can tourism be a reliable engine of growth? · can tourism be a sustainable engine of growth? (ท...
TRANSCRIPT
Can tourism be a sustainable engine of growth?(ท ำอยำงไรใหภำคกำรทองเทยวเปนตวขบเคลอนเศรษฐกจไทยไดอยำงยงยน?)
สำยนโยบำยกำรเงน ธนำคำรแหงประเทศไทย
สงหำคม พ.ศ. 2558
อบลรตน จนทรงษ กมพล พรพฒนไพศำลกล รตตยำกร ลมณตชย ปภสสร แสวงสขสนต
2
ภำคสงออกของไทยเผชญขอจ ำกดจงชะลอตวตอเนอง และ Domestic demand ยงฟนตวไดชำ ขณะทภำคกำรทองเทยวมกำรเตบโตตอเนอง
ทมำของกำรศกษำ
4
8
12
16
20
30
50
70
90
110
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
2555
2556
2557
2558
สดสวน GDP ดำนกำรใชจำย
Domestic Demand Exports of goods Exports of service (แกนขวำ)
% of GDP % of GDP
ทมำ: ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ แบบปรมำณลกโซ (at current market prices) ส ำนกงำนคณะกรรมกำรพฒนำกำรเศรษฐกจและสงคมแหงชำตหมำยเหต: รำยรบจำกกำรใชจำยของนกทองเทยวตำงชำตคดเปนสดสวนประมำณรอยละ 70 ของกำรสงออกบรกำรทงหมดของไทย
แกนขวำ
3
ควำมส ำคญของภำคกำรทองเทยวตอระบบเศรษฐกจไทย
ทมำ: โครงกำรคำใชจำยในกำรจดท ำบญชประชำชำตดำนกำรทองเทยว (Tourism Satellite Account: TSA) รำยงำนกำรจดท ำบญชประชำชำตดำนกำรทองเทยวฉบบสมบรณ (Final Report) Phase 2 และขอมลแรงงำนในภำคโรงแรมและภตตำคำรจำกส ำนกงำนสถตแหงชำตหมำยเหต: * แสดงสดสวนของ GDP ภำคกำรทองเทยว (value added) ตอ Nominal GDP CVM
- จดพของภำคกำรทองเทยวค ำนวณจำกกำรใชจำยทมวตถประสงคเพอกำรทองเทยวทงในสวนของนกทองเทยวตำงชำตและคนไทย
รอยละ
6.88.1
9.2 10.4
0
3
6
9
12
15
0.0
0.3
0.6
0.9
1.2
1.5
2553
2554
2555
2556
IndirectDirectShare to NGDP (RHS)*
รำยได (จดพ) ของภำคกำรทองเทยว
ลำนลำนบำท
น ำทวม
ชมนมกำรเมอง17.3
17.0
15.9 16.0
14
15
16
17
18
0
2
4
6
8
2553
2554
2555
2556
อนๆโรงแรมและภตตำคำรShare to total employment (RHS)
อตรำกำรจำงงำนในอตสำหกรรมทองเทยว
ลำนคน รอยละ
กำรทองเทยวสำมำรถเปน Reliable Engine of Growth ไดหรอไม ?
4
วตถประสงคของกำรศกษำ
1) ศกษาศกยภาพและความเสยงของภาคทองเทยวไทยทงในดานอปสงค/อปทานเพอน ามาสการประเมนความยงยนของภาคการทองเทยวไทย
2) เพอวเคราะหถงแนวทางการพฒนาภาคการทองเทยวไทยใหสามารถเปนหนงในเครองยนตขบเคลอนทางเศรษฐกจอยางยงยน
กำรเตบโตของภำคกำรทองเทยวอยำงยงยน (sustainable tourism) หมำยถงกำรพฒนำทสำมำรถตอบสนองควำมตองกำรของนกทองเทยวและประเทศเจำของทรพยำกรในปจจบน โดยไมเปนอปสรรคตอควำมสำมำรถในกำรเตบโตในอนำคต โดยงำนศกษำน มงเนนกำรพจำรณำผลกระทบทมตอเศรษฐกจและสงแวดลอมเปนส ำคญ
5
กรอบกำรศกษำ
Demand side analysis Supply side analysis
• แนวโนมปรมำณและกำรกระจำยตวของนกทองเทยว- แนวโนมการเตบโตของนกทองเทยว- การกระจายตวของนกทองเทยว
- แหลงทองเทยว- กจกรรมการทองเทยว
• มลคำและกำรกระจำยตวของคำใชจำยของนกทองเทยว- ประเภทของคาใชจายและการเชอมโยงกบภาค เศรษฐกจ- ความยดหยนของอปสงคการทองเทยว
• ทรพยำกรกำรทองเทยว • ปรมาณและความหลากหลาย• คณภาพและความสามารถในการรองรบ
• สงอ ำนวยควำมสะดวก / Infrastructure • Hotel capacity• Transportation infrastructure
• ประเมนนโยบำยดำนกำรทองเทยว
แนวทำงในกำรสนบสนนใหภำคกำรทองเทยวเปน reliable engine of growth
6
Demand side analysis
จ ำนวนนกทองเทยวไมใชปญหำ
7
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
2533 2538 2543 2548 2553 2558 2563
Africa
Middle East
Americas
Asia and the Pacific
Europe
พนลำน ดอลลำร สรอ.
