bé Quèc phßngHäc viÖn qu©n y

************

Ph¹m Ngäc B×nhPh¹m Ngäc B×nh

Kh¶o s¸tKh¶o s¸tt×nh h×nh sö dông thuèc kh¸ng sinh cho bÖnh nh©n néi trót¹i khoa ngo¹i bông vµ ngo¹i chÊn th ¬ng cña bÖnh viÖn 354

(Kho¸ luËn tèt nghiÖp d îc sü ®¹i häc 1999 - 2005)C¸n bé h íng dÉn khoa häc: Th¹c sü Phan C«ng ThuÇnC¸n bé h íng dÉn khoa häc: Th¹c sü Phan C«ng ThuÇn

Hµ Néi, 8/2005

§Æt vÊn ®Ò§Æt vÊn ®Ò

- Cïng víi nhu cÇu vÒ thuèc phßng bÖnh vµ ch÷a bÖnh - Cïng víi nhu cÇu vÒ thuèc phßng bÖnh vµ ch÷a bÖnh ngµy cµng ®a d¹ng, phong phó, hµng ngµn lo¹i thuèc KS ® îc ngµy cµng ®a d¹ng, phong phó, hµng ngµn lo¹i thuèc KS ® îc nghiªn cøu, sö dông víi nhiÒu tªn gäi kh¸c nhau. nghiªn cøu, sö dông víi nhiÒu tªn gäi kh¸c nhau.

- Thuèc KS ® îc biÕt ®Õn nh mét lo¹i thÇn d îc, bëi t¸c dông - Thuèc KS ® îc biÕt ®Õn nh mét lo¹i thÇn d îc, bëi t¸c dông ®iÒu trÞ bÖnh nhiÔm trïng. NhiÒu c¨n bÖnh nhiÔm khuÈn ®· ® îc ®iÒu trÞ bÖnh nhiÔm trïng. NhiÒu c¨n bÖnh nhiÔm khuÈn ®· ® îc ch÷a khái b»ng thuèc KS.ch÷a khái b»ng thuèc KS.

- ViÖc sö dông KS cho BN tr íc, trong, sau khi phÉu thuËt - ViÖc sö dông KS cho BN tr íc, trong, sau khi phÉu thuËt nh»m ng¨n chÆn qu¸ tr×nh nhiÔm khuÈn giữ vanh»m ng¨n chÆn qu¸ tr×nh nhiÔm khuÈn giữ vai tròi trò hết sức quan hết sức quan trọng. Tuy nhitrọng. Tuy nhiêên, tại mỗi BV việc sử dụng còng cn, tại mỗi BV việc sử dụng còng cóó sự kh sự kháác nhau; vc nhau; vìì vậy, chóng t«i tiến hành đề tài:vậy, chóng t«i tiến hành đề tài: “Kh¶o s¸t t×nh h×nh s“Kh¶o s¸t t×nh h×nh sử ử dông dông thuèc KS cho BN néi tró t¹i Khoa Ngo¹i bông vµ Ngo¹i ChÊn th ¬ng thuèc KS cho BN néi tró t¹i Khoa Ngo¹i bông vµ Ngo¹i ChÊn th ¬ng cña BV354”.cña BV354”.

Mục tiêu:Mục tiêu:1) Khảo sát và phân tích thực trạng sử dụng thuốc KS cho 1) Khảo sát và phân tích thực trạng sử dụng thuốc KS cho

BN nội trú tại 2 Khoa NBN nội trú tại 2 Khoa Ngo¹i bônggo¹i bông và và Ngo¹i ChÊn th ¬ngNgo¹i ChÊn th ¬ng của BV354. của BV354.2) Đề xuất được một số giải pháp về sử dụng KS an toàn 2) Đề xuất được một số giải pháp về sử dụng KS an toàn

phù hợp với phù hợp với ®iÒu kiÖn ®iÒu kiÖn điều trị tại tuyến BV loại 2 hiện nay.điều trị tại tuyến BV loại 2 hiện nay.

PhÇn IPhÇn ITæng quan tµi liÖuTæng quan tµi liÖu

1.1. NhiÔm khuÈn ngo¹i khoa vµ dù phßng ®iÒu trÞ.1.1. NhiÔm khuÈn ngo¹i khoa vµ dù phßng ®iÒu trÞ.1.1.1. 1.1.1. Nhiễm khuẩn Nhiễm khuẩn ngo¹i khoango¹i khoa..

- Nhiễm khuẩn ngoại khoa là các trạng thái bệnh lý cục bộ hoặc toàn - Nhiễm khuẩn ngoại khoa là các trạng thái bệnh lý cục bộ hoặc toàn thân do vi thân do vi khuÈnkhuÈn gây ra khi gặp các điều kiện thuận lợi cho gây ra khi gặp các điều kiện thuận lợi cho nhiÔm khuÈnnhiÔm khuÈn phát triển khi sức đề kháng miễn dịch đặc hiệu hoặc không đặc hiệu của cơ phát triển khi sức đề kháng miễn dịch đặc hiệu hoặc không đặc hiệu của cơ thể bị giảm sút.thể bị giảm sút. - Điều trị nhiễm khuẩn - Điều trị nhiễm khuẩn ngo¹i khoango¹i khoa gồm loại bỏ ổ nhiễm khuẩn, sử dụng gồm loại bỏ ổ nhiễm khuẩn, sử dụng KS, nâng cao sức đề kháng của cơ thể.KS, nâng cao sức đề kháng của cơ thể.

1.1.2. Dự phòng và 1.1.2. Dự phòng và ®iÒu trÞ.®iÒu trÞ.

1.2. THUỐC KS.1.2. THUỐC KS.1.2.1.Nguồn gốc KS.1.2.1.Nguồn gốc KS.1.2.2. Vai trò KS.1.2.2. Vai trò KS.1.2.3. Định nghĩa thuốc KS.1.2.3. Định nghĩa thuốc KS.1.2.4. Phân loại KS.1.2.4. Phân loại KS.1.2.5. Nguyên tắc sử dụng KS trong 1.2.5. Nguyên tắc sử dụng KS trong ®iÒu trÞ.®iÒu trÞ.1.2.6. Lạm dụng KS và kháng KS.1.2.6. Lạm dụng KS và kháng KS.

PhÇn IIPhÇn II§èi t îng vµ ph ¬ng ph¸p nghiªn cøu§èi t îng vµ ph ¬ng ph¸p nghiªn cøu

2.1. ĐỐI TƯỢNG, ĐỊA ĐIỂM V2.1. ĐỐI TƯỢNG, ĐỊA ĐIỂM Vµ tµ tHỜI HỜI GIAN Nghiªn cøu.GIAN Nghiªn cøu.2.1.1. Đối tượng nghiªn cøu.2.1.1. Đối tượng nghiªn cøu.

- - Đối tượngĐối tượng nghiªn cøu nghiªn cøu: Là các BN : Là các BN ®iÒu trÞ®iÒu trÞ nội trú, được nội trú, được phÉu phÉu thuËtthuËt tại hai Khoa: tại hai Khoa: Ngo¹i bông và Ngo¹i ChÊn th ¬ngNgo¹i bông và Ngo¹i ChÊn th ¬ng của của BV354/Tæng côc HËu cÇn.BV354/Tæng côc HËu cÇn. - - Số lượng bệnh án nSố lượng bệnh án nghiªn cøughiªn cøu: L: Lấy tấy tất cả các bệnh án của BN đã ất cả các bệnh án của BN đã ®iÒu trÞ®iÒu trÞ nội trú tại hai khoa ngoại. nội trú tại hai khoa ngoại.

