canonical correlation หาความสัมพันธ์ของตัว ... · web...
TRANSCRIPT
1
การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล(Canonical Correlation Analysis)
ความหมายการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอลหรอคาโนนคล (Canonical Correlation) เปนการหาความสมพนธระหวางชดของตวแปรอสระและชดของตวแปรตาม โดยตวแปรอสระจะมตงแต 1 ตวขนไป และตวแปรตามมมากกวา 2 ตว โดยตวแปรทงหมดควรอยในมาตรการวดระดบ Interval หรอ Ratio Scale โดยศกษาและเกบขอมลการวดตวแปรเหลานนมาครงเดยว และวเคราะหขอมลดงกลาวพรอมกนหมด
ขอดของการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอลกคอ ชวยใหสามารถอธบายปรากฏการณของความสมพนธระหวางตวแปรอสระหรอตวทำานาย (Predictor variables) กบตวแปรตามหรอตวเกณฑ (criterion variables) ไดชดเจนและแมนยำาขน เออใหเกดความเทยงตรงทงภายใน (Internal validity) และ ภายนอก (External validity) เพราะสามารถศกษาตวแปรตาง ๆ ทงทเปนตวแปรอสระและตวแปรตามฝายละหลาย ๆ ตวไปพรอม ๆ กน สอดคลองกบสภาพธรรมชาตของปรากฏการณ ซงจะมความเกยวของกนระหวางตวแปรตาง ๆ หลายตว การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล หมายถง เทคนคการวเคราะหตวแปรพหคณวธหนง ซงพฒนามาจากการวเคราะหแบบถดถอยพหคณ (Multiple Regression Analysis) การวเคราะหไมมการแบงแยกตวแปรออกเปนตวแปรอสระและตวแปรตามในลกษณะเปนรายตว แตแบงเปนการแบงตวแปรทงหมดในขอมลชดเดยวกนออกเปน 2 ชด คอ ชดของตวแปรอสระหรอตวแปรทำานายและชดของตวแปรตามหรอตวแปรเกณฑจำานวนของตวแปรแตละชดไมจำาเปนตองเทากน ดงนนแตละชดของตวแปรดงกลาวจงมลกษณะ
2
เปนตวแปรประกอบ ซงหมายถง การรวมกนของตวแปรหลายตว เมอศกษาวเคราะหความสมพนธของตวแปรกพจารณาไปดวยกนทงกลมในลกษณะของตวแปรหลายตวกบตวแปรหลายตว ไมใชลกษณะรายค ตวอยางของลกษณะปญหาทใชการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล ไดแก ผวจยตองการศกษาความสมพนธระหวางตวแปรทางบคลกภาพกบผลการเรยน ตวแปรทางบคลกภาพเปนตวแปรอสระหรอตวพยากรณ (X) มหลายตวแปร เชน ความรบผดชอบ (X1) การมนำาใจ (X2) ความมนใจในตนเอง (X3) ความซอสตย (X4) ตวแปรผลการเรยนเปนตวแปรตามหรอตวเกณฑ (Y) มหลายตวแปร เชน ผลสมฤทธในวชาคณตศาสตร (Y1) ผลสมฤทธในวชาภาษาไทย (Y2) ผลสมฤทธในวชาสงคมศกษา (Y3) ตวแปรอสระและตวแปรตามอาจมมากกวาน
เทคนคการวเคราะหแบบน จะทำาใหไดคาสมประสทธสหาสมพนธคาโนนคอลซงเปนคาชความสมพนธเชงเสนทเปนไปไดสงสด ระหวางกลมของตวแปรอสระหรอตวพยากรณ กบกลมของตวแปรตามหรอตวเกณฑ พรอมทงทราบอทธพลของตวแปรตาง ๆ ทสงผลตอคาสมประสทธสหสมพนธคาโนนคอล อทธพลดงกลาวพจารณาจากสมประสทธคาโนนคอล หรอนำาหนกถดถอย (regression weights) หรอ eigenvectors ซงเปนนำาหนกแสดงถงความสำาคญของตวแปรนนทมสวนชวยใหไดสหสมพนธสงสดดงกลาว คาสมประสทธสหสมพนธคาโนนคอล และขอมลทเปนนำาหนกแสดงความสำาคญของตวแปรตาง ๆ จะมจำานวนเทากบจำานวนตวพยากรณ หรอตวเกณฑทมจำานวนนอยกวา เชน ถาตวพยากรณม 10 ตว ตวเกณฑม 2 ตว คาสมประสทธสหสมพนธคาโนนคอลและขอมลทเปนนำาหนกแสดงถงความสำาคญของตวแปรตาง ๆ จะมจำานวน 2 ชด เทากบจำานวนตวเกณฑ (ซงนอยกวาจำานวนตวพยากรณ) เปนตน
3
คาสหสมพนธคาโนนคอลและขอมลทเปนนำาหนกแสดงความสำาคญของตวแปรตาง ๆ แตละชดนน ชดแรกจะเปนชดทมคาสมประสทธสหสมพนธสงสด คาสมประสทธสหสมพนธคาโนนคอลนเกดจากการรวมกนเชงเสนตรง (linear combination) ของตวแปรตาง ๆ ตามคานำาหนกถดถอย (ซงเปนนำาหนกแสดงถงความสำาคญของตวแปรเหลานน) ในชดแรก ในชดทสองจะใหคาสหสมพนธคาโนนคอลทไมสมพนกนกบชดแรก และจะเปนคาสหสมพนธทเปนไปไดสงสด เมอหกความแปรปรวนจากชดแรกออกไปแลว คาสมประสทธสหสมพนธคาโนนคอลคาน เกดจากการรวมกนเชงเสนตรง ของตวแปรตาง ๆ ตามคานำาหนกการถดถอยในชดทสอง การวเคราะหจะดำาเนนในลกษณะเชนนจนกวาสมประสทธสหสมพนธคาโนนคอลทเหลอไมมนยสำาคญ หรอจนกวาจะครบจำานวนตวแปรในกลมทมจำานวนนอยกวา
การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล นอกจากจะใชในกรณทผวจยตองการศกษาความสมพนธระหวางกลมตวแปรอสระกบกลมตวแปรตามแลว ยงใชกบกรณทผวจยตองการศกษาความสมพนธระหวางกลมตวแปร 2 กลมใด ๆ ซงผวจยไมไดจดวาเปนตวแปรอสระหรอตวแปรตาม เปนการหาความสมพนระหวาง กลมตวแปรทางซาย“มอ กบ กลมตวแปรทางขวามอ” “ ”
ขอมลทไดจากการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล จากการวเคราะหสหสมพนธคาโนนนคอล จะใหขอมลเกยวกบ
1. ธรรมชาตของความเกยวของ หรอรปแบบของความสมพนธตอกน ซงเชอมอยระหวาง
ตวแปรชดของตวแปรทงสองชด 2. จำานวนความสมพนธระหวางตวแปรทงสองชด
4
3. โอกาสทความแปรปรวนในตวแปรชดหนงจะมอทธพลหรอซำาซอนอยในตวแปร
อกชดหนง
วตถประสงคในการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล วตถประสงคในการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล คอ การหาแบบแผนความสมพนธระหวางตวแปรสองชดททำาใหขอมลมความสมพนธกนมากทสดโดยทแตละชดอาจจะมตวแปรหลายตว และจำานวนของตวแปรแตละชดจะเทากนหรอไมไดกได และจากความสมพนธระหวางตวแปรสองชดดงกลาว ผวจยสามารถกำาหนดนำาหนกของแตละตวแปรแตละชดในแตละชดได โดยดจากสมประสทธของตวแปรแตละตวททำาให สมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรทงสองชดนนมคาสงสด
ประโยชนของการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล 1. บอกอตราและแบบแผนความสมพนธสงสดระหวางตวแปรสองกลมจากขอมลชดเดยวกนได 2. ลดขอมลหรอตวแปรลง โดยสามารถสรางตวแปรประกอบหรอตวแปรคาโนนคอล ขนจากคาสมประสทธ 3. สหสมพนธระหวางตวแปรทงสองกลมนนได 4. สามารถนำาคาของตวแปรคาโนนคอลมาใชจดอนดบหนวยวเคราะหตามคาสงตำา ซงม ประโยชนตอการกำาหนดตำาแหนงของตวแปรตาง ๆ ทประกอบกนขนมาเปนตวแปรคาโนนคอล
5
ลกษณะขอมลทใชในการวเคราะห ขอมลทจะนำามาวเคราะห ตองเปนขอมลทมระดบการวดแบบชวง หรอตวแปรทว มคาเปน 0 หรอ 1 เชนเดยวกบการวเคราะหถดถอยพหคณ ขอมลทใชแทจรงคอเมตรกความสมพนธระหวางตวแปรแตละกลม
สถตทไดจากวเคราะหคาโนนคอล จากหลกการของการวเคราะหสหสมพนธแคนนอนนคอล พบ
