ca351 week05 tv and film language

ส า ข า ว ช า น เ ท ศ ศ า ส ต ร บ ร ณ า ก า ร ค ณ ะ ศ ล ป ศ า ส ต ร

ม ห า ว ท ย า ล ย แ ม โ จ

ภาษาของสอโทรทศน (TV and Film Language) และคาศพทเทคนคเฉพาะทางในการผลตรายการ

• วจนภาษาและอวจนภาษา • ภาษาของสอโทรทศน • ภาษาภาพ คาศพทดานภาพและการตดตอภาพ (ขนาดภาพ, การเคลอนกลอง, มมกลอง)

นศ 351

โทรทศนและภาพยนตร [CA 351 Television and Film] (ปการศกษาท 2/2558)

รวมรวม/เรยบเรยง โดย อาจารยณฏฐพงษ สายพณ

ภาษาของสอโทรทศนและภาพยนตร | 2

ภาษาเปนตวกลางในการถายทอดความคด จากผถายทอดไปยงผรบสาร การใชภาษาจะตองเปนไปอยาง ถกตอง ชดเจน สอความหมายไดตรงตามทตองการ หากการถายทอดมความคลมเครอไมชดเจน จะทาใหการถายทอด ความคดนนไมบรรลวตถประสงค ภาษา คอ ระบบสญลกษณทมนษยใชเปนเครองมอในการสงความคดถงกนและกน จากความหมาย ของภาษาน สามารถแยกพจารณาความสาคญของภาษาไดเปน 2 สวน คอ 1. ภาษาเปนระบบสญลกษณ คอ เปนกลมเครองหมายทมความสมพนธกนอยางมระเบยบ แบบแผน อาจเปนเสยง รปภาพ หรอ เครองหมายตางๆ ภาษาจงมองคประกอบ 2 สวนไดแก สวนทเปนภาพ ซงอาจอยในรปลกษณของ เครองหมาย สญลกษณ และสวนทเปนเสยง ระเบยบหรอลาดบของเครองหมายเหลานน จะตางกนไปในแตละภาษา สงนเรยกวาระบบภาษา ดงนนการทจะเขาใจความหมายของคาพดในภาษาใดภาษาหนงได จะตองรจกสญลกษณและเขาใจระบบของสญลกษณของภาษานน ซงเรยกระบบสญลกษณนวา หลกภาษาผใชภาษา ทงผสงและผรบจะตองรหลกภาษาอยางดเสยกอน จงจะเขาใจภาษาไดตรงกน 2. ภาษาเปนเครองมอสงความคด ซงเปนหนาทหลกของภาษา หากไมมการนาภาษามาใช ภาษานนจะไมมประโยชนเหมอนกบภาษาทเลกใชหรอภาษาทตายแลว แตยงคงมระบบสญลกษณของภาษาอย และไมมคาในดานการใช จงหมดความสาคญในฐานะเครองมอในการสงความคด การทจะใชเครองมอใหไดผลเตมทนน ตองทาการศกษาวธใชใหเขาใจกลไกและความสามารถของเครองมอนนเปนอยางด ซงการใชภาษาประกอบดวยบคคล 2 ฝาย คอ ฝายสงและฝายรบ ฝายทสงภาษาเปนฝายทใชภาษาในการแสดงความคด ตองรหลกภาษา พอทจะแสดงความคดของตนออกมาเปนภาษาไดอยางถกตองตามหลกเกณฑ สวนผทเปนฝายรบตองใชภาษา เพอใหเขาใจความคด และจะตองรหลกภาษาพอทจะแปลความหมายของคาพดนนๆ ใหตรงกบความคดของผสงได จงนบไดวาทงผสงภาษและผรบเปนผทใชภาษาทงค การใชภาษาจะสมบรณไดกตอเมอมบคคล 2 ฝายนเขารหส ภาษาในการสงและถอดรหสในการรบภาษานนๆ หนาทพนฐานของภาษา 1. ใหขอเทจจรง ทาหนาทบอกหรอยนยนวาอะไรเปนอะไร ซงสงทยนยนอาจเปนเรองจรงหรอเทจ โดยคานงถงเนอหาของคาพดเปนหลก เปนภาษาทใชในการอางองเหตผล อธบายและใชขอเทจจรงตางๆ 2. แสดงความรสก ไดแก ภาษาทใชในคาประพนธ หรอภาษาโฆษณา ซงเปนภาษาประเภทเราอารมณ มไดมจดมงหมายทจะใหขอเทจจรงเปนสาคญ แตมจดมงหมายในทางเราอารมณผอานหรอผฟงใหคลอยตามและเกดอารมณเชนเดยวกบผเขยนบทหรอผพด อาจจะเปนการแสดงความรสกของผเขยน หรอเปนไปไดทง 2 อยาง 3. ทาหนาทแนะนา ทาใหเกดการกระทาอยางใดอยางหนง เปนคาสงหรอคาขอรอง ไมไดมการบอกขอเทจจรงหรอแสดงอารมณใดๆ หากแตวาการใหขอเทจจรงจะเปนการแสดงเหตผลประกอบ เพอชวยเพมนาหนกของคาพดใหกระทาตาม สวนการใชนาเสยงเพอใหอกฝายกระทาตามคาขอรอง เปนเพยงเครอง แสดงอารมณ ประกอบเทานน เพราะการเราอารมณอาจจะชวยใหบรรลจดประสงคไดงายขน

วจนภาษาและอวจนภาษา

ประเภทของภาษาในการสอสารความหมายนน แบงออกเปน วจนภาษา และอวจนภาษา ดงน

วจนภาษา (VERBAL LANGUAGE) คอ ภาษาทมระบบสญลกษณของภาษา เชน ตวอกษรตางๆ หรอคาตางๆ ทสามารถฟงหรออานแลว เกดความเขาใจได ไดแก


1. ภาษาพด ภาษาพด เกดจากการเปลงเสยงของมนษยออกมาในระดบเสยงสงตาแตกตางกน แลวจงม การกาหนด สญลกษณใหเปนทเขาใจ ภาษาพดนมขอจากดในเรองของเวลาและระยะทางเพราะเมอพดไปแลวไมสามารถ เกบคาพดนนเอาไวได ระยะทางในการรบฟงกอยในระยะจากดทาใหเกดการพยายามเอาชนะขอจากดน ในปจจบน จงมการบนทกเสยงลงบนวสดบนทกเสยงชนดตางๆ และถายทอดเสยงผานสอวทยกระจายเสยงหรอโทรทศน ซงสามารถเอาชนะในเรองของระยะทางได

2. ภาษาเขยน ภาษาเขยน เปนภาษาทใชในการตดตอสอสาร ทาใหมนษยไดพฒนาภาษาใหเจรญขนมา เกดเปนภาษาเขยน ซงทาใหมนษยสามารถจารกหรอบนทกเรองราวดวยภาษาเขยนได และภาษาเขยนยงเปนเครองมอในการกาหนด ความรความเขาใจ และความคดเหนตางๆ อวจนภาษา (NON – VERBAL LANGUAGE) อวจนภาษา คอ ภาษาทไมมสญลกษณในการสอความคดไดแก - ทาทาง - ภาษาภาพ

นอกจากน ยงสามารถแบงประเภทของภาษาไดตามประเภทของสอ ดงน 1. ภาษาสาหรบสอสงพมพ ไดแก ภาษาเขยน 2. ภาษาสาหรบสอเสยง ไดแก ภาษาพด บทสนทนา ดนตรประกอบ เสยงประกอบ 3. ภาษาภาพ ไดแก ภาพนง ภาพวาด ภาพเคลอนไหว สอแตละสอจะมสญลกษณและระบบของภาษาทตางกน และยงมขอจากดของตวสอเองดวย เชน ภาษาเสยง ไมสามารถอธบายภาพไดชดเจนเทาภาษาภาพ แตในขณะเดยวกนภาษาภาพยงจาเปนตองใชเสยงบรรยายหรอเสยงประกอบอนๆ มาชวยเสรม นอกจากน ความยากงายในการเขาใจและการใชภาษาแตละประเภทนน เปนสงสาคญทผใชภาษาจะตองเรยนรโดยเฉพาะผทจะเปนนกเขยนบทโทรทศน จะตองมความสามารถในการใชภาษาประเภทตางๆ เหลานน ถายทอดความคดไดอยางมประสทธภาพ ซงไมเพยงแตมความเขาใจในระบบสญลกษณคณลกษณะและธรรมชาตของภาษาเทานนแตยงตองคานงถงวตถประสงคในการถายทอดความคด รปแบบของการถายทอดความคดและประเภทของสอทจะใชดวย การใชภาษาในการถายทอดความคดดงกลาวจงจะเกดสมฤทธผล แนวทางในการใชภาษาถายทอดความคด 1. ตองมความเขาใจสญลกษณของภาษาทจะใช 2. ตองมความเขาใจในระบบของภาษาและหลกของภาษา 3. ตองรลกษณะและธรรมชาตของภาษาแตละประเภท 4. ตองใชภาษาใหเหมาะสมกบหนาทของภาษา 5. ตองเลอกใชภาษาใหเหมาะสมกบกลมเปาหมายและโอกาสของการสอสาร 6. ตองใชภาษาสอความหมายไดอยางถกตอง กระชบ ไดใจความ 7. ตองรวาภาษาสามารถายทอดความคดไดมากนอยเพยงไร และใชไดผลดเมอไร 8. ตองใชภาษาใหเหมาะสมกบบรรยากาศ และจงหวะของเรอง 9. ตองใชภาษาใหเหมาะสมกบวตถประสงคทางการสอสาร 10. ตองใชภาษาใหเหมาะสมกบรปแบบของการสอสาร และประเภทของสอ


ภาษาของสอโทรทศน

โทรทศนเปนสอมวลชนแขนงหนงทมลกษณะพเศษทสลบซบซอนทงกระบวนการผลตรายการ และกระบวนการทางดานเทคนค รวมทงกระบวนการแพรภาพรายการสกลมเปาหมาย สวนทสาคญทจะเปนสวนในการสอสารกบกลมเปาหมายในแงของเนอหาสาระ ไดแก รายการประเภทตางๆ ซงแตรายการแตละประเภททผลตขนนน มสวนประกอบทเปนโครงสรางสาคญทมสวนเกยวของกบรายการโทรทศนทวไป คอ สวนทเปนภาพและสวนทเปนเสยง โดยสวนทเปนภาพและเสยงซงประกอบกนขนเปนรายการโทรทศนแตประเภทนน จะมสวนประกอบสาคญซงเปนวธการนาเสนอภาพและเสยงเกยวของอย สวนประกอบดงกลาว ไดแก ภาษาภาพ (VISUAL LANGUAGE) และภาษาเสยง (SOUND LANGUAGE) เมอพจารณาโดยภาพรวมแลวการผลตรายการโทรทศนเปนกระบวนการการนาเสนอความสมบรณของรายการทงดานภาพและเสยง เนองจากรายการโทรทศนเปนการนาเสนอภาพทเคลอนไหวตอเนองเชนเดยวกบการนาเสนอภาพยนตร จะมความแตกตางกนในเรองของวธการผลตและอปกรณในการถายทาเทานน สอแตละประเภทยอมมหลกการพนฐานของสอทเกยวของกบการสอสารหรอสอความหมายแตกตางกนไป หลกการสาคญของสอทเปนสวนสาคญในการสอสารกบกลมเปาหมายนนเรยกวา ภาษาสอ (LANGUAGE OF MEDIA) เชน สอวทยกระจายเสยงมสวนทเกยวของกบภาษาเสยงเพอนาเสนอรายการวทยกระจายเสยง เปนตน ดงนนเมอสอทกๆ สอมภาษาเฉพาะของสอ สอโทรทศนทนาเสนอรายการในแตละประเภท จงเปนการนาเสนอความสมบรณแหงภาษาภาพและภาษาเสยง ซงทงภาษาภาพและภาษาเสยงนนเรยกโดยรวมวา “ภาษาของสอโทรทศน (Television Language)” ซงจะไดอธบายในรายละเอยดตอไป

