business model canvas - leader wings · business model canvas...
TRANSCRIPT
BUSINESS MODEL 1
BUSINESS MODEL
CANVASพนฐานการเขยนโมเดลธรกจ
BUSINESS MODEL 2
เขยนและเรยบเรยงโดย
วรญญ สรเดช
www.leaderwings.co
สบเนองจากผมไดศกษาเกยวกบการท�าธรกจจงไดเรมตนจากการศกษาหนงสอ
ทชอวาBusinessModelGenerationโดยหนงสอจะแนะแนวการเขยนแผนภาพธรกจ
และการน�าไปใชพรอมกบกรณศกษาตางๆทนาสนใจ
ส�าหรบอบคเลมนจะกลาวถงเรองทผมไดมโอกาสไปเจอวดโอซรยเกยวกบการเขยน
แผนภาพธรกจจ�านวน6วดโอดวยกนซงถอวาเปนวดโอแนะน�าและแนะแนวการเปลยน
จากไอเดยธรกจไปสการเขยนเปนแผนภาพธรกจอยางเปนขนเปนตอนเพอน�าเสนอ
นายทนตอไป
ผมจงเลงเหนวาวดโอซรยชดนจะเปนประโยชนกบทานผอานอยางมากและไดแปล
และบวกกบความเขาใจสวนตวของผมเองเพมเตมเอาไวดานลางนหวงวาจะชวยใหทานผ
อานไดเหนมมมองจากการน�าไอเดยไปตอยอดในการท�าธรกจจรงๆกนครบ
BUSINESS MODEL 3
จากไอเดยธรกจส......แผนภาพธรกจ
BUSINESS MODEL 4
เรมตนดวยเบธและคารลไดไอเดยทเจงๆมาและคดวานาจะสามารถท�าเปน
ธรกจขนมาไดซงทงคตางกคดวามนเปนไอเดยทเจงมากๆแตในโลกความเปนจรงแลวนนไอเดย
ทวาเจงๆพอเอาเขาจรงกกลบเปนธรกจทลมเหลวไมเปนทาดงนนจ�าเอาไววา
ไอเดยทด ≠ แผนธรกจ
เพราะไอเดยกคอไอเดยแคคดวาเจงแลวยงไมพอมนตองมการเขยนแผนภาพธรกจ
กนตอกอนเพราะในโลกความเปนจรงนนถาลกคาไมไดสนไอเดยของเราแลวละกเปนอน
จบขาว
ดงนนสงทเราจะตองท�าตอกอนทจะสรางธรกจจรงๆขนมากคอการทดสอบไอเดย
กบโลกความเปนจรงกอนวามแนวโนมยงไงบนทกขอมลความคบหนาและหลกเลยงการ
เปนหนกบธนาคารหรอเครดตเสยกบธนาคารถาพรอมแลวกไปพบกบซรยตอไปกนไดเลยครบ
BUSINESS MODEL 5
ท�าความรจกกบ ......แผนภาพธรกจ
BUSINESS MODEL 6
แผนภาพนมชอเรยกวาBusinessModelCanvasหรอแมแบบแผนภาพธรกจซง
เปนเครองมอทมประสทธภาพมากๆในการทจะน�าเสนอไอเดยใหกลายมาเปนแผนภาพ
ธรกจทมระบบมากยงขน
Business Model Canvas มสวนประกอบดวยกนทงหมด 9 ชองดงน สวนท 1 Customer Segment (ลกคาแตละกลม)–ซงเปนชองทส�าคญมาก
เพราะธรกจจะอยไดกตอเมอมลกคา
สวนท 2 Value Proposition (คณคาทสงมอบ) –เปนสนคาหรอบรการทจะสง
มอบคณคาทเปนประโยชนสงตอไปยงลกคา
สวนท 3 Channel (ชองทาง)–ชองทางทใชในการตดตอสอสารระหวางลกคา
และสงมอบคณคาไปยงลกคา
สวนท 4 Customer Relationship (การสรางความสมพนธทดกบลกคา)–เปน
วธการทจะสรางความสมพนธอนดกบลกคาเพอใหลกคาไดเหนและรบทราบคณคา
ทเราจะสงมอบให
BUSINESS MODEL 7
สวนท 5 Revenue Stream (กระแสรายได)–และเมอคณคาไดถกสงไปถงลกคา
และมการใหคาตอบแทนกลบคนมาจะเรยกงายวามรายไดเกดขนอยางไรบางเมอสง
มอบสนคาหรอบรการเปนทเรยบรอยแลว