วา สถตทเกยวของกบการวเคราะหแคนนอนนคอลมหลายตวโดยแตละตวจะอธบายขอมลและนำาไปใชงานทแตกตางกน การวเคราะหคาทางสถตทเกยวของนมความยงยากซบซอนมาก ดงนนจงจะอธบายเฉพาะความหมายของคาและความเกยวของเชอมโยงในการใชงาน โดยไมแสดงวธการคด เนองจากสามารถใชคอมพวเตอรในการวเคราะหคาทางสถตเหลานได โดยจะกลาวในหวขอตอๆ ไป คาทางสถตทเกยวของมดงน (แปลจาก เอกสารการสอน PA 765 : Canonical Correlation ทมา http://www2.chass.ncsu.edu/) ในการวเคราะหคาโนนคอล สถตทไดจาการวเคราะหคาโนนคอลดวยโปรแกรม STATISTICA คาทางสถตทไดจากการวเคราะห คอ 1. คาเฉลยและคาเบยงมาตรฐาน (Means and standard deviations) 2. เมตรกซความสมพนธระหวางตวแปร (Correlation matrix) 3. สถตทใชในการตดสนคณคาและนยสำาคญทางสถตของตวแปรคาโนนคอลซงไดแก
6
3.1 คา Eigenvalue เปนคาทคำานวณไดจากโปรแกรม SPSS เรยกอกอยางวา latent root
เปนคาความแปรปรวนของตวแปร Y ซงเกดจากการแปลงขอมลของตวแปร X คารวมของ eigenvalues จะบอกความแปรปรวนรวมของตวแปรอสระ (total variance) โดยท eigenvalue แตละตวสามารถคดเปนสดสวนของคารวมทงหมด eigenvalue จะมคาใกลเคยงกบคาสหสมพนธแคนนอนนคอลยกกำาลงสอง (Rc
2) ดงนนจงใชเปนคาหนงในการแสดงสดสวนของความแปรปรวนรวมกนระหวางตวแปร eigenvalue หนงคาสำาหรบสหสมพนธแคนนอนนคอลแตละตว ดงนน eigenvalues จงมจำานวนเทากบจำานวนสหสมพนธแคนนอนนคอล eigenvalue จะเรยงลำาดบจากมากไปหานอย และจะนอยลงเรอยๆ เนองจากการตดความสมพนธของคากอนหนานนออก จนทำาใหความแปรปรวนรวมของตวแปรนอยมากจนไปมความแตกตางระหวางตวแปรทงสองกลม
3.2 คาสมประสทธสหสมพนธแคนนอนนคอล (Canonical correlation: Rc) หรอเรยกวา
characteristic root คอ คาทแสดงความสมพนธของตวแปรสองกลมโดยจะมคาสหสมพนธแคนนอนนคอลหลายตว แตละตวจะแสดงความสมพนธของตวแปรแคนนอนคอล (Canonical Variable) แตละค จำานวนสหสมพนธ แคนอนนคอลจะเทากบจำานวนตวแปรของกลมตวแปรทนอยกวา
สหสมพนธแคนนอนนคอลตวแรกจะอธบายความสมพนธสงสดของกลมตวแปรเสมอ ความหมายของสหสมพนธแคนนอนนคอลอธบายไดเชนเดยวกบ Pearson’s (r) นนคอจะมคาอยระหวาง -1 ถง 1 โดยเครองหมายจะแสดงรปแบบของความสมพนธในเชงแปรผนตามกน หรอผกผนกน และคามาก-นอยจะแสดงความหนกเบาของความสมพนธหากคาสหสมพนธแคนนอนนคอลมคานอยแสดงวา
7
ความสมพนธระหวางกลมตวแปรนอยนนเอง กำาลงสองของสหสมพนธแคนนอนนคอล (Rc
2) จะแสดงเปอรเซนความแปรปรวนรวมของกลมตวแปร สหสมพนธแคนนอนนคอลตวตอไปจะไมนำาขอมลทมความสมพนธกบชดแรกมาคำานวณ
3.3 การทดสอบนยสำาคญ (Significance tests) เปนการทดสอบวากลมตวแปรทงสองมความสมพนธกนจรงหรอไม และแคละคของความแปรปรวนรวมมความสมพนธกนอยางมนยสำาคญหรอไม หากเราเอาความแปรปรวนรวมของชดท 1 ออกแลว ความแปรปรวนรวมของชดทเหลอจะยงมความสมพนธกนอยางมนยสำาคญหรอไม โดยเขยนเปนสมมตฐานทางสถตไดดงน
Ho: Rc1 = Rc2 = Rc3 = Rc4 = …… = Rci = 0Ho: Rc2 = Rc3 = Rc4 = …… = Rci = 0…….Ho: Rci = 0
สถตทใชในการทดสอบนยสำาคญไดแก
Wilks’s lambda ซงใชหลกการเดยวกบ Bartlett’s V ในการวเคราะห MANOVA โดนกำาหนดองศาอสระเทากบผลคณของจำานวนตวแปรอสระและตวแปรตาม (Degrees of freedom = p x q) เมอทดสอบสมมตฐานแลวพบวามนยสำาคญ (sig) นนแสดงวามสหสมพนธแคนนอนนคอลอยางนอยหนงคาทไมเทากบศนย นนแสดงวามอยางนอยหนงตวแปรของตวแปรอสระมความสมพนธกบอยางนอยหนงตวแปรในกลมตวแปรตาม แตไมทราบวาเปนชดใด ทดสอบสมมตฐานตอไปโดยตด Rc1 ออกและทดสอบวายงมนยสำาคญอกหรอไม หากมกทำาการทดสอบไปเรอยๆ จนกวาจะไมพบนยสำาคญ เมอไมมนยสำาคญแสดงวาสหสมพนธทเหลอเทากบศนย นนแสดงวาไมพบความสมพนธระหวางตวแปรตอไปแลว เราสามารถแปลงคา Lambda เปน Chi-square ได โดยคา Chi-square ตำาแสดงวาไมมนยสำาคญ
8
Likelihood ratio test เปนเครองมอทใชในการทดสอบ นยสำาคญโดยรวมทงหมด (ไมไดทดสอบนยสำาคญเฉพาะสหสมพนธแคนนอนนคอลเพยงตวแรกตวเดยว) ทเกดขนจากความสมพนธเชงเสนระหวางตวแปรแคนนอนนคอลสองตวแปร
3.4 คาไคสแควร 3.5 อตราความเปนอสระ 3.6 ระดบนยสำาคญ
4. คาสมประสทธสำาหรบตวแปรคาโนนคอล สำาหรบตวแปร 2 ชด ชดท 1 และชดท 2
สมประสทธแคนนอนนคอล (Canonical coefficient) หรอเรยกวา canonical function coefficient หรอ canonical weight สมประสทธแคนนอนนคอลใชสำาหรบสรางสมการเชงเสนตรง เพอพยากรณตวแปรแคนนอนนคอล เปนการแสดงความสำาคญของแตละตวแปรทจะทำาใหเกดสหสมพนธแคนนอนนคอล สมประสทธแคนนอนนคอลคอนำาหนกคะแนนมาตรฐาน (standardized weight) ในสมการเชงเสนของตวแปร ซงสรางตวแปรแคนนอนนคอลขนมา ดงนนจงกลาวไดวาสมประสทธแคนนอนนคอลจงคลายกบ beta weight (b) ในการวเคราะหความถดถอย สดสวนของนำาหนกแคนนอนนคอลขนอยกบตวแปรตวอนๆ ในสมการ ตวแปรแตละตวของกลมตวแปรจะมสมประสทธแคนนอนนคอลของแตละตวอย เชนถามตวแปรอสระ 5 ตวแปร และมสหสมพนธแคนนอนนคอล 3 สมการ จะทำาใหเกดสมประสทธแคนนอนนคอลถง 15 ตว ดงรปแบบตอไปน
Y1 = a1Y1 + a2Y2 + a2Y3 + a4Y4 + a5Y5 (a = Canonical coefficient)
Y2 = a6Y1 + a7Y2 + a8Y3 + a9Y4 + a10Y5 (Yi = Canonical Variable)
9
Y3 = a11Y1 + a12Y2 + a13Y3 + a14Y4 + a15Y5 (Y = Dependent Variable) 5. คาตวแปรแคนนอนนคอล (Canonical variable or variate) ตวแปรแคนนอนนคอลคอตวแปร ทไดจากสมการเชงเสนจากการรวมกนของขอมลดบของแตละกลมตวแปร เกดจากการควบคมความสมพนธภายในของกลมตวแปรโดยตวแปรตวอน ๆ ตวแปรแคนนอนนคอลนสามารถอธบายความสมพนธระหวางกลมตวแปรไดอยางไร ตองพจารณาจากคาสหสมพนธแคนนอนนคอลประกอบ
ขอตกลงเบองตน 1. กลมตวอยางตองไดมาจากการสม 2. ตองไมเกด Collinearity ขนใน 1 ตวแปร
X = c1X2 + c2X 3 X1 = .2X2+ .4X3 ( X1 เกดจาก X2+X3)
ในทนคา X1 ไมสามารถนำามาใชวเคราะหคาโนนคอลไดเพราะเกดจาก X2 และ X3 มา
รวมกน และไมสามารถหา Inverse Matrix ได 3. กลมตวอยางตองมขนาดใหญเมอเปรยบเทยบกบจำานวนตวแปรเชนตวแปร 7 ตว กลม
ตวอยางจะตองมากกวาอยางนอย 7 เทา
สดสวน N/P ตองมคามากใหพจารณาสดสวนเปนหลก N = กลมตวอยาง
P = ตวแปร 4. ตวแปรในแตละกลมตองมการกระจายแบบ Multivariate Normal Distribution
