ျမနမာအသလႊငမဒယာအေၾကာငး ေနာကခ အခကအလကမား- DVB မ ျပစတငျပသည။

1  

အသလႊငမဒယာ ႏငပတသကေသာ ေနာကခ အေၾကာငးအရာ အခကအလကမား DVB မ ျပစ တငျပသည၊ မတလ ၁၆ ရက၊ ၂၀၁၆ ခႏစ

ႀကးမားတ စးပါြးေရးလပငနး ေစးကြကစးပြားေရးစနစ ရငသနအားေကာငး လာတာ န႔အည၊ စးပြားေရးလညး ဖြ ၿဖးတးတကလာပါမယ။ စးပြားေရးလပငနးရငေတြဟာ သတငးမဒယာန႔ အ ျခားနညးလမးေတြက အသးခၿပး မမတ႔ထတကနမား န ၀နေဆာငမႈမားအေၾကာငးက ေၾကာျငာၾကရတယ။ တငးျပညစးပြားေရး ပမာဏကလကၿပး တစႏစအ တြငး စးပြားေရးေၾကာျငာ ေစးကြကတနဖးဟာ အေမ ရကနေဒၚလာ ဘလယန႔ခၿပး ရတတတယ။ ဘယႏင ငမာမဆ သတငးမဒယာ စးပြားေရးေၾကာျငာ အားလး ရ သးခးႏစခးထက မနညးတ ပမာဏဟာ ရပျမငသ ၾကား စးပြားေရးေၾကာျငာေတြ ျဖစပါတယ။ ျမနမာႏငငရ ၂၀၁၆ခႏစ သတငးမဒယာ စးပြားေရး ေၾကာျငာေစးကြကပမာဏဟာ အေမရကန ေဒၚလာ သနး၂၂၀ ေကာ ရမယလ႔ ခန႔မနးတယ။ အဒအထမာ အသလႊငမဒယာ ေၾကာျငာတနဖးက ေလးပသးပ၊ တနဖးအားျဖင ၁၆၅ သနး ခန႔ရမယလ႔ ခန႔မနးတယ။ ဒမကေရစ လမးေၾကာငးမနေပၚ ေရာကလာၿပး၊ တငး ျပည စးပြားေရး ႀကးမားလာတာန႔အမ ျမနမာႏင ငရ စးပြားေရးေၾကာျငာ တနဖးဟာလညး ဆယစႏစ တစခအတြငး ဘလယအထ ျဖစလာႏငတယ။ ပဂၢလ က အသလႊငလပငနးဆတာ အဒေလာက ႀကးမားတ ေၾကာျငာေစးကြက စးပြားေရးလပငနး တစမးျဖစ တယ။ Free-to-air န႔ pay channel စးပြားေရးေၾကာျငာေတြ လကခတ ေရဒယန႔ ရပျမင သၾကားလငးေတြဟာ ပရသတမားဖ႔ လတအတြက အခမထတလႊငတ လငးေတြ ျဖစတယ။ အဒါေတြက free-to-air လငးေတြလ႔ ေခၚတယ။ အဒလငးေတြက လကခနားေထာင၊ ၾကညရႈသေတြဟာ အခေၾကးေငြ ေပးစရာမလပါ။ စစဥထတလပသေတြက စးပြားေရး ေၾကာျငာေတြ ထညသြငးၿပး စးပြားေရး လပၾကတယ။ တစခ႔ ရပသလငးေတြကေတာ ၾကညရႈသက အခ ေၾကးေငြ ေပးၾကရတယ။ အဒရပသလငးေတြရ စးပြြား ေရး အကးအျမတက ၾကညရႈသေတြေပးတ အခ ေၾကး ေငြထက ရရတယ။ အဒါက အခေပး ၾကညရ တလငး pay channel လ႔ ေခၚတယ။ Pay channel