ทมำ: World Travel & Tourism Council หมำยเหต: ปพ.ศ. 2557-2567 เปนตวเลขประมำณกำร
World Travel Receipt : Actual trend and forecast 2557-2567
Forecast
CAGR: 7.0%CAGR: 7.7%
(ภมภำคเอเชยแปซฟกมแนวโนมเตบโตสงสด โดยไทยถอเปน Top Destination อนดบท 3)
29.9 33.0 36.9 41.2
45.4 49.6
0
10
20
30
40
50
60
2558 2559 2560 2561 2562 2563Asia Europe Americas Pacific Africa Total
คำดกำรณจ ำนวนนกทองเทยวตำงชำตในไทย
ทมำ: ปพ.ศ. 2559-2563 เปนขอมลประมำณกำรโดยThe Pacific Asia Travel Association (PATA)
ลำนคน
(Actual)
(อก 4 ปขำงหนำ คำดวำไทยจะมจ ำนวนนกทองเทยว 47.2 ลำนคน/ลำนครง)
1. แนวโนมปรมาณและการกระจายตวของนกทองเทยว
8
Contribution to growth ของนกทองเทยวตำงชำตกลม East Asia ในไทย
21.2
13.3
8.513.2
0
10,000
20,000
30,000
40,000
50,000
60,000
0
5
10
15
20
25
2554
2555
2556
2557
2554
2555
2556
2557
2554
2555
2556
2557
2554
2555
2556
2557
USA Japan China ASEAN
ดอลลำร สรอ.รอยละ รำยไดรวมตอหว (RHS)สดสวนนกทองเทยวขำออกตอจ ำนวนประชำกร
สดสวนนกทองเทยวขำออกตอจ ำนวนประชำกร
5.0 3.5 2.5 2.1
8.3 11.3 14.518.5
0
5
10
15
20
25
2559 2560 2561 2562ASEAN China Hongkong Japan South Korea Taiwan
รอยละ
ทมำ: ปพ.ศ. 2558-2562 เปนขอมลประมำณกำรโดยThe Pacific Asia Travel Association (PATA)ทมำ: OXFORD Economics และ CEIC
นกทองเทยวจนมแนวโนมขยำยตวเพมขนมำก เนองจำกรำยไดตอหวยงคงเพมขน และสดสวนนกทองเทยวขำออกยงอยในระดบต ำ
จ ำนวนนกทองเทยวตำงชำตของไทยมแรงขบเคลอนหลกจำกจนและอำเซยน
9
ทผำนมำ นกทองเทยวของไทยสวนใหญเปนกลม Revisitนยมเดนทำงดวยตนเอง โดยคนใกลชดและอนเตอรเนตมอทธพลตอกำรตดสนใจทองเทยว
ทมำ: สถตนกทองเทยว และส ำรวจพฤตกรรมนกทองเทยว โดยกรมกำรทองเทยว ป 2557
ประเภทสอทท ำใหทรำบขอมลกอนเดนทำงมำเทยวไทย
66.9
40.4
14.3 13.0 12.8 10.8 6.5 1.10
1020304050607080
รอยละ
ลงทนนอย
ลำนคน
0
5
10
15
20
25
30
2553 2554 2555 2556 2557
Non Group (share 72%)Group Tour (share 28%)
จ ำนวนนกทองเทยวทเดนทำงดวยตนเองและผำนบรษททวรนกทองเทยวกลม Revisit และ First Visit
32.5 36.3 38.4 40.3 38.1
67.5 63.7 61.6 59.7 61.9
0%
20%
40%
60%
80%
100%
2553 2554 2555 2556 2557
Revist
First Visit
รอยละ
10ทมำ: สถตจ ำนวนนกทองเทยวภำยในประเทศ ป 2556 กรมกำรทองเทยว ค ำนวณโดยธปท. หมำยเหต: ควำมหนำแนนของนกทองเทยว ค ำนวณโดยจ ำนวนนกทองเทยวตอพนท (ตร.กม)
อยำงไรกตำม ไทยมปญหำกำรกระจกตวในบำงแหลงทองเทยวโดยเฉพำะภำคใตและภำคตะวนออกทเปนแหลงทองเทยวทำงทะเล
11
สงผลใหโอกำสในกำรเพมวนพกและคำใชจำยนกทองเทยวท ำไดยำก
คำใชจำยตอวนนกทองเทยว
1.5 1.3-4.0
1.6 3.4 4.5 5.2 3.9
-1001020304050
-1,0000
1,0002,0003,0004,0005,000
2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557
บำท/วน %YOY
%YOY (RHS)
ทมำ: สถตนกทองเทยวตำงประเทศ กรมกำรทองเทยว ป 2557 และกำรสอบถำมควำมเหนภำคเอกชน จำกโครงกำรผบรหำรระดบสง ธปท.พบผประกอบกำรภมภำค
จ ำนวนวนพกเฉลย
6.73.0
-4.70.7 6.4 4.2
-1.8 -0.2
-1001020304050
-202468
10
2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557
วน %YOY
%YOY (RHS)7
16 15
7
13 12 11 10
05
101520วน
จ ำนวนวนพกจ ำแนกรำยภมภำค
ซงภำคเอกชนเหนวำหำกไทยมสถำนททองเทยวหลำยทและมกำรกระจำยตวในวงกวำง นกทองเทยวมแนวโนมพ ำนกนำนขนและใชจำยตอวนมำกขน โดยเฉพำะนกทองเทยวเอเชยซงปจจบนยงมวนพกสนท 7 วนตอทรป
12
รวมถง ทรพยำกรธรรมชำตเสอมโทรมลงรวดเรว
ผลส ำรวจคณภำพน ำทะเลชำยฝง
1 5 5 3 113
16 5 6 9 6
36
13
2934 34
5078
35
23
4851 47
3615 16
52
165 8 11
0
20
40
60
80
100
2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557
ดมาก
ด
พอใช
เสอมโทรม
เสอมโทรมมาก
รอยละ
ทมำ: กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม ป 2556และ2557หมำยเหต: - น ำเสยจำกแหลงชมชน แหลงทองเทยว โรงงำนอตสำหกรรม และกำรเพำะเลยงสตวน ำชำยฝง สงผลใหคณภำพน ำทะเลชำยฝงเสอมโทรมลง- ตวอยำงชำยหำดเสอมโทรม ป พ.ศ. 2556 ไดแก 1. จงหวดเพชรบร เชน หำดชะอ ำ 2. จงหวดชลบร เชน อำงศลำ บำงแสน พทยำใต 3. จงหวดสรำษฎรธำน เชน เกำะสมยอำวเฉวงกลำง 4. จงหวดพงงำ เขำหลก 5. จงหวดภเกต เชน หำดไมขำว หำดไนยำง หำดสรนทร 6. จงหวดกระบ เชน หำดนพรตนธำรำ เกำะพพ เปนตน