n p
10
Normal Distribution เปนการกระจายของขอมลตวแปร 1 ตว Bivariate Distribution เปนการกระจายของขอมลตวแปร 2 ตว Multivariate Distribution เปนการกระจายของขอมลตวแปรตงแต 3 ตวแปรขนไป
เงอนไขหรอขอสมมตของการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล
การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล ซงเปนการหาความสมพนธระหวางตวแปร 2 เซต จงมเงอนไขหรอขอสมมตคลยกบเทคนคการวเคราะหความถดถอย โดยมรายละเอยดดงน
1. ขอมลตองเปนเชงปรมาณ หรอเปนสเกลอตราสวนหรอสเกลอนตรภาค
2. ตวแปรคาโนนคอลจะตองเปนฟงกชนเชงเสนของตวแปรเดมในแตละเซต
3. ตวแปรเดมในเซตของตวแปร (X1…… XP) จะตองมความสพนธกนในระดบตำาถาตวแปร X’s มความสมพนธกนมาก จะทำาใหคาสมประสทธสหสมพนธคาโนนตอลไมถกตอง
4. ตวแปรจะตองมการแจกแจงแบบปกตหลายตวแปร5. จำานวนขอมล n จะตองมากพอStevens (1996) ไดศกษาและแนะนำาวาจำานวนขอมลควรมอยางนอย 20 เทาของจำานวนตว
11
แปรในการอธบายคาสหสมพนธคาโนนคอลของตวแปรคาโนนคอล 2 ค
Barcikowski และ Stevens (1975) ไดแนะนำาวาจำานวนขอมลควรเปน 40-60 เทาของจำานวนตวแปร กรณทสนใจศกษาคาสหสมพนธคาโนนคอลของตวแปรคาโนนคอล 2 ค
การคำานวณสหสมพนธคาโนนคอล (Pedhazur, 1997)หลงจากทรวบรวมขอมลทเปนคาของตวแปรตาง ๆ ทงตวแปร
อสระ ซงม p ตว และตวแปรตามซงม q ตว คาเหลานเปนคาทไดจากกลมตวอยางทงหมด N คน เรยกวาขอมลเบองตน ซงนำาขอมลเบองตนมาจดอยในรปเมตรกซ ดงน
สมาชกกลมตวอยาง ชดตวแปรอสระ ชดตวแปรตาม1 X11 X12 … X1p Y11 Y12 … Y1q 2 X21 X22 … X2p Y21 Y22 … Y2q 3 X31 X32 … X3p Y31 Y32 … Y3q . . .. . .. . .N XN1 XN2 … XNp YN1 YN2 … YNq
เมอ N แทน จำานวนหนวยตวอยางp แทน จำานวนตวแปรอสระq แทน จำานวนตวแปรตาม
ตวเลขสองตวทหอย X และ Y นน ตวแรกแทนสมาชกคนท ตวหลงแทนจำานวน ตวแปรตวทของแตละกลม ดงนน X12 แทนคะแนนของคนทหนงในตวแปรอสระตวทสอง จากเมตรกซขอมลเบองตน จากนนคำานวณหาคาสมประสทธสหสมพนธอยางงายโดยจบคระหวาง
12
ตวแปรทกตวเปนค ๆ ไป แลวนำาคาสมประสทธสหสมพนธทงหมดมาจดเปนรปเมตรกซ โดยแบงเปน 4 สวนดงน
X Y1 2 . . . p 1 2 . . . q
12
X . Rxx
Rxy
.
.P12
Y . Ryx
Ryy
.
.q
เมอ p แทน จำานวนตวแปรอสระ q แทน จำานวนตวแปรตาม
เมตรกซของสหสมพนธ R สามารถทจะกำาหนดสวนออกไดเปน 4 เมตรกซยอย คอ Rxx Ryx Rxy และ Ryy ในเมตรกซยอย Rxx ประกอบดวยสหสมพนธของตวแปรในชด X ในเมตรกซยอย Ryy ประกอบดวยสหสมพนธของตวแปรในชด Y และในเมตรกซยอย Ryx กบ Rxy จะเปนสหสมพนธของตวแปรทขามกนของตวแปรในชด X กบชด Y จากคณสมบต เชงสมมาตรของเมตรกซสหสมพนธ ดงนน Rxy จงมคาเทากบ Ryx ทสามารถสบเปลยนแทนกนได เมอจดเมตรกซแลวกจะสามารถวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอลตอไป
กำาหนดสวนยอยของเมตรกซ X กบ Y ใหอยในรปของซปเปอรเมตรกซ ดงน
13
Rxx Rxy R =
Ryx Ryyเมอ R แทน ซปเปอรเมตรกซระหวางสหสมพนธของตวแปรอสระและตวแปรตาม Rxx แทน เมตรกซสหสมพนธของชดตวแปรอสระ Xp
Ryy แทน เมตรกซสหสมพนธของชดตวแปรตาม Yq
Rxy แทน เมตรกซสหสมพนธของชดตวแปรอสระ Xp กบชดตวแปรตาม Yq
Ryx แทน ทรานโพสของ Rxy
จากนนหาคาเมรกซของ Rxx-1, Ryx , Rxy และ Ryy
-1 แลวนำาไปสรางสมการดเทอรมแนนทดงน
เมอ Ryy-1 แทน อนเวอรสของเมตรกซของคาความสมพนธ
ระหวางตวแปร Y Rxx-1 แทน อนเวอรสของเมตรกซของคา
ความสมพนธระหวางตวแปร XI แทน เมตรกซเอกลกษณ แทน ไอเกนเวลสหรอความแปรปรวนของสหสมพนธคา
โนนคอล
จากสมการดเทอรมแนนทจะไดสมการ Quadratic คอ a2 - b + c = 0
คำานวณหาคา จากสตร หาคาสหสมพนธคาโนนคอล (Rc) โดยการถอดรากทสองของ
ดงนน
14
การทดสอบนยสำาคญของ Rc การทดสอบวา มความสมพนธระหวางสหสมพนธคาโนนคอล โดยจะเปนการทดสอบ R cj ทกคาพรอม ๆ กน
H0 : R c1 = R c2 = … = R cj = 0H1 : ม R c อยางนอยหนงตวทมคาไมเทากบ 0
การทดสอบนยสำาคญของสหสมพนธคาโนนคอล ใชสตรดงน
: df = pqเมอ 2 แทน คาสถตทใชเปรยบเทยบกบคาวกฤตจากการแจกแจงแบบไคสแควร
N แทน จำานวนสมาชกในกลมตวอยางทงหมดp แทน จำานวนตวแปรอสระq แทน จำานวนตวแปรตามloge แทน Natural Logarithm
แทน Wilks’ Lamda โดยคำานวณจากสตร
เมอทดสอบแลวพบวาปฏเสธสมมตฐาน H0 สรปไดวา อยางนอย R c1 ≠ 0 อนดบตอไป คำานวณ ใชสตรเดม โดยตดเทอม ออกไป จะไดวา
โดยคา df = (p-1)(q-1)หากม R c มากกวา 2 คา คำานวณ ท df = (p-2)(q-2) และ
ทดสอบนยสำาคญทางสถตตอไปจนกระทงพบ R c ทไมมนยสำาคญทางสถตจงสนสดการทดสอบสมมตฐาน
การคำานวณหาคา βj ของตวแปร Y
เมอ βj แทน คานำาหนกความสำาคญคาโนนคอลของชดท j
15
Vj แทน ไอเกนเวกเตอรท j แทน ทรานโพสของ Vj
หาคา Vj โดยแกสมการตอไปน การคำานวณหาคา βj ของตวแปร X ไดจากสมการดเทอรมแน
นท A = Rxx Rxy B D-1/2
เมอ A แทน เมตรกซของนำาหนกความสำาคญคาโนนคอลของตวแปร X ในแตละชด
B แทน เมตรกซของนำาหนกความสำาคญคาโนนคอลของตวแปร Y
D-1/2 แทน Diagonal Matrix ทมสมาชกเปนสวนกลบของรากทสองของ
Rxx แทน เมตรกซสหสมพนธของชดตวแปรอสระ XRxy แทน เมตรกซสหสมพนธของชดตวแปรอสระ X กบชด
ตวแปรตาม Y
ลกษณะการกระจายและการวเคราะหสหสมพนธ1. Pearson Product Moment Correlation เปนการ
หาความสมพนธของตวแปร X และตวแปร Y เชน IQ มความสมพนธกบ GPA.
2. Multiple Correlation เปนการหาความสมพนธของตวแปร X หลายๆ ตวกบตวแปร Y ตวแปรเดยว เชน GPA มความสมพนธกบ IQ, ฐานะทางบาน, ความมนใจ,ความขยน ฯลฯ
X Y
X1
X2 X3
Y .Xp
16
3. Partial Out Correlation เปนการเลอกตวแปรตวแปร X ตวใดตวหนงทสนใจ โดยทำาให
ตวแปร X ทเหลอคงท เพอจะมาดความสมพนธในคทสนใจ เชน เลอกดวา IQ มความสมพนธกบ GPA หรอไม โดยใหตวแปรทเหลอ เชน ฐานะทางบาน ความมนใจและความขยน ใหคงทโดยการ Partial Out ตวแปรทเหลอออกไปโดยทำาใหคงท ทง 3 กรณจะพบวามตวแปร Y เพยงตวเดยว ในขณะท X มหลายตวได
วธการวเคราะห Canonical Correlation หาความสมพนธของตวแปร 2 กลมขนตอนการดำาเนนการขนตอนท 1 ศกษาความสมพนธระหวางกลมตวแปร
1.1 เลอกกลมตวแปร X และกลมตวแปร Y โดยจำานวนตวแปรแตละกลมจะเทากน
หรอไมกได
กลมตวแปร X กลมตวแปร Y
X1X2..
