c4 tin dung ngan han

CHƢƠNG 4

TÍN DỤNG NGẮN HẠN CỦA NHTM

GV: Lê Thị Khánh Phƣơng

TÍN DỤNG NGẮN HẠN CỦA NHTM

Những vấn đề cơ bản về TD ngắn hạn

Tín dụng ngắn hạn đối với DN

Chiết khấu GTCG

1. Những vấn đề cơ bản về TD ngắn hạn

Khái niệm tín dụng ngắn hạn

Tín dụng ngắn hạn là việc tổ chức tín dụng sử dụng nguồn vốn tự

có, nguồn vốn huy động để cho các chủ thể có nhu cầu vốn vay, thu

hồi vốn gốc và lãi với thời hạn dưới 12 tháng.

Phạm vi áp dụng: bên cho vay và bên đi vay

Bên cho vay:

Các tổ chức tín dụng được thành lập và thực hiện nghiệp vụ cho

vay theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng (đã được sửa

đổi bổ sung năm 2004), đã được cấp giấy phép hoạt động trên

toàn lãnh thổ Việt Nam đều được cho vay ngắn hạn.

Trường hợp cho vay bằng ngoại tệ phải được phép hoạt động

ngoại hối.

Phạm vi áp dụng: bên cho vay và bên đi vay

Bên đi vay

Là các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế và các cá nhân trong xã

hội có nhu cầu vay vốn gồm:

Các pháp nhân và cá nhân Việt Nam

Các pháp nhân là: Doanh nghiệp Nhà nước, hợp tác xã,

công ty TNHH, công ty cổ phần, doanh nghiệp có vốn đầu

tư nước ngoài và các tổ chức khác có đủ các điều kiện quy

định tại điều 94 Bộ luật dân sự.

Cá nhân, Doanh nghiệp tư nhân.

Hộ gia đình

Các pháp nhân và cá nhân nước ngoài.


Đối tƣợng cho vay

Giá trị vật tư, hàng hóa (kể cả thuế GTGT) và các khoản chi phí

để thực hiện các phương án sản xuất kinh doanh, phục vụ đời

sống…

Các nhu cầu tài chính hợp lý như Thuế Xuất nhập khẩu đề làm

thủ tục xuất nhập khẩu, nếu giá trị lô hàng xuất nhập khẩu đó

được hình thành bằng vốn vay của ngân hàng.

Đối tƣợng không cho vay

Số tiền để trả gốc và lãi cho tổ chức tín dụng khác.

Số tiền thuế phải nộp trực tiếp cho ngân sách Nhà nước (trừ thuế

xuất nhập khẩu nói ở trên).

Số lãi vay phải trả cho chính tổ chức tín dụng cho vay vốn.



Thời hạn cho vay

Thời hạn cho vay là khoản thời gian được tính từ khi khách hàng

bắt đầu nhận vốn vay cho đến thời điểm hoàn trả nợ gốc và lãi

vốn vay đã thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng giữa tổ chức tín

dụng và khách hàng.

Thời hạn cho vay tối đa không quá 12 tháng


Nguyên tắc và điều kiện của tín dụng ngắn hạn

Nguyên tắc của tín dụng:

Sử dụng vốn vay đúng mục đích đã thỏa thuận trong hợp đồng

tín dụng.

Hoàn trả nợ gốc và lãi vốn vay đúng thời hạn đã thỏa thuận

trong hợp đồng tín dụng.

Nguyên tắc này đề ra nhằm đảm bảo cho các NHTM tồn tại và

hoạt động một cách bình thường.


Nguyên tắc và điều kiện của tín dụng ngắn hạn

Điều kiện

Khách hàng vay vốn phải có đủ các điều kiện sau:

Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự và chịu

trách nhiệm dân sự theo quy định của pháp luật.

Người vay vốn có khả năng tài chính đảm bảo trả nợ trong thời

hạn cam kết

Người vay vốn có mục đích sử dụng vốn hợp pháp

Có phương án SXKD, dự án đầu tư khả thi có hiệu quả

Thực hiện các quy định về đảm bảo tiền vay theo quy định của

Chính phủ và hướng dẫn của NHNN Việt Nam.


