Ngn hng Ngoi thng Vit Nam

Ngn hng Ngoi thng Vit Nam

cng cm nang qun l ri ro

D tho bo co do Ernst &Young son tho

Mc lc

PhnTrang

1Gii thiu chung

1.1.Mc ch ca cm nang

1.2.Cu trc ca cm nang

1.3.Thc hin

1.4.Quy tc o c

1.5.Truyn t cc nguyn tc qun l ri ro

1.6.Cp nht cm nang

2.Khi nim ri ro v Qun l ri ro

2.1.nh ngha ri ro

2.2.Cc loi ri ro

2.3.Chu trnh qun l ri ro

2.4.Cc thnh phn ca Khung qun l ri ro

1. Mi trng kim sot v gim st ca Ban lnh o

2. Xc nh v nh gi ri ro

3. Cc hot ng kim sot v phn tch nhim v

4. Thng tin lin lc

5. Kim sot hot ng v sa cha sai st

2.5.Tng quan v qun l ri ro i vi cc ri ro chnh ca ngn hng

3.Ri ro tn dng

3.1.Khung qun l ri ro tn dng

3.2.Trao i thng tin v chin lc, tn ch, cc hng dn v cc phng php v tn dng

3.3.Xc nh cc ri ro hin c v ri ro tim tng trong cc sn phm v hot ng tn dng ca Vietcombank

1. Cc khch hng khc nhau v ngnh ngh khc nhau th hin cc ri ro khc nhau

2. Cc sn phm tn dng khc nhau th hin cc ri ro khc nhau

3. Ri ro thanh ton gn vi cc cng c ti chnh khc nhau

4. Kh nng cp tn dng v chuyn mn ca cn b tn dng

5. Mc tp trung ca danh mc tn dng

3.4.Xy dng v thc hin cc chnh sch tn dng c vch r

3.4.1. Cc tiu chun cp tn dng thng tin, h s v cc quy trnh tm hiu khch hng, phn tch v nh gi tn dng ban u

3.4.2. Ph duyt cho vay- cc cp ph duyt tn dng

3.4.3. Hn mc tn dng tng hn mc cho vay cho mt khch hng, cho mt nhm khch hng v ton b danh mc cho vay

3.4.4. Qun l tn dng cc chnh sch cho cc h s tn dng, hp ng, ti sn th chp

3.5. K thut kim tra v gim st tn dng nhm h tr cho vic nhn bit ri ro tn dng

3.5.1. Gim st tng khon vay mt cch thng xuyn nhm pht hin du hiu cnh bo sm c hnh ng khc phc kp thi

3.5.2. Gim st tng th danh mc tn dng phn tch tng th danh mc tn dng nhm pht hin tp trung tn dng

3.5.3. B phn x l n

3.6.C cu t chc

3.7.Trch nhim i vi cht lng tn dng

3.8.H thng tnh im tn dng

3.8.1. M t phng php tnh im tn dng

3.8.2. ng dng thc tin ca h thng tnh im tn dng

3.8.3. Pht trin c s d liu v h thng tnh im tn dng

3.9.Chc nng kim tra tn dng c lp

3.10.Bo co ri ro tn dng

4Ri ro thanh khon

4.1.Khung qun l ri ro thanh khon

4.2.Chin lc qun l thanh khon hng ngy

4.3.Xc nh ri ro thanh khon

4.4.C cu t chc qun l ri ro thanh khon

4.5.H thng thng tin cn t hit o lng, qun l, gim st v bo co ri ro thanh khon

4.6.Quy trnh o lng v gim st cc yu cu ti tr thun

4.7.Kim sot ni b i vi qun l ri ro thanh khon

4.8.a dng ho cng n v duy tr kh nng bn ti sn

4.9.K hoch d phng i ph vi trng hp khng hong v kh nng thanh khon

4.10.Bo co ri ro thanh khon

5.Ri ro hi oi

5.1.Khung qun l ri ro hi oi

5.2.Chin lc i vi hot ng ngoi hi

5.3.Xc nh ri ro hi oi

5.4.Kinh nghim v kin thc ca lnh o v nhn vin

5.5.Kim sot ni b vi phn cng trch nhim r rng

5.6.Hn thng hn mc giao dch r rng v bt buc

5.7.H thng thng tin cn thit bo co ri ro hi oi kp thi v chun xc

5.8.Bo co ri ro hi oi

6.Ri ro li sut

6.1.Khung qun l ri ro li sut

6.2.Chin lc i vi ri ro li sut

6.3.Xc nh ri ro li sut

6.4.Kh nng o lng bin li sut cho cc khong thi gian o hn khc nhau

6.5.H thng hn mc hot ng r rng v bt buc

6.6.H thng thng tin cn thit bo co ri ro li sut kp thi v chun xc

6.7.Bo co ri ro li sut

7.Ri ro th trng

7.1.Khung qun l ri ro th trng

7.2.Chin lc hot ng kinh doanh v u t

7.3.Xc nh ri ro th trng

7.4.Thc hin nh gi cn thit i vi cc khon u t tim nng v kim sot cc khon u t hin c

7.5.m bo a dng ho cn thit i vi cc khon u t

7.6.H thng hn mc giao dch v u t

7.7.Bo co ri ro th trng

8.Ri ro hot ng

8.1.Khung qun l ri ro hot ng

8.2.Chin lc qun l ri ro hot ng

8.3.Xc nh ri ro hot ng

8.4.Cc th tc kim sot ni b gip gim thiu sai phm ca nhn vin

8.5.Cc quy trnh v kim sot ca h thng cng ngh thng tin gip m bo an ton h thng v bo mt thng tin c s d liu

8.6.Cc quy trnh m bo an ton v bo him cn thit i vi ti sn c nh

8.7.Cc chnh sch nhn s nhm to lp v trch nhim ca nhn vin v mi trng lm vic lnh mnh

8.8.Bo co ri ro hot ng

9.C cu t chc qun l ri ro

9.1.U ban qun l ri ro

9.2.U ban qun l ti sn v cng n (ALCO)

9.3.Phng Kim ton v kim sot ni b (ICAD)

Ph lc 1 - Ma trn chm im tn dng

1Ma trn chm im tn dng i vi cc t chc ti chnh

1.1.Cc ch s ti chnh

1.2.Cc yu t phi ti chnh

1.3.Quan h vi Ngn hng Ngoi thng

1.4.Xp hng ca cc t chc xp hng quc t

2.Chm im tn dng i vi doanh nghip

2.1.Quy m doanh nghip

2.2.Ch s ti chnh

2.3.Cc tiu ch khc

3.Chm im tn dng i vi c nhn

3.1.Mc 1

3.2.Mc 2

4.nh gi ti sn th chp

5.Ma trn ra quyt nh tn dng da trn kt qu nh gi tn dng

Ph lc 2- Cc biu mu bo co v tp trung tn dng

V d v mu biu bo co nhm xc nh vn tp trung ca danh mc tn dng

1.Danh mc tn dng phn theo chi nhnh v loi tin t

2.Danh mc tn dng phn theo mc ch cho vay v loi hnh doanh nghip

3.Xem xt 10 khch hng vay ln nht

4.Danh mc tn dng phn theo ngnh v loi hnh doanh nghip

5.Danh mc tn dng phn theo sn phm ca ngi i vay v lnh vc u t

6.Danh mc tn dng phn theo ti sn bo m

7.Danh mc tn dng theo thi gian o hn

8.Danh mc tn dng phn theo nh gi ni b ca Ngn hng Ngoi thng Vit Nam

Ph lc 3 - Danh sch cc ti liu v thng tin trong qu trnh thm nh tn dng

V d v danh sch cc ti liu v thng tin cn thit cho cn b tn dng trong qu trnh thm nh tn dng

1.H s php l

2.Mc ch s dng vn vay

3.H s bo m tin vay

4.H s kinh t ti chnh ca khch hng

Ph lc 4 - Thang o hn

Ph lc 5 - Bo co khe h li sut

1. Gii thiu chung

2. Khi nim ri ro v qun l ri ro

2.1. nh ngha ri ro

Theo nh ngha truyn thng ri ro l nhng s kin xy ra c th lm cho mt mt ti sn hay lm pht sinh mt khon n. nh nghi v ri ro hin i hn bao hm ngha rng hn v khng ch tnh n ri ro ti chnh v cn bao gm c nhng ri ro lin quan n nhng mc tiu hot ng v mc tiu chin lc. Ri ro l kh nng nhng s kin cha chc chn trong tng lai s lm cho ch th khng t c nhng mc tiu chin lc v mc tiu hot ng, cng nh chi ph c hi ca vic lm mt nhng c hi th trng.

Chp nhn ri ro l trung tm ca hot ng ngn hng. Cc ngn hng cn phi nh gi cc c hi kinh doanh da trn mi quan h ri ro-li ch nhm tm ra nhng c hi t c nhng li ch xng ng vi mc ri ro chp nhn. Ngn hng s hot ng tt nu mc ri ro m ngn hng gnh chu l hp l v kim sot c v nm trong phm vi kh nng cc ngun lc ti chnh v nng lc tn dng ca ngn hng. i vi Vietcobank, cc ti sn ch yu l cc khon tin gi ti cc ngn hng nc ngoi v cc khon cho vay khch hng cn phi c mc thanh khon cn thit bo m thanh ton cho cc khon tin gi ca khch hng, chi ph hot ng, v cc khon l, ng thi vn to ra mt khon li nhun ln c c t l li nhun trn vn ch s hu hp l.

2.2. Cc loi ri ro

Ri ro rt a dng v c th c phn tch theo nhiu kha cnh khc nhau. Trong phm vi cc hot ng ca Vietcombank, su loi ri ro sau y c coi l nhng ri ro c bn:

Ri ro tn dng l ri ro b tn tht ti sn khi bn vay l nhng khch hng hay cc ngn hng khng c kh nng thanh ton khon vay theo ng cc iu khon trong hp ng tn dng k.

Ri ro thanh khon l ri ro khi Vietcombank khng th c tin p ng cc khon phi tr n hn thanh ton bi v ti sn ca ngn hng khng c kh nng thanh khon hay khng th huy ng vn.

Ri ro th trng l loi ri ro tn tht ti sn, xy ra khi cc li sut, t gi hay gi c th trng bin ng theo chiu hng xu, v d nh t gi hi oi, t l li sut, gi c phiu. Ri ro th trng xy ra khi c s thay i ca nhng iu kin th trng hay nhng bin ng ca th trng. Do ri ro th trng bao trm mt phm vi rt rng, nn trong cun cm nang ny, ri ro th trng s c chia ra lm hai loi ri ro c th nh hn l ri ro t gi hi oi v ri ro li sut,

Ri ro t gi hi oi l loi ri ro tn tht ti sn khi t gi hi on thay i theo chiu hng bt li i vi ngn hng.

Ri ro li sut l ri ro lm gim thu nhp rng t li khi li sut bin ng theo chiu hng bt li.

Ri ro hot ng l loi ri ro tn tht ti sn xy ra do hot ng km hiu qu v d nh h thng thng tin khng y , hot ng c vn , c vi phm trong h thng kim sot ni b, c s gian ln hay nhng thm ho khng lng trc c.

Mi loi ri ro trn li c th c nhn nhn theo nhiu kha cnh khc nhau v cn c o lng v qun l ph hp vi cc c im ring bit ca tng loi ri ro.

Ri ro th trng Ri ro thanh khonRi ro tn dng Ri ro hot ng

Ngoi t

Li sut

C phn Cc khon cam kt

Ri ro tp trung

C cu ti sn v cng n Bn i tc

Tng d n

Khng tr c n vay

Cc bin php thu hi

Thanh ton Quy trnh hot ng

Nng lc ca cng ngh thng tin

Qun l ngun nhn lc

2.3. Chu trnh qun l ri ro

Hot ng qun l ri ro nhm mc ch xc nh, o lng v kim sot ri ro mc c th chp nhn c. Hot ng qun l ri ro hiu qu c th cho php Vietcombank t c tng quan hp l gia ri ro m Ngn hng mong mun ( mc chi ph tng xng) vi ri ro m Ngn hng mun gim thiu. Khi ri ro c kim sot hp l th ngn hng s c iu kin ti a ho li ch thu c t nhng ri ro thng qua nhiu cch nh chp nhn, gim nh, loi b, hay chuyn i ri ro.

Mc ch chnh ca hot ng qun l ri ro l nhm bo m cc ti sn v cng n ca Ngn hng, v tr trong kinh doanh, cc hot ng tn dng v cung cp dch v ca ngn hng khng phi gnh chu nhng ri ro c th lm nh hng n kh nng cnh tranh v tn ti ca Ngn hng. Qun l ri ro gip bo m mc ri ro m ngn hng gnh chu khng vt qu kh nng v vn v ti chnh ca ngn hng.

Hot ng qun l ri ro c th c xem nh l mt chu k gm 4 giai on sau:

Xc nh ri ronh lng ri roQun l ri ro Kim sot ri ro

Cc ri ro m VCB gp phi v ngun gc ca cc ri ro cn phi c nhn bit v nh r

Kh nng chp nhn ri ro ca Ngn hng cn c xc nh v m t da trn cc mc tiu kinh doanh ca Ngn hng Quy trnh nh lng ri ro phi c thit k cht ch sao cho c th bao gm tt c nhng ngun ri ro trng yu.

Quy trnh nh lng ri ro cng cn phi p ng c nhu cu ca ngi s dng thng tin Cc gii hn ri ro phi thng nht vi cc chnh sch ca Ngn hng v cc gii hn c ph duyt.

Qun l ri ro cng cn bo m cc hot ng kinh doanh ca Ngn hng khng phi gnh chu nhng ri ro lm nh hng nghim trng n kh nng cnh tranh ca Ngn hng. Cc bo co v ri ro cn phi cung cp nhng thng tin thch hp, chnh xc v kp thi v tnh trng ri ro ca ngn hng cho Ban lnh o.

Cc c nhn thc hin hot ng kim sot ri ro cn phi c lp vi nhng ngi thc hin vic chp nhn ri ro (thc hin cc hot ng lm pht sinh ri ro)

2.4. Cc thnh phn ca Khung qun l ri ro

Phn sau y tm tt cc hng dn v chnh sch qun l ri ro c ban hnh bi U ban Basel v gim st ngn hng:

t c mc tiu ra bi U ban Basel v gim st ngn hng, khung qun l ri ro bao gm 5 thnh phn tng h. Cc thnh phn bao gm:

1. Mi trng kim sot v gim st ca Ban lnh o

2. Xc nh v nh gi ri ro

3. Cc hot ng kim sot v phn tch nhim v

4. Thng tin v lin lc

5. Kim sot hot ng qun l ri ro v sa cha sai st

Cc nguyn tc nu trn c iu chnh cho ph hp vi thc t ca Ngn hng trong khi xy dng khung qun l ri ro i vi nhng ri ro trng yu nh c m t nhng phn sau ca Cm nang

Ri ro tn dng

Ri ro thanh khon

Ri ro hi oi

Ri ro li sut

Ri ro th trng

Ri ro hot ng

1. Mi trng kim sot v gim st ca Ban lnh o

Nguyn tc ny quy nh trch nhim ca Hi ng qun tr v Ban gim c ca Ngn hng lin quan n vic thit lp hot ng gim st qun l ri ro hiu qu v mi trng kim sot. Hi ng qun tr chu trch nhim v qun l, hng dn v gim st i vi cp qun l cp cao. Ban Gim c chu trch nhim v vic thc hin cc ch o ca Hi ng qun tr bao gm thc hin cc chin lc v chnh sch v thit lp h thng kim sot ni b hiu qu. Trch nhim chung ca Hi ng Qun tr v Ban gim c l khuyn khc nng cao cc chun mc o c ngh nghip v thit lp mt mi trng trong ni b Ngn hng trong nhn mnh tm quan trng ca kim sot ni b i vi mi cp nhn vin.