2.1.2. Địa điểm nghiªn cøu:2.1.2. Địa điểm nghiªn cøu: Tại Khoa Ngo¹i bông và Ngo¹i Tại Khoa Ngo¹i bông và Ngo¹i ChÊn th ¬ngChÊn th ¬ng//BV354/Tæng côc HËu cÇn.BV354/Tæng côc HËu cÇn.

2.1.3.Thời gian nghiªn cøu:2.1.3.Thời gian nghiªn cøu: Từ tháng 12/2004 - 05/2005. Từ tháng 12/2004 - 05/2005.

2.2. PHƯƠNG ph¸p Nghiªn cøu.2.2. PHƯƠNG ph¸p Nghiªn cøu.2.2.1.Phương ph2.2.1.Phương phááp hồi cứu vµ thống kp hồi cứu vµ thống kêê:: - Hồi cứu bệnh án của BN. - Hồi cứu bệnh án của BN. - Thống kê số liệu, số lượng KS sử dụng và không sử dụng. - Thống kê số liệu, số lượng KS sử dụng và không sử dụng.

2.2.2. Kỹ thuật lấy mẫu:2.2.2. Kỹ thuật lấy mẫu:- Các bệnh án của BN điều trị nội trú tại 2 Khoa: - Các bệnh án của BN điều trị nội trú tại 2 Khoa: Ngo¹i bông vµ Ngo¹i bông vµ

Ngo¹i ChÊn th ¬ng.Ngo¹i ChÊn th ¬ng.- Tiêu chuẩn lựa chọn mẫu: là những BN có - Tiêu chuẩn lựa chọn mẫu: là những BN có nhiÔm khuÈnnhiÔm khuÈn phải sử phải sử

dụng KS trong quá trình dụng KS trong quá trình ®iÒu trÞ®iÒu trÞ..- Tiêu chuẩn loại trừ: Những BN ung thư, BN điều trị ở nơi khác - Tiêu chuẩn loại trừ: Những BN ung thư, BN điều trị ở nơi khác

chuyển đến, BN điều trị không đủ theo quy định của phác đồ. chuyển đến, BN điều trị không đủ theo quy định của phác đồ.

2.2.3. Phương ph2.2.3. Phương phááp thu thập số liệu:p thu thập số liệu:Lập phiếu thu thập thông tin Lập phiếu thu thập thông tin các bệnh án của BN các bệnh án của BN ®iÒu trÞ®iÒu trÞ nội nội

trú tại hai khoa ngoại.trú tại hai khoa ngoại.

2.2.4. C2.2.4. Cáác chỉ tic chỉ tiêêu u nghiªn cøunghiªn cøu::2.2.4.1. Đặc điểm của tổn thương và các yếu tố liên quan.2.2.4.1. Đặc điểm của tổn thương và các yếu tố liên quan.

- Tỷ lệ BN theo lứa tuổi, giới tính.- Tỷ lệ BN theo lứa tuổi, giới tính.

- Tỷ lệ BN theo các loại tổn thương: phần mềm, gãy xương, trong ổ - Tỷ lệ BN theo các loại tổn thương: phần mềm, gãy xương, trong ổ

bụng, ngoài ổ bụng.bụng, ngoài ổ bụng.

2.2.4.2. Khảo sát tình hình sử dụng thuốc KS:2.2.4.2. Khảo sát tình hình sử dụng thuốc KS:

- Các nhóm KS được sử dụng: Tên thuốc, biệt dược, dạng dùng, - Các nhóm KS được sử dụng: Tên thuốc, biệt dược, dạng dùng,

hàm lượng, nồng độ.hàm lượng, nồng độ.

- Cách phối hợp KS- Cách phối hợp KS

- Đường dùng KS - Đường dùng KS

- Số ngày điều trị KS- Số ngày điều trị KS

2.2.4.3. Kết quả 2.2.4.3. Kết quả ®iÒu trÞ®iÒu trÞ theo từng loại tổn thương. theo từng loại tổn thương.

2.2.5. Phương pháp phân tích kết quả: 2.2.5. Phương pháp phân tích kết quả: Tất cả các số liệu được xử lý theo phương pháp thống kê y Tất cả các số liệu được xử lý theo phương pháp thống kê y

học với phần mềm Epi Info 6.0, Excel.học với phần mềm Epi Info 6.0, Excel.

TT TuổiNgoại bụng Ngoại Chấn thương

n % n %

1 15- 20 30 7,5 48 11,97

2 21-30 94 23,4 146 36,41

3 31-40 43 10,7 62 15,5

4 41-50 74 18,4 58 14,5

5 51-60 61 15,2 35 8,7

6 61-70 54 13,4 23 5,73

7 71-80 46 11,4 29 7,2

Cộng 402 100,0 401 100,0

X = 43,02 X = 36,12SD = 21,27 SD = 18,69

t = 6,67 t = 19,45P < 0,001 P < 0,001

PhÇn IIIKÕt qu¶ nghiªn cøu, nhËn xÐt vµ ®Ò xuÊt b íc ®Çu

3.1. ĐẶC ĐIỂM CỦA TỔN THƯƠNG VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN TỔN THƯƠNG.

3.1.1. Phân bố BN theo lứa tuổi. Các BN tại hai khoa ngoại có độ tuổi từ 15 - 80 tuổi. Sự phân bố BN theo các lứa tuổi như sau.

Bảng 3.1. Tỷ lệ các độ tuổi có trong mẫu khảo sátTỷ lệ các độ tuổi có trong mẫu khảo sát

Độ tuổiĐộ tuổi

Hình 3.2.Hình 3.2. Biểu đồ tỷ lệ các độ tuổi Biểu đồ tỷ lệ các độ tuổi BN trong các mẫu khảo sát tại Khoa BN trong các mẫu khảo sát tại Khoa

Ngo¹i bôngNgo¹i bông

NhNhận xét:ận xét: tỷ lệ BN vào hai khoa ngoại có độ tuổi từ tỷ lệ BN vào hai khoa ngoại có độ tuổi từ 21-30 chiếm cao nhất, đặc biệt tỷ lệ đó khá cao tại Khoa 21-30 chiếm cao nhất, đặc biệt tỷ lệ đó khá cao tại Khoa Ngo¹i ChÊn th Ngo¹i ChÊn th ¬ng¬ng (chiếm (chiếm 36,4136,41%). Đây là lứa tuổi thường gặp trong các tai nạn do %). Đây là lứa tuổi thường gặp trong các tai nạn do nhiều nguyên nhân phải vào điều trị tại BV.nhiều nguyên nhân phải vào điều trị tại BV.

