buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde vi/kontabilitet... · analiza e shmangieve të...

69
Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde

Upload: others

Post on 03-Sep-2019

18 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde

Page 2: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

• Buxhetet u ndihmojnë menaxherëve të planifikojnë dhe të vendosin standarde që përdoren për të kontrolluar dhe vlerësuar performansën menaxheriale,

• Buxheti mund të jetë: • Statik dhe • Fleksibël

Buxheti dhe vlerësimi i performancës

Page 3: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Buxheti statik dhe buxheti fleksibël

Buxheti statik

Nivelin e planifikuar të outputeve në fillim

të periudhës buxhetuese

Bazohet në

Buxheti fleksibël

Të ardhurat dhe kostot e buxhetuara bazuar në

nivelin aktual të outputeve

Bazohet në

Page 4: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Buxheti statik

• Buxheti statik shpesh quhet edhe buxhet kryesor (master buxheti) sepse zhvillohet në rreth një shkalle të caktuar të planifikuar të aktivitetit.

• Buxheti statik përgatitet vetëm për një nivel të llojit të dhënë të aktivitetit. Diferencat në mes të rezultateve aktuale dhe buxhetit statik për nivelin e rezultateve të arritura, paraqesin shmangiet nga buxheti statik.

Page 5: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Shembull i shmangieve të buxhetit statik

Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000)

Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të ardhurat $2,015 $1,600 $415 J Kostot variabile 1,495 1,200 296 F Marzha e kontributit $ 520 $ 400 $120 J Kostot fikse 286 300 14 J E ardhura operative $ 234 $ 100 $134 J

Page 6: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

• Është një zgjerim i buxhetit kryesor. • Buxheti fleksibël dallon nga buxheti statik në atë mënyrë që

tregon të ardhurat dhe kostot e pritshme në shkallë të ndryshme të aktivitetit.

• Buxheti fleksibël liston dallimet në mes të performancës aktuale dhe të asaj të buxhetuar bazuar në vëllimin aktual të shitjes apo shkallëve tjera të aktivitetit.

Buxheti fleksibël

Page 7: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Hapat në zhvillimin e buxhetit fleksibël

Hapi 1: Përcakto çmimin e buxhetuar të shitjes, kostot

variabile për njësi dhe kostot e buxhetuara fikse

Çmimi i buxhetuar i shitjes $155, Kosto variabile për njësi $115

Kostot e buxhetuara fikse $286,000.

Page 8: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Hapi 2: Përcakto sasinë aktuale të outputeve.

Në vitin 2013 janë prodhuar dhe shitur 10.000 njësi

Hapi 3: Përcakto buxhetin fleksibël për të ardhurat

$155 × 10,000 = $1,550,000

Hapat në zhvillimin e buxhetit fleksibël

Page 9: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Hapi 4:

Përcakto buxhetin fleksibël për kostot Kostot variabile: 10.000 × $115 = $1.150.000 Kostot fikse 286.000 Kostot totale $1.436.000

Hapat në zhvillimin e buxhetit fleksibël

Page 10: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Shmangiet

Niveli 2 i analizës ofron informacione mbi dy komponentët e shmangieve

të buxhetit statik

1. Shmangiet e buxhetit fleksibël

2. Shmangiet e vëllimit të shitjes

Page 11: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Shmanget e buxhetit fleksibël

Shmangiet e buxhetit fleksibël (niveli 2) në (000)

Buxheti fleksibël Aktual Shmangiet Njësitë 10 10 0 Të ardhurat $1,550 $1,600 $ 50 F Kostot variabile 1,150 1,200 50 J Marzha e kontributit $ 400 $ 400 $ 0 Kostot fikse 286 300 14 J E ardhura operative $ 114 $ 100 $ 14 J

Page 12: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Sasia aktuale e shitur: 10.000 njësi

Shmangiet e buxhetit fleksibël

$14,000 J

Rezultati aktual i të ardhurës operative

$100,000

E ardhura operative sipas buxhetit fleksibël

$114,000

Shmanget e buxhetit fleksibël

Page 13: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Shuma Shuma e aktuale buxhetuar Çmimi shitës $160 $155 Kostot variabile 120 115 Marzha e kontributit $ 40 $ 40

