borsa terimleri sözlgü

Upload: esray4204

Post on 05-Apr-2018

238 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    1/24

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    2/24

    Arac Kurum Brokerage HouseSermaye piyasas faaliyetinde bulunmak zere Sermaye Piyasas Kurulu

    tarafndan araclk yetkisi verilmi anonim ortaklklardr.

    Araclk Financial IntermediationSermaye piyasas aralarnn, yetkili arac kurulular tarafndan, kendi nam ve

    hesabna, bakas nam ve hesabna, kendi namna ve bakas hesabna almsatmdr.

    Araclk

    Yklenimi

    Underwriting

    Halka arz edilecek sermaye piyasas aralarnn tamamnn satlacann arac

    kurulu veya kurulular tarafndan ihracirkete taahht edilmesidir. ki trl

    olur: bakiyeyi yklenim veya tmn yklenim.

    Arbitraj ArbitrageFiyat farklarndan yararlanmak amacyla para, kymetli maden, tahvil ve hisse

    senedi alp satma ilemidir.

    Ay Piyasas Bear MarketGelecek hakknda karamsarln ve fiyatlarn decei beklentisinin hakim

    olduu piyasalardr. Bu piyasalarda kiiler ellerindeki hisse senetlerini

    gelecekte daha dk fiyattan satn alabilecekleri dncesi ile satarlar.

    Bamsz DDenetim

    Independent External Auditing

    Ortaklklarn ve sermaye piyasas kurumlarnn kamuya aklanacak veya

    Kurulca istenecek mali tablolarnn, genel kabul grm muhasebe kavram

    ilke ve standartlarna uygunluu ile bilgilerin doruluunun ve gerei drst

    bir biimde yanstp yanstmadnn, denetiler tarafndan denetim ilke ve

    kurallarna gre, defter, kayt ve belgeler zerinden incelenmesini ve tespitedilen sonularn rapora balanmasn ifade eder.

    Bal Ortaklk Affiliate Company, Subsidiaryletmenin dorudan veya dolayl olarak en az % 50 orannda oy hakkna veya

    en az bu oranda ynetim ounluunu seme hakkna sahip olduu

    itiraklerdir.

    Bakiyeyi

    Yklenim

    Stand-by Underwriting

    Sermaye piyasas aralarnn, arac kurulularca halka arz yoluyla satnda,

    satlmayan ksmn tamamnn, bedeli sat sresi sonunda tam ve nakden

    denerek satn alnacann sat yapana kar taahht edilmesini ifade eder.

    Banka Bonolar Bank BillsKalknma ve Yatrm Bankalarnn borlu sfatyla dzenleyip, ihra ettikleri

    emre veya hamiline yazl bir sermaye piyasas aracdr.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    3/24

    Banka Garantili

    Bonolar

    Bank Guaranteed Bills

    Kalknma ve Yatrm Bankalarndan kredi kullanan ortaklklarn, bu kredilerin

    teminat olarak borlu sfatyla dzenleyip, alacakl bankaya verdikleri emre

    muharrer senetlerden, bu krediyi kullandrm olan bankaca kendi garantisi

    altnda ihra edilen bir sermaye piyasas aracdr.

    Baz Fiyat Base PriceBir hisse senedinin seans iinde ilem grebilecei st ve alt fiyat limitlerinin

    ve fiyat admlarnn belirlenmesine esas tekil eden fiyattr.

    Balang

    Sermayesi

    Initial Capital

    Kaytl sermaye sistemine tabi ortaklklarn sahip olmalar zorunlu asgari

    karlm sermayeleridir.

    Balang

    Teminat

    Initial Margin

    Vadeli ilem szlemesinde uzun veya ksa pozisyonalan yatrmcnn

    pozisyon aarken yatrmas gereken teminattr.

    BedelliSermaye

    Artrm

    Capital Increase Through Rights Issuesirketlerin sermaye artrm karlnda kardklar hisse senetlerini nominal

    deerinden veya daha yksek bir fiyattan satmak suretiyle gerekletirdikleri

    sermaye artrmlarna denir. Sz konusu hisse senetleri ortaklara satlabilecei

    gibi (rchan hakknn kullandrlmas), ortaklar dndaki yatrmclara da

    satlabilir. (rchan haklarnn kstlanmas). Bedelli sermaye artrmna katlm

    bedeli belli bir sre ile snrldr.

    Bedelsiz

    Sermaye

    Artrm

    Capital Increase Through Bonus Issues

    Anonim ortaklklarn, i kaynaklarndan yaptklar sermaye artrm karl

    kardklar hisse senetlerini bir bedel almakszn ortaklarna datarak

    gerekletirdikleri sermaye artrmlardr. Bedelsiz hisse senedi alma hakk bir

    sre ile snrlandrlamaz.

    Birincil

    Piyasalar

    Primary Market

    Menkul kymetleri ihra eden irketler ile tasarruf sahiplerinin dorudan

    doruya karlatklar piyasalardr. Dier bir anlatmla, menkul kymetlerin

    ihrac kurulularca tasarruf sahiplerine ilk kez sata sunulduu piyasalardr.

    Blok Sat Block SaleEmir miktar irketin denmi/karlm sermayesinin % 10unu aan sat

    ilemidir.

    Boa Piyasas Bull MarketTalebin arzdan daha ok olduu ve borsada fiyatlarn trmana getii

    dnemi ifade eder.

    Borsa

    Eksperleri

    Stock Exchange Experts

    Menkul kymetlere ilikin alm-satm emirlerinin ilgili i ynetmelikte belirtilen

    esaslara gre karlatrlmas ile fiyatlarn teekkln izleme ve alm satm

    ilemlerinin sonulandrlmasn salamakla ykml olan grevlilerdir.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    4/24

    Borsa Emirleri Stock Exchange OrdersMteri emirleri, arac kurum ye temsilcileri tarafndan seans iinde borsa

    bilgisayar sistemine aktarldnda borsa emrine dnr.

    Borsa Fiyat Stock Exchange PriceBorsada belirli kurallara gre ileyen organize pazarlarda ilem gren menkul

    kymetlerin, borsadaki arz ve talep koullarna gre oluan fiyatdr.

    Borsa Pay Exchange Transaction FeeBorsa yelerinin, Borsada gerekletirdii ilem hacmine gre hesaplanarak

    Borsaya denen mebla olup Borsa Ynetim Kurulunca belirlenir.

    Borsa yeleri Stock Exchange MembersSermaye Piyasas Kurulundan yetki belgesi ve Borsadan yelik belgesi alm

    arac kurululardr.

    Blgesel

    Pazarlar (KotD Pazar)

    Regional Markets

    Ulusal (Kot i) Pazarda ilem grme koullarn tamayan ve Borsa YnetimKurulunca geici veya srekli olarak Ulusal Pazardan karlmasna karar

    verilen irketlerin hisse senetlerine likidite salamak, bu hisse senetlerinin

    fiyatlarnn dzenli ve effaf bir piyasada, rekabet koullar iinde olumasn

    temin etmek amacyla kurulan pazardr.