Những nhu cầu vốn không đƣợc cho vay

Toå chöùc tín duïng khoâng ñöôïc cho vay caùc nhu caàu sau:

Ñeå mua saém caùc taøi saûn vaø caùc chi phí hình thaønh neân taøi saûn

maø phaùp luaät caám mua baùn, chuyeån nhöôïng, chuyeån ñoåi.

Ñeå thanh toaùn caùc chi phí cho vieäc thöïc hieän caùc giao dòch maø

phaùp luaät caám.

Ñeå ñaùp öùng caùc nhu caàu taøi chính cuûa caùc giao dòch maø phaùp

luaät caám.

Nhu cầu vốn ngắn hạn của Doanh nghiệp

Nguồn vốn ngắn hạn mà doanh nghiệp thường sử dụng để tài trợ cho

tài sản lưu động gồm:

• Các khoản nợ phải trả người bán

• Các khoản ứng trước của người mua

• Thuế và các khoản phải nộp nhà nước

• Các khoản phải trả công nhân viên

• Các khoản phải trả khác

• Vay ngắn hạn từ ngân hàng

10

2. Tín dụng ngắn hạn đối với DN


Nhu cầu vốn thƣờng xuyên

Nhu cầu vốn thường xuyên xuất phát từ sự chênh lệch hoặc không ăn

khớp về mặt thời gian và quy mô giữa tiền vào và tiền ra của DN

• Khi DN tiêu thụ hàng hóa → dòng tiền vào

• Khi DN mua NVL, hàng hóa dự trữ cho SXKD → dòng tiền ra

• Nếu dòng tiền ra > dòng tiền vào → DN cần bổ sung thiếu hụt

• Khoản thiếu hụt này được bổ sung theo thứ tự

• Vốn CSH

• Các khoản nợ phải trả khác

• Vay ngân hàng

11



Nhu cầu vốn không thƣờng xuyên (thời vụ)

Nhu cầu vốn thời vụ xuất phát từ đặc điểm thời vụ của hoạt động sản

xuất kinh doanh khiến cho nhu cầu vốn ngắn hạn tăng đột biến

VD: Công ty sản xuất chế biến xuất khẩu tôm có thể có nhu cầu vốn

ngắn hạn tăng đột biến vào mùa thu hoạch tôm

12


Phƣơng thức cho vay

2 phương thức cho vay ngắn hạn phổ biến hiện nay là

• Cho vay từng lần

• Cho vay theo hạn mức tín dụng

13



Cho vay từng lần

• Đặc điểm:

• Khách hàng xin vay món nào thì phải làm hồ sơ xin vay món đó

• Nếu trong một quý, KH có bao nhiêu món vay thì KH phải làm

bấy nhiêu hồ sơ xin vay

• Bộ phận tín dụng tiến hành phân tích hồ sơ xin vay và xem xét

cho vay đối với từng hồ sơ cụ thể

14




• Phát tiền vay:

• Căn cứ vào hợp đồng tín dụng, ngân hàng phát dần tiền vay theo

yêu cầu của khách hàng

• Khi phát tiền vay: - ghi CÓ vào TK tiền gửi của KH

• - chuyển trả thẳng cho nhà cung cấp

15




• Thu nợ và lãi

• Nợ gốc + lãi thu cùng một thời điểm

• Khi đến hạn trả nợ: - KH lập giấy trả nợ cho NH

- NH sẽ trích tiền gửi của KH để thu nợ

Lãi tiền vay = ST vay x Thời hạn vay x Lãi suất vay

16




• Phạm vi áp dụng

• Khách hàng vay không thường xuyên

• Khách hàng vay thường xuyên nhưng chưa được ngân hàng tín

nhiệm cho áp dụng hạn mức tín dụng

• Thường áp dụng cho các khoản vay dài hạn hoặc cho vay các dự

án

• Thường yêu cầu khách hàng phải có đảm bảo

17




• Ưu nhược điểm

• Ưu: Ngân hàng chủ động sử dụng vốn, thu lãi cao

• Nhươc: Thủ tục phức tạp, tốn chi phí, thời gian, KH không chủ

động được nguồn vốn.