Hi ng Qun tr s chu trch nhim cui cng v bo m thit lp v duy tr h thng kim sot ni b hot ng tt v hiu qu. lm c iu ny, Hi ng qun tr cn phi:

Ph duyt cc chin lc, cc chnh sch v nh k xem xt li vic thc hin

Hiu r v xc nh gii hn cho tt c cc loi ri ro

Bo m Ban Gim c thc hin y cc bc cn thit xc nh, nh lng, gim st v qun l ri ro;

Xy dng c cu t chc ph hp; v

Bo m Ban Gim c gim st c hiu qu ca h thng kim sot ni b

m bo hon thnh tt nhim v ca minh, Hi ng qun tr c th phn trch nhim cho mt b phn chuyn trch v d nh U ban Qun l ri ro c iu hnh bi mt thnh vin Hi ng qun tr khng phi l gim c iu hnh v c kin thc v qun l ri ro.

h tr cho Hi ng qun tr, Ban Gim c cn phi m nhim mt s trch nhim sau:

Thc hin cc chin lc v cc chnh sch c Hi ng qun tr ph duyt

Xy dng cc quy trnh nhm xc nh, o lng, gim st v kim sot nhng ri ro pht sinh trong hot ng ca ngn hng.

Duy tr mt c cu t chc phn cng r chc nng, nhim v, v t rch nhim bo co trnh nhng trng hp mu thun v quyn li;

Bo m nhng chc nng nhim v c phn cng c thc hin mt cch hiu qu

Xy dng nhng chnh sch kim sot ni b ph hp;

Gim st tnh hiu qu v y ca h thng kim sot ni b

Ban Gim c chu trch nhim trc Hi ng qun tr, thc hin cc chc nng nhim v ca mnh bng vic phn cng cho cc c nhn c phm cht, nng lc chu trch nhim v nhng loi ri ro khc nhau, vi mc trch nhim ph hp. Gim st vic thc hin cng vic ca nhng ngi c phn nhim l mt yu tt rt quan trng bo m cho hot ng qun l ri ro thnh cng. Ban Gim c, thng qua c cu cc phng ban, bo m cc quyt nh quan trng c thc hin bi t nht l hai cn b iu hnh.

Mt trong nhng yu t quan trng cu thnh nn khung qun l ri ro l s nhn thc ca tt c cc nhn vin v s cn thit phi thc hin tt cc chc nng, nhim v ca h v thng bo v nhng vi phm hay nhng vn lin quan n cc chnh sch ca Ngn hng. Cc th tc c ghi chp r rng, c phn pht y cho mi nhn vin l iu kin c bn cho vic pht hin v thng bo v nhng vn lin quan n ri ro.

2. Xc nh v nh gi ri ro

Mt h thng kim sot ri ro hiu qu yu cu tt c nhng ri ro trng yu c th nh hng n nhng mc tiu chin lc ca Ngn hng phi c xc nh r rng v thng xuyn xem xt, nh gi. Nhng loi ri ro ny c m t phn 2.2.

H thng ny cng cn phi rt linh ng c th cho php pht hin v xc nh r nhng ri ro mi v nhng ri ro trc kia cha c pht hin. iu ny c ngha rt quan trng c bit l trong iu kin kinh doanh, c bn trong v bn ngoi, c nhiu bin i nh hin nay. Ngoi ra h thng ny cng cn c kh nng xc nh c nhng ri ro c th c kim sot v nhng ri ro khng th kim sot c v lm cch no gim thiu tc ng ca nhng ri ro khng kim sot c.

3. Cc hot ng kim sot v phn tch nhim v

Cc hot ng kim sot phi c xem l cc hot ng khng th tch ri trong hot ng thng ny ca ngn hng.

a. Kim tra cp lnh o cao cp

Vic kim tra ny t c thng qua vic Hi ng qun tr v Ban Gim c nhn c bn trnh by, bn bo co nh k v v th ri ro, s tun th v cc ngoi l v ri ro v bo co thc trng ri ro.

b. Kim sot hot ng

Nhng kim tra ny c tin hnh thng xuyn hn kim tra cp lnh o cao cp v mc chi tit hn. Chng c tin hnh cp phng ban v bao gm vic kim tra cc hot ng ri ro, cc bo co v th ri ro, tnh trng v cc ngoi l v ri ro. Tn s v ni dung bo co cn phi da trn yu cu cng vic kinh doanh ca ngn hng.

c. Tun th cc gii hn ri ro

t ra cc gii hn v m bo chng c tun th l mt chc nng kim sot ri ro quan trng. V d s tp trung v tn dng c th trnh c thng qua vic p dng cc gii hn i vi danh mc tn dng.

d. Ph duyt v u quyn

Vic yu cu ph duyt v u quyn cho cc giao dch ln hn mt gii hn nht nh no , cc gii hn c to ra lin quan n s phn quyn s m bo rng vic chp nhn ri ro ca Ngn hng c ph duyt bi cc cp lnh o ph hp. iu ny cng gp phn m bo vic quy trch nhim cho cc hnh vi thc hin.

e. Thm tra v i chiu

Thm tra v i chiu l mt kim sot quan trng bi chng c thit k nhm pht hin cc sai st v/hoc cc vn n cha trong cc hot ng. Kt qu ca qu trnh thm tra v i chiu cn phi c chuyn n cp lnh o ph hp v nh vy s m bo cho vic hn ch ri ro.

f. H thng kim sot ni b hiu qu

Mt h thng kim sot ni b hiu qu cn phi:

m bo tn ti s phn quyn ph hp

m bo cn b ngn hng khng c giao nhng trch nhim mu thun vi nhau

nhng tnh hung mu thun li ch c pht hin, gim thiu v xem xt k lng; v

tn ti cc quy trnh v trnh t ph duyt c ghi chp y bng vn bn v cc quy trnh ny c tit hnh thng nht cho ton b ngn hng.

4. Thng tin lin lc.

H thng thng tin tin cp l rt cn thit nhm cung cp cc thng tin y v bao qut v ton b cc hot ng lin quan n cc ri ro trng yu, chng hn nh:

thng tin ni b v tnh hnh ti chnh v hot ng ca ngn hng, v vic tun th; v

cc thng tin bn ngoi v th trng lin quan n cc bin ng li sut v gi c, cc s kin v iu kin lin quan n qu trnh ra quyt nh.

Vic to lp v duy tr h thng thng tin qun l bao qut ton b cc hot ng ri ro l ht sc cn thit. Cc thng tin va phi ng tin cy, va cp nht, bi nhng thng tin khng ng tin cy c th to nn nh hng tiu cc n cc quyt nh. Trong cu trc qun l ri ro hot ng c hiu qu th thng tin v h thng x l in t cn phi c qun l trnh vic nh tr v mt tnh lin tc trong kinh doanh.

C cu t chc ca ngn hng cn to nn cc knh lin lc hiu qu m bo rng cc thng tin c chuyn i theo cc chiu ln, chiu xung v gia cc phng ban. Mt s lin lc chiu xung c hiu qu m bo rng tt c cc cn b ngn hng u hiu r mc tiu, chin lc v trin vng ca ngn hng v tn trg cc chnh sch v quy trnh nh hng n cng vic v trch nhim ca h. S lin lc chiu ln l cn thit nhm gip cho Hi ng Qun tr v Ban Gim c nhn thy c cc ri ro m cp hot ng ca ngn hng ang i mt trong vic t c cc mc tiu ca ngn hng v tin hnh cc hot ng hn ch ph hp. Lin lc gia cc phng ban l ti cn thit nhm m bo rng cc thng tin cn c chia s v cc hot ng c phi hp t c cc mc tiu chung ca ngn hng.

5. Kim sot hot ng v sa cha sai st

Kim ton ni b l mt phn thit yu trong vic gim st chc nng qun l ri ro ca mt th ch ti chnh. Vai trn ca b phn kim ton ni b l gim st vic tun th vi cc chnh sch v quy trnh qun l ri ro c t ra. t c hiu qu, kim ton ni b cn phi c lp vi cc chc nng qun l ri ro hng ngy. Bng vic bo co trc tip ln Hi ng Qun tr thng qua Ban Kim ton, Kim ton ni b c kh nng cung cp cc kin khng thin lch vc hot ng ca chc nng qun l ri ro.

B phn qun l ri ro cn tin hnh cc cuc t kim tra nhm m bo rng tnh hiu qu ton din trong qun l ri ro vn c duy tr khi t chc trong ngn hng thay i. Vic cc chnh sch v quy trnh qun l ri ro c lin tc kim tra v cp nhn l rt quan trng. Vic t kim tra cn xem xt n cc mc tiu v chin lc, cng nh nhng thay i lin quan n sn phm, con ngi, quy trnh v h thng.

Cc yu km trong h thng kim sot ni b, d c pht hin bng vic t kim tra, bng kim ton ni b hay cc nhn s khc cng cn c bo co kp thi cho b phn qun l ph hp v c gii quyt mt cch thch ng. Bt c s yu km nghim trng no pht hin c cng cn c bo co ln cho Ban Gim c. Vic bo co ri ro cn tun theo quy trnh bo co theo cp c quy nh.

2.5. Tng quan v qun l ri ro i vi cc ri ro chnh ca ngn hng.

Bng sau tng hp nhng ri ro m Vietcombank phi i mt (nhng ri ro ny pht sinh t su ri ro c bn i vi ngn hng), cng nh tm tt cc quy trnh qun l ri ro ch cht i vi nhng ri ro ny v cc ch s hot ng ch cht (KPI) nhm nh gi mc thnh cng ca hot ng qun l ri ro.

Loi ri roKh nng ri ro pht sinhQuy trnh qun l ri ro chnhCc KPI s dng nh gi qun l ri ro

Ri ro tn dng

Cc khon thua l tn dng vt qu d tnh do cc quyt nh v tn dng sai lm t ban u, thiu gim st hoc thiu nhng hot ng x l kp thi cc khon vay qu hn

Danh mc tn dng th hin s tp trung vo nhng khch hng c bit hoc nhng ngnh ngh/khu vc c bit.

Vi phm hp ng t pha i tc, nh pht hnh hoc do s tht bi trong vic thanh ton/chuyn giao Tiu chun cp tn dng

H thng xp hng tn dng

Hn mc tn dng

Gim st cc khon vay c th v gim st cc danh mc tn dng

Kim tra tn dng c lp T l % n qu hn/tng d n theo chi nhnh

T l d n trong tng chng loi theo xp hng tn dng

Xo s n thc t so vi d ton ban u

T l d phng tn tht tn dng trn tng d n cho vay theo chi nhnh

Mc tp trung thc t trong danh mc tn dng.

Ri ro thanh khon

Thiu tnh thanh khon lm ngn hng khng th tip tc hot ng

Chi ph c hi cc c hi u t ti sn b mt i

Qu tp trung hoc th trng qu mng to nn l khi bn ti sn Gii hn hot ng theo loi tin t

Chnh sch d tr thanh khon

a dng ho ngun vn

Cc hot ng hn mc tn dng khn cp Thang o hn xc nh nhng khon thm ht rng s xy ra

T sut thanh khon

Phn tch khe h

Ri ro th trng

Gi c khng n nh gy nn thua l hoc suy gim gi tr hp l ca chng khon u t

Cc chnh sch u t

Cc hn mc hot ng theo tng loi cng c ti chnh Li nhun trn danh mc u t

Thay i gi tr hp l ca khon u t gia cc thi k.

Ri ro hi oi

Thua l ngoi t do s bt cn bng ca ti sn/cng n bng ngoi t, hoc tin t mt gi

Ri ro t gi thanh ton ngy s bt n nh trong cc giao dch bng tin

Ri ro t gi thanh ton c k hn lin quan n cc t l li sut khc nhau tng quc gi tng ng Hn mc kinh doanh theo tng loi tin t

H thng cng ngh thng tin ch r trng thi ngoi hi ca tng loi tin t mt cch kp thi Trng thi th trng/on rng ca tng loi tin t so vi hn mc

L t gi pht sinh

Ri ro li sut

Thu nhp tin li rng b gim do thay i li sut

Chnh lch li sut m do cho vay v huy ng vi cc li sut bin i khc nhau.

Hnh dng ng doanh li (yield curve)- ri ro do thay i li sut v ri ro do o n/gia hn n Hn mc hot ng th hin nh hng ca thay i li sut trn li nhun ca ngn hng

Phn tch khe h k hn ca cc ti sn v cng n nhy cm vi li sut

Ri ro hot ng

Cc s kin khng lng trc c lm ngn hng phi nh tr cc hot ng mt cch tm thi

Gian ln hoc cc sai st ca cn b ngn hng Cc quy trnh cng ngh thng tin, kim sot ni b, an ninh v ngun nhn lc

Thi gian cht ca h thng thng tin

Nhng khon mt mt khng c bo him

Trch nhim gii trnh ca cn b ngn hng

3. Ri ro tn dng

3.1. Khung qun l ri ro tn dng

Qun l ri ro tn dng hiu qu lin quan n vic qun l cht ch mi quan h gia ri ro/li nhun v kim sot v gim thiu ri ro tn dng trong nhiu kha cnh khc nhau, chng hn nh cht lng tn dng, mc tp trung, loi tin t, thi gian o hn, cc hnh thc bo m v cc loi cng c tn dng.

Trch nhim pht hin v thc thi khung ri ro tn dng thuc v b phn qun l ri ro tn dng.

Khung qun l ri ro tn dng bao gm 7 nguyn tc c bn sau:

Nguyn tcPhn

1Trao i thng tin v chin lc, tn ch, cc hng dn v cc phng php v tn dng 3.2

2Xc nh cc ri ro hin c v ri ro tim tng trong cc sn phm v hot ng tn dng ca Vietcombank3.3

3Xy dng v thc hin chnh sch tn dng r rng, c th hin mt cch chnh thc bng vn bn nhng chnh sch ny th hin cc tn ch v tn dng ca Vietcombank v cc thng s m theo , ri ro tn dng c qun l v kim sot.3.4

4K thut kim tra v gim st tn dng nhm h tr cho vic nhn bit ri ro tn dng.3.5

5C cu t chc trong cc chc nng lin quan n tn dng c tin hnh bao gm vai tr v trch nhim, cng nh cc knh bo co.3.6

6Trch nhim i vi cht lng tn dng, th hin qua c cu thng pht v nh gi ph hp3.7

7Mt quy trnh nh gi ri ro tn dng cht ch, bao gm:

H thng chm im ri ro tn dng

Chc nng kim tra tn dng c lp3.8

3.9

3.2. Trao i thng tin v chin lc, tn ch, cc hng dn v cc phng php v tn dng

Trao i thng tin v chin lc, tn ch, cc hng dn v cc phng php v tn dng cn c tin hnh mt cch lin tc v c th hin qua nhiu hnh thc, bao gm cc chnh sch bng vn bn, cc cm nang quy trnh, hnh ng ca nh qun l, trao i thng tin ming v o to ti ch.

