สตรกบสอสาธารณะ

สถาบนวชาการสอสาธารณะ (สวส.)

สตรกบสอสาธารณะ

สตรกบสอมวลชน เปนหวขอทไดรบความสนใจศกษา วพากษ

วจารณ วเคราะหในแวดวงวชาการ และวชาชพดานสอสารมวลชน

มาหลายทศวรรษ เปนแนวคดทเกดจากปญหาความไมเทาเทยมทาง

เพศในสงคมตะวนตก ความสนใจตอบทบาทสตรในสอมวลชนปรากฏ

ในหลายบรบท ทงสภาวะทางกายภาพ สรระ เพศสภาพ เพศวถ ไปจนถงสทธ

ความไมเทาเทยมกนระหวางความเปนหญงกบความเปนชาย กอใหเกด

แนวคดมากมายเกยวกบสทธและศกดศรของความเปนมนษยของสตรใน

อาชพตาง ๆ รวมทงสตรในสอมวลชน ครอบคลมถงบทบาทสตรในสถานะ

ตางๆ ทปรากฏในสอมวลชนดวย

รศ.มาล บญศรพนธประธานกรรมการนโยบาย ส.ส.ท.

2

สตรกบสอมวลชน/ สอสาธารณะ

สถาบนวชาการสอสาธารณะ (สวส.)

แมวาความเคลอนไหวเกยวกบบทบาทของสตรในสอมวลชน

เรมจากสภาวะความกดดนสทธสตรในตะวนตก แตแนวคดดงกลาวกได

รบการยอมรบและขยายขอบเขตความสนใจจากองคกรระดบนานาชาต

หลายแหงกตาม สงคมไทยไดรบอทธพลจากแนวคดดงกลาวไมมาก

กนอยในระยะตนๆ และยงไดรบความสนใจมากขนจากกลมกจกรรม

สตรทมองเหนความไมเสมอภาคในการปฏบตจากสงคมทใหความ

ส�าคญตอวฒนธรรม “ชายเปนใหญ” มานาน แนวคดดงกลาวไดลงหลก

ปกมนยงขน เมอมการศกษาวจยบทบาทสตรในสงคมไทยจากนกวชาการ

ในสถาบนการศกษามากขนตามล�าดบ ถงขนจดเปนหลกสตรสตรศกษา

ขน ในสถานศกษาหลายแหง และยงทวความส�าคญ เมอสทธของสตร

ไทยในฐานะมนษยท(ควร)มศกดศรเทยบเทามนษยทกคนทกเพศในสงคม

ถกลดรอน ท�าราย เอาเปรยบ และละเมดใหเหนอยเนองๆ เปนเหตให

มการกอตงองคกรเกยวกบการพทกษสทธและปกปองศกดศรของสตร

ขนอยางเปนรปธรรม

งานวจยมากมายหลายชนยนยนวา สอมวลชนมบทบาทและ

อทธพลอยางส�าคญตอสถานะและพฒนาการของสตรในหลายดาน

โดยเฉพาะตอการสรางเสรมสทธและศกดศรความเปนมนษยของสตร

(และเดก)ใหยงยนมนคงไดอยางมนยยะส�าคญ

อยางไรกตาม ภาพทเกดขนในมโนส�านกเกยวกบ“สตรกบสอมวลชน” เหนชดเจนในภาพ 2 มต คอ มตภาพสะทอนของสตรจากการท�าหนาทของสอมวลชน กบ มตดานสถานะของสตรในวชาชพสอมวลชน