.Xp
Y1Y2....
Yp
17
1.2 วเคราะห Correlation Matrix ระหวางตวแปร X และ Y โดยใชสตร Pearson Product Moment
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 Y7 X1 …. …. …. …. …. ….
…. X2 …. …. …. …. …. ….
….X3 …. …. …. …. …. ….
….X4 …. …. …. …. …. ….
….จาก Correlation Matrix หากคา Y matrix ตงแต .30
ขนไป แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธขามกลมยอยอยางนอย 1 ค ซงจะทำาใหสามารถดำาเนนการวเคราะหคาโนนคอลในขนตอไปไดขนตอนท 2 ทำาการหา Extract Canonical Variate 2.1 การวเคราะหความสมพนธคาโนนคอลระหวางกลม X กบกลม Y
ผลการวเคราะหจะไดจำานวนคอยางมากเทากบจำานวนตวแปรของกลมทนอยทสด
X1X2..
.X4
Y1Y2....
Y7
X Yrc1
18
โดยคแรกทมความสมพนธกนมากทสดจะเรยกวา First Pair หรอ Root ท 1 (จำานวนคทได)
คท 1
คท 4
X1 = C1X1+ C2X2+ …….+ C4X4
มคณสมบตดงน1. แตละตวจะเปน Linear Combination กบกลม
ตวแปร X2. อธบายความสมพนธกกลมตวแปร X ทงหมดไดโดยความ
สมพนธของ X กบ X ทงหมดจะสงสด ตวทถดไปจะมความสมพนธนอยลงไปเรอย ๆ RC1 คอ Canonical Correlation ในสวนของ Y กมการดำาเนนการเชนเดยวกน
Y1 = C1Y1+ C2Y2+ …….+ C4Y4 สำาหรบความสมพนธระหวาง X กบ Y เปนความสมพนธเปนค ๆ เทานนไมมความสมพนธขามคกน
สรปผลการดำาเนนการในขนตอนท 2 จากกลมตวแปร X ทม p จำานวน และ Y ทม
X(1) Y(1)
X(2) Y(2)
X(3) Y(3)
X(4) Y(4)
rc1rc2rc3rc4
X
X(1)Y(1)
X(2) Y(2)
X(3) Y(3)
X(4) Y(4)
rc2rc3rc4
rc1
เรยกวา First Pair หรอ Root ท 1
เรยกวา Second Pair หรอ Root ท 2
คท คท
19
q จำานวน
สมมต p < q ใหทำาการทดสอบโดเมน (Domain) ทงสองดานวามความ
สมพนธกนหรอไม ดงนHO : rc12 = rc22 = rc32 =
rc42……………………. rcp2หาก Reject HO แสดงวา rc2 ตวใดตวหนงไมเปน 0 นน
คอ มจะความสมพนธระหวาง 2 Domain ตองทดสอบ Roh F Approximation วามนย
สำาคญ > .05 หรอไม
ขนตอนท 3 การวเคราะห Practical Importance3.1 ด Practical Importance เปนรายค วาคใดม
ความสมพนธกนมาก 3.2 ด Statistical Importance เปนรายควาคใดมนย
สำาคญทางสถตจนพบคทไมมใหหยด เพราะทเหลอความสมพนธจะนอยลง
3.3 ดคา P เพอปองกน Familiarize Error rate จะนยม กำาหนดไวท .10 เนองจากการวเคราะหคาโนน
คอล จะเปน Conservative Test
X1X2....
XP
Y1Y2....
Yq
20
= ทตองการ/ จำานวน Hypothesis ททดสอบเชน ตองการ ท .05 มจำานวน Hypothesis เทากบ 4 ท
ใชคอ .025 ในแตละ Hypothesisขนตอนท 4 หาคา Variance Extract (V.E) คอ คาทใชแสดงวาเปนตวแทนของกลมไดมากนอย เทาใด V.E คอ สดสวนของความแปรปรวนใด ๆ ในโดเมนซงอธบายไดจาก Canonical Variates (C.V) ของโดเมนตวเอง
ขนตอนท 5 หาคา Redundancy คอ ความแปรปรวนรวมระหวางตวแปรทงสองโดเมนขนตอนท 6 การจดกลมตวแปร
สรป1. การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอลเปนการศกษาความ
สมพนธระหวางเซตของตวแปร 2 เซต (x และ y) โดยการหาคาสหสมพนธคาโนนคอลอาจจะเปน1.1 เปนการวเคราะหความสมพนธ โดยไมมการแบงวา
ตวแปรเซตใดเปนเขตของตวแปรอสระหรอเซตของตวแปรตาม
1.2 เปนการวเคราะหโดยมการระบวาตวแปรเซตหนงเปนเซตของตวแปรอสระและตวแปรอกเซตหนงเปนเซตของตวแปรตาม
2. การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอลมวตถประสงคเพอสรางตวแปรคาโนนคอล โดยใหตวแปรคาโนนคอลเปนฟงกชนเชงเสนของตวแปรในแตละเซต เพอทำาใหคาสหสมพนธระหวางตวแปรคาโนนคอลมคามากทสด
3. การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล เปนการหาความสมพนธระหวางตวแปร 2 เซต
21
(X1 ,… XP), (Y1, Y2 ,… , Yq ) โดยทอาจจะมการแบงหรอไมมการแบงวาเซตใดเปนตวแปรอสระหรอเซตใดเปนตวแปรตามกได จะทำาใหการสรางตวแปรใหมสำาหรบแตละเซตของตวแปรเดม และเรยกตวแปรใหมวาตวแปรคาโนนคอล
3. การพจารณาจำานวนคของตวแปรคาโนนคอล1. ใชการทดสอบของ Bartlett หรอ Rao2. ใชกราฟ Scree plot
การสรปหรอแปลผลการวเคราะห
การสรปผลการวเคราะหวา ตวแปรอสระตวใดมความสำาคญตอการจำาแนกกลม สามารถพจารณาจากคาตอไปน (ศรชย กาญจนวาส,2550 และยทธ ไกยวรรณ,2549)
1. นำาหนกการจำาแนกมาตรฐาน หรอทเรยกวา สมประสทธการจำาแนก(Discriminant Coefficient) นำาหนกมาตรฐานทได ถามคาสงแสดงวา มอำานาจจำาแนกฟงกชนไดมากกวาตวทมคานอย หมายถงความสามารถในการจำาแนกกลมประชากรออกเปนกลมตางๆไดด โดยไมตองพจารณาคา + หรอ - เพราะเปนเพยงคาทแสดงถงทศทางเทานน
2. นำาหนกการจำาแนก (Discriminant Loading) หรอความสมพนธเชงโครงสราง เปนสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรตนแตละตวกบฟงกชนจำาแนก นยมใชคานในการบอกถงความสำาคญของตวแปรจำาแนกมากทสด
3. คาสถตเอฟบางสวน (Partial F Values) ใชในการบอกถงการมอำานาจจำาแนก คา F ทสงแสดงวามคาอำานาจจำาแนกทสงในทางปฏบต การเรยงลำาดบคา F จงเปรยบเสมอนการเรยงลำาดบนำาหนกความสำาคญ ซงสมพนธกบระดบนยสำาคญของแตละตวแปร
22
4. คา Potency Index เปนอำานาจจำาแนกรวมทงหมดของตวแปรจากทกฟงกชนจำาแนกทมนยสำาคญทางสถต ใชสำาหรบประเมนความสำาคญของตวแปรจำาแนกในกรณทมฟงกชนการจำาแนกตงแต 2 ฟงกชน ขนไป
วธการวเคราะหและแปรผลโดยใชโปรแกรม SPSSขนตอนของการวเคราะหการจำาแนกองคประกอบ1)ขนตอนของการทดสอบขอตกลงเบองตน
1.1) เปรยบเทยบความแตกตางของตวแปรตาม ตามกลมทแบงไว เพอยนยนวาตวแปรตามจำาแนกกลมสมาชกขาดจากกนจรง โดยผลการทดสอบคาเฉลยจะตองแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถต
1.2) เปรยบเทยบความแปรปรวนรวมของตวแปรอสระทกกลม โดยใช Box’s M test ถาความแปรปรวนของแตละกลมยอยในตวแปรตามไมแตกตางกน(sig มากกวา .05) จงจะนำาเขาสการสรางสมการจำาแนกกลม
1.3) วเคราะหความสมพนธระหวางตวแปรอสระภายในกลม เพอทจะทดสอบวาตวแปรอสระแตละตวไมมความสมพนธกนสง (คาสมประสทธความสมพนธตองนอยกวา 0.5)
2)ขนตอนการสรางฟงกชนการวเคราะหจำาแนกองคประกอบ ( จำานวนฟงกชนเทากบ จำานวนกลม ลบหนงเสมอ) และทดสอบฟงกชนวาสามารถจำาแนกตวแปรตามออกเปนกลมๆ ไดมากนอย
23
เพยงใดโดยการ วเคราะหคา Eigen value คา Canonical correlation และะคา Wilk’s Lamda
3)การหารอยละของความสามารถในการพยากรณ โดยวเคราะหคา Discriminant score ซงเปนคาทบอกรอยละของการจำาแนกกลม
วธการวเคราะหโดยใชโปรแกรม SPSS1)Click ท Analyze เลอก Classify และ Discriminant
2)ปรากฏหนาจอ Discriminant Analysis เลอกตวแปรอสระลงใน Independents และเลอกตวแปรตามลงใน Grouping Variable พรอมทง Define Range ตามจำานวนกลมของตวแปรตาม และเลอก Enter independents together
24
3) เลอก Statistics จะปรากฏหนาตาง Discriminant Analysis: Statistics เลอกดงน
Box’s M เพอทดสอบความแปรปรวนรวมของตวแปรอสระ
Mean และ Univariate เพอดวาคาเฉลยของตวแปรอสระระหวางกลมตวแปรตามมความแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตหรอไม
ANOVAs Fishers ,Within-groups correlation และ Separate-groups covariance เพอดความสมพนธระหวางตวแปรอสระภายในกลมโดยรวม
4) คลก Continue และ OK จะไดผลการวเคราะหดงน
25
จากผลการวเคราะหสรปไดวา ผลการทดสอบความแปรปรวนรวมของตวแปรอสระ ทงสองกลม มคา sig ทนอยกวา .05 แสดงวาความแปรปรวนรวมทงสองกลมแตกตางกน ซงทำาใหไมผานขอตกลงเบองตนของการใช Discriminant
Tests of Equality of Group Means
Wilks' Lamb
da F df1 df2 Sig.