ဟာ ျပညတြငးက ထတလႊငတ လငးေတြ ျဖစသလ၊ ျပညပက ထတလႊငတ လငးေတြလညး ျဖစႏငတယ။ ျမနမာႏငင အသလႊငမဒယာ အေျခအေန ယခအခနအထ ျမနမာႏငငက အသလႊငလပငနးက အစးရ၊ အစးရန႔ နးစပတ လနညးစကသာ ထနးခပ ထားတယ။ စစမနတ ပဂၢလက အသလႊငလပငနး ျမန မာႏငငမာ မရေသးပါ။ တငးျပညက ဒမကေရစ ျပျပင ေျပာငးလေရးက သြားေနတာျဖစတအတြက အသ လႊငမဒယာ လပငနးကလညး ျပျပင ေျပာငးလ ရမယ အခနကာလ ေရာကပါၿပ။ အစးရပင ျမနမာအသႏငရပျမငသၾကား (MRTV: Myanmar Radio and Television) က အမားျပည သ ၀နေဆာငမႈ အသလႊငလပငနး (PSB: Public Service Broadcasting) အျဖစ ေျပာငးလဖ႔ ျပငဆင ေနပါတယ။ ျမနမာႏငငအတြက ျဖစသငတ PSB ပစ တစခက ဖနတးရမာပါ။ ေသခာတာက PSB ဟာ ပဂၢ လက အသလႊငလပငနးက အဟန႔အတား ျဖစေစတ ပစမးန႔ မရပတညသငပါ။ ဥပမာ ျပညသ႔ ဘ႑ာ ထက ေထာကပေငြလညးယ၊ စးပြားေရး ေၾကာျငာ လညး ယမယဆယင ပဂၢလက အသလႊင ေစးကြက မာ ပဂၢလက လပငနးရငေတြ မတစြာယဥၿပငေရး မ က ထခကေစပါလမမယ။ ပဂၢလက သတငးစာ ေလာက ကဆးေနတာဟာ ေစးကြကမာ အစးရပင သတငးစာန႔ တနးတ မၿပငႏငလ႔ ျဖစပါတယ။ ဒလ ခါးသးတ မဒယာအေတြ႔အႀကက ပပေႏြးေႏြးပ ရေနပါ ေသးတယ။ အငနာေလာန႔ ဒဂစတယ ယခအခနအထ နငငတစခ႔မာ အငနာေလာ (analog) ရပသလငးဟာ အဓက ကေနပါေသး တယ။ ယခအခါ ေနာကဆးေပၚ နညးပညာသစေတြန႔ ရပသလငးေတြက ဒဂစတယ (digital) လငးေတြ အျဖစ ေျပာငးေနတအတြက ထတလႊငႏငတလငး အ ေရအတြက မားလာပါမယ။ ျမနမာန႔ အာရႏငငေတြ မာသးတ နညးစနစက DVB T2 (Digital Video Broadcasting Second Generation) လ႔ ေခၚတယ။ အငနာေလာန႔ ဒဂစတယလငးေတြဟာ ျပညတြငးမာ ေျမျပငကထတလႊငတလငး (terrestrial broadcast) ေတြ ျဖစပါတယ။ ပဂၢလက အသလႊငစး ပြားလပငနး ႀကး တစခလးဟာ အဒေျမျပငက ထတလႊငတလငး ေတြက အေျခခၿပး ေဆာငရြကရတယ။ စးပြားေရး

