bosna i hercegovina federacija bosne i · pdf file12.polimeri prirodni i sintetički učenik...

BOSNA I HERCEGOVINA FEDERACIJA BOSNE I HERCEGOVINE

TUZLANSKI KANTON MINISTARSTVO OBRAZOVANJA/NAOBRAZBE,

NAUKE/ZNANOSTI, KULTURE I SPORTA/ŠPORTA PEDAGOŠKI ZAVOD TUZLA

PREDMETNI ISPITNI KATALOG

ZA OPĆU MATURU HK

Hem

ija-K

emija

Primjenjuje se od juna 2006. godine

2

1. UVOD Eksterna matura u gimazijama Tuzlanskog kantona se prvi put polaže 2006. godine.Ovaj Predmetni katalog znanja za eksternu maturu iz hemije namijenjen je učenicima koji su kao predmet za polaganje mature izabrali hemiju.Sadržaji koji su odabrani za ispitivanje i provjeravanje na maturi predstavljaju najvažnije programske sadržaje iz hemije i osnova su za uspješan nastavak studija prirodnih, biomedicinskih, farmaceutskih, tehnoloških i drugih nauka.Provjerom su obuhvaćena i znanja stećena obavljanjem laboratorijskih vježbi tokom izborne nastave i pripreme za polaganje maturskog ispita.U katalogu je data i organizacija i ocjenjivanje ispita.One su struktuirane tako da omogućavaju ne samo provjeru znanja iz svih oblasti predviđenih katalogom već i provjeru sposobnosti učenika da povezuju znanja iz različitih oblasti pri riješavanju postavljenih problema. 2.CILJ ISPITA Ovim ispitom se želi provjeriti kolika su znanja koja su učenici usvojili i sposobnosti koje su razvili u skladu sa ciljevima i zadacima koji su postavljeni u proučavanju hemije u toku školovanja u općoj gimnaziji.Fond sati nastave hemije odslušanih u toku školovanja dovoljan je za ostvarivanje postavljenih ciljeva.Smatramo da su Ministarstvo obrazovanja, nauke, kulture i sporta na jednoj strani i menadžment škola, obavezni uložiti više napora i sredstava za obezbjeđivanje boljih uslova za laboratorijski rad kako bi se kvalitet učeničkih znanja na tom području poboljšao. 2.1Cilj i zadaci učenja hemije 1.Potrebno je pogodnom kombinacijom teorijskih objašnjenja, demonstracionih ogleda i praktičnih laboratorijskih vježbi postići da učenici: Ø usvoje dovoljno savremenih znanja, kako teorijskih tako i eksperimentalnih

(kroz planiranje izvođenja eksperimenata ) i razumiju hemiju Ø upoznaju primjenljivost hemijskih znanja u nauci, tehnici, medicini i

svakodnevnom životu Ø usvoje i shvate značaj eksperimenta i njihovu funkciju u istraživanju i

otkrivanju osobina, pojava i zakonitosti

Ø razviju kod učenika interes za istraživanje po principu „uradi, posmatraj,

zaključi „-naučni metod

Ø formiraju naučni pogled o materijalnosti svijeta

3

Ø usvoje potrebno temeljno znanje hemije koje omogućava razumijevanje

kompleksnih hemijskih pojmova i njihovih odnosa

Ø postići da učenici budu pripremljeni i osposobljeni za dalje obrazovanje

2.Razvijati kod učenika sposobnosti i vještine iz hemije koje:

Ø su važne i korisne za dalje studiranje i korištenje u tehnici i praktičnoj

primjeni

Ø doprinose efikasnom i dobro organizovanom eksperimantalnom i praktičnom

radu

Ø su važne i korisne za svakodnevni život

Ø su važne za samostalni i kolektivni rad

Ø omogućavaju upotrebu različitih izvora informacija u sticanju znanja

3.Razvijati kod učenika osobine koje su važne za proučavanje prirode kao

što su:

Ø jasnost i preciznost u izražavanju

Ø objektivnost

Ø dosljednost i izdržljivost

4.Razvijati kod učenika interes i naviku za očuvanje životne sredine

5.Razvijati kod učenika svijest da:

