bolliger insight wef 2017...bolliger & company (thailand) ltd. | tel. +66 (0) 2 230 6399 | fax....
TRANSCRIPT
การปฏวตอตสาหกรรมครงท 4: จากเมอง Davos สประเทศไทย
INSIGHTVol. 1 | Issue 2 | 18 May 2017
www.bolliger-company.com
ในป 2017 หวขอหลกของการประชมประจ าปของ World Economic Forum คอ “ภาวะผน าทมความรบผดชอบและตอบสนอง” (“Responsive and Responsible Leadership”)ซงหวขอดงกลาวนบเปนกญแจส าคญในการน าพาประเทศเขาสยคของการปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 (The 4th Industrial Revolution)
ปรากฏการณการปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 ดงกลาว เปนประเดนทผมบทบาทในแวดวงการเมองและเศรษฐกจทวโลกบนเวท WEF ใหความส าคญ และเตรยมการรบมอและสรางมาตรการรองรบผลกระทบทจะเกดขนจากการเปลยนแปลงดงกลาวทก าลงเกดขน
ส าหรบประเทศไทย ไดมการเตรยมการเพอเขาสการปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 เชนเดยวกบประเทศอนๆ ทวโลก โดยมโมเดลไทยแลนด 4.0 เปนแนวนโยบายทจะปรบเปลยนโครงสรางเศรษฐกจรปแบบเดมไปสการเปนเศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม ทงน เพอรองรบการเปลยนแปลงทจะเกดขน ไทยจะตองใหความส าคญกบการพฒนาระดบความรความสามารถดานเทคโนโลยของคนในประเทศ การสรางวสยทศนดานเทคโนโลยทเหมาะสมของภาครฐ และการสนบสนนการมสวนรวมจากทกภาคสวนเพอสรางการเตบโตอยางมสวนรวมและเทาเทยมกน
World Economic Forum (WEF) มความเปนมายาวนานกวา 40 ป ถกกอตงขนโดยศาสตราจารย Klaus Schwab ในป 1971 เดมทองคกรมชอวา European Management Forum กอนเปลยนชอเปน World Economic Forum ในป 1987 WEF มส านกงานตงอยทนครเจนวา ประเทศสวตเซอรแลนด และเปนองคกรทไมแสวงหาผลก าไร
ในชวงแรก องคกรมจดมงหมายหลกในการสงเสรมใหผบรหารธรกจในยโรปไดเรยนร และตดตามวธและแนวทางการบรหารจดการธรกจของสหรฐอเมรกา (สหรฐฯ) นอกจากน องคกรยงมความพยายามในการพฒนาและสงเสรมใหเกดแนวทางการบรหารจดการผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder Management Approach) เพอใหผบรหารธรกจใหความส าคญกบทกภาคสวน ไมวาจะเปนชมชนหรอภาครฐ นอกเหนอไปจากการใหความส าคญเพยงผถอหนและลกคาเพยงอยางเดยว
Bolliger & Company (Thailand) Ltd. | Tel. +66 (0) 2 230 6399 | Fax. +66 (0) 2 230 6333 | www.bolliger-company.com | Page 1/5
บทบาทของ World Economic Forum ในการก าหนดกรอบทศทางทางเศรษฐกจและสงคมของโลก
.