สวนท 6 Key Resource (ทรพยากรหลก) –ตงแตขนตอนการสรางสนคาหรอ
บรการ,การตดตอสอสารกบลกคาและการเพมชองทางการตดตอกบลกคานนจ�าเปน
ตองใชทรพยากรหลกอะไรบางเพอใหเกดกระแสรายได
สวนท 7 Key Activities (กจกรรมหลก) –คอสงทจ�าเปนตองลงมอท�าเพอสราง
คณคาของสนคาหรอบรการออกมาใหด
สวนท 8 Key Partner (พนธมตรหลก) –คอคนทจะชวยใหแผนภาพธรกจของเรา
ประสบความส�าเรจซงเปนคนทมสวนรวมในทกๆสวนของแผนภาพทงหมด
สวนท 9 Cost Structure (ตนทนทเกดขนทงหมดในแผนภาพ)–ใหไลตงแตชอง
แรกจนถงชองสดทายวามรายจายทเกดขนตรงสวนใดเทาไหรบางอยางละเอยดโดย
อาจเปนทงตวเงนหรอเปนอยางอนทตองเสยไปเชนเวลาในการท�างานเปนตน
ลองมาดตวอยางเบองตนจากวดโอกนครบวามการใช
แผนภาพทง 9 ชองอยางไรกนบาง...
BUSINESS MODEL 8
ตวอยางแผนภาพธรกจ Low Cost Airline
(สายการบนโลวคอรส)
ValueProposition=CheapFlights&NoFrills
CustomerSegment=BudgetTravellers
Channel=CallCenters&www
CustomerRelationships=Automated&Impersonal
RevenueStream=Tickets&Fees(Food&Drink,PriorityBoardingandLuggage)
KeyResources=SingleAircraftModel&CheapAirports
KeyActivities=QuickTurnarounds
KeyPartnerships=CarRental&Hotel&Insurance
CostStructure=Maintenance,Training,Airports&CallCenters
BUSINESS MODEL 9
ValueProposition=CheapFlights&NoFrills
CustomerSegment=BudgetTravellers
Channel=CallCenters&www
CustomerRelationships=Automated&Impersonal
RevenueStream=Tickets&Fees(Food&Drink,PriorityBoardingandLuggage)
KeyResources=SingleAircraftModel&CheapAirports
KeyActivities=QuickTurnarounds
KeyPartnerships=CarRental&Hotel&Insurance
CostStructure=Maintenance,Training,Airports&CallCenters
เนอหาโดยสรปกคอเรมตนทจะวางแผนท�าเกยวกบสายบนตนทนต�าซง
คณคาทสงมอบแกลกคากคอตวเครองบนราคาถกซงลกคากลมนโดยหลกๆ
คอกลมของ“นกทองเทยวทมงบประมาณจ�ากด”ซงทางสายการบนจะไดรบ
กระแสไดรายไดจากคาตวและคาอนๆอกเชนอาหาร,เครองดม,สทธพเศษ
ทนงพเศษ,โหลดกระเปาเดนทางเปนตน
โดยใชชองทางการตดตอกบลกคาสองทางคอทางCallCenterและ
เวบไซตโดยใชการสานสมพนธกบลกคาแบบอตโนมตคอเนนใหลกคาชวยตว
เองเปนหลกเพราะจะไดไมตองมคาใชจายเพมในการซบพอรทลกคามากเกนไป
มาดในสวนดานซายมอของแผนภาพกนบางเรมตนททรพยากรหลกๆก
คอการซอมบ�ารงเครองบนและการฝกฝนพนกงานโดยใชรปแบบการเชา
เครองบนแบบSingleAircraftModelคอการเชาเครองบนรนเดยวกนทงหมด
เพอประหยดคาใชจายในการซอมบ�ารง,อบรมพนกงาน,นกบนเพราะถาเรา