ภาษาภาพ (VISUAL LANGUAGE) คาศพทดานภาพและการตดตอภาพ (ขนาดภาพ, การเคลอนกลอง, มมกลอง)

สาหรบภาษาของสอโทรทศนนน ตองเนนหนกไปทภาษาภาพ ซงภาษาภาพนเปนคาทมมานานแลว

และเปนทเขาใจตอความหมายของคานเปนอยางด ในกลมผอยในวงการวชาชพภาพยนตรและโทรทศนตางประเทศ โดยเฉพาะในกลมทมงานผผลตรายการโทรทศนและทมงานผถายทาภาพยนตรและสรางภาพยนตร รวมทงผทศกษาวชาชพแขนงนเทศศาสตร และสอมวลชน ภาษาภาพเปนแบบลกษณตางๆ ของภาพทไดจากการถายทา โดยมจดมงหมายหลกเพอการนาเสนอภาพทมลกษณะตางๆ เพอการสอความหมายกบกลมเปาหมาย ภาษาภาพเปนสวนสาคญในการสรางการรบรใหเกดขนกบกลมเปาหมาย เพอสรางอารมณความรสก การถายทอดความตอเนองของเนอหาสาระ การใหคาอธบายรายละเอยดของเนอหา หรอแมแตเปนการกาหนดบทบาทของผชมเพอใหผชมเสมอนหนงกาลงเขาไปอยในเกณฑนนๆ อยางใกลชด


ซงภาษาภาพเปนสวนสาคญทเกยวของกบการรบรทางจตวทยาของกลมเปาหมาย ดงนนผผลตรายการโทรทศนและผทมสวนเกยวของกบการใชสอโทรทศน ควรมความเขาใจและศกษาถงรายละเอยดของภาษาภาพอยางลกซง และนาลกษณะตางๆ ของภาษาภาพมาเลอกใชกบการผลตรายการโทรทศนอยางเหมาะสมและถกตองกบหลกการของภาษาภาพใหมากทสด ทงนเพอถายทอดเนอหาสาระของรายการไปสกลมเปาหมายอยางมประสทธภาพ องคประกอบของภาษาภาพ (VISUAL LANGUAGE)

ภาษาภาพทใชเพอการผลตรายการมหลายแบบลกษณ ดงตอไปนดงน 1. ขนาดภาพ (TYPE OF SHOT) 2. การเคลอนกลอง (CAMERA MOVEMENT) 3. มมกลอง (CAMERA ANGLE) 4. ทศทางกลอง (CAMERA DIRECTION) 5. จดแหงการมองเหน (POINT OF VIEW) 6. ความตอเนองของภาพ (VISUAL CONTINUITY) 1. ขนาดภาพ (TYPE OF SHOT) ความหมายและความสาคญของขนาดภาพ ขนาดภาพเปนการนาเสนอภาพแทนสายตาหรอแทนการไดเหนของมนษย โดยธรรมชาตมนษยจะมองเหนภาพขนาดตางๆดวยตาคเดยว หากตองการเหนภาพใหญจะตองเดนเขาไปดใกลๆ วตถนนๆ แตในการผลตรายการกลองโทรทศนจะนาเสนอภาพขนาดตางๆสกลมเปาหมาย เชนภาพขนาดใหญ ภาพขนาดกลาง และ ภาพขนาดเลก โดยทกลมเปาหมายไมตองเคลอนท ซงจดมงหมายของการนาเสนอขนาดภาพนน เพอสรางการเปรยบเทยบการรบรและการเชอมโดยงในการเหนภาพของกลมเปาหมาย รวมทงเพอเปนการสรางความตอเนองของชวงเหตการณตางๆ ทเกยวของกบการนาเสนอเนอหาสาระในรายการ

ลกษณะของขนาดภาพ ขนาดภาพทใชเพอการนาเสนอรายการโทรทศนมหลายขนาด ภาพแตละขนาดมจดมงหมายในการสอความหมายเฉพาะเนอหา อารมณ หรอเหตการณทแตกตางกน กลาวไดวาขนาดภาพทใชในการผลดรายการโทรทศนเพอการสอความหมายนน แบงได 3 ขนาดใหญๆ คอ 1. ภาพระยะไกล (LONG SHOT) 2. ภาพระยะปานกลาง (MEDIUM SHOT) 3. ภาพระยะใกล (CLOSE UP SHOT) และภาพทง 3 ขนาด หรอ 3 ระยะนน มเกณฑการเปรยบเทยบไมเหมอนกน ทงนขนอยกบวตถทจะถายทาวาเปนบคคลหรอสถานท ซงไดมการกาหนดขนาดของภาพมาตรฐานขน โดยยดเอาขนาดและสดสวนรางกายของคนเปนเกณฑ ดงน 1. ภาพระยะไกลมาก (EXTREME LONG SHOT – ELS) เปนภาพบคคลขนาดเตมสวนทเหนสวนรวมของรางกายทงหมดตงแตเทาจรดศรษะและเหนรวมไปถงบรเวณพนทของฉากหลงทงหมด 2. ภาพระยะไกล (LONG SHOT – LS) เปนภาพระยะไกลทเหนบคคลเตมสวน ตงแตเทาจรดศรษะ แตความกวางของฉากหลงและพนทสวนบนและพนทดานลางลดลง 3. ภาพระยะไกลปานกลาง (MEDIUM LONG SHOT – MLS) ภาพขนาดนเปนภาพจากระยะไกลทมขนาดปานกลาง แสงดรายละเอยดตงแตบรเวณหวเขาขนไปจรดศรษะ


4. ภาพระยะปานกลาง หรอ ภาพขนาดปานกลาง (MEDIUM SHOT – MS) เปนภาพทแสดงรายละเอยดของสดสวนตงแตเองหรอสะโพกจรดศรษะ 5. ภาพระยะใกลปานกลาง (MEDIUM CLOS SHOT – MCU) เปนภาพทกาหนดตงแตเหนอเอวขนไปจรดศรษะ 6. ภาพระยะใกล (CLOSE UP SHOT – CU) เปนภาพขนาดทกาหนดตงแตบรเวณไหลจรดศรษะ 7. ภาพระยะใกลมาก (BIG CLOSE UP SHOT – BCU) เปนภาพขนาดทกาหนดเฉพาะใบหนา 8. ภาพระยะใกลพเศษ (EXTREME CLOSE UP SHOT – ECU) เปนภาพขนาดทกาหนดเอาเฉพาะจดใดจดหนงของบรเวณใบหนา เชน เฉพาะดวงตา เฉพาะรมฝปาก หรอเฉพาะบรเวณจมก เปนตน

ขนาดภาพและการถายทอดความหมาย ภาพขนาดตางๆ ดงกลาวนน เปฯตวกาหนดการรบรความตอเนองของชวงเหตการณทเกดขน อกทงเปนการเนนหรอสรางอารมณความรสกและการสอความหมายในลกษณะตางๆ ดงน 1. ภาพระยะไกล (LONG SHOT) ภาพขนาดนโดยทวไปมจดมงหมายเพอการนาเสนอหรอการบอกเลาเกยวกบสถานทเกดเหตการณ ภาพขนาดนเปนภาพมมกวางทบอกรายละเอยดเกยวกบสถานทๆ มพนทกวางใหญไพศาลใชในการเปดเรองหรอเปดฉาก เพอบอกผชมวาเรองราวเกดขนทไหน บรรยากาศและเหตการณโดยสวนรวมเปนอยางไร ภาพระยะนมชอเรยกอกอยางหนงวา ESTABLISHING SHOTS หรอ OPENING SHOT 2. ภาพระยะปานกลาง (MEDIA SHOT) การนาเสนอภาพระยะปานกลาง มจดมงหมายเพอแสดงใหเหนรายละเอยดของวตถทถายทาใหใกลเขามาอกระยะหนง ซงจะทาใหเหนรายละเอยดเพมมากขน อกทงเปนการเชอมโดยงระยะการมองเหนภาพจากระยะไกลใหใกลเขามามากขน การใชภาพขนาดนจะชวยถายทอดอารมณการรบรตอสงนนๆ ไดใกลชดยงขน ทงภาพบคคลและสถานท

3. ภาพระยะใกล (CLOSE UP SHOT) การนาเสนอภาพขนาดน มจดมงหมายเพอนเนนรายละเอยดของสงๆ นน ใหโดดเดนมากขน ทงในรายละเอยดของวตถสงของหรอรายละเอยดเกยวกบอารมณความรสกทแสดงออกทางใบหนาของนกแสดงในรายการประเภทละคร ภาพระยะใกลนจะชวยถายทอดอารมณความรสกทาง ใบหนา ดวงตา ของผแสดงไดททสดมากกวาการใชภาพขนาดอนๆ

การกาหนดขนาดภาพบคคลในกลมเหตการณ การกาหนดของขนาดภาพบคคลนน นอกจากจะกาหนดโดยถอเอาสดสวนของรางกายมนษยเปนเกณฑในการแบงและสามารถแบงออกเปน 3 ขนาด คอ ภาพระยะไกลมาก ภาพระยะปานกลาง และภาพระยะใกลแลว ยงมการแบงและกาหนดขนาดภาพบคคลเพอใหเหมาะสม และสะดวกตอการผลตรายการ อกทงเพอใหเกดความเขาใจตรงกนในการเรยกชอ และกาหนดภาพในการถายทา ซงแบงออกเปน 3 ลกษณะ คอ 1. ONE SHOT – SINGLE SHOT เปนการกาหนดขนาดภาพบคคลหรอจาแนกภาพบคคลทอยในกรอบภาพนนๆ ใหเปนเพยงบคคลเดยว ทงนเปนภาพขนาดไหนกได เชน ภาพบคคลเดยวในกรอบภาพ แตเปนภาพจากระยะไกล ภาพจากระยะปานกลาง หรอภาพจากระยะใกลการกาหนดภาพขนาดน หมายความวา ในเหตการณใดๆ กตาม เมอผกากบรายการสงใหผควบคมกลองจบภาพเปน SINGLE SHOT แลว ผควบคมกลองจะตองจบภาพใหมเพยงบคคลเดยวในกรอบภาพนนๆ