    Broker (Bkz.ye Temsilcisi)

    Borsamz mevzuatnda ye temsilcisi kavram kabul edilmi olduundan

    tanm ye Temsilcisi maddesi altna alnmtr.

    apraz lem Cross Tradelemin alc ve satc tarafnn ayn ye olmas durumunu ifade eder. Bu

    ekilde ilem oluturmaya ynelik emirler (Cross Orders), belirli kurallardahilinde illeme tabi olurlar.

    karlm

    Sermaye

    Issued Capital

    Kaytl sermaye sistemine tabi ortaklklarn sat yaplm hisse senetlerini

    temsil eden sermayeleridir.

    ok Fiyat-

    Srekli

    MzayedeSistemi

    Multiple Price Continuous Auction Method

    ok fiyat yntemi; bir menkul deer iin verilen alm satm emirlerinin fiyat ve

    zaman ncelii kurallarna uygun olarak teker teker karlatrlmas

    sonucunda oluan fiyatlarla alm satm ileminin gerekletirilmesidir.

    Defter Deeri Book Valueletmenin aktif toplamndan, borlarnn dlmesi ile bulunan zvarlnn,

    karlm/denmi hisse senedi saysna blnmesi ile bulunur.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    5/24

    Depo Sertifikas Depositary ReceiptYerel bir saklama kuruluunda depo edilen yabanc menkul kymetleri

    temsilen karlan ve bu menkul kymetlerin verdii haklar aynen salayan,

    bunlara zde, hamiline yazl, nominal deeri temsil ettii yabanc menkul

    kymetin para birimi cinsinden ifade edilen sermaye piyasas aracdr.

    Devlet BorlanmaSenetleri

    Government Debt SecuritiesDevletin cari yl bte kanununa dayanarak, bte aklarnn finansman

    amacyla karm olduu borlanma senetlerinin genel addr.

    Devlet

    BorlanmaSenetleri

    Endeksleri

    Government Debt Securities Indices

    Bu tr menkul kymetlere yatrm yapanlarnn kymetleri fiyat ve getirilerindeki

    gelimeleri basit ve anlalabilir gstergeler yardmyla izleyebilmelerini

    salamak amacyla oluturulmulardr. Ayrca yatrmcalrn sabit getirili

    menkul kymetlere yaptklar yatrmlar ile dier yatrm seenekleri arasnda

    kolay karlatrma yapabilmelerini salar.

    Devre Krclar Circuit BreakersMenkul kymet borsalarnda piyasann belirlenen bir sre ierisinde, belirlenen

    bir seviyede d gstermesi durumunda, hisse senedi ve vadeli endeks

    piyasalarnda, al ve sat emirlerindeki dengesizlik nedeniyle oluabilecek

    ar dlerin nlenebilmesi amacyla, ilemlerin geici olarak durdurulmas

    uygulamasdr.

    Darda

    Yerleik Kii

    Non- ResidentTrk Parasn Kymetini Koruma mevzuatnda tanmlanan diarda yerleik

    kiidir.

    Emir Blme Order SplitGirilen bir emrin, orijinal emrin fiyat na eit ya da orijinal emrin fiyat ndan daha

    iyi fiyatl yeni emirlere blnmesidir. Emir blnmesi gerekletirildiinde,

    blnen emirlerin toplam miktarnn (toplam emir miktarnn) ilk miktara eit

    veya daha byk olmas zorunludur.

    Emiryiletirilmesi

    Order Improvement

    Al emirlerinde fiyatlarn yukarya, sat emirlerinde aaya ekilerek fiyat

    nceliinin deitirilmesidir.

    Emisyon Primi Premium on Issued Shares

    Ortaklklarn hisse senetlerini nominal deerinin zerinde bir fiyatla ihraetmeleri sonucunda sat fiyat ile nominal deer arasnda oluan farktr. Bu

    gelir, ortaklklar iin vergiden muaf bir gelir olup bilanolarnn pasif

    blmnde zkaynak kaleminde yer alr.

    En yi GayretAracl

    Best Effort Underwriting

    Halka arz edilecek sermaye piyasas aralarnn izahnamede gsterilen sat

    sresi iinde satlmasn, satlmayan ksmn ise ihracya iadesini ifade eder.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    6/24

    Eurotahvil Eurobondhrac yapan lkenin kendi para birimi dndaki bir dviz cinsinden ve

    uluslararas bir konsorsiyum aracl ile bir banka ve/veya sendikasyon

    tarafndan birden fazla lkede eannl olarak ihra edien, genellikle hamiline

    kaytl tahvilerdir.

    Fesih AbolitionOrtaklk faaliyetlerinin esas szleme artlarna bal olarak ya da kanunlarda

    belirtilen artlardan birinin gereklemesi halinde sona erdirilmesidir.

    Szkonusu durum gerekletiinde Ortaklk hisse senetleri Borsa kotundan

    da karlr.

    FinansmanBonolar

    Commercial Papers

    hraclarn borlu sfat ile dzenleyip ihra ettikleri emre veya hamiline yazl

    ksa vadeli sermaye piyasas aracdr.

    Fiyat Adm Price Increments (tick)

    Her hisse senedi fiyat iin bir defada gerekleebilecek en kk fiyatdeiimidir.

    Fiyat Endeksleri Price IndicesHisse senetlerinin fiyatlarndaki deiimleri dikkate alarak hesaplanan

    endekslerdir.

    Fiyat

    Kotasyonu

    Vermek

    Price Quotation

    Piyasa yapcnn grevli olduu sermaye piyasas aracnda seans srasnda

    ilan ettii al ve sat fiyatdr.

    Fiyat Marj/FiyatAral

    Price RangeHer hisse senedi iin, seans iinde nerilebilecek en dk ve en yksek

    fiyatlar o hisse senedi iin fiyat marj n oluturur. Mevcut uygulamada bu

    limitler baz fiyatn % 10 alt ve stdr.

    Fiyat ncelii Price PriorityHisse Senetleri Piyasasnda daha dk fiyatl satm emirlerinin, daha yksek

    fiyatl satm emirlerinden; daha yksek fiyatl alm emirlerinin, daha dk

    fiyatl alm emirlerinden nce karlanmasn ifade eder.

    Forward

    lemler

    Forward Transactions

    Anlalan miktar ve fiyattan belirli bir tarihte belli bir rnn teslim edilerekkarlnn deneneceinin iki tarafn bibirine taahhtte bulunmasdr.