3

สตรกบสอสาธารณะ4

มตแรก เปนมมทสอถกวพากษวจารณถงบทบาทและจรยธรรมในการเลอกเสนอเนอหาอยางไร ในลกษณะไหน เกยวกบเรองของ “สตร” ซง “สะทอน” ถงทศนคต หรอ อคตโดยรวมของสอมวลชนตอสตรเพศ มตทสอง เปนมมมองเกยวกบสถานะของสตรในวชาชพสอมวลชน ทมกไดรบแรงกดดนจากผบงคบบญชาและ/หรอเพอนรวมงานชาย ทยงมทศนคตเชงลบหรอไมแนใจในศกยภาพและความสามารถทางวชาชพ โดยเปรยบเทยบกบผชายในต�าแหนงงานเดยวกน บรรยากาศดงกลาวจงยงมกรนไอทสตรท�างานสอมวลชนรสกวา “สตรนอยคนนกทสามารถกาวไปสต�าแหนงงานในระดบทมอ�านาจตดสนใจ”[1]

ปรากฏชดวา ในมตดานภาพสะทอนของสตรในสอมวลชนนน

“สอมวลชนในประเทศตางๆ ยงคงเสนอภาพลกษณของสตรในทางลบ

และเสอมศกดศร ไมไดสะทอนชวตอนหลากหลายและรปแบบตางๆ ของ

การมสวนรวมในสงคมของสตร สงทกระทบตอสตรในทางลบเปนพเศษ

กคอ สอลามกอนาจารทแสดงความรนแรงและกดใหสตรดไรคา สอมวลชน

ทกหนทกแหงมศกยภาพทจะชวยสงเสรมความกาวหนาของสตร โดย

อาจจดสรางกลไกควบคมดแลตนเองเพอขจดรายการทแสดง บทบาท

หญงชายอยางมอคตทางเพศ อาจมการเสรมพลงใหสตร โดยเพมทกษะ

ความร และการเขาถงเทคโนโลยสารสนเทศ”[2] “เพศหญงและกลมความ

หลากหลายทางเพศยงคงถกน�าเสนอผานสอดวยอคตในมมมองทจ�ากด

สอจงควรเพมความร ความเขาใจ ขยายทศนคตทถกตองในเรอง

1. สมาคมสงเสรมสถานภาพสตร ในพระอปถมภพระเจาวรวงศเธอพระองคเจาโสมสวล พระวรรา

ชาทนดดามาต. 12 ประเดนทนาหวงใย สรปปฏญญาและแผนปฏบตการปกกงเพอความกาวหนา

ของสตร. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.apsw-thailand.org/CEDAW%201.html.

2. เรองเดยวกน

สถาบนวชาการสอสาธารณะ (สวส.) 5

คานยมทางเพศโดยมสถาบนสอและหนวยงานก�ากบดแลสอ ท�าหนาท

สงเสรมใหสอไดพฒนามมมองในประเดนเพศและแจงเตอนผชม

ในฐานะผรบสาร”{3]