WEF มบทบาทส าคญในการก าหนดแนวทางพฒนาประเทศและโลกในหลายดาน ทงดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง และเทคโนโลย ในแตละป WEF ไดจดการประชมจ านวนมาก การประชมทมความส าคญและมชอเสยงมากทสดคอ การประชมประจ าป (WEF Annual Meeting) ซงจดขนทเมอง Davos โดยมผเขารวมประชมจากทกภาคสวนอาท ผน าทางการเมอง นกธรกจชนน า ผบรหาร/นกคดทมชอเสยง นกวชาการ ผน าทางศาสนา กลม NGOs และสอแขนงตางๆ
ในป 2017 การประชมประจ าป ณ เมอง Davos ครงท 47 จดขนในชวง 17–20 มกราคม มผเขารวมประชมประมาณ 3,000 คน จาก 90 ประเทศทวโลก หวขอการประชมหลกในป 2017 คอ “ภาวะผน าทมความรบผดชอบและตอบสนอง” (“Responsive and Responsible Leadership”) ซงสะทอนให เหนถงความเปนกงวลตอสถานการณการกอตวของระบบหลายขวอ านาจ (Multipolar World) ทมความชดเจนมากขน เชน สถานการณความไมแนนอนทางการเมองของประเทศมหาอ านาจ อาท สหรฐฯ สหราชอาณาจกร
และฝรงเศส ดงนน ภายใตความไมแนนอนดงกลาว ภาวะผน าทมความรบผดชอบและตอบสนองจงเปนกญแจส าคญในการสรางความมนใจในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมใหมการเตบโตทเทาเทยมและเตบโตอยางมสวนรวมไปพรอมๆ กน ทงในระดบประเทศและระดบภมภาค เพอทนานาประเทศจะกาวเขาสการปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 (The 4th Industrial Revolution: 4IR) พรอมมการเตรยมการทเหมาะสม
การปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 (The 4th IndustrialRevolution: 4IR) เปนปรากฏการณการปฏวตอตสาหกรรมทมนวตกรรม และเทคโนโลยทล าสมยเปนตวขบเคลอนหลก เชน ปญญาประดษฐ (Artificial Intelligence: AI) ยานยนตอตโนมต การพมพสามมต เทคโนโลยชวภาพ พนธวศวกรรม และการวเคราะหขอมลขนาดใหญ (Big Data Analytics) เปนตน ซงนวตกรรมและเทคโนโลยดงกลาว จะเขามารอถอน(Disrupt) แนวคดการผลต การตลาด รปแบบการท างานในรปแบบเดม ไปสการเกดธรกจการผลตและบรการรปแบบใหมทแตกตางไปจากเดม
Bolliger & Company (Thailand) Ltd. | Tel. +66 (0) 2 230 6399 | Fax. +66 (0) 2 230 6333 | www.bolliger-company.com | Page 2/5
ทมา: World Economic Forum Annual Meeting 2017 Overview และ กองนโยบายเศรษฐกจระหวางประเทศ กรมเศรษฐกจระหวางประเทศ กระทรวงการตางประเทศ (2554)
.
ในการประชม WEF 2017 มประเดนทนาสนใจมากมาย ทงประเดนทางการเมอง เศรษฐกจ เทคโนโลย และสงคม โดยประเดนส าคญประเดนหนงคอ การเตรยมการน าพาประเทศเขาสการปฏวตอตสาหกรรมท 4 (4IR) บนเวท WEF2017 ประธานาธบด ส จนผง ของจนไดระบในสวนหนงของปาฐกถาของเขาวา 4IR ก าลงเผยใหเหนอตราการพฒนาของนวตกรรมทรวดเรวอยางกาวกระโดด (“Unlike the previous industrial revolutions, the Fourth Industrial Revolution is unfolding at an exponential rather than a linear pace”) เชนเดยวกนกบนายบล แมกเดอมอตตประธานเจาหนาทบรหารของบรษท SAP ไดระบถงความส าคญของเทคโนโลย 4IR เทคโนโลยหนง ซงคอการวเคราะหขอมลขนาดใหญ (Big Data) วาจะมสวนชวยใหบรษทตางๆ สามารถวเคราะหความตองการของผบรโภคไดในทกๆ ชองทาง เพอสรางความมนใจระหวางผบรโภคและผผลตไดมากทสด จากค ากลาวขางตน ท าใหเกดค าถามตอเนองเกยวกบเทคโนโลย 4IR อยางมาก ประกอบกบมประเดนค าถามทนาสนใจเกยวกบการพฒนาและประยกตใช 4IR เชน ระดบความส าคญระหวางการพฒนาทนมนษยและโครงสรางพนฐานกบการพฒนาเทคโนโลย 4IR ความสามารถของภาคอตสาหกรรมในประเทศตางๆ ทวโลกทจะรองรบการเขามาของเทคโนโลย 4IR และความทาทายเชงสถาบนภาครฐในการควบคมและประยกตใชงานเทคโนโลย 4IR เปนตน
