng trang sö hµo hïng cña

d©n téc nh chiÕn th¾ng B¹ch §»ng, Nh NguyÖt, Ch¬ng D¬ng, Hµm

Tö... Tõ khi §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi, tinh thÇn yªu níc vµ çch

®¸nh cña qu©n d©n ta l¹i ®îc ph¸t huy lªn mét tÇm cao míi vµ ®· ®¸nh

th¾ng hai kÎ thï x©m lîc cã tiÒm lùc kinh tÕ, qu©n sù m¹nh lµ thùc d©n

Ph¸p vµ ®Õ quèc MÜ. Tõ trong thùc tiÔn chèng giÆc ngo¹i x©m cña d©n téc,

®· h×nh thµnh nªn nghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam, ®ã lµ nghÖ thuËt chiÕn

tranh nh©n d©n, thùc hiÖn toµn d©n ®¸nh giÆc. Díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng,

nghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam kh«ng ngõng ph¸t triÓn, gãp phÇn thiÕt thùc

vµo c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa.


Trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng néi dung c¬ b¶n vÒ nghÖ thuËt ®¸nh

giÆc gi÷ níc cña «ng cha, nghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam tõ khi cã §¶ng.

X©y dùng niÒm tù hµo d©n téc, ph¸t huy tinh thÇn thîng vâ trong sù

nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

II - NéI DUNG

1. TruyÒn thèng vµ nghÖ thuËt ®¸nh giÆc cña «ng cha ta

a) §Êt níc trong buæi ®Çu lÞch sö

Çch ®©y mÊy ngh×n n¨m, tõ khi çc Vua Hïng më níc V¨n Lang, lÞch

sö d©n téc ViÖt Nam b¾t ®Çu thêi ®¹i dùng níc vµ gi÷ níc. Do yªu cÇu tù

vÖ trong chèng giÆc ngo¹i x©m vµ yªu cÇu lµm thuû lîi cña nÒn kinh tÕ n«ng

nghiÖp ®· t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn sù h×nh thµnh cña nhµ níc trong buæi ®Çu

lÞch sö. Nhµ níc V¨n Lang lµ nhµ níc ®Çu tiªn cña níc ta, cã l·nh thæ

kh¸ réng vµ vÞ trÝ ®Þa lÝ quan träng, bao gåm vïng B¾c Bé vµ b¾c Trung Bé

ngµy nay, n»m trªn ®Çu mèi nh÷ng ®êng giao th«ng qua b¸n ®¶o §«ng

D¬ng vµ vïng §«ng Nam ¸.

NÒn v¨n minh s«ng Hång cßn gäi lµ v¨n minh V¨n Lang, mµ ®Ønh cao

lµ v¨n ho¸ §«ng S¬n rùc rì, thµnh qu¶ ®¸ng tù hµo cña thêi ®¹i Hïng V¬ng.

74

Do cã vÞ trÝ ®Þa lÝ thuËn lîi, níc ta lu«n bÞ c¸c thÕ lùc ngo¹i x©m nhßm

ngã. Sù xuÊt hiÖn c¸c thÕ lùc thï ®Þch vµ ©m mu th«n tÝnh më réng l·nh thæ

cña chóng lµ nguy c¬ trùc tiÕp ®e do¹ vËn mÖnh ®Êt níc ta. Do vËy, yªu cÇu

chèng giÆc ngo¹i x©m, b¶o vÖ ®éc lËp vµ cuéc sèng ®· sím xuÊt hiÖn trong

lÞch sö d©n téc ta. Ngêi ViÖt muèn tån t¹i, b¶o vÖ cuéc sèng vµ nÒn v¨n ho¸

cña m×nh chØ cã con ®êng duy nhÊt lµ ®oµn kÕt ®øng lªn ®¸nh giÆc,

gi÷ níc.

b) Nh÷ng yÕu tè t¸c ®éng ®Õn viÖc h×nh thµnh nghÖ thuËt ®¸nh giÆc

VÒ ®Þa lÝ

Nhµ níc V¨n Lang tríc kia, nhµ níc ViÖt Nam ngµy nay cã vÞ trÝ

chiÕn lîc quan träng ë khu vùc §«ng Nam ¸ vµ biÓn §«ng, cã hÖ thèng

giao th«ng ®êng bé, ®êng biÓn, ®êng s«ng, ®êng kh«ng, b¶o ®¶m giao

lu trong khu vùc ch©u ¸ vµ thÕ giíi thuËn lîi. §· tõ l©u, nhiÒu kÎ thï lu«n

nhßm ngã, ®e do¹ vµ tiÕn c«ng x©m lîc. §Ó b¶o vÖ ®Êt níc, b¶o vÖ sù

trêng tån cña d©n téc, «ng cha ta ®· ®oµn kÕt vµ ph¸t huy tèi ®a u thÕ cña

®Þa h×nh ®Ó lËp thÕ trËn ®¸nh giÆc.

VÒ kinh tÕ

Kinh tÕ níc ta lµ tù cung, tù cÊp, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ chÝnh, trong

®ã trång trät, ch¨n nu«i lµ chñ yÕu, tr×nh ®é canh t¸c thÊp. Trong qu¸ tr×nh

ph¸t triÓn, «ng cha ta ®· kÕt hîp chÆt chÏ t tëng dùng níc ph¶i ®i ®«i víi

gi÷ níc, thùc hiÖn nhiÒu kÕ s¸ch nh "phó quèc, binh cêng", "ngô binh

n«ng"... TÝch cùc ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ch¨n nu«i ®Ó æn ®Þnh, n©ng cao ®êi

sèng cña nh©n d©n, ®ång thêi, ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o trong lao ®éng, tù t¹o

ra vò khÝ ®Ó chèng giÆc ngo¹i x©m, b¶o vÖ Tæ quèc.

VÒ chÝnh trÞ, v¨n ho¸ x· héi

Níc ViÖt Nam cã 54 d©n téc anh em cïng chung sèng hoµ thuËn, ®oµn

kÕt. Trong qu¸ tr×nh dùng níc vµ gi÷ níc, d©n téc ta ®· sím x©y dùng

®îc nhµ níc, x¸c ®Þnh chñ quyÒn l·nh thæ, tæ chøc ra qu©n ®éi ®Ó cïng

toµn d©n ®¸nh giÆc, x©y dùng ®îc nÒn v¨n ho¸ mang b¶n s¾c ViÖt Nam.

§Êt níc bao gåm lµng, x·, th«n, b¶n vµ cã nhiÒu d©n téc cïng chung sèng.

Mçi d©n téc, lµng, x· cã phong tôc, tËp qu¸n riªng, t¹o nªn nÐt ®Æc s¾c v¨n

ho¸ d©n téc ViÖt Nam.

Trong qu¸ tr×nh ®ã, d©n téc ta ®· x©y dùng ®îc nÒn v¨n ho¸ truyÒn

thèng : ®oµn kÕt, yªu níc, th¬ng nßi, sèng hoµ thuËn, thuû chung ; lao

®éng cÇn cï s¸ng t¹o, ®Êu tranh anh dòng kiªn cêng bÊt khuÊt.

75

c) C¸c cuéc khëi nghÜa vµ chiÕn tranh chèng x©m lîc

Nh÷ng cuéc chiÕn tranh gi÷ níc ®Çu tiªn

Cuéc chiÕn tranh gi÷ níc ®Çu tiªn mµ sö s¸ch ghi l¹i lµ cuéc kh¸ng

chiÕn chèng qu©n TÇn. N¨m 214 tríc C«ng nguyªn , nhµ TÇn mang qu©n

sang x©m lîc níc ta. Nh©n d©n ta díi sù l·nh ®¹o cña vua Hïng vµ sau

®ã lµ Thôc Ph¸n ®øng lªn kh¸ng chiÕn. Thôc Ph¸n, mét thñ lÜnh ngêi ¢u

ViÖt ®· thay thÕ vua Hïng, thèng nhÊt hai bé téc L¹c ViÖt vµ ¢u ViÖt, lËp ra

nhµ níc ¢u L¹c, dêi ®« tõ L©m Thao (Phó Thä) vÒ Cæ Loa (Hµ Néi). Nhµ

níc ¢u L¹c kÕ thõa nhµ níc V¨n Lang trªn mäi lÜnh vùc.

Sau cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n TÇn, cuéc kh¸ng chiÕn cña nh©n d©n

¢u L¹c do An D¬ng V¬ng l·nh ®¹o chèng qu©n x©m lîc cña TriÖu §µ tõ

n¨m 184 ®Õn 179 tríc C«ng nguyªn bÞ thÊt b¹i. Tõ ®©y, ®Êt níc ta r¬i vµo

th¶m ho¹ h¬n mét ngh×n n¨m phong kiÕn Trung Hoa ®« hé, lÞch sö gäi lµ

thêi k× B¾c thuéc.

Nh÷ng cuéc khëi nghÜa vµ chiÕn tranh chèng x©m lîc giµnh vµ gi÷

®éc lËp tõ thÕ kØ II tríc C«ng nguyªn ®Õn ®Çu thÕ kØ X

Trong h¬n mét ngh×n n¨m (tõ n¨m 179 tríc C«ng nguyªn ®Õn n¨m

938), níc ta liªn tôc bÞ c¸c triÒu ®¹i phong kiÕn ph¬ng B¾c tõ nhµ TriÖu,

nhµ H¸n, nhµ L¬ng... ®Õn nhµ Tuú, nhµ §êng ®« hé. Trong thêi gian nµy,

nh©n d©n ta ®· nªu cao tinh thÇn bÊt khuÊt, kiªn cêng vµ bÒn bØ, ®Êu tranh

b¶o tån cuéc sèng, gi÷ g×n, ph¸t huy tinh hoa cña nÒn v¨n ho¸ d©n téc vµ

quyÕt ®øng lªn ®Êu tranh giµnh l¹i ®éc lËp d©n téc.

+ Cuéc khëi nghÜa cña Hai Bµ Trng vµo mïa xu©n n¨m 40 ®· giµnh

®îc ®éc lËp. NÒn ®éc lËp d©n téc ®îc kh«i phôc vµ gi÷ v÷ng trong ba n¨m.

+ N¨m 248, TriÖu ThÞ Trinh phÊt cê khëi nghÜa. NghÜa qu©n cña ngêi

con g¸i nói Na (TriÖu S¬n, Thanh Ho¸) lµm cho qu©n thï nhiÒu phen kinh

hån, b¹t vÝa. Sau gÇn nöa n¨m chiÕn ®Êu khiÕn cho toµn thÓ Giao Ch©u ®Òu

chÊn ®éng. MÆc dï bµ TriÖu cïng nghÜa qu©n chiÕn ®Êu rÊt anh dòng, nhng

kÎ thï cã søc m¹nh vît tréi vµ ®µn ¸p rÊt khèc liÖt, nªn khëi nghÜa bÞ

thÊt b¹i.

+ Mïa xu©n n¨m 542, phong trµo yªu níc cña ngêi ViÖt l¹i bïng lªn

m¹nh mÏ, rÇm ré. Díi sù tæ chøc vµ l·nh ®¹o cña Lý B«n, anh hïng hµo

kiÖt bèn ph¬ng cïng toµn d©n vïng lªn lËt ®æ chÝnh quyÒn cña nhµ L¬ng.

Sau ®ã, nghÜa qu©n liªn tiÕp ®¸nh th¾ng hai cuéc ph¶n c«ng cña kÎ thï.

§Çu n¨m 544, Lý B«n lªn ng«i hoµng ®Õ (Lý Nam §Õ), ®Æt quèc hiÖu lµ

V¹n Xu©n.

+ Khëi nghÜa cña Lý Tù Tiªn vµ §inh KiÕn n¨m 687.

+ Khëi nghÜa cña Mai Thóc Loan (Mai H¾c §Õ) n¨m 722.

76

+ Khëi nghÜa cña Phïng Hng (Bè Çi §¹i V¬ng) n¨m 766 ®Õn 791.

+ Tríc hµnh ®éng ph¶n béi cña KiÒu C«ng TiÔn vµ ho¹ x©m l¨ng cña

qu©n Nam H¸n, Ng« QuyÒn lµ mét danh tíng cña D¬ng §×nh NghÖ ®·

®øng lªn l·nh ®¹o qu©n d©n ta, kiªn quyÕt ®¸nh giÆc, b¶o vÖ chñ quyÒn d©n

téc. TrËn quyÕt chiÕn trªn s«ng B¹ch §»ng, Ng« QuyÒn cïng qu©n vµ d©n ta

®· nhÊn ch×m toµn bé ®oµn thuyÒn cña qu©n Nam H¸n, khiÕn Hoµng Thao

ph¶i bá m¹ng, vua Nam H¸n ph¶i b·i binh, chÊm døt h¬n mét ngh×n n¨m

B¾c thuéc, ®Êt níc ta më ra mét kØ nguyªn míi trong lÞch sö d©n téc, kØ

nguyªn cña ®éc lËp, tù chñ.

Çc cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc tõ thÕ kØ X ®Õn thÕ kØ XVIII

+ Kh¸ng chiÕn chèng qu©n Tèng lÇn thø nhÊt n¨m 981 cña nhµ TiÒn Lª

Thêi nhµ §inh, c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc ®ang ®îc xóc tiÕn th×

n¨m 979, §inh Tiªn Hoµng bÞ ¸m h¹i. Çc thÕ lùc thï ®Þch trong vµ ngoµi

níc thõa dÞp ©m mu lËt ®æ vµ th«n tÝnh. Lóc bÊy giê, ë Trung Quèc, nhµ

Tèng ®· thµnh lËp vµ ®ang ph¸t triÓn. So víi Nam H¸n, th× nhµ Tèng lµ mét

triÒu ®¹i cêng thÞnh cña mét quèc gia phong kiÕn lín nhÊt ch©u ¸ ®¬ng

thêi. Nh©n dÞp suy yÕu cña nhµ §inh, nhµ Tèng quyÕt ®Þnh ph¸t ®éng cuéc

chiÕn tranh x©m lîc §¹i Cå ViÖt (quèc hiÖu cña níc ta lóc ®ã). Trong khi

vua §inh cßn trÎ, cha ®ñ kh¶ n¨ng vµ uy tÝn tæ chøc l·nh ®¹o cuéc kh¸ng

chiÕn, v× sù nghiÖp b¶o vÖ ®éc lËp d©n téc, triÒu thÇn vµ qu©n sÜ ®· suy t«n

Lª Hoµn, ngêi ®ang gi÷ chøc thËp ®¹o tíng qu©n lªn lµm vua. Lª Hoµn

lªn ng«i, lËp nªn triÒu ®¹i nhµ TiÒn Lª vµ ®¶m nhiÖm sø m¹ng lÞch sö, tæ

chøc vµ l·nh ®¹o th¾ng lîi cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Tèng.

+ Cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng lÇn thø 2 (1075 1077) cña nhµ Lý

Tuy bÞ ®¹i b¹i trong lÇn x©m lîc n¨m 981, nhµ Tèng vÉn cha chÞu tõ

bá tham väng x©m lîc níc ta. Kho¶ng gi÷a thÕ kØ XI, vua Tèng ThÇn

T«ng ra lÖnh chuÈn bÞ lùc lîng ®¸nh §¹i ViÖt lÇn n÷a, nh»m giµnh th¾ng

lîi ë §¹i ViÖt ®Ó t¹o thÕ uy hiÕp níc Liªu, níc H¹. Tríc nguy c¬ x©m

lîc cña nhµ Tèng, Lý Thêng KiÖt, lóc ®ã n¾m gi÷ binh quyÒn trùc tiÕp

l·nh ®¹o kh¸ng chiÕn, nhËn thÊy kh«ng thÓ ®Ó bÞ ®éng ®èi phã, ®îi qu©n

giÆc tiÕn c«ng sang, mµ ph¶i chñ ®éng tiÕn c«ng tríc ®Ó ®Èy kÎ thï vµo thÕ

bÞ ®éng. Víi chñ tr¬ng thùc hiÖn "tiªn ph¸t chÕ nh©n", "Ngåi yªn ®îi giÆc

kh«ng b»ng ®em qu©n ra tríc ®Ó chÆn mòi nhän cña chóng", Lý Thêng

KiÖt ®· chñ ®éng ®a qu©n tiÕn c«ng sang ®Êt Tèng tiªu diÖt lùc lîng ë çc

c¨n cø xuÊt ph¸t cña kÎ thï, råi rót vÒ phßng thñ ®Êt níc. BiÕt qu©n Tèng

thÕ nµo còng kÐo qu©n sang phôc thï, Lý Thêng KiÖt ®· cho khÈn tr¬ng

chuÈn bÞ kh¸ng chiÕn, x©y dùng phßng tuyÕn Nh NguyÖt ®Ó chÆn giÆc ;

®ång thêi, triÓn khai lùc lîng, bè trÝ thÕ trËn chèng giÆc ngo¹i x©m.

77

TrËn ph¶n c«ng Nh NguyÖt (th¸ng 3/1077), qu©n vµ d©n §¹i ViÖt ®· quÐt

s¹ch qu©n x©m lîc Tèng ra khái biªn c¬ng cña Tæ quèc.

+ Ba lÇn kh¸ng chiÕn chèng qu©n Nguyªn – M«ng cña nhµ TrÇn ë thÕ kØ XIII

Tõ n¨m 1225, nhµ TrÇn thay thÕ nhµ Lý ®¶m nhËn sø mÖnh l·nh ®¹o

c«ng cuéc dùng níc vµ gi÷ níc (1226 1400), ®· l·nh ®¹o nh©n d©n ta

ba lÇn kh¸ng chiÕn chèng qu©n Nguyªn – M«ng giµnh th¾ng lîi vÎ vang,

bæ sung nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vµo nÒn nghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam.

Cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø nhÊt vµo n¨m 1258, qu©n vµ d©n ta ®· ®¸nh

th¾ng 3 v¹n qu©n Nguyªn – M«ng.

Cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø hai vµo n¨m 1285, qu©n vµ d©n ta ®· ®¸nh

th¾ng 60 v¹n qu©n Nguyªn – M«ng.

Cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø ba vµo n¨m 1287 1288, qu©n vµ d©n ta ®·

®¸nh th¾ng 50 v¹n qu©n Nguyªn – M«ng.

Trong vßng 30 n¨m (1258 1288), d©n téc ta ph¶i liªn tiÕp ba lÇn ®øng

lªn chèng x©m lîc. Kh¸ng chiÕn chèng qu©n Nguyªn – M«ng kh«ng chØ

lµ cuéc ®ä søc quyÕt liÖt gi÷a mét ®Õ quèc ®Çu sá m¹nh nhÊt thÕ giíi lóc ®ã

víi mét d©n téc nhá bÐ nhng kiªn quyÕt ®øng lªn chèng x©m lîc ®Ó b¶o

vÖ ®Êt níc, mµ cßn lµ cuéc ®Êu tranh gay g¾t vÒ tµi trÝ gi÷a hai nÒn nghÖ

thuËt qu©n sù cña §¹i ViÖt vµ qu©n x©m lîc Nguyªn M«ng.

+ Cuéc kh¸ng chiÕn chèng Minh do Hå Quý Ly l·nh ®¹o.

Vµo cuèi thÕ kØ XIV, triÒu ®¹i nhµ TrÇn tõng bíc suy tµn, Hå Quý Ly

lµ mét quý téc cã thanh thÕ ®· phÕ truÊt vua TrÇn, lËp ra v¬ng triÒu míi,

triÒu ®¹i nhµ Hå. Th¸ng 5/1406, díi chiªu bµi "phï TrÇn diÖt Hå", nhµ

Minh ®· ®a qu©n x©m lîc níc ta. Trong t¸c chiÕn, nhµ Hå qu¸ thiªn vÒ

phßng thñ, coi ®ã lµ ph¬ng thøc c¬ b¶n, dÉn ®Õn sai lÇm vÒ chØ ®¹o chiÕn

lîc. MÆt kh¸c, kh«ng ph¸t ®éng ®îc ®îc toµn d©n ®¸nh giÆc, tæ chøc

ph¶n c«ng chiÕn lîc kh«ng ®óng thêi c¬, bÞ tæn thÊt nÆng, nªn bÞ thÊt b¹i.

§Êt níc ta mét lÇn n÷a bÞ phong kiÕn ph¬ng B¾c ®« hé.

+ Khëi nghÜa Lam S¬n vµ chiÕn tranh gi¶i phãng d©n téc do Lª Lîi,

NguyÔn Tr·i l·nh ®¹o.

MÆc dï chiÕm ®îc §¹i ViÖt, nhng giÆc Minh kh«ng khuÊt phôc ®îc

d©n téc ta, c¸c cuéc khëi nghÜa cña c¸c tÇng líp nh©n d©n yªu níc vÉn liªn

tiÕp næ ra, tiªu biÓu lµ khëi nghÜa Lam S¬n. Sau 10 n¨m (1418 – 1427)

chiÕn ®Êu bÒn bØ, ngoan cêng, cuéc khëi nghÜa Lam S¬n ®· ph¸t triÓn thµnh

chiÕn tranh gi¶i phãng, hoµn thµnh nhiÖm vô vÎ vang, quÐt s¹ch kÎ thï ra

khái bê câi. Th¾ng lîi vÜ ®¹i ®ã chøng tá nghÖ thuËt qu©n sù trong khëi

nghÜa,

78

chiÕn tranh gi¶i phãng cña «ng cha ta ®· ®¹t ®Õn ®Ønh cao vµ ®Ó l¹i nhiÒu bµi

häc lÞch sö quý gi¸.

+ Khëi nghÜa T©y S¬n vµ çc cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Xiªm 1784

1785, kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc M·n Thanh 1788 1789.

Sau khi ®¸nh th¾ng giÆc Minh x©m lîc, Lª Lîi lªn ng«i, lËp nªn triÒu

HËu Lª (triÒu Lª S¬), ®©y lµ giai ®o¹n hng thÞnh nhÊt cña phong kiÕn ViÖt

Nam. Nhng thêi gian hng thÞnh cña ®Êt níc kh«ng kÐo dµi, tõ n¨m 1553

®Õn n¨m 1788 x¶y ra cuéc néi chiÕn triÒn miªn gi÷a çc thÕ lùc, mµ ®iÓn

h×nh nhÊt lµ vua Lª chóa TrÞnh. Trong thêi gian ®ã, cã nhiÒu cuéc khëi

nghÜa næ ra nh khëi nghÜa cña NguyÔn H÷u CÇu, khëi nghÜa T©y S¬n. Qu©n

T©y S¬n tiÕn c«ng vµo Gia §Þnh, hang æ cuèi cïng cña nhµ NguyÔn. Nhµ

NguyÔn ph¶i sèng lu vong nhê sù gióp ®ì cña vua Xiªm (Th¸i Lan). N¨m

1784, nhµ T©y S¬n tiªu diÖt 5 v¹n qu©n Xiªm vµ tiÕn c«ng ra B¾c, xo¸ bá

giíi tuyÕn s«ng Gianh, chÊm døt toµn bé thÓ chÕ "vua Lª, chóa TrÞnh". N¨m

1788, tríc nguy c¬ x©m lîc cña 29 v¹n qu©n M·n Thanh, NguyÔn HuÖ lªn

ng«i hoµng ®Õ, lÊy hiÖu lµ Quang Trung vµ thùc hiÖn cuéc hµnh qu©n thÇn

tèc tiªu diÖt 29 v¹n qu©n x©m lîc vµo mïa xu©n KØ DËu 1789. TiÕp theo lµ

triÒu ®¹i cña NguyÔn ¸nh (Gia Long), Minh M¹ng, ThiÖu TrÞ, Tù §øc… vµ

B¶o §¹i lµ «ng vua cuèi cïng cña nhµ níc phong kiÕn ViÖt Nam.

d) NghÖ thuËt ®¸nh giÆc cña «ng cha ta

LÞch sö ®· ®Æt ra cho d©n téc ta biÕt bao thö th¸ch ngÆt nghÌo trong qu¸

tr×nh dùng níc vµ gi÷ níc. Nhng víi tinh thÇn ®éc lËp, tù chñ, tù lùc, tù

cêng, víi truyÒn thèng ®oµn kÕt v¬n lªn trong ®Êu tranh vµ x©y dùng, víi

tµi thao lîc kiÖt xuÊt cña «ng cha ta, nh©n d©n ta ®· vît qua tÊt c¶ mäi trë

ng¹i, chiÕn th¾ng mäi kÎ thï, b¶o vÖ v÷ng ch¾c nÒn ®éc lËp d©n téc. Tõ

trong thùc tiÔn chèng giÆc ngo¹i x©m, d©n téc ta ®· h×nh thµnh nghÖ thuËt

chiÕn tranh nh©n d©n, toµn d©n ®¸nh giÆc, nghÖ thuËt lÊy nhá th¾ng lín, lÊy

Ýt ®Þch nhiÒu, lÊy chÊt lîng cao th¾ng sè lîng ®«ng. Trong qu¸ tr×nh ®ã,

nghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam tõng bíc ph¸t triÓn vµ ®îc thÓ hiÖn rÊt sinh

®éng trong khëi nghÜa vò trang, chiÕn tranh gi¶i phãng, trªn çc ph¬ng diÖn

t tëng chØ ®¹o t¸c chiÕn, mu kÕ ®¸nh giÆc...

VÒ t tëng chØ ®¹o t¸c chiÕn

Gi¶i phãng, b¶o vÖ ®Êt níc lµ nhiÖm vô quan träng, lµ môc tiªu cao

nhÊt cña çc triÒu ®¹i phong kiÕn trong chiÕn tranh gi÷ níc. Do ®ã, «ng cha

ta lu«n n¾m v÷ng t tëng tiÕn c«ng, coi ®ã nh mét quy luËt ®Ó giµnh th¾ng

lîi trong suèt qu¸ tr×nh chiÕn tranh. Thùc hiÖn tiÕn c«ng liªn tôc mäi lóc,

mäi n¬i, tõ côc bé ®Õn toµn bé, ®Ó quÐt s¹ch qu©n thï ra khái bê câi.

T tëng tiÕn c«ng ®îc xem nh sîi chØ ®á xuyªn suèt trong qu¸ tr×nh

79

chuÈn bÞ vµ tiÕn hµnh chiÕn tranh gi÷ níc. T tëng ®ã thÓ hiÖn rÊt râ trong

®¸nh gi¸ ®óng kÎ thï, chñ ®éng ®Ò ra kÕ s¸ch ®¸nh, phßng, khÈn tr¬ng

chuÈn bÞ lùc lîng kh¸ng chiÕn, t×m mäi biÖn ph¸p lµm cho ®Þch suy yÕu,

t¹o ra thÕ vµ thêi c¬ cã lîi ®Ó tiÕn hµnh ph¶n c«ng, tiÕn c«ng.

Sö s¸ch cßn ghi l¹i, thêi nhµ Lý ®· chñ ®éng ®¸nh b¹i kÎ thï ë phÝa

Nam (qu©n Chiªm Thµnh), ph¸ tan ©m mu liªn kÕt cña nhµ Tèng víi Chiªm

Thµnh. Tríc nguy c¬ x©m lîc cña nhµ Tèng, Lý Thêng KiÖt ®· sö dông

biÖn ph¸p "tiªn ph¸t chÕ nh©n" chñ ®éng tiÕn c«ng tríc ®Ó ®Èy kÎ thï vµo

thÕ bÞ ®éng. ¤ng ®· tËn dông thÕ "thiªn hiÓm" cña ®Þa h×nh, x©y dùng tuyÕn

phßng thñ s«ng Nh NguyÖt, thùc hiÖn trËn quyÕt chiÕn chiÕn lîc, chñ

®éng chÆn vµ ®¸nh ®Þch tõ xa ®Ó b¶o vÖ Th¨ng Long.

Vµo thÕ kØ XIII, çc quèc gia ch©u ¢u, ch©u ¸ ®ang run sî tríc vã

ngùa cña giÆc Nguyªn M«ng, th× c¶ ba lÇn tiÕn qu©n x©m lîc §¹i ViÖt vµo

çc n¨m 1258, 1285, 1288, giÆc Nguyªn ®Òu th¶m b¹i, mÆc dï cã sè qu©n

lín h¬n nhiÒu lÇn qu©n ®éi nhµ TrÇn. Cã ®îc th¾ng lîi ®ã lµ do ta ®· thùc

hiÖn toµn d©n ®¸nh giÆc, "c¶ níc chung søc, tr¨m hä lµ binh", trong ®ã, tÝch

cùc chñ ®éng tiÕn c«ng giÆc lµ t tëng chØ ®¹o xuyªn suèt trong çc cuéc

chiÕn tranh.

Tríc ®èi tîng t¸c chiÕn lµ giÆc Nguyªn M«ng cã søc m¹nh lín h¬n,

«ng cha ta ®· kÞp thêi thay ®æi ph¬ng thøc t¸c chiÕn, tr¸nh quyÕt chiÕn víi

®Þch khi chóng cßn rÊt m¹nh, chñ ®éng rót lui chiÕn lîc, b¶o toµn lùc lîng

vµ t¹o thÕ, thêi c¬ ®Ó ph¶n c«ng. Rót lui chiÕn lîc, t¹m nhêng Th¨ng Long

cho giÆc trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, lµ ®Ó b¶o toµn lùc lîng vµ ®ã lµ mét

nÐt ®éc ®¸o trong nghÖ thuËt t¸c chiÕn, chø kh«ng ph¶i lµ t tëng rót lui.

Qu©n ®Þch t¹m chiÕm ®îc Th¨ng Long mµ kh«ng chiÕm ®îc "Thñ ®«" cña

kh¸ng chiÕn, bëi v× chØ chiÕm ®îc "thµnh kh«ng, nhµ trèng". Trong kho¶ng

thêi gian ®ã, qu©n ®éi nhµ TrÇn vµ nh©n d©n c¶ níc ®· tÝch cùc t¸c chiÕn

nhá lÎ, tiªu hao nhiÒu lùc lîng ®Þch, lµm cho chóng r¬i vµo tr¹ng th¸i "tiÕn

tho¸i lìng nan", t¹o thêi c¬ tèt nhÊt ®Ó ph¶n c«ng chiÕn lîc, quÐt s¹ch

qu©n thï ra khái ®Êt níc (lÇn thø nhÊt sau 9 ngµy tÝnh tõ khi giÆc Nguyªn

– M«ng vµo Th¨ng Long, lÇn thø hai sau 5 th¸ng, lÇn thø ba sau 3 th¸ng).

§Õn thêi NguyÔn HuÖ, t tëng chñ ®éng tiÕn c«ng ®Þch ®Ó gi¶i phãng

Th¨ng Long l¹i ®îc ph¸t triÓn lªn mét tÇm cao míi. Víi çch ®¸nh t¸o b¹o,

thÇn tèc, bÊt ngê vµ m·nh liÖt, gi¶i quyÕt chiÕn tranh nhanh gän trong mét

®ît tæng giao chiÕn, ¤ng ®· chñ ®éng tiÕn c«ng ®Þch khi chóng cßn rÊt m¹nh

(29 v¹n qu©n Thanh vµ bÌ lò b¸n níc Lª Chiªu Thèng) nhng chóng l¹i rÊt

80

chñ quan, kiªu ng¹o, thiÕu phßng bÞ (qu©n Thanh vµ bÌ lò b¸n níc ®ang

chuÈn bÞ ®ãn tÕt KØ DËu n¨m 1789), do ®ã, ®· giµnh th¾ng lîi trän vÑn.

VÒ mu kÕ ®¸nh giÆc

Mu lµ ®Ó lõa ®Þch, ®¸nh vµo chç yÕu, chç s¬ hë, chç Ýt phßng bÞ, lµm

cho chóng bÞ ®éng, lóng tóng ®èi phã. KÕ lµ ®Ó ®iÒu ®Þch theo ý ®Þnh cña ta,

giµnh quyÒn chñ ®éng, buéc chóng ph¶i ®¸nh theo çch ®¸nh cña ta. Trong

çc cuéc chiÕn tranh gi¶i phãng, víi ý chÝ kiªn cêng cña d©n téc, triÒu ®¹i

nhµ Lý, TrÇn, hËu Lª... ®· t¹o ®îc thÕ trËn chiÕn tranh nh©n d©n, thùc hiÖn

toµn d©n ®¸nh giÆc, kÕt hîp çc çch ®¸nh, çc lùc lîng cïng ®¸nh. Trong

chèng giÆc ngo¹i x©m ®Ó b¶o vÖ ®Êt níc, «ng cha ta ®· kÕt hîp chÆt chÏ

gi÷a qu©n triÒu ®×nh, qu©n ®Þa ph¬ng vµ d©n binh, thæ binh çc lµng x·

cïng ®¸nh ®Þch, lµm cho lùc lîng ®Þch lu«n bÞ ph©n t¸n, kh«ng thùc hiÖn

®îc hîp qu©n t¹i Th¨ng Long. §Ó b¶o vÖ Th¨ng Long, Lý Thêng KiÖt ®·

x©y dùng tuyÕn phßng ngù s«ng CÇu ®Ó chÆn giÆc, khi qu©n nhµ Tèng tiÕn

c«ng vît s«ng kh«ng thµnh c«ng ph¶i chuyÓn vµo phßng ngù, ¤ng ®· dïng

qu©n ®Þa ph¬ng vµ d©n binh liªn tôc quÊy rèi, lµm cho ®Þch mÖt mái, c¨ng

th¼ng, t¹o thêi c¬ cho qu©n ®éi nhµ Lý chuyÓn sang ph¶n c«ng giµnh th¾ng

lîi hoµn toµn.

KÕ s¸ch ®¸nh giÆc cña «ng cha ta kh«ng nh÷ng s¸ng t¹o, mµ cßn hÕt søc

mÒm dÎo, kh«n khÐo ®ã lµ "biÕt tiÕn, biÕt tho¸i, biÕt c«ng, biÕt thñ". BiÕt kÕt

hîp chÆt chÏ gi÷a tiÕn c«ng qu©n sù víi binh vËn, ngo¹i giao, t¹o thÕ m¹nh

cho ta, biÕt ph¸ thÕ m¹nh cña giÆc, trong ®ã tiÕn c«ng qu©n sù lu«n gi÷ vai

trß quyÕt ®Þnh. Lª Lîi, NguyÔn Tr·i kh«ng nh÷ng giái trong bµy mu, lËp kÕ

®Ó ®¸nh th¾ng giÆc trªn chiÕn trêng, mµ cßn thùc hiÖn "mu ph¹t c«ng

t©m", ®¸nh vµo lßng ngêi. Sau khi ®¸nh tan ®¹o qu©n viÖn binh do LiÔu

Th¨ng chØ huy, ®· v©y chÆt thµnh §«ng Quan, buéc V¬ng Th«ng ph¶i ®Çu

hµng v« ®iÒu kiÖn, nhng çc «ng ®· cÊp thuyÒn, ngùa vµ l¬ng th¶o cho

hµng binh nhµ Minh vÒ níc trong danh dù, ®Ó mu«n ®êi dËp t¾t chiÕn tranh.

¤ng cha ta ®· ph¸t triÓn mu, kÕ ®¸nh giÆc, biÕn c¶ níc thµnh mét

chiÕn trêng, t¹o ra mét "thiªn la, ®Þa vâng" ®Ó diÖt ®Þch. Lµm cho "®Þch

®«ng mµ ho¸ Ýt, ®Þch m¹nh mµ ho¸ yÕu", ®i ®Õn ®©u còng bÞ ®¸nh, lu«n bÞ

tËp kÝch, phôc kÝch, lùc lîng bÞ tiªu hao, tiªu diÖt, r¬i vµo tr¹ng th¸i "tiÕn

tho¸i lìng nan". Trong t¸c chiÕn, «ng cha ta ®· triÖt ®Ó khoÐt s©u ®iÓm yÕu

cña ®Þch lµ t¸c chiÕn ë chiÕn trêng xa, tiÕp tÕ khã kh¨n, nªn ®· tËp trung

triÖt ph¸ l¬ng th¶o, hËu cÇn cña ®Þch. Ngoµi thùc hiÖn kÕ "thanh d·", lµm

cho kÎ thï r¬i vµo tr¹ng th¸i "ngêi kh«ng cã l¬ng ¨n, ngùa kh«ng cã níc

uèng", qu©n ®éi nhµ TrÇn tæ chøc lùc lîng ®ãn ®¸nh çc lùc lîng vËn

chuyÓn l¬ng thùc, hËu cÇn vµ ®¸nh ph¸ kho tµng cña ®Þch. §iÓn h×nh nh

®éi qu©n cña TrÇn Kh¸nh D ®· tiªu diÖt toµn bé ®oµn thuyÒn l¬ng th¶o

81

cña giÆc do Tr¬ng V¨n Hæ chØ huy ë bÕn V©n §ån, lµm cho giÆc Nguyªn

– M«ng ë Th¨ng Long v« cïng ho¶ng lo¹n.

NghÖ thuËt chiÕn tranh nh©n d©n, thùc hiÖn toµn d©n ®¸nh giÆc

Thùc hiÖn toµn d©n ®¸nh giÆc lµ mét trong nh÷ng nÐt ®éc ®¸o trong

nghÖ thuËt qu©n sù cña «ng cha ta, ®îc thÓ hiÖn c¶ trong khëi nghÜa vµ

chiÕn tranh gi¶i phãng. NÐt ®éc ®¸o ®ã xuÊt ph¸t tõ lßng yªu níc th¬ng

nßi cña nh©n d©n ta, tõ tÝnh chÊt tù vÖ, chÝnh nghÜa cña çc cuéc kh¸ng

chiÕn. HÔ kÎ thï ®ông ®Õn níc ta, th× "vua t«i ®ång lßng, anh em hoµ môc,

c¶ níc chung søc, tr¨m hä lµ binh", gi÷ v÷ng quª h¬ng, b¶o vÖ x· t¾c.

Tõ lêi thÒ cña Hai Bµ Trng vµ nghÜa qu©n : "Mét xin röa s¹ch níc thï ;

Hai xin ®em l¹i nghiÖp xa hä Hïng ; Ba kÎo oan øc lßng chång ; Bèn xin

vÎn vÑn së c«ng lÖnh nµy"(1), ®Õn HÞch tíng sÜ, B×nh Ng« ®¹i ço, nghÖ

thuËt "lÊy ®¹i nghÜa th¾ng hung tµn, lÊy chÝ nh©n thay cêng b¹o", nghÖ

thuËt qu©n sù ViÖt Nam ®· liªn tôc ph¸t triÓn dùa trªn nÒn t¶ng cña chiÕn

tranh nh©n d©n, thùc hiÖn tèt ®æi yÕu thµnh m¹nh, kÕt hîp lùc, thÕ, thêi,

mu, ®Ó ®¹t môc ®Ých lµ cïng giµnh l¹i vµ gi÷ v÷ng chñ quyÒn ®Êt níc víi

t tëng "dËp t¾t mu«n ®êi chiÕn tranh", "®em l¹i th¸i b×nh mu«n thuë". Néi

dung c¬ b¶n cña thùc hiÖn toµn d©n ®¸nh giÆc lµ : "Mçi ngêi d©n lµ mét

ngêi lÝnh, ®¸nh giÆc theo c¬ng vÞ, chøc tr¸ch cña m×nh. Mçi th«n, xãm,

b¶n, lµng lµ mét ph¸o ®µi diÖt giÆc. C¶ níc lµ mét chiÕn trêng, t¹o ra thÕ

trËn chiÕn tranh nh©n d©n liªn hoµn, v÷ng ch¾c lµm cho ®Þch ®«ng mµ ho¸ Ýt,

m¹nh mµ ho¸ yÕu, r¬i vµo tr¹ng th¸i bÞ ®éng, lóng tóng vµ bÞ sa lÇy". Trong

®¸nh giÆc, «ng cha ta ®· tËn dông ®Þa h×nh, x©y dùng thÕ trËn lµng, níc

v÷ng ch¾c, vËn dông s¸ng t¹o çch ®¸nh cña nhiÒu lùc lîng, nhiÒu thø

qu©n. VËn dông réng r·i, s¸ng t¹o nhiÒu h×nh thøc ®¸nh giÆc ®Ó ®¹t hiÖu qu¶

cao nh : phßng ngù s«ng CÇu, phôc kÝch Chi L¨ng, ph¶n c«ng Ch¬ng

D¬ng, Hµm Tö, tiÕn c«ng Ngäc Håi, §èng §a...

NghÖ thuËt lÊy nhá ®¸nh lín, lÊy Ýt ®Þch nhiÒu, lÊy yÕu chèng m¹nh

§©y lµ nÐt ®Æc s¾c vµ tÊt yÕu trong nghÖ thuËt qu©n sù cña «ng cha ta,

khi d©n téc ta lu«n ph¶i chèng l¹i çc ®éi qu©n x©m lîc cã qu©n sè, vò khÝ,

trang bÞ lín h¬n nhiÒu lÇn. NghÖ thuËt lÊy nhá ®¸nh lín, lÊy Ýt ®Þch nhiÒu,

lÊy yÕu chèng m¹nh chÝnh lµ s¶n phÈm cña lÊy "thÕ" th¾ng "lùc". Quy luËt

cña chiÕn tranh lµ m¹nh ®îc, yÕu thua, nhng tõ trong thùc tiÔn chèng giÆc

ngo¹i x©m, cha «ng ta ®· sím x¸c ®Þnh ®óng vÒ søc m¹nh trong chiÕn tranh,

®ã lµ : søc m¹nh tæng hîp cña nhiÒu yÕu tè, chø kh«ng thuÇn tuý lµ sù so

s¸nh, h¬n kÐm vÒ qu©n sè, vò khÝ cña mçi bªn tham chiÕn.

(1) Gi¸o tr×nh LÞch sö qu©n sù, NXB Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 1997, tËp 2, tr. 33.

82

§Ó chèng l¹i 30 v¹n qu©n x©m lîc Tèng (1077), nhµ Lý trong khi chØ

cã kho¶ng 10 v¹n qu©n, Lý Thêng KiÖt ®· tËn dông ®îc u thÕ ®Þa h×nh vµ

çc yÕu tè kh¸c ®Ó t¹o ra søc m¹nh h¬n ®Þch vµ ®¸nh th¾ng ®Þch.

Thêi nhµ TrÇn cã kho¶ng 15 v¹n qu©n, chèng l¹i giÆc Nguyªn M«ng,

lÇn thø 2 lµ 60 v¹n, lÇn 3 lµ kho¶ng 50 v¹n. Nhµ TrÇn ®· "lÊy ®o¶n binh ®Ó

chÕ trêng trËn", h¹n chÕ søc m¹nh cña giÆc, ®Ó ®¸nh th¾ng giÆc.

Cuéc khëi nghÜa cña Lam S¬n, qu©n sè lóc cao nhÊt cã kho¶ng 10 v¹n,

nhng ®· ®¸nh th¾ng 80 v¹n qu©n Minh x©m lîc. V× Lª Lîi, NguyÔn Tr·i

®· vËn dông "tr¸nh thÕ ban mai, ®¸nh lóc chiÒu tµ" vµ vËn dông çch ®¸nh

"v©y thµnh ®Ó diÖt viÖn".

Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n M·n Thanh x©m lîc, nhµ T©y S¬n

cã kho¶ng 10 v¹n qu©n, nhng ®· ®¸nh th¾ng 29 v¹n qu©n x©m lîc vµ qu©n

b¸n níc Lª Chiªu Thèng v× NguyÔn HuÖ ®· dïng lèi ®¸nh t¸o b¹o, thÇn

tèc, bÊt ngê.

NghÖ thuËt kÕt hîp ®Êu tranh gi÷a çc mÆt trËn qu©n sù, chÝnh trÞ,

ngo¹i giao vµ binh vËn

ChiÕn tranh lµ sù thö th¸ch toµn diÖn ®èi víi mçi quèc gia trong tham

chiÕn. Trong chèng giÆc ngo¹i x©m, «ng cha ta ®· biÕt kÕt hîp chÆt chÏ çc

mÆt trËn nh»m t¹o ra søc m¹nh tæng hîp ®Ó ®¸nh th¾ng kÎ thï. Mçi mÆt trËn

cã vÞ trÝ, t¸c dông kh¸c nhau, nhng cïng thèng nhÊt ë môc ®Ých t¹o ra søc

m¹nh ®Ó giµnh th¾ng lîi trong chiÕn tranh.

MÆt trËn chÝnh trÞ nh»m cæ vò tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n, quy tô

søc m¹nh ®¹i ®oµn kÕt d©n téc, lµ c¬ së ®Ó t¹o ra søc m¹nh qu©n sù.

MÆt trËn qu©n sù lµ mÆt trËn quyÕt liÖt nhÊt, thùc hiÖn tiªu diÖt sinh lùc,

ph¸ huû ph¬ng tiÖn chiÕn tranh cña ®Þch, quyÕt ®Þnh th¾ng lîi trùc tiÕp cña

chiÕn tranh, t¹o ®µ, t¹o thÕ cho çc mÆt trËn kh¸c ph¸t triÓn.

MÆt trËn ngo¹i giao cã vÞ trÝ rÊt quan träng, ®Ò cao tÝnh chÝnh nghÜa cña

nh©n d©n ta, ph©n ho¸, c« lËp kÎ thï, t¹o thÕ cã lîi cho cuéc chiÕn. MÆt

kh¸c, mÆt trËn ngo¹i giao kÕt hîp víi mÆt trËn qu©n sù, chÝnh trÞ t¹o ra thÕ

cã lîi ®Ó kÕt thóc chiÕn tranh cµng sím cµng tèt.

MÆt trËn binh vËn ®Ó vËn ®éng lµm tan r· hµng ngò cña giÆc, gãp phÇn

quan träng ®Ó h¹n chÕ thÊp nhÊt tæn thÊt cña nh©n d©n ta trong chiÕn tranh.

VÒ nghÖ thuËt tæ chøc vµ thùc hµnh çc trËn ®¸nh lín

Trong çc triÒu ®¹i phong kiÕn, «ng cha ta ®· tæ chøc vµ tiÕn hµnh çc

trËn ®¸nh quyÕt ®Þnh ®Ó gi¶i phãng ®Êt níc, kÕt thóc chiÕn tranh. Thêi nhµ

Lý cã phßng ngù s«ng CÇu (Nh NguyÖt), ®©y lµ mét ®iÓn h×nh vÒ kÕt hîp

chÆt chÏ hai h×nh thøc t¸c chiÕn phßng ngù vµ ph¶n c«ng trªn c¶ quy m«

chiÕn lîc, chiÕn thuËt. T¸c chiÕn phßng ngù ë Nh NguyÖt kh«ng chØ chÆn

83

®øng 30 v¹n qu©n Tèng, mµ cßn lµm thÊt b¹i ý ®å ®¸nh nhanh, th¾ng nhanh

®Ó chiÕm Th¨ng Long cña chóng, khiÕn qu©n ®Þch ph¶i chuyÓn tõ chñ ®éng

tiÕn c«ng sang bÞ ®éng phßng ngù.

Thêi nhµ TrÇn, chèng giÆc Nguyªn – M«ng lÇn thø hai, TrÇn Quèc

TuÊn ®· tæ chøc mét cuéc rót lui chiÕn lîc, lµm thÊt b¹i kÕ ho¹ch hîp v©y

cña ®Þch. Trong cuéc truy ®uæi, giÆc Nguyªn – M«ng kh«ng thùc hiÖn ®îc

nh÷ng ®ßn quyÕt chiÕn víi chñ lùc ta, tr¸i l¹i, chóng vÊp ph¶i mét cuéc

chiÕn tranh cña toµn d©n §¹i ViÖt. Do vËy, qu©n Nguyªn – M«ng ®· sa vµo

t×nh tr¹ng muèn ®¸nh mµ kh«ng ®¸nh ®îc, "lùc cµng yÕu, thÕ cµng suy",

®iÒu ®ã ®· t¹o ra thêi c¬ ph¶n c«ng cho qu©n ta.

Thêi hËu Lª, sau 10 n¨m bÒn bØ, gian khæ, ngoan cêng, cuéc khëi

nghÜa Lam S¬n do Lª Lîi l·nh ®¹o ®· hoµn thµnh nhiÖm vô vÎ vang gi¶i

phãng d©n téc, gi¶i phãng Th¨ng Long. Th¾ng lîi ®ã lµ kÕt qu¶ cña nhiÒu

yÕu tè, trong ®ã nghÖ thuËt tæ chøc vµ tiÕn hµnh çc trËn ®¸nh quyÕt ®Þnh gi÷

mét vai trß rÊt quan träng, ®Æc biÖt ë giai ®o¹n cuèi cña chiÕn tranh. Trong

chØ ®¹o t¸c chiÕn, Lª Lîi vµ NguyÔn Tr·i chñ tr¬ng "l¸nh chç thùc, ®¸nh

chç h, tr¸nh n¬i v÷ng ch¾c, ®¸nh n¬i s¬ hë". Khi nghe tin viÖn binh nhµ

Minh s¾p sang, nhiÒu tíng sÜ yªu cÇu Lª Lîi h¹ gÊp thµnh §«ng Quan

(Th¨ng Long) ®Ó diÖt trõ néi øng, råi sau ®ã sÏ dèc toµn lùc ®Ó ®¸nh viÖn

binh. Lª Lîi ®· ph©n tÝch mét çch s¸ng suèt vµ quyÕt ®Þnh : "§¸nh thµnh lµ

h¹ s¸ch... Sao b»ng nu«i dìng søc qu©n, gi÷ lÊy nhuÖ khÝ ®Ó ®îi viÖn binh

cña giÆc. ViÖn binh bÞ ph¸ th× thµnh tÊt ph¶i hµng. Lµm mét viÖc mµ ®îc c¶

hai, ®ã míi lµ kÕ s¸ch vÑn toµn". ViÖc lùa chän rÊt ®óng môc tiªu tiÕn c«ng

chiÕn lîc vµ kiÖt xuÊt trong tæ chøc, thùc hµnh trËn quyÕt chiÕn X¬ng

Giang Chi L¨ng, buéc lò giÆc V¬ng Th«ng trong thµnh §«ng Quan

kh«ng ®¸nh mµ bÞ b¾t ®· chøng tá tµi n¨ng qu©n sù xuÊt s¾c cña «ng trong tæ

chøc vµ thùc hµnh çc trËn ®¸nh lín cña «ng cha ta.

NghÖ thuËt qu©n sù cña NguyÔn HuÖ vµ qu©n T©y S¬n ®îc biÓu hiÖn

tËp trung nhÊt, rùc rì nhÊt trong viÖc tæ chøc vµ thùc hµnh çc trËn quyÕt

chiÕn chiÕn lîc, ®Æc biÖt lµ gi¶i phãng Th¨ng Long trong mïa xu©n KØ DËu

1789. Khi chän ®¸nh vµo Th¨ng Long lµ ®Þa bµn tËp trung hÇu hÕt qu©n ®Þch,

lµ n¬i bé chØ huy qu©n Thanh vµ triÒu ®×nh Lª Chiªu Thèng, NguyÔn HuÖ ®·

nh×n thÊy rÊt râ trong çi m¹nh cña ®Þch, chóng béc lé nh÷ng ®iÓm yÕu vµ s¬

hë. §iÓm yÕu c¬ b¶n cña qu©n tíng nhµ Thanh lµ rÊt chñ quan, ng¹o m¹n,

cho r»ng, T©y S¬n kh«ng d¸m vµ kh«ng thÓ tiÕn c«ng chóng, do ®ã thÕ trËn

rÊt láng lÎo.

Trong thùc hµnh t¸c chiÕn, NguyÔn HuÖ ®· thiÕt lËp mét hÖ thèng tæ

chøc hµnh qu©n ®¹t hiÖu qu¶ tèi ®a, khiÕn qu©n ®Þch hoµn toµn bÞ ®éng.

84

Trong çch ®¸nh, NguyÔn HuÖ rÊt chó träng hîp v©y chiÕn dÞch, chiÕn thuËt

vµ tiÕn c«ng ®Þch b»ng çc ®ßn thäc s©u, hiÓm hãc. §©y võa lµ nghÖ thuËt

kÕt hîp tiÕn c«ng chÝnh diÖn víi bªn sên, võa lµ tiÕn hµnh nhiÒu trËn ®¸nh

diÔn ra ®ång thêi, liªn tiÕp, nhanh m¹nh, bÊt ngê, khiÕn ®Þch kh«ng thÓ øng

cøu ®îc cho nhau vµ nhanh chãng thÊt b¹i.

2. NghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam tõ khi cã §¶ng l·nh ®¹o

KÕ thõa, ph¸t triÓn nghÖ thuËt ®¸nh giÆc cña tæ tiªn, nghÖ thuËt qu©n sù

ViÖt Nam díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng ®· kh«ng ngõng ph¸t triÓn, g¾n liÒn

víi th¾ng lîi cña hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng MÜ. NghÖ thuËt

qu©n sù ViÖt Nam gåm ba bé phËn hîp thµnh : ChiÕn lîc qu©n sù, nghÖ

thuËt chiÕn dÞch vµ chiÕn thuËt. Ba bé phËn cña nghÖ thuËt qu©n sù lµ mét

thÓ thèng nhÊt cã quan hÖ biÖn chøng chÆt chÏ, thóc ®Èy nhau ph¸t triÓn,

trong ®ã chiÕn lîc qu©n sù ®ãng vai trß chñ ®¹o.

a) C¬ së h×nh thµnh nghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam

TruyÒn thèng ®¸nh giÆc cña «ng cha

Tr¶i qua mÊy ngh×n n¨m chèng giÆc ngo¹i x©m, nghÖ thuËt qu©n sù cña

«ng cha ®· h×nh thµnh vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn, trë thµnh nh÷ng bµi häc

v« gi¸ cho çc thÕ hÖ sau. NhiÒu t tëng qu©n sù kiÖt xuÊt nh : "Binh th

yÕu lîc", "Hæ tríng khu c¬", "B×nh Ng« ®¹i ço" ; nh÷ng trËn ®¸nh ®iÓn

h×nh nh : Nh NguyÖt, Chi L¨ng, T©y KÕt, Ngäc Håi, §èng §a... ®· ®Ó l¹i

nh÷ng kinh nghiÖm quý gi¸. Kinh nghiÖm truyÒn thèng ®ã lµ c¬ së ®Ó toµn

§¶ng, toµn d©n, toµn qu©n ta kÕ thõa, vËn dông, ph¸t triÓn trong cuéc kh¸ng

chiÕn chèng Ph¸p, chèng MÜ vµ trong c«ng cuéc b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam

x· héi chñ nghÜa.

Chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ chiÕn tranh, qu©n ®éi vµ b¶o vÖ Tæ quèc

§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam lÊy chñ nghÜa M¸c Lªnin, t tëng Hå ChÝ

Minh lµm nÒn t¶ng t tëng vµ kim chØ nam cho mäi hµnh ®éng. Häc thuyÕt

chiÕn tranh, qu©n ®éi, b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa vµ kinh nghiÖm

nghÖ thuËt qu©n sù ®îc ®óc rót qua çc cuéc chiÕn tranh do C. M¸c,

Ph. ¡ngghen, V.I. Lªnin tæng kÕt, lµ c¬ së ®Ó §¶ng ta vËn dông, ®Þnh ra ®êng

lèi qu©n sù trong khëi nghÜa vò trang, chiÕn tranh gi¶i phãng ë ViÖt Nam.

T tëng qu©n sù Hå ChÝ Minh

T tëng qu©n sù Hå ChÝ Minh lµ sù tiÕp thu, kÕ thõa truyÒn thèng ®¸nh

giÆc cña tæ tiªn, vËn dông lÝ luËn M¸c Lªnin vÒ qu©n sù, kinh nghiÖm cña

çc níc trªn thÕ giíi vµo thùc tiÔn çch m¹ng ViÖt Nam, lµ c¬ së cho sù

h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam.

85

Hå ChÝ Minh ®· tõng biªn dÞch "Binh ph¸p T«n Tö", viÕt vÒ "kinh

nghiÖm du kÝch Tµu", "du kÝch Nga"..., ph¸t triÓn nguyªn t¾c chiÕn ®Êu tiÕn

c«ng, chiÕn ®Êu phßng ngù... qua çc thêi k× ®Êu tranh çch m¹ng. Hå ChÝ Minh

vµ §¶ng ta ®· ®Ò ra ph¬ng ch©m chØ ®¹o chiÕn tranh, ph¬ng thøc t¸c

chiÕn chiÕn lîc, n¾m b¾t ®óng thêi c¬, ®a chiÕn tranh ViÖt Nam kÕt thóc

th¾ng lîi.

b) Néi dung nghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam tõ khi cã §¶ng l·nh ®¹o

ChiÕn lîc qu©n sù

ChiÕn lîc qu©n sù lµ tæng thÓ ph¬ng ch©m, chÝnh s¸ch vµ mu lîc

®îc ho¹ch ®Þnh ®Ó ng¨n ngõa vµ s½n sµng tiÕn hµnh chiÕn tranh (xung ®ét

vò trang) th¾ng lîi ; bé phËn hîp thµnh (quan träng nhÊt) cã t¸c dông chñ

®¹o trong nghÖ thuËt qu©n sù (1).

Trong hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng MÜ, chiÕn lîc qu©n sù

ViÖt Nam ®· thÓ hiÖn çc néi dung chñ yÕu sau :

+ X¸c ®Þnh ®óng kÎ thï, ®óng ®èi tîng t¸c chiÕn : §©y lµ vÊn ®Ò quan

träng cña chiÕn tranh çch m¹ng, nhiÖm vô cña chiÕn lîc qu©n sù ph¶i x¸c

®Þnh chÝnh x¸c ®Ó tõ ®ã cã ®èi s¸ch vµ ph¬ng thøc ®èi phã hiÖu qu¶ nhÊt.

Thùc tiÔn ë níc ta sau Çch m¹ng Th¸ng T¸m n¨m 1945, lóc ®ã xuÊt hiÖn

nhiÒu kÎ thï : qu©n ®éi Anh, Tëng, Ên §é, NhËt vµ qu©n Ph¸p. TÊt c¶ kÎ

thï trªn ®Òu cïng chung mét môc ®Ých lµ tiªu diÖt nhµ níc ViÖt Nam d©n

chñ céng hoµ non trÎ. Tríc t×nh h×nh ®ã, §¶ng ta x¸c ®Þnh kÎ thï nguy

hiÓm, trùc tiÕp cña çch m¹ng ViÖt Nam lµ thùc d©n Ph¸p. §©y lµ t duy

chÝnh x¸c, khoa häc cña §¶ng vµ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh trong thêi ®iÓm lÞch

sö "ngµn c©n treo sîi tãc". Tõ ®ã, ®èi tîng t¸c chiÕn cña qu©n vµ d©n ta lµ

qu©n ®éi Ph¸p x©m lîc.

Sau chiÕn th¾ng lÞch sö §iÖn Biªn Phñ, khi ®Õ quèc MÜ kh«ng chÞu kÝ

HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬, t¹o cí ¸p ®Æt chñ nghÜa thùc d©n míi ë miÒn Nam ViÖt

Nam, ngay tõ th¸ng 9/ 1954, §¶ng ta ®· nhËn ®Þnh, ®Õ quèc MÜ ®ang dÇn trë

thµnh kÎ thï trùc tiÕp, nguy hiÓm cña nh©n d©n ViÖt Nam, Lµo, Campuchia.

§©y lµ sù ph¸n ®o¸n chÝnh x¸c trong x¸c ®Þnh kÎ thï cña çch m¹ng nãi

chung, cña chiÕn lîc qu©n sù nãi riªng.

+ §¸nh gi¸ ®óng kÎ thï : §¶ng ta vµ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· ph©n

tÝch, ®¸nh gi¸ ®óng m¹nh, yÕu cña kÎ thï. Bíc vµo kh¸ng chiÕn chèng

Ph¸p, so s¸nh lùc lîng ®Þch, ta hÕt søc chªnh lÖch, nhng víi ph¬ng ph¸p

xem xÐt biÖn chøng, §¶ng ta ®· ph©n tÝch, chØ ra sù ph¸t triÓn trong so s¸nh

lùc lîng vµ cho r»ng : "Lùc lîng cña Ph¸p nh MÆt Trêi lóc hoµng h«n,

(1) Bé Quèc phßng, Tõ ®iÓn B¸ch khoa qu©n sù ViÖt Nam, NXB Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ

Néi, 2004, tr. 213.

86

hèng h¸ch l¾m nhng ®· gÇn t¾t nghØ" cßn "lùc lîng cña ta ngµy cµng thªm

m¹nh, nh suèi míi ch¶y, nh löa míi nhen, chØ cã tiÕn..."(2). §èi víi

®Õ quèc MÜ, dï cã qu©n ®«ng, sóng tèt, tiÒn nhiÒu, nhng chóng cã ®iÓm yÕu

c¨n b¶n lµ ®i x©m lîc, bÞ nh©n d©n thÕ giíi vµ ngay c¶ nh©n d©n níc MÜ

ph¶n ®èi, §¶ng ta ®· ®¸nh gi¸ ®óng kÎ thï, ®a ra nhËn ®Þnh "MÜ giµu nhng

kh«ng m¹nh", ®©y lµ mét t duy chÝnh x¸c, khoa häc vît trªn mäi t duy

cña thêi ®¹i trong thêi ®iÓm lÞch sö. Tõ nh÷ng nhËn ®Þnh trªn cña §¶ng ta,

chiÕn lîc qu©n sù ViÖt Nam ®· tiÕp thªm søc m¹nh cho nh©n d©n ta quyÕt

t©m ®¸nh MÜ vµ biÕt th¾ng MÜ.

+ Më ®Çu vµ kÕt thóc chiÕn tranh ®óng lóc : Më ®Çu vµ kÕt thóc chiÕn

tranh ®óng lóc lµ mét vÊn ®Ò mang tÝnh nghÖ thuËt cao trong chØ ®¹o chiÕn

tranh cña §¶ng ta, nh»m giµnh th¾ng lîi trän vÑn nhÊt nhng h¹n chÕ tæn

thÊt ®Õn møc thÊp nhÊt.

Trong hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ chèng MÜ, chóng ta më ®Çu

chiÕn tranh ®Òu vµo nh÷ng thêi ®iÓm ®¸p øng mäi ®iÒu kiÖn cña hoµn c¶nh

lÞch sö, do ®ã cã søc l«i cuèn toµn d©n téc vµ cã søc thuyÕt phôc trªn trêng

quèc tÕ m¹nh mÏ. Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, më ®Çu chiÕn tranh vµo

ngµy 19/12/1946, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ra lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng

chiÕn, ®©y lµ thêi ®iÓm ta kh«ng thÓ lïi ®îc n÷a sau çc hµnh ®éng thiÖn

chÝ nh»m ng¨n ngõa, kh«ng ®Ó chiÕn tranh x¶y ra...

Chñ tÞch Hå ChÝ Minh chØ râ : "... Chóng ta muèn hoµ b×nh, chóng ta

ph¶i nh©n nhîng. Nhng chóng ta cµng nh©n nhîng, giÆc Ph¸p cµng lÊn

tíi v× chóng quyÕt t©m cíp níc ta mét lÇn n÷a... ". Trong cuéc kh¸ng

chiÕn chèng MÜ, §¶ng ta ®· chän ®óng thêi ®iÓm sau n¨m 1960, chuyÓn tõ

khëi nghÜa tõng phÇn lªn chiÕn tranh çch m¹ng, çch m¹ng miÒn Nam ®·

cã bíc trëng thµnh, ®©y lµ thêi ®iÓm sau ®ång khëi vµ kh«ng cho MÜ t¹o

cí ph¸ ho¹i c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c.

Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chóng ta chän thêi ®iÓm sau khi giµnh

th¾ng lîi ë chiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ. Trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ, ta chän

thêi ®iÓm kÕt thóc th¾ng lîi ChiÕn dÞch Hå ChÝ Minh lÞch sö. T¹i çc thêi

®iÓm ®ã, thÕ vµ lùc çch m¹ng ®Òu m¹nh, cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó quyÕt ®Þnh kÕt

thóc chiÕn tranh, tù quyÕt ®Þnh vËn mÖnh cña ®Êt níc, mµ kh«ng phô thuéc

vµo nh÷ng yÕu tè t¸c ®éng kh¸ch quan.

+ Ph¬ng ch©m tiÕn hµnh chiÕn tranh : §Ó chèng l¹i chiÕn tranh x©m

lîc cña nh÷ng kÎ thï cã søc m¹nh h¬n ta nhiÒu lÇn vÒ kinh tÕ, qu©n sù,

khoa häc, c«ng nghÖ, §¶ng ta chØ ®¹o tiÕn hµnh chiÕn tranh nh©n d©n, thùc

hiÖn toµn d©n ®¸nh giÆc, ®¸nh giÆc toµn diÖn trªn trªn tÊt c¶ çc mÆt trËn

(2) Gi¸o tr×nh LÞch sö qu©n sù, NXB Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 1997, tËp 3, tr. 65.

87

qu©n sù, chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, ngo¹i giao..., trong ®ã, mÆt trËn qu©n sù

gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh nhÊt. §¶ng ta chØ ®¹o tiÕn hµnh chiÕn tranh víi

tinh thÇn "tù lùc çnh sinh, ®¸nh l©u dµi, dùa vµo søc m×nh lµ chÝnh",

nhng kh¸ng chiÕn l©u dµi kh«ng ®ång nghÜa víi kÐo dµi v« thêi h¹n,

mµ ph¶i biÕt lùa chän thêi ®iÓm cã lîi nhÊt ®Ó kÕt thóc chiÕn tranh cµng sím

cµng tèt.

+ Ph¬ng thøc tiÕn hµnh chiÕn tranh : Cuéc chiÕn tranh chèng qu©n x©m

lîc níc ta lµ chiÕn tranh çch m¹ng, chÝnh nghÜa vµ tù vÖ. Do ®ã, §¶ng ta

chØ ®¹o : ph¬ng thøc tiÕn hµnh chiÕn tranh lµ chiÕn tranh nh©n d©n kÕt hîp

gi÷a ®Þa ph¬ng víi çc binh ®oµn chñ lùc, kÕt hîp chÆt chÏ tiÕn c«ng ®Þch

b»ng hai lùc lîng chÝnh trÞ, qu©n sù ; b»ng ba mòi gi¸p c«ng qu©n sù, chÝnh

trÞ, binh vËn ; trªn c¶ ba vïng chiÕn lîc : rõng nói, n«ng th«n ®ång b»ng vµ

®« thÞ, lµm cho ®Þch bÞ ®éng, lóng tóng trong ®èi phã, dÉn ®Õn sai lÇm vÒ

chiÕn lîc, sa lÇy vÒ chiÕn thuËt vµ thÊt b¹i.

NghÖ thuËt chiÕn dÞch : "NghÖ thuËt chiÕn dÞch, lÝ luËn vµ thùc tiÔn

chuÈn bÞ, thùc hµnh chiÕn dÞch vµ çc ho¹t ®éng t¸c chiÕn t¬ng ®¬ng ; bé

phËn hîp thµnh cña nghÖ thuËt qu©n sù, kh©u nèi liÒn gi÷a chiÕn lîc qu©n

sù vµ chiÕn thuËt."(1) ChiÕn dÞch ®îc h×nh thµnh trong kh¸ng chiÕn chèng

Ph¸p, ®îc ®¸nh dÊu b»ng chiÕn dÞch ViÖt B¾c Thu §«ng 1947. Trong

kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, ta ®· tiÕn hµnh h¬n 40 chiÕn dÞch ë çc quy m«

kh¸c nhau vµ h¬n 50 chiÕn dÞch trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ. Sù h×nh thµnh

chiÕn dÞch vµ ph¸t triÓn cña nghÖ thuËt chiÕn dÞch, bé phËn hîp thµnh

cña nghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam lµ toµn diÖn, tËp trung nh÷ng vÊn ®Ò chñ

yÕu sau.

+ Lo¹i h×nh chiÕn dÞch

Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng MÜ, Qu©n ®éi nh©n d©n

ViÖt Nam vµ çc lùc lîng vò trang ®· tæ chøc vµ thùc hµnh çc lo¹i h×nh

chiÕn dÞch :

ChiÕn dÞch tiÕn c«ng. VÝ dô: ChiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ n¨m 1954,

ChiÕn dÞch TiÕn c«ng T©y Nguyªn, ChiÕn dÞch Hå ChÝ Minh trong cuéc

Tæng tiÕn c«ng vµ næi dËy mïa xu©n 1975.

ChiÕn dÞch ph¶n c«ng. VÝ dô: ChiÕn dÞch Ph¶n c«ng ViÖt B¾c n¨m 1947,

ChiÕn dÞch Ph¶n c«ng ®êng sè 9 Nam Lµo n¨m 1971.

ChiÕn dÞch phßng ngù. VÝ dô: ChiÕn dÞch Phßng ngù Qu¶ng TrÞ n¨m 1972.

ChiÕn dÞch phßng kh«ng. VÝ dô: ChiÕn dÞch Phßng kh«ng Hµ Néi, 1972.

(1) Bé Quèc phßng, Tõ ®iÓn B¸ch khoa qu©n sù ViÖt Nam, NXB Qu©n ®éi nh©n d©n,

Hµ Néi, 2004, tr. 153.

88

ChiÕn dÞch tiÕn c«ng tæng hîp. VÝ dô: ChiÕn dÞch TiÕn c«ng tæng hîp Khu 8.

+ Quy m« chiÕn dÞch

Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng MÜ, quy m« chiÕn dÞch ®îc ph¸t

triÓn c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng.

Nh÷ng ngµy ®Çu kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, quy m« chiÕn dÞch cña ta cßn

rÊt nhá bÐ, lùc lîng tham gia tõ 1 ®Õn 3 trung ®oµn, vò khÝ, trang bÞ chiÕn

®Êu th« s¬. §Õn cuèi cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, trong chiÕn dÞch §iÖn

Biªn Phñ, lùc lîng tham gia ®· lªn tíi 5 ®¹i ®oµn cïng nhiÒu lùc lîng kh¸c.

Trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ, giai ®o¹n ®Çu lùc lîng chØ cã tõ 1 ®Õn

2 trung ®oµn, sau ®ã ph¸t triÓn ®Õn s ®oµn. §Õn cuèi cuéc kh¸ng chiÕn, ®Æc

biÖt lµ chiÕn dÞch Hå ChÝ Minh, lùc lîng bé binh lµ 5 qu©n ®oµn vµ nhiÒu

binh chñng, qu©n chñng kh¸c, phèi hîp chÆt chÏ víi næi dËy cña quÇn

chóng. Trong hai cuéc kh¸ng chiÕn, ë nh÷ng giai ®o¹n ®Çu, çc chiÕn dÞch

diÔn ra chñ yÕu ë ®Þa h×nh rõng nói, nhng giai ®o¹n cuèi ®· diÔn ra trªn tÊt

c¶ ®Þa h×nh ®Ó nhanh chãng kÕt thóc chiÕn tranh.

+ NghÖ thuËt chiÕn dÞch lµ çch ®¸nh chiÕn dÞch

Thêi k× ®Çu, do so s¸nh lùc lîng gi÷a ta vµ ®Þch rÊt chªnh lÖch, bé ®éi

ta míi cã kinh nghiÖm chiÕn ®Êu nh÷ng trËn ®¸nh ®¬n lÎ, cha cã kinh

nghiÖm t¸c chiÕn ë quy m« chiÕn dÞch. Nhng tõ trong thùc tiÔn chiÕn tranh,

tr×nh ®é chØ huy vµ thùc hµnh t¸c chiÕn cña bé ®éi ta ®· ngµy cµng trëng

thµnh. Tõ chiÕn dÞch ViÖt B¾c 1947 ®Õn chiÕn dÞch Biªn giíi 1950 vµ ®Æc

biÖt lµ chiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ, nghÖ thuËt chiÕn dÞch ®· cã bíc ph¸t triÓn

vît bËc nh : nghÖ thuËt lùa chän khu vùc t¸c chiÕn chñ yÕu, nghÖ thuËt

chuÈn bÞ thÕ trËn chiÕn dÞch, nghÖ thuËt tËp trung u thÕ lùc lîng b¶o ®¶m

®¸nh ch¾c th¾ng trËn më mµn chiÕn dÞch, nghÖ thuËt xö trÝ chÝnh x¸c çc

t×nh huèng trong t¸c chiÕn chiÕn dÞch...

Trong chiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ, nghÖ thuËt chiÕn dÞch ®· cã bíc ph¸t

triÓn vît bËc, ®ã lµ : X¸c ®Þnh ®óng ph¬ng ch©m t¸c chiÕn chiÕn dÞch, viÖc

thay ®æi ph¬ng ch©m t¸c chiÕn tõ "®¸nh nhanh, th¾ng nhanh" sang "®¸nh

ch¾c, tiÕn ch¾c" thÓ hiÖn sù ph©n tÝch khoa häc, kh¸ch quan t×nh h×nh ®Þch,

ta vµ ®Þa h×nh. X©y dùng thÕ trËn chiÕn dÞch v÷ng ch¾c, thùc hiÖn bao v©y

réng lín, chia c¾t vµ c« lËp §iÖn Biªn Phñ víi çc chiÕn trêng kh¸c. Ph¸t

huy cao nhÊt søc m¹nh t¸c chiÕn hiÖp ®ång çc binh chñng, tËp trung u thÕ

binh ho¶ lùc ®¸nh døt ®iÓm tõng trËn then chèt, tiªu diÖt tõng bé phËn ®Þch,

ph¸ vì tõng m¶ng phßng ngù cña chóng. VËn dông s¸ng t¹o çch ®¸nh chiÕn

dÞch, dùa vµo hÖ thèng trËn ®Þa, thùc hµnh v©y h·m kÕt hîp víi ®ét ph¸, kÕt

hîp ®¸nh chÝnh diÖn víi çc mòi thäc s©u, luån s©u, t¹o thÕ chia c¾t ®Þch ;

kÕt hîp çc ®ît ®¸nh lín, ®¸nh võa vµ thêng xuyªn v©y lÊn, ngµy cµng

89

siÕt chÆt vßng v©y, t¹o thêi c¬ thùc hµnh tæng c«ng kÝch tiªu diÖt toµn bé

qu©n ®Þch.

Trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ, nghÖ thuËt chiÕn dÞch ®· kÕ thõa nh÷ng

kinh nghiÖm cña kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ n©ng lªn mét tÇm cao míi.

NghÖ thuËt chiÕn dÞch ®· chØ ®¹o chiÕn thuËt ®¸nh b¹i tÊt c¶ çc chiÕn lîc

qu©n sù, biÖn ph¸p, thñ ®o¹n t¸c chiÕn cña qu©n MÜ, ngôy vµ ch hÇu. §Æc

biÖt, trong cuéc Tæng tiÕn c«ng vµ næi dËy mïa xu©n n¨m 1975, nghÖ thuËt

chiÕn dÞch ®· cã bíc ph¸t triÓn nh¶y vät, ®îc thÓ hiÖn ë çc néi dung sau :

NghÖ thuËt t¹o u thÕ lùc lîng, ®¶m b¶o ®¸nh ®Þch trªn thÕ m¹nh, h×nh

thµnh søc m¹nh ¸p ®¶o ®Þch trong chiÕn dÞch. NghÖ thuËt vËn dông s¸ng t¹o

çch ®¸nh chiÕn dÞch (vËn dông hai çch ®¸nh lÇn lît vµ ®ång lo¹t). NghÖ

thuËt ph¸t huy søc m¹nh cña çc binh chñng, qu©n chñng trong t¸c chiÕn

hiÖp ®ång quy m« lín. NghÖ thuËt kÕt hîp tiÕn c«ng víi næi dËy, phèi hîp

t¸c chiÕn ba thø qu©n, lÊy ®ßn ®¸nh lín cña chñ lùc lµm trung t©m phèi hîp.

NghÖ thuËt chØ ®¹o vËn dông chiÕn thuËt s¸ng t¹o ®Ó thùc hiÖn th¾ng lîi

nhiÖm vô chiÕn dÞch. NghÖ thuËt khuÕch tr¬ng kÕt qu¶ cña trËn then chèt

tríc víi trËn then chèt sau trong chiÕn dÞch tiÕn c«ng.

ChiÕn thuËt

"ChiÕn thuËt lµ lÝ luËn vµ thùc tiÔn vÒ tæ chøc vµ thùc hµnh chiÕn ®Êu

cña ph©n ®éi, binh ®éi, binh ®oµn lùc lîng vò trang, bé phËn hîp thµnh cña

nghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam"(1).

ChiÕn thuËt h×nh thµnh, ph¸t triÓn g¾n liÒn víi lÞch sö x©y dùng, chiÕn

®Êu vµ trëng thµnh cña qu©n ®éi ta. Sù ph¸t triÓn ®ã lµ kÕt qu¶ cña sù chØ

®¹o chiÕn lîc, chiÕn dÞch, nghÖ thuËt tæ chøc vµ thùc hµnh çc trËn chiÕn

®Êu cña bé ®éi ta tríc mét ®èi tîng ®Þch, ®Þa h×nh cô thÓ. Néi dung cña

chiÕn lîc ®îc thÓ hiÖn :

+ VËn dông çc h×nh thøc chiÕn thuËt vµo çc trËn chiÕn ®Êu

Giai ®o¹n ®Çu cña hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng MÜ, lùc

lîng, vò khÝ, trang bÞ cña ta cßn h¹n chÕ, do ®ã, t tëng t¸c chiÕn cña bé

®éi ta lµ "qu¸n triÖt t tëng tiÕn c«ng, triÖt ®Ó dïng du kÝch chiÕn, vËn ®éng

chiÕn ®Ó tiªu diÖt ®Þch". Çc trËn chiÕn ®Êu ë giai ®o¹n nµy chñ yÕu diÔn ra ë

quy m« trung ®éi, ®¹i ®éi, tiÓu ®oµn, lÊy ®¸nh ®Þch ngoµi c«ng sù lµ phæ

biÕn. ChiÕn thuËt thêng vËn dông lµ tËp kÝch, phôc kÝch, vËn ®éng tiÕn c«ng

trong ®ã, phôc kÝch cã lîi h¬n tËp kÝch.

(1) Bé Quèc phßng, Tõ ®iÓn B¸ch khoa qu©n sù ViÖt Nam, NXB Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi,

2004, tr. 217.

90

Çc giai ®o¹n sau cña hai cuéc kh¸ng chiÕn, bé ®éi ta ®· trëng thµnh,

kh«ng nh÷ng ®¸nh giái vËn ®éng chiÕn (®¸nh ®Þch ngoµi c«ng sù), mµ tõng

bíc vËn dông c«ng kiªn chiÕn (®¸nh ®Þch trong c«ng sù).

