books reviews สิ้นแสงฉาน : twilight over burma, my life … · 2018-04-17 ·...

วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน 287

BOOKS REVIEWS สนแสงฉาน : TWILIGHT OVER BURMA, MY LIFE AS A SHAN PRINCESS

พระสธวรบณฑต (โชว ทสสนโย),ดร. I Phra Sutheevirabundith Ph.D พระอดมสทธนายก (ก าพล คณงกโร),ผศ.ดร. I Phra domsitthinayok Ph.D พระมหาสนนท สนนโท,ดร. I Phramaha Sunun Sunundho Ph.D พระมหากฤษฎา กตตโสภโณ,ดร. I Phramaha Krisada Kittisophano Ph.D ดร.ประเสรฐ ธลาว I Prasert Thiloa Ph.D ดร.พงศพฒน จตตานรกษ I Phongphat Chittanurak Ph.D.

สนแสงฉาน ชอเรอง ตนฉบบ Twilight Over Burma, My Life as a Shan Princess ภาษาองกฤษเขยน Inge Sargent มนนยา แปล พมพครงท 13 (ฉบบปรบปรง) พมพท Bangkok พมพเมอ 2560

Department of Political science, Faculty of Social Sciences, Mahachulalongkorn-

rajavidyalaya University

��1��61.indd 287 17/4/2561 10:36:03

288 ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม-มนาคม 2561

1. บทน า หนงสอนวนยาย “สนแสงฉาน” เขยนโดยองเง ซารเจนท (Inge Sargent) และแปลเปนภาษาไทยโดย มนนยา ความสนใจตอหนงสอนเกดขนตรงทในมหาวทยาลยสงฆ มกลมชาตพนธไทใหญ มาศกษาจ านวนมาก ท าใหมขอมลในระดบหนง ทงไดผานตาหนงสอน กใหไดแตพลกดประหนงสนใจแตยงไมไดแสวงหามาศกษาอยางจรงจง จนเมอไดลงพนทเกบขอมลวจยเกยวกบนสต จงไดพบเหน “ความคด” ของชาตพนธไทใหญ ผานการเลาเรองในหลายคราว ประกอบกบมมตรสหายชาตพนธปะโอ เปนกลมชาตพนธหนงในรฐฉาน ไดน าหนงสอนมาใหอาน จงน ามาแบงปนเพอสะทอนขอเทจจรงทางประวตศาสตรผานการเลาเรองของผเขยนอกล าดบหนง หนงสอ “สนแสงฉาน” ถกบนทกไว ทงพมพทวนช าเปนครงท 13 โดยหนงสอสะทอนชวงเวลาทางประวตศาสตรชาตพนธและเขตแดน ของภมภาคใกลกบประเทศไทย และท าใหเหนพฒนาการของกลมชาตพนธไท ทมลกษณะรวมทางภาษาชาตพนธ และศาสนา ซงจะไดน ามาแบงปนเลาเรองเพอใหเกดการเรยนรเกยวกบประเทศเพอนบาน รวมทงประเทศไทยมแรงงานในภาคการผลตในสญชาตพมารวมกนไมนอยกวา 3 ลานคนทวประเทศในนามชาตพนธรวมต าง ๆ อาท มอญ พมาทวาย พมา ไทใหญ กระเหรยง เปนตน โดยมพนถนในการท างานในโรงงานอตสาหกรรม อาท มหาชย เปนตน ทงแรงงานภาคการผลตทขนทะเบยนถกกฏหมาย หรอประชากรแฝงทไมไดขนทะเบยน เปนตน นอกจากนมหาวทยาลยสงฆมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย กมนสตในสญชาตพมาซงอาจประกอบไปดวยกลมชาตพนธตาง ๆ อาท พมา ไทใหญ หรอฉาน มอญ กระเหรยง คะยา ปะโอ ปะหรอง เปนตน จนกระทงหนวยความมนคงตองทวนสอบตอสถตและวธการเขามาของนสตในมหาวทยาลยสงฆทงสองแหงในหลายคราวดวย อาท “พระตางดาวเดนแนวทางโรฮงญา ใช 2 มหาวทยาลยสงฆเปนฐานกาวสประเทศท 3” (ASTV ผจดการออนไลน,19 มถนายน 2558) หรอ“พศ.จ 2 มหาวทยาลยสงฆ เปดขอมลพระตางดาวลงทะเบยนเรยน สกดชองโหวทจรตลกลอบอยไทย” (Isaranews : Online 2 กมภาพนธ 2561) จงท าใหสงคมและคนสวนใหญหนมาสนใจตอประเดนความเปนชาตพนธหรอชาวตางชาตในประเทศไทยมากขน ซงหนงสอเลมนอาจเปนภาพสะทอนหนงในการเลาเรองเกยวกบประเทศใกลเคยงอยางพมาผานเรองเลาเกยวกบรฐฉานไดดวย ซงจะไดน าเสนอตอไป 2. TWILIGHT OVER BURMA กบบนทกชวตขององเง ซารเจนท (Inge Sargent) สนแสงฉาน ชอหนงสอจากภาษาองกฤษวา Twilight Over Burma, My Life as a Shan Princess แตงโดยองเง ซารเจนท (Inge Sargent,23 February 1932/2475-) เปนชาวออสเตรย ไดรบทนฟลไบรท (Fulbright Scholarships) ไปศกษาในสรฐอเมรกา ทวทยาลยสตรในโคโลราโด ในป ค.ศ.1951/2494 และไดพบกบเจาจาแสง (Sao Kya Seng,ค.ศ.1924-1962/) ซง

