lezen, luisteren, kijken, spelenmet baby’s en peuters

BoekStar tEnVerder7

De nieuwste boeken voor 0-4en voorleestips

Kom naar de bibliotheek!www.boeks ta r t .n l

�‘Relja (3,5 maand) houdt van boeken ‘lezen’: hij onderzoekt ze

nauwkeurig, sabbelt aan de bladzijden, draait ze om en om… Zijn motto is: je kunt ze nooit

van dichtbij genoeg bekijken om alles te ontdekken!’

Heb jij ook een leuke foto van je kindje dat een boekje ‘leest’? Mail je foto naar: Marijke Bos, Stichting Lezen, mbos@lezen.nl.

De favoriete boekjes van Relja:• Kikker in het water

van Max Velthuijs • Aanwijsboekjes van Nijntje en boekjes van Dikkie Dik

BOEKSTART VIJF JAAR!BoekStart, het leesbevorderings-programma voor kinderen vannul tot vier jaar, bestaat vijf jaar.Inmiddels doet al 90% van debibliotheken mee. De kans datook jouw bibliotheek meedoet, isgroot. Ga er eens kijken!Ook steeds meer peuterspeelzalenen kinderdagverblijven werken metBoekStart. Pedagogisch mede-werkers hebben een trainingInteractief voorlezen met baby's,

dreumesen en peuters gevolgd en er is minstens een van hen opgeleid tot voor-leescoördinator. Er is een leuke leesplek met een mooie collectie boekjes. Dedeelnemende kinderopvang heeft BoekStart opgenomen in het beleid, zodatlezen en boeken steeds aandacht krijgen als vast onderdeel van het dagpro-gramma. Dat is goed voor de taalontwikkeling en het (voor)leesplezier vanjonge kinderen.Verschillende (kinder)boekhandels laten met BoekStart hun assortiment aanleuke babyboekjes herkenbaar zien. Afgelopen najaar startten zij met de actieBoekStart: Het ideale kraamcadeau.

BoekStart bestaat vijf jaar én 2013 is het Jaar van het Voorlezen. Daarom is er een gloednieuwe prijs: BoekStart Babyboekje van het Jaar.Vijf genomineerde boekjes – die aan speciale eisen voldoen – worden bekend -gemaakt op de Negen maandenbeurs, die gehouden wordt van 20 tot en met24 februari 2013 in Amsterdam RAI. Ouders, pedagogisch medewerkers enbibliothecarissen mogen ter plekke hun stem uitbrengen. Dat kan ook via boekstart.nl of via leesplein.nl.

Kijk op boekstart.nl en op leesplein.nl 3☞

4

BOEKSTARTBaby’s en boeken: wat kan je baby al?

Luisteren naar je stemDoor jouw stem te horen, weet je baby dat jij er bent. Het geefteen gevoel van veiligheid. Jij kunt aan jouw baby merken dathij er rustig van wordt, ook al begrijpt hij nog niet wat je zegt.Zing liedjes voor hem!

Grijpen naar voorwerpenJe baby gaat grijpen naar voorwerpen die hij ziet. Hij kanvoorwerpen vasthouden en heen en weer bewegen. Vooralvoorwerpen met felle kleuren en voorwerpen die geluid maken,trekken de aandacht. Geef hem kleurige knisperboekjes!

Voorwerpen verkennenJe kindje gaat allerlei voorwerpen met de handjes en mondbetasten. Hij voelt of iets zacht is, of glad of hard. Voelboekjeszijn nu leuk.

Interesse in wat jij doetJe baby heeft veel interesse in alles wat je doet. Hij kan langnaar jouw bezigheden kijken. Geef er commentaar bij, dat isgoed voor de taalontwikkeling.

Woorden nazeggenTijdens het brabbelen van je kindje hoor je steeds meerbekende klanken en lettergrepen. Sommige baby’s kunnen alwoorden nazeggen. Tijd voor een ‘gesprek’!

Kijk ook op boekstart.nl > Tips > Leesontwikkeling

2-3mnd

3-5mnd

5-7mnd

7-9mnd

9-12mnd

☞

BABYBOEKJES

Baby’s ontdekken een boekje op hun eigen manier: door tevoelen, te sabbelen, ermee te gooien. Een babyboek moet hiertegen kunnen. Met ongeveer tien maanden ontdekt je kindjehoe een boek ‘werkt’. Het raakt meer gericht op de inhoud enslaat bladzijden om. Soms vijf tegelijk, maar dat geeft niet. Het gaat om het ontdekken en samen met het boekje bezig zijn.

