1

BÖLÜM 4.08BÖLÜM 4.08

KAYNAK VE KESMENİN KAYNAK VE KESMENİN EKONOMİSİEKONOMİSİ1.BÖLÜM1.BÖLÜM

2

3

•Bir işletmenin başarısı, genellikle karlılığı ile Bir işletmenin başarısı, genellikle karlılığı ile ölçülür, bu da şirketin rekabet ortamındaki satış ölçülür, bu da şirketin rekabet ortamındaki satış fiyatlarına göre kendi maliyetini sınırlama fiyatlarına göre kendi maliyetini sınırlama yeteneğine dayanır.yeteneğine dayanır.

•Kaynak ve ilgili prosesler ile ilgili maliyetler, Kaynak ve ilgili prosesler ile ilgili maliyetler, maliyeti etkileyen faktörler ve kullanılacak metot maliyeti etkileyen faktörler ve kullanılacak metot bilindiği zaman kolayca tahmin edilebilir. bilindiği zaman kolayca tahmin edilebilir.

•Kaynak maliyetleri eğer teklif, maliyet düzenlemesi Kaynak maliyetleri eğer teklif, maliyet düzenlemesi için ya da rakip prosesle kaynaklı parçayı için ya da rakip prosesle kaynaklı parçayı karşılaştırmak için başarılı bir tahmin yapılırsa, karşılaştırmak için başarılı bir tahmin yapılırsa, doğru bir şekilde belirlenebilir. doğru bir şekilde belirlenebilir.

4

•Bir ürünün maliyet unsurları, o ürünün Bir ürünün maliyet unsurları, o ürünün malzemesi, işçiliği ve genel giderleri ile ilgilidir. malzemesi, işçiliği ve genel giderleri ile ilgilidir. Bu bölümde sadece kaynak malzemeleri, Bu bölümde sadece kaynak malzemeleri, örneğin, ilave metaller, koruyucu gazlar ve örneğin, ilave metaller, koruyucu gazlar ve dekapan malzemeler göz önüne alınmış olup dekapan malzemeler göz önüne alınmış olup yalnızca kaynak ile doğrudan ilgili işçilik yalnızca kaynak ile doğrudan ilgili işçilik irdelenmiştir. Bu nedenle şekil verme, montaj ve irdelenmiştir. Bu nedenle şekil verme, montaj ve diğer metal işleme ile ilgili maliyetlerle ana metal diğer metal işleme ile ilgili maliyetlerle ana metal maliyetleriyle ilgili bilgi içermemektedir.maliyetleriyle ilgili bilgi içermemektedir.

5

•Genel giderlerle ilgili maliyetler de bu bölümde detaylı incelenmemiştir; zira genel gider maliyetleri şirketten şirkete değişkenlik gösterir ve aynı zamanda genel gider dağıtım metodu da değişkendir.

6

•Kaynak maliyet standartlarının gelişimini kolaylaştırmak için, tek tek her işletmeye uyarlanabilir eksiksiz bilgi ve yönlendirme sunulmaktadır. Otomatik sistemlerde maliyet tahmininin öneminden dolayı, direnç nokta kaynağı ve otomatik ark kaynağı vasıtasıyla kaynaklı parça imalatındaki çevrim süresi tahmin metodu hakkında detaylı bilgi sağlanmaktadır.

7

• Özellikle direnç nokta kaynağının üretim maliyeti tahmini için bir maliyet modeli geliştirilmekte ve detaylı tanıtılmaktadır.

8

•Kaynak maliyeti tahminini, prosesleri birçok bakımdan benzer olduğundan, sert lehimleme, yumuşak lehimleme ve termik (ısıl) püskürtme maliyet tahminine uyarlamak için birçok prosedür kullanılmaktadır. Bu proseslere özgü bilgi ‘Sert lehimleme ve yumuşak lehimlemenin ekonomisi’ ve ‘Isıl Kesme bölümlerinde sunulmaktadır.

9

Bu bilginin yararını arttırmak ve geniş sanayi uygulamalarında mümkün kılmak için

• Malzeme maliyet birimi pound (lb)

•Kilogram (kg)

• Feet küp (f)

•Metreküp (m3)

•İşçilik maliyet birimi olarak da saat(h)

kullanılmaktadır

10

MALİYET TAHMİNİ

•Maliyet tahmini, ürünün yada bileşenlerinin üretiminden ya da yeni proses ya da operasyonlardan kaynaklanan harcamaların bir tahminidir. İmalat maliyetine ek olarak tipik bir maliyet tahmini; yönetim, işleme tarzı, depolama harcamalarını da içerir. Doğru maliyet tahmininden sağlanan bilgi karar yönetimine katkıda bulunur. Şöyle ki;

11

1-İhale, sözleşme ve piyasa fiyatı için ürünün satış fiyatının belirlenmesinde ,

2-Beklenen rekabet ve mevcut fiyatlar dikkate alınarak yapılabilirliği ve kar sağlayıp sağlamayacağının araştırılmasında,

3- Montajın veya parçaların imal edilmesinin mi gerektiği yoksa dışarıdan alınmasının daha mı ekonomik olacağı kararının verilmesinde,

4-Bir proses kullanarak ürün yada bileşenlerin üretilmesi için gerekli alet ve donanımların temini için gerekli yatırımın belirlenmesinde,

12

5-Ürünün imalatı için en iyi ve en ekonomik metodun, prosesin ve malzemenin seçiminde,6-Metot yada prosesler değiştirilerek ya da değer analiz teknikleri kullanılarak maliyet azaltıcı program oluşturmakta, 7-Üretim başında işletim maliyetlerini kontrol etmek için ürün performans standartlarının ön değerlendirmesinde 8-Otomasyon, mekanizasyon ve seri üretim için uygun gelişmeler getirmenin sonucu olarak gelecek karı ile ilgili üretim hacmi değişikliklerinin öngörüsünde katkıda bulunur.