Giai ®o¹n cuèi cña hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng MÜ do yªu

cÇu cña chiÕn lîc, chiÕn dÞch, ph¶i ®¸nh b¹i cuéc hµnh qu©n lÊn chiÕm cña

®Þch ®Ó gi÷ v÷ng vïng gi¶i phãng, chiÕn thuËt phßng ngù xuÊt hiÖn. ChiÕn

thuËt phßng ngù ®îc vËn dông nh phßng ngù ®åi A1 trong chiÕn dÞch

§iÖn Biªn Phñ, phßng ngù Qu¶ng TrÞ n¨m 1972, phßng ngù Thîng §øc

n¨m 1974... Ngoµi ra, çc ®¬n vÞ cßn vËn dông çc h×nh thøc chiÕn thuËt

truy kÝch, ®¸nh ®Þch ®æ bé ®êng kh«ng, hoµn thµnh nhiÖm vô cÊp trªn giao.

+ Quy m« lùc lîng tham gia trong çc trËn chiÕn ®Êu

Giai ®o¹n ®Çu cña hai cuéc kh¸ng chiÕn, lùc lîng tham gia çc trËn

chiÕn ®Êu chñ yÕu trong biªn chÕ vµ ®îc t¨ng cêng mét sè ho¶ lùc nh

sóng cèi 82mm, §KZ... Çc giai ®o¹n sau, quy m« lùc lîng tham gia çc

trËn chiÕn ®Êu ngµy cµng lín, ®· cã nhiÒu trËn ®¸nh hiÖp ®ång binh chñng

gi÷a bé binh, xe t¨ng, ph¸o binh, phßng kh«ng... HiÖp ®ång chiÕn ®Êu

gi÷a çc lùc lîng bé ®éi chñ lùc, bé ®éi ®Þa ph¬ng vµ d©n qu©n tù vÖ ngµy

cµng nhiÒu.

+ Çch ®¸nh

Lµ néi dung quan träng nhÊt cña lÝ luËn chiÕn thuËt. Mçi binh chñng,

mçi h×nh thøc chiÕn thuËt ®Òu cã nh÷ng çch ®¸nh cô thÓ, phï hîp víi ®èi

tîng vµ ®Þa h×nh. Néi dung çch ®¸nh trong tõng h×nh thøc chiÕn thuËt ph¸t

triÓn tõ çch ®¸nh cña lùc lîng bé binh lµ chñ yÕu ®Õn çch ®¸nh hiÖp ®ång

binh chñng. Çch ®¸nh cña ta thÓ hiÖn tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng tiÕn c«ng,

b¸m th¾t lng ®Þch, chia ®Þch ra mµ ®¸nh, trãi ®Þch l¹i mµ diÖt. KÕt hîp chÆt

chÏ gi÷a hµnh ®éng tiÕn c«ng vµ phßng ngù cña ba thø qu©n ®Ó hoµn thµnh

nhiÖm vô cña cÊp trªn giao.

3. VËn dông mét sè bµi häc kinh nghiÖm vÒ nghÖ thuËt qu©n sù vµo sù

nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc trong thêi k× míi vµ tr¸ch nhiÖm cña sinh viªn

NghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam ®· h×nh thµnh, ph¸t triÓn trong qu¸ tr×nh

dùng vµ gi÷ níc cña d©n téc. Tõ khi §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi vµ

l·nh ®¹o çch m¹ng ViÖt Nam, nghÖ thuËt qu©n sù ngµy cµng ph¸t triÓn, ®ã

lµ nghÖ thuËt chiÕn tranh nh©n d©n, nghÖ thuËt lÊy nhá ®¸nh lín, lÊy Ýt ®Þch

nhiÒu, lÊy yÕu chèng m¹nh... Nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm vÒ nghÖ thuËt

qu©n sù vÉn cßn gi÷ nguyªn gi¸ trÞ ®Ó chóng ta tiÕp tôc nghiªn cøu vµ vËn

dông vµo sù nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc trong thêi k× míi.

91

a) Qu¸n triÖt t tëng tÝch cùc tiÕn c«ng

Trong lÞch sö chiÕn tranh gi÷ níc, nghÖ thuËt qu©n sù cña cha «ng ta

tríc ®©y lu«n nhÊn m¹nh t tëng tÝch cùc, chñ ®éng tiÕn c«ng ®Þch. Ngµy

nay, víi søc m¹nh cña c¶ níc ®¸nh giÆc díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, nghÖ

thuËt qu©n sù cña ta cµng cã ®iÒu kiÖn ph¸t huy mÆt m¹nh cña m×nh, khoÐt

s©u chç yÕu cña ®Þch ®Ó "kiªn quyÕt kh«ng ngõng thÕ tiÕn c«ng", tiÕn c«ng

®Þch vµo ®óng thêi c¬, ®Þa ®iÓm thÝch hîp.

Ngµy nay, kÎ thï cña ®Êt níc ta lµ chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc thï

®Þch, cã u thÕ vÒ tiÒm lùc kinh tÕ, qu©n sù, khoa häc c«ng nghÖ m¹nh,

nhng do tiÕn hµnh chiÕn tranh x©m lîc, phi nghÜa, nªn chóng sÏ béc lé

nhiÒu s¬ hë. Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ ®óng m¹nh, yÕu cña ®Þch vµ ta, chóng ta

ph¶i biÕt ph¸t huy søc m¹nh cña mäi lùc lîng, vËn dông linh ho¹t mäi h×nh

thøc vµ quy m« t¸c chiÕn, mäi çch ®¸nh, míi cã thÓ tiÕn c«ng ®Þch mét

çch liªn tôc mäi lóc, mäi n¬i. Kh«ng chØ tiÕn c«ng trªn mÆt trËn qu©n sù,

mµ ph¶i tiÕn c«ng toµn diÖn trªn mäi mÆt trËn, ®Æc biÖt lµ mÆt trËn chÝnh trÞ,

binh vËn, thùc hiÖn "mu ph¹t c«ng t©m", ®¸nh vµo lßng ngêi, gãp phÇn

thay ®æi côc diÖn chiÕn tranh.

Nh vËy, trªn c¬ së kh«ng ngõng n©ng cao c¶nh gi¸c çch m¹ng, ph¸t

huy lßng dòng c¶m, trÝ th«ng minh s¸ng t¹o gi¶i quyÕt ®óng ®¾n mèi quan

hÖ gi÷a con ngêi vµ vò khÝ, n¾m v÷ng t tëng tÝch cùc tiÕn c«ng, chóng ta

hoµn toµn cã thÓ giµnh quyÒn chñ ®éng trªn chiÕn trêng vµ kÕt thóc chiÕn

tranh trong ®iÒu kiÖn cã lîi nhÊt.

b) NghÖ thuËt qu©n sù toµn d©n ®¸nh giÆc

§©y lµ sù kÕ thõa vµ ph¸t huy lªn mét tr×nh ®é míi tõ nghÖ thuËt qu©n

sù truyÒn thèng cña d©n téc. Trong chiÕn tranh b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x·

héi chñ nghÜa, nghÖ thuËt qu©n sù chØ ®¹o mäi ho¹t ®éng t¸c chiÕn cña lùc

lîng vò trang vµ nh©n d©n. §ã lµ mét nguyªn t¾c trong nghÖ thuËt qu©n sù

cña toµn d©n ®¸nh giÆc. Nguyªn t¾c ®ã ph¶i ®îc thÓ hiÖn cô thÓ trong viÖc

x¸c ®Þnh ph¬ng híng, môc tiªu, ®èi tîng vµ thêi c¬ tiÕn c«ng... trong kÕ

ho¹ch chiÕn lîc, chiÕn dÞch, còng nh tõng trËn ®¸nh cô thÓ.

Trong ho¹t ®éng t¸c chiÕn cña çc lùc lîng vò trang, kÕt hîp ®¸nh

ph©n t¸n víi ®¸nh tËp trung, kÕt hîp ®¸nh nhá, ®¸nh võa vµ ®¸nh lín. Mçi

lùc lîng, mçi thø qu©n ®Òu cã vÞ trÝ t¸c dông vµ cã nh÷ng quy luËt ho¹t

®éng riªng. V× vËy, cÇn ph¶i phèi hîp t¸c chiÕn cña çc lùc lîng, çc thø

qu©n c¶ vÒ chiÕn lîc còng nh trong chiÕn dÞch vµ chiÕn ®Êu. Cã kÕt hîp

®¸nh ph©n t¸n, réng kh¾p cña lùc lîng vò trang ®Þa ph¬ng víi ®¸nh tËp

trung cña lùc lîng c¬ ®éng, kÕt hîp ®¸nh nhá, ®¸nh võa, ®¸nh lín míi ph¸t

huy ®îc uy lùc cña mäi vò khÝ tõ th« s¬ ®Õn hiÖn ®¹i, lµm cho binh lùc cña

92

®Þch bÞ ph©n t¸n, dµn máng, khiÕn cho chóng ®«ng mµ ho¸ Ýt, m¹nh mµ ho¸

yÕu vµ lu«n bÞ ®éng ®èi phã ; trªn c¬ së ®ã, thùc hiÖn nh÷ng ®ßn ®¸nh quyÕt

®Þnh, t¹o sù thay ®æi trªn chiÕn trêng cã lîi cho ta.

c) NghÖ thuËt t¹o søc m¹nh tæng hîp b»ng lùc, thÕ, thêi vµ mu kÕ

Trong ®Êu tranh vò trang, tríc mét ®èi tîng cã søc m¹nh vît tréi vÒ

qu©n sù, khoa häc c«ng nghÖ ph¶i biÕt kÕt hîp chÆt chÏ çc yÕu tè : lùc lîng,

thÕ trËn, thêi c¬ vµ mu trÝ, s¸ng t¹o. Dïng lùc ph¶i dùa vµo thÕ cã lîi, dïng

®óng n¬i, ®óng lóc míi ®¹t hiÖu qu¶ cao, lùc nhá ho¸ lín, yÕu ho¸ m¹nh.

T¹o thÕ, t¹o lùc ®Ó s½n sµng ®¸nh ®Þch khi thêi c¬ cã lîi nhÊt. §Æt thÕ, lùc

vµo ®óng thêi c¬ cã lîi th× "søc dïng mét nöa mµ c«ng ®îc gÊp ®«i". Muèn

®¸nh th¾ng, cßn ph¶i dïng mu kÕ, h¹n chÕ çi m¹nh cña ®Þch, ph¸t huy çi

m¹nh cña ta. Lu«n chó ý lõa ®Þch vµ gi÷ bÝ mËt, bÊt ngê. §¸nh bÊt ngê, t¹o

hiÖu qu¶ diÖt ®Þch, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn lùc lîng qu©n sù ®Þch m¹nh, cã

vò khÝ c«ng nghÖ cao.

NghÖ thuËt qu©n sù cña ta cßn ph¶i biÕt ®¸nh gi¸ ®óng vµ triÖt ®Ó khai

th¸c çc yÕu tè "thiªn thêi, ®Þa lîi, nh©n hoµ". §ã lµ nghÖ thuËt n¾m b¾t vµ

ph¸t huy søc m¹nh cña thêi ®¹i, ph¸t huy tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh cña ®Êt níc,

con ngêi ViÖt Nam, trong ®ã, cÇn ®Æc biÖt chó träng "nh©n hoµ". ChØ cã kÕt

hîp chÆt chÏ lùc, thÕ, thêi, mu vµ çc yÕu tè kh¸c, ta míi cã thÓ t¹o ra søc

m¹nh tæng hîp, ®¸nh th¾ng kÎ thï cã kinh tÕ, qu©n sù m¹nh khi chóng liÒu

lÜnh x©m lîc níc ta.

d) Qu¸n triÖt t tëng lÊy Ýt ®¸nh nhiÒu, biÕt tËp trung u thÕ lùc lîng

cÇn thiÕt ®Ó ®¸nh th¾ng ®Þch

Trong lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc cña d©n téc, «ng cha ta lu«n ph¶i

chèng l¹i kÎ thï x©m lîc lín h¬n nhiÒu lÇn. §øng tríc thùc tÕ ®ã, «ng cha

ta ®· s¸ng t¹o ra nghÖ thuËt "lÊy Ýt ®Þch nhiÒu", nhng biÕt tËp trung u thÕ

lùc lîng trong nh÷ng thêi ®iÓm quan träng ®Ó ®¸nh th¾ng qu©n x©m lîc.

Ngµy nay, vËn dông t tëng lÊy Ýt ®¸nh nhiÒu, ta ph¶i ph¸t huy ®îc kh¶

n¨ng ®¸nh giÆc cña toµn d©n, cña c¶ ba thø qu©n, t¹o ra søc m¹nh tæng hîp

h¬n ®Þch ®Ó ®¸nh th¾ng ®Þch trong mäi t×nh thÕ. MÆt kh¸c, ph¶i tËn dông ®Þa

h×nh, tËn dông ®îc yÕu tè bÝ mËt, bÊt ngê, tiÕt kiÖm ®îc lùc lîng ®Ó ®¸nh

l©u dµi, cµng ®¸nh cµng m¹nh, cµng ®¸nh cµng th¾ng.

e) KÕt hîp tiªu hao, tiªu diÖt ®Þch víi b¶o vÖ v÷ng ch¾c çc môc tiªu

Tõng trËn ®¸nh, tõng chiÕn dÞch cã môc ®Ých cô thÓ kh¸c nhau, nhng

môc ®Ých chung nhÊt cña mäi ho¹t ®éng t¸c chiÕn trong chiÕn tranh b¶o vÖ

Tæ quèc lµ tiªu diÖt lùc lîng ®Þch ph¶i ®i ®«i víi b¶o vÖ v÷ng ch¾c môc

tiªu. Muèn giµnh th¾ng lîi triÖt ®Ó trong chiÕn tranh, chóng ta ph¶i kÕt hîp

93

®¸nh tiªu hao víi ®¸nh tiªu diÖt lín qu©n ®Þch. §¸nh tiªu hao réng r·i b»ng

®¸nh nhá, ®¸nh võa cña chiÕn tranh nh©n d©n ®Þa ph¬ng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn

cho t¸c chiÕn tËp trung cña chiÕn tranh b»ng çc binh ®oµn chñ lùc, thùc

hiÖn ®¸nh lín, tiªu diÖt lín qu©n ®Þch. §i ®«i víi tiªu hao, tiªu diÖt lùc lîng

cña ®Þch, ph¶i b¶o vÖ v÷ng ch¾c môc tiªu cña ta, lµ vÊn ®Ò cã tÝnh quy luËt

trong chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc.

g) Tr¸ch nhiÖm cña sinh viªn

Nghiªn cøu nghÖ thuËt qu©n sù cña çc thÕ hÖ «ng cha ta, chóng ta cã

quyÒn tù hµo vÒ tinh thÇn dòng c¶m, ý chÝ kiªn cêng trong chèng giÆc

ngo¹i x©m ®Ó b¶o vÖ non s«ng ®Êt níc. Ngµy nay, ®Êt níc ®ang ®Èy m¹nh

c«ng cuéc ®æi míi díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu

quan träng. Nhng kÎ thï cßn ®ã, chóng ®ang t×m mäi thñ ®o¹n ®Ó xo¸ bá

chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë níc ta. Do vËy, tr¸ch nhiÖm cña sinh viªn rÊt

nÆng nÒ ®èi víi c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc. Tríc hÕt, mçi sinh

viªn cÇn ph¸t huy tinh thÇn tù lùc, vît qua khã kh¨n ®Ó hoµn thµnh nhiÖm

vô häc tËp, ®Æc biÖt lµ kh«ng ngõng båi ®¾p lßng yªu quª h¬ng, ®Êt níc.

MÆt kh¸c, ph¶i phÊn ®Êu, tu dìng ®Ó trë thµnh nh÷ng c«ng d©n tèt, s½n

sµng lµm nhiÖm vô khi Tæ quèc cÇn.

C¢U HáI ¤N TËP

1. Ph©n tÝch truyÒn thèng vµ nghÖ thuËt ®¸nh giÆc cña tæ tiªn.

2. Tr×nh bµy nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam tõ khi

cã §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam l·nh ®¹o.

Bµi 8 PHßNG CHèNG CHIÕN L¦îC "DiÔn biÕn hoµ b×nh", B¹O

LO¹N LËT §æ CñA ÇC THÕ LùC THï §ÞCH §èI VíI ÇCH M¹NG VIÖT NAM

I - MôC §ÝCH, yªu cÇu

N¾m v÷ng ©m mu, thñ ®o¹n "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña

çc thÕ lùc thï ®Þch chèng ph¸ çc níc x· héi chñ nghÜa vµ çch m¹ng ViÖt

Nam hiÖn nay, trªn c¬ së ®ã ®Ó mçi ngêi ®Ò cao c¶nh gi¸c çch m¹ng, gãp

94

phÇn cïng toµn §¶ng, toµn d©n vµ lùc lîng vò trang lµm thÊt b¹i chiÕn lîc

"DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña chóng.

Ra søc häc tËp trau dåi phÈm chÊt, n¨ng lùc cña ngêi ®oµn viªn thanh

niªn, kÕ tiÕp çc thÕ hÖ cha anh gãp phÇn thùc hiÖn th¾ng lîi nhiÖm vô x©y

dùng b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

II - NéI DUNG

1. ChiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña çc thÕ lùc thï ®Þch

chèng ph¸ chñ nghÜa x· héi

a) Kh¸i niÖm

"DiÔn biÕn hoµ b×nh" lµ chiÕn lîc c¬ b¶n nh»m lËt ®æ chÕ ®é chÝnh trÞ

cña çc níc tiÕn bé, tríc hÕt lµ çc níc x· héi chñ nghÜa tõ bªn trong

b»ng biÖn ph¸p phi qu©n sù do chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc ph¶n ®éng

tiÕn hµnh.(1)

Néi dung chÝnh cña chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" lµ kÎ thï sö dông

mäi thñ ®o¹n kinh tÕ, chÝnh trÞ, t tëng, v¨n ho¸, x· héi, ®èi ngo¹i, an

ninh..., ®Ó ph¸ ho¹i, lµm suy yÕu tõ bªn trong çc níc x· héi chñ nghÜa.

KÝch ®éng çc m©u thuÉn trong x· héi, t¹o ra çc lùc lîng chÝnh trÞ ®èi lËp

nóp díi chiªu bµi tù do, d©n chñ, nh©n quyÒn, tù do t«n gi¸o, s¾c téc,

khuyÕn khÝch t nh©n ho¸ vÒ kinh tÕ vµ ®a nguyªn vÒ chÝnh trÞ, lµm m¬ hå

giai cÊp vµ ®Êu tranh giai cÊp trong nh©n d©n lao ®éng. §Æc biÖt, chóng coi

träng khÝch lÖ lèi sèng t s¶n vµ tõng bíc lµm phai nh¹t môc tiªu, lÝ tëng

x· héi chñ nghÜa ë mét bé phËn sinh viªn. TriÖt ®Ó khai th¸c vµ lîi dông

nh÷ng khã kh¨n, sai sãt cña §¶ng, Nhµ níc x· héi chñ nghÜa trªn çc lÜnh

vùc cña ®êi sèng x· héi, t¹o nªn søc Ðp, tõng bíc chuyÓn ho¸ vµ thay ®æi

®êng lèi chÝnh trÞ, chÕ ®é x· héi theo quü ®¹o chñ nghÜa t b¶n.

b) Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh"

ChiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" ®· ra ®êi, ph¸t triÓn cïng víi sù ®iÒu

chØnh ph¬ng thøc, thñ ®o¹n chiÕn lîc cña chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc

ph¶n ®éng quèc tÕ ®Ó chèng ph¸ çc níc x· héi chñ nghÜa. ChiÕn lîc

"DiÔn biÕn hoµ b×nh" cña chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc thï ®Þch h×nh

thµnh vµ ph¸t triÓn qua nhiÒu giai ®o¹n kh¸c nhau.

Giai ®o¹n tõ 1945 1980, ®©y lµ giai ®o¹n manh nha h×nh thµnh

chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" ®îc b¾t nguån tõ níc MÜ. Th¸ng 3 n¨m

(1) Bé Quèc phßng, Trung t©m Tõ ®iÓn B¸ch khoa qu©n sù, Tõ ®iÓn B¸ch khoa qu©n sù

ViÖt Nam, NXB Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 2005, tr. 303.

95

1947, chÝnh quyÒn Truman trªn c¬ së kÕ thõa t tëng cña Kennan ®· bæ

sung, h×nh thµnh vµ c«ng bè thùc hiÖn chiÕn lîc "ng¨n chÆn" chñ nghÜa

céng s¶n. Th¸ng 4 n¨m 1948, Quèc héi MÜ chÝnh thøc phª chuÈn kÕ ho¹ch

M¸c San, t¨ng viÖn trî ®Ó khÝch lÖ lùc lîng d©n chñ, cµi c¾m gi¸n ®iÖp vµo

çc §¶ng Céng s¶n ®Ó ph¸ ho¹i çc níc x· héi chñ nghÜa vµ ng¨n chÆn

chñ nghÜa céng s¶n ë T©y ¢u, híng hä phô thuéc vµo MÜ. §Õn th¸ng 12

n¨m 1957, Tæng thèng Aixenhao ®· tuyªn bè "MÜ sÏ giµnh th¾ng lîi b»ng

hoµ b×nh" vµ môc ®Ých cña chiÕn lîc ®Ó lµm suy yÕu vµ lËt ®æ çc níc x·

héi chñ nghÜa.

Tõ nh÷ng n¨m 60 ®Õn 80 cña thÕ kØ XX, nhiÒu ®êi tæng thèng kÕ tiÕp

cña MÜ nh Kenn¬®i, Gi«nx¬n, NÝchx¬n, Pho, ®· coi träng vµ thùc hiÖn

chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" ®Ó chèng l¹i lµn sãng céng s¶n, lËt ®æ çc

níc x· héi chñ nghÜa. §Æc biÖt, tõ sau thÊt b¹i ë ViÖt Nam, MÜ ®· tõng

bíc thay ®æi chiÕn lîc chuyÓn tõ tiÕn c«ng b»ng søc m¹nh qu©n sù lµ

chÝnh, sang tiÕn c«ng b»ng "DiÔn biÕn hoµ b×nh" lµ chñ yÕu. Tõ vÞ trÝ lµ thñ

®o¹n kÕt hîp víi chiÕn lîc "ng¨n chÆn", ®· ph¸t triÓn thµnh mét chiÕn lîc

c¬ b¶n, ngµy cµng hoµn thiÖn ®Ó chèng çc níc céng s¶n.

Giai ®o¹n tõ n¨m 1980 ®Õn nay, chñ nghÜa ®Õ quèc, çc thÕ lùc thï

®Þch tõng bíc hoµn thiÖn "DiÔn biÕn hoµ b×nh" vµ trë thµnh chiÕn lîc chñ

yÕu tiÕn c«ng chèng çc níc x· héi chñ nghÜa. Do ph¸t hiÖn thÊy nh÷ng sai

lÇm, khuyÕt ®iÓm cña çc §¶ng Céng s¶n vµ nhµ níc x· héi chñ nghÜa

trong c¶i tæ, c¶i çch, tõ n¨m 1980 ®Õn 1990, chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ

lùc thï ®Þch ®· sö dông chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" ®Ó tiÕn c«ng nh»m

lµm suy yÕu, tiÕn tíi lËt ®æ çc níc x· héi chñ nghÜa.

Sau sù sôp ®æ cña çc níc x· héi chñ nghÜa ë §«ng ¢u vµ Liªn X«,

chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc thï ®Þch tiÕp tôc ra søc sö dông chiÕn lîc

"DiÔn biÕn hoµ b×nh" ®Ó thùc hiÖn ©m mu xo¸ bá çc níc x· héi chñ nghÜa

cßn l¹i. Çc thÕ lùc thï ®Þch cho r»ng, ph¶i lµm xãi mßn t tëng, ®¹o ®øc

vµ niÒm tin céng s¶n cña thÕ hÖ trÎ ®Ó "tù diÔn biÕn", tù suy yÕu, dÉn ®Õn sôp

®æ, tan r· chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë mét sè níc cßn l¹i.

c) B¹o lo¹n lËt ®æ

Lµ hµnh ®éng chèng ph¸ b»ng b¹o lùc cã tæ chøc do lùc lîng ph¶n

®éng hay lùc lîng li khai, ®èi lËp trong níc hoÆc cÊu kÕt víi níc ngoµi

tiÕn hµnh g©y rèi lo¹n an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an toµn x· héi hoÆc lËt ®æ

chÝnh quyÒn ë ®Þa ph¬ng hay trung ¬ng(1).



96

VÒ h×nh thøc cña b¹o lo¹n, gåm cã b¹o lo¹n chÝnh trÞ, b¹o lo¹n vò trang

hoÆc b¹o lo¹n chÝnh trÞ kÕt hîp víi vò trang.

Trªn thùc tiÔn, b¹o lo¹n lËt ®æ lµ mét thñ ®o¹n cña chñ nghÜa ®Õ quèc vµ

çc thÕ lùc ph¶n ®éng g¾n liÒn víi chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" ®Ó xo¸

bá chñ nghÜa x· héi. Khi tiÕn hµnh b¹o lo¹n lËt ®æ, çc thÕ lùc thï ®Þch

thêng kÝch ®éng nh÷ng phÇn tö qu¸ khÝch, lµm mÊt æn ®Þnh trËt tù an toµn

x· héi ë mét sè khu vùc vµ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh (thêng chØ diÔn ra

trong kh«ng gian hÑp vµ thêi gian ng¾n) tiÕn tíi lËt ®æ chÝnh quyÒn ë ®Þa

ph¬ng hoÆc nhµ níc x· héi chñ nghÜa.

Quy m« b¹o lo¹n lËt ®æ, cã thÓ diÔn ra ë nhiÒu møc ®é, tõ quy m« nhá

®Õn lín. Ph¹m vi ®Þa bµn x¶y ra b¹o lo¹n lËt ®æ cã thÓ ë nhiÒu n¬i, nhiÒu

vïng cña ®Êt níc, träng ®iÓm lµ nh÷ng vïng trung t©m vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ,

v¨n ho¸ cña Trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng, n¬i nh¹y c¶m vÒ chÝnh trÞ hoÆc ë çc

khu vùc, ®Þa bµn mµ c¬ së chÝnh trÞ cña ®Þa ph¬ng yÕu kÐm.

2. ChiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña çc thÕ lùc thï ®Þch

chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam

a) ¢m mu, thñ ®o¹n cña chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" ®èi víi ViÖt

Nam

Chñ nghÜa ®Õ quèc cïng çc thÕ lùc thï ®Þch lu«n coi ViÖt Nam lµ mét

träng ®iÓm trong chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" chèng chñ nghÜa x· héi.

Tõ ®Çu n¨m 1950 ®Õn 1975, chñ nghÜa ®Õ quèc dïng hµnh ®éng qu©n sù ®Ó

x©m lîc vµ muèn biÕn ViÖt Nam thµnh thuéc ®Þa vÜnh viÔn cña chóng

nhng cuèi cïng ®· bÞ thÊt b¹i hoµn toµn. Sau khi sö dông nh÷ng ®ßn tÊn

c«ng b»ng qu©n sù ®Ó x©m lîc ViÖt Nam kh«ng thµnh c«ng, chóng ®·

chuyÓn sang chiÕn lîc míi nh "bao v©y cÊm vËn kinh tÕ", "c« lËp vÒ ngo¹i

giao" kÕt hîp víi "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ nh»m xo¸ bá chÕ ®é

x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam. Lîi dông thêi k× níc ta gÆp nhiÒu khã kh¨n

vÒ kinh tÕ x· héi, tõ n¨m 1975 1994 do hËu qu¶ cña chiÕn tranh ®Ó l¹i

vµ sù biÕn ®éng chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Liªn X«, §«ng ¢u, çc thÕ lùc

thï ®Þch cµng r¸o riÕt ®Èy m¹nh "DiÔn biÕn hoµ b×nh" ®èi víi ViÖt Nam.

Tõ n¨m 1995 ®Õn nay, tríc nh÷ng th¾ng lîi to lín cña c«ng cuéc ®æi

míi toµn diÖn ®Êt níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa do §¶ng Céng s¶n

ViÖt Nam khëi xíng vµ l·nh ®¹o, th× çc thÕ lùc thï ®Þch l¹i tiÕp tôc ®iÒu

chØnh thñ ®o¹n chèng ph¸ çch m¹ng níc ta. Chóng ®· tuyªn bè xo¸ bá

"cÊm vËn kinh tÕ" vµ b×nh thêng ho¸ quan hÖ ngo¹i giao ®Ó chuyÓn sang

thñ ®o¹n míi, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng x©m nhËp nh : "dÝnh lÝu", "ngÇm", "s©u,

hiÓm" nh»m chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam.

97

Môc tiªu nhÊt qu¸n cña chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc thï ®Þch trong

sö dông chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" ®èi víi ViÖt Nam lµ thùc hiÖn ©m

mu xo¸ bá vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng, xo¸ bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, l¸i

níc ta ®i theo con ®êng chñ nghÜa t b¶n vµ lÖ thuéc vµo chñ nghÜa ®Õ

quèc,... §Ó ®¹t ®îc môc tiªu ®ã, çc thÕ lùc thï ®Þch kh«ng tõ bá bÊt k× thñ

®o¹n chèng ph¸ nµo nh sö dông b¹o lùc phi vò trang, b¹o lùc vò trang, kinh

tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸, x· héi,... Chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc thï ®Þch

chèng ph¸ çch m¹ng níc ta hiÖn nay lµ toµn diÖn, trªn tÊt c¶ çc lÜnh vùc

cña ®êi sèng x· héi, tinh vi, th©m ®éc vµ nhiÒu thñ ®o¹n tinh vi khã nhËn

biÕt, cô thÓ :

Thñ ®o¹n vÒ kinh tÕ. Chóng muèn chuyÓn ho¸ nÒn kinh tÕ thÞ trêng

®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam dÇn dÇn theo quü ®¹o kinh tÕ thÞ

trêng t b¶n chñ nghÜa. KhÝch lÖ thµnh phÇn kinh tÕ t nh©n ph¸t triÓn, tõng

bíc lµm mÊt vai trß chñ ®¹o cña thµnh phÇn kinh tÕ nhµ níc. Lîi dông sù

gióp ®ì, viÖn trî kinh tÕ, ®Çu t vèn, chuyÓn giao c«ng nghÖ cho ViÖt Nam

®Ó ®Æt ra çc ®iÒu kiÖn vµ g©y søc Ðp vÒ chÝnh trÞ, tõng bíc chuyÓn ho¸ ViÖt

Nam theo con ®êng t b¶n chñ nghÜa.

Thñ ®o¹n vÒ chÝnh trÞ. Çc thÕ lùc thï ®Þch kÝch ®éng ®ßi thùc hiÖn chÕ

®é "®a nguyªn chÝnh trÞ, ®a ®¶ng ®èi lËp", "tù do ho¸" mäi mÆt ®êi sèng x·

héi, tõng bíc xo¸ bá vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, chÕ ®é

x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam. Chóng tËp hîp, nu«i dìng çc tæ chøc, phÇn

tö ph¶n ®éng trong níc vµ ngoµi níc, lîi dông çc vÊn ®Ò "d©n chñ",

"nh©n quyÒn", "d©n téc", "t«n gi¸o" ®Ó chia rÏ mèi quan hÖ gi÷a §¶ng víi

nh©n d©n vµ khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n téc, lµm mÊt ®i vai trß l·nh ®¹o cña

§¶ng. TËn dông nh÷ng s¬ hë trong ®êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch cña nhµ

níc ta, s½n sµng can thiÖp tr¾ng trîn b»ng søc m¹nh qu©n sù ®Ó lËt ®æ chÕ

®é x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam.

Thñ ®o¹n vÒ t tëng v¨n ho¸. Chóng thùc hiÖn nhiÒu ho¹t ®éng

nh»m xo¸ bá chñ nghÜa M¸c Lªnin, t tëng Hå ChÝ Minh. Ph¸ vì nÒn

t¶ng t tëng cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, ra søc truyÒn b¸ t tëng t s¶n

vµo çc tÇng líp nh©n d©n. Lîi dông xu thÕ më réng hîp t¸c quèc tÕ, du

nhËp nh÷ng s¶n phÈm v¨n ho¸ ®åi trôy, lèi sèng ph¬ng T©y, ®Ó kÝch ®éng

lèi sèng t b¶n trong thanh niªn tõng bíc lµm phai mê b¶n s¾c v¨n ho¸ vµ

gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña d©n téc ViÖt Nam.

Thñ ®o¹n trong lÜnh vùc t«n gi¸o d©n téc. Chóng lîi dông nh÷ng khã

kh¨n ë nh÷ng vïng ®ång bµo d©n téc Ýt ngêi, nh÷ng tån t¹i do lÞch sö ®Ó l¹i,

tr×nh ®é d©n trÝ cña mét bé phËn ®ång bµo cßn thÊp vµ nh÷ng khuyÕt ®iÓm

98

trong thùc hiÖn çc chÝnh s¸ch d©n téc, t«n gi¸o cña mét bé phËn çn bé ®Ó

kÝch ®éng t tëng ®ßi li khai, tù quyÕt d©n téc.

Lîi dông chÝnh s¸ch tù do t«n gi¸o cña §¶ng, Nhµ níc ta ®Ó truyÒn

®¹o tr¸i phÐp nh»m thùc hiÖn ©m mu t«n gi¸o ho¸ d©n téc, tõng bíc g©y

mÊt æn ®Þnh x· héi vµ lµm chÖch híng chÕ ®é chñ nghÜa x· héi ë ViÖt Nam.

Thñ ®o¹n trªn lÜnh vùc quèc phßng, an ninh. Çc thÕ lùc thï ®Þch lîi

dông xu thÕ më réng, hîp t¸c quèc tÕ, thùc hiÖn x©m nhËp, t¨ng cêng ho¹t

®éng t×nh b¸o thu thËp bÝ mËt quèc gia. Chóng kÝch ®éng ®ßi phñ nhËn vai

trß l·nh ®¹o cña §¶ng trong lÜnh vùc quèc phßng, an ninh vµ ®èi víi lùc

lîng vò trang. §èi víi qu©n ®éi vµ c«ng an, çc thÕ lùc thï ®Þch chñ tr¬ng

v« hiÖu ho¸ sù l·nh ®¹o cña §¶ng víi luËn ®iÓm "phi chÝnh trÞ ho¸" lµm cho

çc lùc lîng nµy xa rêi môc tiªu chiÕn ®Êu.

Thñ ®o¹n trªn lÜnh vùc ®èi ngo¹i. Çc thÕ lùc thï ®Þch lîi dông chñ

tr¬ng ViÖt Nam më réng héi nhËp quèc tÕ, më réng quan hÖ hîp t¸c víi

çc níc trªn thÕ giíi ®Ó tuyªn truyÒn vµ híng ViÖt Nam ®i theo quü ®¹o

cña chñ nghÜa t b¶n. H¹n chÕ sù më réng quan hÖ hîp t¸c cña ViÖt Nam ®èi

víi çc níc lín trªn thÕ giíi, t×m çch ng¨n c¶n nh÷ng dù ¸n ®Çu t quèc tÕ

vµo ViÖt Nam. §Æc biÖt, chóng rÊt coi träng viÖc chia rÏ t×nh ®oµn kÕt h÷u

nghÞ gi÷a ViÖt Nam víi Lµo, Campuchia vµ çc níc x· héi chñ nghÜa, h¹

thÊp uy tÝn cña níc ta trªn trêng quèc tÕ.

b) B¹o lo¹n lËt ®æ cña çc thÕ lùc thï ®Þch chèng ph¸ çch m¹ng

ViÖt Nam

Çc thÕ lùc thï ®Þch chó träng nu«i dìng çc tæ chøc ph¶n ®éng sèng

lu vong ë níc ngoµi vµ kÕt hîp víi çc phÇn tö cùc ®oan, bÊt m·n trong

níc g©y rèi, lµm mÊt æn ®Þnh x· héi ë mét sè vïng nh¹y c¶m nh T©y B¾c,

T©y Nguyªn, T©y Nam bé cña ViÖt Nam. Chóng tiÕn hµnh nhiÒu ho¹t ®éng

x¶o quyÖt ®Ó l«i kÐo, mua chuéc quÇn chóng nh©n d©n lao ®éng ®øng lªn

biÓu t×nh chèng l¹i chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng. Vïng T©y B¾c, chóng kÝch

®éng ngêi H’M«ng ®ßi th¯nh lËp khu tù trÞ riªng. Vïng T©y Nguyªn,

chóng ra søc tuyªn truyÒn thµnh lËp nhµ níc §Ò Ga, chê thêi c¬ thuËn lîi

®Ó tiÕn hµnh lËt ®æ vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam.

Thñ ®o¹n c¬ b¶n mµ çc thÕ lùc thï ®Þch ®· sö dông ®Ó tiÕn hµnh b¹o

lo¹n lËt ®æ chÝnh quyÒn ë mét sè ®Þa ph¬ng níc ta lµ : kÝch ®éng sù bÊt

b×nh cña quÇn chóng, dô dç vµ cìng Ðp nh©n d©n biÓu t×nh lµm chç dùa cho

lùc lîng ph¶n ®éng trµ trén ho¹t ®éng ®Ëp ph¸ trô së, råi uy hiÕp khèng chÕ

c¬ quan quyÒn lùc cña ®Þa ph¬ng. Trong qu¸ tr×nh g©y b¹o lo¹n, bän ph¶n

99

®éng t×m mäi çch ®Ó më réng ph¹m vi, quy m«, lùc lîng vµ kªu gäi sù tµi

trî tiÒn cña, vò khÝ ngoµi níc vµo ®Ó t¨ng søc m¹nh.

Yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i n©ng cao c¶nh gi¸c çch m¹ng, kÞp thêi ph¸t hiÖn

©m mu b¹o lo¹n lËt ®æ cña çc thÕ lùc thï ®Þch, dù b¸o ®óng thñ ®o¹n, quy

m«, ®Þa ®iÓm vµ thêi gian. N¾m v÷ng nguyªn t¾c xö lÝ trong ®Êu tranh chèng

b¹o lo¹n lËt ®æ lµ : nhanh gän, kiªn quyÕt, linh ho¹t, ®óng ®èi tîng,

sö dông lùc lîng vµ ph¬ng thøc ®Êu tranh phï hîp, kh«ng ®Ó lan réng

kÐo dµi.

3. Môc tiªu, nhiÖm vô, quan ®iÓm vµ ph¬ng ch©m phßng, chèng chiÕn lîc

"DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña §¶ng, Nhµ níc ta

a) Môc tiªu

Môc tiªu cña chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" mµ çc thÕ lùc thï ®Þch

tiÕn hµnh ë ViÖt Nam lµ lµm chuyÓn ho¸ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë níc ta

theo con ®êng t b¶n chñ nghÜa. V× vËy, vÊn ®Ò ®Æt ra cho toµn §¶ng, toµn

d©n, toµn qu©n ta lµ ph¶i lµm thÊt b¹i ©m mu thñ ®o¹n trong chiÕn lîc

"DiÔn biÕn hoµ b×nh" cña kÎ thï ®èi víi çch m¹ng ViÖt Nam. Gi÷ v÷ng æn

®Þnh chÝnh trÞ x· héi cña ®Êt níc, t¹o m«i trêng hoµ b×nh ®Ó ®Èy m¹nh

sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. B¶o vÖ v÷ng ch¾c ®éc lËp,

chñ quyÒn, thèng nhÊt, toµn vÑn l·nh thæ cña Tæ quèc ; b¶o vÖ an ninh quèc

gia, trËt tù an toµn x· héi vµ nÒn v¨n ho¸ ; b¶o vÖ sù nghiÖp ®æi míi vµ lîi

Ých quèc gia, d©n téc.

b) NhiÖm vô

§¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam

kh¼ng ®Þnh kiªn quyÕt lµm thÊt b¹i mäi ©m mu vµ thñ ®o¹n "DiÔn biÕn hoµ

b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ. §©y lµ nhiÖm vô cÊp b¸ch hµng ®Çu trong çc nhiÖm

vô quèc phßng an ninh hiÖn nay, ®ång thêi, cßn lµ nhiÖm vô thêng xuyªn

vµ l©u dµi. Chñ ®éng ph¸t hiÖn ©m mu, thñ ®o¹n chèng ph¸ cña çc thÕ lùc

thï ®Þch ®èi víi níc ta, kÞp thêi tiÕn c«ng ngay tõ ®Çu. Xö lÝ nhanh chãng,

hiÖu qu¶ khi cã b¹o lo¹n x¶y ra vµ lu«n b¶o vÖ tèt chÝnh trÞ néi bé.

c) Quan ®iÓm chØ ®¹o

§Êu tranh chèng "DiÔn biÕn hoµ b×nh" lµ mét cuéc ®Êu tranh giai cÊp,

®Êu tranh d©n téc gay go, quyÕt liÖt, l©u dµi vµ phøc t¹p trªn mäi lÜnh vùc.

Thùc chÊt chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" mµ çc thÕ lùc thï ®Þch sö

dông ®Ó chèng ph¸ çch m¹ng níc ta lµ mét bé phËn quan träng trong

chiÕn lîc ph¶n çch m¹ng cña chñ nghÜa ®Õ quèc. Môc tiªu cña chiÕn lîc

®ã lµ nh»m xo¸ bá sù l·nh ®¹o cña §¶ng, lµm sôp ®æ chÕ ®é x· héi chñ

100

nghÜa ë ViÖt Nam vµ chuyÓn ho¸ theo quü ®¹o cña chñ nghÜa t b¶n. Do ®ã,

cuéc ®Êu tranh sÏ hÕt søc gay go, quyÕt liÖt vµ l©u dµi trªn mäi lÜnh vùc cña

®êi sèng x· héi.

Chèng "DiÔn biÕn hoµ b×nh" lµ cÊp b¸ch hµng ®Çu trong çc nhiÖm vô

quèc phßng an ninh hiÖn nay ®Ó b¶o vÖ v÷ng ch¾c tæ quèc x· héi chñ nghÜa.

XuÊt ph¸t tõ çc thñ ®o¹n tinh vi, x¶o quyÖt mµ çc thÕ lùc thï ®Þch sö

dông trong chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" víi nhiÒu ®ßn tÊn c«ng "mÒm"

trªn tÊt c¶ çc lÜnh vùc ®Ó chèng ph¸ çch m¹ng níc ta. V× thÕ, §¶ng ta ®·

x¸c ®Þnh râ néi dung b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa hiÖn nay lµ

toµn diÖn, coi träng gi÷ v÷ng an ninh kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸, t tëng.

Ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp cña khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n, cña c¶ hÖ

thèng chÝnh trÞ, díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam trong ®Êu

tranh chèng "DiÔn biÕn hoµ b×nh".

Çc thÕ lùc thï ®Þch sö dông søc m¹nh tæng hîp ®Ó chèng ph¸ c«ng

cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë níc ta, ®¸nh vµo mäi tÇng líp nh©n d©n

lao ®éng, mäi tæ chøc chÝnh trÞ x· héi, mäi lÜnh vùc. Do ®ã, ph¶i ph¸t huy

søc m¹nh tæng hîp cña c¶ hÖ thèng chÝnh trÞ díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng ®Ó

lµm thÊt b¹i ©m mu, thñ ®o¹n cña kÎ thï, b¶o vÖ v÷ng ch¾c Tæ quèc ViÖt Nam.

d) Ph¬ng ch©m tiÕn hµnh

KÕt hîp chÆt chÏ gi÷a gi÷ v÷ng bªn trong víi chñ ®éng ng¨n chÆn,

phßng ngõa vµ chñ ®éng tiÕn c«ng lµm thÊt b¹i mäi ©m mu, thñ ®o¹n "DiÔn

biÕn hoµ b×nh" cña çc thÕ lùc thï ®Þch. Do ®ã, mäi cÊp, mäi ngµnh, mäi

ngêi d©n ph¶i thÊy râ tÝnh chÊt nham hiÓm cña chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ

b×nh". Tõ ®ã, ph¶i n©ng cao c¶nh gi¸c çch m¹ng, chñ ®éng tiÕn c«ng lµm

thÊt b¹i mäi ©m mu, thñ ®o¹n trong chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" cña kÎ

thï nh»m chèng ph¸ çch m¹ng níc ta.

Chñ ®éng, kiªn quyÕt, kh«n khÐo xö lÝ t×nh huèng vµ gi¶i quyÕt hËu qu¶

khi cã b¹o lo¹n x¶y ra, gi¶i quyÕt çc vô g©y rèi, kh«ng ®Ó ph¸t triÓn thµnh

b¹o lo¹n. Chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc thï ®Þch bao giê còng chñ ®éng

chèng ph¸ c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi, tõng bíc lµm suy yÕu tõ

bªn trong vµ khi cã thêi c¬ tiÕn hµnh lËt ®æ chÕ ®é x· héi. Thùc tÕ chøng

minh, chñ ®éng tÊn c«ng sÏ t¹o thuËn lîi giµnh th¾ng lîi trong chiÕn tranh

nãi chung vµ trong phßng chèng chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n

lËt ®æ cña kÎ thï ®èi víi níc ta nãi riªng.

X©y dùng tiÒm lùc v÷ng m¹nh cña ®Êt níc, tranh thñ sù ñng hé cña

nh©n d©n trong níc vµ quèc tÕ, kÞp thêi lµm thÊt b¹i ©m mu, thñ ®o¹n

chèng ph¸ cña kÎ thï ®èi víi ViÖt Nam. Trªn thùc tÕ, kÎ thï thêng cÊu kÕt

lùc lîng ph¶n ®éng ë ngoµi níc víi nh÷ng phÇn tö cùc ®oan, chèng ®èi ë

101

trong níc b»ng nhiÒu thñ ®o¹n tinh vi vµ th©m hiÓm. Do vËy, ph¶i thêng

xuyªn coi träng x©y dùng tiÒm lùc kinh tÕ, chÝnh trÞ, qu©n sù, v¨n ho¸, x·

héi, x©y dùng lùc lîng vò trang v÷ng m¹nh vÒ mäi mÆt. Chó träng tuyªn

truyÒn gi¸o dôc cho mäi tÇng líp nh©n d©n lao ®éng hiÓu râ ©m mu, thñ

®o¹n c¬ b¶n trong chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" mµ kÎ thï sö dông ®Ó

chèng ph¸ sù nghiÖp çch m¹ng ViÖt Nam.

4. Nh÷ng gi¶i ph¸p phßng, chèng chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n

lËt ®æ ë ViÖt Nam hiÖn nay

a) §Èy lïi tÖ quan liªu, tham nhòng, tiªu cùc trong x· héi, gi÷ v÷ng ®Þnh

híng x· héi chñ nghÜa trªn çc lÜnh vùc, chèng nguy c¬ tôt hËu vÒ kinh tÕ

Muèn ng¨n chÆn, ®Êu tranh ®¹t hiÖu qu¶, lµm thÊt b¹i çc ©m mu, thñ

®o¹n trong chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña kÎ thï ®èi

víi níc ta th× ph¶i gi÷ v÷ng sù æn ®Þnh x· héi vµ lµm cho ®Êt níc ngµy

cµng v÷ng m¹nh vÒ mäi mÆt. TÖ quan liªu, tham nhòng ®îc kÎ thï lîi dông

®Ó khoÐt s©u m©u thuÉn néi bé, kÝch ®éng nh©n d©n lao ®éng ®øng lªn biÓu

t×nh chèng l¹i chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, chèng §¶ng vµ Nhµ níc ta, g©y mÊt

æn ®Þnh x· héi. Do ®ã, viÖc ®Èy lïi tÖ quan liªu, tham nhòng, tiªu cùc trong

x· héi, gi÷ v÷ng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa trªn çc lÜnh vùc, chèng nguy

c¬ tôt hËu vÒ kinh tÕ lµ gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó gi÷ v÷ng vµ thóc ®Èy yÕu tè

bªn trong cña ®Êt níc lu«n æn ®Þnh.

b) N©ng cao nhËn thøc vÒ ©m mu, thñ ®o¹n cña çc thÕ lùc thï ®Þch,

n¾m ch¾c mäi diÔn biÕn kh«ng ®Ó bÞ ®éng vµ bÊt ngê

Chñ ®éng n¾m ®Þch, ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng ©m mu, thñ ®o¹n cña çc

thÕ lùc thï ®Þch sö dông ®Ó chèng ph¸ çch m¹ng níc ta cã ý nghÜa quan

träng hµng ®Çu. Do vËy ph¶i gi¸o dôc réng r·i trong toµn x· héi ®Ó mäi

ngêi d©n ViÖt Nam, mäi tæ chøc chÝnh trÞ x· héi ®Òu nhËn thøc s©u s¾c

©m mu, thñ ®o¹n trong chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" cña kÎ thï chèng

ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam. CÇn ph¶i ®Êu tranh phª ph¸n nh÷ng biÓu hiÖn m¬

hå, mÊt c¶nh gi¸c çch m¹ng trong mét bé phËn nh©n d©n, sinh viªn tríc

©m mu, thñ ®o¹n th©m hiÓm trong chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh" cña kÎ

thï chèng ph¸ níc ta hiÖn nay. Mçi ngêi d©n ViÖt Nam ph¶i cã tri thøc,

cã b¶n lÜnh chÝnh trÞ, cã ph¬ng ph¸p xem xÐt ph¸t hiÖn vµ b¸o ço kÞp thêi

thñ ®o¹n chèng ph¸ cña kÎ thï cho c¬ quan chøc n¨ng xö lÝ, kh«ng ®Ó

bÊt ngê.

102

c) X©y dùng ý thøc b¶o vÖ Tæ quèc cho toµn d©n

§èi víi níc ta, b¶o vÖ Tæ quèc lµ mét trong hai nhiÖm vô chiÕn lîc

cña toµn §¶ng, toµn qu©n, toµn d©n. HiÖn nay, t×nh h×nh thÕ giíi vµ khu vùc

cã nhiÒu diÔn biÕn phøc t¹p, chñ nghÜa ®Õ quèc ®øng ®Çu lµ ®Õ quèc MÜ vµ

çc thÕ lùc thï ®Þch lîi dông sù sôp ®æ cña x· héi chñ nghÜa, ë Liªn X« vµ

§«ng ¢u, lîi dông cuéc chiÕn chèng khñng bè, tÊn c«ng quyÕt liÖt vµo ®éc

lËp chñ quyÒn cña çc quèc gia, d©n téc, ®Æc biÖt lµ çc níc x· héi chñ

nghÜa trong ®ã cã níc ta. V× vËy, khi ®Æt lªn hµng ®Çu nhiÖm vô x©y dùng

®Êt níc, nh©n d©n ta ph¶i lu«n nªu cao tinh thÇn c¶nh gi¸c, cñng cè

quèc phßng, b¶o vÖ an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an toµn x· héi vµ çc thµnh qu¶

çch m¹ng.

Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa cho çc tÇng líp nh©n

d©n ph¶i mang tÝnh toµn diÖn, nhng tËp trung vµo : Gi¸o dôc t×nh yªu quª

h¬ng, ®Êt níc ; tinh thÇn c¶nh gi¸c tríc mäi ©m mu, thñ ®o¹n cña kÎ

thï chèng ph¸ ®Êt níc ta ; quan ®iÓm, ®êng lèi cña §¶ng vÒ nhiÖm vô b¶o

vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa trong giai ®o¹n çch m¹ng míi ; tinh thÇn s½n

sµng x¶ th©n v× Tæ quèc, quyÕt tö ®Ó Tæ quèc quyÕt sinh... h×nh thøc gi¸o

dôc ph¶i ®a d¹ng, phï hîp víi tõng ®èi tîng.

d) X©y dùng c¬ së chÝnh trÞ x· héi v÷ng m¹nh vÒ mäi mÆt

X©y dùng c¬ së chÝnh trÞ x· héi v÷ng m¹nh sÏ b¶o ®¶m cho chÕ ®é x·

héi lu«n æn ®Þnh, ph¸t triÓn. Do vËy, ph¶i lu«n lu«n chó träng x©y dùng khèi

®¹i ®oµn kÕt toµn d©n téc v÷ng m¹nh ; theo quan ®iÓm cña §¶ng Céng s¶n

ViÖt Nam hiÖn nay lµ ®oµn kÕt çc d©n téc, t«n gi¸o, giai cÊp, tÇng líp nh©n

d©n, mäi thµnh phÇn kinh tÕ, mäi giíi, mäi løa tuæi, mäi vïng, mäi miÒn ®Êt

níc ; ®oµn kÕt trong §¶ng vµ ngoµi §¶ng, ngêi ®ang c«ng t¸c vµ ngêi ®·

nghØ hu, ngêi trong níc vµ ngêi ®ang sinh sèng ë níc ngoµi.

N©ng cao tr×nh ®é chÝnh trÞ, t tëng, phÈm chÊt, ®¹o ®øc, lèi sèng cña

®¶ng viªn, n¨ng lùc l·nh ®¹o cña tæ chøc ®¶ng ë çc cÊp, nhÊt lµ ë c¬ së.

Thùc hiÖn tèt quy chÕ d©n chñ ë c¬ së, cñng cè, n©ng cao chÊt lîng, hiÖu

qu¶, nÒn nÕp ho¹t ®éng cña çc tæ chøc quÇn chóng... Duy tr× nghiªm kØ luËt

cña §¶ng ë çc cÊp, xö lÝ kÞp thêi nh÷ng ®¶ng viªn, tæ chøc ®¶ng cã khuyÕt

®iÓm, khen thëng kÞp thêi nh÷ng ®¶ng viªn, tæ chøc §¶ng vµ quÇn chóng

thùc hiÖn tèt ®êng lèi, chñ tr¬ng, §iÒu lÖ §¶ng vµ chÝnh s¸ch, ph¸p luËt

cña Nhµ níc.

e) Ch¨m lo x©y dùng lùc lîng vò trang ë ®Þa ph¬ng v÷ng m¹nh

X©y dùng lùc lîng d©n qu©n tù vÖ, dù bÞ ®éng viªn ph¶i réng kh¾p ë tÊt

c¶ çc lµng, b¶n, phêng, x·, thÞ trÊn, çc c¬ quan, tæ chøc vµ ®Æt díi sù

103

l·nh ®¹o cña §¶ng. B¶o ®¶m triÓn khai thÕ trËn phßng thñ ë çc ®Þa ph¬ng,

c¬ së. Ph¶i chó träng gi¶i quyÕt ®óng ®¾n mèi quan hÖ gi÷a sè lîng vµ chÊt

lîng nhng lÊy chÊt lîng lµ chÝnh.

ë mçi ®Þa ph¬ng, ph¶i chó träng kÕt hîp ph¸t ®éng phong trµo quÇn

chóng b¶o vÖ an ninh Tæ quèc vµ x©y dùng lùc lîng vò trang ë c¬ së. QuÇn

chóng lµ nÒn t¶ng, lµ gèc rÔ cña d©n téc, lµ ®éng lùc chÝnh ®Ó thóc ®Èy sù

ph¸t triÓn cña x· héi. V× vËy, quÇn chóng còng lµ ®èi tîng ®Ó kÎ thï lîi

dông, mua chuéc nh»m thùc hiÖn ©m mu, thñ ®o¹n trong chiÕn lîc "DiÔn

biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ nh»m chèng ph¸ çch m¹ng níc ta.

g) X©y dùng, luyÖn tËp çc ph¬ng ¸n, çc t×nh huèng chèng "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña ®Þch

Mçi thñ ®o¹n, h×nh thøc, biÖn ph¸p mµ kÎ thï sö dông trong chiÕn lîc

"DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ, cÇn cã ph¬ng thøc xö lÝ cô thÓ,

hiÖu qu¶.

Khi mçi t×nh huèng b¹o lo¹n x¶y ra, cÇn ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp

cña toµn d©n vµ cña c¶ hÖ thèng chÝnh trÞ, xö trÝ theo nguyªn t¾c nhanh

gän kiªn quyÕt linh ho¹t ®óng ®èi tîng kh«ng ®Ó lan réng, kÐo

dµi. Tõ ®ã, x©y dùng ®Çy ®ñ luyÖn tËp çc ph¬ng ¸n s¸t víi diÔn biÕn tõng

®Þa ph¬ng, tõng ®¬n vÞ, tõng cÊp, tõng ngµnh. Ho¹t ®éng xö lÝ b¹o lo¹n ph¶i

®Æt díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, ®iÒu hµnh cña chÝnh quyÒn, çc ngµnh, qu©n

®éi vµ c«ng an lµm tham mu.

h) §Èy m¹nh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc vµ ch¨m lo n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho nh©n d©n lao ®éng

§Èy m¹nh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc theo ®Þnh

híng x· héi chñ nghÜa thùc chÊt lµ ®Ó t¹o ra c¬ së vËt chÊt, ph¸t triÓn lùc

lîng s¶n xuÊt vµ tõng bíc hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa ;

®ång thêi, lµ ®iÒu kiÖn ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña x· héi, n©ng cao ®êi

sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho nh©n d©n lao ®éng, ®Ó t¹o nªn søc m¹nh cña thÕ

trËn "lßng d©n".

Nh÷ng gi¶i ph¸p trªn ®©y cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, t¹o thµnh mét

chØnh thÓ thèng nhÊt nh»m ®Êu tranh ng¨n ngõa ©m mu, thñ ®o¹n trong

chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña kÎ thï sö dông ®Ó

chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam hiÖn nay. V× vËy trong qu¸ tr×nh tæ chøc

thùc hiÖn nhiÖm vô nµy kh«ng nªn coi nhÑ hoÆc tuyÖt ®èi ho¸ mét gi¶i

ph¸p nµo.

Sinh viªn lµ thÕ hÖ t¬ng lai cña ®Êt níc, ®ång thêi còng lµ mét ®èi

tîng mµ çc thÕ lùc thï ®Þch lîi dông, chèng ph¸ nh»m lµm suy tho¸i vÒ

®¹o ®øc, lèi sèng vµ phai nh¹t niÒm tin, lÝ tëng x· héi chñ nghÜa. V× vËy,

104

mçi ngêi ph¶i cã nç lùc häc tËp vµ rÌn luyÖn ®Ó trë thµnh c«ng d©n tèt,

cèng hiÕn cho ®Êt níc, ph¶i thêng xuyªn nªu cao tinh thÇn c¶nh gi¸c çch

m¹ng, ph¸t hiÖn vµ gãp phÇn ®Êu tranh, ng¨n ngõa, ®¸nh b¹i mäi ©m mu,

thñ ®o¹n cña kÎ thï trong chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ.

C¢U HáI ¤N TËP

1. ¢m mu, thñ ®o¹n "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña chñ

nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc thï ®Þch sö dông chèng ph¸ çc níc x· héi

chñ nghÜa nh thÕ nµo ?

3. ChiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña chñ nghÜa ®Õ

quèc vµ çc thÕ lùc thï ®Þch chèng ph¸ ®èi víi ViÖt nam hiÖn nay ?

4. Ph¬ng híng, gi¶i ph¸p c¬ b¶n phßng, chèng "DiÔn biÕn hoµ b×nh",

b¹o lo¹n lËt ®æ ? Liªn hÖ víi vai trß, tr¸ch nhiÖm cña thanh niªn, sinh viªn

trong phßng, chèng "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ ?

Bµi 9 PHßNG CHèNG §ÞCH TIÕN C¤NG HO¶ LùC

B»NG Vò KHÝ C¤NG NGHÖ CAO


Nh»m trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ kh¸i niÖm,

®Æc ®iÓm, thñ ®o¹n ®¸nh ph¸ vµ kh¶ n¨ng sö dông vò khÝ c«ng nghÖ cao cña

®Þch trong chiÕn tranh t¬ng lai (nÕu x¶y ra).

N¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ vò khÝ c«ng nghÖ cao. TiÕp tôc

nghiªn cøu, n©ng cao nhËn thøc trong phßng tr¸nh vò khÝ c«ng nghÖ cao.

II - NéI DUNG

Trong t¬ng lai, nÕu x¶y ra chiÕn tranh, vò khÝ c«ng nghÖ cao sÏ ®îc

kÎ ®Þch sö dông chñ yÕu ®Ó thùc hiÖn mu ®å x©m lîc níc ta. V× vËy, viÖc

nghiªn cøu vµ t×m ra biÖn ph¸p phßng tr¸nh, ®¸nh tr¶ cã hiÖu qu¶ tiÕn c«ng

ho¶ lùc b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao cña ®Þch, cã ý nghÜa rÊt quan träng ®Ó

giµnh th¾ng lîi trong chiÕn tranh b¶o vÖ Tæ quèc.

1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm, thñ ®o¹n ®¸nh ph¸ vµ kh¶ n¨ng sö dông vò khÝ c«ng

105

nghÖ cao cña ®Þch trong chiÕn tranh

a) Kh¸i niÖm

Vò khÝ c«ng nghÖ cao lµ vò khÝ ®îc nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o dùa

trªn nh÷ng thµnh tùu cña cuéc çch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i,

cã sù nh¶y vät vÒ chÊt lîng vµ tÝnh n¨ng kÜ thuËt, chiÕn thuËt.

Kh¸i niÖm trªn thÓ hiÖn mét sè néi dung chÝnh sau :

Vò khÝ c«ng nghÖ cao ®îc nghiªn cøu thiÕt kÕ chÕ t¹o dùa trªn

nh÷ng thµnh tùu cña cuéc çch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i.

Cã sù nh¶y vät vÒ chÊt lîng vµ tÝnh n¨ng kÜ thuËt, chiÕn thuËt.

b) §Æc ®iÓm cña vò khÝ c«ng nghÖ cao

Vò khÝ c«ng nghÖ cao cã mét sè ®Æc ®iÓm næi bËt ®ã lµ :

HiÖu suÊt cña vò khÝ, ph¬ng tiÖn t¨ng gÊp nhiÒu lÇn so víi vò khÝ,

ph¬ng tiÖn th«ng thêng ; hµm lîng tri thøc, kÜ n¨ng tù ®éng ho¸ cao ;

tÝnh c¹nh tranh cao, ®îc n©ng cÊp liªn tôc.

Vò khÝ c«ng nghÖ cao hay cßn gäi lµ vò khÝ "th«ng minh", vò khÝ "tinh

kh«n" bao gåm nhiÒu chñng lo¹i kh¸c nhau nh : vò khÝ huû diÖt lín (h¹t

nh©n, ho¸ häc, sinh häc...), vò khÝ ®îc chÕ t¹o dùa trªn nh÷ng nguyªn lÝ kÜ

thuËt míi (vò khÝ chïm tia, vò khÝ laze, vò khÝ chïm h¹t, ph¸o ®iÖn tõ...).

ThÕ kØ XXI, vò khÝ "th«ng minh" dùa trªn c¬ së tri thøc sÏ trë nªn phæ

biÕn. §iÓn h×nh lµ ®¹n ph¸o, ®¹n cèi ®iÒu khiÓn b»ng laze, ra ®a hoÆc b»ng

hång ngo¹i. Bom, m×n, "th«ng minh" kÕt hîp víi çc thiÕt bÞ trinh th¸m ®Ó

tiªu diÖt môc tiªu. Tªn löa "th«ng minh" cã thÓ tù ph©n tÝch, ph¸n ®o¸n vµ ra

quyÕt ®Þnh tiÕn c«ng tiªu diÖt. Sóng "th«ng minh" do m¸y tÝnh ®iÒu khiÓn cã

thÓ tù ®éng nhËn biÕt chñ nh©n, cã nhiÒu kh¶ n¨ng t¸c chiÕn kh¸c nhau, võa

cã thÓ b¾n ®¹n th«ng thêng hoÆc phãng lùu ®¹n. Xe t¨ng "th«ng minh" cã

thÓ vît qua çc chíng ng¹i vËt, nhËn biÕt çc ®Æc trng kh¸c nhau cña

môc tiªu, møc ®é uy hiÕp cña môc tiªu vµ ®iÒu khiÓn vò khÝ tiÕn c«ng môc

tiªu, nhê ®ã cã ho¶ lùc vµ søc ®ét kÝch rÊt m¹nh,...

Tãm l¹i, vò khÝ c«ng nghÖ cao cã nh÷ng ®Æc ®iÓm næi bËt sau : kh¶

n¨ng tù ®éng ho¸ cao ; tÇm b¾n (phãng) xa ; ®é chÝnh x¸c cao ; uy lùc s¸t

th¬ng lín.

c) Thñ ®o¹n ®¸nh ph¸ vµ kh¶ n¨ng sö dông vò khÝ c«ng nghÖ cao cña

®Þch trong chiÕn tranh

TiÕn c«ng ho¶ lùc b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao lµ ph¬ng thøc tiÕn hµnh

chiÕn tranh kiÓu míi ®ång thêi lµ biÖn ph¸p t¸c chiÕn cña ®Þch. Thùc tÕ

trong cuéc chiÕn tranh x©m lîc ViÖt Nam, chñ nghÜa ®Õ quèc ®· khai th¸c

106

çc thµnh tùu khoa häc vµ c«ng nghÖ míi nhÊt ®Ó chÕ t¹o çc kiÓu vò khÝ

hiÖn ®¹i hßng giµnh th¾ng lîi trong cuéc chiÕn tranh nh c«ng nghÖ hång

ngo¹i, c«ng nghÖ nh×n ®ªm, c«ng nghÖ g©y nhiÔu. NhiÒu lo¹i vò khÝ "th«ng

minh" ra ®êi vµ ®îc sö dông lÇn ®Çu tiªn trong chiÕn tranh ViÖt Nam... Tuy

nhiªn, cuéc chiÕn tranh ViÖt Nam ®· chøng kiÕn sù thÊt b¹i th¶m h¹i cña

®Þch trong viÖc sö dông çc lo¹i vò khÝ hiÖn ®¹i nhÊt lóc ®ã tríc trÝ th«ng

minh, sù s¸ng t¹o vµ lßng dòng c¶m v« song cña con ngêi ViÖt Nam.

ChiÕn tranh t¬ng lai (nÕu x¶y ra) ®èi víi ®Êt níc ta, ®Þch sÏ sö dông

ph¬ng thøc tiÕn c«ng ho¶ lùc b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao lµ chñ yÕu. Nh»m

môc ®Ých giµnh quyÒn lµm chñ trªn kh«ng, lµm chñ chiÕn trêng, ph¸ ho¹i

tiÒm lùc kinh tÕ, quèc phßng, ®¸nh quþ kh¶ n¨ng chèng tr¶ cña ®èi ph¬ng,

t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho çc lùc lîng tiÕn c«ng trªn bé, trªn biÓn, ®æ bé

®êng kh«ng vµ çc ho¹t ®éng b¹o lo¹n lËt ®æ cña lùc lîng ph¶n ®éng néi

®Þa trong níc, g©y t©m lÝ hoang mang, lo sî trong nh©n d©n. Qua ®ã g©y

søc Ðp vÒ chÝnh trÞ ®Ó ®¹t môc tiªu chÝnh trÞ hoÆc buéc chóng ta ph¶i chÊp

nhËn ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ do ®Þch ®Æt ra.

NÕu chiÕn tranh x¶y ra trªn ®Êt níc ta, cã thÓ xuÊt ph¸t tõ nhiÒu híng :

trªn bé, trªn kh«ng, tõ biÓn vµo, cã thÓ diÔn ra cïng mét lóc ë chÝnh diÖn vµ

trong chiÒu s©u, trªn ph¹m vi toµn quèc víi mét nhÞp ®é cao, cêng ®é lín

ngay tõ ®Çu vµ trong suèt qu¸ tr×nh chiÕn tranh. TiÕn c«ng ho¶ lùc b»ng vò

khÝ c«ng nghÖ cao cña chñ nghÜa ®Õ quèc vµo ViÖt Nam (nÕu x¶y ra) cã thÓ

lµ mét giai ®o¹n tríc khi ®a qu©n ®æ bé ®êng biÓn hoÆc ®a qu©n tiÕn

c«ng trªn bé, víi quy m« vµ cêng ®é ¸c liÖt tõ nhiÒu híng, vµo nhiÒu môc

tiªu cïng mét lóc. §¸nh ph¸ ¸c liÖt tõng ®ît lín, dån dËp, kÕt hîp víi ®¸nh

nhá lÎ liªn tôc ngµy ®ªm, cã thÓ kÐo dµi vµi giê hoÆc nhiÒu giê, cã thÓ ®¸nh

ph¸ trong mét vµi ngµy hoÆc nhiÒu ngµy,...

Nghiªn cøu, kh¶o s¸t mét sè cuéc chiÕn tranh côc bé gÇn ®©y, ®Þch sö

dông vò khÝ c«ng nghÖ cao ngµy cµng nhiÒu (vïng VÞnh lÇn thø nhÊt vò khÝ

c«ng nghÖ cao 10%, chiÕn dÞch "Con Ço sa m¹c" 50%, Nam T 90%).

Trong cuéc chiÕn tranh vïng VÞnh, ngµy 17/1/1991 MÜ phãng 45 qu¶

tªn löa hµnh tr×nh Tomahawk cã 7 qu¶ bÞ háng, 1 qu¶ bÞ lùc lîng phßng

kh«ng b¾n r¬i cßn 37 qu¶ tróng môc tiªu, tØ lÖ : 67%. Trong chiÕn dÞch "Con

Ço sa m¹c" tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 19/12/1998 MÜ sö dông 650 lÇn/chiÕc m¸y

bay phãng 415 qu¶ tªn löa hµnh tr×nh trong ®ã cã 325 qu¶ tªn löa Tomahawk

phãng tõ tµu biÓn, 90 qu¶ AGM 86 phãng tõ m¸y bay, dù kiÕn kh¶ n¨ng

100/147 môc tiªu cña Ir¾c bÞ ph¸ huû. Tuy nhiªn tªn löa hµnh tr×nh cña

MÜ vµ liªn qu©n chØ ®¸nh tróng kho¶ng 20%, v× Ir¾c ®· cã kinh nghiÖm

phßng tr¸nh.

ChiÕn tranh Ir¾c lÇn hai (2003) chØ sau 27 ngµy ®ªm tiÕn c«ng, MÜ,

Anh ®· thùc hiÖn 34.000 phi vô, phãng h¬n 1000 qu¶ tªn löa hµnh tr×nh çc

107

lo¹i, trong ®ã cã h¬n 800 qu¶ tªn löa Tomahawk, h¬n 14.000 bom ®¹n cã

®iÒu khiÓn chÝnh x¸c. Tõ nh÷ng kh¶o s¸t thùc tÕ trªn, rót ra mét sè ®iÓm m¹nh

vµ yÕu cña vò khÝ c«ng nghÖ cao nh sau :

§iÓm m¹nh : + §é chÝnh x¸c cao, uy lùc s¸t th¬ng lín, tÇm ho¹t ®éng xa.

+ Cã thÓ ho¹t ®éng trong nh÷ng vïng nhiÔu, thêi tiÕt phøc t¹p, ngµy,

®ªm, ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n hµng chôc ®Õn hµng tr¨m lÇn so víi vò khÝ

th«ng thêng.

+ Mét sè lo¹i vò khÝ c«ng nghÖ cao ®îc gäi lµ vò khÝ "th«ng minh" cã

kh¶ n¨ng nhËn biÕt ®Þa h×nh vµ ®Æc ®iÓm môc tiªu, tù ®éng t×m diÖt...

§iÓm yÕu :

+ Thêi gian trinh s¸t, xö lÝ sè liÖu ®Ó lËp tr×nh ph¬ng ¸n ®¸nh ph¸ phøc

t¹p, nÕu môc tiªu "thay ®æi" dÔ mÊt thêi c¬ ®¸nh ph¸.

+ Dùa hoµn toµn vµo çc ph¬ng tiÖn kÜ thuËt, dÔ bÞ ®èi ph¬ng

®¸nh lõa.

+ Mét sè lo¹i tªn löa hµnh tr×nh cã tÇm bay thÊp, tèc ®é bay chËm,

híng bay theo quy luËt... dÔ bÞ b¾n h¹ b»ng vò khÝ th«ng thêng.

+ T¸c chiÕn c«ng nghÖ cao kh«ng thÓ kÐo dµi v× qu¸ tèn kÐm. DÔ bÞ ®èi

ph¬ng tËp kÝch vµo çc vÞ trÝ triÓn khai cña vò khÝ c«ng nghÖ cao.

+ DÔ bÞ t¸c ®éng bëi ®Þa h×nh, thêi tiÕt, khÝ hËu dÉn ®Õn hiÖu qu¶ thùc tÕ

kh¸c víi lÝ thuyÕt. Do ®ã, nªn hiÓu ®óng vÒ vò khÝ c«ng nghÖ cao, kh«ng qu¸

®Ò cao, tuyÖt ®èi ho¸ vò khÝ c«ng nghÖ cao dÉn ®Õn t©m lÝ hoang mang

khi ®èi mÆt. Ngîc l¹i, còng kh«ng nªn coi thêng dÉn ®Õn chñ quan mÊt

c¶nh gi¸c.

2. Mét sè biÖn ph¸p phßng chèng ®Þch tiÕn c«ng ho¶ lùc b»ng vò khÝ c«ng

nghÖ cao

a) BiÖn ph¸p thô ®éng

Phßng chèng trinh s¸t cña ®Þch : HÖ thèng trinh s¸t ph¸t hiÖn vµ gi¸m

s¸t môc tiªu lµ mét trong nh÷ng hÖ thèng b¶o ®¶m quan träng nhÊt cña vò

khÝ c«ng nghÖ cao. Muèn lµm tèt c«ng t¸c phßng chèng trinh s¸t cña ®Þch,

tríc tiªn cÇn x¸c ®Þnh râ ý thøc phßng chèng trinh s¸t, sau ®ã míi ¸p dông

çc biÖn ph¸p, ph¬ng ph¸p ®èi phã cho phï hîp, cô thÓ :

+ Lµm h¹n chÕ ®Æc trng cña môc tiªu : HÖ thèng trinh s¸t hiÖn ®¹i khi

thùc hµnh trinh s¸t ®Òu th«ng qua viÖc t×m kiÕm çc ®Æc trng vËt lÝ do môc

tiªu béc lé ®Ó ph¸t hiÖn. V× vËy, sö dông çc thñ ®o¹n chiÕn thuËt, kÜ thuËt

gi¶m thiÓu ®Æc trng vËt lÝ cña môc tiªu, xo¸ bá sù kh¸c biÖt gi÷a môc tiªu

víi m«i trêng xung quanh lµ sù vËn dông vµ ph¸t triÓn cña kÜ thuËt ngôy

108

trang truyÒn thèng. Sö dông çc biÖn ph¸p kÜ thuËt gi¶m bít çc ®Æc trng

¸nh s¸ng, ©m thanh, ®iÖn tõ, bøc x¹ hång ngo¹i... cña môc tiªu lµ cã thÓ giÊu

kÝn ®îc môc tiªu.

+ Che giÊu môc tiªu : Lîi dông m«i trêng tù nhiªn nh ®Þa h×nh, ®Þa

vËt, rõng c©y, bôi cá... ®Ó che giÊu môc tiªu, cã thÓ lµm suy gi¶m thËm chÝ

ng¨n chÆn ®îc trinh s¸t cña ®Þch. Trinh s¸t b»ng quang häc, hång ngo¹i vµ

laze lµ ba kÜ thuËt trinh s¸t chñ yÕu cña vÖ tinh vµ m¸y bay trinh s¸t, çc

môc tiªu ®îc che ®Ëy, ë hang ®éng, gÇm cÇu lµ nh÷ng n¬i che giÊu

cã hiÖu qu¶, ®ång thêi lîi dông ®ªm tèi, s¬ng mï, mµn ma ®Ó che giÊu ©m

thanh, ¸nh s¸ng, ®iÖn tõ, nhiÖt ; kiÓm so¸t chÆt chÏ viÖc më m¸y hoÆc ph¸t

x¹ sãng ®iÖn tõ cña ra ®a vµ thiÕt bÞ th«ng tin liªn l¹c.

+ Ngôy trang môc tiªu : Ngµy nay, khi mµ kÜ thuËt trinh s¸t kh«ng

ngõng ph¸t triÓn th× viÖc sö dông mét çch khoa häc çc khÝ tµi ngôy trang

nh mµn khãi, líi ngôy trang, nghi binh, nghi trang,... lµ mét biÖn ph¸p

chèng trinh s¸t h÷u hiÖu vµ kinh tÕ. Ngôy trang hiÖn ®¹i lµ trªn c¬ së ngôy

trang truyÒn thèng sö dông kÜ thuËt thay ®æi h×nh d¹ng,... Th«ng qua viÖc

lµm thay ®æi tÇn phæ quang häc hoÆc ph¶n x¹ ®iÖn tõ vµ ®Æc tÝnh bøc x¹

nhiÖt cña môc tiªu khiÕn chóng gÇn nh hoµ nhËp vµo m«i trêng xung

quanh. Th«ng qua viÖc lµm thay ®æi h×nh thÓ cña môc tiªu khiÕn môc tiªu

kh«ng bÞ ®Þch chó ý hoÆc th«ng qua viÖc th¶ mµn khãi ®Æc biÖt lµ sîi b¹c,...

®Òu cã thÓ ng¨n chÆn cã hiÖu qu¶ trinh s¸t ra ®a vµ trinh s¸t hång ngo¹i cña

®èi ph¬ng.

+ Tæ chøc tèt viÖc nghi binh ®¸nh lõa ®Þch : Nghi binh lµ hµnh ®éng t¹o

hiÖn tîng gi¶ ®Ó ®¸nh lõa ®èi ph¬ng. NÕu tæ chøc t¹o ra çc hµnh ®éng t¸c

chiÕn gi¶ mét çch cã kÕ ho¹ch, cã môc ®Ých ®Ó ph©n t¸n, lµm suy yÕu kh¶

n¨ng trinh s¸t cña ®Þch, cã thÓ lµm cho ®Þch nhËn ®Þnh sai, dÉn ®Õn sai lÇm

tõ ®ã ta cã thÓ kiÒm chÕ, ®iÒu ®éng ®îc ®Þch.

Theo ph¹m vi kh«ng gian, cã thÓ chia nghi binh thµnh çc lo¹i sau :

Nghi binh chÝnh diÖn, nghi binh bªn sên, nghi binh tung th©m, nghi binh

trªn bé, nghi binh trªn kh«ng, nghi binh trªn biÓn,... Theo môc ®Ých, cã thÓ

chia nghi binh ®Ó thÓ hiÖn søc m¹nh, nghi binh ®Ó tá ra yÕu kÐm, nghi binh

®Ó hiÖn thÕ, nghi binh tiÕn c«ng, nghi binh rót lui.