Leka cirkus: Ikea babyboekje Annie Huldén en Sanna Dahlman (ontwerp)Ikea, ! 7,99Lekker zacht stoffen babyboekje over het circus. Met voel-en knisperelementen, een spiegeltje en een los wit konijntjedat er ingeschoven en weer uitgehaald kan worden. Eenboekje waarmee veel te ontdekken en te doen valt! AB (6 mnd+)

Spelen met Kikker Max Velthuijs (tekeningen)Uitgeverij Leopold, ! 9,95Kijken en voelen: je baby zal veel plezier beleven aan ditzachte stoffen boek over Kikker. Door te kijken achter hetdeurtje van het huis van Kikker, te voelen aan zijn gele dasjeof door aan het staartje van de muis te trekken… AB (6 mnd+)

Baby’s eerste badboekje Stella Baggott (tekeningen)Uitgeverij Usborne, ! 9,50Dit plastic badboekje is uitgevoerd in zwart-wit met hier endaar een kleurig accent. Vanaf twee maanden kunnenbaby’s al aandachtig kijken naar zulke zwart-wittekeningen.De waterdieren kun je later samen benoemen. AB (2 mnd+) 5

DREUMESBOEKEN (1+)

Een dreumes rond een jaar gaat herkennen wat er op de plaat-jes staat. Foto’s of duidelijke tekeningen van dieren doen heterg goed. Het liefst niet meer dan één per plaatje. Vertel eriets bij. Het geeft niets als je kind in het midden van het boekwil beginnen. Het is toch nog niet toe aan een echt verhaal.

Hoi!Liesbet Slegers (tekst en tekeningen)Uitgeverij Clavis, ! 12,95Beer zit aan tafel, hij rijdt op de trein. Doet hij dat helemaalalleen? Nee hoor, schuif de bladzijden uit en er piept steedseen kindje tevoorschijn. Ook is er in de reeks ‘Kijk eens’:Zoem!. AP (1,5+)

Mijn allereerste woordjes Roger Priddy (tekst en foto’s)Uitgeverij Van Holkema & Warendorf, ! 12,99Groot, stevig uitgevoerd aanwijs-kijkboek met kleurenfoto’srond (huis)dieren, speelgoed, bad- en bedtijd en meer her-kenbare onderwerpen. Ook zijn er pagina’s rond vormen,kleuren en getallen. AP (1,5+)

Zie je wat ik doe? Elly van der Linden (tekst) en Liesbeth Bernaerts (foto’s)Uitgeverij Clavis, ! 6,95Op de kleurenfoto’s doen dreumesen de bezigheden van volwassenen na: helpen met cakejes bakken, de auto wassen.Dat schiet lekker op! Met tekst op rijm. In dezelfde zesdeligereeks verscheen bijvoorbeeld ook Dag groot paard. AP (1,5+)

6

7

PEUTERBOEKEN (2+)

Een peuter van een jaar of twee is toe aan een echt verhaaltje.Over een meisje of een jongetje dat iets beleeft wat je kindherkent. Ook dieren doen het erg goed. De platen moeten duidelijk laten zien wat er in het verhaal gebeurt.

Bedtijd voor Boef Tjibbe Veldkamp (tekst) en Kees de Boer (tekeningen)Uitgeverij Lannoo, ! 12,99Agent en Boef hebben het maar wat leuk samen. Boef haaltals een ‘echte stoute boef’ allerlei geintjes uit, waarbij Agenthet moet bezuren: een sok op zijn broodje in plaats van kaas,een roos in zijn tube tandpasta, een krokodil in zijn bed... AP (2+)

Boer Boris Ted van Lieshout (tekst) en Philip Hopman (tekeningen)Uitgeverij Gottmer, ! 12,95Kijk en tel mee met boer Boris op zijn boerderij, waar eenheleboel dieren bij horen en andere zaken als één tractor,twee schuren, drie vogelverschrikkers… Met leuke rijmpjes. AP (2+)