2
13
ยงมโอกำสทจะท ำใหกำรใชจำยของนกทองเทยวสงขนไดอก
คำใชจำยนกทองเทยวเทยบกบภมภำค Low Price Elasticity
2. มลคาและการกระจายตวของการใชจายนกทองเทยว
รำคำกำรทองเทยวของไทยไมสงผลตอจ ำนวนนกทองเทยวตำงชำตในทกกลมสญชำตอยำงมนยส ำคญทำงสถต กำรยกระดบรำคำสนคำกำรทองเทยวของไทยจงไมกระทบตอปรมำณนกทองเทยวมำกนก ดงนน หำกไทยสำมำรถยกระดบรำคำสนคำทองเทยวไดอยำงเหมำะสมและมำพรอมกบ
คณภำพกำรใหบรกำรทดจะชวยใหไทยไดรบประโยชนจำกกำรทองเทยวมำกขน
0
50
100
150
200
250
Other Transport MealsAccommodation Shopping Sightseeing
ดอลลำร สรอ./คน
ทมำ: The Pacific Asia Travel Association (PATA)
คำควำมยดหยนตอ
ประเทศตน
ทำง
รำยได
นกทองเทยว
รำคำ
ทองเทยวไทย
อตรำ
แลกเปลยน
รำคำของ
คแขง
สหรฐอเมรกำ 3.87*** -0.82 -0.74*** 0.41
จน 2.62*** -4.77 -4.47* 2.87
มำเลเซย 1.76*** 0.46 1.17 1.01*
องกฤษ 1.68*** -0.92 -0.03 -0.01
ออสเตรเลย 1.88*** 1.08 -0.81*** -0.03
หมำยเหต: ***, **, และ * แสดงระดบนยส ำคญทำงสถตทรอยละ 1, รอยละ 5 และ รอยละ 10 ตำมล ำดบ- แบบจ ำลองทใชในครงนอำงองจำกงำนศกษำของ Vogt and Wittayakorn (1998) Chaiboonsri et al. (2010) รวมถงอครพงศ อนทอง และมงสรรพ ขำวสอำด (2554) รำยละเอยดดในรำยงำนฉบบสมบรณ ภำคผนวกท 1
โดยคำใชจำยทสำมำรถปรบเพมขน ไดแก1. คำใชจำยในหมวดทพก
Backward linkage จ ำแนกรำยหมวด
0153045607590
Japa
n
Hawa
ii
Chin
ese
Taip
ei
Indo
nesia
Mac
au S
AR
Sout
h Ko
rea
Mya
nmar
Mex
ico
Thail
and
Cam
bodi
a
Philip
pine
s
Chin
a
ธรกจทพกของไทยยงเนนกลยทธกำรแขงขนดำนรำคำมำกกวำกำรพฒนำคณภำพ
2.0 1.9 1.8
1.31.6
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
Meals Accomodation Transportation Shopping Entertainment,Sightseeing andMiscelaneous
เทำหมวดหลก เกยวเนองสนบสนน
ทมำ: The Pacific Asia Travel Association (PATA), ตำรำงปจจยผลผลตปพ.ศ. 2548 (สภำพฒน) และค ำนวณโดย ธปท.
คำใชจำยหมวดทพก
ดอลลำร สรอ./คน
คำใชจำยหมวดทพกในไทยอยในระดบทต ำกวำประเทศอนโดนเซยคอนขำงมำก แมไทยจะมคำครองชพสงกวำอนโดนเซย
กำรใชจำยหมวดในหมวดทพกสรำงควำมเชอมโยงไปขำงหลงในอตรำสง
14
15
ทมำ: The Pacific Asia Travel Association (PATA), โครงกำรคำใชจำยในกำรจดท ำบญชประชำชำตดำนกำรทองเทยว (Tourism Satellite Account: TSA) รำยงำนกำรจดท ำบญชประชำชำตดำนกำรทองเทยวฉบบสมบรณ (Final Report) Phase 2 หมำยเหต: กำรขนสงทำงน ำครอบคลมกำรขนสงผโดยสำรตำมแนวชำยฝงทะเล ทำงแมน ำ และล ำคลอง อำท เรอขำงฟำก เรอทศนำจร และเรอส ำรำญ ขณะทกำรขนสงทำงอำกำศครอบคลมทงเทยวบนประจ ำ (Scheduled Flight) และเทยวบนตรง (Charter Flight)
0
20
40
60
80ดอลลำร สรอ./วน
กำรวจยและพฒนำจะชวยสรำงมลคำเพมใหกบสนคำกำรทองเทยวของไทย
กำรขำยสนคำของทระลกเปนหมวดทมมลคำเพมสงและมชองวำงทจะพฒนำได
020,00040,00060,00080,000
100,000120,000140,000
คำใชจำยหมวด Shopping
ประเทศไทยท ำไดคอนขำงดในหมวดชอปปงของทระลก แตนวตกรรมสมยใหมจะชวยเพมรำคำสนคำและเสรมสรำงมลคำเพมใหกบสนคำทระลกของไทย
2. คำใชจำยในหมวด Shopping
กจกรรมกำรทองเทยวทมมลคำเพมสงสด 5 อนดบแรกจำกทงหมด 32 สำขำ
ลำนบำท
16
ทมำ: * “Asia Pacific delivers a high value for money experience to its visitors. But growing competition calls now for more”, Pacific Asia Travel Association, 2014 ทมำ: **1. The World tourism organisation, 2010 2. The global wellness tourism economy, 2013 (ชวงคำดกำรณป 2012-2017) 3. The international ecotourism society, 2005 4. ITB World travel trends report 2014/2015 5. Global attractions attendance report, Themed entertainment association, 2013
กจกรรมทไดรบควำมนยมและมแนวโนมเตบโตไดด** อตรำกำรเตบโตคำดกำรณ (ตอป)
3. กำรทองเทยวเชงวฒนธรรมและสถำนททำงประวตศำสตร (Cultural and heritage sites) 15.0%
4. กำรทองเทยวเชงสขภำพและควำมงำม (Spa & Wellness) 9.4 %
1. กำรทองเทยวเชงนเวศ (Eco-Tourism) 20.0 %
5. กำรจดประชม สมมนำ เพอเปนรำงวลจงใจ และจดแสดงสนคำ (MICE) 6.0%
กำรทองเทยวชำยทะเล (Sea & Beach) 18.0%2.