    Futures

    Piyasalar

    Futures Markets

    Fiyat dndaki artlar standartlatrlm bir vadeli (forward) szlemenin

    ilem grd piyasalardr. Bu piyasalarda szlemeye konu tekil eden rn

    kontrat artlarna uygun olarak ileri bir teslimat tarihinden alnp satlmaktadr.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    7/24

    Gayrimenkul

    Sertifikalar

    Real Estate Certificates

    hraclarn bedelleri ina edilecek veya edilmekte olan gayrimenkul

    projelerinin finansmannda kullanlmak zere ihra ettikleri, deerleri birbirine

    eit, hamiline yazl menkul kymettir.

    Gayrimenkul

    YatrmOrtaklklar

    Real Estate Investment Trusts

    Gayrimenkuller ve gayrimenkule dayal sermaye piyasas aralarndan oluanportfy ileten ve gayrimenkule dayal projelere yatrm yapan sermaye

    piyasas kurumlardr.

    Gelir Ortakl

    Senetleri

    Revenue Sharing Certificates

    Kpr, baraj, elektrik santral, karayolu, demiryolu, telekomnikasyon

    sistemleri ile sivil kullanma ynelik deniz ve hava limanlar ile benzerlerinden,

    kamu kurum ve kurulularna ait olanlarnn gelirlerine, ortak olunmas iin

    karlan senetlerdir.

    Genel Finans

    Ortaklklar

    General Finance Corporations

    (Corresponding Special Purpose Vehicles in Securitization)

    Alacaklarn temellk ve bu alacaklar karlk gsterilerek dzenlenen varla

    dayal menkul kymetlerin ihrac ve halka arz amacyla kurulan anonim

    ortaklklardr.

    Getiri

    Endeksleri

    Return Indices

    Hisse senetlerinin fiyatlarndaki deiimlerin yan sra irketlerin dedikleri kar

    paylarn da dikkate alarak hesaplanan endekslerdir.

    Gzalt Pazar Watchlist Companies Market

    Hisse senetleri Borsada ilem gren irketler ve/veya hisse senetleri ilemleriile ilgili olarak olaan d durumlarn ortaya kmas, hisse senetleri Borsada

    ilem gren irketler tarafndan kamunun zamannda, tam ve srekli

    aydnlatlmasna ve mevcut dzenlemelere uyum konusuna gerekli zenin

    gsterilmemesi, yatrmclarn haklarnn korunmas ve kamu yarar gerei

    hisse senetlerinin Borsa kotundan ve/veya ilgili pazardan geici ya da srekli

    karlmas sonucunu dourabilecek gelimelerin olumas nedeniyle

    irketlerin izleme ve inceleme kapsamna alnmas durumlarnda, srekli

    gzetim, denetim ve izleme ortamnda, hisse senetlerinin likidite imkann

    kesintiye uramadan MKB bnyesinde ilem grebilecei pazardr.

    Halka AkAnonim

    Ortaklk

    Publicly-Held Corporation

    Hisse senetleri halka arz edilmi olan veya halka arz edilmi saylan anonim

    ortaklklardr.

    Halka AklkOran

    Free Float Rate

    Halka ak hisselerin nominal deerleri toplamnn, tm hisselerin toplam

    nominal deerlerine orann ifade eder.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    8/24

    Halka Arz Public OfferingHalka arz, sermaye piyasas aralarnn satn alnmas iin her trl yoldan

    halka arda bulunulmasn; halkn bir anonim ortakla katlmaya veya

    kurucu olmaya davet edilmesini; hisse senetlerinin borsalar veya dier

    tekilatlanm piyasalarda devaml ilem grmesini; halka ak anonim

    ortaklklarn sermaye artrmlar dolaysyla hisse senetlerinin satn ifade

    eder.

    Halka Arza

    Araclk

    Intermediation For Public Offering

    Sermaye piyasas aralarnn halka arz yoluyla satna araclktr.

    Hazine Bonosu Treasury BillHazine tarafndan vadesi bir yldan ksa sreli olarak karlan ve iskontolu

    olarak ilem gren borlanma senetleridir.

    Hedging HedgingNakit piyasada bulunulan bir pozisyondan oluan risklerden dier piyasalarda

    (futures, options vs.) pozisyon alarak korunmadr.

    Hisse Senedi StockAnonim ortaklklar tarafndan karlan ve anonim ortakln sermayesine belirli

    bir katlma payn temsil eden, yasal ekil artlarna uygun olarak

    dzenlenmi, kymetli evraktr.

    Hizmetler

    Endeksi

    Services Index

    Hizmetler sektrnde yer alan irketlerin hisse senetlerinin fiyatlarndaki

    deimeler dikkate alnarak hesaplanan hisse senetleri piyasas endeksidir.

    erdenrenenlerin

    Ticareti

    Insider TradingSermaye piyasas aralarnn deerini etkileyebilecek, henz kamuya

    aklanmam bilgileri kendisine veya nc kiilere menfaat salamak

    amac ile kullanarak, sermaye piyasasnda ilem yapanlar arasnda frsat

    eitliini bozacak ekilde haksz yarar salamak veya bir zarar bertaraf

    etmektir.

    flas Bankruptcyirketin borlarn deyemez duruma dmesi nedeniyle faaliyetlerinin sona

    erdirilmesidir.

    hra IssueSermaye piyasas aralarnn ihraclar tarafndan karlp, halka arz edilerek

    veya halka arz edilmeksizin satdr.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    9/24

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    10/24

    tirak ParticipationBir ortaklk ile iletme arasnda, szkonusu ortakln ynetimine ve ortaklk

    politikalarnn belirlenmesine katlma anlamnda devaml bir ba yaratan,

    dorudan veya dolayl sermaye ve ynetim ilikisidir.

    tfa RedemptionTahvil ihra plannda belirlenen tarih ve miktarlarda ana paran n geridenmesidir.

    zahname ProspectusSermaye piyasas aralarnn ihracnda ya da halka arznda ortaklklarca halk

    irket ve hisse senetleri konularnda bilgilendirmek amacyla dzenlenmesi

    gereken belgedir.

    Kalannptal Et(KE)

    Fill or Kill Orders

    Fiyat ve miktarn girildiiancak ilem ksmen veya tamamen gereklemezse

    ilem grmeyen ksmn ekranda pasif olarak grnmeyerek sistem tarafndan

    otomatik olarak iptal edildii emir trdr.

    Kamuyu

    Aydnlatma

    Public Disclosure

    Sermaye piyasasnn aklk ve drstlk iinde ileyiini salamak, tasarruf

    sahipleri, ortaklar ve dier ilgililerin zamannda bilgilendirilmesini temin etmek

    amacyla, sermaye piyasas aralarnn deerini ve yatrmclarn yatrm

    kararlarn etkileyebilecek nemli olay ve gelimelerin (zel durumlarn)

    kamuya aklanmasdr.

    Kapan Fiyat Closing PriceBir seansta Borsa kaydna alnan (tescil edilen) en son ilemin fiyatdr.

    Kar-Zarar

    Ortakl

    Belgesi (KOB)

    Profit and Loss Sharing Certificate

    Ortaklklarn, kar ve zarara ortak olmak zere itigal sahalarna giren tm

    faaliyetlerin gerektirdii finansman ihtiyalarn karlamak amacyla ihra veya

    halka arz edebilecekleri bir tr sermaye piyasas aracdr.

