luatduonggia.vn»±c... · web viewtheo đó, ta có thể hiểu vi phạm pháp luật trong...

CÔNG TY LUẬT TNHH DƯƠNG GIA – DUONG GIA LAW COMPANY LIMITED No 2501, 275 Nguyen Trai Street, Thanh Xuan District, Hanoi City, Viet NamTel: 1900.6568 Fax: 04.3562.7716Email: [email protected] Website: http://www.luatduonggia.vn

MỞ ĐẦU

Hoi cung la môt hoat đông quan trong trong qua trinh điêu tra noi chung. No mang

nhưng đăc thu riêng biêt vê cach thưc, thu tuc, trinh tư tiên hanh... Viêc thưc hiên

tôt công tac hoi cung co y nghia lơn trong viêc chưng minh vu an hinh sư. Tuy

nhiên, trong thưc tê vi rất nhiêu lí do khach quan va lí do chu quan ma dẫn đên tinh

trang vi pham phap luật trong hoi cung bị can. Vi vậy, để lam rõ vấn đê nay em xin

lưa chon đê tai “Thực trạng của việc vi phạm pháp luật trong việc hỏi cung bị

can và các giải pháp hoàn thiện”

NỘI DUNG

I. Khái quát chung về vi phạm pháp luật trong hỏi cung bị can

1. Hỏi cung bị can

- Khai niêm

Hoi cung bị can la biên phap điêu tra được tiên hanh nhằm thu thập lời khai cua bị

can vê cac tinh tiêt co liên quan đên vu an, phuc vu công tac điêu tra va xử ly đôi

vơi vu an đo.

- Đăc điểm

Hoi cung bị can la môt biên phap thu thập chưng cư quan trong trong qua trinh

điêu tra cac vu an hinh sư. Biên phap điêu tra nay được khắc hoa bởi 3 tính chất

đăc trưng sau:

+ Tính phổ biên: được ap dung đôi vơi moi vu an hinh sư, vơi moi toi pham trong

giai đoan điêu tra vu an

+ Tính phưc tap cao: xuất phat từ đăc điểm nhân thân cua cac bị can, hanh vi ma

cac bị can thưc hiên trên thưc tê la rất đa dang. Măt khac, trong qua trinh hoi cung,

tâm lí hoi cung cua bị can va điêu tra viên la hoan toan trai ngược nhau, hai bên

TỔNG ĐÀI TƯ VẤN PHÁP LUẬT TRỰC TUYẾN 24/7: 1900.6568

http://www.luatduonggia.vn/

mailto:[email protected]


cung tham gia vao cung môt hoat đông nhưng lai hương tơi hai muc đích khac

nhau, môt bên thi muôn tim ra sư thật vu an, môt bên lai muôn trôn tôi hoăc được

giảm nhẹ tôi.

+ Tính hiêu quả: thông qua hoat đông hoi cung bị can điêu tra viên co thể tim ra

chưng cư, lam rõ hanh vi pham tôi hoăc lam rõ tôi pham khac, hoat đông cua cac

băng nhom khac trên địa ban. Ngoai ra thông qua hoat đông hoi cung bị can còn co

thể giao duc, cảm hoa bị can, tao điêu kiên thuận lợi cho qua trinh thi hanh an sau

nay.

Thưc chất hoi cung bị can la cuôc đấu tranh vê y chí va ly trí giưa điêu tra viên va

bị can. Do đo, để hoat đông nay đat hiêu quả cao, đòi hoi điêu tra viên phải co trinh

đô văn hoa phap luật, nghiêp vu cao, co kiên thưc sâu rông vê xã hôi, tâm ly, co

kinh nghiêp day dan trong công tac hoi cung va luôn xac định rõ nhiêm vu, muc

đích cua cuôc hoi cung, nhưng biên phap, phương tiên cần sử dung để đat được

muc đích đăt ra.

2. Vi phạm pháp luật trong hỏi cung bị can

Trong qua trinh tim hiểu va nghiên cưu cac văn bản phap luật vê vấn đê vi pham

phap luật trong hoi cung bị can, nhận thấy không co môt văn bản phap luật cu thể

nao định nghia vê cum từ “vi pham phap luật trong hoi cung bị can”. Chính vi vậy,

dưa vao khai niêm vi pham phap luật trong Giao trinh lí luận nha nươc va phap

luật, trường Đai hoc Luật Ha Nôi để đưa ra y hiểu khai quat nhất vê vấn đê vi

pham phap luât trong hoi cung bị can.