��1��61.indd 288 17/4/2561 10:36:03


เปนนกศกษาวศวกรรมศาสตรชาวพมา มาศกษาท Colorado School of Mines จนกระทงแตงงานกนทสหรฐอเมรกา เมอวนท 7 มนาคม ค.ศ.1953/2496 หลงจบการศกษาทงคเดนทางไปพมาเพอเรมตนชวตใหมในฐานะมหาเทว (Mahadevi) แหงเมองสปอ (Hsipaw) ในชอ สจนทรมหาเทว (Mahadevi Sao Nang Thu Sandi) ประสบการณใหมของเธอทปรากฏในหนงสอคอเจานางชาวออสเตรย โดยเธอตองเรยนภาษาฉานและพมา ด าเนนพระองคในฐานะมหาเทวกบบทบาทกจกรรมการกศล เชน สรางคลนกการคลอด การสอนโภชนาการใหแกชาวบาน และเรมใชโรงเรยนสามภาษา จนกระทงมธดานอย 2 พระองคคอเจามายาร (Sao Mayari) และเจาเกนร (Sao Kennari) แตสถานการณผกผนท าใหชวตเจาเทวตองมการเปลยนแปลง ในป 1962/2505 กองทพพมาไดท ารฐประหารภายใตการน าของนายพลเนวน เจาจาแสงถกจบในเหตการณนน มหาเทวพรอมธดาถกกกบรเวณในวงอยเปนเวลาเกอบสองป ในขอหาเปนสายลบของ CIA แตในทสดองเง ซารเจนท พรอมลกสาวกไดรบชวยใหลภยเอกอครราชฑตออสเตรย กลบไปยงประเทศออสเตรย และไดอาศยอยกบพอแม เปนเวลา 2 ปจากนนจง กลบไปทโคโลราโด และประกอบอาชพเปนครสอนภาษาเยอรมนชนมธยมปลายท Boulder Junior High School และ Fairview High School จนเกษยณจากอาชพคร ในป ค.ศ.1993/2536 ใน ค.ศ.1968/2511 องเง ซารเจนท ไดแตงงานใหมกบ Tad Sargent โดยเปนคนเดยวกนกบทมสวนสนบสนนใหเธอเขยนประวตจากความทรงจ าของตนเอง Twilight Over Burma จงถกบนทกและถายทอดออกมา ถกตพมพเผยแผใน ค.ศ.1994/2537 โดยผลก าไรจากการพมพหนงสอเธอไดบรจาคใหกบผลภยชนกลมนอยชาวพมาทงหมด พรอมกบประโยคบนทกทถายทอดลงในหนงสอวา "Before I Wrote The Book I Used to Have Nightmares of Running With My Two Little Girls While Bullets Flew Past Us. But Since Finishing The Book, The Nightmares Have Ended – กอนทฉนจะเขยนหนงสอเลมน ฝนรายตดตามพวกเราตลอด ฉนวงกบลกสาวทงสองคน ในขณะทกระสนปนเฉยดพวกเรา แตเมอเขยนหนงสอเลมนจบ ฝนรายกจบลง" ในป ค.ศ.1995/2538 องเง ซารเจนท (Inge Sargent) และ Tad Sargent ไดกอตงมลนธพมาไลฟไลนขน (Burma Lifeline Foundation) โดยเปนองคกรการกศลทมงระดมทนเพอชวยเหลอชนกลมนอยผอพยพหนภยสงครามจากประเทศพมา ในป พ.ศ.2000/2543 เธอไดรบรางวลสทธมนษยชนระหวางประเทศ (International Human Rights Award) กบองคกรทสนบสนนใหความชวยเหลอชนกลมนอย และผลภยจากประเทศพมาใหอยรอดในประเทศทมพรมแดนตดกบพมา อาท ประเทศไทย เปนตน นอกจากนชวประวตของเธอยงถกน าไปสรางเปนสารคดในเรองมหาเทวองคสดทาย (The Last Mahadevi) เมอ ค.ศ.2000/2543 และหนงสอถกน ามาสรางเปนภาพยนต 2015/2558 ตามชอหนงสอ แตกเปนประเดนทางการเมองและ

��1��61.indd 289 17/4/2561 10:36:03


ความสมพนธระหวางประเทศหนงถกหามฉายในประเทศไทยและพมา แตกยงคงฉายในออสเตรยและเยอรมน

จากขอมลนท าใหเหนวาเรองทบนทกจากตนฉบบภาษาองกฤษ เปนเรองกงประวตศาสตรและประวตชวตของผเขยนกตาม แตนาสนใจตรงทวาเปนเรองเกยวกบประวตชวต ทสะทอนเรองจรงทสะทอนคด และเขยนโดยเลาประสบการณตรงองเง ซารเจนท หรอมหาเทว จงเปนประหนงผบนทก ตวละคร และเลาเรองจากประสบการณตรง และถกตพมพในภาษาตาง ๆ และแปลสภาษาไทยดวยดงปรากฏ

ภาพท 1 องเง ซารเจนท (Inge Sargent) ในวนทไดรบการสถาปนาเปนสจนทร มหาเทวแหงรฐสปอ และถกน ามาเปนภาพปกหนงสอทเธอเองเปนผเขยนขน (ทมาภาพ : Online)

3. หนงสอ TWILIGHT OVER BURMA สสนแสงฉานในภาคภาษาไทย

��1��61.indd 290 17/4/2561 10:36:04


Twilight Over Burma เปนหนงสอสะทอนประวตศาสตรทยอนกลบไปประมาณ 50 กวาปกอนทบอกเลาถงความงดงามของวถชวตของชาวไทใหญในรฐฉานซงปกครองดวยระบบเจาฟาใน 34 เมอง (1 เมองเปนของโกกางซงไมใชชาวไทใหญ) และ 1 ในนนคอเมองสปอ ทมเจาจาแสงเปนผน า และเปนสมาชกรฐสภาพมา กอนถกทหารพมาทน าโดยนายพลเนวน ยดอ านาจและอมหาย ดงปรากฏในค าโปรยปกทวา “ชะตากรรมของประชาชนและเจาฟาแหงรฐฉาน ภายใตเงอมมอของรฐบาลเผดจการ ทผลาญความหวงและเสรภาพจนสนไปจากทกฐานนดร" ... "สนแสงฉาน" ...น าพาทกทานเขาถง "รฐฉาน” อนเปนสวนหนงของสหภาพ "พมา" เปนการบรรจบของกนของ "ตะวนตก" กบ "ตะวนออก" เรองเรมจากเหตการณทหญงสาวไปเปนนกศกษาแลกเปลยน ทโคโลราโด สหรฐอเมรกา เธอไดพบกบ เจาจาแสง นกศกษาสาขาวศวกรรมเหมองแรจากรฐฉาน ดนแดนแหงขนเขาทเปนสวนหนงของประเทศพมา มตรภาพเกดเปนความรก หลงจากการแสดงความจรงใจของฝายชายทมงมนเรยนภาษาเยอรมน เพอเดนทางไปพบ พอกบแม ของ องเง ทออสเตรย เพอสขออยางเปนทางการ ในทสดหนมสาวกฝาฟนทกอปสรรคและไดแตงงานกนในเวลาตอมา การแตงงานทอเมรกาจดขนอยางเรยบงาย มเพยงเพอนฝงทคนเคย

เมอทงสองจบการศกษา จาแสงพาองเงกลบรฐฉาน ในวนทเรอใหญเขาเทยบทาเมองยางกงผคนมากมายรายลอมอยบรเวณรมแมน า วงดนตรป แตร และมโหรประโคมรบอยางเอกเกรก องเงตนตากบวฒนธรรมของชาวพมา และชาวไทใหญ จนตองถามสามวาคนหลานเขามารอรบใครกน มคนใหญคนโต เดนทางมาเราดวยท าไมสามรแลวไมบอกเธอ จาแสง บอกเรยบๆวา คนเหลานมารบ “เรา” นนแหละ

ภาพท 2 เจาจาแสง และสจนทรมหาเทว ในภาพอรยบถทผอนคลาย กบ เจามายาร และเจาเกนร ลกสาวของทงสอง (ทมาภาพ : Online)

