1โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

1. ความเปนมา มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร ตงอยในบรเวณ

พระราชวงสนามจนทร จงหวดนครปฐม ซงเคยเปนพระราชวงของพระบาทสมเดจ-

พระมงกฎเกลาเจาอยหว มพนทประมาณ 440 ไร ปจจบนมนกศกษาและบคลากร

ทางการศกษาประมาณ20,000คนและมแนวโนมทจะเพมขนทกปมการขบขยวดยาน

พาหนะเชนรถจกรยานจกรยานยนตรถยนตฯลฯเขาและออกภายในมหาวทยาลย

ศลปากรเปนจำนวนมาก สำหรบผทไมมยานพาหนะกจะใชบรการจกยานยนตรบจาง

ใหเขามาสงในสถานทตางๆในมหาวทยาลยศลปากร

สำหรบการสญจรภายในมหาวทยาลยจะแบงเปน 2 สวน การใชพาหนะ

สวนตว และระบบขนสงสาธารณะภายในมหาวทยาลย จากขอมลการสำรวจ

ปรมาณรถยนตทเขาออกภายในมหาวทยาลยของ กองบรการอาคารและสถานท

มหาวทยาลยศลปากร พบวา การใชพาหนะสวนตว มปรมาณรถจกรยานยนตทวงเขา

มหาวทยาลยเฉลยประมาณ1,000คนตอวนและปรมาณรถยนตเฉลย400คนตอวน

คดเปนปรมาณการใชนำมนเชอเพลงเฉลย 120,000 ลตรตอป หรอคดเปน

0.08944 ktoeตอป สำหรบระบบขนสงสาธารณะภายในมหาวทยาลยศลปากร

2 โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

แบงเปน 2 รปแบบ คอ รถโดยสารสวสดการ จำนวน 2 คน สำหรบรบสงเจาหนาท

พนกงาน และนกศกษา ระหวางวทยาเขต และในเขตตวเมองกรงเทพมหานคร ซงม

ปรมาณการใชนำมนเชอเพลงเฉลย 48,000 ลตรตอปหรอคดเปน 0.0414 ktoeตอป

และการใชรถจกรยานยนตทใชนำมนเชอเพลงภายในหนวยงานของมหาวทยาลย ทใช

ในการตดตอหนวยงานภายใน และภายนอกมหาวทยาลย เชน การรบสงเอกสาร

การตดตอประสานงานระหวางคณะ และภาควชา เปนตน จากการสำรวจของ

กองบรการอาคารและสถานท มหาวทยาลยศลปากร พบวา มรถจกรยานยนต

ทใชนำมนเชอเพลงในแตละคณะ และภาควชาตางๆ มปรมาณการใชนำมนเชอเพลง

เฉลย72,000ลตรตอปหรอคดเปน0.0537ktoeตอป

มหาวทยาลยศลปากร ไดตระหนกถงปญหาทเกดขน และมนโยบายสงเสรม

การอนรกษพลงงานการใชพลงงานทดแทนและการรกษาสงแวดลอมในมหาวทยาลย

เพอกาวเขาสUIGreenMatrixWorldUniversityRankingภายใตโครงการ“Green

Campus” ซงมแนวคดในการรกษาพนทส เขยว เพมทางเลอกในการสญจร

ลดการพงพาการใชรถยนตสวนบคคล และสนบสนนการประหยดพลงงาน รวมไปถง

ผลตพลงงานทดแทนเพอใชภายในมหาวทยาลย และในปจจบนไดดำเนนการจดทำ

ผงแมบทมหาวทยาลยศลปากรพ.ศ.2553-พ.ศ.2573

จากลกษณะปญหาดงกลาวขางตน ทางมหาวทยาลยศลปากร โดย

คณะวศวกรรมศาสตร และเทคโนโลยอตสาหกรรม จงมแนวคดในการจดทำโครงการ

ตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตยสำหรบการใชยานพาหนะไฟฟา

ในระบบขนสงสาธารณะ เพอลดคาใชจายทางดานพลงงานโดยไดรบทนสนบสนน

จากกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน และกรมพฒนาพลงงานทดแทนอนรกษ

