Kolegji Biznesi

1

Plani i biznesit

Objektivat e këtij kapitulli:

• Që participantët të fitojnë njohuri për rolin dhe rëndësinë e planit të biznesit

• Që participantët të njoftohen me formën dhe përmbajtjen e planit të biznesit

• Që paricipantët të jenë të aftë që me njohurinë e fituar nga ky trajnim të përpilojnë planin e biznesit

Planifikimi i biznesit • Planfikimi i biznesit është një nevojë e

domosdoshme për të zhvilluar biznesin dhe për të arritur qëllimet për të cilat është inicuar, funksionon dhe zhvillohet biznesi konkret

• Rezultat i planifikimit është plani i biznesit një dokument i shkruar i cili përshkruan segmentet kyçe të një biznesi

• Varësisht nga madhësia e biznesit plani I biznesit mund të ketë 20 – 25 e më shumë faqe

Çka është plani i biznesit?

• Plani i biznesit është metoda më e mirë e zhvilluar ndonjëherë për të testuar realizueshmërinë e idesë së juaj të biznesit

• Plani i biznesit është dokument i përgatitur për t’ju treguar realizueshmërinë e biznesit tuaj. Plani i biznesit është projekt të cilin do ta shfrytëzoni për të zhvilluar idenë tuaj të biznesit

• Plani i biznesit nuk do t’ju garantoj sukses, por mund të përmirësoj shanset e juaja për sukses

• Mos vendosni të hyni në biznes para se të keni përpiluar planin tuaj të biznesit

Çka është plani i biznesit?

Identifikimi dhe artikulimi i :

• Mundësive,Tregut, Konsumatorëve;

• Aftësive të menaxhmentit;

• Resurseve minimale të kërkuara;

• Strategjisë së hyrjes dhe vizionit të arritshëm për rritje;

• Kërkesave financiare, rrjedhës së parasë ;

• Rreziqeve kritike & Supozimet

Plani i biznesit dhe rëndësia e tij

• Dokument i rëndësishëm dhe i domosdoshëm për të themeluar një biznes, për ta menaxhuar atë dhe për ta zhvilluar dhe rritur

• Plani I biznesit paraqet:

a) Instrument i rëndësishëm i qeverisjes (nevojat e brendshme) – instrument I domosdoshëm për menaxhimin e biznesit, shpesh karahasohet me një hartë rruge që e udhëheq biznesin. Plani i biznesit duhet të sigurojë informatat e mëposhtme:

Plani i biznesit dhe rëndësia e tij

- Ku ndodhemi momentalisht? (këtu kemi të bëjmë me analizën e gjendjes së pikërishme të biznesit, situatën financiare, tregun, teknologjinë, personelin. Kjo përfundon me analizën SWOT e cila paraqet një analizë të pozicionit konkurruestë biznesit)

- Ku dëshirojmë të arrijmë? I përkufizojmë qëllimet që duhet t’i arrijmë

Plani i biznesit dhe rëndësia e tij

- Si do të arrijmë atje? Këtu kemi të bëjmë me shpjegimin e kushteve të tregut dhe kushteve të teknologjisë, të cilatdo të bëjnë të mundur që të arrihen objektivat. Si do ti shesim dhe si do t’i sajojmë produktet apo shërbimet që bëjnë të mundur arritjen e objektivave

Plani i biznesit dhe rëndësia e tij

- Sa janë të vlefshme sakrificat në krahasim me investimet që kemi për të bërë? Do të bëhet një krahasim me investimet dhe efektet nga investimet, përkatësisht sa është i kënaqshëm fitimi në krahasim me investimet, etj.

Plani i biznesit dhe rëndësia e tij

b) Rëndësia e planit të biznesit për zhvillimin e partneritetit dhe sigurimin e burimeve të jashtme të financimit

- Shumë rrallë ndodh që ndonjë BVM të jetë e mjaftueshme në aspektin e burimeve financiare

- Plani i biznesit është një dokument që lehtëson shumë bisedat dhe angazhimet për partneritet dhe hua nga burimet e ndryshme.