13

•Eğer üretim yeni bir ürün içeriyorsa, maliyet Eğer üretim yeni bir ürün içeriyorsa, maliyet tahmininin detayları ilk resmi proses planını tahmininin detayları ilk resmi proses planını içermelidir. Bu proses planı sonraki kararlar için içermelidir. Bu proses planı sonraki kararlar için bir temel olabilir.Örneğin;bir temel olabilir.Örneğin;

14

1-Gelecek iş planında karşılaşılan personel 1-Gelecek iş planında karşılaşılan personel gereksinimin tespitinde,gereksinimin tespitinde,2-İş sonuna kadar gereken malzeme 2-İş sonuna kadar gereken malzeme öngörüsünde,öngörüsünde,3-Şirket amaçlarını yerine getirmek için kapsamlı 3-Şirket amaçlarını yerine getirmek için kapsamlı program yaparken,program yaparken,4-Zaman sınırlaması içinde ve gereken miktarda 4-Zaman sınırlaması içinde ve gereken miktarda üretilmesi amaçlanan ürün için gerekli araç, üretilmesi amaçlanan ürün için gerekli araç, makine ve tesis belirtmek için katkı sağlayabilir.makine ve tesis belirtmek için katkı sağlayabilir.

15

•Ürün için satış fiyatı saptandığında ya da Ürün için satış fiyatı saptandığında ya da maliyet tahmini hazırlandığında şirket tarafından maliyet tahmini hazırlandığında şirket tarafından tüm giderler düşünülmelidir. Yönetim, genellikle tüm giderler düşünülmelidir. Yönetim, genellikle kâr miktarını saptarken, muhasebe departmanı kâr miktarını saptarken, muhasebe departmanı çoğu kez genel ve idari giderleri saptar. Eğer çoğu kez genel ve idari giderleri saptar. Eğer imal edilen ürün kaynaklı ya da lehimli parça imal edilen ürün kaynaklı ya da lehimli parça içeriyorsa, bunların maliyeti için prosedürler içeriyorsa, bunların maliyeti için prosedürler işletmenin muhasebe uygulamalarına uygun işletmenin muhasebe uygulamalarına uygun olmalıdır. Bu nedenle maliyet tahmininde sadece olmalıdır. Bu nedenle maliyet tahmininde sadece imalat maliyetleri göz önüne alınır.imalat maliyetleri göz önüne alınır.

KAYNAĞIN EKONOMİSİKAYNAĞIN EKONOMİSİ

16

İmalat Maliyetleriİmalat Maliyetleri

1) Doğrudan malzemeleri, 1) Doğrudan malzemeleri, 2) Doğrudan iş gücünü,2) Doğrudan iş gücünü,

3) Harcanılan araç gereçleri, 3) Harcanılan araç gereçleri,

4) Şirket genel giderlerini içerir.4) Şirket genel giderlerini içerir.

17

•Bitmiş ürünün parçası olan bileşenlerdir. Bitmiş ürünün parçası olan bileşenlerdir. Doğrudan malzemeler, üretilen ürün başına Doğrudan malzemeler, üretilen ürün başına tüketilen malzeme açısından kolaylıkla tüketilen malzeme açısından kolaylıkla saptanabilirler. Birim başına düşen maliyeti içeren saptanabilirler. Birim başına düşen maliyeti içeren doğrudan malzemeler tam olarak tahmin doğrudan malzemeler tam olarak tahmin

edilebilirler.edilebilirler.

Doğrudan MalzemelerDoğrudan Malzemeler

18

Doğrudan İş Gücü

•Üretim için gerekli olan iş, emektir. Bunların maliyetleri, test performansları ve faaliyet denetlemelerini içerebilir

19

Harcanılan Araç GereçleriHarcanılan Araç Gereçleri

Tüketilen araç gereçler küçük el aletleri, fikstürler ve imalat sürecinde kullanılan aksesuarlardır.

20

Fabrika Genel Giderleri

•Dolaylı iş gücü, malzemeler ve diğer dolaylı imalat masraflarından ibarettir.Araç gereç, hava, enerji, kamu hizmetleri ve bakım gibi imalat servisleri bu maliyetin bir parçası olabilir.

21

•Kaynak maliyetleri diğer imalat prosesleri ve Kaynak maliyetleri diğer imalat prosesleri ve faaliyetleriyle ortak temel unsurlar içerir. faaliyetleriyle ortak temel unsurlar içerir. Bununla birlikte, kaynakta, bu unsurlar Bununla birlikte, kaynakta, bu unsurlar değişkenlik gösterir. Bazısı kaynak değişkenlik gösterir. Bazısı kaynak prosedürüne özgüyken, kimi de şirket için özel prosedürüne özgüyken, kimi de şirket için özel olabilir. Bu değişkenliğin tanımlanması, olabilir. Bu değişkenliğin tanımlanması, mühendislik, metalürji, imalat ve kalite kontrol mühendislik, metalürji, imalat ve kalite kontrol disiplinlerine başlı başına aşina olunup disiplinlerine başlı başına aşina olunup deneyim ve bilgi gerektirir.deneyim ve bilgi gerektirir.

KAYNAK MALİYETLERİNİ TAHMİN ETMEKAYNAK MALİYETLERİNİ TAHMİN ETME

22

•Otomasyon ve veri prosesleri maliyet Otomasyon ve veri prosesleri maliyet belirlemede kullanılan önemli araçlardır. Kaynak belirlemede kullanılan önemli araçlardır. Kaynak maliyeti tahmini için veri toplama ve maliyeti tahmini için veri toplama ve değerlendirme, pahalı ve külfetli olabilir. Ancak, değerlendirme, pahalı ve külfetli olabilir. Ancak, bilgisayar ve uygun uygulanmış yazılım bilgisayar ve uygun uygulanmış yazılım kullanarak birçok kaynak değişkenlerinin kullanarak birçok kaynak değişkenlerinin analizleri hızlı ve kolay analizleri hızlı ve kolay yapılabilir.Örneğin,veritabanı sistemleri; kaynak yapılabilir.Örneğin,veritabanı sistemleri; kaynak prosedürleri, kaynakçı performans yeterliliği, prosedürleri, kaynakçı performans yeterliliği, kaynaklı parça ve kalite kontrol yönetimi için kaynaklı parça ve kalite kontrol yönetimi için geliştirilmiştir.geliştirilmiştir.

23

•Kaynak prosedür şartnamesi (wps) kaynak Kaynak prosedür şartnamesi (wps) kaynak maliyeti hesabı için gereken önemli bilgileri maliyeti hesabı için gereken önemli bilgileri sağlar. Böylece, kaynak prosedür sağlar. Böylece, kaynak prosedür şartnamesi,kaynak maliyet tahmininde şartnamesi,kaynak maliyet tahmininde başlangıç noktası görevi görür.Buda üretim başlangıç noktası görevi görür.Buda üretim tekrarı ve tutarlılığı için bir temel sağlar.Birçok tekrarı ve tutarlılığı için bir temel sağlar.Birçok şirket benzer yapılarla değişken işlerde kaynak şirket benzer yapılarla değişken işlerde kaynak prosedürlerini standart haline getirmiştir.Örnek prosedürlerini standart haline getirmiştir.Örnek bir kaynak prosedür şartname formu şekil bir kaynak prosedür şartname formu şekil 4.08.1 de gösterilmektedir.4.08.1 de gösterilmektedir.

