botimi 2007 orientimit -...
TRANSCRIPT
BOTIMI 2007
CIKLI IORIENTIMIT
ORIENTIMITSHËRBIMI I ARSIMIT TË DETYRAUR TË GJUHËS FRENGEORIENTIMITDREJTORIAEARSIMITPUBLIK,KULTURËSDHESPORTITAlbanais
CO
CO
CIKLI I ORIENTIMIT
Parathënie 3
1.Qëllimetkryesore 4
2.Trajtimetpedagogjike 4
3.Proceduraeparaorientimit 9
4.Lëndëtmësimoredheorari 11
5.Vlerësimi 13
6.Rezultatetshkollore,normatepromovimit 14
7.Zanatetdhemënyratepunës 15
8.Inkuadrimi 17
9.Bashkëpunimishkollë-prindër 19
Adresa të nevojshme 20
Për më tepër informata:www.fr.ch/dip/
CO� CO
MIRësEvINI Në CO
Zonjë, Zotëri, të dashur prindër,
Në duart tuaja e keni broshurën, të destinuar prindërve që kanë fëmijë në klasën e gjashtë fillore të cilët do të vijojnë shkollimin në ciklin e orientimit (CO).
Ky dokument i parqet objektivat të ndjekura nga CO, trajtimet pedagogjike, linjat kryesore të organizimit të saj dhe rolin e prindërve.
Modalitetet e kalimit nga klasa e gjashtë në klasën e parë të CO janë të paraqitura më tutje me titull « procedura e paraorientimit drejtë CO » (PPO).
Informata më të hollësishme do t’ju transmetohet drejtpërsëdrejti nga Drejtoria e CO, inspek-torit shkollor dhe mësuesit të klasës. Këto informata do t’ju lejojnë, pas notimit të semestrit të parë dhe rezultateve të vlerësimit kantonal të muajit mars, të përcaktoheni për tipin e klasës së CO që i përshtatet më së miri fëmijës suaj.
Ne ua përcjellim dëshirat tona për vazhdim të suksesshën të shkollimit të fëmijës suaj, dhe dëshirojmë që në këtë broshurë të gjeni përgjigje sa më të shumëta pyetjeve tuaja. Pranoni përshëndetje tona më të përzemërta.
FrancineRey LéonGurtner
Inspektoreeshkollave Shefishërbimit tëciklittëorientimit tëarsimittëdetyruar tëgjuhësfrenge
CO�
1. QëLLIMET KRyEsORECikliiorientimit(CO)ështëvazhdimishkollimitfillordheipranontëgjithëdjemtëdhevajzat,tëcilëtekanëpërfunduarklasënegjashtë.Iorganizuartëzgjasëtrevite,COumundësonnxënësvet’ipërforcojnënjohuritëetyredhetëfitojnëtëreja.Aiumundë-sonnxënësvenëzgjedhjeneformimittëtyrepasshkollimittëdetyruar.
2. TRajTIMET pEdagOgjIKE Në TRE NIvELE Të shKOLLIMITCOproposontretipetëklasëve:klasamenjohuribazë,klasatëpërgjithshmedheklasaparagjimnazi.Klasëtmenjohuri tëpamjaftueshmebëjnëpjesënëklasëtmenjohuribazë;numriireduktuarinxënësveqëkanëvështirësishkolloremundtëpërparojnëmëlehtënëmësime.Dallimiipropozuarumundësonnxënësvet’iuadaptohenritmittëshkollimitdhemun-dësivetëtyre.Numri inxënësvenëklasëdhe inkuadrimimemësimdhënëspoashtundryshon.Qëllimiështët’isigurojënxënësitnjëshkollimtësuksesshëm,nënjëklasëkuaidotëarrijësukses,dotëndjeheti lumturnëfunksiontëkapacitetetetëtij,tënevojavepërshkollimdhetëshijessëtij.
CO CO
Klasa me njohuri (kërkesa) BaZë
Klasët1kanëpërqëllimqënxënësvet’iusigurojnëpërvetësiminenjohurivethemeloredhetëdosmosdoshmenëfundtëshkollimittëdetyruar.Klasatmenjohuribazëiuofrojnënxënësvenjëinkuadrimshumëtëmirëfalënumritmesatarnga17deri18nxënës.