แนวโนมกำรทองเทยวโลกในอนำคตนกทองเทยวใหควำมส ำคญกบคณภำพกำรใหบรกำรและประสบกำรณทไดรบจำกกำรทองเทยวมำกกวำปจจยรำคำ*
ทงน กำรสงเสรมใหนกทองเทยวท ำกจกรรมกำรทองเทยวทหลำกหลำยจะชวยเพมมลคำกำรใชจำยและกระจำยรำยไดสสวนเศรษฐกจตำงๆ
6. กจกรรมเพอควำมบนเทง (Entertainment) 5.4%
17
0
1
2
3
4
5
6
7
0 2 4 6 8
EntertainmentMid
Cultural and Heritage Tourism
Sun & Beach
Competitiveness (อนดบควำมสำมำรถในกำรแขงขนเทยบโลก/ภมภำค)
Attra
ctive
ness
(กจก
รรมท
นกทอ
งเทยว
เขำร
วมใน
ประเท
ศไทย
)
Spa&WellnessTourism
กจกรรมกำรทองเทยวหลก (core product)กจกรรมทมศกยภำพ
กจกรรมทรอกำรพฒนำ
High
Low
Eco-Tourism
MICEMedical Tourism
HighMid
33,929
11,193
3,440 1,331 1,010
0
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
มลคำเพมจำกกจกรรมกำรทองเทยว ป 2553กจกรรมกำรทองเทยวของไทย
ทมำ: โครงกำรคำใชจำยในกำรจดท ำบญชประชำชำตดำนกำรทองเทยว (Tourism Satellite Account: TSA) รำยงำนกำรจดท ำบญชประชำชำตดำนกำรทองเทยวฉบบสมบรณ (Final Report) Phase 2, กรมกำรทองเทยว
ลำนบำท
แตกจกรรมของนกทองเทยวในไทยยงอยในกลมผลตภณฑหลกซงมมลคำตอเศรษฐกจเพมไมสงนก ขณะท มตนทนสงในกำรจดกำรแหลงทองเทยว
18
Supply side analysis
19
พลงแหงกำรขบเคลอนอยำงยงยนมแนวโนมออนแรงลง(โดยเฉพำะ ควำมยงยนดำนสงแวดลอม วฒนธรรม ทรพยำกรธรรมชำต และระบบโลจสตกส)
ดชนของไทยทอยในขนวกฤต
01234567
Ground and PortInfrastructure
Safety/Securities EnvironmentalSustainability
Cultural Resources& Business Travel
2552 2554 2556 2558(คะแนนเตม 7)
ดชนของไทยทควรเฝำระวง
01234567
Natural Resource Air TransportationInflastructure
Human Resources andLabour Market
2552 2554 2556 2558(คะแนนเตม 7)
ทมำ: The Travel & Tourism Competitiveness Report , World Economic Forum 2015
20
แหลงทองเทยว: ปรมำณไทยมจดเดนดำนแหลงทองเทยวธรรมชำตทำงทะเล
0 0.5 1 1.5 2 2.5
โครงสรำงพนฐำน
คำใชจำยในกำรทองเทยว
กำรชอปปง
ควำมนำสนใจของวฒนธรรม
อธยำศยไมตร
ศลปวฒนธรรม
แหลงทองเทยว
ทองเทยวประเทศไทย ทองเทยวตำงประเทศ
ปจจยทมอทธพลตอกำรเลอกสถำนทเทยว
ทมำ: จำกกำรส ำรวจนกทองเทยวตำงชำต จ ำนวน 20,815 รำย โดย ททท. ป 2556
ทมำ: แผนพฒนำกำรทองเทยวแหงชำต พ.ศ. 2555-2559 กระทรวงกำรทองเทยวและกฬำ
จ ำนวนแหลงทองเทยวทเปนทรจกของนกทองเทยวตวแปรส ำคญทำงดำนอปทำนทมผลตอจ ำนวนนกทองเทยว
ทมำ: Jie and Camilla (2005) วเครำะหโดยใชขอมล panel data ของ 214 ประเทศตงแตป 1985-1999 โดยศกษำผลของตวแปรดำนอปทำนตอจ ำนวนนกทองเทยวตำงชำต
Pop(size)
GDP Hotel Capacity
FDI(hotel&restuarant)
Price ISLAND
คะแนน
21
0.0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.0
0.3
0.6
0.9
1.2
2553 2554 2555 2556 2557
เอรำวณ เขำใหญเขำแหลมหญำ-หมเกำะเสมด (RHS) สมลน(RHS)
แหลงทองเทยว: คณภำพปญหำควำมเสอมโทรมของแหลงทองเทยวสงผลตอควำมยงยนของกำรทองเทยวในอนำคต
ผลกระทบของกำรทองเทยว: อทยำนแหงชำตหมเกำะสมลน
ทมำ: กรมอทยำนแหงชำต ศนยนวตกรรมอทยำนแหงชำตและพนทคมครองทำงทะเล
หมำยเหต: อทยำนแหงชำตทำงทะเลทมปญหำกำรลดลงของปะกำรงมชวตตงแตป 2552ไดแก อทยำนแหงชำตสมลน หมเกำะสรนทร หำดเจำไหม หำดนพรตนธำรำ-หมเกำะพพ ซงหมเกำะเหลำนมจ ำนวนนกทองเทยวเพมขนตอเนอง
ลำนคน
ขอมลจำกกำรสมภำษณแหลงทองเทยวทมปญหำดำนสงแวดลอม และขยะจำกนกทองเทยว เชน เกำะหลเปะ จงหวดสตล เกำะปนหย จงหวดพงงำ และเกำะสมย จงหวดสรำษฎรธำน
ทมำ: กำรประชมแลกเปลยนควำมเหน ระหวำง ธปท. กบนกวชำกำร