Mt trong nhng cng c trao i thng tin v cc vn chin lc v tn ch l thng qua chin lc tn dng (hay tm nhn tn dng), chin lc ny c th hin nh mt tuyn ngn v cc mc tiu v xc nh thi ca lnh o ngn hng i vi ri ro ti sn v thi sn sng chp nhn cc ri ro . Chin lc tn dng cn c truyn t ti ton th cn b ngn hng mi cn b lin quan u hiu v phng php tip cn ca ngn hng trong qu trnh cp tn dng. Do tnh phi tp trung trong hot ng ca Vietcombank, vic cc gim c/trng phng ban v cn b c chi nhnh v hi s chnh nhn bit c bn cht v mc ri ro tn dng m ngn hng sn sng chp nhn trong chin lc ca mnh l rt quan trng.

[Vietcombank thm vo y chin lc tn dng ca mnh. Di y l mt v d v chin lc tn dng. Cc dn gii v chin lc cn phi nht qun vi k hoch chin lc tng th ca ngn hng. Ngun vn ca ngn hng phi cho ton b ri ro tn dng v cc ri ro khc c chp nhn]

S sn sng ca ngn hng trong vic chp nhn cc ri ro tn dng c th thay i trong tng lai, ph thuc vo:

Bn cht v phc tp ca cc hot ng ca ngn hng

Chnh sch ca Chnh ph

Mc m nhng ri ro khc (ri ro kinh doanh v ri ro hot ng) c chp nhn, v

Kh nng ca Vietcombank trong vic ghi nhn cc khon l v mc li nhun mong i ti thiu chp nhn c cho tng mc ri ro.

3.3. Xc nh cc ri ro hin c v ri ro tim tng trong cc sn phm v hot ng tn dng ca Vietcombank

C s cho vic qun l ri ro tn dng hiu qu l vic xc nh nhng ri ro tim tng v ri ro hin c trong bt c sn phm hay hot ng no ca ngn hng. Mt mc ri ro tn dng chp nhn c c th c thit lp ch sau khi xc nh c nhng nhn t to nn ri ro tn dng. Vic ngn hng pht hin tt c cc ri ro tn dng trong cc sn phm v hot ng ca mnh l rt quan trng. lm c nh vy ngn hng cn xem xt k lng cc c th ri ro tn dng ca tng sn phm hay hot ng.

Ri ro tn dng c th c pht hin qua nhng yu t to nn ri ro tn dng. Cc yu t to nn ri ro tn dng c trnh by di y:

1. Cc khch hng khc nhau v ngnh ngh khc nhau th hin cc ri ro khc nhau

Vic la chn cc khch hng mc tiu v ngnh ngh mc tiu l rt thit yu i vi cht lng ca ti sn. Kh nng tn ti ca bt c ngn hng no cng u lin quan rt cht ch vi kh nng tn ti ca khch hng/ngnh ngh m ngn hng cp tn dng.

Thng nht vi nhim v ca mnh, Vietcombank hin c ri ro tn dng ng k vi cc khch hng l doanh nghip nh nc, trc thuc cp trung ng hoc cp a phng, nhng doanh nghip ny tp trung vo cc hot ng sn xut v thng mi. Khi ngn hng a dng ho cc hot ng tn dng i vi khch hng mi, chng hn nh cc doanh nghip va v nh, nh hng i vi ri ro tn dng cn phi c xem xt.

Trn c s nhng ti khon ring bit c ri ro tn dng cao, ri ro tn dng c th c gim bt thng qua nhng bin php nh: yu cu tng thm ti sn th chp v bo lnh, gim st cht ch hn v yu cu tng thm vn u t ca ch s hu. Khi cc thng tin ti chnh khan him v /hoc khng tin cy c (iu rt ph bin vi hu ht cc doanh nghip va v nh), vic p dng cc bin php trn l ht sc cn thit.

2. Cc sn phm tn dng khc nhau th hin cc ri ro khc nhau

Vietcombank cung cp nhiu hnh thc tn dng, nh cho vay bng ng Vit Nam v ngoi t, cho vay hp vn, ti tr d n, bo lnh v tn dng th cho ti tr thng mi. Cc loi hnh tn dng khc nhau ny hm cha mc ri ro khc nhau.

Loi hnh ti sn cn phi ph hp khng ch vi nhu cu ti sn m cn vi mc tin cy v kh nng tr n ca ngi vay. iu ny cng tr nn c ngha quan trng khi m Vietcombank tip tc m rng hot ng ca mnh. Ri ro gn lin vi tng loi hnh tn dng cn phi c hiu r mc ca tng ngi khch hng vay. Ch nhng khch hng c mc tin cy v kh nng tr n cao nht mi iu kin c cp cc loi hnh tn dng c ri ro cao.

3. Ri ro thanh ton gn vi cc cng c ti chnh khc nhau

Ri ro tn dng cng pht sinh i vi cc loi cng c ti chnh khng phi l cc khon cho vay, chng hn nh cc giao dch ngoi hi v cc giao dch lin ngn hng. Ri ro ca i tc khng tr c n vo lc o hn ca mt hp ng ngoi bng cn i k ton c hiu l ri ro thanh ton. Ri ro ny pht sinh vo thi im cc khon thanh ton bng cc loi tin t khc nhau cn phi c trao i gia cc bn ca hp ng. l ri ro m bn i tc khng thanh ton cho ngn hng sau khi ngn hng thc hin thanh ton cho bn i tc.

Vi s khc nhau v mi gi v gi lm vic, ri ro thanh ton thng ch tn ti trong vi gi chnh lch thi gian gia cc khon tr i v thu v tng ng. Tuy nhin, ln ca khon tn tht li c th l rt ln. Trong nhng tnh hung c bit, ton b gi tr thanh ton c th b mt trng. Thng th s tht bi trong vic hon tr ca pha i tc ch c tnh cht tm thi. Trong trng hp ny, ngn hng thc hin, mt cch khng c ch , mt khon cho vay ngn hn i vi pha i tc. Mc ri ro c quyt nh bi nhng dn xp cho vic thanh ton, chng hn thi hn trao i, quyt ton thanh ton v vai tr ca trung gian v n v thanh ton b tr.

4. Kh nng cp tn dng v chuyn mn ca cn b tn dng

Ri ro tn dng ph thuc vo nng lc ca b phn tn dng trong vic pht hin v hn ch ri ro t lc xem xt quyt nh cho vay cng nh trong sut thi hn vay. Nng lc cp tn dng ph thuc vo chuyn mn ca cn b tn dng v nhn vin ca h v cc ngun lc ca ngn hng (v nhn s cng nh v c s vt cht). Cc ngun lc ny lin quan n kh nng ca h thng cng ngh thng tin ca ngn hng trong vic kim sot ton b danh mc, phn tch v bo co ri ro mt cch kp thi, cng nh kh nng ca ngun nhn lc trong vic x l cc nghip v thng qua cc cng on ca quy trnh tn dng mt cch kp thi v hiu qu.

Vietcombank ch nn tin hnh cc hnh thc cho vay c ri ro cao hn khi ngn hng sn sng tip nhn cc ri ro v c k nng, trnh , h thng v nhn s cung cp, qun l v gim st nhng khon tn dng ny. Mt khung php l c tnh tng h s c li cho ngi s dng nhng sn phm c ri ro cao hn v to iu kin cho vic thu hi trong trng hp xy ra vi phm hp ng.

5. Mc tp trung ca danh mc tn dng.

Mc tp trung trong danh mc tn dng theo cc c th ring trc tip nh hng n ri ro ca danh mc tn dng. Cc nhn t nh hng tiu cc n cc khon vay c mt c im no trong danh mc tn dng c kh nng gy nn tht thot trm trng hn nu ngn hng c mc tp trung cao vo cc khon vay c cc c im ny.

Vietcombank c th hn ch ri ro do tp trung trong danh mc tn dng bng cch thng xuyn nh gi ri ro trong tng th trng, trong tng ngnh, tng v tr a l, sn phm v hnh thc th chp, loi tin t v hnh thc o hn, t m bo duy tr mt danh mc tn dng a dng ho.

3.4. Xy dng v thc hin cc chnh sch tn dng c vch r.

Mt iu ti quan trng trong qun l ri ro tn dng l vic thit k v thc hin cc chnh sch v quy trnh bng vn bn lin quan n vic pht hin, nh gi, gim st v kim sot ri ro tn dng. Cc chnh sch tn dng cn phi c lp mt cch r rng, thng nht vi cc thng l thn trng trong kinh doanh ngn hng v vi cc quy nh ca Nh nc, ng thi phi ph hp vi bn cht v mc phc tp ca cc hot ng ca Vietcombank. Cc chnh sch v quy trnh c xy dng v thc hin hp l s cho php ngn hng t c nhng mc tiu sau:

Duy tr cc chun mc cp tn dng an ton

Gim st v kim sot ri ro tn dng

nh gi ng nhng c hi kinh doanh mi

Pht hin v qun l cc khon tn dng c vn

Cc vn bn nghip v tn dng ca Vietcombank s c s dng nh mt cng c hng dn cn bn cho cc chnh sch v quy trnh lin quan n b phn tn dng c Hi ng Qun tr ph duyt. Mc ch ca cun cm nang qun l ri ro ny khng nhm ti to li nhng hng dn chi tit cho cc cn b tn dng tin hnh cp tn dng v qun l cc khon vay. Cc chnh sch v quy trnh m t di y nu bt nhng nhn t t quy trnh ti sn ca ngn hng c lin quan mt thit n vic qun l ri ro tn dng:

3.4.1 Cc tiu chun cp tn dng - thng tin, h s v cc quy trnh tm hiu khch hng, phn tch v nh gi tn dng ban u.

Vic to lp cc tiu chun cp tn dng r rng l rt thit yu c th ph duyt cc khon vay mt cch an ton v thn trng. Nhng tiu chun ny cn bao gm yu cu v s thng hiu thu o khch hng vay cng nh mc ch v cu trc ca khon tn dng v ngun tr n.

Tp hp thng tin v khch hng xin vay.

Ngn hng cn hiu r v ngi m mnh s cp tn dng. Trc khi tham d vo bt c mi quan h tn dng mi no, ngn hng cng cn phi thng hiu ngi i vay v tin tng rng mnh ang quan h vi mt c nhn/t chc c uy tnv ng tin cy v kh nng tr n. Ngn hng khng nn cp tn dng n thun ch v ngn hng quen thuc vi ngi i vay hoc ngi i vay c xem l c uy tn.

Khi mt khch hng tn dng tim nng c xc nh, cn b tn dng thc hin nhng bc u tin ca qu trnh ra quyt nh bng cch thu thp thng tin v khch hng tn dng tim nng quyt nh xem ngh vay c ph hp vi chnh sch tn dng hay khng. Ngn hng phi nhn c y thng tin c th c c mt s nh gi ton din v c tnh ri ro thc t ca ngi i vay. Ti thiu, nhng nhn t sau y cn phi c xt n v ghi thnh vn bn trong qu trnh ph duyt tn dng:

a. Gi tr, thi hn v mc ch ca khon tn dng v ngun tr n

b. Tnh chnh trc v uy tn ca khch hng vay

c. c tnh ri ro hin ti ca khch hng vay v s nhy cm vi nhng bin chuyn trong nn kinh t v trn th trng

d. Lch s hon tr n vay ca khch hng vay v kh nng kon tr hin ti, da trn xu hng ti chnh qu kh v d bo lu chuyn tin t

e. Phn tch tng lai v kh nng hon tr n vay theo cc tnh hung khc nhau

f. Nng lc php l ca ngi vay thc hin cc ngha v ti chnh

g. i vi nhng khon tn dng thng mi, xem xt cc u vit trong kinh doanh ca khch hng xin vay v thc trng ngnh ngh ca h, cng nh v th hin ti ca h trong ngnh ngh

h. Cc iu khon ngh ca khon tn dng, bao gm c cc iu khon rng buc tn dng c to lp hn ch cc thay i v cc ri ro trong tng lai ca ngi i vay; v

i. (xem xt nu ph hp), tnh y v kh nng thc thi trc php lut ca cc khon th chp, bo lnh trong tng tnh hung khc nhau

Nhng ti liu c th m cn b ti sn cn thu thp thc hin nhng yu cu trn c tng hp di hnh thc mt danh mc kim tra (xem ph lc 3)

Cc thng tin trn c th h tr cn b tn dng trong vic xem xt liu nhng khon di y ca Q 1627/2001/Q/NHNN ngy 31/12/2001 c c tun th hay khng:

iu 9 khng c cp tn dng cho ngi s dng vn vay cho cc mc ch bt hp php

iu 19 nhng c nhn hoc n v m ngn hng khng c php cho vay (nh thnh vin Hi ng qun tr, Tng gim c, ph Tng gim c v gia nh ca h)

iu 20 nhng c nhn hoc n v m ngn hng ch c th cho vay theo nhng iu khon nht nh (chng hn nh k ton trng v k ton vin)

Vic ngn hng m bo cc thng tin nhn c c y ra cc quyt nh cp tn dng hay khng l rt thit yu. Cc thng tin ny ng thi l c s xp hng khon tn dng theo h thng chm im ri ro tn dng ca ngn hng. H thng ny c tho lun k phn 3.8 l mt cng c nh lng cho vic nh gi ri ro ca cc h s xin vay.

Ti thm cc khch hng tim nng

Mt bc quan trng trong vic to lp khon tn dng l cc chuyn thm cc khch hng tim nng. Thng qua vic tham quan vn phng v thc a nh my, cc cn b tn dng c th thu thp c nhng thng tin y hn nh gi ng n kh nng qun l. Nhng cuc ving thm cng ng thi h tr cho vic hiu r tnh hnh kinh doanh hin ti ca n v vay, tim nng tng lai v nhu cu ti chnh. Cc thng tin thu c t cc chuyn thm khch hng cn c ghi li trong mt bn bo co theo mu chun.

Phn tch ngun tr n

Khi cn b tn dng c hiu bit v bn cht ca ngh vay vn, h cn tin hnh phn tch ngun tr n. xc nh c kh nng tr n, cn b tn dng cn phi kim tra nhng im mnh v im yu ca khch hng v nh gi yu cu xin vay qua vic xem xt cc bo co ti chnh, lu chuyn tin t ca khch hng vay cng nh chin lc kinh doanh, th trng, k nng qun l thng tin v kinh nghim ca ban lnh o n v xin vay.