Shmanget e buxhetit fleksibël

Page 14: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Shmangiet e vëllimit të shitjes

Shmangiet e vëllimit të shitjes (niveli 2) në (000)

Buxheti Buxheti Shmangia e fleksibël Statik vëllimit të shitjes Njësi 10 13 3 J Të ardhurat $1,550 $2,015 $465 J Kostot variabile 1,150 1,495 295 F Marzha e kontributit $ 400 $ 520 $120 J Kostot fikse 286 286 0 E ardhura operative $ 114 $ 234 $120 J

Page 15: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Sasia aktuale e shitur: 10.000 njësi

Shmangiet e vëllimit të shitjes

$120,000 J

E ardhura operative nga buxheti fleksibël

$114,000

E ardhura operative nga buxheti statik

$234,000

Shmangiet e vëllimit të shitjes

Page 16: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Shmangiet e buxhetit

Shmangiet e buxhetit statik

$134,000 J

Shmangiet e buxhetit fleksibël

$14,000 J

Niveli 1

Shmangiet e vëllimit të shitjes

$120,000 J Niveli 2

Page 17: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Kostot standarde Standardet janë “norma” për matjen

e performansës. Zakonisht shfrytëzohen dy lloje të

standardeve.

Standardet sasiore specifikojnë sa nga një

input duhet të shfrytëzohet për t’u prodhuar një

produkt apo ofruar një shërbim

Standardet e kostos (çmimit) specifikojnë sa

duhet të paguhet për secilën njësi të inputit

Page 18: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

• Kostot standarde janë kostot paraprakisht të përcaktuara për prodhimin e produktit apo shërbimit nën kushtet normale.

• Menaxhmenti i shfrytëzon këto kosto për të përcaktuar arsyeshmërinë e kostove aktuale të shkaktuara për prodhimin e produktit apo shërbimit.

• Atëherë kur kostot aktuale ndryshojnë nga kostot standarde, menaxhmenti i përcjellë ato për të identifikuar problemet potenciale dhe ndërmerr veprimet përmirësuese.

Kostot standarde

Page 19: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Tregojnë se çfarë duhet të jenë kostot për njësi nën kushtet e operimit normal, efiçient.

Shfrytëzohen për matjen e efektivitetit të operacioneve. Duhet të përcaktohen në nivel të arritshëm.

Kostot standarde

Page 20: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Standardi i materialit direkt Standardi i punës direkte Standardi i kostove indirekte

Zhvillimi i kostove standarde

Page 21: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Burimet për standardin sasior

1. Përvoja e kaluar 2. Studimet inxhinierike 3. Inputet nga personeli

operativ

Page 22: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Faktorët për standardin e çmimit të materialit

1. Ndikimi i tregut 2. Cilësia 3. Zbritjet 4. Lejimet

Page 23: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Faktorët për standardin e çmimit të punës

1. Ndikimi i tregut 2. Sindikatat 3. Taksat në paga 4. Kualifikimet

Page 24: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Kosto standarde paraqet atë kosto të lajmëruar brenda një përiudhe përllogaritëse por të arsyetuar në tërësi në shumën në të cilën janë paraqitur

Me këtë rast duhet dalluar: Standardet e përcaktuara sipas masave dhe parallogarive

të përcaktuara në mënyrë teknike – teknologjike

Standardet empirike (ekspërimentale) të bazuara në vlerësim

Standardet e kombinuara

Përcaktimi i standardeve

Page 25: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Në saje të shpeshtësisë së azhurimit, standardet ndahen në:

1) Standarde bazike – paraqesin standardet të cilat nuk ndërrohen derisa të mos ndërrohet prodhimi përfundimtar, procesi i prodhimit apo ndonjë faktor tjetër themelor në procesin e prodhimit

2) Standardet rrjedhëse – paraqesin standardet të cilët marrin parasysh kushtet aktuale dhe të cilët mund të arrihen gjatë përiudhës përllogaritëse

Përcaktimi i standardeve

Page 26: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Sipas shkallës së kërkesave që parashtrohen ndaj zbatuesve, standardet ndahen në:

1) Standarde ideale – janë standardet të cilët mund të arrihen vetëm nën kushtet ideale të punës. Këto standarde paragjykojnë efikasitetin më të lartë të mundshëm, shfrytëzim maksimal të kapaciteteve, çmime më të ulëta të mundshme, materiale të cilësisë më të lartë, etj.