26
Age of Respondent .996 5.272 1 1337 .022Highest Year
of School Completed
1.000 .043 1 1337 .836
Highest Year School
Completed, Father
.996 5.742 1 1337 .017
Highest Year School
Completed, Mother
.999 1.534 1 1337 .216
Highest Year School
Completed, Spouse
.986 19.198 1 1337 .000
Pooled Within-Groups Matrices
Age of Responde
nt
Highest Year of School
Completed
Highest Year
School Comple
ted, Father
Highest Year
School Comple
ted, Mother
Highest Year School Completed, Spous
eCorrelation
Age of Respondent
1.000 -.098 .158 .211 -.043
Highest Year of School Completed
-.098 1.000 -.084 -.007 .025
Highest Year School Completed, Father
.158 -.084 1.000 .360 .059
Highest Year School Completed,
.211 -.007 .360 1.000 .055
27
Mother Highest
Year School Completed, Spouse
-.043 .025 .059 .055 1.000
จากผลการวเคราะหสรปไดวา สมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรอสระแตละคจะตองมคาตำา คาความสมพนธภายในกลมของตวแปรอสระโดยรวมมคาตำา จะเหมาะทจะเปนตวแปรจำาแนกกลม จากผลการวเคราะหจะเหนวา ไมมคไหนทมความสมพนธกนสง(เกน 0.5) จงเหมาะสมทจะนำาตวแปรเหลานนมาเปนตวแปรอสระในการจำาแนกกลม
5)ผลการพจารณาสมการจำาแนกกลม
Eigenvalues
Function
Eigenvalue
% of Varianc
eCumulat
ive %
Canonical
Correlation
1 .023(a) 100.0 100.0 .150 a First 1 canonical discriminant functions were used in the analysis.
จากผลการวเคราะหสรปไดวา สมการจำาแนกกลมทสรางขนมาสามารถจำาแนกกลมตวแปรตามไดคอนขางนอย เนองจาก1) คาสหสมพนธคาโนนคอล (Canonical correlation) มคา
ตำา แสดงวาสมการนนมความสมพนธกบตวแปรอสระนอย ความสามารถในการจำาแนกประชากรเปนกลมๆไดนอย
28
2) คา Eligenvalues มคานอย แสดงวามความแตกตางระหวางกลมนอย จำาแนกกลมตวแปรตาม ไดนอย
กลยา วานชยบญชา(2549) เสนอแนะวา คา Eligenvalues จะมประโยชนตอเมอกลมมากกวาสองกลม
6)ผลการทดสอบความสามารถในการแบงกลมตวแปรตาม โดย Wilks’Lamda
Wilks' Lambda
Test of Function(s)
Wilks' Lamb
daChi-
square df Sig.1 .978 30.181 5 .000
จากผลการวเคราะหสรปไดวา คา Wilks’ Lamda ทสงกวา 0.5 แสดงวา ความสามารถของตวแปรตนทจะสามารถแบงกลมตวแปรตามไมด นอกจากนยงวเคราะหไดจากคา sig ทนอยกวา 0.05 แสดงวา สมการนนใชได หรอแนใจไดวา ควรใชตวแปรอสะเหลานนแบงกลมตวแปรตาม บางครงคาทงสองคา จะแปลผลตรงขามกน อาจจะตองกลบไปพจารณาตวแปรอสระทเหมาะสมจาก ตาราง Group Statistics แลวเลอกเขาตามวธ Stepwise Methods ตอไป
Standardized Canonical Discriminant Function Coefficients
Function Age of Respondent -.484
Highest Year of School Completed
-.068
Highest Year School .412
29
Completed, Father
Highest Year School Completed, Mother
.136
Highest Year School Completed, Spouse .742
จากผลการวเคราะหสรปไดวา คาสมประสทธสมการจำาแนกกลมทปรบคาแลว พบวาตวแปร Highest Year School Completed, Spouse มอทธพลตอการแบงกลมมากทสด
Structure Matrix
Function 1
Highest Year School Completed, Spouse
.792
Highest Year School Completed, Father
.433
Age of Respondent -.415
Highest Year School Completed, Mother
.224
Highest Year of School Completed
-.038
30
Pooled within-groups correlations between discriminating variables and standardized canonical discriminant functions Variables ordered by absolute size of correlation within function.
จากผลการวเคราะหสรปไดวา คาสมประสทธสหสมพนธภายในกลมโดยรวมระหวางตวแปรอสระกบสมการจำาแนกกลม พบวาตวแปรทมความสมพนธมากทสดไดแก Highest Year School Completed, Spouse
7)ผลการหาคาการถวงนำาหนก ของตวแปร
Group Statistics
General Happiness Mean
Std. Deviatio
n Valid N (listwise)
Unweig
htedWeight
edVery Happy
Age of Respondent 47.14 17.946 467 467.00
0 Highest Year
of School 13.34 3.061 467 467.000
31
Completed Highest Year
School Completed, Father
32.10 37.496 467 467.000
Highest Year School Completed, Mother
24.88 32.230 467 467.000
Highest Year School Completed, Spouse
44.20 40.463 467 467.000
Pretty Happy
Age of Respondent 44.79 17.875 872 872.00
0 Highest Year
of School Completed
13.27 7.128 872 872.000
Highest Year School Completed, Father
37.49 40.066 872 872.000
Highest Year School Completed, Mother
27.26 34.217 872 872.000
Highest Year School Completed, Spouse
54.66 42.246 872 872.000
Total Age of Respondent 45.61 17.928 1339 1339.0
00 Highest Year
of School Completed
13.30 6.028 1339 1339.000
Highest Year School Completed, Father
35.61 39.259 1339 1339.000
Highest Year School 26.43 33.544 1339 1339.0
00
32
Completed, Mother
Highest Year School Completed, Spouse
51.01 41.915 1339 1339.000
จากผลการวเคราะหสรปไดวา จำานวนขอมลทงหมด 1,339 ราย และแสดงคาถวงนำาหนกไว วาตวแปรกลมท 2 มคาถวงนำาหนกสงกวา (872) กลมท 1 (467)
8) ผลการสรปผลลพธการทำานาย วาหนวยตวอยางใดควรจะอยในกลมใด
Classification Resoults
1.00 2.00 TotalOriginal Count
1.00 2.00
208
923
2931
% 1.00 2.00
69.025.8
31.074.2
100.00100.00
Cross-validate
d
Count 1.00 2.00
1615
1316
2931
% 100.00
33
1.00 2.00
55.248.4
44.851.6 100.00
a. Cross validation is done only for those cases in the analysis. In cross validation,each case classified by the the functions derived from all case other than that case.
b. 71.7% of Original grouped cases correctly classifield.
c. 53.3 % of cross-validated grouped cases correctly classifield.