Programetepropozuara janëmëtë lehta dhekanënjëritëmtëpërshtatur.Kështu,nxënësipaisetmenjohuribazëshumësolide.Mësimdhënësitkujdesentandihmojnënxënësinnëpërpjekjetetij.
Punaindividualemenxënësinimundësonatijt’ikonsolidojënjohuritëbazënëfren-gjishtdhematematikë.Nëkëtolëndëdhenëgjuhët(gjermanishtdheanglisht),sidhenëlëndëtepërgjithshme,nxitetinteresimidheaftësiapersonaleenxënësit.
Nxënësiqëiarrinsynimetshkolloredhemerrrezultatetëmiranëlëndëtëndryshme,kamundësi,medisakushtëzime,tëkalojënëklasëtëpërgjithshme.
NëfundtëCO,nxënësitmundtëvijojnëshkolliminnëzanatetëndryshme,madjemundtëparashihetperfeksionimiimëvonshëm.Regjistriminëshkollatëkulturëssëpërgjithshmedheshkollësmematurëprofesionaleështëimundurmedisakushtëzime.
Karakteristikat e përgjithshme
Ritmet e mësimit
Format e mësimit
Orientimi gjatë CO
Orientimi pas CO
1Kytipiklasëvepërfshinatokunxënësitkanënjohuritëpamjaftueshme.
CO�
Klasat e përgjithshmeKlasatepërgjithshmeipranojnënxënësitqëkanënjohuridheaftësitëfituaranëshkol-lënfillore.Nëkëtoklasanxënësitezgjerojnëdhethellojnëstudiminelëndëveshkollore.Numrimesatarinxënësvenëklasëështënga21deri23.
Nxënësitduhettëjenëtëaftëdhetëkenënjëniveltëlartëtëpërqëndrimitdherreguel-lshmërisënëmësime.Nocioneterejajanëtëshumtadhemësimiityrekërkonqënxënësitëpunojërregulishtnëklasëdhenështëpi.
Mësimifavorizonfitimineaftësivesolidenëfrengjisht,gjermanisht,anglisht,matema-tikëdhenjohuritëpërgjithshme.Kërkesateprivilegjuaratëmësimdhënësitsynojnësensibiliziminenxënësitpërnocionetërejadukeendihmuarpërt’ipërvetësuarato..
Nxënësiiciliarrinrezultateshumëtëmiranëlëndëtëndryshme,medisakushtëzimemundtëkalojënënjëklasëparagjimnazi.Nxënësiqëhasnëvështirësi,mundtapërsërisëklasënosemundtëvendosëtëkalojënënjëklasëmenjohuri(kërkesa)bazë.
Nxënësiqëdelngakytipiklasësmundtësynojëtëvijojëçdollojzanati,përfshiedhematurënprofesionale.Aipoashtumundtëorientohet,medisakushtëzimeparaprake,drejtëshkollavetëtjera(shkollaezanateve,shkollakomerciale,shkollapërkulturëtëpërgjithshme,…).
Klasat e paragjimnazitKlasateparagjimnazikërkojnëqënxënësitëketëpërvetësuarshumëmirënjohuritëeshkollësfillore.Klasëtetillaiudestinohennxënësvetëmotivuar,qëkanëdëshirëpërnjëshkollimmëtëlartë,kanëaftësitëlartëpërqëndrimi,kanënjëpotencialtëfortëpunedheaftësipërnjëorganizimtëmirë.Numrimesatarinxënësvenëklasëështënga23deri25.
Mësiminëklasaparagjimnazikërkojnëqënxënësitëketënjëkapacitettëshpejtëasimilimi.Përkrahetritmiipunës.
Mësiminëklasaparagjimnazimbështetetnëkapacitetetenxënësittëtransferojënjohu-ritëefituaranganjëdisiplinënëtjetër.Nxënësiduhettëketëshijepërabstrakcioni,përanalizë,përkërkimdhepërtëmësuarnjohuritëreja.Njëpjesëtëmësimevenxënësiimësonvetë.
Nxënësiqëhasnëvështirësinëfundtënjëvitishkollor,mundtapërsërisëvitinosemundtëvendosëtavazhdojëshkolliminnënjëklasëtëpërgjithshme.