KÜ thuËt qu©n sù hiÖn ®¹i ®· t¹o ra nhiÒu thñ ®o¹n nghi binh míi, ngoµi

nghi binh vÒ binh lùc, cßn cã nghi binh vÒ ho¶ lùc, nghi binh ®iÖn tö, vµ çc

nghi binh kÜ thuËt kh¸c. VÝ dô, nghi binh v« tuyÕn ®iÖn b»ng çc ph¬ng

ph¸p x©y dùng m¹ng líi v« tuyÕn ®iÖn gi¶, tæ chøc çc ®èi tîng liªn l¹c

gi¶, thùc hiÖn çc cuéc th«ng tin liªn l¹c v« tuyÕn ®iÖn gi¶, ph¸t çc cuéc

®iÖn b¸o (®iÖn tho¹i) víi néi dung gi¶... Ngoµi ra, tæ chøc tèt viÖc bµy gi¶,

nh»m ®óng vµo ®Æc ®iÓm vµ nhîc ®iÓm cña hÖ thèng trinh s¸t ®Þch, kÕt hîp

109

víi ®iÒu kiÖn tù nhiªn nh ®Þa h×nh, ®Þa vËt, ®Æt çc lo¹i môc tiªu gi¶ ®Ó lµm

thay ®æi côc bé nÒn m«i trêng, chiÕn trêng, tõ ®ã ®¸nh lõa mª hoÆc ®èi

ph¬ng. VÝ dô, cÇn ph¶i cã môc tiªu gi¶, môc tiªu thËt ; khi cÇn di chuyÓn

çc môc tiªu cÇn ph¶i tiÕn hµnh di chuyÓn cïng lóc c¶ çi thùc vµ çi gi¶, vµ

quy m« ®èi víi çi thùc vµ çi gi¶ còng ph¶i ngang nhau.

Dô ®Þch ®¸nh vµo nh÷ng môc tiªu cã gi¸ trÞ thÊp lµm chóng tiªu hao lín

Lîi dông ®Æc ®iÓm cña vò khÝ c«ng nghÖ cao lµ gi¸ thµnh cao, lîng sö

dông cã h¹n, chóng ta cã thÓ sö dông môc tiªu gi¸ trÞ thÊp ®Ó lµm ph©n t¸n

lùc lîng ®Þch vµ g©y tiªu hao lín cho chóng. VÝ dô, gi¸ 1 chiÕc m¸y bay

tµng h×nh F 117A lªn tíi vµi chôc triÖu ®« la MÜ, gi¸ 1 qu¶ tªn löa hµnh

tr×nh còng tíi hµng triÖu ®« la MÜ,... NÕu ta sö dông vò khÝ trang bÞ cò hoÆc

môc tiªu gi¶ ®Ó dô ®Þch tiÕn c«ng sÏ g©y tiªu hao lín cho chóng, lµm gi¶m

bít lîng vò khÝ c«ng nghÖ cao cña ®Þch, ®ång thêi lµm gi¶m sót lßng tin

khiÕn chóng kh«ng d¸m m¹o hiÓm tiÕp tôc sö dông vò khÝ c«ng nghÖ cao

trªn quy m« lín. Trong cuéc chiÕn tranh C«x«v«, ®Þa h×nh, ®Þa vËt, phøc t¹p

cña Nam T kÕt hîp víi thêi tiÕt mïa xu©n Èm ít, ©m u, rõng c©y rËm r¹p

®· khiÕn cho hÖ thèng vò khÝ c«ng nghÖ cao cña NATO béc lé mét sè nhîc

®iÓm nh kh¶ n¨ng nhËn biÕt môc tiªu, kh¶ n¨ng ®Þnh vÞ, dÉn ®Õn ®¸nh

nhÇm, ®¸nh kh«ng chÝnh x¸c, ®¸nh vµo môc tiªu gi¶ ngµy cµng t¨ng, khiÕn

chóng bÞ tiªu hao ngµy cµng lín.

Tæ chøc, bè trÝ lùc lîng ph©n t¸n, cã kh¶ n¨ng t¸c chiÕn ®éc lËp

Tæ chøc, bè trÝ lùc lîng ph©n t¸n lµ thu nhá quy m« çc lùc lîng lín,

bè trÝ theo nhu cÇu, mçi ®¬n vÞ cã thÓ thùc hiÖn ®ång thêi nhiÒu nhiÖm vô

phßng thñ, tiÕn c«ng, c¬ ®éng chi viÖn,... Bè trÝ ph©n t¸n lùc lîng kh«ng

theo quy t¾c, x©y dùng khu vùc t¸c chiÕn du kÝch xen kÏ nhá lÎ, ®a n¨ng,

nhng s½n sµng tËp trung khi cÇn thiÕt. Bè trÝ nh vËy sÏ gi¶m thiÓu tæn thÊt

khi ®Þch sö dông vò khÝ c«ng nghÖ cao. Kh¶ n¨ng chiÕn ®Êu ®éc lËp vµ tËp

trung cao sÏ gi¶m bít sù chi viÖn cña lùc lîng dù bÞ, nh vËy sÏ tr¸nh ®îc

tæn thÊt cho lùc lîng dù bÞ. Bè trÝ ph©n t¸n sÏ t¨ng thªm khã kh¨n cho ®èi

ph¬ng trong viÖc trinh s¸t ph¸t hiÖn môc tiªu, ph¸n ®o¸n t×nh h×nh vµ x¸c

®Þnh ph¹m vi ®¸nh, lµm gi¶m hiÖu qu¶ t¸c chiÕn cña ®Þch.

KÕt hîp x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, ®« thÞ víi x©y dùng hÇm ngÇm ®Ó

t¨ng kh¶ n¨ng phßng thñ

Trong qu¸ tr×nh x©y dùng ®Êt níc nh÷ng n¨m gÇn ®©y, hÇu hÕt çc ®Þa

ph¬ng trong c¶ níc ®· cã sù ph¸t triÓn vît bËc vÒ kinh tÕ, ®êi sèng x· héi

cã nhiÒu thay ®æi, çc thµnh phè ngµy cµng më réng, c¬ së h¹ tÇng ph¸t

triÓn, çc khu trung t©m kinh tÕ c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, nhiÒu ®« thÞ míi

ra ®êi víi tèc ®é nhanh, mËt ®é d©n c ngµy cµng cao. Cïng víi sù ph¸t triÓn

chung ®ã chóng ta cÇn quan t©m ®óng møc ®Õn ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng nh

110

®iÖn, ®êng, kho, tr¹m,... §ång thêi, chóng ta còng kh«ng nªn x©y dùng çc

thµnh phè qu¸ ®«ng d©n c, çc khu c«ng nghiÖp tËp trung mµ x©y dùng

nhiÒu thµnh phè vÖ tinh vµ tËp trung ph¸t triÓn m¹ng giao th«ng. X©y dùng

®êng cao tèc ph¶i kÕt hîp t¹o ra nh÷ng ®o¹n ®êng m¸y bay cã thÓ cÊt h¹

çnh. X©y dùng cÇu ph¶i kÕt hîp c¶ viÖc sö dông çc bÕn phµ, bÕn vît,

trong t¬ng lai chóng ta sÏ x©y dùng ®êng xe ®iÖn ngÇm ë çc thµnh phè

lín nh Hµ Néi, thµnh phè Hå ChÝ Minh,... X©y dùng çc nhµ cao tÇng ph¶i

tÝnh ®Õn sè lîng tÇng cao ®Ó gi¶m bít tæn thÊt trong chiÕn tranh ; çc c«ng

tr×nh lín cña quèc gia nh nhµ Quèc héi, nhµ Trung t©m Héi nghÞ quèc gia,

v¨n phßng cña çc Bé, ngµnh,... ph¶i cã tÇng hÇm, thêi b×nh lµm kho, nhµ

xe, thêi chiÕn lµm hÇm Èn nÊp. X©y dùng çc nhµ m¸y thuû ®iÖn ph¶i tÝnh

®Õn phßng chèng m¸y bay ph¸ ®Ëp g©y lò lôt.

b) BiÖn ph¸p chñ ®éng

G©y nhiÔu çc trang bÞ trinh s¸t cña ®Þch, lµm gi¶m hiÖu qu¶ trinh s¸t

G©y nhiÔu lµ mét biÖn ph¸p c¬ b¶n trong ®èi kh¸ng trinh s¸t, nh»m lµm

gi¶m hoÆc suy yÕu hiÖu qu¶ çc thiÕt bÞ trinh s¸t cña ®Þch, khiÕn chóng

kh«ng thÓ ph¸t huy t¸c dông. Mét sè biÖn ph¸p g©y nhiÔu cã thÓ vËn dông :

+ TÝch cùc ph¸ ho¹i hÖ thèng trinh s¸t cña ®Þch. Cã thÓ sö dông ®ßn

tiÕn c«ng cña tªn löa ®Êt ®èi kh«ng, ®ßn ph¶n kÝch cña binh lùc mÆt ®Êt hoÆc

tiÕn hµnh g©y nhiÔu ®iÖn tö, h¹n chÕ vµ ph¸ ho¹i trinh s¸t kÜ thuËt cña ®Þch.

Tæ chøc b¾n r¬i m¸y bay trinh s¸t ®iÖn tö cña ®Þch sÏ h¹n chÕ rÊt nhiÒu viÖc

sö dông vò khÝ ®iÒu khiÓn chÝnh x¸c cña chóng.

+ Sö dông tæng hîp nhiÒu thñ ®o¹n thùc hiÖn g©y nhiÔu chÕ ¸p l¹i ®Þch,

nhng ph¶i chuÈn bÞ chu ®¸o, nhÊt lµ thêi c¬ vµ ®èi tîng g©y nhiÔu, bëi v×,

khi g©y nhiÔu còng chÝnh lµ lóc ta l¹i bÞ béc lé, ®Þch sÏ trinh s¸t ®Þnh vÞ l¹i

ta, ta cÇn bè trÝ çc ®µi g©y nhiÔu ë n¬i hiÓm yÕu vµ di chuyÓn liªn tôc. LËp

çc m¹ng, çc trung t©m th«ng tin gi¶ ho¹t ®éng ®ång thêi víi th«ng tin thËt

®Ó thu hót ho¹t ®éng trinh s¸t vµ chÕ ¸p ®iÖn tö cña ®Þch, che giÊu tÝn hiÖu

c«ng t¸c thùc cña ta.

+ H¹n chÕ n¨ng lîng bøc x¹ tõ vÒ híng ¨ng ten thu trinh s¸t cña ®Þch

b»ng çch sö dông c«ng suÊt ph¸t hîp lÝ, chän vÞ trÝ ®Æt ¨ng ten sao cho cã

®Þa h×nh che ch¾n vÒ phÝa ®Þch trinh s¸t, ph©n bè mËt ®é liªn l¹c hîp lÝ,

kh«ng t¹o ra dÊu hiÖu bÊt thêng, thay ®æi thêng xuyªn quy íc liªn l¹c,

m· ho¸ çc néi dung ®iÖn, chän tÇn sè gÇn tÇn sè lµm viÖc cña ®Þch ; t¨ng

c«ng suÊt m¸y ph¸t, sö dông ¨ng ten cã hÖ sè khuÕch ®¹i cao, rót ng¾n cù li

th«ng tin...

+ Dïng ho¶ lùc hoÆc xung lùc ®¸nh vµo nh÷ng chç hiÓm yÕu, nh»m ph¸

huû çc ®µi ph¸t, tiªu diÖt nguån g©y nhiÔu cña ®Þch.

111

N¾m ch¾c thêi c¬, chñ ®éng ®¸nh ®Þch tõ xa, ph¸ thÕ tiÕn c«ng cña ®Þch

CÇn ph¶i trinh s¸t n¾m ®Þch chÆt chÏ, chÝnh x¸c vµ cã quyÕt t©m sö

dông lùc lîng hîp lÝ, nhÊt lµ ph¸t huy kh¶ n¨ng cña lùc lîng vò trang ®Þa

ph¬ng, lùc lîng ®Æc c«ng, ph¸o binh chuyªn tr¸ch tiÕn c«ng ®Þch. Sö dông

tæng hîp, çc lo¹i vò khÝ cã trong biªn chÕ cña lùc lîng phßng kh«ng ba

thø qu©n. KÕt hîp sö dông vò khÝ th« s¬, vò khÝ t¬ng ®èi hiÖn ®¹i ®Ó ®¸nh

®Þch, rÌn luyÖn ý chÝ chiÕn ®Êu quyÕt ®¸nh vµ biÕt th¾ng vò khÝ c«ng nghÖ

cao cña ®Þch. HuÊn luyÖn n©ng cao tr×nh ®é cho çc lùc lîng phßng kh«ng

ba thø qu©n. Lµm cho mçi ngêi lÝnh, mçi ngêi d©n biÕt sö dông thµnh th¹o

çc vò khÝ cã trong tay ®Ó b¾n m¸y bay vµ tªn löa cña ®Þch trong tÇm b¾n

hiÖu qu¶ khi nã bay qua khu vùc ®ãng qu©n cña ®¬n vÞ m×nh, ®Þa ph¬ng m×nh.

Thùc hiÖn tèt çc gi¶i ph¸p nªu trªn, dï kÎ ®Þch tiÕn c«ng b»ng ho¶ lùc

b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao tõ híng nµo, khu vùc nµo, sö dông vò khÝ c«ng

nghÖ cao ®Õn møc nµo chóng ta còng ®¸nh tr¶ cã hiÖu qu¶ lµm v« hiÖu ho¸

vò khÝ c«ng nghÖ cao cña ®Þch, ®Ëp tan ý chÝ x©m lîc cña kÎ thï.

Lîi dông ®Æc ®iÓm ®ång bé cña hÖ thèng vò khÝ c«ng nghÖ cao, ®¸nh

vµo m¾t xÝch then chèt

TËp trung lùc lîng ®¸nh vµo nh÷ng hÖ thèng cã t¸c dông b¶o ®¶m vµ

®iÒu hµnh, g©y ra sù hçn lo¹n vµ lµm mÊt kh¶ n¨ng sö dông vò khÝ c«ng

nghÖ cao hoÆc sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a hÖ thèng vò khÝ c«ng nghÖ cao

víi çc hÖ thèng vò khÝ th«ng thêng kh¸c.

MÆt kh¸c, vò khÝ c«ng nghÖ cao cã thÓ ®ång thêi sö dông c¶ trªn bé,

trªn biÓn vµ trªn kh«ng, do vËy ph¶i tæ chøc ®¸nh ®Þch tõ xa. Sö dông çc

thñ ®o¹n tËp kÝch, ®Æc biÖt cã thÓ vËn dông ®Æc c«ng, ph¸o binh chuyªn

tr¸ch, d©n qu©n tù vÖ tËp kÝch, ph¸ ho¹i vïng ®Þch hËu, tËp kÝch tung th©m...

ph¸ huû çc hÖ thèng phãng, hÖ thèng b¶o ®¶m hoÆc çc c¨n cø träng yÕu

cña chóng, khiÕn chóng bÞ tª liÖt khi t¸c chiÕn. Cã thÓ lîi dông thêi tiÕt kh¾c

nghiÖt nh ma, mï, b·o giã... ®Ó tËp kÝch vµo çc hÖ thèng vò khÝ c«ng

nghÖ cao.

C¬ ®éng phßng tr¸nh nhanh, ®¸nh tr¶ kÞp thêi chÝnh x¸c

Khi c¬ ®éng phßng tr¸nh ph¶i thùc hiÖn tèt çc yªu cÇu bÝ mËt, c¬ ®éng

nhanh, ®Õn ®óng ®Þa ®iÓm, thêi gian s½n sµng chiÕn ®Êu cao.

§Ó thùc hiÖn ®îc môc ®Ých ®ã, c«ng t¸c tæ chøc chuÈn bÞ ph¶i chu ®¸o,

cã kÕ ho¹ch c¬ ®éng, di chuyÓn chÆt chÏ. Khi c¬ ®éng ph¶i tËn dông ®Þa

h×nh, rõng c©y, khe suèi..., h¹n chÕ kh¶ n¨ng trinh s¸t, ph¸t hiÖn b»ng çc

ph¬ng tiÖn trinh s¸t hiÖn ®¹i cña ®Þch. X¸c ®Þnh nhiÒu ®êng c¬ ®éng, cã

®êng chÝnh, ®êng dù bÞ, ®êng nghi binh vµ tæ chøc ngôy trang.

112

Phßng tr¸nh, ®¸nh tr¶ ®Þch tiÕn c«ng b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao lµ vËn

dông tæng hîp çc gi¶i ph¸p, biÖn ph¸p, çc ho¹t ®éng mét çch cã tæ chøc

cña toµn §¶ng, toµn d©n vµ toµn qu©n trong chuÈn bÞ vµ thùc hµnh phßng

tr¸nh, ®¸nh tr¶ b¶o ®¶m an toµn cho nh©n d©n vµ çc thµnh phÇn lùc lîng,

gi÷ v÷ng s¶n xuÊt, ®êi sèng, sinh ho¹t, an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an toµn

x· héi.

Phßng tr¸nh, ®¸nh tr¶ tiÕn c«ng b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao cña ®Þch lµ

hai mÆt cña mét vÊn ®Ò, cã quan hÖ, t¸c ®éng lÉn nhau mét çch biÖn chøng,

®an xen nhau. Phßng tr¸nh tèt lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ®¸nh tr¶ cã hiÖu qu¶. §¸nh tr¶

cã hiÖu qu¶ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó phßng tr¸nh an toµn vµ chóng ta cÇn hiÓu r»ng

trong phßng tr¸nh cã ®¸nh tr¶, trong ®¸nh tr¶ cã phßng tr¸nh. Nh vËy,

phßng tr¸nh tiÕn c«ng b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao cña ®Þch lµ mét biÖn ph¸p

cã ý nghÜa chiÕn lîc ®Ó b¶o toµn lùc lîng, gi¶m thiÓu thiÖt h¹i vÒ ngêi vµ

tµi s¶n, lµ mét yÕu tè quan träng ®Ó giµnh th¾ng lîi. Thùc tiÔn trong nh÷ng

n¨m chèng chiÕn tranh ph¸ ho¹i miÒn B¾c cña ®Õ quèc MÜ tríc ®©y, c«ng

t¸c phßng kh«ng nh©n d©n ®· cã vÞ trÝ vai trß to lín trong viÖc b¶o vÖ nh©n

d©n, b¶o vÖ çc môc tiªu quan träng cña miÒn B¾c.

Nh÷ng kinh nghiÖm tæ chøc phßng tr¸nh trong chèng chiÕn tranh ph¸

ho¹i b»ng kh«ng qu©n vµ h¶i qu©n cña ®Þch tríc ®©y vµ çc cuéc chiÕn

tranh gÇn ®©y cña MÜ vµ ®ång minh vµo Ir¾c, Nam T... lµ nh÷ng kinh

nghiÖm rÊt bæ Ých, chóng ta cã c¬ së ®Ó tin tëng r»ng chóng ta sÏ tæ chøc

tèt c«ng t¸c phßng tr¸nh tiÕn c«ng b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao cña ®Þch trong

t×nh h×nh míi.

Trong phßng tr¸nh ph¶i triÖt ®Ó tËn dông u thÕ ®Þa h×nh tù nhiªn ®Ó c¶i

t¹o vµ x©y dùng c«ng tr×nh phßng tr¸nh theo mét ý ®Þnh chiÕn lîc chung

trªn ph¹m vi toµn quèc, trªn tõng híng chiÕn dÞch, chiÕn lîc, trªn tõng ®Þa

bµn cô thÓ, tõng khu vùc phßng thñ ®Þa ph¬ng. Bè trÝ lùc lîng ph¬ng tiÖn

ph©n t¸n, nhng ho¶ lùc ph¶i tËp trung, c«ng tr×nh ph¶i lu«n kÕt hîp chÆt chÏ

gi÷a ngôy trang che giÊu víi ho¹t ®éng nghi binh, x©y dùng ph¶i dùa vµo

khu vùc phßng thñ tØnh (thµnh phè) vµ t¨ng cêng c¬ ®éng trong chiÕn ®Êu.

§èi víi ®¸nh tr¶ tiÕn c«ng b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao cña ®Þch, nh»m

tiªu diÖt, ph¸ thÕ tiÕn c«ng cña ®Þch, b¶o vÖ chñ quyÒn, b¶o vÖ çc môc tiªu

quan träng cña ®Êt níc, b¶o vÖ nh©n d©n, b¶o vÖ s¶n xuÊt,... §¸nh tr¶ cã

hiÖu qu¶ lµ vÊn ®Ò cèt lâi nhÊt cña phßng tr¸nh, ®¸nh tr¶, lµ biÖn ph¸p tÝch

cùc nhÊt, chñ ®éng nhÊt ®Ó b¶o vÖ chñ quyÒn ®Êt níc, b¶o vÖ môc tiªu, b¶o

toµn lùc lîng chiÕn ®Êu.

Víi ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng cña ta, viÖc tæ chøc ®¸nh tr¶ ph¶i cã träng

®iÓm, ®óng ®èi tîng, ®óng thêi c¬. §¸nh tr¶ ®Þch b»ng mäi lùc lîng, mäi

lo¹i vò khÝ, trang bÞ, thùc hiÖn ®¸nh réng kh¾p, tõ xa ®Õn gÇn, ë çc ®é cao,

113

çc híng kh¸c nhau. Ta ®¸nh ®Þch b»ng søc m¹nh tæng hîp, ta ®¸nh ®Þch

b»ng thÕ, thêi, lùc, mu,...

VÒ ph¬ng ph¸p chóng ta ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ®¸nh ®Þch víi c¬

®éng, ngôy trang, nghi binh, phßng tr¸nh b¶o tån lùc lîng. VÒ lùc lîng,

chóng ta cã lùc lîng phßng kh«ng ba thø qu©n vµ kh«ng qu©n, lùc lîng

ph¸o binh, tªn löa, lùc lîng ®Æc c«ng,... vµ ho¶ lùc sóng bé binh tham gia.

Víi nh÷ng thµnh phÇn nh vËy, cã thÓ ®¸nh çc môc tiªu trªn kh«ng,

çc môc tiªu mÆt ®Êt, mÆt níc n¬i xuÊt ph¸t çc ®ßn tiÕn c«ng ho¶ lùc

cña ®Þch, phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam. Trong ®ã, tæ chøc x©y dùng thÕ

trËn phßng tr¸nh ®¸nh tr¶ tiÕn c«ng b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao cña ®Þch ®¸p

øng yªu cÇu hiÓm, ch¾c, cã chiÒu s©u, c¬ ®éng linh ho¹t, réng kh¾p, kÕt hîp

víi thÕ trËn khu vùc phßng thñ ®Þa ph¬ng. Ph¶i x¸c ®Þnh çc khu vùc, môc

tiªu b¶o vÖ träng ®iÓm, ®èi tîng ®¸nh tr¶, khu vùc ®¸nh tr¶, híng ®¸nh tr¶

chñ yÕu cho çc lùc lîng tham gia ®¸nh tr¶.

Trong thùc hµnh ®¸nh tr¶ ®Þch, ph¶i vËn dông mét çch linh ho¹t çc

h×nh thøc t¸c chiÕn, chiÕn thuËt, ph¬ng ph¸p ho¹t ®éng chiÕn ®Êu kh¸c

nhau cho tõng lùc lîng, nh lùc lîng phßng kh«ng ba thø qu©n cã thÓ võa

chèt b¶o vÖ môc tiªu, võa c¬ ®éng phôc kÝch ®ãn lâng, kÕt hîp võa phßng

tr¸nh võa ®¸nh tr¶. §èi víi lùc lîng kh«ng qu©n, ph¸o binh, tªn löa, h¶i

qu©n cã thÓ vËn dông linh ho¹t çc ph¬ng ph¸p t¸c chiÕn cña qu©n, binh

chñng cã hiÖu qu¶ nhÊt, phï hîp víi ®iÒu kiÖn t×nh h×nh ®Þch, ta nh ®¸nh

chÆn, ®¸nh ®ßn tËp kÝch, ®¸nh hiÖp ®ång,...

Ngoµi nh÷ng vÊn ®Ò trªn, chóng ta cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng

phßng thñ d©n sù, ®©y lµ nhiÖm vô chiÕn lîc rÊt quan träng cña nÒn quèc

phßng toµn d©n, lµ hÖ thèng çc biÖn ph¸p phßng thñ quèc gia. Tõng ®Þa

ph¬ng vµ c¶ níc, ®îc tiÕn hµnh trong thêi b×nh vµ thêi chiÕn, nh»m b¶o

vÖ nh©n d©n, b¶o vÖ nÒn kinh tÕ, duy tr× s¶n xuÊt vµ ®êi sèng nh©n d©n trong

®ã b¶o vÖ nh©n d©n lµ néi dung quan träng nhÊt. NÕu viÖc tæ chøc phßng thñ

d©n sù kh«ng tèt, kh«ng cã gi¶i ph¸p ®Ó phßng chèng vò khÝ c«ng nghÖ cao,

kh«ng nh÷ng chØ tæn thÊt vÒ ngêi mµ cßn dÉn ®Õn hoang mang, dao ®éng,

gi¶m sót ý chÝ quyÕt t©m kh¸ng chiÕn cña mçi ngêi d©n, tõng ®Þa ph¬ng

vµ c¶ níc.

Ngµy nay, nÕu cuéc chiÕn tranh x¶y ra sÏ lµ cuéc chiÕn tranh sö dông vò

khÝ c«ng nghÖ cao, diÔn ra trªn kh«ng gian nhiÒu chiÒu, tiÒn tuyÕn vµ hËu

ph¬ng kh«ng ph©n ®Þnh râ rµng nh tríc ®©y. Do vËy, ë çc thµnh phè, thÞ

x·, thÞ trÊn n¬i tËp trung ®«ng d©n c vµ çc c¬ së kinh tÕ lín chñ yÕu lµ s¬

t¸n, cßn çc träng ®iÓm kh¸c cã thÓ ph©n t¸n, s¬ t¸n gÇn. Çc c¬ së s¶n xuÊt

114

lín cña Trung ¬ng cã thÓ ph¶i s¬ t¸n xa h¬n, chñ yÕu dùa vµo çc hang

®éng ë rõng nói ®Ó s¶n xuÊt phôc vô chiÕn tranh.

HÖ thèng c«ng tr×nh phßng thñ d©n sù gåm hÖ thèng hÇm hè Èn nÊp cho

ç nh©n, cho çc hé gia ®×nh, çc c«ng tr×nh b¶o ®¶m s¶n xuÊt, b¶o ®¶m sinh

ho¹t, b¶o ®¶m l¬ng thùc, thùc phÈm cña tËp thÓ, hé gia ®×nh triÓn khai ë

çc c¬ quan, nhµ ga, bÕn c¶ng, kho nhiªn liÖu, x¨ng dÇu ®îc tiÕn hµnh ngay

tõ thêi b×nh th«ng qua kÕ ho¹ch kÕt hîp kinh tÕ víi quèc phßng, quèc phßng

víi kinh tÕ ë tõng ®Þa ph¬ng vµ trong ph¹m vi c¶ níc.

KÕt luËn

Ph¬ng thøc phßng chèng ®Þch tiÕn c«ng ho¶ lùc b»ng vò khÝ c«ng nghÖ

cao lµ mét vÊn ®Ò lín cña c¶ ®Êt níc trong sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ

Tæ quèc ngµy nay.

§Ó phßng chèng ®Þch tiÕn c«ng ho¶ lùc b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao

trong chiÕn tranh t¬ng lai cã hiÖu qu¶, ®ßi hái ph¶i cã sù tham gia cña toµn

§¶ng, toµn qu©n, toµn d©n, cña c¶ hÖ thèng chÝnh trÞ trªn tÊt c¶ çc lÜnh vùc

tõ nhËn thøc ®Õn hµnh ®éng. Lu«n nªu cao tinh thÇn c¶nh gi¸c çch m¹ng,

s½n sµng phßng chèng ®Þch tiÕn c«ng ho¶ lùc cã hiÖu qu¶ trong mäi t×nh

huèng. Mäi c«ng t¸c chuÈn bÞ cña çc cÊp, çc ngµnh vµ cña ngêi d©n ph¶i

®îc chuÈn bÞ ngay tõ thêi b×nh, chèng chñ quan, coi nhÑ, lu«n lu«n theo dâi

chÆt chÏ, ®¸nh gi¸ ®óng, chÝnh x¸c ©m mu thñ ®o¹n cña kÎ thï, kh¶ n¨ng sö

dông vò khÝ c«ng nghÖ cao vµ nh÷ng ph¸t triÓn míi vÒ vò khÝ trang bÞ,

ph¬ng ph¸p t¸c chiÕn trong chiÕn tranh t¬ng lai cña ®Þch. C«ng t¸c chuÈn

bÞ ph¶i chu ®¸o tõ thÕ trËn phßng tr¸nh, ®¸nh tr¶, ®Õn c«ng t¸c huÊn luyÖn,

diÔn tËp çch phßng chèng tiÕn c«ng ho¶ lùc cña ®Þch b»ng vò khÝ c«ng

nghÖ cao.

Víi kinh nghiÖm vµ truyÒn thèng, víi søc m¹nh cña khèi ®¹i ®oµn kÕt

toµn d©n, trong ®iÒu kiÖn míi chóng ta tin tëng ta cã ®Çy ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó

®èi phã víi tiÕn c«ng b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao cña ®Þch.

C¢U HáI ¤N TËP

1. Trong phßng chèng vò khÝ c«ng nghÖ cao b»ng biÖn ph¸p thô ®éng,

t¹i sao ph¶i tæ chøc bè trÝ lùc lîng ph©n t¸n ?

2. Anh (chÞ) hiÓu vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¬ ®éng phßng tr¸nh víi ®¸nh tr¶

tiÕn c«ng ho¶ lùc b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao cña ®Þch nh thÕ nµo ?

3. VÊn ®Ò phßng thñ d©n sù víi phßng chèng tiÕn c«ng ho¶ lùc b»ng vò

khÝ c«ng nghÖ cao cña ®Þch trong chiÕn tranh b¶o vÖ Tæ quèc t¬ng lai ?

115

Bµi 10 X¢Y DùNG LùC L¦îNG D¢N QU¢N Tù VÖ,

LùC L¦îNG Dù BÞ §éNG VI£N Vµ §éNG VI£N C¤NG NGHIÖP QUèC PHßNG


Nh»m trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng néi dung c¬ b¶n vÒ x©y dùng lùc

lîng d©n qu©n tù vÖ, dù bÞ ®éng viªn vµ ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng.

Lµm chuyÓn biÕn nhËn thøc, n©ng cao tr¸ch nhiÖm c«ng d©n trong

x©y dùng d©n qu©n tù vÖ, lùc lîng dù bÞ ®éng viªn vµ ®éng viªn c«ng

nghiÖp quèc phßng, n©ng cao tr¸ch nhiÖm ®¹t kÕt qu¶ tèt trong häc tËp.

II - NéI DUNG

1. X©y dùng lùc lîng d©n qu©n tù vÖ

a) Kh¸i niÖm, vÞ trÝ vai trß vµ nhiÖm vô cña lùc lîng d©n qu©n tù vÖ

Kh¸i niÖm

D©n qu©n tù vÖ lµ lùc lîng vò trang quÇn chóng kh«ng tho¸t li s¶n

xuÊt, c«ng t¸c, lµ mét bé phËn cña lùc lîng vò trang nh©n d©n cña Nhµ

níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam, ®Æt díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng

Céng s¶n ViÖt Nam, sù qu¶n lÝ, ®iÒu hµnh cña ChÝnh phñ vµ cña uû ban nh©n

d©n c¸c cÊp, sù chØ ®¹o, chØ huy thèng nhÊt cña Bé trëng Bé Quèc phßng vµ

sù chØ ®¹o, chØ huy trùc tiÕp cña c¬ quan qu©n sù ®Þa ph¬ng.

Lùc lîng nµy ®îc tæ chøc ë x·, phêng, thÞ trÊn gäi lµ d©n qu©n ;

®îc tæ chøc ë c¬ quan nhµ níc, ®¬n vÞ sù nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ, tæ chøc

chÝnh trÞ, tæ chøc chÝnh trÞ x· héi (gäi chung lµ c¬ quan, tæ chøc) gäi lµ tù vÖ.

Vai trß cña d©n qu©n tù vÖ

D©n qu©n tù vÖ lµ mét lùc lîng chiÕn lîc trong sù nghiÖp x©y dùng

vµ b¶o vÖ Tæ quèc. Lµ lùc lîng nßng cèt trong x©y dùng nÒn quèc phßng

toµn d©n vµ phong trµo toµn d©n ®¸nh giÆc trong chiÕn tranh b¶o vÖ Tæ quèc

vµ trong thêi b×nh t¹i ®Þa ph¬ng. Trong t×nh h×nh hiÖn nay, chóng ta ph¶i

116

®èi phã víi chiÕn lîc "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ vµ s½n sµng

chiÕn ®Êu chèng mäi t×nh huèng chiÕn tranh x©m lîc cña çc thÕ lùc thï

®Þch th× vai trß cña d©n qu©n tù vÖ cµng ®îc coi träng.

Lùc lîng d©n qu©n tù vÖ lµ mét trong nh÷ng c«ng cô chñ yÕu ®Ó b¶o vÖ

chñ quyÒn, toµn vÑn l·nh thæ cña ®Êt níc, trùc tiÕp ë tõng ®Þa ph¬ng b¶o

vÖ §¶ng, b¶o vÖ chÝnh quyÒn, b¶o vÖ tÝnh m¹ng, tµi s¶n cña nh©n d©n, tµi s¶n

cña nhµ níc ë c¬ së.

§¸nh gi¸ vai trß d©n qu©n tù vÖ, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· nãi "D©n

qu©n tù vÖ vµ du kÝch lµ lùc lîng cña toµn d©n téc, lµ lùc lîng v« ®Þch, lµ

bøc têng s¾t cña Tæ quèc. V« luËn kÎ thï nµo dï hung b¹o ®Õn ®©u hÔ ®ông

vµo lùc lîng ®ã, bøc têng ®ã th× ®Þch nµo còng ph¶i tan r·".

Trong thêi b×nh, d©n qu©n tù vÖ lµ lùc lîng ®«ng ®¶o tham gia x©y

dùng kinh tÕ, ph¸t triÓn ®Þa ph¬ng vµ c¶ níc ; lµ lùc lîng nßng cèt cïng

toµn d©n x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, thÕ trËn quèc phßng toµn d©n,

phèi hîp víi çc lùc lîng kh¸c ®Êu tranh lµm thÊt b¹i chiÕn lîc "DiÔn biÕn

hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ, phßng chèng çc tÖ n¹n x· héi, phßng chèng

thiªn tai, ®Þch ho¹ b¶o ®¶m an toµn cho nh©n d©n.

Trong thêi chiÕn, d©n qu©n tù vÖ lµm nßng cèt cho toµn d©n ®¸nh giÆc,

chiÕn ®Êu, tiªu hao, tiªu diÖt lùc lîng, ph¬ng tiÖn cña ®Þch, c¨ng kÐo, k×m

ch©n, buéc ®Þch ph¶i sa lÇy t¹i ®Þa ph¬ng ; vËn dông linh ho¹t çc h×nh thøc

chiÕn thuËt, çc thñ ®o¹n chiÕn ®Êu, t¹o thÕ, t¹o lùc cho bé ®éi chñ lùc, bé

®éi ®Þa ph¬ng chiÕn ®Êu, tham gia phôc vô chiÕn ®Êu gi÷ v÷ng thÕ trËn

chiÕn tranh nh©n d©n.

NhiÖm vô cña lùc lîng d©n qu©n tù vÖ

§iÒu 7 cña Ph¸p lÖnh D©n qu©n tù vÖ n¨m 2004 x¸c ®Þnh cã 5 nhiÖm vô

+ S½n sµng chiÕn ®Êu, chiÕn ®Êu, phôc vô chiÕn ®Êu, lµm nßng cèt cïng

toµn d©n ®¸nh giÆc b¶o vÖ ®Þa ph¬ng, c¬ së.

+ Phèi hîp víi qu©n ®éi, c«ng an vµ çc lùc lîng kh¸c b¶o vÖ ®éc lËp,

chñ quyÒn, thèng nhÊt, toµn vÑn l·nh thæ, an ninh chÝnh trÞ, trËt tù, an toµn

x· héi, b¶o vÖ §¶ng, chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, chÝnh quyÒn, tÝnh m¹ng vµ tµi

s¶n cña nh©n d©n, tµi s¶n cña nhµ níc, cña tæ chøc ë c¬ së, tÝnh m¹ng vµ tµi

s¶n cña ç nh©n, tæ chøc ngêi níc ngoµi, çc môc tiªu, çc c«ng tr×nh

quèc phßng, an ninh trªn ®Þa bµn.

+ Xung kÝch trong b¶o vÖ s¶n xuÊt, phßng chèng, kh¾c phôc hËu qu¶

thiªn tai, ®Þch ho¹ vµ çc sù cè nghiªm träng kh¸c.

+ VËn ®éng nh©n d©n thùc hiÖn mäi ®êng lèi, chñ tr¬ng cña §¶ng,

chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña Nhµ níc ; tÝch cùc thùc hiÖn çc ch¬ng tr×nh ph¸t

117

triÓn kinh tÕ x· héi ë ®Þa ph¬ng, gãp phÇn x©y dùng c¬ së v÷ng m¹nh

toµn diÖn.

+ Thùc hiÖn çc nhiÖm vô kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

Nh÷ng nhiÖm vô trªn ®îc quy ®Þnh trong Ph¸p lÖnh D©n qu©n tù vÖ.

§ã lµ nh÷ng nhiÖm vô c¬ b¶n, thêng xuyªn trong mäi giai ®o¹n çch m¹ng,

®èi víi mäi tæ chøc d©n qu©n tù vÖ. §ång thêi lµ ph¬ng híng, môc tiªu c¬

b¶n chØ ®¹o x©y dùng vµ ho¹t ®éng cña lùc lîng d©n qu©n tù vÖ.

b) Néi dung x©y dùng d©n qu©n tù vÖ

Ph¬ng ch©m x©y dùng : X©y dùng d©n qu©n tù vÖ theo híng "v÷ng

m¹nh, réng kh¾p, coi träng chÊt lîng lµ chÝnh".

+ V÷ng m¹nh : §îc thÓ hiÖn lµ chÊt lîng ph¶i toµn diÖn c¶ vÒ chÝnh

trÞ t tëng, tæ chøc, tr×nh ®é chÝnh trÞ, qu©n sù vµ chuyªn m«n nghiÖp vô,

biªn chÕ trang bÞ hîp lÝ, thèng nhÊt, cã kØ luËt nghiªm, c¬ ®éng nhanh s½n

sµng chiÕn ®Êu tèt. Mçi tæ chøc d©n qu©n tù vÖ ph¶i lu«n v÷ng vµng.

+ Réng kh¾p : Lùc lîng d©n qu©n tù vÖ ®îc x©y dùng ë hÇu hÕt çc

lµng, b¶n, xãm, Êp x·, phêng, çc tæ chøc kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi, ë ®©u cã

tæ chøc §¶ng, chÝnh quyÒn vµ cã d©n, ®Òu ph¶i tæ chøc d©n qu©n tù vÖ, kÓ c¶

çc doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. Trêng hîp çc doanh nghiÖp ngoµi

quèc doanh kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn (kh«ng cã tæ chøc §¶ng) tæ chøc d©n qu©n

tù vÖ nÕu cã yªu cÇu th× gi¸m ®èc doanh nghiÖp ®Ò nghÞ vµ ®îc Bé chØ huy

qu©n sù tØnh (thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng) ®ång ý th× c«ng d©n ®îc

tham gia d©n qu©n tù vÖ ë ®Þa ph¬ng (n¬i c tró). Gi¸m ®èc doanh nghiÖp

ph¶i b¶o ®¶m thêi gian vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng nh©n tham gia d©n qu©n tù

vÖ ho¹t ®éng.

+ Coi träng chÊt lîng lµ chÝnh : ChØ tuyÓn chän ®a vµo ®éi ngò

nh÷ng c«ng d©n cã lÝ lÞch râ rµng, cã hé khÈu thêng tró t¹i ®Þa ph¬ng, cã

phÈm chÊt chÝnh trÞ, ®¹o ®øc tèt, chÊp hµnh ®óng çc chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch

cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhµ níc, çc quy ®Þnh ë ®Þa ph¬ng, cã søc khoÎ

phï hîp.

Tæ chøc, biªn chÕ, trang bÞ cña lùc lîng d©n qu©n tù vÖ :

Tæ chøc, biªn chÕ, vò khÝ, trang bÞ cña lùc lîng d©n qu©n tù vÖ ph¶i

phï hîp víi tÝnh chÊt, yªu cÇu nhiÖm vô quèc phßng an ninh thêi b×nh,

thêi chiÕn, ®Æc ®iÓm chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ

cña tõng bé, ngµnh, ®Þa ph¬ng vµ c¬ së.

+ VÒ tæ chøc :

D©n qu©n tù vÖ ®îc tæ chøc thµnh 2 lùc lîng : lùc lîng nßng cèt (lùc

lîng chiÕn ®Êu) vµ lùc lîng réng r·i (lùc lîng phôc vô chiÕn ®Êu).

118

Lùc lîng d©n qu©n tù vÖ nßng cèt : Bao gåm d©n qu©n tù vÖ bé binh,

binh chñng vµ d©n qu©n tù vÖ biÓn (®èi víi vïng biÓn), ®îc tæ chøc thµnh

lùc lîng c¬ ®éng vµ lùc lîng t¹i chç. §èi víi x· (phêng) thuéc ®Þa bµn

träng ®iÓm vÒ quèc phßng an ninh, biªn giíi ven biÓn, h¶i ®¶o cã yªu cÇu

chiÕn ®Êu cao th× ®îc xem xÐt tæ chøc lùc lîng d©n qu©n thêng trùc.

NhiÖm vô cña lùc lîng c¬ ®éng lµ chiÕn ®Êu, tiªu hao, tiªu diÖt, chi

viÖn cho lùc lîng chiÕn ®Êu t¹i chç, khi cÇn thiÕt cã thÓ c¬ ®éng chiÕn ®Êu

trªn ®Þa bµn ®Þa ph¬ng kh¸c. NhiÖm vô cña lùc lîng chiÕn ®Êu t¹i chç lµ

chiÕn ®Êu, s½n sµng chiÕn ®Êu trªn ®Þa bµn ®Þa ph¬ng theo kÕ ho¹ch,

ph¬ng ¸n, khi cÇn cã thÓ t¨ng cêng cho lùc lîng chiÕn ®Êu c¬ ®éng.

Lùc lîng d©n qu©n tù vÖ réng r·i : Gåm çn bé, chiÕn sÜ d©n qu©n tù

vÖ nßng cèt ®· hoµn thµnh nghÜa vô d©n qu©n tù vÖ vµ c«ng d©n trong ®é tuæi

quy ®Þnh (nam tõ ®ñ 18 ®Õn hÕt 45, n÷ tõ ®ñ 18 ®Õn hÕt 40 tuæi).

NhiÖm vô phôc vô chiÕn ®Êu, vËn chuyÓn tiÕp tÕ, kh¾c phôc hËu qu¶

chiÕn ®Êu, b¶o vÖ vµ s¬ t¸n nh©n d©n.

VÒ quy m« : Tæ chøc tõ cÊp tæ, tiÓu ®éi, trung ®éi, ®¹i ®éi, tiÓu ®oµn

(cÊp ®¹i ®éi ë x·, phêng lín ; cÊp tiÓu ®oµn ë çc doanh nghiÖp nhµ níc

do qu©n khu trë lªn quy ®Þnh).

+ Biªn chÕ : Biªn chÕ d©n qu©n tù vÖ ®îc thèng nhÊt trong toµn quèc.

Sè lîng çn bé, chiÕn sÜ tõng ®¬n vÞ do Bé Quèc phßng quy ®Þnh.

+ VÒ c¬ cÊu vµ chøc n¨ng cña çn bé qu©n sù c¬ së, ph©n ®éi : C¬ cÊu

biªn chÕ ban chØ huy qu©n sù ®îc tæ chøc ë x·, phêng, thÞ trÊn, çc doanh

nghiÖp cña ®Þa ph¬ng vµ çc ngµnh cña nhµ níc gåm 3 ngêi : chØ huy

trëng, chÝnh trÞ viªn vµ phã chØ huy trëng. Ban chØ huy qu©n sù c¬ së chÞu

tr¸ch nhiÖm lµm tham mu gióp cÊp uû, chÝnh quyÒn cÊp m×nh tæ chøc triÓn

khai c«ng t¸c ho¹t ®éng d©n qu©n tù vÖ. CÊp x·, phêng, thÞ trÊn chØ huy

trëng lµ thµnh viªn uû ban nh©n d©n, lµ ®¶ng viªn, thêng n»m trong c¬ cÊu

cÊp uû ®Þa ph¬ng. Çc c¬ së kh¸c, chØ huy trëng cã thÓ kiªm nhiÖm hoÆc

kh«ng kiªm nhiÖm. BÝ th ®¶ng uû, BÝ th chi bé çc c¬ së kiªm chÝnh trÞ

viªn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c«ng t¸c ®¶ng, c«ng t¸c chÝnh trÞ trong d©n qu©n tù

vÖ. Phã chØ huy trëng ë x·, phêng lµ çn bé chuyªn tr¸ch, çc phã chØ huy

c¬ së cßn l¹i lµ chuyªn tr¸ch hoÆc kiªm nhiÖm. X· ®éi trëng, chÝnh trÞ viªn

x· ®éi, x· ®éi phã vµ t¬ng ®¬ng do chñ tÞch uû ban nh©n d©n cÊp huyÖn bæ

nhiÖm theo ®Ò nghÞ cña uû ban nh©n d©n cÊp x· sau khi ®· thèng nhÊt víi

huyÖn ®éi trëng. Th«n ®éi trëng, trung ®éi trëng, tiÓu ®éi trëng vµ khÈu

®éi trëng d©n qu©n tù vÖ do huyÖn ®éi trëng bæ nhiÖm theo ®Ò nghÞ cña

cña x· ®éi trëng. C¬ cÊu çn bé tiÓu ®oµn, ®¹i ®éi, gåm chØ huy trëng,

chÝnh trÞ viªn, phã chØ huy trëng. CÊp trung ®éi, tiÓu ®éi vµ t¬ng ®¬ng cã

mét cÊp trëng, mét cÊp phã.

119

+ VÒ vò khÝ, trang bÞ cña d©n qu©n tù vÖ : Vò khÝ, trang bÞ cho d©n

qu©n tù vÖ tõ çc nguån do Bé Quèc phßng cÊp, çc ®Þa ph¬ng tù chÕ t¹o

hoÆc thu ®îc cña ®Þch. Song, dï tõ nguån nµo, vò khÝ trang bÞ ®ã còng ®Òu

lµ tµi s¶n cña nhµ níc giao cho d©n qu©n tù vÖ qu¶n lÝ. Do vËy, ph¶i ®îc

®¨ng kÝ, qu¶n lÝ, b¶o qu¶n chÆt chÏ ; sö dông ®óng môc ®Ých vµ ®óng quy

®Þnh cña ph¸p luËt.

Gi¸o dôc chÝnh trÞ, huÊn luyÖn qu©n sù ®èi víi d©n qu©n tù vÖ

+ Gi¸o dôc chÝnh trÞ : Gi¸o dôc chÝnh trÞ cho lùc lîng d©n qu©n tù vÖ lµ

mét néi dung quan träng hµng ®Çu, nh»m lµm cho d©n qu©n tù vÖ n©ng cao

nhËn thøc vÒ chÝnh trÞ, lËp trêng t tëng v÷ng vµng, ®¹o ®øc çch m¹ng

trong s¸ng. Trªn c¬ së ®ã ph¸t huy tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, s½n sµng hoµn

thµnh nhiÖm vô, b¶o vÖ quª h¬ng, lµng xãm, ®Þa ph¬ng, ®¬n vÞ m×nh.

Néi dung gi¸o dôc cÇn tËp trung kh«ng ngõng t¨ng cêng b¶n chÊt çch

m¹ng vµ ý thøc gi¸c ngé giai cÊp cho çn bé, chiÕn sÜ d©n qu©n tù vÖ, trªn c¬

së ®ã, thêng xuyªn n©ng cao c¶nh gi¸c çch m¹ng, nhËn râ b¶n chÊt, ©m

mu thñ ®o¹n cña kÎ thï. Gi¸o dôc truyÒn thèng d©n téc, tinh thÇn yªu níc,

yªu chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ; môc tiªu lÝ tëng cña §¶ng ; con ®êng ®i lªn

chñ nghÜa x· héi mµ ®¶ng vµ nh©n d©n ta lùa chän ; qu¸n triÖt hai nhiÖm vô

chiÕn lîc x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc, nhiÖm vô cñng cè quèc phßng an

ninh, chèng "DiÔn biÕn hoµ b×nh" b¹o lo¹n lËt ®æ cña çc thÕ lùc thï ®Þch ;

c«ng t¸c quèc phßng ®Þa ph¬ng, x©y dùng lùc lîng an ninh nh©n d©n. Mét

sè néi dung c¬ b¶n vÒ HiÕn ph¸p, ph¸p luËt, Ph¸p lÖnh D©n qu©n tù vÖ, néi

dung ph¬ng ph¸p tiÕn hµnh vËn ®éng quÇn chóng,...

+ HuÊn luyÖn qu©n sù : H»ng n¨m, lùc lîng d©n qu©n tù vÖ ®îc huÊn

luyÖn theo néi dung, ch¬ng tr×nh do Bé Quèc phßng quy ®Þnh, néi dung

huÊn luyÖn ph¶i phï hîp vµ s¸t víi c¬ së do chØ huy qu©n sù ®Þa ph¬ng çc

cÊp x¸c ®Þnh cô thÓ. HuÊn luyÖn toµn diÖn c¶ chiÕn thuËt, kÜ thuËt, c¶ bé

binh vµ çc binh chñng, chuyªn m«n kÜ thuËt,... Thêi gian huÊn luyÖn theo

quy ®Þnh cña ph¸p lÖnh.

c) Mét sè biÖn ph¸p x©y dùng d©n qu©n tù vÖ trong giai ®o¹n hiÖn nay

Thêng xuyªn gi¸o dôc, qu¸n triÖt s©u réng çc quan ®iÓm, chñ

tr¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ níc vÒ c«ng t¸c d©n qu©n tù vÖ.

Ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp trªn ®Þa bµn ®Ó x©y dùng lùc lîng d©n

qu©n tù vÖ.

X©y dùng lùc lîng d©n qu©n tù vÖ g¾n víi x©y dùng c¬ së v÷ng

m¹nh toµn diÖn.

Thùc hiÖn nghiªm tóc, ®Çy ®ñ çc chÕ ®é chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ

Nhµ níc ®èi víi lùc lîng d©n qu©n tù vÖ.

120

Tãm l¹i : D©n qu©n tù vÖ lµ lùc lîng chiÕn ®Êu t¹i chç ë ®Þa ph¬ng,

b¶o vÖ §¶ng, b¶o vÖ chÝnh quyÒn, b¶o vÖ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, b¶o vÖ

tÝnh m¹ng vµ tµi s¶n cña nh©n d©n ë c¬ së, lµ thµnh phÇn kh«ng thÓ thiÕu cña

lùc lîng vò trang nh©n d©n ViÖt Nam. ViÖc x©y dùng lùc lîng d©n qu©n tù

vÖ lµ nhiÖm vô cña toµn §¶ng, toµn d©n, toµn qu©n vµ cña c¶ hÖ thèng chÝnh

trÞ trong sù nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc.

2. X©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn

a) Kh¸i niÖm, vÞ trÝ vai trß, nh÷ng quan ®iÓm nguyªn t¾c

Kh¸i niÖm : Lùc lîng dù bÞ dù bÞ ®éng viªn gåm qu©n nh©n dù bÞ vµ

ph¬ng tiÖn kÜ thuËt ®· xÕp trong kÕ ho¹ch bæ sung cho lùc lîng thêng

trùc cña qu©n ®éi nh»m duy tr× tiÒm lùc qu©n sù, lµ yÕu tè gãp phÇn quyÕt

®Þnh sù th¾ng lîi trong chiÕn tranh b¶o vÖ Tæ quèc.

Qu©n nh©n dù bÞ gåm sÜ quan dù bÞ, qu©n nh©n chuyªn nghiÖp dù bÞ vµ

h¹ sÜ quan, binh sÜ dù bÞ. Ph¬ng tiÖn kÜ thuËt gåm ph¬ng tiÖn vËn t¶i, lµm

®êng, xÕp dì, th«ng tin liªn l¹c, y tÕ vµ mét sè ph¬ng tiÖn kh¸c. Danh

môc ph¬ng tiÖn kÜ thuËt do ChÝnh phñ quy ®Þnh (Ph¸p lÖnh Lùc lîng dù bÞ

®éng viªn n¨m 1996).

Qu©n nh©n dù bÞ, ph¬ng tiÖn kÜ thuËt trong kÕ ho¹ch biªn chÕ cho lùc

lîng thêng trùc cña qu©n ®éi, th«ng qua c¸c ®¬n vÞ dù bÞ ®éng viªn. Trong

thêi b×nh, lùc lîng dù bÞ ®éng viªn ®îc ®¨ng kÝ, qu¶n lÝ, huÊn luyÖn theo

ch¬ng tr×nh quy ®Þnh vµ s½n sµng hoµn thµnh mäi nhiÖm vô ®îc giao.

VÞ trÝ, vai trß c«ng t¸c x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn : C«ng t¸c

x©y dùng vµ huy ®éng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn gi÷ vÞ trÝ rÊt quan träng

trong chiÕn lîc b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa ; lµ mét trong nh÷ng

nhiÖm vô c¬ b¶n nhÊt gãp phÇn x©y dùng tiÒm lùc quèc phßng toµn d©n, thÕ

trËn quèc phßng toµn d©n, thÕ trËn chiÕn tranh nh©n d©n, b¶o ®¶m nguån

nh©n lùc bæ sung, më réng lùc lîng qu©n ®éi khi chuyÓn ®Êt níc sang

tr¹ng th¸i chiÕn tranh.

Lùc lîng dù bÞ ®éng viªn phèi hîp chÆt chÏ víi d©n qu©n tù vÖ, c«ng

an... lµm t¨ng thªm søc m¹nh chiÕn ®Êu trªn c¸c ®Þa bµn trong khu vùc

phßng thñ, b¶o ®¶m sù v÷ng ch¾c cña thÕ trËn quèc phßng ë ®Þa ph¬ng,

c¬ së.

C«ng t¸c x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn lµ biÓu hiÖn qu¸n triÖt

quan ®iÓm vÒ sù kÕt hîp chÆt chÏ hai nhiÖm vô chiÕn lîc trong x©y dùng vµ

b¶o vÖ Tæ quèc, sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a nhiÖm vô x©y dùng, ph¸t triÓn kinh

tÕ víi nhiÖm vô x©y dùng vµ cñng cè quèc phßng, quèc phßng víi kinh tÕ.

Lùc lîng dù bÞ ®éng viªn ®îc x©y dùng ®Ó bæ sung cho lùc lîng

thêng trùc cña qu©n ®éi. Lùc lîng dù bÞ ®éng viªn ®îc x©y dùng tèt sÏ

121

lµm nßng cèt cho c¶ x©y dùng, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ c¶ trong thùc

hiÖn chiÕn lîc quèc phßng an ninh, b¶o vÖ Tæ quèc.

b) Nh÷ng quan ®iÓm, nguyªn t¾c x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn

X©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn b¶o ®¶m sè lîng ®ñ, chÊt lîng

cao, x©y dùng toµn diÖn nhng cã träng t©m, träng ®iÓm

ViÖc tæ chøc x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn ë níc ta lµ mét vÊn

®Ò hÖ träng, quan hÖ ®Õn vËn mÖnh cña quèc gia, ®Æc biÖt khi ph¶i ®èi phã

víi chiÕn tranh quy m« lín. Do ®ã, ngay tõ thêi b×nh, ph¶i x©y dùng lùc

lîng dù bÞ ®éng viªn hïng hËu theo kÕ ho¹ch ®· x¸c ®Þnh míi cã kh¶ n¨ng

giµnh th¾ng lîi khi cã lÖnh ®éng viªn.

X©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn ph¶i cã chÊt lîng cao. ChÊt lîng

cao ®îc thÓ hiÖn trªn tÊt c¶ çc lÜnh vùc : chÝnh trÞ, tinh thÇn, tæ chøc, l·nh

®¹o, chØ huy, tr×nh ®é kÜ thuËt, chiÕn thuËt, chuyªn m«n nghiÖp vô, trang bÞ,

kh¶ n¨ng b¶o ®¶m hËu cÇn kÜ thuËt. V× vËy, ®Ó cã chÊt lîng cao, yªu cÇu

®Çu tiªn lµ ph¶i x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn v÷ng m¹nh vÒ chÝnh trÞ,

t tëng, tæ chøc, cã b¶n lÜnh chÝnh trÞ v÷ng vµng, cã n¨ng lùc hoµn thµnh

th¾ng lîi mäi nhiÖm vô, trong ®ã tËp trung vµo kh©u qu¶n lÝ, gi¸o dôc, t¹o nguån.

Cïng víi x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn v÷ng m¹nh vÒ chÝnh trÞ, t

tëng vµ tæ chøc, ph¶i n©ng cao tr×nh ®é toµn diÖn cho çn bé, chiÕn sÜ. ViÖc

huÊn luyÖn qu©n sù cho lùc lîng dù bÞ ®éng viªn ph¶i ®îc tiÕn hµnh

nghiªm tóc theo ch¬ng tr×nh quy ®Þnh cña Bé Quèc phßng.

X©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn ph¶i ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp

cña c¶ hÖ thèng chÝnh trÞ

X©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn lµ nhiÖm vô chÝnh trÞ thêng xuyªn

cña toµn §¶ng, toµn d©n, toµn qu©n, lµ cuéc vËn ®éng chÝnh trÞ s©u s¾c trong

quÇn chóng ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô b¶o vÖ chÕ ®é. Sù l·nh ®¹o trùc tiÕp, tuyÖt

®èi, vÒ mäi mÆt cña §¶ng tõ Trung ¬ng ®Õn c¬ së, ®îc thÓ chÕ ho¸ b»ng

çc v¨n b¶n ph¸p luËt cña c¬ quan lËp ph¸p, sù ®iÒu hµnh cña ChÝnh phñ,

chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng çc cÊp, sù hiÖp ®ång thùc hiÖn gi÷a çc ®¬n vÞ

qu©n ®éi, c¬ quan qu©n sù víi çc c¬ quan trong hÖ thèng chÝnh quyÒn, çc

tæ chøc chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi,... vµ sù ch¨m lo x©y dùng cña toµn x· héi.

Sù l·nh ®¹o cña §¶ng ®èi víi lùc lîng dù bÞ ®éng viªn lµ tõ Trung ¬ng

®Õn c¬ së, ®îc thÓ hiÖn trªn tÊt c¶ çc mÆt c«ng t¸c, tõ bíc chuÈn bÞ ®Õn

thùc hµnh nhiÖm vô ®éng viªn.

Ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp cña c¶ hÖ thèng chÝnh trÞ, cña toµn x· héi

vµ cña mäi c«ng d©n ®Ó x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn v÷ng m¹nh.

122

§ã lµ yÕu tè c¬ b¶n nhÊt lu«n b¶o ®¶m cho lùc lîng dù bÞ ®éng viªn cã sè

lîng hîp lÝ, chÊt lîng cao, ®¸p øng ®îc yªu cÇu trong mäi t×nh huèng.

X©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn ®Æt díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng

çc cÊp ë ®Þa ph¬ng, bé, ngµnh

XuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ, tÇm quan träng cña viÖc x©y dùng lùc lîng dù bÞ

®éng viªn nh trªn nªn x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn ph¶i ®Æt díi sù

l·nh ®¹o trùc tiÕp, tuyÖt ®èi vÒ mäi mÆt cña §¶ng. §©y lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n

nh»m b¶o ®¶m cho lùc lîng nµy lu«n cã néi dung, ph¬ng híng, môc tiªu

x©y dùng ®óng ®¾n, nh»m b¶o ®¶m søc m¹nh cña qu©n ®éi ®¸p øng yªu cÇu

b¶o vÖ v÷ng ch¾c Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

Sù l·nh ®¹o cña §¶ng trong x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn ®îc

thÓ hiÖn trªn tÊt c¶ çc kh©u, çc bíc, tõ chuÈn bÞ ®Õn thùc hµnh ®éng viªn

lùc lîng.

c) Néi dung x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn

T¹o nguån, ®¨ng kÝ, qu¶n lÝ lùc lîng dù bÞ ®éng viªn

+ T¹o nguån : lµ c¬ së quan träng nhÊt ®Ó lËp kÕ ho¹ch x©y dùng vµ huy

®éng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn.

BiÖn ph¸p t¹o nguån ®èi víi sÜ quan dù bÞ, c¬ quan qu©n sù ®Þa ph¬ng

qu¶n lÝ ch¾c sè sÜ quan phôc viªn, xuÊt ngò. H»ng n¨m, lùa chän nh÷ng

®ång chÝ tuæi ®êi cßn trÎ, cã søc khoÎ, phÈm chÊt n¨ng lùc tèt ®a hä vµo t¹o

nguån. Sè çn bé chuyªn m«n kÜ thuËt cña nÒn kinh tÕ quèc d©n (y tÕ, bu

chÝnh viÔn th«ng, giao th«ng vËn t¶i...) cã thÓ phôc vô lîi Ých quèc phßng

khi cã chiÕn tranh. H»ng n¨m, tuyÓn chän sè h¹ sÜ quan cã phÈm chÊt n¨ng

lùc tèt tríc khi xuÊt ngò cho ®i huÊn luyÖn, ®µo t¹o hä thµnh sÜ quan dù bÞ.

Sinh viªn nam tõ çc trêng ®¹i häc, sau khi tèt nghiÖp ®îc ®µo t¹o thµnh sÜ

quan dù bÞ. Bé Quèc phßng phèi hîp víi Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o thùc hiÖn

liªn kÕt ®µo t¹o theo nhu cÇu chuyªn m«n kÜ thuËt. Sau khi tèt nghiÖp

chuyÓn mét sè sang qu©n ®éi, sè cßn l¹i ®a vµo ng¹ch lùc lîng dù bÞ ®éng

viªn. §èi víi h¹ sÜ quan, chiÕn sÜ sau khi ®· hoµn thµnh nghÜa vô qu©n sù

phôc viªn xuÊt ngò, cã ®ñ ®iÒu kiÖn vÒ phÈm chÊt n¨ng lùc, søc khoÎ ®a hä

vµo nguån. Ngoµi ra, ®a c¶ sè thanh niªn ®· ®îc tuyÓn chän xÕp vµo diÖn

s½n sµng nhËp ngò, nhng cha nhËp ngò vµo nguån qu©n nh©n dù bÞ.

+ §¨ng kÝ qu¶n lÝ nguån : ViÖc ®¨ng kÝ, qu¶n lÝ lùc lîng dù bÞ ®éng

viªn ph¶i cã kÕ ho¹ch thêng xuyªn, chÆt chÏ vµ chÝnh x¸c, ®¨ng kÝ qu¶n lÝ

c¶ con ngêi vµ ph¬ng tiÖn kÜ thuËt.

§èi víi qu©n nh©n dù bÞ, ®îc tiÕn hµnh ®¨ng kÝ, qu¶n lÝ t¹i n¬i c tró,

123

do Ban chØ huy qu©n sù x· (phêng), Ban chØ huy qu©n sù huyÖn (quËn, thÞ

x·, thµnh phè trùc thuéc tØnh) thùc hiÖn. §¨ng kÝ qu¶n lÝ ph¶i chÝnh x¸c theo

tõng chuyªn ngµnh qu©n sù, ®é tuæi, lo¹i søc khoÎ, hoµn c¶nh gia ®×nh, tr×nh

®é v¨n ho¸, nhËn thøc vÒ chÝnh trÞ, tr×nh ®é hiÓu biÕt vÒ qu©n sù, chuyªn

m«n, nghiÖp vô. §èi víi ph¬ng tiÖn kÜ thuËt, ph¶i ®¨ng kÝ, qu¶n lÝ

chÝnh x¸c thêng xuyªn c¶ sè lîng, chÊt lîng, t×nh tr¹ng kÜ thuËt cña tõng

ph¬ng tiÖn.

+ Tæ chøc, biªn chÕ ®¬n vÞ dù bÞ ®éng viªn : Tæ chøc, biªn chÕ lùc lîng

dù bÞ ®éng viªn lµ tæ chøc s¾p xÕp qu©n nh©n dù bÞ, ph¬ng tiÖn kÜ thuËt

thµnh tõng ®¬n vÞ dù bÞ ®éng viªn theo kÕ ho¹ch ®Ó qu¶n lÝ, huÊn luyÖn n©ng

cao kh¶ n¨ng s½n sµng ®éng viªn, s½n sµng chiÕn ®Êu. Çc ®¬n vÞ dù bÞ ®éng

viªn ph¶i duy tr× ®ñ qu©n sè, trang bÞ vµ ph¬ng tiÖn kÜ thuËt. HiÖn nay, ®¬n

vÞ dù bÞ ®éng viªn ®îc tæ chøc theo çc lo¹i h×nh : ®¬n vÞ biªn chÕ thiÕu,

®¬n vÞ biªn chÕ khung thêng trùc, ®¬n vÞ kh«ng cã khung thêng trùc, ®¬n

vÞ biªn chÕ ®ñ vµ ®¬n vÞ chuyªn m«n thêi chiÕn. Khi s¾p xÕp qu©n nh©n dù

bÞ vµo çc ®¬n vÞ dù bÞ ®éng viªn ph¶i theo nguyªn t¾c :

S¾p xÕp ngêi cã tr×nh ®é chuyªn nghiÖp qu©n sù, chuyªn m«n kÜ thuËt

phï hîp víi chøc danh biªn chÕ, nÕu thiÕu th× s¾p xÕp ngêi cã tr×nh ®é

chuyªn nghiÖp qu©n sù, chuyªn m«n kÜ thuËt t¬ng øng.

S¾p xÕp qu©n nh©n dù bÞ h¹ng mét tríc, nÕu thiÕu th× s¾p xÕp qu©n

nh©n dù bÞ h¹ng hai. S¾p xÕp nh÷ng qu©n nh©n dù bÞ c tró gÇn nhau vµo

tõng ®¬n vÞ.

Gi¸o dôc chÝnh trÞ, huÊn luyÖn diÔn tËp, kiÓm tra ®¬n vÞ dù bÞ ®éng viªn

+ Gi¸o dôc chÝnh trÞ : Gi¸o dôc chÝnh trÞ lµ nhiÖm vô hµng ®Çu trong

x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn, lµm cho çn bé chiÕn sÜ n©ng cao nhËn

thøc vÒ chÝnh trÞ, cã lËp trêng t tëng v÷ng vµng, kiªn ®Þnh môc tiªu,

lÝ tëng.

Néi dung gi¸o dôc : CÇn tËp trung vµo ®êng lèi, chñ tr¬ng, chÝnh

s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhµ níc, quan ®iÓm quèc phßng toµn d©n,

chiÕn tranh nh©n d©n, x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn, ©m mu thñ ®o¹n

cña kÎ thï ®èi víi çch m¹ng, truyÒn thèng ®¸nh giÆc gi÷ níc cña d©n téc

ta. Gi¸o dôc chÝnh trÞ ph¶i thêng xuyªn liªn tôc cho tÊt c¶ çc ®èi tîng ;

®îc thùc hiÖn xen kÏ trong tõng giai ®o¹n, tõng ®ît huÊn luyÖn, diÔn tËp.

+ C«ng t¸c huÊn luyÖn : Ph¬ng ch©m huÊn luyÖn : "ChÊt lîng, thiÕt

thùc, hiÖu qu¶, tËp trung cã träng t©m, träng ®iÓm". Néi dung huÊn luyÖn

gåm kÜ thuËt bé binh, binh chñng ; chiÕn thuËt tõng ngêi ®Õn cÊp ®¹i ®éi,

c«ng t¸c hËu cÇn, b¨ng bã cøu th¬ng vµ ho¹t ®éng chèng "DiÔn biÕn hoµ

124

b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ. Cã thÓ huÊn luyÖn tËp trung t¹i çc ®¬n vÞ dù bÞ ®éng

viªn hoÆc ph©n t¸n t¹i çc ®Þa ph¬ng, c¬ së. CÇn vËn dông s¸ng t¹o, linh

ho¹t nh÷ng ph¬ng ph¸p huÊn luyÖn thÝch hîp s¸t ®èi tîng, s¸t thùc tÕ.

Hµng n¨m, sau kho¸ huÊn luyÖn, lùc lîng dù bÞ ®éng viªn sÏ tham gia

hîp luyÖn, diÔn tËp. KÕt thóc diÔn tËp, tæ chøc rót kinh nghiÖm ®Ó kÞp thêi

bæ sung, n©ng cao chÊt lîng huÊn luyÖn, gi¸o dôc trong çc ®¬n vÞ.

Cïng víi huÊn luyÖn diÔn tËp, chÕ ®é kiÓm tra thùc hiÖn nhiÖm vô ®îc

tiÕn hµnh theo quy ®Þnh nh»m gióp l·nh ®¹o, chØ huy n¾m ®îc thùc tr¹ng

tæ chøc, x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn ®Ó cã chñ tr¬ng, biÖn ph¸p

s¸t ®óng.

B¶o ®¶m hËu cÇn, kÜ thuËt, tµi chÝnh cho x©y dùng lùc lîng dù bÞ

®éng viªn : VËt chÊt kÜ thuËt, kinh phÝ lµ yÕu tè rÊt quan träng ®Ó b¶o ®¶m

x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn gåm vò khÝ trang bÞ, hËu cÇn kÜ thuËt vµ

tµi chÝnh. Yªu cÇu ph¶i b¶o ®¶m ®óng møc, ®ñ ®Ó triÓn khai x©y dùng lùc

lîng dù bÞ ®éng viªn chÊt lîng ngµy cµng cao.

ViÖc b¶o ®¶m vËt chÊt, kinh phÝ hµng n¨m do ChÝnh phñ giao chØ tiªu

nhiÖm vô cô thÓ cho çc bé ngµnh, ®Þa ph¬ng thùc hiÖn.

d) Mét sè biÖn ph¸p x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn

Thêng xuyªn gi¸o dôc s©u réng trong toµn §¶ng, toµn d©n, toµn

qu©n vÒ vÞ trÝ, nhiÖm vô, nh÷ng quan ®iÓm cña §¶ng, Nhµ níc ®èi víi lùc

lîng dù bÞ ®éng viªn.

Thùc hiÖn c¬ chÕ §¶ng l·nh ®¹o, chÝnh quyÒn ®iÒu hµnh, c¬ quan

qu©n sù vµ çc c¬ quan chøc n¨ng lµm tham mu vµ tæ chøc thùc hiÖn.

Thêng xuyªn cñng cè, kiÖn toµn, båi dìng c¬ quan vµ ®éi ngò çn

bé lµm c«ng t¸c x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn.

Thùc hiÖn ®Çy ®ñ, nghiªm tóc çc chÕ ®é, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ

Nhµ níc ®èi víi lùc lîng dù bÞ ®éng viªn.

Tãm l¹i, x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn hÕt søc quan träng trong sù

nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa. §ã lµ nhiÖm vô cña toµn

§¶ng, toµn d©n, toµn qu©n, cña c¶ hÖ thèng chÝnh trÞ ë níc ta.

3. §éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng

a) Kh¸i niÖm, nguyªn t¾c, yªu cÇu ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng

Kh¸i niÖm : §éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng lµ huy ®éng mét

phÇn hoÆc toµn bé n¨ng lùc s¶n xuÊt, söa ch÷a trang bÞ cho qu©n ®éi cña

doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ngoµi lùc lîng quèc phßng, nh»m huy ®éng mäi

125

nguån lùc cña ®Êt níc hoÆc mét sè ®Þa ph¬ng,... phôc vô cho quèc phßng,

nh»m giµnh thÕ chñ ®éng, b¶o toµn, ph¸t huy tiÒm lùc mäi mÆt cña quèc gia,

duy tr×, æn ®Þnh s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña nh©n d©n, gi÷ v÷ng chñ quyÒn vµ

toµn vÑn l·nh thæ trong mäi t×nh huèng, b¶o vÖ v÷ng ch¾c Tæ quèc ViÖt Nam

x· héi chñ nghÜa. Kh¸i niÖm trªn thÓ hiÖn kh¸i qu¸t mét sè néi dung chÝnh

sau ®©y :

+ §éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng ®îc chuÈn bÞ tõ thêi b×nh, lµ viÖc

lµm thêng xuyªn tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng.

+ §éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng kh«ng ¸p dông ®èi víi çc doanh

nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam.

+ Cã thÓ tæng ®éng viªn hoÆc ®éng viªn côc bé : ChiÕn tranh t¬ng lai

nÕu x¶y ra lµ mét cuéc chiÕn tranh hiÖn ®¹i, ®èi ph¬ng chñ yÕu sö dông vò

khÝ c«ng nghÖ cao, bÊt ngê, tiÕn c«ng tõ xa vµo çc môc tiªu träng yÕu trªn

ph¹m vi c¶ níc, b»ng ph¸o binh, kh«ng qu©n, tªn löa hµnh tr×nh... V× vËy,

®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng chóng ta ph¶i ®îc chuÈn bÞ tõ thêi b×nh,

b¶o ®¶m cho ®Êt níc lu«n ë tr¹ng th¸i s½n sµng ®¸p øng ®îc víi mäi

t×nh huèng.

Nguyªn t¾c ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng

+ §éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng ®îc tiÕn hµnh trªn c¬ së n¨ng

lùc s¶n xuÊt, söa ch÷a ®· cã cña çc doanh nghiÖp c«ng nghiÖp, Nhµ níc

chØ ®Çu t thªm trang thiÕt bÞ chuyªn dïng ®Ó hoµn chØnh d©y chuyÒn s¶n

xuÊt, söa ch÷a trang bÞ cho qu©n ®éi.

+ ViÖc lùa chän, giao nhiÖm vô ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng cho

çc doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ph¶i b¶o ®¶m tÝnh ®ång bé theo nhu cÇu s¶n

xuÊt, söa ch÷a trang bÞ cña qu©n ®éi vµ phï hîp víi n¨ng lùc s¶n xuÊt, söa

ch÷a trang bÞ cña doanh nghiÖp.

+ Nhµ níc b¶o ®¶m quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña doanh nghiÖp c«ng

nghiÖp, ngêi lao ®éng trong chuÈn bÞ vµ thùc hµnh ®éng viªn c«ng nghiÖp

quèc phßng.

Yªu cÇu ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng

+ ChuÈn bÞ vµ thùc hµnh ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng ph¶i b¶o

®¶m bÝ mËt, an toµn, tiÕt kiÖm, hiÖu qu¶, ®óng kÕ ho¹ch, nhanh chãng

t¨ng cêng søc m¹nh vÒ mäi mÆt, s½n sµng ®èi phã víi çc t×nh huèng

chiÕn tranh.

§©y lµ yªu cÇu c¬ b¶n, cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ hoµn thµnh nhiÖm

vô ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng. Tríc hÕt vÒ kÕ ho¹ch ®éng viªn

c«ng nghiÖp quèc phßng cña çc cÊp, theo quy ®Þnh cña Nhµ níc thuéc tµi

126

liÖu tuyÖt mËt, v× vËy viÖc x©y dùng, qu¶n lÝ, khai th¸c kÕ ho¹ch ph¶i tu©n

thñ chÆt chÏ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ; çc doanh nghiÖp c«ng nghiÖp

ph¶i cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn chÕ ®é qu¶n lÝ, sö dông, b¶o mËt theo ®óng

quy ®Þnh.

Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô, viÖc b¶o ®¶m tiÕt kiÖm, hiÖu qu¶ lµ

mét yªu cÇu rÊt quan träng, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn ng©n s¸ch b¶o ®¶m cho

®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng cña Nhµ níc vµ Bé Quèc phßng cßn

nhiÒu h¹n hÑp. Khi cã lÖnh thùc hiÖn ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng,

nÕu kh«ng b¶o ®¶m ®ñ sè lîng, ®óng thêi gian quy ®Þnh theo kÕ ho¹ch

®îc giao sÏ g©y ¶nh hëng rÊt lín ®Õn kh¶ n¨ng hoµn thµnh nhiÖm vô cña

qu©n ®éi.

+ ChuÈn bÞ vµ thùc hµnh ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng ph¶i b¶o

®¶m cho yªu cÇu thùc hiÖn nhiÖm vô chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi cña çc ®Þa

ph¬ng trong thêi chiÕn. §©y lµ mét yªu cÇu rÊt quan träng trong chuÈn bÞ

vµ thùc hµnh ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng xuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ, vai trß

quan träng cña çc ®Þa ph¬ng trong thÕ trËn quèc phßng toµn d©n, chiÕn

tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc.

Trªn ®©y lµ yªu cÇu c¬ b¶n, cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ cña c«ng t¸c

®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng. V× vËy, kÕ ho¹ch ®éng viªn c«ng nghiÖp

quèc phßng cña çc cÊp çc ngµnh ph¶i theo ®óng quy ®Þnh cña nhµ níc

thuéc tµi liÖu mËt, ph¶i tu©n thñ chÆt chÏ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

b) Mét sè néi dung ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng

ChuÈn bÞ ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng

+ Kh¶o s¸t, lùa chän doanh nghiÖp c«ng nghiÖp cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt,

söa ch÷a trang bÞ, néi dung kh¶o s¸t gåm :

§Æc ®iÓm t×nh h×nh ; c¬ cÊu tæ chøc, sè lîng, chÊt lîng çn bé, c«ng

nh©n, viªn chøc vµ nh÷ng ngêi lao ®éng kh¸c ; nhiÖm vô s¶n xuÊt, c«ng

suÊt thiÕt kÕ, c«ng suÊt thùc tÕ ; sè lîng, chÊt lîng trang thiÕt bÞ hiÖn cã ;

ph¬ng híng s¶n xuÊt vµ ®æi míi c«ng nghÖ. C¨n cø vµo nhu cÇu s¶n xuÊt,

söa ch÷a trang bÞ cña qu©n ®éi vµ kÕt qu¶ kh¶o s¸t n¨ng lùc s¶n xuÊt, söa

ch÷a cña çc doanh nghiÖp c«ng nghiÖp, ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh çc doanh

nghiÖp c«ng nghiÖp ®ñ ®iÒu kiÖn ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng.