24

•Ark kaynak yöntemleri için kaynak Ark kaynak yöntemleri için kaynak maliyetlerinin tahmininde kullanılan tipik maliyetlerinin tahmininde kullanılan tipik değişkenler;değişkenler;

25

**Çevrim süresiÇevrim süresi*Elektrot veya ilave tel*Elektrot veya ilave tel

-Boyut-Boyut-Tür-Tür

*Elektrot yığma verimi*Elektrot yığma verimi*Birleşim türü*Birleşim türü*Dikiş türü*Dikiş türü*Dikiş boyutu*Dikiş boyutu*Koruma türü*Koruma türü*Koruyucu gaz akış hızı*Koruyucu gaz akış hızı*Dekapan (veya toz) tüketim hızı*Dekapan (veya toz) tüketim hızı*Kaynak akımı*Kaynak akımı

26

**Ark gerilimiArk gerilimi*Akım üretecinin verimliliği*Akım üretecinin verimliliği*Kaynak süresi*Kaynak süresi*Operatör faktörü*Operatör faktörü*İşçilik oranları*İşçilik oranları*Genel oranlar*Genel oranlar*İlave metal maliyetleri*İlave metal maliyetleri*Koruyucu gaz maliyetleri*Koruyucu gaz maliyetleri*İşletmeye alma maliyetleri*İşletmeye alma maliyetleri*Muayene maliyetleri*Muayene maliyetleri

27

•Malzeme maliyetleri, kaynak yaparken tüketilen malzeme maliyetinden oluşur. Kaynak prosesleri için, hangi dolgu metali yığılırsa bu yığılan metal miktarı tüm malzeme masrafları için temel olabilir. Yığılan dolgu metalinin kilogram başına toplam maliyeti çalışma saati başına maliyetin tahmini yerine kullanılır.

MALZEME TAHMİNİMALZEME TAHMİNİ

28

•Diğer malzeme maliyetleri, prosese özgü çeşitlilik Diğer malzeme maliyetleri, prosese özgü çeşitlilik içerir; örneğin, gazlar, cüruf yapıcı malzemeler, içerir; örneğin, gazlar, cüruf yapıcı malzemeler, sıçrama önleyici bileşenler gibi… Gazlar ark sıçrama önleyici bileşenler gibi… Gazlar ark kaynağında ve sert lehimleme operasyonlarında kaynağında ve sert lehimleme operasyonlarında koruyucu görevi görürler. Genelde, bunlar, koruyucu görevi görürler. Genelde, bunlar, oksiasetilen gaz kaynağı, sert ve yumuşak oksiasetilen gaz kaynağı, sert ve yumuşak lehimlemede yanıcı gaz ve oksijen olarak lehimlemede yanıcı gaz ve oksijen olarak kullanılırlar. Cüruf yapıcılar, elektrik ark ve elektro kullanılırlar. Cüruf yapıcılar, elektrik ark ve elektro cüruf kaynağında ve sert ve yumuşak lehimlemede cüruf kaynağında ve sert ve yumuşak lehimlemede kullanılırlar.kullanılırlar.

29

•Üretimi tamamlamak için gerekli olan tüketilecek Üretimi tamamlamak için gerekli olan tüketilecek malzemenin miktarı ve görev sayısı maliyet malzemenin miktarı ve görev sayısı maliyet tahmininde esastır. İşçilik saatleri, üretimin her tahmininde esastır. İşçilik saatleri, üretimin her parçası için gerekli operasyonların bir özeti ve parçası için gerekli operasyonların bir özeti ve tam bir malzeme listesinden tahmin edilebilir. tam bir malzeme listesinden tahmin edilebilir. Çoğu imalatçı, standart imalat uygulamalarını Çoğu imalatçı, standart imalat uygulamalarını geliştirerek işçilik giderlerini doğrudan malzeme geliştirerek işçilik giderlerini doğrudan malzeme gereksiniminden belirleyebilir.gereksiniminden belirleyebilir.

30

•Kaynak maliyet tahmini hazırlamak için, tahmincinin montaj içindeki her kaynak işleminin kaynak tipini, boyutunu içeren bir listeye ve kaynak imalatı için gereken tüm malzeme listesine ihtiyacı vardır.

Malzeme Faturası

31

•Birkaç standart imalat uygulamalarıyla benzer ürünleri küçük miktarlarda üreten işletmeler için, tahmincinin malzeme faturası hazırlaması için daha az tahmin gerekli olur. Ancak, çok çeşitli üretim yapan şirketler için, tahmincinin pazarda takip edilen yöntemlerin bilincinde olması gerekir. Her ürün imalatı için, tahminci pazardaki verimliliği önceden tahmin etmelidir. Eğer umulan verimlilik elde edilemezse, tahminci çalışmanın basit ya da karmaşıklığına dayalı farklı değerler hesaplamalıdır.

32

•Malzeme tahmini hazırlandığında ve her kaynak Malzeme tahmini hazırlandığında ve her kaynak için kaynak prosedürü ve birleşim geometrisi için kaynak prosedürü ve birleşim geometrisi belirlendiğinde yığılan dolgu metali miktarı her belirlendiğinde yığılan dolgu metali miktarı her metre için Tablolardan kolayca elde edilebilir metre için Tablolardan kolayca elde edilebilir (Tablo 4.08.2-4.08.10). Çeşitli yaygın metal ve (Tablo 4.08.2-4.08.10). Çeşitli yaygın metal ve alaşımların yoğunluklarıalaşımların yoğunlukları

33

•Bazı yaygın kullanılan mühendislik alaşımlarının yaklaşık yoğunlukları

34

•Tablodaki veriler çelikler için sunulmuş olmasına Tablodaki veriler çelikler için sunulmuş olmasına rağmen herhangi yığılan metal için kullanılabilir. rağmen herhangi yığılan metal için kullanılabilir. Hesaplamalar, şu eşitliğe göre yapılabilir:Hesaplamalar, şu eşitliğe göre yapılabilir:

W=ρDV W=ρDV W=Yığılan metal ağırlığı lb/ft (kg/m)W=Yığılan metal ağırlığı lb/ft (kg/m)ρ= Yığılan metalin yoğunluğu lb/ (g/)ρ= Yığılan metalin yoğunluğu lb/ (g/)DV =Yığılan metal hacmi /ft (/mm)DV =Yığılan metal hacmi /ft (/mm)

35

•Yığılan kaynak metal ağırlığı otojen Yığılan kaynak metal ağırlığı otojen kaynaklardan başka bütün ark kaynak maliyet kaynaklardan başka bütün ark kaynak maliyet belirlenmesi için gereklidir. Kaynak prosesi ve belirlenmesi için gereklidir. Kaynak prosesi ve kaynak prosedürü, dolgu metali, gaz, cüruf yapan kaynak prosedürü, dolgu metali, gaz, cüruf yapan madde miktarını ve işçilik gereksinimini madde miktarını ve işçilik gereksinimini etkiler.Bütün bu nitelikler yığılan metal etkiler.Bütün bu nitelikler yığılan metal ağırlığından türetilebilir.ağırlığından türetilebilir.