จากผลการวเคราะหสรปไดวา เปนการแสดงผลลพธของสมการ โดยสรปวาหนวยตวอยางใดควรจะอยในกลมใด เมอดจากผลการวเคราะหพบวา Original grouped สามารถทำานายถกตองไดถง 71.7 % ดงนน จงเลอกอานคาใน Original grouped ทแสดงคาวา สามารถทำานายการเปนสมาชกกลม 1 ไดถกตอง 69% และทำานายการเปนสมาชกกลม
การนำาเสนอตารางผลการวเคราะหขอมลดวย Discriminant Analysisตารางท 1 แสดงคาสมประสทธคาโนนคอลมาตรฐาน (Standardized canonical discriminant function coefficients)
ลำาดบท
ตวแปรอสระ Function coefficients
1 Highest Year School Completed, Spouse .742
34
2 Age of Respondent -.4843 Highest Year School
Completed, Father .4124 Highest Year School
Completed, Mother .1365 Highest Year of School
Completed -.068
จากตารางท 1 แสดงสมประสทธคาโนนคลมาตรฐาน โดยเรยงลำาดบความสำาคญจากมากไปหานอย จะเหนไดวาตวแปรทสามารถจำาแนกกลมไดดทสดคอ Highest Year School Completed, Spouse มคาสมประสทธคาโนนคอลมาตรฐานถง .742 ตวแปรทสามารถจำาแนกกลมรองลงมาไดแก Age of Respondent Highest และ Year School Completed, Father ซงมคา สมประสทธคาโนนคอลมาตรฐาน-.484 และ .412 ตามลำาดบ
ตารางท 2 แสดงผลการจำาแนกกลม Very Happy และ Prtty Happy
กลมทจำาแนกจำานวน(คน)
กลมจรงVery
HappyPretty Happy
Very Happy Pretty Happy
2931
20(69.0%)8(25.8%)
9(31.0%)23(74.2%)
รอยละทจำาแนกไดถกตอง รอยละ 71.7
35
จากตารางท 2 เมอใชตวแปรจำาแนกกลมทไดไปสรางสมการจำาแนกกลมและนำาไปจำาแนกการเปนสมาชกกลมผลปรากฏวา ตวแปรทง 5 ตว สามารถจำาแนกกลม ซงมผลในการจำาแนกการเปนสมาชกกลมไดถกตองรอยละ 71.7 ของกลมตวอยางทงหมด
สรปการวเคราะหจำาแนกประเภทเปนเทคนคในการวเคราะหหา
ปจจยหรอตวแปรททำาใหกลมแตกตางกน ใชตรวจสอบวากลมทแบงไวนนมความแตกตางของตวแปรอสระอยางมนยสำาคญหรอไมและสามารถพยากรณกลมใหหนวยใหม สำาหรบขอมลทใชวเคราะหองคประกอบ ตวแปรอสระตองมากกวา 2 ตว และตวแปรตามเปนตวแปรประเภทกลม จำานวน 2 กลมขนไป อยางไรกดการใชสถตเพอการวเคราะหจำาแนกประเภท ตองพงระวงใหขอมลทวเคราะหเปนไปตามขอตกลงเบองตน เพอใหไดผลการวเคราะหทมความถกตองนาเชอถอ
ตวอยางงานวจยทใชการวเคราะหคาโนนคอล
ตวอยางท 1 ชอเรอง ความสมพนธเชงคาโนนคอล ระหวางภาวะผนำาปารวรรต การใชอำานาจ ความฉลาดทางอารมณของผบรหาร กบความมงมน ความพยายามของคร ความพอใจในงานและแรงจงใจในการปฏรปการศกษา
36
ผวจย นางสาวเสาวนตย ทวสนทนนกล
วตถประสงคในการวจย
1. เพอศกษาอตราและแบบแผนความสมพนธสงสดระหวางภาวะผนำาปรวรรต การใชอำานาจและความฉลาดทางอารมณของผบรหารกบความมงมนและความพยายามของคร ความพอใจในงานและแรงจงใจในการปฏรปสถานศกษา 2 เพอศกษาคานำาหนกความสำาคญคาโนนคอลจากคาสมประสทธสหสมพนธคาโนนคอลระหวางภาวะผนำาปรวรรต การใชอำานาจและความฉลาดทางอารมณ กบความมงมนและความพยายามของคร ความพอใจในงานและแรงจงใจในการปฏรปสถานศกษา 3. เพอวเคราะหตวแปรประกอบหรอตวแปรคาโนนคอลจากคาสมประสทธสหสมพนธระหวางภาวะผนำาปรวรรต การใชอำานาจ และความฉลาดทางอารมณ กบความมงมนและความพยายามของคร ความพอใจในงานและแรงจงใจในการปฏรปสถานศกษา
สมมตฐานการวจย 1. ภาวะผนำาปรวรรต การใชอำานาจ และความฉลาดทางอารมณของผบรหารมอตราและแบบความสมพนธสงสด กบความมงมนและพยายามของคร ความพอใจในงาน และแรงจงใจในการปฏรปสถานศกษา 2. ภาวะผนำาปรวรรต การใชอำานาจ และความฉลาดทางอารมณของผบรหารอยางนอยสองตวแปรทสงผลตอ ความมงมนและความพยายามของคร ความพอใจในงานและแรงจงใจในการปฏรปสถานศกษา
ขอบเขตของการวจย
1. ขอบเขตดานประชากรและกลมตวอยาง
37
เพอศกษาอตราและแบบแผนความสมพนธสงสดระหวางภาวะผนำาปรวรรตการใชอำานาจและความฉลาดทางอารมณของผบรหารกบความมงมนและพยายามของคร แรงจงใจในการปฏรปสถานศกษาและความพอใจในงานของครเพอวเคราะหตวแปรประกอบหรอตวแปรคาโนนคอลจากคาสมประสทธสหสมพนธระหวางภาวะผนำาปรวรรต การใชอำานาจ และความฉลาดทางอารมณกบความมงมนและความพยายามของคร ความพอใจในงานของคร และแรงจงใจในการปฏรปสถานศกษา เพอจดอนดบหนวยวเคราะหตามคาสงตำา มากำาหนดตำาแหนงของตวแปรภาวะผนำา การใชอำานาจและความฉลาดทางอารมณกบความมงมนและความพยายามของคร ความพอใจในงานของครและ แรงจงใจในการปฏรปสถานศกษา 1.1 ประชากรทใชในการวจย คอ โรงเรยนมธยมศกษาใน 5 จงหวด คอ สงขลา สตล ปตตาน นราธวาสและยะลา จำานวน 104 โรงเรยน 1.2 กลมตวอยางทใชในการวจย คอ โรงเรยนมธยมศกษาใน5 จงหวดคอ สงขลา สตล ปตตาน นราธวาสและยะลา จำานวน86 โรงเรยนตามเกณฑของเครจซและมอรแกน (Krejcie and Morgan,1970: 607–610) ในการวจยครงนใชโรงเรยนเปนหนวยการสม(Sampling Unit)ทงนเพราะในงานวจยไดศกษาความสมพนธเชงคาโนนคอลระหวางภาวะผนำาปรวรรต การใชอำานาจ และความฉลาดทางอารมณของผบรหารกบความมงมนและความพยายามของคร ความพอใจในงานของครและ แรงจงใจในการปฏรปสถานศกษาของครโดยโรงเรยนทเปนกลมตวอยางจะมผใหขอมลหรอตอบแบบสอบถามดงน 1. ผบรหารโรงเรยนมธยมศกษาใน 5 จงหวด คอสงขลา สตล ปตตาน นราธวาสและ ยะลาจำานวน 86 โรงเรยนจำานวน 86 คน
38
2. ครในโรงเรยนจำานวน 5 จงหวด คอสงขลา สตล ปตตาน นราธวาส และยะลา จำานวน 86 โรงเรยน จำานวน258 คนไดมาโดยการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) จากครททำาหนาท หวหนากลมงาน หวหนากลมสาระและครผสอนโดยมสดสวนตามลำาดบดงน 1 : 1 : 1 รวม 3 คน รวมผใหขอมลทงสน 344 คน
2. ขอบเขตเกยวกบตวแปรทศกษา
2.1 ตวแปรดานผบรหาร 2.1.1 ภาวะผนำาปรวรรต 2.1.1.1 การกำาหนดทศทางในการปฏบตงาน 2.1.1.2 การพฒนาบคลากร 2.1.1.3 การออกแบบองคกรใหม 2.1.2 การใชอำานาจ 2.1.2.1 อำานาจบงคบ 2.1.2.2 อำานาจตามกฎหมาย 2.1.2.3 อำานาจรางวล 2.1.2.4 อำานาจอางอง 2.1.2.5 อำานาจขอมลขาวสาร 2.1.2.6 อำานาจเชยวชาญ 2.1.2.7 อำานาจเชอมโยง 2.1.3 ความฉลาดทางอารมณ 2.1.3.1 ความด 2.1.3.2 ความเกง 2.1.3.3 ความสข 2.2 ตวแปรดานคร 2.2.1 ความมงมนและความพยายาม
39
2.2.1.1 ความมงมน 2.2.1.2 ความพยายาม 2.2.2 แรงจงใจในการปฏรปสถานศกษา 2.2.2.1 ปจจยกระตน 2.2.2.2 ปจจยคำาจน 2.2.3 ความพอใจในงาน 2.2.3.1 ความพอใจในงานโดยทวไป 2.2.3.2 ความพอใจในลกษณะงาน 2.2.3.3 ความพอใจในผบงคบบญชา 2.2.3.4 ความพอใจในผรวมงาน 2.2.3.5 ความพอใจในโอกาสความกาวหนา
ผลการวเคราะหขอมล1. ผลการวเคราะหหาคาสถตพนฐานของคะแนนภาวะผนำา
ปรวรรต การใชอำานาจของผบรหาร ความฉลาดทางอารมณและความมงมนและความพยายามของคร ความพอใจในงานแรงจงใจในการปฏรปสถานศกษา ปรากฏผลดงตาราง 2.1
ตาราง 2.1 คาเฉลยและคาสวนเบยงเบนมาตรฐานของชดตวแปรดานผบรหารและ ชดตวแปรดานคร
ตวแปร X SDตวแปรดานผบรหาร
การกำาหนดทศทางในการปฏบตงาน การพฒนาบคลากร
2.7642.9543.0923.091
0.9110.9290.9490.926
40
การออกแบบองคกร อำานาจการใหรางวล อำานาจบงคบ อำานาจตามกฎหมาย อำานาจอางอง อำานาจขอมลขาวสาร อำานาจการเชอมโยง อำานาจความเชยวชาญ ความด ความเกง ความสข