+ X©y dùng kÕ ho¹ch ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng, néi dung gåm :

QuyÕt ®Þnh cña Bé, Uû ban nh©n d©n cÊp tØnh, tæng c«ng ti ; kÕ ho¹ch th«ng

b¸o quyÕt ®Þnh ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng ; quyÕt ®Þnh di chuyÓn

®Þa ®iÓm ; kÕ ho¹ch chØ huy ®iÒu hµnh ; kÕ ho¹ch b¶o ®¶m vËt t cho s¶n

127

xuÊt, söa ch÷a trang bÞ theo chØ tiªu ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng ; kÕ

ho¹ch nghiªn cøu khoa häc, øng dông tiÕn bé khoa häc, c«ng nghÖ phôc vô

®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng (nÕu cã) theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ

c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc ; kÕ ho¹ch b¶o ®¶m kinh phÝ cho ®éng viªn

c«ng nghiÖp quèc phßng.

Trªn c¬ së kÕ ho¹ch cña cÊp trªn, çc doanh nghiÖp c«ng nghiÖp lËp kÕ

ho¹ch ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng cho doanh nghiÖp m×nh.

Néi dung gåm : kÕ ho¹ch b¶o dìng trang thiÕt bÞ do Nhµ níc giao ;

kÕ ho¹ch th«ng b¸o quyÕt ®Þnh ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng ; kÕ

ho¹ch di chuyÓn ®Þa ®iÓm ; kÕ ho¹ch chØ huy ®iÒu hµnh ; kÕ ho¹ch b¶o ®¶m

vËt t cho s¶n xuÊt, söa ch÷a trang bÞ theo chØ tiªu ®éng viªn c«ng nghiÖp

quèc phßng ; kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, söa ch÷a trang bÞ ; kÕ ho¹ch øng dông tiÕn

bé khoa häc, c«ng nghÖ phôc vô ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng (nÕu

cã) theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc ; kÕ ho¹ch

b¶o ®¶m kinh phÝ.

+ Giao chØ tiªu ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng.

+ Hoµn chØnh d©y chuyÒn s¶n xuÊt, söa ch÷a trang thiÕt bÞ.

+ Qu¶n lÝ, duy tr× d©y chuyÒn s¶n xuÊt.

+ Båi dìng chuyªn m«n cho ngêi lao ®éng vµ diÔn tËp ®éng viªn

c«ng nghiÖp quèc phßng.

+ Dù tr÷ vËt chÊt.

c) Thùc hµnh ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng

Thùc hµnh ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng gåm :

QuyÕt ®Þnh vµ th«ng b¸o quyÕt ®Þnh ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc

phßng (do ChÝnh phñ quy ®Þnh).

Tæ chøc di chuyÓn ®Þa ®iÓm ®èi víi doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ph¶i

di chuyÓn.

Tæ chøc b¶o ®¶m vËt t, tµi chÝnh.

Tæ chøc thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt, söa ch÷a trang thiÕt bÞ.

Giao, nhËn s¶n phÈm ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng.

d) Mét sè biÖn ph¸p chÝnh thùc hiÖn ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng

Nhµ níc, ChÝnh phñ chØ ®¹o chÆt chÏ çc Bé, c¬ quan ngang bé, ®Þa

ph¬ng, tæng c«ng ti, thùc hiÖn nghiªm Ph¸p lÖnh §éng viªn c«ng nghiÖp

quèc phßng. Çc Bé, c¬ quan ngang bé, ®Þa ph¬ng, tæng c«ng ti phèi hîp

128

hiÖp ®ång chÆt chÏ thùc hiÖn nghiªm tóc nhiÖm vô ®éng viªn c«ng nghiÖp

quèc phßng.

Çc Bé, c¬ quan ngang bé, çc ®Þa ph¬ng, çc tæng c«ng ti cÇn qu¸n

triÖt s©u s¾c cho çn bé, c«ng nh©n viªn vÒ Ph¸p lÖnh, NghÞ ®Þnh, çc v¨n

b¶n híng dÉn vÒ ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng cña Nhµ níc,

ChÝnh phñ.

Çc doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ®îc lùa chän vµ giao chØ tiªu ®éng

viªn c«ng nghiÖp quèc phßng cÇn chñ ®éng lËp kÕ ho¹ch ®éng viªn c«ng

nghiÖp quèc phßng vµ s½n sµng thùc hiÖn nhiÖm vô theo kÕ ho¹ch, chØ tiªu

trªn giao.

Tãm l¹i, ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng lµ mét vÊn ®Ò lín cã tÝnh

chiÕn lîc cña quèc gia ®Ó ®Êt níc chñ ®éng trong mäi t×nh huèng trong sù

nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc. V× vËy, h¬n lóc nµo hÕt ngay tõ thêi

b×nh, c«ng t¸c ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng ph¶i ®îc sù quan t©m

mét çch ®Çy ®ñ cña toµn x· héi.

C¢U HáI ¤N TËP

1. Ph¬ng ch©m x©y dùng d©n qu©n tù vÖ theo híng "v÷ng m¹nh, réng

kh¾p, coi träng chÊt lîng lµ chÝnh", anh (chÞ) hiÓu vÊn ®Ò nµy nh thÕ nµo ?

T¹i sao ph¶i coi träng chÊt lîng lµ chÝnh ?

2. Néi dung x©y dùng lùc lîng dù bÞ ®éng viªn hiÖn nay nh thÕ nµo ?

Lµ sinh viªn, anh (chÞ) cã suy nghÜ g× ®Ó gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng t¹o

nguån dù bÞ ®éng viªn ë çc ®Þa ph¬ng trong t×nh h×nh hiÖn nay ?

3. Nh÷ng nguyªn t¾c ®éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng cña §¶ng vµ

Nhµ níc ta nh thÕ nµo ? Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña níc ta hiÖn nay vµ

trong t¬ng lai cã t¸c ®éng nh thÕ nµo ®Õn tæ chøc vµ thùc hµnh ®éng viªn

c«ng nghiÖp quèc phßng ?

129

Bµi 11 X¢Y DùNG Vµ B¶O VÖ

CHñ QUYÒN L·NH THæ, BI£N GIíI QUèC GIA


Trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia cña níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam ; nh÷ng

néi dung chñ yÕu vÒ x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia cña níc ta trong t×nh h×nh hiÖn nay.

N©ng cao lßng tù hµo yªu níc vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm c«ng d©n trong

viÖc gãp phÇn x©y dùng, b¶o vÖ vµ gi÷ g×n toµn vÑn chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia cña Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

II - NéI DUNG

ViÖt Nam lµ mét quèc gia ®éc lËp, cã chñ quyÒn. L·nh thæ ViÖt Nam lµ

mét chØnh thÓ thèng nhÊt, bÊt kh¶ x©m ph¹m, víi diÖn tÝch ®Êt liÒn lµ 331.689 km2, víi 4.550 km ®êng biªn giíi, lµ n¬i sinh sèng cña trªn 85

triÖu d©n thuéc 54 d©n téc anh em ®oµn kÕt trong ®¹i gia ®×nh çc d©n téc ViÖt Nam(1).

Trong bèi c¶nh héi nhËp quèc tÕ hiÖn nay, bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi, ViÖt Nam còng ®ang ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng nguy c¬, th¸ch thøc. Çc thÕ

lùc thï ®Þch cha tõ bá ©m mu can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé, g©y mÊt æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi, x©m ph¹m chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia níc ta.

B¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa lµ mét nhiÖm vô chiÕn lîc cña çch

m¹ng ViÖt Nam hiÖn nay. B¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia lµ mét néi dung ®Æc biÖt quan träng cña nhiÖm vô b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ

nghÜa. §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X cña §¶ng x¸c ®Þnh : "X©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n vµ an ninh nh©n d©n v÷ng m¹nh toµn diÖn ; b¶o vÖ

v÷ng ch¾c Tæ quèc, ®éc lËp chñ quyÒn, thèng nhÊt toµn vÑn l·nh thæ ; b¶o vÖ §¶ng, Nhµ níc, nh©n d©n vµ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ; b¶o vÖ an ninh chÝnh

trÞ, an ninh kinh tÕ, an ninh t tëng v¨n ho¸ vµ an ninh x· héi ; duy tr× trËt tù kØ c¬ng, an toµn x· héi ; gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ cña ®Êt níc, ng¨n

ngõa, ®Èy lïi vµ lµm thÊt b¹i mäi ©m mu, ho¹t ®éng chèng ph¸, thï ®Þch, kh«ng ®Ó bÞ ®éng, bÊt ngê"(2).

1. X©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia

(1) Sè liÖu ®iÒu tra n¨m 2007. (2) §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X, NXB ChÝnh trÞ

Quèc gia, Hµ Néi, 2006, tr. 108 109.

130

a) Chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia

Quèc gia lµ thùc thÓ ph¸p lÝ bao gåm ba yÕu tè cÊu thµnh : l·nh thæ, d©n

c vµ quyÒn lùc c«ng céng. Quèc gia lµ chñ thÓ c¨n b¶n nhÊt cña luËt quèc

tÕ. Chñ quyÒn quèc gia lµ ®Æc trng c¬ b¶n, quan träng nhÊt cña quèc gia.

Theo luËt ph¸p quèc tÕ hiÖn ®¹i, tÊt c¶ çc quèc gia ®Òu b×nh ®¼ng vÒ

chñ quyÒn.

Quèc gia cã khi ®îc dïng ®Ó chØ mét níc hay ®Êt níc. Hai kh¸i

niÖm ®ã cã thÓ ®îc dïng thay thÕ cho nhau.

L·nh thæ quèc gia lµ ph¹m vi kh«ng gian ®îc giíi h¹n bëi biªn giíi

quèc gia, thuéc chñ quyÒn hoµn toµn vµ ®Çy ®ñ cña mét quèc gia. L·nh thæ

quèc gia ViÖt Nam bao gåm : vïng ®Êt quèc gia, vïng biÓn quèc gia (néi

thuû vµ l·nh h¶i), vïng trêi quèc gia, ngoµi ra cßn gåm l·nh thæ quèc gia

®Æc biÖt.

Vïng ®Êt quèc gia (kÓ c¶ çc ®¶o vµ quÇn ®¶o) lµ phÇn mÆt ®Êt vµ lßng

®Êt cña ®Êt liÒn (lôc ®Þa), cña ®¶o, quÇn ®¶o thuéc chñ quyÒn mét quèc gia ;

bé phËn quan träng nhÊt cÊu thµnh nªn l·nh thæ quèc gia, lµm c¬ së ®Ó x¸c

®Þnh vïng trêi quèc gia, néi thuû, l·nh h¶i. Vïng ®Êt quèc gia cã thÓ gåm

nh÷ng lôc ®Þa ë nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau (t¸ch rêi nhau), nhng çc vïng ®Êt

®ã ®Òu thuéc l·nh thæ thèng nhÊt cña quèc gia hoÆc còng cã thÓ chØ bao gåm

çc ®¶o, quÇn ®¶o ë ngoµi biÓn hîp thµnh quèc gia quÇn ®¶o. ViÖt Nam lµ

mét quèc gia n»m trªn b¸n ®¶o §«ng D¬ng, ven biÓn Th¸i B×nh D¬ng, cã

vïng ®Êt quèc gia võa lµ ®Êt liÒn, võa lµ ®¶o, võa lµ quÇn ®¶o, bao gåm tõ

®Ønh Lòng Có, Hµ Giang ®Õn mòi Cµ Mau ; çc ®¶o nh Phó Quèc, Çi

L©n... vµ quÇn ®¶o Hoµng Sa, Trêng Sa.

ViÖt Nam cã ba mÆt tr«ng ra biÓn : §«ng, Nam vµ T©y Nam, víi bê biÓn

dµi 3.260 km, tõ Mãng Çi ®Õn Hµ Tiªn. PhÇn BiÓn §«ng thuéc chñ quyÒn

ViÖt Nam më réng vÒ phÝa §«ng vµ §«ng Nam, cã thÒm lôc ®Þa, çc ®¶o vµ

quÇn ®¶o lín nhá bao bäc. Riªng VÞnh B¾c Bé ®· tËp trung mét quÇn thÓ gÇn

3.000 hßn ®¶o trong khu vùc VÞnh H¹ Long, B¸i Tö Long ; çc ®¶o Çt H¶i,

Çt Bµ, B¹ch Long VÜ ; xa h¬n lµ quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Trêng Sa ; phÝa

T©y Nam vµ Nam cã çc nhãm ®¶o C«n S¬n, Phó Quèc vµ Thæ Chu.

Néi thuû lµ vïng biÓn n»m ë phÝa trong cña ®êng c¬ së ®Ó tÝnh chiÒu

réng l·nh h¶i. §êng c¬ së lµ ®êng g·y khóc nèi liÒn çc ®iÓm ®îc lùa

chän t¹i ngÊn níc thuû triÒu thÊp nhÊt däc theo bê biÓn vµ çc ®¶o gÇn bê

do ChÝnh phñ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam x¸c ®Þnh vµ c«ng

bè(1). Vïng níc thuéc néi thuû cã chÕ ®é ph¸p lÝ nh l·nh thæ trªn ®Êt liÒn.

Néi thuû cña ViÖt Nam bao gåm : Çc vïng níc phÝa trong ®êng c¬ së ;

vïng níc c¶ng ®îc giíi h¹n bëi ®êng nèi çc ®iÓm nh« ra ngoµi kh¬i xa

(1) LuËt Biªn giíi quèc gia, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2004, tr. 9.

131

nhÊt cña çc c«ng tr×nh thiÕt bÞ thêng xuyªn lµ bé phËn h÷u c¬ cña hÖ

thèng c¶ng.

L·nh h¶i lµ vïng biÓn cã chiÒu réng 12 h¶i lÝ tÝnh tõ ®êng c¬ së, cã chÕ

®é ph¸p lÝ nh l·nh thæ ®Êt liÒn. Ranh giíi ngoµi cña l·nh h¶i lµ biªn giíi

quèc gia trªn biÓn. Trong l·nh h¶i, tµu thuyÒn cña çc quèc gia kh¸c ®îc

hëng quyÒn qua l¹i kh«ng g©y h¹i vµ thêng ®i theo tuyÕn ph©n luång giao

th«ng biÓn cña níc ven biÓn. L·nh h¶i cña ViÖt Nam bao gåm l·nh h¶i cña

®Êt liÒn, l·nh h¶i cña ®¶o, l·nh h¶i cña quÇn ®¶o. Níc ta cã thÒm lôc ®Þa

réng lín, lµ vïng ®Êt vµ lßng ®Êt ®¸y biÓn kÐo dµi tù nhiªn tõ l·nh thæ ®Êt

liÒn ra ®Õn bê ngoµi cña r×a lôc ®Þa, giíi h¹n 200 h¶i lÝ tÝnh tõ ®êng c¬ së

l·nh h¶i. ViÖt Nam cã chñ quyÒn vµ quyÒn tµi ph¸n quèc gia ®èi víi thÒm

lôc ®Þa ; chñ quyÒn cña níc ta ®èi víi thÒm lôc ®Þa lµ ®¬ng nhiªn.

L·nh thæ quèc gia ®Æc biÖt lµ lo¹i l·nh thæ ®Æc thï cña mét quèc gia tån

t¹i hîp ph¸p trong l·nh thæ mét quèc gia kh¸c hoÆc trªn vïng biÓn, vïng trêi

quèc tÕ. VÝ dô nh trô së lµm viÖc vµ n¬i ë cña c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i giao.

Vïng trêi quèc gia lµ kho¶ng kh«ng gian phÝa trªn l·nh thæ quèc gia ; lµ

bé phËn cÊu thµnh l·nh thæ quèc gia vµ thuéc chñ quyÒn hoµn toµn cña quèc

gia ®ã. ViÖc lµm chñ vïng trêi quèc gia trªn vïng l·nh thæ quèc gia ®Æc biÖt

®îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh chung cña c«ng íc quèc tÕ.

Chñ quyÒn quèc gia lµ quyÒn lµm chñ mét çch ®éc lËp, toµn vÑn vµ ®Çy

®ñ vÒ mäi mÆt lËp ph¸p, hµnh ph¸p vµ t ph¸p cña mét quèc gia trong ph¹m

vi l·nh thæ cña quèc gia ®ã. Quèc gia thÓ hiÖn chñ quyÒn cña m×nh trªn mäi

ph¬ng diÖn kinh tÕ, chÝnh trÞ, qu©n sù, ngo¹i giao.

TÊt c¶ çc níc, kh«ng tÝnh ®Õn quy m« l·nh thæ, d©n sè, chÕ ®é x· héi,

®Òu cã chñ quyÒn quèc gia. Chñ quyÒn quèc gia lµ ®Æc trng chÝnh trÞ vµ

ph¸p lÝ thiÕt yÕu cña mét quèc gia ®éc lËp, ®îc thÓ hiÖn trong ho¹t ®éng

cña çc c¬ quan nhµ níc vµ trong hÖ thèng ph¸p luËt quèc gia. T«n träng

chñ quyÒn quèc gia lµ mét nguyªn t¾c c¬ b¶n cña luËt ph¸p quèc tÕ. HiÕn

ch¬ng Liªn hîp quèc kh¼ng ®Þnh nguyªn t¾c b×nh ®¼ng vÒ chñ quyÒn gi÷a

çc quèc gia ; kh«ng mét quèc gia nµo ®îc can thiÖp hoÆc khèng chÕ, x©m

ph¹m chñ quyÒn cña mét quèc gia kh¸c.

Chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia lµ mét bé phËn cña chñ quyÒn quèc gia,

kh¼ng ®Þnh quyÒn lµm chñ cña quèc gia ®ã trªn vïng l·nh thæ cña m×nh.

Mçi níc cã toµn quyÒn ®Þnh ®o¹t mäi viÖc trªn l·nh thæ cña m×nh, kh«ng

®îc x©m ph¹m l·nh thæ vµ can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña çc quèc gia

kh¸c. Chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia dõng l¹i ë biªn giíi quèc gia ; mäi t

tëng vµ hµnh ®éng thÓ hiÖn chñ quyÒn quèc gia vît qu¸ biªn giíi quèc gia

cña m×nh ®Òu lµ hµnh ®éng x©m ph¹m chñ quyÒn cña çc quèc gia kh¸c

132

vµ tr¸i víi c«ng íc quèc tÕ. Chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia lµ tuyÖt ®èi, bÊt

kh¶ x©m ph¹m ; t«n träng chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n

trong quan hÖ vµ luËt ph¸p quèc tÕ.

H×nh 3-1. S¬ ®å l·nh thæ vµ c¸c vïng

biÓn ViÖt Nam

133

H×nh 3-2. S¬ ®å khu vùc biªn giíi biÓn vµ c¸c

vïng biÓn thuéc chñ quyÒn, quyÒn chñ quyÒn vµ

quyÒn tµi ph¸n cña ViÖt Nam

134

b) Néi dung x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia

X©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia lµ thùc hiÖn tæng

thÓ çc gi¶i ph¸p, biÖn ph¸p trªn çc lÜnh vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸,

x· héi, ®èi ngo¹i vµ quèc phßng, an ninh nh»m thiÕt lËp vµ b¶o ®¶m

quyÒn lµm chñ mét çch ®éc lËp, toµn vÑn vµ ®Çy ®ñ vÒ mäi mÆt lËp ph¸p,

hµnh ph¸p vµ t ph¸p cña quèc gia trong ph¹m vi l·nh thæ, bao gåm vïng

®Êt, vïng trêi, néi thuû, l·nh h¶i vµ l·nh thæ ®Æc biÖt cña quèc gia. B¶o vÖ

chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia lµ sö dông tæng hîp çc lùc lîng vµ biÖn

ph¸p chèng l¹i sù x©m ph¹m, ph¸ ho¹i díi mäi h×nh thøc ®Ó gi÷ g×n toµn

vÑn chñ quyÒn nhµ níc ®èi víi l·nh thæ quèc gia. X©y dùng vµ b¶o vÖ

chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia ViÖt Nam lµ yªu cÇu tÊt yÕu, lµ nhiÖm vô

quan träng cña sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi

chñ nghÜa. Néi dung cña viÖc x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ

quèc gia ViÖt Nam gåm :

X©y dùng, ph¸t triÓn mäi mÆt chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi, ®èi

ngo¹i vµ quèc phßng, an ninh cña ®Êt níc.

X¸c lËp vµ b¶o vÖ quyÒn lËp ph¸p, hµnh ph¸p vµ t ph¸p cña ViÖt

Nam trªn mäi mÆt chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi, quèc phßng, an ninh vµ

®èi ngo¹i trong ph¹m vi l·nh thæ cña m×nh.

B¶o vÖ sù toµn vÑn l·nh thæ cña ®Êt níc, bao gåm vïng ®Êt, vïng

trêi, néi thuû, l·nh h¶i vµ l·nh thæ ®Æc biÖt cña ViÖt Nam ; ®Êu tranh lµm

thÊt b¹i mäi ©m mu vµ hµnh ®éng ph¸ ho¹i, vi ph¹m chñ quyÒn, x©m ph¹m

l·nh thæ cña ViÖt Nam.

B¶o vÖ sù thèng nhÊt l·nh thæ cña ®Êt níc, thèng nhÊt vÒ quyÒn lËp

ph¸p, hµnh ph¸p vµ t ph¸p trªn ph¹m vi l·nh thæ ViÖt Nam. §Êu tranh lµm

thÊt b¹i mäi hµnh ®éng chia c¾t l·nh thæ ViÖt Nam ; mäi ©m mu, thñ ®o¹n

cña çc thÕ lùc thï ®Þch c¶ bªn trong lÉn bªn ngoµi hßng ph¸ ho¹i quyÒn lùc

tèi cao cña ViÖt Nam.

Néi dung x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia g¾n bã chÆt

chÏ vµ ®Æt trong tæng thÓ chiÕn lîc b¶o vÖ Tæ quèc. Lµm tèt nhiÖm vô x©y

dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia lµ trùc tiÕp gãp phÇn x©y dùng

vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

135

2. X©y dùng vµ b¶o vÖ biªn giíi quèc gia

a) Biªn giíi quèc gia

LuËt Biªn giíi quèc gia cña ViÖt Nam n¨m 2003 x¸c ®Þnh : "Biªn giíi

quèc gia cña níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam lµ ®êng vµ mÆt

ph¼ng th¼ng ®øng theo ®êng ®ã ®Ó x¸c ®Þnh giíi h¹n l·nh thæ ®Êt liÒn, çc

®¶o, çc quÇn ®¶o trong ®ã cã quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ quÇn ®¶o Trêng Sa,

vïng biÓn, lßng ®Êt, vïng trêi cña níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa

ViÖt Nam"(1).

Biªn giíi quèc gia cña ViÖt Nam ®îc x¸c ®Þnh b»ng hÖ thèng çc mèc

quèc giíi trªn thùc ®Þa, ®îc ®¸nh dÊu b»ng çc to¹ ®é trªn h¶i ®å vµ thÓ

hiÖn b»ng mÆt ph¼ng th¼ng ®øng theo l·nh thæ ViÖt Nam. Biªn giíi quèc gia

ViÖt Nam bao gåm biªn giíi quèc gia trªn ®Êt liÒn, trªn biÓn, trªn kh«ng,

trong lßng ®Êt.

Biªn giíi quèc gia trªn ®Êt liÒn lµ ph©n ®Þnh l·nh thæ trªn bÒ mÆt ®Êt

liÒn cña vïng ®Êt quèc gia. Trong thùc tÕ, biªn giíi quèc gia trªn ®Êt liÒn

®îc x¸c lËp dùa vµo çc yÕu tè ®Þa h×nh (nói, s«ng, suèi, hå níc, thung

lòng...) ; thiªn v¨n (theo kinh tuyÕn, vÜ tuyÕn) ; h×nh häc (®êng lèi liÒn çc

®iÓm quy íc). Biªn giíi quèc gia trªn ®Êt liÒn ®îc x¸c lËp trªn c¬ së tho¶

thuËn gi÷a çc quèc gia cã l·nh thæ tiÕp gi¸p víi nhau vµ ®îc thÓ hiÖn b»ng

çc ®iÒu íc ho¹ch ®Þnh biªn giíi gi÷a çc quèc gia liªn quan. ViÖt Nam cã

®êng biªn giíi quèc gia trªn ®Êt liÒn dµi 4.550 km tiÕp gi¸p víi Trung Quèc

ë phÝa B¾c, víi Lµo vµ Campuchia ë phÝa T©y, phÝa §«ng gi¸p BiÓn §«ng.

Biªn giíi quèc gia trªn biÓn lµ ph©n ®Þnh l·nh thæ trªn biÓn gi÷a çc

quèc gia cã bê biÓn liÒn kÒ hay ®èi diÖn nhau ; lµ ranh giíi phÝa ngoµi cña

l·nh h¶i. Biªn giíi quèc gia trªn biÓn cña quèc gia quÇn ®¶o lµ ®êng biªn

giíi quèc gia ph©n ®Þnh l·nh thæ quèc gia víi biÓn c¶. §èi víi çc ®¶o cña

mét quèc gia n»m ngoµi ph¹m vi l·nh h¶i cña quèc gia, biªn giíi quèc gia

trªn biÓn lµ ®êng ranh giíi phÝa ngoµi cña l·nh h¶i bao quanh ®¶o.

Biªn giíi quèc gia trªn biÓn cña ViÖt Nam ®îc ho¹ch ®Þnh vµ ®¸nh dÊu

b»ng çc to¹ ®é trªn h¶i ®å lµ ranh giíi phÝa ngoµi l·nh h¶i cña ®Êt liÒn, l·nh

h¶i cña ®¶o, l·nh h¶i cña quÇn ®¶o cña ViÖt Nam, ®îc x¸c ®Þnh theo C«ng

íc cña Liªn hîp quèc vÒ LuËt BiÓn n¨m 1982 vµ çc ®iÒu íc quèc tÕ gi÷a

Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam vµ çc quèc gia h÷u quan.

Biªn giíi quèc gia trªn kh«ng lµ biªn giíi ph©n ®Þnh vïng trêi gi÷a çc

quèc gia liÒn kÒ hoÆc çc vïng trêi quèc tÕ, ®îc x¸c ®Þnh bëi mÆt ph¼ng

th¼ng ®øng tõ biªn giíi quèc gia trªn ®Êt liÒn vµ biªn giíi quèc gia trªn biÓn


136

lªn trªn vïng trêi. Trong ®iÒu kiÖn khoa häc vµ c«ng nghÖ ph¸t triÓn, viÖc

x¸c lËp biªn giíi quèc gia trªn kh«ng cã ý nghÜa ngµy cµng quan träng trong

viÖc thùc hiÖn chñ quyÒn ®èi víi vïng trêi quèc gia. §Õn nay cha cã quèc

gia nµo quy ®Þnh ®é cao cô thÓ cña biªn giíi quèc gia trªn kh«ng.

Biªn giíi quèc gia trong lßng ®Êt lµ ph©n ®Þnh l·nh thæ quèc gia trong

lßng ®Êt phÝa díi vïng ®Êt quèc gia, néi thuû vµ l·nh h¶i, ®îc x¸c ®Þnh bëi

mÆt ph¼ng th¼ng ®øng tõ biªn giíi quèc gia trªn ®Êt liÒn vµ biªn giíi quèc

gia trªn biÓn xuèng lßng ®Êt. §é s©u cô thÓ cña biªn giíi trong lßng ®Êt ®îc

x¸c ®Þnh b»ng ®é s©u mµ kÜ thuËt khoan cã thÓ thùc hiÖn. §Õn nay, cha cã

quèc gia nµo quy ®Þnh ®é s©u cô thÓ cña biªn giíi trong lßng ®Êt.

Khu vùc biªn giíi lµ vïng l·nh thæ tiÕp gi¸p biªn giíi quèc gia cã quy

chÕ, quy ®Þnh ®Æc biÖt do ChÝnh phñ ban hµnh nh»m b¶o vÖ an toµn biªn

giíi. Khu vùc biªn giíi ViÖt Nam bao gåm : khu vùc biªn giíi trªn ®Êt liÒn

gåm x·, phêng, thÞ trÊn cã mét phÇn ®Þa giíi hµnh chÝnh trïng hîp víi biªn

giíi quèc gia ViÖt Nam trªn ®Êt liÒn ; khu vùc biªn giíi quèc gia ViÖt Nam

trªn biÓn ®îc tÝnh tõ biªn giíi quèc gia trªn biÓn vµo hÕt ®Þa giíi hµnh

chÝnh x·, phêng, thÞ trÊn gi¸p biÓn vµ ®¶o, quÇn ®¶o ; khu vùc biªn giíi trªn

kh«ng gåm phÇn kh«ng gian däc theo biªn giíi quèc gia cã chiÒu réng mêi

kil«mÐt tÝnh tõ biªn giíi ViÖt Nam trë vµo.

b) Néi dung x©y dùng vµ b¶o vÖ biªn giíi quèc gia

X©y dùng vµ b¶o vÖ biªn giíi quèc gia lµ thùc hiÖn tæng thÓ çc biÖn

ph¸p ®Ó b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ, b¶o vÖ tµi nguyªn, m«i sinh, m«i trêng,

lîi Ých quèc gia trªn khu vùc biªn giíi ; gi÷ g×n an ninh chÝnh trÞ vµ trËt tù an

toµn x· héi ë khu vùc biªn giíi. Do vÞ trÝ ®Þa lÝ vµ chÝnh trÞ, trong lÞch sö

dùng níc vµ gi÷ níc cña d©n téc ViÖt Nam, viÖc x©y dùng vµ b¶o vÖ biªn

giíi quèc gia lu«n lµ mét vÊn ®Ò ®Æc biÖt quan träng ®èi víi sù æn ®Þnh vµ

ph¸t triÓn ®Êt níc. X©y dùng vµ b¶o vÖ biªn giíi quèc gia lµ mét néi dung

cña x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia, lµ mét biÖn ph¸p hiÖu

qu¶ chèng l¹i sù x©m ph¹m chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia.

Trong hoµ b×nh, b¶o vÖ biªn giíi quèc gia lµ tæng thÓ çc biÖn ph¸p mµ

hÖ thèng chÝnh trÞ, x· héi, çc lùc lîng vò trang khu vùc biªn giíi ¸p dông

nh»m tuÇn tra, gi÷ g×n nguyªn vÑn, chèng l¹i sù x©m ph¹m biªn giíi quèc

gia. Bé ®éi Biªn phßng lµ lùc lîng chuyªn tr¸ch vµ lµm nßng cèt trong b¶o

vÖ biªn giíi quèc gia. Khi cã xung ®ét hoÆc chiÕn tranh, çc biÖn ph¸p b¶o

vÖ biªn giíi quèc gia ®îc thÓ hiÖn râ qua çc tr¹ng th¸i s½n sµng chiÕn ®Êu :

thêng xuyªn, t¨ng cêng vµ cao.

LuËt Biªn giíi quèc gia cña níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam

n¨m 2003 x¸c ®Þnh : "X©y dùng, qu¶n lÝ, b¶o vÖ biªn giíi quèc gia, khu vùc

137

biªn giíi lµ sù nghiÖp cña toµn d©n do Nhµ níc thèng nhÊt qu¶n lÝ. Nhµ

níc vµ nh©n d©n thùc hiÖn kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi t¨ng

cêng quèc phßng, an ninh vµ ®èi ngo¹i"(1). X©y dùng, b¶o vÖ bao gåm çc

néi dung sau :

¦u tiªn ®Çu t x©y dùng khu vùc biªn giíi v÷ng m¹nh toµn diÖn vÒ

chÝnh trÞ, kinh tÕ x· héi, quèc phßng, an ninh ; cã chÝnh s¸ch u tiªn t¹o

®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nh©n d©n khu vùc biªn giíi ®Þnh c æn ®Þnh, ph¸t

triÓn vµ sinh sèng l©u dµi ë khu vùc biªn giíi ; ®iÒu chØnh d©n c theo yªu

cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ cñng cè quèc phßng an ninh khu vùc

biªn giíi.

T¨ng cêng, më réng quan hÖ ®èi ngo¹i çc cÊp trªn khu vùc biªn

giíi ; ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i, t¨ng cêng hîp t¸c nhiÒu mÆt nh»m x©y

dùng biªn giíi hoµ b×nh, h÷u nghÞ, æn ®Þnh l©u dµi víi çc níc l¸ng giÒng.

B¶o vÖ toµn vÑn l·nh thæ cña Tæ quèc. Sö dông tæng hîp çc lùc

lîng vµ biÖn ph¸p cña Nhµ níc chèng l¹i sù x©m ph¹m, ph¸ ho¹i díi mäi

h×nh thøc ®Ó gi÷ g×n toµn vÑn chñ quyÒn l·nh thæ vµ biªn giíi quèc gia.

B¶o vÖ tµi nguyªn, m«i sinh, m«i trêng. Sö dông tæng hîp çc biÖn

ph¸p ®Êu tranh ng¨n chÆn mäi hµnh ®éng x©m ph¹m tµi nguyªn, ®Æc biÖt lµ

x©m ph¹m tµi nguyªn trong lßng ®Êt, trªn biÓn, trªn kh«ng, thÒm lôc ®Þa cña

ViÖt Nam. Ng¨n chÆn, ®Êu tranh víi mäi hµnh ®éng ph¸ ho¹i, huû ho¹i, g©y

« nhiÔm m«i sinh, m«i trêng khu vùc biªn giíi, b¶o ®¶m cho ngêi ViÖt

Nam, nh©n d©n khu vùc biªn giíi cã m«i trêng sinh sèng bÒn v÷ng, æn ®Þnh

vµ ph¸t triÓn l©u dµi.

B¶o vÖ lîi Ých quèc gia trªn khu vùc biªn giíi. Thùc thi quyÒn lùc

chÝnh trÞ tèi cao (quyÒn lËp ph¸p, hµnh ph¸p vµ t ph¸p) cña Nhµ níc Céng

hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam trªn khu vùc biªn giíi ; chèng l¹i mäi hµnh

®éng x©m ph¹m vÒ lîi Ých kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi cña ®Êt níc trªn khu vùc

biªn giíi. B¶o ®¶m mäi lîi Ých cña ngêi ViÖt Nam ph¶i ®îc thùc hiÖn ë

khu vùc biªn giíi theo luËt ph¸p ViÖt Nam, phï hîp víi luËt ph¸p quèc tÕ vµ

çc hiÖp ®Þnh mµ ViÖt Nam kÝ kÕt víi çc níc h÷u quan.

Gi÷ g×n an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an toµn x· héi ë khu vùc biªn giíi.

§Ëp tan mäi ©m mu vµ hµnh ®éng g©y mÊt æn ®Þnh chÝnh trÞ vµ trËt tù an

toµn x· héi khu vùc biªn giíi quèc gia. §Êu tranh chèng mäi t tëng vµ

hµnh ®éng chia rÏ ®oµn kÕt d©n téc, ph¸ ho¹i sù æn ®Þnh, ph¸t triÓn khu vùc

biªn giíi.


138

Phèi hîp víi çc níc, ®Êu tranh ng¨n chÆn mäi hµnh ®éng ph¸ ho¹i

t×nh ®oµn kÕt, h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam víi nh©n d©n çc níc l¸ng

giÒng. TrÊn ¸p mäi hµnh ®éng khñng bè, téi ph¹m xuyªn biªn giíi quèc gia.

3. Quan ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ níc ta vÒ x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn

l·nh thæ, biªn giíi quèc gia

a) Quan ®iÓm

X©y dùng, b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia lµ mét néi

dung quan träng cña sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi

chñ nghÜa. Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn

trong qu¸ tr×nh ®Êu tranh çch m¹ng cña d©n téc ta díi sù l·nh ®¹o cña

§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ; lµ sù kÕ thõa vµ ph¸t triÓn ®Êt níc, d©n téc vµ

con ngêi ViÖt Nam suèt chiÒu dµi lÞch sö mÊy ngµn n¨m dùng níc vµ gi÷

níc trong ®iÒu kiÖn míi.

L·nh thæ vµ biªn giíi quèc gia ViÖt Nam lµ mét bé phËn hîp thµnh

quan träng, kh«ng thÓ t¸ch rêi cña Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.

L·nh thæ vµ biªn giíi quèc gia lµ yÕu tè c¬ b¶n b¶o ®¶m cho sù æn ®Þnh, bÒn

ch¾c cña ®Êt níc ViÖt Nam. Chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia lµ sù

kh¼ng ®Þnh chñ quyÒn cña Nhµ níc ViÖt Nam, bao gåm c¶ quyÒn lËp ph¸p,

hµnh ph¸p vµ t ph¸p trong ph¹m vi l·nh thæ, gåm c¶ vïng ®Êt, vïng trêi,

néi thuû, l·nh h¶i vµ l·nh thæ ®Æc biÖt cña níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa

ViÖt Nam. V× vËy, x©y dùng, b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia

lµ mét néi dung ®Æc biÖt quan träng cña x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt

Nam x· héi chñ nghÜa. Sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x·

héi chñ nghÜa kh«ng thÓ thµnh c«ng nÕu chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc

gia kh«ng ®îc x©y dùng vµ b¶o vÖ tèt, bÞ x©m ph¹m.

Chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia lµ thiªng liªng, bÊt kh¶ x©m

ph¹m cña d©n téc ViÖt Nam.

L·nh thæ quèc gia ViÖt Nam lµ n¬i sinh ra vµ lu gi÷, ph¸t triÓn con

ngêi vµ nh÷ng gi¸ trÞ cña d©n téc ViÖt Nam. Tr¶i qua mÊy ngh×n n¨m dùng

níc vµ gi÷ níc, çc thÕ hÖ ngêi ViÖt Nam ®· ph¶i ®æ biÕt bao må h«i,

x¬ng m¸u míi x©y dùng nªn, míi gi÷ g×n, b¶o vÖ ®îc l·nh thæ quèc gia

toµn vÑn, thèng nhÊt vµ t¬i ®Ñp nh ngµy h«m nay. Nhê ®ã mµ con ngêi

ViÖt Nam, d©n téc ViÖt Nam cã thÓ tån t¹i, sinh sèng, v¬n lªn vµ ph¸t triÓn

mét çch ®éc lËp, b×nh ®¼ng víi çc quèc gia, d©n téc kh¸c trong céng ®ång

quèc tÕ ; nh÷ng gi¸ trÞ, truyÒn thèng, b¶n s¾c v¨n ho¸ cña d©n téc ViÖt Nam

®îc kh¼ng ®Þnh, lu truyÒn vµ ph¸t triÓn s¸nh vai víi çc cêng quèc

n¨m ch©u.

139

Chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia lµ kÕt qu¶ ®Êu tranh dùng níc

vµ gi÷ níc cña d©n téc ViÖt Nam suèt chiÒu dµi hµng ngµn n¨m lÞch sö. Tõ

thña Hïng V¬ng dùng níc ®Õn thêi ®¹i Hå ChÝ Minh, ®øng tríc nh÷ng

kÎ thï to lín vµ hung b¹o, d©n téc ViÖt Nam lu«n cã ý thøc vµ quyÕt t©m b¶o

vÖ. Dï ph¶i tr¶i qua hµng chôc cuéc chiÕn tranh lín nhá, ph¶i chÞu díi ¸ch

®« hé cña çc thÕ lùc phong kiÕn, thùc d©n, ®Õ quèc, ngêi ViÖt Nam lu«n

phÊt cao hµo khÝ anh hïng, lßng tù hµo, tù t«n d©n téc trong dùng níc vµ

gi÷ níc, x©y dùng vµ gi÷ g×n biªn c¬ng l·nh thæ quèc gia, x©y dùng vµ

b¶o vÖ Tæ quèc. T tëng "S«ng nói níc Nam vua Nam ë", cña «ng cha ta

®îc tiÕp nèi, kh¼ng ®Þnh vµ n©ng lªn tÇm cao míi trong thêi ®¹i Hå ChÝ

Minh. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh tõng d¹y : "Çc vua Hïng ®· cã c«ng dùng

níc, B¸c ch¸u ta ph¶i cïng nhau gi÷ lÊy níc".

Chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia ViÖt Nam lµ quyÒn thiªng liªng,

bÊt kh¶ x©m ph¹m cña d©n téc ViÖt Nam. Nhµ níc ViÖt Nam, nh©n d©n

ViÖt Nam quyÕt t©m gi÷ g×n vµ b¶o vÖ quyÒn thiªng liªng, bÊt kh¶ x©m

ph¹m ®ã. LuËt Biªn giíi quèc gia cña níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt

Nam kh¼ng ®Þnh : "Biªn giíi quèc gia cña níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa

ViÖt Nam lµ thiªng liªng, bÊt kh¶ x©m ph¹m. X©y dùng, qu¶n lÝ, b¶o vÖ biªn

giíi quèc gia cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®èi víi sù toµn vÑn l·nh thæ,

chñ quyÒn quèc gia, gãp phÇn gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ, ph¸t triÓn kinh tÕ

x· héi, t¨ng cêng quèc phßng vµ an ninh cña ®Êt níc"(1).

X©y dùng biªn giíi hoµ b×nh, h÷u nghÞ, æn ®Þnh ; gi¶i quyÕt çc vÊn

®Ò tranh chÊp th«ng qua ®µm ph¸n hoµ b×nh, t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn,

toµn vÑn l·nh thæ vµ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña nhau.

X©y dùng biªn giíi hoµ b×nh, h÷u nghÞ, æn ®Þnh lµ vÊn ®Ò ®Æc biÖt quan

träng cña sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc. §ã lµ quan ®iÓm nhÊt qu¸n

cña §¶ng vµ Nhµ níc ta. Quan ®iÓm nµy phï hîp víi lîi Ých vµ luËt ph¸p

cña ViÖt Nam, phï hîp víi c«ng íc vµ luËt ph¸p quèc tÕ, còng nh lîi Ých

cña çc quèc gia cã liªn quan. §¶ng vµ Nhµ níc ta coi viÖc gi÷ v÷ng m«i

trêng hoµ b×nh, æn ®Þnh ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, thùc hiÖn c«ng

nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa lµ lîi Ých cao

nhÊt cña ®Êt níc.

Trong gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò tranh chÊp l·nh thæ, biªn giíi, §¶ng vµ Nhµ

níc ta lu«n nhÊt qu¸n thùc hiÖn quan ®iÓm gi¶i quyÕt çc tranh chÊp b»ng

th¬ng lîng hoµ b×nh, t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn, toµn vÑn l·nh thæ vµ

lîi Ých chÝnh ®¸ng cña nhau.


140

VÒ nh÷ng vÊn ®Ò tranh chÊp chñ quyÒn l·nh thæ trªn bé, trªn biÓn do

lÞch sö ®Ó l¹i hoÆc míi n¶y sinh, §¶ng vµ Nhµ níc ta kh¼ng ®Þnh : "ViÖt

Nam lu«n s½n sµng th¬ng lîng hoµ b×nh ®Ó gi¶i quyÕt mét çch cã lÝ, cã

t×nh"(1). ViÖt Nam ñng hé viÖc gi¶i quyÕt çc m©u thuÉn, bÊt ®ång trong khu

vùc th«ng qua ®èi tho¹i, th¬ng lîng hoµ b×nh, kh«ng sö dông vò lùc hay

®e do¹ sö dông vò lùc. Nhng ViÖt Nam còng s½n sµng tù vÖ chèng l¹i mäi

hµnh ®éng x©m ph¹m l·nh thæ ®Êt liÒn, vïng trêi, vïng biÓn vµ lîi Ých quèc

gia cña ViÖt Nam.

VÒ vÊn ®Ò tranh chÊp chñ quyÒn ë BiÓn §«ng, quan ®iÓm nhÊt qu¸n cña

ViÖt Nam lµ : ViÖt Nam kh¼ng ®Þnh chñ quyÒn kh«ng thÓ tranh c·i ®èi víi

vïng biÓn, ®¶o cña ViÖt Nam trªn BiÓn §«ng, trong ®ã cã hai quÇn ®¶o

Hoµng Sa vµ Trêng Sa. ViÖt Nam cã ®Çy ®ñ chøng cø lÞch sö vµ c¬ së ph¸p

lÝ vÒ vÊn ®Ò nµy. Tuy nhiªn, v× lîi Ých an ninh chung cña çc bªn h÷u quan,

ViÖt Nam s½n sµng ®µm ph¸n hoµ b×nh ®Ó gi¶i quyÕt, tríc m¾t lµ ®¹t tíi sù

tho¶ thuËn vÒ "Bé quy t¾c øng xö" trong khi tiÕp tôc t×m kiÕm gi¶i ph¸p l©u

dµi cho vÊn ®Ò BiÓn §«ng.

X©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia lµ sù

nghiÖp cña toµn d©n, díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, sù qu¶n lÝ thèng nhÊt cña

Nhµ níc, lùc lîng vò trang lµ nßng cèt.

§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam l·nh ®¹o sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ

quèc x· héi chñ nghÜa. Nhµ níc thèng nhÊt qu¶n lÝ viÖc x©y dùng, b¶o vÖ

chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia ; cã chÝnh s¸ch u tiªn ®Æc biÖt x©y

dùng khu vùc biªn giíi v÷ng m¹nh vÒ mäi mÆt. MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam

vµ çc tæ chøc thµnh viªn trong ph¹m vi chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña

m×nh cã tr¸ch nhiÖm tuyªn truyÒn, vËn ®éng çc tÇng líp nh©n d©n nghiªm

chØnh chÊp hµnh ®êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc, ®Æc biÖt lµ

NghÞ quyÕt vÒ ChiÕn lîc b¶o vÖ Tæ quèc trong t×nh h×nh míi...

Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam lµ lùc lîng nßng cèt víi nhiÖm vô b¶o vÖ

toµn vÑn l·nh thæ cña Tæ quèc, b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc

gia. Bé ®éi Biªn phßng lµ lùc lîng nßng cèt, chuyªn tr¸ch, phèi hîp víi lùc

lîng c«ng an nh©n d©n, çc ngµnh h÷u quan vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng

trong ho¹t ®éng qu¶n lÝ, b¶o vÖ biªn giíi quèc gia, gi÷ g×n an ninh, trËt tù, an

toµn x· héi ë khu vùc biªn giíi theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

(1) Quèc phßng ViÖt Nam, NXB ThÕ giíi, Hµ Néi, 2004, tr. 14.

141

b) Tr¸ch nhiÖm c«ng d©n trong x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ,

biªn giíi quèc gia. Mäi c«ng d©n ViÖt Nam ®Òu cã nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm

x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia ViÖt Nam

Tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n ViÖt Nam ®èi víi x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ

quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia ViÖt Nam ®îc Nhµ níc ban hµnh cô thÓ

trong HiÕn ph¸p vµ luËt. §iÒu 44, HiÕn ph¸p níc Céng hoµ x· héi chñ

nghÜa ViÖt Nam n¨m 1992 (söa ®æi) quy ®Þnh : "B¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam

x· héi chñ nghÜa, gi÷ v÷ng an ninh quèc gia lµ sù nghiÖp cña toµn d©n. C«ng

d©n ph¶i lµm ®Çy ®ñ nhiÖm vô quèc phßng vµ an ninh do ph¸p luËt quy

®Þnh"(1). §iÒu 1, LuËt NghÜa vô qu©n sù chØ râ : "B¶o vÖ Tæ quèc lµ nghÜa vô

thiªng liªng vµ cao quý cña c«ng d©n. C«ng d©n ph¶i lµm nghÜa vô qu©n sù

vµ tham gia x©y dùng quèc phßng toµn d©n"(2). §iÒu 10, LuËt Biªn giíi quèc

gia còng x¸c ®Þnh : "X©y dùng, qu¶n lÝ, b¶o vÖ biªn giíi quèc gia, khu vùc

biªn giíi lµ sù nghiÖp cña toµn d©n do Nhµ níc thèng nhÊt qu¶n lÝ".

Thùc hiÖn nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh

thæ, biªn giíi quèc gia, mäi c«ng d©n níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt

Nam kh«ng ph©n biÖt thµnh phÇn x· héi, d©n téc, tÝn ngìng t«n gi¸o, tr×nh

®é v¨n ho¸, n¬i c tró, ph¶i :

Cã nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ,

biªn giíi quèc gia. HiÕn ph¸p níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam

n¨m 1992 (söa ®æi) nªu râ : "Mäi ©m mu vµ hµnh ®éng chèng l¹i ®éc lËp,

chñ quyÒn, thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ cña Tæ quèc, chèng l¹i sù nghiÖp

x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa ®Òu bÞ nghiªm trÞ

theo ph¸p luËt"(3). §ång thêi ph¶i lu«n n©ng cao ý thøc quèc phßng, an ninh,

x©y dùng ý thøc, th¸i ®é vµ tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ Tæ quèc ; cã nh÷ng hµnh

®éng thiÕt thùc gãp phÇn vµo sù nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi

chñ nghÜa.

ChÊp hµnh nghiªm chØnh HiÕn ph¸p, ph¸p luËt cña Nhµ níc, tríc

hÕt thùc hiÖn nghiªm vµ ®Çy ®ñ LuËt Quèc phßng, LuËt NghÜa vô qu©n sù,

LuËt Biªn giíi quèc gia cña níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam.

TuyÖt ®èi trung thµnh víi Tæ quèc, lµm trßn nghÜa vô qu©n sù, thùc

hiÖn nghiªm chØnh c¸c nhiÖm vô qu©n sù, quèc phßng, s½n sµng nhËn vµ

hoµn thµnh mäi nhiÖm vô ®îc giao. "C«ng d©n ph¶i trung thµnh víi

Tæ quèc, lµm nghÜa vô qu©n sù, ®îc gi¸o dôc vÒ quèc phßng vµ huÊn luyÖn

(1) HiÕn ph¸p ViÖt Nam n¨m 1992, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2002, tr. 137. (2) LuËt NghÜa vô qu©n sù, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2005, tr. 9. (3) HiÕn ph¸p ViÖt Nam n¨m 1992, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2002, tr. 127.

142

vÒ qu©n sù ; tham gia d©n qu©n tù vÖ, phßng thñ d©n sù ; chÊp hµnh

nghiªm chØnh çc biÖn ph¸p cña Nhµ níc vµ ngêi cã thÈm quyÒn khi ®Êt

níc cã t×nh tr¹ng chiÕn tranh hoÆc t×nh tr¹ng khÈn cÊp vÒ quèc phßng"(1).

Tr¸ch nhiÖm cña sinh viªn trong viÖc b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ, biªn

giíi quèc gia:

Sinh viªn ph¶i kh«ng ngõng häc tËp, n©ng cao tr×nh ®é nhËn thøc vÒ

mäi mÆt, hiÓu biÕt s©u s¾c vÒ truyÒn thèng dùng níc vµ gi÷ níc cña d©n

téc, truyÒn thèng ®Êu tranh çch m¹ng cña nh©n d©n ta díi sù l·nh ®¹o cña

§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ; tõ ®ã x©y dùng, cñng cè lßng yªu níc, lßng tù

hµo, tù t«n d©n téc, ý chÝ tù chñ, tù lËp, tù cêng, n©ng cao ý thøc b¶o vÖ Tæ

quèc x· héi chñ nghÜa.

ThÊy râ ý nghÜa thiªng liªng, cao quý vµ bÊt kh¶ x©m ph¹m vÒ chñ

quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia cña níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt

Nam ; x¸c ®Þnh râ vinh dù vµ tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n trong nhiÖm vô b¶o

vÖ Tæ quèc, x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia cña

níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam.

Thùc hiÖn tèt ch¬ng tr×nh m«n häc Gi¸o dôc quèc phßng an ninh

®èi víi sinh viªn çc trêng ®¹i häc, cao ®¼ng ; hoµn thµnh tèt çc nhiÖm vô

qu©n sù, quèc phßng trong thêi gian häc tËp t¹i trêng.

Sau khi tèt nghiÖp, s½n sµng tù nguyÖn, tù gi¸c tham gia qu©n ®éi nh©n

d©n, c«ng an nh©n d©n khi Nhµ níc yªu cÇu. T×nh nguyÖn tham gia x©y

dùng vµ phôc vô l©u dµi t¹i çc khu kinh tÕ quèc phßng, gãp phÇn x©y

dùng khu vùc biªn giíi, h¶i ®¶o v÷ng m¹nh, ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi, b¶o vÖ

v÷ng ch¾c ®éc lËp chñ quyÒn, toµn vÑn l·nh thæ cña Tæ quèc, thùc hiÖn

nghiªm chØnh LuËt Biªn giíi quèc gia cña níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa

ViÖt Nam.

Sinh viªn ®ang häc t¹i çc trêng ®¹i häc, cao ®¼ng cÇn nhËn thøc s©u

s¾c ý nghÜa, tÇm quan träng cña chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia ®èi

víi sù toµn vÑn, thèng nhÊt l·nh thæ ; quan ®iÓm, chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch cña

§¶ng vµ Nhµ níc ®èi víi viÖc x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ, biªn

giíi quèc gia. Trªn c¬ së ®ã, n©ng cao ý thøc, tr¸ch nhiÖm c«ng d©n, häc tËp

tèt, thùc hiÖn tèt çc nhiÖm vô qu©n sù, quèc phßng, s½n sµng nhËn vµ hoµn

thµnh mäi nhiÖm vô b¶o vÖ Tæ quèc.

(1) LuËt Quèc phßng, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2006, tr. 10.

143

C¢U HáI ¤N TËP

1. Chñ quyÒn l·nh thæ quèc gia lµ g× ? Néi dung x©y dùng vµ b¶o vÖ chñ

quyÒn quèc gia nh thÕ nµo ?

2. Biªn giíi quèc gia lµ g× ? Néi dung x©y dùng vµ b¶o vÖ biªn giíi quèc

gia lµ nh thÕ nµo ?

3. Tr×nh bµy quan ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ níc ta vÒ x©y dùng vµ b¶o vÖ

chñ quyÒn l·nh thæ, biªn giíi quèc gia ? Liªn hÖ tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n

vµ sinh viªn ?

Bµi 12

MéT Sè NéI DUNG C¥ B¶N VÒ D¢N TéC, T¤N GI¸O Vµ §ÊU TRANH PHßNG CHèNG §ÞCH LîI DôNG VÊN §Ò D¢N TéC Vµ T¤N GI¸O CHèNG PH¸

C¸CH M¹NG VIÖT NAM


Trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc chung, c¬ b¶n nhÊt vÒ d©n

téc, t«n gi¸o, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o theo quan ®iÓm cña chñ

nghÜa M¸c Lªnin, t tëng Hå ChÝ Minh vµ quan ®iÓm, chÝnh s¸ch cña

§¶ng, Nhµ níc ta hiÖn nay.

N©ng cao ý thøc, tr¸ch nhiÖm, chÊt lîng, hiÖu qu¶, qu¸n triÖt, tuyªn

truyÒn, thùc hiÖn quan ®iÓm, chÝnh s¸ch d©n téc, t«n gi¸o cña §¶ng, Nhµ

níc ta, c¶nh gi¸c ®Êu tranh phßng chèng sù lîi dông vÊn ®Ò d©n téc, t«n

gi¸o cña c¸c thÕ lùc thï ®Þch.

II - Néi dung

1. Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ d©n téc

a) Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ d©n téc

Kh¸i niÖm : D©n téc lµ céng ®ång ngêi æn ®Þnh, h×nh thµnh trong

lÞch sö, t¹o lËp mét quèc gia, trªn c¬ së céng ®ång bÒn v÷ng vÒ : l·nh thæ

144

quèc gia, kinh tÕ, ng«n ng÷, truyÒn thèng, v¨n ho¸, ®Æc ®iÓm t©m lÝ, ý thøc

vÒ d©n téc vµ tªn gäi cña d©n téc(1). Kh¸i niÖm ®îc hiÓu :

+ Çc thµnh viªn cïng d©n téc sö dông mét ng«n ng÷ chung (tiÕng mÑ

®Î) ®Ó giao tiÕp néi bé d©n téc. Çc thµnh viªn cïng chung nh÷ng ®Æc ®iÓm

sinh ho¹t v¨n ho¸ vËt chÊt, v¨n ho¸ tinh thÇn, t¹o nªn b¶n s¾c v¨n ho¸

d©n téc.

+ D©n téc ®îc hiÓu theo nghÜa céng ®ång quèc gia d©n téc, lµ mét

céng ®ång chÝnh trÞ – x· héi, ®îc chØ ®¹o bëi mét nhµ níc, thiÕt lËp trªn

mét l·nh thæ chung, nh : d©n téc ViÖt Nam, d©n téc Trung Hoa...

T×nh h×nh quan hÖ d©n téc trªn thÕ giíi :

HiÖn nay, tríc sù t¸c ®éng cña çch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ, xu thÕ

toµn cÇu ho¸ kinh tÕ diÔn ra m¹nh mÏ, lµm cho quan hÖ giai cÊp, d©n téc

diÔn biÕn phøc t¹p, khã lêng. Nh §¶ng ta ®· nhËn ®Þnh : trªn thÕ giíi, hoµ

b×nh, hîp t¸c vµ ph¸t triÓn vÉn lµ xu thÕ lín trong quan hÖ gi÷a çc d©n téc.

Toµn cÇu ho¸ vµ çc vÊn ®Ò toµn cÇu lµm cho sù hiÓu biÕt lÉn nhau vµ sù phô

thuéc lÉn nhau gi÷a çc d©n téc t¨ng lªn, thóc ®Èy xu thÕ khu vùc ho¸. §ång

thêi çc d©n téc ®Ò cao ý thøc ®éc lËp, tù chñ, tù lùc tù cêng, chèng can

thiÖp ¸p ®Æt vµ cêng quyÒn.

MÆt kh¸c, quan hÖ d©n téc, s¾c téc hiÖn nay trªn thÕ giíi vÉn diÔn ra rÊt

phøc t¹p, nãng báng ë c¶ ph¹m vi quèc gia, khu vùc vµ quèc tÕ. M©u thuÉn,

xung ®ét d©n téc, s¾c téc, xu híng li khai, chia rÏ d©n téc ®ang diÔn ra ë

kh¾p çc quèc gia, çc khu vùc, çc ch©u lôc trªn thÕ giíi... §óng nh §¶ng

ta nhËn ®Þnh : "Nh÷ng cuéc chiÕn tranh côc bé, xung ®ét vò trang, xung ®ét

d©n téc, t«n gi¸o, ch¹y ®ua vò trang, ho¹t ®éng can thiÖp, lËt ®æ, li khai, ho¹t

®éng khñng bè, nh÷ng tranh chÊp biªn giíi, l·nh thæ, biÓn ®¶o vµ çc tµi

nguyªn thiªn nhiªn tiÕp tôc diÔn ra ë nhiÒu n¬i víi tÝnh chÊt ngµy cµng phøc

t¹p"(2). VÊn ®Ò quan hÖ d©n téc, s¾c téc ®· g©y nªn nh÷ng hËu qu¶ nÆng nÒ

vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸, x· héi, m«i trêng cho çc quèc gia, ®e do¹

hoµ b×nh, an ninh khu vùc vµ thÕ giíi.

Quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c Lªnin, t tëng Hå chÝ Minh vÒ d©n téc

vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò d©n téc:

Quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ d©n téc vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò

d©n téc.


ViÖt Nam, NXB Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 2005, tr. 300. (2) §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X, NXB ChÝnh trÞ

Quèc gia, Hµ Néi, 2006, tr. 73 74.

145

+ VÊn ®Ò d©n téc lµ nh÷ng néi dung n¶y sinh trong quan hÖ gi÷a çc

d©n téc diÔn ra trªn mäi lÜnh vùc ®êi sèng x· héi t¸c ®éng xÊu ®Õn mçi d©n

téc vµ quan hÖ gi÷a çc d©n téc, çc quèc gia d©n téc víi nhau cÇn ph¶i

gi¶i quyÕt.

Thùc chÊt cña vÊn ®Ò d©n téc lµ sù va ch¹m, m©u thuÉn lîi Ých gi÷a çc

d©n téc trong quèc gia ®a d©n téc vµ gi÷a çc quèc gia d©n téc víi nhau

trong quan hÖ quèc tÕ diÔn ra trªn mäi lÜnh vùc ®êi sèng x· héi.

+ VÊn ®Ò d©n téc cßn tån t¹i l©u dµi. Bëi do d©n sè vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn

kinh tÕ x· héi gi÷a çc d©n téc kh«ng ®Òu nhau ; do sù kh¸c biÖt vÒ lîi Ých ;

do sù kh¸c biÖt vÒ ng«n ng÷, v¨n ho¸, t©m lÝ ; do tµn d t tëng d©n téc lín,

d©n téc hÑp hßi, tù ti d©n téc ; do thiÕu sãt, h¹n chÕ trong ho¹ch ®Þnh, thùc

thi chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi cña nhµ níc cÇm quyÒn ; do sù thèng trÞ,

kÝch ®éng chia rÏ cña çc thÕ lùc ph¶n ®éng ®èi víi çc d©n téc.

VÊn ®Ò d©n téc lµ vÊn ®Ò chiÕn lîc cña çch m¹ng x· héi chñ nghÜa.

VÊn ®Ò d©n téc g¾n kÕt chÆt chÏ víi vÊn ®Ò giai cÊp. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò d©n

téc võa lµ môc tiªu võa lµ ®éng lùc cña çch m¹ng x· héi chñ nghÜa.

Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò d©n téc theo quan ®iÓm cña V.I. Lªnin.

§ã lµ çc d©n téc hoµn toµn b×nh ®¼ng, çc d©n téc ®îc quyÒn tù

quyÕt, liªn hiÖp giai cÊp c«ng nh©n tÊt c¶ çc d©n téc.

+ Çc d©n téc hoµn toµn b×nh ®¼ng lµ çc d©n téc kh«ng ph©n biÖt lín,

nhá, tr×nh ®é ph¸t triÓn cao hay thÊp, ®Òu cã quyÒn lîi vµ nghÜa vô ngang

nhau trªn mäi lÜnh vùc trong quan hÖ gi÷a çc d©n téc trong quèc gia ®a d©n

téc vµ gi÷a çc quèc gia d©n téc víi nhau trong quan hÖ quèc tÕ ; xo¸ bá mäi

h×nh thøc ¸p bøc, bãc lét d©n téc. QuyÒn b×nh ®¼ng d©n téc ph¶i ®îc ph¸p

luËt ho¸ vµ thùc hiÖn trªn thùc tÕ. §©y lµ quyÒn thiªng liªng, lµ c¬ së ®Ó thùc

hiÖn quyÒn d©n téc tù quyÕt, x©y dùng quan hÖ h÷u nghÞ hîp t¸c gi÷a çc

d©n téc.

+ Çc d©n téc ®îc quyÒn tù quyÕt, lµ quyÒn lµm chñ vËn mÖnh cña

mçi d©n téc : quyÒn tù quyÕt ®Þnh chÕ ®é chÝnh trÞ, con ®êng ph¸t triÓn cña

d©n téc m×nh, bao gåm c¶ quyÒn tù do ph©n lËp thµnh quèc gia riªng vµ

quyÒn tù nguyÖn liªn hiÖp víi çc d©n téc kh¸c trªn c¬ së b×nh ®¼ng, tù

nguyÖn, phï hîp víi lîi Ých chÝnh ®¸ng cña çc d©n téc. Kiªn quyÕt ®Êu

tranh chèng viÖc lîi dông quyÒn tù quyÕt ®Ó can thiÖp, chia rÏ, ph¸ ho¹i khèi

®oµn kÕt d©n téc.

+ Liªn hiÖp c«ng nh©n tÊt c¶ çc d©n téc lµ sù ®oµn kÕt c«ng nh©n çc

d©n téc trong ph¹m vi quèc gia vµ quèc tÕ vµ c¶ sù ®oµn kÕt quèc tÕ cña çc

d©n téc, çc lùc lîng çch m¹ng díi sù l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n

®Ó gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò d©n téc, giai cÊp, quèc tÕ. §©y lµ néi dung võa

146

ph¶n ¸nh b¶n chÊt quèc tÕ cña giai cÊp c«ng nh©n, võa ph¶n ¸nh sù thèng

nhÊt gi÷a sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc vµ gi¶i phãng giai cÊp, ®¶m b¶o cho

phong trµo d©n téc cã ®ñ søc m¹nh vµ kh¶ n¨ng ®Ó giµnh th¾ng lîi.

T tëng Hå ChÝ Minh vÒ vÊn ®Ò d©n téc vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò d©n

téc.

Trung thµnh víi quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c Lªnin, b¸m s¸t thùc tiÔn

çch m¹ng, ®Æc ®iÓm çc d©n téc ë ViÖt Nam, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· cã

quan ®iÓm d©n téc ®óng ®¾n, gãp phÇn cïng toµn §¶ng, l·nh ®¹o nh©n d©n

ta gi¶i phãng d©n téc ; x©y dùng, cñng cè khèi ®¹i ®oµn kÕt d©n téc vµ ®oµn

kÕt quèc tÕ cña d©n téc ViÖt Nam. T tëng vÒ d©n téc vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò

d©n téc cña Hå ChÝ Minh vÒ néi dung toµn diÖn, phong phó, s©u s¾c, khoa

häc vµ çch m¹ng ; ®ã lµ nh÷ng luËn ®iÓm c¬ b¶n chØ ®¹o, l·nh ®¹o nh©n

d©n ta thùc hiÖn th¾ng lîi sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc, b¶o vÖ ®éc lËp d©n

téc ; x©y dùng quan hÖ tèt ®Ñp gi÷a çc d©n téc trong ®¹i gia ®×nh çc d©n téc

ViÖt Nam vµ gi÷a d©n téc ViÖt Nam víi çc quèc gia d©n téc trªn thÕ giíi.

Khi Tæ quèc bÞ thùc d©n Ph¸p x©m lîc, ®« hé, Hå ChÝ Minh ®· t×m ra

con ®êng cøu níc, cïng §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam tæ chøc, l·nh ®¹o nh©n

d©n ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc, lËp nªn níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ.

Khi Tæ quèc ®îc ®éc lËp, tù do, Ngêi ®· cïng toµn §¶ng l·nh ®¹o

nh©n d©n x©y dùng mèi quan hÖ míi, tèt ®Ñp gi÷a çc d©n téc : b×nh ®¼ng,

®oµn kÕt, t«n träng vµ gióp ®ì nhau cïng ph¸t triÓn ®i lªn con ®êng Êm no,

h¹nh phóc. Ngêi rÊt quan t©m ch¨m sãc n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh

thÇn cña ®ång bµo çc d©n téc thiÓu sè. Kh¾c phôc tµn d t tëng ph©n biÖt,

k× thÞ d©n téc, t tëng d©n téc lín, d©n téc hÑp hßi. Ngêi quan t©m x©y

dùng ®éi ngò çn bé lµm c«ng t¸c d©n téc. Lªn ¸n, v¹ch trÇn mäi ©m mu

thñ ®o¹n lîi dông vÊn ®Ò d©n téc ®Ó chia rÏ, ph¸ ho¹i khèi ®¹i ®oµn kÕt cña

d©n téc ViÖt Nam.

b) §Æc ®iÓm çc d©n téc ë ViÖt Nam vµ quan ®iÓm chÝnh s¸ch d©n téc

cña §¶ng Nhµ níc ta hiÖn nay

Kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm çc d©n téc ë níc ta hiÖn nay :

ViÖt Nam lµ mét quèc gia d©n téc thèng nhÊt gåm 54 d©n téc cïng sinh

sèng. Çc d©n téc ë ViÖt Nam cã ®Æc trng sau :

Mét lµ, çc d©n téc ë ViÖt Nam cã truyÒn thèng ®oµn kÕt g¾n bã x©y dùng quèc gia d©n téc thèng nhÊt. §©y lµ ®Æc ®iÓm næi bËt trong quan hÖ

gi÷a çc d©n téc ë ViÖt Nam. Trong lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc cña d©n

téc ta, do yªu cÇu kh¸ch quan cña c«ng cuéc ®Êu tranh chèng thiªn tai, ®Þch

ho¹ d©n téc ta ®· ph¶i sím ®oµn kÕt thèng nhÊt. Çc d©n téc ë ViÖt Nam ®Òu

cã chung céi nguån, chÞu ¶nh hëng chung cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn, x· héi,

147

chung vËn mÖnh d©n téc, chung lîi Ých c¬ b¶n quyÒn ®îc tån t¹i,

ph¸t triÓn. §oµn kÕt thèng nhÊt ®· trë thµnh gi¸ trÞ tinh thÇn truyÒn thèng

quý b¸u cña d©n téc, lµ søc m¹nh ®Ó d©n téc ta tiÕp tôc x©y dùng vµ ph¸t

triÓn ®Êt níc.

Hai lµ, çc d©n téc thiÓu sè ë ViÖt Nam c tró ph©n t¸n vµ xen kÏ trªn

®Þa bµn réng lín, chñ yÕu lµ miÒn nói, biªn giíi, h¶i ®¶o. Kh«ng cã d©n téc

thiÓu sè nµo c tró duy nhÊt trªn mét ®Þa bµn mµ kh«ng xen kÏ víi mét vµi

d©n téc kh¸c. NhiÒu tØnh miÒn nói çc d©n téc thiÓu sè chiÕm ®a sè d©n sè

nh : Cao B»ng, L¹ng S¬n, Tuyªn Quang, Lµo Cai, S¬n La, Lai Ch©u...

Ba lµ, çc d©n téc ë níc ta cã quy m« d©n sè vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn kh«ng ®Òu. Theo sè liÖu ®iÒu tra d©n sè n¨m 1999, níc ta cã 54 d©n téc,

trong ®ã d©n téc Kinh cã 65,9 triÖu ngêi, chiÕm 86,2% d©n sè c¶ níc, 53

d©n téc thiÓu sè cã 10,5 triÖu ngêi chiÕm 13,8% d©n sè c¶ níc. D©n sè

cña çc d©n téc thiÓu sè còng chªnh lÖch nhau. Cã hai d©n téc cã sè d©n tõ

1 triÖu trë lªn, cã 10 d©n téc cã sè d©n tõ 100 ngµn ngêi ®Õn díi 1 triÖu

ngêi ; 20 d©n téc cã sè d©n díi 100 ngµn ngêi ; 16 d©n téc cã sè d©n tõ 1

ngµn ngêi ®Õn díi 10 ngµn ngêi ; 5 d©n téc cã sè d©n díi 1 ngµn ngêi

lµ : Sila, PupÐo, R¬m¨m, ¥®u, vµ Br©u.

Tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi gi÷a çc d©n téc kh«ng ®Òu nhau.

Cã d©n téc ®· ®¹t tr×nh ®é ph¸t triÓn cao, ®êi sèng ®· t¬ng ®èi kh¸ nh d©n

téc Kinh, Hoa, Tµy, Mêng, Th¸i..., nhng còng cã d©n téc tr×nh ®é ph¸t

triÓn thÊp, ®êi sèng cßn nhiÒu khã kh¨n nh mét sè d©n téc ë T©y B¾c,

Trêng S¬n, T©y Nguyªn...

Bèn lµ, mçi d©n téc ë ViÖt Nam ®Òu cã s¾c th¸i v¨n ho¸ riªng, gãp phÇn lµm nªn sù ®a d¹ng, phong phó, thèng nhÊt cña v¨n ho¸ ViÖt Nam. Çc

d©n téc ®Òu cã s¾c th¸i v¨n ho¸ vÒ nhµ cöa, ¨n mÆc, ng«n ng÷, phong tôc tËp

qu¸n, tÝn ngìng, t«n gi¸o vµ ý thøc d©n téc riªng, gãp phÇn t¹o nªn sù ®a

d¹ng, phong phó cña v¨n ho¸ ViÖt Nam. §ång thêi çc d©n téc còng cã

®iÓm chung thèng nhÊt vÒ v¨n ho¸, ng«n ng÷, phong tôc tËp qu¸n, tÝn

ngìng, t«n gi¸o, ý thøc quèc gia d©n téc. Sù thèng nhÊt trong ®a d¹ng lµ

®Æc trng cña v¨n ho¸ çc d©n téc ë ViÖt Nam.

Quan ®iÓm, chÝnh s¸ch d©n téc cña §¶ng, Nhµ níc ta hiÖn nay

Trong çc giai ®o¹n çch m¹ng, §¶ng ta lu«n cã quan ®iÓm nhÊt qu¸n :

"Thùc hiÖn chÝnh s¸ch b×nh ®¼ng, ®oµn kÕt, t¬ng trî gi÷a çc d©n téc, t¹o

mäi ®iÒu kiÖn ®Ó çc d©n téc ph¸t triÓn ®i lªn con ®êng v¨n minh, tiÕn bé,

g¾n bã mËt thiÕt víi sù ph¸t triÓn chung cña céng ®ång çc d©n téc ViÖt

Nam"(1). C«ng t¸c d©n téc ë níc ta hiÖn nay, §¶ng, Nhµ níc ta tËp trung :

(1) §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, C¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc trong thêi k× qu¸ ®é lªn chñ

nghÜa x· héi, NXB Sù thËt, Hµ Néi, 1991, tr. 16.

148

Kh¾c phôc sù çch biÖt vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi gi÷a çc

d©n téc ; n©ng cao ®êi sèng ®ång bµo çc d©n téc thiÓu sè, gi÷ g×n vµ ph¸t

huy b¶n s¾c v¨n ho¸ çc d©n téc, chèng t tëng d©n téc lín, d©n téc hÑp

hßi, k× thÞ, chia rÏ d©n téc, lîi dông vÊn ®Ò d©n téc ®Ó g©y mÊt æn ®Þnh chÝnh

trÞ x· héi, chèng ph¸ çch m¹ng ; thùc hiÖn b×nh ®¼ng, ®oµn kÕt, t«n träng

gióp ®ì nhau cïng tiÕn bé gi÷a çc d©n téc nh»m x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ

quèc, b¶o ®¶m cho tÊt c¶ çc d©n téc ë ViÖt Nam ®Òu ph¸t triÓn, Êm no,

h¹nh phóc.

V¨n kiÖn §¹i héi X chØ râ quan ®iÓm, chÝnh s¸ch d©n téc cña §¶ng,

Nhµ níc ta hiÖn nay lµ : "VÊn ®Ò d©n téc vµ ®oµn kÕt çc d©n téc cã vÞ trÝ

chiÕn lîc l©u dµi trong sù nghiÖp çch m¹ng níc ta. Çc d©n téc trong ®¹i

gia ®×nh ViÖt Nam b×nh ®¼ng, ®oµn kÕt, t«n träng vµ gióp ®ì nhau cïng tiÕn

bé ; cïng nhau thùc hiÖn th¾ng lîi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸

®Êt níc, x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa. Ph¸t triÓn

kinh tÕ, ch¨m lo ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, n©ng

cao tr×nh ®é d©n trÝ, gi÷ g×n vµ ph¸t huy b¶n s¾c v¨n ho¸, tiÕng nãi, ch÷ viÕt

vµ truyÒn thèng tèt ®Ñp cña çc d©n téc. Thùc hiÖn tèt chiÕn lîc ph¸t triÓn

kinh tÕ x· héi ë miÒn nói, vïng s©u, vïng xa, vïng biªn giíi, vïng c¨n cø

çch m¹ng ; lµm tèt c«ng t¸c ®Þnh canh, ®Þnh c vµ x©y dùng vïng kinh tÕ

míi. Quy ho¹ch, ph©n bæ, s¾p xÕp l¹i d©n c, g¾n ph¸t triÓn kinh tÕ víi b¶o

®¶m an ninh, quèc phßng, cñng cè vµ n©ng cao chÊt lîng hÖ thèng chÝnh trÞ

ë c¬ së vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch u tiªn trong

®µo t¹o, båi dìng çn bé, trÝ thøc lµ ngêi d©n téc thiÓu sè. Çn bé c«ng t¸c

ë vïng d©n téc thiÓu sè vµ miÒn nói ph¶i gÇn gòi, hiÓu phong tôc tËp qu¸n,

tiÕng nãi cña ®ång bµo d©n téc, lµm tèt c«ng t¸c d©n vËn. Chèng çc biÓu

hiÖn k× thÞ, hÑp hßi, chia rÏ d©n téc"(1).

2. Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ t«n gi¸o

a) Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ t«n gi¸o

Kh¸i niÖm t«n gi¸o : T«n gi¸o lµ mét h×nh th¸i ý thøc x· héi, ph¶n

¸nh hiÖn thùc kh¸ch quan, theo quan niÖm hoang ®êng, ¶o tëng phï hîp

víi t©m lÝ, hµnh vi cña con ngêi(2).

Trong ®êi sèng x· héi, t«n gi¸o lµ mét céng ®ång x· héi, víi çc yÕu

tè : HÖ thèng gi¸o lÝ t«n gi¸o, nghi lÔ t«n gi¸o, tæ chøc t«n gi¸o víi ®éi ngò

gi¸o sÜ vµ tÝn ®å, c¬ së vËt chÊt phôc vô cho ho¹t ®éng t«n gi¸o.


Quèc gia, Hµ Néi, 2006, tr. 121122. (2) Bé Quèc phßng, Trung t©m Tõ ®iÓn B¸ch khoa qu©n sù, Tõ ®iÓn B¸ch khoa qu©n sù


149

CÇn ph©n biÖt t«n gi¸o víi mª tÝn dÞ ®oan : Mª tÝn dÞ ®oan lµ nh÷ng

hiÖn tîng (ý thøc, hµnh vi) cuång väng cña con ngêi ®Õn møc mª muéi,

tr¸i víi lÏ ph¶i vµ hµnh vi ®¹o ®øc, v¨n ho¸ céng ®ång, g©y hËu qu¶ tiªu cùc

trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña ç nh©n, céng ®ång x· héi. §©y

lµ mét hiÖn tîng x· héi tiªu cùc, ph¶i kiªn quyÕt bµi trõ, nh»m lµnh m¹nh

ho¸ ®êi sèng tinh thÇn x· héi.

b) Nguån gèc cña t«n gi¸o

Cã nguån gèc tõ çc yÕu tè kinh tÕ x· héi, nhËn thøc vµ t©m lÝ.

