c Á o w

DÈ THITUYÉN SINHVÀO LÓP 10 CHUYÊN

NGUYÊN QUANG HÂU (Tuyen chon)

TUYÊN CHONDE THI TUYEN SINH VÀO LÓ P10 CHUYÊN

Mon VÂT LÍ(Tái bán cô bo sung)

NH À XUÂT BAN HÀ NÔI

LÒI NÓI DÂU

Chúng tôi tuyên chon và giâi thiêu các dé thi vào lóp 10 hê trung hoc phô thông chuyên Vât lÿ cüa mot so trUdng nhü: trüdng Dai hoc Khoa hoc tü nhiên Dai hoc Quôc già Hà Noi, trUdng Dai hoc Su’ pham Hà Xôi. trUdng Trung hoc phô thông riàng khieu DHQG thành phô ̂ Hô Chi Minh và các trUdng THPT chuyên Hà Xôi v.v...

Xôi dung các dé thi déu nám trong chUOng trinh Vât ly cüa cap hoc Trung hoc co sd mà không dòi hôi thi sinh phái có các kién thúc Vát ly cüa các cap hoc cao hOn. Tuy nhiên dé thi cüng dû khó dê tuyên dUdc nhüng hoc sinh thUc su khá. gioì. Xgoài ra trong mòi dé thi thuòng có mot càu hoi "dánh dò" (nhàm tuyên chon nhüng hoc sinh có näng khiêu vê' Vât lÿ), song nó cüng không nam ngoài chUdng trinh Trung hoc cd sd mà chi cân suy luán chút it công thêm vói các kiên thúc tôt ve toàn hoc là có thè giai dUdc. Chûng tôi cho ra mat tap sách nhò này nhàm giúp các em hoc smh trung hoc cd sd yèu thich mon Vât ly có thè tu hoc và cüng dé các em tháy düdc múc dô khó cua các dé thi vào lóp 10 hê THPT chuyên Vát ly cua mót so trUÓng.

Chi chùng náo các em co gàng giái mót vài lân mà chUa tim düdc dáp só” thi mdi nên tham kháo phân hüdng dân giái kèm theo mói dé thi (do chúng tói bién soan). nhüng cüng düng coi dó là bài giâi mâu hoàc cách giái duy nhát vi các em có thè có các cách giái khác.

Chúng tôi rát mong và hoan nghénh các y kiên, phé binh tú các thây có giáo và các em hoc sinh dê lân xuàt ban sau dUdc tôt hön.

ThU góp y xin gúi vê' email: quanghaubkiagmail.comChúc các em hoc sinh dat dUdc kêt qua tôt trong hoc tâp.

N G Ü Ö I T U Y Ê N C H O N

3

P h â n l . O Ë T H I

NÄM 20001. D ê th i vào câc trutòng TH PT C h u yên Hà N ôi (2000)

(Thòi g ian làm bài: 150 phü t)

Mr.U

B R,

F R ‘

G.S M

Câu 1. (3 diêm). Cho mach diên nhii hinh vê:U = 36V; R2 = 4Q; R, = 6Q; R4 = 12Q; R6 = 2Q; RA = 0; Rv rat lóna) Vói Rt = 8Q: _________*1. Khi K mô: Ampe ke chi 1.35A Tinh R5 và so chi cüa vôn ke.2. Khi K dóng: tinh sô̂ chi cüa ampe kê và I qua K.b) K dóng: Tinh R, dê dòng diên qua K là 1,25A: khi dô công suât tiêu thu ô R4 là bao nhiêu?Câu 2: (2 diêm). Cho haï gUdng phàng vuóng góc vói nhau. Dàt mot diêm sâng S và diêm M trudc güdng sao cho SM // G2.a) Hây vê 1 tia sâng tù S tôi G! sao cho khiqua G2 sê lai qua M. Giâi thich câch vê. O G2b) Xêu S và haï güdng có vi tri cô dinh thi diêm M phài có vi tri thé nào dê côthê vê dUdc tia sâng nhu câu a.c) Cho SM = a, khoàng câch tù S dén Gj là b và den G, là a, vân toc truyéncüa ânh sâng là v. Hây tinh thòi gian truyén cüa tia sâng tù S tói M theo conduong vê dUdc cüa câu a.Câu 3: (3 ctiem). Mot xi nghiêp nhân mot công suât diên 500kW. Diên nàng này dUOc cung cap tù tram phât diên câch xi nghiêp 120km vói công suât hao phi trên duòng dây tâi diên không quâ 3%. Dây tài diên làm bàng dông có diên trd xuât 1.7.10 sQm, khôl lUdng nêng 8800kg/m'!. Hày tinh khôl lüdng dông cüa duòng dây tâi nêu:a) Diên nàng dUdc truyén vói hiêu diên thè 110V.b) Diên nàng dUdc truyén vói hiêu diên thê 60kV.Câu 4: (1 diêm). Tai gâc chuông cüa m ot ngôi chùa. ngUdi ta go déu d ân moi giây 1 t iên g chuông. Chi n h in ngUOi gô chuông và vói m ot thuôc dây, m ot k h â c h th a m q u a n dà t in h dUOc gàn d ü n g vân toc cüa t iéng chuông trong k h ông khi.Hày du doân và c h û n g m in h câch làm cüa ngUdi dô.