Robbe van top tot teen Peter Teunissen (tekst en tekeningen)Uitgeverij Clavis, ! 9,95Leer samen met peuter Robbe alle lichaamsdelen benoemen.In het verhaaltje komt alles voorbij, van zijn hoofdje tot aan zijnvoeten. Ook is er Robbe vanbinnen en vanbuiten over emoties.AP (2+)

8

AAF BRANDT CORSTIUS VERTELT

Een keer per week ga ik met mijn kinderennaar de bibliotheek. De oudste is twee eneen half, de jongste is anderhalf. Het is duseen toer van ongeveer een half uur om erte komen.Daarom heb ik ook gelogen in mijn eerste

zin. Mijn doel is om een keer per week met de kinderen naar de bibliotheek tegaan. Het is eerder een keer in de drie weken.Wij komen er aan, ik laad ze uit de bakfiets, en mijn zoon rent naar binnen,naar een afdeling die niet voor hem bedoeld is. De afdeling niet-westerse religies,of de afdeling doe-het-zelf. Ik leid hem met ferme hand naar de kinderafdeling,waar het nog niet druk is; ik ga altijd vroeg in de ochtend, als alleen een ver -dwaald jongetje achter internet op spele.nl zit. De bibliotheek waar ik graagkom, die in de Indische Buurt in Amsterdam, heeft iets slims bedacht. De boekenvoor peuters zitten gewoon in bakken die op de grond staan. Niets geen alfabe-tische indeling, niets geen genre-bepalingen (dit boek gaat vooral over dieren…dit boek gaat vooral over het potje… nee, gewoon allemaal in één bak). Mijnzoon en dochter mesten de bak vakkundig uit, en ik probeer uit de restanteneen keuze te maken. Inmiddels weet ik dat ze dol zijn op het werk van Ingriden Dieter Schubert, en dat van Guido Van Genechten, en natuurlijk is Nijntjealtijd goed. Of iets met een auto.Ik gris vijf boeken bij elkaar – we zijn inmiddels tien minuten binnen, en deconcentratiespanningsboog staat op knappen – en leid ze, alweer met die fermehand, naar de voorleeshoek van de bibliotheek. Daar staan wat tribunes metkussens erop. Er wordt op dat uur nooit voorgelezen, dus mijn kinderen gooiennog een half uurtje met kussens naar elkaar, trekken wat posters van de muur,en dan gaan we weer naar huis.

9

’s Avonds ga ik ze meteen uit de boeken voorlezen. Ik lees elke avond voor; of mijn vriend doet het. Soms gaan de kinderen gezellig bij me zitten, op despeciale groene voorleesstoel, die nog uit mijn kinderloze leven stamt maareigenlijk perfect is voor dit doel: er past een volwassene in met precies tweepeuters ernaast.

Lees verder op boekstart.nl: http://bit.ly/TFsq0f(Let op: het een-na-laatste teken is een nul)☞

De bibliotheek waar Aaf en haar kinderen graag komen.

PRENTENBOEKEN (3+)

Eenmaal drie, krijgt je peuter steeds meer interesse voor water om hem heen gebeurt. Nu wil hij ook een beeld krijgen vanwat andere kinderen meemaken. Naast over herkenbare dingen,moet het boek ook over iets nieuws gaan. De verhalen mogenal wat langer zijn.

Billy en de indiaanCatharina Valckx (tekst en tekeningen)Uitgeverij Gottmer, ! 13,95Cowboyhamster Billy gaat op zoek naar een heuse indiaan.Met regenwormvriend Pierke natuurlijk. Daar gaan ze, hele-maal naar de andere kant van de berg. Over de stoere Billyen Pierke verschenen nog twee prentenboeken. AK (3,5+)

Het knuffeldekentje van Klein KonijnTatyana Feeney (tekst en tekeningen)Uitgeverij The House of Books, ! 12,95Met zijn dekentje kan Klein Konijn alles beter: hoger schom-melen, ‘zelf’ lezen... Mama mag zijn knuffeldekentje danook absoluut niet in de wasmachine doen... AP (3+)

Pip en Posy in de sneeuw Axel Scheffler (tekst en tekeningen)Uitgeverij Gottmer, ! 8,95Konijn Pip en muis Posy hebben veel plezier in de sneeuw.Totdat de één een sneeuwmuis wil maken en de ander eensneeuwkonijn… Helemaal nat en koud gaan ze naar binnenom daar van klei muizen én konijnen te maken! Over dittweetal verschenen meer prentenboeken. AP (3+)