18



Cho vay theo hạn mức tín dụng

• Đặc điểm

• Một hồ sơ xin vay dùng để xin vay cho nhiều món vay. Khách

hàng nộp hồ sơ vay vốn một lần vào đầu quý, dù trong quý KH

có nhiều món vay cũng chỉ cần làm một hồ sơ duy nhất.

• Ngân hàng tiến hành phân tích tín dụng và nếu đồng ý cho vay

hai bên tiến hành ký kết hợp đồng tín dụng, trong HĐTD ngân

hàng sẽ xác định hạn mức tín dụng cho KH

• HMTD là mức dư nợ vay tối đa được duy trì trong một thời hạn

nhất định mà NH và KH đã thỏa thuận trong HĐTD.

• Khác với cho vay thông thường, NH không xác định kỳ hạn nợ

cho từng món vay mà chỉ khống chế theo HMTD.

19




Phát tiền vay

Tiền vay sẽ được hạch toán vào bên Nợ của tài khoản cho vay để sử

dụng theo các hướng sau:

• Thanh toán trực tiếp cho nhà cung cấp

• Chuyển vào TK tiền gửi của KH

• Giải ngân bằng tiền mặt, vay tiền mặt để đơn vị mua hàng hoá,

nguyên liệu…




• Thu nợ

• Thu theo định kỳ.

• Thu theo doanh thu thực tế: mỗi lần DN có tiền thu bán hàng, thudịch vụ thì DN phải dùng khoản tiền đó để trả nợ cho NH

• Đối với các khoản thu bằng chuyển khoản: NH tự động ghiCÓ vào TK cho vay để thu nợ

• Các khoản thu bằng tiền mặt: DN vay vốn phải nộp tiền mặtvào NH để trả nợ và chỉ để lại quỹ tiền mặt của mình một sốtiền nhất định theo thỏa thuận với ngân hàng.

21




• Tính và thu lãi: tiền lãi được tính và thu mỗi tháng một lần vào cuối

tháng

• Tiền lãi được tính theo phương pháp tích số.

Tiền lãi hàng tháng = Tổng số dƣ tính lãi x lãi suất cho vay

tháng/30.

22


2. Phƣơng thức cho vay


Ví dụ: Tháng 12/2006 trên tài khoản cho vay luân chuyển của Cty A có

các số liệu sau:

Ngày tháng Số dư (Triệu đồng)

1/12 7.200

6/12 7.900

15/12 5.000

24/12 7.500

31/12 6.000

Cho biết lãi suất cho vay là 1%/tháng. Hãy xác định lãi vay của Cty

trong tháng 12/2006?

23




24

Ngaøy thaùng

Soá dö Di

(ÑVT: trieäu

ñoàng)

Soá ngaøy Ni Tích soá DiNi

1/12 7.200 5 36.000

6/12 7.900 9 71.100

15/12 5.000 9 45.000

24/12 7.500 7 52.500

31/12 6.000 1 6.000

Coäng 210.600

Tiền lãi vay tháng 12/2006 là: 210.600 x 1%/30 = 70,2 tr.đồng




• Phạm vi áp dụng

• Nhu cầu vay vốn phát sinh thường xuyên, liên tục.

• Hoạt động sản xuất kinh doanh có lãi ổn định, vững chắc.

• Có uy tín trong giao dịch, thanh toán.

• Công tác quản lý tổ chức kế toán nề nếp, ổn định.

• Tốc độ luân chuyển vốn ngắn hạn nhanh.

Thường thi cho vay loại này, NH không yêu cầu đảm bảo tín dụng

25




• Ưu nhược điểm

• Ưu:

• Thủ tục đơn giản

• Khách hàng chủ động được nguồn vốn vay

• Lãi vay trả cho ngân hàng thấp

• Nhươc:

• Ngân hàng dễ bị đọng vốn kinh doanh

• Thu nhập lãi cho vay thấp

26




• Cách xác định hạn mức tín dụng

• Căn cứ để xác định hạn mức tín dụng là kế hoạch tài chính củadoanh nghiệp, trong đó dự báo chi tiết về tài sản và nguồn vốn.

