bolos asturianos: lleer bien la tradición ye escribir el futuru
DESCRIPTION
Citation/Cita: SUARI, C. (2009&2011). "Bolos asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru". Llección MaxistralTRANSCRIPT
![Page 1: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/1.jpg)
Carlos SuariCarlos Suari UABRA 2011UABRA 2011
Bolos asturianos:Bolos asturianos:Lleer bien la tradiciónLleer bien la tradición
ye escribir el futuruye escribir el futuru
![Page 2: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/2.jpg)
Visión interna Visión socialMaterial: Proyectil únicu y blancu múltiple Sistema de socializaciónAición: Comotriz alterna ApuestaTiempu: IntrescendenteEspaciu: Tiru, área intermedia ya armáu Visión emocional
![Page 3: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/3.jpg)
Visión interna Visión emocional Oxetivu del xuegu Patrimoniu moralCarauterístiques del material Identidá de pueblu
- Nu. y carauterístiques de los bolos Caudal de valores- Bolos especiales- La “polémica” de la bola
Carauterístiques del espaciu (bolera)- Árees intermedies- Formes d’armar los bolos
Resultante: Aiciones de xuegu- Nu. y carauterístiques de los tiros
Visión socialParticipación masculina y/o femeninaCalandariu
Lo diferencial:Lo diferencial:Bayura bolística (I)Bayura bolística (I)
![Page 4: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/4.jpg)
¿Aú ta la llende xuegu-modalidá?El xuegu como rede socialEl xuegu como ferramienta compartida
El casu de Cangas y los bolosDiversidá y coherencia internaDiferencies aceutaes4 xuegos nel territoriu cangués
- L.lumés- Ibias-Ayande- Cangas-L.laciana- Sierra
Lo diferencial:Lo diferencial:Bayura bolística (II)Bayura bolística (II)
![Page 5: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/5.jpg)
¿Por qué? Formes nueves d’enculturaciónDesaniciu de la tresmisión interxeneracionalLos contestos formales como salvaguardaProteición de los saberes tradicionales na sociedá de la info.Clasificación contra l’arbitrariedá d’interpretaciones
¿Cómo? En cata de significaciónAfuxendo de postures caprichosesBuscando carauterístiques determinantesMaximizando la fidelidá a la tradiciónEstremando xuegu y modalidá
Por qué y cómoPor qué y cómoclasificar los bolosclasificar los bolos
![Page 6: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/6.jpg)
Dos propuestes actuales
Ruiz, J.G. Bolos de palmaPasabolosCuatrosMazas
AEXTXuegos de bolos a valtarXuegos de bolos a aventar
A vueltes colesA vueltes colesclasificaciones de bolos (I)clasificaciones de bolos (I)
![Page 7: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/7.jpg)
Observaciones
Toles carauterístiques nun son igual de significativesMaterialOxetivosRasgos socioculturales
Nun ye útil mecer criteriosClasificaciones d’un criteriuClasificaciones secuenciaes/ramificaes
A vueltes colesA vueltes colesclasificaciones de bolos (II)clasificaciones de bolos (II)
![Page 8: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/8.jpg)
Identificación de criterios p’afondar nel conocimientu
15 rasgos socioculturales oxetivablesSexuCalandariuEdá…
20 rasgos internos oxetivablesDistancia ente los bolos nel armáuCarauterístiques de la bolaEsistencia o non de segundu tiru…
La propuesta del ABA:La propuesta del ABA:Atles de los Bolos AsturianosAtles de los Bolos Asturianos
![Page 9: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/9.jpg)
Dellos resultaos del ABA (I)Dellos resultaos del ABA (I)
y/o muyeres
![Page 10: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/10.jpg)
Dellos resultaos del ABA (II)Dellos resultaos del ABA (II)
![Page 11: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/11.jpg)
Dellos resultaos del ABA (III)Dellos resultaos del ABA (III)
![Page 12: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/12.jpg)
Dellos resultaos del ABA (y IV)Dellos resultaos del ABA (y IV)
![Page 13: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/13.jpg)
L’oxetivu del xuegu de bolosMáxima significación, determina munchísimes variablesApunta una teoría territorial y otra d’orixe
Tres oxetivos Cuatro familiesA: Aventar bolos A: Pasabolos puros V: Valtar bolos A+V: Pasabolos complexosT: Trazar cola bola V: Valtabolos puros
V+T: Valtabolos complexos
... pa llegar a la clave ... pa llegar a la clave de la clasificaciónde la clasificación
![Page 14: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/14.jpg)
FAMILIES DEBOLOS
Trazarcola bola
Valtarbolos
Aventar bolos
Hai más dediez bolos
Tamañu delos bolos
Valtabolos complexos + + - - GValtabolos puros - + - - M/G
Pasabolos complexos - + + + P/MPasabolos puros - - + + P
LLEENDA:LLEENDA:++ SíSí -- NonNonGG Grandes (>450 mm.)Grandes (>450 mm.)M M Medianos (450>225 mm.)Medianos (450>225 mm.)PP Pequeños (<225 mm.)Pequeños (<225 mm.)
... pa llegar a la clave ... pa llegar a la clave de la clasificación (y II)de la clasificación (y II)
![Page 15: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/15.jpg)
Clasificación ABAClasificación ABAy territoriu (I)y territoriu (I)
![Page 16: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/16.jpg)
Clasificación ABAClasificación ABAy territoriu (y II)y territoriu (y II)
?
![Page 17: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/18.jpg)
DeportificaciónDavezu vista como única posibilidá de salvaguardaProcesu conversor del xuegu tradicional en deporteNel casu los bolos, provoca sustitución y aglutinamientu
ProblemáticaInfidelidá a la tradición
Deturpación de los rasgosPerda de la lóxica del xuegu
Desatención al contestu socioculturalFuxida p’alantre, incompatibilidá cola tradiciónConsecuencia: Disecación del xuegu
Bolos tradicionalesBolos tradicionalesy bolos sintéticosy bolos sintéticos
![Page 19: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/19.jpg)
Lleer bien la tradiciónLa herencia lúdica interxeneracional n’extinción
…ye escribir el futuruBusca de tresmisiones nueves
![Page 20: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/20.jpg)
Lleer bien la tradiciónEl poder emocional ya identitariu de los bolos
…ye escribir el futuruValor pa los homes y les muyeres del futuru
![Page 21: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/21.jpg)
Ller bien la tradiciónClasificar y modelizar los bolos
…ye escribir el futuruEsbillar les estratexes de proteición
![Page 22: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/22.jpg)
Llier bien la tradiciónTeoría sobre l’orixe de los xuegos de bolos
…ye escribir el futuruPropuesta de progresión pedagóxica
![Page 23: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/23.jpg)
Lleer bien la tradiciónImperativos ambientales y sociales
…ye escribir el futuruUniversalización respetuosa del xuegu
![Page 24: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/24.jpg)
Lleer bien la tradiciónLos bolos, pieza insepartable de la so cultura
…ye escribir el futuruCaltenimientu d’oficios y vezos
![Page 25: Bolos Asturianos: Lleer bien la tradición ye escribir el futuru](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051411/5463fdf8af795992368b4718/html5/thumbnails/25.jpg)
Lleer bien la tradiciónInvestigar los xuegos tradicionales
…ye escribir el futuruCaltenelos y respetalos énte’l futuru
Conclusiones (y VII)Conclusiones (y VII)