36

•Yığılan metal ağırlığına dayalı dolgu metali, gaz, Yığılan metal ağırlığına dayalı dolgu metali, gaz, dekapan, iş gücü miktarını belirlemek için, dekapan, iş gücü miktarını belirlemek için, tahminci dolgu metali yığılma oranını, verimliliği tahminci dolgu metali yığılma oranını, verimliliği ve operatör faktörünü (tam bir kaynak için toplam ve operatör faktörünü (tam bir kaynak için toplam çalışma zamanının ark zamanına oranı) çalışma zamanının ark zamanına oranı) bilmelidir.bilmelidir.

37•Çelik iç köşe dikişlerinin hacim ve ağırlıkları

38

•Çeliklerde, her iki taraftan kaynak yapılmış I-alın dikişlerinin hacim ve ağırlıkları

39

• Altlık şerit kullanılarak kaynak yapılan çeliklerdeki kare alın dikişlerin hacim ve ağırlıkları

40

•Çeliklerde karşı pasolu tek V alın dikişlerinin hacim ve ağırlıkları

41

• Çeliklerde çift-V alın dikişlerinin hacim ve ağırlıkları

42

•Çeliklerde tek U ağızlı alın dikişlerinin hacim ve ağırlıkları

43

•Çeliklerde tek V ağızlı alın dikişlerinin hacim ve ağırlıkları

44

•Çeliklerde tek J ağızlı alın dikişlerinin hacim ve ağırlıkları

45

•Yığma oranı, her birim ark uygulandığında Yığma oranı, her birim ark uygulandığında yığılmış dolgu metal ağırlığıdır. Gerekli dolgu yığılmış dolgu metal ağırlığıdır. Gerekli dolgu metali miktarı yığma verimliliğine ve yığma metali miktarı yığma verimliliğine ve yığma metaline bağlıdır. Her kaynaklı parça için gerekli metaline bağlıdır. Her kaynaklı parça için gerekli dolgu metal ağırlığı şu eşitlik kullanılarak da dolgu metal ağırlığı şu eşitlik kullanılarak da hesaplanabilir;hesaplanabilir;

Dolgu Metali Yığma OranıDolgu Metali Yığma Oranı

46

FM= FM=

FM=Dolgu metal ağırlığı (kg)FM=Dolgu metal ağırlığı (kg)DW= Yığılan metal (kg/m)DW= Yığılan metal (kg/m)L=Kaynak uzunluğu (m) L=Kaynak uzunluğu (m) DE=Yığma verimliliği %DE=Yığma verimliliği %

Kaynak akımının fonksiyonu olarak bazı eriyen Kaynak akımının fonksiyonu olarak bazı eriyen elektrot türleri bakımından çeliğin kaynağındaki elektrot türleri bakımından çeliğin kaynağındaki tipik yığma oranları şekil 4.08.2’de gösterilmiştir.tipik yığma oranları şekil 4.08.2’de gösterilmiştir.

47

Not: Yığma oranı, serbest elektrot boyu ile değişebilir

Kaynak proses (yöntem) ve akımının yığma oranına etkisi

Kaynak akımı, A

Yığma oranı Kg/saat

48

•Yığma verimi yüzde oran (%) olarak ifade edilir Yığma verimi yüzde oran (%) olarak ifade edilir ve kullanılan ilave metal ağırlığının yığılmış ve kullanılan ilave metal ağırlığının yığılmış metal ağırlığına oranı şeklinde hesaplanır. metal ağırlığına oranı şeklinde hesaplanır. Yığma veriminin azalışı, daha uzun elektrot Yığma veriminin azalışı, daha uzun elektrot koçanının eritilmeden atılışı, ark içinde metal koçanının eritilmeden atılışı, ark içinde metal buharlaşması ve çekirdek tel bileşenlerinin buharlaşması ve çekirdek tel bileşenlerinin cürufa dönüşümünün bir sonucu olarak ortaya cürufa dönüşümünün bir sonucu olarak ortaya çıkar.çıkar.

Dolgu Metali Yığma VerimiDolgu Metali Yığma Verimi

49

•Birçok kaynak prosesi ve elektrotları için tipik Birçok kaynak prosesi ve elektrotları için tipik yığma verimi Tablo 4.08.11’de sunulmaktadır. yığma verimi Tablo 4.08.11’de sunulmaktadır. Amerikan Kaynak Cemiyeti (AWS) Amerikan Kaynak Cemiyeti (AWS) sınıflandırmasına göre çıplak tel elektrot için sınıflandırmasına göre çıplak tel elektrot için kaynak mm’si başına düşen ilave metal kaynak mm’si başına düşen ilave metal ağırlığının tahmininde Tablo 4.08.12’ de sunulan ağırlığının tahmininde Tablo 4.08.12’ de sunulan bilgiler kullanılabilmektedir. Örtülü çelik elektrot bilgiler kullanılabilmektedir. Örtülü çelik elektrot kullanılarak ilave metalinin Kg’ı başına düşen cm kullanılarak ilave metalinin Kg’ı başına düşen cm tahmini için Tablo 4.08.13 teki veriler tahmini için Tablo 4.08.13 teki veriler kullanılabilir.kullanılabilir.