2.9543.0633.3413.3713.3543.4413.5173.5423.645
0.8840.9370.8910.9060.9280.8710.9050.8570.855
ตวแปรดานคร
ความมงมน ความพยายาม ความพอใจในงานทวไป ความพอใจในลกษณะงาน ความพอใจในผบงคบบญชา ความพอใจในผรวมงาน ความพอใจในโอกาสความกาวหนา ปจจยกระตน ปจจยคำาจน
3.6223.5993.6493.7353.6563.7673.8073.9103.831
0.8930.8670.8810.9110.9470.9240.9002.2350.911
จากตาราง 2.1 คาเฉลยของตวแปรดานผบรหารทมคาเฉลยสงสดคอ ความฉลาดทางอารมณ ซงประกอบดวยตวแปรยอย เรยงลำาดบดงน คอความสข ความเกงและความด (X) = 3.645,
41
3.542 และ 3.517) ตวแปรดานคร คาเฉลยของตวแปรทมคาเฉลยสงสดเรยงลำาดบแรงจงใจในการปฏรปสถานศกษาและความพอใจในงานบางตวคอปจจยกระตน ปจจยคำาจนและความพอใจในโอกาสความกาวหนา (X) = 3.910, 3.831 และ 3.807) แสดงวาผบรหารและครมคณสมบตในแตละดานอยในระดบสง 2. ผลการวเคราะหหาคาสมประสทธสหสมพนธภายใน ระหวางตวแปรดานผบรหารแตละตวและคาสมประสทธสหสมพนธภายในระหวางตวแปรดานครแตละตว คาสมประสทธสหสมพนธภายในขามกลมระหวางตวแปรดานผบรหารกบตวแปรดานคร จากการวเคราะหหาคาสมประสทธสหสมพนธภายในระหวางตวแปรดานผบรหารแตละตวและคาสมประสทธสหสมพนธภายในระหวางตวแปรดานครซงผลการวเคราะหปรากฏดงตาราง 4, 5 และ 6 ตาราง 2.2 คาสมประสทธสหสมพนธภายใน ระหวางตวแปรดานผบรหาร
ตวแปร X1 X2 X3 X4 X5 X6 X7 X8 X9 X10 X11 X12 X13X1 1.000 0.677 0.601 0.549 0.167 0.082 0.427 0.409 0.399 0.464 0.304 0.274 0.259X2 1.000 0.751 0.632 0.202 0.178 0.438 0.444 0.405 0.392 0.361 0.326 0.324X3 1.000 0.706 0.340 0.261 0.486 0.522 0.457 0.429 0.393 0.307 0.309X4 1.000 0.406 0.307 0.492 0.516 0.450 0.428 0.384 0.397 0.359X5 1.000 0.659 0.383 0.331 0.377 0.155 0.225 0.222 0.143X6 1.000 0.450 0.361 0.393 0.255 0.255 0.277 0.210X7 1.000 0.706 0.597 0.504 0.503 0.451 0.384
42
X8 1.000 0.683 0.551 0.466 0.427 0.372X9 1.000 0.675 0.541 0.439 0.359X10 1.000 0.587 0.457 0.387X11 1.000 0.658 0.503X12 1.000 0.644X13 1.000 จากตาราง 2.2 พบวา คาสมประสทธสหสมพนธภายในระหวางตวแปรดานผบรหารและคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรดานผบรหารในกลมตวอยางทงหมด มคาสมประสทธสหสมพนธภายในกลมสงมดงน การพฒนาบคลากรกบการออกแบบองคกร (rx2x3 =0.751) การออกแบบองคกรกบอำานาจการใหรางวล (rx3x4 =0.706) อำานาจการอางองกบอำานาจขอมลขาวสาร (rx7x8 =0.706) อำานาจขอมลขาวสารกบอำานาจการเชอมโยง (rx8x9 =0.683) การกำาหนดทศทางในการปฏบตงานกบการพฒนาบคลากร (rx1x2 =0.677) ตวแปรทมคาสมประสทธสหสมพนธภายในกลมตำามดงนการพฒนาบคลากรกบอำานาจการบงคบ (rx2x5 =0.202) การพฒนาบคลากรกบอำานาจตามกฎหมาย (rx2x6 =0.178) การกำาหนดทศทางในการปฏบตงานกบอำานาจบงคบ (rx1x5 =0.167) อำานาจบงคบกบอำานาจความเชยวชาญ (rx5x10 =0.155) อำานาจบงคบกบความสข (rx5x13 =0.143) ตาราง 2.3 คาสมประสทธสหสมพนธภายในระหวางตวแปรดานคร
43
ตวแปร Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 Y7 Y8 Y9Y1 1.000 0.714 0.579 0.564 0.550 0.515 0.410 0.196 0.446Y2 1.000 0.728 0.642 0.613 0.516 0.489 0.225 0.483Y3 1.000 0.688 0.593 0.463 0.463 0.243 0.425Y4 1.000 0.698 0.564 0.548 0.223 0.375Y5 1.000 0.695 0.593 0.232 0.466Y6 1.000 0.647 0.175 0.451Y7 1.000 0.252 0.482Y8 1.000 0.211Y9 1.000 จากตาราง 2.3 พบวา คาสมประสทธสหสมพนธภายใน ระหวางตวแปรดานครในกลมตวอยางทงหมด มคาสมประสทธสหสมพนธภายในกลมสงมดงน ความพยายามกบความพอใจในงานโดยทวไป (ry2y3 =0.728) ความมงมนกบความพยายาม (ry1y2 =0.714) ความพอใจในลกษณะงาน 150 กบความพอใจในผบงคบบญชา (ry4y5 =0.698) ความพอใจในงานโดยทวไปกบความพอใจในลกษณะงาน (ry5y6 =0.695) มคาสมประสทธสหสมพนธภายในกลมตำามดงนความพยายามกบปจจยกระตน (ry3y4 =0.688) ความพอใจในลกษณะงานกบปจจยกระตน (ry2y8 =0.225) ปจจยกระตนกบปจจยคำาจน (ry4y8 =0.223) ความมงมนกบปจจยกระตน (ry8y9 =0.211) และความพอใจในผรวมงานกบปจจยกระตน (ry6y8 =0.175)
44
ตาราง 2.4 คาสมประสทธสหสมพนธภายใน ขามกลม ระหวางตวแปรดานผบรหารกบตวแปรดานคร
ตวแปร Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 Y7 Y8 Y9X1 0.137 0.099 0.126 0.117 0.114 0.083 0.091 0.051 0.052X2 0.215 0.173 0.147 0.233 0.188 0.179 0.178 0.032 0.055X3 0.109 0.114 0.112 0.172 0.137 0.179 0.130 0.008 0.021X4 0.131 0.134 0.122 0.120 0.111 0.159 0.119 0.009 0.051X5 0.049 0.117 0.079 0.012 0.118 0.128 0.173 0.010 0.160X6 0.196 0.179 0.147 0.116 0.187 0.174 0.144 0.018 0.227X7 0.241 0.206 0.114 0.162 0.179 0.207 0.051 0.018 0.089X8 0.261 0.223 0.188 0.236 0.211 0.227 0.179 0.031 0.079X9 0.225 0.178 0.159 0.161 0.211 0.171 0.145 0.029 0.131X10 0.269 0.195 0.185 0.170 0.173 0.195 0.140 0.017 0.080X11 0.325 0.241 0.197 0.190 0.266 0.257 0.167 0.028 0.171X12 0.398 0.334 0.248 0.252 0.281 0.299 0.229 0.054 0.181X13 0.499 0.413 0.283 0.298 0.284 0.348 0.246 0.068 0.207
จากตาราง 2.4 พบวา เมอพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธ ขามกลม ระหวางตวแปรดานผบรหารกบตวแปรดานคร คา
45
สมประสทธสหสมพนธทมคาสงไดแกความสขกบความมงมน(rx13y1 =0.499) ความสขกบความพยายาม (rx13y2 =0.413) ความเกงกบความมงมน (rx12y1 =0.398) ความสขกบความพอใจในผรวมงาน(rx13y6 =0.348)ความเกงกบความพยายาม (rx12y2 =0.334) ความดกบความมงมน (rx11y1 =0.325) และพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธขามกลมระหวางตวแปรดานผบรหารกบตวแปรดานคร พบวามคา สมประสทธสหสมพนธขามกลมระหวางตวแปรดานผบรหารกบตวแปรดานคร ทมคามากกวา .300 ขนไปจำานวน 6 ตว แสดงวาตวแปรทงสองกลมมความสมพนธขามกลมกนมความเหมาะสมสำาหรบการวเคราะหคาโนนคอล ขนตอไปได จากกลมตวแปรดานผบรหาร X ม 13 ตว และตวแปรดานคร Y ม 9 ตว สามารถแสดงคา Eigenvalue ของ Canonical Variate ไดจำานวน 9 ค จากจำานวนตวแปรทมจำานวนนอยกวาในแตละกลม (Dillon and Goldstein:1978,394) โดย Y นอยกวา X R2c1 = λ 1 = Canonical Correlation คท 1 R2c2 = λ 2= Canonical Correlation คท 2 R2c3 = λ 3= Canonical Correlation คท 3 R2c4 = λ 4= Canonical Correlation คท 4 R2c5 = λ 5= Canonical Correlation คท 5 R2c6 = λ 6= Canonical Correlation คท 6
46
R2c7 = λ 7= Canonical Correlation คท 7 R2c8 = λ 8 = Canonical Correlation คท 8 R2c9 = λ 9 = Canonical Correlation คท 9 อธบายได 9 ค สวนทเหลอจะอธบายไมได
ตาราง 2.5 แสดงคา Eigenvalues ทได ของ Canonical Variate ทง 9 ค