Nguån gèc kinh tÕ x· héi : Trong x· héi nguyªn thuû, do tr×nh ®é

lùc lîng s¶n xuÊt thÊp kÐm, con ngêi c¶m thÊy yÕu ®uèi, lÖ thuéc vµ bÊt

lùc tríc tù nhiªn. V× vËy hä ®· g¸n cho tù nhiªn nh÷ng lùc lîng siªu tù

nhiªn cã søc m¹nh, quyÒn lùc to lín, quyÕt ®Þnh ®Õn cuéc sèng vµ hä ph¶i

t«n thê.

Khi x· héi cã giai cÊp ®èi kh¸ng, n¹n ¸p bøc, bãc lét, bÊt c«ng cña giai

cÊp thèng trÞ ®èi víi nh©n d©n lao ®éng lµ nguån gèc n¶y sinh t«n gi¸o. V.I.

Lªnin ®· viÕt : "Sù bÊt lùc cña giai cÊp bÞ bãc lét trong cuéc ®Êu tranh chèng

bän bãc lét tÊt nhiªn ®Î ra lßng tin vµo mét cuéc ®êi tèt ®Ñp h¬n ë thÕ giíi

bªn kia"(1). HiÖn nay, con ngêi vÉn cha hoµn toµn lµm chñ tù nhiªn vµ x·

héi ; çc cuéc xung ®ét giai cÊp, d©n téc, t«n gi¸o, thiªn tai, bÖnh tËt,... vÉn

cßn diÔn ra, nªn vÉn cßn nguån gèc ®Ó t«n gi¸o tån t¹i.

Nguån gèc nhËn thøc cña t«n gi¸o. T«n gi¸o b¾t nguån tõ sù nhËn

thøc h¹n hÑp, m¬ hå vÒ tù nhiªn, x· héi cã liªn quan ®Õn ®êi sèng, sè phËn

cña con ngêi. Con ngêi ®· g¸n cho nã nh÷ng søc m¹nh siªu nhiªn, t¹o ra

çc biÓu tîng t«n gi¸o. MÆt kh¸c, trong qu¸ tr×nh cña nhËn thøc, con ngêi

cã thÓ n¶y sinh nh÷ng yÕu tè suy diÔn, tëng tîng xa l¹ víi hiÖn thùc

kh¸ch quan.

Nguån gèc t©m lÝ cña t«n gi¸o. T×nh c¶m, c¶m xóc, t©m tr¹ng lo ©u,

sî h·i, buån ch¸n, tuyÖt väng ®· dÉn con ngêi ®Õn sù khuÊt phôc, kh«ng

lµm chñ ®îc b¶n th©n lµ c¬ së t©m lÝ ®Ó h×nh thµnh t«n gi¸o. MÆt kh¸c, lßng

biÕt ¬n, sù t«n kÝnh ®èi víi nh÷ng ngêi cã c«ng khai ph¸ tù nhiªn vµ chèng

l¹i çc thÕ lùc ¸p bøc trong t×nh c¶m, t©m lÝ con ngêi còng lµ c¬ së ®Ó t«n

gi¸o n¶y sinh.

TÝnh chÊt cña t«n gi¸o : Còng nh çc h×nh th¸i ý thøc x· héi kh¸c,

t«n gi¸o cã tÝnh lÞch sö, tÝnh quÇn chóng, tÝnh chÝnh trÞ.

+ TÝnh lÞch sö cña t«n gi¸o : T«n gi¸o ra ®êi, tån t¹i vµ biÕn ®æi ph¶n

¸nh vµ phô thuéc vµo sù vËn ®éng, ph¸t triÓn cña tån t¹i x· héi. T«n gi¸o

(1) V.I. Lªnin, Toµn tËp, tËp 12, NXB TiÕn bé, M¸txc¬va 1979, tr. 169170.

150

cßn tån t¹i rÊt l©u dµi, nhng sÏ mÊt ®i khi con ngêi lµm chñ hoµn toµn tù

nhiªn, x· héi vµ t duy.

+ TÝnh quÇn chóng cña t«n gi¸o : T«n gi¸o ph¶n ¸nh kh¸t väng cña

quÇn chóng bÞ ¸p bøc vÒ mét x· héi tù do, b×nh ®¼ng, b¸c ¸i (dï ®ã lµ h ¶o).

T«n gi¸o ®· trë thµnh nhu cÇu tinh thÇn, ®øc tin, lèi sèng cña mét bé phËn

d©n c. HiÖn nay, mét bé phËn kh«ng nhá quÇn chóng nh©n d©n tin theo çc

t«n gi¸o.

+ TÝnh chÝnh trÞ cña t«n gi¸o : XuÊt hiÖn khi x· héi ®· ph©n chia giai

cÊp. Giai cÊp thèng trÞ lîi dông t«n gi¸o lµm c«ng cô hç trî ®Ó thèng trÞ ¸p

bøc bãc lét vµ mª hoÆc quÇn chóng. Nh÷ng cuéc chiÕn tranh t«n gi¸o ®· vµ

®ang x¶y ra, thùc chÊt vÉn lµ xuÊt ph¸t tõ lîi Ých cña nh÷ng lùc lîng x· héi

kh¸c nhau lîi dông t«n gi¸o ®Ó thùc hiÖn môc tiªu chÝnh trÞ cña m×nh.

c) T×nh h×nh t«n gi¸o trªn thÕ giíi vµ quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c Lªnin

vÒ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò t«n gi¸o trong çch m¹ng x· héi chñ nghÜa

T×nh h×nh t«n gi¸o trªn thÕ giíi

Theo Tõ ®iÓn B¸ch khoa T«n gi¸o thÕ giíi n¨m 2001, hiÖn nay trªn thÕ

giíi cã tíi 10.000 t«n gi¸o kh¸c nhau, trong ®ã kho¶ng 150 t«n gi¸o cã h¬n

1 triÖu tÝn ®å. Nh÷ng t«n gi¸o lín trªn thÕ giíi hiÖn nay gåm cã : Kit« gi¸o

(bao gåm C«ng gi¸o, Tin Lµnh, Anh gi¸o hay ChÝnh thèng gi¸o) cã kho¶ng

2 tØ tÝn ®å, chiÕm 33% d©n sè thÕ giíi ; Håi gi¸o : 1,3 tØ tÝn ®å, chiÕm 22%

d©n sè thÕ giíi ; Ên §é gi¸o : 900 triÖu tÝn ®å, chiÕm 15% d©n sè thÕ giíi vµ

PhËt gi¸o : 360 triÖu, chiÕm 6% d©n sè thÕ giíi. Nh vËy, chØ tÝnh çc t«n

gi¸o lín ®· cã 4,2 tØ ngêi tin theo, chiÕm 76% d©n sè thÕ giíi.

Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ho¹t ®éng cña çc t«n gi¸o kh¸ s«i ®éng,

diÔn ra theo nhiÒu xu híng. Çc t«n gi¸o ®Òu cã xu híng më réng ¶nh

hëng ra toµn cÇu ; çc t«n gi¸o còng cã xu híng d©n téc ho¸, b×nh d©n

ho¸, mÒm ho¸ çc giíi luËt lÔ nghi ®Ó thÝch nghi, tån t¹i, ph¸t triÓn trong

tõng quèc gia d©n téc ; çc t«n gi¸o còng t¨ng çc ho¹t ®éng giao lu, thùc

hiÖn thªm çc chøc n¨ng phi t«n gi¸o theo híng thÕ tôc ho¸, tÝch cùc tham

gia çc ho¹t ®éng x· héi ®Ó më réng ¶nh hëng lµm cho sinh ho¹t t«n gi¸o

®a d¹ng, s«i ®éng vµ kh«ng kÐm phÇn phøc t¹p.

§¸ng chó ý lµ gÇn ®©y, xu híng ®a thÇn gi¸o ph¸t triÓn song song víi

xu híng nhÊt thÇn gi¸o, tuyÖt ®èi ho¸, thÇn bÝ ho¸ gi¸o chñ ®ang næi lªn ;

®ång thêi, nhiÒu "hiÖn tîng t«n gi¸o l¹" ra ®êi, trong ®ã cã kh«ng Ýt tæ chøc

t«n gi¸o lµ mét trong nh÷ng t¸c nh©n g©y xung ®ét t«n gi¸o, xung ®ét d©n

téc gay g¾t trªn thÕ giíi hiÖn nay. Chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc ph¶n

®éng tiÕp tôc lîi dông t«n gi¸o ®Ó chèng ph¸, can thiÖp vµo çc quèc gia d©n

téc ®éc lËp.

151

T×nh h×nh, xu híng ho¹t ®éng cña çc t«n gi¸o thÕ giíi cã t¸c ®éng,

¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn sinh ho¹t t«n gi¸o ë ViÖt Nam. Mét mÆt, viÖc më

réng giao lu gi÷a çc tæ chøc t«n gi¸o ViÖt Nam víi çc tæ chøc t«n gi¸o

thÕ giíi ®· gióp cho viÖc t¨ng cêng trao ®æi th«ng tin, gãp phÇn x©y dùng

tinh thÇn hîp t¸c h÷u nghÞ, hiÓu biÕt lÉn nhau v× lîi Ých cña çc gi¸o héi vµ

®Êt níc ; gãp phÇn ®Êu tranh b¸c bá nh÷ng luËn ®iÖu sai tr¸i, xuyªn t¹c, vu

ço cña çc thÕ lùc thï ®Þch víi ViÖt Nam ; gãp phÇn ®µo t¹o chøc s¾c t«n

gi¸o ViÖt Nam. MÆt kh¸c, çc thÕ lùc thï ®Þch còng lîi dông sù më réng

giao lu ®ã ®Ó tuyªn truyÒn, kÝch ®éng ®ång bµo t«n gi¸o trong vµ ngoµi

níc chèng ph¸ §¶ng, Nhµ níc vµ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam.

Quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò t«n gi¸o

trong çch m¹ng x· héi chñ nghÜa

Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò t«n gi¸o lµ mét qu¸ tr×nh l©u dµi g¾n víi qu¸ tr×nh

ph¸t triÓn cña çch m¹ng x· héi chñ nghÜa trªn tÊt c¶ çc lÜnh vùc kinh tÕ,

chÝnh trÞ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, khoa häc c«ng nghÖ nh»m n©ng cao ®êi sèng

vËt chÊt, tinh thÇn cña nh©n d©n. §Ó gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò t«n gi¸o, cÇn thùc

hiÖn çc vÊn ®Ò cã tÝnh nguyªn t¾c sau :

+ Mét lµ, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò t«n gi¸o ph¶i g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh c¶i t¹o

x· héi cò, x©y dùng x· héi míi x· héi x· héi chñ nghÜa.

Chñ nghÜa M¸c Lªnin kh¼ng ®Þnh, chØ cã thÓ gi¶i phãng quÇn chóng

khái ¶nh hëng tiªu cùc cña t«n gi¸o b»ng çch tõng bíc gi¶i quyÕt nguån

gèc tù nhiªn, nguån gèc x· héi cña t«n gi¸o. §ã ph¶i lµ kÕt qu¶ cña sù

nghiÖp c¶i t¹o x· héi cò, x©y dùng x· héi míi mét çch toµn diÖn. Theo ®ã,

gi¶i quyÕt vÊn ®Ò t«n gi¸o ph¶i sö dông tæng hîp çc gi¶i ph¸p trªn tÊt c¶

çc lÜnh vùc nh»m x¸c lËp ®îc mét thÕ giíi hiÖn thùc kh«ng cã ¸p bøc, bÊt

c«ng, nghÌo ®ãi, dèt n¸t. TuyÖt ®èi kh«ng ®îc sö dông mÖnh lÖnh hµnh

chÝnh cìng chÕ ®Ó tuyªn chiÕn, xo¸ bá t«n gi¸o.

+ Hai lµ, t«n träng vµ b¶o ®¶m quyÒn tù do tÝn ngìng vµ kh«ng tÝn

ngìng cña c«ng d©n, kiªn quyÕt bµi trõ mª tÝn dÞ ®oan

Trong chñ nghÜa x· héi, t«n gi¸o cßn lµ nhu cÇu tinh thÇn cña mét bé

phËn nh©n d©n, cßn tån t¹i l©u dµi. Bëi vËy, ph¶i t«n träng quyÒn tù do tÝn

ngìng t«n gi¸o vµ quyÒn tù do kh«ng tÝn ngìng t«n gi¸o cña c«ng d©n.

Néi dung c¬ b¶n cña quyÒn tù do tÝn ngìng lµ : bÊt k× ai còng ®îc tù do

theo t«n gi¸o mµ m×nh lùa chän, tù do kh«ng theo t«n gi¸o, tù do chuyÓn

®¹o hoÆc bá ®¹o. Nhµ níc x· héi chñ nghÜa b¶o ®¶m cho mäi c«ng d©n,

kh«ng ph©n biÖt tÝn ngìng t«n gi¸o ®Òu ®îc b×nh ®¼ng tríc ph¸p luËt.

Çc tæ chøc t«n gi¸o hîp ph¸p ho¹t ®éng theo ph¸p luËt vµ ®îc ph¸p luËt

b¶o hé. Mäi tæ chøc vµ ç nh©n ®Òu ph¶i t«n träng quyÒn tù do tÝn ngìng

t«n gi¸o vµ quyÒn tù do kh«ng tÝn ngìng t«n gi¸o cña c«ng d©n. T«n träng

152

g¾n liÒn víi kh«ng ngõng t¹o ®iÒu kiÖn cho quÇn chóng tiÕn bé mäi mÆt, bµi

trõ mª tÝn dÞ ®oan, b¶o ®¶m cho tÝn ®å, chøc s¾c t«n gi¸o ho¹t ®éng theo

®óng ph¸p luËt.

+ Ba lµ, qu¸n triÖt quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ khi gi¶i quyÕt vÊn ®Ò t«n gi¸o.

T«n gi¸o cã tÝnh lÞch sö, nªn vai trß, ¶nh hëng cña tõng t«n gi¸o ®èi

víi ®êi sèng x· héi còng thay ®æi theo sù biÕn ®æi cña tån t¹i x· héi. Bëi

vËy, khi xem xÐt, ®¸nh gi¸, gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn t«n gi¸o

cÇn ph¶i qu¸n triÖt quan ®iÓm lÞch sö, cô thÓ, tr¸nh gi¸o ®iÒu, m¸y mãc, rËp

khu«n cøng nh¾c. Nh÷ng ho¹t ®éng t«n gi¸o ®óng ph¸p luËt ®îc t«n träng,

ho¹t ®éng Ých níc lîi d©n ®îc khuyÕn khÝch, ho¹t ®éng tr¸i ph¸p luËt, ®i

ngîc l¹i lîi Ých d©n téc bÞ xö lÝ theo ph¸p luËt.

+ Bèn lµ, ph©n biÖt râ mèi quan hÖ gi÷a hai mÆt chÝnh trÞ vµ t tëng

trong gi¶i quyÕt vÊn ®Ò t«n gi¸o.

Trong x· héi, sinh ho¹t t«n gi¸o tån t¹i hai lo¹i m©u thuÉn : M©u thuÉn

®èi kh¸ng vÒ lîi Ých kinh tÕ, chÝnh trÞ gi÷a çc giai cÊp bãc lét vµ thÕ lùc lîi

dông t«n gi¸o chèng l¹i çch m¹ng víi lîi Ých cña nh©n d©n lao ®éng, ®ã lµ

mÆt chÝnh trÞ cña t«n gi¸o. M©u thuÉn kh«ng ®èi kh¸ng gi÷a nh÷ng ngêi cã

tÝn ngìng kh¸c nhau hoÆc gi÷a ngêi cã tÝn ngìng vµ kh«ng cã tÝn

ngìng, ®ã lµ mÆt t tëng cña t«n gi¸o.

Cho nªn, mét mÆt ph¶i t«n träng quyÒn tù do tÝn ngìng cña nh©n d©n,

mÆt kh¸c ph¶i kiªn quyÕt ®Êu tranh lo¹i bá mÆt chÝnh trÞ ph¶n ®éng cña çc

thÕ lùc lîi dông t«n gi¸o. ViÖc ph©n biÖt râ hai mÆt chÝnh trÞ vµ t tëng

trong gi¶i quyÕt vÊn ®Ò t«n gi¸o nh»m : X©y dùng khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n

téc, ®oµn kÕt quÇn chóng nh©n d©n, kh«ng ph©n biÖt tÝn ngìng t«n gi¸o ;

ph¸t huy tinh thÇn yªu níc cña nh÷ng chøc s¾c tiÕn bé trong çc t«n gi¸o ;

kiªn quyÕt v¹ch trÇn vµ xö lÝ kÞp thêi theo ph¸p luËt nh÷ng phÇn tö lîi dông

t«n gi¸o ®Ó ho¹t ®éng chèng ph¸ çch m¹ng.

d) T×nh h×nh t«n gi¸o ë ViÖt Nam vµ chÝnh s¸ch t«n gi¸o cña §¶ng, Nhµ

níc ta hiÖn nay

Kh¸i qu¸t t×nh h×nh t«n gi¸o ë ViÖt Nam hiÖn nay

ViÖt Nam lµ quèc gia cã nhiÒu t«n gi¸o vµ nhiÒu ngêi tin theo çc t«n

gi¸o. HiÖn nay, ë níc ta cã 6 t«n gi¸o lín : PhËt gi¸o, C«ng gi¸o, Tin Lµnh,

Håi gi¸o, Cao §µi, Hoµ H¶o víi sè tÝn ®å lªn tíi gÇn 20 triÖu.

Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y çc t«n gi¸o ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nh»m ph¸t

triÓn tæ chøc, ph¸t huy ¶nh hëng trong ®êi sèng tinh thÇn x· héi. Çc gi¸o

héi ®Òu t¨ng cêng ho¹t ®éng më réng ¶nh hëng, thu hót tÝn ®å ; t¨ng cêng

153

quan hÖ víi çc tæ chøc t«n gi¸o thÕ giíi. Çc c¬ së t«n gi¸o ®îc tu bæ,

x©y dùng míi khang trang ®Ñp ®Ï ; çc lÔ héi t«n gi¸o diÔn ra s«i ®éng ë

nhiÒu n¬i.

Tuy nhiªn t×nh h×nh t«n gi¸o cßn cã nh÷ng diÔn biÕn phøc t¹p, tiÒm Èn

nh÷ng nh©n tè g©y mÊt æn ®Þnh. VÉn cßn cã chøc s¾c, tÝn ®å mang t tëng

chèng ®èi, cùc ®oan, qu¸ khÝch g©y tæn h¹i ®Õn lîi Ých d©n téc ; vÉn cßn çc

ho¹t ®éng t«n gi¸o xen lÉn víi mª tÝn dÞ ®oan, cßn çc hiÖn tîng tµ gi¸o

ho¹t ®éng lµm mÊt trËt tù an toµn x· héi.

Çc thÕ lùc thï ®Þch vÉn lu«n lîi dông vÊn ®Ò t«n gi¸o ®Ó chèng ph¸

çch m¹ng ViÖt Nam. Chóng g¾n vÊn ®Ò "d©n chñ", "nh©n quyÒn" víi çi

gäi lµ "tù do t«n gi¸o" ®Ó chia rÏ t«n gi¸o, d©n téc ; tµi trî, xói giôc çc phÇn

tö xÊu trong çc t«n gi¸o truyÒn ®¹o tr¸i phÐp, l«i kÐo çc t«n gi¸o vµo

nh÷ng ho¹t ®éng tr¸i ph¸p luËt, g©y mÊt æn ®Þnh chÝnh trÞ.

Quan ®iÓm, chÝnh s¸ch t«n gi¸o cña §¶ng vµ Nhµ níc ta hiÖn nay

Trung thµnh víi chñ nghÜa M¸c Lªnin, t tëng Hå ChÝ Minh vÒ vÊn

®Ò t«n gi¸o vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò t«n gi¸o. Trong c«ng cuéc ®æi míi hiÖn nay,

§¶ng ta kh¼ng ®Þnh : t«n gi¸o cßn tån t¹i l©u dµi, cßn lµ nhu cÇu tinh thÇn

cña mét bé phËn nh©n d©n ; t«n gi¸o cã nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸, ®¹o ®øc tÝch

cùc phï hîp víi x· héi míi ; ®ång bµo t«n gi¸o lµ mét bé phËn quan träng

cña khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n téc.

C«ng t¸c t«n gi¸o võa quan t©m gi¶i quyÕt hîp lÝ nhu cÇu tÝn ngìng

cña quÇn chóng, võa kÞp thêi ®Êu tranh chèng ®Þch lîi dông t«n gi¸o chèng

ph¸ çch m¹ng.

Néi dung cèt lâi cña c«ng t¸c t«n gi¸o lµ c«ng t¸c vËn ®éng quÇn chóng

sèng "tèt ®êi, ®Ñp ®¹o", gãp phÇn x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x·

héi chñ nghÜa.

Lµm tèt c«ng t¸c t«n gi¸o lµ tr¸ch nhiÖm cña toµn bé hÖ thèng chÝnh trÞ

do §¶ng l·nh ®¹o. VÒ chÝnh s¸ch t«n gi¸o, §¶ng ta kh¼ng ®Þnh : "§ång bµo

çc t«n gi¸o lµ bé phËn quan träng cña khèi ®¹i ®oµn kÕt d©n téc. Thùc hiÖn

nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch t«n träng vµ b¶o ®¶m quyÒn tù do tÝn ngìng, theo

hoÆc kh«ng theo t«n gi¸o cña c«ng d©n, quyÒn sinh ho¹t t«n gi¸o b×nh

thêng theo ph¸p luËt. §oµn kÕt ®ång bµo theo çc t«n gi¸o kh¸c nhau, ®ång

bµo theo t«n gi¸o vµ kh«ng theo t«n gi¸o. Ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸,

®¹o ®øc tèt ®Ñp cña çc t«n gi¸o. §éng viªn, gióp ®ì ®ång bµo theo ®¹o vµ

çc chøc s¾c t«n gi¸o sèng "tèt ®êi, ®Ñp ®¹o". Çc tæ chøc t«n gi¸o hîp ph¸p

ho¹t ®éng theo ph¸p luËt vµ ®îc ph¸p luËt b¶o hé. Thùc hiÖn tèt çc ch¬ng

tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, v¨n ho¸

cña ®ång bµo çc t«n gi¸o. T¨ng cêng c«ng t¸c ®µo t¹o, båi dìng çn bé

154

lµm c«ng t¸c t«n gi¸o. §Êu tranh ng¨n chÆn çc ho¹t ®éng mª tÝn dÞ ®oan,

çc hµnh vi lîi dông tÝn ngìng, t«n gi¸o lµm ph¬ng h¹i ®Õn lîi Ých chung

cña ®Êt níc, vi ph¹m quyÒn tù do t«n gi¸o cña nh©n d©n"(1).

3. §Êu tranh phßng chèng ®Þch lîi dông vÊn ®Ò d©n téc vµ t«n gi¸o chèng

ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam

a) ¢m mu lîi dông vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt

Nam cña çc thÕ lùc thï ®Þch

Chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam lµ ©m mu kh«ng bao giê thay ®æi cña

çc thÕ lùc thï ®Þch. HiÖn nay, chñ nghÜa ®Õ quèc ®ang ®Èy m¹nh chiÕn lîc

"DiÔn biÕn hoµ b×nh" chèng ViÖt Nam víi ph¬ng ch©m lÊy chèng ph¸ vÒ

chÝnh trÞ, t tëng lµm hµng ®Çu, kinh tÕ lµ mòi nhän, ngo¹i giao lµm hËu

thuÉn, t«n gi¸o, d©n téc lµm ngßi næ, kÕt hîp víi b¹o lo¹n lËt ®æ, uy hiÕp,

r¨n ®e, g©y søc Ðp vÒ qu©n sù.

Nh vËy, vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o lµ mét trong nh÷ng lÜnh vùc träng yÕu

mµ çc thÕ lùc thï ®Þch lîi dông ®Ó chèng ph¸ çch m¹ng, cïng víi viÖc lîi

dông trªn çc lÜnh vùc kinh tÕ, chÝnh trÞ, t tëng ®Ó chuyÓn ho¸ chÕ ®é x·

héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam ; xo¸ vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng víi toµn x· héi,

thùc hiÖn ©m mu "kh«ng ®¸nh mµ th¾ng".

§Ó thùc hiÖn ©m mu chñ ®¹o ®ã, chóng lîi dông vÊn ®Ò d©n téc, t«n

gi¸o nh»m çc môc tiªu cô thÓ sau :

Trùc tiÕp ph¸ ho¹i khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n téc, chia rÏ d©n téc ®a sè

víi d©n téc thiÓu sè vµ gi÷a çc d©n téc thiÓu sè víi nhau, chia rÏ ®ång bµo

theo t«n gi¸o vµ kh«ng theo t«n gi¸o, gi÷a ®ång bµo theo çc t«n gi¸o kh¸c

nhau, hßng lµm suy yÕu khèi ®¹i ®oµn kÕt d©n téc.

KÝch ®éng çc d©n téc thiÓu sè, tÝn ®å chøc s¾c çc t«n gi¸o chèng l¹i

chÝnh s¸ch d©n téc, chÝnh s¸ch t«n gi¸o cña §¶ng, Nhµ níc ; ®èi lËp çc

d©n téc, çc t«n gi¸o víi sù l·nh ®¹o cña §¶ng nh»m xo¸ bá sù l·nh ®¹o cña

§¶ng ®èi víi sù nghiÖp çch m¹ng ViÖt Nam ; v« hiÖu ho¸ sù qu¶n lÝ cña

Nhµ níc ®èi víi çc lÜnh vùc ®êi sèng x· héi, g©y mÊt æn ®Þnh chÝnh trÞ

x· héi, nhÊt lµ vïng d©n téc, t«n gi¸o. Coi t«n gi¸o lµ lùc lîng ®èi träng víi

§¶ng, nhµ níc ta, nªn chóng thêng xuyªn hËu thuÉn, hç trî vÒ vËt chÊt,

tinh thÇn ®Ó çc phÇn tö chèng ®èi trong çc d©n téc, t«n gi¸o chèng ®èi

§¶ng, Nhµ níc, chuyÓn ho¸ chÕ ®é chÝnh trÞ ë ViÖt Nam.


Quèc gia, Hµ Néi, 2006, tr. 122123.

155

Chóng t¹o dùng çc tæ chøc ph¶n ®éng trong çc d©n téc thiÓu sè, çc

t«n gi¸o nh Gi¸o héi PhËt gi¸o ViÖt Nam thèng nhÊt, Héi th¸nh Tin Lµnh

§Ò Ga, Nhµ níc §Ò Ga ®éc lËp, MÆt trËn gi¶i phãng Kh¬me Cr«m, MÆt

trËn Ch¨mpa ®Ó tiÕp tôc chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam.

b) Thñ ®o¹n lîi dông vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o chèng ph¸ çch m¹ng

ViÖt Nam cña çc thÕ lùc thï ®Þch

Thñ ®o¹n lîi dông vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt

Nam cña çc thÕ lùc thï ®Þch rÊt th©m ®éc, tinh vi, x¶o tr¸, ®ª tiÖn dÔ lµm

cho ngêi ta tin vµ lµm theo. Chóng thêng sö dông chiªu bµi "nh©n quyÒn",

"d©n chñ", "tù do" ; nh÷ng vÊn ®Ò lÞch sö ®Ó l¹i ; nh÷ng ®Æc ®iÓm v¨n ho¸,

t©m lÝ cña ®ång bµo çc d©n téc, çc t«n gi¸o ; nh÷ng khã kh¨n trong ®êi

sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña çc d©n téc, çc t«n gi¸o ; nh÷ng thiÕu sãt trong

thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi, chÝnh s¸ch d©n téc, t«n gi¸o cña

§¶ng, Nhµ níc ta ®Ó chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam.

Thñ ®o¹n ®ã ®îc biÓu hiÖn cô thÓ ë çc d¹ng sau :

Mét lµ, chóng t×m mäi çch xuyªn t¹c chñ nghÜa M¸c Lªnin, t tëng

Hå ChÝ Minh, quan ®iÓm, chÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ níc ta, mµ trùc tiÕp lµ

quan ®iÓm, chÝnh s¸ch d©n téc, t«n gi¸o cña §¶ng, Nhµ níc ta. Chóng lîi

dông nh÷ng thiÕu sãt, sai lÇm trong thùc hiÖn chÝnh s¸ch d©n téc, t«n gi¸o ®Ó

g©y m©u thuÉn, t¹o cí can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña ViÖt Nam.

Hai lµ, chóng lîi dông nh÷ng vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o ®Ó kÝch ®éng t

tëng d©n téc hÑp hßi, d©n téc cùc ®oan, li khai ; kÝch ®éng, chia rÏ quan hÖ

l¬ng gi¸o vµ gi÷a çc t«n gi¸o hßng lµm suy yÕu khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn

d©n téc.

Ba lµ, chóng tËp trung ph¸ ho¹i çc c¬ së kinh tÕ x· héi ; mua chuéc,

l«i kÐo, Ðp buéc ®ång bµo çc d©n téc, t«n gi¸o chèng ®èi chÝnh quyÒn, vît

biªn tr¸i phÐp, g©y mÊt æn chÝnh trÞ x· héi, b¹o lo¹n, t¹o çc ®iÓm nãng ®Ó

vu khèng ViÖt Nam ®µn ¸p çc d©n téc, çc t«n gi¸o vi ph¹m d©n chñ, nh©n

quyÒn ®Ó c« lËp, lµm suy yÕu çch m¹ng ViÖt Nam.

Bèn lµ, chóng t×m mäi çch ®Ó x©y dùng, nu«i dìng çc tæ chøc ph¶n

®éng ngêi ViÖt Nam ë níc ngoµi ; tËp hîp, tµi trî, chØ ®¹o lùc lîng ph¶n

®éng trong çc d©n téc, çc t«n gi¸o ë trong níc ho¹t ®éng chèng ph¸ çch

m¹ng ViÖt Nam nh : truyÒn ®¹o tr¸i phÐp ®Ó "t«n gi¸o ho¸" çc vïng d©n

téc, l«i kÐo, tranh giµnh ®ång bµo d©n téc, g©y ®èi träng víi §¶ng, chÝnh

quyÒn. §iÓn h×nh lµ çc vô b¹o lo¹n ë T©y Nguyªn n¨m 2001, 2004,

viÖc truyÒn ®¹o Tin Lµnh tr¸i phÐp vµo çc vïng d©n téc thiÓu sè T©y B¾c,

T©y Nguyªn.

156

¢m mu, thñ ®o¹n lîi dông vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o chèng ph¸ çch

m¹ng ViÖt Nam cña çc thÕ lùc thï ®Þch rÊt nham hiÓm. Tuy nhiªn, ©m mu

thñ ®o¹n ®ã cña chóng cã thùc hiÖn ®îc hay kh«ng th× kh«ng phô thuéc

hoµn toµn vµo chóng, mµ chñ yÕu phô thuéc vµo tinh thÇn c¶nh gi¸c, kh¶

n¨ng ng¨n chÆn, sù chñ ®éng tiÕn c«ng cña chóng ta.

c) Gi¶i ph¸p ®Êu tranh phßng, chèng sù lîi dông vÊn ®Ò d©n téc, t«n

gi¸o chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam cña çc thÕ lùc thï ®Þch

§Ó v« hiÖu ho¸ sù lîi dông vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o ë ViÖt Nam cña çc

thÕ lùc thï ®Þch th× gi¶i ph¸p chung c¬ b¶n nhÊt lµ thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch

ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, mµ trùc tiÕp lµ chÝnh s¸ch d©n téc, t«n gi¸o, n©ng

cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña nh©n d©n çc d©n téc, çc t«n gi¸o, cñng

cè x©y dùng khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n téc, thùc hiÖn th¾ng lîi c«ng cuéc

®æi míi, theo môc tiªu d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n

minh. HiÖn nay, cÇn tËp trung vµo nh÷ng gi¶i ph¸p c¬ b¶n, cô thÓ sau :

Mét lµ, ra søc tuyªn truyÒn, qu¸n triÖt quan ®iÓm, chÝnh s¸ch d©n téc,

t«n gi¸o cña §¶ng, Nhµ níc ; vÒ ©m mu, thñ ®o¹n lîi dông vÊn ®Ò d©n téc,

t«n gi¸o chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam cña çc thÕ lùc thï ®Þch cho toµn

d©n. §©y lµ gi¶i ph¸p ®Çu tiªn, rÊt quan träng. ChØ trªn c¬ së n©ng cao nhËn

thøc, t tëng cña c¶ hÖ thèng chÝnh trÞ, cña toµn d©n mµ trùc tiÕp lµ cña

®ång bµo çc d©n téc, t«n gi¸o vÒ çc néi dung trªn, th× chóng ta míi thùc

hiÖn tèt chÝnh s¸ch d©n téc, t«n gi¸o, v« hiÖu ho¸ ®îc sù lîi dông vÊn ®Ò

d©n téc, t«n gi¸o cña çc thÕ lùc thï ®Þch.

Néi dung tuyªn truyÒn gi¸o dôc ph¶i mang tÝnh toµn diÖn, tæng hîp.

HiÖn nay cÇn tËp trung vµo phæ biÕn s©u réng çc chñ tr¬ng chÝnh s¸ch

ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng d©n téc, t«n gi¸o, chÝnh s¸ch d©n téc, t«n

gi¸o cho ®ång bµo çc d©n téc, çc t«n gi¸o. Phæ biÕn ph¸p luËt vµ gi¸o dôc

ý thøc chÊp hµnh ph¸p luËt cña nhµ níc, kh¬i dËy lßng tù t«n tù hµo d©n

téc, truyÒn thèng ®oµn kÕt gi÷a çc d©n téc, t«n gi¸o trong sù nghiÖp x©y

dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc. Thêng xuyªn tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ®Ó ®ång bµo

hiÓu râ ©m mu thñ ®o¹n chia rÏ d©n téc, t«n gi¸o cña çc thÕ lùc thï ®Þch,

®Ó ®ång bµo ®Ò cao c¶nh gi¸c kh«ng bÞ chóng lõa g¹t l«i kÐo lîi dông. VËn

®éng ®ång bµo çc d©n téc, t«n gi¸o thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô c«ng d©n,

thùc hiÖn ®óng chÝnh s¸ch, ph¸p luËt vÒ d©n téc, t«n gi¸o.

Hai lµ, t¨ng cêng x©y dùng cñng cè khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n téc,

gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi. §©y lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan

träng nh»m n©ng cao néi lùc, t¹o nªn søc ®Ò kh¸ng tríc mäi ©m mu thñ

®o¹n nham hiÓm cña kÎ thï. CÇn tu©n thñ nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh nguyªn t¾c

trong x©y dùng khèi ®¹i ®oµn kÕt d©n téc theo t tëng Hå ChÝ Minh :

157

X©y dùng khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n ph¶i dùa trªn nÒn t¶ng khèi liªn minh

c«ng n«ng trÝ thøc díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng. Thùc hiÖn ®¹i ®oµn kÕt

ph¶i réng r·i, l©u dµi. Më réng, ®a d¹ng ho¸ çc h×nh thøc tËp hîp nh©n d©n,

n©ng cao vai trß cña mÆt trËn vµ çc ®oµn thÓ nh©n d©n. Kiªn quyÕt ®Êu

tranh lo¹i trõ nguy c¬ ph¸ ho¹i khèi ®¹i ®oµn kÕt d©n téc.

Riªng ®èi víi vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o, tríc tiªn cÇn ph¶i thùc hiÖn tèt

chÝnh s¸ch d©n téc, t«n gi¸o. Thùc hiÖn b×nh ®¼ng, ®oµn kÕt, t«n träng, gióp

®ì nhau gi÷a çc d©n téc, çc t«n gi¸o. Chèng k× thÞ chia rÏ d©n téc, t«n

gi¸o, chèng t tëng d©n téc lín, d©n téc hÑp hßi, d©n téc cùc ®oan, tù ti

mÆc c¶m d©n téc, t«n gi¸o. Chñ ®éng gi÷ v÷ng an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an

toµn x· héi ë çc vïng d©n téc, t«n gi¸o, b¶o vÖ chñ quyÒn an ninh quèc gia.

§©y lµ tiÒn ®Ò quan träng ®Ó v« hiÖu ho¸ sù chèng ph¸ cña kÎ thï.

Ba lµ, ch¨m lo n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña ®ång bµo çc

d©n téc, çc t«n gi¸o. §©y còng lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng, xÐt

®Õn cïng cã ý nghÜa nÒn t¶ng ®Ó v« hiÖu ho¸ sù lîi dông cña kÎ thï. Khi ®êi

sèng vËt chÊt, tinh thÇn ®îc n©ng cao, ®ång bµo sÏ ®oµn kÕt, tin tëng vµo

§¶ng, Nhµ níc, thùc hiÖn tèt quyÒn lîi, nghÜa vô c«ng d©n th× kh«ng kÎ thï

nµo cã thÓ lîi dông vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o ®Ó chèng ph¸ çch m¹ng

ViÖt Nam.

Bëi vËy, ph¶i ®Èy nhanh tiÕn ®é vµ hiÖu qu¶ çc ch¬ng tr×nh, dù ¸n u

tiªn ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi miÒn nói vïng d©n téc, vïng t«n gi¸o t¹o mäi

®iÒu kiÖn gióp ®ì ®ång bµo çc d©n téc, çc t«n gi¸o nhanh chãng xo¸ ®ãi

gi¶m nghÌo n©ng cao d©n trÝ, søc khoÎ, b¶o vÖ b¶n s¾c v¨n ho¸ çc d©n téc.

Kh¾c phôc sù chªnh lÖch vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi gi÷a çc d©n téc, çc

t«n gi¸o ; sù k× thÞ, chia rÏ d©n téc, t«n gi¸o. Thùc hiÖn b×nh ®¼ng ®oµn kÕt

çc d©n téc, çc t«n gi¸o ph¶i b»ng nh÷ng hµnh ®éng thiÕt thùc cô thÓ nh :

u tiªn ®Çu t søc lùc tiÒn cña gióp ®ång bµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt.

Bèn lµ, ph¸t huy vai trß cña c¶ hÖ thèng chÝnh trÞ ; cña nh÷ng ngêi cã

uy tÝn trong çc d©n téc, t«n gi¸o tham gia vµo phßng chèng sù lîi dông vÊn

®Ò d©n téc, t«n gi¸o chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam cña çc thÕ lùc thï

®Þch. TÝch cùc x©y dùng hÖ thèng chÝnh trÞ ë c¬ së vïng d©n téc, vïng t«n

gi¸o. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch u tiªn trong ®µo t¹o, båi dìng, sö dông ®éi ngò

çn bé c¶ çn bé l·nh ®¹o qu¶n lÝ vµ çn bé chuyªn m«n kÜ thuËt, gi¸o viªn

lµ ngêi d©n téc thiÓu sè, ngêi cã t«n gi¸o. Bëi ®©y lµ ®éi ngò çn bé së t¹i

cã rÊt nhiÒu lîi thÕ trong thùc hiÖn chÝnh s¸ch d©n téc, t«n gi¸o. §æi míi

c«ng t¸c d©n vËn vïng d©n téc, t«n gi¸o theo ph¬ng ch©m : ch©n thµnh, tÝch

cùc, thËn träng, kiªn tr×, v÷ng ch¾c ; sö dông nhiÒu ph¬ng ph¸p phï hîp víi

®Æc thï tõng d©n téc, tõng t«n gi¸o.

158

N¨m lµ, chñ ®éng ®Êu tranh trªn mÆt trËn t tëng lµm thÊt b¹i mäi

©m mu thñ ®o¹n lîi dông t«n gi¸o chèng ph¸ çch m¹ng cña çc thÕ lùc thï

®Þch ; kÞp thêi gi¶i quyÕt tèt çc ®iÓm nãng. CÇn thêng xuyªn v¹ch trÇn bé

mÆt ph¶n ®éng cña kÎ thï ®Ó nh©n d©n nhËn râ vµ kh«ng bÞ lõa bÞp. §ång

thêi, vËn ®éng, b¶o vÖ ®ång bµo çc d©n téc, t«n gi¸o ®Ó ®ång bµo tù v¹ch

mÆt bän xÊu cïng nh÷ng thñ ®o¹n x¶o tr¸ cña chóng. Ph¸t huy vai trß cña

çc ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng trong cuéc ®Êu tranh nµy.

KÞp thêi chñ ®éng gi¶i quyÕt tèt çc ®iÓm nãng liªn quan ®Õn vÊn ®Ò

d©n téc, t«n gi¸o. Chñ ®éng, kÞp thêi ph¸t hiÖn, dËp t¾t mäi ©m mu, hµnh

®éng lîi dông vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o kÝch ®éng l«i kÐo ®ång bµo g©y b¹o

lo¹n. Khi xuÊt hiÖn ®iÓm nãng, cÇn t×m râ nguyªn nh©n, biÖn ph¸p gi¶i quyÕt

kÞp thêi, kh«ng ®Ó lan réng, kh«ng ®Ó kÎ thï lÊy cí can thiÖp ; xö lÝ nghiªm

minh theo ph¸p luËt nh÷ng kÎ cÇm ®Çu, ngoan cè chèng ph¸ çch m¹ng.

§ång thêi, kiªn tr× thuyÕt phôc vËn ®éng nh÷ng ngêi nhÑ d¹, c¶ tin nghe

theo kÎ xÊu quay vÒ víi céng ®ång ; ®èi xö khoan hång, ®é lîng, b×nh ®¼ng

víi nh÷ng ngêi lÇm lçi ®· ¨n n¨n hèi c¶i, phôc thiÖn.

C¢U HáI ¤N TËP

1. Quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò d©n téc ?

2. Quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò t«n gi¸o ?

3. ¢m mu, thñ ®o¹n lîi dông vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o chèng ph¸ çch

m¹ng ViÖt Nam cña çc thÕ lùc thï ®Þch ?

4. Nh÷ng gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Êu tranh phßng chèng sù lîi dông vÊn ®Ò

d©n téc, t«n gi¸o chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam cña çc thÕ lùc thï ®Þch ?

159

Bµi 13

nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ gi÷ g×n trËt tù,

an toµn x· héi


Giíi thiÖu cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ b¶o vÖ an ninh

quèc gia vµ gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi.

Trªn c¬ së nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh

trong c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi.

II - NéI DUNG

1. Çc kh¸i niÖm vµ néi dung c¬ b¶n vÒ b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt

tù, an toµn x· héi

a) Çc kh¸i niÖm c¬ b¶n

"An ninh quèc gia lµ sù æn ®Þnh, ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña chÕ ®é x·

héi chñ nghÜa vµ Nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam, sù bÊt kh¶

x©m ph¹m ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt, toµn vÑn l·nh thæ cña Tæ quèc"(1).

An ninh quèc gia bao gåm an ninh trªn çc lÜnh vùc : chÝnh trÞ, kinh tÕ, t

tëng v¨n ho¸, x· héi, quèc phßng, ®èi ngo¹i... trong ®ã an ninh chÝnh trÞ

lµ cèt lâi, xuyªn suèt.

B¶o vÖ an ninh quèc gia : lµ phßng ngõa, ph¸t hiÖn, ng¨n chÆn ®Êu

tranh lµm thÊt b¹i çc ho¹t ®éng x©m h¹i an ninh quèc gia.

Ho¹t ®éng x©m ph¹m an ninh quèc gia lµ nh÷ng hµnh vi x©m ph¹m

chÕ ®é chÝnh trÞ, chÕ ®é kinh tÕ, nÒn v¨n ho¸, an ninh, quèc phßng, ®èi

ngo¹i, ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt, toµn vÑn l·nh thæ cña níc Céng hoµ

x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam.

Môc tiªu quan träng vÒ an ninh quèc gia lµ nh÷ng ®èi tîng, ®Þa

®iÓm, c«ng tr×nh, c¬ së vÒ chÝnh trÞ, an ninh, quèc phßng, kinh tÕ, khoa häc kÜ

thuËt, v¨n ho¸, x· héi thuéc danh môc cÇn ®îc b¶o vÖ theo quy ®Þnh cña

ph¸p luËt. B¶o vÖ an ninh quèc gia lµ sù nghiÖp cña toµn d©n. C¬ quan, tæ

chøc, c«ng d©n cã tr¸ch nhiÖm, nghÜa vô b¶o vÖ an ninh quèc gia theo quy

®Þnh cña ph¸p luËt.

(1) LuËt An ninh quèc gia, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2005, tr. 8.

160

NhiÖm vô b¶o vÖ an ninh quèc gia bao gåm :

+ B¶o vÖ chÕ ®é chÝnh trÞ vµ Nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt

Nam, b¶o vÖ ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt, toµn vÑn l·nh thæ cña Tæ quèc.

+ B¶o vÖ an ninh vÒ t tëng vµ v¨n ho¸, khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n téc,

quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c¬ quan, tæ chøc, ç nh©n.

+ B¶o vÖ an ninh trong lÜnh vùc kinh tÕ, quèc phßng, ®èi ngo¹i vµ çc

lîi Ých kh¸c cña quèc gia.

+ B¶o vÖ bÝ mËt nhµ níc vµ çc môc tiªu quan träng vÒ an ninh quèc gia.

+ Phßng ngõa, ph¸t hiÖn, ng¨n chÆn, ®Êu tranh lµm thÊt b¹i vµ lo¹i trõ

çc ho¹t ®éng x©m ph¹m an ninh quèc gia, nguy c¬ ®e do¹ an ninh quèc gia.

Nguyªn t¾c b¶o vÖ an ninh quèc gia lµ :

Tu©n thñ HiÕn ph¸p, ph¸p luËt, b¶o ®¶m lîi Ých cña Nhµ níc, quyÒn

vµ lîi Ých hîp ph¸p cña tæ chøc, ç nh©n.

§Æt díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, sù qu¶n lÝ thèng

nhÊt cña Nhµ níc ; huy ®éng søc m¹nh tæng hîp cña hÖ thèng chÝnh trÞ vµ

toµn d©n téc, lùc lîng chuyªn tr¸ch b¶o vÖ an ninh quèc gia lµm nßng cèt.

+ KÕt hîp chÆt chÏ nhiÖm vô b¶o vÖ an ninh quèc gia víi nhiÖm vô x©y

dùng, ph¸t triÓn kinh tÕ v¨n ho¸, x· héi ; phèi hîp cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng

an ninh, quèc phßng víi ho¹t ®éng ®èi ngo¹i.

+ Chñ ®éng phßng ngõa, ®Êu tranh lµm thÊt b¹i mäi ©m mu vµ ho¹t

®éng x©m ph¹m an ninh quèc gia.

C¬ quan chuyªn tr¸ch b¶o vÖ an ninh quèc gia bao gåm :

C¬ quan chØ ®¹o, chØ huy vµ çc ®¬n vÞ an ninh, t×nh b¸o, c¶nh s¸t,

c¶nh vÖ c«ng an nh©n d©n.

C¬ quan chØ ®¹o, chØ huy vµ çc ®¬n vÞ b¶o vÖ an ninh qu©n ®éi, t×nh

b¸o qu©n ®éi nh©n d©n.

Bé ®éi Biªn phßng, C¶nh s¸t biÓn lµ c¬ quan chuyªn tr¸ch b¶o vÖ an

ninh quèc gia ë khu vùc biªn giíi trªn ®Êt liÒn vµ trªn biÓn.

Çc biÖn ph¸p b¶o vÖ an ninh quèc gia bao gåm : VËn ®éng quÇn

chóng, ph¸p luËt, ngo¹i giao, kinh tÕ, khoa häc kÜ thuËt, nghiÖp vô, vò trang.

TrËt tù, an toµn x· héi : Tr¹ng th¸i x· héi b×nh yªn trong ®ã mäi

ngêi ®îc sèng yªn æn trªn c¬ së çc quy ph¹m ph¸p luËt, çc quy t¾c vµ

chuÈn mùc ®¹o ®øc, ph¸p lÝ x¸c ®Þnh.

§Êu tranh gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi bao gåm : Chèng téi ph¹m ; gi÷

g×n trËt tù n¬i céng céng ; b¶o ®¶m trËt tù, an toµn giao th«ng ; phßng ngõa

tai n¹n ; bµi trõ tÖ n¹n x· héi, b¶o vÖ m«i trêng... B¶o vÖ trËt tù an toµn x·

héi lµ nhiÖm vô cña toµn §¶ng, toµn d©n, lùc lîng c«ng an nh©n d©n gi÷ vai

161

trß nßng cèt vµ cã chøc n¨ng tham mu, híng dÉn vµ trùc tiÕp ®Êu tranh

phßng, chèng téi ph¹m, gi÷ g×n trËt tù c«ng céng, ®¶m b¶o trËt tù an toµn

giao th«ng, tham gia phßng ngõa tai n¹n, bµi trõ tÖ n¹n x· héi, b¶o vÖ

m«i trêng.

b) Néi dung b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi

Néi dung b¶o vÖ an ninh quèc gia bao gåm :

B¶o vÖ an ninh chÝnh trÞ néi bé. §ã lµ çc ho¹t ®éng b¶o vÖ chÕ ®é

chÝnh trÞ vµ Nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam, b¶o vÖ §¶ng

Céng s¶n ViÖt Nam ; gi÷ g×n sù trong s¹ch, v÷ng m¹nh vÒ mäi mÆt cña tæ

chøc §¶ng, Nhµ níc ; b¶o vÖ çc c¬ quan ®¹i diÖn, çn bé, sinh viªn vµ

ngêi lao ®éng ViÖt Nam ®ang c«ng t¸c, häc tËp vµ lao ®éng ë níc ngoµi.

Phßng ngõa, ph¸t hiÖn, ng¨n chÆn, ®Êu tranh lµm thÊt b¹i mäi ©m mu vµ

hµnh ®éng chèng ph¸ hÖ thèng chÝnh trÞ, g©y chia rÏ mÊt ®oµn kÕt, lµm tha

ho¸ ®éi ngò çn bé, ®¶ng viªn. B¶o vÖ an ninh chÝnh trÞ néi bé lu«n lµ nhiÖm

vô träng yÕu hµng ®Çu, thêng xuyªn vµ cÊp b¸ch cña toµn §¶ng, toµn d©n,

cña çc ngµnh, çc cÊp.

B¶o vÖ an ninh kinh tÕ. §ã lµ b¶o vÖ sù æn ®Þnh, ph¸t triÓn v÷ng m¹nh

cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh híng x· héi chñ

nghÜa. Chèng çc biÓu hiÖn chÖch híng vµ çc ho¹t ®éng ph¸ ho¹i c¬ së vËt

chÊt kÜ thuËt cña chñ nghÜa x· héi, ph¸ ho¹i nÒn kinh tÕ, g©y ¶nh hëng

t¸c h¹i ®Õn lîi Ých cña quèc gia. B¶o vÖ ®éi ngò çn bé qu¶n lÝ kinh tÕ, çc

nhµ khoa häc, çc nhµ kinh doanh giái kh«ng ®Ó níc ngoµi l«i kÐo mua

chuéc g©y tæn thÊt hoÆc lµm chuyÓn híng nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa ë

níc ta.

B¶o vÖ an ninh v¨n ho¸, t tëng. An ninh v¨n ho¸, t tëng lµ sù æn

®Þnh vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña v¨n ho¸, t tëng trªn nÒn t¶ng cña chñ

nghÜa M¸c Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh. B¶o vÖ an ninh v¨n ho¸, t

tëng lµ b¶o vÖ sù ®óng ®¾n, vai trß chñ ®¹o cña chñ nghÜa M¸c Lªnin, t

tëng Hå ChÝ Minh trong ®êi sèng tinh thÇn cña x· héi ; b¶o vÖ nh÷ng gi¸

trÞ ®¹o ®øc truyÒn thèng, b¶o vÖ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc ; b¶o vÖ ®éi ngò

v¨n nghÖ sÜ, nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c v¨n ho¸, v¨n nghÖ. §Êu tranh chèng

l¹i sù c«ng kÝch, b«i nhä, nãi xÊu cña çc thÕ lùc thï ®Þch ®èi víi chñ nghÜa

M¸c Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh, ng¨n chÆn çc ho¹t ®éng truyÒn b¸

v¨n ho¸ phÈm ph¶n ®éng, ®åi trôy, thiÕu lµnh m¹nh, kh«ng phï hîp víi

thuÇn phong mÜ tôc cña d©n téc ViÖt Nam.

B¶o vÖ an ninh d©n téc. §ã lµ b¶o vÖ quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a çc d©n

téc, ®¶m b¶o cho tÊt c¶ çc thµnh viªn trong ®¹i gia ®×nh çc d©n téc ViÖt Nam

cïng ph¸t triÓn theo ®óng HiÕn ph¸p, ph¸p luËt cña nhµ níc ; ng¨n ngõa,

162

ph¸t hiÖn, ®Êu tranh víi çc ho¹t ®éng lîi dông d©n téc Ýt ngêi ®Ó lµm viÖc

tr¸i ph¸p luËt, kÝch ®éng g©y chia rÏ gi÷a çc d©n téc, x©m h¹i ®Õn an ninh

quèc gia, trËt tù, an toµn x· héi.

B¶o vÖ an ninh t«n gi¸o. B¶o vÖ an ninh t«n gi¸o lµ ®¶m b¶o chÝnh

s¸ch tù do tÝn ngìng cña §¶ng vµ Nhµ níc ®èi víi nh©n d©n nhng ®ång

thêi còng kiªn quyÕt ®Êu tranh víi çc ®èi tîng, thÕ lùc lîi dông vÊn ®Ò t«n

gi¸o ®Ó chèng ph¸ çch m¹ng. Thùc hiÖn ®oµn kÕt, b×nh ®¼ng gióp ®ì nhau

cïng ph¸t triÓn gi÷a çc t«n gi¸o, gi÷a céng ®ång d©n c theo t«n gi¸o víi

nh÷ng ngêi kh«ng theo t«n gi¸o, ®¶m b¶o tèt ®êi ®Ñp ®¹o, phông sù

Tæ quèc.

B¶o vÖ an ninh biªn giíi. VÊn ®Ò b¶o vÖ v÷ng ch¾c chñ quyÒn biªn

giíi quèc gia ®ang ®îc §¶ng, Nhµ níc ®Æt ra nh lµ mét nhiÖm vô chiÕn

lîc cùc k× quan träng. B¶o vÖ an ninh biªn giíi lµ b¶o vÖ nÒn an ninh, trËt

tù cña Tæ quèc ë khu vùc biªn giíi quèc gia, c¶ trªn ®Êt liÒn vµ trªn biÓn,

chèng çc hµnh vi x©m ph¹m chñ quyÒn biªn giíi tõ phÝa níc ngoµi, gãp

phÇn x©y dùng ®êng biªn giíi hoµ b×nh, h÷u nghÞ víi çc níc l¸ng giÒng

theo tinh thÇn "gi÷ v÷ng chñ quyÒn, toµn vÑn l·nh thæ, ®Æc biÖt lµ vïng biÓn,

®¶o". Chèng çc thÕ lùc thï ®Þch lîi dông viÖc xuÊt, nhËp c¶nh, qu¸ c¶nh

ViÖt Nam ®Ó tiÕn hµnh çc ho¹t ®éng chèng ph¸ Nhµ níc Céng hoµ x· héi

chñ nghÜa ViÖt Nam.

B¶o vÖ an ninh th«ng tin. An ninh th«ng tin lµ sù an toµn, nhanh

chãng, chÝnh x¸c vµ bÝ mËt cña th«ng tin trong qu¸ tr×nh x¸c lËp, chuyÓn

t¶i, thu nhËn, xö lÝ vµ lu gi÷ tin. B¶o vÖ an ninh th«ng tin lµ mét bé phËn

quan träng cña c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia nh»m chñ ®éng phßng

ngõa, ph¸t hiÖn vµ ®Êu tranh cã hiÖu qu¶ víi ©m mu, ho¹t ®éng cña çc

thÕ lùc thï ®Þch, bän téi ph¹m kh¸c nh»m khai th¸c, sö dông hÖ thèng

th«ng tin liªn l¹c hoÆc tiÕn hµnh çc ho¹t ®éng ph¸ huû c«ng tr×nh,

ph¬ng tiÖn th«ng tin liªn l¹c g©y thiÖt h¹i cho an ninh quèc gia cña níc

ta ; chèng lé, lät nh÷ng th«ng tin bÝ mËt cña nhµ níc ; ng¨n chÆn çc

ho¹t ®éng khai th¸c th«ng tin tr¸i phÐp, dß t×m mËt m·, mËt khÈu ®Ó ®¸nh

c¾p th«ng tin trªn m¹ng...

Néi dung gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi :

§Êu tranh phßng, chèng téi ph¹m (trõ çc téi x©m ph¹m an ninh quèc

gia vµ çc téi ph¸ ho¹i hoµ b×nh, chèng loµi ngêi vµ téi ph¹m chiÕn tranh).

§Êu tranh phßng, chèng téi ph¹m lµ viÖc tiÕn hµnh çc biÖn ph¸p lo¹i

trõ nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña téi ph¹m ; ph¸t hiÖn ®Ó ng¨n chÆn kÞp thêi

çc hµnh vi ph¹m téi, h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt hËu qu¶, t¸c h¹i do téi

163

ph¹m g©y ra cho x· héi ; ®iÒu tra kh¸m ph¸ téi ph¹m vµ ngêi ph¹m téi ®Ó

®a ra xö lÝ tríc ph¸p luËt ®¶m b¶o ®óng ngêi, ®óng téi ; gi¸o dôc, c¶i t¹o

ngêi ph¹m téi gióp hä nhËn thøc ®îc lçi lÇm vµ cè g¾ng c¶i t¹o tèt, cã thÓ

t¸i hoµ nhËp céng ®ång x· héi, trë thµnh ngêi l¬ng thiÖn, sèng cã Ých cho

x· héi.

Gi÷ g×n trËt tù n¬i c«ng céng. TrËt tù c«ng céng lµ tr¹ng th¸i x· héi

cã trËt tù ®îc h×nh thµnh vµ ®iÒu chØnh bëi çc quy t¾c, quy ph¹m nhÊt ®Þnh

ë nh÷ng n¬i c«ng céng mµ mäi ngêi ph¶i tu©n theo. TrËt tù c«ng céng lµ

mét mÆt cña trËt tù, an toµn x· héi vµ cã néi dung bao gåm nh÷ng quy ®Þnh

chung vÒ trËt tù, yªn tÜnh, vÖ sinh, nÕp sèng v¨n minh ; sù tu©n thñ nh÷ng

quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ phong tôc, tËp qu¸n, sinh ho¹t ®îc mäi ngêi

thõa nhËn. Gi÷ g×n trËt tù n¬i c«ng céng chÝnh lµ gi÷ g×n trËt tù, yªn tÜnh

chung, gi÷ g×n vÖ sinh chung, duy tr× nÕp sèng v¨n minh ë nh÷ng n¬i c«ng

céng n¬i diÔn ra çc ho¹t ®éng chung cña nhiÒu ngêi, ®¶m b¶o sù t«n

träng lÉn nhau trong lao ®éng, sinh ho¹t, nghØ ng¬i cña mäi ngêi.

§¶m b¶o trËt tù, an toµn giao th«ng. TrËt tù, an toµn giao th«ng lµ tr¹ng

th¸i x· héi cã trËt tù ®îc h×nh thµnh vµ ®iÒu chØnh bëi çc quy ph¹m ph¸p luËt

trong lÜnh vùc giao th«ng, vËn t¶i c«ng céng mµ mäi ngêi ph¶i tu©n theo khi

tham gia giao th«ng, nhê ®ã ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng giao th«ng th«ng suèt, cã

trËt tù, an toµn, h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt tai n¹n giao th«ng g©y thiÖt h¹i vÒ

ngêi vµ tµi s¶n. §¶m b¶o trËt tù, an toµn giao th«ng kh«ng ph¶i lµ nhiÖm vô

cña riªng çc lùc lîng chøc n¨ng (c¶nh s¸t giao th«ng, thanh tra giao th«ng

c«ng chÝnh...) mµ lµ tr¸ch nhiÖm cña tÊt c¶ mäi ngêi khi tham gia giao th«ng.

§ã lµ viÖc n¾m v÷ng vµ tu©n thñ nghiªm tóc LuËt Giao th«ng, mäi hµnh vi vi

ph¹m ph¸p luËt vÒ trËt tù, an toµn giao th«ng ph¶i ®îc xö lÝ nghiªm kh¾c,

nh÷ng thiÕu sãt, yÕu kÐm lµ nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn g©y ra çc vô tai n¹n giao

th«ng ph¶i ®îc kh¾c phôc nhanh chãng.

Phßng ngõa tai n¹n lao ®éng, chèng thiªn tai, phßng ngõa dÞch bÖnh.

Chó ý phßng ngõa kh«ng ®Ó x¶y ra tai n¹n lao ®éng vµ lu«n lu«n phßng

chèng thiªn tai dÞch bÖnh.

Bµi trõ çc tÖ n¹n x· héi. TÖ n¹n x· héi lµ hiÖn tîng x· héi bao gåm

nh÷ng hµnh vi sai lÖch chuÈn mùc x· héi, cã tÝnh phæ biÕn (tõ çc hµnh vi vi

ph¹m nh÷ng nguyªn t¾c vÒ lèi sèng, truyÒn thèng v¨n ho¸, ®¹o ®øc, tr¸i víi

thuÇn phong mÜ tôc, çc gi¸ trÞ x· héi tèt ®Ñp cho ®Õn çc hµnh vi vi ph¹m

nh÷ng quy t¾c ®· ®îc thÓ chÕ ho¸ b»ng ph¸p luËt, kÓ c¶ ph¸p luËt H×nh sù)

¶nh hëng xÊu vÒ ®¹o ®øc vµ g©y hËu qu¶ nghiªm träng trong ®êi sèng céng

®ång. TÖ n¹n x· héi bao gåm : m¹i d©m, nghiÖn ma tóy, cê b¹c, mª tÝn dÞ ®oan...

TÖ n¹n x· héi lµ c¬ së x· héi cña t×nh tr¹ng ph¹m téi, lµ mét trong nh÷ng

164

nguån gèc ph¸t sinh téi ph¹m. Phßng, chèng tÖ n¹n x· héi lµ nhiÖm vô cña

toµn x· héi, ph¶i ®îc tiÕn hµnh thêng xuyªn, liªn tôc, b»ng nh÷ng biÖn

ph¸p ®ång bé, tÝch cùc, kiªn quyÕt vµ triÖt ®Ó.

B¶o vÖ m«i trêng. M«i trêng cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®èi víi ®êi

sèng cña con ngêi, sinh vËt vµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi cña ®Êt

níc, d©n téc vµ nh©n lo¹i. B¶o vÖ m«i trêng lµ tËp hîp nh÷ng biÖn ph¸p

gi÷ cho m«i trêng trong s¹ch, sö dông hoÆc phôc håi mét çch hîp lÝ sinh

giíi (vi sinh vËt, thùc vËt, ®éng vËt) vµ m«i sinh (®Êt, lßng ®Êt, níc, kh«ng

khÝ, khÝ hËu...), ®¶m b¶o sù c©n b»ng sinh th¸i... nh»m t¹o ra mét kh«ng gian

tèi u cho cuéc sèng cña con ngêi.

2. T×nh h×nh an ninh quèc gia vµ trËt tù, an toµn x· héi

a) Mét sè nÐt vÒ t×nh h×nh an ninh quèc gia

Trong nh÷ng n¨m qua, sau khi Liªn X« vµ §«ng ¢u tan r· ®· cã t¸c

®éng tiªu cùc vµ t¹o thuËn lîi cho çc ho¹t ®éng chèng ph¸ cña çc tæ chøc,

thÕ lùc ph¶n ®éng c¶ ë trong níc lÉn bän ph¶n ®éng lu vong bªn ngoµi.

Chóng cho r»ng thêi c¬ ®· ®Õn trong lóc chóng ta gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vµ

chóng ®· hi väng vµo mét cuéc "lËt ®æ" ë ViÖt Nam. ChÝnh v× thÕ mµ ho¹t

®éng chèng ph¸ cña çc tæ chøc vµ çc thÕ lùc ph¶n ®éng nh»m c¶n trë c«ng

cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ ®Êt níc ta còng cã nh÷ng diÔn biÕn rÊt phøc t¹p.

Tríc hÕt lµ ho¹t ®éng cña çc tæ chøc ph¶n ®éng cña ngêi ViÖt

Nam ë níc ngoµi. HiÖn nay cã kho¶ng 200 tæ chøc chÝnh trÞ ph¶n ®éng

ngêi ViÖt lu vong t¹i çc níc t b¶n nóp díi çc danh nghÜa kh¸c nhau

bao gåm çc tæ chøc ph¶n ®éng mang tÝnh chÝnh trÞ râ nÐt, çc tæ chøc tËp

hîp bän ngôy qu©n, ngôy quyÒn, çc tæ chøc lîi dông nh©n quyÒn hoÆc nóp

díi çc danh nghÜa "tõ thiÖn". Çc tæ chøc ph¶n ®éng nµy cã c¬ së vËt chÊt

t¬ng ®èi kh¸ gåm 50 nhµ xuÊt b¶n, 500 tê b¸o ViÖt ng÷, 6 ch¬ng tr×nh

truyÒn h×nh, 10 ®µi ph¸t thanh. Çc tæ chøc ph¶n ®éng nµy ®Òu cã sù dung

tóng cña chÝnh quyÒn mét sè níc t b¶n nªn cã ®iÒu kiÖn vÒ kinh phÝ, trô

së ®Ó ho¹t ®éng. HiÖn nay t¹i çc níc nh : MÜ, Ph¸p, BØ, Cana®a,

¤xtr©ylia,... cã çc tæ chøc ph¶n ®éng lín nh çc tæ chøc cña Vâ V¨n ¸i,

Hoµng C¬ Minh, Vâ §¹i T«n...

HÇu hÕt çc tæ chøc ph¶n ®éng lu vong nµy ®Òu kªu gäi çc níc cÊm

vËn, trõng ph¹t ViÖt Nam b»ng mäi thñ ®o¹n, chóng lîi dông khã kh¨n,

thiÕu sãt trong qu¶n lÝ cña ta ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch "chuyÓn löa vÒ quª" ®a

ra çc lêi kªu gäi lËt ®æ vµ tiÕp tay, kÝch ®éng cho çc ho¹t ®éng cña bän

ph¶n ®éng trong níc.

165

Cïng víi ho¹t ®éng cña çc tæ chøc ph¶n ®éng cña ngêi ViÖt lu vong

th× çc thÕ lùc thï ®Þch còng kh«ng tõ bá ý ®å môc ®Ých chèng ph¸ çch

m¹ng ViÖt Nam víi nhiÒu ©m mu, ph¬ng thøc, thñ ®o¹n hÕt søc th©m ®éc,

trong ®ã næi bËt lµ ho¹t ®éng diÔn biÕn hoµ b×nh víi 3 néi dung chñ yÕu lµ :

chiÕm lÜnh thÞ trêng, ngo¹i giao h÷u nghÞ vµ khoÐt s©u m©u thuÉn mµ môc

®Ých chÝnh lµ xo¸ bá ViÖt Nam, lµm thèi r÷a tõ bªn trong ®i ®Õn th«n tÝnh

ViÖt Nam.

Ho¹t ®éng cña çc tæ chøc ph¶n ®éng néi ®Þa nh çc tæ chøc ph¶n ®éng

cña bän ngôy qu©n, ngôy quyÒn cßn chèng ®èi kh«ng chÞu c¶i t¹o, còng nh

bän ph¶n ®éng lîi dông t«n gi¸o, lîi dông d©n téc vµ sè c¬ héi bÊt m·n

trong nh÷ng n¨m qua còng diÔn biÕn kh¸ phøc t¹p, nhiÒu n¬i chóng cÊu kÕt

víi çc tæ chøc níc ngoµi, ®îc çc tæ chøc níc ngoµi cung cÊp tµi liÖu,

tiÒn b¹c, vò khÝ ®Ó tËp hîp lùc lîng, nhen nhãm tæ chøc, tiÕn hµnh çc vô

g©y rèi b¹o lo¹n. Mét sè ®èi tîng bÊt m·n viÕt tin tµi liÖu nãi xÊu chèng

l¹i §¶ng vµ Nhµ níc ta, ®ßi thay ®æi ®êng lèi råi t¸n ph¸t qua m¹ng

Internet hoÆc phæ biÕn th«ng qua çc cuéc gÆp gì víi çc phãng viªn b¸o

chÝ níc ngoµi.

T×nh h×nh an ninh v¨n ho¸ t tëng, an ninh kinh tÕ trong nh÷ng n¨m

qua cßn nhiÒu bÊt cËp. Ph¸ ho¹i t tëng lµ mét d¹ng ®Æc biÖt cña chiÕn

tranh l¹nh, mét h×nh thøc chñ yÕu trong cuéc ®Êu tranh t tëng cña chñ

nghÜa ®Õ quèc chèng chñ nghÜa x· héi. Trong nh÷ng n¨m qua çc ho¹t ®éng

ph¸ ho¹i v¨n ho¸ t tëng ®îc çc bän ph¶n ®éng nhÊt lµ bän ph¶n ®éng

bªn ngoµi tiÕn hµnh th«ng qua ho¹t ®éng cña çc ®µi ph¸t thanh, m¹ng

Internet. HiÖn t¹i cã nhiÒu ®µi ph¸t thanh vµ ch¬ng tr×nh do bän ph¶n ®éng

lu vong tham gia, trong ®ã cã 5 ch¬ng tr×nh, 300 b¸o ®îc thùc hiÖn ë MÜ,

cã 175 tê b¸o chèng céng nh "Quª mÑ", "Hoa sen", "C«ng luËn" ho¹t ®éng

ph¸ ho¹i v¨n ho¸ t tëng ®îc tiÕn hµnh theo çc chiÕn dÞch, cã sù phèi

hîp gi÷a çc níc ®Õ quèc víi bän ph¶n ®éng vµ g¾n liÒn víi çc ho¹t ®éng

t×nh b¸o gi¸n ®iÖp. TÊt c¶ çc ho¹t ®éng ®ã ®Òu nh»m vµo xuyªn t¹c, nãi

xÊu, kÝch ®éng nh»m g©y mÊt æn ®Þnh trong níc.

Trong nh÷ng n¨m qua, t×nh h×nh lé bÝ mËt, mÊt th«ng tin bÝ mËt vÒ

kinh tÕ ®· x¶y ra ë nhiÒu c¬ quan, xÝ nghiÖp vµ ®· g©y ra nhiÒu thiÖt h¹i. Çc

ho¹t ®éng nh»m ph¸ ho¹i vÒ kinh tÕ ®îc tiÕn hµnh c¶ bÒ réng lÉn bÒ s©u

th«ng qua çc ho¹t ®éng lÊy c¾p bÝ mËt kinh tÕ, tuyªn truyÒn vµ l«i kÐo çn

bé qu¶n lÝ kinh tÕ vµ khoa häc kÜ thuËt ph¸ ho¹i c¬ së vËt chÊt. Trong t×nh

h×nh hiÖn nay, chóng nh»m vµo ph¸ ho¹i çc chñ tr¬ng ®êng lèi kinh tÕ,

çc c«ng tr×nh träng ®iÓm cña ta.

166

T×nh h×nh an ninh biªn giíi cßn nhiÒu phøc t¹p, çc vô x©m nhËp qua

biªn giíi diÔn ra víi nhiÒu h×nh thøc, ho¹t ®éng xuÊt nhËp c¶nh còng cã

nhiÒu thiÕu sãt dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nhËp c¶nh tr¸i phÐp, nhÊt lµ çc khu vùc

gi¸p biªn. Lîi dông çc mèi quan hÖ cña çc d©n téc hai bªn biªn giíi, çc

®èi tîng bªn ngoµi qua l¹i, mãc nèi, l«i kÐo, chia rÏ çc d©n téc, dßng hä

trong níc hßng lµm suy yÕu, tiÕn tíi g©y b¹o lo¹n ë nh÷ng n¬i nµy. Sè

ngôy qu©n, ngôy quyÒn, ®¶ng ph¸i ph¶n ®éng cò cßn ë trong níc phÇn lín

®· c¶i tµ, quy chÝnh vµ ®· nhËn thøc râ ®îc chÝnh s¸ch ®óng ®¾n cña Nhµ

níc, nhÊt lµ chÝnh s¸ch khoan hång. Tuy nhiªn vÉn cßn mét bé phËn kh«ng

chÞu c¶i t¹o, chóng vÉn ngÊm ngÇm chèng ®èi díi nhiÒu h×nh thøc, t×m mäi

çch mãc nèi víi çc ®èi tîng tõ ngoµi vµo ®Ó ®îc gióp ®ì.

Trong nhiÒu n¨m qua xuÊt hiÖn nhiÒu ®iÓm nãng vÒ an ninh trËt tù,

xuÊt ph¸t tõ nh÷ng bøc xóc, bÊt b×nh cña nh©n d©n tríc nh÷ng viÖc lµm sai

tr¸i, thiÕu sãt cña çn bé c¬ së trong viÖc gi¶i quyÕt ®Òn bï ®Êt ®ai... Do lµm

cha triÖt ®Ó, cha c«ng b»ng nªn ®· ®Ó mét bé phËn nh©n d©n bÞ mét sè

phÇn tö qu¸ khÝch kÝch ®éng dÉn ®Õn manh ®éng lµm rèi lo¹n an ninh trËt tù

ë mét sè ®Þa ph¬ng. §©y chÝnh lµ nh÷ng nguyªn nh©n tiÒm Èn, lµ m¶nh ®Êt

tèt mµ çc thÕ lùc thï ®Þch nh»m vµo ®Ó kÝch ®éng, g©y ngßi næ hßng g©y

mÊt æn ®Þnh trong x· héi ta.

Tãm l¹i : T×nh h×nh vÒ an ninh quèc gia trong nh÷ng n¨m qua næi lªn

nh÷ng vÊn ®Ò kh¸ phøc t¹p vµ nh¹y c¶m. §ã chÝnh lµ nh÷ng yÕu tè cã thÓ

g©y ra t×nh h×nh mÊt æn ®Þnh, ¶nh hëng ®Õn sù an nguy cña quèc gia, v× vËy

§¶ng vµ Nhµ níc ta ®· x¸c ®Þnh b¶o vÖ an ninh quèc gia lµ nhiÖm vô cùc k×

quan träng cña toµn §¶ng, toµn d©n ta.

b) T×nh h×nh vÒ trËt tù, an toµn x· héi

Trong nh÷ng n¨m qua, chóng ta ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ

vÒ c«ng t¸c gi÷ g×n trËt tù x· héi. Tuy nhiªn, t×nh h×nh trËt tù, an toµn x· héi

vÉn cßn rÊt nhiÒu vÊn ®Ò phøc t¹p, thËm chÝ cã lóc, cã n¬i cßn ®Ó x¶y ra rÊt

nghiªm träng. TrËt tù, an toµn x· héi thêi gian qua cã nh÷ng nÐt næi bËt sau :

T×nh h×nh téi ph¹m x©m ph¹m trËt tù x· héi, téi ph¹m kinh tÕ, téi

ph¹m ma tuý trong nh÷ng n¨m qua cã nh÷ng diÔn biÕn rÊt phøc t¹p.

Sè vô ph¹m téi hµng n¨m bÞ ph¸t hiÖn cã sù t¨ng gi¶m kh«ng ®Òu trong

®ã çc vô träng ¸n cã chiÒu híng t¨ng. B×nh qu©n hµng n¨m cã kho¶ng

70.000 vô ph¹m téi ®îc ph¸t hiÖn trong ®ã çc vô ¸n giÕt ngêi, cíp cña,

cíp giËt cã xu híng t¨ng. Trong çc vô ¸n giÕt ngêi th× nguyªn nh©n chñ

yÕu lµ nguyªn nh©n x· héi.

Çc lo¹i téi ph¹m x©m ph¹m trËt tù, an toµn x· héi ngµy cµng cã xu

híng chuÈn bÞ tríc, t×nh h×nh çc b¨ng nhãm téi ph¹m c©u kÕt víi nhau

167

t¹o thµnh nh÷ng tæ chøc téi ph¹m rÊt nguy hiÓm g©y nhøc nhèi, bøc xóc cho

x· héi.

Çc lo¹i téi ph¹m h×nh sù kh¸c nh bän ®©m thuª, chÐm mín, tr¶ thï

ç nh©n b»ng bom th, bom m×n hoÆc t¹t axÝt trong nh÷ng n¨m qua còng rÊt

®a d¹ng vµ lµ mét nçi nhøc nhèi cña x· héi. Lo¹i téi ph¹m nµy ho¹t ®éng rÊt

manh ®éng, bÊt chÊp hËu qu¶ g©y ra cho dï ngêi bÞ h¹i cã thÓ kh«ng ph¶i

lµ ngêi mµ chóng cÇn tr¶ thï, cã nh÷ng vô tÝnh chÊt ®Æc biÖt nghiªm träng,

çc vô b¾t cãc nh»m tèng tiÒn còng cã chiÒu híng t¨ng. Cã thÓ thÊy r»ng,

téi ph¹m h×nh sù ho¹t ®éng ngµy cµng t¸o b¹o, manh ®éng, chóng sö dông

®ñ çc lo¹i hung khÝ, kÓ c¶ vò khÝ nãng.

Thµnh phÇn ®èi tîng ph¹m téi rÊt ®a d¹ng, ®ñ çc lo¹i ngêi, cã c¶ lu

manh còng nh n«ng d©n, çn bé, ®¶ng viªn, trÝ thøc, sinh viªn. Trong ®ã

®¸ng lo ng¹i lµ çc vô tr¶ thï ç nh©n do m©u thuÉn néi bé råi ®i thuª giang

hå x· héi ®en tr¶ thï.

Thñ ®o¹n g©y ¸n cña bän téi ph¹m h×nh sù rÊt ®a d¹ng, tõ nh÷ng thñ

®o¹n ®¬n gi¶n cæ ®iÓn nhng hiÖu qu¶ nh "v·i thãc gäi gµ" cña bän lõa ®¶o

®Õn nh÷ng thñ ®o¹n tinh vi, x¶o quyÖt cña bän giÕt ngêi dïng çc lo¹i ®éc

chÊt khã ph¸t hiÖn.