10

11

BOEKENTIPSDe Gouden Boekjes

De Gouden Boekjes: wie kent ze niet? De kleine boekjes meteen kartonnen omslag zijn in 1953 komen overwaaien uitAmerika. Denk maar aan titels als De gele taxi, Pietepaf hetcircushondje en Bij Kiki thuis. Veel boekjes zijn nog steeds tekoop, soms zelfs in een miniuitvoering van maar € 1,50 per stuk.Nieuw is een speciaal babyboekje: een leuk en origineelkraamcadeautje!

Mijn eerste Gouden Boekje Garth Williams (tekst en tekeningen)Uitgeverij Rubinstein, ! 6,50Het is zeven uur. De koekoek in de koekoeksklok roeptdat het tijd is om op te staan. Hup: pyjamaatje uit, tand-jes poetsen, lekker wassen, kleertjes aan. Een leuk boekjeover een dag uit het leven van een klein kindje. AP (2+)

Praten• Praat over wat het kindje die dag gaat doen: ga jij vandaag ook spelen? • Heb jij ook een auto, en een bal? Welke speeltjes heb jij nog meer?Actief• Kijk eens op de speciale website: goudenboekjes.nl. Daar vind je filmpjes,

spelletjes, kleurplaten en meer.

Andere boekenHet Gouden Boekjes BeestenboekSieneke de Rooij (tekst) en Garth Williams (tekeningen). Uitgeverij Rubinstein,! 9,95. J Engels 885.6 (3+)

Wie gaat er mee? Een avontuurlijk Gouden VoorleesboekDiverse schrijvers en tekenaars. Uitgeverij Rubinstein, ! 15,-. A (3+)

12

APPS

Apps voor smartphone of tablet: er komen er steeds meer, ookvoor hele jonge kinderen. Boeken lezen, spelen en het internetkunnen elkaar daarbij versterken. Apps zijn te krijgen via deApp Store, Google Play of digitale-kinderboeken.nl.

Dikke knuffelMarijke Munnik (tekst) en Len Munnik (tekeningen)Appybook.nl, ! 3,59Olifantje Olle wil iedereen die hij op zijn pad tegenkomtgraag een stevige knuffel geven. Nu nog kijken wie er knuffelswil krijgen! De app is beschikbaar voor de iPad. (3+)

Pim & Pom op SafariFiep Westendorp (tekeningen)Fiepwestendorpwebshop.nl, ! 1,59De twee poezen Pim & Pom gaan op safari. Het tekenfilm-avontuur bevat een aantal leuke extra’s: help de poezen-vriendjes over krokodillen springen, aan de leeuw ontsnappenof luister naar alle geluiden van de dieren. Voor smartphone,iPhone, iPad en iPod. (3,5+)

Gekke dierentuin Fleur van der Weel (tekeningen)Digitale-kinderboeken.nl, ! 1,79Met dit spel voor de iPad kunnen kinderen een eigen dieren-tuin vullen met grappige dieren die ze zelf samenstellen.Deze app is gebaseerd op Hallo, het prentenboek van deKinderboekenweek 2012. (3+)

Meer apps vind je op leesplein.nl > 0-6 jaar > Boeken zoeken > Op onderwerp > Apps☞

13

BOEKENTIPSBoeken met flapjes

Kleine kinderen spelen graag ‘kiekeboe’. Ze vinden het meest-al spannend om te zien wat er achter iets verscholen gaat. Op dezelfde manier werken boekjes met flapjes. Samen kijkenwat er achter de flappen verstopt zit, brengt spanning en veelverrassingen.

OpstaanLeen Van Durme (tekst en tekeningen)Uitgeverij Clavis, ! 8,95Klein wit eendje maakt één voor één zijn vriendjes wak-ker om samen te gaan spelen. De dierenvriendjes diewakker gemaakt worden, zitten verstopt achter flapjes.Achter de bloem wacht de kijker een verrassing! AB (1+)

Praten• Vertel wat je ziet en benoem het dier dat tevoorschijn komt: ‘Kijk, daar is het

slakje…’.• Praat over slapen gaan en wakker worden. Vind jij het fijn om als je

wakker wordt mama en papa weer te zien? En je knuffels of je vriendjes?Actief• Speel met een knuffel en een zakdoek kiekeboe. • Zing het liedje ‘Alle eendjes zwemmen in het water...’.