ျမနမာအသလႊငမဒယာအေၾကာငး ေနာကခ အခကအလကမား- DVB မ ျပစတငျပသည။

2  

ေၾကာျငာေတြက အဒေျမျပငကထတလႊငတလငးေတြ မာ ထညသြငးၾကရတယ။ အကန႔အသတရတ ေလလႈငး ပႏပမဒယာမာ လငစငက အကန႔အသတမရ ထတ ေပးႏငတယ။ အသလႊငမဒယာမာေတာ အဒလ လပ လ႔ မရပါ။ ဘယႏငငမာမဆ ေျမျပငက ထတလႊငတ လငးဟာ အကန႔အသတ ရပါတယ။ ေလလႈငးက ထပမ တးခ လ မရပါ။ ျပညသြားၿပဆရင ေနာကလ ေတြအတြက မကနေတာပါ။ ဥပမာ FM ေရဒယေတြ အတြက အသလႈငး frequency ဟာ 88 MHz-108 MHz ၾကားမာ ရတာမးပါ။ ျမနမာႏငငမာ ရပသ အ တြက အငနာေလာလငး ၈ လငးရပါတယ။ ဒဂစတယ ရပသ လငးကေတာ ၆၀ ေလာကရမယလ႔ ခန႔မနးရ ပါတယ။ ဒဂတယရပသလငး ဖမးႏငတ TV စကေတြက ေနာကဆးေပၚေတြ ျဖစတအတြက ျမနမာႏငငက အမေထာငစ အေတာမားမား လကလမးမမႏငၾက ေသး ပါဘး။ ဒဂတယရပသလငးေတြက ၿမ႔ႀကးေတြ က တတႏငသ အနညးစကသာ ၾကညရႈႏင ပါေသး တယ။ ဒါေပမ လာမယ ႏစအနညးငယအတြငးမာ ဒဂ တယ ရပသလငးေတြ ေနရာပ ယလာပါလမမယ။ အာစယသေဘာတညခကအရ ၂၀၂၀ ခႏစမာ အာစ ယေဒသ တခလး အငနာေလာ လငးေတြ ပတပစၿပး ဒဂစဂယတယလငးေတြပ ရေတာမာ ျဖစပါတယ။ ျမနမာ ႏငငမာ ပဂၢလက လပငနးရငေတြက ခေပးမ ရပသလငးဟာ ဒဂစတယလငးေတြ ျဖစပါတယ။ အင နာေလာလငးအားလးက လကရထတ လႊငေနသေတြ က ယထားၿပးျဖစတအတြက လငး မကနေတာပါ။ ဒဂစတယလငးေတြကလညး ျပနၾကားေရး၀နႀကး ဌာနပင MRTV က ( X ) လငး၊ စစတပပင ျမ၀တက ( X ) လငး၊ ေရႊသလြင (Sky Net) က (X) လငး၊ Forever Group က (X) လငး၊ စစေပါငး လငး ၄၀ ေကာေလာက ယထားၿပးျဖစတယလ႔ ခန႔မနးရတယ။ ဒါေၾကာင ေစးကြကထ၀ငလာမယ လသစေတြ အ တြက လငး (၂၀)ေလာကပ ကနပါေတာမယ။ လကရဥပေဒရ အေျခအေန ၂၀၁၅ ခႏစ ၾသဂတလက ျပညေထာငစ လႊတေတာ က အတညျပလကတ ရပျမငသၾကားႏင အသထတ လႊင ျခငးဆငရာဥပေဒအရ အသလႊင လပငနးေတြက

ပဂၢလကက ခြငျပေပးရပါေတာမယ။ ျပနၾကားေရး ၀နႀကးက ဥကဌအျဖစ ေဆာငရြကတ ရပျမငသ ၾကားႏင အသလႊငလပငနးမား ဖြ႔ၿဖးတးတကေရး အဖြ႔က ၂၀၁၆ ခႏစ ဇနန၀ါရ ၂၅ ရကက ဖြ ႔စညးခ တယ။ ရပျမငသၾကားႏင အသလႊငေကာငစ (Broad-cast Council) က ဖြ႔စညး၊ နညးဥပေဒမား ေရးဆြၿပး ပါက အသလႊငလငစင ထတေပးျခငးေတြ လပလာ ေတာမာ ျဖစတယ။ ေစးကြကစးပြားေရး စနစကင သးတ ဘယႏငငမဆ စးပြားေရးလပငနးရငေတြ အ ၾကား မတမႈရစြာ ယဥၿပငေရး (fair competition) က အစးရက ဥပေဒေတြ ျပဌာနးကာ ထနးေကာငးေပးရ စၿမပါ။ အတညျပၿပးတ ရပျမငသၾကားႏင အသ ထတလႊငျခငးဆငရာ ဥပေဒေအာကမာ ပဂၢလက အ သလႊငလပငနးရငေတြ အၾကား မတမႈရစြာယဥ ၿပင ႏငမလား၊ အခြငအေရး တနးတရမလား ေမးခြနး ထတစရာအခကေပါငး မားစြာ ရပါတယ။ အတညျပထားတ ရပျမငသၾကားႏငအသထတလႊင ျခငးဆငရာဥပေဒ ပဒမ (၁၀၀) မာေတာ ဥပေဒမရ ခငက အသလႊငလပငနး လပေနသေတြ ဥပေဒ ျပ ဌာနးၿပးတစႏစအတြငး (တနညး ၂၀၁၆ ၾသဂတလ မတငမ) လငစင ေလာကထားရယရမယလ႔ ေျပာ တယ။ သေဘာက ေလာကလက၊ ရက ရမယလ႔ ဆလတာလား၊ သတ႔ ယထားတ လငးအားလးက ဆကေပးေနမာလား၊ ျပနသမးၿပး ေနာကလေတြ အ တြက မမတတ ေဆာငရြကေပးမာလား။ ရငးရငး လငးလငး မရပါ။ ဒါအျပင အတညျပထားတ ဥပေဒ မာ အစးရရပသလငးေတြက ထပမ တညေထာငခြင ျပထားတအတြက အကန႔အသတန႔သာရတ ေလ လႈငးေတြက အစးရလငးသစေတြ အတြကပါ ခြတမး ထပေပးရဥးမယ ဆ ေတာ ပဂၢလကအတြက ေနရာက မကနသေလာက ျဖစေတာမယ။ ပဂၢလက သတငးစာ သငခနးစာ ၂၀၁၃ မာ ပဂၢလက သတငးစာ လငစင စတငထတ ေပးပါတယ။ စစေပါငး ၃၂ ခ ထတေပးခတယလ႔ သ ရတယ။ ဒါေပမ ၇ ေစာငေလာကပ ေစးကြကထ မာ ေတြ႔ေနရၿပး အဒထမာ သးေစာင၊ ေလးေစာင ေလာကပ တညးတညးေလး (on the margin) ရပ တညေနပါတယ။ ပဂၢလက သတငးစာေတြ ေပာက သြားႏငတ အႏရာယရတယ။ ဘာေၾကာင ဒလျဖစရ တာလ။ အဓကကေတာ ေၾကာျငာေတြမရလ႔ပါ။ ေၾကာ ျငာမရျခငး အေၾကာငးရငးက ေစာငေရနညးလ႔ပါ။ ေစာငေရနညးရျခငးက ရနကနမာပ ပႏပေတာ တ မ နကအတြငး ျဖန႔ေ၀ရတ သတငးစာေတြ ရနကနၿမ႔