หากพจารณาจากองคประกอบในกระบวนการสอสาร SMCR

ประเดนสตรกบสอมวลชนสามารถมองไดจากสถานะของสตรในฐานะ

ผสงสาร (ผผลตสาร) กบ ผรบสาร (ผชม ผฟง ผอาน) ซงสตรยอมม

บทบาทและสถานะในแตละมตตางกน แตสงทไมแตกตางคอ ความไม

เทาเทยมหรอความเสมอภาคในการถกปฏบตจากการน�าเสนอเรองของ

สตรในสอมวลชน กบการตอสกบทศนคต (หรออคต) ของผรวมงานชาย

ในวงการสอมวลชน

ในการประชม Asia Media Summit 2012 ทกรงเทพได

หยบประเดน ‘ภาพสะทอนของบทบาทสอตอประเดนเดกและผหญง

ในวนนเปนอยางไร’ ซงผแทนเยาวชนจากหลายประเทศสะทอนตรง

กนวา นอกจากสอจะสนใจประเดนเดกและผหญงนอยกวาประเดน

อน ๆ แลว สงทปรากฏในสอสวนใหญยงเปนเรองเชงลบ ขาดการมอง

เปาหมายเพอน�าไปสการเรยนร หรอแกไขสงใดไดบาง สวนในประเดนของ

ภาพสะทอนสตรจากการน�าเสนอของสอมวลชน มกหนกไปทางประเดน

ความรนแรง ในขณะทบางประเทศไดใชจดแขงของความเปนสอเปน

ชองทางใหความรในประเดนปญหาสงคม เชน ขอมลจากผแทนเยาวชน

อฟรกาวา รายการสารคดชด Soul Buddy ในรปแบบละครทมเนอหา

กระตนเดกและเยาวชนใหมความรสกรวมถงประเดนสงคม เชน การละเมด

ตอเดก เอชไอว/เอดส หรอประเดนอน ๆ โดยใหความส�าคญกบเทคนค

การเลาเรองในลลาทใหความบนเทง ท�าใหเดกและเยาวชนรสกอยากด

3. วลาสน อดลยานนท. 10 ป สอไทย น�าเสนอความรนแรงและอคตทางเพศซำ. [ออนไลน].

เขาถงไดจาก http://news.voicetv.co.th/thailand/57901.html

สตรกบสอสาธารณะ

แตกมปญหาเชนเดยวกบทอนๆ คอ รายการทดส�าหรบเดกหรอสตรมกประสบปญหาการสนบสนนทนผลตตามความนยมของตลาดระบบ

เศรษฐกจแบบทนนยม

ในการเสวนาผลการศกษาเรอง “สอกบการผลตซ�า ความ

รนแรง และอคตทางเพศ” มขอเสนอแนะตอสอเกยวกบบทบาทของสอ

ในการเสนอประเดนซ�าๆ เกยวกบผหญงจนกลายเปนภาพความเคยชน

ในสงคม พบวา ในปจจบนสอมกเสนอความรนแรงยงขนเรอย ๆ และ

“สอ” เปนสวนหนงทท�าใหเกดการกระท�าความรนแรงในสงคม โดย “ใน

ชวง 10 ปทผานมา สอยงน�าเสนอภาพแบบเหมารวมและคานยมใน

อคตเรองเพศแบบเดมๆ ทงในสวนของละครทออกอากาศทางฟรทว

หลายเรองสะทอนทศนคตทมอคตทางเพศทถกผลตและแสดงผานสอ

ไทย โดยการผลตซ�าความรนแรงและอคตทางเพศ ซงเปนการสะทอน

ความรนแรงทางวฒนธรรมทนาอนตราย เพราะไดฝงลงลกในจตใจ

วฒนธรรมทางเพศเปนกลไกส�าคญทท�าใหปญหาความรนแรงตอสตร

ยงอย และยงมความรนแรงเปนความสมพนธเชงอ�านาจหญงชายผาน

การสะทอนทศนคตของผท�าหนาทสออยางชดเจน”[4]

นอกจากน จากการส�ารวจของมเดยมอนเตอร ยงพบการน�าเสนอ

เนอหาในละครไทยกวา 95 % เตมไปดวยความรนแรง แฝงวธฆาตกรรม

ใสไวในบทละครถง 27 วธการ ซง “สะทอนใหเหนวา ผจดละคร ผก�ากบ

นยมใชฉากเรองเพศ ภาษา ความรนแรงเรยกเรตตงจากผชมเปนจดขาย...

สะทอนใหเหนถงปญหาในสงคมไทยทยงขาดความรความเขาใจอ�านาจ

4.“คอลมนผหญง: สตรสากลกบบทบาท “สอ” ในการยตความรนแรงตอผหญงและเดก”

แนวหนา. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.naewna.com/lady/columnist/5705

6

สถาบนวชาการสอสาธารณะ (สวส.)