50

51

•Elektrik ark kaynağı ve kendinden gaz korumalı Elektrik ark kaynağı ve kendinden gaz korumalı özlü telle ark kaynağı yöntemleri ayrı bir sarf özlü telle ark kaynağı yöntemleri ayrı bir sarf malzemesi gerektirmez. Ancak, tozaltı ark malzemesi gerektirmez. Ancak, tozaltı ark kaynağı toz (dekapan) gerektirir ve MIG/MAG ve kaynağı toz (dekapan) gerektirir ve MIG/MAG ve gaz korumalı özlü telle ark kaynağı koruyucu gaz korumalı özlü telle ark kaynağı koruyucu gaza ihtiyaç duyar. Dekapan tüketim çeşitliliğine gaza ihtiyaç duyar. Dekapan tüketim çeşitliliğine rağmen ilave metalinin her Kg’ı başına 1 Kg’lık rağmen ilave metalinin her Kg’ı başına 1 Kg’lık bir ortalama değerde dekapan (toz) kabul edilen bir ortalama değerde dekapan (toz) kabul edilen bir miktardır.bir miktardır.

Kaynak Malzemeleri İçin İlave GereksinimlerKaynak Malzemeleri İçin İlave Gereksinimler

52

•Kullanıcılar uygun dekapan tüketimine karar vermek Kullanıcılar uygun dekapan tüketimine karar vermek için sonuçlarını analiz etmelidirler. MIG/MAG ve özlü için sonuçlarını analiz etmelidirler. MIG/MAG ve özlü telle ark kaynağı için gaz tüketimi gaza, araç gerece telle ark kaynağı için gaz tüketimi gaza, araç gerece ve diğer yerel koşullara bağlı olarak yaklaşık olarak ve diğer yerel koşullara bağlı olarak yaklaşık olarak 0.28-0.42 /100A.h’dir. Dolgu metalinden 136 kg 0.28-0.42 /100A.h’dir. Dolgu metalinden 136 kg yığma için gerekli koruyucu gaz hesaplaması örneği yığma için gerekli koruyucu gaz hesaplaması örneği Tablo4.08.14’te gösterilmektedir.Tablo4.08.14’te gösterilmektedir.Gaz tüketimi yığma oranının fonksiyonu olan ark Gaz tüketimi yığma oranının fonksiyonu olan ark zamanına bağlıdır. Böylece, elektrik ark kaynak zamanına bağlıdır. Böylece, elektrik ark kaynak yönteminin yüksek yığma oranı, MIG/MAG yönteminin yüksek yığma oranı, MIG/MAG yönteminden daha az koruma gazı gerektirir.yönteminden daha az koruma gazı gerektirir.

53

54

•Yığma oranı kaynak ekonomisinde önemli bir Yığma oranı kaynak ekonomisinde önemli bir değişkendir. Bu, yaklaşık olarak Şekil 4.08.2’de değişkendir. Bu, yaklaşık olarak Şekil 4.08.2’de gösterildiği gibi, kaynak yöntemine bağlı olmadan gösterildiği gibi, kaynak yöntemine bağlı olmadan kaynak akımına bağlıdır. Kaynak prosesleri kaynak akımına bağlıdır. Kaynak prosesleri arasında yığma oranındaki değişkenlik bakımından arasında yığma oranındaki değişkenlik bakımından en büyük fark, proseslerin yüksek kaynak en büyük fark, proseslerin yüksek kaynak akımlarında kullanılırlığı ile ilgilidir. Bununla birlikte, akımlarında kullanılırlığı ile ilgilidir. Bununla birlikte, kaynak prosesi seçiminde tek faktör yığma oranı kaynak prosesi seçiminde tek faktör yığma oranı değildir. Diğer faktörler, yığma verimliliği, kaynak değildir. Diğer faktörler, yığma verimliliği, kaynak pozisyonu, kaynak kalitesi, gerekli nüfuziyet pozisyonu, kaynak kalitesi, gerekli nüfuziyet miktarı, gerekli ekipmanların bulunması ve kalifiye miktarı, gerekli ekipmanların bulunması ve kalifiye personeldir.personeldir.

55

•Yığma oranını verilen bir prosesle geliştirme Yığma oranını verilen bir prosesle geliştirme metotları ve yüksek yığma oranlı proses seçimini metotları ve yüksek yığma oranlı proses seçimini etkileyen faktörler “proses seçimi” ve “yığma etkileyen faktörler “proses seçimi” ve “yığma verimliliği” bölümlerinde tartışılacaktır.verimliliği” bölümlerinde tartışılacaktır.

56

57

58

59

60

61

İŞ GÜCÜ MALİYETLERİ

•İşçilik maliyetleri kaynaklı parça üretimindeki tüm görevlerin farklı uygulanma sürelerine bağlıdır.Bu farklı zamanlar ark zamanı, arksız zaman, (bakım zamanı) ve muhtelif işyeri zamanları ,hazırlık, test,kayıt tutma ve kalite kontrol.. gibi zamanları içerir.

62

•Ark zamanı terimi,kaynak yaparken ark uygulandığı süredir.Ark zamanı güç kaynağı ve ilgili ekipman örneğin, elektrot yada dolgu tel besleme hızı ,ark voltajı ve kaynak akımı , işleme hızı,kaynağın güç ve polarite türü tarafından kontrol edilen faktörlere bağlıdır. Ark zamanını etkileyen ek değişkenler, kaynak ek yeri tasarımı, elektrot tipi ve kaynak pozisyonudur.

63

•Arksız zaman, tüm atölye fonksiyonları için Arksız zaman, tüm atölye fonksiyonları için hesaplanabilir. Örneğin iş parçalarını toplama, hesaplanabilir. Örneğin iş parçalarını toplama, fikstür içine koyma, tespit işlemi, kaynak öncesi ve fikstür içine koyma, tespit işlemi, kaynak öncesi ve sonrası yerine koyma, son olarak kaynaklanmış sonrası yerine koyma, son olarak kaynaklanmış parçayı yerine koyma. Arksız zaman parçayı yerine koyma. Arksız zaman tekrarlanmayan işlerin zaman gereksinimindeki tekrarlanmayan işlerin zaman gereksinimindeki değişkenlikten dolayı sadece tekrarlanan bu değişkenlikten dolayı sadece tekrarlanan bu operasyonlar için makul bir doğrulukla tahmin operasyonlar için makul bir doğrulukla tahmin edilebilir. Tekrarlayan ve tekrarlamayan görevleri edilebilir. Tekrarlayan ve tekrarlamayan görevleri tamamlamak için zamanın artışı analiz edildiğinde tamamlamak için zamanın artışı analiz edildiğinde bir endüstri mühendisinin müdahalesine ihtiyaç bir endüstri mühendisinin müdahalesine ihtiyaç duyulabilir.duyulabilir.