2. TWO SHOT เปนการกาหนดจานวนบคคลในกรอบภาพในเหตการณใดๆ ภายในฉากใหมภาพบคคลในกรอบภาพสองคน เชน รายการประเภทสนทนา ซงบางครงอาจจะตดภาพเนนเฉพาะบคคลใดบคคลหนง แตเมอผกากบรายการสงใหจบภาพเปน TWO SHOT แลว ผควบคมกลองจะตองจบภาพบคคลสองคนในกรอบภาพทนท ภาพลกษณะนมจดมงหมายเพอใหรายละเอยดเกยวกบปฏกรยาโตตอบและรายละเอยดเกยวกบการแสดงออกของบคคลสองคน 3. GROUP SHOT เปนการกาหนดขนาดภาพในกรอบภาพใดกรอบภาพหนงของเหตการณใดเหตการณหนง ใหมบคคลอยในกรอบภาพนนตงแต 3 คนขนไป การกาหนดขนาดภาพเชนน มจดมงหมายเพอใหเหนรายละเอยดของสวนรวมทงหมาดในการสแดงออกของบคคลใดๆ ทรวมกนอยเปนกลมในเหตการณนนๆ ความคดรวบยอดเกยวกบขนาดภาพ จากการอธบายถงภาพขนาดตางๆ ทไดจากการถายทาระยะตางๆ ทมผลตอการรบรและการสอความหมาย ไดแกภาพจากระยะไกล ภาพจากระยะปานกลาง และภาพจากระยะใกลซง ขอสรปใหเหนถงความคดรวบยอดเกยวกบขนาดภาพ ดงน 1. ขนาดภาพแสดงการเชอมโยงการรบรทางสายตา 2. ขนาดภาพสรางความตอเนองในการมองเหน 3. ขนาดภาพชวยเชอมโยงชวงสาคญของเหตการณ 4. ขนาดภาพสอความหมายดานเนอหาสาระ 5. ขนาดภาพกาหนด และเสรมความคดรวบยอดของเรอง 6. ขนาดภาพแสดงการเปรยบเทยบ 7. ขนาดภาพบอกสถานทเกดเหต 8. ขนาดภาพแสดงรายละเอยดของบรรยากาศ 9. ขนาดภาพสรางความรสก และอารมณของเรอง 10. ขนาดภาพแสดงการเนน ยา และใหรายละเอยดเฉพาะแหง 11. ขนาดภาพแสดงการเปรยบเทยบระดบของอารมณการรบร จะเหนวาการใชภาษาภาพในสวนทเกยวของกบขนาดภาพสามารถสรางอารมณ และถายทอดเนอหาเพอสอความหมายในลกษณะตางๆ ไดอยางละเอยดออนลกซง การผลตรายการหรอการถายทารายการโทรทศนทกๆ ประเภท จงควรคานงถงหลกการของภาษาภาพดงกลาวใหมากทสดและนามาใชใหถกตองเหมาะสมซงจะชวยใหการนาเสนอรายการโทรทศนเปนไปอยางมประสทธภาพทสด 2. การเคลอนกลอง (CAMERA MOVEMENT) การเคลอนกลองเปนองคประกอบหนงของภาษาภาพ เปนการเปลยนแปลงลกษณะของภาพทเกดขนจากการเปลยนแปลงทศทางและตาแหนงของกลอง ซงผลจากการเคลอนกลองจะทาใหภาพแปรเปลยนลกษณะรปแบบ ขนาดภาพ และผลทางการสอความหมายดานเนอหาและภาพทเกดจากการเคลอนกลองในลกษณะตางๆ ยงมผลตอการสอความหมายและสรางผลพเศษทางการรบรเชงจตวทยาอกดวย การผลตรายการโทรทศนทใชวธการเครองกลองทถกตองตามหลกการสอความหมายนน จะเปนการนาเสนอภาษาภาพทมประสทธผลตอการรบรของกลมเปาหมาย


ซงการเคลอนกลองมรปแบบทนามาใชในการถายทา 4 วธ คอ 2.1 การแพน (PANNING) 2.2 การทลท (TILTING) 2.3 การดอลล (DOLLYING) 2.4 การทรค (TRUCKING) 2.5 กลองสน (JERK) 2.1 การแพน (PANNING) การแพน เปนวธการเครองกลองโดยวธการผนหนากลองหรอการสายหนากลองไปในแนวนอนหรอแนวราบ โดยการสวนหนากลองใหอยในระดบสายตา (EYE LEVEL) การผนหนากลองกระทาได 2 ลกษณะคอ การแพนกลองไปทางซาย (PAN LEFT) และการแพนกลองไปทางขวา (PAN RIGHT) PANNING เปนการสายหนากลองทเคลอนไหวเฉพาะในสวนทเปนตวกลอง (LENS & CAMERA HEAD) เทานน สวนขาตงกลองจะไมเคลอนไหว

PAN RIGHT PAN LEFT

จดประสงคของการเคลอนกลองแบบ PANNING น หากพจารณาในแงของ การสอความหมายและการรบรแลว มจดประสงคเพอใหเกดการเชอมโยงเนอหา หรอเพอสรางความสมพนธ ระหวางสงทถายทา ซงเปนวตถใดๆ หรอบคคลใดๆ 2 สงทอยคนละจดหรออยหางกน แตมความสมพนธ เกยวของในเหตการณเดยวกน การใชวธการเชอมโยงและสรางความสมพนธในเหตการณนนเปนวธการสราง ความตอเนองของเหตการณใหเขากนอยางกลมกลนและสมบรณกวาการใชวธการตดภาพโดยตรง (DIRECT CUT) และโดยทวไปนน การแพนหรอการสายหนากลองไปในแนวระดบซายหรอขวานน กระทาไดหลายลกษณะ ดงน (1) FOLLOWING PAN FOLLOWING PAN เปนวธการแพนกลองตามวตถทกาลงเคลอนทอย การแพนแบบนจะตองคอยระมดระวงเกยวกบความเรวของสงทเคลอนไหวเปนหลก และตองคานงถงความสมพนธระหวางตาแหนงของกรอบภาพ (FRAME) กบการเคลอนไหวของสงทถายทา คอจะตองผนหนากลองจบการเคลอนไหวของสงทถายใหอยภายในกรอบภาพ ทงนเพอรกษาความตอเนองของเหตการณและเนอหาไวโดยตลอด (2) SUPVEYING PAN SUPVEYING PAN เปนวธการสวยหนากลองไปในแนวระดบซายหรอขวาอยางชาๆ ใหความรสกเหมอนกบตดตามสารวจตรวจตราเหตการณตางๆ ทเกดขนตามทศทางของการสวยหนากลองนน การแพนหรอการสวยหนากลองลกษณะนเปรยบไดกบการทเราผนใบหนากวาดสายตาไปยงทศทางใดทศทางหนง โดยปกตแลวการใช SURVEYING PAN นนใชกบวตถทอยกบท เชน ทวทศน เปนตน


(3) INTERUPTED PAN INTERUPTED PAN เปนวธการแพนแบบเปนระยะๆ คอ เปนการสายหนากลองเปนชวงระยะยาวแตนมนวล

โดยบางชวงเวลาอาจจะหยดการแพนเพอจบภาพวตถใดวตถหนงหรอสงทเกยวของกบเนอหาและเหตการณของเรองนนๆ จากนนกลองจะแพนตอไปอก เชน กลองจะแพนตามชายคนหนงซงเปนผรายทเดนอยางเรงรบเบยดฝงชนเพอหนการตดตามของเจาหนาทตารวจ กลองจะแพนตามผรายไปเรอยๆและมาหยดอยในขณะทผรายเดนชนกบผหญงคนหนงลมลง ในชวงนกลองจะจบภาพเหตการณทหญงคนนนถกชนลมลงและหญงนนแสดงอารมณไมพอใจทถกชนอยครหนง จากนนกลองจะแพนตดตามผรายตอไปโดยทงเหตการณทหญงถกชนในชวงนนไป (4) SWISH PAN

SWISH PAN เปนการแพนหรอสวยหนากลองไปในแนวระดบซายหรอขวาอยางเรว ซงภาพทเกดขนจากการแพนกลองแบบนไมสามารถมองเหนไดอยางชดเจน เนองจากความเรวของการแพนเหนอสายหนากลองทาใหภาพเปนเสนหรอเบลอร SWISH PAN มชอเรยกไดอกหลายชอ เชน WHIP PAN, ZIP PAN, BLUR PAN เปนตน จดประสงคของการใช SWISH PAN นน เพอการเชอมโยงเหตการณจากฉากหนงไปยงอกฉากหนงซงเกดขนคนละสถานท แตวามความสมพนธเกยวของทางเนอหาระหวางกนเปนการเชอมโยงจดสนใจระหวางฉากเพอจดมงหมายตางๆ ดงน 1. เพอการเชอมโยง (TRANSITTION) ระหวาง SUBJECT ทมความแตกตางกนอยในเหตการณเดยวกน 2. เพอการเชอมโยงเรองราวและเหตการณทเกยวของเปนแนวเดยวกน 3. เพอเปลยนแปลงจดสนใจเหตการณหนงไปสอกเหตการณหนง เชน จากจดเรมตนของการตกอลฟไปยงจดทลกกอลฟลงหลม 4. เพอการแสดงเหตทเกด และผลทตามมาของเหตการณใดเหตการณหนง เชน จากจดทเดกเตะลกฟตบอล และ SWISH PAN อยางรวดเรวมายงจดทลกฟตบอลกระทบกระจกหนาตางแตก 5. เพอสอความหมายเกยวกบชวงเวลา ทเปลยนแปลงไปของเหตการณใดเหตการณใดเหตการณหนง เชน จากจดทนกวงเรมออกจากจดเรมแลว SWISH PAN ไปยงจดทกาลงจะเขาเสนชย การใชวธการสอความหมายจากภาษาภาพดวยการใช SWISH PAN นน โดยสรปแลวมจดมงหมายเพอการเชอมโยงเหตการณหรอเพอสรางความตอเนองระหวางฉากทมความสมพนธซงกนและกนอยางรวดเรว 2.2 การทลท (TILTING) TILTING เปนวธการเคลอนกลองอกลกษณะหนง โดยการเงยหนากลองขน หรอกดหนากลองลงในแนวดง (A TILTING IS A VERTICAL MOVE UP OR DOWN) (1) มจดมงหมายในการใชเพอตดตามการเคลอนไหวของ SUBJECT ตางๆ ในแนวดง ซงการใช TILT นมอย 2 ลกษณะคอ (1) TILT UP ไดแกการเงยหนากลองขนจากแนวระดบสายตา


(2) TILT DOWN ไดแกการกดหนากลองลงจากแนวระดบสายตา

TILTING เปนการเปลยนระดบของมมกลองในแนวดงอยางตอเนอง ซงอาจจะ TILT ขนหรอลงกได โดยเปนการเคลอนทเฉพาะสวนทเปนตวกลองเทานน สวนฐานรองรบกลองหรอขาตงกลองจะอยกบทเสมอ ซงลกษณะของภาพทเกดจากการเคลอนกลองแบบ TILT นสามารถสรางการสอความหมายและใหผลทางจตวทยาการรบรไดหลายประการ คอ 1. นามาใชเพอการสรางความตอเนองของอารมณ 2. นามาใชเพอสรางภาพแทนตาแหนงการไดเหนของบคคล (ภาพแทนสายตา) หรอตวละครในเหตการณของฉากใดฉากหนง 3. นามาใชเพอการพนจรายละเอยดของ SUBJECT ตางๆ เชน บคคล วตถ สถานท 4. นามาใชกบการสอความหมาย ในลกษณะการนาผชมเขาไปในเหตการณทเกดขน