ในการควบคมดแลตรวจสอบรายการโทรทศนระบบเรตตง”[5]

ในอกแงมมหนง มตภาพของผหญงทปรากฏในสอสวนใหญ

ยงสะทอนถงมโนทศนในการเลอกเสนอภาพของผหญงเสมอนวตถหรอ

สงของ (object) มากกวาความเปนเพอนมนษยรวมโลกทมสทธและ

ศกดศรความเปนมนษย (human rights) เทาเทยมกน เหนไดชดเจนใน

กรณทนอกจากการผลตซ�าๆ ในประเดนความรนแรงในภาพขาว ในละคร

ทมเนอหาหลเกยรตสตร ฉากความรนแรงอยางไรสาระ และขาดรสนยม

แลว ยงปรากฏภาพผหญงนงนอยหมนอยเกลอนกลาดในงานโฆษณา

สนคาหลายประเภท โดยเฉพาะสนคาทมงกลมเปาหมายชาย ตงใจใช

สรระของผหญงเรยกรองความสนใจจากผซอ ทงๆทสนคานนไมมสาระ

เกยวของกนอยางสนเชง เชน การใหสตรแตงกายแสดงนยยะทางเพศ

โฆษณาความแรงของก�าลงเครองยนต สรางคานยมฉาบฉวย ประเภท

หญงสวยตองขาวเดง เพอผลทางการตลาดไวเทนนง ซงเปนการบม

เพาะวฒนธรรมการบรโภคแบบขาดสตไดอยางสมฤทธผล ผลงานวจยยง

ยนยนวา ละครหรอโฆษณานอยชนนกทจะใหภาพของสตรมคณภาพทาง

สตปญญา เปนผน�า เปนแบบอยางทดใหกบเยาวชนไทยรนตอๆไป

ส�าหรบมตเกยวกบสตรในวชาชพสอมวลชนนน นอกจากสดสวน

สตรในวงการสออาจมากกวาเพศชาย ปญหาการกดกนหรอความอคต

ทางเพศในวงการสอมวลชนกยงไมปรากฏใหเหนอยางรนแรงเทาในสงคม

ตะวนตกกตาม ในความเปนจรง สตรไทยไดพสจนถงศกยภาพ ทกษะ

และความสามารถทางวชาชพอยางมนยยะส�าคญ และโดดเดนจนเปนท

ยอมรบจากสาธารณชน แมกระนนกตาม เคยมงานวจยทศกษาเกยวกบ

5. มเดยมอนเตอร. ละครไทย 95% เนอหารนแรง แฝงวธฆาตกรรม. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก

http://news.voicetv.co.th/entertainment/9998.html.