Ø se naučne teorije i metode razvijaju djelovanjem pojedinaca i grupa

Ø da proučavanje prirode i rezultati tih proučavanja mora da podliježu

društvenim, ekonomskim, tehničkim, etičkim i kulturnim utjecajima i

4

ograničenjima, jer mogu da donesu korist ali i štetu, kako pojedincu, tako i

društvu i okolini

Ø znanje prelazi granice država i da je jezik nauke svima razumljiv ako se

dosljedno i pravilno koristi

2.2 Područja provjeravanja

Provjeravanje znanja iz hemije obuhvata:

Ø znanje i razumijevanje

Ø prikupljanje i obradu rezulatata mjerenja te rješavanje zadataka

Ø eksperimentalne sposobnosti i vještine

Znanje i razumijevanje

Učenici treba da poznaju i da razumiju:

Ø hemijske pojave, dejstva, zakone, definicije, pojmove i teorije

Ø formule i dogovorene simbole za označavanje veličina i jedinica

Ø hemijsku mjernu opremu i uređaje, način njihove upotrebe i posebno

sigurnosne mjere u laboratoriji

Prikupljanje i obrada rezultata mjerenja te rješavanje zadataka

Učenici treba da budu sposobni da riječima, ali i na druge načine

(formulama,grafički):

Ø pronađu, izaberu, urede i pregledno predstave informacije iz različitih izvora

Ø prevedu informacije iz jednog oblika u drugi

Ø koriste numeričke i druge podatke

5

Ø iskoriste prikupljene podatke za uočavanje veza i zakonitosti među njima

Ø postavljaju pretpostavke (hipteze) za dolaženje do objašnjenja pojava

Ø objašnjavaju pojave, formulišu zakonitosti i veze među ispitivanim

veličinama

Ø rješavaju zadatke i upotrijebe znanje u novim situacijama (pri rješavanju

zadataka koristiti odgovarajuće hemijske zakone, molarne veličine i SI sistem

jedinica)

Eksperimentalne sposobnosti i vještine

Učenici treba da budu sposobni:

Ø da pravilno upotrijebe mjerne instrumente i odgovarajući materijal u toku

eksperimentalnog rada

Ø pravilno izvrše i zapišu rezultate mjerenja i opažanja

3.NAČIN POLAGANJA ISPITA I OCJENJIVANJE NA ISPITU

3.1 Način polaganja ispita

Ø ispit se polaže pismeno

Ø polaganje ispita traje 135 minuta

Ø ocjenjivanje na ispitu je eksterno

Ø na ispitu se može raditi naliv-perom ili hemijskom olovkom

Ø može se koristiti vlastiti džepni kalkulator i periodni sistem elementa

3.2 Vrste zadataka i ocjenjivanje

Ø Prvi dio:

6

- zaokruži tačan odgovor sa ponuđenih nekoliko odgovora od kojih je

samo jedan tačan (15 pitanja x 2 boda; max 30 bodova)

Ø Drugi dio:

-dopuni rečenicu, zaokruži pravilne tvrdnje (dvije ili više), imenuj spojeve

na osnovu formule spojeva, napiši formule na osnovu naziva spojeva (10

pitanja x 4 boda; max 40 bodova)

Ø Treći dio:

-rješavanje zadataka (4 zadatka x 5 bodova; max 20 bodova)

Ø Četvrti dio:

-složeniji zadaci sa izradom pod a,b,c (1 zadatak x 10 bodova; max 10

bodova)

4.ISPITNI SADRŽAJI OPĆA I ANORGANSKA HEMIJA 1. OSNOVNI STEHIOMETRIJSKI ZAKONI Zakon o održanju mase Zakon stalnih omjera masa Zakon umnoženih omjera masa Avogadrov zakon

Učenik treba znati:

-definisati i primjerom objasniti navedene zakone

2. GRAĐA ATOMA Subatomske čestice Redni i maseni broj Izotopi Ljuske podljuske i orbitale Elektronska konfiguracija


-pojam i značenje rednog i masenog broja , i na osnovu toga odrediti broj subatomskih čestica pojam , značenje i primjere izotopa - napisati elektronske konfiguracije atoma i jona reprezentativnih elemenata

7

3. MOLARNE VELIČINE Relativna atomska i molekulska masa Mol, molarna masa, molarni volumen,Avogadrov broj Procentni sastav Nomenklatura neorganskih spojeva i određivanje empirijske i molekulske formule spoja Izračunavanje na osnovu hemijske jednadžbe Jednadžba idealnog stanja gasa