Theo đo, ta co thể hiểu vi pham phap luật trong hoi cung bị can la hanh vi trai

phap luật hinh sư, co lỗi do chu thể co năng lưc trach nhiêm phap ly thưc hiên, xâm

hai đên cac quan hê được phap luật bảo vê.





Nhưng dấu hiên cơ bản cua vi pham phap luật trong hoi cung bị can:

- Dấu hiêu hanh vi:

Vi pham phap luật la hanh vi xac định cua con người, phap luật không thể điêu

chỉnh được suy nghi, tinh cảm, y chí…hay noi chung la nhưng gi diễn ra trong đầu

oc, ma chưa được biểu hiên bằng hanh vi cua con người. Cu thể trong trường hợp

nay co thể xac định được môt sô hanh vi như cưỡng cung, bưc cung hay dung nhuc

hinh trong hoi cung bị can…

- Dấu hiêu trai phap luật:

Phap luật đưa ra nhưng quy định la để điêu chỉnh va giơi han nhưng hanh vi cua

con người ở môt mưc đô nhất định nao đo. Cu thể, phap luật Hinh sư quy định

trong BLTTHS 2003 va môt sô văn bản phap luật khac co đưa ra nhưng quy định

cu thể điêu chỉnh hanh vi cua cac chu thể tham gia vao qua trinh điêu tra vu an cu

thể la hoi cung. Đưa ra nhưng chê tai xử ly khi co vi pham xảy ra để bảo vê quan

hê phap luật hinh sư.

- Dấu hiêu chu thể

Trong trường hợp nay, chu thể đêu la nhưng ca nhân co năng lưc hanh vi dân sư va

trinh đô chuyên môn, nghiêp vu nhất định, nên dấu hiêu nay được đảm bảo thưc

hiên. Ví du như chu thể cua vi phap pham luật trong hoi cung bị can co thể la điêu

tra viên hoăc chính bị can…

- Dấu hiêu lỗi

Trươc khi thưc hiên hanh vi vi pham, chu thể cua vi pham biêt la co lỗi, co thể gay

ra nhưng hậu quả xấu, trai vơi đao đưc, xã hôi, lẽ phải ma vẫn cô tinh thưc hiên

hanh vi đo.





Tom lai cac dấu hiêu trên đây la cơ sở để nhận diên vi pham phap luật trong hoi

cung bị can

II. Thực trạng của việc vi phạm pháp luật trong việc hỏi cung bị can

1. Vi phạm nguyên tắc nghiêm chỉnh tuân theo pháp luật trong hỏi cung bị

can

Điêu tra viên vi pham phap luật quy định cu thể tai Bô luật tô tung hinh sư vê thu

tuc triêu tập bị can, trinh tư tiên hanh hoi cung bị can va viêc lập biên bản hoi cung

bị can (cac Điêu 129, 130, 131, 132 Bô luật tô tung hinh sư) va vi pham nhiêu quy

định khac cua phap luật.

1.1. Vi phạm về trình tự tiến hành hỏi cung bị can

Khi đã đên buông hoi cung, Điêu tra viên tiên hanh viêc nhận dang, kiểm tra căn

cươc cua bị can nêu xet thấy cần thiêt. Sau đo Điêu tra viên tư giơi thiêu vê minh

va tuyên bô cho bị can muc đích cua viêc hoi cung. Điêu 131 khoản 1 quy định:

“Trươc khi hoi cung, Điêu tra viên phải đoc quyêt định khởi tô bị can va giải thích

cho bị can biêt rõ quyên va nghia vu theo quy định tai Điêu 49 cua Bô luật nay.

Viêc nay phải được ghi vao biên bản. Nêu vu an co nhiêu bị can thi hoi riêng từng

người va không để ho tiêp xuc vơi nhau. Co thể cho bị can tư viêt lời khai cua

minh.”( khoản 1 Điêu 131 Bô luật TTHS). Quy định nay nhằm tranh sư thông cung

giưa cac bị can để khai bao sai sư thật. Vi vậy điêu tra viên phải sắp xêp thời gian

triêu tập bị can để hoi cung riêng, nêu vu an do nhiêu Điêu tra viên tiên hanh va

cần hoi nhiêu bị can cung môt thời điểm thi phải bô trí cac địa điểm hoi cung riêng

để bị can không được tiêp xuc vơi nhau.