7

สตรกบสอสาธารณะ

บทบาทสตรในสอมวลชนไดระบถงความยากล�าบากในการกาวไปส

ต�าแหนงงานระดบบรหารทมอ�านาจตดสนใจสงสด เมอตองเผชญกบ

ตวเลอกระหวาง ‘หญง’หรอ ‘ชาย’ โอกาสมกไปลงทฝายชายมากกวา

โดยขออางทเปนเหตผลธรรมชาตทางสรระ ซงไมเกยวกบความสามารถ

หรอคณภาพเทาใดนก

ดงนน ปญหาของสตรในวชาชพสอมวลชนส�าหรบสงคม

ไทยเทาทผานมา ตองตอสกบวฒนธรรมและสงคมทมความเชอแบบ

‘ชายเปนใหญ’และ ‘ชางเทาหลง’ มากกวาการตดสนตามเนอแทของ

ความสามารถอยางจรงจง ถงกระนน เมอเปรยบเทยบกบกลมประเทศ

ในอาเซยนและในตะวนตกหลายประเทศ ปจจบน สตรไทยในอาชพ

สอมวลชนมโอกาส ความสามารถ และศกยภาพในการแขงขนกบเพศชาย

ไดอยางเทาเทยมมากกวาสตรในวชาชพเดยวกนในอกหลายประเทศ แต

โอกาสนนจะเกดขนไดกตอเมอสตรตองทมเทกบงานมากเปนพเศษ นอก

เหนอภารกจในหนาท “แมบาน” และความเปน “แม” ทไมเคยมเวลาสน

สด รวมถงการตอสเพอไปส “ผหญงแถวหนา” ทามกลางสภาพแวดลอม

ทมอคตทางเพศแบบไทยๆ จงเปนภาระทสตรในอาชพสอมวลชนตอง

อาศยความอดทนและอดกลนอยางกลาแกรงยง

อยางไรกตาม สภาพการณของผหญงในสอมวลชนนาจะอธบาย

ไดดวย “ประชากรครงหนงของโลก ไมถงครงหนงทมอนจะกน อยด

กนด และมโอกาสเทานน สตรสวนใหญไมไดรบความสนใจอยางจรงจงจาก

สอมวลชน หรอแมแตการมสทธมเสยงในการแสดงออกอยางเทาเทยม

มเสยงของสตรเพยงรอยละ 24 เทานนทปรากฏในสอมวลชนทกวนน

8

สถาบนวชาการสอสาธารณะ (สวส.)

เปนเหตใหมความพยายามในการสรางพนทส�าหรบเสนอเรองของ

สตร(และเดก)ในสอทางเลอกอนๆทวโลก เพอเตมเตมในเรองทขาดหายไป

จากสอกระแสหลกเกยวกบการเปนอยของสถานภาพสตร ตลอดจนเปด

เวทหาค�าตอบและความหมายใหแกสตรผดอยโอกาสในแตละสงคม” [6]

สตรในสอสาธารณะ : หนงในความหลากหลาย

พนธกจหลกในการกอตง “สอสาธารณะ” ใหเปนตนแบบ

ของสอมวลชนคณภาพของสงคมไทย เปนสญลกษณแหงความเปน

ประชาธปไตย ไดก�าหนดใหสถานโทรทศน ‘ไทยพบเอส’ นอกจาก

เนนความหลากหลายในชาตพนธ และความแตกตางทางเพศแลว

ยงก�าหนดใหมมาตรฐานเนอหาครอบคลมถงการผลตขาวสารรายการ

ทมสารประโยชน และสาระบนเทงทเนนความหลากหลายในมตตางๆ

เพอใหความรแกประชาชนใหกาวทนการเปลยนแปลงของโลก สงเสรม

เสรภาพการรบรขาวสารอยางเทาเทยมกน เพอสรางสงคมประชาธปไตย

โดยสนบสนนใหประชาชนมสวนรวมทงทางตรงและทางออม

ในบรบทของการน�าเสนอข าวและภาพเกยวกบสตรใน

สอสาธารณะ ‘ไทยพบเอส’ สะทอนไดจากขอก�าหนดทางจรยธรรมใน

ขอบงคบองคการกระจายเสยงและแพรภาพสาธารณะแหงประเทศไทย

วาดวยจรยธรรมของวชาชพเกยวกบการผลตและการเผยแพรรายการ

พ.ศ. 2552 ไดกลาวถงการน�าเสนอขาวหรอรายการเกยวกบสตรและ

เดกในขอ 7 และ ขอ 8 ซงสมควรน�ามาประกอบการพจารณาถงบทบาท

6. Inter Press Service News- IPS. The Gender Wire. [Online].

Available: http://ipsnews2.wpengine.com/news/gender/.

9

สตรกบสอสาธารณะ

ของสอตอภาพลกษณของสตร(และเดก)ในสอมวลชน แสดงความ แตกตางระหวางการเสนอภาพสตรในสอมวลชนเชงพาณชยกบสอสาธารณะ ทมความคลายในการท�าหนาทสอมวลชน ขณะเดยวกนกมความตางในการท�าหนาทสอมวลชนอยางชดเจน กลาวคอ