5

Cau 5: (1 diem). Tren mot mo han nho co ghi 110V-50W. Mot ngudi muon dung mo han vdi nguon dien 220V nen da mkc them mot bong den 220V de mo han nong binh thUdng. Hoi co the lam theo cach do dude khong0 Hav chiing minh bang tinh toan cu the.

2. D e th i v a o k h o i TH PT C h u y en V at ly DHQG Ha N o i (2000)

f

2r

R

i n m

Hinh 1

Cau 1. Mot binh hinh tru, ban kinh day R = 9cm dat th ing dung, ben trong co mot pit-tong phang, mep mat dudi co gd nam sat day (do cao cua gd nho khong dang ke). Mot ong tru thanh mong, ban kinh r = 1cm cam xuyen qua pit-tong (hinh 1). Trong lufdng pit-tong va ong tru la P = 31,4N. Do deu nude sach vao binh qua ong tru vdi liidng nude la 40g trong moi giay. Hoi:

1. Nude d trong ong tru len den do cao h nao ;so vdi mat dudi cua pit-tong thi pit-tong bat dau bi day len khoi day?

2. Khi do het m = 700g nUdc vao thi mat dudi cua pit-tong d do cao nao so vdi day binh?

3. Van toe cua pit-tong khi no chuyen dong deu len tren?

Cho khoi lufdng neng cua nude la D = 1000kg/m3.Bo qua ma sat.

Cau 2 . Trong mot coc mong co chila m = 400g nUdc d nhiet do tj = 20°C co nhiing vien nUdc da vdi cung kho'i liidng m2= 20g va nhiet do t2 = 5°C. Hoi:

1. Neu tha hai vien nUdc da vao coc thi nhiet do cuoi cung cua nUdc trong coc bang bao nhieu?

2. Phai t h a tiep th e m vao coc it n h a t bao n h ie u vien nUdc da nuia de cuoi cung tro n g coc co hon hop nUdc va nUdc da?

Cho biet nhiet dung cua coc (nhiet ludng can thiet de coc nong them 1°C) la C = 250J/do. Nhiet dung neng cua nUdc va nUdc da lan lUdt la: c, = 4,2.103J/(kg.do), c2 = 1,8.10JJ/(kg/do). Nhiet nong chay cua nUdc da la X = 3,4.10°J/kg. Bo qua nhiet toa vao moi trUdng. B B

Cau 3. Hai vat phang nho AjB, va A2B2 giong nhau dat cach nhau 45cm cung vuong goc vdi true chinh cua mot thau kinh hoi tu (hinh 2). Hai anh cua hai vat d cung mot vi tri. Anh cua A ^ , la anh that, anh cua A2B2 la anh ao va dai gap hai lan anh cua A[B,. Hav:

Hinh 2

o A,

6

Hinh 3

Rn 'K-K- -o B

1. Ve hai ành cüa hai vät dó trèn cùng mot hình ve.

2. Xàc dinh khoang càch tù den AiB, quan täm cüa thàu kinh.

3. Tìm khoang càch tù tièu dièm dén quang täm thàu kinh (tièu cù).

Càu 4. Cho mach dièn nhu trèn hình 3. Khi K, và K2 dèu ngàt, vòn ke chi Uj = 120V. Khi Kj ^o- dóng, K2 ngàt, vón ke(v ) chi U,= 80V. Hói khi Kj ngàt, K2 dóng thì vón ke (v) chi bao nhièu?

