Burunve

Sinus Hastalıkları

Yabancı cisim Kanama Rinitis

Viral / BakteriyalMikotik AtopikNeoplasi Parazit

Sinusitis

Yabancı cisim

Koklama, burun kaşıma, yem/mama alımı

Baş sallamaTıksırmaAnormal solunum sesleriYalama – sürtmeKötü koku ve akıntı

Klinik bulgular

Rinitis (viral / bakteriyel) CD FHV, FCV,FIV,FLV

Anatomik ve immun yet.

Komplikasyon ve asıl hastalık bulguları

DV intra-oral X-ray Kültür

Yer değişikliği Sülfanamid/ tetrasiklin

suya/yeme eklenir Mukoprulent akıntıların

Lavajı Fizyolojik su,

%0.1 rivanol, %0.5 potasyum permanganat

Fungal (Mikotik) Rinitis

Köpek ve kedilerde yaygın (Rum. Nadir)

Dolichocephalic ırk

EtkenAspergillus fumigatus, Penisillium spp, Cryptococcus neoformans

Semptomlar Sesli solunum Akıntı

Uni/Biateral Mukoid, mukopruent,

EpistaksisMukoza görünümü

Depigmentasyon Granülom ulserasyon Ağrı

Distorsiyon /Nörolojik ?

Fungal (Mikotik) RinitisTANI

Kültür ?%40 normal

SerolojiAgar jelELİSA

Radyoloji Rinokopi

biyopsi

TEDAVİ Medikal ± operatif Medikal %50 başarı

Ketoconazol 5-10mg/kg 6-8 hafta PO

Itraconazol (aynı) Enilconazol %5 sol. BID

7-10 gün intranazal Na iodur %20 sol 66

mg/kg İV 10-14 gün Streptomisin 20mg/kg 10

gün, 2-3 arayla tekrar kesim

Atopik ( Allerjik ) Rinitis Tür

Kedi ve köpek nadir

Etyoloji Polen ve mantar sporu Mevsimsel

Sert - Beyaz granülom Pempe düz plak

Burun kaşıntısı Hapşırma Seroz burun akıntısı Şişkinlik Dispne / hiperpne Nasal akıntıda eozinofil

artışı

Tedavi Yer değişikliği Antihistaminik ve

kortikosteroid

Intranazal Neoplasi

Küçük hayvanlarda“Adenokarsinoma” , fibracarsinoma, chondrosarcoma, osteosarcama, squamoz hücre carsinoma, Lymphoma ve diğerDolichocephalic ırklar

Intranazal NeoplasiKlinik bulgular Agızdan solunum Dispne (uyku da) Horlama gibi sesler Kökü nefes kokusu Tıksırık / hapşırık Akıntı (seroz, mukoid, kanlı) Epistaksis Ağrı ve deformasyon Ekzoftalmus -epifora

X-rayRinoskopiBTMR

Intranazal Neoplasi

Tedavi Prednisolon 2-4 mg/kg BID 3hafta Cisplastine 0.8 mg/kg IV 5 gün 2hatfa ara ile Cyclophosphamide 50mg/m2 PO 3-6 gün (21 gün ara ile) 100-150 mg/m2 İV tek doz (21 gün ara ile)

Tonsillitis Yangı / abse

E.coli, Staf., Strep. Üşütme Kronik kusma Kronik akciğer hast Yab.cisim İrritan Gazlar tümörler

Ateş Durgunluk, halsizlik Baş sallama Hafif öksürük İstahsızlık Yutma güçlüğü

Salivasyon Kusma refleksi

Hiperemi ve Şişme (tek/çift )

kriptler

Tonsillitis TEDAVİ

KABPenisilin 5-7 günAmoxiciline (7mg/kg), Ampilisin (5-10mg/kg).

NSAI Gerekli ise IV, SC sıvı takviyesi Yumuşak, sulu , ılık gıdalar ile besleme Tonsillektomi

Larenks Hastalıkları Yangı, apse, obstruksiyon, kollaps,tümör

CD, CTB,R, FRT, FCV, GSF sendromu

Sonda, irritan gaz, toz yabancı cisim

bordetella, strep, staf., Herpes, adeno, paramikso virus Akut-kronik Sonbahar-kış

Öksürük Yaş, ağrılı (akut) Sert, kuru, kısa (kronik)

Ateş Burun akıntısı Ağrı Yutma güç ve ağrılı Dispne Kötü kokulu nefes Ses kısıklığı Hırıltılı solunum Asfeksi

Larenks Hastalıkları

TEDAVİ Antimikrobiyal

Sulfonamid Penisilin

11 mg / kg BID

NSAI- analjezik Diprone KH 25mg/kg, BH 50 mg/kg (“Novalgin”- Kediler hariç) Aspirin Köpek: 10-25 mg/kg, IM, IV,SC

Rum: 100 mg/kg PO

StreptomisinOxitetracyclinTylosin

Trakea HastalıklarıTrakeitis,Trakebronşitis, Stenoz ve kollaps, Yabancı cisimler,ödem

İnfeksiyöz Parainfluenza, Adeno, reo,

herpers virus Bordotella, E.coli, strep,

staf, pastörella

Non-infeksiyöz İrritan gaz Allerjik nedenler Travma Kronik kapak endokardiozisi

Yaş/kuru öksürük Dispne

İnspratorik (ıslık) Expratorik dispne

(hırıltı) Trake sıkıştılrılması

Ağrı ve öksürük Lökösitosiz

Trakea Hastalıkları TEDAVİ

Antibiotik (KAB) BronkodilatörlerAminophyline Oxtriphylline 4-10 mg/kg (Q-BID)Theophyline 10-20 mg /kg “Su buharı 15-20 dk

antitüssif, kortikosteroid ??? Zayıflatma

Bronş ve AkciğerHastalıkları

Bronşitis Hiperimi ve Ödem Kanama

Anfizem Atelektazi / kollaps Asfeksi Pnömoni

Bronşitis

İnfeksiyöz sebepler Parainfluenza, Adeno, reo,

herpers, calici virus Bordotella, E.coli, strep, staf,

pastörella Mycoplazma spp.

Non-infeksiyöz Toz, duman, İrritan gaz Parazitler Polen Rüzgar ıslanma, üşütme Yanlış yutma Trakeal kollaps Kardiyomegali

2 ay > Çevre ve irritan gaz Allerjik sebepler Parazitler Myoplazma

AKUT KRONİK

Bronşitis SEMPTOMLAR Öksürük

Viral: kuru , Bakteriyal: produktif AKUT= ağrılı, şiddetli, nöbet tarzı, sonrası kusma KRONİK = Kuru, sonrası öğürme

Ateş AKUT: yüksek, yok / hafif KRONİK: yok / hafif. Yüksek (Mikoplazma)

Solunum sayısı ve tipi Artmış ve Abdominal Tip Egzersiz intoleransı

Oskultasyon AKUT: Önemli Değişiklik Yok / SERT VEZİKÜLER SES,

(Kaba raller: çatlama-patlama sesi)KRONİK: hırıltılar, ince raller (çıtırtı)

Perküsyon AKUT: Açık, Açık Üstü Ses (Ağrı) KRONİK: ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİK YOK