64

•Bir ark kaynağı operasyonu için gerekli arksız zaman Bir ark kaynağı operasyonu için gerekli arksız zaman tahmini için iki metot vardır. Birinci metot, operatör tahmini için iki metot vardır. Birinci metot, operatör faktöründen yararlanmaktır. Tablo 4.08.15 tipik faktöründen yararlanmaktır. Tablo 4.08.15 tipik operatör faktör değerlerini çeşitli kaynak metotları için operatör faktör değerlerini çeşitli kaynak metotları için sunmuştur.Önce operatör faktörü belirlenir ve bütün sunmuştur.Önce operatör faktörü belirlenir ve bütün maliyet tahmini ark süresinin bir fonksiyonu maliyet tahmini ark süresinin bir fonksiyonu olur.Operatör faktörü kullandığımızda ,kaynalı parça olur.Operatör faktörü kullandığımızda ,kaynalı parça üretimi için gerekli işçilik süresi şöyle hesaplanır:üretimi için gerekli işçilik süresi şöyle hesaplanır: h= h=işçilik süresi h h= h=işçilik süresi h AT=ark süresi h AT=ark süresi h K=operatör faktörü % K=operatör faktörü %

65

Çeşitli kaynak yöntemleri için operatör faktörü

66

•Diğer metot, arksız sürenin bileşenlerinin ya da Diğer metot, arksız sürenin bileşenlerinin ya da girdilerin analizini içerir. Örneğin; kaynaklı bir girdilerin analizini içerir. Örneğin; kaynaklı bir parça üretmek için gereken arksız zamanı parça üretmek için gereken arksız zamanı hesaplamak için veriler şöyle olabilirdi:hesaplamak için veriler şöyle olabilirdi:

67

1-Kurulum süresi1-Kurulum süresi2-Yüklenecek parçaların sayısı2-Yüklenecek parçaların sayısı3-Bir parçayı yüklemek için gereken ortalama süre3-Bir parçayı yüklemek için gereken ortalama süre4-Punta kaynak süresi4-Punta kaynak süresi5-Kaynakların sayısı5-Kaynakların sayısı6- Kaynaktan kaynağa hareket için zaman 6- Kaynaktan kaynağa hareket için zaman gereksinimigereksinimi7-İşlenecek parça için uygun ayarlama için gerekli 7-İşlenecek parça için uygun ayarlama için gerekli süresüre

68

8-Tükenen malzemeleri değiştirmek için gerekli 8-Tükenen malzemeleri değiştirmek için gerekli zamanzaman9- Uygun ekipman için gerekli süre9- Uygun ekipman için gerekli süre10-Kaynaktan sonraki bitirme işlemleri için gerekli 10-Kaynaktan sonraki bitirme işlemleri için gerekli süresüre11-Kontrol süresi11-Kontrol süresi12-Kaynakla ilgili diğer aktivitelerle ilgili süre 12-Kaynakla ilgili diğer aktivitelerle ilgili süre gereksinimigereksinimi

69

Arksız süre hesaplandığında, işçilik süresi şu Arksız süre hesaplandığında, işçilik süresi şu şekilde hesaplanır:şekilde hesaplanır:

h=AT+N h=AT+N h=işçilik saati, hh=işçilik saati, hAT=ark süresi, hAT=ark süresi, hN=arksız süre, hN=arksız süre, h

70

•Arksız süre faktörleri bulunduğunda, maliyet Arksız süre faktörleri bulunduğunda, maliyet tahmini, prosedürde değişiklik gereksinimi ya da tahmini, prosedürde değişiklik gereksinimi ya da ek ekipman örneğin fikstürler, gibi kaynak çevrim ek ekipman örneğin fikstürler, gibi kaynak çevrim sürecinde azalışı sağlayacak değişiklikler sürecinde azalışı sağlayacak değişiklikler gerekebilir.gerekebilir.Muhtelif atölye zamanları birçok tekrarlanmayan Muhtelif atölye zamanları birçok tekrarlanmayan kolayca ölçülmeyen zamanlardır; ancak maliyet kolayca ölçülmeyen zamanlardır; ancak maliyet tahmini yapılmalıdır. Presleme, sıçrama önleyici tahmini yapılmalıdır. Presleme, sıçrama önleyici bileşenler, kaynak geçişlerinde yeniden bileşenler, kaynak geçişlerinde yeniden yönlendirme gibi görevleri gerçekleştirmek için yönlendirme gibi görevleri gerçekleştirmek için gerekli süreleri içerirler.gerekli süreleri içerirler.

71

•Kaynak ağız hazırlıkları, kayıt tutma, kaynak Kaynak ağız hazırlıkları, kayıt tutma, kaynak testi ve kontrolü ve kalite kontrolü bu kategoride testi ve kontrolü ve kalite kontrolü bu kategoride yer alabilecek diğer maliyet faktörleridir. İş gücü, yer alabilecek diğer maliyet faktörleridir. İş gücü, malzeme ve diğer maliyetler içeren kaynak ağız malzeme ve diğer maliyetler içeren kaynak ağız hazırlıkları, maliyet tahmini içinde yer almalıdır. hazırlıkları, maliyet tahmini içinde yer almalıdır. İş parçasının kaynak ağız hazırlığı, talaş İş parçasının kaynak ağız hazırlığı, talaş kaldırma, alev ya da plazma ark kesme, taşlama kaldırma, alev ya da plazma ark kesme, taşlama ya da eğme bükme içerebilir. Daha verimli ve ya da eğme bükme içerebilir. Daha verimli ve maliyet bakımından etkili yöntem, ürün maliyet bakımından etkili yöntem, ürün tasarımının gereksinimleri ve kaynak prosesinin tasarımının gereksinimleri ve kaynak prosesinin gereksinimlerine göre değiştirilmelidir.gereksinimlerine göre değiştirilmelidir.

72

•Kaynak prosedürleri için hesap kayıtları, Kaynak prosedürleri için hesap kayıtları, genellikle sözleşme hükümleri ve imalat genellikle sözleşme hükümleri ve imalat prosedürleri kayıtlarına ek olarak gereklidir. prosedürleri kayıtlarına ek olarak gereklidir. Gerekli kayıtlar, ana malzemenin ve elektrotların Gerekli kayıtlar, ana malzemenin ve elektrotların satış sertifikası; şartnameye uyma, uygun satış sertifikası; şartnameye uyma, uygun standartlar yada kodlar; tahribatsız kaynak standartlar yada kodlar; tahribatsız kaynak kontrolu; operatör sertifikaları ve kalite kontrol kontrolu; operatör sertifikaları ve kalite kontrol dokümantasyonunu içerebilir.dokümantasyonunu içerebilir.