-pojam RAM , RMM i stvarne atomske i molekularne mase -značenje mola -izračunati količinu tvari iz mase tvari, molarnog volumena , Avogadrovog broja čestica -izračunati maseni procentni sastav spoja iz masenog procentnog sastava odrediti formulu hemijskog spoja -razlikovati empirijsku i molekulsku formulu spoja -odrediti molekulsku formulu spoja -odrediti mase reaktanata i produkata koji nastaju hemijskom reakcijom

4. PERIODNI SISTEM ELEMENATA Mendeljejev periodni sistem elemenata Periodni sistem elemenata i elektronska konfiguracija Periodičnost svojstava elemenata


-značenje pripadnosti elemenata grupi i periodi u periodnom sistemu elemenata -podjelu elemenata prema elektronskoj konfiguraciji -fizička svojstva elemenata koja se periodično mijenjaju a zavise od elektronske konfiguracije

5. GRAĐA MOLEKULE I HEMIJSKA VEZA Jonska veza, oksidacioni broj , valencija Kovalentna veza Metalna veza


-opšte karakteriskike , primjere građenja jedinki po određenom tipu veze -razlikovati polarnu od nepolarne kovalentne veze

8

6. DISPERZNI SISTEMI Pojam i podjela disperznih sistema Koncentracija rastvora Rastvorljivost Elektrolitička disocijacija Kiseline , baze i elektroliti


-podjelu disperznih sistema prema stepenu disperzije -objasniti pojam rastvorljivosti i zavisnosti od temperature -značenje pojma koncentracija rastvora -definisati i izračunati sastav rastvora u masenoj koncentraciji (g/L) kao i preračunati masenu koncentraciju u količinsku(mol/L) i obratno -izračunati kvantitativni sastav rastvora poslije razređivanja, koncentriranja, te miješanja rastvora -pojam elektrolitičke disocijacije -napisati reakcije disocijacije kiselina i baza -pojam elektrolita ( jaki i slabi ) i neelektrolita

7. HEMIJSKE REAKCIJE Pojam hemijske reakcije Pisanje hemijskih reakcija Tipovi hemijskih reakcija


-pojam i značenje hemijske reakcije -napisati i uravnotežiti hemijsku reakciju -značenje mola u hemijskoj reakciji i primjeniti u stehiometrijskim računanjima -prepoznati određeni tip hemijske reakcije -odrediti oksidacione brojeve i uravnotežiti redoks reakcije

8.METALI Zajednička svojstva i primjena Najvažniji spojevi metala: Na , Ca , Mg , Al , Cu , Pb , Zn , Fe


-opća svojstva metala -reakcije oksida metala sa vodom ( pojam kiseli , bazni , amfoterni) -važnije spojeve i primjenu

9. NEMETALI Opća svojstva i primjena Najvažnija spojevi nemetala: H , O , N , C, Si ,S, Cl

Učenik treba znati: -opća svojstva nemetala -reakcije oksida nemetala sa vodom -važnije spojeve nemetala i primjenu

9

ORGANSKA HEMIJA 1.ORGANSKI SPOJEVI Sastav organskih spojeva Kovalentna veza u organskim spojevima

Učenik treba znati: -razliku izmedju org. i anorganskih spojeva -elemente koji ulaze u sastav org.spojeva -građu atoma karbona(ugljika) i mogućnosti vezivanja atoma karbona -dominantnost kovalentne veze u ovim spojevima i formiranje kovalentnih veza

2.PISANJE FORMULA ORGANSKIH SPOJEVA, IZOMERIJA I NOMENKLATURA Empirijska,racionalna i molekulska formula spoja Vrste izomerije IUPAC-nomenklatura

Učenik treba znati: -pisati formule različitih org.spojeva -na primjerima prikazati vrste izomerije (strukturne,položajne,prostorne) -pravila Međunarodne nomenklature za čistu i primjenjenu hemiju(IUPAC),za imenovanje organskih spojeva

3.ORGANSKE REAKCIJE Reakcijska šema Vrste organskih reakcija

Učenik treba znati :

-osnovne organske reakcije(supstitucija,adicija, eliminacija) -homolitičko i heterolitičko cijepanje veze (nastajanje slobodnih radikala, karbokatjona i karboanjona)

4.KARBOHIDROGENI (UGLJIKOVODICI) Alkani Alkeni Alkini Areni

Učenik treba znati: -strukturu, homologe, nomenklaturu i izomeriju navedenih spojeva -fizikalna svojstva ovih spojeva -objasniti nereaktivnost alkana -reakcije adicije alkena i alkina (hidorgeniranje,halogeniranje,adicija hidrogen-halogena, vode) -reakcije arena (supstituciju i adciju)