ขอ 7 จรยธรรมดานการเคารพศกดศรของความเปนมนษย

ความเปนสวนตว และการคมครองสทธสวนบคคล คอ

7.1) การปฏบตงานในทกขนตอน การผลตรายการในทกประเภท

และรปแบบ ตองเคารพศกดศรความเปนมนษย ไมเลอกปฏบต ไมเสยดส

บคคล กลมบคคล เพราะเหตแหงความแตกตางในเรองถนก�าเนด เชอชาต

ภาษา เพศสภาพ เพศวถ อาย ความพการ สภาพทางกายหรอสขภาพ

สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจหรอสงคม ความเชอทางศาสนา

การศกษาอบรม หรอความคดทางการเมองทไมขดตอบทบญญตแหง

รฐธรรมนญ

7.2) การน�าเสนอเนอหาเกยวกบเรองเพศ เพศสภาพ เพศวถ ตอง

ด�าเนนการอยางเคารพศกดศรความเปนมนษย รวมทงสทธและเสรภาพ

ในการรบรของประชาชน แตตองมเหตผลและค�านงถงความเหมาะสม

กบบรรทดฐานและคานยมของสงคม และเพอประโยชนทางการศกษา

7.3) การน�าเสนอเนอหาทลวงละเมดความเปนสวนตว และ/หรอ

ท�ารายความรสกของบคคล รวมทงการน�าเสนอเรองราว หรอพฤตกรรม

ของบคคลสาธารณะทสงผลกระทบตอสวนรวมหรอคนจ�านวนมากจะ

กระท�าไดเมอพจารณาถถวนแลววา ผลประโยชนของประชาชนในการ

รบรขาวสารนนมน�าหนกมากกวา

10

สถาบนวชาการสอสาธารณะ (สวส.)

7.4) การรายงานขาวหรอภาพทเปดเผยใหเหนผทอยในความ

ทกขโศก ผไดรบภยหายนะ ผทอยในภาวะยากล�าบาก ทกขทรมาน

รวมทงผปวย ตองด�าเนนการอยางเคารพในศกดศรความเปนมนษย และ

น�าเสนอยางเหมาะสมและระมดระวง

ในขณะเดยวกน จรยธรรมเกยวกบการคมครองเดกและเยาวชน

กมความสมพนธคาบเกยวกบการน�าเสนอภาพของสตรในสอมวลชน ซง

อาจสรางผลกระทบทงทางตรงและทางออมตอพฒนาการและทศนคต

ในการด�าเนนชวตในอนาคตของเดกและเยาวชนอยางหลกเลยงไมได

ดงปรากฏในจรยธรรม ขอ 8 ดงน

ขอ 8 จรยธรรมดานการคมครองเดกและเยาวชน จากรายการ ทแสดงออกถงความรนแรง การกระท�าอนผดกฎหมาย หรอ ศลธรรม อบายมข และภาษาอนหยาบคาย