73

Operatör faktörüOperatör faktörü:: İşçilik maliyetlerinin İşçilik maliyetlerinin belirlenmesinde kullanılan operatör faktörü, ark belirlenmesinde kullanılan operatör faktörü, ark süresinin ya da gerçek kaynak yığma süresinin, süresinin ya da gerçek kaynak yığma süresinin, kaynak operatörü için gerekli toplam iş süresine kaynak operatörü için gerekli toplam iş süresine oranının hesabıdır. Operator süresi hesabında oranının hesabıdır. Operator süresi hesabında kullanılan formül 4.08.3 eşitliğinde gösterilmiştir.kullanılan formül 4.08.3 eşitliğinde gösterilmiştir.İş örnekleme, operator faktörünün tahmininde İş örnekleme, operator faktörünün tahmininde kullanılan veri toplanması da etkili bir yaklaşımdır. Bu kullanılan veri toplanması da etkili bir yaklaşımdır. Bu değişkenlerden kararlaştırılan değerlerde, tahminci iş değişkenlerden kararlaştırılan değerlerde, tahminci iş deneyimine dayalı olarak veri kullanmalıdır. Eğer veri deneyimine dayalı olarak veri kullanmalıdır. Eğer veri uygun değil ise ya da kaynak projesi normal atölye uygun değil ise ya da kaynak projesi normal atölye işinden farklı ise tahminci, proje araşırmalı ve her işinden farklı ise tahminci, proje araşırmalı ve her faktörü yeniden düşünmelidirler.faktörü yeniden düşünmelidirler.

74

İş gücü saati tahminiİş gücü saati tahmini: : Belirli bir görev için gerekli iş gücü saati Belirli bir görev için gerekli iş gücü saati belirlenmesi için, tahminci çalışmanın belirlenmesi için, tahminci çalışmanın karmaşıklığına karar vermelidir. Eğer çalışma ya karmaşıklığına karar vermelidir. Eğer çalışma ya kaynakçının ya da kaynak operatörünün ya da kaynakçının ya da kaynak operatörünün ya da kaynak ekipmanının sık yer değiştirmesi kaynak ekipmanının sık yer değiştirmesi gerekiyorsa, düşük bir operatör faktörü gerekiyorsa, düşük bir operatör faktörü düşünülmelidir. Kaynakçı ya da operatör daha az düşünülmelidir. Kaynakçı ya da operatör daha az ek aktivite gerektiriyorsa, operator faktörü yüksek ek aktivite gerektiriyorsa, operator faktörü yüksek olmalıdır. Çünkü kaynakçı ya da operatör daha olmalıdır. Çünkü kaynakçı ya da operatör daha fazla kaynak tamamlayabilir.fazla kaynak tamamlayabilir.

75

76

•İş gücü gereksinimini belirlemek için örnek bir İş gücü gereksinimini belirlemek için örnek bir hesaplama; 6 mm dolgu kalınlıklı 90 m hesaplama; 6 mm dolgu kalınlıklı 90 m uzunluğundaki kaynağın yığılmasıdır. Yatay uzunluğundaki kaynağın yığılmasıdır. Yatay pozisyonda Tablo 4.08.16 da gösterildiği gibi pozisyonda Tablo 4.08.16 da gösterildiği gibi tozaltı ark kaynağı ve örtülü ark kaynağı tozaltı ark kaynağı ve örtülü ark kaynağı kullanılmaktadır. Yığma oranı ve operatör faktörü, kullanılmaktadır. Yığma oranı ve operatör faktörü, iş gücü gereksinimi tahminine katkıda bulunurlar. iş gücü gereksinimi tahminine katkıda bulunurlar. Bu metot, herhangi bir birleşme tipinde işgücü Bu metot, herhangi bir birleşme tipinde işgücü tahmininde kullanılabilir.tahmininde kullanılabilir.

77

Standartların geliştirilmesi:Standartların geliştirilmesi: Ürünlerinde sık kaynak yapan şirketler; birçok Ürünlerinde sık kaynak yapan şirketler; birçok düzenlemeyle standart kaynak prosedürleri düzenlemeyle standart kaynak prosedürleri geliştirirler. Her çeşit kaynak için malzeme ve geliştirirler. Her çeşit kaynak için malzeme ve işçilik gereksinimine karar verirler. Bu standartlar işçilik gereksinimine karar verirler. Bu standartlar kaynak maliyetleri tahmini, ürün performansı kaynak maliyetleri tahmini, ürün performansı ölçümü ve üretime teşvik standartları oluşturmak ölçümü ve üretime teşvik standartları oluşturmak için kullanılabilirler.için kullanılabilirler.

Kaynak prosedürleri üretim standartlarını Kaynak prosedürleri üretim standartlarını geliştirebilen veri sağlarlar. Bunlar,sırayla,şu geliştirebilen veri sağlarlar. Bunlar,sırayla,şu şekilde başarılabilir:şekilde başarılabilir:

78

1-Kaynak maliyetlerini tahmin1-Kaynak maliyetlerini tahmin2-Üretim planlaması yönetimi2-Üretim planlaması yönetimi3-Tahmin personeli, envanter, ekipman 3-Tahmin personeli, envanter, ekipman gereksinimlerigereksinimleri4-Yeni ekipman ayarlamak4-Yeni ekipman ayarlamak5-İş performans analizi5-İş performans analizi6-maliyet düşürücü program yönetimi6-maliyet düşürücü program yönetimi7-Teşvik edici programlar düzenleme7-Teşvik edici programlar düzenleme

79

•Kaynaklı yapıların imalatçıları, standart Kaynaklı yapıların imalatçıları, standart uygulamaları ve prosedürleri geliştirmelidirler. uygulamaları ve prosedürleri geliştirmelidirler. Yığma oranı, yığma verimliliği ve operatör faktörleri Yığma oranı, yığma verimliliği ve operatör faktörleri için yayınlanan değerler bu standartların gelişmi için için yayınlanan değerler bu standartların gelişmi için kullanılabilir. Bununla birlikte yayınlanan değerlerin kullanılabilir. Bununla birlikte yayınlanan değerlerin maliyet standartlarının gelişimi için sadece başlangıç maliyet standartlarının gelişimi için sadece başlangıç değerleri gibi kullanılan endüstri ortalaması değerleri gibi kullanılan endüstri ortalaması olduğunun farkında olunmalıdır. Gerçekte, gerçek olduğunun farkında olunmalıdır. Gerçekte, gerçek imalat maliyetlerini kullandığımızda standart gelişimi imalat maliyetlerini kullandığımızda standart gelişimi testereyle kesme, delme, montaj ve diğer metal testereyle kesme, delme, montaj ve diğer metal işleme standartlarını içermek için genişleyebilir.işleme standartlarını içermek için genişleyebilir.