Disa rregulla për shkruarjen e planit të biznesit

• Mos e zgjat shumë, vetëm sa ka nevojë • Paraqitu interesant dhe trego kreativitet • Formulo planin mirë që të reflektoj seriozitet

dhe propozim • Faqja e parë është faqja e titullit, përfshij emra

dhe adresa të njerëzve përgjegjës • Përfshij një faqe përmbledhje • Dokumentet shtesë (cv, referenca, reklama, etj) • Përmbajtja të jetë e strukturuar • Plani I biznesit zakonisht përpilohet për

periudhë deri në 3 vite, ndërsa viti i parë paraqitet detalisht

Përshkrimi i idesë së biznesit

Çdo biznes fillon nga një ide e biznesit:

• Çfarë produkti apo shërbimi do të ofroni;

• Kush do të blejë produktin apo shërbimin tuaj;

• Pse konsumatorët do të blejnë produktin apo shërbimin tuaj;

• Si do të shesë biznesi juaj produktet apo shërbimet e juaja; etj

Organizimi i biznesit

• Për të organizuar mirë një biznes ju duhet të kujdeseni se:

- kush duhet përfshirë në biznes dhe çfarë punësh duhet të bëjnë ata ( pronari , partneri, stafi i

biznesit, familja e pronarit, këshiltarët e biznesit)

- çfarë hapësire ju nevojitet për biznesin e juaj.

- çfarë pajisje ju nevojiten për biznesin e juaj.

- çfarë inpute të tjera u nevojiten për të realizuar një biznes sa më të suksesshëm.

Shembull i një forme të planit të biznesit

Elementet e planit të biznesit

1. Tabela e përmbajtjes 9. Kapitali fillestar i biznesit

2. Përmbledhja ekzekutive 10. Planet financiare

3. Përshkrimi i idesë së

biznesit

11. Shtojcat:

4. Forma ligjore e biznesit • Projekcionet financiare

• Shpenzimet fillestare

• Grafiku i pikës kritike, etj 5. Hulumtimi i tregut

6. Plani i marketingut

7. Organizimi i biznesit

8. Kostot e biznesit

Përmbledhja Ekzekutive

Emri I Biznesit:

Forma Ligjore:

Tipi I Biznesit:

Prodhues Shërbyes

Shitje me pakicë Shitje me shumicë

Vizioni:

Misioni:

Qellimet:

Përmbledhja Ekzekutive

Produktet apo sherbimet

Klientët:

Pronarët:

Numri i punëtorëve:

Plani investues dhe financiar

Forma e Biznesit

Biznesi do të operoj si: Biznes individual ose…..

Arsyeja për zgjedhjen e këtij biznesi

Pronarët do të jenë:

Emri mbiemri Emri mbiemri

Përshkrimi I aftësive: Përshkrimi I aftësive:

Eksperiencat që kanë: Eksperiencat që kanë:

Ideja e Biznesit

Emri I Biznesit: Biznesi do të ofroj prodhimet ose shërbimet e mëposh. Merret me tipet e mëposhtme të tregtisë me shumicë: Konsumatorë do të jenë: Biznesi do të plotësojë këto nevoja të konsumatorëve: Biznesi do ta plotësoj shitjen në këtë mënyrë:

Hulumtimi i tregut

1 2 3 4

Produkti ose

Shërbimi

Konsumatorë

t

Nevojat e

konsumatorë

ve

Konkurrentët

Plani I Marketingut Produkti

Produkti,

shërbimi apo

1

gamë produktesh

2

Cilësia

Ngjyra

Madhësia

Paketimi

Pjesë ndërrimi

Riparime

Plani i Marketingut - Cmimi Produkti, shërbimi apo

1

gamë produktesh

2

Sa janë të gatshëm të

paguajnë

konsumatorët

Cmimet e

konkurrentëve

•Të larta

•Mesatare

•Të ulta

Cmimi im

Arsyeja për vendosjen

e këtij cmimi

Zbritje do t’ju jepen

këtyre klientëve

Arsyeja për të aplikuar

zbritje

Kredi do t’ju jepet

këtyre klientëve

Arsyeja për të bërë

shitje me kredi

Plani I Marketingut Vendi

Lokacioni:

Përshkruani vendin ku keni planifikuar vendosjen e biznesit

Ky vend është zgjedhur për këto arsye:

Metodat e shpërndarjes:

Biznesi do t’ju shesë :

Individëve Bizneseve me shumicë Bizneseve me pakicë Të tjerëve

Kjo mënyrë e shpërndarjes është zgjedhë për këto arsye:

Plani i Marketingut Promocioni

Tipet e

reklamimit

Detaje Kosto

Plani i Marketingut Promocioni

Tipet e

promocionit të

shitjes

Detaje Kosto

Plani i shitjeve mujore

PLANI I SHITJEVE MUJORE

Produkti/

sherbimi

Janar Shkurt Mars Prill Maj Qersh. Korrik Gusht Sht. Tet. Nent. Dhj.

1. Sasia

Çmimi

2. Sasia

Çmimi

3. Sasia

Çmimi

4. Sasia

Çmimi

Plani i investues dhe financues

PLANI INVESTUES

PLANI FINANCUES

Investimet në pajisje

Shpenzimet për truall ......................... €

Shp. e ndërtimit/ rindërt. ......................... €

Mobiljet/ inventari ......................... €

Makinat ......................... €

Automjetet ......................... €

Kapitali qarkullues

Furnizimi i parë ......................... €

Humbjet fillestare (tab. 4) ......................... €

......................... €

Kapitali tjetër qarkullues

Investimet tjera

(p.sh. Kaucioni, shpenzimet

e themelimit, paradhënia

për qira) ......................... €

Kapitali vetanak

Para të gatshme ......................... €

Gjërat me vlerë ......................... €

Kapitali i huaj

Kreditë private ......................... €

Kreditë bankare ......................... €

Kredi të tjera ......................... €

Investimet e përgjithshme ......................... €

Financimi i përgjithshëm ......................... €

Kërkesat për pajisje

Tipi I pajisjes Specifikimi Cmimi

Investimi total:

Amortizimi

Artikujt e

investimit

Vlera Vitet e

përdorimit

C’vlerësimi

vjetor

Ndërtesa

Makineritë

Automjetet

Veglat

Amortizimi

total

Kërkesat e Stafit dhe Kostot

Kërkesat e Stafit Kostot e Stafit

Nr. Përshkrimi Kualifikimi Paga/muaj Paga/vit

Totali

Kostot mujore dhe vjetore për inputet e biznesit

Kostot mujore dhe vjetore për inputet e biznesit

Kostot mujore Në

vit

Inputet I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

Lenda e pare

Rryma

Telefoni

Qiraja

Shp.operacionale

Interesi

Amortizimi

Shpenzimet totale

Plani i rrjedhës së parasë

Në muaj Vit

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

Para në fillim të

muajit

Para që hyjnë nga

shitjet

Para të tjera që

hyjnë

GJITHSEJ HYRJE

Para për kosto stafi

Para për kosto

operacionale

Para të tjera që dalin

GJITHSEJ DALJE

Para në fund të

muajit

Plani i shitjeve dhe kostove (Bilanci I suksesit)

Ne muaj Vit

SHITJET I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

Prod.1 (q x p)

Prod.2 (q x p)

GJITHSEJ TE HYRA

Shp.e stafit

Shp.operacionale

Amortizimi

Interesi

SHPENZIME TOTALE

BRUTO FITIMI

Tatimi ne te ardhura

PROFITI NETO

Disa tregues të suksesit financiar

1. Profitabiliteti – Margjina (norma e profitit bruto) = Profiti Bruto / Shitjet X 100

Përfitimi nga shitja=Profiti neto/Shitjet X100

Përfitimi nga invstimet=Profiti neto / investimet X 100

2. Norma e likuiditetit vijues = Asetet xhiruese (likuide) / Obligimet vijuese

Testi acidik ( i shpejtë) = (Asetet likuide-stoqet / obligimet vijuese

3. PKR = Shp.fikse/Cm I shitj-Shp.variab per njesi

SWOT Analiza

Analiza SWOT ka të bëjë me identifikimin sistematik të fuqive, dobësive, shanseve dhe kërcënimeve të firmës. Ajo paraqet ekulibrimin më të mirë midis tyre