2) Standarde mesatare – janë standardet të cilët janë kalkuluar në bazë të mesatares së shpenzimeve për disa përiudha të kaluara të përllogaritjes

3) Standarde praktike – janë standardet të cilët janë mjaft të lartë, por prapëseprapë mund të arrihen pa shkaktuar shmangie të larta

Përcaktimi i standardeve

Page 27: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Kur flasim për sistemin e kostos standarde, duhet definuar disa kategori të cilat kanë të bëjnë me koston standarde për njësi, e ato janë: Standardi sasior – është komponentë e kostos i cili bazohet në

sasinë e standardizuar për njësi të poduktit të gatshëm. Standardi sasior shprehet në formë të inputeve të cilat maten, psh. kilogram, metër, litër, orë, etj.

Standardi çmimor – është komponentë e cila bazohet në çmimet standarde për çdo masë të standardit sasior. Standardi çmimor zakonisht shprehet në njësi matëse siq janë €/kg, €m/l, €/h, etj.

Përcaktimi i standardeve

Page 28: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Se cilat standarde do të zgjedhën varet prej llojit të ndërmarrjes, llojit dhe ndërlikueshmërisë së procesit të prodhimit, llojit dhe sistemit të kontabilitetit, etj. Por, kryesisht ato duhet: Të mos jenë tepër të lartë apo të ulët Të vendosen për ato shpenzime për të cilat besohet se do

të jenë shtytës kryesor gjatë procesit të prodhimit Të bazohen në të dhënat objektive Të jenë të pranueshëm nga ata të cilët i zbatojnë

Përcaktimi i standardeve

Page 29: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Në disa situata ato mund të përcaktohen shumë lehtë. Psh. standardi i automobilit duhet saktë të përfshijë pjesët të cilat do të montohen në automobil, dhe se këtij standardi nuk mund t'i mungojë asnjë pjesë sado e vogël qoftë, kështu që standardi i harxhimit përcaktohet si prodhim i numrit të automobilave të cilët planifikohen të prodhohen dhe numrit të pjesëve të llojit të caktuar të cilat do të montohen në atë automobil

Përcaktimi i standardeve

Page 30: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Mirëpo, ka raste kur sasia e planifikuar dallon dukshëm nga ajo e realizuar. Psh. në xeherore, nga xehja e cila do të eksploatohet, planifikohet që do të mund të jetë e shfrytëzueshme prej 10%, ndërsa në bazë të përvojës është konstatuar se ajo mund të shfrytëzohet vetëm 7%. Standardi i shfrytëzimit të xehes duhet të caktohet në bazë të studimeve teknologjike të cilat mund të përcaktojnë standardin në bazë të kualitetit të xehes i cili poashtu mund të jetë i ndryshëm nga përiudha në përiudhë.

Përcaktimi i standardeve

Page 31: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Ko

sto

Standardi

Kjo shmangie është e pa favorshme

sepse një kosto aktuale tejkalon

koston standarde.

Shmangia e kostos standarde është shumë prej të cilës

dallon një kosto aktuale nga kosto standarde.

ANALIZA E SHMANGIEVE

Page 32: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Si pasojë e aplikimit të çmimeve standarde të kostos në përllogaritjen interne, lajmërohen shmangiet në mes të shpenzimeve të plota dhe atyre standarde

Këto shmangie evidentohen në llogari të posaçme, jo vetëm në kuadër të prodhimtarisë, duke ofruar kështu të dhëna me rëndësi për analiza ekonomike

ANALIZA E SHMANGIEVE

Page 33: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Llojet e kostove të produktit