    Katlma ntifa

    Senedi

    Publicly Offered Dividend Right Certificates

    Nakit karl satlmak zere, ortaklk haklarna sahip olmakszn kardan pay

    alma, tasfiye bakiyesinden yararlanma ve yeni pay alma gibi haklar salayan

    bir kymetli evraktr.

    Kaydi Takas Book-entry Settlementyelerin, takasa olan para borlar ile takastan olan para alacaklarnn

    hesaben denmesi ile menkul kymet borlar ile menkul kymet alacaklarnn

    hesaben teslimidir.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    11/24

    Kaytl Sermaye Authorized CapitalOrtaklklarn, esas szlemelerinde hkm bulunmak kaydyla, Ynetim

    Kurulu Kararyla, Trk Ticaret Kanununun sermayenin artrlmasna dair

    hkmlerine tabi olmakszn kartabilecekleri, azami hisse senedi miktarn

    gsteren, Ticaret Siciline tescil edilmi sermayeleridir.

    Ksa Pozisyon Short PositionBir mal, menkul kymeti veya vadeli ilem szlemesini satmaktr.

    Konkordato Concordat, Composition with CreditorsKendi kusuru olmakszn mali durumu bozulmu olan bir borlunun alacakllar

    ile yapt bir anlamadr. Bu anlama sonucunda alacakllarn en az te iki

    oranndaki ounluu alacaklarnn belirli bir blmnden vazgeer, borlu ise

    geri kalan borlarn bir plan dahilinde demeyi kabul eder. Konkordato,

    Ticaret Mahkemesinin onay ile geerlilik kazanr.

    Kotasyon Listing

    Bir irkete ait menkul kymetlerin borsa listesine alnmasdr. Menkulkymetlerin Borsa kotuna alnmas ile irketin Borsa tarafndan gerekli grlen

    artlar yerine getirmi olduu anlalr.

    Kredili MenkulKymet

    lemleri

    Margin Trading

    Bir arac kurulu nezdinde, mteri adna kredi hesab almas koulu ile

    mteri ve arac kurulu arasnda yaplacak szleme hkmleri erevesinde

    kredi kullanarak borlanmak suretiyle menkul kymet alnmasn ifade eder.

    Kullanm fiyat Strike Price, Exercise PriceOpsiyon szlemelerinde, opsiyona konu olan kymetin, opsiyonun

    kullanlaca anda alnaca veya satlacau fiyattr.

    Kupon CouponHisse senedi sahiplerinin baz ortaklk haklarnn (karpay, bedelli/bedelsiz

    sermaye artrmna katlma haklar) kullanmn teminen hisse senetleri

    zerinde bulunan ve sistematik olarak numaralandrlm kymetli evraktr.

    Kupr DenominationPara, tahvil ve hisse senetlerinin, zerlerinde yazl deere gre, her birimine

    verilen isimdir.

    Kurtaj Brokerage FeeArac kurulularn, arac olarak Borsada gerekletirdikleri ilemler

    karlnda menkul kymetlerin ilem fiyatlaryla hesaplanan tutar zerinden

    mterilerinden aldklar komisyondur.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    12/24

    Kurucu Hisse

    Senetleri

    Founders Shares

    Trk Ticaret Kanununun (TTK. Madde: 402) verdii yetkiye dayanarak

    Anonim irketlerin kuruluunda veya sermaye artrmnda, kuruculara ya da

    nemli hizmeti geenlere, irket krnn bir ksmna itirak hakk temin etmek

    zere nama yazl olarak kartlan bedelsiz hisse senetleridir. Kurucu hisse

    senetleri, belli bir sermaye payn temsil etmedii gibi, irketin ynetimine

    katlma hakkn da vermez.

    Kurumsal

    Yatrmclar

    Institutional Investors

    Bireysel yatrmclardan ayr olarak, kendisine devredilen paralardan ya da

    tahvil ve hisse senedi satyla salad kaynaklardan oluan fonlar yatrma

    ynelten kurum, kurulu veya rgtlerdir.

    Ksurat Emir Odd Lot Orderslem biriminin ihtiva ettii hisse senedi saysndan daha az miktarlar iin

    verilmi emirlerdir.

    Limitli Emir Limit OrdersEmri veren alcnn, ilemin gereklemesi iin kabul ettii en yksek fiyat;

    satcnn ise satmaya raz olduu en dk fiyat belli ettii emir tipidir.

    Lot LotHisse senetleri piyasasnda ilem birimidir. .M.K.B. Hisse Senetleri

    Piyasasnda, 1 lot; 1.000.-TL nominal deerli 1000 adet hisse senedini veya

    1.000.000 TL nominal deerli hisse senedini ifade eder.

    Limit Deerli

    Emirler

    Limit Value Orders

    zel limit fiyatl emirlerin belirli bir tutar snr konmueklidir. zel limit fiyatl

    emre ilaveten maksimum ilem deeri TL olarak yazlr. Sistem, belirtilentutardan fazla olmamak artyla, belirtilen fiyat seviyesine kadar, en iyi fiyatl

    emirlerden balyarak tm fiyat seviyelerinde ilem gereklemesine olanak

    salayacaktr. Eer belirtilen fiyat seviyesine ulamadan girilen tutar

    karlandysa, karlanan tutardan fazla ilem olmasna sistem izin

    vermeyecektir.

    Limit Fiyatl

    Emirler

    Limit Price Orders

    Fiyat ve Miktarn girildii emirlerdir. lem ksmen veya tamamen olmazsa,

    gereklemeyen ksm sistemde pasif olarak grnr.

    Mahsup Netting Between Different Markets

    yelerin, bir piyasadan doan alacaklarn talimatlar dorultusunda dier bir

    piyasa ileminden doan borlarn demede kullanabilmeleridir.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    13/24

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    14/24

    Mteri Emirleri Customer (client) OrdersMterilerin Borsada menkul kymet alp satmak amacyla Borsa yelerine

    yazl ya da szl ekilde ilettikleri emirlerdir.

    Mteri smineSaklama

    Sistemi

    Customer Name Based Custody System

    Takasbank sisteminde Mteri kodlaryla takip edilem alt hesaplarn

    Takasbankn yapaca dzenleme ile isme evrilmesini, her bir yatrmc iinverilecek sicil numaras ile takip edilerek yatrmcnn kimlik bilgilerinin

    tespitinin mmkn hale getirilmesini ve mterilerin menkul kymetlerini bloke

    edebilmesini amalayan sistemdir.

    Nakit Piyasalar Cash MarketsVade uygulanmadan ayn gn valrl ilemlerin yapld piyasalardr.

    Nama YazlHisse Senetleri

    Registered Shares

    Hisse senedinin zerinde sahibinin adnn yazl olduu ve irketin pay

    defterine bu adn kaydedildii hisse senetleridir.