Nëparim,kytipiklasëveeshpienxënësindrejtëstudimievemëtëlartadhetëgjithamundësitëpërnjëshkollimtjetërngelintëhapura.
Karakteristikat e përgjithshme
Ritmet e mësimit
Format e mësimit
Orientimi gjatë CO
Orientimi pas CO
Orientimi pas CO
Orientimi gjatë CO
Format e mësimit
Ritmet e mësimit
Karakteristikat e përgjithshme
CO� CO
NdëRRIMI I TIpIT Të KLasëvE
Zgjidhjaenivelittëshkollimits’kakarakterdéfinitif.Ndryshiminetipittëklasëvemundtajustifikojënjëanalizëekujdesshmeenxënësitdhetëevoluimittëtijnëpërvetësiminenjohurivemësimore.Këtomodifikimenëecurinëshkolloreijapintermit«orientim»kuptimintevërtetëtësaj.Çdonxënësqëarrinsukseseshumëtëmirashkollorenëklasatmenjohuribazëmundtëkalojënënjëtiptëklasëskukërkohennjohurimëtëlarta.Dheanasjelltas,njënxënësqëhasnëvështirësitëmëdhanëmësimeosenëritminemësimeve,mundtëkalojënënjëtiptëklasëskukërkesatpërnjohurijanëmëtëulta.Këtondryshimembahenrëndomnëfundtëvititshkollor.
Tabelaemëposhtmeiparaqetndryshimetkryesore:
1. Për nxënësit e klasës së parëMesatarjanëlendët
kryesoreMesatarjae
përgjithshme
➢Kaliminënjëklasëtëshkallëssënjejtë,pormenivelkërkesashmëtëlarta;ngae1raeP.nëtë1rënPGosengae1ramenjohuribazënë1rëneP.
4.8Asnjënotënën4.5
4.8
➢Kaliminganjëklasënënjëklasëtëshkallësvijuesedhetënjënivelimekër-kesamëlarta;ngae1raePnëtë2tënPGosengae1ramenjohuribazënë2tëneP.
5Asnjënotënën4.5
5.2
CO�
4
4
Pranohet
4.8
5-5.24
Pranohet5-5.24
4.8 4.8
4.8
Pranohet
4.8
5-5.24
Pranohet5-5.24
4.8
1re
2e
3e
Klasamenjohuri(kërkesa)bazë
Klasatëpërgjithshme
Klasaparagjimnazi
Klasamenjohuri(kërkesa)bazë
Klasatëpërgjithshme
Klasaparagjimnazi
Klasamenjohuri(kërkesa)bazë
Klasatëpërgjithshme
Klasaparagjimnazi
Njohuritë e nxënësit,
zotërimi i synimevemësimore
Qëndrimet përballë mësimit
Mundësitëkryesoretëndryshimittëtipittëklasëvedhemesatarjaenotaveqëkërkohet:
3. pROCEduRa E paRaORIENTIMINT dREjTë CO-sëProceduraekalimitngashkollafilloredrejtciklittëorientimit(CO)quhet«procedurëeparaorientimit»(PPO)sepseorientimishtrihetgjatëgjithëkohësseciklittëorientimit.
Treguesit për paraorientim :
Përtëdhënënjëpropozimparaorientimi,mësimdhënësidotëmarrëparasyshkëtoele-mente:
Mësimdhënësimerrparasyshnotatesemestrittëparëdherezultatetefituaranëprovi-metkantonaletëmbajturanëfillimtëmuajitmars.Kushtetepërgjithshmejanëkëto:–mbi5:paraorientimnëklasëparagjimnazi;–notë5dhe4.5:paraorientimnëklasëtëpërgjithshme;–nën4.5:paraorientimnëklasëmenjohuri(kërkesa)bazë.
Mësimdhënësi,prindëritdhenxënësiiplotësojnëpesërubrikatdukepërshkruarqëndri-metenxënësitpërballëpunësdhemësimieveshkollore.Rubrikatjanëkëto:motivimi,përqëndrimidheqëndrueshmëria,tëkuptuarit,ritmiipunësdhekryerjaedetyrave.
CO10 CO
analiza dhepropozimi
propozimi dhe vendimi
N.B.