Sh

um

a

Kjo shmangie është e pa favorshme sepse kostot aktuale

tejkalojnë kostot standarde

Kjo shmangie është e favorshme sepse kostot

aktuale janë më të vogla se kostot standarde

Kostot

standarde

Puna direkte

Kostot indirekte

Materiali direkt

ANALIZA E SHMANGIEVE

Page 34: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Shmangia e profitit

Shmangia e kostove të shitjes dhe administrative

Shmangia e kostove totale të prodhimit

Shmangia e marzhës së shitjes

Shmangia e çmimit të marzhës në shitje

Shmangia e vëllimit të marzhës në shitje

Shmangia e kostove të materialit

Shmangia e kostove të

punës

Shmangia e kostove indirekte

variabile

Shmangia e Kostove indirekte

fikse

Page 35: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Shmangiet e kostos standarde

Shmangia e sasisë Shmangia e çmimit

Diferenca në mes çmimit aktual dhe çmimit

standard

Diferenca në mes të sasisë aktuale dhe sasisë standarde

ANALIZA E SHMANGIEVE

Page 36: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Analiza e shmangieve të kostove: Përshkrim i përgjithshëm

Sasia aktuale e inputit Çmimi aktual i inputit

SAx ÇA

Sasia aktuale e inputit Çmimi standard i inputit

SA x ÇS

Sasia standarde e inputit Çmimi standard

SS x ÇS

Shmangia e çmimit SA x (ÇA - ÇS)

Shmangia e shfrytëzimit ÇS x (SA - SS)

Shmangia e buxhetit (SA x ÇA) - (SS x ÇS)

Page 37: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

A dëshironi të

shqyrtojmë

këtë me një shembull?

Page 38: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Kosto standarde për prodhimin e ujit të pijshëm

Kompania ka shpenzuar më shumë material (13.784 kg) se sa sasia standarde për nivelin e dhënë të prodhimit (13.454 kg) por ka shpenzuar më pak para (16.540,50 €) se sa standardi për nivelin aktual të prodhimit (20.181,00 €). Kjo ka ndodhur për shkak të arsyeve:

- Ndryshimit në sasinë e materialit të shpenzuar për njësi, dhe

- Ndryshimit të çmimit të materialit bazë

Page 39: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

a) Shmangia e sasisë së materialit:

SHSM = ÇS (SA - SS) SHSM = 1,5 (13.784 – 13.454)

SHSM = 495 €

Ku: 20.181,00 / 13.454,00 = 1,50

Shmangie jo e favorshme e sasisë

Kosto standarde për prodhimin e ujit të pijshëm

Page 40: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Kontabiliteti i shmangieve të materialit direkt

• Gjysmë produktet ÇS x SS • Shmangia e sasisë së MD ÇS( SA – SS) • Materialet ÇS x SA

• Gjysmë produktet 20.181 Shmangia e sasisë së MD 495 Materialet 20.676

Page 41: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Kosto standarde për prodhimin e ujit të pijshëm

b) Shmangia e çmimit të materialit:

VÇM = SB (ÇR – ÇS)

VÇM = 13.784 (1.2 – 1.5) VÇM = - 4.135 €

Ku:

16.540,50 / 13.784 = 1,20

Shmangie e

favorshme e çmimit

Page 42: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

• Materiali direkt (ÇS x SA) Shmangia e çmimit të MD SA (ÇA X ÇS) Llogaritë e pagueshme ÇA x SA Materiali direkt 20.676 Shmangia e çmimit të MD 4.135 Ll/P 16.541

Kontabiliteti i shmangieve të materialit direkt

Page 43: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Kosto standarde për prodhimin e ujit të pijshëm

Shembull: Orët standarde të punës ........ 1.232 Orët reale të punës ................ 1.288 Çmimi standard i orës ............ 2,01 € Çmimi real i punës ................. 1,93 €

Page 44: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

c) Shmangia sasiore e punës direkte:

SHSP = ÇS (OPr – OSt) SHSP = 2.01 (1.288 – 1.232)

SHSP = 112,73 €

Shmangie jo e favorshme e sasisë së punës direkte

Kosto standarde për prodhimin e ujit të pijshëm

Page 45: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

d) Shmangia çmimore e punës direkte:

SHÇP = OPr (ÇR – ÇS)