เลอกใชเครองบนหลายรนกจะตองส�ารองอะไหลหลายรนสงชางไปอบรมเพอ
ท�าการซอมบ�ารงตามรนเครองบนทมอก
กจกรรมหลกทตองท�ากคอท�าเวลาในการบนใหไดเรวทสดมากเทยวทสด
เทาทจะท�าไดเพราะจะท�าใหเงนเขามาเยอะขน
พารทเนอรหลกๆสวนใหญจะเปนธรกจทเกยวของกบการทองเทยวเปน
หลกเชนเชารถ,โรงแรมและประกนภยเปนตน
ดงนนคาใชจายทเกดขนกคอคาซอมบ�ารงเครองบน,คาฝกฝนพนกงาน,
คาสนามบนและCallCenters
แตแผนภาพธรกจทเราเขยนเสรจครงแรกนนมนอาจจะฟงดดแตอยาพง
ตกลงปลงใจกบแผนภาพอนแรกสดเพราะฉะนนจะตองลองเขยนแผนภาพ
ธรกจออกมาหลายๆแบบแลวน�าไปทดสอบผลใหเรวทสดเทาทจะเปนไปได
เพอหาวาแผนภาพใดทมแนวโนมทดทสดณขณะนน
BUSINESS MODEL 10
การสราง......ตนแบบ
BUSINESS MODEL 11
ทงสองพยายามใชแผนภาพไปพรอมๆกบการทเราเลาเรองแลวคอยๆ
เขยนขอมลลงในแตละชองซงภายในวดโอนจะพายกตวอยางและวธใช
แผนภาพธรกจไปพรอมๆกน
โดยเรมตนจากคณคาทเราจะสงมอบใหกบลกคากอนโจทยคอ
“TravelforRetirees”หรอ“การทองเทยวส�าหรบผเกษยณอาย”
BUSINESS MODEL 12
ValueProposition=TravelforRetirees
CustomerSegments=Boomers
Channel=Website
CustomerRelationships=Easy,Automated
RevenueStream=SaleFees
KeyResources=Website&Brand
KeyActivities=Marketing,Website,Maintenance
KeyPartnerships=Booking
CostStructure=Sale,Marketing,Platform
ในแผนภาพธรกจนตงตนทคณคาคอการทองเทยวส�าหรบผเกษยณอายโดยระบกลมลกคา
คอกลมของBoomersหรอกลมทอยในวยเกษยณหรอใกลเกษยณแลวนนเองโดยใช
เวบไซตในการตดตอสอสารกบลกคาซงเปนระบบอตโนมตหรอใหลกคาชวยเหลอตวเอง
จากนนกสรางกระแสรายไดจากการเกบคาบรการดงกลาว
BUSINESS MODEL 13
ทรพยากรหลกทจ�าเปนตองใชเชนเวบไซตและการสรางแบรนดใหม
ความนาเชอถอจากนนกลงมอท�าในกจกรรมหลกทจ�าเปนคอการท�าการ
ตลาด,การสรางเวบไซตและการบ�ารงรกษาระบบ
โดยมพารทเนอรหลกคอBookingซงทกลาวมานนจะมคาใชจายเกดขน
คอการขาย,การตลาดและการดแลระบบตางๆ
และนกคอตนแบบแรกทเบธและคารลไดท�าขนมาแตกอนทจะดใจไป
อยาพงมนใจกบมนมากนกเพราะมนเปนเพยงการคาดคะเนจากขอมลทเรามอย
เทานนเราจ�าเปนทจะตองฝกใชใหคลองและท�าตนแบบหลายๆแบบเพอ
ทดลองแลวเปรยบเทยบหาแผนภาพธรกจทดทสด
จากตวอยางในวดโอใหเบธและคารลเปลยนโจทยทการสรางคณคา
เปลยนจากการทองเทยวส�าหรบผเกษยณอายเปลยนเปนเทยวฟร!
สงทเกดขนกคอเพยงแคเปลยนโจทยนดเดยวเทานนขอมลแทบทกอยาง
ในแผนภาพเกาจะใชเหมอนกนเลยแทบไมไดเพราะเมอโจทยเปลยนขอมลก
ตองแตกตางกนออกไปดงนนการเขยนแผนภาพBusinessModelCanvas
นนคอนขางมความยดหยนสงไมมตายตวสามารถปรบเปลยนในตาม
สถานการณในปจจบนนนเอง
จะไดแผนภาพหนาตาออกมาอยางไร เมอโจทยคอ
“เทยวฟร” ?