นอกจากนภาพทเกดจากการใชวธ TILT ยงใหความหมายในลกษณะอนๆ ดงน 1. การ TILT จากมมตาสมมสง จะใหความหมายในแงของการกาลงตดตามพเคราะห SUBJECT นนๆ อยางตอเนองและอยางตนเตน หรอเปนการมองอยางชนชม อยางนายกยอง 2. การ TILT จากมมสงสมมตา จะใหความหมายในแงของการกาลงตดตามพเคราะห SUBJECT นนๆ อยางตอเนองแตใหความรสกทไมคอยด หากเปนการมองบคคลอาจใหความรสกในลกษณะการดหมนเหยยดหยาม ไรความหมาย ไรความสาคญ เปนการสรางภาพแทนสายตาของบคคลหนงทกาลงมองบคคลหนง โดยการ TILT จากศรษะมายงเทา เปนตน


2.3 การดอลล (DOLLYING) DOLLYING เปนการเคลอนกลองอกลกษณะหนง โดยการเคลอนกลองเขาไปหาวตถหรอเคลอนกลองถอยหางออกจากวตถในทศทางใดทศทางหนงในแนวเสนตรง และ แบงออกเปน 2 ลกษณะ คอ (1) DOLLY IN ไดแก การเคลอนกลองเขาไปหา SUBJECT ใดๆ อยางชาๆ และนมนวลในแนว เสนตรงอยางตอเนอง

(2) DOLLY OUT ไดแก การเคลอนกลองถอยหางออกจาก SUBJECT ใดๆ อยางชาๆ และนมนวล ในแนวเสนตรงอยางตอเนอง DOLLY เปนการเคลอนกลองโดยเคลอนไปทงตวกลองและฐานรองรบกลองพรอมๆ กนซงการเคลอนกลอง แบบน ฐานรองรบกลองจะตองเปนแบบทมลอเลอน (DOLLY) เทานน จงจะสามารถเคลอนกลองในลกษณะนได

DOLLY และการสอความหมาย ภาพทเกดจากการเคลอนกลองดวยวธการ DOLLY นน สอความหมายไดหลายลกษณะ ดงน

1. การใช DOLLY IN การใช DOLLY IN ใหความรสกเหมอนกบการนาผชมเขาไปอยในเหตการณ โดยนาผชมคอยๆเขาสชวงเหตการณนนๆ อยางใกลชดภาพในลกษณะนใหความรสกถงการเขาไปในเหตการณนนๆ เปนการสรางอารมณรวมใหเกดขนอยางตอเนอง หรอสรางการสอความหมายในลกษณะนาผชมเขาไปพจารณาถงสงใดสงหนงอยางพนจพเคราะห และละเอยดออน

2. การใช DOLLY OUT การใช DOLLY OUT จะใหความรสกตรงขามกบการใช DOLLY IN ภาพทไดจากการใช DOLLY OUT จะใหความรสกเหมอนผชมคอยๆ ถอยออกจากเหตการณใดเหตการณหนงหรอนาผชมออกมาจาก SUBJECT ใด SUBJECT หนง เปนการเบยงเยนความรสกของผขมออกมาจากเหตการณหนงๆ อยางตอเนอง ซงเปนการสรางความหมายในลกษณะทนาผชมออกมาจากเหตการณนนๆ DOLLY OUT ปกตใชกบกรณทดงผชมใหถอยหางออกมาจาก SUBJECT ในขณะท SUBJECT อยกบท ไมมการเคลอนไหวใดๆ แตบางกรณ DOLLY OUT อาจจะใชกบ SUBJECT ทเคลอนไหวเขาหากลอง ซงตอง DOLLY OUT ถอยออกมาเพอรกษาขนาดของภาพภายในกรอบภาพใหคงท รวมทงถอยออกมาเพอรกษาระยะชด ของภาพใหคงทดวย 2.4 การทรค (TRUCKING) เปนวธการเคลอนกลองขนพนฐานอกลกษณะหนงทนามาใชกบการนาเสนอภาพเพอการสอความหมาย ซงการ TRUCK นจะเปนการเคลอนกลองไปในแนวขนานกบวตถ โดยการเคลอนกลองขนานไปทางดานขวา (TRUCK RIGHT) และดานซาย (TRUCK LEFT) การใช TRUCK นมมมองของหนากลองจะอยในตาแหนงแนวระดบสายตาเสมอ เชนเดยวกบมมของการแพน


การใช TRUCK มจดมงหมายเพอเสนอรายละเอยดของเหตการณหรอเพอแสดงใหเหนถงรายละเอยดดานขางของ SUBJECT หรอของฉากใดฉากหนงอยางตอเนอง หรอมจดมงหมายเพอการเชอมโยงภาพระหวาง ACTION หนงไปยงอก ACTION หนงทอยในทศทางอนแตอยในเหตการณเดยวกน ซงการเคลอนกลองดวยการ TRUCK น เปนการเคลอนไปทงตวกลองและฐานรองรบกลอง โดยภาพทเกดขนจะมลกษณะคลายๆ กบการเดนผาน SUBJECT หรอเดนผานเหตการณใดๆไปทางซายหรอขวา ซงเปนวธการสรางความเคลอนไหวใหเกดกบภาพภายในฉากนนๆ เพอความนาสนใจของเหตการณทกาลงเกดขน สรปการเคลอนกลองทมผลตอการเปลยนแปลงลกษณะภาพ 1. การเคลอนกลองเฉพาะตวกลอง แตขาตงกลองยงอยกบท ไดแกการ PAN 2. การเคลอนทงตวกลองขาตงกลอง ไดแก การ DOLLY และการ TRUCK 3. การเปลยนแปลงมมของภาพใหกวางหรอแคบอยางตอเนองไดแก การ ZOOM

2.5 กลองสน (JERK) JERK กลองสน! เปนการเคลอนกลองอกแบบหนง

เพราะจะทาใหตากลองและทมงานรวธการทางานไดงายขนมากกวาการวาดเฟรมนงๆ การวาดขอบเฟรมซอนเหลอมกนหลายๆ ชน จะชวยแสดงความรสกสนหรอแกวงไกวของภาพได 3. มมกลอง (CAMERA ANGLE) ความสาคญของมมกลอง มมกลองเปนองคประกอบหนงของภาษาภาพ ทมความสาคญตอการนาเสนอเรองราวตางๆ ผลของภาพทเกดขนจากมมกลองในลกษณะตางๆนน เปรยบเสมอนภาพแทนสายตาของกลมเปาหมายทชวยถายทอดความหมายและอารมณความรสกตางๆ ใหเกดขนรวมทงชวยสรางผลการรบรทางจตวทยาแกกลมเปาหมายเปนสาคญ การใชมมกลองไดอยางถกตองามหลกการแหงการรบรจะทาใหการนาเสนอภาพและเนอหาตางๆนนมประสทธผลทางการสอสารทวๆ ไปและการสอสารเชงจตวทยา ดงนนจงควรทจะศกษาเรองราวทเกยวของกบมมกลองใหถองแทยงขน ซงมมกลองทใชในการถายภาพนนกาหนดได 2 ลกษณะ คอ มมกลองในแนวดงและมมกลองในแนวนอน

การกาหนดมมกลองทางแนวดง (VERTICAL VIEW POINT) การกาหนดมมกลองในแนวดงแบงออกเปน 5 ระดบ ตามทมองเหนไดแก 1. การถายภาพจากมมสงมากพเศษ (EXTREME HIGH ANGLE SHOT) 2. การถายภาพจากมมสง (HIGH ANGLE SHOT) 3. การถายภาพในระดบสายตา (EYE LEVEL SHOT) 4. การถายภาพจากมมตา (LOW ANGLE SHOT) 5. การถายภาพจากมมตามากพเศษ (EXTREME LOW ANGLE SHOT)


การกาหนดตาแหนง และระดบความสงตาของกลองทางแนวดงหรอแนวตง สรปไดเปน 3 ระดบ ดงน 1. การถายภาพจากมมตา (LOW ANGLE SHOT) 2. การถายภาพระดบสายตา (EYE LEVEL SHOT) 3. การถายภาพจากมมสง (HIGH ANGLE SHOT)

1. การถายภาพจากมมตา (LOW ANGLE SHOT) การถายภาพจากมมตา เปนการกาหนดตาแหนงของกลองใหตากวาระดบขงสงทถกถาย

หรอกลองยในตาแหนงทตากวาระดบสายตา ซงมจดมงหมายในการนาเสนอเพอกาหนดใหเปนภาพแทนสายตาของกลมเปาหมายตามความเปนจรงของเหตการณทกาลงเกดขนภายในฉากหรอการแสดงนนๆ เชน ผแสดงทยนอยในตาแหนงทตากวามองขนไปยงผแสดงอกคนหนงซงยนอยดานบนทสงกวา ซงผแสดงทงสองฝายอยในเหตการณและชวงเวลาเดยวกน ดงนนการสรางภาพแทนสายตาหรอการแทนคาความเปนจรงทเกดขนจากการเหน จงเปนตวกาหนดมมกลองตามความเปนจรงของจดแหงการมองเหน (POINT OF VIEW) ทเกดขนในเหตการณนนๆ หรออาจสรปจดมงหมายของการถายภาพจากมมตาได 2 ประการ คอ

1.1 เพอการกาหนดภาพทเปนจรงตามเหตการณทกาลงเกดขนภายในฉากนนๆ 1.2 เพอการกาหนดการสอความหมายและการสรางผลการรบรทางจตวทยา

การถายภาพมมตานน จะชวยถายทอดและสอความหมายใหสงทถกถายนนมความยงใหญ มศกดศร มพลง มอานาจ มความขลง มความศกดสทธ มความแขงแรง มความมงคง มความนาเกรงขาม ซงลกษณะของภาพทถายจากมมตานจะสงผลตอการรบรเชงจตวทยาเหมอ หากเหตการณใดหรอสถานการณใด ทตองการสรางการสอความหมายและตองการกาหนดใหผชมมความรสกถงความยงใหญ ความมอานาจ อทธพล ศกดศร หรอใหเกดการไดเปรยบในสถานการณนนๆ ตองกาหนดมมกลองใหเปนมมระดบตาเสมอ

ระดบองศาของการถายทาภาพจากมมตา

การถายภาพมมตา ใหยดเอาองศาของการเงยหนากลองขนทามมกบ SUBJECT ทถกถายเปนหลก โดยการเปรยบเทยบกบมมมองในระดบสายตาปกต ซงการถายภาพจากมมตาสามารถแบงออกได 2 ระดบ คอ

1. LOW ANGLE SHOT 2. VERY LOW ANGLE SHOT

LOW ANGLE SHOT LOW ANGLE SHOT ไดแก

การถายภาพจากมมระดบตาทยดเอามมในการถายตามการเงยหนากลองขนทามมกบวตถทถกถาย ประมาณตงแต 20 – 40 องศา ซงเรยกการถายภาพทไดจากมมระดบนวา การถายภาพมมตา