SHÇP = 1.288 (1,93 – 2.01) = -112,73 €

Shmangie e favorshme

çmimore e punës direkte

Ardi Company

Kosto standarde për prodhimin e ujit të pijshëm

Page 46: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Kontabiliteti i shmangieve të punës direkte

• Gjysmë produktet ÇS x Osp • Shmangia e sasiore e punës ÇS(OPr – Ost) • Shmangia e çmimit të punës OPr(ÇA - ÇS) • Pagat e pagueshme OPr x ÇS

• Gjysmë produktet 2.476,32 • Shmangia e sasisë së PD 112,56 • Shmangia e çmimit të PD 103,04 • Pagat e pagueshme 2.485,84

Page 47: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Një shembull tjetër

Page 48: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Amadeus Group Inc.

Kosto Standarde për një palë pantallona

€5.00 për metër katror 1 x 1.5 metër katror €7.50

€9.00 për orë x 0.80 orë për palë 7.20

€6.00 për orë x 0.80 orë për palë 4.80

Totali i kostos standarde për palë €19.50

Materiali direkt:

Puna direkte:

Shpenzime indirekte:

Page 49: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Amadeus Group sh. a.

Raporti i përfundimit të buxhetit

30 qershor 2013

Materiali direkt €40,150 €37,500 €2,650

Puna direkte 38,500 36,000 2,500

Shpenzime indirekte 22,400 24,000 (1,600)

Kosto totale e prodhimit 101,050 97,500 €3,550

Kosto Buxheti Shmangia Kosto e prodhimit aktuale Fleksibil e kostos

Amadeus Group Inc.

Kosto Standarde për një palë pantallona

Page 50: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Raporti i shmangieve të materialit direkt

30 qershor 2013

Metër katror për njësi 1.50 Totali i njësive të prodh. x 5,000 Totali në metër 7,500 Çmimi për metër x €5.00

Totali në euro €37,500

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

Standardi është i bazuar në njësitë e prodhuara aktuale

Amadeus Group Inc.

Kosto Standarde për një palë pantallona

Page 51: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Raporti i shmangieve të materialit direkt

më 30 qershor 2013

Metër katror për njësi 1.50 Totali i njësive të prodh. x 5,000 Totali në metër 7,500 Çmimi për metër x €5.00 Totali në euro €37,500

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

€5.00

çmimi

sasia

€37,500

7,500

Totali i kësaj pjese është: €5.00 x 7,500 metra

Page 52: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Metër katror për njësi 1.50 1.46 0,04 (sasia) Totali i njësive të prodh. x 5,000 x 5,000 Gjithsej metra 7,500 7,300 200 (sasia) Çmimi për metër €5.00 x €5.50 €0,50 (çmimi) Gjithsej në euro €37,500 €40,150 €2.650 (total)

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

Rezultatet aktuale janë: 200 metra nën standard

€0.50 për metër mbi standard €2,650 mbi standard

Raporti i shmangieve të materialit direkt

më 30 qershor 2013

Amadeus Group Inc.

Kosto Standarde për një palë pantallona

Page 53: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Metër katror për njësi 1.50 1.46 0.04 (sasia) Totali i njësive të prodh. x 5,000 x 5,000 Gjithsej metra 7,500 7,300 200 (sasia) Çmimi për metër x €5.00 x €5.50 €0.50 (çmimi) Gjithsej në euro €37,500 €40,150 €2,650 (total)

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

€5.50

Çmimi

Sasia

€40,150

7,300

Totali i kësaj pjese është: €5.50 x 7,300 metra

Kosto aktuale

Raporti i shmangieve të materialit direkt

më 30 qershor 2013

Page 54: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Metër katror për njësi 1.50 1.46 0.04 (sasia) Totali i njësive të prodh. x 5,000 x 5,000 Gjithsej metra 7,500 7,300 200 (sasia) Çmimi për metër x €5.00 x €5.50 €0.50 (çmimi) Gjithsej në euro €37,500 €40,150 €2,650 (total)

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

€5.50

€5.00

çmimi

sasia

€3,650

7,300 7,500

Kush është përgjegjës për shmangie jo të favorshme të çmimit?