��1��61.indd 291 17/4/2561 10:36:04


องเงกลายเปน "สจนทรมหาเทว" ราชนคบลลงก ของ "เจาฟาจาแสง" แหงรฐฉาน

รฐทเตมไปดวยทรพยในดนสนในน าและประเพณวฒนธรรมทงดงามสมบรณแบบ เขาและเธอแตกตางกนอยางสนเชง ทงเชอชาต ประเพณ วฒนธรรม และโดยเฉพาะการปกครอง "สนแสงฉาน" เลาเรองจรงดจนยายของเจาฟาแสงผมจรยวตรงดงามไมแพเจาแผนดนใดๆ ในโลก เปนทรกและหวงแหนของประชาชนในแผนดน เจาจาแสงทมเททกอยางเพอพฒนาคณภาพชวตประชาชนของพระองค แตแลว ดวยความผนผวนทาง "การเมอง" นายพลเนวนยดอ านาจในป 1962/2505 เจาจาแสงถกจบตวไปหายสาบสญจนกระทงปจจบน จงสนสดราชวงศเจาฟาสปอ ขณะทองเง ไดพาธดาทงสองคน ลภยออกจากพมาและใชชวตอยทสหรฐฯ จนถงทกวนน ซงครอบครวของเจาฟาเมองอนๆ กมชะตากรรมไมแตกตางจากเจาฟาเมองสปออน ๆ ซงในยคอาณานคมองกฤษ รฐฉาน ถกแบงการปกครองออกเปน 33 เขตโดยมเจาฟา หรอเจาเมองปกครอง 33 องค เชน เมองสปอ เมองยองหวย เมองแสนหว เมองเชยงตง เปนตน โดยองกฤษเปนสวนหนงในการสงเสรมการปกครองความแตกตางของรฐฉานภายใตแนวคด “แบงแยกแลวปกครอง” (Devine and Rule) แตอกนยหนงองกฤษกเปนสวนส าคญในการสรางพฒนาการและความเจรญใหกบรฐฉานดวยเชนกน ดงปรากฏในงานวจยเรอง “Socio-Economic and Cultural Changes in the Shan States Under the British Rule,1888-1948” ใหขอมลเหตการณในชวงนไววา “การเขามาของระบบอาณานคมองกฤษสงผลตอการเปลยนแปลงโครงสรางทางการเมองการปกครอง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรมของรฐฉาน...” (Kanokorn Savangsri,2009) รวมทงแนวคดความทนสมย การพฒนาและสทธเสรภาพทปรากฏในหนงสอ “สนแสงฉาน” เปนบทบาทของเจาจาแสงทพยายามสงเสรมระบบความ “เสมอภาค” และ “สทธเสรภาพ” ดงกลาว “...พวกชาวนาของรฐสปอตางกไดรบกรรมสทธทนาโดยทวหนาแลว เดมททนาเปนหมน ๆ ไรของสปอเปนกรรมสทธโดยชอบธรรมของเจาฟาหลวงผครองนครรฐแตเพยงพระองคเดยว...” (หนา 191) ซงเปนเหตผลรวมหนงทน าไปสการปฎวตรฐประหารในชวงตอมา “...เรองนน าความปลาบปลมมาสเกษตรกรทกคนในแควนสปอยงนก ทวากองทพกลบไมพอใจแมแตนอย...” (หนา 191) นอกจากเจาจาแสงผครองรฐแหงสปอแลว ในหนงสอยงเลาถงเจาหลวงของรฐอสระใหญนอย และผน าชนเผาตาง ๆ ถกจบกม คมขง และหายตวไปอยางไรรองรอย ชนตางเผาตางภาษาถกปฏเสธการเปนสวนหนงในดนแดนอนสมบรณ ทงทพวกเขาอยกนมานบรอยป รวมทงการใชความรนแรงทางเพศทเรยกวา “ใบอนญาตขมขน” เพอสนองนโยบาย “การท าใหเปนพมา” ขยายเผาพนธภายใตการใชการคกคามทางเพศของรฐบาลทหารในขณะนน เดกและหญงชาวบานในรฐฉาน ถกขมขนอยางทารณจากทหารพมา เปนภาพความตระหนก และสะพรงกลวตอพลรฐฉานในขณะนน

��1��61.indd 292 17/4/2561 10:36:04


ภาพท 3 สจนทรมหาเทวกบบตรขณะใชชวตในรฐฉาน (ทมาภาพ : Online)

ส าหรบหนงสอ องเงเลาเรอง ในแบบคอย ๆ เลาเรอง ทละเรอง เหมอนเปนบนทก

ความทรงจ าทสวยงามและมความสขของผหญงคนหนงทไดชอวาเคยมรกแท แตแลววนหนงทกอยางมนกหายไป การพลดพรากจากคนทรก ไมวาจะจากเปนหรอจากตาย น าความเจบราวมาใหเสมอ โดยสาระทงหมดเปนการรอยเรยงจากประสบการณตรงของผด ารงชวตและมชวตอาศยอยในประเทศพมากวา 12 ป นอกจากนยงมรายละเอยดอน ๆ ทปรากฏในหนงสอ คอ

ก.วถชวต ประเพณ ความเชอเกยวกบผ โชคลาง รวมไปถงคตการตงชอทมาพรอมกบความเชอทางศาสนา โดยในหนงสอองเง เลาถงประเพณทพบเหนและมสวนเกยวของในฐานะ “มหาเทว” แขกทถกเชญไปรวมในพธ หรอเปนผ “กระท า” พธเอง อาท งานฌาปนกจศพพระเถระผใหญในรฐฉาน “....งานฌาปนกจศพเจาอาวาสวดประจ าหมบานทละสงขารไปเมอ 6 เดอนกอน หลงจากครองสมณเพศมายาวนานถง 60 ปเตม รางของทานถกอาบยาและเกบรกษาไวในศาลาซงจดสรางขนเปนพเศษใกล ๆ วดเพอใหคนไปคารวะ...มพธการ 3 วน...” (หนา 38-39) พธสถาปนามหาเทวแหงสปอ ทเปนงานใหญระดบรฐพสกนการตางเฝารอและมสวนรวม “ตามตลาด ในรานน าชา ในวด หรอวาตามบาน ชาวสปอไมไดพดคยกนเรองอนเลยนอกจากเรองพธสถาปนามหาเทว” (หนา 145) ซงสะทอนใหเหนถงขนตอนประเพณ และรปแบบราชประเพณของชาวไทใหญ “...เจาจาแสงทรงชดไทใหญสขาวเรยบ ๆ แลวโพกเกลาดวยผาโพกสชมพ มเพยงกระดมเสอเมดบนสดเทานนทเปนเมดทบทมใหญ...” (หนา 147) มดนตรประโคมสมโภชนประโคมดวยเครองดนตร 4 ชนด พรอมกน มพณแบบพมา ขลย และซอ มการประกาศการสถาปนา “....เจาฟาหลวงผครองนครรฐสปอแหงไทใหญผมศกดและสทธในราชบลลงคของพระองคโดยชอบธรรม ไดทรงเลอกคครองของพระองคและประกอบพธสมรสตามพธทางพระพทธศาสนาถกตองทกประการ...” (หนา 148) “...สนเสยงประกาศพนกงานผเฒาชาวไทใหญ 3 คน กเปาสงขดงจะใหโองการนนสะพดไปในสายลม...” พธกรรมความเชออนเปนแบบวถถกเลาผานตวหนงสอ ท าใหเหนวาประชาชนมความศรทธาในพระพทธศาสนาและศรทธาตอราชบลลงคดวยเชนกน การด าเนนชวต อาท อตราการเกดทมผลตอ ระบบสาธารณสข ปจจยพนฐานในสง