VÒ ®Þa bµn ho¹t ®éng, téi ph¹m x©m ph¹m trËt tù x· héi x¶y ra ë tÊt c¶

çc ®Þa bµn trong c¶ níc nhng tËp trung vµo çc thµnh phè lín nh thµnh

phè Hå ChÝ Minh, Hµ Néi, H¶i Phßng, §µ N½ng vµ mét sè tØnh nh §ång

Nai, B×nh D¬ng, Nam §Þnh...

Çc lo¹i ¸n kinh tÕ, tuy sè vô kh«ng t¨ng nhiÒu nhng quy m«, tÝnh chÊt

rÊt nghiªm träng, trong ®ã næi lªn nh÷ng vô chiÕm ®o¹t thuÕ VAT, çc vô

tham « víi sè tiÒn bÞ chiÕm ®o¹t lªn tíi hµng ngµn tØ ®ång.

Lo¹i téi ph¹m nµy thêng cã sù "bäc lãt", "che ch¾n" cho nhau, tµi s¶n

bÞ mÊt lµ tµi s¶n nhµ níc nªn ý thøc tù gi¸c ®Êu tranh cña c«ng d©n t¹i

nh÷ng c¬ quan, doanh nghiÖp nµy cha cao, ®©y còng lµ lÝ do gi¶i thÝch t¹i

sao c«ng t¸c ®iÒu tra, thanh tra cha ®¹t hiÖu qu¶ cao. Çc lÜnh vùc x¶y ra téi

ph¹m kinh tÕ thêng cã ë çc ngµnh kinh tÕ nh x©y dùng c¬ b¶n, ng©n

hµng, ®Çu t, xuÊt nhËp khÈu. T×nh tr¹ng bu«n lËu trèn thuÕ trong nh÷ng

n¨m qua vÉn cha gi¶m ®¸ng kÓ, chóng ®îc thùc hiÖn c¶ ë vïng cöa khÈu

biªn giíi, trªn biÓn, trªn çc tuyÕn vËn chuyÓn, kÓ c¶ çc tuyÕn hµng kh«ng.

MÆt hµng bu«n lËu ®a d¹ng chñng lo¹i tõ v¶i vãc, m¸y mãc ®Õn ®iÖn tho¹i di

®éng, thuèc ch÷a bÖnh. Trong t×nh h×nh hiÖn nay, bu«n lËu x¶y ra phøc t¹p

nhÊt ë çc ®Þa bµn träng ®iÓm nh thµnh phè Hå ChÝ Minh, Hµ Néi, çc khu

168

vùc biªn giíi T©y Nam, biªn giíi ViÖt Nam Lµo, ViÖt Nam Trung

Quèc.

Téi ph¹m kinh tÕ g©y hËu qu¶ nghiªm träng kh«ng chØ vÒ vËt chÊt, mµ

cßn lµm mÊt ®i c¶ mét bé phËn çn bé, ®¶ng viªn g©y ¶nh hëng xÊu vÒ

chÝnh trÞ, x· héi.

Trong çc n¨m qua, chóng ta ®· ®Êu tranh quyÕt liÖt víi téi ph¹m vÒ ma

tuý, viÖc thùc hiÖn ch¬ng tr×nh quèc gia vÒ phßng chèng ma tuý mÆc dï ®·

®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ rÊt to lín, nhng téi ph¹m ma tuý vÉn cha gi¶m c¬

b¶n, thËm chÝ cßn x¶y ra rÊt nghiªm träng. Chóng ta ®· ph¸t hiÖn, xö lÝ hµng

chôc ngh×n vô bu«n lËu, tµng tr÷, vËn chuyÓn tr¸i phÐp chÊt ma tuý, cã

nh÷ng vô rÊt lín. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, çc toµ ¸n ®· tuyªn ¸n tö h×nh hµng

tr¨m tªn téi ph¹m ma tuý nhng téi ph¹m ma tuý vÉn x¶y ra rÊt nghiªm träng.

Thñ ®o¹n ho¹t ®éng cña bän téi ph¹m ma tuý ngµy cµng tinh vi, x¶o

quyÖt. Chóng s½n sµng chèng tr¶ quyÕt liÖt víi çc lùc lîng ®Êu tranh, ®·

cã nhiÒu çn bé, chiÕn sÜ hi sinh trong ®Êu tranh víi lo¹i téi ph¹m nµy. §Þa

bµn ho¹t ®éng cña lo¹i téi ph¹m nµy tËp trung ë çc thµnh phè lín nh Hµ

Néi, Hå ChÝ Minh, H¶i Phßng vµ çc tØnh biªn giíi ViÖt Nam Lµo, ViÖt

Nam Campuchia, çc tuyÕn trôc ®êng 6, 7, 8.

Çc b¨ng, nhãm, tæ chøc téi ph¹m ma tuý thêng cã sù liªn kÕt víi

nhau c¶ trong níc lÉn quèc tÕ, quy m«, tÝnh chÊt ngµy cµng lín vµ ¸c liÖt.

Chóng kh«ng tõ mét thñ ®o¹n tµn b¹o nµo, kÓ c¶ sö dông trÎ em, con ch¸u

®Ó ®a vµo con ®êng ph¹m téi, lîi dông mäi ph¬ng tiÖn ®Ó vËn chuyÓn

trªn mét diÖn réng nªn c«ng t¸c ph¸t hiÖn, ®Êu tranh cña ta gÆp nhiÒu

khã kh¨n.

T×nh h×nh vÒ tÖ n¹n x· héi, tai n¹n, « nhiÔm m«i trêng x¶y ra phøc

t¹p, thËm chÝ rÊt nghiªm träng.

TÖ n¹n x· héi lµ mét hiÖn tîng x· héi tiªu cùc g©y ra nh÷ng hËu qu¶ v«

cïng to lín. Nã cßn lµ b¹n ®ång hµnh, lµ s©n sau cña çc lo¹i téi ph¹m.

Trong nh÷ng n¨m qua, çc lo¹i tÖ n¹n ë níc ta vÉn cha gi¶m, thËm chÝ cã

lo¹i cßn t¨ng nh m¹i d©m, cê b¹c, nghiÖn hót...

TÖ n¹n x· héi diÔn ra ë hÇu hÕt çc ®Þa ph¬ng trong c¶ níc, nã cã mét

sè ®Æc ®iÓm sau :

+ TÖ n¹n x· héi mang tÝnh phæ biÕn.

+ TÖ n¹n x· héi mang tÝnh l©y lan rÊt nhanh, tÖ n¹n x· héi cã quan hÖ

chÆt chÏ víi téi ph¹m.

169

HËu qu¶ do tÖ n¹n x· héi g©y ra ¶nh hëng lín ®Õn h¹nh phóc gia ®×nh,

x· héi vµ nã cßn lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn c¨n bÖnh thÕ kØ

HIV/AIDS.

§èi tîng tham gia tÖ n¹n ®ñ çc løa tuæi, giíi tÝnh.

MÆc dï §¶ng, Nhµ níc ta ®· ban hµnh nhiÒu lo¹i v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ

phßng chèng tÖ n¹n, c«ng t¸c ®Êu tranh phßng, chèng tÖ n¹n ®· ®îc toµn

d©n vµ çc c¬ quan chøc n¨ng tÝch cùc tham gia, tuy nhiªn hiÖu qu¶ cßn

thÊp. V× vËy, trong nh÷ng n¨m tíi cÇn ph¶i ®Èy m¹nh h¬n n÷a, kiªn quyÕt

h¬n n÷a.

Cïng víi tÖ n¹n x· héi, t×nh tr¹ng tai n¹n giao th«ng, tai n¹n lao

®éng, tai n¹n nghÒ nghiÖp rñi ro x¶y ra rÊt nghiªm träng vµ cã chiÒu híng

gia t¨ng. Trong çc lo¹i tai n¹n th× tai n¹n giao th«ng chiÕm tØ lÖ cao nhÊt,

çc vô tai n¹n giao th«ng ®êng bé, ®êng s¾t, ®êng thuû hµng n¨m cíp

®i sinh m¹ng cña hµng chôc ngh×n ngêi vµ hµng tr¨m ngh×n ngêi trë thµnh

phÕ nh©n, tµi s¶n bÞ h háng rÊt nghiªm träng. Nguyªn nh©n cña çc vô tai

n¹n giao th«ng cã rÊt nhiÒu nh :

Do sè lîng ph¬ng tiÖn giao th«ng t¨ng rÊt nhanh, nhÊt lµ « t«,

xe m¸y.

Bªn c¹nh ®ã, viÖc xö lÝ nh÷ng vi ph¹m trËt tù, an toµn giao th«ng cßn

nhiÒu bÊt cËp. MÆc dï ®· cã LuËt Giao th«ng ®êng bé, NghÞ quyÕt 13 cña

ChÝnh phñ, çc NghÞ ®Þnh 14, 15 cña ChÝnh phñ nhng t×nh tr¹ng vi ph¹m

vÉn kh«ng gi¶m.

Nh÷ng vô tai n¹n lao ®éng, tai n¹n nghÒ nghiÖp, rñi ro, çc vô ch¸y næ

trong nh÷ng n¨m qua x¶y ra còng hÕt søc lo ng¹i. §· cã nhiÒu vô sËp nhµ

khi ®ang x©y dùng, sËp hÇm lß vµ ®Æc biÖt lµ t×nh h×nh ch¸y næ x¶y ra ngµy

cµng t¨ng.

VÊn ®Ò « nhiÔm m«i trêng còng ®¸ng b¸o ®éng. T×nh tr¹ng chÆt ph¸

rõng ®Çu nguån bõa b·i, dÉn ®Õn « nhiÔm g©y lò lôt, h¹n h¸n ; « nhiÔm

nguån níc rÊt cao, viÖc kh«ng ®¶m b¶o níc s¹ch, vÖ sinh an toµn thùc

phÈm céng víi çc dÞch cóm gµ, lë måm long mãng l©y lan g©y nªn t×nh

tr¹ng nhiÔm bÖnh rÊt lín, bªn c¹nh ®ã lµ hµng ngh×n vô ngé ®éc thøc ¨n, cã

nh÷ng vô ngé ®éc tËp thÓ g©y nguy hiÓm tÝnh m¹ng cho c¶ hµng tr¨m ngêi.

Tãm l¹i, t×nh h×nh vÒ trËt tù, an toµn x· héi trong nh÷ng n¨m qua ®· vµ

®ang lµ vÊn ®Ò nãng báng, bøc xóc mµ §¶ng, Nhµ níc vµ nh©n d©n ta ph¶i

quyÕt t©m kh¾c phôc, gi¶i quyÕt. Trªn c¬ së ®ã, chóng ta míi gi÷ v÷ng ®îc

trËt tù, an toµn x· héi cïng víi b¶o vÖ v÷ng ch¾c an ninh quèc gia gãp phÇn

æn ®Þnh t×nh h×nh, lµm nÒn t¶ng cho sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc.

170

3. Dù b¸o t×nh h×nh an ninh quèc gia, trËt tù, an toµn x· héi trong thêi gian

tíi

Theo NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø VIII Ban ChÊp hµnh Trung ¬ng

kho¸ IX vÒ chiÕn lîc b¶o vÖ Tæ quèc trong t×nh h×nh míi th× môc tiªu c«ng

t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi vµ x©y dùng lùc

lîng c«ng an nh©n d©n lµ : Huy ®éng vµ ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp cña

hÖ thèng chÝnh trÞ, søc m¹nh cña toµn d©n, thùc hiÖn nhiÖm vô b¶o vÖ an

ninh trËt tù trong ®ã lùc lîng c«ng an nh©n d©n ®ãng vai trß nßng cèt, xung

kÝch, tiÕp tôc x©y dùng lùc lîng c«ng an çch m¹ng, chÝnh quy, tinh nhuÖ

tõng bíc hiÖn ®¹i, tuyÖt ®èi trung thµnh víi Tæ quèc víi §¶ng vµ g¾n bã

mËt thiÕt víi nh©n d©n, ®Êu tranh ng¨n chÆn lµm thÊt b¹i mäi ©m mu, ho¹t

®éng cña çc thÕ lùc thï ®Þch, ng¨n chÆn çc lo¹i téi ph¹m.

Yªu cÇu c¬ b¶n nhÊt trong thêi gian tíi lµ ph¶i tËp trung vµo nh÷ng

nhiÖm vô träng t©m chñ ®¹o nh»m t¹o ra mét sù chuyÓn biÕn thùc sù, râ nÐt

h¬n vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña lùc lîng c«ng an nh©n d©n, ®Ó trong bÊt cø

t×nh huèng nµo còng ph¶i gi÷ v÷ng ®îc an ninh quèc gia, trËt tù, an toµn x·

héi, b¶o vÖ Tæ quèc, b¶o vÖ §¶ng, b¶o vÖ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.

C¨n cø vµo thùc tiÔn vÒ an ninh trËt tù ®· vµ ®ang diÔn ra ®a ra dù

b¸o sau :

a) T×nh h×nh quèc tÕ trong thêi gian tíi sÏ diÔn biÕn phøc t¹p h¬n

Mét lµ, sau cuéc chiÕn tranh Ir¾c, çc thÕ lùc hiÕu chiÕn tiÕp tôc thùc

hiÖn chiÕn lîc "®¸nh ®ßn phñ ®Çu" lîi dông ®ßn tÊn c«ng chèng l¹i "chñ

nghÜa khñng bè" ra søc léng hµnh ®e do¹ hoµ b×nh chñ quyÒn cña çc quèc

gia d©n téc.

Hai lµ, quan hÖ gi÷a çc níc lín tiÕp tôc ®an xen c¶ hai mÆt ®Êu

tranh vµ tho¶ hiÖp. Mét mÆt, v× lîi Ých cña d©n téc, quèc gia vµ giai cÊp mµ

hä ®¹i diÖn, hä t×m çch xoa dÞu çc m©u thuÉn, t×m nh÷ng ®iÓm t¬ng ®ång

®Ó hîp t¸c tr¸nh ®èi ®Çu. MÆt kh¸c, cuéc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa ®¬n

ph¬ng, sù léng hµnh cña çc thÕ lùc hiÕu chiÕn sÏ gia t¨ng.

Ba lµ, phong trµo nh©n d©n thÕ giíi chèng chiÕn tranh b¶o vÖ hoµ

b×nh, ®éc lËp d©n téc sÏ tiÕp tôc ph¸t triÓn. Cuéc ®Êu tranh chèng mÆt tr¸i

cña toµn cÇu ho¸ do chñ nghÜa t b¶n chi phèi sÏ tiÕp tôc d©ng cao. Tuy nhiªn,

çc lùc lîng ®Êu tranh cho hoµ b×nh, ®éc lËp d©n téc, tiÕn bé x· héi hiÖn

nay vÉn cha cã søc m¹nh thèng nhÊt.

Bèn lµ, xu thÕ toµn cÇu ho¸ vÒ kinh tÕ sÏ tiÕp tôc ph¸t triÓn. HiÖn ®·

cã 150 níc tham gia WTO, trong thêi gian tíi sÏ cã thªm nhiÒu níc tham

gia. Cuéc çch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ trªn çc lÜnh vùc vËt liÖu, c«ng

171

nghÖ sinh häc vµ tin häc sÏ diÔn ra m¹nh mÏ h¬n. T×nh h×nh ®ã sÏ më ra

nh÷ng c¬ héi míi, ®ång thêi ®Æt ra nhiÒu th¸ch thøc míi.

N¨m lµ, t×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi sÏ tiÕp tôc kh«ng æn ®Þnh. Cuéc

khñng ho¶ng cña çc trung t©m kinh tÕ lín sÏ tiÕp tôc trÇm träng thªm g©y

bÊt æn ®Þnh trªn thÞ trêng tµi chÝnh. Kho¶ng çch gi÷a çc níc c«ng

nghiÖp ph¸t triÓn vµ çc níc ®ang ph¸t triÓn sÏ ngµy cµng réng ra. Çc cuéc

tranh chÊp trªn biÓn vµ tranh chÊp vÒ nguån dÇu khÝ sÏ gay g¾t h¬n.

Tuy vËy, nh÷ng diÔn biÕn phøc t¹p ®ã cha lµm ®¶o lén chiÒu híng ®·

diÔn ra sau khi chñ nghÜa x· héi bÞ sôp ®æ ë Liªn X« vµ §«ng ¢u. Hoµ b×nh,

hîp t¸c vµ ph¸t triÓn vÉn lµ xu thÕ lín cña thêi ®¹i.

b) T×nh h×nh khu vùc §«ng Nam ¸ vÉn cßn tiÒm Èn nhiÒu nh©n tè mÊt

æn ®Þnh

Chñ nghÜa khñng bè vÉn ho¹t ®éng ë mét sè níc g©y ra nh÷ng th¶m

ho¹ cho nh©n d©n vµ chÝnh quyÒn ë n¬i ®ã ; m©u thuÉn vÒ s¾c téc, t«n gi¸o

lµm bïng næ nh÷ng cuéc xung ®ét ë mét sè khu vùc kh¸ nghiªm träng. Sù

tranh chÊp gi÷a çc níc lín ngµy cµng t¨ng. B»ng nh÷ng hiÖp ®Þnh song

ph¬ng vµ ®a ph¬ng vÒ hîp t¸c chèng khñng bè, çc thÕ lùc ph¶n ®éng can

thiÖp s©u h¬n vµo khu vùc, kÝch ®éng li khai, l«i kÐo çc níc kÐm ph¸t triÓn

vµo quü ®¹o cña m×nh, kiÒm chÕ çc níc lín trong khu vùc.

Tríc t×nh h×nh ®ã sù g¾n kÕt trong ASEAN vµ vÞ trÝ cña HiÖp héi

trªn trêng quèc tÕ sÏ gÆp nhiÒu th¸ch thøc, nhng ASEAN tiÕp tôc lµ nh©n

tè quan träng ®èi víi hoµ b×nh, æn ®Þnh, hîp t¸c vµ ph¸t triÓn ë khu vùc. C¬

chÕ AFTA cña 10 níc ASEAN sÏ ®îc thùc hiÖn triÖt ®Ó. Çc c¬ chÕ hîp

t¸c ASEM (hîp t¸c ¸ ¢u), c¬ chÕ th¬ng m¹i tù do víi Trung Quèc ®ang

më réng sù t¸c ®éng trªn mét quy m« réng lín vµ hiÖu qu¶ h¬n tríc.

c) Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n trong c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia,

gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi ë ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi

ThuËn lîi

+ ThuËn lîi c¬ b¶n lµ tiÒm lùc vµ vÞ thÕ quèc tÕ cña níc ta ®îc t¨ng

cêng. Sau h¬n 20 n¨m ®æi míi, §¶ng ®· l·nh ®¹o nh©n d©n giµnh ®îc

nh÷ng thµnh tùu hÕt søc to lín. T¨ng trëng kinh tÕ liªn tôc trong nhiÒu n¨m

®¹t trªn 7%, ®îc xÕp vµo lo¹i cao cña thÕ giíi. §êi sèng vËt chÊt ®îc c¶i

thiÖn, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi n¨m 2006 ®¹t 638 USD/ngêi. NÕu tÝnh

theo søc mua cña ®ång tiÒn th× con sè ®ã lín h¬n nhiÒu lÇn. ChØ sè ph¸t triÓn

con ngêi (HDI) ®· v¬n lªn thø 101/192 quèc gia. Do chÝnh s¸ch ngo¹i

172

giao cëi më, trªn c¬ së ®éc lËp, chñ quyÒn vµ toµn vÑn l·nh thæ, chñ ®éng

héi nhËp, ph¬ng ch©m "lµ b¹n, lµ ®èi t¸c tin cËy cña çc níc", chóng ta ®·

®Æt quan hÖ ngo¹i giao víi 167 níc vµ quan hÖ th¬ng m¹i víi trªn

100 quèc gia, khu vùc vµ vïng l·nh thæ thu hót ®Çu t tõ níc ngoµi trªn

40 tØ USD. VÞ thÕ quèc tÕ cña ViÖt Nam ®îc t¨ng cêng.

+ §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam cã b¶n lÜnh chÝnh trÞ v÷ng vµng, dµy d¹n

kinh nghiÖm ; ®êng lèi ®æi míi cña §¶ng ®· ®îc kiÓm chøng qua thùc

tiÔn lµ ®óng ®¾n, ®îc nh©n d©n ®ång t×nh ñng hé.

+ Nh©n d©n ViÖt Nam cã truyÒn thèng yªu níc, ®oµn kÕt, tin tëng vµo

§¶ng vµ chÕ ®é ; ngµy cµng thÓ hiÖn b¶n lÜnh n¨ng ®éng, s¸ng t¹o trong sù

nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc.

+ Lùc lîng vò trang çch m¹ng tuyÖt ®èi trung thµnh víi §¶ng, víi

Tæ quèc, nh©n d©n, v¬n lªn lµm trßn nhiÖm vô b¶o vÖ Tæ quèc trong t×nh

h×nh míi.

Víi nh÷ng thuËn lîi trªn, chóng ta hoµn toµn cã kh¶ n¨ng gi÷ v÷ng hoµ

b×nh, æn ®Þnh ®Ó thùc hiÖn th¾ng lîi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸

®Êt níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.

Khã kh¨n

+ Th¸ch thøc lín nhÊt ®èi víi an ninh trËt tù ë níc ta lµ çc mèi ®e do¹

(çc nguy c¬) : tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ so víi nhiÒu níc trong khu vùc vµ

trªn thÕ giíi ; n¹n tham nhòng v¯ tÖ quan liªu ; “chÖch híng XHCN”. Çc mèi

®e do¹ trªn diÔn biÕn ®an xen phøc t¹p, kh«ng thÓ xem nhÑ mèi ®e do¹ nµo.

+ Nh÷ng yÕu kÐm trong c«ng t¸c x©y dùng §¶ng, x©y dùng hÖ thèng

chÝnh trÞ, çc vÊn ®Ò kinh tÕ, x· héi bøc xóc, m©u thuÉn trong néi bé nh©n

d©n, nÕu kh«ng ®îc kÞp thêi kh¾c phôc cã hiÖu qu¶ sÏ lµ nguy c¬ tiÒm Èn

®èi víi an ninh trËt tù cña níc ta.

+ Ho¹t ®éng "DiÔn biÕn hoµ b×nh", b¹o lo¹n lËt ®æ cña çc thÕ lùc thï

®Þch sÏ gia t¨ng. Çc thÕ lùc ph¶n ®éng tiÕp tôc sö dông chiªu bµi d©n chñ,

nh©n quyÒn ®Ó can thiÖp vµo néi bé níc ta.

+ Çc hµnh ®éng x©m h¹i ®éc lËp, chñ quyÒn, toµn vÑn l·nh thæ níc ta

vÉn sÏ tiÕp diÔn.

4. §èi t¸c vµ ®èi tîng ®Êu tranh trong c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷

g×n trËt tù, an toµn x· héi

Trong t×nh h×nh hiÖn nay, cÇn cã çch nh×n nhËn míi vµ thèng nhÊt vÒ

vÊn ®Ò ®èi t¸c vµ ®èi tîng ®Êu tranh theo nguyªn t¾c :

173

Nh÷ng ai chñ tr¬ng t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn, thiÕt lËp vµ më

réng quan hÖ h÷u nghÞ vµ hîp t¸c b×nh ®¼ng, cïng cã lîi víi ViÖt Nam ®Òu

lµ ®èi t¸c cña chóng ta.

BÊt kÓ thÕ lùc nµo cã ©m mu vµ hµnh ®éng chèng ph¸ môc tiªu cña

níc ta trong sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ®Òu lµ ®èi tîng

®Êu tranh.

MÆt kh¸c, trong t×nh h×nh diÔn biÕn mau lÑ vµ phøc t¹p hiÖn nay, cÇn

cã çch nh×n nhËn biÖn chøng : trong mçi ®èi tîng vÉn cã thÓ cã mÆt cÇn

tranh thñ, hîp t¸c ; trong mét sè ®èi t¸c, cã thÓ cã mÆt kh¸c biÖt, m©u thuÉn

víi lîi Ých cña ta. Trªn c¬ së ®ã, cÇn kh¾c phôc c¶ hai khuynh híng m¬ hå

mÊt c¶nh gi¸c hoÆc cøng nh¾c trong nhËn thøc, chñ tr¬ng vµ trong xö lÝ çc

t×nh huèng cô thÓ.

Trong ho¹t ®éng thùc tiÔn, chóng ta ph¶i thêng xuyªn ®Êu tranh víi

çc c¬ quan t×nh b¸o níc ngoµi ho¹t ®éng ph¬ng h¹i ®Õn an ninh quèc gia

cña níc ta ; çc trung t©m th«ng tin chèng ph¸ ViÖt Nam ; çc tæ chøc vµ

bän ph¶n ®éng ngêi ViÖt lu vong ; çc lo¹i ph¶n ®éng ë trong níc vµ bän

téi ph¹m h×nh sù nguy hiÓm. §Ó x¸c ®Þnh ®óng çc ®èi tîng ®Êu tranh

trong c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh trËt tù cÇn dùa vµo çc c¨n cø sau :

C¨n cø vµo nhiÖm vô vµ ®èi tîng ®Êu tranh cña çch m¹ng trong

tõng giai ®o¹n.

C¨n cø vµo néi dung, yªu cÇu, nhiÖm vô cña c«ng cuéc x©y dùng, b¶o

vÖ chñ nghÜa x· héi ë níc ta hiÖn nay.

C¨n cø vµo thùc tÕ ho¹t ®éng cña çc lo¹i ®èi tîng x©m ph¹m an

ninh quèc gia, trËt tù, an toµn x· héi tõ tríc ®Õn nay ë níc ta.

a) §èi tîng x©m ph¹m an ninh quèc gia

Cã nhiÒu lo¹i cô thÓ, trong t×nh h×nh hiÖn nay cÇn tËp trung ®Êu tranh

víi çc lo¹i sau :

Gi¸n ®iÖp : Gi¸n ®iÖp lµ ngêi ViÖt Nam hay ngêi níc ngoµi, ho¹t

®éng ç nh©n hay cã tæ chøc, chÞu sù chØ huy cña níc ngoµi ®Ó tiÕn hµnh

çc ho¹t ®éng ®iÒu tra thu thËp t×nh b¸o, g©y c¬ së bÝ mËt vµ ph¸ ho¹i nh»m

chèng l¹i níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜaViÖt Nam.

Ph¶n ®éng : Ph¶n ®éng lµ nh÷ng ç nh©n hay tæ chøc cã ©m mu vµ

ho¹t ®éng ph¶n çch m¹ng chèng l¹i chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, nhng kh«ng

chÞu sù chØ huy cña níc ngoµi.

Trong t×nh h×nh hiÖn nay cÇn tËp trung ®Êu tranh víi nh÷ng lo¹i sau :

174

+ Çc tæ chøc vµ ç nh©n ph¶n ®éng trong sè ngêi ViÖt Nam ë níc

ngoµi ®ang cã nh÷ng ho¹t ®éng chèng ViÖt Nam.

+ Bän ph¶n ®éng lîi dông t«n gi¸o.

+ Bän ph¶n ®éng lîi dông d©n téc Ýt ngêi, nhÊt lµ bän cã sù c©u kÕt cña

çc lùc lîng ph¶n ®éng bªn ngoµi.

+ Bän ph¶n ®éng trong ngôy qu©n, ngôy quyÒn, ®¶ng ph¸i ph¶n ®éng cò

kh«ng chÞu c¶i t¹o.

+ Bän cã t tëng, quan ®iÓm sai tr¸i, nh÷ng phÇn tö trong néi bé bÊt

m·n tho¸i ho¸ biÕn chÊt trë thµnh ph¶n ®éng, chèng §¶ng, chèng chñ nghÜa

x· héi ; sè c¬ héi chÝnh trÞ.

b) §èi tîng x©m ph¹m vÒ trËt tù, an toµn x· héi

§èi tîng x©m ph¹m vÒ trËt tù, an toµn x· héi lµ nh÷ng ngêi cã hµnh

vi ph¹m téi g©y thiÖt h¹i ®Õn tµi s¶n x· héi chñ nghÜa vµ tµi s¶n cña c«ng

d©n, ®Õn tÝnh m¹ng søc kháe vµ danh dù phÈm gi¸ cña con ngêi, ®Õn trËt tù

an toµn x· héi nhng kh«ng cã môc ®Ých chèng l¹i Nhµ níc Céng hoµ x·

héi chñ nghÜa ViÖt Nam.

Trong çc ®èi tîng x©m ph¹m trËt tù, an toµn x· héi hiÖn nay cã nh÷ng

ngêi ph¹m téi nhÊt thêi, cã ®èi tîng ph¹m téi chuyªn nghiÖp, víi tÝnh chÊt

vµ møc ®é nguy hiÓm kh¸c nhau. Çc ®èi tîng nµy bao gåm :

Çc ®èi tîng x©m ph¹m trËt tù x· héi (téi ph¹m h×nh sù).

Çc ®èi tîng x©m ph¹m trËt tù qu¶n lÝ kinh tÕ vµ chøc vô (téi ph¹m

kinh tÕ).

Çc ®èi tîng vÒ ma tuý (téi ph¹m ma tuý).

Trong sè çc ®èi tîng trªn cÇn tËp trung vµo ®Êu tranh víi çc ®èi

tîng sau :

+ Bän téi ph¹m kinh tÕ, nhÊt lµ bän tham nhòng, bän bu«n lËu, bän s¶n

xuÊt tµng tr÷ vµ tiªu thô tiÒn gi¶.

+ Bän téi ph¹m vÒ ma tuý.

+ Bän téi ph¹m h×nh sù, tËp trung vµo bän ho¹t ®éng cã tæ chøc, bän lu

manh chuyªn nghiÖp, sö dông b¹o lùc, téi ph¹m cã quan hÖ víi níc ngoµi.

c) Çc tai n¹n, tÖ n¹n x· héi

Phßng ngõa vµ lµm gi¶m ®Õn møc thÊp nhÊt hËu qu¶ thiÖt h¹i do çc tai

n¹n x· héi (tai n¹n giao th«ng, tai n¹n do sö dông b¶o qu¶n chÊt næ chÊt

ch¸y kh«ng ®óng quy ®Þnh, tai n¹n do sù cè kÜ thuËt, do thiªn nhiªn...)

g©y ra.

175

Bµi trõ çc tÖ n¹n x· héi, tríc m¾t ph¶i ®Èy lïi mét bíc çc lo¹i tÖ n¹n

x· héi nh ma tuý, cê b¹c, m¹i d©m.

5. Mét sè quan ®iÓm cña §¶ng, Nhµ níc trong c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh

quèc gia, trËt tù, an toµn x· héi

a) Ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp cña c¶ hÖ thèng chÝnh trÞ ®Æt díi sù

l·nh ®¹o cña §¶ng, sù qu¶n lÝ cña Nhµ níc, nh©n d©n lµm chñ, c«ng an lµ

lùc lîng nßng cèt trong sù nghiÖp b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ gi÷ g×n trËt

tù, an toµn x· héi

§¶ng l·nh ®¹o trùc tiÕp, tuyÖt ®èi vÒ mäi mÆt lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh

th¾ng lîi cña cuéc ®Êu tranh b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ trËt tù, an toµn x· héi

Sù l·nh ®¹o cña §¶ng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh mäi th¾ng lîi cña çch

m¹ng ViÖt Nam, trong ®ã cã c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ gi÷ g×n trËt

tù, an toµn x· héi. ChØ cã §¶ng l·nh ®¹o míi cã thÓ huy ®éng ®îc søc

m¹nh tæng hîp cña toµn bé hÖ thèng chÝnh trÞ, cña toµn x· héi, b¶o ®¶m

th¾ng lîi trän vÑn vµ triÖt ®Ó trong cuéc ®Êu tranh b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ

gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi. §¶ng l·nh ®¹o tuyÖt ®èi trùc tiÕp vÒ mäi mÆt

thÓ hiÖn : §¶ng ®Ò ra ®êng lèi chÝnh s¸ch vµ ph¬ng ph¸p ®Êu tranh b¶o vÖ

an ninh quèc gia vµ trËt tù, an toµn x· héi mét çch ®óng ®¾n, ®ång thêi l·nh

®¹o chÆt chÏ bé m¸y Nhµ níc vµ çc ®oµn thÓ quÇn chóng thùc hiÖn th¾ng

lîi ®êng lèi chÝnh s¸ch ®ã.

Ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n trªn lÜnh vùc b¶o vÖ an ninh

quèc gia vµ trËt tù, an toµn x· héi

B¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi lµ sù nghiÖp cña

nh©n d©n, lµ nghÜa vô ®ång thêi còng lµ lîi Ých thiÕt th©n cña nh©n d©n. An

ninh quèc gia, trËt tù, an toµn x· héi cã ®îc b¶o vÖ tèt hay kh«ng th× vÊn ®Ò

rÊt quan träng lµ do sù gi¸c ngé cña nh©n d©n vÒ quyÒn lµm chñ cña m×nh

trªn lÜnh vùc ®ã. Ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n thùc chÊt ®ã lµ cuéc

vËn ®éng phong trµo çch m¹ng cña quÇn chóng nh»m x©y dùng trËt tù an

ninh, trËt tù nh©n d©n tõ c¬ së. Nh©n d©n cã ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng ®Ó thùc

hiÖn quyÒn lµm chñ ®ã.

Néi dung ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n lao ®éng thÓ hiÖn :

Qu¸n triÖt s©u s¾c vµ tù gi¸c chÊp hµnh nghiªm chØnh ®êng lèi chÝnh

s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhµ níc, çc chÕ ®é thÓ lÖ néi quy vÒ b¶o vÖ

an ninh trËt tù. §Êu tranh kiªn quyÕt víi çc thÕ lùc thï ®Þch, bän ph¶n çch

m¹ng vµ bän ph¹m téi kh¸c, víi mäi hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt vµ nh÷ng

hiÖn tîng tiªu cùc trong ®êi sèng x· héi ; kiªn quyÕt gi÷ v÷ng an ninh trËt

176

tù ë mäi n¬i mäi lóc. Tù gi¸c tham gia çc tæ chøc quÇn chóng b¶o vÖ an

ninh quèc gia, tÝch cùc gióp ®ì çc c¬ quan chuyªn tr¸ch nhÊt lµ lùc lîng

c«ng an nh©n d©n, çc lùc lîng b¶o vÖ ë ®Þa ph¬ng hoµn thµnh tèt nhiÖm

vô. Tù gi¸c tæ chøc, tham gia x©y dùng vµ qu¶n lÝ cuéc sèng míi v¨n minh

trËt tù, yªn vui lµnh m¹nh ë ®Þa ph¬ng, ®¬n vÞ c«ng t¸c, s¶n xuÊt,

chiÕn ®Êu.

T¨ng cêng hiÖu lùc qu¶n lÝ cña Nhµ níc trªn lÜnh vùc b¶o vÖ an

ninh quèc gia vµ trËt tù, an toµn x· héi

Trong chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, Nhµ níc lµ c«ng cô s¾c bÐn ®Ó nh©n

d©n lao ®éng thùc hiÖn quyÒn lµm chñ cña m×nh trªn mäi lÜnh vùc, trong ®ã

cã c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi. Nhµ

níc cã m¹nh (hiÖu lùc) th× quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n míi ®îc ®¶m b¶o

v÷ng ch¾c.

Néi dung t¨ng cêng hiÖu lùc qu¶n lÝ cña Nhµ níc : Ph¸t huy m¹nh

mÏ t¸c dông cña ph¸p chÕ x· héi chñ nghÜa lµm cho nã trë thµnh vò khÝ s¾c

bÐn ®Ó x©y dùng vµ qu¶n lÝ nÒn trËt tù x· héi x· héi chñ nghÜa. Ph¶i thêng

xuyªn quan t©m x©y dùng çc c¬ quan chuyªn tr¸ch trong c«ng t¸c b¶o vÖ

an ninh quèc gia vµ gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi. Ph¸t huy vai trß t¸c dông

cña héi ®ång nh©n d©n vµ uû ban nh©n d©n çc cÊp trong viÖc ban hµnh vµ

®«n ®èc tæ chøc thùc hiÖn nh÷ng quy ®Þnh vÒ c«ng t¸c b¶o vÖ ë ®Þa ph¬ng.

Phèi kÕt hîp chøc n¨ng qu¶n lÝ cña çc c¬ quan Nhµ níc víi çc tæ chøc,

®oµn thÓ vµo viÖc b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ trËt tù, an toµn x· héi.

C«ng an lµ lùc lîng nßng cèt

Lùc lîng c«ng an lµ chç dùa trùc tiÕp vµ thêng xuyªn cho çc ngµnh,

çc cÊp vµ quÇn chóng trong c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ trËt tù, an

toµn x· héi. Lùc lîng c«ng an ph¶i tËp trung gi¶i quyÕt nh÷ng kh©u c¬ b¶n

nhÊt ; tæ chøc híng dÉn çc lùc lîng kh¸c thùc hiÖn nhiÖm vô b¶o vÖ an

ninh quèc gia vµ trËt tù, an toµn x· héi. Qua thùc tiÔn tiÕn hµnh cuéc ®Êu

tranh, lùc lîng c«ng an ph¶i lµm tham mu cho §¶ng, Nhµ níc vÒ nh÷ng

vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ trËt tù, an toµn

x· héi.

Cuéc ®Êu tranh b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ trËt tù, an toµn x· héi cã liªn

quan ®Õn nhiÒu ngµnh, nhiÒu lÜnh vùc ho¹t ®éng cña x· héi. Do ®ã ®Ó ®¶m

b¶o th¾ng lîi hoµn toµn vµ triÖt ®Ó trong cuéc ®Êu tranh, lùc lîng c«ng an

ph¶i biÕt kÕt hîp tÝnh tÝch cùc çch m¹ng cña quÇn chóng víi c«ng t¸c

nghiÖp vô cña çc c¬ quan chuyªn m«n. Sù kÕt hîp ®ã thÓ hiÖn : QuÇn

chóng ph¸t hiÖn cung cÊp t×nh h×nh, c¬ quan chuyªn m«n thu thËp ý kiÕn ®ã.

Nh÷ng ý kiÕn ®ã ph¶i ®îc tæng hîp, kÕt hîp víi nghiÖp vô chuyªn m«n cña

177

çc ngµnh ®Ó t×m ra b¶n chÊt cña vÊn ®Ò vµ biÖn ph¸p xö lÝ. Ph¶i coi träng c¶

hai mÆt ®ã, kh«ng ®îc coi nhÑ mÆt nµo.

b) KÕt hîp chÆt chÏ nhiÖm vô x©y dùng víi nhiÖm vô b¶o vÖ Tæ quèc

X©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc lµ truyÒn thèng cña d©n téc ta trong qu¸

tr×nh dùng níc vµ gi÷ níc. §¶ng, Nhµ níc ta ®· kÕ thõa vµ ph¸t huy

truyÒn thèng ®ã trong sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x·

héi chñ nghÜa. Sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt cña ®êi sèng x· héi lµ

nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cña an ninh trËt tù vµ ngîc l¹i an ninh trËt tù v÷ng ch¾c

míi cã ®iÒu kiÖn æn ®Þnh ph¸t triÓn ®Êt níc vÒ mäi mÆt. CÇn nhËn thøc an

ninh trËt tù ®îc gi÷ v÷ng cñng cè vµ ph¸t triÓn lµ dùa trªn nÒn t¶ng kinh tÕ,

x· héi æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn. HiÖn nay kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a an ninh vµ quèc

phßng lµ mét yªu cÇu kh¸ch quan cña sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc

ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa. Sù kÕt hîp gi÷a quèc phßng víi an ninh, an ninh

víi quèc phßng cã néi dung rÊt réng, h×nh thøc vµ c¬ chÕ kÕt hîp còng rÊt

phong phó vµ ®a d¹ng. Mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña viÖc kÕt

hîp gi÷a an ninh víi quèc phßng lµ kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a x©y dùng trËt tù an

ninh nh©n d©n víi thÕ trËn quèc phßng toµn d©n.

c) B¶o vÖ an ninh quèc gia ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ víi gi÷ g×n trËt tù, an

toµn x· héi

An ninh quèc gia vµ trËt tù, an toµn x· héi lµ hai thµnh phÇn cÊu thµnh

trËt tù x· héi. B¶o vÖ v÷ng ch¾c an ninh quèc gia lµ b¶o vÖ §¶ng, b¶o vÖ chÕ

®é, b¶o vÖ thµnh qu¶ cña çch m¹ng x· héi chñ nghÜa, t¹o ra mét trong

nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ b¶n nhÊt ®Ó x©y dùng sù v÷ng m¹nh vÒ mäi mÆt trong x·

héi. An ninh quèc gia ®îc b¶o vÖ v÷ng ch¾c sÏ t¹o ®iÒu kiÖn c¬ b¶n thuËn

lîi ®Ó b¶o vÖ tèt trËt tù an toµn x· héi. TrËt tù, an toµn x· héi ®îc gi÷ v÷ng

sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho an ninh quèc gia cµng ®îc cñng cè v÷ng ch¾c, hiÖu lùc

qu¶n lÝ cña Nhµ níc ®îc t¨ng cêng, quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n ®îc

b¶o ®¶m v÷ng ch¾c, cuéc sèng cña mäi ngêi ®îc yªn vui, h¹nh phóc.

6. Vai trß, tr¸ch nhiÖm cña sinh viªn trong c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia

vµ gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi

Sinh viªn lµ chñ nh©n t¬ng lai cña ®Êt níc. Víi tr¸ch nhiÖm c«ng d©n

cña ngêi thanh niªn trong thêi ®¹i míi, chóng ta ph¶i lµm g× ®Ó gãp phÇn

b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi ? Mçi ngêi sinh viªn

kh«ng nh÷ng ph¶i n¾m v÷ng vµ chÊp hµnh nghiªm chØnh çc quy ®Þnh cña

178

ph¸p luËt vÒ b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi mµ cßn

vËn ®éng mäi ngêi cïng tù gi¸c chÊp hµnh.

a) Quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong b¶o

vÖ an ninh quèc gia, trËt tù, an toµn x· héi

HiÕn ph¸p níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam 1992 :

§iÒu 11. C«ng d©n thùc hiÖn quyÒn lµm chñ cña m×nh ë c¬ së b»ng çch

tham gia c«ng viÖc cña Nhµ níc vµ x· héi, cã tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ cña c«ng,

b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n, gi÷ g×n an ninh quèc gia vµ

trËt tù, an toµn x· héi, tæ chøc ®êi sèng c«ng céng.

§iÒu 44. B¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa, gi÷ v÷ng an ninh

quèc gia lµ sù nghiÖp cña toµn d©n. Nhµ níc cñng cè vµ t¨ng cêng nÒn

quèc phßng toµn d©n vµ an ninh nh©n d©n, nßng cèt lµ çc lùc lîng vò trang

nh©n d©n, ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp cña ®Êt níc ®Ó b¶o vÖ v÷ng ch¾c Tæ

quèc. C¬ quan Nhµ níc, tæ chøc kinh tÕ, tæ chøc x· héi vµ c«ng d©n ph¶i

lµm trßn tr¸ch nhiÖm quèc phßng vµ an ninh do ph¸p luËt quy ®Þnh.

§iÒu 79. C«ng d©n cã nghÜa vô tu©n theo HiÕn ph¸p, ph¸p luËt, tham gia

b¶o vÖ an ninh quèc gia, trËt tù, an toµn x· héi, gi÷ g×n bÝ mËt quèc gia, chÊp

hµnh nh÷ng quy t¾c sinh ho¹t c«ng céng. C«ng d©n cã nghÜa vô tu©n theo

HiÕn ph¸p, ph¸p luËt, tham gia b¶o vÖ an ninh quèc gia, trËt tù, an toµn x·

héi, gi÷ g×n bÝ mËt quèc gia, chÊp hµnh nh÷ng quy t¾c sinh ho¹t c«ng céng.

LuËt Thanh niªn cña Níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam

n¨m 2001

§iÒu 11. B¶o vÖ Tæ quèc lµ nghÜa vô thiªng liªng vµ quyÒn cao quý cña

thanh niªn. §îc huÊn luyÖn ch¬ng tr×nh Gi¸o dôc quèc phßng ; thùc hiÖn

nghÜa vô qu©n sù, tham gia çc lùc lîng vò trang theo quy ®Þnh cña ph¸p

luËt. Tham gia x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n, gi÷ g×n bÝ mËt quèc gia,

xung kÝch ®Êu tranh chèng mäi hµnh vi x©m h¹i ®Õn an ninh quèc gia vµ trËt

tù, an toµn x· héi.

§iÒu 16. QuyÒn vµ nghÜa vô cña thanh niªn trong qu¶n lÝ nhµ níc vµ

x· héi :

+ N©ng cao ý thøc c«ng d©n, chÊp hµnh ph¸p luËt, gãp phÇn x©y dùng

Nhµ níc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa cña nh©n d©n, do nh©n d©n, v× nh©n d©n.

+ §îc øng cö, ®Ò cö vµo Quèc héi vµ Héi ®ång nh©n d©n çc cÊp theo

quy ®Þnh cña ph¸p luËt ; ®îc bµy tá ý kiÕn, nguyÖn väng, kiÕn nghÞ víi c¬

quan, tæ chøc vÒ nh÷ng vÊn ®Ò mµ m×nh quan t©m ; tham gia gãp ý x©y dùng

179

çc chÝnh s¸ch, ph¸p luËt liªn quan ®Õn thanh niªn vµ çc chÝnh s¸ch, ph¸p

luËt kh¸c.

+ Tham gia tuyªn truyÒn, vËn ®éng nh©n d©n thùc hiÖn chÝnh s¸ch, ph¸p

luËt cña Nhµ níc.

LuËt An ninh quèc gia n¨m 2004

§iÒu 4. Tr¸ch nhiÖm ®Êu tranh phßng ngõa vµ chèng téi ph¹m

Mäi c«ng d©n cã nghÜa vô tÝch cùc tham gia ®Êu tranh phßng ngõa vµ

chèng téi ph¹m.

§iÒu 8. Tr¸ch nhiÖm, nghÜa vô b¶o vÖ an ninh quèc gia

B¶o vÖ an ninh quèc gia lµ sù nghiÖp cña toµn d©n. C¬ quan, tæ chøc,

c«ng d©n cã tr¸ch nhiÖm, nghÜa vô b¶o vÖ an ninh quèc gia theo quy ®Þnh

cña ph¸p luËt.

§iÒu 9. ChÕ ®é, chÝnh s¸ch ®èi víi c¬ quan, tæ chøc, ç nh©n trong ho¹t

®éng b¶o vÖ an ninh quèc gia

+ Nhµ níc b¶o vÖ, gi÷ bÝ mËt cho çn bé, chiÕn sÜ thuéc lùc lîng

chuyªn tr¸ch b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ c¬ quan, tæ chøc, ç nh©n tham gia

b¶o vÖ an ninh quèc gia.

+ C¬ quan, tæ chøc, ç nh©n trong ho¹t ®éng b¶o vÖ an ninh quèc gia cã

thµnh tÝch th× ®îc khen thëng, bÞ tæn h¹i vÒ danh dù th× ®îc kh«i phôc, bÞ

thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n th× ®îc ®Òn bï ; ngêi bÞ th¬ng tÝch, tæn h¹i vÒ søc

khoÎ, bÞ thiÖt h¹i vÒ tÝnh m¹ng th× b¶n th©n vµ gia ®×nh ®îc hëng chÕ ®é,

chÝnh s¸ch theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

§iÒu 17. QuyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong b¶o vÖ an ninh quèc gia

+ Tham gia lùc lîng b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ thùc hiÖn nhiÖm vô

b¶o vÖ an ninh quèc gia theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

+ Tè ço hµnh vi x©m ph¹m an ninh quèc gia, hµnh vi lîi dông viÖc thùc

hiÖn nhiÖm vô b¶o vÖ an ninh quèc gia x©m ph¹m lîi Ých cña Nhµ níc,

quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña tæ chøc, ç nh©n.

+ Ph¸t hiÖn, kiÕn nghÞ víi chÝnh quyÒn hoÆc c¬ quan chuyªn tr¸ch b¶o

vÖ an ninh quèc gia kh¾c phôc s¬ hë, thiÕu sãt trong viÖc thùc hiÖn ph¸p luËt

vÒ b¶o vÖ an ninh quèc gia.

+ Ph¸t hiÖn, cung cÊp kÞp thêi th«ng tin, tµi liÖu liªn quan ®Õn ho¹t ®éng

x©m ph¹m an ninh quèc gia cho chÝnh quyÒn hoÆc c¬ quan chuyªn tr¸ch b¶o

vÖ an ninh quèc gia n¬i gÇn nhÊt.

+ Thùc hiÖn yªu cÇu cña c¬ quan chuyªn tr¸ch b¶o vÖ an ninh quèc gia

theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

180

+ Gióp ®ì, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¬ quan vµ ngêi cã tr¸ch nhiÖm tiÕn hµnh

çc biÖn ph¸p phßng ngõa, ph¸t hiÖn, ng¨n chÆn, ®Êu tranh víi ho¹t ®éng

x©m ph¹m an ninh quèc gia.

+ Gi¸o dôc b¶o vÖ an ninh quèc gia lµ mét néi dung gi¸o dôc quèc d©n.

C¬ quan qu¶n lÝ nhµ níc vÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cã tr¸ch nhiÖm ®a néi

dung gi¸o dôc b¶o vÖ an ninh quèc gia vµo ch¬ng tr×nh d¹y häc trong nhµ

trêng vµ çc c¬ së gi¸o dôc kh¸c phï hîp víi ngµnh häc, cÊp häc.

Bé luËt H×nh sù ®îc Quèc héi níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt

Nam kho¸ X, k× häp thø 6 th«ng qua ngµy 21/12/1999 :

§iÒu 4. Tr¸ch nhiÖm ®Êu tranh phßng ngõa vµ chèng téi ph¹m

+ Çc c¬ quan, tæ chøc cã nhiÖm vô gi¸o dôc nh÷ng ngêi thuéc quyÒn

qu¶n lÝ cña m×nh n©ng cao c¶nh gi¸c, ý thøc b¶o vÖ ph¸p luËt vµ tu©n theo

ph¸p luËt, t«n träng çc quy t¾c cña cuéc sèng x· héi chñ nghÜa; kÞp thêi cã

biÖn ph¸p lo¹i trõ nguyªn nh©n vµ ®iÒu kiÖn g©y ra téi ph¹m trong c¬ quan,

tæ chøc cña m×nh.

+ Mäi c«ng d©n cã nghÜa vô tÝch cùc tham gia ®Êu tranh phßng ngõa vµ

chèng téi ph¹m.

Bé luËt Tè tông h×nh sù ®îc Quèc héi níc Céng hoµ x· héi chñ

nghÜa ViÖt Nam kho¸ XI, k× häp thø 4 th«ng qua ngµy 26/11/2003 :

§iÒu 25. Tr¸ch nhiÖm cña çc tæ chøc vµ c«ng d©n trong ®Êu tranh

phßng ngõa vµ chèng téi ph¹m

+ Çc tæ chøc, c«ng d©n cã quyÒn vµ nghÜa vô ph¸t hiÖn, tè gi¸c hµnh vi

ph¹m téi ; tham gia ®Êu tranh phßng ngõa vµ chèng téi ph¹m, gãp phÇn b¶o

vÖ lîi Ých cña Nhµ níc, quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n, tæ chøc.

+ C¬ quan tiÕn hµnh tè tông cã tr¸ch nhiÖm t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó çc tæ chøc

vµ c«ng d©n tham gia tè tông h×nh sù ; ph¶i tr¶ lêi kÕt qu¶ gi¶i quyÕt tin b¸o,

tè gi¸c vÒ téi ph¹m cho tæ chøc ®· b¸o tin, ngêi ®· tè gi¸c téi ph¹m biÕt.

+ Çc tæ chøc, c«ng d©n cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn yªu cÇu vµ t¹o ®iÒu

kiÖn ®Ó c¬ quan tiÕn hµnh tè tông, ngêi tiÕn hµnh tè tông thùc hiÖn nhiÖm vô.

b) Tr¸ch nhiÖm cña sinh viªn trong c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi

Sinh viªn cÇn ph¶i nhËn thøc ®óng vai trß tr¸ch nhiÖm cña m×nh vµ tham gia

trùc tiÕp vµo viÖc b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi, cô thÓ lµ :

NhËn thøc ®óng cuéc ®Êu tranh ®Ó b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi lµ mét bé phËn cña cuéc ®Êu tranh giai cÊp diÔn ra gay go, quyÕt liÖt, phøc t¹p, l©u dµi. NhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, khi çc thÕ lùc thï ®Þch vµ çc phÇn tö chèng ®èi §¶ng, Nhµ níc ®ang ra søc tiÕn hµnh çc ho¹t ®éng diÔn biÕn hoµ b×nh b»ng mäi thñ ®o¹n. Trong ®ã, chóng triÖt ®Ó chó ý ®Þa bµn lµ çc trêng ®¹i häc, cao ®¼ng, trung cÊp chuyªn nghiÖp ; lîi

181

dông lõa phØnh häc sinh, sinh viªn nh÷ng ngêi rÊt n¨ng ®éng, s¸ng t¹o nhng cha cã nhiÒu tr¶i nghiÖm trong cuéc sèng lµ ®Þa bµn vµ ®èi tîng ®Ó thùc hiÖn diÔn biÕn hoµ b×nh. Do vËy, sinh viªn cÇn ph¶i c¶nh gi¸c, tÝch cùc trong ®Êu tranh víi nh÷ng hµnh ®éng sai tr¸i, víi çc phÇn tö tho¸i ho¸ biÕn chÊt trong çc tæ chøc §¶ng, c¬ quan nhµ níc nhng kh«ng ®Ó çc thÕ lùc thï ®Þch, çc phÇn tö chèng ®èi lîi dông m×nh ®Ó thùc hiÖn diÔn biÕn hoµ b×nh nh»m lµm suy yÕu, tiÕn tíi xo¸ bá vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng, xo¸ bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë níc ta.

TÝch cùc, tù gi¸c tham gia çc ho¹t ®éng cô thÓ ®Ó b¶o vÖ an ninh quèc gia gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi :

+ Ph¸t hiÖn nh÷ng tæ chøc, ngêi cã hµnh vi tuyªn truyÒn l«i kÐo sinh viªn tham gia çc ho¹t ®éng tr¸i quy ®Þnh cña ph¸p luËt nh»m chèng l¹i §¶ng, Nhµ níc ®Ó b¸o cho l·nh ®¹o cña trêng, chÝnh quyÒn vµ çc c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt biÕt, cã ý thøc b¶o vÖ bÝ mËt nhµ níc.

+ Tham gia x©y dùng nÕp sèng v¨n minh trËt tù ngay trong trêng häc, kÝ tóc x¸, khu vùc d©n c mµ m×nh sinh sèng, b¶o vÖ m«i trêng, gióp ®ì çc c¬ quan chuyªn tr¸ch trong b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi.

+ Tham gia çc ho¹t ®éng x· héi ®Ó gãp phÇn gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi nh : chÊp hµnh nghiªm chØnh LuËt Giao th«ng ®êng bé, gi÷ g×n trËt tù, vÖ sinh ë n¬i c«ng céng.

+ B¶n th©n lu«n nhËn thøc ®îc sù nguy h¹i cña çc tÖ n¹n x· héi ®Ó kh«ng m¾c ph¶i vµ tuyªn truyÒn vËn ®éng cho nhiÒu ngêi kh¸c thÊy ®îc sù nguy h¹i cña çc tÖ n¹n x· héi nhÊt lµ tÖ n¹n ma tuý, cê b¹c, m¹i d©m. Ph t hiÖn nh÷ng ®Þa ®iÓm tæ chøc, ®èi tîng tham gia çc tÖ n¹n x· héi ®Ó b¸o ço cho l·nh ®¹o nhµ trêng, chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, çc c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt mµ trùc tiÕp lµ lùc lîng c«ng an nh©n d©n ®Ó cã biÖn ph¸p ®Êu tranh kÞp thêi cã hiÖu qu¶.

+ TÝch cùc tham gia ch¬ng tr×nh quèc gia phßng, chèng téi ph¹m ; ph¸t hiÖn, tè gi¸c kÞp thêi çc ®èi tîng, b¨ng nhãm tæ chøc téi ph¹m ®Ó çc c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt.

+ TÝch cùc häc tËp n©ng cao tr×nh ®é chÝnh trÞ, khoa häc kÜ thuËt, nghiÖp vô chuyªn m«n cã liªn quan ®Ó cã thÓ cèng hiÕn cao nhÊt nh÷ng kh¶ n¨ng cña m×nh, gãp phÇn x©y dùng thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi ë níc ta.

T¨ng cêng rÌn luyÖn thÓ lùc, häc tËp tèt m«n häc Gi¸o dôc quèc

phßng an ninh gãp phÇn chuÈn bÞ cho lùc lîng s½n sµng chiÕn ®Êu b¶o vÖ Tæ quèc vµ gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi.

C©u hái «n tËp

1. Anh (chÞ) h·y ph©n tÝch quan ®iÓm : "C«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi ph¶i ®Æt díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, sù qu¶n lÝ thèng nhÊt cña Nhµ níc, huy ®éng søc m¹nh tæng hîp cña hÖ thèng chÝnh trÞ vµ toµn d©n téc, lùc lîng chuyªn tr¸ch b¶o vÖ an

182

ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi lµm nßng cèt". ý nghÜa thùc tiÔn rót ra ®èi víi b¶n th©n ?

2. T¹i sao x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi ph¶i ®i ®«i víi

b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi ?

3. Anh (chÞ) h·y ph©n tÝch néi dung c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia,

gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi ë níc ta hiÖn nay.

4. Tr¸ch nhiÖm cña sinh viªn trong c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi hiÖn nay ?

Bµi 14 X¢Y DùNG PHONG TRµO

TOµN D¢N B¶O VÖ AN NINH Tæ QUèC


Trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c vËn ®éng quÇn chóng b¶o vÖ an ninh trËt tù vµ phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ

quèc, gióp ngêi häc nhËn thøc ®óng vÒ vai trß cña quÇn chóng nh©n d©n trong c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh trËt tù ; cã ý thøc tù gi¸c, tÝch cùc tham gia

vµo phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh trËt tù, phßng ngõa ®Êu tranh chèng téi ph¹m vµ c¸c hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt.

NhËn thøc ®îc vai trß cña quÇn chóng nh©n d©n trong c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi ; c¸c h×nh thøc, biÖn

ph¸p tæ chøc vËn ®éng nh©n d©n tham gia phong trµo b¶o vÖ an ninh trËt tù ë ®Þa bµn c¬ së.

II - NéI DUNG

1. NhËn thøc chung vÒ phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh

Tæ quèc

a) Quan ®iÓm vÒ quÇn chóng nh©n d©n vµ vai trß cña quÇn chóng nh©n d©n trong b¶o vÖ an ninh Tæ quèc

Mét sè quan ®iÓm vÒ quÇn chóng nh©n d©n

QuÇn chóng nh©n d©n lµ lùc lîng ®«ng ®¶o, lµ nÒn t¶ng cho mét

níc, lµ gèc rÔ cña mét d©n téc, lµ ®éng lùc chÝnh ®Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn

cña x· héi.

183

TriÕt häc duy t©m cã nhËn thøc sai l¹c : X· héi chia lµm hai h¹ng ngêi

"h¹ng thîng lu" vµ "h¹ng thø d©n" ; thîng ®Õ, tinh thÇn lµ tuyÖt ®èi ; vua

lµ thiªn tö, thay trêi trÞ d©n.

Çc chÕ ®é qu©n chñ t s¶n hiÖn ®¹i nªu vÊn ®Ò "D©n chñ", "LÊy d©n

lµm gèc", nhng kh¸c nhau vÒ b¶n chÊt.

Chñ nghÜa M¸c Lªnin lÇn ®Çu tiªn ®· ph¸t hiÖn vµ kh¼ng ®Þnh vai trß

cña quÇn chóng nh©n d©n quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn cña x· héi, chÝnh nh©n

d©n lao ®éng lµ ngêi lµm nªn lÞch sö. §©y lµ mét chuyÓn biÕn çch m¹ng

trong nhËn thøc vÒ lÞch sö, lµ mét trong nh÷ng c¬ së lÝ luËn do chÝnh §¶ng

cña giai cÊp v« s¶n ®a ra.

Thùc tiÔn lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc cña «ng cha ta ®· chøng minh

tõ thêi çc vua Hïng, Hai Bµ Trng ®Õn Ng« QuyÒn, Lª Lîi, Quang Trung...

®Òu dùa vµo d©n, kh¼ng ®Þnh d©n lµ gèc, biÕt sö dông søc m¹nh cña d©n ®Ó

®¸nh tan çc ®éi qu©n x©m lîc hïng m¹nh cña çc triÒu ®¹i phong kiÕn

Trung Quèc, M«ng Cæ.

KÕ thõa t tëng cña «ng cha ta vÒ vai trß cña nh©n d©n, §¶ng ta vµ Chñ

tÞch Hå ChÝ Minh trong suèt qu¸ tr×nh l·nh ®¹o çch m¹ng lu«n nªu cao t

tëng çch m¹ng lµ cña d©n do d©n vµ v× d©n. Quan hÖ mËt thiÕt gi÷a §¶ng

vµ nh©n d©n lµ nguån gèc søc m¹nh truyÒn thèng v« cïng quý b¸u cña

§¶ng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®a ra nh÷ng quan ®iÓm vÒ d©n "Trong bÇu

trêi kh«ng cã g× quý b»ng nh©n d©n", "DÔ tr¨m lÇn kh«ng d©n còng chÞu,

khã v¹n lÇn d©n liÖu còng xong"... Díi ngän cê cña §¶ng vµ t tëng Hå

ChÝ Minh nh©n d©n ta ®· ®ång lßng hîp søc lµm nªn nhiÒu chiÕn c«ng vÎ

vang trong sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc, ®¸nh th¾ng hai cêng quèc x©m

lîc lµ Ph¸p vµ MÜ ; ®ang tõng bíc x©y dùng thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi ë

®Êt níc ta. Ngµy nay trong giai ®o¹n ®Êt níc ta chuyÓn sang thêi k× ph¸t

triÓn míi, thêi k× ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, cã

nh÷ng thuËn lîi míi, thêi c¬ míi, song vÉn cßn nhiÒu trë lùc vµ th¸ch thøc ;

§¶ng vµ Nhµ níc ta cã nhiÒu chñ tr¬ng quan träng vÒ ®æi míi c«ng t¸c

l·nh ®¹o cña §¶ng t¨ng cêng mèi quan hÖ gi÷a §¶ng vµ nh©n d©n.

Vai trß cña quÇn chóng nh©n d©n trong b¶o vÖ an ninh Tæ quèc

§Æc ®iÓm cña cuéc ®Êu tranh b¶o vÖ an ninh Tæ quèc lµ diÔn ra trªn

diÖn réng, kh¾p mäi ®Þa bµn, mäi lÜnh vùc, lµ cuéc chiÕn ®Êu thêng xuyªn

mang tÝnh gay go, quyÕt liÖt, phøc t¹p vµ l©u dµi. Bän gi¸n ®iÖp, ph¶n ®éng

vµ téi ph¹m kh¸c lu«n t×m çch trµ trén trong quÇn chóng, lîi dông, l«i kÐo,

mª hoÆc kÓ c¶ khèng chÕ ®Ó ho¹t ®éng.

+ QuÇn chóng nh©n d©n cã kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn, qu¶n lÝ, gi¸o dôc, c¶i t¹o

çc lo¹i téi ph¹m ®Ó thu hÑp dÇn ®èi tîng ph¹m téi.

184

+ Khi nµo ngêi d©n cã ý thøc tù gi¸c, cã tinh thÇn lµm chñ trong viÖc

x©y dùng cuéc sèng míi lµnh m¹nh, khi ®ã sÏ kh¾c phôc dÇn nh÷ng s¬ hë,

thiÕu sãt mµ ®Þch vµ bän téi ph¹m cã thÓ lîi dông.

+ Lùc lîng c«ng an cã h¹n, nªn c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh trËt tù kh«ng

thÓ thùc hiÖn b»ng chuyªn m«n ®¬n thuÇn mµ ph¶i lµm tèt c«ng t¸c vËn

®éng quÇn chóng nh©n d©n. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· nãi : "Nh©n d©n gióp

ta nhiÒu th× thµnh c«ng nhiÒu, gióp ta Ýt th× thµnh c«ng Ýt, gióp ta hoµn toµn

th× th¾ng lîi hoµn toµn".

b) NhËn thøc vÒ phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc

Kh¸i niÖm phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc

Phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc lµ mét h×nh thøc ho¹t ®éng

tù gi¸c, cã tæ chøc cña ®«ng ®¶o nh©n d©n lao ®éng tham gia phßng ngõa,

ph¸t hiÖn, ®Êu tranh chèng çc lo¹i téi ph¹m nh»m b¶o vÖ an ninh chÝnh trÞ,

gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi, b¶o vÖ tµi s¶n Nhµ níc vµ tÝnh m¹ng, tµi s¶n

cña nh©n d©n.

VÞ trÝ, t¸c dông cña phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc

Tríc ®©y còng nh trong giai ®o¹n çch m¹ng hiÖn nay, phong trµo

toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc lu«n gi÷ vÞ trÝ quan träng kh«ng thÓ thiÕu

®îc ®èi víi toµn bé sù nghiÖp çch m¹ng cña §¶ng nãi chung vµ sù nghiÖp

b¶o vÖ an ninh trËt tù nãi riªng.

Phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc lµ mét bé phËn g¾n bã

kh¨ng khÝt, chÆt chÏ víi çc phong trµo hµnh ®éng çch m¹ng kh¸c cña

§¶ng, Nhµ níc ë ®Þa ph¬ng, ®¬n vÞ.

Trong qu¸ tr×nh l·nh ®¹o çc m¹ng, §¶ng ta tiÕn hµnh nhiÒu cuéc vËn

®éng quÇn chóng kh¸c nhau ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng nhiÖm vô kh¸c nhau. Trong

®ã cã cuéc vËn ®éng nh©n d©n tham gia phong trµo b¶o vÖ an ninh Tæ quèc.

Gi÷a çc phong trµo hµnh ®éng çch m¹ng kh¸c cña nh©n d©n víi phong

trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc cã mèi quan hÖ kh¨ng khÝt, t¸c ®éng,

hç trî lÉn nhau ; çc phong trµo hµnh ®éng çch m¹ng kh¸c cña nh©n d©n

gi¶i quyÕt nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ v¨n ho¸, x· héi lµ nÒn t¶ng v÷ng ch¾c

®Ó phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc ®îc ph¸t ®éng vµ duy tr×

thêng xuyªn, m¹nh mÏ. Ngîc l¹i phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ

quèc ®îc n©ng cao gãp phÇn phßng ngõa, ng¨n chÆn, ®Êu tranh kÞp thêi víi

bän téi ph¹m, æn ®Þnh ®îc t×nh h×nh an ninh trËt tù, lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi

®Ó ph¸t triÓn çc phong trµo hµnh ®éng çch m¹ng kh¸c cña nh©n d©n ®¹t

kÕt qu¶ tèt.

185

+ Phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc gi÷ vÞ trÝ chiÕn lîc, lµ

nÒn t¶ng c¬ b¶n trong sù nghiÖp b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù

an toµn x· héi.

Nh©n d©n lao ®éng cã kh¶ n¨ng to lín, lµ ngêi lµm nªn lÞch sö. Tõ

tríc ®Õn nay §¶ng ta lu«n lu«n kh¼ng ®Þnh : çch m¹ng lµ sù nghiÖp cña

toµn d©n, ®Êu tranh b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi

còng lµ sù nghiÖp cña toµn d©n. Mäi vÊn ®Ò an ninh trËt tù x¶y ra khi gi¶i

quyÕt ®Òu ph¶i dùa vµo nh©n d©n. Qu¸n triÖt t tëng nµy cña §¶ng, Thñ

tíng ChÝnh phñ ®· ban hµnh QuyÕt ®Þnh vÒ "Ngµy héi toµn d©n b¶o vÖ an

ninh Tæ quèc".

Thùc tiÔn cho thÊy phong trµo hµnh ®éng çch m¹ng cña nh©n d©n nh

phong trµo "Ba kh«ng", "Ngò gia liªn b¶o", "ThËp gia liªn b¸o" trong thêi k×

chèng Ph¸p ; phong trµo "B¶o vÖ trÞ an", "B¶o mËt phßng gian" trong nh÷ng

n¨m chèng MÜ cøu níc vµ hiÖn nay lµ phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh

Tæ quèc ®· thùc sù gãp phÇn quan träng phôc vô ®¾c lùc cho sù nghiÖp gi¶i

phãng d©n téc còng nh sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ b¶o vÖ Tæ

quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa. Phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ

quèc lµ mét h×nh thøc vËn ®éng nh©n d©n ë møc ®é cao, ®· trë thµnh ý thøc

tù gi¸c cao ®é cña ®«ng ®¶o quÇn chóng nh©n d©n díi sù l·nh ®¹o cña

§¶ng, sù qu¶n lÝ cña Nhµ níc, sù tæ chøc vËn ®éng híng dÉn nghiÖp vô

cña lùc lîng c«ng an nh©n d©n.

§èi víi c«ng t¸c c«ng an, phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc

cã t¸c dông trùc tiÕp trong phßng ngõa ®Êu tranh chèng téi ph¹m, ng¨n ngõa

lµm gi¶m tai n¹n, ®Êu tranh ®Èy lïi çc tÖ n¹n x· héi vµ çc hiÖn tîng tiªu

cùc trong ®êi sèng x· héi. Phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc cßn

gióp lùc lîng c«ng an cã ®iÒu kiÖn ®Ó triÓn khai s©u réng çc mÆt c«ng t¸c

nghiÖp vô. Nh÷ng tin tøc tµi liÖu ®a d¹ng, phong phó thu ®îc tõ quÇn chóng

nh©n d©n cung cÊp lµ c¬ së ®Ó lùc lîng c«ng an nh©n d©n ®Êu tranh, trÊn ¸p

bän téi ph¹m, b¶o vÖ an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi. Phong

trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc lµ ®éng lùc quan träng ®Ó n©ng cao ý

thøc tù gi¸c cña hµng chôc triÖu ngêi tham gia vµo c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh

Tæ quèc ë tõng ®êng phè, tõng th«n, xãm, phêng, x·, c¬ quan, xÝ nghiÖp

t¹o thµnh thÕ chñ ®éng trong phßng ngõa, ph¸t hiÖn vµ ®Êu tranh trÊn ¸p téi

ph¹m t¹o thµnh mét thÕ trËn an toµn vÒ an ninh trËt tù.

+ Phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc lµ h×nh thøc c¬ b¶n ®Ó tËp

hîp thu hót ®«ng ®¶o quÇn chóng ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña quÇn chóng

nh©n d©n tham gia b¶o vÖ an ninh trËt tù.

186

Phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc thùc chÊt lµ h×nh thøc ho¹t

®éng cã tæ chøc, do ®«ng ®¶o quÇn chóng nh©n d©n lao ®éng tham gia ; lµ

®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó nh©n d©n thùc hiÖn quyÒn lµm chñ trªn lÜnh vùc b¶o vÖ

an ninh trËt tù.

Søc m¹nh, kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña quÇn chóng nh©n d©n lµ rÊt to lín,

song søc m¹nh vµ kh¶ n¨ng ®ã chØ ®îc ph¸t huy khi quÇn chóng nh©n d©n

®îc tæ chøc thµnh phong trµo hµnh ®éng çch m¹ng cô thÓ. ChÝnh b»ng

phong trµo vµ th«ng qua phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc, quÇn

chóng nh©n d©n míi cã ®iÒu kiÖn tham gia vµo c«ng viÖc x©y dùng, qu¶n lÝ

nÒn an ninh trËt tù nhiÒu h¬n, tèt h¬n vµ trùc tiÕp h¬n. V× vËy phong trµo

toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc lµ h×nh thøc c¬ b¶n ®Ó tËp hîp thu hót ®«ng

®¶o nh©n d©n, ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña hä trªn lÜnh vùc b¶o vÖ an ninh

trËt tù.

Môc ®Ých cña phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh trËt tù

Huy ®éng søc m¹nh cña nh©n d©n ®Ó phßng ngõa, ph¸t hiÖn, ng¨n chÆn

®Êu tranh víi çc lo¹i téi ph¹m, b¶o vÖ an ninh chÝnh trÞ, gi÷ g×n trËt tù an

toµn x· héi vµ phôc vô ®¾c lùc viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô chÝnh trÞ cña §¶ng,

g¾n víi çc cuéc vËn ®éng lín cña §¶ng, Nhµ níc, cña çc ban, ngµnh,

®oµn thÓ vµ cña ®Þa ph¬ng... gãp phÇn x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt

Nam x· héi chñ nghÜa.

§Æc ®iÓm cña phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc

+ §èi tîng tham gia phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc ®a

d¹ng, liªn quan ®Õn mäi ngêi, mäi tÇng líp cña x· héi.

Phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc mang tÝnh x· héi s©u s¾c,

bëi ®èi tîng vËn ®éng lµ tÊt c¶ mäi tÇng líp nh©n d©n trong x· héi cho nªn

tr×nh ®é hiÓu biÕt vÒ chÝnh s¸ch ph¸p luËt, kiÕn thøc x· héi ; ®Æc ®iÓm t©m lÝ,

lèi sèng sinh ho¹t cña tõng tÇng líp nh©n d©n cã kh¸c nhau cho nªn nã ®·

t¸c ®éng ¶nh hëng lín ®Õn phong trµo cña tõng ®Þa ph¬ng.

+ Néi dung, h×nh thøc, ph¬ng ph¸p x©y dùng phong trµo toµn d©n b¶o

vÖ an ninh Tæ quèc ë çc ®Þa bµn, lÜnh vùc kh¸c nhau cã sù kh¸c nhau.

Do kh¸c nhau vÒ vÞ trÝ ®Æc ®iÓm cña tõng vïng, phong tôc tËp qu¸n, ®iÒu

kiÖn hoµn c¶nh kinh tÕ cña tõng ®Þa ph¬ng vµ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña bän

téi ph¹m nªn çch thøc tæ chøc vËn ®éng nh©n d©n, néi dung phong trµo

toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc còng cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau ®Ó phï hîp

víi t×nh h×nh cña mçi n¬i, mçi thêi ®iÓm, ®Þa bµn n«ng th«n kh¸c víi thµnh

phè, thÞ x· ; miÒn nói kh¸c víi miÒn biÓn ; vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè

kh¸c víi vïng ®ång bµo theo çc t«n gi¸o.

187

+ X©y dùng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc g¾n liÒn víi

çc cuéc vËn ®éng kh¸c cña §¶ng vµ Nhµ níc, g¾n liÒn víi viÖc thùc hiÖn

çc chÝnh s¸ch cña ®Þa ph¬ng.

X©y dùng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc cã liªn quan ®Õn

viÖc thùc hiÖn çc chÝnh s¸ch x· héi cña §¶ng vµ Nhµ níc, nh : ChÝnh

s¸ch d©n vËn, chÝnh s¸ch xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, chÝnh s¸ch víi ngêi cã

c«ng... v× vËy qu¸ tr×nh tæ chøc vËn ®éng ph¶i chó träng g¾n nghÜa vô vµ

quyÒn lîi ; ý thøc tù gi¸c cña ngêi d©n, t¹o mäi ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao ®êi

sèng tinh thÇn cña hä. Thêng xuyªn trang bÞ kiÕn thøc vÒ chÝnh trÞ, ph¸p

luËt, n©ng cao c¶nh gi¸c tríc ©m mu thñ ®o¹n ho¹t ®éng cña téi ph¹m cho

quÇn chóng nh©n d©n.

2. Néi dung, ph¬ng ph¸p x©y dùng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ

quèc

a) Néi dung c¬ b¶n cña c«ng t¸c x©y dùng phßng trµo toµn d©n b¶o vÖ

an ninh Tæ quèc

§Ó gãp phÇn phôc vô ®¾c lùc sù nghiÖp ®æi míi, c«ng nghiÖp ho¸ vµ

hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, chñ ®éng kh¾c phôc, ®Èy lïi nguy c¬, ®Êu tranh lµm

thÊt b¹i ho¹t ®éng cña çc thÕ lùc thï ®Þch vµ çc lo¹i téi ph¹m, gi÷ v÷ng æn

®Þnh chÝnh trÞ vµ m«i trêng hoµ b×nh, trong giai ®o¹n hiÖn nay c«ng t¸c x©y

dùng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc tËp trung vµo nh÷ng néi

dung c¬ b¶n sau ®©y :

Gi¸o dôc, n©ng cao c¶nh gi¸c çch m¹ng, ph¸t huy truyÒn thèng yªu

níc cña nh©n d©n tham gia phßng ngõa ®Êu tranh chèng mäi ©m mu ho¹t

®éng cña çc thÕ lùc thï ®Þch trong vµ ngoµi níc, bao gåm :

+ Chèng chiÕn tranh t©m lÝ ph¸ ho¹i t tëng cña çc thÕ lùc thï ®Þch.

+ B¶o vÖ an ninh kinh tÕ, an ninh x· héi, b¶o vÖ bÝ mËt quèc gia.

+ Chèng ®Þch lîi dông d©n téc, t«n gi¸o, lîi dông d©n chñ, nh©n quyÒn

®Ó g©y mÊt æn ®Þnh chÝnh trÞ.

+ Gi÷ v÷ng khèi ®oµn kÕt toµn d©n, æn ®Þnh chÝnh trÞ, b¶o vÖ néi bé, gãp

phÇn x©y dùng hÖ thèng chÝnh trÞ ë c¬ së trong s¹ch v÷ng m¹nh.

VËn ®éng toµn d©n tÝch cùc tham gia ch¬ng tr×nh quèc gia phßng

chèng téi ph¹m

+ VËn ®éng nh©n d©n tÝch cùc tham gia ph¸t hiÖn, tè gi¸c, ®Êu tranh

chèng çc lo¹i téi ph¹m, gãp phÇn gi÷ v÷ng æn ®Þnh an ninh trËt tù t¹i

®Þa bµn.