Shmangie jo e favorshme e çmimit (€ 0.50 x 7,300 metra)

Raporti i shmangieve të materialit direkt

më 30 qershor 2013

Page 55: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Metër katror për njësi 1.50 1.46 0.04 (sasia) Totali i njësive të prodh. x 5,000 x 5,000 Gjithsej metra 7,500 7,300 200 (sasia) Çmimi për metër x €5.00 x €5.50 €0.50 (çmimi) Gjithsej në euro €37,500 €40,150 €2,650 (total)

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

€5.50

€5.00

çmimi

sasia

€1,000

7,300 7,500

Kush është përgjegjës për shmangie të favorshme të sasisë?

Shmangia e favorshme e sasisë (200 metra x €5.00)

Raporti i shmangieve të materialit direkt

më 30 qershor 2013

Page 56: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Metër katror për njësi 1.50 1.46 .04 F (sasia) Totali i njësive të prodh. x 5,000 x 5,000 Gjithsej metra 7,500 7,300 200 F (sasia) Çmimi për metër x €5.00 x €5.50 €.50 J (çmimi) Gjithsej në euro €37,500 €40,150 €2,650 J (total)

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

€5.50

€5.00

çmimi

sasia

€3,650

€1,000

7,300 7,500

Shmangia jo e favorshme e

çmimit (€.50 x 7,300 metra)

Shmangia e favorshme e

sasisë (200 metra x €5.00)

Raporti i shmangieve të materialit direkt

më 30 qershor 2013

Page 57: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Raporti i shmangies së punës direkte

Më 30 qershor 2013

Orë për njësi .80 Totali i njësive të prodh. x 5,000 Gjithsej orë 4,000 Çmimi për orë x €9.00 Gjithsej në euro €36,000

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

Standardi është i bazuar në njësitë aktuale të prodhuara

Amadeus Group Inc.

Kosto Standarde për një palë pantallona

Page 58: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Orë për njësi .80

Totali i njësive të prodh. x 5,000

Gjithsej orë 4,000

Çmimi për orë x €9.00

Gjithsej në euro €36,000

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

€9.00

çmimi

orët

€36,000

4,000

Totali i këtij “blloku” është: €9.00 x 4,000 orë

Raporti i shmangies së punës direkte

Më 30 qershor 2013

Page 59: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Orë për njësi .80 .77 .03 F (koha)

Totali i njësive të prodh. x 5,000 x 5,000

Gjithsej orë 4,000 3,850 150 F (koha)

Çmimi për orë x €9.00 x €10.00 €1.00 J (çmimi)

Gjithsej në euro €36,000 €38,500 €2,500 J (total

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

Rezultatet aktuale janë: 150 orë nën standard

€1.00 për orë mbi standard €2,500 mbi standard

Raporti i shmangies së punës direkte

Më 30 qershor 2013

Amadeus Group Inc.

Kosto Standarde për një palë pantallona

Page 60: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Orë për njësi .80 .77 .03 F (koha)

Totali i njësive të prodh. x 5,000 x 5,000

Gjithsej orë 4,000 3,850 150 F (koha)

Çmimi për orë x €9.00 x €10.00 €1.00 J (çmimi)

Gjithsej në euro €36,000 €38,500 €2,500 J (total)

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

€10.00

çmimi

orët

€38,500

3,850

Totali i këtij “blloku” është: €10.00 x 3,850 orë

Kosto aktuale

Raporti i shmangies së punës direkte

Më 30 qershor 2013

Page 61: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Orë për njësi 0.80 0.77 0.03 F (koha)

Totali i njësive të prodh. x 5,000 x 5,000

Gjithsej orë 4,000 3,850 150 F (koha)

Çmimi për orë x €9.00 x €10.00 €1.00 J (çmimi)

Gjithsej në euro €36,000 €38,500 €2,500 J (total)

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

€10.00

€9.00

çmimi

orët

€3,850

3,850 4,000

Shmangie e pa favorshme e çmimit (€1.00 x 3,850 orë)

Kush është përgjegjës për shmangie të pa favorshme

të çmimit?