Burun akıntısı AKUT: Seröz, sero-muköz, mukoprulent KRONİK: GENELLİKLE YOK

HemogramNon-spesifik Bakteriyal: nötrofilik lökositoz)

Radyografi Peribronşial desen (opaklık)

Bronşitis TEDAVİ Antimikrobiyal

Amoxicilin 10mg/kg G2-3K Doksisiklin 5mg/kg G2K Chloramphenicol 25mg/kg G2K

Antiinflamatuar (5-7 gün) prednisolon 0.25-0.5 mg/kg PO G2K Dexametazon 0.1-0.2 mg/kg İV,SC,İM, PO G2K

Bronkodilatör Teofilin 20 mg/kg PO G2K Terbutaline kedi: 0.05-0.1 mg/kg PO G2-3K köpek: 1.25-5 mg. PO G3K

Antitüssif Butorfanol 0.5-1 mg/kg PO G2-4K Hidrokodon 0.22 mg/kg PO G2-4K Kodein 1-2 mg/kg PO G2-3K

Aspirasyon pnömonisi

Akut yada kronik Sistemik ve toksik bulgular Kranioventral sert veziküler ve raller Lökositosiz Opasite-konsolide 0ksijen, bronkodilatör, antibiyotik

Dispnetik kedi ve köpeklere yaklaşım

Asla yan yatırılmadan, dikkati ve nazikçe tutulan dispnetik kedilere sadece dorsoventral radyografi alınır. Yan yatırılarak film çekilmesi güvenli olmayıp, mevcut durumu kötüleştirebilir. Cihaz elverişli ise hasta yan yatırılmadan L-L görüntüler alınabilir. Genellikle zapt edilmesi güç olduğundan çekimler tekrarlanabilir.

Her an dispnetik kriz girme ya da ani ölümü yatkın olduklarından dolayı acil müdahaleye hazır olunmalı, çok dikkatli tutulmalı ve strese sokulmamalıdır. Tutarak muayene strese yol açacağı için tutulmadan yapılacak muayenede dispnenin sebebini ortaya çıkarmak için bazı ip uçları sağlar. Diyagnostik testler tedavi edici olmadığı için böyle kritik hastalara röntgen çekilmesi ertelenmeli yada iptal edilmelidir. Vücut sıcaklığını normale döndürmek, oksijen desteğini sağlamak ve kafes içinde sakinleşme/dinlenmeyi içeren non-spesifik tedavi dispnetik kedinin mevcut durumunu belirgin bir şekilde düzeltir. Böylece diyagnostik testler daha güveli yapılabilir. Opoidler ile sakinleştirmek hem stres hem de ağrıyı azaltarak mevcut durumun düzelmesine yardımcı olur.

Hızlı ve yüzlek solunum, ortopne (oturma pozisyonu alma), ağız açık solunum ve siyanoz semptomları sergileyen dispnetik hayvanlarda plevral sıvı birikimi şüphesi çok kuvvetli olduğunda, böyle hastanın anemnez ve fizik muayenesinden sonra ilk yapılması gereken girişim torakosentezdir.

Allerjik Bronşitis (Astım)

Çevresel ajanların solunmasıPolen

parfüm- oda kokularısigara dumanı veya toz

Ev temizleme solüsyonları

Bronşların kasılarak küçülmesiMukoza ödemiLumenin büyük miktarda eozinofil içeren mukusla dolması

AstımAllerjik Bronşitis

SİYAM, PERS 5 YAŞ < , ANİ VE NÖBET TARZINDA Kilo kaybı, iştahsızlık, depresif Öksürük sonrası öğürme, kusma Hırıltılı solunum sesleri Oskultasyon

hırıltı ve çıtırtılı sesler Perküsyon

davul sesi ve alanda büyüme Kan sayımında eozinofil artışı BAL X-ray:

Peribronşial yoğunluk artışı

DispneÖksürük

Allerjik Bronşitis TEDAVİ

Oksijen terapisi %100

kafes, maske,kanül Atropin 0.04 mg/kg SC,IM KAB Bronkodilatör Kortikosteroid

Prednisolon 5-10mg/kg İV Dexametazon 0.2-2.2 mg/kg IV,

IM KORUMA

Metilprednisolon 10-20 mg2-8 hafta arayla İM,SC

*Siklosporin : 10mg/kg PO G2k

Flutikason propiyonat 110-220 mg G2K7-10 nefes

Pulmoner Konjesyon ve Ödem

Konjesyon (hiperemi) Pasif

Sol kalp yet. Pulmoner venalar üzerine basınç Yan yatma

Aktif Isı çarpması İrritan gaz Organik fosforlu insektisit zeh. Anaflaksi (aşı/ilaç) Antraks, yanıkara, pastörellosis, enterotoksemi

Pulmoner ödem

Alveol + interstitisyal doku + bronş-bronşiyal Kapillar basınç artışı

Pasif hiperemi, aşırı sıvı tedavisi Plazma ozmotik basınç azalması

Karaciğer ve böbrek yet, kronik kan kaybı, yanıklar, malabsorbsiyon

Negatif interstitisyal basınç artışı Perikardial ve pleural efüzyonun hızla boşaltılması

Alveol-kapillar geçirgenliğin değişmesi Pnömoni, yılan ısırması, üremi, pankreatitis, ısı-elektrik

şoku

PULMONER ÖDEM

İnsp.Dispne hipoksi Öksürük Hızlı Nabız Çıtırtılı sesler Burun Akıntısı seroz, kanlı-köpüklü Pulmoner ve Alveolar Yoğunluk Artışı

TEDAVİ İstirahat (kuru, temiz ılık ve havadar) OKSİJEN Sedasyon

Butorfanol 0.25 mg/kg IM (1/2-1 saat arayla) “DOLOREX (intervet)” *Morfin 0.1 mg/kg İM, SC Asepromazin 0,02 mg/kg SC İM İV Klorpromazin 0.04 mg/kg IV, 0.4 mg/kg PO

Diüretikler Furasemid 4-8 mg/kg G2-4 İV,İM,SC

Bronkodilatörler Aminofilin , teofilin

İnodilatörler Pimobendan 0.1-0.3 mg/kg PO Dobutamin 2.5-10 mcg/kg/dak. İV *Morfin 0.1 mg/kg İM, SC

Kortikosteriod anaflaksi/ damar permiabilitesi azaltmak

Antihistaminik ve adrenalin (anaflaksi) Flebotomi

%10-20 Ca Destek (asıl hastalık için ) Antimikrobiyal tedavi

Pnöymoni Hızlı – yüzlek solunum Kalp sesleri belirgin Dispne

İNSP / (exp.) Hiperemi-Siyanoz Ateş

40-41 / 39-40 °C Burun akıntısı

Akut: çift / mukoprulent Kronik: yok

Öksürük Akut: produkidif ve ağrılı nöbetli kuru Kronik: kuru

Oksultasyon Kaba raller, ince raller, Sürtünme ±

Perk / palp. Ağrı Yatay matite

Depresif,iştahsız, zayıf, karışık kıl örtüsü

Pleural efuzyon

Karnivorlarda ilaç seçimiE. coli, Klebsiella, Pasteurella spp., Pseudomonas, Bordetella, Streptococcus

Enrofloxacin; köpek: 2.5-10 mg/kg BID PO, kedi: 2.5-5 mg/kg PO SID

(BAYTRİL, FLOKSİN, ENROLEN,VETRİL®) Gentamicin; 6 mg/kg IV SID veya 2-4 mg/kg TID, IM, SC, IV

(FORTİGEN, GENTAVET, GENTA® Amikacin; 5-10 mg/kg BID, IV, IM, SC (AMİKAVER, AMİKOZİT ®)

Ceftriaxone ; 10-30 mg/kg BID-QID PO, SC, IM, IV

(BAKTİSEF, CEFADAY, FORSEF, UNACEFİN,NOVASEF ®)

Ceftazidime; 10-30 mg/kg BID-QID PO, SC, IM, IV

(FORTUM, İESETUM ®)

Karnivorlarda Sol.Sis. Enf. Hast.