Tuy nhiên, trong môt sô trường hợp khi hoi cung bị can, người tiên hanh tô tung đã

không giải thích hoăc giải thích không đầy đu quyên va nghia vu cho bị can, để bị





can tiêp xuc vơi nhau dẫn đên tinh trang bị can không xac định đung đắn trach

nhiêm phải khai bao vơi Cơ quan tiên hanh tô tung, cac bị can thông cung vơi

nhau, che dấu hanh vi pham tôi cua nhau hoăc đổ vấy cho nhau. Khi không biêt

chính xac quyên va nghia vu cua minh, bị can co thể co cảm giac lo sợ, không yên

tâm, co thể dẩn tơi khai bao sai, không biêt mời luật sư…như vậy quyên lợi cua bị

can trong trường hợp nay sẽ không được đảm bảo va co thể dẫn tơi viêc oan sai…

1.2. Việc lập biên bản hỏi cung bị can

Khi kêt thuc hoi cung, Điêu tra viên cần hoan chỉnh biên bản hoi cung. Điêu 132

Bô luật TTHS quy định: “Biên bản hoi cung bị can phải được lập theo quy định tai

Điêu 95 va Điêu 125 cua Bô luật nay”. Điêu tra viên phải lập biên bản mỗi lần hoi

cung, biên bản phải ghi đầy đu lời trinh bay cua bị can, cac câu hoi va câu trả lời.

Trong trường hợp người bao chưa được hoi cung bị can thi biên bản cung phải ghi

đầy đu câu hoi cua người bao chưa va câu trả lời cua bị can.

Khi lập biên bản, Điêu tra viên nghe lời khai sau đo đưa ra nhưng câu hoi để bị can

lam rõ va ghi vao biên bản. Biên bản hoi cung không được tẩy xoa, sửa chưa, ghi

thêm ma không được bị can xac nhận. Biên bản hoi cung co thể được lập dươi

dang viêt tay hoăc đanh may.

Khoản 2 Điêu 132 quy định: “nêu viêc hoi cung được ghi âm thi sau khi hoi cung,

phải phat lai để bị can va Điêu tra viên cung nghe. Biên bản phải ghi lai nôi dung

viêc hoi cung, bị can va Điêu tra viên cung ky xac nhận”.

Biên bản hoi cung la môt nguôn chưng cư quan trong trong qua trinh chưng minh

(theo Điêu 64 khoản 2), song nhiêu biên bản hoi cung ghi không đầy đu nhưng nôi

dung theo mẫu quy định, co nôi dung ghi trong biên bản hoi cung bị tẩy xoa, thiêu

chư ky xac nhận cua bị can, co biên bản hoi cung, bị can chỉ ky ở trang cuôi, cac





trang khac lai không ky, do vậy biên bản hoi cung không đảm bảo tính phap ly,

không đảm bảo đầy đu cac thuôc tính cua chưng cư như tính khach quan, tính co

liên quan va tính hợp phap.

Điêu tra viên phải giải thích cho ho biêt quyên va nghia vu trươc khi tiên hanh hoi

cung. Tuy nhiên, trên thưc tê viêc thưc hiên vẫn trong trường hợp nay vẫn còn vi

pham, cu thể trên bao tiên phong co đôc giả thắc mắc như sau: ban Pham Thu Thuy

ở địa chỉ mail: [email protected]) hoi:

“Chau tôi năm nay 15 tuổi, bị cơ quan co thẩm quyên ở địa phương bắt giư vi lam

môt viêc vi pham phap luật, sau đo được nhưng người co thẩm quyên lấy lời khai.

Nhận được thông bao, tôi lên nơi chau tôi bị bắt giư thi được nhận môt biên bản

ghi lời khai cua chau va được yêu cầu ky vao. Tôi không ky thi cac anh lấy lời khai

bảo la tôi không hợp tac, nhưng tôi co chưng kiên chau tôi khai thê nao đâu ma bảo

tôi la người tham gia chưng kiên lấy lời khai. Tôi không biêt phải ưng xử thê

nao?”

Như vậy, theo quy định tai Khoản 2, Điêu 306, Bô Luật Tô tung Hinh sư trường

hợp kể trên, khi người co thẩm quyên lấy lời khai, buôc phải co sư tham gia cua

đai diên gia đinh. Người co thẩm quyên lấy lời khai cung phải thông bao quyên va

nghia vu cua chau trươc khi thưc hiên lấy lời khai. Moi qua trinh thu thập chưng cư

không đung quy định cua phap luật đêu được xem như không co gia trị chưng

minh. Vi vậy nêu thưc sư ban Pham Thu Thuy không được tham gia vao viêc lấy

lời khai cua chau thi đương nhiên không co nghia vu phải ky vao biên bản đo.