ควำมเหนจำกเจำหนำทกรมอทยำนฯ• เรอทองเทยวทงสมอเรอสรำงควำมเสยหำยตอปะกำรง เชน เกำะตำชย• ครำบน ำมนจำกเรอทองเทยวสงผลตอคณภำพน ำ• กำรเหยยบย ำปะกำรงของนกทองเทยว• กจกรรมตำงๆ ทสรำงผลตอสงแวดลอม เชน กำรใหอำหำรปลำ กำรจบปลำ
รอยละ รอยละ
-25
0
25
50
75
100
0
10
20
30
40
50
2552 2553 2554 2555 2556 2557
ปะกำรงมชวตอตรำกำรเตบโตนกทองเทยว(RHS)
จ ำนวนนกทองเทยวในอทยำนแหงชำตทส ำคญ
ลำนคน
22
ขดควำมสำมำรถในกำรรองรบของแหลงทองเทยว(Carrying Capacity)
อทยำนแหงชำต ECC PsCC PCC FCC
หมเกำะสมลน (พงงำ) Exceed Exceed Exceed Below
หมเกำะสรนทร (พงงำ) Exceed Exceed Exceed Below
หมเกำะเสมด (ระยอง) Exceed Approach Exceed Exceed
ผลกำรประเมนขดควำมสำมำรถในกำรรองรบของอทยำนแหงชำตทำงทะเลทส ำคญ
ดำนนเวศวทยำ (ECC) ดำนจตวทยำ (PsCC) ดำนกำยภำพ (PCC) ดำนสงอ ำนวยควำมสะดวก (FCC)
• กำรแตกหกของปะกำรง และพนทปะกำรงมชวตนอยลง• ปรมำณขยะในจดกำงเตนท และเสนทำงเดนศกษำธรรมชำต• คณภำพน ำ• ควำมหลำกหลำยของสตวน ำ
• แหลงทองเทยวทเขำถงงำยจะมปญหำควำมแออดมำก เชน บรเวณชำยหำดและจดน ำตน• พฤตกรรมของนกทองเทยวบำงกลมสรำงควำมร ำคำญตอนกทองเทยว
• ปญหำควำมสะอำด และควำมพรอมใชงำน • กำรกระจกตวของ facilities• ควำมเพยงพอของหองน ำ และปรมำณน ำใช
ทมำ: รำยงำนศกษำขดควำมสำมำรถเกำะสมลน (2555), รำยงำนศกษำขดควำมสำมำรถเกำะสรนทร (2548), รำยงำนศกษำขดควำมสำมำรถเกำะเสมด (2548) กรมอทยำนแหงชำตฯ
ภำคกำรทองเทยวของไทย: ไดไมคมเสย?
23
ทมำ: เอกสำรงบประมำณ ฉบบท 4 ประจ ำปงบประมำณ พ.ศ. 2556-2558หมำยเหต: * บญชประชำชำตดำนกำรทองเทยวเฉลยชวงป 2556-2558 (ประมำณกำรป 2557-2558 โดย ธปท.) ** ตนทนทำงตรงครอบคลมแผนงำนพฒนำและเพมรำยไดจำกกำรทองเทยวและบรกำร รวมถงแผนงำนฟนฟควำมเชอมน กระตนเศรษฐกจ และกำรลงทน*** ตนทนทำงออมครอบคลมแผนงำนทเกยวของกบโครงสรำงพนฐำน กำรพฒนำแรงงำน กำรวจยและพฒนำ รวมถงกำรจดสรรงบประมำณของ อปท. ดำนกำรทองเทยว และพฒนำกลมจงหวดแบบบรณำกำร ขอมลเฉลย 3 ป
มลคำเพมจำกนกทองเทยวตำงชำตและไทย 1,400 พนลำนบำท*ประโยชน
- ตนทนโดยตรงในอตสำหกรรมทองเทยว 17 พนลำนบำท**- - ตนทนทำงออมใน Facilitator ดำนกำรทองเทยว 234 พนลำนบำท***
ตนทนทเปนตวเงน251 พนลำนบำท
- ควำมเสอมโทรมของทรพยำกรธรรมชำตมแนวโนมเพมขนตนทนทไมเปนตวเงน
ประเมนคำไมได
24
ผลกระทบดำนสงแวดลอมจำกภำคกำรทองเทยว: ปรมำณขยะและตนทนในกำรดแลเพมขน
กรณศกษำเรองกำรก ำจดขยะ
• กำรลงทนกอสรำงใชงบประมำณสง– กำรลงทนกอสรำงระบบเทคโนโลยกำรก ำจดขยะทถกตองอำศย
เงนลงทนจ ำนวนมำก เชน ระบบฝงกลบ ลงทน 1.5 ลำนบำทตอตน
• ขอจ ำกดดำนรำยได– รำยไดทไดรบจำกกำรจดสรรจำกสวนกลำงยงไมเปนไปตำมเปำ– รำยไดทจดเกบเองไมครบถวน จำกกำรหลกเลยง– พนททบซอนบำงสวน อปท. ไมสำมำรถจดเกบรำยไดอยำงเตมท– ยงไมมกำรจดเกบรำยไดทองเทยวบำงประเภทอยำงเปนรปธรรม– ขอจ ำกดดำนกฎหมำยสงผลตอกำรหำรำยไดจำกกำรทองเทยว
• กำรก ำจดขยะมลฝอย– ม อปท. เพยงรอยละ 54 ทมกำรใหบรกำรเกบขนขยะ
และน ำไปก ำจด– กำรจดเกบกวำครงเปนกำรก ำจดทไมถกตองตำม
หลกสขำภบำล เชน น ำไปทงในพนทโลงโดยไมมกำรควบคม
ทมำ: มงสรรพ และอครพงศ (2556)กรมควบคมมลพษ
ลำนบำท
0
500
1,000
1,500
2,000
0.0
0.5
1.0
1.5
2553 2554 2555 2556
ปรมำณขยะจำกนกทองเทยว
ตนทนจดกำรขยะทเปนตวเงน (RHS)
0150,000300,000450,000600,000750,000
101520253035
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
2555
2556
2557
รำยไดรวมของอปท.(RHS) สดสวนรำยไดอปท.ตอรำยไดทงหมดของรฐบำล
รอยละ ลำนบำท
รำยไดขององคกรปกครองสวนทองถน
ทมำ: กรมควบคมมลพษ, ส ำนกงำนเศรษฐกจกำรคลง
ลำนตน
ปรมำณขยะจำกนกทองเทยว
ทมำ: กรมควบคมมลพษ, ค ำนวณจำกคำจดกำรขยะประมำณ 1,700 บำท/ตน
25
ควำมเสอมโทรมของทรพยำกรธรรมชำตเปนตนทนของคนทงประเทศและสงผลใหควำมสำมำรถในกำรดงดดนกทองเทยวมแนวโนมลดลง