สวนหนงในการเสวนาในหวขอ Shaping Davos –Pioneering Change in the 4th Industrial Revolution ไดระบวา ความทาทายทส าคญในการผลกดนเทคโนโลย 4IR คอการประสานความรวมมอกบทกภาคสวน (Synergy) ใหเกดขน เพอลดชองวางระหวางภาครฐและภาคเอกชน
โดยรฐบาลและผออกกฎหมายกฎระเบยบจะตองสนบสนนการใชงานเทคโนโลยอยางเหมาะสม เชน สนบสนนการเปดเผยขอมลมากขน (Open Access Data) ในขณะเดยวกน ภาคเอกชนตองศกษาและท าความเขาใจประเดนออนไหวของการใชงานเทคโนโลยทเกดขน อาท ความเปนธรรมในการใชงานขอมล (Fairness) ความเปนสวนตวของขอมล (Data Privacy) และสทธมนษยชน (Human Right) เปนตน
Bolliger & Company (Thailand) Ltd. | Tel. +66 (0) 2 230 6399 | Fax. +66 (0) 2 230 6333 | www.bolliger-company.com | Page 3/5
การปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 ในการประชม WEF 2017
การตอบสนองของไทย และทศทางในอนาคต
“ 4IR ก ำลงเผยใหเหนอตรำกำรพฒนำของนวตกรรมทรวดเรวอยำงกำวกระโดด ”
จากการพจารณาวาระการประชมของ WEF ทเกยวของการปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 จะเหนวา ทงภาครฐและเอกชนของไทย ได มการด า เ นนการทตอบสนองตอปรากฏการณการปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 ในหลายมต อาท การออกมาตรการสนบสนนภาคเอกชนทท าวจย พฒนาเทคโนโลยและนวตกรรม โดยส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต การสนบสนนการเปดเผยขอมลภาครฐ (Open Data) ผานเวบไซต โดย
ส านกงานรฐบาลอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) และการสนบสนน FinTech ของไทย โดยธนาคารพาณชยขนาดใหญและส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย เปนตน ซงการพฒนาในแตละดานลวนสอดคลองกบโมเดลการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของไทยในปจจบนซงสอดรบกบการปฏวตอตสาหกรรมท 4 นนคอโมเดล “Thailand 4.0”
.
Bolliger & Company (Thailand) Ltd. | Tel. +66 (0) 2 230 6399 | Fax. +66 (0) 2 230 6333 | www.bolliger-company.com | Page 4/5
ในปจจบน ประเทศไทยได มการวางโมเดลการพฒนาเศรษฐกจใหมทชอวา “Thailand 4.0” ซงเปนการปรบเปลยนโครงสรางเศรษฐกจรปแบบเดมไปสการเปนเศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม โดยมจดมงหมายเพอพฒนาประเทศไทยใหหลดพนจากกบดกรายไดปานกลาง (Middle Income Trap) กบดกความเหลอมล า (Inequality Trap) และกบดกความไมสมดลของการพฒนา (Imbalance Trap) โดยโมเดลดงกลาวประกอบดวย กลไกขบเคลอนความมงคง 3 กลไกหลก ไดแก กลไกขบเคลอนดวยนวตกรรม ปญญา เทคโนโลย และความคดสรางสรรค เพอการยกระดบความสามารถทางการแขงขน (Competitive Growth Engine) กลไกขบเคลอนทคนสวนใหญมสวนรวมอยางทวถ ง (Inclusive Growth Engine) และกลไกการขบเคลอนทเปนมตรกบสงแวดลอมอยางยงยน (Green Growth Engine) ซงวาระการขบเคลอนมทงสน 5 วาระ ไดแก
• วาระท 1 การเตรยมคนไทย 4.0 ใหพรอมกาวสโลกทหนง* • วาระท 2 การพฒนาคลสเตอรเทคโนโลยและ
อตสาหกรรมแหงอนาคต• วาระท 3 การบมเพาะผประกอบการและพฒนา
เครอขายวสาหกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม
• วาระท 4 การเสรมความเขมแขงของเศรษฐกจภายในประเทศผาน 18 กลมจงหวด และ 77 จงหวด
• วาระท 5 การบรณาการอาเซยน เชอมประเทศไทยสประชาคมโลกจะเหนไดวา แนวนโยบาย Thailand 4.0 มทศทางการ
พฒนาประเทศทสอดคลองกบบรบทของ 4IR (เชน วาระท 2การพฒนาคลสเตอรเทคโนโลยและอตสาหกรรมแหงอนาคต และวาระท 3 การบมเพาะผประกอบการและพฒนาเครอขายวสาหกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม เปนตน) กลาวคอ ประเทศไทยก าลงน าเทคโนโลยและนวตกรรมใหมเขามาชวยพฒนาในความสามารถในการแขงขนเชงเปรยบเทยบของประเทศนนเอง
เมอพจารณาถงผลกระทบตอภาคเศรษฐกจและสงคมจากการเปลยนแปลงทเกดขนจากการน าโมเดล Thailand 4.0 มาใช และจากการวเคราะหแนวทางการด าเนนการเพอรองรบการเปลยนแปลงจากการปฏวตอตสาหกรรมท 4 จากการเสวนาในเวทตางๆ ในการประชม WEF 2017 น จงสามารถสรปขอเสนอแนะเชงนโยบายของไทยเพอรองรบการพฒนาเทคโนโลย 4IR ทส าคญ ไดดงน
ทมา: บรษท โบลลเกอร แอนด คอมพาน (ประเทศไทย) จ ากด ประมวลจาก วสยทศน ยทธศาสตรการปฏรปประเทศไทย และการปรบเปลยนกลไกภาครฐ, สภาปฏรปแหงชาต
* ในงาน “สปช. รายงานประชาชน: เปลยนประเทศไทยกบ สปช.” วนท 13 สงหาคม พ.ศ. 2558 จดโดยสภาปฏรปแหงชาต (สปช.) ดร.สวทย เมษนทรย ประธานคณะกรรมาธการวสามญจดท าวสยทศนและออกแบบอนาคตประเทศไทย สภาปฏรปแหงชาต (สปช.) ณ ขณะนน กลาวสรปวา การเปนประเทศในโลกทหนงในบรบทของประเทศไทยมคณลกษณะ 6 ประการดวยกน คอ (1) มความภาคภมใจในความเปนชาตและวฒนธรรมของตน (2) พฒนาคนไทยเปนมนษยทสมบรณ (3) มสงคมทมคณภาพ (4) มสภาพแวดลอมทนาอย (5) มโครงสรางเศรษฐกจทเขมแขง (6) การมบทบาทส าคญในเวทระดบภมภาคและระดบโลก
.
(1) พฒนาระดบความรความสามารถดานเทคโนโลยการศกษาคอรากฐานทส าคญทสดในการพฒนาคนรนใหมใหมความรความสามารถในการสรางมลคาจากเทคโนโลยใหมทเขามา และสรางทกษะใหแกก าลงแรงงานใหมความรเทาทนเทคโนโลย โดยภาษาคอมพวเตอรตางๆ เปนองคประกอบส าคญทควรถกบรรจในหลกสตรการศกษาเพอเพมศกยภาพของประชาชนตงแตยงอยในวยเรยน
(2) ภาครฐตองสรางวสยทศนทถกตองเกยวกบการใชงานเทคโนโลย ภาครฐพงเปนผน าในการผลกดนใหเกดการใชงาน 4IR อยางแพรหลาย เนองจากเปนผก าหนดนโยบายและมอ านาจในการก าหนดกฎหมายและกฎระเบยบทเกยวของ ดงนน ภาครฐจะตองมวสยทศนระยะยาวในการผลกดนสงตางๆ และเขาใจเทคโนโลย 4IR เพอทจะออกกฎระเบยบ และมาตรการสนบสนนไดอยางเหมาะสม อกทงยงตองเขาใจถงผลกระทบทอาจจะเกดขนและสรางกฎระเบยบมาตรการรองรบหลงจากการสนบสนน 4IR แลว
(3) สรางการมสวนรวมระหวางภาคสงคมและภาคสวนอนๆ เทคโนโลย 4IR จะเปนทแพรหลายไดจ าเปนตองได รบการยอมรบจากคนในสงคม ดงนน การใหภาคประชาชนและสงคมมสวนรวมในการใหความเหนและพฒนาการประยกตใชเทคโนโลยจรงจงเปนสงส าคญ โดยภาครฐ ภาคธรกจ ภาคประชาชน และระบบการเงนของประเทศไทยจะตองมการท างานทสอดคลองกน เพอขบเคลอนประเทศอยางมประสทธภาพไดทงองคาพยพ
ดงนน อาจสรปไดวา กญแจสการพฒนาประเทศไทยตามโมเดล Thailand 4.0 และการพฒนาเทคโนโลย 4IR คอ ความคลองตว (Agility) และความสามารถในการปรบตว (Adaptability) ของประเทศไทยใหเหมาะสมกบโครงสรางเศรษฐกจและสงคมของไทยในปจจบน เพอใหประเทศไทยสามารถพฒนาประเทศเพอแขงขนในอนาคตตอไป
Bolliger & Company (Thailand) Ltd. | Tel. +66 (0) 2 230 6399 | Fax. +66 (0) 2 230 6333 | www.bolliger-company.com | Page 5/5
เอกสารอางอง