ျမနမာအသလႊငမဒယာအေၾကာငး ေနာကခ အခကအလကမား- DVB မ ျပစတငျပသည။

3  

တြငးေလာကပ ျဖန႔ႏငလ႔ပါ။ ဒါေၾကာင ေစာငေရေတြ က ေသာငးဂဏနးေလာကပ ျဖစတယ။ ပႏပတအ လပက ရနကနအျပင တျခားအဓကကတ ၿမ႔ႀကး ေတြမာပါ လပႏငရင ေစာငေရမားမား ေရာငးခ ရႏင မာပါ။ ဒါေပမ အျခားၿမ႔ေတြမာ ပဂၢလက သတငး စာေတြ ပႏပႏငတ ၀နေဆာငမႈမရလ႔ အခလျဖစေန ရတာပါ။ အစးရပင သတငးစာႏစေစာငကေတာ တႏငငလး အ ႏ႔မာရတ ျပနၾကားေရး၀နႀကးဌာနပင ပႏပစက (၁၂) လးန႔ တၿပငနက ရကႏပႏငတယ။ အစးရ သတငးစာ ေတြက တမနကအတြငးမာပ ႏငငအႏ႔ ျဖန႔ခႏငတာ ေၾကာင ေစာငေရ သးသနးႏစေသာငး ရတယ။ ပဂၢလ က သတငးစာေတြန႔ ၁၀ ဆေလာက ကြာတာမ႔ စးပါြး ေရး ေၾကာျငာရငေတြက အစးရ သတငးစာေတြဆက ပ သြားေတာတယ။ ပဂၢလကသတငးစာေတြ ဒလျဖစေနရတာဟာ ေစး ကြကမာ အသတခလကရျခငးျဖစတယ။ အစးရ သ တငးစာန႔ ပဂၢလက သတငးစာေတြ မတစြာယဥၿပင ႏငျခငး (level playing filed) မရလ႔ ျဖစပါတယ။ ေစးကြကမာ အသတခလကရတ ပဂၢလက သတငး စာတက ပငရငတစခ႔ဆယင bankrupt ျဖစ သြားၾက တယ။ ပဂၢလက သတငးစာေတြ ေပာကသြား ၿပး အစးရ သတငးစာပ ကနမကနးျဖစေနတယ။ ျမန မာ သတငးစာလြတလပခြငဟာ ေပးကားေပး၏၊ မရ ဆသလ ျဖစေနတယ။ ပဂၢလက အသလႊငမဒယာ ဟာလညး ပဂၢလက သတငးစာေတြလ ေစးကြကမာ အသတမခရေအာင ဘယလ ကာကြယမလဆတာ အေျဖရာရပါေတာမယ။ ရပသမဒယာဟာ သတငးစာ ထက ရငးႏးျမပႏမႈ အဆမားစြာ ႀကးတအတြက ေစး ကြကထမာ အသတခရရင ပဆးႏငတယ။ အသလႊငလပငနး ၀နေဆာငမႈ အသလႊငလပငနး စတငဖ႔အတြက အသလႊငစက (Transmitter) ၊ ထပဆငလႊငစက (Relay Station) န႔ တာ၀ါတင (Tower) ေတြ လအပတယ။ အဒ အသ လႊငလပငနး ၀နေဆာငမႈ (Broadcasting Service) ေတြမရဘ လပငနး စလ မရပါ။ အခအခါမာ အသ လႊငလပငနး ၀နေဆာငမႈက ျပနၾကားေရး၀နႀကး ဌာန န႔ ျမ၀တ ႏစခတညးကပ ပငဆင ထားၾကတယ။ ျပန ၾကားေရး၀နႀကးဌာနပင အငနာေလာလငး အတြက ထပ ဆငလႊငစကရ န႔တာ၀ါ ၂၅၀ ေလာက ရပါတယ။ ဒါဟာ ပထ၀ အေနအထားအရ တႏငငလး လႊမးၿခ တယလ႔ ေျပာႏငတယ။ ဒါေပမ လငးက ၈ လငးသာ