ทมำ: กรมทรพยำกรทำงทะเลและชำยฝง, ค ำนวณโดยธปท.หมำยเหต: กรณ base สมมตใหอตรำกำรตำยของปะกำรงอยทรอยละ 1 ตอป ในกรณ worse ใหอตรำกำรตำยอยทรอยละ 10 ตอป
0
10
20
30
40
50
2547 2549 2551 2553 2555 2557 2559 2561 2563 2565 2567
กรณ base
กรณ worse
% ปรำกฎกำรณปะกำรงฟอกขำว
สดสวนปะกำรงมชวตตอพนทปะกำรงทงหมดของไทย
• กรณ base คอ สถำนภำพปะกำรงทมอตรำกำรตำยเทำกบภำพรวมของประเทศทรอยละ 1 ตอป
• กรณ worse คอ สถำนภำพปะกำรงทมอตรำกำรตำยเทำกบในแหลงทองเทยวทเปนทนยม ทรอยละ 10 ตอป เชน หมเกำะสมลน หมเกำะสรนทร
หำกไมมกำรดแลทรพยำกรทำงทะเลอยำงจรงจง คำดวำสดสวนปะกำรงมชวตจะลดลงต ำกวำรอยละ 10 ภำยในป พ.ศ. 2568
โรงแรมและทพกอำศยจ ำนวนมเพยงพอแตคณภำพหองพกเปนขอจ ำกดหนงในกำรยกระดบรำคำ
26
โรงแรมนอกระบบสรำงตนทนใหกบอตสำหกรรมและประเทศ
ภำษทหลบเลยง ท ำใหตนทนต ำกวำ จงเปนสวนหนงทน ำมำสกลยทธแขงขนดำนรำคำ
และท ำใหรฐบำลสญเสยรำยได
มำตรฐำนกำรใหบรกำรขนต ำ เชน ระบบกำรตดตอสอสำรทงภำยในและภำยนอกโรงแรม และควำมสะอำด
มำตรฐำนควำมปลอดภยทง อำคำร และระบบรกษำควำมปลอดภย
มำตรฐำนสงแวดลอม เชน ขำดระบบกำรก ำจดขยะมลฝอย และระบบบ ำบดน ำเสย
128,176
168,929
52,769
18,00127,708
8,872
58,673
34,58540,964
15,959
0
20,000
40,000
60,000
80,000
100,000
กรงเทพ ชลบร ภเกต เชยงใหม
จดทะเบยน ไมจดทะเบยน
0
50,000
100,000
150,000
200,000
รวมจ ำนวนหองในแหลงทองเทยวหลก(RHS)
จ ำนวนหองพก
จ ำนวนหองพกโรงแรมในแหลงทองเทยวหลก
ทมำ: สรพงษ (2557)
จ ำนวนหองพก
โรงแรมและทพกอำศยจ ำนวนมเพยงพอแตคณภำพหองพกเปนขอจ ำกดหนงในกำรยกระดบรำคำสนคำทองเทยว (ตอ)
ทมำ: Pacific Asia Association ป 2557
(บำท)020406080100
050
100150200250 รำคำหองพกตอวน อตรำกำรเขำพก (RHS)
ดอลลำร สรอ./วน รอยละ
รำคำหองพกเฉลยตอวนและอตรำกำรเขำพกเทยบภมภำค
0
20,000
40,000
60,000
80,000
0300600900
1,2001,500
ต ำกวำ 499 500-999 1,000-1,499 1,500-2,499 ตงแต 2,500ขนไป
จ ำนวนแหงจ ำนวนหอง (RHS)
แหง หอง
จ ำนวนทพกจ ำแนกตำมระดบรำคำในประเทศไทย
ทมำ: ส ำรวจกำรทองเทยวภำยในประเทศ ป 2556 กรมกำรทองเทยว
270
150,000300,000450,000600,000750,000
Supply Demand
คน
ทมำ: ส ำรวจหองพก กรมกำรทองเทยว ป 2556 และขอมลจำกกำรสมภำษณอตรำควำมตองกำรแรงงำน สมำคมโรงแรมไทย หมำยเหต : อปสงคตอแรงงำนในภำคโรงแรมค ำนวนจำกอตรำควำมตองกำรแรงงำน 1.2 คนตอหอง
อปสงคและอปทำนแรงงำนในธรกจโรงแรมจ ำนวนแรงงำนในธรกจโรงแรมทไมเพยงพอท ำใหคณภำพ
กำรใหบรกำรยงต ำกวำมำตรฐำน
ทมำ: กำรทำอำกำศยำนแหงประเทศ ป 2557
กำรคมนำคมขนสง (ปรมำณ)อำคำรผโดยสำรสนำมบนในทำอำกำศยำนส ำคญอยในระดบแออด
ทมำ: Pacific Asia Association ป 2557หมำยเหต: กรงเทพฯ ประกอบดวยทำอำกำศยำนสวรรณภมและดอนเมอง, ฮองกง คอ Hong Kong International Airport (HKIA), โตเกยว คอ Tokyo’s HanedaAirport, กวลำลมเปอร คอ Kuala Lumpur International Airport, สงคโปร คอ Singapore Changi International Airport, ไทเป คอ Taipei Airport, และจำกำรตำ คอ Soekarno-Hatta International Airport
Passenger Capacity
-40
-20
0
20
40จ ำนวนผโดยสำรทเกนขดควำมสำมำรถในกำรรองรบ
28
Overcapacity
Undercapacity
Passenger Capacity ของทำอำกำศยำนพำณชยหลกของไทย
-4
0
4
8
12
เชยงใหม เชยงรำย สวรรณภม ดอนเมอง ภเกต รวม
ลำนคนตอป
Overcapacity
ลำนคนตอป จ ำนวนผโดยสำรทเกนขดควำมสำมำรถในกำรรองรบ