8.1) ผปฏบตงานตองใชวจารณญาณในการน�าเสนอภาพ การใช

ภาษา ถอยค�า และน�าเสยงใหเหมาะสม โดยเฉพาะในการน�าเสนอเนอหา

ความรนแรง อตลกษณทางเพศ เพศวถ เพศสมพนธ รวมทงเรองทมผล

เสยหายตอสถาบนครอบครว และเรองทมความออนไหวอนๆ

8.2) ผปฏบตงานตองใชวจารณญาณในการน�าเสนอเนอหา ภาษา

ภาพ เสยง ทอาจชกจงผชมผฟงทเปนเดกและเยาวชนใหเหนผดเปนชอบ

หรอกระตนพฤตกรรมการลอกเลยนแบบ เชน รายการทมเนอหาความ

รนแรง การยวยวนทางเพศ การใชภาษาหยาบคาย กจกรรมทเสยงภย

ตอรางกาย อบายมข การกระท�าทผดกฎหมายทขดตอศลธรรม

11

สตรกบสอสาธารณะ

8.3) ผ ปฏบตงานตองไมออกอากาศหรอตพมพภาพและ

ขอมลทอาจมผลเสยตอพฒนาการและการเรยนรของเดกและเยาวชน

หรอมผลเสยตอบทบาทหนาทและสมพนธภาพของครอบครว

8.4) ผปฏบตงานตองหลกเลยงการน�าเสนอภาพเดก เยาวชน

ทถกท�าราย ถกกระท�าทารณ ถกคกคามทางเพศ ตกเปนผ ตองหา

ผตองสงสย ทงน หมายรวมถงการไมน�าเสนอภาพ ขอมล ขอความ และ

สญลกษณใด ทสามารถเชอมโยงไปถงเดก เยาวชน ทตกเปนขาว ทถก

กระท�า ทเปนผตองหา ผตองสงสย เวนแตกระท�าไปเพอประโยชนของ

เดกและเยาวชนนนเอง

8.5) การรายงานขาวหรอการน�าเสนอรายการใดๆ ทเกยวของ

กบเดกและเยาวชน ตองด�าเนนการอยางค�านงถงการปกปองศกดศรความ

เปนมนษยและสวสดภาพของเดกและเยาวชน

อนทจรง สอสาธารณะกคอสอมวลชนตนแบบทมบทบาทหนาท

รายงานขอมลขาวสาร ทเปนประโยชนตอสาธารณะผรบสารสามารถ

ใชเปนขอมลด�าเนนชวตใหมคณภาพ เปนเวทแสดงความคดเหนอยาง

เสรตามบรบทประชาธปไตย สอมวลชนตนแบบจงตองมพนทส�าหรบ

แลกเปลยนความคดอยางอสระ มความรบผดชอบตอสงคม สอสาธารณะ

จงเปนเปนสอมวลชนเพอประโยชนสาธารณะทปลอดจากเงอนไขทาง

ธรกจและการเมอง นอกจากการมสวนรวมจากผรบสาร จงมหนาทสราง

คณคาแกสงคม ดวยความถกตอง เทยงตรง นาไววางใจเปนส�าคญ

สอมวลชนทดมคณภาพตองสามารถบมสรางพฤตกรรมและ

รสนยมทดใหกบสงคม เปนตะเกยงสองใหสงคมสามารถเดนทางสวถทด

ยงขน สามารถยกมาตรฐานชวตดวยปญญาทเกดจากการซมรบขาวสาร

ความรทมคณภาพจากสอมวลชนคณภาพ

12

สถาบนวชาการสอสาธารณะ (สวส.)