ရၿပး ထပတးလ႔ မရေတာတအတြက၊ လပငနးရင အ သစေတြ ဒဂစတယလငးေတြကသာ ရပါမယ။ ဒဂစ တယလငး ထတလႊငလ႔ရတ ထပဆင လႊငစကရန႔ တာ၀ါတငေတြ ျပနၾကားေရး၀နႀကးဌာနန႔ ျမ၀တမာ ၁၅၀ စ ရတယလ႔ သရတယ။ ဒါဟာ ပထ၀ အေန အ ထားအရ ႏငငထက၀ကေကာ လႊမးၿခ ေနၿပး၊ လဥး ေရအားျဖင ၈၀ ရာႏႈးေလာက လႊမးၿခတယလ႔ သရ တယ။ ေစးကြကထ အသစ၀ငလာသေတြ ကယပင စကေတြ၊ တာ၀ါေတြ ေထာငဖ႔ဆတာမျဖစႏငပါ။ ျပန ၾကား ေရး၀နႀကးဌာနန႔ ျမ၀တကပငတ အသလႊငလပ ငနး၀နေဆာငမႈ ဘယေလာကအထရမလ၊ ဘယလပ စန႔ရမလ၊ လကရလပေနသေတြရတ အခြငအေရးမး ရမလားဆတာေတြ အေပၚမာ မတညေနတယ။ အသလႊငဌာနအသစေတြ အသတခရႏင ျပဌာနးထားၿပးျဖစတ ရပျမငသၾကားႏင အသထတ လႊငျခငးဆငရာ ဥပေဒရ ပဒမ (၄၂) (က)မာ လငစင ရၿပး တစႏစအတြငး ထတလႊငျခငး မျပႏငပါက လင စင ရပသမးမယလ႔ ေဖာျပထားတယ။ အသစ ၀ငလာ သေတြဟာ အသလ ႊငလပငနး၀နေဆာငမႈက လကရ လပကငေနသေတြန႔ တနးတမရဘ လပငနးက တစ ႏစအတြငး အတငးစခငးလ႔ကေတာ တႏငငလး လႊမး ၿခတ ထတလႊငမႈမး ျဖစဖ႔မလြယပါ။ တနညး ပရ သတ နညးႏငတယ။ ဒါဆ ေၾကာျငာရဖ႔ ခကခ ပါ မယ။ သတငးစာေတြ ေစးကြကမာ အသတခရသလ အသစေပၚလာတ အသလႊငဌာနေတြ အသတခရ ကနး ရပါတယ။ Cross Ownership တငျပခသလပ အသလႊငမဒယာ စးပြားေရးေၾကျငာ ပမာဏဟာ အလြနႀကးမားပါတယ။ ေသးငယတ ပႏပ မဒယာ ေစးကြကဘကက လေတြ လာခြငမရဘးလ႔ တားျမစတာဟာ မတမႈမရတ စညးကမး ခကျဖစ တယ။ အသလႊငမဒယာဘကက သေတြက ေသးငယ တ ပႏပမဒယာ ေစးကြကထ သြားခြငမေပးတာ ျပနာ မဟတပါ။ ဒါေပမ ေသးငယတ ေစးကြကထ ကလက ႀကးမားတ ေစးကြကထ လာခြငမေပးတာ က ေတာ လက၀ါးႀကးအပမႈ ျဖစပါတယ။ အတညျပၿပး ျဖစတ ရပျမငသၾကားႏင အသထတလႊငျခငးဆငရာ ဥပေဒမာ cross ownership က ၃၀ % ထပ ခြငျပ ထားတယ။ cross ownership ကစၥ ျပနလည စဥးစားသငတယ။ ။