    Net Aktif Deeri Net Asset ValueBelirli bir faaliyet dnemi sonunda (genellikle bir yl) dzenlenen bilanodaki

    net aktif tutarnn hisse senedi saysna blnmesi ile bulunan deerdir.

    Net Bakiye

    Prensibi

    Net Balance Principle

    Hisse Senetleri Piyasasnda gn iinde yaplan iki seansta gerekleen

    ilemlerin netletirilmesidir. yelerin, hem ayn menkul kymet zerinde

    yaptklar alm satmlar ve hem de nakit olarak bor ve alacaklar birbirine

    mahsup edilir. yeler, takasa kalan net tutar kadar borlu veya alacakl

    olurlar. Bylece her arac kurulu iin gn sonunda ve tm ilemleri zerinden

    net nakit bor/alacak tutar ile her menkul kymet iin ayr ayr net bir kymetborcu/alaca bulunur.

    Nominal (tibari)Deer

    Nominal/Face Value

    Hisse senedi iin pay senedinin zerinde yazl olan fiyattr. Tahvillerde ise,

    vade sonunda denecek deerdir.

    Normal Emir Normal OrderKsratsz ekilde tam olarak, nceden belirlenmi ilem birimi ve katlar

    halinde verilmi olan emirlerdir.

    Opoze HisseSenedi

    Circulation Restricted Stockzerinde devir ve sat yasa bulunan hisse senedidir.

    OpsiyonSzlemesi

    Option Contract

    Belli miktarda bir mal, menkul kymeti veya finansal gstergeyi belli bir

    fiyattan ileride nceden belirlenmi bir tarihte veya ncesinde alma veya

    satma hakkdr.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    15/24

    Opsiyon Pirimi Option PremiumOpsiyon szlemesinin satn alan tarafn nceden belirlenmi bir kullanm

    fiyatndan belli miktarda bir kymeti belli bir tarihte, veya ncesinde sat n alma

    veya satma hakkn elde etmek amacyla opsiyon szlemesini satan tarafa

    dedii fiyattr.

    OransalTeminat

    Proportional Collateral

    er aylk dnemlerde hesaplanan ve Borsa yelerinin Hisse Senetleri

    Piyasasnda gerekletirdikleri ilemlerin gnlk ortalama tutarnn % 4dr.

    Ortalama

    Teminat

    Average Collateral

    er aylk hesaplama dnemlerinde tm Borsa yeleri iin hesaplanan

    oransal teminat tutarlarnn basit ortalamasdr.

    Otomatik

    leme Kapama

    Freeze

    Bir menkul kymet yada menkul kymet grubununfiyat ve/veya ilemmiktarnn, belirlenen bi r sre ierisinde belirlenen bir parametreyi aan bir

    deiim gstermesi durumunda, o menkul kymetlere aitilemlerin geicibir

    sre iin otomatik olarak durdurulmasdr.

    denmiSermaye

    Paid in Capital

    Esas sermaye sistemine tabi ortaklklarda, ortaklarca taahht edilen

    sermayenin nakden denmi ksmdr.

    zel Denetleme Special AuditingMenkul kymetlerin halka arz iin kayda alnmak zere Sermaye Piyasas

    Kuruluna bavuran veya Sermaye Piyasas Kanunu kapsamnda olup,

    birleme, devir veya tasfiye durumunda bulunan anonim ortaklklar ile arac

    kurumlar ve yatrm ortaklklarndan Kurulca belirlenenlerin mali tablo ve

    raporlarnn denetlenmesidir.

    zel Emir Special OrderBorsa Ynetim Kurulunca her hisse senedi iin ayr ayr belirlenmi olan bir

    seferde girilebilecek ilem miktarn aan ve blok sat miktarndan az miktarl

    olan emirlerdir.

    zel LimitFiyatl (OLFE)

    Emirler

    Special Limit Price Orders

    Emir miktarnn Sfr-0 olarak girildii, sadece fiyat verilerek sisteme

    aktarlan emirlerdir. Belirli bir fiyata kadar olan btn emirleri karlamak

    amac ile girilir. Bu emirler, belirtilen fiyat seviyesine kadar tm fiyat

    seviyelerindeki emirleri karlar

    zel SektrTahvilleri

    Private Sector Bonds

    Anonim irketler tarafndan karlan borlanma senetleridir. Vadeleri en az iki

    yl olmak zere serbeste belirlenebilir ve sabit veya deiken faizli olarak

    ihra edilebilir. Kupon demeleri ylda 1,2 ya da 4 defa olabilir.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    16/24

    Piyasa Markettalyanca piazza kelimesinden dilimize gemitir. Genel anlamda mal veya

    hizmet satclarnn arz ile bunlar satn almak isteyenlerin taleplerinin

    karlamasn ve fiyatlarn oluumunu ifade eder. Arz ve taelbin karlamas

    eitli ekillerde ortaya kabilir. Farsa bazar kkeninden gelen pazar terimi

    de piyasa anlamna gelir.

    Piyasa Emri Market OrderMenkul kymet alm satmnda en iyi piyasa fiyatndan ilemin

    gerekletirilecei emir trdr. Bu tr emrin en byk avantaj , emrin hemen

    yerine getirilebilme olanadr.

    Piyasa Fiyat Market PriceSermaye piyasas aracnn arz ve talebinin karlamas sonucu oluan

    fiyatdr.

    Piyasa Gzetimi Market Surveillance

    Borsada ilem gren menkul kymetlerde gerekleen olaand fiyatve/veya miktar hareketlerinin, szkonusu borsann ilgili birimi ve/veya

    piyasann yasal dzenleyicisi konumunda olan kurum tarafndan, yapay

    piyasa ve ieriden renenlerin ticareti gibi yasal olmayan aktivitelerin tespit

    edilebilmesi amacyla izlenmesi ve incelenmesi.

    Piyasaya Gre

    Ayarlama

    Marking to the Market

    Vadeli ilem szlemesinde pozisyon alnd tarihten itibaren cari uzlama

    fiyat ile bir nceki gn piyasada oluan uzlama fiyat arasndaki farkn, ak

    pozisyon sahiplerinin hesaplarna yanstlmasdr.

    Piyasa Yapc Market MakerPiyasann drst, dzenli ve etkin almasn salamak ve grevli olduu

    sermaye piyasas aralarnda likit ve srekli bir piyasann olumasn

    salamak iin kendi nam ve hesabnaift tarafl kotasyon vermekle ykml

    olan arac kurulutur.

    Portfy PortfolioSahip olunan varlklarn ayn veya farkl zellie sahip birden fazla kymete

    yatrlmas sonucu oluan toplam deerdir.