Hình 3.1. Biểu đồ tỷ lệ các độ tuổi Biểu đồ tỷ lệ các độ tuổi BN trong các mẫu khảo sát tại Khoa BN trong các mẫu khảo sát tại Khoa

Ngo¹i ChÊn th ¬ngNgo¹i ChÊn th ¬ng

11.97%

36.41%15.50%

14.50%

8.70%5.73%7.20%

< 2021-3031-4041-5051-6061-70>70

7.50%

23.40%

10.70%18.40%

15.20%

13.40%11.40%

< 2021-3031-4041-5051-6061-70> 70

TTTT Giới tínhGiới tính

Ngoại bụngNgoại bụng Ngoại Chấn thươngNgoại Chấn thương

nn %% nn %%

11 NamNam 247247 61,4461,44 314314 78,378,3

22 NữNữ 155155 38,5638,56 8787 21,721,7

CộngCộng 402402 100100 401401 100100

3.1.2. Ph3.1.2. Phâân bố BN theo giới tn bố BN theo giới tíính.nh.Số lượng BN nam và nữ vào hai khoa ngoại điều trị trong 803 bệnh án Số lượng BN nam và nữ vào hai khoa ngoại điều trị trong 803 bệnh án

khảo sát được phân bố như sau:khảo sát được phân bố như sau:

Bảng 3.2. Số lượng, tỷ lệ BN vào điều trị phân theo giới tínhSố lượng, tỷ lệ BN vào điều trị phân theo giới tính

Hình 3.3. Biểu đồ tỷ lệ BN vào Biểu đồ tỷ lệ BN vào ®iÒu trÞ®iÒu trÞ tại Khoa Ntại Khoa Ngo¹i bônggo¹i bông phân theo giới tính phân theo giới tính

Hình 3.4. Biểu đồ tỷ lệBiểu đồ tỷ lệ BN vào BN vào ®iÒu ®iÒu trÞtrÞ tại Khoa tại Khoa Ngo¹i ChÊn th ¬ngNgo¹i ChÊn th ¬ng phân phân

theo giới tínhtheo giới tính

NhNhận xét:ận xét: tỷ lệ BN nam phải vào điều trị tại hai khoa ngoại cao hơn nữ , tỷ lệ BN nam phải vào điều trị tại hai khoa ngoại cao hơn nữ , do do đặc điểm hoạt động củađặc điểm hoạt động của nam giới c nam giới có nhiều ó nhiều khả năng xảy ra tai nạn hơn khả năng xảy ra tai nạn hơn nữ giới.nữ giới.

61,44%

38,56%

Nam

N÷

78.30%

21.70%Nam

N÷

TTTT Các loại tổn thươngCác loại tổn thương Số lượngSố lượng Tỷ lệ (%)Tỷ lệ (%) PP

11 Phần mềmPhần mềm 216216 26,926,9t = 2,20t = 2,20P < 0,05P < 0,05

22 Gãy xươngGãy xương 185185 23,023,0

33 Trong ổ bụngTrong ổ bụng 221221 27,527,5t = 2,69t = 2,69P < 0,01P < 0,01

44 Ngoài ổ bụngNgoài ổ bụng 181181 22,522,5

CộngCộng 803803 100,0100,0

3.1.3. Ph©n bè BN theo c¸c lo¹i tæn th ¬ng.3.1.3. Ph©n bè BN theo c¸c lo¹i tæn th ¬ng.Ngoại khoa gồm nhiều chuyên khoa khác nhau. Tại 2 khoa: Ngoại khoa gồm nhiều chuyên khoa khác nhau. Tại 2 khoa: Ngo¹i Ngo¹i

bôngbông và và Ngo¹i ChÊn th ¬ngNgo¹i ChÊn th ¬ng nơi tiến hành khảo sát, chúng tôi phân chia các nơi tiến hành khảo sát, chúng tôi phân chia các loại tổn thương theo bloại tổn thương theo bảngảng sau: sau:

Bảng 3.3.Bảng 3.3. Tỷ lệ bệnh nhân theo các loại tổn thương

Hình 3.5.Hình 3.5. Biểu đồ tỷ lệ BN theo Biểu đồ tỷ lệ BN theo các loại tổn thương ở 2 khoa ngoạicác loại tổn thương ở 2 khoa ngoại

NhNhận xétận xét:: trong 803 BN được khảo sát, tổn thương tại hai khoa là trong 803 BN được khảo sát, tổn thương tại hai khoa là tương đương nhau. Trong đó, tổn thương trong ổ bụng của Ngoại bụng chiếm tương đương nhau. Trong đó, tổn thương trong ổ bụng của Ngoại bụng chiếm 27,527,5% và tổn thương phần mềm của Ngoại Chấn thương chiếm % và tổn thương phần mềm của Ngoại Chấn thương chiếm 26,926,9%% và sự và sự phân bố bệnh nhân theo tổn thương có ý nghĩa thống kê với p < 0,05.phân bố bệnh nhân theo tổn thương có ý nghĩa thống kê với p < 0,05.

26,90%

23,00%

27,50%

22,50%

PhÇn mÒmG·y x ¬ng

Trong æ bôngNgoµi æ bông

3.2. KHẢO SÁT TÌNH HÌNH SỬ DỤNG THUỐC KS.3.2. KHẢO SÁT TÌNH HÌNH SỬ DỤNG THUỐC KS.3.2.1. C3.2.1. Cáác nhc nhóm óm KS được sử dụng tại 2 khoa ngoại.KS được sử dụng tại 2 khoa ngoại.

Nhận xét: 2 nhóm KS ß-Lactam và nhóm Aminosid được sử dụng 2 nhóm KS ß-Lactam và nhóm Aminosid được sử dụng nhiều nhất tại hai Khoa NB và NCT. nhiều nhất tại hai Khoa NB và NCT.

ß-lactam

Hình 3.6.Hình 3.6. Biểu đồ tỷ lệ sử dụng các nhóm KS tại hai khoa ngoạiBiểu đồ tỷ lệ sử dụng các nhóm KS tại hai khoa ngoại

43,70%38,30%

2,40%

15,80%

30,90%

45,50%

0,30% 0,50%

0,00%

10,00%

20,00%

30,00%

40,00%

50,00%

Lincomycin Aminosid Quinolon

Ngo¹i bông

Ngo¹i chÊn th ¬ng

3.2.2. 3.2.2. C¸c nhãm thuèc KS dïng cho Khoa Ngo¹i bông vµ C¸c nhãm thuèc KS dïng cho Khoa Ngo¹i bông vµ Ngo¹i ChÊn th ¬ng cña BV354.Ngo¹i ChÊn th ¬ng cña BV354.

5 nhãm KS s5 nhãm KS sửử d dụụng phng phổ biến nhấtổ biến nhất::1. Nhãm 1. Nhãm -lactam:-lactam:- Ph©n nhãm Penicilin: Ampicilin, Amoxycilin.- Ph©n nhãm Penicilin: Ampicilin, Amoxycilin.- Ph©n nhãm Cephalosporin: Cephalexin, Cefuroxim - Ph©n nhãm Cephalosporin: Cephalexin, Cefuroxim

Cefotaxim, Ceftriaxon, Ceftazidin.Cefotaxim, Ceftriaxon, Ceftazidin.

2. 2. Nhãm Aminosid:Nhãm Aminosid: Gentamicin,Tobramycin,Amikacin. Gentamicin,Tobramycin,Amikacin.