��1��61.indd 293 17/4/2561 10:36:04


สาธารณปโภค หรอความเชอเกยวกบการเปลยนศกราชคานยมทมาพรอมกบศาสนาพราหมณฮนดทวา “...ปใหมของพมานนถอวาเทวา (เทพเจาฮนด) จะลงมายงมนษยโลกเพอเฉลมฉลองปใหมเปนเวลา 3 หรอ 4 วน จากนนจงจะเสดจคนสวรรคดงเดม...” (หนา 213) รวมไปถงวถชวตทเนองดวยค าวาสงกรานตของคนทนบถอศาสนาทมถนฐานจากอนเดย “...เมอวนท 13 เมษายน จาแสงกบสจนทรกไปท าบญวนสงกรานตทวดรวมกบประชาชนในเมองสปอทงปวง เพอตอนรบการมาเยอนของเหลาเทพเทวา ภายนอกวดนนวงดนตรพนเมอง 3 วง บรรเลงเพลงขนพรอมกนแตกลบไมสอดประสานกน จนกระทง 3 ทม 40 นาท เสยงพลประทดจงดงขนหดบตบไหมบงบอกถงวนปใหมทไดเรมขนแลว ตามดวยเสยงปน เสยงเปาเขา แลวกเสยงย าค าระฆงเหงงหงางทวเมอง พอเถลงศกหลงสนสดจลศกราช 1322 ประธานในพธหลงทกษโณทกแลวพระสงฆกชยนโตขนพรอมกน....” (หนา 213)

รวมไปถงแนวคดการตงชอ “เปนมงคล” และการเกดเปนความเชอรวมของไทใหญดวยเชนกน “...โดยปกตพอแมชาวไทใหญจะรอไปอกสกพกหนงจงคอยตงชอลก ทวาสจนทรไมอยากท าแบบนน แตหลอนกไมขดของกบการเลอกตวอกษรซงเปนมงคลส าหรบเดก ลกสาวของหลอนเกดวนพฤหสสบด ดงนน จงควรใชอกษร บ ม หรอ พ เนองดวยวนทง 7 ในสปดาหลวนมอกษณะอนเปนมงคลส าหรบผเกดวนนน...” (หนา 166-167) ขอมลเหลานสะทอนถงประเพณวถชวตและความเชอของชาวไทใหญผานการพบเหนอนเปนบนทกจากสายตาคนภายนอกทเขามาใชชวตอยในชมชนของรฐฉานในแบบคนภายในและมสวนรวมตอการปฏบตโดยตรง

ข.ความสมพนธระหวางประเทศ การเชอมโยงระหวางประเทศ นกการทต แพทยชาวตางชาต ทมาพรอมกบโรงพยาบาลและระบบสาธารณสข และการศกษาแบบเชอมโยงระหวางประเทศ ทนบเนองตอมาจากระบบอาณานคมองกฤษทเคยปกครองพมาอยหลายสบป ตงแต ค.ศ.1886-1948/2429-2491 ปรากฏในหนงสอดวยเชนกน รวมไปถงคานยมตอสถาบนกษตรยผครองรฐทยงมความส าคญและเปนสญลกษณของเขตแดนนน ๆ รวมทงการเลาถงพมากบการเปนอาณานคมขององกฤษ “....เสดจปจาแสง มพระนามวาเจาขนแสง ทรงเตบโตขนมาในราชส านกพมาทกรงมณฑเลย ตอมาเมอป 1882 ไดทรงสรางความขนเคองพระทยแกพระเจาธบอ กเลยเสดจหนไปยางกงซงขณะนนอยในปกครองขององกฤษ และทยางกงนนเองทเจาขนแสงทรงสงสยวาขาราชบรพาร 2 คนจะคดไมซอตอพระองค จงทรงฆาเสย ซงจะวาไปกเปนเรองทรงท าไดตามกฎหมายไทใหญ แตกตองแปลกพระทยมากทกลบถกพวกองกฤษจบกมและตรงขอหาฆาคนตาย ทรงถกพพากษาใหประหารชวต แตตอมากถกผอนปรนใหพนโทษภายใตเงอนไขทวาตองไปเสยจากเขตปกครองของพวกองกฤษ...” (หนา 218) รวมไปถงการตกเปนสวนหนงของญปนในชวงสงครามโลกครงท 2 “...ฉานถกญปนยดครองระหวางสงครามโลกครงท 2 ...” (หนา 84) หรอความสมพนธระหวางตางประเทศ “...ทตจากประเทศยโรปทางใตประเทศหนง พรอมภรยา

��1��61.indd 294 17/4/2561 10:36:04


สาวสวย...ไดมารวมรบประทานอาหารกลางวนกบเจาจาแสงและพระชายาทพระต าหนก...” (หนา 183) หรอบทบาทของทตออสเตรเลยกบการเขามาชวยเหลอใหเกดการลภยของผเขยน รวมไปถงเพอนชาวเดนมารกทเปนทงเพอนและผใหค าปรกษาของผมาใหมในพมา เปนตน