Köpek gençlik hastalığı Distemper Köpeklerde tracheobronşitis (CBT) Feline Rispratorik hastalık komplesi

Kedi gribi, Feline Rhinotrachitis (FHV) Feline Calici Virus (FCV)

Feline Chlamydia psittaci (FCh) Feline Bordetella bronchiseptica (FBb)

Canine Distemperköpek gençlik hastalığı

İLAÇ DOZmg/kg

UYGULAMA YOLU SIKLIĞI SÜRESİ

ANTİMİKROBİYAL

Ampisilin 20 PO,IV,SC 8 7 gün

Amoxicilin 20 PO,IV,SC 8 7 gün

Tetrasiklin 22 PO,IV 8 7 gün

Chloramphenicol 15-25 PO,SC 8 7 gün

Cephapirin 10-30 IM,IV,SC 6-8 3-8 gün

ANTİKONVULSİV

Fenobarbital 1-2 PO 12

Primidone 15-22 PO 12

Diazepem 2-5 PO,İM 8

ANTİENFLAMATUAR

Dexamatazone 1-2 IV, PO 24 3-5 gün

SIVI TEDAVİSİ Laktatlı ringer sol, İsotonik/poliiyonik, Glikoz % 5

VİTAMİN B Kompleks, Ascorbik Asit

ANTİEMETİK

Kennel CoughKöpek tracheobronchitis

FHV FCV* FCh FBb

Genel halsizlik +++ + + +Hapşırma +++ + + ++Konjiktivitis ++ ++ +++** -Aşırı salivasyon

++ -^ - -

Göz akıntısı +++ ++ +++ (+)Burun akıntısı +++ ++ + ++

Oral ülserasyon

+ +++ - -

Keratitis + - - -Öksürük (+) - - ++Pnömoni (+) + +/- +Topallık/aksama - ++ - -

** sıklıkla mevcut, (+) nadiren , +/- mevcut olabilir, ^ hafifFCh=Chlamydia psittaci infection, Bb=Bordetella bronchiseptica

Kedi gribi, Feline Rhinotrachitis (FHV)

Genel halsizlik +++Hapşırma +++Konjiktivitis ++Aşırı salivasyon

++

Göz akıntısı +++Burun akıntısı +++Oral ülserasyon

+

Keratitis +Öksürük (+)Pnömoni (+)Topallık/aksama

-

FCVGenel halsizlik

+

Hapşırma +Konjiktivitis

++

Aşırı salivasyon

-^

Göz akıntısı

++

Burun akıntısı

++

Oral ülserasyon

+++

Keratitis -Öksürük -Pnömoni +Topallık/aksama

++

Feline Calici Virus (FCV)

Nazalülserler

Feline Chlamydia psittaci (FCh)

Genel halsizlik

+

Hapşırma +

Konjiktivitis +++**

Aşırı salivasyon

-

Göz akıntısı +++

Burun akıntısı +

Oral ülserasyon

-

Keratitis -

Öksürük -

Pnömoni +/-

Topallık/aksama -

Köpek ve kedilerde “B.bronchiseptica enf.” tedavisinde tavsiye edilen antibiyotikler

Doxycycline 5-10mg/kg PO, BID 2-4 hafta

Azithromycin 5mg/kg PO, SID 3-5 gün (1-2 kez)

Amoxicilin-clavulanate 15-20mg/kg PO, BID-TID, 2-4 hafta

Enrofloxacin 5 mg/kg PO, SID, 3-4 hafta (sadece köpeklere).

(kedide retinopati ve kanama) Trimethoprim-sulfonamide

30mg/kg PO, SID-BID, 3-4 hafta

Normal toraks radyografisi

Peribroşiyal desen

Ödem sıvısıKanamaAşırı mukus birikimi

Hava bronkogramı

Pulmoner ödem gelişimin son safhasında itibaren…..

Pamuklaşma neoplasia

mikotik pnömoni

abse alanları

Lob ayrılması

Bölgedeki kanama, ödem veya eksudasyondan dolayı alveolar hastalıklarda

Radyografilerin değerlendirilmesi Filmleri değerlendirmeye başlamadan önce posisyon, ışınlama, solunum fazı gibi teknik detaylar

belirlenmelidir. Artefaktların saptanması yanlış teşhis riskini en aza indirecektir. Gerekirse çekimler tekrarlanmalıdır. Radyografik değerlendirmelerin sistematik yapılması filmlerin doğru yorumlanmasını kolaylaştırır. Extratorasik yapılar (toraks kenarları, omurlar, kaburgalar, diyafram ve kranial abdomen) intratorasik yapılar ( trake, karina, kraninal ve kaudal mediastinum, kalp, kan damarları ve akciğer paranşimi) ile birlikte değerlendirilmelidir.

Normal toraks Yanındaki yumuşak dokular ile iyi zıtlık sergileyen omurlar iyi minerarize olmalıdır. Sağlam (el değmemiş) kaburgalar, eşit aralıklı ve 13 tane olmalı. Diyafram parlak olmalı Kraninal abdomende karaciğer, mide ve yağ tabakaları görünebilir olmalı. Trake omurlardan uzaklaşarak karinada sonlanmalı ve karina 5. interkostal aralıkta olmalı. Trake kranial mediastinumda görünen yalnız bir yapı halinde olmadır. Trake etrafındaki tek bir yumuşak doku opaklığı halinden görünen saydam olmayan bölüm kranial

mediastinal kan ve lenf damarları ile lenf yumrularının kaynaşmış/ bir bütün halindeki görüntüsüdür

Özefagus içindeki hava trakenin dorsal duvarının parlaklaştırabilir. Buna şeritli trake bulgu adı verilir. Anestesiye alınan hastalarda özefagus içinde az bir miktar hava bulunması normaldir.

Lateral görüntüde aortik kavis genellikle kalbin kranial tabanında gönünür ve eğik olarak kaudodorsal uzanır. Aortik çıkıntı yaşlı hayvanlarda daha belirgin ve eğri görünür.

Vena cava diyaframın sağ tarafından geçerek sağ atriyuma girer. Akciger alanları çoğunlukla havanın hâkimiyetindedir. Kedilerde kaudo-dorsal akciğer uçları

omurlardan uzaktadır ve bu durum pleural efüzyon olarak yanlış yorumlanmamalıdır. Akciğerler içinde büyük bronşların duvarları birbirlerine paralel veya çıkış yeriyle bağlantısı olan halka şekline ince opak çizgiler halinde görülür.