3. Nhãm Lincosamid:3. Nhãm Lincosamid: Lincocin. Lincocin.

4. Nhãm Quinolon:4. Nhãm Quinolon: Pefloxacin, Ciprofloxacin,Nofloxacin Pefloxacin, Ciprofloxacin,Nofloxacin

5. Nhãm 5-Nitro-imidazol:5. Nhãm 5-Nitro-imidazol: Metronidazol Metronidazol

Lo¹i tæn th ¬ng

Nhóm

Phần mềm Gãy xương Trong ổ bụng Ngoài ổ bụng

n % n % n % n %

ß-lactam 14 6,7 6 3,5 0 0,0 20 23,5Dùng phối hợp 195 93,3 167 96,5 221 100 65 76,5

Tổng số 209 100 173 100 221 100 85 100

3.2.3. Lùa chän KS theo lo¹i tæn th ¬ng.3.2.3. Lùa chän KS theo lo¹i tæn th ¬ng.

Bảng 3.6.Bảng 3.6. Tình hình sử dụng nhóm ß-lactam và dùng KS phối hợp theo từng loại tổn thương tại 2 khoa ngoại của BV

NhNhận xét:ận xét:- Khi dùng đơn độc một loại KS, ở 2 khoa ngoại của BV354 đều lựa chọn - Khi dùng đơn độc một loại KS, ở 2 khoa ngoại của BV354 đều lựa chọn

nhóm KS ß-lactam có honhóm KS ß-lactam có hoạt ạt phổ rộng. Tuy nhiên, tỷ lệ sử dụng KS phổ rộng. Tuy nhiên, tỷ lệ sử dụng KS ß-lactam cũng chỉ chiếm tỷ lệ ß-lactam cũng chỉ chiếm tỷ lệ 23,523,5% cho c% cho cácác tổn thương ngoài ổ bụng mức độ nhẹ tổn thương ngoài ổ bụng mức độ nhẹ như cắt trĩ, thoát vị bẹn....như cắt trĩ, thoát vị bẹn....

- Đa số các loại tổn thương khác đều lựa chọn phối hợp KS: phần mềm - Đa số các loại tổn thương khác đều lựa chọn phối hợp KS: phần mềm ((93,393,3%); gãy xương (%); gãy xương (96,596,5%); trong ổ bụng (%); trong ổ bụng (100100%); ngoài ổ bụng (%); ngoài ổ bụng (76,576,5%).%).

Các cách sử dụng kháng sinhCác cách sử dụng kháng sinhPhần mềmPhần mềm

n = 209n = 209Gãy xươngGãy xương

n = 173n = 173Trong ổ bụngTrong ổ bụng

n =221n =221Ngoài ổ bụngNgoài ổ bụng

n = 85n = 85

nn %% nn %% nn %% nn %%

Tiêm + TiêmTiêm + Tiêm 221221 48,348,3 188188 49,249,2 232232 28,728,7 5353 39,639,6

ß-lactam + Aminosidß-lactam + Aminosid 139139 30,330,3 141141 36,936,9 222222 27,427,4 4646 34,334,3

Quinolon + AminosidQuinolon + Aminosid 22 0,40,4 11 0,30,3

Lincosomid + AminosidLincosomid + Aminosid 7878 17,117,1 4646 1212 1010 1,21,2 77 5,25,2

ß-lactam + Quinolonß-lactam + Quinolon 11 0,20,2

ß-lactam + Lincomycin + Aminosidß-lactam + Lincomycin + Aminosid 11 0,20,2

Tiêm + Tiêm truyềnTiêm + Tiêm truyền 00 00 172172 21,321,3 44 33

ß-lactam + Nitroimidazolß-lactam + Nitroimidazol 00 171171 21,221,2 44 33

Tiêm + UốngTiêm + Uống 11 0,20,2 11 0,10,1

Lincosamid + QuinolonLincosamid + Quinolon 11 0,10,1

ß-lactam + Aminosidß-lactam + Aminosid 11 0,20,2

Điều trị đơn độcĐiều trị đơn độc 1414 3,13,1 66 1,61,6 00 2020 14,914,9

Tổng sốTổng số 458458 100100 382382 100100 809809 100100 134134 100100

3.2.4. Các cách sử dụng KS theo loại tổn thương tại 2 khoa ngoại.3.2.4. Các cách sử dụng KS theo loại tổn thương tại 2 khoa ngoại.3.2.4.1. C3.2.4.1. Các cách sử dụng KS theo loại tổn thương.ác cách sử dụng KS theo loại tổn thương.

Bảng 3.7.Bảng 3.7. Các cách sử dụng kháng sinh theo loại tổn thươngCác cách sử dụng kháng sinh theo loại tổn thương

Nhận xét: Nhận xét: - - Các cặp phối hợp KS trong ĐT ngoại khoa chủ yếu là nhóm:Các cặp phối hợp KS trong ĐT ngoại khoa chủ yếu là nhóm: + + ß-Lactam kết hợp với KS nhóm Aminosid: phần mềm -Lactam kết hợp với KS nhóm Aminosid: phần mềm 30,330,3%; gãy xương %; gãy xương

36,936,9%; trong ổ bụng %; trong ổ bụng 27,427,4%; ngoài ổ bụng %; ngoài ổ bụng 34,334,3%. %. + + ß-Lactam với nhóm Nitroimidazol: trong ổ bụng -Lactam với nhóm Nitroimidazol: trong ổ bụng 21,221,2%; ngoài ổ bụng %; ngoài ổ bụng 33%. %. - Sự phối hợp này là hợp lý vì tăng cường hiệu quả diệt khuẩn. - Sự phối hợp này là hợp lý vì tăng cường hiệu quả diệt khuẩn.

3.2.4.2. C3.2.4.2. Các cách sử dụng KS trong Khoa Nác cách sử dụng KS trong Khoa Ngo¹i bônggo¹i bông và và Ngo¹i Ngo¹i ChÊn th ¬ng.ChÊn th ¬ng.

Bảng 3.8. Các cách sử dụng KS trong Khoa Ngo¹i bông và Ngo¹i ChÊn th ¬ng

HHình 3.7.ình 3.7. Biểu đồ tỷ lệ các kiểu Biểu đồ tỷ lệ các kiểu phối hợp KS tại Khoa NBphối hợp KS tại Khoa NB

Nhận xét: Xu hướng phối hợp 2 KS ở 2 khoa tương đương nhau.