ค.การพยาบาลและสาธารณสข ความทเปนเมองอยชายแดน สจนทร ซงอยในฐานะมหาเทว ไดเรมโครงการดานสาธารณสขดานการพยาบาล เนองจากการไดเหนความยากล าบากของประชาชน รวมไปถงขอมลจากแพทยทวา “...เดกทารกทนมกอายไมยน ดร.ปาเนยนบอก...เดก 3 ใน 4 จะตายเสยตงแตอายไมถง 2 ขวบ...” (หนา 155) จงเปนเหตใหเกดภาระงานดานสาธารณะสขและการพยาบาล “...สจนทรเชญบรรดาสตรชนน าของสปอมาพบเพอจดตงคณะท างาน....37 คน ทกคนผานการมบตรมาแลวทงสน...35 คนลวนแลวแตเคยสญเสยบตรตงแตเดก ตรงตามวตถประสงคของสมาคมทหวงจะลดอตราดงกลาวใหจงได...” (หนา156) รวมไปถงบทบาทการแพทยสญจรทเนองดวยการพยาบาลดวยเชนกน “...ในทสดจนทรจงตกลงใจทจะท าโครงการอนามยสญจร คอนงรถออกไปตามหมบานตาง...” (หนา 161) นอกจากนยง “...มการวาจางพยาบาลซงผานการอบรมดานการผดงครรภจากโรงพยาบาลน าค าของนายแพทยซเกรฟมาชวยทสถานผดงครรภ...จากนนกเรมวางโครงการอนามยผปวยนอกส าหรบแมและเดกอยางเตมตว...” (หนา 161) ในหนงสอยงสะทอนใหเหนถงสขอนามยของประชนทยงขาดความร ความเขาใจ ตอการรกษาสขภาวะแบบสมยใหม อาท การเขาใจผดเกยวกบสขภาวะ ความเขาใจผดเกยวกบอนามยและการเจรญพนธ ดงเหนไดจาก “หมอต าแย” เปนสวนส าคญตอการเกดและการผดงครรภในแบบเดม รวมทงยาวคซนปองกนโรคทไมเคยม และถกรณรงคสงเสรมใหเกดการใช น าไปแจก รวมทงรเรมใหใชเพอสขภาวะและผลกระทบจากโรคเนองตอโดยเฉพาะในแมและเดกดวยเชนกน “...ผลทตามมาคอ ภายใน 6 เดอน เทานนอตราการท าคลอดทสถานการณผดงครรภและอนามยในเมองสปอเพมขนถง 2 เทา เดก ๆ หลายรอยคนไดรบวคซน และมการแจกจายออกไปถงหลายพนปอนด...สถตการตายของเดกกลดลง..” (หนา 163)

ง.กลมชาตพนธและชนเผา ในหนงสอใหขอมลเกยวกบชนกลมนอย อาท อนตาเปนกลมชาตพนธทมทตงอยในรฐฉานดวยและมการตงบานประกอบอาชพอยในน า ดงปรากฏในบนทกของซารเจนท ทวา “...ทะเลสาปอนเลนเปนแหลงทอยของพวกอนตา ซงเปนชาวน าอาศยอยในเรอและแพเคลอนยายไปตามใจชอบ...” (หนา 220-221) “...วถชวตของชาวอนตากลบตองพงพาทะเลสาบน าตนอนเปนแหลงอาศย....” (หนา 222) หรอกลมชาตพนธปะหลอง “...หมบานชาวปะหลองในเขตนครรฐสปอทง 3 แหงไดทลเชญเจาฟาหลวงกบชายาใหเสดจไปทรงเปดถนนระยะทาง 9 ไมล...” (หนา 205) การเขาไปยงเขตปลดปลอยของกลมชาตพนธจนทอยชายแดน “...หมเจเมองชายแดนทตดตอกบประเทศจน..” (หนา 223) หรอ “...ชาวจนยนนาน...ไดจดขบวนแหฉลองตรษจนมายงพอตะวนออกเปนครงแรก...” (หนา 249) เปนตน หรอ “...

��1��61.indd 295 17/4/2561 10:36:04


ตลาดนด..งานปอยทบอโจ ชาวเขาเผาตาง ๆ สวมเสอผาหลากสเดนเทยวกนคลาคล า...” (หนา 225) รวมไปถงการเปดสถานพยาบาลท “...มหญงชาวเขาเผากระเหรยง กะฉน และไทใหญเขารบการอบรมดานการพยาบาล...” (หนา 226) ซงสะทอนใหเหนถงความหลากหลายชาตพนธกวา 135 กลมชาตพนธในดนแดนพมา และในแตละเผากมความแตกตางกนดงทางดานภาษา ความเชอ วถชวตและการตงถนฐาน โดยสวนหนงกถกบนทกเลาเรองในหนงสอนดวยเชนกน

จ.การเมอง/การบรหารรฐ การทองกฤษเขามาปกครองดนแดนพมารวมทงรฐบรวารตาง ๆ ในดนแดนพมา “สปอจงตกอยภายใตการดแลขององกฤษนบแตนนมา” (หนา 83) หรอในสมยสงครามโลกครงทสองทการเมองภายในเปลยนแปลง “...ถงป 1947 เวนแตชวงหนงแควนฉานถกญปนยดครองระหวางสงครามโลกครงท 2 เทานน...” (หนา 84) รวมไปถงแนวปฏบตในการบรหารทแตกตางกน เชน องกฤษยกเลกระบบกษตรยในพมา (Muang Htin Aung,2556) แตกรณไทใหญกลบไมไดยกเลกระบบกษตรยหรอเจาผครองรฐตาง ๆ (Muang Htin Aung,2556) รวมไปถงแนวทางในการบรหารนนไดสงผลเปนปญหาในเรองการบรหารดนแดนหลงจากทองกฤษใหเอกราชพรอมขอตกลงปางโหลง ทนยหนงเปนขอตกลง แตอกนยหนงกน าไปสจดแตกหก สการเผชญหนาและสงครามกลางเมองในหลายทศวรรษในชวง

ภาพท 3 ทะขนน หรอ อน ไดด ารงต าแหนงนายกรฐมนตรพมาเมอไดรบเอกราช 4 มกราคม ค.ศ.1948/2491 หลงอองซานและสหายอก 6 คน ถกมอปน 3 คน บกเขาไปสงหารในหอง

ภาพท 4 ทะข น เ น ว น ท มบทบาทในการตอสเพอเอกราชพมา และตอมากกกลายเปนผกมอ านาจอย า ง เดดขาดท งทางการเมองและการทหารตงแต 2

��1��61.indd 296 17/4/2561 10:36:04


ประชมคณะรฐมนตร เมอ 19 มกราคม ค.ศ.1947/2490 หรอกอนการไดรบเอกราชเพยงครงปเทานน อนจงยอมรบภาระเปนนายกรฐมนตร ดวยหวงวาจะน าความสงบกบคนมาสชาต (Muang Htin Aung , (2556),หนา 314)

มนาคม ค.ศ.1962/2505 นบแตน น รวม 26 ป การปกครองประเทศ และยงทรงอทธพลทางการเมอง เนวนสนชวตในวย 92 ป (Muang Htin Aung ,2556, หนา 316)

ตอมา โดยสงผลใหเกดการอพยพหนภยสงครามของชนเผาตาง ๆ ดงปรากฏขอมลวา “...นายพลเนวนกบกองทพไดกอรฐประหารและจบผคนนบพน ๆ ไปขงคก รวมทงทกคนในคณะรฐบาลดวย จาแสงไมหวงอกแลววาอดตนายกรฐมนตรอนจะใหความชวยเหลอพระองคไดอยางเกงองคการสหประชาชาตและนานาประเทศทวโลกคงกดดนกองทพพมาซงขณะนนเรยกตวเองวา “คณะผกอการ” อกทอดหนง....” (หนา 172) จดตดของขอเทจจรงประหนงเปนการเลานยาย แตอกนยหนงคอขอเทจจรงของการเมองภายในประเทศระหวางรฐของกลมชาตพนธ กบการใชความรนแรงตอกลมชาตพนธในประเทศพมา