    Portfy

    Yneticilii

    Portfolio Management

    Kymetli madenlere dayal olanlar dahil olmak zere sermaye piyasasaralarndan oluturulan portfylerin mteriler hesabna vekil sfatyla

    ynetilmesidir.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    17/24

    Rating (reyting) Ratinghraclarn (irket, devlet, vs.) ihra ettikleri bor niteliindeki menkul

    kymetlerin (tahvil, finansman bonosu vs.) anapara ve faizini zamannda geri

    deme yeterliliine ne lde sahip olduklarn gstermek amacyla bamsz

    kurulular tarafndan yaplan deerlemedir.

    Referans Fiyat Reference PriceBir hisse senedinin ilem grebilecei en st ve en alt fiyat limitlerinin

    belirlenmesinde esas tekil etmeyen, fiyat tescili yaplncaya kadar yelerce

    referans deer olarak kullanlmas amalanan fiyattr. Sadece Rchan Hakk

    Kupon Pazarnda ilem grmeye balayacakyeni pay alma kuponlar iin

    hesaplanr.

    Repo Repurchase AgreementBir menkul kymetin ilemin balang valrnde satlp, biti valrnde geri

    alnmasdr (Menkul kymetin geri alma vaadiyle satm).

    ResenAlm/Satm

    TemerrtAl/Sat

    Buy in / Sell out

    Temerrt halinin Borsa Ynetim Kurulunun belirledii sreyi doldurmas

    halinde, srenin bitimini takip eden ilk i gn ilem konusu hisse senetlerinin

    temerrde den yenin pozisyonuna gre Hisse Senetleri Piyasas

    Mdrlnce elektronik ortamda ayr hisse koduyla, cari fiyattan alm

    satmnn yaplmasdr.

    Resmi

    MzayedePazar

    Official Auction Market

    Mahkemelerin, icra dairelerinin ve dier resmi dairelerin Borsada yaplmasna

    gerek grdkleri menkul kymet satm ilemlerinin yapld pazardr

    Risk SermayesiYatrm

    Ortakl

    Venture Capital Investment Trust

    Kaytl sermayeli olarak kurulan ve karlm sermayelerini esas olarak

    sermaye ve faiz kazanc elde etmek amacyla risk sermayesi yatrmlarna

    ynelten halka ak anonim ortaklklardr.

    Rhan Hakk Pre-emptive RightOrtaklklarn bedelli sermaye artrmlarna mevcut ortaklarn ncelikle katlma

    hakkdr. Szkonusu hak, hisse senedine bal Yeni Pay Alma Kuponlar

    karlnda ve ayrca hisse senedi ibrazna gerek kalmakszn kullandrlr.

    Rhan Hakk

    Pazar

    Rights Coupon Market

    Hisse senetleri Borsada ilem gren irketlerin nakdi sermaye art yapmakzere belirledikleri rhan hakk kullanma sresi iinde szkonusu hisse

    senedi zerinde bulunan yeni pay alma kuponunun alnp satlabilmesi iin,

    Borsaca belirlenecek sre iinde alan pazardr.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    18/24

    Sabit Getirili

    MenkulKymetler

    Fixed Income Securities

    Alacakllk hakk salayan, belirli bir mebla temsil eden, dnemsel gelir

    getiren, misli nitelikte seri halinde karlan, ibareleri ayn olan ve yatrm arac

    olarak kullanlan borlanma senetleridir. hra eden kurulularn niteliine gre

    kamu ve zel sektr menkul kymetleri olarak ikiye ayrlrlar. Sabit getirili

    menkul kymetler vade sonuna kadar elde tutulmalar halinde belirli bir getiriyi

    garanti eder.

    Saklama

    Kuruluu

    Depository Institution (Custodian)

    Mterisi adna menkul kymetleri saklamaya yetkili kurum ve kurululardr.

    Seans SessionBorsada ilemlerin balamas ve bitmesi arasnda geen sredir.

    Sermaye

    Artrm

    Capital Increase

    Yeni hisse senedi ihra edilerek mevcut denmi / karlm sermayenin

    artrlmasdr.

    Snrl

    Denetleme

    Limited Auditing

    Ara mali tablo dzenlemekle ykml olan anonim ortaklklar, arac kurumlar,

    yatrm ortaklklar ve yatrm fonlarnn dzenleyecekleri ara mali tablolarn,

    srekli denetleme ile grevli bamsz denetleme kurulular tarafndan

    incelenmesi ve rapora balanmasdr.

    Srekli

    Denetleme

    Continuous Auditing

    Sermaye Piyasas Kanununa tabi ortaklklarn, mevzuat ve genel kabul

    grm denetim ve muhasebe esas ve ilkelerine uygunluk ynnden, defter,

    kayt ve belgelerinin her yl denetlenmesidir.

    SrdrmeTeminat

    Maintenance Margin

    Borsa tarafndan belirlenen ve balang teminatnn, vadeli ilemler

    piyasasndaki olumsuz fiyat deimeleri sonucu oluan zarar dolaysyla,

    inecei asgari teminat seviyesini gsteren tutardr.

    Taban Fiyat Minimum PriceHisse senetlerinin bir seans iinde ilem grebilecei en dk fiyattr. Her

    hisse senedi iin fiyat ve fiyat adm gznne alnarak ayr olarak hesaplanr.

    Tahsisli Sat Private Placement

    Sermaye artrmlarnda artrlan sermayeyi temsil eden hisse senetleri ilemevcut hisselerin hissedarlarnca, halka arz edilmeyerek, dorudan darda

    yerleik kiilere, kayt ncesi belirlenmi yurtiinde yerleik kiilere tahsisli

    olarak veya Borsann ilgili pazarnda toptan satdr.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    19/24

    Tahvil BondDevletin 1 yl, anonim ortaklklarn en az 2 yl ve daha uzun vadeyle, dn

    para bulmak amacyla, itibari kymetleri eit ve ibareleri ayn olmak zere

    kardklar bor senetleridir.

    Takas SettlementBorsada gerekletirilen ilemler sonucunda oluan bor ve alacaklarnkarlkl olarak tasfiye edilmesidir.

    Talon TalonHisse senedinin kuponlarndan oluan ksmna verilen isimdir.

    Tasfiye Deeri /

    Likiditasyon

    Deeri

    Liquidation Value

    irket varlklarnn belirli bir sre iinde zorunlu sat ile salanabilecek

    deerden tm borlar dendikten sonra kalan miktarn, hisse senedi saysna

    blnmesi sonucu bulunan deerdir.

    Tavan Fiyat Maximum PriceHisse senetlerinin bir seans iinde ilem grebilecei en yksek fiyattr. Her

    hisse senedi iin fiyat ve fiyat adm gznne alnarak ayr olarak hesaplanr.

    TEFE Wholesale Price IndexToptan Eya Fiyat Endeksidir.

    Teknik Analiz Technical AnalysisGemite piyasada olumu eitli verilerin, bilgisayar ve grafikler yardmyla

    gelecei tahmin etmede kullanld bir deerleme yntemidir.