10

5.ALKOHOLI Hidroksidna grupa Fizikalna i hemijska svojstva


-funkcionalne grupe -podjelu alokohola (na primarne, sekundarne, tercijarne) -dobivanje etanola (fermentacijom i adicijom vode na eten) -oksidaciju alkohola u aldehide i ketone -alkotest

6. ALDEHIDI I KETONI Karbonilna grupa Fizikalna i hemijska svojstva


-imenovati ove spojeve -fizikalna svojstva -dobivanje iz primarnih i sekundarnih alkohola -hemijska svojstva (oksidacija, aldolna kondenzacija) -primjenu i značaj ovih spojeva

7.KARBOKSILNE KISELINE I DERIVATI Karboksilna grupa Esteri Amidi Soli karboksilnih kiselina


-osobine karboksilne grupe -imenovanje kiselina -podjelu i predstavnike ovih kiselina -značaj organskih kiselina -reakcije nastajanja estera,soli,amida

8. KARBOHIDRATI (UGLJIKOHIDRATI) Podjela Monosaharidi Disaharidi Polisaharidi


-podjelu ovih spojeva prema broju atoma karbona i po funkcionalnoj grupi -osnovne monosaharide (glukoza,fruktoza,riboza,deoksiriboza) -strukture monosaharida -disaharide (saharoza, laktoza,maltoza) -redukciona svojstva -polisaharide( skrob, celuloza i glikogen) -hidrolizu skroba -značaj ovih spojeva u svakodnevnom životu

11

9. AMINI Podjela Bazičnost


-podjelu amina na primarne, sekundarne i tercijarne -reakciju amina sa hloridnom kiselinom -aromatski amin – anilin

10.AMINOKISELINE Struktura Svojstva Optička aktivnost


-osnovnu strukturu aminokiselina -objasniti kisela i bazna svojstva aminokiselina ( amino i karboksilna funkcionalna grupa) -dipolarni jon -izoelektrični pH -optičku aktivnost

11.PROTEINI Obrazovanje peptidne veze Struktura i podjela


-nastajanje proteina -podjelu proteina -strukturu proteina -taložne reakcije proteina -značaj proteina u životu

12.POLIMERI Prirodni i sintetički


-pojmove :monomer, polimer -adiciona i kondenzaciona polimerizacija -svojstva polimera -polimeri kao ekološki problem

13. LIPIDI Karakteristike Triacilgliceroli Holesterol


-zajedničke karakteristike lipida -ulogu lipida u živim organizmima -reakciju dobivanja triacilglicerola -kiselu i baznu hidrolizu triacilglicerola -holesterol

12

14.NUKLEINSKE KISELINE DNA RNA


-građu nukleinskih kiselina -pojamove: nukleozid i nukleotid -heterociklične baze: adenin, guanin, citozin, timin i uracil -strukturu i funkciju DNA i RNA

ELEKTROHEMIJA Elektroliza Zakoni elektrolize


-pojam i značaj elektrolize -Faradejeve zakone elektrolize -galvanske članke:baterije i akumulatore

HEMIJSKA KINETIKA Brzina hemijske reakcije


-brzinu hemijske reakcije -energiju aktivacije -faktore koji utiču na brzinu hem. reakcije (temperatura, koncentracija,pritisak, katalizatori)

1.HEMIJSKA RAVNOTEŽA Zakon o djelovanju masa


-pojmove reverzibilnog i ireverzibilnog procesa -zakon o djelovanju masa i njegovu primjenu na homogene, heterogene sisteme i reakcije elektrolita

2.JONSKI PROIZVOD VODE I pH VRIJEDNOST


-konstantu jonizacije vode -značaj pH vrijednosti -izračunavanje pH vrijednosti -vrijednosti pH u kiselom, baznom i neutralnom mediju -indikatore

13

ANALITIČKA HEMIJA Kvalitativna i kvantitativna hemijska analiza Gravimetrija Volumetrija


-značaj analitičke hemije u svakodnevnom životu -podjelu analitičke hemije -grupe katjona i anjona i njihove taložne reagense -pojam gravimetrijske analize ( operacije u gravimetriji i izračunavanje) -pojam volumetrijske analize ( standardni rastvor, titriranje, acidimetrija, alkalimetrija i izračunavanje u volumetriji)