ดงนนในหนงสอกลาวถงพฒนาการในชวงเวลาทองเง ( Inge Sargent) เขามาใชชวตอยในและเปลยนแปลงการการปกครอง การเลาเรองเรองดงกลาว ประหนงเปนบนทกประวตศาสตรเชงบคคล “...กองทพภายใตบญชาการของนายพลเนวนคว าอ านาจรฐบาลสหภาพพมาแลวเมอเชาน คนระดบผน าถกจบไปขงไวหมด แลวกมการประกาศกฏอยการศกดวย...” (หนา 247) แตขอมลทปรากฏกเชอมไปสภาพใหญไดอยางชดเจน ประหนงเปนภาพเลกในภาพใหญ ทเตมเตมขอมล เหตการณและความเคลอนไหวทางการเมอง เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมความเชอทเกยวกบไทใหญ “ฉาน” และพมาไดเปนอยางด 4. สนแสงฉานในประวตศาสตร

พมาตกเปนอาณานคมขององกฤษอยางสมบรณ ในป ค.ศ.1886/2429 องกฤษไดผนวกพมาและดนแดนของชนกลมนอยตางๆ เขาเปนมณฑลหนงของอนเดย ซงองกฤษเปนเจาอาณานคมในขณะนน รฐบาลองกฤษซงเขามาปกครองพมาดวยนโยบาย “แบงแยกและปกครอง” (divide and rule) เพราะองกฤษไดแบงแยกรฐของชนกลมนอยออกจากรฐของชาวพมา และใชระบบการปกครองทตางกนออกเปน 2 สวนคอ “พมาแท” (Burma proper) กบ “เขตชายแดน” (Frontier Areas) องกฤษมอบเอกราชใหกบพมา แตกไดทงปญหาความขดแยงของกลมชาตพนธไวใหรฐบาลกลางของพมาซงเขามารบภาระหนาทแทนผน ารฐบาลพมาในชวงทไดรบอสรภาพแลว

��1��61.indd 297 17/4/2561 10:36:05


นบตงแตนายพลออง ซาน (Aung San,1915-1947/2458-2490) อ น (U Nu, ค.ศ.1948-1956/2491-2499) และนายพลเนวน (Ne Win, ค.ศ.1962-1988/2505-2531) ตางกมทศนคตตอการรวมชาตและความเปนเอกภาพในบรบททเกยวของกบกลมชาตพนธตางๆ ในพมาทแตกตางกน สงครามกลางเมองไดเรมกอตวตงแตป ค.ศ.1948/2491 จนถงชวงวกฤตในทศวรรษท 1960 นบแตนนมา พมากไดกลายเปนดนแดนแหงการสรบระหวางรฐบาลกลางกบกองก าลงชนกลมนอยกลมตางๆ จนกระทงปจจบน นอกจากนดวยสภาพภมประเทศซงแยกชมชนของกลมชาตพนธออกจากกน ดวยเทอกเขาสง ปาทบและแมน า อกทงความแตกตางระหวางวฒนธรรมและภาษาของกลมชาตพนธยงคงเอกลกษณเดนของตนไว ไมมการผสมผสานเพอกอใหเกดการเรยนรและการยอมรบซงกนและกน ชาวพมามประชากรประมาณรอยละ 68 ซงเปนคนสวนใหญของประเทศ อาศยอยในบรเวณพมาแทหรอบรเวณทราบรมแมน า นอกจากชาวพมาแลวยงประกอบดวยชาวมอญ และกะเหรยงทอพยพลงมาจากภเขาสง ในขณะทชนกลมอนจะอาศยอยในบรเวณทราบสงหรอเทอกเขาสงบรเวณชายแดน ซงประกอบดวยกลมชาตพนธตางๆ อาท ไทยใหญ (Shan) กะเหรยง (Karen) คะฉน (Kachin) ฉน (Chin) วา (Wa) ยะไข (Arakanist) และชาวเขาเผาตางๆ เชน มเซอ อกอ ลซอ ปะหลอง จนโกกง เปนตน ชนกลมนอยเหลานรวมกนประมาณรอยละ 32 ของประชากรพมา โดยมกลมไทยใหญ กลมกะเหรยง กลมมอญ และกลมคะฉน จะมจ านวนเปนรองลงมาจากชาตพนธพมาตามล าดบ

สดสวนประชากรจ าแนกตามกลมชาตพนธในพมา (ประมาณ)

กลมชาตพนธ จ านวน (คน) กลมชาตพนธ จ านวน (คน) พมา (Burman) 29,000,000 ทวาย

(Toyoyan) 500,000

กระเหรยง (Karen)

2,650,000-7,000,000

จน (Chineses) 400,000

ไทใหญ (Shan) 2,220,000-4,000,000

ปะหลอง (Palaung)

300,000-400,000

ยะไข (Rakhine)

1,750,000-2,500,000

มเซอ (Lahu) 170,000-250,000

มอญ (Mon) 1,100,000-4,000,000

คะเรนน (Karenni)

100,000-200,000

ฉน (Chin) 750,000- วา (Wa) 90,000-300,000

��1��61.indd 298 17/4/2561 10:36:05


1,500,000 คะฉน (Kachin) 500,000-

1,500,000 ดาน (Danu) 70,000-100,000

อนเดย (India) 800,000 โกกง (Kokang) 70,000-100,000 โรฮงยา (Rohingya)

690,000-1,400,000

คะยน (Kayan) 60,000-100,000

ปะโอ (Pa-O) 580,000-700-000 อาขา (Akha) 100,000 ตาราง 1 สดสวนประชากรจ าแนกตามกลมชาตพนธในพมา (ประมาณ) ทมา : https://sites.google.com/site/khwamkhadyaeng/tawan-xxk-cheiyng-ti/phma. สบคนเมอ 6 มนาคม 2561