Theo đo ta co thể thấy vi pham trong hoi cung bị can xảy ra cả trong trường hợp bị

can la người chưa thanh niên, trong qua trinh hoi cung bị can không co sư chưng





kiên cua gia đinh nhưng sau đo lai goi gia đinh bị can đên kí vao biên bản, như vậy

la vi pham phap luật.

1.3. Không đảo đảm và tôn trọng các quyền hạn tố tụng của bị can

Trong môt sô trường hợp, Điêu tra viên không bảo đảm va tôn trong cac quyên han

tô tung cua bị can được quy định tai Điêu 49 BLTTHS, lam tắt, đên phòng hoi

cung la hoi luôn, không đoc quyêt định khởi tô bị can trươc khi hoi cung bị can.

Như vậy cung được coi la hanh vi vi pham thu tuc tô tung cung như vi pham thu

tuc trong hoi cung bị can. Bị can co quyên mời người khac bao chưa, tuy nhiên,

viêc người bao chưa găp bị can trong giai đoan điêu tra bắt buôc phải co Điêu tra

viên, nên khi luật sư đê nghị được găp bị can thi thông thường la lần đầu không

được đap ưng, cac lần hẹn sau cung không chắc chắn găp được vi Điêu tra viên lấy

ly do bận công viêc đôt xuất. Chính vi vậy, luật sư tham gia trong giai đoan điêu

tra thường chỉ mang tính hinh thưc, không giup ích gi nhiêu được cho bị can.

Ngoai ra, theo quy định tai khoản 2 Điêu 131 BLTTHS 2003 thi không được hoi

cung vao ban đêm, trừ trường hợp không thể tri hoãn được va phải gi rõ ly do vao

biên bản. Tuy nhiên, trên thưc tê, vi ly do bị can không chịu khai bao nên điêu tra

viên hoi cung liên tuc cả ban ngay va ban đêm tao ap lưc khiên cho bị can co tâm lí

lo sợ, căng thẳng, va muôn tư sat vi bị hoi qua nhiêu dấn đên rôi loan tâm ly.

1.4. Áp dụng những biện pháp thu thập lời khai trái pháp luật

Trong tất cả cac hanh vi vi pham phap luật trong hoi cung bị can, co lẽ vi pham ap

dung nhưng biên phap thu thập lời khai trai phap luật la vi pham chiêm đa sô va

phổ biên nhất.

Trong viêc hoi cung bị can, nghiêm cấm viêc ap dung nhưng biên phap thu thập lời

khai cua bị can trai phap luật như:





+ Mơm cung: la lôi hoi cung trong đo người hoi cung bằng cach nay hay cach khac

để lô cho bị can biêt được nôi dung sư viêc cần hoi để bị can khai theo, trong khi

đo nhưng sư viêc đo chỉ la suy luận, phan đoan chu quan cua can bô hoi cung chư

chưa co căn cư khẳng định chính xac.

+ Bưc cung: hanh vi cua Can bô hoi cung đã sử dung nhưng thu đoan khac nhau

như đe doa, không chê, thuc ep hoăc dung lời lẽ nguy biên để cưỡng ep bị can phải

khai sai nhưng điêu ma ho biêt. Can bô hoi cung vi pham thi tuy theo mưc đô năng

nhẹ ma bị xử ly theo Điêu 299 BLHS năm 1999

+ Du cung: la lôi hoi cung bằng lời lẽ hoăc hanh đông nhẹ nhang, khôn kheo để du

dỗ, lừa phỉnh, hưa hẹn vô nguyên tắc để mua chuôc bị can khai theo y chu quan

cua Can bô hoi cung.

+ Dung nhuc hinh: lam bị can đau đơn vê thể xac bằng cach đanh đập, tra tấn bị

can, không cho ăn uông, bắt bị can đưng phơi nắng, cum xích chân tay bị can...

hoăc tac đông vao tâm lí lam cho bị can không thể chịu nổi ma phải khai nhận hoăc

khai bao theo y chu quan cua Can bô hoi cung. Người co thẩm quyên ma dung

nhuc hinh trong hoi cung thi phải chịu trach nhiêm theo Điêu 298 BLHS.

Nhiêu vu cảnh sat dung nhuc hinh vơi nghi pham đã xảy ra. Hanh vi nay cua người

cảnh sat la nguy hiểm cho xã hôi, đã xâm pham tơi sưc khoe, danh dư cua công

dân, gây mất niêm tin cua quần chung nhân dân đôi vơi cac cơ quan bảo vê phap

luật, tao ra bưc xuc trong dư luận xã hôi. Va cac hanh vi nay được đăng tải phổ

biên trên cac trang mang xã hôi, bao điên tử…gây mất niêm tin cua nhân dân vao

cơ quan điêu tra.