VERY LOW ANGLE SHOT

VERY LOW ANGLE SHOT ไดแก การถายภาพจากมมระดบตาทมมมในการถายทาประมาณ 50-60 องศา ซงภาพทไดจากการถายทาในมมระดบนหากเปนภาพอาคารหรอภาพบคคล ภาพทไดจะมลกษณะพเศษทาง PERSPECTIVE ทใหความรสกสงตระหงานยงใหญ มงคง แขงแรง หรอเรยกภาพทไดจากการถายภาพในมมระดบน วา ANT EYE VIEW หรอมมตาพเศษ


2. การถายภาพระดบสายตา (EYE LEVEL SHOT)

การถายภาพโดยใชมมระดบสายตา เปนการกาหนดตาแหนงของการตงกลองอยในแนวระดบสายตาปกต ภาพทไดจากการกาหนดมมระดบสายตาน จะใหความรสกเหมอนจรงตามสภาพทตามองเหน ซงการนาเสนอภาพในมมระดบสายตาน ผถายภาพจะตองรกษาความเปนจรงและความถกตองของทกๆ สง ทกๆ อยางทถายทาตามทตามองเหน โดยเฉพาะตองระวงเกยวกบเรองของเสนตางๆ ทงเสนในแนวนอน (HORIZONTAL LINE) และเสนในแนวดง (VERTICAL LINE) เนองจากเสนตางๆ จะปรากฏอยางชดเจน เชน เสนของแนวขอบฟา เสนนอนของอาคาร เสนตงของตนไม เสา ซงหากผถายภาพไมระวงในเรองเกยวกนเสนบงคบกรอบภาพดงกลาว จะทาใหเกดการบกพรองของภาพขนได เชน การเอนเอยงไมไดระดบหรอเกดอาการผดสดสวนของวตถ อาการบดเบอน (DISTORTION) ของสงทถายอาจผดเพยนไปจากความเปนจรงทตามองเหน

3. การถายภาพจากมมสง (HIGH ANGLE SHOT)

การถายภาพจากมมสง เปนวธการถายภาพทวางตาแหนงของกลองไวในตาแหนงทสงกวาสงทถกถาย ตวกลองจะตงอยบนทสง และกดหนากลองหรอเลนสใหเปนมมตาลงมา มมในการกดหนากลองจะกดตาลงเปนมมกองศานนขนอยกบจดมงหมายของการถายทา และการนาเสนอภาพในลกษณะมมสงดงกลาวมจดมงหมาย ดงน

3.1 เพอถายทอดตามความเปนจรง ของเหตการณทกาลงเกดขนตามตาแหนงแหงการมองเหนภายในฉากใดฉากหนง เชน ผแสดงทอยบนทสงมองลงไปยงทตากวา หรอผแสดงคนหนง ซงเปนผรายกาลงวงหนตารวจขนไปอยบนบนไดขนทส มองลงมายงพนชนลางซงเหนตารวจกาลงวงตามบนไดขนไปทงตารวจและผรายตางอยในเหตการณเดยวกนในชวงเวลาเดยวกน และภาพของตารวจทอยดานลางนน เปนภาพทเกดจากความเปนจรงตามตาแหนงแหงการมองเหนของผรายทอยบนพนทๆ สงกวาหรอเรยกวาเปนภาพแทนสายตาของผรายทมองตารวจจากทสง

3.2 เพอสรางการรบรเชงจตวทยา เนองจากลกษณะของภาพทเกดขนจากการใชมมสงจะสงผลทางการรบรพเศษเชงจตวทยาและใหความรสกวา SUBJECT ทถกถายนน อยในสภาพทออนแอ หมดหวง สนหวง ถกจากด ถกครอบงา ถกบงคบ หมดทางส ดอยศกดศร ไมมความสาคญ หรอภาพทไดจะใหความรสกเหมอนหนงลดบทบาทของ SUBJECT นน อยางสนเชง

ดงนน หากมจดมงหมายในการนาเสนอภาพ เพอใหไดความหมายและความรสกเชงจตวทยาการรบร

เพอให SUBJECT นนๆ ตกอยภายใตอทธพล มความออนแอ อางวาง ถกทอดทง โดดเดยว หรอไรคณคา แลวจะตองนาเสนอภาพทไดจากการถายทาจากการกาหนดมมกลองใหเปนมมสงเทาเสมอ


ระดบองศาของการถายภาพจากมมสง ในทางปฏบตนนไดกาหนดใหองศาของกลองทกดมมลงไปยงสงทถายเปนเกณฑในการกาหนดมมระด

บตางๆ ซงการถายภาพจากมมสงแบงออกได 4 ระดบ คอ 1. HIGH ANGLE SHOT

HIGH ANGLE SHOT หมายถง การถายภาพจากมมระดบสง ทมมมของการถายทาประมาณ 20 – 40 องศา ซงเรยกวา การถายภาพจากมมสงปกต

2. VERY HIGH ANGLE SHOT VERY HIGH ANGLE SHOT หมายถง

การถายภาพจากมมระดบสงทมมมของการถายทาประมาณ 50 – 60 องศา ซงเรยกวาการถายภาพจากมมสงมาก

3. OVERHEAD SHOT OVERHEAD SHOT หมายถง การถายภาพจากมมระดบสงทมมมของการถายทาตงแต 60

องศาขนไป โดยทเลนสของกลองจะกดลงเปนแนวดงกบ SUBJECT ทถกถาย ซงหากเปนการถายสงกอสรางภาพทไดจะเหนพนทสวนบน (TOP VIEW) ทงหมด และหากเปนภาพบคคล ภาพทไดจะเปนดานบนศรษะทงหมด

4. EXTREME HIGH ANGLE SHOT EXTREME HIGH ANGLE SHOT หมายถง

การถายภาพจากมมระดบสงมากพเศษโดยทวไปจะกาหนดเอาระยะหางระหวางกลองกบสงทถกถายเปนเกณฑ เชน การถายภาพจากเครองบนทตดตวกลองไวกบสวนทองของเครองบน การใชมมกลองระดบสงมากพเศษนมมกดจากเลนสของกลองจะเปนแนวดง 90 องศา ซงเปนการถายภาพทางอากาศทเรยกวา ARIAL SHOT หรอมชอเรยกทวไปวา BIRD EYE VIEW การถายภาพจากมมสงมากพเศษน มจดมงหมายโดยทวไปเพอการนาเสนอบรรยากาศ เหตการณ และรายละเอยดเกยวกบสถานทเกดเหต หรอเพอการนาเสนอภาพความกวางใหญไพศาลไรขอบเขตของสภาพภมประเทศโดยภาพรวม

ความคดรวบยอดเกยวกบมมกลอง

1. มมกลองใหรายละเอยด และความหมายของเรอง 2. มมกลองสรางและกาหนดความคดรวบยอด 3. มมกลองสรางอารมณความรสกในลกษณะตางๆ 4. มมกลองสรางผลทางการรบรเชงจตวทยา 5. มมกลองกาหนด ระดบ ฐานะ ศกดศร และ สถานภาพของตวละคร 6. มมกลองอธบายเหตการณทกาลงเกดขน 7. มมกลองอธบายรายละเอยดของเหตการณ และสถานทเกดเหต 8. มมกลองสรางความลวงตา และสรางความตอเนอง 9. มมกลองสรางภาพแทนสายตาและสรางภาพแทนตาแหนงแหงการมองเหน 4. ทศทางกลอง (CAMERA DIRECTION) ทศทางกลอง (CAMERA DIRECTION) หมายถง การกาหนดตาแหนงของกลองขณะจบภาพเหตการณทกาลงเกดขน การกาหนดทศทางกลองมความสมพนธกบการเคลอนไหวของ SUBJECT เสมอ ซงกาหนดทศทางของกลองได 3 ทศทาง โดยยดเอา SUBJECT ทถกถายเปนหลก คอ


1. ทศทางดานหนา (FRONT DIRECTION) 2. ทศทางดานขาง (SIDE DIRECTION) 3. ทศทางดานหลง (BACK DIRECTION) การกาหนดทศทางของกลองจากดานหนาและดานขางของ SUBJECT นน เปนการกาหนดการวางตาแหนงของกลองแตละกลองในกรณทอาจใชกลองหลายตวพรอมๆ กน ซงทศทางของกลองลกษณะนจะตองเคลอนไหวและอยในองศาของการเคลอนทเพยง 180 องศาเทานน องศาของทศทางในการเคลอนกลองเปนมม 180 องศานน เปนการกาหนดทศทางของกลองใหอยในแนวเสนแกนการแสดง (AXIS OF ACTION) ซงหากเคลอนกลองหรอกาหนดทศทางของกลองขามเสนแกนการแสดงเดน 180 องศา เมอใดจะทาใหเกดการไขวเขวและสบสนตอการสอความหมาย เนองจากทศทางของ ACTION หรอทศทางตาแหนงของตวแสดงจะเปลยนไปทนทจงควรระมดระวงและทาความเขาใจในเรองของทศทางกลองและเสนแกนการแสดงใหเขาใจ ดงนนการถายทาการแสดงทภายในเหตการณมฉากหลงเปนหลกนอกจากจะตองคานงถงองศาของเสนแกนการแสดงแลว กรณใชกลองโทรทศนหลายกลองรวมกน การจบภาพควรคานงถงทศทางของใบหนาและทศทางทผแสดงเคลอนทไปดวย ทงนเพอการตดภาพระหวางกลองแตละตวเชอมโยงทศทางการมองหรอการเคลอนทไปของตวแสดงไดอยางถกตอง ในกรณนหากวางตาแนงของทศทางกลองไมถกตอง อาจทาใหตดภาพเชอมตอทศทางของผแสดงผดไดงาย เชน ในกรณทใชกลอง 2 กลอง จบภาพบคคล 2 คนกาลงหนหนาสนทนากน เหตการณนหากตองการตดภาพของแตละกลองดวยสวชเชอรใหเหนบนจอรบภาพเปนภาพขนาดบคคลเดยว (SINGLE SHOT) ภาพทตดจากกลองทง 2 แตละครงจะตองใหคนทง 2 ทสนทนาหนหนาเขาหากน ซงหมายความวาองศาและตาแหนงของกลองทง 2 กลองจะตองไมเคลอนไหวขามพนทๆ เกนมม 90 องศาของกลองตวใดตวหนงเปนอนขาด หากเมอใดทภาพใบหนาของผสนทนาหนไปในทศทางเดยวกน แสดงวาการกาหนดทศทางของกลองผดซงเรยกวา การถายผดค (MISMATCHED SHOT) ซงจะทาใหเกดการสบสน สอความรสกผดธรรมชาตและการสอความหมายได

เสนแกนการแสดง (AXIS OF ACTION) เนองจากการนาเสนอภาพจากกลองโทรทศน เปนการนาเสนอภาพในลกษณะ 2 มต ซงมฉากหลงเปนตวกาหนดจดสนสดความลก การเคลอนกลองขามทศทางดานขางของตวแสดงออกไปดานหลงจะมผลทาใหทศทางของภาพทไดเปลยนไป หรอเกดการกลบขางของตาแหนงของผแสดงจากซายกลายเปนขวา ดงนนการถายทาจงกาหนดใหกลองอยในทศทางภายในเสนแกนการแสดงเสมอ เสนแกนการแสดงมความสาคญตอเทคนคการวางกลอง ทงนเพอใหผชมดภาพอยางถกตอง เสนแกนการแสดงจะถกกาหนดใหวางอยในแนวขนานกบวตถ (SUBJECT) เปนมมตรง 180 องศาเสมอ การจดวางตาแหนงของกลองไวในทศทางดานหนาของเสนแกนการแสดง จะทาใหภาพของคสนทนา 2 คนหนหนาเขาหากนอยางเปนความจรง และหากใชกลอง A วางไวในตาแหนงทศทางลวงลาเขาไปดานหลงเสนแกนการแสดง ภาพทไดจากกลอง A ภาพผชายจะหนหลงใหกบผหญงทนท ซงผดหลกแหงความจรง