Ecuria e procedurës për paraorientim
Gjatëbisedësmeprindërdhenxënësin,mësimdhënësiiprezentonrezultateteanalizëssëtij,elementetepropozuaramëlartë.Mësimdhënësi,prindëritdhenxënësiishkëmbe-jnëpikëpamjetetyre.Nëfundtëbisedës,prindëritshprehennëdosjetëprocedurëspërparaorientimpoqesejanëdakordmepropoziminemësimdhënësitosedëshirojnënjëpropozimtjetërparaorientimi.
ÇdosituatëështëeanalizuarnënjëtakimtëdrejtorittëCO,mësimdhënësit,dheinspek-torittëshkollësfillore.Nëfundtëtakimitdrejtori iudërgonprindëvepropoziminpërparaorientim.Poqeseataepranojnëajomerrrformënevendimit.Poqeseprindëritdëshirojnëqëpropozimitëanalizohetedhenjëherë,ataduhettëkërkojnënjëtakimmedrejtorineCO.Pasitëdëgjojëprindëritdhenxënësin,drejtorijepnjëvendimpërparaorientim.Nërasttëmosmarrëveshjes,prindëritduhettëankohenmbrenda10ditëshpranëDrejtorisësëarsimitpublik,kulturësdhesportit.
Nëfundtëqershorit,njëkorrigjimivendimitpërparaorientimmbetetimundshëmpoqeserezultatetearriturandryshojnëngaatoqëekanëpërcaktuarvendiminpërparao-rientim.Rasteteveçantabëhenobjektinjëanalizemëtëthellë.
CO
�. LëNdëT MësIMORE dhE ORaRINxënësitkanë32orëmësiminëjavë.Pasqyraetyreështësivijon:
Lëndëtmësimore klasamenjohuribazë
klasatëpërgjithshm
klasaparagjimnazi
GJUHËT
frengjisht 6 6 5
gjermanisht 4 4 4
anglisht 2 2 2
latinisht 3
Matamatikë 6 5 4
LËNDË TË PËRGJITHSHME
histori 2 2 2
gjeografi 1 1 1
Diturishkencore 2 2 1
informatikë 1 1 1
kulturëfetare 1 1 1
kulturëepërgjithshme 1 1 1
EDUKATË ARTISTIKE
Artetvizualeaktivitetetkreative
22 2
1 1
edukatëmuzikore 1 1 1
EDUKATË FIZIKE 3 3 3
Sipas mundësive dhe në funksion të interesave të nxënësve, shkolla organizon orë fakultative.ÇdoCOhartonnjëprogramtëaktivitetevekulturore(konferenca,filma,koncerte,shfaqjeteatrale...)qëmbahengjatëgjithëvititshkollor.
CO12 CO
Ora e kulturës së përgjithshme
Mësimi fetar ose Etik dhe kulturat
fetare
Orënekulturëssëpërgjithshmeezhvillonmësuesiiklasës.Mundtëtrajtohentematqëvijojnëmëposhtë:- jetanëshkollë,rregullatejetësedukative;- zanati(mjeshtëria)enxënësit- problemetehasuranëadoleshencë,shëndetinëkuptiminepërgjithshëm;- orinetimiprofesionaldhezgjidhjaeprofesionit.
Nxënësitkatolikëdheprotestantëndjekinnjëorëmësimi fetarnë javë.Prindëritqës’duanqëfëmijaityretëndjekëorënemësimitfetarduhett’idërgojnënjëdekleratëmeshkrimdrejtorittëshkollëssëciktlittëorientimit.Nxënësiteliruardhenxënësitenjëbesimittjetërndjekinorënemësimittëetikësdhetëkulturavefetare.
Kjoorënukkapërmbajtjefetare.Ajosynonnjohjenedhekuptimineshenjavefetaredhekulturore.Orazhvillohetdukerespektuaropinionet,besimetfetaredhetraditatkultu-roretënxënësvedhefamiljevetëtyre.
CO13
shkalla e notave
Llogaritja e mesatares
Kriteret e promovimit
�.NOTIMINotimiështëiorganizuargjatëgjithëvitit.Aikatëbëjëmepërmbajtjetëcaktuaramësi-more.Rezultatetvlerësohennëbazëtëshkallëssënotaveprej1deri6.