Co thể lấy môt vai vu trên thưc tê sau:

• Hai cảnh sat dung nhuc hinh vơi Osin được đăng trên bao dân trí





Bị chu nha nghi ngờ ăn cắp tiên, môt osin ở Nha Trang đã bị cac điêu tra viên đanh

đập trong qua trinh lấy lời khai. Chiêu 9/1/2012, TAND tỉnh Khanh Hòa đã tuyên

phat hai bị cao nguyên la điêu tra viên cua Công an TP. Nha Trang mỗi bị cao 9

thang tu treo vê tôi dung nhuc hinh. Đông thời, HĐXX còn buôc hai bị cao phải

bôi thường cho người bị hai 3 triêu đông.

Hai bị cao gôm Trần Ba Tuấn (SN 1976, tru 205, Chung cư A, Nha Trang) va

Nguyễn Đinh Quyêt (SN 1984, tru 186/22/7 Lê Hông Phong, Nha Trang). Nan

nhân bị dung nhuc hinh la ba Trần Thị Lan (SN 1970, ở xã Suôi Hiêp, huyên Diên

Khanh) tam tru tai sô nha 229/11 đường 2-4, Nha Trang va đang giup viêc cho gia

đinh anh Võ Ha Trang (ở 9B Lãn Ông, Nha Trang).

Trươc đo, ngay 28/11/2010, anh Trang đên Công an TP. Nha Trang trinh bao vê

viêc gia đinh anh bị mất trôm 7 triêu đông va 1.750 USD va nghi ngờ ba Lan lấy

trôm. Sau đo ba Lan bị đưa đên tầng 2 tru sở CATP. Nha Trang để lấy lời khai.

Trong khoảng thời gian từ trưa ngay 28/11 đên 17h ngay 29/12/2010, Tuấn va

Quyêt đã dung công cu hỗ trợ la gậy cao su, dui cui điên do nganh công an trang bị

để đanh đập, chích điên nhiêu lần vao tay, chân, vai ba Lan để ep ba Lan khai nhận

hanh vi trôm cắp tiên cua gia đinh anh Trang. Đên 17h45 ngay 29/12/2012, Tuấn

va Đông dẫn giải ba Lan ban giao cho Nha tam giư Công an TP. Nha Trang, đông

thời soan sẵn biên bản giao nhận người bị bắt, xac nhận ba Lan tinh trang sưc khoe

binh thường.

Ngay 30/11/2010, ba Lan bị ngất xỉu tai nha tam giư nên đã được đưa vao Bênh

viên Đa khoa Khanh Hòa cấp cưu va điêu trị, đên ngay 7/12/2010 thi xuất viên.

Theo kêt luận cua Bênh viên Đa khoa tỉnh Khanh Hòa, ba Lan bị “đa chấn

thương”, trong đo co nhiêu vêt thương ở vung đui, tay, ngưc...





Ngoai ra, qua trinh điêu tra, ba Lan khai nhận ngoai Tuấn va Quyêt còn co 3 người

đan ông măc thường phuc cung tham gia đanh ba nhưng kêt quả điêu tra không co

cơ sở để xac định được tên, tuổi ba người nay nên không đu cơ sở để kêt luận.

• Mơm cung va du cung

Noi lời sau cung trươc tòa, bị cao Lê Ba Mai khẳng định, minh không pham tôi

giêt người va đã bị cảnh sat ep cung. Trong khi, VKS bac bo va cho rằng bị cao

viên dẫn ra viêc ep cung, vòng vo chôi tôi “la đang thể hiên sư giãy giua”. Phiên

tòa xet xử bị cao Lê Ba Mai vê tôi Giêt người va Hiêp dâm tre em vẫn đang tiêp

tuc tranh luận. Bao chưa cho bị cao, luật sư Bui Quang Nghiêm (Pho chu nhiêm

Đoan luật sư TP HCM) cho rằng "phần bao chưa cua luật sư Thanh đã cho thấy

Mai không pham tôi" song ông cung muôn chỉ ra nhưng vi pham tô tung nghiêm

trong cua cơ quan điêu tra. "Suôt 8 năm, cac cơ quan tô tung trươc khi xet xử đã

pham sai lầm rất lơn, ma cu thể la đã đưa ra môt đap sô trươc rôi tim cac dư kiên

để ly giải đap sô nay", luật sư Nghiêm noi.