การถายผดค (MISMATCHED SHOT)

การถายผดคเปนผลจากการตดภาพขามกลอง ในกรณใชกลองหลายกลองและวางตาแหนงกลองไวหลายทศทาง รายการโทรทศนประเภทสนทนานน นอกจากจะกาหนดทศทางของกลองใหอยในพนทดานหนาของเสนแกนแสดงแลว ยงตองคานงถงหลกแหงการตดภาพเชอมโยงจากกลองแตละกลองอกดวย แมวาจะไดกาหนดทศทางของกลองถกตองแลว หากตดภาพเชอมโยงผดคจะมผลทาใหการสอความหมายไขวเขวได ดงตวอยางจากภาพบคคลทกาลงนงในแนวเดยวกนและใชกลอง 3 กลองจบภาพ ซงหากตดภาพทไดจากกลอง 1 ไปยงกลอง 3 ภาพทไดจะสอไดวา นายบ ทอยในจอดานขวาของกลอง 1 กระโดดขามมาอยในจอดายซายของกลอง 3 ซงผดความจรง ดงนนการเชอมตอทศทางของภาพในกรณน ทถกตองจะตองตดภาพจากกลอง 1 ไปยงกลอง 2 และกลอง 3 ตามลาดบ จงจะทาใหทศทางของ SUBJECT ไมเปลยนแปลง และเพอไมใหเกดการผดพลาดในการตดภาพผดค ในกรณใชกลอง 2 กลองขนไป มหลกการการตดภาพงายๆ คอ อยาตดภาพขามองศาในการจบภาพของแตละกลองเกน 90 องศา โดยยดเอามมการตงฉากกบเสนแกนการแสดงตรงจดกงกลางเปนหลก 5. จดแหงการมองเหน (POINT OF VIEW) POINT OF VIEW เปนองคประกอบทสาคญตอการนาเสนอเหตการณและเนอหา การใชจดแหงการมองเหน จะเปนการกาหนดใหผชมหรอกลมเปาหมายเขาไปรวมอยในเหตการณหรออยนอกเหตการณนนๆ POINT OF VIEW เปนลกษณะของภาษาภาพอยางหนง ทสอความหมายหรอสอเรองราวตางๆ สกลมเปาหมาย โดยทวไปนนภาพเคลอนไหวและภาพนง ทสอความหมายหรอสอเรองราวตางๆ สกลมเปาหมาย โดยทวไปนนภาพเคลอนไหวและภาพนงนน ภายในตวของภาพยอมเปนสอชนดหนงทบรรจเอาสารหรอหรอเรองราวเขาไวเพอการสอสารไปยงผชม ดงนน POINT OF VIEW จงเปนจดแหงการมองเหนภาพ ทสามารถกาหนดความรสกและบทบาทของผชม (AUDIENCE ROLE) ทมตอเหตการณไดหลายลกษณะ เนองจากการชมภาพยนตรแตละเรองนนหากสงเกตใหดจะพบวาบางครงผชมไดถกกาหนดใหมความรสกเสมอนหนงเขาไปรวมอยในเหตการณทเกดขนจรงๆ เชน ความรสกตนเตน หวว ผวา สนกสนาน หวาดเสยว หรอบางครงผชมจะถกกาหนดใหมความรสกวาเขาไปแอบดอยางใกลชดหรอบาครงกเปนเพยงผสงเกตการณอยหางๆ เทานน อารมณความรสกตางๆ ทเกดขนขณะทชมภาพยนตรนน เปนบทบาทหรเปนจดแหงการมองเหนของผชม ซงถกกาหนดโดยภาษาภาพในลกษณะตางๆ และการทจะทาใหผชมเขาไปอยในตาแหนงแหงบทบาทใดๆ ไดอยางสมจรงแคไหนนน ขนอยกบความสามารถของการนาเสนอภาพดวยลกษณะนนๆ เปนหลก

ลกษณะการนาเสนอภาพ ตามจดแหงการมองเหน (FORMAT OF POINT OF VIEW) 1. OBJECTIVE POINT OF VIEW การนาเสนอภาพในลกษณะน

เปนการนาเสนอภาพเหตการณตางๆทเปรยบเสมอนภาพแทนคาการมองเหนโดยทวของผชม โดยทผชมไมมสวนรวมยในเหตการณนนๆ ผลของภาพในลกษณะ OBJECTIVE POINT OF VIEW น จะใหความหมายเกยวกบการรายงานเหตการณตางๆ โดยบอกใหทราบวาเกดอะไรขนทไหน เกดขนเมอไร และเกดขนอยางไร ผชมมความรสกธรรมดาๆ เหมอนกบการมองเหตการณออยหางๆ หรเปนเพยงการสงเกตการณเทานน


การนาเสนอภาพในลกษณะน ไดแก การถายภาพพนฐานทวๆ ไป ทมจดมงหมายเพอบนทกเหตการณทเกดขน เชน ภาพจากรายการสารคดทองเทยว สารคดชวตสตว หรอสารคดทมเนอหาอนๆ โดยกาหนดมมกลอง ทศทางกลอง และขนาดภาพในลกษณะทวๆ ไป

2. SUBJECTIVE POINT OF VIEW SUBJECTIVE POINT OF VIEW เปนการนาเสนอภาพในลกษณะทดงผชม ขาไปรวมในเหตการณ ทเกดขนจรงๆ เชน ตารวจกาลงขบมอเตอรไซคไลยงผรายทกาลงวงเขาไปในตรอกแคบๆ อยางสดชวต ซงมคนซอนทายเปนตารวจคนหนงกาลงจองปนไปยงผราย ภาพเหตการณน ผถายทาจะตองนงถายภาพ ในตาแหนงของตารวจทนงซอนทายรถจกรยานยนตซงตองนงซอนทายคนขบอยในตาแหนงเดยวกบปน กลองจะสรางภาพแทนสายตาของผชมใหมความรสกวาเปนเสมอนมอปนทกาลงตดตามยงผรายเอง

ภาพลกษณะน เปนการกาหนดภาพในรปแบบการดงผชมเขาไปพวพนกบเหตการณทเกดขน ซงจะเปนการสรางอารมณความรสกทตนเตน หวาดเสยว ใหเกดขนกบผชม นอกจากการนาเสนอภาพโดยใชรปแบบของ OBJECTIVE POINT OF VIEW และ SUBJECTIVE POINT OF VIEW แลว ยงมรปแบบการนาเสนอภาพอกลกษณะหนงทกาหนดบทบาทของผชมใหเขาไปรบรเหตการณอยางใกลชด แตไมถงกบเขาไปมสวนรวมในเหตการณเหมอนรปแบบของ SUBJECTIVE POINT OF VIEW การนาเสนอภาพในรปแบบทใหผชมเขาไปรบรอยางใกลชด เปนวธการทอยในลกษณะกากงระหวาง OBJECTIVE POINT OF VIEW และ SUBJECTIVE POINT OF VIEW เปนการใชเทคนคของการวางตาแหนง และทศทางของกลอง โดยทวไปจะใชกบฉกหรอเหตการณทมผแสดงสองคนกาลงสนทนากนอย กลองจะถายผานไหล (OVER SHOULDER SHOT) ของผแสดงคนหนงไปยงใบหนาของอกคนหนงทมองมายงทศทางของคสนทนา


แตไมมองตรงมาทกลองซงภาพในลกษณะนจะสรางใหผชมเกดความรสกเหมอนกบไดอยใกลชดเหตการณทผแสดง สองคนสนทนากนอย การนาเสนอภาพลกษณะทดงผชมเขาไปมสวนรบรอยางใกลชดน สวนใหญจะกาหนดมมกลองและทศทางกลอง ดวยการถายผานศรษะหรอผานไหลบคคลหนงไปยงสงทตองการจะถาย ซงรปแบบการถายทาแบบนจะใชกบเหตการณทมบคคล 2 คน หรอมากกวากได 6. ความตอเนองของภาพ (CONTINUITY) ความหมายของความตอเนอง ความตอเนอง หมายถง ความสมพนธเชอมโยงอยางกลมกลน ของเหตการณตางๆ (EVENTELY) จงหวะ (RHYTHM) ลกษณะภาพ (TYPE OF SHOT) เนอหา (CONTENT) และชวงเวลา (TIME & SPACE) ความตอเนองเปนภาษาภาพอยางหนงทใชเพอการเชอมโยงเนอหาหรอเรองราวทนาเสนอใหกลมกลนตอการสรางการรบรเกยวกบชวงเวลาของเหตการณตางๆทนาเสนอ หากการนาเสนอรายการโทรทศนใดๆ ขาดความตอเนองของเนอหา ภาพ ชวงเวลา หรอ เหตการณแลว รายการโทรทศนนนๆ กจะเปนรายการโทรทศนทสมบรณไมไดอยางแนนอน แบบของความตอเนอง ความตอเนอง เปนภาษาภาพทมรปแบบในการนาเสนอหลายลกษณะ โดยแบงความตอเนองได 3 ลกษณะ ดงน 1. ความตอเนองทเกยวกบภาพ (PICTORIAL CONTINUITY) 2. ความตอเนองทเกยวกบชวงเวลา ระยะเวลา (SPATIAL CONTINUITY) 3. ความตอเนองทเกยวกบเหตการณ (EVENT CONTINUITY) แบบลกษณะของความตอเนอง แบบลกษณะของความตอเนองทนามาใชสรางความตอเนองทางภาพ มดงน 1. CUT 2. FADE 3. DISSOLVE 4. WIPE 5. DE FOCUS 6. RE-FOCUS 7. SWISH PAN

CUT

CUT เปนภาษาภาพทนามาใชเพอการสรางความตอเนองทางภาพ โดยมรปแบบหรอลกษณะเปนการตดภาพจากภาพหนงไปสอกภาพหนง หรอตดภาพจากขนาดหนงไปยงภาพอกขนาดหนง ซงเรยกวาเปนการตดภาพระหวาง SHOT หรอตดภาพระหวางเหตการณ การใช CUT นนมจดมงหมายเพอการเชอมโยงใหเกดความตอเนองดานขนาดภาพ ซงอยในชวงเวลาและเหตการณเดยวกนในฉากใดฉากหนง ซงจะทาใหเกดการสอความหมายดานเนอหาอยางตอเนอง


และการสรางความตอเนองดวย CUT น แบงออกไดหลายลกษณะดงน 1. CUT IN 2. CUT AWAY 3. DYNAMIC CUT 4. CROSS CUT 5. INSERT CUT