188

+ VËn ®éng nh©n d©n tham gia qu¶n lÝ, gi¸o dôc, c¶m ho¸ nh÷ng ngêi

cÇn ph¶i gi¸o dôc t¹i céng ®ång d©n c, nh : çc ®èi tîng cã tiÒn ¸n, tiÒn

sù, ®èi tîng ®i tï giam gi÷ ®îc tha, ®èi tîng ®i c¬ së gi¸o dôc, ®i c¬ së

ch÷a bÖnh tha vÒ cßn cã biÓu hiÖn ho¹t ®éng ph¹m ph¸p ; tham gia vËn ®éng

ngêi ph¹m téi ®ang lÈn trèn ra tù thó ; thùc hiÖn çc biÖn ph¸p phßng ngõa

t×nh tr¹ng thanh thiÕu niªn ph¹m téi ; tham gia qu¶n lÝ gi¸o dôc trÎ em lµm

tr¸i ph¸p luËt.

+ VËn ®éng nh©n d©n chÊp hµnh vµ tham gia gi÷ g×n trËt tù an toµn giao

th«ng, trËt tù c«ng céng, trËt tù ®« thÞ, gi÷ g×n vÖ sinh mÜ quan n¬i c«ng

céng, tham gia phßng chèng g©y rèi trËt tù c«ng céng, ng¨n chÆn kÞp thêi

çc vô viÖc lén xén x¶y ra ë n¬i c«ng céng.

+ Híng dÉn vµ vËn ®éng nh©n d©n bµi trõ tÖ n¹n x· héi, bµi trõ çc hñ

tôc l¹c hËu, ®Êu tranh bµi trõ v¨n ho¸ phÈm ®éc h¹i.

+ X©y dùng c¬ quan ®¬n vÞ, côm d©n c vµ tõng gia ®×nh an toµn, ®oµn

kÕt, x©y dùng nÕp sèng v¨n ho¸ trong céng ®ång d©n c, gi÷ v÷ng ®¹o ®øc

trong s¸ng lµnh m¹nh, gi÷ g×n thuÇn phong mÜ tôc, truyÒn thèng tèt ®Ñp cña

ngêi ViÖt Nam, b¶o vÖ m«i trêng sèng.

X©y dùng vµ më réng liªn kÕt phèi hîp chÆt chÏ víi çc ngµnh, çc

®oµn thÓ quÇn chóng, çc tæ chøc chÝnh trÞ x· héi trong çc phong trµo cña

®Þa ph¬ng

KÕt hîp lång ghÐp phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc víi çc

cuéc vËn ®éng çch m¹ng kh¸c cña §¶ng, Nhµ níc ë ®Þa ph¬ng nh cuéc

vËn ®éng xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, vËn ®éng toµn d©n ®oµn kÕt x©y dùng nÕp

sèng v¨n ho¸ míi...

+ X©y dùng vµ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ çc nghÞ quyÕt liªn tÞch, th«ng t

liªn ngµnh, çc quy chÕ phèi hîp ho¹t ®éng gi÷a C«ng an x· víi §oµn thanh

niªn, Héi phô n÷, Héi Cùu chiÕn binh, çc c¬ quan, trêng häc ®ãng trªn

®Þa bµn.

+ Thêng xuyªn theo dâi n¾m b¾t t×nh h×nh viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô

chÝnh trÞ, x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë ®Þa ph¬ng, kÞp thêi ®Ò xuÊt

lång ghÐp néi dung, yªu cÇu cña phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ

quèc phï hîp, nh»m ph¸t huy vai trß cña quÇn chóng trong viÖc b¶o vÖ an

ninh trËt tù.

Tham gia x©y dùng tæ chøc §¶ng, chÝnh quyÒn, ®oµn thÓ quÇn chóng

t¹i c¬ së v÷ng m¹nh.

+ Th«ng qua phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc ®Ó rÌn luyÖn,

thö th¸ch x©y dùng ®éi ngò çn bé viªn chøc nhµ níc ë c¬ së.

189

+ Th«ng qua phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc ®Ó thêng

xuyªn ®ãng gãp ý kiÕn x©y dùng cho tæ chøc §¶ng, chÝnh quyÒn c¬ së, lùc

lîng c«ng an, kÞp thêi ph¸t hiÖn ®Ò nghÞ ®a ra khái tæ chøc §¶ng, chÝnh

quyÒn, lùc lîng c«ng an nh÷ng ngêi kh«ng ®ñ tiªu chuÈn vÒ ®¹o ®øc vµ

n¨ng lùc c«ng t¸c ; ®ång thêi ®Ò nghÞ bæ sung nh÷ng nh©n tè tÝch cùc, u tó

xuÊt s¾c trong phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc vµo cÊp uû chÝnh

quyÒn c¬ së, ®Ó x©y dùng tæ chøc §¶ng, chÝnh quyÒn, lùc lîng c«ng an

trong s¹ch v÷ng m¹nh.

Bèn néi dung trªn cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, lµ nh÷ng néi dung

c¬ b¶n cña c«ng t¸c x©y dùng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc.

Khi thùc hiÖn nh÷ng néi dung trªn ®©y ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh ®iÒu kiÖn

hoµn c¶nh cô thÓ cña tõng n¬i, ®Æc biÖt, ph¶i c¨n cø vµo yªu cÇu, nhiÖm vô

ph¸t triÓn kinh tÕ, b¶o ®¶m quèc phßng, an ninh ë tõng ®Þa ph¬ng, tõng c¬

së ®Ó ®Ò ra néi dung c«ng t¸c cho thÝch hîp, cã hiÖu qu¶.

b) Ph¬ng ph¸p x©y dùng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc

N¾m t×nh h×nh vµ x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t ®éng phong trµo toµn d©n

b¶o vÖ an ninh Tæ quèc

+ N¾m t×nh h×nh : X©y dùng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ

quèc tríc hÕt ph¶i ®iÒu tra nghiªn cøu n¾m v÷ng t×nh h×nh mäi mÆt liªn

quan ®Õn an ninh trËt tù, ®©y lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn lµm c¬ së ®Ó ®Þnh ra néi

dung, h×nh thøc, ph¬ng ph¸p tiÕn hµnh çc bíc tiÕp theo.

Néi dung n¾m t×nh h×nh bao gåm :

VÞ trÝ ®Þa lÝ, ®Æc ®iÓm ®Þa bµn vÒ ph©n bè d©n c, phong tôc tËp qu¸n,

nghÒ nghiÖp truyÒn thèng, vÊn ®Ò t«n gi¸o, d©n téc cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c

x©y dùng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc.

T×nh h×nh an ninh trËt tù trªn ®Þa bµn nh : T×nh h×nh ©m mu, ho¹t

®éng cña çc thÕ lùc thï ®Þch, çc lo¹i téi ph¹m ; t×nh h×nh tai n¹n, tÖ n¹n x·

héi ; t×nh h×nh çc lo¹i ®èi tîng cÇn qu¶n lÝ gi¸o dôc ë tõng côm d©n c.

T×nh h×nh quÇn chóng chÊp hµnh ®êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ

ph¸p luËt cña Nhµ níc, çc quy ®Þnh cña ®Þa ph¬ng ; nh÷ng m©u thuÉn

trong néi bé nh©n d©n ; t©m t nguyÖn väng cña ®¹i bé phËn quÇn chóng

nh©n d©n.

T×nh h×nh çc tæ chøc §¶ng, chÝnh quyÒn, ®oµn thÓ quÇn chóng vÒ vai

trß l·nh ®¹o, chØ ®¹o viÖc tæ chøc ®éng viªn quÇn chóng tham gia phong trµo

hµnh ®éng çch m¹ng cña ®Þa ph¬ng, sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ trong néi bé

190

nh÷ng hiÖn tîng tiªu cùc (tham nhòng cöa quyÒn, s¸ch nhiÔu quÇn chóng,

vi ph¹m quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n).

T×nh h×nh diÔn biÕn cña phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc

trªn ®Þa bµn qua tõng thêi k× ; chó ý tíi nh÷ng mÆt yÕu kÐm, tr× trÖ, nguyªn

nh©n vµ nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm rót ra.

Nh÷ng s¬ hë thiÕu sãt cña ta trong viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch cña

§¶ng, ph¸p luËt cña Nhµ níc mµ kÎ xÊu cã thÓ lîi dông ®Ó kÝch ®éng quÇn

chóng, chia rÏ néi bé nh©n d©n, chia rÏ nh©n d©n víi §¶ng, víi ChÝnh quyÒn,

víi lùc lîng vò trang ë ®Þa ph¬ng.

Trªn c¬ së t×nh h×nh n¾m ®îc ®Ó tiÕn hµnh ph©n tÝch, tæng hîp, ®¸nh

gi¸ vÒ nh÷ng mÆt tÝch cùc, nh÷ng mÆt tiªu cùc, tõ ®ã x¸c ®Þnh ®óng tÝnh chÊt

®Þa bµn, nh÷ng vÊn ®Ò næi lªn cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c x©y dùng phong trµo

toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc ®Ó cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt hoÆc tham mu

cho §¶ng, Nhµ níc cã chñ tr¬ng biÖn ph¸p gi¶i quyÕt.

Ph¬ng ph¸p n¾m t×nh h×nh :

§Ó n¾m ®îc t×nh h×nh ®Þa bµn mét çch s¸t hîp ph¶i cã ph¬ng ph¸p

®iÒu tra n¾m t×nh h×nh mét çch khoa häc, ®iÒu tra mét çch chÝnh x¸c

kh¸ch quan, toµn diÖn, sö dông mäi lùc lîng, nhiÒu biÖn ph¸p th«ng qua

nhiÒu nguån kh¸c nhau. §èi víi çn bé chñ chèt ë çc cÊp, trªn c¬ së chøc

n¨ng nhiÖm vô cña m×nh vµ néi dung cô thÓ cÇn n¾m, cÇn tËp trung thùc

hiÖn tèt mét sè c«ng viÖc ®Ó n¾m t×nh h×nh sau ®©y :

Nghiªn cøu khai th¸c çc tµi liÖu s½n cã ®Ó n¾m t×nh h×nh ®Þa bµn nh :

tµi liÖu vÒ t×nh h×nh an ninh trËt tù ë ®Þa ph¬ng qua çc n¨m ; b¸o ço s¬

kÕt, tæng kÕt vÒ phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc qua tõng thêi k× ;

tµi liÖu qu¶n lÝ vÒ nh©n khÈu, hé khÈu, qu¶n lÝ çc nghÒ kinh doanh cã ®iÒu

kiÖn vÒ an ninh trËt tù, qu¶n lÝ vò khÝ, vËt liÖu næ ; tµi liÖu vÒ tæ chøc gi÷ g×n

trËt tù c«ng céng vµ çc tµi liÖu qu¶n lÝ hµnh chÝnh kh¸c mµ chÝnh quyÒn vµ

çc c¬ quan chøc n¨ng ®ang qu¶n lÝ.

§i s¸t c¬ së tiÕp xóc gÆp gì, thu thËp ý kiÕn cña çc tæ chøc, çc tÇng

líp d©n c kh¸c nhau nh : Çn bé c«ng nh©n viªn ®· nghØ hu, nh÷ng ngêi

cã uy tÝn trong céng ®ång d©n c, nh÷ng ngêi biÕt viÖc... ®Ó n¾m t×nh h×nh.

Trùc tiÕp ®iÒu tra kh¶o s¸t mäi ho¹t ®éng cña tæ chøc §¶ng, chÝnh

quyÒn, ®oµn thÓ vµ quÇn chóng nh©n d©n ë ®Þa ph¬ng.

Ngoµi ra cßn ph¶i chó ý kÕt hîp chÆt chÏ víi viÖc sö dông çc lùc

lîng, ph¬ng tiÖn, biÖn ph¸p nghiÖp vô kh¸c ®Ó n¾m t×nh h×nh. KÕt hîp

n¾m t×nh h×nh chung toµn ®Þa bµn víi ®i s©u n¾m t×nh h×nh cô thÓ tõng khu

vùc vµ n¾m t×nh h×nh toµn diÖn çc mÆt chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi, an

191

ninh quèc phßng víi ®i s©u n¾m v÷ng nh÷ng khÝa c¹nh mµ néi dung, yªu cÇu

cña c«ng t¸c vËn ®éng quÇn chóng ®Æt ra ®Ó rót ra nh÷ng kÕt luËn s¸t thùc,

lµm c¬ së tham mu cho cÊp ñy §¶ng ®Ò ra chØ thÞ, nghÞ quyÕt x©y dùng vµ

®Èy m¹nh phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc.

+ X©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t ®éng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh

Tæ quèc

C¨n cø chØ thÞ nghÞ quyÕt cña cÊp ñy §¶ng vµ t×nh h×nh thùc tÕ ë ®Þa

ph¬ng ®Ó chñ ®éng x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t ®éng phong trµo toµn d©n b¶o

vÖ an ninh Tæ quèc.

Néi dung cña kÕ ho¹ch thÓ hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n nh sau :

§¸nh gi¸ tæng qu¸t t×nh h×nh an ninh trËt tù, tinh thÇn c¶nh gi¸c çch

m¹ng, ý thøc tr¸ch nhiÖm cña quÇn chóng nh©n d©n, thùc tr¹ng phong trµo

toµn d©n trong thêi gian ®· qua vµ x¸c ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh

vËn ®éng x©y dùng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc trong thêi

gian tíi.

X¸c ®Þnh môc ®Ých, yªu cÇu cô thÓ ph¶i ®¹t ®îc cña phong trµo toµn

d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc.

X¸c ®Þnh néi dung cô thÓ cña c«ng t¸c x©y dùng phong trµo toµn d©n

b¶o vÖ an ninh Tæ quèc vµ h×nh thøc, biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn néi dung cô

thÓ ®ã.

X¸c ®Þnh çch thøc tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch, nh : Ph©n c«ng tr¸ch

nhiÖm vµ quy ®Þnh mèi quan hÖ phèi hîp gi÷a çc ban ngµnh, ®oµn thÓ ;

gi÷a çc lùc lîng tham gia x©y dùng phong trµo ; ph©n chia çc bíc vµ

thêi gian thùc hiÖn tõng bíc, tiÕn hµnh x©y dùng phong trµo toµn d©n b¶o

vÖ an ninh Tæ quèc ; x¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn vËt chÊt cÇn cã ®Ó b¶o ®¶m x©y

dùng phong trµo ®¹t kÕt qu¶.

Ph¬ng ph¸p x©y dùng kÕ ho¹ch :

Trªn c¬ së néi dung kÕ ho¹ch ®îc x¸c ®Þnh, tiÕn hµnh viÕt dù th¶o kÕ

ho¹ch ph¸t ®éng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc, ®¶m b¶o ®ñ vÒ

néi dung, ®óng vÒ thÓ thøc v¨n b¶n qu¶n lÝ nhµ níc quy ®Þnh.

TiÕn hµnh göi b¶n dù th¶o kÕ ho¹ch ®Õn tæ chøc ç nh©n cã liªn quan

®Ó lÊy ý kiÕn, nh»m ph¸t huy trÝ tuÖ cña tËp thÓ, n©ng cao tinh thÇn lµm chñ,

tÝnh n¨ng ®éng, s¸ng t¹o cña tõng ngêi trong x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t ®éng

phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc.

TiÕp thu ý kiÕn ®ãng gãp cña tËp thÓ, tiÕn hµnh nghiªn cøu bæ sung,

x©y dùng hoµn chØnh b¶n kÕ ho¹ch tr×nh Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n phêng,

x· phª duyÖt vµ tæ chøc thùc hiÖn.

192

Tuyªn truyÒn, gi¸o dôc vµ híng dÉn quÇn chóng nh©n d©n thùc hiÖn

nhiÖm vô b¶o vÖ an ninh trËt tù

+ Tuyªn truyÒn, gi¸o dôc quÇn chóng nh©n d©n

Tuyªn truyÒn, gi¸o dôc nh©n d©n trong c«ng t¸c x©y dùng phong trµo

toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc gi÷ vÞ trÝ rÊt quan träng, lµm cho hä n©ng

cao nhËn thøc chÝnh trÞ, tinh thÇn c¶nh gi¸c çch m¹ng, vai trß tr¸ch nhiÖm,

quyÒn lîi, tõ ®ã tÝch cùc tham gia b¶o vÖ an ninh trËt tù.

Néi dung tuyªn truyÒn gi¸o dôc :

Tuyªn truyÒn ®Ó nh©n d©n nhËn thøc râ vÒ ©m mu, ph¬ng thøc thñ

®o¹n ho¹t ®éng th©m ®éc, nham hiÓm cña çc thÕ lùc thï ®Þch vµ çc lo¹i téi

ph¹m, nhËn thøc râ b¶n chÊt s©u xa cña chóng, thÊy ®îc tÇm quan träng,

tÝnh chÊt phøc t¹p, quyÕt liÖt vµ l©u dµi cña cuéc ®Êu tranh b¶o vÖ an ninh

quèc gia, gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi.

Tuyªn truyÒn gi¸o dôc nh©n d©n hiÓu vÒ ®êng lèi chÝnh s¸ch, ph¸p

luËt cña §¶ng vµ Nhµ níc, çc quy ®Þnh, phong tôc tËp qu¸n tèt ®Ñp cña ®Þa

ph¬ng, nghÜa vô vµ quyÒn lîi cña c«ng d©n ®èi víi viÖc b¶o vÖ an ninh trËt

tù. Tõ ®ã quÇn chóng ý thøc râ ®îc viÖc tÝch cùc tham gia b¶o vÖ an ninh

trËt tù lµ thiÕt thùc ®Ó b¶o vÖ cuéc sèng Êm no, h¹nh phóc cña b¶n th©n, gia

®×nh, xãm lµng còng nh cña toµn x· héi.

Ngoµi nh÷ng néi dung trªn, tuú theo t×nh h×nh cô thÓ tõng n¬i, tõng lóc

mµ lùa chän, x¸c ®Þnh thªm nh÷ng néi dung kh¸c ®Ó tuyªn truyÒn gi¸o dôc

quÇn chóng nh©n d©n cho thÝch hîp.

Ph¬ng ph¸p tuyªn tuyÒn gi¸o dôc :

TriÖt ®Ó khai th¸c sö dông ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng vµ çc lo¹i

h×nh v¨n ho¸, gi¸o dôc, nghÖ thuËt, ¸p phÝch khÈu hiÖu, biÓu ng÷... ®Ó tuyªn

truyÒn gi¸o dôc quÇn chóng nh©n d©n ®¹t hiÖu qu¶.

Th«ng qua çc h×nh thøc sinh ho¹t, héi häp cña çc tæ chøc chÝnh trÞ

x· héi vµ th«ng qua hÖ thèng gi¸o dôc çc cÊp ë ®Þa ph¬ng ®Ó tuyªn truyÒn

gi¸o dôc quÇn chóng.

Sö dông lùc lîng b¸o ço viªn, tuyªn truyÒn viªn ®Ó tuyªn truyÒn

gi¸o dôc quÇn chóng theo tõng chuyªn ®Ò cã liªn quan trong tõng thêi gian

thÝch hîp.

Thêng xuyªn tiÕp xóc, gÆp gì trùc tiÕp quÇn chóng ®Ó täa ®µm, trao

®æi, gi¶i thÝch nh÷ng vÊn ®Ò vÒ b¶o vÖ an ninh trËt tù, thuyÕt phôc tranh thñ

nh÷ng ngêi cã uy tÝn trong céng ®ång d©n c ®Ó hä ®ång t×nh víi chñ

ch¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhµ níc tõ ®ã mµ tÝch cùc

193

tham gia thuyÕt phôc, gi¸o dôc nh÷ng ngêi lõng chõng chËm tiÕn trong gia

®×nh vµ céng ®ång.

§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc quÇn chóng

tríc hÕt ph¶i tæ chøc tuyªn truyÒn gi¸o dôc n©ng cao nhËn thøc cho çn bé

trong §¶ng, trong chÝnh quyÒn, çn bé l·nh ®¹o çc ngµnh, çc ®oµn thÓ

nh©n d©n, çc tæ chøc x· héi, sau ®ã tuyªn truyÒn gi¸o dôc s©u réng ra trong

nh©n d©n, ®éng viªn mäi ngêi cïng cã tr¸ch nhiÖm tuyªn truyÒn gi¸o dôc

lÉn nhau, t¹o nªn sù nhÊt trÝ cao vÒ chÝnh trÞ, t tëng trong nh©n d©n.

KÕt hîp tuyªn truyÒn gi¸o dôc réng r·i víi tuyªn truyÒn gi¸o dôc ç

biÖt b»ng lêi lÏ ®¬n gi¶n vµ thùc tÕ sinh ®éng. KÕt hîp chÆt chÏ gi÷a viÖc

tuyªn truyÒn gi¸o dôc quÇn chóng thùc hiÖn néi dung nhiÖm vô b¶o vÖ an

ninh trËt tù víi viÖc thùc hiÖn ®êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña

Nhµ níc vµ víi phong trµo lao ®éng s¶n xuÊt, x©y dùng ®êi sèng h»ng ngµy

cña quÇn chóng nh©n d©n ë ®Þa ph¬ng.

Tuyªn truyÒn gi¸o dôc quÇn chóng ph¶i b¸m s¸t nhiÖm vô chÝnh trÞ cña

®Þa ph¬ng, t©m t nguyÖn väng cña nh©n d©n. Ph¶i chó ý gi¶i quyÕt m©u

thuÉn trong ®êi sèng x· héi, trong néi bé nh©n d©n, kÕt hîp gi¶i quyÕt hµi

hoµ gi÷a lîi Ých ç nh©n víi céng ®ång, ®¶m b¶o thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi.

KÞp thêi biÓu d¬ng ngêi tèt viÖc tèt, khuyÕn khÝch çc ®iÓn h×nh tiªn

tiÕn, ®ång thêi g©y d luËn x· héi nghiªm kh¾c lªn ¸n nh÷ng hµnh ®éng tiªu

cùc, vi ph¹m ph¸p luËt.

Çc néi dung c«ng t¸c cô thÓ ph¬ng ph¸p tuyªn truyÒn gi¸o dôc quÇn

chóng nh©n d©n trªn ®©y cã mèi quan hÖ g¾n bã chÆt chÏ víi nhau vµ trong

tõng néi dung cña ph¬ng ph¸p ®ã còng cã u ®iÓm, nhîc ®iÓm kh¸c nhau,

v× vËy ph¶i tuú t×nh h×nh cô thÓ ë tõng n¬i, tõng lóc ®Ó vËn dông linh ho¹t,

cã hiÖu qu¶.

+ Híng dÉn nh©n d©n thùc hiÖn nhiÖm vô b¶o vÖ an ninh trËt tù

Híng dÉn nh©n d©n thùc hiÖn nhiÖm vô b¶o vÖ an ninh trËt tù lµ chØ

cho hä biÕt çch phßng ngõa, chñ ®éng ph¸t hiÖn vµ gióp ®ì c¬ quan chøc

n¨ng ®Ó ®Êu tranh cã hiÖu qu¶ nh÷ng ho¹t ®éng ph¸ ho¹i cña çc thÕ lùc

ph¶n ®éng, ho¹t ®éng cña çc lo¹i téi ph¹m ; phßng ngõa çc tai n¹n, bµi trõ

çc tÖ n¹n x· héi.

Néi dung híng dÉn quÇn chóng bao gåm :

Híng dÉn quÇn chóng b¶o vÖ, thùc hiÖn ®êng lèi chÝnh s¸ch cña

§¶ng, ph¸p luËt cña Nhµ níc ; x©y dùng vµ thùc hiÖn çc quy ®Þnh vÒ c«ng

t¸c b¶o vÖ an ninh trËt tù ë ®Þa ph¬ng.

194

Híng dÉn quÇn chóng nh©n d©n phßng ngõa téi ph¹m, tham gia hoµ

gi¶i çc m©u thuÉn trong néi bé nh©n d©n ; qu¶n lÝ, gi¸o dôc çc ®èi tîng

cÇn ph¶i qu¶n lÝ gi¸o dôc ë ®Þa ph¬ng.

Híng dÉn quÇn chóng nh©n d©n ph¸t hiÖn tè gi¸c víi c«ng an, chÝnh

quyÒn ®Þa ph¬ng nh÷ng ngêi, sù viÖc, hiÖn tîng nghi vÊn x©m ph¹m an

ninh quèc gia, trËt tù an toµn x· héi. TÝch cùc tham gia ®Êu tranh gãp phÇn

lµm thÊt b¹i ©m mu, ho¹t ®éng ph¸ ho¹i cña çc thÕ lùc thï ®Þch, bän ph¶n

®éng vµ çc lo¹i téi ph¹m kh¸c.

Híng dÉn quÇn chóng nh©n d©n lªn ¸n, ®Êu tranh chèng mäi biÓu

hiÖn tiªu cùc, çc lÒ thãi hñ tôc l¹c hËu trong ®êi sèng kinh tÕ x· héi, phßng

ngõa vµ lµm gi¶m çc tai n¹n, bµi trõ çc tÖ n¹n x· héi, b¶o vÖ m«i trêng.

Híng dÉn quÇn chóng nh©n d©n tham gia x©y dùng çc tæ chøc §¶ng,

chÝnh quyÒn, ®oµn thÓ çch m¹ng, tham gia gãp ý kiÕn x©y dùng lùc lîng

c«ng an, d©n qu©n tù vÖ trong s¹ch v÷ng m¹nh.

Ph¬ng ph¸p híng dÉn quÇn chóng nh©n d©n thùc hiÖn nhiÖm vô b¶o

vÖ an ninh trËt tù lµ ®i tõ thÊp ®Õn cao, tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p, tõ viÖc b¶o

vÖ nh÷ng lîi Ých ç nh©n tríc m¾t ®Õn lîi Ých l©u dµi cña tËp thÓ ; tõ viÖc

b¶o vÖ lîi Ých kinh tÕ ®¬n thuÇn ®Õn b¶o vÖ ®êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng ;

tõ viÖc bÝ mËt tè gi¸c vµ cung cÊp tµi liÖu, tin tøc vÒ ho¹t ®éng cña bän téi

ph¹m ®Õn c«ng t¸c ®Êu tranh trùc diÖn víi chóng mét çch cã tæ chøc.

Phèi hîp chÆt chÏ çc lùc lîng, çc ngµnh, çc c¬ quan nhµ níc,

çc tæ chøc x· héi ë ®Þa ph¬ng ®Ó tæ chøc vËn ®éng toµn d©n b¶o vÖ an ninh

trËt tù

§Ó huy ®éng ®îc søc m¹nh cña toµn d©n tham gia nhiÖm vô b¶o vÖ an

ninh trËt tù trong qu¸ tr×nh x©y dùng phong trµo, cÇn ph¶i cã sù phèi kÕt hîp

chÆt chÏ gi÷a çc lùc lîng, çc c¬ quan nhµ níc, çc tæ chøc x· héi ë ®Þa

bµn. Néi dung phèi hîp cÇn tËp trung vµo çc vÊn ®Ò :

+ Phèi hîp chÆt chÏ çc lùc lîng, çc tæ chøc quÇn chóng lµm nhiÖm

vô an ninh trËt tù trªn ®Þa bµn phêng, çc c¬ quan nhµ níc, çc doanh

nghiÖp ®ãng trªn ®Þa bµn ®Ó x©y dùng çc h×nh thøc tæ chøc quÇn chóng tù

qu¶n, Héi ®ång an ninh trËt tù, Ban b¶o vÖ d©n phè, lùc lîng d©n phßng vµ

lùc lîng b¶o vÖ chuyªn tr¸ch cña çc c¬ quan doanh nghiÖp.

+ Phèi hîp víi çc lùc lîng, c¬ quan ®¬n vÞ, tæ chøc ®oµn thÓ quÇn

chóng ®Ó tuyªn truyÒn, vËn ®éng, gi¸o dôc, híng dÉn gi¸c ngé cho ngêi

d©n n¾m v÷ng nh÷ng yªu cÇu cña c«ng t¸c b¶o vÖ an ninh trËt tù trªn ®Þa

bµn, nghÜa vô vµ quyÒn lîi cña c«ng d©n trong viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô b¶o

vÖ an ninh trËt tù. Lµm cho quÇn chóng n¾m v÷ng ®êng lèi chÝnh s¸ch

195

cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhµ níc, çc chÕ ®é, néi quy, quy t¾c vÒ an ninh

trËt tù, ©m mu, ph¬ng thøc, thñ ®o¹n ho¹t ®éng cña çc thÕ lùc thï ®Þch,

bän ph¶n ®éng vµ bän téi ph¹m kh¸c, t×nh h×nh çc tÖ n¹n x¶y ra trªn ®Þa

bµn. Trªn c¬ së ®ã n©ng cao ý thøc tù nguyÖn, tù gi¸c cña ngêi quÇn chóng

trong viÖc thùc hiÖn çc nhiÖm vô ®Æt ra.

+ Phèi hîp víi c¬ quan ®¬n vÞ, çc tæ chøc ®oµn thÓ chÝnh trÞ x· héi

trong viÖc chØ ®¹o híng dÉn thùc hiÖn çc môc tiªu yªu cÇu ®Ò ra trong

c«ng t¸c tæ chøc vËn ®éng quÇn chóng b¶o vÖ an ninh trËt tù.

X©y dùng çc tæ chøc, lùc lîng quÇn chóng nßng cèt lµm h¹t nh©n

®Ó x©y dùng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc.

X©y dùng ç nh©n vµ çc tæ chøc quÇn chóng nßng cèt lµm h¹t nh©n ®Ó

thóc ®Èy phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc ë ®Þa bµn c¬ së lµ mét

néi dung quan träng, cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn tæ chøc vËn ®éng nh©n d©n.

Lùc lîng quÇn chóng nßng cèt võa lµ h¹t nh©n l·nh ®¹o phong trµo, võa lµ

cÇu nèi gi÷a lùc lîng c«ng an víi nh©n d©n võa lµ ngêi ®i ®Çu, trùc tiÕp

híng dÉn nh©n d©n thùc hiÖn çc quy ®Þnh vÒ an ninh trËt tù. V× vËy, viÖc

x©y dùng lùc lîng quÇn chóng nßng cèt ë c¬ së ®Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn, ®Èy

m¹nh phong trµo, ®©y lµ mét néi dung rÊt quan träng kh«ng thÓ thiÕu.

+ Çc tæ chøc quÇn chóng nßng cèt lµm nhiÖm vô an ninh trËt tù ë ®Þa

bµn c¬ së gåm :

HiÖn nay ë çc c¬ së x· phêng trong toµn quèc thêng cã 3 lo¹i h×nh

tæ chøc quÇn chóng lµm c«ng t¸c an ninh trËt tù lµ :

Lo¹i tæ chøc quÇn chóng cã chøc n¨ng t vÊn : t¬ng øng víi lo¹i h×nh

nµy lµ Héi ®ång an ninh trËt tù ë c¬ së (x·, phêng, thÞ trÊn) thµnh phÇn

gåm Chñ tÞch UBND, Chñ tÞch UBMTTQ, Trëng C«ng an, BÝ th §oµn

thanh niªn, Chñ tÞch Héi cùu chiÕn binh, Chñ tÞch Héi phô n÷... ®Æt díi sù

l·nh ®¹o cña cÊp uû, sù qu¶n lÝ ®iÒu hµnh cña Chñ tÞch UBND x·, phêng,

thÞ trÊn. ë c¬ quan, doanh nghiÖp thµnh phÇn gåm, BÝ th §¶ng uû, Thñ

trëng c¬ quan, Trëng phßng (tæ trëng) b¶o vÖ, C«ng ®oµn, §oµn thanh

niªn, Phô n÷.

Héi ®ång an ninh trËt tù cã nhiÖm vô gióp (t vÊn) cho cÊp uû, chÝnh

quyÒn, thñ trëng c¬ quan doanh nghiÖp... ®Ò ra chñ tr¬ng, quyÕt ®Þnh biÖn

ph¸p vµ chØ ®¹o c«ng t¸c an ninh trËt tù chung trong x·, phêng, thÞ trÊn, c¬

quan, doanh nghiÖp...

Lo¹i cã chøc n¨ng qu¶n lÝ, ®iÒu hµnh : T¬ng øng víi lo¹i h×nh nµy lµ

Ban an ninh trËt tù vµ Ban b¶o vÖ d©n phè (ë n«ng th«n : ban an ninh trËt tù

®îc thµnh lËp ë th«n, Êp, b¶n, lµng ; ë c¬ quan, doanh nghiÖp lín ban an ninh

196

trËt tù ®îc thµnh lËp ë ph©n xëng, xÝ nghiÖp, c«ng ti... (nÕu c¬ quan,

doanh nghiÖp nhá vµ th«n nhá cã n¬i kh«ng cÇn thiÕt ph¶i thµnh lËp Ban an

ninh trËt tù) ; ë thµnh phè, thÞ x· Ban b¶o vÖ d©n phè ®îc thµnh lËp theo çc

khu phè, côm d©n c).

Ban an ninh trËt tù vµ Ban b¶o vÖ d©n phè lµ lùc lîng nßng cèt trong

viÖc thùc hiÖn phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc vµ thùc hiÖn mét

sè biÖn ph¸p phßng ngõa ®Êu tranh chèng téi ph¹m, tÖ n¹n x· héi vµ çc

hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, cã tr¸ch nhiÖm

qu¶n lÝ, ®iÒu hµnh vµ phèi hîp víi c«ng an x·, phêng, thÞ trÊn, b¶o vÖ c¬

quan, doanh nghiÖp híng dÉn, hç trî çc Tæ an ninh nh©n d©n, An ninh

c«ng nh©n, §éi d©n phßng tham gia b¶o vÖ an ninh trËt tù.

Lo¹i cã chøc n¨ng thùc hµnh : t¬ng øng víi lo¹i h×nh nµy lµ çc Tæ

an ninh nh©n d©n, an ninh c«ng nh©n, §éi d©n phßng, §éi thanh niªn xung

kÝch an ninh cã nhiÖm vô trùc tiÕp thùc thi çc nhiÖm vô b¶o vÖ an ninh trËt

tù ë çc c¬ së.

Tæ an ninh nh©n d©n ®îc c¬ cÊu ë çc th«n, xãm, tæ d©n phè. Nh vËy,

mét th«n, xãm, khu phè cã thÓ cã nhiÒu Tæ an ninh nh©n d©n, c¨n cø ®Æc

®iÓm thùc tÕ, sè lîng d©n c, mèi quan hÖ rµng buéc cña quÇn chóng ë khu

tËp thÓ, khu d©n c ®Ó h×nh thµnh Tæ an ninh nh©n d©n cho phï hîp (hiÖn

nay hÇu hÕt çc ®Þa ph¬ng ®Òu ®ang duy tr× ho¹t ®éng cña Tæ an ninh nh©n

d©n, tuy nhiªn còng cã ®Þa ph¬ng gäi lµ Tæ tù qu¶n, Tæ liªn gia an toµn,

nhiÒu n¬i l¹i võa cã Tæ an ninh nh©n d©n, võa cã Tæ tù qu¶n... nªn thèng

nhÊt gäi lµ Tæ an ninh nh©n d©n lµ ®óng nghÜa nhÊt, phï hîp víi chøc n¨ng,

nhiÖm vô lµ tæ chøc cña nh©n d©n lµm c«ng t¸c an ninh trËt tù, phï hîp víi

quy ®Þnh tríc ®©y cña Bé trëng Bé C«ng an vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô cña

Tæ an ninh nh©n d©n).

Tæ an ninh c«ng nh©n ®îc c¬ cÊu ë çc tæ, ®éi s¶n xuÊt, ph©n xëng,

phßng, ban trong c¬ quan, doanh nghiÖp, riªng ë çc ph©n xëng, phßng,

ban lín cã thÓ cã nhiÒu Tæ an ninh c«ng nh©n tuú thuéc ph¹m vi, quy m«,

tÝnh chÊt c«ng viÖc chuyªn m«n vµ yªu cÇu thùc tÕ nhiÖm vô b¶o vÖ c¬ quan,

b¶o vÖ tµi s¶n, b¶o vÖ an ninh trËt tù.

§éi d©n phßng lµ tæ chøc chuyªn m«n cña quÇn chóng ®îc lËp ra cã

nhiÖm vô tuÇn tra, canh g¸c b¶o vÖ an ninh trËt tù, phßng ch¸y ch÷a ch¸y

hoÆc huy ®éng cho çc ho¹t ®éng ®ét xuÊt vÒ an ninh trËt tù.

Çc §éi thanh niªn xung kÝch an ninh, §éi thiÕu niªn sao ®á lµ tæ chøc

cña §oµn thanh niªn, §éi thiÕu niªn lËp ra ®Ó thu hót thanh, thiÕu niªn vµo

ho¹t ®éng b¶o vÖ an ninh trËt tù, nh vËy nã còng lµ tæ chøc cña quÇn chóng

197

trùc tiÕp tham gia b¶o vÖ an ninh trËt tù cÇn ®îc duy tr× ho¹t ®éng. Çc §éi

d©n phßng, thanh niªn xung kÝch an ninh, h×nh thµnh theo th«n, xãm, khu

phè, côm d©n c hoÆc c¬ cÊu theo tæ chøc §oµn thanh niªn (Chi ®oµn, Ph©n

®oµn) tuú theo tÝnh chÊt nhiÖm vô c«ng t¸c an ninh trËt tù ë c¬ së.

+ Néi dung, yªu cÇu x©y dùng çc tæ chøc quÇn chóng nßng cèt lµm

nhiÖm vô b¶o vÖ an ninh trËt tù :

CÇn ph¶i lùa chän ngêi cã ®ñ tiªu chuÈn cã uy tÝn víi quÇn chóng,

®îc quÇn chóng tin yªu, cã kh¶ n¨ng vµ ®iÒu kiÖn ®¶m nhiÖm çc mÆt c«ng

t¸c vÒ an ninh trËt tù ë c¬ së.

Lùa chän ngêi cã kh¶ n¨ng tæ chøc, ®iÒu hµnh çc ho¹t ®éng cã liªn

quan ®Õn an ninh trËt tù, b¶n th©n cã ý thøc tù gi¸c, tù nguyÖn vµ tr¸ch

nhiÖm cao trong viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô, hoµn thµnh çc thñ tôc b¸o ço

cÊp cã thÈm quyÒn ra quyÕt ®Þnh giao nhiÖm vô cho hä.

Båi dìng, híng dÉn ®Ó ®éi ngò çn bé c¬ së n¾m v÷ng chøc n¨ng

nhiÖm vô, quyÒn h¹n lÒ lèi lµm viÖc, mèi quan hÖ vµ ph©n c«ng ®¶m nhiÖm

c«ng viÖc cô thÓ ®Ó çn bé c¬ së cã kÕ ho¹ch thùc hiÖn.

Thêng xuyªn cã kÕ ho¹ch båi dìng kiÕn thøc vÒ ph¸p luËt, nghiÖp

vô, t×nh h×nh an ninh trËt tù trªn ®Þa bµn trong tõng thêi gian vµ nhiÖm vô ®Æt

ra trong viÖc gi÷ g×n an ninh trËt tù. Híng dÉn ®Ó hä biÕt çch tæ chøc vËn

®éng quÇn chóng ë ®Þa bµn d©n c.

N¾m v÷ng nh÷ng diÔn biÕn ho¹t ®éng cña ®éi ngò çn bé c¬ së cã kÕ

ho¹ch th¨m hái ®éng viªn kÞp thêi ®èi víi çn bé tèt cã n¨ng lùc, ®ång thêi

uèn n¾n çc lÖch l¹c cña çn bé c¬ së ; t¹o ®iÒu kiÖn vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn,

viÖc lµm, ®êi sèng, quan hÖ sinh ho¹t trong ph¹m vi ®iÒu kiÖn cho phÐp, ®Ó

®éi ngò çn bé nßng cèt ë c¬ së yªn t©m phÊn khëi c«ng t¸c, tÝch cùc thùc

hiÖn nhiÖm vô b¶o vÖ an ninh trËt tù t¹i c¬ së.

+ Ph¬ng ph¸p x©y dùng çc tæ chøc quÇn chóng nßng cèt ®îc tiÕn

hµnh nh sau :

X¸c ®Þnh h×nh thøc tæ chøc quÇn chóng cÇn x©y dùng. C¨n cø t×nh

h×nh ®Æc ®iÓm cña ®Þa bµn, yªu cÇu cña c«ng t¸c phßng ngõa ®Êu tranh

chèng téi ph¹m ë tõng n¬i, tõng lóc ; c¨n cø ®iÒu kiÖn kh¶ n¨ng nhËn thøc

còng nh kh¶ n¨ng ®¶m nhiÖm nh÷ng phÇn viÖc cô thÓ cña quÇn chóng vµ

nhu cÇu nguyÖn väng, lîi Ých chÝnh ®¸ng cña quÇn chóng ®Ó ®Þnh ra h×nh

thøc tæ chøc quÇn chóng cÇn x©y dùng mét çch khoa häc vµ hîp lÝ.

X¸c ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña tæ chøc quÇn chóng

®îc x©y dùng.

198

Mçi lo¹i h×nh tæ chøc quÇn chóng kh¸c nhau cã chøc n¨ng, nhiÖm vô,

quyÒn h¹n kh¸c nhau. Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®îc h×nh thøc tæ chøc quÇn

chóng cÇn x©y dùng, ph¶i x¸c ®Þnh mét çch cô thÓ râ rµng chøc n¨ng,

nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña tæ chøc quÇn chóng, cã nh vËy míi ph¸t huy ®îc

vai trß cña tæ chøc, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó tæ chøc ho¹t ®éng nhÞp nhµng, cã hiÖu

qu¶, kh«ng bÞ mÊt ph¬ng híng hoÆc trïng dÉm, chång chÐo, tr× trÖ.

ChØ khi nµo vµ ë n¬i nµo cã yªu cÇu, nhiÖm vô b¶o vÖ an ninh trËt tù ®ßi

hái cÇn ph¶i x©y dùng h×nh thøc tæ chøc quÇn chóng nµo ®ã th× míi x©y

dùng. NÕu kh«ng cã nhu cÇu, nhiÖm vô cha xuÊt hiÖn th× cha cÇn ph¶i véi

vµng thµnh lËp tæ chøc quÇn chóng, bëi v× thµnh lËp tæ chøc mµ cha cã chøc

n¨ng nhiÖm vô th× tæ chøc ®ã sÏ kh«ng tån t¹i ®îc vµ dÉn ®Õn tan r·.

C¨n cø vµo ph¸p luËt cña Nhµ níc, chÕ ®é néi quy quy ®Þnh cña ®¬n vÞ,

®Þa ph¬ng vµ yªu cÇu cña t×nh h×nh nhiÖm vô b¶o vÖ an ninh trËt tù ®Æt ra

®Ó x¸c ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña lo¹i h×nh tæ chøc quÇn

chóng b¶o vÖ an ninh trËt tù.

§Ò xuÊt cÊp ñy, chÝnh quyÒn ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp tæ chøc quÇn

chóng b¶o vÖ an ninh trËt tù.

Sau khi x¸c ®Þnh râ sù cÇn thiÕt ph¶i thµnh lËp çc tæ chøc quÇn chóng,

lo¹i h×nh tæ chøc quÇn chóng vµ chøc n¨ng nhiÖm vô quyÒn h¹n cña lo¹i

h×nh tæ chøc quÇn chóng b¶o vÖ an ninh trËt tù ®ã, víi sù hç trî cña l·nh ®¹o

chñ chèt cña ®Þa ph¬ng. C«ng an cÊp c¬ së b¸o ço, ®Ò xuÊt víi cÊp ñy,

chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng vµ lµm thñ tôc tr×nh Chñ tÞch, Phã chñ tÞch ñy ban

nh©n d©n cÊp x·, phêng, thÞ trÊn ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp tæ chøc.

§©y lµ thñ tôc cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o tÝnh hîp ph¸p cña lo¹i h×nh tæ chøc

quÇn chóng theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt, ®ång thêi n©ng cao vai trß, vÞ

trÝ cña tæ chøc quÇn chóng, n©ng cao tr¸ch nhiÖm nghÜa vô cña nh÷ng ngêi

tham gia tæ chøc còng nh nh÷ng ngêi kh¸c cã liªn quan ®Õn h×nh thøc tæ

chøc quÇn chóng.

TuyÓn chän nh÷ng thµnh viªn tham gia tæ chøc quÇn chóng vµ båi

dìng, tËp huÊn cho çc thµnh viªn trong tæ chøc quÇn chóng.

C¨n cø t×nh h×nh n¾m ®îc vÒ quÇn chóng, c¨n cø vµo tiªu chuÈn quy

®Þnh, tiÕn hµnh tuyÓn chän, thu n¹p çc thµnh viªn tham gia tæ chøc quÇn

chóng b¶o vÖ an ninh trËt tù ®¶m b¶o ®ñ vÒ sè lîng, ®¸p øng vÒ chÊt lîng.

Yªu cÇu çc thµnh viªn tham gia çc tæ chøc quÇn chóng ph¶i lµ nh÷ng

ngêi cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt, nhiÖt t×nh, h¨ng h¸i, tù nguyÖn tù gi¸c vµ

®îc quÇn chóng tÝn nhiÖm.

199

TiÕn hµnh gi¸o dôc, båi dìng, tËp huÊn cho çc thµnh viªn n¾m v÷ng

chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n, chÕ ®é chÝnh s¸ch, lÒ lèi ph¬ng ph¸p ho¹t

®éng cña tæ chøc ; ph¬ng ph¸p xö lÝ çc t×nh huèng vÒ an ninh trËt tù x¶y

ra ; viÖc sö dông çc ph¬ng tiÖn cÇn thiÕt ®Ó b¶o vÖ an ninh trËt tù vµ çc

kiÕn thøc cÇn thiÕt kh¸c cã liªn quan ®Õn b¶o vÖ an ninh trËt tù ®Ó tæ chøc

quÇn chóng triÓn khai ho¹t ®éng tù qu¶n, tù phßng, tù b¶o vÖ an ninh trËt tù

cã hiÖu qu¶.

ViÖc x©y dùng çc h×nh thøc tæ chøc quÇn chóng lµm nhiÖm vô b¶o vÖ

an ninh trËt tù lµ ®¶m b¶o quyÒn lµm chñ quÇn chóng, ®ång thêi t¹o lËp lùc

lîng nßng cèt cho phong trµo, do ®ã cÇn cã kÕ ho¹ch x©y dùng çc h×nh

thøc tæ chøc quÇn chóng ®a d¹ng, nhng ph¶i tr¸nh t×nh tr¹ng h×nh thøc m¸y

mãc, ch¹y theo sè lîng, thµnh lËp tæ chøc quÇn chóng kh«ng cã t¸c dông

thiÕt thùc. Trong qu¸ tr×nh x©y dùng çc h×nh thøc tæ chøc quÇn chóng ph¶i

xuÊt ph¸t tõ lîi Ých cña nh©n d©n, tõ yªu cÇu cña c«ng t¸c phßng ngõa, ®Êu

tranh chèng téi ph¹m ë tõng ®Þa ph¬ng ®¬n vÞ. §ång thêi ph¶i ph¸t huy d©n

chñ, ph¶i tæ chøc th¶o luËn c«ng khai lÊy ý kiÕn cña nh©n d©n vÒ sù cÇn thiÕt

ph¶i x©y dùng h×nh thøc tæ chøc quÇn chóng ; vÒ lo¹i h×nh tæ chøc quÇn

chóng, vÒ çc h×nh thøc, thµnh viªn tham gia còng nh vÒ chÝnh s¸ch,

khuyÕn khÝch vËt chÊt, tinh thÇn ®èi víi çc thµnh viªn tham gia tæ chøc

quÇn chóng.

§Ó ®éng viªn tÝch cùc çc thµnh viªn trong tæ chøc quÇn chóng b¶o vÖ

an ninh trËt tù, c¨n cø ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh cô thÓ cña ®Þa ph¬ng, cÊp ñy,

chÝnh quyÒn cã chÕ ®é chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vËt chÊt, tinh thÇn hîp lÝ,

kÞp thêi, theo chÕ ®é chung cña Nhµ níc, cña ®Þa ph¬ng vµ nguån kinh phÝ

®ãng gãp cña nh©n d©n.

X©y dùng ®iÓn h×nh vµ nh©n ®iÓn h×nh tiªn tiÕn lµm c¬ së ®Ó tæ chøc

vËn ®éng quÇn chóng b¶o vÖ an ninh Tæ quèc.

§iÓn h×nh tiªn tiÕn lµ nh÷ng ç nh©n, ®¬n vÞ, c¬ së ®¹t ®îc thµnh tÝch

xuÊt s¾c næi tréi, cã ®Æc thï chung phæ biÕn gióp çc ç nh©n, ®¬n vÞ kh¸c

häc tËp, noi theo. Nh©n ®iÓn h×nh tiªn tiÕn lµ viÖc tæ chøc häc tËp,

ph¸t triÓn nh÷ng nh©n tè tÝch cùc cña phong trµo toµn d©n thµnh phæ biÕn

réng kh¾p. Thùc chÊt cña nh©n ®iÓn h×nh tiªn tiÕn lµ viÖc phæ biÕn kinh

nghiÖm ®iÓn h×nh, ®éng viªn thóc ®Èy phong trµo lªn mét bíc míi cã chÊt

lîng cao h¬n, ®ång ®Òu h¬n. §Ó nh©n réng ®iÓn h×nh tiªn tiÕn cÇn lµm tèt

çc c«ng viÖc cô thÓ sau ®©y :

200

+ Lùa chän ®iÓn h×nh tiªn tiÕn

C¨n cø ®Æc ®iÓm t×nh h×nh ®Þa ph¬ng, ®¬n vÞ ; c¨n cø vµo kÕt qu¶

phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc vµ nhiÖm vô duy tr× vµ ph¸t

triÓn phong trµo ë ®Þa ph¬ng ®Ó ph¸t hiÖn, lùa chän nh÷ng ç nh©n, tËp thÓ

tiªu biÓu, cã thµnh tÝch næi bËt, cã kinh nghiÖm tèt, lµm h¹t nh©n ®iÓn h×nh

tiªn tiÕn thóc ®Èy phong trµo b¶o an ninh Tæ quèc.

ViÖc ph¸t hiÖn, lùa chän ®iÓn h×nh tiªn tiÕn ®îc tiÕn hµnh th«ng qua

c«ng t¸c kiÓm tra ho¹t ®éng cña phong trµo, th«ng qua c«ng t¸c tæ chøc cho

çc c¬ së, ®¬n vÞ, quÇn chóng nh©n d©n b×nh chän hoÆc c¬ quan chøc n¨ng

ngay tõ ®Çu cã kÕ ho¹ch chñ ®éng lùa chän, cho ®¨ng kÝ, sau ®ã tËp trung

båi dìng mét sè ç nh©n, tËp thÓ ®ã trë thµnh ®iÓn h×nh tiªn tiÕn cña phong

trµo b¶o vÖ an ninh Tæ quèc.

+ Tæ chøc rót kinh nghiÖm ®iÓn h×nh tiªn tiÕn : Lùc lîng c«ng an chñ

tr× phèi hîp víi bé phËn chøc n¨ng tæ chøc híng dÉn ç nh©n, ®¬n vÞ tiªn

tiÕn liªn hÖ kiÓm ®iÓm, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶, rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm

vµ x©y dùng hoµn thiÖn b¸o ço ®iÓn h×nh tiªn tiÕn trong phong trµo b¶o vÖ

an ninh Tæ quèc.

+ Phæ biÕn kinh nghiÖm ®iÓn h×nh tiªn tiÕn :

Ph¬ng ph¸p phæ biÕn kinh nghiÖm ®iÓn h×nh tiªn tiÕn, ®Èy m¹nh phong

trµo thi ®ua b¶o vÖ an ninh Tæ quèc, ®îc tiÕn hµnh b»ng çch tæ chøc cho

çc ç nh©n ®¬n vÞ, ®Þa ph¬ng cã phong trµo ë møc trung b×nh hoÆc yÕu

kÐm trùc tiÕp tiÕp xóc, gÆp gì, tham quan, trao ®æi häc tËp kinh nghiÖm cña

çc ®iÓn h×nh tiªn tiÕn, ®Ó ¸p dông çc kinh nghiÖm ®ã vµo phong trµo ë ®Þa

ph¬ng, ®¬n vÞ m×nh.

Më héi nghÞ nh©n ®iÓn h×nh tiªn tiÕn : tæ chøc kÝ kÕt giao íc thi ®ua vÒ

x©y dùng ®iÓn h×nh, t¹o thµnh phong trµo thi ®ua häc tËp, ®uæi kÞp vµ vît

çc ®iÓn h×nh tiªn tiÕn.

KÕt hîp sö dông, ph¸t huy u thÕ cña çc ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i

chóng, çc lo¹i h×nh v¨n ho¸ nghÖ thuËt nh : §µi ph¸t thanh, truyÒn h×nh,

tranh ¶nh, s¸ch b¸o... ®Ó phæ biÕn kinh nghiÖm cña ®iÓn h×nh tiªn tiÕn.

Lång ghÐp néi dung cña phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc

víi çc phong trµo kh¸c cña nhµ trêng vµ cña ®Þa ph¬ng.

§Ó thóc ®Èy ®îc phong trµo vµ duy tr× phong trµo ®îc thêng xuyªn,

tr¸nh ®îc sù suy tho¸i cña phong trµo sau mét thêi gian ho¹t ®éng, th× viÖc

kÕt hîp vµ lång ghÐp néi dung cña phong trµo b¶o vÖ an ninh Tæ quèc t¹i ®Þa

ph¬ng víi çc phong trµo kh¸c lµ mét h×nh thøc tèt ®Ó duy tr× vµ thóc ®Èy

phong trµo.

201

Néi dung cña phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc ®îc kÕt

hîp víi çc phong trµo kh¸c cña nhµ trêng vµ cña ®Þa ph¬ng nh :

+ Lång ghÐp trong phong trµo ®Òn ¬n ®¸p nghÜa, ch¨m sãc ngêi cã

c«ng víi níc, néi dung ®¶m b¶o gi÷ g×n an ninh trËt tù lµ néi dung b¶o vÖ

tµi s¶n c«ng d©n phßng ngõa téi ph¹m x©m ph¹m së h÷u, x©m ph¹m tÝnh

m¹ng, søc khoÎ cña nh÷ng ngêi ®îc ch¨m sãc, t¹o thµnh mét phong trµo

chung cña ®Þa ph¬ng.

+ KÕt hîp ®a néi dung gi¸o dôc nh÷ng ngêi cÇn ph¶i gi¸o dôc t¹i x·,

phêng, thÞ trÊn lµ mét néi dung cña phong trµo x©y dùng lµng v¨n ho¸, khu

phè v¨n ho¸, tõ ®ã t¹o thµnh mét nÕp sèng tèt, lµnh m¹nh ph¸t huy t×nh lµng

nghÜa xãm, ®oµn kÕt t¬ng th©n, t¬ng ¸i, hç trî gióp ®ì lÉn nhau trong

céng ®ång d©n c, x©y dùng ®îc tæ d©n phè, côm d©n c, lµng x· an toµn.

+ Trong phong trµo sinh viªn thanh lÞch cña nhµ trêng cÇn lång ghÐp

víi phong trµo chÊp hµnh LuËt Giao th«ng, lÊy ®©y lµ mét néi dung tiªu

chuÈn quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ mét sinh viªn thanh lÞch...

+ §Ó cã phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc s©u réng thu hót

®îc nhiÒu tÇng líp tham gia trong ®ã cã tÇng líp sinh viªn th× néi dung cña

phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc ph¶i ®îc lång ghÐp trong çc

phong trµo kh¸c cña §oµn thanh niªn vµ çc phong trµo cña sinh viªn trong

nhµ trêng nh : "Phßng ngõa téi ph¹m vµ tÖ n¹n x· héi trong thanh, thiÕu

niªn" ; phong trµo "Phßng chèng ma tuý trong häc ®êng", phong trµo ngµy

hÌ xanh, phong trµo ®¶m b¶o vÖ sinh m«i trêng...

§Ó lång ghÐp ®îc néi dung cña phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh

Tæ quèc víi çc phong trµo kh¸c cña nhµ trêng hoÆc cña ®oµn thanh niªn

nhµ trêng, c¬ quan c«ng an c¬ së (phêng, x·, thÞ trÊn) lµ chñ thÓ tiÕn hµnh

x©y dùng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc, cÇn ph¶i cã kÕ häach,

chñ ®éng kÕt hîp víi nhµ trêng vµ §oµn thanh niªn cña çc trêng ®ãng

trªn ®Þa bµn ®a çc néi dung cÇn thiÕt phï hîp vµo tõng phong trµo, tõng

thêi ®iÓm thÝch hîp, tham gia x©y dùng çc tiªu chuÈn ®Ó ®¸nh gi¸ sù ho¹t

®éng, tÝch cùc hoÆc thiÕu tÝch cùc cña tõng sinh viªn.

3. Tr¸ch nhiÖm cña sinh viªn trong viÖc tham gia x©y dùng phong trµo b¶o

vÖ an ninh Tæ quèc

B¶o vÖ an ninh quèc gia vµ gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi lµ tr¸ch nhiÖm

cña toµn §¶ng toµn d©n vµ còng lµ cña toµn thÓ thanh niªn ViÖt Nam.

§Ó gãp phÇn cña m×nh vµo sù nghiÖp b¶o vÖ an ninh Tæ quèc, sinh viªn cã

tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn tèt mét sè c«ng viÖc sau ®©y :

202

a) Mçi sinh viªn ph¶i cã nhËn thøc ®óng ®¾n ®Çy ®ñ vÒ tr¸ch nhiÖm

c«ng d©n ®èi víi c«ng cuéc b¶o vÖ an ninh trËt tù cña Tæ quèc. §©y lµ

mét nhiÖm vô quan träng ®Ó gi÷ g×n cuéc sèng b×nh yªn cho nh©n d©n vµ

lµm c¬ së nÒn t¶ng cho sù ph¸t triÓn ®Êt níc

§èi víi sinh viªn ®ang ®îc häc tËp, rÌn luyÖn trong nhµ trêng tríc

hÕt ph¶i nhËn thøc ®îc sù nghiÖp b¶o vÖ an ninh Tæ quèc lµ tr¸ch nhiÖm

cña tÊt c¶ mäi c«ng d©n ViÖt Nam trong ®ã lùc lîng c«ng an nh©n d©n lµm

nßng cèt. C«ng cuéc ®Êu tranh phßng chèng téi ph¹m gi÷ g×n an ninh trËt

tù lµ mét cuéc ®Êu tranh gay go vµ phøc t¹p cÇn ph¶i huy ®éng søc m¹nh cña

tÊt c¶ mäi ngêi, mäi tÇng líp trong x· héi, lµ thanh niªn ViÖt Nam nãi

chung vµ lµ ®oµn viªn thanh niªn Céng s¶n Hå ChÝ Minh nãi riªng l¹i cµng

g¬ng mÉu vµ tÝch cùc tham gia vµo çc c«ng t¸c gi÷ g×n an ninh Tæ quèc,

cô thÓ lµ çc phong trµo gi÷ g×n an ninh trËt tù cña ®Þa ph¬ng.

§Ó qu¸n triÖt ®îc quan ®iÓm trªn : Mçi sinh viªn trong thêi gian häc

tËp t¹i nhµ trêng ph¶i say mª häc tËp, ch¨m rÌn luyÖn, cã nhËn thøc ®óng

nh÷ng ®iÒu hay, lÏ ph¶i, biÕt çc viÖc nªn lµm vµ kh«ng ®îc lµm ; n¾m

v÷ng vµ chÊp hµnh ®Çy ®ñ çc néi quy quy ®Þnh cña nhµ trêng, çc quy

®Þnh cña ®Þa ph¬ng vµ ph¸p luËt cña Nhµ níc ; ph¸t hiÖn vµ m¹nh d¹n ®Êu

tranh víi çc hiÖn tîng tiªu cùc ¶nh hëng ®Õn an ninh trËt tù cña ®Þa

ph¬ng hoÆc ë trong nhµ trêng. Nh»m ph¸t huy ®îc nh÷ng mÆt tÝch cùc,

h¹n chÕ nh÷ng tån t¹i nhîc ®iÓm cña sinh viªn, ®ãng gãp tÝch cùc cho c«ng

t¸c b¶o vÖ an ninh trËt tù cña ®Þa ph¬ng vµ çc phong trµo kh¸c cña nhµ

trêng, mçi ç nh©n ph¶i häc tËp, rÌn luyÖn tèt, tu dìng phÈm chÊt ®¹o ®øc

cña ngêi sinh viªn, kÝnh träng thÇy, c« gi¸o, t«n träng çc c¬ quan chÝnh

quyÒn, tÝch cùc tham gia çc phong trµo cña ®Þa ph¬ng.

b) Mçi sinh viªn tù gi¸c chÊp hµnh çc quy ®Þnh vÒ ®¶m b¶o an ninh trËt

tù cña nhµ trêng vµ cña ®Þa ph¬ng n¬i c tró

§Ó ®¶m b¶o an ninh trËt tù, mäi c«ng d©n ph¶i tù gi¸c chÊp hµnh çc

quy ®Þnh cña nhµ níc vµ cña ®Þa ph¬ng vÒ gi÷ g×n an ninh trËt tù nh : b¶o

vÖ sù l·nh ®¹o cña §¶ng, b¶o vÖ viÖc thùc hiÖn çc chÝnh s¸ch cña nhµ níc,

b¶o vÖ chÝnh quyÒn, b¶o vÖ sù v÷ng m¹nh cña çc tæ chøc ®oµn thÓ x· héi ;

chèng kÎ ®Þch ph¸ ho¹i vÒ chÝnh trÞ t tëng, vÒ kinh tÕ v¨n ho¸ x· héi ; x©y

dùng khèi thèng nhÊt toµn d©n...

+ Mçi sinh viªn ®Òu ph¶i tÝch cùc tham gia vµo çc ho¹t ®éng cña nhµ

trêng, cña ®oµn thanh niªn hoÆc cña ®Þa ph¬ng tæ chøc.

203

+ Kh«ng xem, ®äc, lu truyÒn çc v¨n ho¸ phÈm ®éc h¹i, ®åi trôy,

kh«ng nghe, kh«ng b×nh luËn çc luËn ®iÓm tuyªn truyÒn xuyªn t¹c nãi xÊu

Nhµ níc x· héi chñ nghÜa cña çc thÕ lùc thï ®Þch, kh«ng truy cËp vµo çc

Website cã néi dung thiÕu lµnh m¹nh.

+ Kh«ng tù ý thµnh lËp, tham gia ho¹t ®éng trong çc tæ chøc chÝnh trÞ

vµ çc tæ chøc cã tÝnh chÊt chÝnh trÞ tr¸i ph¸p luËt ViÖt Nam.

+ Ph¸t hiÖn vµ ®Ò nghÞ víi thÇy, c« gi¸o vµ çc c¬ quan chÝnh quyÒn ®Þa

ph¬ng n¬i c tró, häc tËp ®Ó cã biÖn ph¸p ng¨n chÆn çc hµnh vÞ ho¹t ®éng

tÖ n¹n x· héi (cê b¹c, ma tuý, m¹i d©m), çc hµnh vi x©m h¹i ®Õn an ninh,

trËt tù an toµn x· héi.

+ TÝch cùc vµ g¬ng mÉu chÊp hµnh ph¸p luËt cña Nhµ níc, çc thÓ lÖ

hµnh chÝnh quy ®Þnh vÒ lÜnh vùc an ninh trËt tù ; luËt lÖ an toµn giao th«ng ;

an toµn phßng ch¸y, ch÷a ch¸y ; vÖ sinh m«i trêng vµ çc quy ®Þnh kh¸c.

§èi víi sinh viªn lu tró trong kÝ tóc x¸ :

+ Gi÷ g×n vµ b¶o vÖ tµi s¶n cña nhµ trêng, kh«ng ®îc sö dông mét

çch bõa b·i, lµm h háng mÊt m¸t tµi s¶n vµ trang thiÕt bÞ trong kÝ tóc x¸.

+ ChÊp hµnh tèt néi quy cña kÝ tóc x¸, thùc hiÖn ®Çy ®ñ nh÷ng cam kÕt

®îc ghi trong hîp ®ång víi Ban qu¶n lÝ kÝ tóc x¸.

+ Kh«ng tµng tr÷ vò khÝ, chÊt ®éc, chÊt næ, chÊt dÔ ch¸y, ho¸ chÊt ®éc

hoÆc hµng cÊm kh¸c trong kÝ tóc x¸.

§èi víi sinh viªn t¹m tró trong çc khu vùc d©n c :

+ Thùc hiÖn ®Çy ®ñ çc quy ®Þnh vÒ khai b¸o t¹m tró t¹i khu vùc d©n c

theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

+ ChÊp hµnh tèt çc quy ®Þnh cña ®Þa ph¬ng n¬i c tró nh ; vÖ sinh mÜ

quan, trËt tù ®« thÞ, b¶o vÖ m«i trêng.

+ TÝch cùc tham gia çc phong trµo gi÷ g×n an ninh trËt tù trªn ®Þa bµn

nh : phßng chèng çc ©m mu thñ ®o¹n cña çc thÕ lùc thï ®Þch, ph¶n ®éng

l«i kÐo sinh viªn vµo çc ho¹t ®éng chèng ®èi Nhµ níc ; phßng ngõa çc

ho¹t ®éng cña bän téi ph¹m h×nh sù x©m ph¹m ®Õn tÝnh m¹ng vµ tµi s¶n cña

sinh viªn ; ng¨n ngõa, ®Êu tranh víi çc trêng hîp sö dông çc chÊt ma tuý

trong sinh viªn.

c) TÝch cùc tham gia vµo çc phong trµo b¶o vÖ an ninh trËt tù cña ®Þa

ph¬ng

Phong trµo toµn d©n ë tõng côm d©n c, tõng phêng, x· cã m¹nh hay

kh«ng lµ do sù ®ãng gãp chung cña tÊt c¶ mäi thµnh viªn trong céng ®ång

khu vùc, tõ trÎ ®Õn giµ ; tõ çn bé, c«ng nh©n, viªn chøc ®Õn sinh viªn.

204

Ho¹t ®éng nµy ph¶i trë thµnh ý thøc tù gi¸c vµ tù qu¶n cña tõng ngêi d©n,

trong ®ã cã sù ®ãng gãp tÝch cùc vµ quan träng cña sinh viªn.

Víi tr¸ch nhiÖm cña ngêi sinh viªn, lµ tÇng líp trÝ thøc, cã sù hiÓu biÕt,

n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o, l¹i ®ang ®îc tiÕp thu nh÷ng kiÕn thøc khoa häc cña

nh©n lo¹i, lµ nguån lùc ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt níc, nhng mçi sinh

viªn còng cÇn ®îc sù hç trî, ®Þnh híng vµ d×u d¾t cña §¶ng, Nhµ níc,

nhµ trêng vµ cña toµn x· héi, do ®ã mçi ngêi häc kh«ng nh÷ng chÊp hµnh

®óng vµ ®ñ çc quy ®Þnh cña Nhµ níc vÒ ®¶m b¶o an ninh trËt tù mµ cßn

ph¶i tham gia tÝch cùc vµo çc phong trµo b¶o vÖ an ninh trËt tù cña ®Þa

ph¬ng, nh : "Phong trµo toµn d©n ®oµn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë

khu d©n c" ; phong trµo "Toµn d©n phßng chèng ma tuý", "Tù phßng, tù

qu¶n, tù b¶o vÖ" ; phong trµo "Toµn d©n tham gia c¶m ho¸ gi¸o dôc ngêi

lÇm lçi" còng nh çc phong trµo b¶o vÖ an ninh trËt tù kh¸c : phong trµo

x©y dùng côm d©n c an toµn, sè nhµ an toµn ; tham gia vµo çc tæ chøc

quÇn chóng "§éi thanh niªn xung kÝch an ninh", "§éi thanh niªn tù qu¶n"...

tÝch cùc tham gia tuÇn tra canh g¸c, phßng ngõa çc ho¹t ®éng téi ph¹m.

§Ó thùc hiÖn ®îc çc néi dung trªn sinh viªn th«ng qua çc ho¹t ®éng

cña §oµn thanh niªn, çc ho¹t ®éng kh¸c cña nhµ trêng ®Ó lång ghÐp çc

néi dung cña phong trµo b¶o vÖ an ninh Tæ quèc.

d) Lu«n lu«n nªu cao ý thøc c¶nh gi¸c, tÝch cùc tham gia ho¹t ®éng

phßng chèng téi ph¹m ë ®Þa ph¬ng, ph¸t hiÖn nh÷ng hiÖn tîng tiªu cùc,

nh÷ng hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt x¶y ra trong nhµ trêng vµ n¬i c tró kÞp

thêi, cung cÊp cho c¬ quan c«ng an ®Ó cã biÖn ph¸p ng¨n chÆn vµ gi¶i quyÕt

§Ó gãp phÇn vµo c«ng t¸c gi÷ g×n an ninh trËt tù, t¹o thµnh phong trµo

toµn d©n phßng chèng téi ph¹m, sinh viªn cÇn tÝch cùc tham gia vµo çc ho¹t

®éng gi÷ g×n an ninh trËt tù cña ®Þa ph¬ng theo kh¶ n¨ng cña m×nh nh :

Ph¸t hiÖn çc hµnh vi tuyªn truyÒn, ph¸t t¸n çc v¨n ho¸ phÈm ®åi trôy,

çc tµi liÖu ph¶n ®éng, b¸o ço ngay víi ban gi¸m hiÖu nhµ trêng, víi thÇy,

c« gi¸o chñ nhiÖm hoÆc c¬ quan c«ng an ®Ó thu gi÷ kÞp thêi.

Ph¸t hiÖn vµ ng¨n chÆn çc vô ®¸nh nhau, g©y rèi trËt tù c«ng céng b¸o

ço víi nhµ trêng, ban b¶o vÖ d©n phè, c¬ quan c«ng an n¬i gÇn nhÊt ®Ó cã

biÖn ph¸p ng¨n chÆn, tham gia ph¸t hiÖn truy b¾t çc ®èi tîng ph¹m ph¸p

bá trèn.

Ph¸t hiÖn çc hµnh vi vi ph¹m çc quy ®Þnh vÒ trËt tù an toµn x· héi nh

mang chÊt ch¸y, chÊt næ, chÊt ®éc, vò khÝ th« s¬ ®Õn trêng.

205

Ph¸t hiÖn vµ b¸o ço kÞp thêi víi nhµ trêng vÒ nh÷ng ngêi hoÆc çc

hiÖn tîng sinh viªn cã biÓu hiÖn sö dông çc chÊt ma tuý, ®ua ®ßi ¨n ch¬i

tô tËp ®ua xe, ®¸nh b¹c ¨n tiÒn...

Thêng xuyªn gióp ®ì çc b¹n gÆp khã kh¨n vÒ ®iÒu kiÖn häc tËp, ®éng

viªn çc b¹n vît khã ®Ó häc tËp tèt.

C¢U HáI ¤N TËP

1. Tr×nh bµy vai trß cña quÇn chóng nh©n d©n trong b¶o vÖ an ninh

Tæ quèc.

2. Ph¬ng ph¸p tiÕn hµnh x©y dùng phong trµo toµn d©n b¶o vÖ an ninh

Tæ quèc ë ®Þa bµn c¬ së. §Æc ®iÓm ®Þa lÝ vµ v¨n ho¸ x· héi cña tõng vïng

miÒn cã ¶nh hëng nh thÕ nµo ®Õn ph¬ng ph¸p x©y dùng phong trµo toµn

d©n b¶o vÖ an ninh Tæ quèc ?

3. Sinh viªn cã tr¸ch nhiÖm g× trong viÖc tham gia phong trµo b¶o vÖ an

ninh Tæ quèc t¹i ®Þa ph¬ng n¬i c tró ?

Bµi 15 NH÷NG VÊN §Ò C¥ B¶N VÒ §ÊU TRANH PHßNG

CHèNG TéI PH¹M Vµ TÖ N¹N X· HéI


Trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ téi ph¹m vµ çc lo¹i

tÖ n¹n x· héi ; néi dung vµ ph¬ng ph¸p phßng ngõa téi ph¹m, çc lo¹i tÖ

n¹n x· héi cô thÓ trong x· héi vµ trong nhµ trêng.

HiÓu ®îc néi dung, nhiÖm vô phßng chèng téi ph¹m vµ çc lo¹i tÖ

n¹n x· héi, tham gia tÝch cùc nhiÖm vô phßng chèng téi ph¹m vµ çc tÖ n¹n

x· héi trong nhµ trêng vµ khu vùc d©n c.

II - NéI DUNG

1. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ phßng chèng téi ph¹m

a) Kh¸i niÖm phßng chèng téi ph¹m

Phßng ngõa téi ph¹m lµ viÖc çc c¬ quan cña Nhµ níc, çc tæ chøc x·

héi vµ c«ng d©n b»ng nhiÒu biÖn ph¸p nh»m kh¾c phôc nh÷ng nguyªn nh©n,

206

®iÒu kiÖn cña t×nh tr¹ng ph¹m téi nh»m ng¨n chÆn, h¹n chÕ vµ lµm gi¶m

tõng bíc, tiÕn tíi lo¹i trõ téi ph¹m ra khái ®êi sèng x· héi.

Phßng ngõa téi ph¹m lµ ph¬ng híng chÝnh, lµ t tëng chØ ®¹o

trong c«ng t¸c ®Êu tranh phßng chèng téi ph¹m, phßng ngõa kh«ng ®Ó téi

ph¹m x¶y ra.

Phßng ngõa mang ý nghÜa chÝnh trÞ x· héi s©u s¾c, lµm tèt c«ng t¸c

phßng ngõa gióp gi÷ v÷ng an ninh quèc gia, trËt tù an toµn x· héi, b¶o vÖ tµi

s¶n cña x· héi, tÝnh m¹ng, søc khoÎ, danh dù, phÈm gi¸ cña mäi ngêi d©n.

Lµm tèt c«ng t¸c phßng ngõa téi ph¹m mang ý nghÜa kinh tÕ s©u s¾c,

tiÕt kiÖn ng©n s¸ch Nhµ níc, søc lao ®éng cña çc nh©n viªn Nhµ níc, cña

c«ng d©n trong çc ho¹t ®éng ®iÒu tra truy tè xÐt xö vµ gi¸o dôc c¶i t¹o

ngêi ph¹m téi, còng nh trong viÖc gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn

téi ph¹m.

Phßng, chèng téi ph¹m ®îc tiÕn hµnh theo hai híng c¬ b¶n sau :

+ Híng thø nhÊt : Ph¸t hiÖn, kh¾c phôc, h¹n chÕ vµ ®i ®Õn thñ tiªu çc

hiÖn tîng x· héi tiªu cùc lµ nh÷ng nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña t×nh tr¹ng

ph¹m téi vµ ph¹m téi cô thÓ. §©y lµ híng mang tÝnh c¬ b¶n, chiÕn lîc vµ

l©u dµi.

+ Híng thø hai : H¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt hËu qu¶, t¸c h¹i khi téi

ph¹m x¶y ra. §©y còng lµ mét híng quan träng kh«ng thÓ xem nhÑ, bëi

trong thùc tÕ nh÷ng nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn lµm ph¸t sinh, ph¸t triÓn téi

ph¹m vÉn tån t¹i, ho¹t ®éng phßng ngõa téi ph¹m cßn béc lé nhiÒu khiÕm

khuyÕt nªn téi ph¹m vÉn x¶y ra. Híng nµy ®ßi hái çc c¬ quan chøc n¨ng

phèi hîp kÞp thêi ph¸t hiÖn, ®iÒu tra, truy tè, xÐt xö téi ph¹m, c¶i t¹o ngêi

ph¹m téi trë thµnh ngêi c«ng d©n l¬ng thiÖn.

Phßng chèng téi ph¹m mang tÝnh ®ång bé, hÖ thèng vµ cã sù phèi kÕt

hîp chÆt chÏ gi÷a çc c¬ quan Nhµ níc, tæ chøc x· héi vµ çc c«ng d©n.

Môc ®Ých cña c«ng t¸c phßng ngõa téi ph¹m lµ kh¾c phôc, thñ tiªu çc

nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña t×nh tr¹ng ph¹m téi nh»m ng¨n chÆn, h¹n chÕ,

lµm gi¶m tõng bíc tiÕn tíi lo¹i trõ téi ph¹m nµy ra khái ®êi sèng x· héi.

b) Néi dung nhiÖm vô ho¹t ®éng phßng chèng téi ph¹m

Nghiªn cøu, x¸c ®Þnh râ çc nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña t×nh tr¹ng

ph¹m téi

§Ó phßng ngõa cã hiÖu qu¶ téi ph¹m ®ßi hái çc c¬ quan chøc n¨ng

ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nh÷ng nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña téi ph¹m x©y dùng

chiÕn lîc phßng ngõa phï hîp. Nh÷ng nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña téi

ph¹m hiÖn nay bao gåm :

207

+ Sù t¸c ®éng bëi nh÷ng mÆt tr¸i cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. NÒn kinh tÕ

thÞ trêng, bªn c¹nh nh÷ng mÆt u ®iÓm còng béc lé nhiÒu mÆt tr¸i trë thµnh

nh÷ng nguyªn nh©n lµm ph¸t sinh téi ph¹m, ®ã lµ :

H×nh thµnh lèi sèng hëng thô xa hoa, trôy l¹c cña mét bé phËn ngêi

trong x· héi.

§· lµm xuèng cÊp nhiÒu mÆt vÒ v¨n ho¸, ®¹o ®øc, lèi sèng lµm mÊt ®i

truyÒn thèng v¨n ho¸ tèt ®Ñp cña d©n téc.

§Èy m¹nh tèc ®é ph©n tÇng x· héi, t¹o ra sù ph©n ho¸ giµu nghÌo s©u

s¾c, mét bé phËn giµu lªn nhanh chãng trong ®ã cã mét sè ngêi lµm giµu

bÊt chÝnh tõ ®ã dÉn ®Õn ph¹m téi, mÆt kh¸c kh«ng Ýt ngêi kh«ng cã t liÖu

s¶n xuÊt ph¶i ra thµnh phè, thÞ x· lµm thuª kiÕm sèng bÞ t¸c ®éng bëi nh÷ng

hiÖn tîng tiªu cùc dÔ dÉn ®Õn ph¹m téi.

+ T¸c ®éng trùc tiÕp, toµn diÖn cña nh÷ng hiÖn tîng x· héi tiªu cùc do

chÕ ®é cò ®Ó l¹i.

+ HËu qu¶ cña chÕ ®é thùc d©n, ®Õ quèc cïng víi chiÕn tranh kÐo dµi

trong nhiÒu n¨m ®· ph¸ ho¹i c¬ së vËt chÊt, h×nh thµnh lèi sèng hëng thô,

t tëng tham lam, Ých kØ, sa ®o¹ truþ l¹c trong mét bé phËn nh©n d©n.