Cau 5. Möt hòp kin chùa nguòn dièn có hièu dièn the U khòng doi dUdcmàc nói tièp vói dien trd R0. Hóp có hai dàu dày ra ngoài là A và B, K là cai ngàtdièn (hình 4). Hày trình bày càch xàc dinh già tri U và R0 vói cac dung cu cho duói dày khi khòng md hóp:

- Mot vòn ke và mót ampe ke khòng li tUdng.- Mót bièn trd và càc dày noi .Chù y: Khòng dUdc mac true tièp hai dàu ampe ke vào A và B de' phòng

trUdng hdp dòng quà lón làm hóng ampe ke.

Hinh 4

3. D é th i v à o triröng TH PT n a n g k h ie u TP. HCM (2000)

Càu 1. Cho mach dièn nhu hình 1. Cho biet hièu dièn the trèn cac trd R’ và trèn r thay doi nhu sau:

U2-0 ~ 9U 3_0,

U3-0 — 9U 4_0,U4-0 - 9U 5_0,

dièn

U 1999-0 — 9U200tH0.Tim cac ti so R/r va R'/r.Cau 2. Cho mach dien nhu hinh 2.Tim dien trd tUdng dUdng giuia hai diem A va 0.Cau 3. Mot thanh sat trong liidng P, tiet dien

deu, chieu dai AB = I, dUdc treo vao sdi day buoc vao D, thanh can bang.

a) Sau do ngUdi ta be gap thanh tai C nhu hinh ve (AC = CD = 1/2 DB) roi treo vao diem E (EC = ED) mot qua can trong liidng P! thi he thong can b^ng. Tinh Pj.

Hinh 2

/////,

Hinh 3

b) Nhüng ngäp ca he thong väo däu höa thi thäy he thöng van cän bang. Giäi thich.

c) Ö cäu b cö the xäy ra trifdng höp khong cän bang. Häy giäi thich vä cho vi du.

Cäu 4. Xäc dinh nhiet dung rieng cüa däu höa bang cäc dung cu sau däy: cän (khong cö quä cän), nhiet ke, nhiet liidng ke (biet nhiet dung rieng lä CjJ, nUöc (biet nhiet dung rieng lä c j, däu höa, bep dien, hai cöc dun giöng nhau.

Cäu 5. Mot diem säng A näm tren true chinh OF cua möt thäu kinh hoi tu 0, tieu cü OF = f vöi OA > OF.

a) Häy ve änh A' cua A tao bdi thäu kinh 0.b) Chüng m inh rä n g AA' > 4f; trUöng

höp näo th i AA' = 4f.Cäu 6. Mot ngUöi A di xe dap tren

duöng thäng Ox theo chieu tü träi sang phäi, xuät phät tü M cäch O lä OM = 800m, vöi van toic khong döi V = 4,2m/s. Möt ngUöi B di bö tren cänh döng xuät phät tü H cäch0 lä OH = 173,2m (= 100 a/ 3 m) vöi van töc khong doi v = 1,2m/s theo möt duöng thäng HN de gäp dUöc A tai N. Häy xäc dinh vi tri diem N neu 2 ngUöi khöi hänh cüng möt lüc.

Hinh 4

M

Hinh 5

NÄM 20014. D e th i v äo cäc tr ifö n g TH PT C h u yen H ä N oi (2001)

(Th 'öi g ian läm bäi: 150 phü t)

Cäu 1: (2 diem). Möt däy d ä n dong ch ä t , t ie t d ien deu, dUöc uön th ä n h k h u n g chü n h ä t ABCD.Nguön dien cö hieu dien the khong döi.

• Neu mäc A, B väo nguön dien thi döng dien trong mach chinh lä 2,25A.