Pulmoner damarlar akciğerin periferine doğru gittikçe incelir ve dallara ayrılır. Arterler ve venalar çift olarak uzanırlar. Venalar bronşların ventralinde ve medialindedir. Arterler ise bunun tersinde yer alırlar. Damarların çapları LL filmde 4. kaburganın çapından küçük olmalı ve DV filmde ise 9. kaburganın çapını aşmamalıdır. LL filmde kaudal pulmoner damalar köpeklere oranla kedilerde daha iyi görülür.

Yaşa bağlı değişiklikler: Genç hayvanlarda timus dokusu

görülebilmelidir. LL röntgenlerde kalbin kranial sınırında (bazen birleşmiş olarak) ve DV/VD röntgenlerde orta hattın solunda “üç açılı” yumuşak doku yoğunluğu olarak görünür.

Yaşlı hayvanlarda; lateral çekimlerde kalp daha yatay konumdadır, aortun dışarıya dogru şişkinliği (tümsekliği) ve kavisi daha belirgin olamaya başlar. Kaburgalara ait kıkırdak dokular daha fazla kalsifiye olmuş kısımlar halinde görünür. Bu görüntüler kaburga kırıkları ile karıştırılmamalıdır.

Bronşiyal Desen: Bu desen bronş duvarlarının görülebilmesinin artışı ile

karakterizedir. Bronşiyal kalsifikasyon yaşlı hayvanlarda yayın bir bulgu olup, köpeklere oranla kedilerde daha az belirgindir.

Bronşiyal duvarların görünümün artışının sebebi peribronşiyal infiltrasyon ve/veya mukoza yangılanmalardır. Enfeksiyon, yangılanmalar, alerjik veya irritan sebeplerden ileri gelen kronik bronşitiste bronş duvarların kalınlaşması tipiktir. Bronşiyal desenin kedilerde en yaygın nedeni astımdır. Bronşiyal desenin oluşumunda daha az rol oynayan nedenler; sol kalp yetmezliğinde sekunder olarak meydana gelen peribronşiyal ödem ve hava yolu neoplazileridir ( genellikle limfosarkomalar).

İntersititisyal Desen: Alveoller, interlobular bağ doku ve kan damarlarının

birlikte oluşturduğu dokulara intersititisyum denir. Sıvı, fibröz doku ve metaztatik birikimler gibi yapısal değişikliklerin intersitiyum içine sızmasından (infiltrasyonundan) dolayı interstitisyal opasitede (matite/yoğunluk) artış meydana gelir. İnfiltrasyon sonucunda normal akciğer ayrıntıları (detayları) bulanık bir görünüm sergiler.

Bulanıklaşma/pusluluk, petekleşme gibi yapısal olmayan ve nodülleşme görüntüleri intersititisyal desendeki değişiklikler olarak sınıflandırılmaktadır. Artmış matitenin puslu veya bal peteği gibi delikli görüntüsü normal akciğer detaylarının incelenmesine engeller (süperimpoze). Yoğunluğu yüksek olarak görünen nodüler alanlar çevresindeki dokulara göre daha belirgin veya farklı görünür.

a. Yapısal olmayan intersititisyal Desen:

Yapısal olmayan intersititisyal değişiklikler küçük, önemsiz veya tesadüfî bir bulgu olabilir. Ekspirasyon esnasında çekilen bir film, bu tür değişikliklere neden olabilir. Bu durumda alveolle kıyaslama yapılarak, değişikliğin oldukça geniş bir yüzeyde intersitisyumu işgal ettiği ya da kapsadığı görülebilir. Düşük X ışını şutlanması sonucu karanlık çıkan filmde ya da yağlı kedilerde artmış radyasyon dağılımı nedeniyle intersititisyal opasitede belirgin bir artış olacaktır.

Yapısal olmayan intersititisyal desendeki değişikliğin generalize olması (tüm akciğer dokusunda yaygın) durumu; intersititisyal pulmoner ödemden dolayı kalp yetmezliği olan hastalarda sıklıkla meydana gelir. Yapısal olmayan intersititisyal desendeki değişikliğin az sıklıkla görülen sebepleri arasında pnöymoni, akciğer kanaması, FIP, toksoplazmosis, akciğer kurtları gibi hastalıklar sayılabilir.

b. Noduler İntersititisal Desen

Boyutları 0.5 cm daha az olan küçük nodüller genellikle görülmez. Fakat birkaç tanesi süperimpoze ise birleşmiş siluet olarak görülürler. Meme uçları, küçük deri kitleleri ve kan damarlarının son kısmının süperimpose görüntüleri nodüller ile karışabilme ihtimaline dikkat edilmelidir.

Noduler intersititisal desen genellikle akciğer metastazlarında oluşur. Kedilerdeki metastatik pulmoner nodüller köpeklere oranla daha az sıklıkta tanımlanır. Limfosarkom, multiple abseler, granulom, hematom, FIP ve akciğer kurtları gibi hastalıklarda nodüler desen değişikliğine neden olabilir.

Alveolar desen

Normal alveol hava ile doludur. Alveol sıvı veya hücreler ile istila edilmeye başladığında veya kollaps olduğunda içindeki hava kaybolur ve yumuşak doku opasitesi sergiler. Bu durumda artmış opasiteden dolayı iyi ayırt edilemeyen alanlar halinde görülür. Akciğer damarları artmış yumuşak doku opasitesine bağlı olarak belirsizleşir.

Büyük broşların içinde hava kalması sonucunda yumuşak doku opasitesinin zıt renginde alanlar oluşur ki buna “hava bronkogramı” denir.

Pulmoner ödem, pnöymoni, kanama primer/sekunder neoplaziler alveolar istlianın yaygın sebepleridir.

Pulmoner ödem: Kollaps (atelektazi): Akciğerin kollabe alanları; istila edilmiş veya birleşmiş alanlardan

kolaylıkla ayırt edilebilir. Kollabe akciğer bölümü daha küçük yer kaplar ve bunun sonucunda akciğer yüzeyinde meydana gelen yer genişlemesi kalbin lokalizasyonunu değiştirir. Akciğer kollapsınının en yaygın nedeni röntgen çekmek için hayvanların yan tarafına yatırılmasıdır. Yan yatırılanlarda alt tarafta kalan akciğer tarafında daha az hava dolaşımından dolayı meydana gelir. Genellikle astımlı kedilerde sağ orta akciğer lobunda kollaps meydana gelir. Çoğunlukla plevral efüzyon ile birlikte oluşan lob torsiyonuna bağlı kollaps diğer sebeplere oranla daha az sıklıkta görülür.

Akciğer kitleri: Onların kaynağına bağlı olarak (alveolar yada intestinal) akciğer

kitleridir. Diğer yapılarla ilişki ve posizyonu değerlendirilir. Kitlelerin doğru değerlendirilmesi için her iki görüntü (LL ve DV/VD) planında röntgen çekilir. Toraks radyografileri bölgedeki kitlenin akciğer kökenli mi yoksa mediastinal kökenli mi olduğunun anlaşılmasında yetersiz kalır. Geniş kitleler mineralize alanlar (kemik yoğunluğuna yakın) içerebilir. Neoplazi (primer veya sekunder metastatik), granulom, hematom, abse ve kistler akciğerde görülen kitlelerdir.