ทมำ: กำรทำอำกำศยำนแหงประเทศ (2557), พจนำ (2556)หมายเหต: ปจจบน การใชรนเวยของสนามบนสวรรณภมยงไมมประสทธภาพเทาทควร เนองจากพนผวรนเวยเกดความเสยหายบอยครงจากการใชงานอยางหนกตลอด 24 ชม. ซงการปดซอมพนผวรนเวยจ าเปนตองทยอยปดซอมแซมทละชวงระยะทางสนๆ ท าใหการบรหารจดการจราจรทางอากาศ (manage flow) ท าไดยากล าบากขน อยางไรกด ในระยะตอไปคาดวาปญหาการปดซอมพนผวรนเวยจะบรรเทาลง เนองจากมการปรบปรงวสดกอสรางใหแขงแรงขน และปรบปรงโครงสรางของพนผวรนเวยใหมการระบายน าออกจากพนผวรนเวยอยางมประสทธภาพ นอกจากน โครงการกอสรางรนเวยท 3 จะชวยเพมขดความสามารถในการรองรบของรนเวยในอนาคตอกดวย (ทมา: การประชมโครงการแลกเปลยนขอคดเหนระหวาง ธปท. กบ บมจ. การทาอากาศยานไทย (AOT))
Capacity 76 เทยวบน/ชวโมงเทยวบนป 2557 ~34 เทยวบน/ชวโมง
Runway Capacity ของสวรรณภม
29
Runway Efficiency
0
50,000
100,000
150,000
200,000เทยวบนตอรนเวยตอป
ทมำ: Pacific Asia Association ป 2557
คำเฉลย
นอกจำกน ประสทธภำพของรนเวยในกำรรองรบเทยวบนของไทยยงต ำกวำประเทศคแขง
ทมำ: The Travel & Tourism Competitiveness Report 2013 and 2015, WEF หมำยเหต: Road density ค ำนวณจำกระยะทำงของถนนหนวยเปนกโลเมตรตอพนท 100 ตำรำงกโลเมตร
กำรคมนำคมขนสง (คณภำพ)
0 10 20 30 40 50 60 70 80
อนโดนเซยไทยจน
มำเลเซยเกำหลญปน
สงคโปรportrail roadroad
อนดบ
คณภำพของโครงสรำงดำนกำรคมนำคมของไทยยงดอยกวำประเทศคแขงขน โดยเฉพำะทำงถนน
ทำงรำง และกำรเชอมโยงกำรขนสงทำงบก
0
100
200
300
400
500
0
20
40
60
80
100 ground networkroad density (RHS)
อนดบ Road density/ประชำกร 1 ลำนคน
คณภำพของ Ground network และ Road density
6458
3731
2719
1
0 20 40 60 80
อนโดนเซยจน
ไทยเกำหลญปน
มำเลเซยสงคโปร
อนดบ
คณภำพของ Airport Infrastructure
คณภำพของ Port, Rail road, Road Infrastructure
30
31
ดำนกำรสอสำร
(คะแนนเตม 7)
โครงสรำงพนฐำนดำน ICT ของไทยเปนขอจ ำกดส ำคญในกำรรองรบรปแบบกำรทองเทยวในอนำคต
ดชนทมพฒนำกำรดขนชดเจน
1234567
ICT Readiness
2009 2011 2013 2015
(คะแนนเตม 7)
ทมำ: World Economic Forum 2015
0
20
40
60
80
100
ญปน เกำหล สงคโปร มำเลเซย ไทย จน อนโดฯ
ทมำ: International Telecommunication Union (ICT indicator: PATAmPOWER)
รอยละ
สดสวนครวเรอนทเขำถงอนเตอรเนต ป 2556
1234567
ญปน เกำหล สงคโปร มำเลเซย ไทย จน อนโดฯ
ดชนดำน ICT Readiness
ทมำ: World Economic Forum 2015
32
งบประมำณคอนขำงต ำเมอเทยบกบหลำยประเทศและสวนใหญเนนดำนกำรตลำด
นโยบำยกำรจดกำรดำนทองเทยว
ดำนกำรตลำด, 89
วจยและพฒนำ, 4อนๆ, 7
ป 2553
งบประมำณดำนกำรทองเทยวของไทย
ป 2556
ดำนกำรตลำด, 72
วจยและพฒนำ, 11
อนๆ, 17
ทมำ: บญชประชำชำตดำนกำรทองเทยวฉบบสมบรณ Phase 2
ทมำ: World Economic Forum 2015
สดสวนกำรใชจำยดำนกำรทองเทยวของภำครฐตองบประมำณทงหมด
0
5
10
15
สงคโปร อนโดฯ ญปน จน ไทย เกำหล มำเลเซย
รอยละ
น ำหนก KPI ของกรมกำรทองเทยว
ดำนอปสงค, 37
ดำนกำรพฒนำแหลงทองเทยว, 33
ดำนกำรบรหำรจดกำร, 22
ดำนด ำเนนตำมนโยบำยภำครฐ, 8
ทมำ: ส ำนกงำนคณะกรรมกำรพฒนำระบบรำชกำร (กพร.)
33
หนวยงำนดำนกำรทองเทยวทส ำคญ
นโยบายดานการตลาด นโยบายดานการดแลแหลงทองเทยว
นโยบำยดำนกำรตลำดอยทรฐบำลกลำง ขณะทกำรดแลแหลงทองเทยวขนกบหลำยหนวยงำน
34
นโยบำยกำรจดกำรดำนทองเทยวกำรจดกำรแหลงทองเทยว: ปญหำและอปสรรค
กรมอทยำนแหงชำตฯ
อปท.กรมปำไม
หนวยงำนทดแลแหลงทองเทยวทำงธรรมชำต
กำรซ ำซอน
• พนทอทยำนทบซอนกบแหลงชมชน• ตองแบงรำยไดรอยละ 5 ให อปท.
• ขอบเขตปำไมชดเจนเกดพนททบซอนกบชมชนและเอกชน• เกดกำรลกล ำในพนทปำของกจกำร
โรงแรม และรสอรท เชน กรณวงน ำเขยว
• ไมมอ ำนำจในกำรดแลพนทในทะเลและพนทอทยำนฯ มเพยงแตอ ำนำจในกำรดแลจบกม• กำรพฒนำแหลงทองเทยวตองไดรบอนญำตจำกกรมอทยำนฯ• สวนแบงรำยไดใหเฉพำะ อบต.• กำรตควำมมกใหหนวยงำนทมกฎหมำยเฉพำะ
เปนฝำยไดเปรยบ
กรมอทยานฯ
กรมปาไม
อปท.