• Dựa vào kế hoạch tài chính này nhân viên tín dụng sẽ tiến hànhxác định hạn mức tín dụng theo từng bước:

• Xác định và thẩm định tính chất hợp lý của tổng tài sản

• Xác định và thẩm định tính chất hợp lý của nguồn vốn

• Xác định hạn mức tín dụng theo công thức

27


28

Taøi saûn Nôï vaø voán chuû sôû höõu

Taøi saûn löu ñoäng Nôï phaûi traû

Tieàn maët vaø tieàn göûi ngaân haøng Nôï ngaén haïn

Chöùng khoaùn ngaén haïn Phaûi traû ngöôøi baùn

Khoaûn phaûi thu Phaûi traû coâng nhaân vieân

Haøng toàn kho Phaûi traû khaùc

Taøi saûn löu ñoäng khaùc Vay ngaén haïn ngaân haøng

Taøi saûn coá ñònh roøng Nôï daøi haïn

Ñaàu tö taøi chính daøi haïn Voán chuû sôû höõu

Toång coäng taøi saûn Toång coäng nôï vaø voán csh

Các khoản mục trong kế hoạch tài chính của KH




• Cách xác định hạn mức tín dụng

29

duïngsöû theå coù haïndaøiNôï -

haøngngaân phi haïnngaénNôï -

ñoäng löu saûn taøi trò Giaù ñoäng löu voán caàu Nhu


Ví dụ: Xác định hạn mức tín dụng cho 1 KH

Kế hoạch tài chính của KH

30

Taøi saûn Soá tieàn Nôï vaø voán chuû sôû höõu Soá tieàn

Taøi saûn löu ñoäng 4150 Nôï phaûi traû 5450

Tieàn maët vaø tieàn göûi ngaân haøng 500 Nôï ngaén haïn 4250

Chöùng khoaùn ngaén haïn Phaûi traû ngöôøi baùn 910

Khoaûn phaûi thu 750 Phaûi traû coâng nhaân vieân 750

Haøng toàn kho 2500 Phaûi traû khaùc 150

Taøi saûn löu ñoäng khaùc 400 Vay ngaén haïn ngaân haøng 2440

Taøi saûn coá ñònh roøng 3000 Nôï daøi haïn 1200

Ñaàu tö taøi chính daøi haïn 500 Voán chuû sôû höõu 2200

Toång coäng taøi saûn 7650 Toång coäng nôï vaø voán csh 7650


Cách 1: Vốn chủ sở hữu tham gia 30% trên chênh lệch tài sản lưu động

và nợ ngắn hạn phi ngân hàng

31

Giaù trò taøi saûn löu ñoäng 4150

Nôï ngaén haïn phi ngaân haøng (910+750+150) 1810

Möùc cheânh leäch [(1) – (2)] 2340

Voán chuû sôû höõu tham gia[(3) x tyû leä tham gia

(30%)]

702

Möùc cho vay toái ña cuûa ngaân haøng [(3) – (4)] 1638


Cách 2: Vốn chủ sở hữu tham gia theo tỷ lệ 30% tính trên tổng tài sản

lưu động

32


Voán chuû sôû höõu tham gia theo tyû leä 30%

(4150 x 0,3)

1245

Möùc cheânh leäch [(1) – (2)] 2905


Möùc cho vay toái ña cuûa ngaân haøng [(3) – (4)] 1095


Cách 3: Ngân hàng có cho vay dài hạn để đáp ứng nhu cầu vốn lưu động

thường xuyên là 300 và vốn chủ sở hữu tham gia theo tỷ lệ phần trăm tối

thiểu là 30% tính trên tổng tài sản lưu động

33


Giaù trò taøi saûn löu ñoäng do nguoàn daøi haïn taøi trôï 300

Giaù trò taøi saûn löu ñoäng chöa coù nguoàn taøi trôï [(1) – (2)] 3850

Voán chuû sôû höõu tham gia theo tyû leä 30% (3850 x 0,3) 1155


Möùc cho vay toái ña cuûa ngaân haøng [(3) – (4) – (5)] 885


Khái niệm chiết khấu

Chiết khấu là một hình thức cấp tín dụng theo đó các tổ chức tín dụngnhận các chứng từ có giá và trao cho khách hàng một số tiền bằngmệnh giá của chứng từ nhận chiết khấu trừ đi phần lợi nhuận mà ngânhàng được hưởng