BUSINESS MODEL 14
แมวาในครงแรกๆอาจจะยงเขยนไมคลองแตการเขยน
แผนภาพธรกจตนแบบนนจ�าเปนทจะตองฝกฝนการ
เขยนอยเปนประจ�าเขยนใหคลองลองหลายๆแบบ
โดยการเขยนทดควรจะท�าดงตอไปน
Focus on the business model –ใหโฟกสไปทแผนภาพธรกจอยาพงไปคดถงเรอง
เทคโนโลยของสนคาหรอการบรการหลงการขาย
Don’t fall in love with your
first models–อยาพงตกหลมรกกบแผนภาพ
แรกทเขยนออกมา
Iterate rapidly and test your
models early–เขยนย�าๆซ�าอยางรวดเรว
แลวหาโอกาสทดสอบในโลกจรงๆกอนจะไปตอ
BUSINESS MODEL 15
การใชสงแวดลอมรอบ ๆ ตว.....น�าทาง
BUSINESS MODEL 16
กอนหนานแผนภาพธรกจทเบธและคารลไดเขยนไวคอ
“TravelforRetirees”หนาตาของแผนภาพทไดออก
มาเปนประมาณน
BUSINESS MODEL 17
แตหลงจากทเบธไดออกไปส�ารวจสภาพแวดลอมรอบๆ
และหาขอมลจากโลกจรงๆเพมเตมแลวท�าใหมประเดน
เพมเตมขนมาในดานมมมองตางๆทยงไมเคยค�านงมา
กอนหนานเชน
Market Forces –เนนความส�าคญไปท
กลมของลกคาเปนหลกลองส�ารวจดวากลมลกคาท
เขยนเอาไวนนมลกษณะการใชชวตอยางไรบางโดยหลง
จากส�ารวจกพบวากลมคนBoomersนนบางกลมก
คอนขางมฐานะร�ารวยบางกลมกชอบท�างานอดเรกอยท
บานแตปญหาทพบเพมเตมกคอกลมคนBoomersมก
จะมปญหากบเทคโนโลยใหมๆอยางเชนการใช
คอมพวเตอรดงนนเวบไซตอาจจะไมตอบโจทยในการ
ตดตอสอสารกบลกคากลมนกเปนได
BUSINESS MODEL 18
Key Trends–ดงนนถาในชองคณคามเรองของเทคโนโลย
แลวละกตดทงไปไดเลย,ในระหวางการส�ารวจขอมลกอาจพบขอมลเท
รนดใหมๆทนาสนใจโดยจากวดโอเบธไดพบขอมลเกยวกบคาใชจาย
ทางการแพทยทสงขนเนองจากราคายาในตลาดมราคาสงขนดงนนมน
อาจจะเปนขอมลทนาสนใจไมนอยเกยวกบตลาดทางการแพทยเพราะใน
ระหวางทคนควาหาขอมลกอาจจะพบเทรนดทนาสนใจใหมๆและนน
หมายถงโอกาสในการท�าธรกจใหมๆดวย
Industry Forces –ลองส�ารวจคแขงในอตสาหกรรม
เดยวกนกบเราดแลวลองวเคราะหดวาจดออนของคแขงคออะไรแลวเรา
จะสามารถทจะเอาชนะเขาไดหรอไมและลองส�ารวจSuppliersและ
Partnersทเกยวของดวากจการเปนอยางไรซงเบธพบวาธรกจนมความ
ผนผวนและมคแขงเยอะเอาเรองเลยทเดยว
Macro-Economic Forces –ส�ารวจตลาดโลกวามแนวโนมอยางไรดวยเพราะเราจ�าเปนทจะตองตามกระแสของโลกใหทน
อยเสมอซงในครงนคารลพบวาตลาดนมความไมแนนอน,ธรกจรวม
ลงทนมความเสยงเลกนอย,คาครองชพและมาตรฐานในการด�ารงชวตม
คาลดลงอาจจะท�าใหกลมลกคาไมตดสนใจไปทองเทยวในชวงทเศรษฐกจ
ไมดแบบนกเปนได
BUSINESS MODEL 19
เมอไดขอมลเพมเตมทงสดานมาแลวทนลองมาวเคราะหเพมเตม
ดวยการตงค�าถามดงน
แผนภาพของเราในตอนนและในอนาคตสามารถสคแขงได
หรอไม? ซงเบธมองวาคแขงคอนขางนากลวและเปนภยคกคามตอ
ธรกจเลยทเดยว
ลองเปรยบเทยบแผนภาพของเรากบแนวโนมใหมๆทเกดขนแลว
หรอยง?ซงคารลมองวาการทคารกษาทางการแพทยสงขนมองวาเปน
โอกาสทดทนาสนใจ(แลวถาทมงานปวยละ?จายบานเลยนะ)
แผนภาพในตอนนมการปรบปรงหรอพฒนาใหตรงกบความตองการของ
ลกคาแลวหรอยง?