Andere boeken met flapjesKaatje Kat en KiekeboeLucy Cousins (tekst en tekeningen). Uitgeverij Leopold, ! 14,95. AP (2,5+)

Papa, kijk wat ik kan! / Mama, kijk eens wat ik durf!Mack (tekst en tekeningen). Uitgeverij Clavis, ! 11,95. AB (1,5+)

14

DE NATIONALE VOORLEESDAGEN

Ieder jaar is er voor kinderen die nog niet zelf kunnen lezeneen speciale actie: De Nationale Voorleesdagen. Van woensdag23 januari tot en met zaterdag 2 februari is er van alles te doenin bibliotheken, boekwinkels, peuterspeelzalen, kinderdag -verblijven en de eerste twee groepen van het basisonderwijs.

Er staan tien prentenboeken centraal die gekozen zijn door een jury van jeugd -bibliothecarissen. Eén boek wordt gekozen tot Prentenboek van het Jaar. Ditjaar is dat: Nog 100 nachtjes slapen van Milja Praagman. Het verhaal gaatover Dorus, die niet kan wachten tot ze jarig is en vast zelf een feestje maakt.Van het boek komt in de actieperiode een mini-editie uit, met dvd, voor ! 5,-.

Nog 100 nachtjes slapenMilja Praagman (tekst en tekeningen) Uitgeverij Leopold, ! 15,95 (inclusief stoffen vingerpopje)

Kijk ook op denationalevoorleesdagen.nl.☞

LINKS

BoekStart – boekstart.nlBoekStart is een speciaal programma dat bedoeld is om ouders van jonge kinderen tot vier jaar te stimulerensamen met hun kind te lezen. Het programma wordt aan-geboden door de openbare bibliotheken. Daar kunnen demedewerkers adviseren over geschikte boekjes en wordenactiviteiten voor ouders en jonge kinderen georganiseerd.

Leesplein: 0-6 jaar – leesplein.nl Leesplein: 0-6 jaar is dé verzamelplek van informatie over boeken voor kinderen van nul tot zes jaar. Met wekelijks een voorleestip, nieuwtjes, een overzichtvan theaterproducties en tentoonstellingen, en specialeBoekStartonderwerpen.

Leespluim – leespluim.nlDe Leespluim is een bekroning van boeken voor jongekinderen om hen te prikkelen tot lezen en hun leesplezieren taalvaardigheid te vergroten. Iedere maand valt eenboek in de prijzen. Welke dat zijn, kun je zien op dewebsite.

Mijn Kind Online – http://mijnkindonline.nl Mijn Kind Online wil ouders en opvoeders helpen bij hetbegeleiden van kinderen op digitaal gebied en internetbeter maken voor kinderen. Op de website vind je tipsvoor ouders. Ook maakte Mijn Kind Online de brochureKinderen en internet 2–8 jaar.

15

★

COLOFONSAMENSTELL ING EN REDACT IE Julienne van den Heuvel & Wilma van der PennenFOTOGRAF IE Willem Binnendijk, omslagfoto (met dank aan Bibliotheek Veldhoven); Gijs Groenteman, p. 8; Janiek Dam, p. 9 VORMGEVING Lijn 1, HaarlemDRUK Verhagen Communicatie BV

BoekStart is ontwikkeld door Stichting Lezen en het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken, is onderdeel van het programma Kunst van Lezen en wordt gefinancierd door OCW.kunstvanlezen.nl boekstart.nl

De AJ-nummers na sommige annotaties verwijzen naar de SISO-indeling in de openbare bibliotheek; AB betekent geschikt voor baby’s; AP is voor peuters (0–4 jaar), AK betekent geschikt voor kleuters (4–6 jaar), A betekent voorleesboek.

K O R T I N G S B O N N E NOp boekstart.nl zijn elke drie maanden nieuwe kortingsbonnen te vinden waarmee je in de winkel leukeboekjes kunt kopen tegen een gereduceerde prijs.

boekstart.nl☞