• Neu mäc A, D väo nguön dien thi döng dien trong mach chinh lä 3.6A.

8

a) Tinh ty so AB/BCb) Neu mäc B, D väo hieu dien the U nöi tren thi nhiet lüdng töa ö toän mach

sau 2 phüt lä 4320J. Tinh dien trö möi doan AB. BC. Bö qua dien trö cüa däy nöi.Cäu 2: (2 diem). Hieu dien the tai ö cäm dien khi khöng düng dien lä

120V. Neu mäc väo dö möt mäy sav cö hieu dien the vä cöng suat dinh müc lä 120V-300W thi cöng suat thUc töa ra chi cön 250W.

a) Neu mäc song song hai mäy say nhu tren väo ö cäm thi cöng suat thuc töa ra 0 hai mäy lä bao nhieu? Bö qua sü bien döi dien trö theo nhiet dö.

b) Häv neu möt giäi phäp de khäc phuc hien tUöng tren.Cäu 3: (2 diem). De tu näng minh len cao, möt ngUöi dä düng: 2 röng roc

giöng nhau. 1 tarn vän, däy vä möc treo. Höi ngUöi dö dä bö tri he thöng nhu the näo de lue keo näng minh len chi bäng 1/4 trong ltföng cua ngUöi. Ve hinh vä chüng minh.

Bo qua khöi lUdng vä ma sät cua röng roc, täm vän, däy.Cäu 4: (2 diem). Trong möt trai nuöi gä ngUöi ta

treo möt thiet bi cho gä uöng nUöc duoc tao thänh tü cäc dung cu: 1 cäi chai, 1 dla, nUöc, däy vä möc treo (chai duöc treo cö* dinh so vöi dia).

a) Häy neu töm tät täc dung chinh cua thiet bi näy.b) Giäi thich.Cäu 5: (2 diem). Hai giiöng phäng tao vöi nhau

möt göc 60° vä huöng mät phän xa väo nhau. Dät möt vät säng nhö S tai vi tri bat ky trUöc hai gUöng. Höi he hai giiöng cho may änh cua A: ve hinh. chüng minh.

5. De th i väo khoi THPT Chuyen Vät ly DHQG Hä Nöi (2001)

Cäu 1. De dieu chinh müc nUöc trong möt be cä röng, ngUöi ta düng möt cö cau nhu tren hinh 1. Möt öng hinh tru thäng düng. dUöng kinh d xuyen qua däy be vä dUöc däy kin böi möt tarn kim loai dong chat hinh trön, dUöng kinh L khöng cham thänh be. Tai diem B cö bän le nöi thänh öng hinh tru vöi mep tarn kim loai. Diem mep A cüa duöng kinh AB dUöc nöi vöi möt quä cäu röng. nhe, bän kinh R. bäng möt söi däy mänh, khöng co dän, dö däi h.

9

D.

1. Hôi khôl liïçJng täm kim loai bäng bao nhiêu dê khi miic nUôc trong bê dâng tdi ngang chinh giüa quâ câu thi täm kim loai bi nâng lén và nUdc châv qua ông tru ra ngoài?

Cho b iê t khôl lüdng r iên g cûa nUôc là D0, xem tä m k im loai là k h â m ông dê có th ê bô q u a lue dây Acsimet cua nUóc tâc d u n g lên nô. Công th ù c t in h thê

tich h in h cáu b à n k in h R là — R3.3

2. Àp dung sô: d = 8cm, L = 32cm, R = 6cm. h = 10cm, D0 = 1000kg/m3. Câu 2. 1. Cô mot binh nhôm khôi liïdng m0 = 260g, nhiêt dô ban dàu là

t 0 = 20°C dUdc boc k in bàn g lâp xôp càch nh iê t . C ân cho bao n h iê u nUóc d n h iê t dô tj = 50°C và bao n h iê u nUóc dâ d t 2 = -2°C vào b in h dê có M = 1kg nUôc 0 t 3 = 10°C kh i cân b àn g nhiê t.

Cho nhiêt dung nêng cûa nhôm là c0 = 880J/(kg.dô), cû a nUôc là Cj = 4200J/(kg.dô), cûa nUdc dâ là c2 = 2100J/(kg.dô). Nhiêt nông châv cûa nUóc dà là X = 335000J/kg.