Ruminatlarda yatkınlık

Temel fonksiyonuO2 / CO2asit-baz dengesibioaktif maddeleri metabolize ve aktive

kortikosteroid, seratonin, prostaglandin ve anjiotensin

ısı ve sıvı dengesi

O2 azlığı ve patolojik değişikler

Anoksianoksik, stagnant, anemik, histotoksik

Solunum hastalıklarının genel semptomları

• Burun Akıntısı / kanama• Göz akıntısı• Kulaklara düşük• Dispne bulguları

– Dirseklerin uzaklaştırılması,– Baş aşağı-ileri konumda– Açık ağız– Dil dışarıda, salya akıntısı– Abdominal nefes hattı

• Kötü nefes kokusu• Kıllar karışık• Duyulabilen anormal solunum sesleri

– Hırıltı, horultu, – Aksırık, öksürük

• Anormal solunum şekli• Göğüs kafesi ağrısı• Anormal askultasyon ve perkusyon

bulguları• Mukazal siyanoz

Öksürük Sebepleri

Akut Kronik

Burun kanaması• Tek taraflı

– Travma (burun/maxilla)– Boyuz kırığı– Yabancı cisim– Tümör– Ülseratif fungal

granülomatoz

• Çift taraf ve ağız boşluğu– F. / L. /A. Apse – tümor– Pul. embolik anevrizma– Pul. Tromboembolimz– Pul. Hipertansiyon– Aspriasyon pnömonisi

• BVD, CGB, IBR,antrax, yanı kara, sepsis, basiller hemoglobilüri, efemeral fever, trombositopenik hast. mavi dil*

• Arsenik, warfarin, nitrat, civa, bakır*• Eğrelti otu, tatlı yonca, meşe• Yılan sokmaları, faktör eksiklikleri, renal, kardiyak

Rinitis• Viral

– Sığır• PB, CGB,VDMD,IBR,BAV Tip-1-2-3,

RSV,– Koyun ve keçi

• Mavi dil, çiçek, ektima– köpek

• Parainfluenza, herpes, distemper, adeno tip1-2

– Kedi• Herpes, rinotrahit,calici, clamidia

pisittasi– At

• İnfluenza, herpes tip-1-2-4-5, rino tip-1-2-3, arterit, morbilli,

• Atopik-alerjik– Tüm türler (Rum:holştayn ve jersey)

• Mikotik– Tüm türler

• Kriptokok, koksidioid, aspergillus, rinosproridium, fikomises, penisilyum

• Paraziter– Köpek

• Kuterebra, linguatala, pnöymo-nissoid, kapillariya, singamus

– Koyun-keçi• Östrus ovis

• Bakteriyal Yabancı cisim, Hava kesesi

hast*,Tay pnöymonisi, Gurm*, Pluerupnöymoni (At*)

• Neoplazi- polip, amiloidozis– Köpek, kedi, at

• Kist – buzağı

• Kötü havalandırma– buzağı

Oestrus ovis enfeksiyonu

•Nitroxynl 15-20 mg /kg

SinusitisBoynuz kırılması / çıkarılması,Enfeksiyonlar,IBR, CGB,Travma , açık yara, diş hast.,Yabancı cisim, tümör

• Haftalar/aylar sonra• Anoreksi,Letarji,ateş• Akıntı • Hırıltılı solunum• Kötü kokan nefes• Baş posizyonu• Kemik deformasyonu• Ekoftalmus• Solunum yollarında daralma•

– Mat ses ve ağrı– Kemik incelmesi ve gaz

birikmesi• Enfeksiyonda yayılma

• NSAI ilaçlar– Asetil salisilik asit 100mg/kg PO, G2K.– Fenil butazon 17.6 mg/kg PO 2 gün

“ “ 4.4 mg/kg PO G1– Fluniksin Meglumin 0.5-1.1 mg/kg IM

1-3 gün G1K• KAB

– Penisilin 22.000 IU/kg IM, G1K– Tetrasiklin (10-22 mg/kg), PO, IM, IV G3K– Tylosin (10-17mg/kg) IM, G1K– Trimethoprim+sulfonamıd

– (40 mg/Kg) IM G1-2K

• Trepenasyon / irrigasyon– Antiseptik sol– Streptokinaz (200.000 İÜ)

Farengitis, Larengitis ve Tracheitis

• Köpek kedi– ÜSYE, Brahisefalik HYS

• Ruminant– IBR, Dana difterisi,

H.sommus, fusobakteryum nekroforus, şiping fever, aktinoasilloz,

• At– Sol laringiyal hemiplaji– Yumuşak damak dorsale

yer değiştirmesi– Faringiyal lenfoid hiperplazi– Faringiyal kistler

• Öksürük – Kuru- Yaş ağrılı

• Dispne– inspratorik

• Hırıltılı solunum• İnsp. Gürültülü

sesler• Ateş, depresyon,

toksemi

Farengiyal ve Larengiyal apseler

• Yab. Cisim• Sonda uyg• Actimoyces, actınobasil,

pastörella, • corynebacterium

pseudotuberculos*.

• Çigmeme ve yutma zorluğu• İnps. Dispne• Ağız kokusu• Burun akıntısı• Ağrı• Dehidrasyon

• Aspirasyon pn.***

» KUDUZ• KAB• Penisilin, tetrasiklin• NSAI• kesim

Larens ve Trachedaralması- tıkanması-ödemi

• Sporadik• Akut- kronik

• İnsp. Dispne• Öksürük• Ateş, taşikardi, • Taşipne• Siyanoz• Asfeksi

• Besi danalarında trake ödemi

• Akut dipne– Sıcak yaz mevsimi – Besi periyodunun

sonuna dogru• Kronik öksürük

– Sık, derin, kuru– Gelişme geriliği

Bronş ve akciğer hastalıkları• Hiperemisi ve ödemi, Kanaması• Anfizemi• Atelektazi ve kollaps• Asfeksi• Yangısı (Pnöumoni)

• Bronkopnöymoni• Metastazik pnöymoni• İnterstitisyal pnöymoni

– Akut (İnterstitisyal anfizem ve Respiratorik distres sendromu)– Kronik (atipik İnterstitisyal pnöymoni)– Paraziter ve mikotik

• Aspirasyon pnöymonisi

Akciğer Konjesyonu ve ÖdemiHiperemiPrimer: Pn.başlangıcı, gaz-duman,OFI zeh. , uzun süre yan yatma, soğuk hava solumaSekunder: Konj. Kalp Yet. (KKY)

Şiddetli dipne (İnsp)Taşikardi, taşipneYüksek Ateş (Konj)Mukoza

Hiperemi …. siyanozBurun akıntısı

Konj: serözÖd: köpüklü -kanlı

Öksürük yumuşak yaş

_ Konj: sert veziküler_Öd: Raller ince , insp.hırıltı

ÖdemAnaflaksi, KKY, akut pn, gaz-duman, sepsis, zakkum zeh, Doksisiklin (buzağı), akc. yaralanmaları

• Karışan hast– Pn.ler ve Akc. Kanamaları

• Prognoz– Konj: – Ödem

• Tedavi– Oksijen– Furasemid– Aminofilin, teofilin– Kortikosteroid**** – Morfin- acepromazin– Na bikabonat