Theo ông Nghiêm, ngay từ khi khởi tô bị can va bắt tam giam Lê Ba Mai cơ quan

điêu tra đã không co dấu hiêu va chưng cư thuyêt phuc để bắt. Lời khai cua nhân

chưng va lời khai cua Mai dung lam căn cư kêt tôi chỉ co sau khi bắt tam giam. Bị

cao Mai đã giải thích vi sao nhận tôi nhiêu lần như vậy (Mai luôn cho rằng bị ep

cung). Va sau nay đi tim lời khai cua cac nhân chưng để cho phu hợp vơi lời khai

cua bị cao la biểu hiên cua sư thiêu khach quan.

Luật sư Nghiêm chỉ ra rằng, trong bản lấy lời khai ngay 16/11/2004, điêu tra viên

đã hoi: "Anh suy nghi như thê nao vê viêc lấy xe may chở Ut đi vao sang

12/11/2004?”. Ở bản cung khac, điêu tra viên lai hoi: “Bị can Mai chở Ut đi rôi

thưc hiên hanh vi hiêp dâm va giêt Ut như thê nao?”. "Hai câu hoi đêu khẳng định





bị cao co tôi rôi. Cach hoi cung như vậy phap luật không cho phep", ông Nghiêm

noi.

Vê nhưng câu hoi điêu tra viên đăt ra vơi Mai trong khi lấy cung, VKS thừa nhận

co phần không đung "nhưng la do trinh đô cua điêu tra viên không nhận thưc được

y nghia cua câu hoi". "Phương phap nay trong phần xet hoi hôm qua chính luật sư

Nghiêm đã hoi bị cao để mơm cung. 'Bị cao co đoc cao trang không?' bị cao Mai

trả lời 'không'. Nhưng sau đo luật sư lai hoi 'thỉnh thoảng bị cao co đoc cao trang

phải không' thi ngay lập tưc bị cao Mai trả lời la 'co'”, người đai diên cơ quan công

tô noi va khẳng định không co chưng cư để chưng minh điêu tra viên đanh đập để

ep cung bị cao. Chỉ co lời khai cua bị cao ma cho rằng điêu tra viên lam không

đung trach nhiêm cua minh la vô căn cư.

Thật ra, chuyên bị cao ra tòa phản cung khai rằng bị điêu tra viên ep cung, đanh

đập… không phải hiêm. Ở đây co hai khả năng: Môt la, viêc điêu tra viên dung

“kỹ năng hoi cung” để ep bị can nhận tôi la co thật. Bị can sợ qua nên nhận đai,

chờ ra tòa khai lai. Hai la, người pham tôi đã dung “kẽ hở” cua phap luật để che

giấu tôi cua minh.

Phap luật nghiêm cấm viêc dung nhuc hinh va dung cac thu đoan trai phap luật

buôc người bị thẩm vấn phải khai sai sư thật gây hậu quả nghiêm trong trong hoat

đông điêu tra, truy tô, xet xử…

Như vậy, bị can, bị cao muôn chưng minh viêc nay la co thật thi phải “noi co sach,

mach co chưng” tòa mơi tin. Trong khi đo, luật không cho phep ghi hinh viêc lấy

lời khai. Nêu cac buổi hoi cung được ghi hinh thi sẽ không co chuyên ra tòa cac bị

cao phản cung, cho rằng bị điêu tra viên ep cung hay dung nhuc hinh. Nhờ đo tòa





sẽ co cơ sở để xem xet. Va viêc nay cung thuận tiên cho điêu tra viên va người

được lấy lời khai. Ho không thể lam sai khi biêt minh đang bị giam sat.

Luật sư Trịnh Công Minh (Đoan Luật sư TP.HCM) kể rằng ông co măt trong buổi

hoi cung môt bị can pham tôi giêt người. Điêu tra viên ban đầu rất nhẹ nhang, xưng

hô “Ông” - “Tôi” vơi bị can. Thê rôi, bất ngờ điêu tra viên nổi nong: May khai mỗi

hôm môt khac. May khai thật đi. Hôm nay tao không đanh may đâu. Theo luật sư,

bị cao co lỗi gi sẽ do tòa an phan quyêt. Viêc điêu tra hoan toan không co nghia

phải moi ra được tôi, cang không thể co chuyên doa nat, đanh đập, ep cung...