ซงทงเบธและคารลมองวาตองมาคดกนใหมวาจะเอายงไงดเพราะ
กลมคนBoomersนนเนยจะใชบรการทางเวบไซตคงจะล�าบากเอาเรองนาด
แผนภาพของเราจะปรบใหเขากบแนวโนมของเศรษฐกจโลกได
อยางไรบาง?เนองจากเศรษฐกจโลกอยในชวงขาลงเบธจงตงค�าถามกบ
ตวเองวาการทองเทยวในตอนนมนเกนความจ�าเปนเกนไปหรอเปลา
เพราะคนอาจจะจบจายใชสอยนอยลงในชวงน
BUSINESS MODEL 20
BUSINESS MODEL 21
BUSINESS MODEL 22
จงพสจนสงทเขยนลงบนแผนภาพธรกจ
วา.....มนเวรคหรอไม
BUSINESS MODEL 23
จงพสจนสงทเขยนลงบนแผนภาพธรกจ
วา.....มนเวรคหรอไม ถงเวลาทจะลองลงมอท�าแลวลองลมเหลวดกนบาง…..เพราะจาก
วดโอทแลวพบวาเมอน�าแผนภาพธรกจทเขยนไวมาเทยบกบสงแวดลอม
นนกพบวาในโลกความเปนจรงนนมปญหาและความไมแนนอนเกดขน
อกมากมาย
แตขาวดกคอแผนภาพBusiness Model Canvas
สามารถปรบแกไดงายและปรบไดตลอดเวลาตามสถานการณดงนนมนม
คาใชจายในระหวางทท�าการทดสอบนนกอาจจะมคาใชจายทเขาเนอนดๆ
หนอยๆเทานนเพราะทเราเขยนตงแตแรกจนถงตอนนมนเปนเพยงแค
สมมตฐานทเราคาดคะเนขนมาจากขอมลทเรามอยเทานน
ดงนนในขนตอนนเราจะฝกลมเหลวเพอพฒนาใหเขาถงความตองการ
ของลกคามากยงขนและLeanStartup(คอการตดสงทไมจ�าเปนออกไป
ใหมากทสดและเนนทการสรางคณคาใหกบลกคาเปนหลก)
BUSINESS MODEL 24
จากบทสรปในวดโอนเบธและคารลพบวาลกคาในกลมของBoomers
นนกงวลเรองของการไปเทยวตางประเทศทงการกนการอยรวมไปถงคาใช
จายทสงดงนนจงเปลยนโจทยใหมไดวา“AffordableOverseaRetire-
ment”“การทองเทยวตางประเทศราคาไมแพงส�าหรบวยเกษยณ”
เบธกบคารลไมรอชาลงโฆษณาเพอทดสอบผลตอบรบทนทและแลวกได
ผลตอบรบทดกลบมาจากนนคารลกไดเดนทางไปพรอมกบลกคาดวยเพอ
ส�ารวจความพงพอใจและสภาพแวดลอมหลงจากทไปทองเทยวแลวซงคารล
พบวาเรองของคณภาพบานพกนนยงไมดเทาไหรเบธจงแนะน�าวาควรเพม
กจกรรมหลกทส�าคญไปอยางหนงกคอ“การรบประกนความพงพอใจ”
และเมอประเทศทไปตดตอทแรกๆไดผลการตอบรบทดดงนนคารลจง
เดนทางเพอไปตดตอขายเฟรนไชสกบประเทศอนๆตอไปเพอขยายธรกจ
และเฟรนไชสซและเฟรนไชสซนเองกคอกลมลกคากลมใหมทเกดขนดวย
และในขนตอนนทงเบธและคารลกพรอมแลวส�าหรบขนตอนตอไปเพราะใน
ตอนนทงคไดผลลพธจากการทน�าแผนภาพธรกจไปลงมอทดสอบท�าจรงๆท
ลงตวและสมบรณณขณะนแลว
BUSINESS MODEL 25
ถงเวลาเลาเรองราว
.....ของคณแลว