14

Šifra Kandidata

BOSNA I HERCEGOVINA FEDERACIJA BOSNE I HERCEGOVINE

TUZLANSKI KANTON MINISTARSTVO OBRAZOVANJA/NAOBRAZBE,

NAUKE/ZNANOSTI, KULTURE I SPORTA/ŠPORTA PEDAGOŠKI ZAVOD TUZLA

juni, 2006. godine

Hemija - Kemija

Uputstvo kandidatu:

Test popunjavajte perom ili hemijskom olovkom. Vrijeme izrade testa: 180 minuta. Pažljivo proučite uputstvo. Počnite sa izradom testa, kada Vam dežurni nastavnik da potrebne upute. Prilijepite kod, odnosno upišite svoju šifru (u okvir u gornjem desnom uglu). Pomoćne radnje, u rješavanju zadataka, radite uz tekst zadatka. Ocjenjivač neće uzimati u obzir dodatne listove. Pišite čitko, perom ili hemijskom olovkom. Ako pogriješite, napisano prekrižite. Pazite da Vaš rad bude pregledan i čitljiv. Nejasni i nečitljivi zadaci neće se bodovati. Svaki zadatak brižljivo provjerite. Rješavajte ih promišljeno. Uzdajte se u sebe i svoje sposobnosti. Broj bodova, koje možete osvojiti, je 100. Prema broju osvojenih bodova, ocjene su: Osvojeni bodovi Ocjena

- od 0 – 39 .................................... 1 - od 40 – 54 .................................... 2 - od 55 – 69 .................................... 3 - od 70 – 84 .................................... 4 - od 85 – 100 .................................... 5

Želimo Vam puno uspjeha.

15

Primjeri ispitnih pitanja: 1. Koja od navadenih tvrdnji odgovara pojmu izotopa (zaokruži tačan odgovor) :

a) atomi nekog elementa imaju različit broj protona b) atomi nekog elementa imaju različit broj elektrona c) 19K40 i 40Ca20

d) 38Sr90 i 38Sr88 Odgovor je: d 2. Odredi u kojoj će se skupini i periodi nalaziti element čija je elektronska konfiguracija 1s22s22p63s23p64s23d104p3 ! Odgovor je: VA (15),4-perioda 3. Koje od navedenih elementarnih tvari imaju slična hem. svojstva (zaokruži tačan odgovor):

a) Hlor, Helij, Azot, Ksenon i Kalcij b) Stroncij , Aluminij, Berilij, Fluor i Fosfor c) Sumpor, Kisik, Selen, Polonijum d) Bakar, Željezo, Hidrogen, Neon

Odgovor je: c

4. Bakar je vrlo dobar (zaokruži tačan odgovor) :

a) provodnik elektriciteta b) spada u grupu nemetala

c) vrlo reaktivan metal d) element IV grupe Odgovor je: a 5. Formula natrijum- fosfata je (zaokruži tačan odgovor) :

a) KNO3 b) Na3PO4

c) CuO d) AgCl

Odgovor je: b 6. Od navedenih spojeva , po jonskom tipu veze građen je (zaokruži tačan odgovor) :

a) H2O b) HCl c) CaCl2 d) CH4

Odgovor je: c

16

7. U grupu alkalnih metala spada (zaokruži tačan odgovor) : a) Mg

b) Ag c) Pb d) K

Odgovor je: d 8. Soli nastaju u reakcijama (zaokruži tačan odgovor) :

a) elektrolize b) analize

c) neutralizacije d) oksidacije

Odgovor je: c 9. Koji od navedenih spojeva nije so (zaokruži tačan odgovor) : a)NH4Cl

b)NH4NO3 c)NH3

d)(NH4)2S Odgovor je: c 10. Koji proces je endoterman (zaokruži tačan odgovor) :

a) 2CO(g) + O2(g) à 2CO2(g) ∆H < O b) H2O(g)à H2O( l ) ∆H < O c) 2CH3OH( l ) + 3O2 ( g )à 2CO2 (g ) + 4H2O (g ) ∆H < O d) CO (g ) + H2O ( l ) à CO2 (g ) +H2 (g ) ∆H > O