Vic phn tch ngun tr n vay s khc nhau ph thuc vo loi hnh tn dng. Cc trng tm phn tch s rt khc nhau gia hnh thc vay ngn hn v di hn. i vi cc khon vay di hn, kh nng sinh li di hn ca n v vay quan trng hn, bi v tin thu c t hot ng u t thng l ngun tr n vay. i vi cc khon vay ngn hn, cc phn tch chi tit v chu k kinh doanh, hay chu k ti sn hng tn kho chuyn thnh khon phi thu v sau chuyn thnh tin l cn thit xc nh kh nng nhng hng mc c th trong bng tng kt ti sn c th chuyn ho thnh tin hon tr n vay.

Cu trc ca khon tn dng

Cn b tn dng cn phi xc nh cc iu khon vay m ngn hng yu cu, nh: li sut, th chp, bo lnh v cc rng buc ca hp ng vay tng xng vi ri ro ca khon tn dng. Cu trc ca khon vay cn c kt ni trc tip n ngun tr n v thi hn tr n d tnh.

Theo iu 10 ca Q1627/2001/Q/NHNN ngy 31/12/2001, thi hn ca cc khon vay cho cc php nhn Vit Nam v php nhn nc ngoi u khng c vt qu thi hn hot ng cn li theo quyt nh thnh lp, iu l cng ty v giy php u t ca n v vay.

Cc khon cho vay hp vn

Ngn hng c th tham gia vo cc khon cho vay hp vn. D tham gia vi t cch l thnh vin hay ngn hng u mi th ngn hng cng u cn thc hin phn tch ri ro tn dng mt cch c lp nh m t trn y v kim tra nhng iu khon cho vay hp vn trc khi tham gia. Mt s th ch ti chnh t s tin cy qu mc i vi ngn hng u mi ca khon vay hp v hoc i vi cc xp hng tn dng. Mi ngn hng trong t hp cho vay cn phn tch ri ro v li nhun ca khon cho vay hp vn vi quy trnh nh cc khon vay khc.

3.4.2. Ph duyt cho vay- cc cp ph duyt tn dng.

Vic xc nh r rng v hp l cc cp ph duyt tn dng m bo cho cc quyt nh tn dng thn trng v c th chp nhn c. Cp ph duyt tn dng cn c ghi r thnh vn bn v bao gm ti thiu nhng mc sau:

Cp ph duyt tn dng theo gi tr tuyt i v gi tr tng dn

Cp ph duyt d phng v xo s khon vay

Cn b tn dng v cc v tr hay u ban c cp quyn ph duyt

Kh nng ngi c u quyn tip tc u quyn ph duyt v ri ro v xo s kho vay

Cc hn ch, nu c, p dng i vi vic s dng cc cp ph duyt

Vietcombank s dng qu trnh ph duyt tn dng lin tip. Qu trnh ny lin quan n h thng ph duyt ca tng cn b tn dng vi cp ph duyt tn dng tng dn. H s xin vay c chuyn dn ln cc cp cao hn cho n mt cp nht nh tho mn cc yu cu ca chnh sch tn dng. Hi ng tn dng ch tp trung xem xt nhng giao dch ln, ri ro cao, nhu cm hoc cc giao dch khc nm ngoi phm vi hot ng tn dng thng thng ca ngn hng, ph hp vi kinh nghim ca tng u vin.

Ban Gim c ngn hng ra Q s 408/Q/NHNT ngy 29/3/2002, quyt nh nhng vn sau:

Gim c chi nhnh c th ph duyt cc khon vay ca khch hng, cc khon bo lnh, th tn dng khng c k qu v cc giao dch chit khu (gi tt l cc khon lin quan n tn dng) c gi tr ti 15 t ng, hoc 40 t ng cho S giao dch v Chi nhnh thnh ph H Ch Minh.

Hn mc ph duyt tn dng ca Hi ng tn dng chi nhnh quy nh theo bng sau y. Nhng gii hn ny p dng cho vic cp cc khon lin quan n tn dng:

Cc d n u tCho vay i vi doanh nghipGii hn (Triu ng)

Cc chi nhnh mi20.000

Hi Phng, Nng, Quy Nhn, Nha Trang, Vng Tu, Vinh, Cn Th, ng Nai, Qung Ninh, An Giang, Hu, Tn Thun, C Mau, clc, Bnh Ty, Bnh Dng, H Tnh, Kin Giang, Thi Bnh, Qung Ngi, Gia Lai25.000

Chi nhnh H Ni35.000

Cc chi nhnh mi40.000

S Giao dch, chi nhnh Thnh ph H Ch MinhH Tnh, Kin Giang, Thi Bnh, Qung Ngi, Gia Lai60.000

H Ni, Hi Phng, Nng, Quy Nhn, Nha Trang, Vng Tu, Vinh, Cn Th, ng Nai, Qung Ninh, An giang, Hu, Tn Thun, C Mau, Dclc, Bnh Ty, Bnh Dng80.000

S Giao dch, chi nhnh thnh ph H Ch Minh120.000

Vic nh gi v ph duyt yu cu xin vay vt qu nhng gii hn trn c tin hnh bi Hi ng tn dng trung ng.

Cp ph duyt tn dng c th phi thay i khi s lng n xin vay vn ngn hng tng ln. Cu trc ph duyt khon vay cn c thit k sao cho c th m bo vic ph duyt cc khon vay ch c thc hin bi tng c nhn c kinh nghim v kin thc, ng thi c lp vi cn b c quan h vi khch hng. Tuy nhin cu trc ph duyt ny cng cn m bo cng vic c tin hnh mt cch hiu qu trnh cch lm vic quan liu v tp trung qu nhiu n xin vay ti cp trung ng, iu ny c th lm mt c hi cho vay do x l chm. V phng din ny, vic p dng H thng chm im tn dng s h tr khi cc n xin vay khng p ng cc tiu chun c bn ca chnh sch tn dng ca ngn hng s b loi b ngay t vng u tin.

3.4.3. Hn mc tn dng - tng hn mc cho vay cho mt khch hng, cho mt nhm khch hng v cho ton b danh mc cho vay.

Hn mc tn dng cn c thit lp nhm:

Kim sot ri ro tn dng i vi tng khch hng v nhm cc khch hng lin quan vi nhau.

m bo rng danh mc tn dng c a dng ho mt cch hp l xt v kha cnh danh mc mc tiu theo tng ngnh ngh, tng khu vc kinh t, v tr a l v tng loi sn phm.

m bo tun th vi cc yu cu gii hn cho vay ca Ngn hng Nh nc

Ban Gim c ca Ngn hng ra quyt nh s 408/Q/NHNT ngy 29/3/2002, xc nh quy trnh m cc Hi ng tn dng trung ng v c s thit lp gii hn cho vay vi tng khch hng theo cc gii hn c t ra phn 3.4.2.

Nhng hng dn sau y cn phi c xem xt trong qu trnh t ra cc gii hn:

Cc gii hn cn bao gm ton b cc ri ro i vi tng khch hng c th i vi ton b cc hot ng ca ngn hng, nh tn dng, ti tr thng mi (ngoi bng tng kt ti sn), hot ng lin ngn hng v hot ng ngun vn (t gi hi oi) v cc giao dch khc lin quan n ri ro tn dng.

Nhng khon vt qu gii hn trn cn c Hi ng tn dng ph duyt theo tng trng hp c th, c xem xt n cht lng ca khon th chp b sung m n v vay vn c th cung cp cho ngn hng.

Phng php b tr s d c th c p dng hn ch ri ro tn dng, chng hn nh cc giao dch lin ngn hng. c th thc s hn ch ri ro nhng tho thun b tr nh vy cn phi c th thc hin c trong khun kh php lut.

Gii hn cho tng khch hng c th c to lp ban u da trn xp hng ri ro tnh t H thng tnh im ri ro tn dng. Gii hn cao hn c th c p dng cho cc khch hng c im cao. Theo iu 18 ca Quyt nh s 1627/2001/Q/NHNN ngy 31/12/2001, tng d n i vi mt khch hng khng c vt qu 15% vn t c ca ngn hng.

Gii hn i vi tng nhm khch hng vay c quan h vi nhau cn c to lp song song vi gii hn cho vay cho tng khch hng n l. Gii hn nhm l rt quan trng do mi tng quan tim nng ca cc nhn t lin quan n ri ro tn dng ca cc n v thnh vin trong nhm, v s gia tng mc tp t rung ri ro m mi tng quan ny to ra cho ngn hng. Nhm n v vay vn c xem l c quan h vi nhau khi h c chung gim c/lnh o, hoc c s ng s hu t nhn v c phiu, hoc nm gi c phiu ln nhau. Mt v d v tp trung ri ro l khi cc hot ng ca n v vay ny ph thuc vo quan h thng mi vi n v vay khc. Nguyn l domino c th c p dng, pht sinh t vic s tht bi ca mt n v ko theo s tht bi ca cc n v khc trong nhm.

Cc gii hn p dng cho s phi hp trong danh mc tn dng c xc nh da vo chin lc tn dng ca ngn hng v da vo s phi hp danh mc mc tiu c ph duyt trong chin lc tn dng .

Ri ro thc t i vi cc gii hn cn c gim st cp tng n v vay ring l, tng nhm n v vay c quan h vi nhau v tng danh mc tn dng.

3.4.4. Qun l tn dng - cc chnh sch cho cc h s tn dng, hp ng, ti sn th chp.

Chc nng qun l tn dng l yu t ch cht bo m khon cho vay c duy tr mt cch ng n sau khi vn c gii ngn. C th, chc nng qun l tn dng bo m cho cc hot ng lin quan n vic lu gi h s tn dng, hp ng tn dng, ti sn th chp c thc hin hiu qu.

H s tn dng.

H s phi bao gm nhng thng tin cn thit bo m nh gi c kh nng ti chnh ca bn i vay cng nh nhng thng tin lin quan n lch s ca khon cho vay . H s tn dng phi cung cp nhng ngun ti liu c th gim st khon cho vay v cng ng thi l ngun thng tin cho hot ng kim ton ni b, v kim ton bn ngoi hay cho hot ng thanh tra ca Ngn hng Nh nc.

Nhng ti liu sau y cn c lu gi trong h s tn dng:

Tn cn b tn dng ph trch

Cc bp cp ti chnh gn nht, bo co lu chuyn tin t v nhng phn tch v tnh hnh ti chnh.

Nhng bo co v tnh hnh ca khch hng ca nhng ln i gp khch hng.

Nhng giy t rt vn.

Nhng th t qua li gia ngn hng v khch hng lin quan n khon cho vay v d nh thng bo tr n, li sut, v.v...

Hp ng tn dng v giy t cam kt ca ti sn th chp.

Bo co nh gi ti sn th chp

Nhng ti liu t H thng tnh im ri ro tn dng c lp khi nh gi ri ro tn dng ca khon cho vay.

Bo co nh gi khon cho vay v t trnh c ph duyt bi cp cthm quyn, v hn mc tn dng c duyt.

Cc ti liu v h s php l ca doanh nghip nh ti liu v vic thnh lp doanh nghip, ng k kinh doanh, cc quy nh v nhng iu l quy nh hot ng kinh doanh ca doanh nghip.

K hoch sn xut kinh doanh ca bn vay v nhng ti liu khc lin quan n mc ch ca khon vay v kh nng tr n.

Cc thng tin khc cc bi bo, cc thng tin ngnh, phn tch cnh tranh, xp hng tn dng, danh sch ch k c thm quyn, cc bn bo lnh, cc bn lin quan, cc con n, ch n ln, bo co tui n, v.v...

Cm nang tn dng cn phi bao gm mt danh sch chun v cc ti liu cn lu gi trong h s tn dng to iu kin cho vic chun b h s tn dng ca khch hng. Danh sch ny s gip bo m s thng nht trong vic lu gi h s khch hng gia cc cn b tn dng v cng c s dng nh l mt danh sch kim tra bo m nhng ti liu cn thit v khch hng c thu thp y . B phn thm nh tn dng c lp cn phi kim tra bo m h s tn dng c hon thnh, nhng quyt nh cho vay v nhng ti liu cn thit khc c thu thp y .

Hp ng tn dng v nhng ti liu c lin quan

Hp ng tn dng l s tho thun gia ngn hng v khch hng v quyn li v ngha v ca mi bn trong hp ng i vi khon tn dng. Hp ng tn dng cng m t r ti sn m ngi vay em lm m bo cho khon vay.

Cc hp ng tn dng cho php ngn hng c y cn c php l khi bn vay khng c kh nng tr n vay theo ng hp ng. Hp ng tn dng v hp ng th chp cht ch s gip cho ngn hng c nhiu li th bo v quyn li cho ngn hng khi khon tn dng c vn . Vic lu gi cc h s ti liu v khon tn dng nh cc hp ng l mt trong nhng th tc kim sot ni b thit yu.

Cm nang tn dng cn phi a ra nhng mu chun cho cc hp ng tn dng v tho thun ti sn th chp trong nhng trng hp khc nhau, nhng mu ny cn c xem xt v ph duyt bi Phng Php l ca ngn hng. Cc cn b tn dng cn phi s dng nhng mu chun b cho h s khch hng v phi tham vn kin ca phng php l trong nhng trng hp c th.

Ti sn bo m v bo lnh

Ti sn bo m phi l ti sn hu hnh m ngn hng c quyn v kh nng kim sot. Bo lnh l cam kt ca mt bn th ba nhn trch nhim thanh ton cho bn vay trong trng hp bn vay khng th tr c n vay.

Ti sn bo m v bo lnh s gip gim ri ro tn dng, nhng cc khon cho vay cn phi c thc hin trn kh nng tr n thc s ca bn i vay. Ti sn bo m khng th c coi l yu t quyt nh trong vic nh gi kh nng tr n ca khch hng.

Cm nang tn dng cn bao gm nhng chnh sch sau, khi xem xt ti sn bo m:

Danh sch nhng loi ti sn bo m c chp nhn;

T l ti a gia gi tr cho vay trn tng gi tr ca ti sn bo m;

Phng php nh gi cc ti sn bo m;

Cc th tc m bo cho cc ti sn bo m khng b rng buc khc;

Vic thc hin ng k ti sn bo m c thc hin ng yu cu ca nh nc, v d nh cc yu cu ca Ngh nh 08/2000/N-Chnh ph ban hnh 10/3/2000 ca Chnh ph v Thng t 01/2002/TT-BTP ban hnh 9/1/2002 ca B T php;

Cc ti liu lin quan n ti sn bo m v bo lnh c ct gi an ton;

Cc th tc nh gi li gi tr ti sn bo m;

Quy trnh m bo cc ti sn bo m vn s tip tc c hiu lc v c gi tr.

Cc cn b tn dng cn phi nh gi cn thn tnh hnh th trng v gi tr ca ti sn bo m, do cc chuyn gia nh gi c lp (ni b hoc bn ngoi) xc nh, v phi duy tr vic nh gi ti sn bo m. Gi tr ca ti sn bo m phi lun cao hn gi tr ca khon vay, v phn chnh lch phi ln c th b p ri ro thanh l ti sn bo m ti gi tr thp hn gi tr xc nh, v c khon li sut cha thanh ton tch lu khi khon vay c vn .

i vi cc khon bo lnh, cc cn b tn dng cn phi nh gi kh nng thu hi t khon bo lnh trn c s cht lng tn dng v nng lc php l ca ngi bo lnh.