คณภาพประชาธปไตยขนอยกบการมสอคณภาพทพรอมให

พนทเปนชองทางปลกสรางความเปนประชาธปไตยทงในพนทสอ เชน

เดยวกบพนททางสงคม หากสอยงมทศนคตหรออคตตอความเสมอภาค

ในการแสดงออกถงศกดศรการเปนประชาชนหรอพลเมอง จงยากจะเปน

สอมวลชนตนแบบตามหลกการประชาธปไตยไม สอประชาธปไตยยอม

ตองมประชาธปไตยในสอดวยการรกษาไวซงอสระ เทาเทยม เทยงตรง

นาเชอถอ มรสนยม และรบผดชอบ

ฉะนน ตราบใดทสอยงผกพนกบตวชวดความส�าเรจดวย

ผลประกอบการทางธรกจมากกวาคณภาพของเนอหา และคณภาพของ

สงคมแลว กปราศจากอสระ เพราะในความเปนจรงสอนนถกพนธนาการ

ดวยเงอนไขการเตบโตทางเศรษฐกจ และหางไกลจากพนธกจแหงความ

รบผดชอบตอสงคมมากขนทกท

ภายใตสถานการณดงกลาว ภาพลกษณสตร(และเดก)ท

สะทอนจากการน�าเสนอเนอหาของสอมวลชนกยงคงตองเปนปญหา

ใหตอสกนตอไป สตร เดก และเยาวชนกยงคงตกเปนเครองมอสราง

ผลก�าไรใหกบสอตอไปเชนกน

ทางออกทยงยน คอ การใหความรความเขาใจเกยวกบธรกจ

สอมวลชนอยางจรงจง ตอเนอง รอบดาน ครบทกมต โดยเฉพาะอยางยง

ความเขาใจในความสมพนธระหวางสอกบความเปนประชาธปไตย และ

เศรษฐกจทจ�าเปนส�าหรบการหนนเนองใหท�าหนาทสอมวลชนไดในระดบ

หนง การบรหารความสมดลระหวางความอยรอดในธรกจสอกบความอย

ไดอยางมคณภาพของสงคม จงเปนประเดนทาทายใหพยายามฝาฟนกน

ตอไป

13

สตรกบสอสาธารณะ

ในทสดแลว “ความรเทาทนสอ” นาจะเปนทางออกทเปน

ความหวง แตควรประกอบสรางเปนกระบวนการอยางมสวนรวมจาก

ทกภาคสวนในสงคมทสามารถชวยกลอมเกลา บมเพาะความมสต

คดวเคราะห รวพากษ ทน�าไปสกลไกทางสงคมทกลาแกรงในการก�ากบ

ความสมดลระหวางธรกจกบพนธกจทหลกเลยงไมไดของสอมวลชนเสร

สอทดควรตองใหความส�าคญกบการปรบกระบวนยทธการน�า

เสนอขาวสารเกยวกบผหญงและเดกใหมศกดศร ซงยอมสะทอนถง

ศกดศรของสอไดเชนกน ตองระมดระวงการละเมดศกดศรความเปน

มนษยของสตร(และเดก)เพยงหวงผลการตลาดเทานน นนคอ ตองม

การปรบรปแบบ และมมมองการน�าเสนอขาวสารในเรองของสตร(และ

เดก) เพอเปนสวนหนงในการชวยแกไขปญหาใหกบเดกและผหญง

โดยรวมอยางยงยน

14

สถาบนวชาการสอสาธารณะ (สวส.) 15

เอกสารอางอง

“คอลมนผหญง: สตรสากลกบบทบาท “สอ” ในการยตความรนแรงตอผหญงและ

เดก”แนวหนา. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.naewna.com/

lady/columnist/5705.

ชลเทพ ปนบญช. อ�านาจสอ กบกระบวนการสรางผหญงแบบมายาคตลวง

โลก.[ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://knowledge.eduzones.com

knowledge-2-7-37710.html.

บทบาทสอตอเดกและผหญง. [ออนไลน].เขาถงไดจาก http://youtu.be/La6fQB

STuHU

เปดบาน Thai PBS: เปดบานตอนรบการประชม Asia Media Summit

2012 [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://clip.thaipbs.or.th/home.

php?vid=1086&ap=flase.

มเดยมอนเตอร. ละครไทย 95% เนอหารนแรง แฝงวธฆาตกรรม. [ออนไลน].เขาถง

ไดจาก http://news.voicetv.co.th/entertainment/9998.html.

สมาคมสงเสรมสถานภาพสตร ในพระอปถมภพระเจาวรวงศเธอพระองคเจาโสมสวล

พระวรราชาทนดดามาต. 12 ประเดนทนาหวงใย สรปปฏญญาและแผน

ปฏบตการปกกงเพอความกาวหนาของสตร. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก

http://www.apsw-thailand.org/CEDAW%201.html.

Inter Press Service News- IPS. The Gender Wire.[Online].Available:

http://ipsnews2.wpengine.com/news/gender/.

สถาบนวชาการสอสาธารณะ

องคการกระจายเสยงและแพรภาพสาธารณะแหงประเทศไทย

เลขท 145 ถนนวภาวดรงสต แขวงตลาดบางเขน

เขตหลกส กรงเทพฯ 10210

โทรศพท: 02-790-2423 โทรสาร: 02-790-2085

เวบไซต: https://www.academic.thaipbs.or.th

เฟซบค: Facebook.com/academic.tpbs