Raporti i shmangies së punës direkte

Më 30 qershor 2013

Page 62: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Orë për njësi 0.80 0.77 0.03 F (koha) Totali i njësive të prodh. x 5,000 x 5,000 Gjithsej orë 4,000 3,850 150 F (koha) Çmimi për orë €9.00 x €10.00 €1.00 J (çmimi) Gjithsej në euro €36,000 €38,500 €2,500 J (total)

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

€10.00

€9.00

çmimi

orët 3,850 4,000

Kush është përgjegjës për shmangien e favorshme të

kohës?

€1,350

Shmangia e favorshme e kohës (150 orë x €9.00)

Raporti i shmangies së punës direkte

Më 30 qershor 2013

Page 63: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Orë për njësi 0.80 0.77 0.03 F (koha) Totali i njësive të prodh. x 5,000 x 5,000 Gjithsej orë 4,000 3,850 150 F (koha) Çmimi për orë x €9.00 x €10.00 €1.00 J (çmimi) Gjithsej në euro €36,000 €38,500 €2,500 J (total)

Përshkrimi Standardi Aktuale Shmangia

€10.00

€9.00

çmimi

orët

€3,850

€1,350

3,850 4,000

Shmangie e pa favorshme e çmimit (€1.00 x 3,850 orë)

Shmangie e favorshme e kohës (150 orë x €9.00)

Raporti i shmangies së punës direkte

Më 30 qershor 2013

Page 64: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Amadeus Group sha.

Shmangiet e kostos indirekte

30 qershor 2013

Kosto variabile €14,400 €10,400 €4,000

(€3.60 x 4,000 orë)

Kosto fikse 9,600 12,000 2,400

(€2.40 x 4,000 orë)

Kosto totale €24,000 €22,400 €1,600

Buxheti i Kosto

korrigjuar aktuale Shmangia

Kosto indirekte aplikohen për €6.00 për orë të punës direkte bazuar në 4,000 orë aktuale

Kosto aktuale indirekte për

ditarin kryesor

Page 65: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Buxheti i Kosto

korrigjuar aktuale Shmangia

Kosto variabile €14,400 €10,400 €4,000

(€3.60 x 4,000 orët)

Kosto fikse 9,600 12,000 2,400

(€2.40 x 4,000 orët)

Kosto totale €24,000 €22,400 €1,600

Shmangia e kontrolluar bazuar në kosto variabile

Amadeus Group sha.

Shmangiet e kostos indirekte

30 qershor 2013

Page 66: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Buxheti i Kosto

korrigjuar aktuale Shmangia

Shmangia e vëllimit

bazuar në kosto fikse

Kosto variabile €14,400 €10,400 €4,000

(€3.60 x 4,000 orët)

Kosto fikse 9,600 12,000 2,400

(€2.40 x 4,000 orët)

Kosto totale €24,000 €22,400 €1,600

Amadeus Group sha.

Shmangiet e kostos indirekte

30 qershor 2013

Page 67: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Shmangia e kontrolluar e kostos variabile

30 qershor 2013

Shp. indirekte aktuale variabile €10,400 Shp. Indirekte buxhetore variabile 14,400 (4,000 orë aktuale x €3.60) Shmangia e favorshme e kontrolluar €(4,000)

Shmangia e kontrolluar matë efikasitetin e

shfrytëzimit të burimeve të shpenzimeve indirekte

Buxheti i korrigjuar bazuar në orët e shfrytëzueshme

aktuale

Page 68: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Shmangiet e vëllimit të kostos indirekte fikse

30 qershor 2013

Vëllimi i buxhetuar (orë të punës direkte) 5,000 Vëllimi aktual (orë të punës direkte) 4,000 Kapaciteti i pa shfrytëzuar(orë pune direkte) 1,000 Çmimi standard fiks x €2.40 Shmangia e pa favorshme e vëllimit €2,400

Shmangia e vëllimit matë përdorimin e burimeve të

kostos indirekte fikse

Çmimi i bazuar në 5,000 orë pune direkte

Amadeus Group Inc.

Kosto Standarde për një palë pantallona

Page 69: Buxhetimi fleksibël dhe përllogaritja standarde VI/Kontabilitet... · Analiza e shmangieve të buxhetit statik (niveli 1) në (000) Buxheti statik Aktual Shmangiet 13 10 3 J Të

Përfundim i ligjëratës