Botwright, K. (2017, January 27). What now for global trade? 8 things we learned from Davos 2017. Retrieved from World Economic Forum: https://www.weforum.org/agenda/2017/01/trade-things-we-learned-from-davos-2017
Cann, O. (2017, January 20). 10 achievements from Davos 2017. Retrieved from World Econmic Forum: https://www.weforum.org/agenda/2017/01/10-achievements-davos-2017/
World Economic Forum. (2017, January 17). President Xi's speech to Davos in full. Retrieved from World Economic Forum: https://www.weforum.org/agenda/2017/01/full-text-of-xi-jinping-keynote-at-the-world-economic-forum
World Economic Forum. (2017, January). World Economic Forum Annual Meeting. Retrieved from Strategic Update: The Future of the Digital Economy: https://www.weforum.org/events/world-economic-forum-annual-meeting-2017/sessions/strategic-update-the-future-of-the-digital-economy
World Economic Forum. (2017). World Economic Forum Annual Meeting 2017 Overview. Davos: World Economic Forum.World Economic Forum. (n.d.). History. Retrieved from https://www.weforum.org/about/historyกระทรวงตางประเทศ, ก. (2554, มกราคม). โครงสรางการประชม WEF. Retrieved from http://www.mfa.go.th/business/th/customize/16482-
%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B8%E0%B8%A1-WEF.html
กระทรวงอตสาหกรรม. (2559). ยทธศาสตรการพฒนาอตสาหกรรมไทย 4.0 ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 - 2579). กระทรวงอตสาหกรรม.
บทความโดยนายชานน วฒจรรยารกษทปรกษา บรษท โบลลเกอร แอนด คอมพาน (ประเทศไทย) จ ากดTel. 0 2230 6474 Fax. 0 2 230 6333 E-mail: [email protected]
If you have any comments or questions regarding Insight or any matters discussed herein, or if you are interested in finding out more about Bolliger & Company (Thailand) services, please contact any of the persons below:
Rachda Chiasakul | Partner and Managing Director [email protected]
Sarut Wittayarungruangsri | Director [email protected]
Tel. +66 (0) 2 230 6399Fax. +66 (0) 2 230 6333
www.bolliger-company.com
Bolliger & Company (Thailand)
Bolliger & Company (Thailand) Ltd. is a public policy and strategic consulting firm with a focus on research, policy formulation, and decision making. Our primary areas of expertise are in the fields of international trade and investment, economic and social policy, and business strategy.
Our superior technical skill, combined with in-depth knowledge of the business environment, enables us to provide fact-based, unbiased, and practical advice. Whether you are a private company wishing to understand the impact of public policy on your business, or a government authority aiming to design appropriate laws and regulations, we have the experience and expertise to help you achieve tangible goals.
“Clients’ success is our best interest”