หนงสอสนแสงฉาน บอกเลาประสบการณ 12 ปของผเขยน ในหนงสอจงสะทอนขอเทจจรงทางประวตศาสตร ดงกรณเหตการณท นายพลเนวน (Ne Vin) ทเขามามอ านาจตอจากอ น (U Nu) ในบทบาททหารทเนนความเดดขาด ไดมนโยบายลดบทบาทและอ านาจของเจาฟารฐตาง ๆ ลง โดยการท ารฐประหาร จบกมนายกรฐมนตรและผน าอน ๆ เจาฟาเมองยองหวยถกยงเสยชวต และเจาฟาจาแสงแหงสปอหายสาบสญ ไมเคยมค าตอบจากรฐบาลพมาและผเกยวของ ซงยนกระตายขาเดยวปฎเสธความเกยวของ นายพลเนวน จดตงรฐบาลดวยวธการรนแรงเบดเสรจ เมอชนกลมนอยสวนใหญยงผกอยกบพนธสญญาภายใตแนวคดในเรอง “ความตกลงเวยงปางหลวง” (Panglong Agreement) เปนความตกลงระหวางพมา ไทใหญ ชน กะฉน ทเปนผลสบเนองมาจากการประชมปางหลวงหลงสงครามโลกครงท 2 เพอจดตงสหภาพพมาภายหลงไดรบเอกราชจากองกฤษ เมอ 20-28 มนาคม พ.ศ. 2489 (ครงท 1) และ 3-12 กมภาพนธ พ.ศ. 2490 อยางไรกตาม ความตกลงนไมบรรลผลเพราะพมาไมปฏบตตาม จากเงอนไขเดมทจะท าใหกลมชาตพนธมเอกสทธในการปกครองตนเอง จนกระทงกลายเปนประเทศทปกครองตนเองในอนาคต สงส าคญทเกดขนกลายเปนการยกเลกขอตกลงน และท าการปราบปรามชนกลมนอยอยางรนแรง การตอสชวงชงดวยเงอนไขของรฐและชาตพนธ ปรากฏขนภายหลงการขนมามอ านาจของนายพลเนวน สงครามกลางเมองการตอสของชนกลมนอย และประเดนการเมองระหวางประเทศทกระตนใหชนกลมนอยเปนรฐกนชน (Buffer State)

��1��61.indd 299 17/4/2561 10:36:05


ภาพท 5 ฉานทถกบนทกเปนองคความรในหนงสอประวตศาสตรในแตละชวงเวลา ทงจากมมมองคนนอกอยาง มอรส คอลลส คนในอยางเจายอดศก (ทมาภาพ : ออนไลน)

จากภาพประกอบ ท 5 บนทกประวตศาสตร การตอสของกลมชาตพนธ เพอใหไดมาซงสทธในปกครองตนเอง เอกราช ตาม “ขอตกลงปางโหลง” การตอสดวยกองก าลงตดอาวธ จงเปนเงอนไขตอเนอง สงครามกลางเมอง การอพยพหนภยสงคราม เปนภาพตอมาใหเหน องเง ซารเจนท ไดตงมลนธขนมาเพอรองรบการอพยพหนของพนองชนกลมนอยทตองประสบชะตากรรมการสภายในดนแดนรฐฉานหรอดนแดนอน ๆ ทอยในเขตพมา ในชวงนนเราจงเหนเคลอนการอพยพของกลมคน อนเปนผลจากการตอสทางการเมองภายในประเทศพมา เขตปลอดปลอยดอยไตแลง เปนตน ภาพการตอสทางการเมองภายในประเทศในนามรฐ ชาตพนธและการคงอยของอตลกษณเชงชาตพนธเปนเงอนไขส าคญทน าไปสการไดมาซงอ านาจอธบายไตย ความหวาดระแวงทเกดขนกอนหนาระหวางกลมชาตพนธ การตอสเพอใหไดมาซงอ านาจอธปไตย จงเปนประเดนรวมในการตอสของกลมชาตพนธตาง ๆ ในพมา ตลอดระยะเวลาทยาวนานหลายทศวรรษทผานมา

��1��61.indd 300 17/4/2561 10:36:05


5. หนงสนแสงฉานกบปรากฏการทางการเมองในระดบชาต สนแสงฉาน จากหนงสอนวนกาย ถกน ามาสรางเปนหนง โดยฉากและการถายท าปรากฏในประเทศไทยเปนหลก ภาพยนตร Twilight Over Burma นกแสดงน าทรบบทเปนองเง

เซอร เ จนคอ Maria Ehrich (1993-)นกแสดงสาว เยอรมน ส วนนกแสดงไทย ทว ฤทธ จลละทรพย (Daweerit Chullasapya) รบบทเปนเจาจาแสง โดยภาพยนตรมความยาว 2 ชวโมง ถายท าทงทตางประเทศและทประเทศไทยอยางท อ าเภอจอมทอง และโรงแรมดาราเทว จงหวดเชยงใหม นอกจากนมการถายท าททะเลสาบอนเล จงดหวดตองจ รฐฉาน นอกจากนกแสดงไทยและนกแสดงชาวตางชาตแลว ในหนงยงมชาวไทใหญรบบทสมทบดวย หลงมการเปดตวหนง มเสยงตอบรบในวงกวาง รวมทงแฟนหนงสอสนแสงฉาน และชาวไทใหญ แตหนงกไมไดถกฉายในประเทศไทย และพมาเพอใหหนงไดเลาเรองดวยตวของมนเองอยางทควรจะเปน ป ร ะ เ ด น ก า ร เ ม อ ง ความสมพนธระหวางประเทศจากหนง เคยเกดขนมาแลว อาทจากหนงเรอง

Anna and the King เมอ ค.ศ.1999/2542 ในประเทศไทย หรอหนงเรอง The Lady (2011/2554/อองซานซจ ผหญงทาอ านาจ) ในชวงรฐบาลทหารพมา ยอนกลบมาทหนง “Twilight Over Burma” ท าใหเหนการเมองเนองดวยหนง ทหนงเองสะทอนขอเทจจรงทางประวตศาสตร ตามค าบอกเลาผานหนงสอในมมของฝงไทใหญ แตกสมพนธกบขอเทจจรงทางประวตศาสตรตอการใชอ านาจทางประวตศาสตร ตามค าบอกเลาผานหนงสอในมมของฝงไทใหญ แตกสมพนธกบขอเทจจรงทางประวตศาสตรตอการใชอ านาจทางการทหารในการลอมปราบชนกลมนอยทเปนประเดนกลาวหารฐบาลทหารพมา จากรฐมหาอ านาจอน ๆ นอกประเดนการเมอง