Gatëvititshkollor,nëafatetëcaktuara(sëpakukatërherë),prindërveudërgoheninfor-mata.Atyjepentëdhënambirezultatetearrituratënxënësitdhembivështirësitëemundëshmeqëmundtëketëhasurai.
6. REZuLTaTET shKOLLORE dhE NORMaT E pROMOvIMITShkalla e notaveShumëmirë 6Mirë 5Mjaftueshëm 4Pamjaftueshëm 3,2,1
Ataqëkopjojnëmarrinnotën1.
Llogaritja e mesatares Gjatëllogaritjessëmesatares,lëndëtkryesoretëmëposhtmemerrenparasyshdyherë,tëtjeratnjëherë.Grupiilëndëvekryesorepërfshin:– në klasët ku kërkohen njohuri bazë dhe klasët me njohurin të përgjithshme: frengjisht,gjermanishtdhematematikë;– në klasët e paragjimnazit me latinisht: frengjisht,gjermanisht,latinishtdhematematikë.matamatikëdhelatinisht(osean-
glishtnëkl.e2tëdhekle3të)Nëfundtësemestrittëparëtëvititshkollor,jepetmesatarjaelëndëve kryesoredhemesatarjae përgjthshmeelëndëvenëpërgjithësi.
Kriteret e promovimitNxënësipromovohet(vazhdonshkollimin)poqesenëlëndëtkryesoremerrsëpakumesataren4dhemesatarennëpërgjithësi.Nxënësis’duhettëketënotënën4nëmëshumësenënjëlëndëkryesore.
CO CO
�. MësIMI dhE METOdaT E puNësKushtet e mësimit nëCOdallohenshumëngaatotëshkollësfillore.Gjatëjavësdhjetramësimdhënësvijnënëklasëpërtëzhvilluarmësim.
Organizimi i punësndryshon.Detyrateshtëpisënukjepenprejditenëditë,pordy,treditëpërpara,madjeedhenjëjavëpërpara.Nxënësiduhettëmësojëtapërdorëkohëndhepunëntashtrijëgjatëgjithëditëvetëjavës.Sasiaedetyraverritetpadyshim.Përnjënumërtëmadhnxënësish,shkuarjanëCOdotëthotëpërdorimiimjetevetëtransportit publik.Gjatëudhëtimit,nxënësitduhettëkujdesen,tërespektojnëqetë-sinëeudhëtarëvetëtjerëdhetëtregohentëdisiplinuardhetësjellshëm.
ShkollateCoorganizojnëstudime me kujdestar.Këtoumundësojnënxënësvetëstu-djojnë,membikqyrjenenjëtërituri.
Ndihmapedagogjikeiuofrohennxënësveqëhasinnëvështirësishkollore.Fillimisht,nëklasëiujepensqarime.Pastajshkollaorganizonorëplotësuesepërnxënësqëkanëvës-htirësitëveçanta.
Detyrat e shtëpisëumundësojnënxënësvet’i asimilijnënocionetdhelëndëtemë-suaranëklasë.Nxënësiduhettëorganizohetdheduhettëjetëautonom.Nxënësiduhetpoashtut’ikryejdetyratgjatëpushimevetëfundjavës.
Prindëritduhett’ikontrollojnëdetyratefëmijës,nëveçantigjatëvitittëparëtëCO.
Është e rëndësishme që fëmija të përcillet dhe të mbështetet në punën e tij shkol-lore.Nëkëtëmënyrëfëmijaekuptonrëndësinëqëprindiiakushtonshkollimittëtij.Kyështënjëfaktorirëndëshishëmpërmotiviminetij.
CO1�
�. INKuadRIMI
MësuEsI I KLasësMësuesiiklasësështëpërgjegjësiklasës.Aiikontaktonprindëritpoqesesituatashkol-loreenxënësitekërkon.Edheprindëtngaanaetyrepoqesedëshirojnëtëmësojnëpërshkolliminefëmijëssëtyremundtakontaktojnëmësuesineklasës.
ZëvENdës dREjTORIZëvendësdrejtorimerrpoashtupërsipërnxënësitevështirëdheështëingarkuarmedetyrasi(orari,zëvendësimetemësimdhënësveqëmungojnë,...)
dREjTORIDrejtoriekapërgjegjësinëkryesoretëshkollës.Aikujdesetpërbashkëpuniminndërmjetshkollësdheprindërve.