Odgovor je: d 11. Oksidi metala s vodom grade (zaokruži tačan odgovor) :

a) kiseline

b) baze c ) soli d) smjese

Odgovor je: b 13. Polarna kovalentna veza je prisutna u (zaokruži tačan odgovor) :

a) O2

b) CH4 c) H2O d) N2

Odgovor je: c

17

64 14. U atomu 29 Cu , broj subatomskih čestica je (zaokruži tačan odgovor) :

a) N (p)=29, N(n)= 29, N(e)= 35 b) N (p) = 29, N (n)= 35, N(e)=29 c) N (p) = 35, N (n) = 29, N(e) = 29

d) N (p) = 29, N(n) = 29, N(e) =29 Odgovor je: b 15. Od navedenih rastvora, jak elektrolit je (zaokruži tačan odgovor) :

a) rastvor NaCl b) rastvor amonijaka c) rastvor uree d) rastvor šećera

Odgovor je: a 16.U prvu grupu katjona spadaju (zaokruži tačan odgovor) :

a) Cu2+ ,Mg2+, Fe3+

b) Ag+, Hg22+, Pb2+

c) Hg 2+ , Bi3+ , Cd2+ Odgovor je: b 17.Zaokružiti tačan par monosaharida!Najprostiji par aldoza i ketoza su:

a)glukoza i fruktoza b)riboza i ribuloza c)glicerolaldehid i dioksiaceton d)eritroza i eritruloza Odgovor je: c 18.Zaokruži tačan odgovor: a)skrob,glikogen i celuloza imaju iste skrukture. b)skrob je polisaharid sa 52 monosaharidne jedinice riboze. c)u ljudskom organizmu postoji enzim koji cjepa celulozu i zato je moguće je koristiti za

ishranu. d)glikogen je polisaharid koji se deponuje u jetri i tako reguliže status glukoze u krvi.

Odgovor je: d 19.Međusobnim povezivanjem aminokiselinskih ostataka nastaju (zaokruži tačan odgovor) : a)oligo aminokiseline

b)peptidi i proteini c)polisaharidi d)poliaminokiseline Odgovor je: b

18

20.Estri nastaju reakcijom (zaokruži tačan odgovor)

a)aldehida i alkohola b)ketona i kiselina c)kiselina i alkohola d)baza i kiselina

Odgovor je: c 21.Aromatski karbohidrogeni najlakše reaguju (zaokruži tačan odgovor) :

a)nukleofilnom supstitucijom

b)elektrofilnom supstitucijom c)adicijom d)eliminacijom

Odgovor je: b 22. Tačni odgovori su: Elektroliza se odvija u:

a) neelektrolitu b) uz pomoć električne struje

c) elektrolitskoj ćeliji Odgovori: b, c 23.Zaokruži tačne odgovore!

a)fruktoza je reducirajući šećer b)fruktoza nema reducirajuće osobine c)maltoza je disaharid koji pokazuje reducirajuće osobine d)glukoza se pojavljuje vezana za ribozu i gradi saharozu Odgovor je: b,c 24.Zaokruži tačne odgovore: Lipidi su: a)rastvorljivi u vodi b)rasvorljivi u nepolarnim rastvaračima

c)rastvorljivi u hladnom alkoholu d)mogu biti prosti i složeni Odgovor je: b,d 25. U reakciji izmđu natrijum-hidroksida i sulfatne kiseline nastaju natrijum-sulfat i voda.Napisati jednadžbu hemijske reakcije i izračunati koliko grama H2SO4 treba za neutralizaciju 40 g NaOH ?

Odgovor je: 2NaOH + H2SO4 à Na2SO4 + 2H2O m(H2SO4)=49 g

19

26. Pri potpunom sagorijevanju 3,8g nekog spoja nastalo je 2,2 g CO2 i 6,4 g SO2. Spoj se sastoji od karbona i sumpora.Odrediti formulu spoja. Odgovor je: CS2

27. Kolika masa etina ( C2H2 ) je sadržana u posudi od 10 litara pri pritisku od 3,04 x 106 Pa i temperaturi 250 C? Odgovor je: m= 319 g 28. U 16 g oksigena izračunati:

a) broj molekula Odgovor je: a)3,011x1023 b) broj atoma b)6,022x1023 c) količinu molekula c) 0,5 mol d) količinu atoma d) 1 mol e) volumen pri STP e) 11,2 dm3

29.Napiši reakciju disocijacije i konstantu ravnoteže karbonatne kiseline Odgovor je: H2CO3 (aq) ↔ 2H+

(aq) + CO32-

aq i K=c2 (H+) x c (CO32-) / c (H2CO3)