��1��61.indd 301 17/4/2561 10:36:05


ความสมพนธระหวางประเทศจากหนง ประเทศ ซงชนกลมนอยเหลานมสถานะทางการเมองระหวางรฐ กรณไทใหญและรฐอนๆ ของเจาไทใหญ ท าใหเกดสงครามกลางเมองระหวางรฐบาลทหารพมาและชนกลมนอยตลอดระยะเวลาหลายป ดงนนหนงสอซงมขอเทจจรง และถกน าไปเลาซ า ผานภาพยนต ในชอ Twilight Over Burma ผลตโดยบรษท DOR Film ประเทศออสเตรย ก ากบโดย Sabine Derflinger ควบคมการผลตโดย Isabelle Welter เขยนบทโดย Rupert Henning อ านวยการสรางโดย Danny Krausz ถายท าทงในพมาและประเทศไทย จงเปนประหนงของแสลงตอความจรง สาเหตทถกถอดจากการฉายในประเทศไทย ทง ๆ ทมการวางโปรแกรมใหสนแสงฉาน เปน 1 ใน 4 ของภาพยนตทจะฉายรอบปฐมทศน กเพราะเหตจากภาพยนตถกประเมนวามเนอหาสมเสยงทอาจกระทบตอความสมพนธระหวางไทย และพมาได ดงนนภาพยนตจงถกถอดออก รวมไปถงภาพยนตสนแสงฉานน กถกระงบมใหถายในเทศกาลภาพยนตสทธมนษยชนนานาชาต ทนครยางกงของพมาดวยเชนกน เนองจากคณะกรรมการพจารณาแลววา สนแสงฉานอาจน าไปสความแตกแยกของชาตพนธแหงพมาในสถานการณทตองการความปรองดองกเปนได

ภาพท 7 หนงเรอง Anna and the King เคยถกหามฉายในประเทศไทย และ the Lady เปนหนงทเคยถกหามฉายในพมา (ทมาภาพ : ออนไลน,29 มกราคม 2561)

ในอดตหนงเรอง Anna and the King (1999/2542) กเคยเปนหนงตองหามฉายในประเทศไทยดวยเหตผลวา มความคลาดเคลอนบางประการไปจากขอเทจจรงทางประวตศาสตรในชวงสมยรชกาลท 4 หรอกรณหนงทเกยวกบกบพมาเอง อยางเรอง The Lady (2011/2554) ทกลาวถงประวตของ ออง ซาน ซจ (Aung San Suu Kyi,1945-/2488-) นกการเมองหญงชาวพมาทไดรบรางวลโนเบล สาขาสนตภาพ ใน ค.ศ.1991/2543 ในยคทหารปกครองแบบเบดเสรจ หนงท าหนาทยอนแยงกบขอเทจจรง ซงเกนกวาจะรบได ดงนน “หนง” ทควรจะเลาเรองเพอความบนเทง

��1��61.indd 302 17/4/2561 10:36:05


และผชมพจารณาดวยตนเองในแบบหนงจงท าไมได หนงนไมไดรบการอนญาตใหฉายในพมาดวยเชนกน ยอนกลบมาทหนงเรองสนแสงฉาน “Twilight Over Burma” กถกหามฉายทงในไทยและพมา ในพมาคงเปนเปนเหตผลทางการเมอง สวนในไทย กคงเนองดวยความสมพนธระหวางประเทศของไทย พมา กบผลประโยชนทเนองดวยรฐของกนและกน

ภาพท 8 หนงสรางจากนยายประวตศาสตร เรอง Twilight Over Burma แตกถกหามฉาย

ทงในพมาและประเทศไทย (ทมาภาพ Online, 29 มกราคม 2561)

5. สรป ประเดนประวตศาสตร และชาตพนธทปรากฏในหนงสอ ยงคงเปนประเดนทางการเมอง

ภายในประเทศพมาอยนบแตอดต การตอสทางการเมองของชนกลมนอย การอพยพหนสงครามของชนกลมนอยในชายแดนไทย รวมไปถงการใชนโยบายรฐกนชนของไทยตอพมาโดยใชชนกลมนอยเปนฐาน ภาพจรงเหลานยงคงเปนประเดนเนองตอทางการเมองภายและความสมพนธระหวางประเทศของพมา ทท าใหเหนวาบนทกประชวตของ องเง ซารเจนท มคณคาในฐานะทเปนบนทกประวตศาสตร จากค าบอกเลาของผทอยในเหตการณจรง นอกจากนยงมงานในลกษณะเดยวกน อาท “ปลายขอบฟาฉาน : บนทกการตอสทางการเมองและวฒนธรรมของกลมชาตพนธในพมา” ผทเปนสวนหนงของการตอสอยางพลโท เจายอดศก (Lieutenant General Sao Yawd Serk,1959-) ผน ากองทพรฐฉานภาคใต (Shan State Army – South) เปนกองก าลงตดอาวธทเขมแขงทสดของรฐฉานในขณะนเปนผบนทกเลาเรอง หรอ รฐฉาน : พชยยทธทางการเมองการทหาร ของ ดลยภาค ปรชารชช ซงบนทกในฐานะนกวชาการทสะทอนการตอสของรฐฉานตอการปลดปลอยตวเองภายใตการใชกลไกทางการทหาร หรอในงานเขยนของ มอรส คอลลส (Maurice Collis,1889-1937/) เรอง “เจาฟาแหงอาทตยอสดง : ความทรงจ าจากรฐฉาน”(Lords of the Sunset : A Tour in the Shan States) ทงหมดเกดขนภายใตขอเทจจรงของชวงเวลาจาก

��1��61.indd 303 17/4/2561 10:36:05


การบนทกเลาเรองและการ แตองเง ในฐานะผอยในเหตการณไดบนทกเลาเรองผานความทรงจ า มมตของการมองทงในฐานะคนในทอยรวมในเหตการณ และคนนอก ทงการหยดเวลาไวหลายสบป และบนทกความทรงจ าเหลานน ทผานกาลเวลาและการตรองตรกอยางเหมาะสม นยหนงเปนการบนทกความทรงจ า แตนยหนงเปนการสะทอนขอเทจจรงในประวตศาสตร บางคนอาจไมอยากจดจ าโดยเฉพาะ “ไทใหญ” แตขอเทจจรงเหลานเปนการเตมเตมขอเทจจรงทเกดขนในแตละชวงเวลาของอดตไดเปนอยางด และปรากฏอยใน “สนแสงฉาน” นดวยเชนกน Reference Inge Sargent. (1994). Twilight Over Burma: My Life As a Shan Princess University of Hawaii Press. Kanokorn Savangsri. (2009). Socio-Economic and Cultural Changes in the Shan States Under the British Rule,1888-1948. An Independent Study of Master of Arts. Graduate School : Silpakorn University. Muang Htin Aung , (2556). A History of Burmar,Transate By Petcharee Sumitra. Bangkok : The Foundation of The Promotion of Social Science and Humanities Textbooks Project Twilight Over Burma. My Life as a Shan Princess "Movie on Shan prince and his Austrian wife shines light on Myanmar's 1962 coup". Mizzima. 2 June 2016. Retrieved 18 September 2017.

บนทกขอบคณ : พระมหาพลกตต ภรปญโญ (ป.ธ.5) กลมชาตพนธปะโอ นสตปรญญาเอก สาขาวชาพทธ

จตวทยา มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย จดมอบหนงสอแกกองบรรณาธการเพอเรยบเรยงเผยแผเปนวทยาทาน

��1��61.indd 304 17/4/2561 10:36:06

books reviews สิ้นแสงฉาน : twilight over burma, my life … · 2018-04-17 ·...

Documents