MEdIaTORI NëçdoshkollëtëCO,shumëmësimdhënësjanëtëformuarsimediatorë(ndërmjetës).Këtapersonëjanënëdispoziciontënxënësveqëdëshirojnët’ishprehinvështirësitëetyre,tëkërkojnëkëshillaosethjeshtëtëdiskutojnëlirishtmenjëtëritur.
KëshILLTaRI pëR ORIENTIMQendrapërorientimshkollordheprofesionalështënëdispoziciontëçdonxënësinëçdoshkollë.Ajoipranonnxënësitdheprindëritqëdëshirojnëtaanalizojnëmodifikimineecurisëshkolloreoseqëkanënjëprojektorientimiafatgjatë.Qendrateorientimitdis-ponojnënjëdokumentaciontëpasurdhetëhapurpërtëgjithë.Këshilltari mundtëorganizojëstazheosevizitatëndërmarrjeve.
shëRBIMI I psIKOLOgjIsë, psIKOMOTRICITETITdhE LOgOpEdIsëKyshërbimplotësuesështëihapurpërtëgjithë.AiështëgratispoqeseaprovohetngadrjetoriaeCO.Asnjëtrajtims’mundtëparashihetpapajtimineprindërveosepërfaqë-suesitlegjitim.
CO16 CO
�. BashKëpuNIMI shKOLLë- pRINdëRsi dhe me kë të komunikohet ?
Ligjiparashehqëprindëritdheshkollatëbashkëpunojnënëdetyratetyreedukative.Gjatëgjithëvitit,kontakteduhetmbajtur(përshembull:takimetëpërgjithshmeinfor-mimi,takimetëveçantamedrejtorin,menjërinngazëvendësitedrejtorisëmenjëmësimdhënës).
Ju rekomandojmë të merrni pjesë në të gjitha këto takime.
Nëçdokohëtëvitit,prindëritmundtëinformohenpërsjelljendhepërpariminnëmësi-metëfëmijëssëtyrepranëmësuesittëklasës.
Grupiikontaktitshkollë-prindërtëmërguar(GREM)ështënëdispozicionineprindërvetëhuajqës’ezotrojnësaduhetgjuhënevenditpërtëvendosurkontakte,qëdëshirojnëtëmarrininformatambiorganizimineshkolliminnëFribourgoseqëkanënevojëpërkërkesatëveçanta.Përmëtepërinformatakontaktonikoordinatoren,përshkolliminefëmijëvetëtëmërguarvenënumrinetelefonit0263051248.
CO1�
adREsa Të NEvOjshMEShërbimi i arsimit të detyruar të gjuhës frenge (SEnOF)Ruedel’Hôpital1 1700Fribourg 026/3051227
Inspektoriat i shkollave të CO Ruedel’Hôpital1 1700Fribourg 026/3051234
Shkolla e CO du BelluardRemparts9 1700Fribourg 026/3471850
Shkolla e CO de BulleRuedelaLéchère40,CP480 1630Bulle 026/9192700
Shkolla e CO de DomdidierRuedesVuarines,CP56 1564Domdidier 026/6769520
Shkolla e CO d’ EstavayerRoutedelaChapelle687 1470Estavayer-le-Lac 026/6639500
Shkolla e CO de Gibloux 1726Farvagny-le-Grand 026/4119911
Shkolla e CO de la GlâneRouted’Arruffens17,CP220 1680Romont 026/6519933
Shkolla e CO de JolimontRuedesEcoles15,CP 1701Fribourg 026/3471460
CO1�
Shkolla e CO de La Tour RuedeRonclina2,CP123 1635LaTour-de-Trême 026/9192900
Shkolla e CO de MarlyCasepostale107 1723Marly1 026/4399120
Shkolla e CO de la région de MoratWilerweg53 3280Morat 026/6728611
Shkolla e CO de PérollesPérolles68,CP121 1705Fribourg5 026/4245588
Shkolla e CO de Sarine OuestRouteduCovy 1754Avry-sur-Matran 026/4702650
Shkolla e CO de la VeveyseLesMisets 1618Châtel-St-Denis 021/9488121
Grupi i kontaktit shkollë-prindër të mërguar (GREM) 1700Fribourg 0263051248
CICLI ICICLI I