PRIPREMA ZA NASTAVNI

AS

PREDMET: Historija RAZRED: VII DATUM:________________ NASTAVNA TEMA: Bosna u osmanskom periodu do kraja XVIII stolje a NASTAVNA JEDINICA: Bosanski ejalet od kandijskog rata do karlova kog mira CILJEVI ASA: 1. Obrazovni: Upoznavanje u enika sa uzrocima, tokom i posljedicama kandijskog i be kog rata, stanjem u Bosanskom ejaletu za vrijeme tih ratova; upoznavanje sa odredbama Karlova kog mira i njegovom zna aju za Bosanski ejalet 2. Odgojni: usvajanje, razvijanje i njegovanje patriotska osje anja, razvijanje radnih navika, razvijanje kriti kog stava prema historijskim li nostima, razvijanje kriti kog odnosa prema osvaja kim i odbrambenim ratovima, razvijanje ljubavi prema domovini i o uvanju vlastitog teritorija, razvijanje pozitivnog odnosa prema mirnom rje avanju sukoba, razvijanje tolerancije 3. Funkcionalni: razvijanje sposobnosti uo avanja uzro no-posljedi nih veza, vje banje snala enja u vremenu i prostoru; vje banje analize slikovnog materijala, vje banje rada s tekstom i uo avanje va nog TIP ASA: obrada OBLIK RADA: frontalni, individualni, NASTAVNE METODE: monolo ka, dijalo ka, demonstracija, analiza slikovnog materijala NASTAVNA SREDSTVA I POMAGALA: ud benik, zidna karta, grafofolija. ARTIKULACIJA ASA UVODNI DIO Nastavnu jedinicu Bosanski ejalet od kandijskog rata do karlova kog mira najavit emo tako to emo na grafofoliji otkriti naslov, a jedan u enik pro itat e uvod (U/161). GLAVNI DIO Uz pomo zidne karte predstaviti teritoriju Osmanskog carstva i Mleta ke republike polovinom XVII stolje a. Pitamo: Kako se Mleta ka republika druga ija zove? Metodom usmenog izlaganja u enike upoznati sa uzrocima i tokom Kandijskog rata. Objasniti to se zove Kandijski rat. Poseban akcenat prilikom izlaganja staviti na polo aj Bosanskog ejaleta u ratnim okolnostima. Predstaviti podru je bosanskodalmatinske granice koja je ujedno bila i osmanskomleta ka granica gdje se u ovo vrijeme otvorilo veliko ratno ari te. Ista i da je tokom vi egodi njih ratnih sukoba stanovni tvo pograni nog kraja pretrpjelo velika stradanja. U nastavku obrade nastavne jedinice ista i uzroke i tok Be kog rata. Izlaganje propratiti demonstracijom na zidnoj karti kako bi u enici/ce stekli teritorijalni pregled ratnih doga anja iz tog vremena. U enike/ce upoznati sa lanicama i ulogom Svete lige u ovom ratu. Naglasiti koje su oblasti Osmanlije izgubile u Evropi nakon neuspje ne opsade Be a 1683. godine. Posebnu pa nu posvetiti stanju i posljedicama koje je ovaj rat izazvao u Bosanskom ejaletu. Ista i posljedice prodora princa Eugena Savojskog (U/164) u Bosnu 1697. godine. Uputiti u enike da pro itaju pisani historijski izvor (U/165). Pitamo: ta Eugen Savojski obe ava stanovnicima Sarajeva ako se pokore odnosno ta ako pru e otpor? Kako su reagovali stanovnici Sarajeva?

Na kraju predstaviti odredbe Karlova kog mirovnog ugovora 1699. godine. Naglasiti njegovu va nost za dana nju Bosnu i Hercegovinu naro ito kada su u pitanju njene granice. ZAVR NI DIO Otkloniti eventualne nejasno e. Kroz nekoliko pitanja zajedno sa u enicima ponoviti najva nije injenice. Kada je vo en Kandijski rat i koje su njegove posledice? Izme u koga je vo en Be ki rat i kako je zavr en? Kakve je posljedice imao Be ki rat na osmanske prostore u Dalmaciji? Kako je zavr ena bitka kod Sente 1697, a kako pohod Eugena Savojskog na Bosnu? Kakve su odluke donesene Karlova kim mirom iz 1699. godine? Nekoliko u enika/ca ocijeniti prema pokazanoj aktivnosti. Najaviti narednu nastavnu jedinicu PLAN TABLE/GRAFOFOLIJE Bosanski ejalet od kandijskog rata do karlova kog mira Kandijski rat Kandijski rat je trajao od 1645. do 1669. Vo en je izme u Osmanskog carstva i Venecije (Mleta ke republike) Uzrok rata bila je elja Osmanskog carstva da od Venecije preotme ostrvo Krit. Nazvan je po glavnom gradu Krita, Kandiji za koji su se vodile najdu e borbe. Veliko ratno ari te bilo je i na bosansko-dalmatinskoj granici Mleta ka republika osvaja Klis u Dalmaciji Mirom iz 1669. Osmansko carstvo dobija Krit, a Mleta ka republika osvojene posjede u Dalmaciji U vrijeme Kandijskog rata do lo je do velikog preseljavanja stanovni tva kako na prostore Dalmacije tako i na prostore Osmanskog carstva. Be ki rat Nastoje i osvojiti Be Osmansko carstvo je 1683. zapo elo novi rat s Habsbur kom monarhijom. Porazom pod Be om po eo je raspad Osmanskog carstva Formirana je Sveta liga (Habsbur ka monarhija, Poljska i Mleta ka republika) Austrijski princ Eugen Savojski 1697. upada u Bosnu i pusto i Sarajevo Karlova kim mirom 1699. Osmansko carstvo izgubilo je velike teritorije u Evropi Ovim mirom prvi put su me unarodno priznate sjeverne i zapadne granice na e zemlje