HHình 3.8.ình 3.8. Biểu đồ tỷ lệ các kiểu phối hợp KS tại Khoa NCT

Cách sử dụngCách sử dụngNgoại bụngNgoại bụng Ngoại chấn thươngNgoại chấn thương

nn %% nn %%

Dùng đơn thuần 1 KSDùng đơn thuần 1 KS 2020 6,56,5 2020 5,35,3

Kết hợp 2 KSKết hợp 2 KS 286286 93,593,5 362362 94,794,7

CộngCộng 306306 100100 382382 100100

5,30%

94,70%

Dïng ®¬n thuÇn1 kh¸ng sinh

KÕt hîp 2 kh¸ngsinh

6,50%

93,50%

Dïng ®¬n thuÇn1 kh¸ng sinh

KÕt hîp 2 kh¸ngsinh

Sử dụng kháng sinhSử dụng kháng sinhPhần mềmPhần mềm Gãy xươngGãy xương Trong ổ bụngTrong ổ bụng Ngoại ổ bụngNgoại ổ bụng

nn %% nn %% nn %% nn %%

Đơn thuần 1 kháng sinhĐơn thuần 1 kháng sinh 1414 6,76,7 66 3,53,5 2020 23,523,5

AmoxycilinAmoxycilin 66 2,82,8 33 1,71,7 1313 15,315,3

AmpicilinAmpicilin 88 3,83,8 11 0,60,6 77 8,28,2

CefalexinCefalexin 11 0,60,6

CefotaximCefotaxim 11 0,60,6

Phối hợp 2 kháng sinhPhối hợp 2 kháng sinh 195195 93,393,3 167167 96,596,5 221221 100100 6565 76,576,5

ß-lactam + Aminosidß-lactam + Aminosid 122122 58,358,3 133133 76,876,8 195195 88,288,2 5757 6767

ß-lactam+Lincosamidß-lactam+Lincosamid 33 1,71,7

ß-lactam+5-nitro-imidazolß-lactam+5-nitro-imidazol 1616 7,27,2 55 66

Lincosamid+AminosidLincosamid+Aminosid 7373 3535 3131 1818 99 4,14,1 33 3,53,5

Lincosamid+QuinolonLincosamid+Quinolon 11 0,50,5

Tổng sốTổng số 209209 100100 173173 100100 221221 100100 8585 100100

3.2.4.3. Cách sử dụng KS theo loại tổn thương.3.2.4.3. Cách sử dụng KS theo loại tổn thương.Bảng 3.9.Bảng 3.9. Cách sử dụngCách sử dụng kháng sinh theo l kháng sinh theo looại tổn thươngại tổn thương

Nhận xét:Nhận xét: Như vậy, đa số các bác sỹ tại 2 khoa đều lựa chọn Như vậy, đa số các bác sỹ tại 2 khoa đều lựa chọn phương thức dùng KS phối hợp mà chủ yếu là phối hợp 2 KS theo các phương thức dùng KS phối hợp mà chủ yếu là phối hợp 2 KS theo các loại tổn thương. loại tổn thương.

3.2.4.4.Tỷ lệ sử dụng và không sử dụng KS theo từng loại tổn 3.2.4.4.Tỷ lệ sử dụng và không sử dụng KS theo từng loại tổn thương.thương.

Bảng 3.10.Bảng 3.10. Tỷ lệ sử dụng và không sử dụng KS theo từng loại tổn thươngTỷ lệ sử dụng và không sử dụng KS theo từng loại tổn thương

Theo loại tổn thươngTheo loại tổn thương Số bệnh ánSố bệnh ánDùng kháng sinhDùng kháng sinh Không dùng kháng sinhKhông dùng kháng sinh

nn %% nn %%

Phần mềmPhần mềm 216216 209209 30,430,4 77 6,16,1

Gãy xươngGãy xương 185185 173173 25,125,1 1212 10,410,4

Trong ổ bụngTrong ổ bụng 221221 221221 32,132,1 00 00

Ngoài ổ bụngNgoài ổ bụng 181181 8585 12,412,4 9696 83,583,5

CộngCộng 803803 688 688 (85,7%)(85,7%)

100100 115 115 ( 14,3%)( 14,3%)

100100

Hình 3.9. Biểu đồ tỷ lệ BN sử Biểu đồ tỷ lệ BN sử dụng KS theo các loại tổn thươngdụng KS theo các loại tổn thương

NhNhận xétận xét:: Tỷ lệ dùng KS ở loại tổn thương trong ổ bụng lớn nhất Tỷ lệ dùng KS ở loại tổn thương trong ổ bụng lớn nhất ((32,132,1%) so với các loại tổn thương khác. %) so với các loại tổn thương khác.

30,40%

25,10%

32,10%

12,40%

PhÇn mÒmG·y x ¬ng

Trong æ bôngNgoµi æ bông

Vị trí tổn thươngVị trí tổn thương

Loại kháng sinh Loại kháng sinh

Phần mềmPhần mềm(n = 209)(n = 209)

Gãy xươngGãy xương( n = 173)( n = 173)

Trong ổ bụngTrong ổ bụng(n = 221)(n = 221)

Ngoài ổ bụngNgoài ổ bụng(n = 85)(n = 85)

nn %% nn %% nn %% nn %%

ß-lactam+Aminosidß-lactam+Aminosid 8787 41,641,6 113113 65,365,3 8787 39,439,4 4848 56,456,4

ß-lactam +Nitroimidazolß-lactam +Nitroimidazol 116116 52,552,5 1717 2020

ß-lactam + Quinolonß-lactam + Quinolon 11 0,50,5

ß-lactam + Lincosamidß-lactam + Lincosamid 11 0,60,6

Aminosid + LincosamidAminosid + Lincosamid 3434 16,316,3 3838 2222 77 3,23,2 11 1,21,2

Aminosid + QuinolonAminosid + Quinolon 11 0,60,6

Amoxicilin (Uống)Amoxicilin (Uống) 11 0,50,5 22 1,21,2 66 2,72,7 77 8,28,2

Ampicilin (Tiêm)Ampicilin (Tiêm) 22 1,21,2 44 1,81,8 22 2,32,3

Cefotaxim (Tiêm)Cefotaxim (Tiêm) 11 0,50,5 55 2,92,9

Cefotamax+GentamicinCefotamax+Gentamicin +Metronidazol +Metronidazol 11 0,40,4

CộngCộng 124124 59,359,3 162162 93,693,6 221221 100100 7575 88,288,2

3.2.4.5. T3.2.4.5. Tỷ lệ BN có sử dụng KS dự phòng trước ỷ lệ BN có sử dụng KS dự phòng trước phÉu thuËtphÉu thuËt..Bảng 3.11. Tỷ lệ BN có sử dụng KS dự phòng trước phẫu thuật

Nhận xét:Nhận xét: Tỷ lệ BN sử dụng KS dự phòng là rất cao. Trong Tỷ lệ BN sử dụng KS dự phòng là rất cao. Trong đóđó, có 2 nhóm , có 2 nhóm ß-lactam và Aminosid được sử dụng nhiều nhất ở 4 loại tổn thương để dự phòng trước ß-lactam và Aminosid được sử dụng nhiều nhất ở 4 loại tổn thương để dự phòng trước PT: Phần mềm (PT: Phần mềm (41,641,6%); gãy xương (%); gãy xương (65,365,3%); trong ổ bụng (%); trong ổ bụng (39,439,4%); ngoài ổ %); ngoài ổ bụng(bụng(56,456,4%).%).

Đường dùngĐường dùngNgoại bụngNgoại bụng Ngoại chấn thươngNgoại chấn thương

nn %% nn %%

UốngUống 1616 5,235,23 1717 4,84,8

TiêmTiêm 120120 39,2239,22 351351 91,891,8

Phối hợpPhối hợp 170170 55,555,5 1313 3,43,4

CộngCộng 306306 100,0100,0 382382 100,0100,0

3.2.4.6. Đường dùng KS tại hai khoa.3.2.4.6. Đường dùng KS tại hai khoa.