3.5. K thut kim tra v gim st tn dng nhm h tr cho vic nhn bit ri ro tn dng.

3.5.1. Gim st tng khon vay mt cch thng xuyn nhm pht hin du hiu cnh bo sm c hnh ng khc phc kp thi.

Khi ngn hng tin hnh cho vay, khon cho vay cn phi c qun l mt cch ch ng m bo s c hon tr. Theo di n l mt trong nhng trch nhim quan trng nht ca cn b tn dng. Cc cn b tn dng theo di hot ng ca khch hng vay ch yu nhm bo m rng khch hng vay vn tip tc tun th cc iu khon ra trong kh c vay n v nhm tm ra nhng c hi kinh doanh mi v m rng quan h kinh doanh. Quan h trong nghip v ngn hng c ngha l nu ngn hng mong mun tr thnh hoc tip tc l ngn hng ch cht ca mt khch hng, ngn hng cn phi theo st cc k hoch kinh doanh v nm c nhng yu cu ti chnh ca khch hng . Vic cho im tn dng khi thc hin cho vay l mt tiu ch m cn b tn dng s dng nh gi hin trng ca khch hng vay.

Qu trnh cn b tn dng lm vic vi nhng khon cho vay trong danh mc ca h cn c xem xt v n c th nh hng ti tnh khch quan khi thc hin gim st. c bit, khi cn b tn dng tin hnh phn tch v nh gi mt khon cho vay, anh ta c th c xu hng che giu nhng thng tin bt li v khch hng vay sau khon tn dng c chp thun nhm trnh vic cp trn nh gi quyt nh cho vay ca anh ta l khng hp l. trnh tnh trng che giu thng tin bt li, trng phng tn dng cn theo di cht ch hot ng gim st ca cn b tn dng. S hin din ca b phn Kim tra tn dng c lp cng s khuyn khch tnh khch quan ca cn b tn dng trong qu trnh gim st.

Qu trnh gim st tn dng nhm mc ch:

1. m bo cho ngn hng hiu r hin trng ti chnh ca khch hng vay

2. m bo rng tt c cc khon cho vay u tun th cc hp ng tn dng

3. Gim st vic s dng vn vay ca khch hng

4. m bo rng khch hng tr n ng hn, v c bin php thch hp kp thi trong trng hp khch hng khng tr n y v ng hn

5. m bo rng lu chuyn tin t ca cc khch hng vay p ng c yu cu v tr n vay.

6. m bo rng ti sn bo m, nu c, l y vi tnh trng ti chnh hin ti ca khch hng vay; v

7. Kp thi xc nh v phn loi cc khon tn dng c vn

Nhn vin tn dng c th s dng nm ngun thng tin sau gim st khch hng vay:

Cc phng ban khc trong ngn hng c giao dch vi khch hng vay

Nhng nh cung cp chnh cho khch hng vay, nhng ngi ny c th cho bit v kh nng thanh ton cc chi ph sn xut kinh doanh ca khch hng

Cc t chc ti chnh khc

Trung tm thng tin tn dng ca ngn hng nh nc

Bn thn khch hng vay

H thng tnh im tn dng l mt cng c gim st v kim tra tn dng quan trng. H thng ny cn theo di c nhng du hiu cho thy kh nng din bin xu i ca khon tn dng. im nh gi i vi tng khch hng vay khi tin hnh cho vay cn c xem xt li mt cch thng xuyn v cn c thay i nu tnh trng ca khch hng vay din bin tt ln hoc xu i. im nh gi nhn chung s c quyt nh thay i khi b phn Kim tra tn dng c lp thc hin vic xem xt cc khon cho vay nh k su thng mt ln. Tuy nhin, im nh gi i vi nhng khch hng vay quan trng cn c xem xt li thng xuyn hn, ngoi nhng ln xem xt nh k nu thy cc iu kin ca khch hng vay c du hiu xu i.

Phn tch thng tin ti chnh

Thng tin ti chnh do khch hng vay cung cp c th di hnh thc bo co thng hoc qu ca Ban Gim c, bng k cc khon phi thu v danh mc hng tn kho, bo co ti chnh c kim ton nm hoc bo co quyt ton thu. Trc khi tin hnh cc phn tch su hn v ti chnh, nhn vin t cn xem xt nhng tiu ch sau:

Hp l thng tin ti chnh phn nh hot ng ca php nhn, c s kinh doanh hoc d n l i tng tr n?

Tnh tin cy thng tin ti chnh cha c kim ton c th cha ng nhng sai st dn ti phn nh qu doanh thu v li nhun, t to ra nhng nh gi sai lch v tnh hnh ti chnh hin ti ca khch hng vay.

Kp thi thng tin ti chnh c qu 3 thng cn c b sung thm bng nhng d liu mi hn da vo nhn vin tn dng c th nh gi chc chn liu kt qu hot ng trong thi gian tip theo c g bin ng ln hay khng.

Thm thc a khch hng

Vic phn tch thng tin ti chnh t n ch c th a ra nhng nh gi s b v tnh hnh ti chnh ca khch hng vay. Nhng cu hi t ra vi nhng con s v phn tch ch c th c tr li thng qua vic tho lun. Hn na, bn thn bng cn i k ton v bo co kt qu hot ng kinh doanh ch cho bit rt t v k hoch hot ng ca Ban Gim c. c c mt bc tranh r rng v t nh hnh hot ng v v Ban Gim c, nhn vin tn dng cn thng xuyn i thc a khch hng, t c th xc nh c s tn ti v tnh trng thc t ca nh xng, my mc thit b cng nh nhng ti sn bo m khc. Nhng thng tin mt thy tai nghe thu c t chuyn thc a c th c s dng kim chng li cht lng v tnh chnh xc ca cc phn tch ti chnh. Cm nang tn dng cn hng dn nhng vic cn lm khi nhn vin tn dng i thc a khch hng.

H thng cnh bo sm

Cc nhn vin tn dng l hng ro u tin ca ngn hng trnh tn tht tn dng. H phi sm nm bt c nhng du hiu suy thoi ca khch hng vay. Khi gim st cc khon cho vay cn xem xt k lng khch hng vay nhm pht hin ra nhng du hiu cho thy khch hng vay c th c vn v kh nng tr n. Nhng cnh bo sm l rt cn thit ti a ho hiu qu khi tin hnh cc bin php khc phc v gim thiu nhng khon n xu. Vic gim st n l c bit quan trng khi khon cho vay n k tr hoc qu hn tr n, hay khi cc iu khon trong kh c cho vay, nh iu kin ca ti sn bo m v cc ch tiu ti chnh ti thiu b vi phm.

Nhng du hiu cnh bo

Nhn vin tn dng cn nhn bit c nhng du hiu cho thy nhng ri ro c th xy ra i vi khon cho vay nh:

Chm nhn c bo co ti chnh, c bit l nu kh c vay n c quy nh chnh xc thi hn np bo co.

C nhng thay i t ngt trong k hoch kinh doanh c bn ca khch hng vay

C s thay i bt ng trong thnh phn Hi ng Qun tr

Xut hin nhng xu hng bt li trn th trng kinh doanh ca kinh doanh vay

Khng thc hin ng cc iu khon cho vay, v d nh hp ng vay ngn hn b ko di lin tc cho n khi tr thnh khng bao gi kt thc

Lin tc yu cu hon n c th l du hiu cho thy tnh trng bt thng ca dng tin t.

Chm tr trong thanh ton cho nh cung cp, cho cc ch n khc v cho nhn vin

Bn cc ti sn mt cch bt thng

K hoch hnh ng

Vic pht hin sm s cho nhiu thi gian thu thp thng tin v xy dng chin lc khc phc. V khng c mt quy lut chung cho mi trng hp, nhng hnh ng nhm khc phc nhng khon tn dng c vn cn thch hp vi tng trng hp. Khi mt cn b tn dng pht hin ra mt khon cho vay gp vn , cn tin hnh nhng cng vic sau:

Phn tch thm v vn m khch hng vay gp phi

Tho lun vi B phn x l n v vi cp trn

Thu thp thng tin v ton b nhng nguy c c th xy ra i vi khch hng vay

Tin hnh gim st hot ng ca khch hng vay hng ngy

Xem xt li h s vay n, cc khon m bo v bo lnh

Nghin cu kh nng yu cu thm ti sn bo m nu khon cho vay cha c m bo

Xy dng mt k hoch khc phc

Vic thu thp thng tin l rt quan trng. Tt nht l c th ly thng tin t chnh khch hng vay. Tuy nhin, thng l vn cn tham kho t nhng ngun khc, nh cc ngn hng khc, cc nh cung cp v cc khch hng chnh ca khch hng vay. Thu thp v nh gi thng tin cn cc nh c nhng vn tim n v mc nghim trng. Khi hon thnh xong bc ny, c th quyt nh thc hin bc hai v vch ra k hoch hnh ng

Nhng khon tn dng c H thng cnh bo sm pht hin l c vn cn phi c gim st nhiu hn, chng hn, cn b tn dng c th tin hnh thc a khch hng thng xuyn hn, ra mt danh sch gim st danh sch ny cn thng xuyn c Hi ng Qun tr xem xt. T s a ra quyt nh xem cn b tn dng c th tip tc lm vic vi khon cho vay khng hay khon cho vay s c chuyn sang cho B phn x l n gii quyt.

3.5.2. Gim st tng th danh mc tn dng - phn tch tng th danh mc tn dng nhm pht hin tp trung tn dng

Bn cnh vic gim st ring r tng khch hng vay, ngn hng cng cn nh k gim st tng th thnh phn v cht lng ca danh mc tn dng. Nhc im sau cn c c bit ch :

Cn so snh thnh phn ca danh mc vi mc tiu cn t c

Xc nh v tm hiu v cc xu hng trong phm vi danh mc da trn nhng bin ng gn nht v xp hng tn dng ca khch hng, hin tng gia tng d phng n kh i hoc xo n

Tn ti hin tng tp trung trong danh mc tn dng

Nhng vn lin quan ti tn dng c th ny sinh do vic tp trung trong danh mc tn dng. Tp trung tn dng c th c nhiu hnh thc v c th pht sinh khi c mt s ln cc khon tn dng u c chung nhng c im ri ro tng t nhau. Mc tp trung tn dng cao s khin cho ngn hng phi gnh chu nhng bin ng bt li trong lnh vc m tn dng c tp trung. Tp trung tn dng xy ra khi danh mc tn dng ca ngn hng c tp trung mc cao hn:

Mt n v hoc mt nhm cc n vi lin kt nhau

Mt ngnh kinh t nht nh

Khu vc a l

Dng hp ng tn dng

Dng ti sn bo m

Cc khon cho vay vi cng thi gian n hn hoc bng cng mt loi ngoi t.

Vic pht hin nhng tp trung tn dng nh lit k trn y tu thuc vo thng tin cung cp t h thng thng tin ca ngn hng, v liu c th tp hp c ton b d n tn dng cho ton b danh mc ca ngn hng mt cch kp thi v chnh xc hay khng.

Mt khi hin tng tp trung tn dng c xc nh, ngn hng cn tin hnh mt s cc bin php lm gim bt s tp trung ny. C th p dng cc bin php sau:

Thng qua tng li sut i vi nhng khch hng vay c tp trung tn dng;

Gim bt ri ro bng cch tng thm ti sn bo m i vi nhng khch hng vay c tp trung tn dng;

S dng bin php cho vay ng ti tr hoc chng khon ho nhm gim bt s ph thuc vo mt khu vc kinh t hoc mt nhm cc khch hng vay lin kt nht nh;

Dn dn gim bt d n bng bin php khng tip tc cp tn dng, khng gia hn hoc quay vng tn dng cho lnh vc cho n khi s tp trung c gim bt.

3.5.3. B phn x l n

Mt b phn x l n hot ng c hiu qu l v cng quan trng. Khi nhng nhn vin x l n c kinh nghim c tp hp li lm vic trong cng mt b phn, nhng bin php khc phc c th c tin hnh mt cch khch quan, s dng cc kin thc php l, nh gi, m phn v cc k nng khc c p dng trong nhng tnh hung xy ra trc . Nhng khon cho vay c chuyn sang cho B phn x l n gii quyt cng cho php cc cn b tn dng tp trung vo mi quan h vi nhng khch hng vay ng tin cy hn v vi nhng khon tn dng mi.

im quan trng nht trong i vi vic x l n hoc tch thu ti sn bo m l vic pht hin v hnh ng kp thi. Hnh ng kp thi ch c th c thc hin nu c c s cnh bo sm v nhng khon cho vay cn c gim st cn thn hn. Cn c nhng tiu ch r rng chuyn cc khon nm trong danh sch gim st ca H thng cnh bo sm t cn b tn dng sang cho B phn x l n. Nhng tiu ch bao gm: s thng khon n nm trong danh sch gim st; nhng khon cho vay gi nguyn gi tr v qu hn hn 90 ngy; v nhng khon cho vay trong cc ngnh kinh t gp kh khn.

Khi xc nh mt khon n nm trong danh sch gim st l c vn , cc hnh ng c th tin hnh l:

1. Chuyn trch nhim qun l n sang cho B phn x l n. Cn b tn dng cn cung cp mi thng tin cn thit cho nhn vin B phn x l n v tr li nhng cu hi v tnh trng ca khch hng vay.

2. B phn x l n xem xt h s tn dng ca khch hng vay v tt c cc ti liu lin quan t i khon cho vay, nh gi li gi tr ti sn bo m v nh gi nhng kh nng x l c th thc hin.

3. B phn x l n sau cn nh gi khon tn dng v ri ro ca khch hng. Khi c th, B phn x l n cn tho lun vi b phn php l ca ngn hng v nhng chuyn gia khc.

4. Quyt nh liu c cn hnh ng tc thi gim thiu nhng thit hi cho ngn hng.

Nhng bin php m B phn x l n c th thc hin l:

Tin hnh m phn li/ti c cu cc iu khon cho vay bng cch thay i hoc a ra li sut, thi hn thanh ton v yu cu th chp mi.

Yu cu tr n. iu ny thng s dn ti vic thng lng li v thi hn v cc iu kin cho vay, hoc cn ti vic thng lng thanh ton thng qua vic bn ti sn th chp.

Tch thu ti sn bo m hoc tin hnh cc th tc php l lin quan ti cc ti sn khc.

Chuyn i khon n ca khch hng vay thnh vn c phn.

3.6. C cu t chc

Xc nh r rng vai tr v trch nhim ca ban lnh o v nhn vin trong hot ng tn dng v qun l ri ro tn dng l rt cn thit nhm m bo:

Nhng quyt nh quan trng lin quan ti cc chin lc tn dng, cho im tn dng v qun l ri ro tn dng c a ra mt cch thch hp bi mt tp th cc c nhn vi kinh nghim v kin thc ph hp.