+ T tëng träng nam, coi thêng phô n÷ ; nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc, tµn

d cña chÕ ®é x· héi cò cßn tån t¹i l©u dµi t¸c ®éng vµo ®êi sèng x· héi lµm

n¶y sinh çc hiÖn tîng tiªu cùc trong ®ã cã téi ph¹m.

+ Sù th©m nhËp ¶nh hëng cña téi ph¹m, tÖ n¹n x· héi cña çc quèc

gia kh¸c.

+ Nh÷ng s¬ hë, thiÕu sãt trong çc mÆt c«ng t¸c qu¶n lÝ cña Nhµ níc,

çc cÊp, çc ngµnh bao gåm : s¬ hë thiÕu sãt trong qu¶n lÝ con ngêi, qu¶n lÝ

v¨n ho¸, qu¶n lÝ nghÒ nghiÖp kinh doanh...

+ Nh÷ng thiÕu sãt trong gi¸o dôc ®¹o ®øc, lèi sèng, n©ng cao tr×nh ®é

v¨n ho¸ cña ngêi d©n.

+ HÖ thèng ph¸p luËt cha hoµn thiÖn, viÖc thùc thi ph¸p luËt kÐm hiÖu

qu¶, mét sè chÝnh s¸ch vÒ kinh tÕ, x· héi chËm ®æi míi t¹o s¬ hë cho téi

ph¹m ho¹t ®éng ph¸t triÓn. Sù chËm ®æi míi chñ tr¬ng chÝnh s¸ch vÒ kinh

tÕ x· héi vµ ph¸p luËt ®· béc lé nh÷ng s¬ hë khiÕn cho mét sè ®èi tîng lîi

dông ®Ó ho¹t ®éng ph¹m téi.

+ C«ng t¸c ®Êu tranh chèng téi ph¹m cña çc c¬ quan chøc n¨ng nãi

chung vµ cña ngµnh c«ng an nãi riªng cßn béc lé nhiÒu yÕu kÐm, thiÕu sãt ;

thÓ hiÖn trªn çc mÆt :

Tr×nh ®é nghiÖp vô, ph¸p luËt cña mét bé phËn çn bé cha ®¸p

øng yªu cÇu thùc tiÔn dÉn ®Õn h÷u khuynh nÐ tr¸nh, thËm chÝ cã mét sè çn

208

bé biÕn chÊt, tiÕp tay cho téi ph¹m, bu«ng láng c«ng t¸c ®Êu tranh trÊn ¸p

téi ph¹m.

Mèi quan hÖ gi÷a çc c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt cha thùc sù ®ång bé,

thiÕu thèng nhÊt trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra, truy tè, xÐt xö téi ph¹m, gi¸o dôc,

c¶i t¹o ph¹m nh©n. Ho¹t ®éng trao ®æi th«ng tin gi÷a çc c¬ quan b¶o vÖ

ph¸p luËt cßn cha tèt.

Sè vô ph¸t hiÖn, ®iÒu tra Ýt h¬n so víi thùc tÕ téi ph¹m x¶y ra, téi ph¹m

Èn cßn nhiÒu.

Ho¹t ®éng ®iÒu tra, xö lÝ téi ph¹m cha kÞp thêi, hiÖu qu¶ cha cao, xö

lÝ cha nghiªm minh.

HÖ thèng tæ chøc bé m¸y, ph©n c«ng chøc n¨ng, nhiÖm vô gi÷a çc c¬

quan b¶o vÖ ph¸p luËt vµ trong néi bé tõng c¬ quan cha thùc sù khoa häc,

hiÖu qu¶ vËn hµnh cha cao.

+ C«ng t¸c qu¶n lÝ Nhµ níc vÒ an ninh trËt tù cßn béc lé nhiÒu s¬ hë.

C«ng t¸c gi¸o dôc c¶i t¹o cha xo¸ bá ®îc t tëng ph¹m téi cña çc ®èi

tîng, sè ®èi tîng ph¹m téi trë l¹i cßn nhiÒu.

+ Phong trµo quÇn chóng tham gia ®Êu tranh chèng téi ph¹m ë mét sè

n¬i cha thùc sù m¹nh mÏ, cha hiÖu qu¶. Cha ph¸t huy ®îc søc m¹nh cña

quÇn chóng trong c«ng t¸c gi¸o dôc, c¶i t¹o vµ t¸i hoµ nhËp céng ®ång cho

ngêi ph¹m téi.

Nghiªn cøu, so¹n th¶o ®Ò ra çc chñ tr¬ng, gi¶i ph¸p, biÖn ph¸p

thÝch hîp nh»m tõng bíc xo¸ bá nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña téi ph¹m

Tuú thuéc vµo nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cô thÓ cña t×nh tr¹ng ph¹m téi

trªn çc lÜnh vùc ®Ó so¹n th¶o ®Ò xuÊt çc biÖn ph¸p ®Êu tranh xo¸ bá

nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña téi ph¹m cho phï hîp, bao gåm :

+ Çc gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ.

+ Çc gi¶i ph¸p vÒ hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt.

Phßng ngõa téi ph¹m kÕt hîp víi thùc hiÖn çc chÝnh s¸ch x· héi phï

hîp víi çc ®Þa ph¬ng cô thÓ.

Nhµ níc ph¶i x©y dùng ch¬ng tr×nh quèc gia phßng chèng téi ph¹m

nãi chung, ®¶m b¶o çc yªu cÇu, néi dung sau :

X¸c ®Þnh râ môc tiªu, yªu cÇu ®Êu tranh phßng chèng téi ph¹m.

Huy ®éng søc m¹nh tæng hîp cña toµn x· héi, sö dông ®ång bé hÖ

thèng, çc biÖn ph¸p phßng ngõa, x¸c ®Þnh râ chøc n¨ng, nhiÖm vô cña çc

cÊp, çc ngµnh, cña c«ng d©n.

Mçi cÊp, mçi ngµnh ph¶i c¨n cø vµo chøc n¨ng, nhiÖm vô cña m×nh ®Ó

x©y dùng vµ tæ chøc ch¬ng tr×nh hµnh ®éng cô thÓ phßng chèng téi ph¹m.

209

Mçi c«ng d©n ph¶i nhËn thøc râ tr¸ch nhiÖm, nghÜa vô cña m×nh trong

c«ng t¸c phßng ngõa téi ph¹m.

Nhµ níc, chÝnh quyÒn çc cÊp ph¶i thêng xuyªn kiÓm tra, t¹o ®iÒu

kiÖn vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn nh»m duy tr× vµ ®Èy m¹nh c«ng t¸c phßng

chèng téi ph¹m.

Tæ chøc tiÕn hµnh çc ho¹t ®éng phßng ngõa téi ph¹m

Çc cÊp, çc ngµnh çc tæ chøc x· héi c¨n cø vµo chøc n¨ng, nhiÖm vô

cô thÓ cña m×nh ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch vµ tæ chøc çc ho¹t ®éng phßng ngõa

téi ph¹m.

ChÝnh quyÒn çc cÊp tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn ch¬ng tr×nh phßng

ngõa téi ph¹m nh»m kh¾c phôc nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña téi ph¹m ë mçi

cÊp (Trung ¬ng, tØnh, thµnh phè, quËn huyÖn, x· phêng).

Çc bé ngµnh triÓn khai ch¬ng tr×nh phßng ngõa téi ph¹m nh»m

kh¾c phôc nh÷ng nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña téi ph¹m cã liªn quan ®Õn ho¹t

®éng cña m×nh.

Tõng hé gia ®×nh, mçi çc nh©n trùc tiÕp tham gia ho¹t ®éng phßng

ngõa téi ph¹m.

Tæ chøc tiÕn hµnh çc ho¹t ®éng ph¸t hiÖn, ®iÒu tra, xö lÝ téi ph¹m

Çc c¬ quan chøc n¨ng cã nhiÖm vô tiÕn hµnh ph¸t hiÖn, ®iÒu tra, xö lÝ

téi ph¹m theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt cã tr¸ch nhiÖm : chñ ®éng phèi kÕt hîp

víi çc lùc lîng cã liªn quan kÞp thêi ph¸t hiÖn çc th«ng tin vÒ téi ph¹m

vµ cã liªn quan ®Õn téi ph¹m ; tæ chøc ®iÒu tra lµm râ çc hµnh vi ph¹m téi,

con ngêi kÎ ph¹m téi, lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò cÇn chøng minh theo yªu cÇu

cña ph¸p luËt, phôc vô xö lÝ téi ph¹m ; çc c¬ quan truy tè, xÐt xö cÇn c¨n cø

vµo tÝnh chÊt, møc ®é hµnh vi ph¹m téi ®Ó xö lÝ ®óng ngêi, ®óng téi, ®óng

ph¸p luËt, ®¶m b¶o tÝnh nghiªm minh cña ph¸p luËt, kh«ng ®Ó lät ngêi

ph¹m téi, kh«ng lµm oan ngêi v« téi.

c) Chñ thÓ vµ nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc ho¹t ®éng phßng chèng

téi ph¹m

Chñ thÓ ho¹t ®éng phßng chèng téi ph¹m

+ Quèc héi, héi ®ång nh©n d©n çc cÊp. Quèc héi vµ héi ®ång nh©n d©n

çc cÊp tiÕn hµnh phßng ngõa téi ph¹m trªn çc ph¬ng diÖn sau :

Chñ ®éng, kÞp thêi ban hµnh çc ®¹o luËt, nghÞ quyÕt, çc v¨n b¶n

ph¸p lÝ vÒ phßng chèng téi ph¹m, tõng bíc hoµn thiÖn ph¸p luËt, lµm c¬ së

cho çc c¬ quan Nhµ níc, tæ chøc x· héi, mçi c«ng d©n lµm tèt c«ng t¸c

phßng chèng téi ph¹m :

210

Thµnh lËp çc uû ban, çc tiÓu ban gióp cho Quèc héi so¹n th¶o ban

hµnh çc v¨n b¶n ph¸p luËt cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c ®Êu tranh chèng téi

ph¹m nãi chung (Uû ban söa ®æi HiÕn ph¸p, Ph¸p luËt, Uû ban quèc phßng

an ninh).

Gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc tu©n thñ ph¸p luËt trong c«ng t¸c ®Êu tranh

phßng chèng téi ph¹m cña çc c¬ quan chøc n¨ng, çc tæ chøc x· héi.

Héi ®ång nh©n d©n ®Þa ph¬ng ra çc NghÞ quyÕt vÒ phßng chèng téi

ph¹m ë ®Þa ph¬ng m×nh.

+ ChÝnh phñ vµ uû ban nh©n d©n çc cÊp. Chøc n¨ng chÝnh cña ChÝnh

phñ vµ Uû ban nh©n d©n çc cÊp trong phßng chèng téi ph¹m lµ qu¶n lÝ, ®iÒu

hµnh, phèi hîp, ®¶m b¶o çc ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt, thÓ hiÖn :

Cô thÓ ho¸ çc chØ thÞ, nghÞ quyÕt cña §¶ng thµnh nh÷ng v¨n b¶n ph¸p

quy híng dÉn, tæ chøc çc lùc lîng phßng chèng téi ph¹m.

Sö dông çc c¬ quan chuyªn tr¸ch cña ChÝnh phñ tiÕn hµnh ho¹t ®éng

phßng chèng téi ph¹m : C«ng an, ViÖn kiÓm s¸t, Toµ ¸n.

Phèi hîp tiÕn hµnh ®ång bé ho¹t ®éng gi÷a çc chñ thÓ kh¸c nhau thuéc

cÊp m×nh qu¶n lÝ theo kÕ ho¹ch thèng nhÊt.

§¶m b¶o çc ®iÒu kiÖn vËt chÊt cho ho¹t ®éng phßng chèng téi ph¹m :

ng©n s¸ch, ph¬ng tiÖn, ®iÒu kiÖn lµm viÖc.

Tæ chøc thanh tra, kiÓm tra, gi¸m s¸t chÆt chÏ vµ phèi hîp ®iÒu chØnh

ho¹t ®éng phßng chèng téi ph¹m ®¸p øng yªu cÇu thùc tiÔn.

§Ò ra çc biÖn ph¸p nh»m ®éng viªn, huy ®éng søc m¹nh cña toµn x·

héi tham gia ho¹t ®éng phßng chèng téi ph¹m : khen thëng, nh©n réng çc

®iÓn h×nh tiªn tiÕn.

Çc c¬ quan qu¶n lÝ kinh tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, dÞch vô, du lÞch trong

ph¹m vi tæ chøc ho¹t ®éng chuyªn m«n.

Ph¸t hiÖn nh÷ng nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn lµm ph¸t sinh ph¸t triÓn téi

ph¹m thuéc lÜnh vùc m×nh qu¶n lÝ.

§Ò ra nh÷ng quy ®Þnh thÝch hîp, tham mu cho Nhµ níc ban hµnh çc

chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch ®óng ®¾n gãp phÇn kh¾c phôc nh÷ng nguyªn nh©n,

®iÒu kiÖn cña téi ph¹m.

X©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn çc ph¬ng ¸n phßng ngõa téi ph¹m

trong ph¹m vi c¬ quan cã hiÖu qu¶.

Phèi hîp chÆt chÏ víi chÝnh quyÒn çc cÊp, lµm tèt c«ng t¸c phßng

chèng trong néi bé, ngoµi x· héi theo ch¬ng tr×nh chung cña ChÝnh phñ.

211

+ Çc tæ chøc x· héi, çc tæ chøc quÇn chóng tù qu¶n

Çc tæ chøc ®oµn thÓ trªn gi÷ vÞ trÝ v« cïng quan träng trong c«ng t¸c

®Êu tranh phßng chèng téi ph¹m, cô thÓ :

Phèi hîp, hç trî chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, çc c¬ quan chuyªn m«n so¹n

th¶o, tham gia kÕ ho¹ch phßng ngõa téi ph¹m.

Tuyªn truyÒn cho héi viªn thÊy ®îc tÝnh chÊt, thñ ®o¹n ho¹t ®éng cña

téi ph¹m n©ng cao ý thøc c¶nh gi¸c.

Trùc tiÕp huy ®éng çc héi viªn tham gia ch¬ng tr×nh phßng chèng téi

ph¹m cña ChÝnh phñ trong ph¹m vi ®Þa ph¬ng, néi bé hiÖp héi cña m×nh.

+ Çc c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt : C«ng an, ViÖn kiÓm s¸t, Toµ ¸n

Nghiªn cøu, ph©n tÝch t×nh tr¹ng ph¹m téi, x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nh÷ng

nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña téi ph¹m, so¹n th¶o ®Ò xuÊt çc biÖn ph¸p phßng

chèng thÝch hîp.

Sö dông çc biÖn ph¸p luËt ®Þnh vµ çc biÖn ph¸p nghiÖp vô chuyªn

m«n theo chøc n¨ng, trùc tiÕp tiÕn hµnh çc ho¹t ®éng phßng ngõa téi ph¹m.

§èi víi lùc lîng c«ng an ph¶i trùc tiÕp tæ chøc, triÓn khai çc ho¹t

®éng phßng ngõa téi ph¹m theo hai híng : Tham gia phßng ngõa x· héi

(phßng ngõa chung) vµ trùc tiÕp tiÕn hµnh toµn diÖn ho¹t ®éng phßng ngõa

nghiÖp vô, ®iÒu tra téi ph¹m.

ViÖn kiÓm s¸t : KiÓm s¸t viÖc tu©n theo ph¸p luËt ®èi víi çc ho¹t ®éng

®iÒu tra, xÐt xö, thi hµnh ¸n, giam gi÷, gi¸o dôc, c¶i t¹o ph¹m nh©n, gi÷

quyÒn c«ng tè.

Toµ ¸n çc cÊp : Th«ng qua ho¹t ®éng xÐt xö çc vô ¸n ®¶m b¶o c«ng

minh, ®óng ph¸p luËt ; ph¸t hiÖn nh÷ng nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña téi ph¹m

®Ó ChÝnh phñ, çc ngµnh, çc cÊp kÞp thêi cã biÖn ph¸p ng¨n chÆn, lo¹i trõ.

Bé T ph¸p trùc tiÕp tham gia x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p

luËt cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c ®Êu tranh, phßng chèng téi ph¹m, kh¾c phôc

nh÷ng s¬ hë thiÕu sãt lµ nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña téi ph¹m.

+ C«ng d©n

C«ng d©n cã nghÜa vô vµ quyÒn lîi trong sù nghiÖp b¶o vÖ an ninh trËt

tù. C«ng d©n víi t çch lµ chñ thÓ trong phßng chèng téi ph¹m ph¶i

qu¸n triÖt :

Thùc hiÖn tèt çc quyÒn, nghÜa vô cña c«ng d©n ®· ®îc quy ®Þnh trong

HiÕn ph¸p, tÝch cùc tham gia ho¹t ®éng phßng ngõa téi ph¹m.

TÝch cùc, chñ ®éng ph¸t hiÖn mäi ho¹t ®éng cña téi ph¹m vµ th«ng b¸o

cho çc c¬ quan chøc n¨ng.

212

Tham gia nhiÖt t×nh vµo c«ng t¸c gi¸o dôc, c¶m ho¸ çc ®èi tîng cã

liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ph¹m téi t¹i céng ®ång d©n c.

Phèi hîp tham gia, gióp ®ì çc c¬ quan Nhµ níc, tæ chøc x· héi thùc

hiÖn tèt ch¬ng tr×nh "Quèc gia phßng chèng téi ph¹m". Thùc hiÖn tèt çc

phong trµo : "Toµn d©n tham gia phßng chèng téi ph¹m, tè gi¸c téi ph¹m,

c¶m ho¸ gi¸o dôc ngêi ph¹m téi t¹i gia ®×nh vµ céng ®ång d©n c", lµm tèt

c«ng t¸c t¸i hoµ nhËp céng ®ång cho ngêi ph¹m téi khi trë vÒ ®Þa ph¬ng.

Trùc tiÕp lµm tèt c«ng t¸c phßng ngõa téi ph¹m ngay trong ph¹m vi gia

®×nh (qu¶n lÝ, gi¸o dôc çc thµnh viªn trong gia ®×nh).

Nguyªn t¾c tæ chøc ho¹t ®éng phßng chèng téi ph¹m

Nhµ níc qu¶n lÝ ; kÕt hîp gi÷a chñ ®éng phßng ngõa víi chñ ®éng liªn

tôc tiÕn c«ng ; tu©n thñ ph¸p luËt ; phèi hîp vµ cô thÓ ; d©n chñ ; nh©n ®¹o ;

khoa häc vµ tiÕn bé.

d) Ph©n lo¹i çc biÖn ph¸p phßng ngõa téi ph¹m

HÖ thèng çc biÖn ph¸p phßng ngõa téi ph¹m ®îc x¸c ®Þnh ë hai møc

®é kh¸c nhau : Phßng ngõa chung (phßng ngõa x· héi) vµ phßng chèng

riªng (chuyªn m«n).

Phßng ngõa chung lµ tæng hîp tÊt c¶ çc biÖn ph¸p vÒ chÝnh trÞ, kinh

tÕ, v¨n ho¸, ph¸p luËt, gi¸o dôc.

§©y lµ qu¸ tr×nh toµn x· héi ph¶i tham gia nh»m kh¾c phôc nh÷ng s¬

hë, thiÕu sãt lµ nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn ph¸t sinh, ph¸t triÓn cña téi ph¹m.

Phßng chèng riªng (phßng vµ chèng cña lÜnh vùc chuyªn m«n) lµ viÖc

¸p dông çc biÖn ph¸p mang tÝnh ®Æc trng, chuyªn m«n cña tõng ngµnh,

tõng lùc lîng, trong ®ã cã ho¹t ®éng cña c¬ quan c«ng an víi vai trß nßng

cèt, xung kÝch.

Khi nghiªn cøu çc biÖn ph¸p phßng chèng téi ph¹m cã thÓ ph©n lo¹i

thµnh çc hÖ thèng biÖn ph¸p phßng chèng nh sau :

+ Theo néi dung t¸c ®éng cña phßng ngõa téi ph¹m : BiÖn ph¸p kinh tÕ,

biÖn ph¸p gi¸o dôc, biÖn ph¸p tæ chøc, biÖn ph¸p ph¸p luËt.

+ Theo ph¹m vi, quy m« t¸c ®éng cña çc biÖn ph¸p phßng chèng téi

ph¹m : Cã çc biÖn ph¸p trong mét tØnh, mét thµnh phè, trªn ph¹m vi c¶

quèc gia.

+ Theo ph¹m vi çc lÜnh vùc ho¹t ®éng cña Nhµ níc, x· héi, nh :

Phßng ngõa trong çc khu vùc : kinh tÕ, tuyÕn giao th«ng träng ®iÓm.

+ Theo ph¹m vi ®èi tîng t¸c ®éng cña biÖn ph¸p phßng chèng téi

ph¹m, cã :

213

Çc biÖn ph¸p phßng chèng téi ph¹m nãi chung trong c¶ níc : Kinh

tÕ, chÝnh trÞ, gi¸o dôc.

BiÖn ph¸p phßng chèng ç biÖt : §èi víi tõng ®èi tîng ph¹m téi

cô thÓ.

Theo chñ thÓ ho¹t ®éng phßng chèng téi ph¹m :

+ BiÖn ph¸p cña çc c¬ quan trùc tiÕp chØ ®¹o vµ thùc hiÖn chuyªn m«n

phßng chèng téi ph¹m : C«ng an, ViÖn kiÓm s¸t, Toµ ¸n.

+ BiÖn ph¸p cña çc tæ chøc x· héi : §oµn thanh niªn, héi phô n÷.

+ BiÖn ph¸p cña c«ng d©n.

e) Phßng chèng téi ph¹m trong nhµ trêng

Tr¸ch nhiÖm cña nhµ trêng

Thùc hiÖn ®Çy ®ñ ch¬ng tr×nh phßng chèng téi ph¹m vµ tÖ n¹n x· héi

trong nhµ trêng ; tuyªn truyÒn gi¸o dôc çc ch¬ng tr×nh quèc gia phßng

chèng téi ph¹m ®Ó cho sinh viªn thÊy ®îc tr¸ch nhiÖm cña m×nh, cña nhµ

trêng trong ®Êu tranh phßng chèng téi ph¹m, tõ ®ã tù gi¸c tham gia.

X©y dùng nhµ trêng trong s¹ch, lµnh m¹nh kh«ng cã çc hiÖn tîng

tiªu cùc, tÖ n¹n x· héi vµ téi ph¹m.

X©y dùng quy chÕ qu¶n lÝ sinh viªn, qu¶n lÝ kÝ tóc x¸, çc tæ chøc sinh

viªn tù qu¶n, tæ thanh niªn xung kÝch ®Ó tuÇn tra kiÓm so¸t trong khu vùc trêng.

Tæ chøc cho sinh viªn tham gia kÝ kÕt kh«ng tham gia tÖ n¹n x· héi,

kh«ng cã hµnh vi ho¹t ®éng ph¹m téi.

Tæ chøc cho sinh viªn tham gia çc cuéc thi t×m hiÓu vÒ ph¸p luËt H×nh

sù, phßng chèng tÖ n¹n x· héi.

Ph¸t ®éng çc phong trµo trong nhµ trêng hëng øng çc cuéc vËn

®éng toµn d©n tham gia phßng chèng téi ph¹m víi néi dung, h×nh thøc phï

hîp víi ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh cña nhµ trêng.

Phèi hîp víi lùc lîng c«ng an c¬ së trong rµ so¸t ph¸t hiÖn, cung cÊp

sè sinh viªn cã biÓu hiÖn nghi vÊn ho¹t ®éng ph¹m téi ®Ó cã biÖn ph¸p qu¶n

lÝ, gi¸o dôc ; ®Êu tranh xo¸ bá çc tô ®iÓm ho¹t ®éng tÖ n¹n x· héi ë khu vùc

xung quanh trêng.

Tr¸ch nhiÖm cña sinh viªn

Kh«ng ngõng häc tËp n©ng cao kiÕn thøc, ý thøc ph¸p luËt vµ néi

dung c¬ b¶n nhÊt vÒ phßng ngõa téi ph¹m. Tuyªn truyÒn phæ biÕn ph¸p luËt

cho mäi ngêi.

214

ChÊp hµnh nghiªm chØnh nh÷ng néi quy, quy ®Þnh cña nhµ trêng trong

lÜnh vùc häc tËp, sinh ho¹t tËp thÓ.

Trùc tiÕp tham gia çc ho¹t ®éng phßng ngõa téi ph¹m, tham gia vµo

çc tæ chøc thanh niªn xung kÝch tiÕn hµnh tuÇn tra, kiÓm so¸t b¶o vÖ an

ninh trËt tù trong khu vùc trêng, líp ; ph¸t hiÖn çc hiÖn tîng tiªu cùc cã

thÓ n¶y sinh trong trêng, líp ; çc quan hÖ nam n÷ kh«ng lµnh m¹nh, çc

hµnh vi nghi vÊn nghiÖn ma tuý, cê b¹c, ch¬i l« ®Ò, ç cîc bãng ®¸... cã thÓ

dÉn ®Õn téi ph¹m.

Khi cã vô ph¹m téi x¶y ra trong khu vùc trêng, líp ph¸t hiÖn vµ cung

cÊp cho c¬ quan chøc n¨ng nh÷ng th«ng tin cã liªn quan ®Õn vô viÖc ph¹m

téi, ngêi ph¹m téi ; tuú theo tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña mçi ngêi mµ cã thÓ

tham gia céng t¸c gióp ®ì lùc lîng c«ng an mét çch c«ng khai hay bÝ mËt.

2. C«ng t¸c phßng chèng tÖ n¹n x· héi

a) Kh¸i niÖm, môc ®Ých c«ng t¸c phßng chèng tÖ n¹n x· héi vµ ®Æc ®iÓm

®èi tîng ho¹t ®éng tÖ n¹n x· héi

Kh¸i niÖm vÒ tÖ n¹n x· héi

TÖ n¹n x· héi lµ mét hiÖn tîng x· héi tiªu cùc, cã tÝnh phæ biÕn, biÓu

hiÖn b»ng nh÷ng hµnh vi sai lÖch chuÈn mùc x· héi, vi ph¹m ®¹o ®øc vµ g©y

hËu qu¶ nghiªm träng trong ®êi sèng céng ®ång.

TÖ n¹n x· héi lµ nh÷ng hµnh vi sai lÖch chuÈn mùc ®¹o ®øc, chuÈn mùc

x· héi, nh :

+ Thãi h, tËt xÊu.

+ Phong tôc tËp qu¸n cæ hñ, l¹c hËu.

+ NÕp sèng xa ®o¹ truþ l¹c, mª tÝn ®ång bãng, bãi to¸n...

B¶n chÊt cña tÖ n¹n x· héi lµ xÊu xa, tr¸i víi nÕp sèng v¨n minh, tr¸i víi

®¹o ®øc, b¶n chÊt cña chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.

TÖ n¹n x· héi lµ biÓu hiÖn cô thÓ cña lèi sèng thùc dông, coi thêng çc

chuÈn mùc ®¹o ®øc, x· héi vµ ph¸p luËt, lµm xãi mßn çc gi¸ trÞ ®¹o ®øc

truyÒn thèng, thuÇn phong mÜ tôc cña d©n téc, ph¸ vì t×nh c¶m, h¹nh phóc

gia ®×nh, ph¸ ho¹i nh©n çch, phÈm gi¸ con ngêi, ¶nh hëng ®Õn kinh tÕ,

søc khoÎ, n¨ng suÊt lao ®éng, lµm b¨ng ho¹i gièng nßi d©n téc... lµ con

®êng dÉn ®Õn téi ph¹m.

Môc ®Ých c«ng t¸c phßng chèng tÖ n¹n x· héi

+ Ng¨n ngõa chÆn ®øng kh«ng ®Ó cho tÖ n¹n x· héi ph¸t sinh, ph¸t

triÓn, lan réng trªn ®Þa bµn.

215

+ Tõng bíc xãa bá dÇn nh÷ng nguyªn nh©n ®iÒu kiÖn cña tÖ n¹n x·

héi, gãp phÇn x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ lµnh m¹nh, b¶o vÖ thuÇn phong mÜ

tôc cña d©n téc.

+ Ph¸t hiÖn, ®Êu tranh, xö lÝ nghiªm minh nh÷ng hµnh vi ho¹t ®éng tÖ

n¹n x· héi gãp phÇn gi÷ v÷ng an ninh quèc gia vµ trËt tù an toµn x· héi.

§Æc ®iÓm cña tÖ n¹n x· héi

+ Cã tÝnh l©y lan nhanh trong x· héi.

+ Tån t¹i vµ ph¸t triÓn díi nhiÒu h×nh thøc ; ®èi tîng tham gia rÊt ®a

d¹ng vµ phøc t¹p vÒ thµnh phÇn.

+ Çc ®èi tîng ho¹t ®éng cã nhiÒu ph¬ng thøc, thñ ®o¹n tinh vi ®Ó

®èi phã víi lùc lîng chøc n¨ng vµ che m¾t quÇn chóng nh©n d©n thêng

cÊu kÕt víi nhau thµnh ®êng d©y, æ nhãm.

+ TÖ n¹n x· héi thêng cã quan hÖ chÆt chÏ víi téi ph¹m h×nh sù, çc

hiÖn tîng tiªu cùc x· héi kh¸c vµ cã sù chuyÓn ho¸ lÉn nhau.

+ §Þa bµn tËp trung ho¹t ®éng thêng lµ nh÷ng n¬i tËp trung ®«ng

ngêi, çc khu c«ng nghiÖp, du lÞch nh÷ng n¬i tr×nh ®é cña quÇn chóng nh©n

d©n cßn l¹c hËu thÊp kÐm vµ c«ng t¸c qu¶n lÝ x· héi cßn nhiÒu s¬ hë

thiÕu sãt.

C«ng t¸c phßng chèng tÖ n¹n x· héi

C«ng t¸c phßng chèng tÖ n¹n x· héi lµ qu¸ tr×nh Nhµ níc cïng çc

ngµnh, çc cÊp çc ®oµn thÓ tæ chøc x· héi vµ mäi c«ng d©n (trong ®ã lùc

lîng c«ng an lµ nßng cèt) tiÕn hµnh ®ång bé çc biÖn ph¸p nh»m ph¸t hiÖn,

ng¨n chÆn, lo¹i trõ çc tÖ n¹n x· héi.

§Êu tranh lo¹i trõ tÖ n¹n ra khái ®êi sèng x· ®ßi hái ph¶i cã sù tham gia

cña çc cÊp, çc ngµnh, cña toµn thÓ x· héi. Trong ®ã, lùc lîng c¬ së cã

mét vai trß, vÞ trÝ rÊt quan träng. §©y lµ lùc lîng chñ c«ng, nßng cèt tuyªn

truyÒn, híng dÉn quÇn chóng nh©n d©n vµ trùc tiÕp thùc hiÖn çc chñ

tr¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc, çc biÖn ph¸p theo chøc n¨ng,

nhiÖm vô cña m×nh ®Ó phßng chèng tÖ n¹n x· héi trªn ®Þa bµn.

b) Chñ tr¬ng, quan ®iÓm vµ çc quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ phßng

chèng tÖ n¹n x· héi

Chñ tr¬ng, quan ®iÓm

Nghiªm cÊm mäi h×nh thøc ho¹t ®éng tÖ n¹n x· héi, xö lÝ thÝch ®¸ng

nh÷ng tªn ho¹t ®éng chuyªn nghiÖp, ho¹t ®éng cã æ nhãm, nh÷ng tªn

cÇm ®Çu hoÆc tæ chøc l«i kÐo ngêi kh¸c ®i vµo con ®êng ho¹t ®éng tÖ n¹n

x· héi. Chñ ®éng phßng ngõa ng¨n chÆn kh«ng ®Ó tÖ n¹n x· héi l©y lan

216

ph¸t triÓn g©y t¸c h¹i ®Õn ®êi sèng nh©n d©n vµ trËt tù x· héi. Gi¸o dôc c¶i

t¹o nh÷ng ngêi m¾c tÖ n¹n x· héi lµm cho hä trë thµnh nh÷ng c«ng d©n cã

Ých cho x· héi.

Quan ®iÓm trªn ®îc thÓ hiÖn trªn çc mÆt cô thÓ sau :

+ Phßng ngõa lµ c¬ b¶n, lång ghÐp vµ kÕt hîp chÆt chÏ c«ng t¸c phßng

chèng tÖ n¹n x· héi víi çc ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ v¨n ho¸ x·

héi ë ®Þa ph¬ng.

§©y lµ ph¬ng híng c¬ b¶n nhÊt, võa thÓ hiÖn tÝnh u viÖt cña chÕ ®é

x· héi chñ nghÜa, mang ý nghÜa kinh tÕ, võa phï hîp víi ®¹o ®øc, phong tôc

tËp qu¸n cña d©n téc.

§Ó cã thÓ gi¶i quyÕt, bµi trõ triÖt ®Ó tÖ n¹n x· héi ®ßi hái ph¶i kh¾c phôc

tõng bíc nh÷ng yÕu kÐm, tån t¹i cña nÒn kinh tÕ x· héi, ph¶i thùc hiÖn

®ång bé çc chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi, lång ghÐp, g¾n

kÕt c«ng t¸c phßng chèng tÖ n¹n x· héi víi çc ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh

tÕ v¨n ho¸ x· héi ë ®Þa ph¬ng nh chÝnh s¸ch vÒ lao ®éng, viÖc lµm,

n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt cho nh©n d©n, çc chÝnh s¸ch vÒ v¨n ho¸, gi¸o

dôc nh»m ®iÒu chØnh viÖc x©y dùng çc chuÈn mùc x· héi vµ ®Þnh híng gi¸

trÞ x· héi lµnh m¹nh, ph¸t huy vµ kÕ thõa çc phÈm chÊt ®¹o ®øc truyÒn

thèng tèt ®Ñp... §Èy m¹nh ch¬ng tr×nh "xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo", "toµn d©n

®oµn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë khu d©n c" nh»m tõng bíc ng¨n

chÆn, lo¹i trõ, xo¸ bá tÖ n¹n x· héi trªn ®Þa bµn.

+ C«ng t¸c phßng chèng tÖ n¹n x· héi lµ tr¸ch nhiÖm cña toµn x· héi,

ph¶i ®îc triÓn khai ®ång bé ë çc cÊp, çc ngµnh, trong ®ã lÊy phßng chèng

tõ gia ®×nh, c¬ quan, ®¬n vÞ, trêng häc lµm c¬ së

Trong c«ng t¸c ®Êu tranh phßng chèng tÖ n¹n x· héi th× chÝnh quyÒn,

çc c¬ quan, tæ chøc, ®oµn thÓ ë c¬ së vµ gia ®×nh gi÷ mét vai trß rÊt quan

träng. §©y lµ lùc lîng trùc tiÕp thùc hiÖn, biÕn nh÷ng chñ tr¬ng, chÝnh

s¸ch, quy ®Þnh cña §¶ng vµ Nhµ níc vÒ phßng chèng tÖ n¹n x· héi thµnh

hiÖn thùc. Lµ n¬i thùc hiÖn çc cuéc vËn ®éng cña §¶ng vµ Nhµ níc vÒ x©y

dùng ®êi sèng v¨n ho¸ míi ë khu d©n c, gãp phÇn ®Èy lïi vµ bµi trõ tÖ n¹n

x· héi. Do ®ã cÇn x¸c ®Þnh ®óng vai trß cña nhµ trêng trong ®Êu tranh

phßng chèng tÖ n¹n x· héi.

+ KÕt hîp chÆt chÏ gi÷a viÖc xö lÝ nghiªm kh¾c víi viÖc c¶m ho¸, gi¸o

dôc, c¶i t¹o ®èi víi nh÷ng ®èi tîng ho¹t ®éng tÖ n¹n x· héi.

Xö lÝ nghiªm minh nh÷ng ®èi tîng ho¹t ®éng tÖ n¹n x· héi chuyªn

nghiÖp, nh÷ng ®èi tîng chñ chøa, tæ chøc, m«i giíi, cÇm ®Çu trong çc

®êng d©y, æ nhãm ho¹t ®éng tÖ n¹n x· héi, cÇn tÝch cùc, kiªn tr× còng nh

217

quan t©m t¹o çc ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn ®Ó ®éng viªn,

gi¸o dôc, c¶m ho¸ ®èi tîng lµ n¹n nh©n cña tÖ n¹n x· héi ®Ó hä yªn t©m rÌn

luyÖn ®Ó trë thµnh c«ng d©n cã Ých cho x· héi.

Çc quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ phßng chèng tÖ n¹n x· héi

Trong qu¸ tr×nh ®Êu tranh phßng chèng tÖ n¹n x· héi, Nhµ níc ta lu«n

chó träng ®Õn viÖc n©ng cao vai trß, hiÖu qu¶ cña ph¸p luËt vµ ®· ban hµnh

nhiÒu v¨n b¶n ph¸p luËt ®Ó ®iÒu chØnh c«ng t¸c nµy, nh : téi hµnh nghÒ mª

tÝn dÞ ®oan, téi chøa m¹i d©m, téi m«i giíi m¹i d©m, téi mua d©m ngêi

cha thµnh niªn, téi ®¸nh b¹c, téi tæ chøc ®¸nh b¹c hoÆc g¸ b¹c, çc téi

ph¹m vÒ ma tuý...

c) Çc lo¹i tÖ n¹n x· héi phæ biÕn vµ ph¬ng ph¸p phßng chèng

TÖ n¹n nghiÖn ma tuý : lµ mét lo¹i tÖ n¹n x· héi mµ n¹n nh©n cã thãi

quen sö dông chÊt ma tuý dÉn ®Õn t×nh tr¹ng lÖ thuéc vµo ma tuý khã cã thÓ

bá ®îc. NghiÖn ma tuý g©y hËu qu¶ t¸c h¹i lín cho b¶n th©n ngêi nghiÖn

vµ cho x· héi.

H×nh thøc sö dông ma tuý chñ yÕu lµ hót, hÝt, tiªm chÝch thuèc phiÖn,

heroine. HiÖn nay, h×nh thøc sö dông ma tuý tæng hîp, thuèc l¾c ®ang cã xu

híng ph¸t triÓn m¹nh trong thanh niªn vµ sinh viªn.

Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nghiÖn ma tóy rÊt ®a d¹ng : do hËu qu¶ cña

lèi sèng ®ua ®ßi, lêi lao ®éng, ¨n ch¬i víi nhu cÇu kho¸i c¶m cao chän ma

tuý ®Ó mua vui ; do gia ®×nh cã hoµn c¶nh ®Æc biÖt, bÞ l«i kÐo, rñ rª hoÆc bÞ

khèng chÕ... Qu¶n lÝ sinh viªn ngo¹i tró cßn cã nhiÒu bÊt cËp ; mét sè sinh

viªn nghiÖn ma tuý nhng kh«ng ®îc ph¸t hiÖn, gióp ®ì kÞp thêi nªn cµng

lón s©u vµo con ®êng nghiÖn ngËp.

Néi dung, yªu cÇu phßng chèng tÖ n¹n ma tuý : Ph¶i tõng bíc kiÒm

chÕ, ng¨n chÆn kh«ng ®Ó tÖ n¹n ma tuý l©y lan ph¸t triÓn, ®Æc biÖt trong çc

trêng häc, trong sinh viªn vµ gi¸o viªn. Kh«ng ®Ó cã thªm sinh viªn m¾c

nghiÖn ma tuý trong çc trêng häc. Ph¸t hiÖn, xo¸ bá nguyªn nh©n, ®iÒu

kiÖn h×nh thµnh tÖ n¹n ma tuý. Cã çc h×nh thøc xö lÝ nghiªm minh çc

®èi tîng cã liªn quan ®Õn ma tuý, çc ®èi tîng ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt

chuyªn nghiÖp.

TÖ n¹n m¹i d©m : M¹i d©m lµ mét lo¹i tÖ n¹n x· héi bao gåm nh÷ng

hµnh vi nh»m thùc hiÖn çc dÞch vô quan hÖ t×nh dôc cã tÝnh chÊt mua b¸n

trªn c¬ së mét gi¸ trÞ vËt chÊt nhÊt ®Þnh ngoµi ph¹m vi h«n nh©n.

TÖ n¹n m¹i d©m bao gåm çc hµnh vi : b¸n d©m, mua d©m, chøa m¹i

d©m, tæ chøc ho¹t ®éng m¹i d©m, cìng bøc b¸n d©m, m«i giíi m¹i d©m,

218

b¶o kª m¹i d©m vµ çc hµnh vi kh¸c liªn quan ®Õn tÖ n¹n m¹i d©m. C¨n cø

vµo tÝnh chÊt cña çc hµnh vi, ®èi tîng tham gia tÖ n¹n m¹i d©m bao gåm

çc lo¹i ®èi tîng chñ yÕu lµ ngêi b¸n d©m, ngêi mua d©m, ngêi chøa

m¹i d©m, ngêi m«i giíi m¹i d©m.

Trong nh÷ng n¨m qua t×nh h×nh m¹i d©m cã nhiÒu diÔn biÕn phøc t¹p,

cã xu híng t¨ng lªn c¶ vÒ sè vô vµ tÝnh chÊt møc ®é nghiªm träng, thñ

®o¹n ho¹t ®éng ngµy cµng tinh vi, x¶o quyÖt, cã nhiÒu thñ ®o¹n ®èi phã l¹i

sù ph¸t hiÖn cña quÇn chóng nh©n d©n vµ ho¹t ®éng ®iÒu tra cña c¬ quan

c«ng an. §èi tîng tham gia tÖ n¹n m¹i d©m thuéc nhiÒu thµnh phÇn x· héi

kh¸c nhau, ë nhiÒu ®é tuæi kh¸c nhau vµ cã çc quèc tÞch kh¸c nhau.

+ §Æc ®iÓm ®èi tîng chñ chøa m¹i d©m : Chñ yÕu lµ n÷, sè ®èi tîng

lµ nam giíi chiÕm tØ lÖ nhá h¬n vµ tËp trung ë ®é tuæi tõ 30 trë lªn. §a sè

chñ chøa m¹i d©m lµ ngêi cã quèc tÞch ViÖt Nam, mét sè Ýt cã quèc tÞch

níc ngoµi. Çc ®èi tîng chñ chøa m¹i d©m cã tiÒn ¸n, tiÒn sù chiÕm

kho¶ng trªn 20%. Çc chñ chøa m¹i d©m cã tr×nh ®é v¨n ho¸ thÊp kÐm, sè

chñ chøa cã tr×nh ®é v¨n ho¸ trung häc trë lªn chiÕm tØ lÖ kh«ng ®¸ng kÓ.

+ §Æc ®iÓm ®èi tîng m«i giíi m¹i d©m : §a sè ®èi tîng m«i giíi m¹i

d©m lµ nam giíi vµ cã ®é tuæi tõ 18 ®Õn 30 chiÕm tØ lÖ trªn 50% ; phÇn lín lµ

lµm çc nghÒ cã ®iÒu kiÖn ®Ó m«i giíi m¹i d©m nh xe «m, xÝch l«, b¶o vÖ...

Çc ®èi tîng m«i giíi m¹i d©m cã tiÒn ¸n, tiÒn sù chiÕm tØ lÖ kho¶ng gÇn

20% ; phÇn lín çc ®èi tîng cã tr×nh ®é v¨n ho¸ thÊp, cã kho¶ng trªn 20%

cã tr×nh ®é trung häc phæ th«ng trë lªn.

+ §Æc ®iÓm cña ®èi tîng b¸n d©m : HÇu hÕt çc ®èi tîng b¸n d©m lµ

n÷, sè ®èi tîng b¸n d©m lµ nam giíi chiÕm tØ lÖ kh«ng ®¸ng kÓ vµ cã ®é

tuæi chñ yÕu lµ tõ 18 ®Õn 30. §iÒu ®¸ng quan t©m hiÖn nay lµ t×nh tr¹ng trÎ

ho¸ ®éi ngò g¸i b¸n d©m ®ang ngµy cµng gia t¨ng. §a sè ®èi tîng b¸n d©m

kh«ng cã nghÒ hoÆc nghÒ tù do chiÕm tØ lÖ cao, tr×nh ®é v¨n ho¸ thÊp kÐm,

mét sè Ýt ®ang lµ sinh viªn... §a sè g¸i m¹i d©m cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ khã

kh¨n chiÕm tØ lÖ trªn 50%, cha cã chång chiÕm tØ lÖ cao, sèng li th©n hoÆc

li h«n chiÕm tØ lÖ trªn 30%, sè cã chång lµm g¸i m¹i d©m chiÕm tØ lÖ nhá.

+ §Æc ®iÓm ®èi tîng mua d©m : PhÇn lín çc ®èi tîng mua d©m lµ

nam giíi (tØ lÖ n÷ kh«ng ®¸ng kÓ) ; ®é tuæi 30 trë lªn chiÕm tØ lÖ cao, kh¸ch

mua d©m lµ ngêi níc ngoµi ®ang cã xu híng gia t¨ng. Çc ®èi tîng

mua d©m cã nhiÒu thµnh phÇn nghÒ nghiÖp kh¸c nhau song chñ yÕu tËp

trung ë nh÷ng nghÒ bu«n b¸n dÞch vô, tiÓu th¬ng vµ çn bé c«ng chøc

nhµ níc.

219

+ §Æc ®iÓm vÒ ph¬ng thøc, thñ ®o¹n ho¹t ®éng : Çc ®èi tîng tæ chøc

ho¹t ®éng m¹i d©m ngµy cµng cã nhiÒu thñ ®o¹n ho¹t ®éng tinh vi x¶o quyÖt

vµ cã sù liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a çc nhµ hµng, kh¸ch s¹n vò trêng, nhµ nghØ...

h×nh thµnh çc æ nhãm, ®êng d©y ho¹t ®éng, cã sù ¨n chia vÒ "quyÒn lîi".

Ho¹t ®éng nóp díi çc danh nghÜa nhµ hµng, kh¸ch s¹n, çc dÞch vô x· héi

nh massage, karaoke, gi¶i kh¸t...

Çc ®èi tîng ho¹t ®éng tÖ n¹n m¹i d©m theo ph¬ng thøc g¸i gäi vµ

th«ng qua g¸i m¹i d©m lµ mét ph¬ng thøc phæ biÕn trong giai ®o¹n hiÖn

nay. Ho¹t ®éng nµy cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi çc ®èi tîng bu«n b¸n phô

n÷ trÎ em v× môc ®Ých m¹i d©m vµ cã sù liªn kÕt víi çc ®èi tîng téi ph¹m

lµ ngêi níc ngoµi.

+ §Æc ®iÓm vÒ ®Þa bµn ho¹t ®éng : §Þa bµn ho¹t ®éng cña tÖ n¹n m¹i

d©m cã ë kh¾p mäi n¬i song chñ yÕu ho¹t ®éng cña tÖ n¹n m¹i d©m lµ thµnh

phè, thÞ x·, çc khu c«ng nghiÖp, du lÞch, nghØ m¸t, nh÷ng n¬i cã ®«ng

ngêi níc ngoµi c tró...

+ VÒ hËu qu¶ t¸c h¹i : TÖ n¹n m¹i d©m lµm xãi mßn ®¹o ®øc d©n téc, lµ

mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn c¨n bÖnh thÕ kØ HIV/AIDS.

Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng trªn lµ do mét bé phËn nh©n d©n cha ®îc

gi¸o dôc ®Çy ®ñ vÒ ph¸p luËt, nÕp sèng lµnh m¹nh, ch¹y theo lèi sèng xa hoa

hëng l¹c. MÆt kh¸c c«ng t¸c qu¶n lÝ, xö lÝ ®èi tîng trªn cha kiªn quyÕt,

triÖt ®Ó, nhiÒu n¬i cßn bÞ bu«ng láng. Mét sè ®èi tîng cßn cã ®iÒu kiÖn dô

dç, rñ rª, lõa ®¶o, thËm chÝ Ðp buéc, cìng bøc phô n÷ ®i vµo con ®êng

m¹i d©m.

+ Néi dung, yªu cÇu phßng chèng tÖ n¹n m¹i d©m : KÞp thêi ph¸t hiÖn

vµ ng¨n chÆn kh«ng ®Ó tÖ n¹n m¹i d©m l©y lan ph¸t triÓn, ®Æc biÖt gi÷ g×n

m«i trêng lµnh m¹nh trong nhµ trêng. Tõng bíc xo¸ bá nguyªn nh©n,

®iÒu kiÖn cña tÖ n¹n m¹i d©m tiÕn tíi ®Èy lïi tÖ n¹n m¹i d©m ra khái ®êi

sèng x· héi ; ph¸t hiÖn, ®iÒu tra xö lÝ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

TÖ n¹n cê b¹c : lµ mét lo¹i tÖ n¹n x· héi bao gåm çc hµnh vi lîi

dông çc h×nh thøc vui ch¬i gi¶i trÝ ®Ó ç cîc, s¸t ph¹t nhau b»ng tiÒn hoÆc

vËt chÊt.

+ TÖ n¹n cê b¹c bao gåm çc hµnh vi :

§¸nh b¹c : lµ hµnh vi dïng tiÒn hoÆc lîi Ých vËt chÊt kh¸c ®Ó s¸t ph¹t

®îc thua th«ng qua çc trß ch¬i.

Tæ chøc ®¸nh b¹c : lµ hµnh vi rñ rª, l«i kÐo, tËp hîp ngêi kh¸c cïng

®¸nh b¹c, ngêi tæ chøc còng cã thÓ cïng tham gia ®¸nh b¹c.

220

G¸ b¹c : lµ hµnh vi dïng nhµ ë cña m×nh hoÆc ®Þa ®iÓm kh¸c ®Ó chøa

çc ®¸m b¹c tõ ®ã trôc lîi cho m×nh qua nh÷ng ngêi ®¸nh b¹c.

§èi tîng tham gia tÖ n¹n cê b¹c bao gåm : ®èi tîng tæ chøc ®¸nh b¹c,

®èi tîng g¸ b¹c vµ ®èi tîng ®¸nh b¹c.

TÖ n¹n cê b¹c trong nh÷ng n¨m qua cã nh÷ng diÔn biÕn hÕt søc phøc

t¹p, cã xu híng t¨ng c¶ vÒ sè vô vµ tÝnh chÊt nghiªm träng, xuÊt hiÖn nhiÒu

h×nh thøc míi trong ho¹t ®éng, thñ ®o¹n ho¹t ®éng ngµy cµng tinh vi x¶o

quyÖt, ho¹t ®éng cã sù c©u kÕt víi çc ®èi tîng lµ ngêi níc ngoµi, ho¹t

®éng xuyªn quèc gia.

+ §Æc ®iÓm cña tÖ n¹n cê b¹c : TÖ n¹n cê b¹c ®îc biÓu hiÖn díi nhiÒu

h×nh thøc kh¸c nhau nh : tæ t«m, ch¾n c¹, xãc ®Üa, tam cóc, x× tè, xËp x¸m,

t¸ l¶... vµ çc h×nh thøc ç cîc kh¸c. TÖ n¹n cê b¹c cã nhiÒu ngêi m¾c

ph¶i vµ cã tÝnh l©y lan ph¸t triÓn nhanh, rÊt ®a d¹ng bao gåm nhiÒu thµnh

phÇn cã nghÒ nghiÖp, ®é tuæi, tr×nh ®é v¨n ho¸ kh¸c nhau (çn bé c«ng nh©n

viªn chøc nhµ níc, sinh viªn, ®èi tîng thÊt nghiÖp, nghÒ nghiÖp kh«ng æn

®Þnh, lu manh...).

Çc ®èi tîng ®¸nh b¹c, tæ chøc ®¸nh b¹c, chøa b¹c cã nhiÒu thñ ®o¹n

ho¹t ®éng tinh vi x¶o quyÖt ®Ó ®èi phã l¹i sù ph¸t hiÖn cña quÇn chóng nh©n

d©n vµ ho¹t ®éng ®iÒu tra cña c¬ quan c«ng an. Chóng h×nh thµnh çc æ

nhãm, ®êng d©y ®Ó ho¹t ®éng, thêng xuyªn thay ®æi ®Þa bµn, nhiÒu tæ

chøc ®êng d©y ho¹t ®éng liªn ®Þa bµn, xuyªn quèc gia.

TÖ n¹n cê b¹c cã quan hÖ chÆt chÏ víi téi ph¹m h×nh sù vµ çc hiÖn

tîng tiªu cùc kh¸c nh m¹i d©m, ma tuý ; g©y ra hËu qu¶ t¸c h¹i lín cho

®êi sèng x· héi vµ g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c gi÷ g×n trËt tù x· héi.

Nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn lµ do b¶n chÊt ¨n b¸m, bãc lét,

lêi lao ®éng, thÝch hëng thô cuéc sèng cao sang cña mét sè ngêi ; do

cuéc sèng gia ®×nh gÆp khã kh¨n, bÕ t¾c trong cuéc sèng... cïng víi sù thiÕu

sãt trong qu¶n lÝ kinh tÕ, x· héi cña Nhµ níc vµ çc tæ chøc.

+ Néi dung, yªu cÇu phßng chèng tÖ n¹n cê b¹c : KÞp thêi ph¸t hiÖn

kh«ng ®Ó tÖ n¹n cê b¹c l©y lan ph¸t triÓn g©y hËu qu¶ t¸c h¹i, ®Æc biÖt trong

sinh viªn vµ nhµ trêng. TiÕn hµnh ®ång bé çc biÖn ph¸p ®Ó ®Êu tranh xo¸

bá nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn cña tÖ n¹n cê b¹c. Phèi hîp chÆt chÏ gi÷a chÝnh

quyÒn ®Þa ph¬ng, çc c¬ quan ®Ó ®Êu tranh triÖt ph¸ çc æ nhãm, ®êng d©y

tæ chøc ho¹t ®éng ; xö lÝ nghiªm minh çc ®èi tîng ho¹t ®éng cê b¹c.

TÖ n¹n mª tÝn dÞ ®oan : Mª tÝn dÞ ®oan lµ tÖ n¹n x· héi bao gåm çc

hµnh vi biÓu hiÖn th¸i qu¸ lßng tin mï qu¸ng vµo nh÷ng ®iÒu huyÒn bÝ

kh«ng cã thËt, tõ ®ã cã nh÷ng suy ®o¸n kh¸c thêng, dÉn ®Õn çch øng xö

221

mang tÝnh chÊt cuång tÝn, hµnh ®éng tr¸i víi nh÷ng chuÈn mùc cña x· héi,

g©y hËu qu¶ xÊu ®Õn søc khoÎ, ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña ngêi d©n,

®Õn an ninh trËt tù.

+ §Æc ®iÓm cña tÖ n¹n mª tÝn dÞ ®oan : lµ mét biÓu hiÖn cña çc hñ tôc

l¹c hËu, tµn d cña x· héi cò cßn sãt l¹i trong x· héi hiÖn nay ; nã kÝch thÝch

vµ phï hîp víi t©m lÝ cña mét bé phËn ngêi trong x· héi cã tr×nh ®é nhËn

thøc thÊp kÐm.

TÖ n¹n mª tÝn dÞ ®oan ®îc biÓu hiÖn díi nhiÒu h×nh thøc ®a d¹ng vµ

cã xu híng l©y lan ph¸t triÓn nhanh nhÊt lµ ë nh÷ng vïng s©u, vïng xa,

nhËn thøc cña quÇn chóng cßn l¹c hËu. §èi tîng tham gia tÖ n¹n mª tÝn dÞ

®oan phÇn lín lµ phô n÷, nh÷ng ngêi cã tr×nh ®é nhËn thøc thÊp kÐm, hoµn

c¶nh gia ®×nh gÆp nhiÒu tr¾c trë, cuéc sèng Ðo le... ngoµi ra cßn cã mét sè

çn bé c«ng nh©n viªn chøc, mét sè cã häc thøc cao vµ mét bé phËn nhá

sinh viªn còng m¾c ph¶i tÖ n¹n nµy.

§èi tîng reo r¾c mª tÝn dÞ ®oan lîi dông lßng tin, lîi dông thÇn th¸nh,

trêi phËt, may rñi cã hµnh vi cÇu cóng, ®ång bãng, bãi to¸n nh»m bu«n b¸n

thÇn th¸nh ®Ó kiÕm lêi hoÆc tuyªn truyÒn, reo r¾c mª tÝn dÞ ®oan g©y ¶nh

hëng xÊu ®Õn trËt tù an toµn x· héi.

§Þa bµn x¶y ra cã ë kh¾p mäi n¬i song chñ yÕu tËp trung ë nh÷ng n¬i

c«ng t¸c qu¶n lÝ x· héi, qu¶n lÝ v¨n ho¸ cßn béc lé nhiÒu yÕu kÐm, tr×nh ®é

nhËn thøc cña quÇn chóng cßn l¹c hËu.

TÖ n¹n mª tÝn dÞ ®oan hiÖn ®ang ®îc çc ®èi tîng ph¶n ®éng vµ çc

thÕ lùc ph¶n çch m¹ng triÖt ®Ó lîi dông ®Ó chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam,

nhÊt lµ ë vïng s©u, vïng ®ång bµo d©n téc Ýt ngêi tr×nh ®é nhËn thøc cßn

l¹c hËu, thÊp kÐm.

TÖ n¹n mª tÝn dÞ ®oan g©y nªn nh÷ng hËu qu¶ xÊu cho x· héi nh lµm

tan vì h¹nh phóc nhiÒu gia ®×nh, ¶nh hëng ®Õn tÝnh m¹ng, søc khoÎ con

ngêi, g©y thiÖt h¹i ®Õn tµi s¶n cña quÇn chóng, ¶nh hëng xÊu tíi an ninh

trËt tù.

+ Néi dung, yªu cÇu phßng chèng tÖ n¹n mª tÝn dÞ ®oan : N©ng cao tr×nh

®é nhËn thøc cho toµn d©n vµ sinh viªn ®Ó hä tù gi¸c ®Êu tranh víi tÖ n¹n mª

tÝn dÞ ®oan ; ph©n biÖt ®îc nh÷ng hµnh vi mª tÝn dÞ ®oan víi çc ho¹t ®éng

tÝn ngìng, t«n gi¸o trong quÇn chóng nh©n d©n, víi nh÷ng ho¹t ®éng lÔ héi

truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc. KÞp thêi ph¸t hiÖn çc h×nh thøc ho¹t ®éng mª

tÝn dÞ ®oan ®Ó cã biÖn ph¸p ng¨n chÆn.

222

d) Tr¸ch nhiÖm cña nhµ trêng vµ sinh viªn trong phßng chèng tÖ n¹n

x· héi

§èi víi nhµ trêng :

Thùc hiÖn ®Çy ®ñ ch¬ng tr×nh gi¸o dôc trong nhµ trêng vÒ phßng

chèng tÖ n¹n x· héi ; tuyªn truyÒn, gi¸o dôc n©ng cao ý thøc ph¸p luËt cho

sinh viªn trong phßng chèng çc tÖ n¹n nghiÖn ma tóy, m¹i d©m, cê b¹c ;

ph©n ®Þnh râ mª tÝn dÞ ®oan víi çc ho¹t ®éng t«n gi¸o, tù do tÝn ngìng

cña quÇn chóng nh©n d©n ; gi¸o dôc lèi sèng lµnh m¹nh, ®Êu tranh chèng lèi

sèng bu«ng th¶, lèi sèng trôy l¹c, sèng gÊp.

X¸c ®Þnh râ hËu qu¶ t¸c h¹i tõng lo¹i tÖ n¹n x· héi, nguyªn nh©n vµ con

®êng l©y lan ; phèi hîp víi çc c¬ quan chøc n¨ng, l·nh ®¹o chØ ®¹o çc

çc tæ chøc §oµn, Héi phô n÷... trong ®Êu tranh phßng chèng tÖ n¹n x· héi ;

phèi kÕt hîp víi lùc lîng c«ng an c¬ së, chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng vµ gia

®×nh qu¶n lÝ chÆt chÏ sinh viªn ngo¹i tró ®Ó chñ ®éng ph¸t hiÖn çc hµnh vi

ho¹t ®éng ma tóy, m¹i d©m, cê b¹c, ®ång bãng bãi to¸n... cã biÖn ph¸p ng¨n

chÆn kÞp thêi.

N¾m ch¾c t×nh h×nh sinh viªn cã hµnh vi ho¹t ®éng çc tÖ n¹n x· héi,

cung cÊp cho lùc lîng b¶o vÖ, c¬ quan c«ng an nh÷ng tô ®iÓm, tæ chøc,

®êng d©y ho¹t ®éng tÖ n¹n x· héi, phèi hîp xö lÝ theo quy ®Þnh cña ph¸p

luËt. Phèi hîp cïng chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, lùc lîng b¶o vÖ v¨n ho¸ lµm

trong s¹ch ®Þa bµn trong trêng vµ khu vùc xung quanh.

Gióp cho sinh viªn hiÓu râ çc ©m mu cña çc thÕ lùc ph¶n ®éng trong

viÖc lîi dông tù do tÝn ngìng ®Ó chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam. Ph¸t hiÖn

çc trêng hîp rñ rª l«i kÐo sinh viªn tham gia vµo çc tµ ®¹o, çc ho¹t ®éng

tÖ n¹n x· héi.

Tæ chøc cho sinh viªn çc líp kÝ cam kÕt kh«ng tham gia çc ho¹t ®éng

tÖ n¹n x· héi ; x©y dùng çc néi quy, quy chÕ qu¶n lÝ kÝ tóc x¸, x©y dùng çc

tæ tù qu¶n trong häc tËp, rÌn luyÖn, vui ch¬i. Tæ chøc çc ho¹t ®éng thi t×m

hiÓu luËt, ph¸p lÖnh, çc v¨n b¶n cña §¶ng, Nhµ níc vÒ phßng chèng tÖ

n¹n x· héi, ®Æc biÖt tÖ n¹n ma tóy, m¹i d©m, cê b¹c ®ang cã dÊu hiÖu t¨ng

nhanh trong giíi trÎ. Tæ chøc çc ho¹t ®éng v¨n ho¸, v¨n nghÖ, thÓ thao ®Ó

thu hót sinh viªn tham gia.

– §èi víi sinh viªn :

NhËn thøc râ hËu qu¶ cña tÖ n¹n x· héi, con ®êng dÉn ®Õn téi ph¹m ;

kh«ng tham gia çc tÖ n¹n x· héi díi bÊt k× h×nh thøc nµo ; kh«ng bÞ l«i

kÐo çm dç bëi nh÷ng kho¸i c¶m, nh÷ng lèi sèng truþ l¹c, coi träng ®ång

tiÒn, chµ ®¹p lªn ®¹o ®øc, ph¸p luËt, b¸n rÎ sù nghiÖp cña b¶n th©n.

223

Cã tr¸ch nhiÖm ph¸t hiÖn çc hµnh vi ho¹t ®éng tÖ n¹n x· héi, çc con

®êng dÉn ®Õn tÖ n¹n, ®êng d©y ho¹t ®éng ma tóy, m¹i d©m, cê b¹c... b¸o

ço kÞp thêi cho nhµ trêng hoÆc lùc lîng c«ng an c¬ së.

Kh«ng cã çc hµnh vi mª tÝn dÞ ®oan hoÆc tham gia vµo çc hñ tôc l¹c

hËu kh¸c. B»ng kiÕn thøc ®· ®îc häc ph©n biÖt ®îc çc trêng hîp tù do

tÝn ngìng, çc trêng hîp tham quan di tÝch v¨n ho¸ víi viÖc lîi dông ®Ó

ho¹t ®éng mª tÝn dÞ ®oan. C¶nh gi¸c tríc çc hµnh vi cña çc ®èi tîng

"bu«n thÇn b¸n th¸nh" vµ ©m mu chèng ph¸ çch m¹ng ViÖt Nam cña çc

thÕ lùc ph¶n ®éng ; ph¸t hiÖn çc h×nh thøc biÓu hiÖn míi cña tÖ n¹n mª tÝn,

cña çc lo¹i tµ ®¹o n¶y sinh trong líp, trong trêng b¸o ço víi nhµ trêng,

chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng ®Ó cã biÖn ph¸p ng¨n chÆn kÞp thêi.

Chñ ®éng ph¸t hiÖn çc trêng hîp sinh viªn trong líp cã nh÷ng dÊu

hiÖu kh¸c thêng, nh÷ng hoµn c¶nh Ðo le, gÆp tr¾c trë trong häc tËp, trong

t×nh yªu ®Ó cã biÖn ph¸p ®éng viªn, gióp ®ì kh«ng ®Ó hä bÞ sa ng· vµo çc tÖ

n¹n x· héi, tin vµo cÇu cóng, bãi to¸n ; ®am mª, kho¸i c¶m... gÆp gì, ®éng

viªn nh÷ng sinh viªn lÇm lçi, c¶m ho¸, gi¸o dôc hä tiÕn bé trë thµnh ngêi

cã Ých.

KÝ cam kÕt kh«ng tham gia vµo çc ho¹t ®éng tÖ n¹n x· héi nh ma tóy,

m¹i d©m... Cã th¸i ®é häc tËp nghiªm tóc, cã lèi sèng lµnh m¹nh, tÝch cùc

tham gia çc tæ tù qu¶n, thanh niªn xung kÝch tuÇn tra kiÓm so¸t b¶o vÖ kÝ

tóc x¸, b¶o vÖ nhµ trêng.

C¢U HáI ¤N TËP

1. Nªu n÷ng néi dung cña c«ng t¸c phßng ngõa téi ph¹m, mèi quan hÖ

gi÷a çc néi dung cña ho¹t ®éng phßng ngõa téi ph¹m.

2. Nªu vµ ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a çc chñ thÓ trong tæ chøc ho¹t

®éng phßng ngõa téi ph¹m, liªn hÖ víi thùc tÕ m«i trêng häc tËp, c«ng t¸c.

3. Vai trß cña sinh viªn trong c«ng t¸c phßng chèng téi ph¹m, liªn hÖ

víi m«i trêng häc tËp cña b¶n th©n.

4. Nªu vµ ph©n tÝch çc chñ tr¬ng, quan ®iÓm cña §¶ng, Nhµ níc

trong ®Êu tranh, phßng chèng tÖ n¹n x· héi. §Ó c«ng t¸c phßng chèng tÖ n¹n

x· héi ®¹t hiÖu qu¶ cÇn chó ý g× vÒ lÜnh vùc ph¸p luËt ?

5. Nªu néi dung, ph¬ng ph¸p phßng chèng tÖ n¹n x· héi. §Ó lµm tèt

c«ng t¸c phßng chèng tÖ n¹n x· héi nãi chung cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p nµo

(vÒ ph¸p luËt, vÒ tæ chøc thùc hiÖn, vÒ x©y dùng m«i trêng sèng...) ?

224

TµI LIÖU THAM KH¶O

1. ChØ thÞ 12-CT/TW ngµy 03/5/2007 cña Bé ChÝnh trÞ vÒ t¨ng cêng sù l·nh ®¹o

cña §¶ng ®èi víi c«ng t¸c Gi¸o dôc quèc phßng, an ninh trong t×nh h×nh míi.

2. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII,

IX, X ; NghÞ quyÕt Trung ¬ng 8/Khãa IX, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia.

3. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, C¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc trong thêi k× qu¸ ®é

lªn chñ nghÜa x· héi, NXB Sù thËt, Hµ Néi, 1991.

4. HiÕn ph¸p níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam n¨m 1992 (söa ®æi, bæ

sung n¨m 2001).

5. LuËt vÒ An ninh quèc gia, 2004 ; LuËt Biªn giíi Quèc gia, 2003 ; LuËt C«ng

an nh©n d©n, 2005 ; LuËt Gi¸o dôc, 2005 ; Bé LuËt H×nh sù, 1999 ; LuËt NghÜa

vô qu©n sù, 1981 (söa ®æi, bæ sung n¨m 1990, 1994, 2005) ; LuËt Phßng

chèng ma tuý, 2003 ; LuËt Phßng chèng m¹i d©m, 2003 ; LuËt Quèc phßng,

2005 ; Bé LuËt Tè tông h×nh sù, 2003 ; LuËt Thanh niªn, 2001.

6. Ph¸p lÖnh §éng viªn c«ng nghiÖp quèc phßng, 2003 ; NghÞ ®Þnh sè 219/CP

ngµy 28/12/1961 cña Héi ®ång ChÝnh phñ (nay lµ CP) ;

NghÞ ®Þnh Gi¸o dôc quèc phßng - an ninh sè 116/2007/N§-CP ngµy

10/7/2007.

7. ChØ thÞ sè 18/2000/CT-TTg ngµy 21 th¸ng 9 n¨m 2000 cña Thñ tíng ChÝnh

phñ vÒ T¨ng cêng c«ng t¸c d©n vËn.

8. NghÞ quyÕt 05 ; 06 cña ChÝnh phñ vÒ §Êu tranh phßng chèng tÖ n¹n m¹i d©m

vµ tÖ n¹n ma tuý, 1993.

9. NghÞ quyÕt 87/CP n¨m 1995 vÒ §Êu tranh phßng chèng mét sè lo¹i tÖ n¹n x·

héi nguy hiÓm.

10. NghÞ quyÕt 09/CP cña ChÝnh phñ vÒ T¨ng cêng c«ng t¸c ®Êu tranh chèng téi

ph¹m trong t×nh h×nh míi ; QuyÕt ®Þnh 138 cña Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ

Ch¬ng tr×nh quèc gia phßng chèng téi ph¹m.

11. C¸c v¨n b¶n hiÖn hµnh vÒ gi¸o dôc quèc phßng - an ninh cho häc sinh, NXB

Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 2005.

12. §Æng Vò Ho¹t, Hµ ThÞ §øc - LÝ luËn d¹y häc ®¹i häc, NXB §¹i häc Quèc gia,

Hµ Néi, 2005.

13. Gi¸o tr×nh Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n trong phßng, chèng téi ph¹m vÒ ma tuý, Häc

viÖn C¶nh s¸t nh©n d©n, 2005.

14. Gi¸o tr×nh Tæ chøc phßng, chèng nghiÖn ma tuý, Häc viÖn C¶nh s¸t nh©n d©n, 2002.

225

15. C¸c lo¹i ma tuý thêng gÆp, NXB C«ng an nh©n d©n, 2001.

16. Gi¸o tr×nh Qu¶n lÝ nhµ níc vÒ an ninh trËt tù, Häc viÖn C¶nh s¸t nh©n d©n, 2007.

17. Gi¸o tr×nh LÞch sö qu©n sù, NXB Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 1997.

18. Gi¸o tr×nh téi ph¹m häc, Trêng §¹i häc Tæng hîp Hµ Néi, 1995.

19. Bé Tæng Tham mu, Mét sè v¨n b¶n quy ®Þnh chi tiÕt vµ híng dÉn thùc hiÖn

Ph¸p lÖnh §éng viªn c«ng nghiÖp, 2006.

20. Bé Tæng Tham mu, Híng dÉn mét sè néi dung vÒ c«ng t¸c §éng viªn qu©n

®éi vµ §éng viªn c«ng nghiÖp, 2005, 2006.

21. Bé Tæng Tham mu, C«ng t¸c ®éng viªn qu©n ®éi, NXB Qu©n ®éi nh©n d©n,

Hµ Néi, 2001.

22. Bé Tæng tham mu, Mét sè v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt hiÖn hµnh vÒ LuËt

NghÜa vô qu©n sù, Ph¸p lÖnh vÒ Lùc lîng d©n qu©n tù vÖ, NXB Qu©n ®éi

nh©n d©n, Hµ Néi, 2003.

23. Bé Quèc phßng, NghÖ thuËt ®¸nh giÆc gi÷ níc cña d©n téc ViÖt Nam, 1990.

24. Lªnin, Toµn tËp, tËp 17, vÒ Th¸i ®é cña §¶ng c«ng nh©n ®èi víi t«n gi¸o,

NXB TiÕn bé, M¸txc¬va, 1979.

25. Bé Quèc phßng, Trung t©m Tõ ®iÓn b¸ch khoa qu©n sù, Tõ ®iÓn b¸ch khoa

qu©n sù ViÖt Nam, NXB Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 2004.

26. Ph¹m Quang §Þnh, “DiÔn biÕn ho¯ b×nh” vµ cuéc ®Êu tranh chèng “DiÔn biÕn

ho¯ b×nh” ë ViÖt Nam, NXB Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 2005.

27. Bé Tæng Tham mu, Tõ ®iÓn ThuËt ng÷ qu©n sù, NXB Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi,

2007.

28. T¹p chÝ Quèc phßng toµn d©n, C«ng nghÖ qu©n sù thÕ kØ XX vµ xu híng ph¸t

triÓn ®Çu thÕ kØ XXI, 9/2000.

29. T¹p chÝ Khoa häc qu©n sù, Phßng thñ d©n sù trong phßng chèng vò khÝ c«ng

nghÖ cao, 7/2003.

30. T¹p chÝ Khoa häc qu©n sù, Mét sè biÖn ph¸p phßng chèng tiÕn c«ng ®êng

kh«ng b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao, 4/2004.

31. Häc viÖn Quèc phßng, Tµi liÖu nghiªn cøu, tham kh¶o vÒ phßng tr¸nh, ®¸nh tr¶.

32. Phan Xu©n S¬n, Lu V¨n Qu¶ng (®ång chñ biªn), Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ

chÝnh s¸ch d©n téc ë níc ta hiÖn nay, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2006.

33. Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam, Quèc phßng ViÖt Nam (S¸ch tr¾ng

Quèc phßng ViÖt Nam), NXB ThÕ giíi, Hµ Néi, 2004.

34. GS.TS NguyÔn Xu©n Yªm cïng tËp thÓ t¸c gi¶. M¹i d©m, ma tuý, cê b¹c, téi

ph¹m thêi hiÖn ®¹i, NXB C«ng an nh©n d©n, Hµ Néi, 2003.

226

Môc lôc

Trang

Lêi nãi ®Çu ............................................................................................................................. 3

Bµi 1. §èI T¦îNG, PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU M¤N HäC

GI¸O DôC QUèC PHßNG AN NINH ................................................................... 4

Bµi 2. QUAN §IÓM CñA CHñ NGHÜA M¸C L£NIN, T¦ T¦ëNG Hå CHÝ MINH

VÒ CHIÕN TRANH QU¢N §éI Vµ B¶O VÖ Tæ QUèC ......................................... 11

Bµi 3. X¢Y DùNG NÒN QUèC PHßNG TOµN D¢N, AN NINH NH¢N D¢N .............. 28

Bµi 4. chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ tæ quèc viÖt nam

x· héi chñ nghÜa ...................................................................................................... 36

Bµi 5. X©y dùng lùc lîng vò trang nh©n d©n viÖt nam..................................................... 44

Bµi 6. KÕT HîP PH¸T TRIÓN KINH TÕ x· héi VíI T¡NG C¦êNG

CñNG Cè QUèC PHßNG AN NINH .................................................................... 52

Bµi 7. NGHÖ THUËT QU¢N Sù VIÖT NAM .................................................................... 73

Bµi 8. PHßNG CHèNG CHIÕN L¦îC "DiÔn biÕn hoµ b×nh",

B¹O LO¹N LËT §æ CñA ÇC THÕ LùC THï §ÞCH §èI VíI

ÇCH M¹NG VIÖT NAM ....................................................................................... 93

Bµi 9. PHßNG CHèNG §ÞCH TIÕN C¤NG HO¶ LùC B»NG Vò KHÝ C¤NG NGHÖ CAO

.............................................................................................................................. 104

Bµi 10. X¢Y DùNG LùC L¦îNG D¢N QU¢N Tù VÖ, LùC L¦îNG Dù BÞ

§éNG VI£N Vµ §éNG VI£N C¤NG NGHIÖP QUèC PHßNG .......................... 115

Bµi 11. X¢Y DùNG Vµ B¶O VÖ CHñ QUYÒN L·NH THæ, BI£N GIíI

QUèC GIA ............................................................................................................ 129

Bµi 12. MéT Sè NéI DUNG C¥ B¶N VÒ D¢N TéC, T¤N GI¸O Vµ

§ÊU TRANH PHßNG CHèNG §ÞCH LîI DôNG VÊN §Ò D¢N TéC

Vµ T¤N GI¸O CHèNG PH¸ ÇCH M¹NG VIÖT NAM ....................................... 143

Bµi 13. nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ b¶o vÖ an ninh quèc gia vµ

gi÷ g×n trËt tù, an toµn x· héi ................................................................................ 159

Bµi 14. X¢Y DùNG PHONG TRµO TOµN D¢N B¶O VÖ AN NINH Tæ QUèC ................. 182

Bµi 15. NH÷NG VÊN §Ò C¥ B¶N VÒ §ÊU TRANH PHßNG CHèNG

TéI PH¹M Vµ TÖ N¹N X· HéI ............................................................................. 205

TµI LIÖU THAM KH¶O ..................................................................................................... 224

227

ChÞu tr¸ch nhiÖm xuÊt b¶n :

Chñ tÞch H§QT kiªm Tæng Gi¸m ®èc Ng« TrÇn ¸i

Phã Tæng Gi¸m ®èc kiªm Tæng biªn tËp NguyÔn Quý Thao

ChÞu tr¸ch nhiÖm néi dung :

Chñ tÞch H§QT kiªm Gi¸m ®èc C«ng ty CP S¸ch §H DN

trÇn nhËt t©n

Biªn tËp néi dung :

Ph¹m VÜnh Th«ng Lª Do·n ThuËt

Söa b¶n in :

Ph¹m VÜnh Th«ng

Tr×nh bµy b×a :

Bïi quang tuÊn

ThiÕt kÕ s¸ch vµ chÕ b¶n :

th¸i s¬n

Gi¸o tr×nh Gi¸o dôc quèc phßng - an ninh

(Dïng cho sinh viªn c¸c trêng ®¹i häc, cao ®¼ng) TËp mét

M· sè: 7G073y9 – DAI

In 10.000 b¶n (Q§ : 14), khæ 16 x 24 cm. In t¹i XÝ nghiÖp in – NXB Lao

®éng x· héi.

§Þa chØ : Ngâ Hoµ B×nh 4, phè Minh Khai, Hai Bµ Trng, Hµ Néi.

Sè §KKH xuÊt b¶n : 04 - 2009/CXB/271 - 2117/GD.

In xong vµ nép lu chiÓu th¸ng 3 n¨m 2009.

bỘ tỔng tham mƯu

Documents