CUT IN CUT IN ไดแก ลกษณะการตดภาพระหวาง SHOT หรอตดภาพระหวางขนาดภาพทมขนาดทแตกตางกน เปนการตดภาพทนาไปสรายละเอยดของเหตการณ วตถ หรอสงของทมความสมพนธในเนอหาซงกนและกน โดยเปนการตดภาพจากภาพรวมไปสรายละเอยดทเปนยอย ทงนเพอสรางความชดเจนหรอเปนการเพมรายละเอยดของสงๆนน การใช CUT IN นจะเปนการชวยเพมระดบอารมณ ความรสก และการรบรของกลมเปาหมายใหเดนชดยงขน เชน การใช CUT IN กบรายการประเภทการสาธต ทตองการนาเสนอรายละเอยดของวสด สงของบางอยาง เปนตน

CUT AWAY CUT AWAY ไดแก ลกษณะของการตดภาพแทรกเหตการณ โดยการตดภาพจาก SHOT ใด SHOT หนง เขามาแทรกเหตการณใดเหตการณหนงทกาลงดาเนนเรองอยและเปนเหตการณหลกของเรอง ซงภาพทตดมาแทรกเหตการณหลกของเรองนน แมจะเปนชวงสนๆ แตภาพทตดมาแทรกนนมความเกยวของสมพนธกบเนอหาของเรองนนๆ ซงจดมงหมายหลกในการใช CUT AWAY นน เพอการเบยงเบนความสนใจของผชม ใหออกไปจากเรองราวของเหตการณหลกซงกาลงดาเนนอยชวขณะหนง จากนนจงตดภาพกลบมาทฉากหลกเพอดงผชมใหกลบเขาสเหตการณเดม ซงการใช CUT AWAY นจะเปนสรางเสรมความสมพนธดานเนอหาใหสมบรณยงขน ตวอยางการใช CUT AWAY ไดแก การแขงขนฟตบอลระหวางทมชาตไทยและทมชาตเกาหล ณ ราชมงคลาสถาน ซงกลองไดนาเสนอภาพการแขงขนภายในสนามฟตบอลทตนเตนเราใจ ผลดกนรกผลดกนรบระหวางทงสองทม และในชวงหนงศนยหนาทมไทยพาบอลเลยงเดยวลากผานกองหลงของทมเกาหลใตคนแลวคนเลา และเขาไปผจญหนากบผรกษาประตของทมเกาหลตวตอตว จากนนศนยหนาทมไทยแทงลกหลบผรกษาประตเกาหลเขาไปตงตาขายอยางสวยงาม ในชวงนภาพจะตดจากชวงทลกฟตบอลเขาไปตงตาขายนนกลบไปเปนภาพของผชมชาวไทยทอยบนอฒจรรยทนงซงกาลงกระโดดโลดเตนไชโยโหรองดวยความดใจ โดยทภาพของผชมฟตบอลทแสดงปฏกรยาดใจนจะถกตดใหเหนเพยงไมกวนาท แลวภาพจะถกตดกลบไปยงเหตการณหลกของการแขงขนทสนามฟตบอลอกครงหนง เหนภาพผเลนทมไทยวงรอบสนามและกระโดดกอดกนดวยความดใจ ซงชวงเวลาของการตดภาพจากสนามฟตบอลไปยงผชมทกาลงดใจอยบนอฒจรรยนนเรยกวา CUT AWAY

DYANMIC CUT

DYANMIC CUT เปนภาพภาษาภาพพนฐานอกลกษณะหนง ทใชเพอการสรางความตอเนองทางภาพ ชวงเวลา ฉาก และเหตการณ และสถานท การใช DYANMIC CUT นนมจดประสงคหลกเพอการเชอมโยงเนอหาของเหตการณใดเหตการณหนงเขากบเหตการณอกเหตการณหนงทมความเกยวของกนในเนอหา การใช DYANMIC CUT เพอการเชอมโยงน


อาจจะใชเชอมโยงไดทงเหตการณทอยในชวงเวลาเดยวกนหรอเหตการณทตางชวงเวลากน แตทสาคญทสดนนเหตการณตางๆทใช DYANMIC CUT เปนตวเชอมโยงนนจะตองมความสมพนธกนในเนอหาเสมอ นอกจากน DYANMIC CUT อาจจะใชสอความหมายเพอการเปลยนแปลง เหตการณทเกยวของ กบการลวงเลยไปของเวลา เชนจากเหตการณและชวงเวลาหนงทตวละครตวหนงอยในวยเดก แลวใช DYANMIC CUT ตดภาพเปลยนไปเชอมโยงกบเหตการณอกชวงเวลาหนงทเดกคนนนเปนหนมวย 20 ป เปนตน

รปแบบการใช DYANMIC CUT

DYANMIC CUTมชอเรยกอกอยางหนงวา INVISIBLE CUT แบงเปน 3 ลกษณะ คอ 1. การใช DYANMIC CUT เชอมโยงเหตการณดวยภาพ 2. การใช DYANMIC CUT เชอมโยงเหตการณดวยเสยง 3. การใช DYANMIC CUT เชอมโยงเหตการณดวยภาพและเสยง ตวอยางการใช DYANMIC CUT เพอเชอมโยงภาพและเสยง ในเหตการณและฉากๆ หนง ตารวจยศ รตอ. คนหนงยนถอปนเดนไปมาอยางอารมณเสย ทไมสามารถจบคนรายปลนรานทองได และ รตอ. คนนไดยกปนขนเลงตรงมายงกลองซงกาลงจบภาพลากลองของปนกระบอกนนเปนภาพขนาดใกลมากพรอมกบมคาพดของ รตอ. ผนนวา “ถาเจอมงอกครงละกอ มงเสรจกแนไอเสอสก” ขณะนนภาพตดไปรบภาพทปนอกกระบอกหนงซง เปนภาพขนาดใกลมากซงภาพอยในตาแหนงและทศทางกลองทจบภาพปนของ รตอ.คนนน พรอมกบมคาพด ของโจรปลนรานทองทชอวาเสอสกพดขนมาวา “ไอสารวตรกถากเจอมงอกละกอ ไมมงกกตองตายกนไปขางหนง” พรอมกบซมภาพออกใหเหนอกฉากหนง ซงเปนทหลบซอนของแกงโจรปลนรานทอง จากการยกตวอยางดงกลาวไปแลวนน จะเหนวาในชวงของการเปลยนภาพกระบอกปนและคาพด ของสารวตรจากฉากซงเปนสถานตารวจแหงหนงมารบภาพกระบอกปนในตาแหนงและขนาดภาพเดยวกน พรอมคาพดของเสอสกหวหนาโจรปลนรานทองซงอยอกสถานทหนงนน เปนการใช DYANMIC CUT โดยอาจจะเชอมโยงเหตการณดวยภาพเพยงอยางเดยว เชอมโยงดวยเสยงอยางเดยว และหรออาจจะเชอมโยง ดวยภาพและเสยงทงสองอยางกได

CROSS CUT

การใช CROSS CUT น มกใชกบเหตการณใดเหตการณหนง ซงกาลงดาเนนเรองอย แลวมเหตการณอนๆ ทเกยวของกบเหตการณแรกนนเขามาแทรก ซงเหตการณทตดเขามาแทรกน จะเปนเพยงเหตการณประกอบ เหตการณหลกทกาลงดาเนนเรองอย โดยเหตการณทแทรกเขามานจะถกตดแทรกในชวงระยะเวลาสนๆ และจะถกตดแทรกเปนชวงๆ สลบไปมากบเหตการณแรกหรอเหตการณหลกอยางตอเนอง ดงนนเหตการณทงสองนน จะตองเปนเหตการณทอยในชวงเวลาเดยวกน มความเกยวของกนแตตางสถานทกน ซงลกษณะการนาเสนอเหตการณ ของสองเหตการณหรอมากกวาสองเหตการณทมความเกยวของกนดงกลาวนนเรยกวา CROSS CUT และการใช CROSS CUT นน ไมจาเปนวาจะตองใชไดเพยงแคสองเหตการณเทานน อาจจะมเหตการณอนๆ อกหลายๆ เหตการณเขามาแทรกเหตการณหลกนนในเวลาเดยวกน และเชอมโยงเหตการณตางๆ เหลานนเขาดวยกนกได

ตวอยางสถานการณการใช CROSS CUT จากตวอยางเหตการณน ภาพจะนาเสนอเหตการณทผรายฉดลกสาวผใหญบานขนรถกะบะโฟรวลหน ออกจากหมบาน บงไปตามถนนสายหนงอยางเรงรบ ซงเหตการณนจะถอวาเปนเหตการณหลกของเรอง จากนนภาพจะตดกลบไปทบานของกานนซงมลกบานมาแจงความและกาลงจะออกตดตามผรายไป


จากนนภาพตดกลบไปทสถานตารวจทางหลวงแหงหนงซงอยรมถนนสายหนง ซงผเหนเหตการณมาแจงวา มคนรายฉดผหญงคนหนงเขาปาไป โดยทงรถไวขางทาง เมอตารวจไดรบแจงกรบขนรถพรอมกาลงตารวจ ไปยงจดทมผมาแจงความทนท ภาพตดกลบไปทผรายทกาลงฉดลากลกสาวผใหญบานเขาไปในปา โดยลกสาวผใหญบานพยายามดนรนขดขนตลอดเวลา ภาพตดกลบไปทกานนพาลกบานมาพบรถจบ ของผรายขางทางและพาลกบานลยปาเขาไป ภาพตดกลบไปทตารวจมาถงจทผรายทงรถไว และพากาลงเจาหนาท บกเขาไปในปา ภาพตดกลบมาทผรายพาลกสาวผใหญบานเขาถงกระทอมกลางปาหลงหนง แลวจบลกสาวผใหญบาน มดไวในกระทอมและกาลงจะทาอนาจาร ภาพตดกลบมายงกานนและลกบานและตารวจมาถงบรเวณ กระทอมหลงนนและลอมไว พรอมกบประกาศใหผรายปลอยตวลกสาวผใหญบานและออกมามอบตวตอเจาหนาทเสย จากสถานการณสมมตซงเปนตวอยางของการใช CROSS CUT ดงกลาวนน จะเหนวาภาพจะตดกลบไปมา ระหวางเหตการณทเกดขนอยางตนเตน ซงเปนสวนทมความเกยวของกนและเกดขนในชวงเวลาเดยวกน โดยมเหตการณหลกซงเปน THEME หลกของเรอง แลวมสถานการณอนๆ เขามาประกอบ เพอสรางความสมบรณ ใหเกดขนกบเนอหา โดยใช CROSS CUT เปนตวเชอมโยงเหตการณตางๆ เหลานนเขาดวยกน

FADE FADE เรยกในภาษาไทยไดหลายชอ เชน การเลอนภาพ การจางภาพ ซงเปนภาษาภาพพนฐานอกลกษณะหนง ทมความสาคญตอการสรางความตอเนองทางภาพ ความตอเนองของชวงเวลา และความตอเนองของเหตการณ