Bảng 3.12. Đường dùng KS theo hai chuyên khoa

Hình 3.10. Biểu đồ tỷ lệ đường dùng Biểu đồ tỷ lệ đường dùng KS tại Khoa KS tại Khoa Ngo¹i bôngNgo¹i bông

NhNhận xétận xét:: tỷ lệ dùng KS theo đường tiêm gtỷ lệ dùng KS theo đường tiêm gặp nhiều nhất tạiặp nhiều nhất tại Khoa Khoa Ngo¹i ChÊn th ¬ngNgo¹i ChÊn th ¬ng ( (91,891,8%), còn tại Khoa %), còn tại Khoa Ngo¹i bôngNgo¹i bông chỉ chiếm chỉ chiếm 39,2239,22%. %.

Hình 3.11. Biểu đồ tỷ lệ đường dùng Biểu đồ tỷ lệ đường dùng KS tại Khoa KS tại Khoa Ngo¹i ChÊn th ¬ngNgo¹i ChÊn th ¬ng

4,80% 3,40%

91,80%

UèngTiªmPhèi hîp

5,23%

39,22%

55,50%

UèngTiªmPhèi hîp

Số lần chuyển KSPhần mềm Gãy xương Trong ổ bụng Ngoài ổ bụng

n % n % n % n %

Khôngchuyển 179 85,6 152 87,9 63 28,51 79 92,94

1 lần 27 13,0 21 12,1 119 53,85 6 7,06

2 lần 3 1,4 0 0,0 31 14,03 0 0,0

3 lần 0 0 0 0,0 8 3,61 0 0,0

Tổng số 209 100 173 100 221 100 85 100

3.2.5. ChuyÓn kh¸ng sinh trong ®iÒu trÞ.3.2.5. ChuyÓn kh¸ng sinh trong ®iÒu trÞ. Bảng 3.13.Bảng 3.13. Số lần chuyển KS trong điều trịSố lần chuyển KS trong điều trị

Hình 3.12.Hình 3.12. Biểu đồ tỷ lệ BN không chuyển KS trong quá trình Biểu đồ tỷ lệ BN không chuyển KS trong quá trình ®iÒu trÞ®iÒu trÞ

85,60%

13%

1,40%

87,90%

12,10%

28,51%

53,85%

14,03%

3,61%

92,94%

7,06%

0,0%10,0%20,0%30,0%40,0%50,0%60,0%70,0%80,0%90,0%

100,0%

PhÇn mÒm G·y x ¬ng Trong æ bông Ngoµi æ bông

Kh«ng chuyÓn1 lÇn2 lÇn3 lÇn

3.2.6. Thời gian dùng KS theo 3.2.6. Thời gian dùng KS theo các nhóm tcác nhóm tổn thương.ổn thương.Bảng 3.14. Thời gian dùng KS trung bình theo loại tổn thương

NNhận xéthận xét::

- Số BN có tổn thương trong ổ bụng thời gian dùng KS 5 ngày chiếm tỷ lệ

cao nhất (32,9%).

- Số BN có tổn thương phần mềm thời gian dùng KS < 5 ngày chiếm tỷ lệ cao (43,7%).

- Số ngày sử dụng KS trung bình của nhóm BN gãy xương dài nhất

(7,1 ± 2,2) ngày.

Loại tổn thương

Thời gian

Ngày sử dụng kháng sinh trung bình< 5 ngày 5 ngày

n % n %

Phần mềm 31 43,7 178 28,8 6,5 ± 2,4

Gãy xương 14 19,7 159 25,8 7,1 ± 2,2

Trong ổ bụng 18 25,3 203 32,9 6,9 ± 2,9

Ngoại ổ bụng 8 11,3 77 12,5 6,3 ± 2,5

Tổng số 71 100 617 100

3.2.7. Kết quả điều trị:3.2.7. Kết quả điều trị:- Tỷ lệ BN chuyển viện tại hai khoa: 15 BN (1,87%). Đây là những BN - Tỷ lệ BN chuyển viện tại hai khoa: 15 BN (1,87%). Đây là những BN

nặng có biến chứng phức tạp.nặng có biến chứng phức tạp.- Tỷ lệ BN khỏi hoàn toàn ra viện: 788 BN (98,13%). - Tỷ lệ BN khỏi hoàn toàn ra viện: 788 BN (98,13%). - Kh- Không có BN nào tử vong.ông có BN nào tử vong.

- Số ngày BN nằm - Số ngày BN nằm ®iÒu trÞ®iÒu trÞ trung bình theo loại tổn thương trung bình theo loại tổn thương::

Bảng 3.15. Số ngày BN nằm ®iÒu trÞ trung bình theo loại tổn thương

Nhận xét: Số ngày nằm Số ngày nằm ®iÒu trÞ®iÒu trÞ trung bình của nhóm BN có tổn thương trung bình của nhóm BN có tổn thương

trong ổ bụng là dài nhất (trong ổ bụng là dài nhất (12,8 ± 6,312,8 ± 6,3) ng) ngàyày..

Loại tổn thương Ngày nằm điều trị trung bình

Phần mềm 10,8 ± 5,1

Gãy xương 11,5 ± 5,3

Trong ổ bụng 12,8 ± 6,3

Ngoại ổ bụng 9,0 ± 5,0

3.3. MỘT SỐ ĐỀ XUẤT BƯỚC ĐẦU VỀ SỬ DỤNG KS.3.3. MỘT SỐ ĐỀ XUẤT BƯỚC ĐẦU VỀ SỬ DỤNG KS.TTừ nừ những kết quảhững kết quả bước đầu trbước đầu trên,ên, cho phép chúng tôi đề xuất một số cho phép chúng tôi đề xuất một số

giải pháp giải pháp bước đầubước đầu về sử dụng KS ở tuyến BV lo về sử dụng KS ở tuyến BV loạiại 2 hiện nay như sau: 2 hiện nay như sau:

1. Để tránh tình trạng lạm dụng dùng KS trong 1. Để tránh tình trạng lạm dụng dùng KS trong ®iÒu trÞ®iÒu trÞ dẫn đến hiện dẫn đến hiện tượng kháng KS, cần thận trọng khi tượng kháng KS, cần thận trọng khi quyÕt ®ÞnhquyÕt ®Þnh sử dụng hay không sử dụng sử dụng hay không sử dụng KS. Chỉ sử dụng KS khi đã có chẩn đoán xác định bệnh KS. Chỉ sử dụng KS khi đã có chẩn đoán xác định bệnh nhiÔm khuÈnnhiÔm khuÈn hoặc có hoặc có nguy cơ nguy cơ nhiÔm khuÈn.nhiÔm khuÈn.

2.Nên làm KS đồ đối với các trường hợp 2.Nên làm KS đồ đối với các trường hợp phÉu thuËt phÉu thuËt phức tạp và tiên phức tạp và tiên lưlượợng phải dùng KS dài ngày.ng phải dùng KS dài ngày.