2. Bô lôp xôp câch n h iê t di, n h û n g mot dây d u n d iên cô công s u â t không dôi P = 130W vào b in h ch û a nUóc nói t r ê n và d u n r ä t lâ u th i thâV nUôc trong b in h v ân k h ô n g soi dUdc.

a) Giâi thich vi sao?b) Nêu s a u dô bô dây d u n ra th i s a u m ot

kh o ân g thdi g ian bao lâu n h iê t dô nUôc tro n g b in hgiâm di 1°C?

Câu 3. Cho mach diên nhu hinh 2: U = 12V, trên càc bông dên cô ghi càc già tri dinh mûc sau: dèn D,: 3V - 1,5W; dên D2: 6V - 3W; dèn D3: 6V - 6W;Rx là bien trô.

1. Cô th é dieu c h in h Rx dê câ ba dèn cùng s â n g b in h thU dng dUdc không? Vi sao?

2. Màc thêm diên trd Rj vào mach. Hôi phâi màc R! vào vi tri nào và chon già tri Rj, Rx bäng bao nhiêu dê câ ba dèn dêu sâng binh thUOng?

Câu 4. Trên hinh 3: duông thâng XY là truc chinh, 0 là quang tâm, F là tiêu diêm cûa mot thâu kinh hôi tu. Mot vât sâng phàng,nhô dUOc dàt vuông gôc vôi truc chinh cûa thâu kinh. Nêu dät vât tai A thi ânh cao 3cm, nêu d à t vât tai B thi ânh cao 1,5cm.

Hôi khi dàt vât tai trung diêm I cûa AB thi ânh cao bao nhiêu?

----------------

(¿)o5 Ç>̂ d!— —

Hinh 2

X YF A I B O

Hinh 3

10

+ Jt-R.

<S>R, R.

Cäu 5. Cho 4 dien trö khäc nhau cö giä tri: 100Q. 200Q, 300Q vä 400Q mäc vöi von ke vä ampe ke nhu hinh 4. Hieu dien the giüa hai däu mach dien lä U = 220V. Von ke (cö dien trö rät lön) chi Uv = 180 V. Ampe ke (co dien trö nhö khöng dang ke) chi I = 0.4A.

1. Häy xäc dinh giä tri cu the cua R,, R2, R:j. R,. Hinh 42. Gö bö dien trö näo (khöng nöi tät hai diem vüa gö dien trö) khöi mach

dien thi so chi cua von ke lä nhö nhät? So chi dö lä bao nhieu?

6. D e th i v ä o trvföng TH PT n ä n g k h ie u TP.HCM (2001)

1. Cho he ö trang thäi cän bäng düng yen nhu hinh ve, trong dö vät Mj co khöi liiöng m, vät M2 cö khöi luöng (3/2)m. Khöi liiöng röng roc vä thanh AC khöng däng ke. Tinh ti so AB/BC.

2. a) Tinh nhiet lUöng Q cän thiet de cho 2kg nuöc dä ö -10('dö C bien thänh höi, cho biet:

Cd = 1800J/kg.K,Cnu6c = 4200J/kg.K. a = 34.10JJ/kg,L = 23.105 J/kg.b) Neu düng 1 bep dau höa cö hieu suät

80%. ngUöi ta phäi döt chäy hoän toän bao nhieu lit däu höa de 2kg nuöc dä ö -10 dö C bien hoän toän thänh höi.

Cho biet D dau = 800kg/m3, q däu = 44.106J/kg,3. Chieü mot tia säng SI väo gUöng

phäng G. Neu quay tia näy di xung quanh diem S möt goc a thi tia phän xa quay mot goc bao nhieu?

4. Cho mach dien nhu hinh ve.U = const = 7V, Ri = 3Q, R2 = 6Q. AB lä däy dän dien däi 1 = 1,5m, S = 0,1mm2, dien trö suät p = 4.10”'Qm, dien trö cüa däy nöi. cüa Ampe ke khöng däng ke.

a) Tinh dien trö däy AB.

11