Nhng trch nhim Ban Gim c giao ph c thc hin ng vi s u nhim .

Cc c nhn c giao nhng vai tr thch hp cho php m bo phn trch nhim v mt cch ph hp to ra mi trng tn dng c kim sot. V d, theo cc thng l tt nht th cc chc nng i) phn tch/nh gi tn dng, ii) quan h tn dng v gim st, v iii) xem xt/kim tra tn dng cn c tch ring nhm m bo s phn tch nhim v v trnh xung t quyn li c th lm gim cht lng hot ng tn dng.

Di y l nhng trch nhim lin quan ti qun l ri ro tn dng c th phn cng cho cc b phn ch cht ca ngn hng.

Hi ng qun tr

Ban gim c

U ban qun l ri ro tn dng

Hi ng tn dng

Ban Gim c chi nhnh

Khng c mt c cu t chc no c coi l tt nht- c cu t chc cn phi c pht trin theo s pht trin ca ngn hng. Trong mt s nm va qua, thng l quc t trong ngn hng l tp trung ho mi quy trnh x l v cc hot ng h tr ti mt b phn h tr (back office). Vic i mi h thng cng ngh thng tin ca Ngn hng Ngoi thng Vit Nam s lm tng kh nng tin ti mt c cu tp trung ho, v em li nhng thay i to ln trong c cu t chc ca ngn hng trong nhng nm sp ti.

Hi ng qun tr

Hi ng Qun tr chu trch nhim cui cng v tnh ng n ca hot ng tn dng trong ngn hng bao gm vic ra chin lc, mc tiu v hnh ng ca Ban Gim c. Nhng trch nhim tn dng c th bao gm:

a. Ph duyt v ph bin (v nh gi li thng xuyn) chin lc tn dng nh l mt phn trong chin lc v mc tiu kinh doanh ca Ngn hng;

b. Ph duyt chnh sch tn dng trong c hng dn c bn cho vic cp tn dng.

c. Ph duyt phng cch t chc hot ng tn dng ca ngn hng, bao gm c cu cc u ban v phn cp thm quyn.

d. Ph duyt cc loi hnh cho vay v cc sn phm tn dng

e. m bo la chn v c mt ban qun l trnh qun l hot ng tn dng.

f. Xem xt nhng ri ro tn dng ch yu, cc xu hng din bin v cht lng ca danh mc tn dng v tnh y ca cc khon d phng cc khon n kh i.

g. Xem xt nhng bo co nh k ca Ban Gim c v thanh tra, nhng nh lp chnh sch/gim st vin v kim ton vin ni b cng nh bn ngoi, nhm m bo tnh tun th v hiu qu hot ng ca cc chnh sch cng nh quy trnh tn dng ca ngn hng.

Ban gim c

Ban Gim c chu trch nhim thc hin chin lc tn dng c Hi ng Qun tr ph duyt v chu trch nhim tin hnh cc hot ng tn dng, bao gm:

a. m bo cho cc hot ng tn dng ca ngn hng tun th nhng chin lc xc nh

b. Xy dng cc th tc tn dng bng vn bn v thc thi cc th tc . Nhng th tc cn phi y , ton din v cn trng.

c. Gim st hot ng ca danh mc tn dng hin thi, kim sot bn cht v thnh phn ca danh mc tn dng.

d. nh gi kh nng thu hi cc khon n v a ra cc mc d phng

e. m bo s pht trin nhn lc v cc chin lc o to khi cn thit

f. m bo rng b phn Kim tra tn dng c lp v b phn Kim ton ni b c xem xt v nh gi danh mc tn dng, v theo di vic thc hin kp thi cc bin php v khuyn ngh c chp nhn.

g. Bo cc mt cch ton din v nhng hot ng tn dng quan trng, thnh phn v cht lng ca danh mc tn dng, v vn qun l ri ro tn dng cho Hi ng qun tr t nht mt ln mt nm.

U ban Qun l Ri ro tn dng

U ban Qun l Ri ro tn dng bao gm cc thnh vin ca Ban Gim c v nhng cn b qun l tn dng cp cao. U ban ny chu trch nhim duy tr tnh ng n ca khung qun l ri ro tn dng ca ngn hng, bao gm:

a. Xy dng v xut cc chnh sch v th tc qun l ri ro tn dng Ban Gim c ph duyt.

b. Xem xt cc gii hn ca danh mc da theo chin lc v ri ro ca ngn hng.

c. Xem xt cc k hoch lm vic v cc bo co lp bi b phn Kim tra tn dng c lp v Kim ton ni b

d. nh gi kh nng thu hi, tnh chnh xc ca vic xp hng tn dng, v tnh y ca vic lp d phng.

e. nh gi v gim st cht lng danh mc tn dng v phn b cc thnh phn ca danh mc tn dng.

f. Duy tr v xem xt li m hnh h thng cho im tn dng nhm tun th theo chnh sch v nhm phn nh ng cc iu kin th trng.

Hi ng tn dng

Hi ng tn dng hot ng c cp trung ng v cp chi nhnh, chu trch nhim chnh v vic xem xt tng giao dch tn dng vt qu thm quyn ca gim c chi nhnh. Hot ng chnh ca Hi ng tn dng bao gm:

a. Ph duyt cc khon cho vay ln hn 120.000 triu VND (Hi s), 40.000 triu VND (Chi nhnh TP HCM) hoc 15.000 triu VND (cc chi nhnh khc)

b. Gim st vic bo co v xem xt ri ro tn dng, kim ton ni b v kim ton bn ngoi, cc nh hoch nh chnh sch v cc c quan qun l khc.

Ban gim c chi nhnh

Ban Gim c chi nhnh chu trch nhim bo m cho chi nhnh c qun l v hot ng nht qun vi Hi s trung tm. Cc gim c chi nhnh c thm quyn ph duyt cc khon tn dng nu cc chi nhnh c hot ng tn dng. Cc trch nhim chnh ca gim c chi nhnh i vi vn tn dng nh sau:

a. Qun l vic thc thi cc phng php v quy trnh th tc ca Ngn hng ti chi nhnh

b. Ph bin v iu phi vic thc hin v o to v sn phm, chnh sch, h thng mi.

c. Ph duyt cc khon cho vay trong hn mc tn dng do Hi ng tn dng ra

d. Xem xt vic bo co ca chi nhnh v cc giao dch bt thng v cc sai st- gi l bo co bt thng hoc bo co kim tra; m bo s thng nht v tun th cc chnh sch v th tc ca ngn hng.

e. m bo vic xy dng cc chin lc v i ng nhn vin v o to trong phm vi chi nhnh.

3.7. Trch nhim i vi cht lng tn dng

Khng mt h thng qun l hay kim tra ni b no hot ng c hiu qu nu khng c ch ti. H thng y s yu i nu khng c cc hnh thc k lut cho nhng vi phm. Nhng nhn t chnh khuyn khch nhn vin lm vic tt, chp nhn trch nhim v hnh ng c trch nhim chnh l c cu th lao v h thng nh gi nhn s. Vn ny s c cp su hn trong phn 8.7.

3.8. H thng Tnh im tn dng

Mt cng c quan trng trong qun l cht lng tn dng i vi tng khch hng cng nh ton b danh mc tn dng l vic s dng h thng tnh im tn dng. Da trn phng php nh gi bng thang im, h thng ny nh gi ri ro tim tng trong tng khon khon tn dng. H thng nh gi bao gm phng php lun, cc th tc qun l v cc h thng c s dng trong qu trnh cho im.

H thng tnh im tn dng s dng cc thng tin nh tnh v nh lng lin quan ti cc khch hng vay tim nng (hay hin ti) tnh ton im tng hp. Vic cho im l da trn nh gi ca cn b tn dng v cc ch tiu khc nhau lin quan n ri ro tn dng. im tng hp c s dng phn nhm cc khon cho vay theo mc gim dn ca ri ro.

H thng tnh im tn dng l cng c quan trng trong qun l ri ro tn dng v c s dng trong cc giai on ca quy trnh tn dng:

Giai on nh gi tn dng - y l giai on xem xt nh gi ri ro tn dng t cc n xin vay t xc nh li sut, yu cu ti sn bo m v hn mc tn dng.

Cc n xin vay khng p ng cc yu cu s b t chi v cn b tn dng khng cn thc hin thm mt th tc no na.

Qun l tng khon cho vay vic cho im mt khch hng khi cho vay l c s cn b tn dng c th nh gi tnh trng hin ti ca khch hng vay.

Qun l ton b danh mc cho vay khi h thng cho im tn dng c thc hin mt cch y , y s l cng c cho php nh gi cht lng ca ton b danh mc tn dng bng cch phn loi theo im tn dng.

B phn Kim tra tn dng c lp s kim tra tnh chnh xc ca vic cho im tn dng v c th nh gi li v a ra mc d phng cn b sung cho khon cho vay .

Phng php cho im tn dng s c qun l ca cc b phn khc nhau s dng v l phng tin nh gi cc c hi kinh doanh vi mi khch hng.

3.8.1. M t phng php tnh im tn dng

Phng php tnh im tn dng c s dng ph thuc vo loi khch hng c phn tch, nh gi. Phn sau y trnh by mt s im c bn trong phng php tnh im tn dng i vi ba loi khch hng chnh, bao gm: a) cc t chc ti chnh, b) cc doanh nghip, bao gm DNNN, doanh nghip c vn u t nc ngoi v cc doanh nghip va v nh; v c) cc c nhn.

a) Cho vay cc t chc tn dng

Cho vay cc t chc tn dng c nh gi theo cc tiu ch sau y. Ma trn tnh im tn dng p dng vi cc t chc tn dng (Xem thm Ph lc 1.1.) phn b cc trng s khc nhau vi nhng tiu ch cho cc ngn hng Vit Nam (ngn hng quc doanh, ngn hng c phn v cc ngn hng lin doanh) v cc ngn hng nc ngoi:

Cc ch s ti chnh c tnh ton da trn s liu ca nhng bo co ti chnh gn nht, tp trung vo mc y ca vn ch s hu, mc ca cc khon vay khng sinh li, d phng cc khon vay, mc thanh khon v mc sinh li.

Cc yu t nh tnh c da trn cc c tnh hot ng v c cu ca ngn hng.

Quan h trc y v qu trnh giao dch vi ngn hng

nh gi ca t chc xp hng quc t, v d nh Moodys hay Standard &Poor

Cc ngn hng khng c xp hng bi cc t chc ny (v d ngn hng c phn v ngn hng lin doanh) s khng c nh gi theo cc tiu ch ny.

Cc thng tin cn thit hon thnh vic tnh im tn dng c da trn bo co thng nin gn nht, cc bo co ti chnh v cc thng tin trn mng Internet.

b) Cho vay cho cc doanh nghip nh nc, cc doanh nghip c vn u t nc ngi, cc doanh nghip va v nh v cc doanh nghip trong nc khc.

i vi cc doanh nghip nh nc, doanh nghip u t nc ngoi, doanh nghip va v nh, h thng tnh im tn dng da vo cc ch tiu c a ra sau y. Ma trn cho im vi cc ch th l doanh nghip c trnh by trong Ph lc 1.2. nhn bit c tnh ph hp v quan trng ca nhng tiu ch ny ti cc ch th khc nhau, h thng ny p dng cc trng s khc nhau vi tng tiu ch. V d, cc ch tiu ti chnh vi cc doanh nghip va v nh s t quan trng hn v cc bo co ti chnh ca cc doanh nghip ny khng thc s ng tin cy; ngc li, kinh nghim v uy tn ca Ban Gim c l nhng thng tin quan trng hn do s c t trng ln hn.

Cc ch tiu ti chnh c tnh ton da trn s liu ca cc bo co ti chnh gn nht, tp trung vo cc kha cnh nh kh nang thanh ton, hiu qu hot ng, t l n v kh nng sinh li. Vin nhng bo co ti chnh c kim ton, im s c tnh cao hn. Phng php cho im ny da trn ma trn theo Quyt nh s 57/2002/Q-NHNN ca Ngn hng Nh nc ban hnh ngy 24 thng 1 nm 2002. D n th im ny ca Trung tm Thng tin tn dng s dng cc tiu ch v ngnh v quy m doanh nghip.

Lu chuyn tin t bao gm li c trang tri bng li nhun, mc lu chuyn tin t cc hot ng kinh doanh v s d tin v cc khon tng ng tin.

Qun l kinh nghim kinh doanh v kinh nghim trong ngnh, tnh kh thi ca phng n kinh doanh.

Tnh hnh giao dch tnh hnh giao dch hon tr n ca ngi i vay i vi ngn hng v cc ngn hng khc.

Cc yu t bn ngoi trin vng chung ca ngnh, v th cnh tranh ca doanh nghip i vay v hnh nh ca doanh nghip trn th trng.

Cc c im hot ng khc - c im, c cu ca doanh nghip trn phng din a dng ho th trng, khch hng, nh cung cp v cc ngun doanh thu.

c) Cho vay c nhn

H thng tnh im tn dng s dng cc c im c nhn trong vic nh gi kh nng tr n ca ngi xin vay. Ma trn cho im tn dng i vi ngi i vay l c nhn c trnh by trong ph lc 1.3. Cc tiu ch c xt ti 2 cp :

Cp 1. Nu im cp 1 l m th chc chn n xin vay s b t chi. cp 1, vic nh gi dng li tnh hnh chung ca ngi i vay, bao gm cc thng tin sau:

Tin tn tin s (nu c) ngoi nhng ln vi phm giao thng nh.

Tui tc

Trnh vn ho

Ngh nghip

Thi gian lm vic vi nh tuyn dng hin ti

Chi tit ni c tr hin ti.

C cu gia nh v s ngi ph thuc

Thu nhp hng nm: ca bn thn v gia nh Cp 2: nh gi mi quan h ca ngi i vay vi ngn hng, gnh nng n hin ti v cc ti sn bo m.

3.8.2. ng dng thc tin ca h thng tnh im tn dng

Cc trng hp c th s h thng tnh im tn dng

Phng php tnh im tn dng tp trung vo cc tnh hung c ri ro tn dng. Trong trng hp c ti sn bo m lm gim thiu ri ro tn dng, c th tin tng vo ti sn m bo v gim bt cc th tc nu trn. Nhng tnh hung ny ch c p dng khi ngn hng hon ton tin tng vo kh nng thu hi gi tr ca ti sn bo m theo ng gi tr ca n. y c th l ti khon tin gi b phong to vt qu gi tr khon cho vay v nhng th bo lnh ca ngn hng c xem l c ri ro rt thp (xem thm phn nh gi ngn hng). Thng thng, ch nn tnh n cht lng ca ti sn bo m nh mt bin php cui cng thu hi n. Cc quyt nh tn dng cn da trn nh gi uy tn v kh nng tr n ca ngi i vay.

Bng tnh im tn dng

Bng tnh im tn dng c lp trc ht bi cn b tn dng khi phn tch tn dng. Vi mi loi khch hng c mt bng cho im ring. Bng ny c dng lng ho cc tiu ch nh gi v ngi i vay v sau , s dng cc nh gi nh tnh kt hp vi cc nh gi chuyn mn ca cn b tn dng cho im tn dng cui cng.