Semptomlar

Akciğer AnfizemiAkut interstitisyal pnöymoni Bronkopnöymoniler

• Exp. Dispne• Hareketle şiddetlenme

• Exp inleme• Şid. ise ağız açık sol• Öksürük

• kuru ve kısık

• hırıltı Exp.• genişleme, açık üstü• Deri altı anfizemi

Anaflaksi, toksemi, RPT,Akc.apseleri ve Parazitleri, klorlu gazlar

• Karışan hastalıklar– Akc hip-ödemi– Akut ve kronik pn– Pnömotoraks– Verminöz pn

• Prognoz • Tedavi

– Kendiliğinden– Atropin, kortikosteroid,

antihistamikler

Pnömotoraks

30 sn sonra Baş aşağı sarkıtma SıvazlamaTemizleme

(Aspirasyon)Vagal bradikardi

Bacakların ovulmasıSomatik respiratorik refleks

Isıtma

Asfeksi

Asfeksili neonatallere müdahale

• Pozitif basınç ventilasyonu– Endotracheal tüp– Mide tüpü

Solunum uyarıcıları• Doxopram HCL (Dopram )®

– 40-100mg / Buzağı– 5-10 mg / Kuzu

• Diprophylline (*Astmadin)® – 700mg /buzağı PO G3K – 140-280mg /kuzu PO G3K

• Etamiphylline • Niketamid (Kardiovet enj.) ®

– Tay: 2.5-25 mg/kg im,sc (iv)– Köpek,kedi: 20-40 mg/kg

im,sc (iv)

Asfekside Müdahale

Asfekside müdahale

Kalp durması• Pozitif basınç

ventilasyonu• Kalp masajı• Defibrilatör

– Kh. max 100jul– Bh.max 200 jul

• Damar yolu açılması– Ringer laktat sol

20-40 ml/kg IV

Nabız alınamaması,Kapillar dolum az/yokTaşikardi, ext. Soğuma

*Dopamine 2-10µg/kg/dk İV

• Asistol / P< 60– İV / İT

• Adrenalin 0.02mg/kg– İT

• Atropin 0.04mg/kg

Asfeksili neonatallere müdahale

Hipotoni ve Koma hali

•DMSO %10-20 sol.•0.5-1 g/kg IV(1-2 saatte)

Ventilasyon normal, Kardiyak verim zayıf

• Sodyum bikarbonat– 1-2 mEq /kg İV

Oliguri (ABY)• Dopamine 2-10µg/kg/dk IV• Furasemid 1 mg/kg IM/IV

G2K• Mannitol 0.25-1 g /kg İV

(1-2saatte)

Asfekside Müdahale

Asfeksili Neonatallere Müdahale

Septik şok’un önlenmesi

• Paranteral beslenme: CA %15 KOLOSTRUM• Az miktarda süt• Geniş spektrumlu antibiyotik• antigaz

– Metaklorpromid 0.25-0.3 mg/kg İV G4K• Antiülser

– Ranitidin– Sucralfate

PnömoniPatolojik yerleşime göre

• Bronkopnöymoni– Bronş,bronşiol ve anterior loblar

– Enzootik pnöymoni

• Fibrinli pnöymoni– Anteriör ventral loplar ve plevra

– pastörellosiz / shipping fever

• İntertitisyal pnöymoni– Üniform ve alveol çeperi

• Viral, allerjik / parazitik pnöymoniler

Pnöymoni (Bronkopnöymoni)

Etyoljik etkenler• Pasteurella hemolitica ve

multicida, H.Sommus, mycobacterium bovis

• Mycoplasma spp• Parainfluenza 3,

Res.sinsitiyal virus, IBR, BVD

• Mantar • Parazitler

Hazırlayıcı faktörler• Stres ve dehidrasyon• Pazardan toplama• Ahır durumu• Mevsim• Ani ısı değişimleri• Dispozisyon• Çevre tozları yoğunluğu

• Buzağı-kuzu: Enzootik Pn• Besi danası:Pastörella Pn

Akciğerlerin AskultasyonuPatolojik sesler

– Raller• Kaba (gürültülü, kısa süreli,kesintili,müziksel olmayan çatırdama,

patlama sesleri)– Distal servical trake, büyük bronşlar exdutatının titreşimi

• İnce (düşük ses yoğunluğu, kısa süreli, kulak arkası saç karıştırma sesi-çıtırtı)

– Alveol içindeki yapışkan exudatın insp-exp. hareketi

“bronşit, pnöymoni, ödem, kanama, kollaps”

– Hırıltılar (ıslık-düdük, gıcıtrı, cırlama, müziksel)(Daralmış kanal-borulardan hava geçişi sırasında oluşan duvar titreşimi)

• Expr:intratorasik hava yolu kısmı tıkanma-daralma– At- KOAH, Kedi astım, köpek- CAV tip-II, Sığır- bronşit, RSV

• İnps. Extatorasik hava yolu kısmı tıkanma-daralma– Trake kollası, hipoplazi, atelektazi, kitle

– Sürtünme (iki kağıtın birbirine sürtülmesi sesi)- İnsp ve Expr• Pleural:Pleurit, Tuberküloz pleurapnöymoni, “efüzyonda üst de”• Perikardiyal: Perikarditis

Başlangıç• Hızlı – yüzlek solunum• Dispne• Ateş (39-40 °C)• Depresif, iştahsız• Siyanoz • Burun akıntısı (çift taraflı)

– Seröz……. mukoprulent

• Kötü kokulu nefes• Öksürük

• yaş, (virallerde kuru ve sert)•

• Kaba veya ince raller (öksürüken daha belirgin)

• (virallerde kaba raller)

• Nötrofilik lökositozis

Akut bakteriyal• Toksemi bulguları

• 40-41°C ateş, taşikardi, depresyon, iştahsızlık• Yatma isteği, Karışık kıl örtüsü • Şiddetli Dispne• Exp. İnleme• Burun ve Göz Akıntısı

• Seroz- mukoprulent• Öksürük

• yaş•

• Veziküler seslerde Sertleşme, • Apikal ventralde kaba raller• Ses alamama

• • Ventralde matite (PLEURİTİS)

• Nötrofilik lökositozis

PnöymoniSemptomlar

Kronik bakteriyal• Zayıflama• Kaba-karışık kıl örtüsü• Ateş

• (39,3-40 °C)• Taşikardi• Hızlı-derin solunum• Exp. İnleme• Ağız açık soluma• Burun akıntısı

• Mukoprulent• Öksürük

• Kuru (ara sıra)

• Ventralde• Kaba-ince raller, Exp-hırıltı

• Nötrofilik lökositozis

Viral

• Toksemi bulguları• Fakat ateş ve iştahsızlık yok

• Antibakteriyal ilaçlara cevap alınamaması

• Şiddetli dispne• Öksürük

• Kuru ve sert

• • Kaba raller

• Ölüm olabilmesi• Lenfopeni ile lökopeni / Normal

pnöymoniSemptomlar

pnöymoni

Tedavi (mg/kg)

Sipesifik AntibiyotiklerG1K

Ceftiofur (1.1 im/sc), Danofloksasin (1.25 iv/im), Enrofloksasin 2.5-5.5 sc), Marbofloksasin (2 iv/sc), Oksitetrasiklin 11 iv/im/sc)

G2KAmoksisilin (11 im /sc), Ampisilin (2-5 sc)