2. Vi phạm nguyên tắc thận trọng khách quan

Trên thưc tê, môt sô Điêu tra viên không giư thai đô khach quan, ap dung nhưng

biên phap hoi cung trai phap luật, vôi tin vao lời khai cua bị can, biên phap xac

minh, kiểm tra lời khai chưa chính xac. Như đã nêu ở ví du trên vê viêc Lê Ba Mai

bị ep cung, mơm cung, sau khi nghe câu bị dung biên phap hoi cung như vậy Mai

đã nhiêu lần nhận tôi – ĐTV chỉ dưa vao lời khai cua Mai ma luận tôi, như vậy la

không co căn cư va vi pham quy định tai khoản 2 Điêu 72 “...Không được dung lời

nhận tôi cua bị can, bị cao lam chưng cư duy nhất để kêt tôi”.

- Do định kiên co ấn tượng xấu vơi bị can, nhận thưc cua người tiên hanh tô tung

mang tính chu quan, cho rằng bị can la người đã bị khởi tô vê hinh sư thi đương

nhiên la co tôi nên hoi cung chỉ chu trong vao viêc khai thac lam căn cư buôc tôi,

ep bị can phải nhận tôi, thậm chí co trường hợp còn không tiên hanh hoi cung bị

can ma lai lấy kêt quả cua nhưng biên bản hoi cung trươc, đo la trường hợp: Ngay

13-11-2007, TAND TP.HCM đã mở phiên tòa sơ thẩm lần thư tư xet xử vu an

tham ô cua Đăng Nam Trung - nguyên giam đôc Công ty IDC (thuôc Trung tâm

Khoa hoc tư nhiên va công nghê quôc gia). Vu an được khởi tô từ hơn năm năm





trươc nhưng vẫn luẩn quẩn trong vòng điêu tra, truy tô, chưa xet xử sơ thẩm xong.

Đên phiên tòa lần thư tư bị hoãn để trả hô sơ điêu tra bổ sung, cơ quan điêu tra mơi

ra quyêt định khởi tô vu an, khởi tô bị can. Tuy nhiên, kể từ khi khởi tô (thang 7-

2007) đên nay, Cơ quan điêu tra không hê tiên hanh điêu tra, hoi cung bị can ma sử

dung lai toan bô nhưng bản cung trươc đo để lam chưng cư buôc tôi Đăng Nam

Trung. Bị cao Trung bị truy tô vơi khung hinh phat cao nhất la chung thân, tử hinh

nhưng cac luật sư không được co măt khi hoi cung bị can... Qua viêc tim hiểu vu

an trên ta thấy co sư vi pham thu tuc hoi cung trong khi điêu tra vu an, bị can đã bị

truy tô vơi khung phat cao nhất la tử hinh thi luật sư cua ho bắt buôc phải co măt

khi tiên hanh hoi cung nhưng trong qua trinh hoi cung bị can lai không co măt cua

luật sư. Cơ quan điêu tra còn không tiên hanh điêu tra hoi cung bị can ma lai sử

dung kêt quả cua nhưng lần hoi cung trươc để lam chưng cư cho vu an. Như vậy la

môt viêc lam vi pham quy định cua Bô luật TTHS môt cach nghiêm trong.

3. Vi phạm về phương pháp hỏi cung bị can

Khi hoi cung, Điêu tra viên phải cảm hoa chính trị để giải quyêt tư tường cho bị

can, tưc la lấy đường lôi chính trị, lấy chân ly, lẽ phải để giao duc, thuyêt phuc bị

can, nhằm tao ra nhưng thay đổi vê măt tâm ly cua bị can môt cach tích cưc để bị

can khai bao thanh khẩn. Nhưng trong thưc tê, nhiêu can bô hoi cung đã không

cảm hoa, giao duc, thuyêt phuc, co trường hợp can bô hoi cung đã dung ly lẽ giảng

giải cho bị can không đung tinh thần, nôi dung, chu trương đường lôi cua Đảng,

phap luật cua Nha nươc, đã dẫn đên nhiêu điêu luật viên dẫn cac biên phap xử ly,

dung tac đông cua phap luật để răn đe bị can... Do vậy đã lam cho bị can hoang

mang, lo lắng, hoảng sợ... Từ đo bị can khai bao không đung sư thật hoăc khai bao

theo y chí cua người hoi cung.





III. Nguyên nhân của những vi phạm pháp luật trong hỏi cung bị can

- Bô luật TTHS chưa dư liêu được hêt cac tinh huông cu thể trong thưc tiễn.