Cc bo co ti chnh, cc bo co qun l v cc ti liu khc c s dng lm ti liu cho cc cn b tn dng tham kho trong qu trnh hon thnh bng tnh im tn dng. ng thi, cc ti liu ny cng cn c lu li phc v cho qu trnh xem xt v sau ca trng phng tn dng. Cc ti liu ny cng c xem l ti liu tham kho cho cn b tn dng theo di khon n sau khi cho vay.

Vic s dng cc bng cho im cng vi h thng tnh im tn dng trong ngn hng c th c ci thin hn bng cch thc hin cc th nghim v tnh chnh xc trc khi thc hin. Vic kim tra ny c th p dng cho nhng khon cho vay thc hin, v d nh nhng khon cho vay t nhng nm 1997- 1999 v sau so snh thc t thc hin ca khon cho vay vi nhng g h thng cho im tn dng d bo.

S dng cc nh gi nh tnh ca cn b tn dng

Vic p dng h thng tnh im tn dng cho php p dng phng php nh gi ni b, v sau , s dng cc nh gi chuyn mn ca cn b tn dng trong qu trnh ra quyt nh v mc ri ro ca khon cho vay. Cc yu t hnh thnh nn m hnh cho im ni b bao gm vic phn tch cc thng tin ti chnh ni b v cc thng tin nh tnh v nh lng khc cho im. Cc nh gi nh tnh (nh cht lng qun l) c gim xung thng qua mt s cc cu hi vi cc tiu ch nh lng. Tuy nhin, tnh tin cy ca thng tin l rt quan trng bi l nu cc thng tin khng ng tin cy, li ch ca vic tnh im s b gim i mt cch ng k.

nh gi ti sn bo m

Ti sn bo m khng c bao gm cc tiu ch khi tnh im tn dng. H thng tnh im tn dng nh gi ri ro tn dng trn c s cc hot ng kinh doanh v kh nng tr n t cc hot ng . Cc ti sn bo m c th gim mc ri ro nhng khng c xem nh ngun tr n. Ngi cn b tn dng da trn im nh gi ny c th a ra khuyn ngh lin quan ti quy trnh th chp ti sn. Mc m bo ca ti sn th chp cn t l thun vi mc ri ro tn dng. Vic nh gi cc loi ti sn th chp c trnh by trong Ph lc 1.4.

S dng tnh im tn dng v xp hng ti sn bo m trong qu trnh ra quyt nh tn dng

Vic cho im tn dng v nh gi ti sn th chp c kt hp s dng quyt nh:

Liu n xin vay c chp nhn hay t chi. Cc n xin vay c ri ro cao m ti sn bo m li khng c tho ng hoc c tranh chp v quyn s hu ti sn bo m hoc cc n xin vay khng thng tin cn thit s b t chi.

Hn mc tn dng hay gi tr cho vay ti a. Bng cch tnh ton t s ti a gia gi tr khon cho vay vi gi tr ti sn th chp, cn b tn dng c th c on c ri ro ti a m Ngn hng phi chp nhn. Trong qu trnh tip tc hon thin H thng tnh im tn dng, cn lu ti vic a vo cc yu t khc ngoi t l ti sn bo m khi quyt nh gi tr khon cho vay v hn mc tn dng. V d, c th a vo yu t nh lu chuyn tin t qu kh/d bo, hay h s bo m tr li.

Li sut. L mc gi hp l Ngn hng c n b do chp nhn ri ro.

Ma trn quyt nh tn dng s c trnh by c th Ph lc 1.5.

3.8.3. Pht trin c s d liu v h thng tnh im tn dng

H thng tnh im tn dng cn phi linh hot v c th kim sot c, c th rt kinh nghim t nhng kt qu thu c cng nh t mi trng v m nhm thay i cc gi tr ni b theo thi gian. H thng tnh im tn dng s c hon thin theo thi gian nh c cc sa i v cc yu t trong phng php phn nh ngy cng gn hn vi thc t hot ng da trn kinh nghim ca Ngn hng v nhng ri ro tn dng xy ra.

Mt phn rt quan trng ca h thng tnh im tn dng l vic s dng c s d liu bao gm cc thng tin v hot ng v c im ca cc khon cho vay trong qu kh. C s d liu c s dng d bo ri ro ca cc n xin vay da vo kinh nghim ca ngn hng v nhng khon cho vay trc vi c im tng t. C s d liu s c vi tnh ho v bao gm c cc n xin vay c chp nhn v b t chi.

C s d liu cn c thit k theo di cc c tnh lin quan n ri ro tn dng quan trng v cn thit nht nhng phi hiu qu nht v mt chi ph m Vietcombank c th qun l c. V d, bng cch theo di qu trnh tr n trong c s d liu, h thng tnh im tn dng c th d on liu mt khon cha cp vn c kh nng b qu hn n 90 ngy hay khng da trn kinh nghim v nhng khon cho vay tng t trong qu kh.

3.9. Chc nng Kim tra tn dng c lp

Vic Kim tra tn dng c lp a ra cch nh gi c lp v ri ro tn dng ca Ngn hng v t s a ra cc quy trnh qun l ri ro cn thit.

Mc tiu

Mc tiu ca chc nng kim tra tn dng l:

Thc hin nh gi tn dng nh k, nhm to iu kin c cc bin php kp thi khc phc s gim st cht lng ca khon vay v gim thiu tn tht tn dng trong tng lai;

Kim tra tnh chnh xc ca vic nh gi/xp hng tn dng v nu cn, c th nh gi li v a ra mc d phng b sung;

nh gi hiu qu hot ng qun l ri ro tn dng c tun th theo nhng hng dn ca Ngn hng hay khng.

B phn kim tra tn dng s phn tch mt cch c h thng v c lp v danh mc tn dng, tnh y ca cc khon d phng v tnh chnh xc ca vic cho im tn dng. Ngoi ra, b phn ny cng c yu cu nh gi cc chnh sch, quy trnh qun l tn dng.

H thng kim tra tn dng ni b c hiu qu kt hp vic kim tra c lp vi vic phn tch thng xuyn v vic nh gi li khon cho vay ca cc cn b tn dng. Vic Kim tra tn dng cn m bo rng cc cn b tn dng qun l c cht lng tn dng v cc ti sn bo m mt cch thng xuyn v lin tc. V cn b tn dng l ngi thng xuyn lin h vi khch hng vay, do h thng pht hin c cc vn tim n trc cc b phn khc, v d nh B phn kim tra tn dng, pht hin ra. Tuy nhin, vic khng phi lc no cng thc hin c. Chc nng Kim tra tn dng c lp c th m bo rng cn b tn dng khng t tho mn vi khch hng ca h.

C cu nhn vin.

Vic tuyn chn v o to cn b kim tra tn dng l rt quan trng do qu trnh kim tra tn dng yu cu s dng nhiu nh gi nh tnh. B phn kim tra tn dng cn c nhng cn b c k nng v kinh nghim thc hin vic kim tra v nh gi. Cng vic ny i hi kinh nghim ca ngi tng lm cn b tn dng. Tuy nhin, c th m bo tnh khch quan trong vic a ra nhn xt c lp v danh mc tn dng, h phi l nhng ngi khng c trch nhim v nhng khon cho vay trong danh mc.

Do tnh cht nh k ca cc t kim tra, b phn Kim tra tn dng c lp s khng cn phi l mt b phn chuyn trch. C th c s trng lp gia cc chc nng ca b phn Kim tra tn dng vi phng Kim sot ni b, do vy, c th s dng nhng nhn vin c kinh nghim v trnh thch hp ca Phng Kim ton Ni b trong b phn Kim tra tn dng.

S ln kim tra tn dng

S ln kim tra ca B phn Kim tra tn dng tu thuc vo mc c ri ro. Thc t cho thy, tt nht l tt c cc khon cho vay cn c kim tra theo chu k 6 thng 1 ln, tp trung vo nhng khon tn dng quy m ln ri ro cao trong danh mc tn dng, ng thi chn mu ngu nhin mt s khon khc. vi nhng khon cho vay c vn c bit hc trong nhng lnh vc c ri ro coa, cn c s kim tra thng xuyn hn (c th theo qu)

Vic la chon cc khon cho vay xem xt.

Vic Kim tra tn dng thng c thc hin theo phng php la chn trn c s ri ro - nh quy m tn dng trn mt mc ti thiu no , ri ro c nh gi mc trung bnh hoc cao, nhng ngnh v khu vc gp kh khn kinh t hay cc yu t khc nh hng ti danh mc tn dng hin ti ca Ngn hng.

Thm vo , vic xem xt cc h s n xu ng cng c th c thc hin c c thng tin v nguyn nhn khon tn dng tr thnh n xu khng thu hi c, v cc bin php khc phc no c thc hin.

Mu kim tra tn dng

Vic ghi li cc thng tin v quan st c thc hin theo mt mu chun v thm nh tn dng. Cc thng tin trn mu ny l c s ra quyt nh. Ngun thng tin chnh in vo mu ny l:

H s tn dng;

Chi tit ti khon trch t c s d liu tn dng, k ton, ti chnh v h thng tn dng; v

Hiu bit ca cn b tn dng v khch hng vay.

Cn b kim tra tn dng s thc hin cc bc kim tra sau y vi khon cho vay c la chn trong qu trnh kim tra tn dng:

n xin vay v ph duyt ban u lu trong h s

Ph duyt ca cc cp c thm quyn v hn mc lin quan

Thm nh ti sn bo m c ph duyt v ghi li mt cch hp l

Bo him y vi cc ti sn bo m, hin ang c hiu lc, ang lu trong h s.

Cp pht vn theo ph duyt

Cc hp ng tn dng, kh c cho vay v cc ti liu v ti sn bo m.

Kim tra li sut p dng l ng.

Tt c cc iu khon v iu kin u c tun th

Mc ri ro tn dng c nh gi ng n

Kim tra mc ri ro liu c thay i

Kim tra cc bo co ti chnh hin thi (trong vng 12 thng) ca khch hng vay c lu trong h s

Qu trnh tr n c c thc hin theo nh kh c hay khng

Bo co kim tra c vn vay ca cn b sau mi ln xung doanh nghip (trong vng 12 thng) hoc cc bng chng chng t cn b theo di khch hng vay thng xuyn c lu trong h s.

Kim tra h s tn dng c c lu ng nh theo Cm nang tn dng hay khng?

Trong qu trnh xem xt, trng nhm Kim tra tn dng s tho lun vi trng phng tn dng v cc vn pht sinh.

Hp tng kt.

Vo cui mi t xem xt tn dng, mt bui hp tng kt vi trng phng tn dng s c t chc tho lun v cc pht hin, cc khuyn ngh v v bo co d tho v nh gi tn dng. Cc pht hint qu trnh kim tra s c tho lun vi trng phng tn dng xc nhn tnh ng n ca cc kin nh gi. ng thi cuc hp tng kt s xc nhn kt lun ca cuc kim tra tn dng v cho trng phng tn dng c hi tho lun v cc k hoch thc hin cng vic khc phc cc yu km.

Kt qu bui hp s oc ghi li thnh bo co nh hng hnh ng trong Trng phng tn dng c nhim v m bo rng cc hot ng s c hon thnh trong thi gian cho php. Mt bn bo co cui cng s c gi n U ban qun l ri ro tn dng v Hi ng tn dng.

3.10. Bo co ri ro tn dng.

Danh sch cc bo co c khuyn ngh c lin quan n vic qun l ri ro tn dng bao gm:

Tn bo coM tMc tiunh k bo coNgun

1. C cu danh mc

Phn tch ton b danh mc tn dng theo cc ch tiu sau:

Chi nhnh

Loi tin cho vay

Mc ch vay

Loi hnh khch hng vay

Ngnh hot ng ca khch hng vay

Sn phm ca khch hng vay

Loi ti sn th chp

Thi gian o hn ban u

Li sut

Quy m khon vay

Xp hng bi h thng tnh im tn dng

S ngy qu hn

D phng lp

Cc bn lin quanPhn tch s d danh mc tn dng (cho cc khon trong v ngoi bng cn i k ton) theo cc tiu ch chnh mt cch thng xuyn.

Xem v d trong ph lc 2. Cho thy bc tranh tng th v cc c tnh ch yu ca danh mc tn dng.

Ch ra cc khu vc c th c tp trung ri ro trong danh mc tn dng

Hng thng/ hng quSliverlak/Th cng

2. Ri ro tp trung tn dng

10 khch hng ln nhtS d tn dng ca 10 khch hng hoc nhm khch hng ln nhtPht hin ri ro tp trung vo mt khch hng hoc mt nhm cc khch hng c quan h vi nhau.Hng thngSilverlake

Phn tch kh nng xut hin ri ro tp trung tn dng, v d nh:

Cho vay cc DNNN theo ngnh v sn phm

Cho vay cc doanh nghip kinh doanh v ch bin theo loi sn phm

Phn tch s d danh mc tn dng (bao gm cc khon mc trong v ngoi bng cn i k ton) theo cc c im c trng c th pht hin c ri ro tp trung tn dng.Ch ra mc tp trung ri ro nu thc s pht hin c s tp trung tn dng Hng quSilverlake/Th cng

3. nh gi ri ro

S d khon cho vay cn tn ng do:

Cc khon cho vay phi gia hn

Cc khon n xuTm tt v cc khon n qu hnLm ni bt nhng thay i v gi tr n qu hn phn tch su hnHng thngSilverlake

S d thun chu ri ro = d n cn tn gi tr ti sn bo m Ri ro tn dng thun theo loi n qu hnLm ni bt ri ro tn dng do cc khon n qu hnHng thngSilverlake

Tm tt nh gi ca h thng tnh im tn dng v thay i gia cc xp hng trong mt k.Danh mc tn dng theo phn loi ca h thng tnh im tn dng. Xem v d Ph lc 2.Cho thy s gim st v cht lng ca danh mc tn dng qua thay i c cu ca tng loi ri ro Hng thngSilverlake

Bo co ngoi tTm tt cc trng hp vt hn mcNu bt cc trng hp tn dng vt qu hn mc cho mt khch hng hay cc hn mc khc bao gm cc hn mc phn quyt.Hng thngSilverlake

Kim tra tn dng c lpCc pht hin v cc im cn thc hin t ln xem xt tn dng gn nht.nh gi mc sinh li ca danh mc tn dng da trn kt qu ln xem xt c lp. Na nm 1 lnTh cng

4. Ti sn bo m

Gi tr ti sn bo m Tm tt v gi tr ca cc ti sn th chp theo nh gi gn nhtRi ro thua l do ti sn th chp gim gi trHng quSilverlake

4. Ri ro thanh khon

4.1. Khung qun l ri ro thanh khon

Mc tiu ca qun l thanh khon l bo v kh nng ti chnh ca Ngn hng v duy tr kh nng vt qua mi kh khn trn th trng ti chnh.

Khung qun l ri ro thanh khon bao gm tm nguyn tc c bn sau:

Nguyn tcPhn

1Chin lc qun l thanh khon 4.2.