NSAI•Fl. Meglumin (2.2 iv/im, G1-2K max.2 doz)•Fenilbutazon (2-5 iv, G2K)•Karprofen (1.4-2.2 im/sc, , G1-2K )•Ketoprofen (2-4 im/iv, G1K, max. 3 gün)•Meloxicam (0.5 iv/sc, TD)

Pnöymoni Prognoz

Aspirasyon pnöymonisi(gangrenli pnöymoni)

Akciğer Apseleri (Kronik Suppuratif pnöymoni)

Tb., aktinomikozMikotik enfeksiyonlarSEMPTOMLAR• Progresif durguluk ve iştz• İntermitant ateş 40-40.5• Öksürük

– Şidd,kısa,sert, ağrılı• Değişiken sol. sayısı• Kötü kokulu nefes• Nöbetli çift burun kanaması• Göğüs ağrısı ve açık ayaklar• KV insp. hırıltı (ıslık, gıcırtı)• Matite

Pn, Asp. Pn, RPT, CVCT, Metrit, Mastit, Endokardit

• Nötrofili ve lökositosiz

• (Geniş spct antibiyotik)– Az etkili yada etkisiz

• Kesim

• Korunma– Sekunder sebepler

Akut Respiratorik Distres Sendromu (ARDS)

Premature, klonlanma, in vitro fertilizasyonSurfaktan eksiklğiGüç ve uzun doğumda mekonyum asp.İkiz gebelik

Gebelik Süresinin aşılması Herpes virusBeyaz kas hastalığıKonjenital kalp hastalığı

• Yeni doğanlarda– Neonatal asfeksi bulguları

• güçlükle nefes alma, hipoventilasyon

• Hipoksemi ve asidosiz • Depresif, hipotoni, koma hali

– Sistem Komplikasyonları• Oliguri, KKY, timpani, septik

şok, Hipoksik ensefalopati– Premature– Sert veziküler ve hırıltı

Taşikardi (defekt varsa üfürüm) / bradikardi

•Buzağılarda •Güç nefes alma•Progresif pnöymoni• Hırıltı ve çıtırtı

• Taşikardi

• İntranazal oksijen• Antibiyotik• Deksametazon 10mg• Vit E / Se• Surfaktan• Sıvı sağaltımı

Akut Respiratorik Distres Sendromu (ARDS)(Bovine Astım, Akut B. Pulmoner Anfizem ve Ödem, B. Pulmoner Anfizem,, Fog Fever)

D,L-triptofanın 3 metilindole dönüşmesiHipersensitive (süt, çiçek, küf)Bitki zeh. (Kolza, patates, nane)İrritan gaz ve dumanEndotoksik şok

• Şiddetli vakalarda– > 1 yaş, 4-10 gün– Ani ve şiddetli insp.Dispne (yürümeyle daha

şiddetlene ve expr inlemeli.)– Köpüklü ağız- burun akıntısı– Şiddetli Toksemi– R.atonisi, timpani, hafif ishal– Arasıra öksürük–

• Ventralde sert veziküler• dorsalde afoni• amfizemde çıtırtı

• Orta şiddetli vakalarda – Hafif toksemi, öksürük,sert veziküler, kaudal

loblarda hırıltı-çıtırtı,deri altı anfizemi

Pastörella, CVCT,nitrat-nitrit zeh, OFI zeh, Ekstrisik alerjik alveolitis

• Prognoz– Şid. 2 günde ve >2 ölüm– SC amfizem– Akciğer amfizemi, KKY

• Tedavi– Dexametazon 0,1-0,2 im /Kg

tek doz (TD)– ***Adrenalin 2-8µg/kg im/iv VEYA

atropin 0.04 sc/iv +antihistaminikler (1 saat arayla)

– Diuretikler– NSAI

Kronik Atipik İntersititisyal pnöymoni(Hipersentitivite pn., Extrinsik Alerjik Alveolitis )

•Micropolyspora faeni•Thermoactinomyces vulgaris

• Akut– Depresif, istah-süt azalması– Exp.dispne, taşipne, öksürük– Ateş: normal/ geçici– KV lob sert veziküler, çıtırtılı

• Kronik– Sinsi, zayıflama, düşük süt– ilerlemiş öksürük, taşipne– Ateş: normal– KV lob sert veziküler, çıtırtı

(ıslık, gıcırtılı, hırıltılı)– Merada düzelme

Küflü yemle besleme, kış mevsimi kapalı ahırlar, erişkin / 6 yaş üstü

• Akut intersititisyal pn• Aspirasyon pn

TEDAVİ• Merada düzelme görülür

• Küflü ot saman verme• Uzun etkili kortikosteroid

• Betametazon *(Celestone chronodese amp

-3mg)® 10-30 mg / sığır İM, TD

• Deksametazon(Devamed, Deksavet,

Vetakort) ® 0.05 mg/kg İM/SC, TD

• Türler

• Sığır (S)– Dictiyocaulus viviparus, Ascaris suum

• Koyun-keçi (K-K)– Dictiyocaulus filaria, Protostrongylus rufecense, muellerius

capillaris

• Bulgular

• Asemptomatik– Öksürük, taşipne,ölüm

• Semptomatik– Trakeit ve bronşit-Öksürük,– Taşipne, – Ateş, – İnsp.dipne, – Anoreksi, zayıflama– Sert veziküler,– Hırıltı (ıslık-sürtünme)

• Sığır– Ventral diyaframatik loblarda

hepatizasyon ve sertleşme– Pleurada grı-kırmızı / grı-sarı nodul (3-4

mm)• Koyun keçi

– Dorsal l diyaframatik loblarda grı-sarı nodul (2 mm)

• Tedavi– İvermectin (SC)

• S:0.2mg/kg, K-K:0.3mg/kg– Febendazol (PO)

• S:5mg/kg, K-K: 25mg/kg– Oxfendazol: 4.5mg/kg (PO)– Albendezol:10 mg/kg (PO)

• 35 gün arayla 2-3 kez

– Korunma• Meraya çıkışın 3,5,15. haftasında

Paraziter Bronkopnöymoni

PleuritisRPTTravma, cerrahi işlem

• P.sikka– Tam iştahsılık– Ayakta durma,

hareketsizlik,– İnleme ve açık ayak– Kısa kuru ağrılı öksürük– Yüksek ateş, taşikardi– Hızlı, yüzlek, abd. solunum– Sürtünme– Ağrı

pnöymoni ve apse(pastörella, BCPP,CCPP, H.Sommus, Tb

• P.Eksudativa (efüzyon)– İştahsız, kilo kaybı, depresif– Dispne– Taşikardi– Normal / Hafif ateş– hafif Sürtünme

Boğukafonik ses

– hafif AğrıTek taraflı yatay matite

Pn, Perikardit, ödem ile karışır

Rum. Enfeksiyöz hastalıklar• Solunum Sistemi

Hastalıkları komplexi (Bronkopnöymoni)

– Enzootik pnöymoni– Shipping fever (Pastörelloz pnöymonisi)

• Enfeksiyöz Rinotrakeitis (IBR)• Respiratory Snycytial virus

enfeksiyonu• Bulaşıcı zatürree

– Sığır (CBPP)– Keçi (CCPP)

• Maedi-visna• Koyunlarda pulmoner adenomatozis• Mikotik pneumoni• Kış gribi, Q fever, CGB.