- Trươc hêt la do trinh đô ly luận chính trị, mưc đô hiểu biêt đường lôi chính sach

cua Đảng, phap luật, trinh đô nghiêp vu cua môt sô bô phận can bô Điêu tra noi

riêng va trong công tac tư phap noi chung vẫn còn han chê

- Chưa lam tôt công tac chuẩn bị hoi cung: trươc khi hoi cung bị can, can bô hoi

cung chưa nghiên cưu kỹ hô sơ vu an, không hiểu rõ đôi tượng hoi cung, chưa theo

dõi nắm bắt được đầy đu diễn biên tâm ly, thai đô cua bị can, không đanh gia đung

bản chất con người bị can.

- Trong qua trinh hoi cung, Điêu tra viên chưa thưc hiên triêt để va nghiêm tuc cac

nguyên tắc cua hoat đông hoi cung bị can dẫn đên môt sô hoat đông hoi cung còn

mang tính chất tuy tiên, trai phap luật.

- Do chu quan vơi kinh nghiêm công tac, xet hoi, coi thường đôi tượng, can bô hoi

cung thường không chuẩn bị trươc đê cương xet hoi, sử dung phương phap, chiên

thuật hoi cung không phu hợp vơi từng đôi tượng bị can.

IV. Các giải pháp hoàn thiện việc vi phạm pháp luật trong hỏi cung bị can

- Tăng cường công tac giao duc phẩm chất cach mang va lưa chon nhưng can bô

co năng lưc, co đầy đu nhưng kiên thưc cần thiêt vê nghiêp vu điêu tra, tâm ly điêu

tra tôi pham, co kinh nghiêm công tac để lam công tac hoi cung bị can va thường

xuyên mở cac lơp đao tao, bôi dưỡng nghiêp vu điêu tra hinh sư.

- Sử dung phương phap, chiên thuật hoi cung môt cach nhuần nhuyễn, linh hoat,

phải lường trươc cac tinh huông bất ngờ, phưc tap co thể xảy ra trong qua trinh hoi

cung, đông thời cung dư liêu nhưng biên phap đê phòng.





- Trươc khi hoi cung bị can, Điêu tra viên phải nghiên cưu kỹ hô sơ vu an, nắm

chắc ly lịch cua bị can, đăc điểm tâm ly, tâm tư nguyên vong cua bị can, biêt được

nhưng điểm yêu cua bị can; trong trường hợp hoi nhiêu bị can trong môt vu an thi

phải phân biêt va lưa chon bị can nao hoi trươc, bị can nao hoi sau để đat được

hiêu quả tôt nhất. Măt khac Nha nươc va cơ quan tiên hanh tô tung cung cần phải

quan tâm giải quyêt cac vấn đê cu thể như:

- Cac nôi dung trong biên bản hoi cung bị can cần được nghiên cưu co mẫu thông

nhất vơi nhau, biên bản mẫu cấp đu cho cac đơn vị sử dung, tranh trường hợp thiêu

biên bản phải sử dung biên bản khac thay thê (ví du biên bản lấy lời khai...)

- Đầu tư cơ sở vật chất phuc vu cho hoat đông hoi cung bị can. Xây dưng va bô trí

nơi hoi cung hợp lí, không bị ảnh hưởng bởi cac tac đông bên ngoai trong khi hoi

cung, gop phần nâng cao hiêu quả cua viêc hoi cung.

- Đảm bảo cac điêu kiên an toan trong qua trinh hoi cung bị can như: co đầy đu lưc

lượng canh gac, dẫn giải bị can, tranh viêc bị can bo trôn hoăc tấn công can bô hoi

cung.

KẾT LUẬN

Hoat đông hoi cung bị can trong tô tung hinh sư la môt qua trinh nằm trong giai

đoan điêu tra vu an hinh sư, co nhiêm vu chu yêu la thu thập lời khai cua bị can từ

đo kiểm tra, đanh gia tính đung đắn cua nhưng lời khai đo để lam chưng cư phuc

vu cho viêc chưng minh vu an hinh sư. Bên canh nhưng kêt quả thu được co y

nghia to lơn trong qua trinh hoi cung thi trên thưc tê vẫn còn co môt sô vương mắc

va bất cập nhất định như đã trinh bay ở trên. Trên cơ sở nhận thưc được điêu đo,

Cơ quan va ca nhân co thẩm quyên cần phat huy nhưng yêu tô tích cưc gop phần

thuc đẩy hoat đông hoi cung co hiêu quả đông thời cần phải han chê va giảm thiểu





nhưng vấn đê, khía canh tiêu cưc đang còn tôn tai trong thưc tê để qua trinh hoi

cung phat huy được hêt sư mênh cua no la gop phần chưng minh vu an hinh sư.




luatduonggia.vn»±c... · web viewtheo đó, ta có thể hiểu vi phạm pháp luật trong...

Documents