80

•Bir hesaplama için veriler içeren bir kaynak Bir hesaplama için veriler içeren bir kaynak maliyet standartları için bir örnek format tablo maliyet standartları için bir örnek format tablo 4.08.17 de gösterilir.Tablo 4.08.17 de gösterilen 4.08.17 de gösterilir.Tablo 4.08.17 de gösterilen veriler prosedüre uygunluk içinde geliştirildi.Bu veriler prosedüre uygunluk içinde geliştirildi.Bu bölümde ve tablo 4.08.4 ve 4.08.5 ten bilgi dahil bölümde ve tablo 4.08.4 ve 4.08.5 ten bilgi dahil edildi.edildi.

81

82

•Güncel maliyetlere karşı tahmin için doğru değerler Güncel maliyetlere karşı tahmin için doğru değerler kullanmak temel muhasebe ilkesidir.Müşteriye teklif kullanmak temel muhasebe ilkesidir.Müşteriye teklif için tahminler,bazen projeye özgü kaynak için tahminler,bazen projeye özgü kaynak detaylarıyla ilgili küçük araştırmalar ile eski çizimler detaylarıyla ilgili küçük araştırmalar ile eski çizimler ve özellikler kullanılarak geliştirilir.Teklif sonuçları ve özellikler kullanılarak geliştirilir.Teklif sonuçları hatalı olabilir, bu yüzden şirket ihale hatalı olabilir, bu yüzden şirket ihale kaybedebilir.Örneğin teklif çok yüksekse yada çok kaybedebilir.Örneğin teklif çok yüksekse yada çok düşük olup kar sağlamayacaksa.düşük olup kar sağlamayacaksa.

ARK KAYNAĞININ DOĞRUDAN ARK KAYNAĞININ DOĞRUDAN MALİYET TAHMİNİMALİYET TAHMİNİ

83

•Böylece,amaçlanan proje yada ürün için kaynaklı Böylece,amaçlanan proje yada ürün için kaynaklı parçanın gerektirdiği çeşitli maliyet faktörlerinin parçanın gerektirdiği çeşitli maliyet faktörlerinin araştırılmalıdır ve bilinen ve doğrulanmış araştırılmalıdır ve bilinen ve doğrulanmış maliyetlerle doğrulanmış olması gerekir. maliyetlerle doğrulanmış olması gerekir. Her saat başına ve birim pound ağırlık başına Her saat başına ve birim pound ağırlık başına maliyet gösteren gerçek kaynak süresinin veri maliyet gösteren gerçek kaynak süresinin veri analizi ve yığılmış metal ağırlığı her kaynaklı analizi ve yığılmış metal ağırlığı her kaynaklı parça için oluşturulmalı,özetlenmelidir.Tahmini parça için oluşturulmalı,özetlenmelidir.Tahmini maliyeti temsil eden son özet rakamlar,gerçek maliyeti temsil eden son özet rakamlar,gerçek maliyetleri ve ikisi arasındaki farkı içermelidir.maliyetleri ve ikisi arasındaki farkı içermelidir.

84

Bir maliyet özeti şu fonksiyonlara yardımcı olacak verileri Bir maliyet özeti şu fonksiyonlara yardımcı olacak verileri sağlar:sağlar:1-Kaynaklı parçanın maliyet muhasebesinin geçerliliği1-Kaynaklı parçanın maliyet muhasebesinin geçerliliği2-Doğru maliyet tahmininin hazırlığı ve uygun teklif sunma2-Doğru maliyet tahmininin hazırlığı ve uygun teklif sunma3-Kaynak ve kesme ekipman geliştirmelerinin alımının 3-Kaynak ve kesme ekipman geliştirmelerinin alımının gerekçesigerekçesi4-Şirketin tarihsel veri tabanını kurmak ve kullanımına 4-Şirketin tarihsel veri tabanını kurmak ve kullanımına güven oluşturmakgüven oluşturmak5-Kaynaklı parça üretimi ve maliyet özetleme proseslerini 5-Kaynaklı parça üretimi ve maliyet özetleme proseslerini içeren personel eğitimine katkıda bulunmakiçeren personel eğitimine katkıda bulunmak6-Kaynak operasyonları içindeki farklı departmanlar 6-Kaynak operasyonları içindeki farklı departmanlar arasındaki iletişimi geliştirirarasındaki iletişimi geliştirir

85

Tablo 4.08.18 çeşitli maliyet tahminleri için kullanılan Tablo 4.08.18 çeşitli maliyet tahminleri için kullanılan eşitlikleri sunmaktadır.Bu tablo ark kaynak maliyet eşitlikleri sunmaktadır.Bu tablo ark kaynak maliyet tahmininin bir metodu gibi sunulsada, tüm uygulamalar tahmininin bir metodu gibi sunulsada, tüm uygulamalar için bu eşitliklerin doğruluğu garanti için bu eşitliklerin doğruluğu garanti edilemez.Tahmincinin kararı ve giriş verilerinin edilemez.Tahmincinin kararı ve giriş verilerinin doğruluğu tahmini etkiler.Ark kaynağı maliyet doğruluğu tahmini etkiler.Ark kaynağı maliyet terminolojisi Tablo 4.08.18 ve 4.08.19 da terminolojisi Tablo 4.08.18 ve 4.08.19 da tanımlanmıştır.tanımlanmıştır.Tablo 4.08.20, yaygın kullanılan beş proses için, çelik Tablo 4.08.20, yaygın kullanılan beş proses için, çelik için ark kaynağında yığılma verimliliği ve yüzde olarak için ark kaynağında yığılma verimliliği ve yüzde olarak operatör faktör ortalaması değerlerini malzeme operatör faktör ortalaması değerlerini malzeme maliyeti için tahmin aralıklarıyla sunmuştur.maliyeti için tahmin aralıklarıyla sunmuştur.

86

Ark kaynağın doğrudan maliyetlerinin tahmininde kullanılan eşitlikler

87

Tablo 4.08.19. Ark kaynağı maliyet tanımları

88

Çelik için elle ark kaynak değerleri

89

TEŞEKKÜRLER…TEŞEKKÜRLER…