2Xc nh ri ro thanh khon trong cc hot ng ca Vietcombank4.3

3C cu t chc qun l ri ro thanh khon 4.4

4H thng thng tin cn thit o lng, qun l, gim st v bo co ri ro thanh khon.4.5

5Quy trnh o lng v gim st cc yu cu ti tr thun4.6

6Kim sot ni b i vi qun l ri ro thanh khon 4.7

7a dng ho cng n v duy tr kh nng bn ti sn 4.8

8K hoch d phng i ph vi trng hp khng hong v kh nng thanh khon 4.9

4.2. Chin lc qun l thanh khon

Ngn hng s pht trin mt chin lc v qun l ri ro thanh khon trong bao gm mc ri ro chp nhn c v t ra cc mc tiu nh tnh v nh lng sau:

Thnh phn ca ti sn v cng n da trn tnh thanh khon tng i v kh nng tiu th. V chin lc chung ca Ngn hng ch yu tp trung vo cc hot ng ngn trung hn, chin lc qun l thanh khon cng cn phn nh c im ny.

Vic s dng v s ph thuc vo mt s cng c ti chnh nht nh. Do cc ti sn c kh nng thanh khon chim mt t l ln trong c cu ti sn ca ngn hng, hin ti c l cha cn xem xt nhiu ti cc cng c ti chnh (nh hn mc tn dng m vi ngn hng khc), tuy nhin, iu ny s cn c xem xt nhiu hn trong tng lai.

Duy tr tnh thanh khon trong nhiu loi tin t. Xc nhn cc loi ngoi t m Ngn hng c giao dch nhiu v s cn thit phi kim sot tnh thanh khon ca tng loi tin t.

Chin lc ny cng cn phi xem xt nhng nh hng khc nhau n hot ng ca ngn hng do s khng hong v kh nng thanh khon tm thi v trong di hn.

Mi phng ban v b phn trong ngn hng c thc hin nhng hot ng nh hng ti kh nng thanh khon ca ton ngn hng cn nhn thc v chin lc qun l ri ro thanh khon.

4.3. Xc nh ri ro thanh khon

Ri ro thanh khon l loi ri ro m ngn hng khng th p ng nhu cu ti tr ca mnh, ngha l ngn hng khng th p ng nhu cu v lu chuyn tin t khi ti hn. C hai nguyn nhn ca vn ny:

L do thuc phn ti sn, do nhu cu ti tr cc khon cho vay cam kt lm tng nhu cu thanh l ti sn khc ti tr khon cho vay; v

L do thuc phn ngun vn, do nhng ngi gi tin c nhu cu rt tin vay.

V d v trng hp kh nng thanh khon ngn hng b e do:

Thiu a dng ho cc loi hnh ti tr, gia cc loi tin gi v cc loi khch hng, v d tp trung vo nhn tin gi c k hn t nhn vin cc doanh nghip nh nc.

Tp trung nhn tin gi t mt khch hng hoc mt ngn hng i tc

Mt cn i v thi gian o hn nhng ti sn di hn c ti tr bi nhng cng n ngn hn.

Kinh doanh nhiu loi tin t, to nn ri ro thanh khon v yu cu ti tr trong tng loi tin t.

Gim st trong xp hng tn dng/cc thng tin i chng bt li c th lm tng nhu cu rt vn ca nhng khch hng gi tin.

Khng hong ti chnh quc gia c th lm gim nim tinvo h thng ngn hng

Yu cu ti tr cho cc khon mc ngoi bng khng d bo trc nh phi tr cho ngi hng li theo th tn dng m khch hng mt kh nng thanh ton.

trnh nhng ri ro ny, ngn hng d tr thanh khon di dng tin mt ti cc chi nhnh, ti khon vng lai cc ngn hng khc, cc khon tin gi qua m, ti khon d tr bt buc ti Ngn hng Nh nc v cc loi chng khon c tnh thanh khon cao. Trong khi vic d tr nhiu hn cc ti sn c tnh thanh khon cao c th gip ngn hng gim ri ro thanh khon, song cc ti sn c tnh thanh khon cao cng thng l nhng ti sn em li t li nhun hn so vi nhng ti sn di hn v km tnh thanh khon. y xut hin chi ph c hi l thu nhp t li do vic gi cc ti sn c kh nng sinh li t hn.

4.4. C cu t chc qun l ri ro thanh khon.

C cu t chc cn c thit lp thc hin chin lc qun l ri ro thanh khon. Trch nhim qun l ri ro thanh khon c giao cho U ban qun l ti sn/cng n. Gia cc c nhn chu trch nhim qun l ri ro thanh khon cn phi c lin h cht ch vi nhng ngi chu trch nhim theo di cc iu kin ca th trng. iu ny c th gip vic ra quyt nh v c cc hot ng kp thi vi cc thay i trn th trng. Sau y l tm tt nhng khuyn ngh v ngun vn lin quan ti vic qun l ri ro thanh khon ca mt s phng ban quan trng trong ngn hng.

Hi ng Qun tr

Hi ng Qun tr:

Ph duyt chin lc v cc chnh sch quan trng lin quan n qun l ri ro thanh khon;

Gim st tnh hnh thanh khon v c cu ri ro ca ngn hng mt cch nh k hiu v nh gi ri ro thanh khon ca ngn hng.

U ban qun l ri ro

U ban qun l ri ro c nhim v:

m bo rng hot ng ca ngn hng ph hp vi chin lc thanh khon t ra;

m bo cc chnh sch v th tc cn thit cho qun l ri ro thanh khon c thc hin;

Qun l tnh hnh thanh khon v c cu ri ro ca ngn hng mt cch nh k hiu v nh gi ri ro thanh khon ca ngn hng;

Gim st hot ng ca U ban qun l ti sn/cng n v vic x l cc vn quan trng ca U ban ny.

U ban qun l ti sn/cng n (ALCO)

ALCO c trch nhim qun l kh nng thanh khon ni chung, bao gm cc cng vic c th nh sau:

Xy dng v thc hin cc th tc quy trnh qun l kh nng thanh khon, m bo rng cc th tc qui trnh lun c cp nht m bo tnh y , thn trng;

Xy dng v xem xt cc hn mc m bo kh nng thanh ton y , cc trng hp vt hn mc c xem xt v ph duyt;

Quyt nh c cu bng cn i k ton cc ti sn v cng n theo tnh thanh khon v theo thi gian o hn.

Lp cc bo co cho Ban Gim c, U ban qun l ri ro v cc hot ng thanh khon v c cu ri ro ca ngn hng mt cch thng xuyn;

Lp k hoch d phng ch r cc hot ng qun l trong trng hp c khng hong v kh nng thanh khon;

Ban Gim c chi nhnh

Mt s yu t ca qun l thanh khon cn c thc hin mt cch tp trung trong khi mt s yu t khc c thc hin mt cch phi tp trung bng cch giao trch nhim cho tng chi nhnh t qun l v kh nng thanh khon ca chi nhnh . Mt c cu qun l tp trung l cn thit nhm bo m ngn hng c kh nng kim sot c tnh thanh khon trn ton b h thng, v c chi nhnh c th s dng ngun vn ca cc chi nhnh khc khi c th, hn l s dng ngun vn bn ngoi.

4.5. H thng thng tin cn thit o lng, qun l, gim st v bo co ri ro thanh khon.

Mt h thng thng tin mnh l h thng c th a ra cc quyt nh tt lin quan ti kh nng thanh khon ca ngn hng. H thng thng tin c th tnh ton c trng thi thanh khon v d on thanh khon ca ngn hng:

mt cch y , cho ton ngn hng trn c s tng hp, bao gm tt c cc khon mc ni bng ca ti sn v ngun vn;

c thc hin hng ngy;

c thc hin theo cc mc thi gian trong ngn hn v di hn;

theo cc loi tin t chnh.

Khuyn ngh mt s bo co v qun l ri ro thanh khon c trnh by trong phn 4.10. Vic bo co kp thi cho php so snh ri ro thanh khon hin ti vi hn mc lp. tr gip cho qu trnh ra quyt nh, cc bo co ny cn bao gm cc thng tin thch hp cho Ban Gim c v Hi ng Qun tr nhm cho php phn tch, nh gi xu th ca ton ngn hng.

4.6. Quy trnh o lng v gim st cc yu cu ti tr thun.

Phn tch lung tin d ton.

mc c bn nht, vic tnh ton kh nng thanh khon chnh l vic nh gi lung tin vo so vi lung tin ra ca ngn hng da trn thi gian d tnh ca lung tin. Thi gian o hn ca c ti sn v cng n c tnh cht tin t l yu t quan trng nh gi thi gian cc lung tin trong tng lai. Thi gian o hn chnh l thi gian cn li n khi tr n theo hp ng v iu khon pht hnh. Trn thc t, thi gian o hn ca cc ti sn v cng n c tnh cht tin t c th khc vi cc iu khon hp ng v da trn tho thun ming gia cc bn v cc iu khon ph lc ngoi hp ng.

Yu cu ti tr thun c quyt nh bng cch phn tch lung tin vo (ch yu l t cc ti sn o hn v cc khon tin gi nhn c) v cc lung tin ra (ch yu do gii ngn cc khon cho vay v tr cho nhng ngi rt tin gi), da trn gi nh v kh nng thanh khon ca ti sn v cng n.

Khi quyt nh ti sn tng lai, cn cn nhc nhng vn sau:

T l ti sn o hn ngn hng sn sng v c th quay vng?

Khi lng rt vn d kin ca cc khon cho vay k?

Mc ca cc n xin vay s c ph duyt?

Khi quyt nh cng n tng lai, cn cn nhc nhng vn sau:

Mc quay vng bnh thng ca cc khon tin gi c k hn?

Thi gian o hn thc ca tin gi khng k hn?

Mc tng trng ca nhng khon tin gi mi?

Thang o hn

Thang o hn l mt cng c hu dng s dng cho mc ch phn tch cc dng tin vo v ro tnh n mt thi im nht nh trong tng lai. Thng d lu k thun v thiu ht lu k thun s c tnh ton trong mt khong thi gian nht nh. Cng c ny cho php ngi qun l c th quyt nh mc ti sn thanh khon cn d tr p ng c nhu cu dng tin ra trong mt khong thi gian nht nh trong tng lai. Khong thi gian tnh ton thang o hn thng ngn, thng thng bt u t ngy tip theo v cc khong 1-3 ngy, 3-5 ngy. Cc khong thi gian tip theo c th c ko di trong mt k hoc hn mt nm. V d v mt mu thang o hn c trnh by trong Ph lc 4.

Phn tch dng tin vo v ra s dng phng php gi nh tnh hung.

Mt phn tch c th hn v kh nng thanh khon tng lai s dng phng php gi nh tnh hung d on thay i ca cc lung tin trong cc iu kin khc. iu quan trng trong phng php ny l nm bt c xu hng ca nn kinh t v th trng cng vi s dng kinh nghim qu kh v nhng vn nh mc quay vng cc khon tin gi c k hn khi n hn. Nhng gi nh m ngn hng cn t ra d on lung tin s bao gm:

Trong iu kin th trng bnh thng, gi nh cc khch hng ca ngn hng s quay vng tin gi v cc khon cho vay mt cch bnh thng. Trng hp ny gii nh Vietcombank ch thc hin nhng hot ng bnh thng ti tr cho cc khon thiu ht hay u t cc khon tin thng d.

iu kin suy thoi, chng hn lo ngi pht sinh t cuc khng hong quc gia to ra nhu cu rt vn rt ln trong nhn dn. Cn c mt k hoch d phng ch ra trong tnh hung khn cp ny, ngn hng c ngun tin no b p.

4.7. Kim sot ni b i vi qun l ri ro thanh khon

Vic thc hin cc quy trnh qun l thanh khon v cu trc hn mc (c trnh by di y) l rt quan trng t c mc tiu ca chin lc qun l ri ro thanh khon:

Quy trnh qun l ri ro thanh khon

Vic qun l ri ro thanh khon hiu qu ph thuc rt nhiu vo cc quy trnh hot ng v quy trnh kim sot. Nhng quy trnh hot ng chnh bao gm:

Hng ngy theo di st sao cc chi nhnh m bo cc thiu ht hay thng d v ngun vn c pht hin v gii quyt kp thi;

Tn dng mi lin h gia cc ngn hng c c s linh hot ti chnh v qun l tin mt hiu qu.

Quy trnh qun l tin mt hng ngy i i vi c cu ca chc nng ti chnh (v d: tp trung ho, a phng ho...)

Cc quy trnh lin quan n cc khon phi tr cho php ngn hng ti a gi tr thi gian ca khon tin (v d: tn dng li th ca cc gim gi, chit khu...)

Cc th tc thu hi hiu qu, bao gm c vic nhc nh v i tin bi thng do tr chm

Kt ni cc khon vng lai v Swept hng ngy.

Hn mc khe h trong tng k hn ca thang o hn

Thang o hn c s dng pht hin ra khe h (chnh lch) v ngun vn (trng hp lung tin ra vt qu lung tin vo) trong mt thi gian nht nh trong tng lai. Khe h ngun vn pht hin c trong mt thigian cn c xem xt mt cch tng th, c th l do s st gim ca cc ti sn c tnh thanh khon cao. Khe h ngun vn trong thi gian ngn hn (t hn 3 thng) l vn quan trng hn, do lung tin c d on chc chn hn so vi trong thi gian di hn, v c t c hi hn cho vic lp k hoch v nhng khon d tr ca ngn hng. Hn mc v khe h c t ra trn c s tnh c trong ngn hn v di hn theo t l % ca vn ch s hu v tng d tr thanh khon ca ngn hng.

Ngn hng Nh nc cng c quy nh v hn mc ny. Quyt nh s 297/1999/Q-NHNN5 ban hnh ngy 25 thng 8 nm 1999 quy nh t l ti a l 25% tng vn ngn hn c dng ti tr cho cc khon cho vay trung v di hn.

Hn mc v tin t hn mc thanh khon cho tng loi tin t

Hn mc khe h c trnh by trn c thit lp cho mi loi tin t mnh m Ngn hng c nhu cu vn.

Hn mc tp trung tin gi

Hn mc v tp trung (tnh theo % tng tin gi) c xc nh tnh mc tp trung cho php ti a ca nhng khon tin gi nhn c t mt khch hng hoc t mt ngn hng i tc.

T l d tr thanh khon

T l d tr thanh khon c xc nh theo quy nh ca Ngn hng Nh nc, theo Ngn hng buc phi duy tr lng tin mt Ngn hng Nh nc di dng d tr bt buc, t l ny c quy nh cc mc nh sau:

ng Vit NamNgoi t

Tin gi khng k hn, tin gi c k hn di mt nm ca khch hng 3%8%

Tin gi c k hn trn mt nm ca khch hng 5%12%

4.8. a dng ho cng n v duy tr kh nng bn ti sn

a dng ho cng n

S tp trung v ngun vn s lm pht sinh ri ro thanh khon. Ban qun l cn bit r v thnh phn, c im v s a dng v ngun vn ca ngn hng. Ngn hng cn kim sot c tnh ph thuc vo mt hay mt s ngun vn nht nh cc mc sau:

mc