พลงงาน (พพ.) ทำใหซงสามารถประหยดปรมาณการใชนำมนเชอเพลง และเปน

แหลงเรยนรดานพลงงานทดแทน และการอนรกษพลงงาน โดยการจดสรางระบบ

ผลตพลงงานไฟฟาจากเซลแสงอาทตยขนาด 250 kW และสถานอดประจไฟฟา

สำหรบยานยนตไฟฟา ในพนทลานจอดรถของคณะวศวกรรมศาสตรและเทคโนโลย

อตสาหกรรม และสงเสรมการใชจกรยานยนตไฟฟาจำนวน 100 คนใหกบหนวยงาน

ภายในมหาวทยาลยศลปากร รวมทง รถโดยสารไฟฟาภายในมหาวทยาลย

(Shuttle Bus) ขนาดบรรทก 30 คน จำนวน 4 คน สำหรบระบบขนสงภายใน

3โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตสนามจนทร จำนวน 2 เสนทาง และรถโดยสาร

ไฟฟาสวสดการ จำนวน 1 คน สำหรบรบสงเจาหนาท และพนกงาน รวมทง

การประยกตนำระบบซอฟทแวรการบรหารจดการ สถานอดประจไฟฟาสำหรบ

ยานยนตไฟฟา เพอลดผลกระทบการใชยานพาหนะไฟฟาตอการผลตไฟฟาในชวง

เวลาการใชพลงงานไฟฟาสงสด (Peak) อกทงยงจดใหมการนำระบบอเลกทรอนกส

แบบโตตอบได (Electronic Interactive System) เพอใชเปนเครองมอตวหนง

ในการเผยแพรใหกบนกศกษาและบคคลทวไป

2. วตถประสงคของโครงการ 1) เพอพฒนาตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตยสำหรบ

การใชยานพาหนะไฟฟาทดแทนการใชยานยนตทใชนำมนเชอเพลง ในระบบขนสง

สาธารณะ

2) เพอศกษาแนวทางการบรหารจดการอยางยงยน ในการผลตพลงงาน

ไฟฟาจากเซลลแสงอาทตยสำหรบการใชยานพาหนะไฟฟาทดแทนการใชยานยนตทใช

นำมนเชอเพลงในระบบขนสงสาธารณะ

3) เพอสงเสรม และสรางจตสำนกใหเกดการประหยดพลงงาน ลดปญหา

ทางดานสงแวดลอมความปลอดภยและปญหาทางดานสงคม

4) เพอสรางเครอขาย และเปนแหลงเรยนรการใชพลงงานทดแทนและการ

อนรกษพลงงานใหกบเจาหนาทนกเรยนนกศกษาประชาชนและผทสนใจทวไป

5) เพอลดการใชพลงงานไฟฟาและนำมนเชอเพลงภายในหนวยงาน

4 โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

3. ระบบผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยสำหรบยานพาหนะไฟฟา สำหรบระบบผลตพลงงานไฟฟาจากแสงอาทตยสำหรบยานพาหนะไฟฟา

โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตยสำหรบยานพาหนะไฟฟา

ในระบบขนสงสาธารณะ ประกอบไปดวย 4 ระบบหลก ไดแก 1) ระบบผลตไฟฟา

จากเซลลแสงอาทตย 2) ระบบบรหารจดการสถานอดประจไฟฟาสำหรบยานพาหนะ

ไฟฟา 3) ระบบยานพาหนะไฟฟา (รถบสโดยสารไฟฟาสวสดการ รถโดยสารไฟฟา

ภายในมหาวทยาลย(Shuttlebus)และรถจกรยานยนตไฟฟา)และ4)ระบบควบคม

การประจไฟฟาสำหรบยานพาหนะไฟฟาจากแหลงจายพลงงานทดแทน

3.1 ระบบผลตไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

ระบบผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยสำหรบยานพาหนะไฟฟา

สำหรบระบบผลตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตยขนาด 250 kWp ทใชใน

โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตยสำหรบยานพาหนะ

ไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ เปนระบบผลตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตยแบบตอกบ

ระบบจำหนาย(PVGridconnectedsystem)

5โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

อปกรณระบบทสำคญประกอบดวย แผงเซลลแสงอาทตยขนาด 250 kWp

จำนวน 1,000 แผง สามารถผลตพลงงานไฟฟา 1,250 kWhตอวน ทระยะเวลา

ในการผลตพลงงานไฟฟา 5 ชวโมง ซงเพยงพอตอการใชพลงงานไฟฟาของยานยนต

ไฟฟาภายในมหาวทยาลยทมปรมาณการใชพลงงานไฟฟา 1,018.00 kWhตอวน

อปกรณเปลยนระบบไฟฟากระแสตรงเปนไฟฟากระแสสลบชนดตอกบระบบจำหนาย

ไฟฟา (PVGrid connected system)ขนาด20 kWpจำนวน11ชด และขนาด

10kWpจำนวน3ชดรวมเปน250kWpมหลกการทำงานแบงเปน2ชวงกลาวคอ

ในชวงเวลากลางวน เซลลแสงอาทตยไดรบแสงแดดสามารถผลตไฟฟาจายใหแก

สถานอดประจไฟฟาไดโดยตรง โดยผานอปกรณเปลยนระบบไฟฟากระแสตรงเปน

ไฟฟากระแสสลบ และหากมพลงงานไฟฟาสวนทเกนจะถกจายเขาระบบจำหนาย

ไฟฟาของมหาวทยาลยสวนในชวงกลางคนหรอชวงเวลาทไมมแสงแดดหรอชวงเวลา

ฝนตก เซลลแสงอาทตยไมสามารถผลตไฟฟาได กระแสไฟฟาจากระบบจำหนายไฟฟา

ของมหาวทยาลยจะจายใหแกสถานการอดประจไฟฟาโดยตรง

6 โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

แผงเซลแสงอาทตยขนาด250kWp

หลกการทำงานระบบผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในชวงเวลากลางวน

7โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

หลกการทำงานระบบผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในชวงเวลากลางคน

3.2 ยานพาหนะไฟฟา

ยานพาหนะไฟฟานำมาใชในโครงการฯมดวยกน3ประเภทไดแก

1) รถโดยสารไฟฟาสวสดการ

สำหรบรบสงเจาหนาท และบคลากร ระหวางมหาวทยาลย

ศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร จงหวดนครปฐม กบบรเวณโดยรอบ

ภายในจงหวดนครปฐม จำนวน 1 คน โดยมขนาดบรรทกรวม 30 คน ความเรว

40-60 กโลเมตร/ชวโมง 60-80 กโลเมตรตอการชารจ ใชเวลาในการชารจ

6-8ชวโมง

8 โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

2) รถโดยสารไฟฟาสวสดการภายในมหาวทยาลย(Shuttlebus)

สำหรบขนสงมวลชนภายในมหาวทยาลย จากอาคารจอดรถ

ไปยงอาคารตางๆ ภายในมหาวทยาลย จำนวน 4 คน โดยมขนาดบรรทกรวม

23 คน ความเรวไมเกน 20 กโลเมตร/ชวโมง 60-80 กโลเมตรตอการชารจ

ใชเวลาในการชารจ8ชวโมง

รถโดยสารไฟฟาสวสดการ

9โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

3) รถจกรยานยนตไฟฟา

สำหรบหนวยงานภายในมหาวทยาลย จำนวน 100 คน โดยม

ขนาดมอเตอร 1,000 วตต และมความเรว 40-50 กโลเมตร/ชวโมง 60 กโลเมตร

ตอการชารจใชเวลาในการชารจ6ชวโมง

10 โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

4) สถานอดประจไฟฟา และแทนประจไฟฟาสำหรบยานพาหนะ

ไฟฟา

สถานการอดประจไฟฟาจะสรางอยบนพนทขนาด320ตารางเมตร

บรเวณลานจอดรถคณะวศวกรรมศาสตร และเทคโนโลยอตสาหกรรม ประกอบดวย

แทนประจไฟฟาสำหรบรถโดยสารไฟฟาสวสดการ 1 แทน แทนประจไฟฟาสำหรบ

รถโดยสารไฟฟาสวสดการ4แทนและแทนประจไฟฟาสำหรบรถจกรยานยนตไฟฟา

10 แทน สำหรบการอดประจไฟฟาเปนแบบการประจดวยระบบไฟฟากระแสสลบ

ขนาด 220 โวลต ใชกระแสไฟขนาด 20 ถง 80 แอมป ขนอยกบยานยนตไฟฟา

ทตองการการอดประจไฟฟา และถกแปลงใหเปนไฟฟากระแสตรงเกบไวในแบตเตอร

ของยานยนตไฟฟา

11โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

12 โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

5) ระบบบรหารจดการสถานผลตพลงงานไฟฟาแสงอาทตย และ

ประจไฟฟา

ระบบบรหารจดการสถานผลตพลงงานไฟฟาแสงอาทตย และ

ประจไฟฟา จะประกอบไปดวย ระบบควบคม และแสดงผลการผลตพลงงานไฟฟา

จากเซลแสงอาทตย และระบบควบคมการประจไฟฟาสำหรบยานพาหนะไฟฟา

จากแหลงจายพลงงานทดแทน เปนโปรแกรมระบบจดการขอมลการประจไฟฟา

และการใชพลงงานไฟฟาของระบบประจไฟฟา จะอยในรปแบบของโปรแกรมเชอมตอ

กบฐานขอมลภายใน กลมผใชคอ ผใชรถจกรยานยนตไฟฟาและเจาหนาทฝายบรหาร

ทตองการขอมลในการวเคราะหการใชพลงงานไฟฟา

ระบบควบคมและแสดงผลการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลแสงอาทตย

13โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

ระบบควบคมการประจไฟฟาสำหรบยานพาหนะไฟฟา

14 โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

15โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

4. ผลทไดรบจากโครงการ 1) ดานการขยายผลไปสกลมเปาหมาย

ยานยนตทใชนำมนเชอเพลงของคณะวชา หนวยงาน ภายใน

มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร รวมทงบคคลภายนอกทมา

ตดตอ สามารถลดการใชนำมนเชอเพลงเชอเพลง และคาใชจายดานพลงงาน และ

เกดความตนตวในการใชยานยนตไฟฟาสงผลใหเกดการขยายผลการใชงานไปส

ภาคประชาชน ในกลมผใชรถจกรยานยนต และระบบขนสงสาธารณะทวประเทศ

สามารถลดการนำเขาเชอเพลงจากตางประเทศสงผลใหเกดความมนคงดานพลงงาน

ในประเทศ

2) ดานเศรษฐกจ

สามารถกระตนการลงทนการผลตและสรางธรกจหรอผประกอบ

การใหมทเกยวของกบยานยนตไฟฟา และระบบผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย

ทำใหเกดการลงทนในอตสาหกรรมตางๆ เชน อตสาหกรรมผลตยานยนตไฟฟา

อตสาหกรรมผลตชนสวนสำหรบยานยนตไฟฟา อตสาหกรรมผลตแบตเตอรสำหรบ

รถยานยนตไฟฟา อตสาหกรรมระบบผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย รวมทง

อตสาหกรรมทเกยวของกบการกอสราง โดยทภาครฐตองมนโยบายทสงเสรมการ

ใชงานอยางตอเนองในระยะแรกและสงเสรมใหภาคเอกชนเขามามสวนรวมและสามารถ

ดำเนนการไดเองตามกลไกของการตลาดตอไป

3) ดานความยงยน(Sustainability)

ผลของโครงการจะกอใหเกดการดำเนนการดานพลงงานทดแทน

และการอนรกษพลงงานอยางยงยน โดยปจจยสำคญทจะสงผลใหเกดความยงยน คอ

การพฒนาเทคโนโลยรถจกรยานยนตไฟฟาและเทคโนโลยทเกยวของมการพฒนา

ทดเทยมกบยานยนตแบบใชนำมน และการพฒนาใหเปนชมชนตนแบบของการใชงาน

ยานพาหนะไฟฟาทดแทนการใชนำมนเชอเพลงสำหรบยานพาหนะ ควบคกบการใช

พลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

16 โครงการตนแบบการผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

สำหรบยานพาหนะไฟฟาในระบบขนสงสาธารณะ

Compus Powerภายใตโครงการสถานผลตไฟฟาในหนวยงานราชการ

4)ดานผลตอบแทนทางการเงน

การวเคราะหผลตอบแทนทางการเงนของโครงการตนแบบ

การผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตยสำหรบการใชยานพาหนะในระบบขนสง

สาธารณะ จะทำการวเคราะหจากผลประหยดทเกดขนเนองจากการเปลยนการใช

พลงงานจากนำมนมาเปนไฟฟา และผลประหยดทไดจากการจดการใหมการลดการใช

งานรถยนตและจกรยานยนตสวนตว แลวใชระบบขนสงสาธารณะของมหาวทยาลย

ซงใชระบบไฟฟาทดแทนการใชนำมน

สำหรบผลประหยดทเกดขนจากการตดตงระบบผลตไฟฟา

จากเซลลแสงอาทตยทจะตดตงภายในพนทมหาวทยาลย และการเปลยนมาใช

รถไฟฟาของมหาวทยาลย เทากบ 7,507,498.42 บาท/ป และมรายไดจาก

การขายไฟฟารวม 864,436.36 บาท/ป และมเงนลงทน 40,944,620 บาท/ป

คดเปนระยะเวลาคนทน4.89ป