จดมงหมายในการใช FADE เพอสรางความตอเนอง การใช FADE เพอสรางความตอเนองของรายการโทรทศนนน มจดมงหมายเพอสรางความตอเนองทางภาพ ความตอเนองของชวงเวลา และความตอเนองของเหตการณดงน 1. ใช FADE เพอการเปดเรอง การบอกจดเรมตน การเรมตนเหตการณ การเรมชวงเหตการณของแตละฉาก 2. ใช FADE เพอบอกการเปลยนไปของเหตการณ การจบชวงของฉาก การปดเรอง การจบเรอง การเปลยนไปของชวงเวลา การสนสดเหตการณ 3. ใช FADEเพอบอกการเปลยนแปลงสถานท 4. ใช FADE เพอการเชอมโยงชวงเวลาหนงสอกชวงเวลาหนง 5. ใช FADE เพอการเชอมโยงเวลา เหตการณ และสถานทเขาดวยกน 6. ใช FADE เพอสรางความตอเนองดานภาพและเนอหา

แบบลกษณของการใช FADE เพอการสอความหมาย FADE หรอการจางภาพ มรปแบบในการใช 2 รปแบบ คอ FADE IN และ FADE OUT

FADE IN FADE IN หมายถง การจางภาพเขา เปนรปแบบทใชกบการสอความหมายทตองการจะบอกใหกลมเปาหมายทราบวา เรองกาลงเกดขน หรอ เรองกาลงเรมตนขน (INTRODUCTORY) หรอใชในกรณทตองการเปดฉากใหม สถานทแหงใหมในชวงใดชวงหนง และนอกจากน FADE IN ยงใชในความหมายทเปนนามธรรมตางๆ เชน การใช FADE IN เพอแสดงความหมายวามการเกดขน การอบตขน การกาเนดขน การปรากฏขน เปนตน


FADE OUT FADE OUT หมายถง การจางภาพออก เปนรปแบบทใชกบการสอความหมายในลกษณะตรงขางกบ FADE IN คอใช FADE OUT เพอตองการทจะบอกใหกลมเปาหมายทราบวา เรองนนๆ หรอเหตการณนนๆ จบลงแลว เรองนนๆ เหตการณนนๆ สนสดลงแลว มความถง การจบสน การจบฉาก การจบเรอง การจบรายการ เปนตน และอาจใชกบความหมายทเปนนามธรรม เชน หมายถงการสญสน การดบสญ การยตการอวสาน เปนตน

DISSOLVE DISSOLVE หรอเรยกวา การจางภาพซอน ซงในทางเทคนคนน DISSOLVE เปนลกษณะของภาพทเกดขนจากการสรางภาพแบบ FADE IN และ FADE OUT ซอนกนในชวงเวลาสนๆ และภาพทซอนกนในชวงระยะเวลาสนๆ ทปรากฏบนจอโทรทศนนนเรยกวา การ DISSOLVE

การใช DISSOLVE เพอการสอความหมาย DISSOLVE หมายถง การจางซอน ใชสอความหมายเมอตองการสรางการรบรเกยวกบการเปลยนแปลงไปของชวงเวลา เหตการณและสถานทเปนหลก โดยเฉพาะในเรองของการสรางความตอเนองและการเปลยนไปของชวงเวลานน การใช DISSOLVE จะชวยใหการสอความหมายและการรบรของกลมเปาหมายเปนไปอยางถกตองมากกวาการใชความตอเนองรปแบบอนๆ นอกจากจะใช DISSOLVE เพอสรางความตอเนองและเชอมโยงเหตการณ รวมทงสรางการสอความหมาย เกยวกบการเปลยนไปของชวงเวลาแลว DISSOLVE ยงนามาใชกบการสอความหมายในกรณท จะสรางการรบร เกยวกบความนมนวล ความกลมกลนระหวางการเปลยนขนาดภาพ และการเปลยน SHOT อกดวย สรปจดมงหมายในการใช DISSOLVE เพอการสอความหมาย 1. ใช DISSOLVE เพอแสดงการเปลยนแปลงไปของชวงเวลาในเหตการณ 2. ใช DISSOLVE เพอแสดงการเปลยนแปลงของเหตการณตางๆ 3. ใช DISSOLVE เพอแสดงความเปลยนไปของสถานท 4. ใช DISSOLVE เพอสรางความกลมกลนระหวางการเปลยน SHOT ตางๆ 5. ใช DISSOLVE เพอสอความหมายเกยวกบสงๆ หนงกลายไปเปนอกสงหนง

WIPE

WIPE เปนภาษาภาพพนฐานอกลกษณะหนงทนามาใชสรางความตอเนองทางภาพซงจะมสวนชวยใหการผลตรายการโทรทศนมความสมบรณดานการสอความหมายมากขน WIPE เปนรปแบบของการกวาดภาพ ซงมรปแบบ (PATTERN) ทนามาใชในการกวาดภาพมากมายหลายรอยหลายพนรปแบบ และรปแบบของการกวาดภาพจะมมากนอยแคไหนนน ขนอยกบการออกแบบของบรษทผผลตเครองสรางผลพเศษทางภาพเปนหลก นอกจากนความแตกตางของรปแบบ และจานวนแบบของการกวาดภาพยงขนอยกบระดบของการใชงานวาเปนเครองสรางผลพเศษทางภาพทผลตขนเพอใชกบงานระดบสมครเลน ระดบกงอาชพ ระดบอาชพ หรอระดบสถานวทยโทรทศน เปนตน

แนวคดในการใช WIPE เพอการสอความหมาย WIPE เปนรปแบบการกวาดภาพทนามาใชสอความหมายในลกษณะตางๆ ดงน 1. ใช WIPE เพอการเปลยนฉากสฉาก 2. ใช WIPE เพอการเปลยน SHOT ส SHOT 3. ใช WIPE เพอการเปลยนแปลงจากสถานทหนงไปเปนอกสถานทหนง


4. ใช WIPE เพอการเปลยนแปลงจากเหตการณหนงไปสอกเหตการณหนง 5. ใช WIPE เพอการเปลยนแปลงเกยวกบชวงเวลา 6. ใช WIPE เพอแสดงการเปรยบเทยบเกยวกบเหตการณ เนอหา และอนๆ

DE - FOCUS DE – FOCUS เปนภาษาภาพอกลกษณะหนง ทนามาใชเพอการสรางความตอเนองทางภาพ โดายนามาสรางการรบรและการสอความหมายเกยวกบการเปลยนไปของชวงเวลา เหตการณ และสถานท นอกจากน DE – FOCUS ยงนามาใชสอความหมายในลกษณะของความฝน ความมนงง ความไมรสกตว การขาดสต ความสบสน หรอ การระลกถงสงใดสงหนง

ลกษณะของภาพทเกดจากการใช DE – FOCUS DE – FOCUS เปนแบบลกษณหนงของผลพเศษทางภาพ ทนามาสรางความตอเนองทางภาพ ซงภาพทเกดจากการใช DE – FOCUS จะเรมจากภาพ SHOT ใด SHOT หนง หรอภาพขนาดใดขนาดหนง ทมความชดเจน แลวภาพนนจะคอยๆ เลอนไปสความพรามว (BLUR) จนภาพนนขาดความชดเจนในทสด

แนวคดในการใช DE – FOCUS เพอการสอความหมาย 1. ใช DE – FOCUS เพอการสรางความตอเนองเกยวกบเวลา 2. ใช DE – FOCUS เพอการสรางความตอเนองเกยวกบเหตการณและสถานท 3. ใช DE – FOCUS เพอการเชอมโยงเกยวกบเหตการณและสถานท 4. ใช DE – FOCUS เพอสอความหมายเกยวกบการยอนระลกถงอดต 5. ใช DE – FOCUS เพอสอความหมายเกยวกบความรสกทสบสนงนงง ขาดสต 6. ใช DE – FOCUS เพอสอความหมายเกยวกบการระลกถงเหตการณทยงไมเกดขน 7. ใช DE – FOCUS เพอสอความหมายเกยวกบการสรางภาพแทนการจนตนาการ 8. ใช DE – FOCUS เพอการเปลยนแปลงเกยวกบชวงเวลา 9. ใช DE – FOCUS เพอสอความหมายเกยวกบ การจตนาการ ควาฝน การนกคด 10. ใช DE – FOCUS เพอสอความหมายเกยวกบจตใตสานกทปราศจากการควบคม

RE – FOCUS RE – FOCUS เปนภาษาภาพทนามาใชสรางความตอเนองทางภาพ มจดประสงคในการใชเพอการสอความหมายในลกษณะทตรงขามกบการใช RE – FOCUS ซงลกษณะของภาพทเกดจากการใช RE – FOCUS นน จะเปนภาพทเรมชดเจนแลวคอยๆ เบลอรหรอพรามวไปในทสด แตลกษณะของภาพทเกดจากการใช RE – FOCUS นนจะมลกษณะของภาพทเรมจากพรามว แลวภาพนนคอยๆกลบมาชดเจนอกครง ซงลกษณะของภาพทเรมจากพรามวแลวชดเจนนนเรยกวา “IN FOCUS” สวนภาพทเรมจากชดเจนแลวคอยๆ เบลอรหรอพรามวแลวชดเจนนน เรยกวา “OUT OF FOCUS” และทง DE – FOCUS และ RE – FOCUS นนเปนผลมาจากการปรบวงแหวนระยะชด (FOCUS RING) ของเลนสกลองโทรทศนนนเอง

แนวคดในการใช RE – FOCUS เพอการสอความหมาย RE – FOCUS นามาใชกบแนวคดเพอการสอความหมายหลายลกษณะ ดงน 1. เพอการสรางความตอเนองของชวงเวลา เหตการณ และสถานท 2. เพอสอความหมายเกยวกบการเปลยนไปของชวงเวลา


3. เพอการเชอมโยงระหวาง SHOT ตอ SHOT และฉากตอฉาก 4. เพอสอความหมายเกยวกบการระลกได การหวนระลกมาสจตสานกเดมทเปนปกต 5. เพอสอความหมายเกยวกบการรสกตว การคนสต การตนจากภวงค ตนจากฝน 6. เพอสอความหมายเกยวกบการกลบจากชวงเวลาในอดตเวลาในปจจบน 7. เพอสอความหมายเกยวกบการเปลยนแปลงจากสงทไมดสสงทด

บรรณานกรม ศภางค นนตา. (2552). หลกการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน. พมพครงท 1. มหาสารคาม :

สานกพมพมหาวทยาลยมหาสารคาม. สมสข หนวมาน และคณะ. (2554). ความรเบองตนทางวทยและโทรทศน. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร :

สานกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. สโขทยธรรมาธราช, มหาวทยาลย, สาขาวชานเทศศาสตร. (2550). เอกสารการสอนชดวชาการสรางสรรครายการโทรทศน หนวยท

1-5. พมพครงท 2. นนทบร : โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. สโขทยธรรมาธราช, มหาวทยาลย, สาขาวชานเทศศาสตร. (2539).

เอกสารการสอนชดวชาการสรางสรรคและการผลตภาพยนตรเบองตน. พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร : โรงพมพชวนพมพ.

สทต ขตตยะ. (2555). หลกการทางวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร : บรษท ประยรวงศพรนทตง จากด.

อรนช เลศจรรยารกษ. (2544). หลกการเขยนบทโทรทศน. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : สานกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. อษณย ศรสนทรไพบลย. (2552). หลกการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร :

สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. Zettl, H. (1976). Television Production Handbook. 3rd. Edition. Wadsworth Publishing Company. Inc. Belmont, California.

ca351 week05 tv and film language

Documents