    Temellk AcquisitionAlacan devralnmas.

    Temerrt DefaultBorsada yaplan ilemler sonucunda, taahhtlerin gerektirdii deme veya

    menkul kymet teslimatlarnn belirlenen sreler iinde gerekletirilmemesi

    sonucu oluan durumdur.

    Temett / Kr

    Pay

    Dividend

    Ortaklklarn dnem iinde elde ettikleri krdan mevcut ortaklarn pay alma

    hakkdr. Szkonusu hak, hisse senedine bal Kr Pay Kuponlar

    karlnda ve ayrca hisse senedi ibrazna gerek kalmakszn kullandrlr.Borsada ilem gren irketler kar pay datmalar halinde nakit ve/veya hisse

    senedi eklinde datlabilir.

    Teminat CollateralBorsa yelerinin, borsa ilemleri dolays ile mterilerine ve borsaya

    verebilecekleri zararlara karlk olmak zere, Borsa tzel kiilii adna

    yatrdklar meblaa denir.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    20/24

    Teminat

    Tamamlamaars

    Margin Call

    Vadeli ilemler piyasasnda alnan pozisyonlar iin yatrlm bulunan teminatn

    srdrme teminat dzeyine gerilemesi vya daha altna dmesi durumunda,

    yatrmcnn teminatn balang teminat seviyesine karmas iin borsa

    tarafndan yaplan ardr.

    Temlik Alienation, AssignmentAlacan Devredilmesi.

    Ters Repo Reverse RepoBir menkul kymetin ilemin balang valrnde alnp, biti valrnde geri

    satlmasdr (Menkul kymetin geri satm vaadiyle alm).

    Tescil RegistrationBorsada gerekletirilen ilemlerin fiyatlarnn doruda, Borsa dnda

    gerekletirilen ilemlerin fiyatlarnn ise bu ilemlerin Borsaya bildirimi

    sonrasnda Borsa kaydna alnmas ilemidir.

    Tescile Mesnet

    Belge

    Certificate of Registration

    Kaytl sermaye sistemine tabi anonim ortaklklarda, sermaye artrm ilemleri

    tamamlandktan sonra sermaye artrmnn tescili iin, Sermaye Piyasas

    Kurulunca verilen ve denmi hisse senedi tutarn gsteren belgedir.

    Teslim Karldeme Prensibi

    Delivery Versus Payment Principle

    Borsa ilemlerinin takasnda, taraflarn, takasa olan borlarn dedikleri

    nisbette alacaklarnn denmesi prensibidir.

    Tezgah st

    Piyasalar

    Over The Counter Markets

    Organize bir borsa dnda yaplan ilemleri kapsayan gevek ve gayriresminitelikteki borsa d piyasalardr.

    Toptan Satlar

    Pazar

    Wholesale Market

    Alclar nceden belli olan veya olmayan, belli bir miktarn zerindeki hisse

    senedi ilemlerinin Borsada gven ve effaflk ortamnda organize bir

    piyasada gereklemesini salayan pazardr.

    Tran TrancheTahvil ve Bono Piyasasnda ilem yapabilme limiti ierisindeki her bir

    kademedir.

    TFE Consumer Price IndexTketici fiyat endeksi

    Tmn

    Yklenim

    Full Underwriting

    Sermaye piyasas aralarnn, bedeli satn balamasndan nce tam ve

    nakden denmek suretiyle tamamnn satn alnarak halka satlacann, sat

    yapana kar taahht edilmesidir.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    21/24

    Trev Piyasalar Derivatives Marketlerideki bir tarihte teslimat veya nakit uzlamas yaplmak zere herhangi ibr

    maln veya finansal aracn bugnden alm satmnn yapld piyasalardr.

    Trev piyasalarn tanm forward, futures ve opsiyon ilemlerinin tamamn

    iermektedir.

    Ulusal 100Endeksi

    ISE National 100 Index1986 ylnda 40 irketin hisse senedi ile balayarak zamanla says 100

    irketin hisse senedi ile snrlanan Bileik Endeks!in devam niteliindedir.

    Ulusal Pazarda ilem gren, yatrm ortaklklar hari nceden belirlenmi

    artlar yannda sektrel temsil kabiliyeti de gznnde bulundurularak

    seilmi hisse senetlerinden olumakta ve MKB-30 hisse senetlerini otomatik

    olarak kapsamaktadr.

    Hisse Senetlerinin fiyatlar ve her bir hisse senedinin; aynen saklamada

    bulunanlar hari, Takasbank saklamasnda bulunan hisse senedi saysnn

    toplam hisse senedi saysna oranlar, baz alnarak piyasa deeri arlkl

    olarak hesaplanr ve hisse senetleri piyasasnn genel bir gstergesidir.

    Ulusal 30

    Endeksi

    ISE National 30 Index

    Vadeli lemler Piyasasnda kullanlmak zere, yatrm ortaklklar hari Ulusal

    Pazarda ilem gren irketlerden nceden belirlenmiartlar yannda, piyasa

    deeri ve likiditesi yksek olanlardan sektrel temsil kabiliyeti de gznnde

    bulundurularak seilen 30 hisse senedinden oluan endekstir.

    Hizmetler

    Endeksi

    Services Index

    Ulusal Pazarda ilem gren ve sadece hizmetler sektrnde yer alan

    irketlerin hisse senetlerinin fiyatlarndaki deimeler dikkate alnarakhesaplanan hisse senetleri piyasas endeksidir.

    Mali Endeks Financial IndexUlusal Pazarda ilem gren ve sadece mali sektrde yer alan irketlerin hisse

    senetlerinin fiyatlarndaki deimeler dikkate alnarak hesaplanan hisse

    senetleri piyasas endeksidir.

    Snai Endeks Industrial IndexUlusal Pazarda ilem gren ve sadece sanayi sektrnde yer alan irketlerin

    hisse senetlerinin fiyatlarndaki deimeler dikkate alnarak hesaplanan hisse

    senetleri piyasas endeksidir.

    Ulusal Pazar National MarketBorsa Ynetim Kurulu karar ile pazar alm, endekse dahil olan ve olmayan

    Borsa kotunda yer alan her irket hisse senedi iin alm satm ilemlerinin

    gerekletirildii pazardr.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    22/24

    Uluslararas

    Pazar

    International Market

    MKB Uluslararas Menkul Kymetler Serbest Blgesi iinde Serbest Blgeler

    Mevzuatna gre faaliyet gsterecek esas olarak eski Dou Bloku lkeleri,

    Trk Cumhuriyetleri ve Orta Dou lkelerindeki irketlere ait menkul

    kymetlerin ilem grecei pazardr.

    UyumazlkKomitesi

    Dispute Committee

    Borsa ilemleri ile ilgili olarak; yeler arasnda veya yeler ile mterileri

    arasnda kan uyumazlklarn idari yoldan zlmesine yardmc olan

    komitedir.