• Fuqitë: Një fuqi është një burim, mjeshtëri ose një tjetër avantazh kundrejt konkurrentëve. Fuqitë mund të kenë si burim imazhin e firmës, udhëheqjen e tregut, relacionet blerës furnitorë dhe faktorë tjerë

SWOT Analiza

• Dobësitë: Një dobësi është një kufizim apo mungesë në burime, mjeshtëri dhe kapacitet që dëmtojnë seriozisht rezultatet e firmës. Burimet të dobësive mund të jenë mjetet e prodhimit, burimet financiare, kapacitetet e drejtimit, mjeshtëritë e marketingut etj.

• Shanset: Një shans është një situatë e favorshme në mjedisin e jashtëm të një firme. Identifikimi i një segmenti të ri tregu, ndryshimet në konditat konkurruese, ndryshimet teknologjike, përmirësimi i marrëdhënieve furnitor blerës mund të jenë shanse për firmën.

SWOT Analiza

• Kërcënimet: mund të jetë një situatë e pafavorshme në mjedisin e jashtëm të një firme. Hyrja e konkurrentëve ë rinj, rritja e ngadalshme e tregut, ndryshimet teknologjike etj mund të kërcënime për suksesin e një firme

Përparësitë dhe të metat e pronësisë individuale, ortakërisë dhe korporatave

PËRPARËSITË TË METAT

BIZNESET INDIVIDUALE

Lehtësia e krijimit

Mbajtja e gjithë fitimit

Kontrolli i drejtëpërdrejtë

Lehtësia e shkrirjes

Ruajtja e sekretit afarist

Përgjegjësia e pakufizuar

Vështërsitë e gjetjes së kapitalit

Njohuri drejtimi të kufizuara

Mungesë e mundësive për të punësuarit.

Mungesë e vazhdimësisë

ORTAKËRIA

Lehtësia e krijimit

Kapacitet më i madh i pronësisë

Kualifikime plotësuese të biznesit

Potencial fitimi

Përgjegjësi e pakufizuar

Konflikte midis personave

Mungesë vazhdimësie

Vështërsi për tu shkrirë

KORPORATA

Përgjegjësia e kufizuar

Kalimi i thjeshtë i pronësisë

Vazhdimësia e ekzistencës

Lehtësia e gjetjes së kapitalit

Drejtimi profesional

Taksa të rënda ( të dyfishta)

Kosto e lartë e krijimit

Kufizime qeveritare

Mungesa e kontrollit të korporatës nga

aksionarët

Çështje të ndryshme

Gjerësia zakonisht është 20 deri në 25 faqe, varësisht prej madhësisë së biznesit mundet edhe më shumë

Shtojcat e kërkuara

Pasqyrat financiare

Pasqyrat për shpenzimet fillestare

Rezyme

Duhet të shfrytëzohen tabelat, paraqitje të ndryshme grafike,

Të mos përdoret veta e parë (“Unë”, “Ne”, “E jona”)

Formatizo dhe korrigjo (shumë herë)

Pse disa plane të biznesit dështojnë?

Qëllimet e vendosura nga ndërmarrësit janë të paarsyeshme,

Objektivat nuk janë të matshme,

Ndërmarrësi nuk është angazhuar plotësisht në biznes,

Ndërmarrësi nuk ka përvojën e mjaftueshme për planifikim të biznesit,

Ndërmarrësi nuk ka sens për kërcënimet potenciale dhe për dobësit në biznesin e tij,

Nuk ekzistojnë nevoja të konsumatorëve për produktin apo shërbimin e propozuar, etj.,

Mbani mend:

Plani i biznesit është një plan specifik për të hapur një biznes të ri ose për të zgjeruar atë ekzistuesin, jo dëshira dhe ëndrra e shkruesit të Planit!