Các chứng từ có giá nhận chiết khấu

Thương phiếu

Trái phiếu

Tín phiếu kho bạc nhà nước

Kỳ phiếu

…

34

3. Chiết khấu chứng từ có giá

Chiết khấu thƣơng phiếu

Là hình thức tín dụng ngắn hạn của NHTM được thực hiện dưới hình

thức KH sẽ chuyển nhượng quyền sở hữu thương phiếu chưa đến hạn

thanh toán cho ngân hàng để nhận một khoản tiền thấp hơn mệnh giá

của thương phiếu

Số tiền chênh lệch này là lãi chiết khấu và phí hoa hồng

Ngân hàng

thương mại

Người trả

tiền

Người thụ

hưởngHàng hóa

Thương phiếu

Chiết khấu

Số tiền nhận khi CK

Đòi tiền

Thanh toán TP



Số tiền chuyển cho người xin chiết khấu = Mệnh giá thương phiếu -

Lãi chiết khấu - Hoa hồng phí

Trong đó:

Hoa hồng phí = Mệnh giá TP x Tỷ lệ hoa hồng (%)

Số ngày nhận CK tính từ ngày xin CK đến ngày đáo hạn

36

360

CK nhaän ngaøy Soá x (%/naêm) CK suaát Laõi x TP giaù Meänh CK Laõi



• Cách thức thu lãi được thực hiện ngay khi chiết khấu bằng cách

khấu trừ vào mệnh giá

• Đến ngày thanh toán, ngan hàng thực hiện thu nợ bằng cách thông

báo cho người trả tiền hoặc gửi thương phiếu đến NH ủy nhiệm nhờ

thu hộ.

• Nếu không thu được nợ, NH hoàn thương phiếu truy đòi người xin

chiết khấu hoặc truy tố trước pháp luật

37


Chiết khấu chứng từ có giá khác

• Ngoài thương phiếu,các CTCG như trái phiếu, tín phiếu kho bạc nhà

nước, kỳ phiếu, sổ tiết kiệm…cũng được NH thực hiện chiết khấu

• Khi chiết khấu cần phân biệt:

• Trái phiếu không hưởng lãi định kỳ

• Khi đến hạn thanh toán Kho bạc nhà nước trả cho người mua một

số tiền bằng mệnh giá

• Phương pháp tính chiết khấu giống như thương phiếu

• Trái phiếu hưởng lãi định kỳ: Khi đến hạn thanh toán Kho bạc nhà

nước trả cho người mua một số tiền bằng mệnh giá + lãi định kỳ

chưa trả

38


Chiết khấu chứng từ có giá khác

Công thức chiết khấu đối với Trái phiếu hưởng lãi định kỳ

Số tiền chuyển cho người xin chiết khấu = Trị giá CK - Lãi chiết khấu

- Hoa hồng phí

Trong đó:

Trị giá CK = Mệnh giá + Lãi được hưởng định kỳ

Lãi được hưởng định kỳ = Mệnh giá x lãi suất được hưởng định kỳ

Hoa hồng phí = Trị giá nhận chiết khấu x Tỷ lệ hoa hồng (%)

39


360

áuchieát kha nhaän ngaøy Soá x (%/naêm) áuchieát khasuaát Laõi x áuchieát kha giaù Trò áuchieát kha Laõi

1. Giải thích tại sao cho vay phải tuân thủ nguyên tắc sử dụng vốn

vay đúng mục đích?

2. Trình bày căn cứ và cách thức xác định hạn mức tín dụng. Lấy ví

dụ minh họa

3. Phân biệt sự khác nhau giữa cho vay theo món và cho vay theo

hạn mức tín dụng.

4. Phân biệt sự khác nhau giữa chiết khấu và cho vay. Lấy ví dụ minh

họa nghiệp vụ chiết khấu.

40

Câu hỏi ôn tập

c4 tin dung ngan han

Documents