3. Phải lựa chọn đường dùng hợp lý cho từng trường hợp mới 3. Phải lựa chọn đường dùng hợp lý cho từng trường hợp mới phát huy cao được hiệu quả của KS. Mặt khác, phải tuân thủ nghiêm phát huy cao được hiệu quả của KS. Mặt khác, phải tuân thủ nghiêm phác đồ phác đồ ®iÒu trÞ®iÒu trÞ. Không sử dụng KS «Nửa vời», giữa chừng cắt hoặc . Không sử dụng KS «Nửa vời», giữa chừng cắt hoặc thay KS tuỳ tiện sẽ dẫn đến sự «Nhờn » và “Kháng” KS của thay KS tuỳ tiện sẽ dẫn đến sự «Nhờn » và “Kháng” KS của vi khuÈnvi khuÈn..

4. Trong 4. Trong phÉu thuËtphÉu thuËt, đã vô trùng tốt vẫn cần dùng KS dự phòng , đã vô trùng tốt vẫn cần dùng KS dự phòng vì vì ®iÒu kiÖn®iÒu kiÖn môi trường của chúng ta hiện nay, nhất là môi trường của chúng ta hiện nay, nhất là khu vùckhu vùc đô thị đô thị sự ô nhiễm không khí ngày càng gia tăng. Do vậy, dùng KS dự phòng sự ô nhiễm không khí ngày càng gia tăng. Do vậy, dùng KS dự phòng trong trong phÉu thuËtphÉu thuËt là cần thiết./. là cần thiết./.

PhÇn IVPhÇn IVBµn luËn chungBµn luËn chung

4.1. NHỮNG YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN BN 4.1. NHỮNG YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN BN ®iÒu trÞ®iÒu trÞ NỘI TRÚ TẠI 2 KHOA NỘI TRÚ TẠI 2 KHOA NGOẠI CỦA BV354.NGOẠI CỦA BV354. - Kết quả khảo sát cho thấy: BN vào 2 khoa ngoại nhiều nhất ở lứa tuổi - Kết quả khảo sát cho thấy: BN vào 2 khoa ngoại nhiều nhất ở lứa tuổi 21 - 30 (29,9%). Đây là lứa tuổi năng động và là độ tuổi lao động nên cũng 21 - 30 (29,9%). Đây là lứa tuổi năng động và là độ tuổi lao động nên cũng thường xảy ra các tai nạn do nhiều nguyên nhân khthường xảy ra các tai nạn do nhiều nguyên nhân khác nhauác nhau.. - Trong 4 loại tổn thương (Phần mềm, Gãy xương, Trong ổ bụng, Ngoài ổ - Trong 4 loại tổn thương (Phần mềm, Gãy xương, Trong ổ bụng, Ngoài ổ bụng), tổn thương trong ổ bụng gặp nhiều nhất (27,4%); thường gặp là: Viêm bụng), tổn thương trong ổ bụng gặp nhiều nhất (27,4%); thường gặp là: Viêm ruột thừa, Sỏi túi mật, U xơ tiền liệt tuyến..v..v… Đây là những mặt bệnh phổ ruột thừa, Sỏi túi mật, U xơ tiền liệt tuyến..v..v… Đây là những mặt bệnh phổ biến phải tiến hànhbiến phải tiến hành phÉu thuËt phÉu thuËt..

4.2. VẤN ĐỀ SỬ DỤNG THUỐC KS TẠI 2 KHOA NGOẠI.4.2. VẤN ĐỀ SỬ DỤNG THUỐC KS TẠI 2 KHOA NGOẠI. - Hai nhóm KS được sử dụng nhiều nhất tại Khoa - Hai nhóm KS được sử dụng nhiều nhất tại Khoa Ngo¹i bôngNgo¹i bông là là ß-lactam (43,74%) và Aminosid (30,9%).ß-lactam (43,74%) và Aminosid (30,9%). - Các KS nhóm ß - lactam dùng - Các KS nhóm ß - lactam dùng ®iÒu trÞ®iÒu trÞ trong Khoa trong Khoa Ngo¹i bôngNgo¹i bông chủ yếu chủ yếu là Cephalosporin thế hệ 2 vlà Cephalosporin thế hệ 2 và thế hệ à thế hệ 3 như: Ceftriaxon, C3 như: Ceftriaxon, Cefotaxim, Cefuroxim efotaxim, Cefuroxim đó đó là những KS có phổ kháng khuẩn rộng, có hiệu lực mạnh trên các là những KS có phổ kháng khuẩn rộng, có hiệu lực mạnh trên các vi khuÈn vi khuÈn Gr(-), do đó có tác dụng tốt trong điều trị Gr(-), do đó có tác dụng tốt trong điều trị nhiÔm khuÈnnhiÔm khuÈn ngoại khoa. ngoại khoa. - Các KS nhóm Aminosid như:Gentamicin, Amikacin, Tobramycin… - Các KS nhóm Aminosid như:Gentamicin, Amikacin, Tobramycin… chủ yếu được dùng phối hợp với các KS nhóm ß -lactam nhằm tăng chủ yếu được dùng phối hợp với các KS nhóm ß -lactam nhằm tăng hiệu quả diệt khuẩn.hiệu quả diệt khuẩn.

- Tại Khoa - Tại Khoa Ngo¹i ChÊn th ¬ngNgo¹i ChÊn th ¬ng, việc sử dụng cũng tập trung vào 2 , việc sử dụng cũng tập trung vào 2

nhóm ß-lacatam và Aminosid, trong nhóm ß-lacatam và Aminosid, trong đóđó nhóm Aminosid được sử dụng nhiều hơn nhóm Aminosid được sử dụng nhiều hơn

(45,4%).(45,4%).

- Trong số 803 b- Trong số 803 bệnh ánệnh án khảo sát, chỉ có 4 BN của Khoa khảo sát, chỉ có 4 BN của Khoa Ngo¹i Ngo¹i ChÊn ChÊn th ¬ngth ¬ng được làm KS đồ. Đây là một tỷ lệ làm KS đồ rất khiêm tốn; được làm KS đồ. Đây là một tỷ lệ làm KS đồ rất khiêm tốn; điều đó cho điều đó cho thấy thấy việc chviệc chỉ định ỉ định KS cho BN chủ yếu dựa vào kinh nghiệm hoặc theo phKS cho BN chủ yếu dựa vào kinh nghiệm hoặc theo phác đồ ác đồ ®iÒu trÞ®iÒu trÞ là hợp lý là hợp lý..

Như vậy, khi lựa chọn KS nếu BN được làm KS đồ thì kết quả Như vậy, khi lựa chọn KS nếu BN được làm KS đồ thì kết quả ®iÒu ®iÒu trÞtrÞ sẽ cao hơn và việc phải chuyển KS sẽ ít xảy ra hơn. sẽ cao hơn và việc phải chuyển KS sẽ ít xảy ra hơn. - Vấn đề phối hợp KS cho thấy: Tại hai Khoa - Vấn đề phối hợp KS cho thấy: Tại hai Khoa Ngo¹i bôngNgo¹i bông và và

Ngo¹i ChÊn th ¬ngNgo¹i ChÊn th ¬ng, việc phối hợp chủ yếu là 2 KS, trong đó ở Khoa , việc phối hợp chủ yếu là 2 KS, trong đó ở Khoa Ngo¹i ChÊn th ¬ngNgo¹i ChÊn th ¬ng có 195 BN tổn thương phần mềm sử dụng 2 KS có 195 BN tổn thương phần mềm sử dụng 2 KS (93,3%). Đây là cách phối hợp đem lại hiệu quả cao trong (93,3%). Đây là cách phối hợp đem lại hiệu quả cao trong ®iÒu trÞ®iÒu trÞ và và ngăn ngừa được quá trình ngăn ngừa được quá trình nhiÔm khuÈn nhiÔm khuÈn sau sau phÉu thuËtphÉu thuËt - Điều này - Điều này cũng phù hợp với báo cáo của Trịnh Hồng Sơn và cộng sự của BV Việt - cũng phù hợp với báo cáo của Trịnh Hồng Sơn và cộng sự của BV Việt - Đức. Đức.