BUSINESS MODEL 26
เคลยรแผนภาพบนกระดานใหวางแลวคอยๆเลาเรองราวตงแตเรมตนจนจบ
ไปพรอมๆกบการแปะกระดาษบนกระดานไปตามเนอเรองเพราะผฟงไมเขาใจ
แผนภาพทเราท�าขนมาหรอกแตถาเปนเรองราวเปนStoryกสามารถถายทอดใหผ
อนฟงไดเขาใจงายกวา
BUSINESS MODEL 27
ดงนนในขนตอนนเรากจะตองพยายามเลาเรองและสอสารใหกบผคนและนายทนให
เขาใจและเขาถงในสงทเราตองการน�าเสนอใหได
ลองมาดกนครบวาBusinessModelCanvasในสวนสดทายของโปรเจคนจะเปนอยางไร
ValueProposition=AffordableHighQualityRetirement&CustomerAcquisition
CustomerSegments=RetiringBabyBoomers&OverseaRetirementFranchises
Channel=?
CustomerRelationships=?
RevenueStream=MonthlyFees&FranchisingFees
KeyResources=?
KeyActivities=?
KeyPartnerships=?
CostStructure=?
จากวดโอจะแสดงใหเหนเพยงในสวนส�าคญๆและประเดนหลกๆคอกลมของลกคา,
คณคาทลกคาไดรบและกระแสรายไดทเบธและคารลจะไดโดยมเนอสรปดงน
กลมลกคาถกแบงออกเปนสองกลมคอกลมทเกษยณและใชบรการทองเทยวกบกลม
ของแฟรนไชสซดงนนเมอกลมลกคาแตกตางกนคณคาทลกคาแตละกลมคาดหวงจะไดรบก
แตกตางกน
กลมลกคาของRetiringBabyBoomersตองการAffordableHighQualityRetire-
ment
กลมลกคาของOverseaRetirementFranchisesตองการCustomerAcquisition
BUSINESS MODEL 28
ดงนนกระแสรายไดกจะมาจากทงสองกลมทจะตองจายใหกบเบธและคารล
ทงเบธและคารลกไดแสดงผลงานทงกระบวนการการท�างานชวงทลมเหลว,
การคนควาหาขอมลและการลงมอท�าจรงๆและแสดงขอมลตวเลขรายไดท
ชดเจนและวดผลไดจงท�าใหเปนทพงพอใจของผเขาฟงแผนธรกจในครงน
และตอนนเบธกบคารลกพรอมแลวทจะลองสรางธรกจจรงๆขนมาโดยท
จดเรมตนมนมาจากการทเปลยนจากไอเดยใหกลายเปนแผนภาพธรกจท
สามารถจบตองและวดผลได
กหวงวาทานผอานจะไดรบความรเพมเตมเกยวกบการเขยนแผนภาพธรกจ
ดวยตนเองทเรมตนจากไอเดยจนกลายมาเปนธรกจทสามารถท�าไดจรงโดย
เรมตนจากการใชแผนภาพBusinessModelCanvasเพยงแผนเดยว
อม สรเดช
Asuradech.com & LeaderWings.co
BUSINESS MODEL 30
BUSINESS MODEL 31
BUSINESS MODEL 32
พมพเขยว"ลยเดยว"
ธรกจออนไลน
พมพเขยว"ลยเดยว"
ธรกจออนไลน
วรญญ สรเดชwww.asuradech.com
"10 ขนตอน สรางธรกจเงนลาน จากการไมมเงนทน"
BUSINESS MODEL 33
BUSINESS MODEL 35