    Uzlama Fiyat Settlement PriceVadeli ilemler piyasasnda pozisyon alan hesaplarn gnlk kar/zarar ve

    teminat ykmllklerinin hesaplanmasnda kullanlan fiyattr. Genelde

    seansn sonuna doru oluan fiyatlarn ortalamaseklinde hesaplanr.

    Uzun Pozisyon Long Position

    Bir mal, menkul kymeti veyavadeli ilem szlemesini satn almaktr.

    ye Temsilcisi Member RepresentativeBorsada ilem yapma yetkisine sahip arac kurulu temsilcisidir

    Vadeli lem

    Piyasalar

    Derivatives Markets

    Standartlam vadeli ilme szlemelerinin ilem grd, takas bir takas

    kurumu tarafndan garanti edilen ve Borsa bnyesinde ileyen piyasalardr.

    Vadeli lemSzlemeleri

    Futures Contracts

    Szlemenin taraflarna bugnden, belirlenen ileri bir tarihte zerinde

    anlalan fiyattan, standartlatrlm miktar ve kalitedeki bir mal veya kymetisatn alma veya satma ykmll getiren szlemedir.

    Vadeye Kalan

    Gn

    DTM Days to Maturity

    Menkul kymetin valr tarihinden itfasna kalan gn saysdr.

    Valr Value Datelem sonucu oluan ykmllklerin yerine getirildii, baka bir ifade ile

    menkul kymet ve nakdin el deitirdii (takas) tarihtir.

    Varla Dayal

    Menkul Kymet

    Asset Backed Securities

    hraclarn kendi ticari ilemlerinden domu alacaklar veya temellkedecekleri alacaklar karlnda, ihra edebilecekleri kymetli evraktr.

    Volatilite/

    Oynaklk

    Volatility

    Bir menkul kymetin fiyatnn veya piyasann genelinin ksa bir zaman aral

    ierisinde gsterdii dalgalanma zellii. Oynakl yksek bir menkkul

    kymetin fiyatnda hzl deiim ve ar dalgalanma zellikleri grlr.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    23/24

    Yabanc Hisse

    Senedi

    Foreign Stock

    Yabanc ortaklklarca bulunduklar lke mevzuatna uygun olarak karlan ve

    ortaklk hakkn temsil eden menkul kymetlerdir.

    Yabanc

    Ortaklk

    Foreign Company

    Trk Parasn Kymetini Koruma mevzuatnda tanmlanan darda yerleikkiilerden ilgili lke mevzuatna gre yabanc sermaye piyasas aralarn

    karan ortaklklar ile yatrm ortaklklardr.

    Yabanc

    SermayePiyasas

    Aralar

    Foreign Capital Market Instruments

    karldklar lke borsalarnda alm satm konusu olan ve Kurulca nitelii

    belirlenen menkul kymetler ile hak ve alacaklar temsil eden dier katlardr.

    Yabanc YatrmFonu

    Foreign Mutual Fund

    Kanunda tanmlanan yatrm fonlarna benzer zellikleri tad Kurulca

    kabul edilen, yurtdnda kurulmu yatrm fonlardr.

    Yapay Piyasa /

    Yapay Fiyat

    Artificial Market/ Artificial Price

    Bir veya birka yenin, bir veya birden fazla seanslar boyunca herhangi bir

    menkul kymet iin, szkonusu menkul kymetin gerek piyasa deerini

    yanstmayacak ekilde fiyat (yapay fiyat) teekkl ettirecek ekilde srekli

    olarak nceki alm emrine gre daha yksek fiyatlarda alm emirleri veya

    srekli olarak daha dk fiyatlarda satm emirlerinin borsaya iletilmesi ile

    oluturmaya allan piyasaya yapay piyasa denir.

    YatrmDanmanl

    Investment ConsultancyMterilere, sermaye piyasas aralar ile bunlar ihra eden ortaklk ve

    kurulular, irket birleme ve el deitirmeleri, irketlerin finansman ihtiyacnn

    karlanmas hakknda ve benzeri konularda ynlendirici nitelikte yaz l veya

    szl yorum ve yatrm tavsiyelerinde bulunulmas faaliyetidir.

    Yatrm Fonu Mutual FundHalktan katlma belgeleri karl toplanan paralarla, belge sahipleri hesabna,

    riskin datlmas ve inanl mlkiyet ilkesine gre sermaye piyasas aralar

    ile ulusal ve uluslararas borsalarda ilem gren altn ve dier kymetli

    madenlerden oluan portfy iletmek amacyla kurulan mal varldr.

    Yatrm Fonu

    Katlma Belgesi

    Mutual Fund Participation Certificate

    Belge sahibinin kurucu ve saklayc kuruma kar sahip olduu haklar tayan

    ve fona ka pay ile katldn gsteren kymetli evraktr.

  • 7/31/2019 Borsa Terimleri Szlg

    24/24

    Yatrm

    Ortaklklar

    Investment Trusts

    Sermaye piyasas aralar ile ulusal ve uluslararas borsalarda veya borsa d

    organize piyasalarda ilem gren altn ve dier kymetli madenler portfy

    iletmek zere anonim ortaklk eklinde ve kaytl sermaye esasna gre

    kurulan sermaye piyasas kurumlardr.

    YenidenDeerleme

    RevaluationOrtaklklarn aktiflerinde kaytl bulunan ve amortismana tabi maddi duran

    varlklarnn enflasyon sebebiyle elde etme maliyeti ile piyasa deeri arasnda

    oluan farkn bilanolarn salkl birekilde deerlendirilmesi amacyla Maliye

    Bakanl tarafndan her yl aklanan oranlar dahilinde deerinin

    ykseltilmesidir.

    Yeni Hisse

    Pazar

    Ex-Dividend Market

    Hisse senetleri Borsada ilem gren irketlerin sermaye artrmlarnn bir

    hesap dnemi iinde temett demesinden nce gereklemesi durumunda,

    zerinde gemi yl temett kuponu bulunmayan Yeni hisse senetlerinin,

    temettnn denmeye balad ilk gne kadar geici sre ile ilem grd

    pazardr.

    Yeni irketlerPazar

    New Companies Market

    Yeni kurulmu olmakla birlikte byme potansiyeli tayan ve hisse senetlerini

    Borsada veya Borsa dnda ilk kez halka arz etmek suretiyle halka a lacak

    irketlerin hisse senetlerinin Borsa'a gven ve effaflk ortamnda, organize

    bir piyasada ilem grmesini salamak amacyla kurulmu pazardr.

    Yetki Belgesi Authorization CertificateSermaye Piyasas Kurulu tarafndan arac kurululara verilen ve icra

    edecekleri sermaye piyasas faaliyetini gsteren belgeye denir.

    Zaman ncelii Time PriorityHisse Senetleri Piyasasnda, fiyat eitlii halinde, sisteme zaman asndan

    daha nce kaydedilen emirlerin ncelikli olarak karlanmasdr.