- - Đường dùng KS:Đường dùng KS:+ Trong Khoa + Trong Khoa Ngo¹i ChÊn th ¬ngNgo¹i ChÊn th ¬ng, tỷ lệ dùng KS tiêm chiếm cao nhất , tỷ lệ dùng KS tiêm chiếm cao nhất

(91,8%). (91,8%). + Tại Khoa + Tại Khoa Ngo¹i bôngNgo¹i bông dùng nhiều đường phối hợp (uống, tiêm, tiêm dùng nhiều đường phối hợp (uống, tiêm, tiêm

truyền) là chính (55,5%). Tỷ lệ này phù hợp với báo cáo của GS Hoàng Tích truyền) là chính (55,5%). Tỷ lệ này phù hợp với báo cáo của GS Hoàng Tích Huyền đối với việc dùng KS ở các BV đa khoa.Huyền đối với việc dùng KS ở các BV đa khoa. - Chuyển KS:- Chuyển KS:

+ Tỷ lệ BN không chuyển KS trong quá trình + Tỷ lệ BN không chuyển KS trong quá trình ®iÒu trÞ®iÒu trÞ cao và cao và tập trung chủ yếu ở những BN tổn thương ngoài ổ bụng (92,94%)tập trung chủ yếu ở những BN tổn thương ngoài ổ bụng (92,94%)

+ Tỷ lệ chuyển KS chiếm tỷ lệ cao ở các BN có tổn thương + Tỷ lệ chuyển KS chiếm tỷ lệ cao ở các BN có tổn thương trong ổ bụng. trong ổ bụng.

+ Trong đó, tỷ lệ chuyển 1 lần là phổ biến (53,85%). Lý do phải + Trong đó, tỷ lệ chuyển 1 lần là phổ biến (53,85%). Lý do phải chuyển KS là :chuyển KS là :

Do không làm KS đồ trước khi tiến hành Do không làm KS đồ trước khi tiến hành phÉu thuËt.phÉu thuËt. Do KS không nhạy cảmDo KS không nhạy cảm

- Các loại KS mà 2 khoa ngoại của BV đang sử dụng phù hợp - Các loại KS mà 2 khoa ngoại của BV đang sử dụng phù hợp với Danh mục thuốc thiết yếu mà Bộ Y tế ban hành lần thứ 5, điều này với Danh mục thuốc thiết yếu mà Bộ Y tế ban hành lần thứ 5, điều này cho thấy tình hình sử dụng thuốc KS tại 2 khoa ngoại luôn đổi mới, cập cho thấy tình hình sử dụng thuốc KS tại 2 khoa ngoại luôn đổi mới, cập nhật thông tin, phù hợp với những quy định hiện hành.nhật thông tin, phù hợp với những quy định hiện hành.

PhÇn VPhÇn VKÕt LUËn KÕt LUËn

5.1. 5.1. T×nh h×nh sö dông KST×nh h×nh sö dông KS..♦ ♦ Trong sTrong số 803 BN ố 803 BN ®iÒu trÞ®iÒu trÞ tại 2 Khoa N tại 2 Khoa Ngo¹i bônggo¹i bông và và Ngo¹i Ngo¹i

ChÊn th ¬ngChÊn th ¬ng có 688 BN (85,7%) được chỉ định sử dụng KS, gồm 5 có 688 BN (85,7%) được chỉ định sử dụng KS, gồm 5 nhóm: ß – lactam, Aminosid,Lincosamid,Quinolon, 5-Nitro-imidazol.Với nhóm: ß – lactam, Aminosid,Lincosamid,Quinolon, 5-Nitro-imidazol.Với 16 dạng hoạt chất và 26 dạng biệt dược,trong đó chủ yếu là 2 nhóm 16 dạng hoạt chất và 26 dạng biệt dược,trong đó chủ yếu là 2 nhóm ß – lactam, Aminosid.ß – lactam, Aminosid.

KS nhóm ß - lactam tập trung chủ yếu vào các Cephalosporin thế hệ 3 KS nhóm ß - lactam tập trung chủ yếu vào các Cephalosporin thế hệ 3 nhnhư Cefotaxim,Ceftriaxon,Cefuroxim. Còn nhóm Aminosid thì ư Cefotaxim,Ceftriaxon,Cefuroxim. Còn nhóm Aminosid thì Gentamicin được ưu tiên lựa chọn. Riêng Gentamicin được ưu tiên lựa chọn. Riêng Ngo¹i bông Ngo¹i bông thì Metronidazol thì Metronidazol được sử dụng nhiều vì thuốc này có tác dụng trên được sử dụng nhiều vì thuốc này có tác dụng trên vi khuÈnvi khuÈn kỵ khí kỵ khí thường gặp thường gặp ởở các tổn thương trong ổ bụng các tổn thương trong ổ bụng

♦ ♦ Phối hợp 2 KS trong Phối hợp 2 KS trong ®iÒu trÞ®iÒu trÞ chống nhiễm khuẩn chiếm tỷ lệ chống nhiễm khuẩn chiếm tỷ lệ cao trong tcao trong tất cả 4 loại tổn thương,chủ yếu là cặp ß – lactam với ất cả 4 loại tổn thương,chủ yếu là cặp ß – lactam với Aminosid,tuy nhiên với tổn thương phần mềm thì cặp phối hợp Aminosid,tuy nhiên với tổn thương phần mềm thì cặp phối hợp Lincosamid với Aminosid vần chiếm tỷ lệ cao(35%).Lincosamid với Aminosid vần chiếm tỷ lệ cao(35%). ♦ ♦ KS dự phòng được sử dụng với tỷ lệ cao ở tất cả 4 loại tổn KS dự phòng được sử dụng với tỷ lệ cao ở tất cả 4 loại tổn thương.thương.

5.2. 5.2. HiÖu qña ®iÒu trÞHiÖu qña ®iÒu trÞ.. - Tỷ lệ BN khỏi hoàn toàn ra viện: 788 BN (98,13%).- Tỷ lệ BN khỏi hoàn toàn ra viện: 788 BN (98,13%). - Tỷ lệ BN chuyển viện tại hai khoa: 15 BN (1,87%). - Tỷ lệ BN chuyển viện tại hai khoa: 15 BN (1,87%). - Không có BN nào tử vong.- Không có BN nào tử vong.

Em xin ch©n träng Em xin ch©n träng c¶m ¬n Quý thÇy c¶m ¬n Quý thÇy

c« !c« !