30.Ako je koncetracija hidrogenovih jona 2x10-5 mol/l, odredi pH i pOH vrijednost! Odgovor je: pH=4,7 , pOH=9,3 31.Grupni reagens za prvi grupu katjona je_______ i on sa tim katjonima taloži_______. Odgovor je: HCl , hloride 32.U kojem pravcu se pomjera ravnoteža pri povećanju temperature:

a)kod endotermnih b)kod egzotermnih procesa Odgovor je: a) u desno b) u lijevo 33.Dovrši hemijsku reakciju i imenuj produkt:

H2SO4 HCOOH+HO-C2H5

Odgovor je: HCOOC2H5 + H2O

etil metanoat 34.Dopuni slijedeću rečenicu: Polivinil hlorid (PVC) je plastična masa koja se dobiva polimerizacijom ____________, a polietilen se dobiva polimerizacijom ______________. Odgovor je: vinilhlorida,etena

20

35.Imenuj slijedeće spojeve: a) KNO3 Odgovor je: b) Na3PO4 a)kalijev-nitrat c) AgCl b)natrijev-fosfat d) CuO c)srebro-hlorid e) Ca(HCO3)2 d)bakar (II) oksid f) MgS e)kalcijum-hidrogenkarbonat

f)magnezijum sulfid 36.Imenuj sljedeće spojeve:

a) b)CHBr=CHCl NH2

O c) H2N-C-NH2 d)CH3CH2CH=CH2

Odgovor je: a) anilin (aminobenzen) b) 1-brom-2- hloreten

c) urea (karbamid) d) 1- buten

37.U kvadratiće upišite slova ispred spojeva koja se odnose za navedene tvrdnje: A amonijak B kalcijev karbonat C metanol D natrijev hidrogenkarbonat E hidrogen hlorid a) i spojevi su pri normalnim uslovima gasovi b) i vodeni rastvori spojeva su bazični c) i spojevi koji u reakicji s rastvorom HNO3 grade gasovite produkte

Odgovor je: a) A i E b) A i D c) B i D 38.Dovrši hemijsku reakciju:

O CH2-O-C-R O CH-O-C-R + 3NaOH O CH2-O-C-R

Odgovor je: 3RCOONa + C3H8O3 (glicerol)

21

39.Odrediti oksidacione brojeve i uravnotežiti slijedeću jednadžbu: H2S + O2 à H2O + SO2

Odgovor je: 2H2S + 3O2 à 2H2O + 2SO2 40.Izračunati: a)koliko grama natrijum hidroksida treba uzeti za pripremanje 500 ml rastvora koli- činske koncentracije 0,5 mol/l b)dobivenu količinsku koncentraciju preračunati u masenu c)riječima objasniti kako biste u laboratoriju pripremili ovaj rastvor Odgovor je:

a) m= 10 g b) γ= 20 g/dm3 c) Odvagali bi 10 g NaOH, stavili u odmjernu tikvicu od 500ml,dodali malo destilirane

vode, rastvorili NaOH, pa do odmjerne crte dopunili destiliranom vodom. 41. Kolika je molarna masa nekog gasa, ako 0,982dm3 tog gasa,na temperaturi1000 C i pritisku 98,63 kPa ima masu 1 g ?

Odgovor je: M= 32,02 g/mol 42.Izračunati količinu elektriciteta ako kroz elektrolit prolazi struja jačine 10 ampera u toku jednog sata! Odgovor je: 36000 C 43.Strelicom poveži ugljikohidrate sa pripadajućim grupama:

glukoza celuloza monosaharid skrob fruktoza disaharid laktoza saharoza polisaharid maltoza

Odgovor je: monosaharidi: glukoza,fruktoza disaharidi: laktoza, maltoza,saharoza polisaharidi: skrob,celuloza

22

44.Napiši formule slijedećih spojeva: a)Kalcijum-hidrogenkarbonat Odgovor je: b)cink-hlorid a)Ca(HCO3)2 c)amonijum-sulfat b) ZnCl2 d)sumpor (VI) oskid c) (NH4)2SO4 e)hidrogen-peroksid d) SO3 f)natrijum hidrogenfosfat e) H2O2 f) Na2HPO4 45.Nacrtati strukturu saharoze: Odgovor je:

bosna i hercegovina federacija bosne i · pdf file12.polimeri prirodni i sintetički učenik...

Documents