Res.Sinsitiyal Virus Enf.

• Paramyxoviridae

• Aşısız ve stresli

• Morbidite yüksek• Mortalite % 0-20

• Subklinik

• Sol.sis. Hast. Bulguları • Ateş (40-42)• Depresif, istahsız• Taşipne• Göz ve burun akıntısı • Kuru öksürük• Dispne• Deri altı anfizemi• Çene altı ödem• ölüm

Enfeksiyöz Pleurapnöymoni

• Mycoplazma spp.– Vaskulitis– İmmun reaksiyon

• İnkubasbon– Sığır: 3-6 hafta– Keçi: 6-10 gün

• Depresif, istahsız• Köpüklü salya (bazen)• Taşipne

– Yüzlek, hızlı ve abdominal• Exp. inleme• Ağrılı öksürük • Kambur duruş

– Keçilerde sternal yatış• Burun akıntısı

– mukoprulent• ödem

– Boğaz ve gerdanda• Ateş (41-42)• Dispne• Auskultasyon ve perkusyon

– Kaba ral ve ağrı-matite• Yavrularda poliartritis • ölüm

CCPP

CBPP

Tedavi prensipleri• Antimikrobiyal• NSAI• Bronkodilatörler• Kortikosteroidler• Expektorantlar• Antitussivler• Antihistaminikler• Diüretik• İmmunmodülatörler• Vitamin A ve C

RUMİNANTLARDA İLAÇ SEÇİMİ

• Florfenicol; 20 mg/kg 48 saat arayla. (NUFLOR ®)

• Ceftiofur hydrochloride; 1.1-2.2 mg /kg. 5 gün. (EXCENEL ®)

• Tilmicosin;10mg/kg SC. TEK enjeksiyon (MICOTIL 300 ®)

• Enrofloxacin; 2.5-5 mg/kg 3-5 gün (BAYTRİL ®)

• Tylosin; 2-10 mg/kg 5 gün İM(TYLAN ®)

AT SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI

Üst Sol.Sis. Hastalıkları

Burun ve boğaz Athroma Kondritis Epiglottis entrapmanı Epistaksis Epmoid hemotomu

Hava keseleri* Empiyemi Mikozisi Timpanisi

Larinks, farinks, trake İdio. Sol larigial hemiplaji Farigial lenfoid hiperplazi Yumuşak damağın dorsale

dislokasyonu Farigiyal apse kistler

Alt Sol.Sis.Hastalıkları Bakteriyal pnömoni* Gurm* Rhodococcus equi enf.

Kronik obsruktif akciğer hastalığı (KOAH)*

Egzerize bağlı kanaması *

Fungal pnömoni Pleuro-pnömoni (plöritis)*

Viral sol.sis. hastalıkları At gribi Eq. Herpesvirus 1-4 Eq. Rhinovirus Eq. Viral Arterit (EVA) Eg. Hendavirus

Şişlik Performans düşüklüğü

Anormal sol. sesi

Dispne öksürük ateş epistaksis Nazal akıntı

Athoroma + _ _ _ _ _ _

Kondritis _ + + (İ)hırıltı

+ _ + , - _ _

Epiglottis entrapmanı

_ +,- + (İ,E)hırılıtı

_ + _ _ _

Etmoid hematom

_ _ _ (Egz. sonra) +

_ _ + +

Hava keseleri Empiyemi

_ + _ _ _ _ _ +

Hava keseleri Mikozisi

_ _ _ _ _ _ + _

Hava keseleri Timpanisi

+ + _ _ _ _

Sol larigial hemiplaji

_ + + (horultu)

+ (İ) + _ _ _

Faringial lenfoid hiperplazi

_ + _ +,- + _ _ _

Yumuşak damağın dorsale yer değiştirmesi

_ + + + (İ) _ _ _ _

ATLARIN ÜST SOL.YOLU HAST.

Normal larinx Kondritis E. entrapmanı

Etmoid hematom Sol larigial hemiplaji

Bakteriyal Pnöymoni

Anaerop bakteriler Streptekok, akinobasil, klebsialla, rodokok

Viral hast. SonrasıNakiller

Performas düşüşü Sert veziküler Kaba raller

Akut safhada lökösitoz, nötrofili, serum fibriojen ve globulinde artış

Kültür

Gentamisin + Penisilin(6mg/kg +kristal penisilin 20.000 IU/kg IV, SID)(6mg/kg IV, TID + kristal penisilin 20.000 IU/kg IM,QID)

Procain Penisilin 20.000 IU/kg IM, BID)

Trimetoprim+sulfonamid 15mg/kg PO, BID

Ceftiofur 2.2-4.4 mg/kg IM, SID/BID

Aminofilin 4-7 mg/kg PO, SID

Clenbuterol 0.8 µg/kg IV, BID

NSAI Flunixin meglumin 1.1 mg/kg IM, SID Ketoprofen 1.1 mg/kg IM, SID Phenylbutazone 2.2-4.4 m/kg PO, BID IV, SID

Dinlenme Kaliteli beslenme Sıvı elektrolit dengesi sağlamaTay pnomonisi

(Rodokokkus enf)

Pleuro-pnömoni (plöritis)*

Pleuritis bulguları Tutuk yürüme Terleme Kronik dönemde

Zayıfama Ventral ödem

TAY PNÖMONİSİ Rhodococcus equi1-6 aylık taylardaPnömoni +

gastrointetinal bulgular

Ateş (aralıklı)

Eritromisin +rifampin25mg/kg + 5 mg/kg PO, G3K 2-3 ay

Gurm (STRANGLES- DİSTEMPER) Streptococcus equi İnkubasyon 3-10 gün 39.5-40.5 ateş İstahsızlık Lenfadenopati Nazal akıntı Abse Larenjit, farenjit Metaztaz Kaşeksi Ödem Hava kesesi empiyemi purpura hemorajika Lökositoz, hiperfibrinojenemi Kronik anemi

1-5 yaş

4-6 hafta karantina Penisilin G

15-20000 UI/kg IM, G2K

Kristal penisilin 20000UI/kg IV, G4K 4-6 süreyle / klinik iyileşmeyle 7 gün

Apse drenajı NSAI Purpura hemorajika

Dexametazon 0.04-0.2 mg/kg IM,IV,PO SID

3 swap uygulaması Yılda 2 kez aşı

Kronik Obstuktif Akciğer Hast. (KOAH)

Yaşlı at - kapalı ahır Saman -kuru ot tozu

Egzersiz de intolerans Hırıltılı-gürültülü

solunum sesleri dipne

Egzersiz sonrası Dispne

inspiratoik Öksürük (kronik)

(yemleme sonrası)

Dinlenme döneminde Exp. Dispne

Kan testleri normal BAL

Nötrofil

COPD Bakım ve besleme Bronkodilatör

Clenbuterol

Kortikosteroid Prednisolon 1 mg/kg

PO, BID

Albuterol 1-2µg/kgFenoterol 2-4 µg/kgİpratroprium 2-3 µg/kg

Egzersize Bağlı Akciğer Kanaması

Performansa etkisi !? Egzersiz sonrası

Yutkunma sayısında artış Düzensiz nefes alıp verme Öksürük (nadiren) Epistaksis %10

Furasemid 0.2-0.3 mg/kg İV yarıştan3-4 saat önce