ทมำ: มงสรรพ และอครพงศ (2556)
35
สรปควำมเสยงแตละดำน
อปสงค อปทำน
1. กำรพงพำแหลงทองเทยวทำงธรรมชำตเปนหลกสงผลใหแหลงทองเทยวทำงธรรมชำตเสอมโทรมลง
2. โครงสรำงพนฐำนไมเออตอกำรกระจำยตวของภำคกำรทองเทยว
3. ธรกจทเกยวของกบกำรทองเทยวโดยเฉพำะโรงแรมยงเนนกลยทธดำนรำคำมำกกวำกำรยกระดบคณภำพ
4. งบประมำณดำนกำรทองเทยวยงคอนขำงต ำและเนนดำนกำรตลำดตำมนโยบำยของรฐบำลกลำง ขณะทนโยบำยดำนกำรจดกำรแหลงทองเทยวขนกบหลำยหนวยงำนซงไมไดมกำรประสำนงำนกนอยำงมประสทธภำพ
1. กำรกระจกตวในบำงแหลงทองเทยวโดยเฉพำะแหลงทองเทยวทำงทะเล
2. กำรกระจกตวในบำงกจกรรม ท ำใหยงมโอกำสทจะดงดดนกทองเทยวมำท ำกจกรรมอนทไทยมศกยภำพ
3. คำใชจำยดำนทพกของนกทองเทยวอยในระดบต ำ จงยงมโอกำสทจะท ำใหเพมขนไดจำกกำรเพมคณภำพบรกำร
36
Policy Recommendation
สงทตองเรงแกไขเพอสรางความยงยนใหภาคทองเทยว
37
ลดกำรกระจกตวของนกทองเทยว
ดแลแหลงทองเทยวธรรมชำต
ยกระดบรำคำสนคำทองเทยว
กำรทองเทยวทยงยน
สงทตองเรงแกไขเพอสรางความยงยนใหภาคทองเทยว
38
ลดกำรกระจกตวของนกทองเทยว- รฐบำลเรงพฒนำโครงสรำงพนฐำนทงทำงคมนำคมและกำรสอสำร โดยเฉพำะในจงหวดทมโอกำสทำงกำรตลำดดอยแลว
- สนบสนนใหเอกชนเขำมำรวมพฒนำแหลงดงดดอนทเปน Manmade รวมทงธรกจสนบสนนอนๆ โดยกำรใหสทธประโยชนแกผประกอบกำรจ ำเปนตองค ำนงถงทงในเรองของกำรรวมกลมของธรกจ (cluster) และโซนนงควบคกน
- เนนท ำกำรตลำดในกจกรรมทองเทยวอนทไทยมศกยภำพ มมลคำเพมสง และกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมนอย (อำท MICE) แตยงดงดดนกทองเทยวไดไมมำก
ดแลแหลงทองเทยวธรรมชำตยกระดบรำคำสนคำทองเทยว
กำรทองเทยวทยงยน
สงทตองเรงแกไขปญหาเพอสรางความยงยนใหภาคทองเทยว
39
ลดกำรกระจกตวของนกทองเทยว
ดแลแหลงทองเทยวธรรมชำต- กำรเกบภำษเพอวตถประสงคในกำรดแลรกษำแหลงทองเทยว โดยเฉพำะผำนกำร เพมคำธรรมเนยมเขำชมสถำนททองเทยว และอทยำนแหงชำต
- จ ำกดจ ำนวนนกทองเทยว และจดท ำโซนนงโดยค ำนงถง carrying capacity อยำงจรงจง
- สรำงควำมเขมแขงของกำรบงคบใชกฎหมำยดแลสงแวดลอม โดยเฉพำะในสถำนททองเทยว
ยกระดบรำคำสนคำทองเทยว
กำรทองเทยวทยงยน
สงทตองเรงแกไขปญหาเพอสรางความยงยนใหภาคทองเทยว
40
ลดกำรกระจกตวของนกทองเทยว
ดแลแหลงทองเทยวธรรมชำต
ยกระดบรำคำสนคำทองเทยว- ก ำกบธรกจโรงแรมนอกระบบใหมกำรจดทะเบยนถกตอง เพอยกระดบคณภำพกำรใหบรกำร (มำตรฐำนควำมปลอดภยและควำมเพยงพอของแรงงำน) และรำคำทเหมำะสม
กำรทองเทยวทยงยน
41
ขอขอบคณ
ศ. ดร. มงสรรพ ขำวสอำด คณะเศรษฐศำสตร มหำวทยำลยเชยงใหม และประธำนมลนธสถำบนศกษำนโยบำยสำธำรณะดร.อครพงศ อนทอง มลนธศกษำนโยบำยสำธำรณะ และอำจำรยคณะพฒนำกำรทองเทยว มหำวทยำลยแมโจผศ. ดร. อนนต วฒนกลจรส คณะพฒนำกำรเศรษฐกจ สถำบนบณฑตพฒนบรหำรศำสตรรศ. ดร. อดมศกด ศลประชำวงศ คณะพฒนำกำรเศรษฐกจ สถำบนบณฑตพฒนบรหำรศำสตรรศ. ดร. พรเพญ วรสทธำ คณะพฒนำกำรเศรษฐกจ สถำบนบณฑตพฒนบรหำรศำสตรคณมงคล วมลรตน ผอ ำนวยกำรศนยเทคโนโลยสำรสนเทศ กรมกำรทองเทยวคณสรพงษ เตชะหรวจตร นำยกสมำคมโรงแรมไทยคณนพนธ พงศสวรรณ ผเชยวชำญเฉพำะดำนวจยทรพยำกรและสงแวดลอมในระบบนเวศทำงทะเลและชำยฝง
กรมทรพยำกรทำงทะเลและชำยฝงคณจรญ ชนในธรรม ผอ ำนวยกำรกลมฐำนขอมลกำรตลำด กำรทองเทยวแหงประเทศไทยคณกลชำ ธนะขวำง นกวชำกำรสงแวดลอมช ำนำญกำร กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอมดร.อดษฐ ชยรตนำนนท เลขำธกำรนำยกสมำคมไทยธรกจกำรทองเทยว (ATTA)คณศศพทน สวรรณมระ กรมอทยำนแหงชำต สตวปำ และพนธพช