EigenvaluesRoot Root 1 Root 2 Root 3 Root 4 Root 5 Root 6 Root 7 Root 8 Root 9Value .329 .122 .093 .067 .044 .024 .017 .004 .001
จากตาราง 2.5 ผลการวเคราะหพบวา จะไดจำานวนคอยางมากเทากบจำานวนตวแปรของกลมทนอย คา Eigenvalues ม 9 Root แสดงวา สหสมพนธคาโนนคอลระหวางกลมตวแปรดานผบรหารและตวแปรดานครมจำานวน 9 ค จากกลมตวแปรดานผบรหาร13 ตวแปร และกลมตวแปรดานคร 9 ตวแปร ซงไดจำานวนคจาก ตวแปรทมจำานวนนอยกวาโดย Root ท 1 และ Root ท 2 มคาEigenvalues เทากบ 0.32976 และ 0.12228 ซงสามารถอธบายความแปรปรวนรวมได32.98 เปอรเซนต และ 12.23 เปอรเซนต ตามลำาดบ โดยทแตละคมความเปนอสระซงกนและกน Root โดยคแรกทมความแปรปรวนรวมกนมากทสดจะเรยกวา First pair หรอ Root ท 1 จำานวน Root คอจำานวนคทไดคถดไปสามารถอธบายสหสมพนธคาโนนคอลระหวางกลมตวแปรไดนอยลงตามลำาดบ
47
ผลการวเคราะหคาสหสมพนธคาโนนคอลและคานำาหนกมาตรฐานคาโนนคอลระหวางชดตวแปรดานผบรหาร และชดตวแปรดานคร
ตาราง 2.6 คาสหสมพนธคาโนนคอลและคานำาหนกมาตรฐานคาโนนคอล ระหวางชดตวแปร ดานผบรหาร และชดตวแปรดานคร และการทดสอบความมนยสำาคญของสหสมพนธ คาโนนคอล
ประเภทของตวแปร ชอตวแปร คานำาหนกมาตรฐานคาโนนคอล
ชดท 1 ชดท 2
ตวแปรดานผบรหาร การกำาหนดทศทางในการปฏบตงาน 0.23639 0.01488 การพฒนาบคลากร 0.41039 -0.07193 การออกแบบองคกร 0.25171 -0.11359 อำานาจการใหรางวล 0.26703 0.03887 อำานาจบงคบ 0.10331 0.68059x2 อำานาจตามกฎหมาย 0.33408 0.33383x2 อำานาจอางอง 0.46624x1 -0.25118 อำานาจขอมลขาวสาร 0.49586x1 0.49586x2
48
อำานาจการเชอมโยง 0.38739 0.17836 อำานาจความเชยวชาญ 0.47760x1 0.05222 ความด 0.57057x1 0.15931 ความเกง 0.72104x1 0.14975 ความสข 0.91064x1 0.03271ตวแปรดานคร ความมงมน 0.82165y1 -0.05980 ความพยายาม 0.23551y1 -0.00728 ความพอใจในงานทวไป -0.18493 0.48597y2 ความพอใจในลกษณะงาน 0.11138 -1.11512 ความพอใจในผบงคบบญชา -0.10558 0.44988y2 ความพอใจในผรวมงาน 0.23684 0.45493y2 ความพอใจในโอกาสความกาวหนา 0.01791 0.91887y2 ปจจยกระตน -0.06341 -0.03534 ปจจยคำาจน -0.08670 0.22545 สมประสทธการพยากรณ (EigenValue) 0.329758 0.122284 สหสมพนธคาโนนคอล
49
0.574245 0.349691 การแจกแจงแบบไคสแควร 261.7131 129.0746 Lambda Prime 0.454080 0.677487 Prop. 0.000000* 0.013899* * มนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 X1 คาทมนำาหนกเดนกลมแรกในชดท 1 Y1 คาทมนำาหนกเดนกลมสองในชดท 1 X2 คาทมนำาหนกเดนกลมแรกในชดท 2 Y2 คาทมนำาหนกเดนกลมสองในชดท 2 จากตาราง 2.6 สหสมพนธคาโนนคอลและคานำาหนกมาตรฐานคาโนนคอล ระหวางชดตวแปรดานผบรหารและตวแปรดานครโดยในชดท 1 มคาสหสมพนธคาโนนคอลเทากบ 0.574 แสดงวาตวแปรดานผบรหารสงผลตอตวแปรดานคร ไดสงสดรอยละ 57.40 เมอพจารณาคานำาหนกมาตรฐานคาโนนคอลมคานำาหนกมากในกลมแรกของกลมตวแปรดานผบรหารคอ ความสข ความเกง ความด อำานาจความเชยวชาญและอำานาจอางอง โดยมคานำาหนกเรยงลำาดบดงน 0.911, 0.721,0.571,0.478 และ 0.466 สวนคานำาหนกมาตรฐานคาโนนคอล มากในกลมแรกของตวแปรดานครคอ ความมงมนและความพยายาม โดยมคานำาหนกเรยงลำาดบดงน 0.822,0.237 ในชดท 2 มคาสหสมพนธคาโนนคอลเทากบ 0.349 แสดงวา ตวแปรดานผบรหารสงผลตอตวแปรดานครไดสงสดรอยละ 34.90 เมอพจารณาคานำาหนกมาตรฐานคาโนนคอล มคานำาหนกมากในกลมแรกของตวแปรดานผบรหาร คอ อำานาจบงคบ และอำานาจขอมลขาวสาร โดยมคานำาหนกเรยงลำาดบดงน 0.681,0.496 สวนคานำาหนกมาตรฐานคาโนนคอล มากในกลมแรกของตวแปรดานครคอความ
50
พอใจในโอกาสความกาวหนา ความพอใจในงานทวไป ความพอใจในผรวมงานและความพอใจในผบงคบบญชาโดยมคานำาหนกเรยงลำาดบดงน 0.919, 0.486, 0.455 และ 0.449สรปผลการวจย (บทคดยอ)
ผลการวจยพบวา มคาสมประสทธสหสมพนธภายในทมคาสง ระหวางตวแปรดานผบรหารคอ การพฒนาบคลากรกบการออกแบบองคกร การออกแบบองคกรกบอำานาจการใหรางวล อำานาจการอางองกบอำานาจขอมลขาวสาร อำานาจขอมลขาวสารกบอำานาจการเชอมโยง การกำาหนดทศทางในการปฏบตงานกบการพฒนาบคลากร สวนคาสมประสทธสหสมพนธภายในทมคาสงระหวางกลมตวแปรดานคร คอ ความพยายามกบความพอใจในงานโดยทวไป ความมงมนกบความพยายาม ความพอใจในลกษณะงานกบความพอใจในผบงคบบญชา ความพอใจในงานโดยทวไปกบความพอใจในลกษณะงาน สวนคาสมประสทธสหสมพนธภายในขามกลมทมคาสง ระหวางตวแปรดานผบรหารกบตวแปรดานคร คอ ความสขกบความมงมน ความสขกบความพยายาม ความเกงกบความมงมน ความสขกบความพอใจในผรวมงาน ความเกงกบความพยายาม,ความดกบความมงมน สหสมพนธคาโนนคอลระหวางกลมตวแปรดานผบรหารและตวแปรดานครมจำานวน 9 ค โดย Root ท 1 และ Root ท 2 อธบายความแปรปรวนรวมได 32.98 เปอรเซนตและ 12.23 เปอรเซนต อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 ผลการวเคราะหพารามเตอรในรปของชดตวแปรเกยวกบครและผบรหารขนใหมโดยใหชอวา ความฉลาดทางอารมณและการใช
51
อำานาจดานบวกของผบรหารกบความมงมนของครและการใชอำานาจแบบเขมงวดของผบรหารกบความพอใจในงานของคร
ตวอยางท 2 ชอเรอง ความสมพนธระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลกชอผวจย รศ.ดร. รตนะ บวสนธ และคณะบทคดยอ การวจยครงนมจดมงหมายเพอ 1) ศกษาระดบการปฏบตของปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนและการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก 2) ศกษาความสมพนธระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐานสงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก 3) ศกษาแบบแผนความสมพนธสงสดระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐานสงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก กลมตวอยางทใชเปนผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลกเขต 2 จำานวน 154 คน ซงไดมาโดยการสมแบบแบงกลม เครองมอทใชเปนแบบสอบถามปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนและการพฒนาองคแหงการเรยนรแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ
ผลการวจยพบวา
52
1. ระดบการปฏบตของปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนและการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก การปฏบตเกยวกบปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนโดยรวมอยในระดบมาก โดยปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทมการปฏบตอยในลำาดบแรก ไดแก ความเอออาทร และมการพฒนาองคกรแหงการเรยนรโดยรวมอยในระดบมาก โดยมการพฒนาองคกรแหงการเรยนรในลำาดบแรก ไดแก การมวสยทศนรวมกน 2. ความสมพนธระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก มความสมพนธในทศทางเดยวกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 โดยตวแปรทมคาสมประสทธสหสมพนธสงสด ไดแกปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนดานความเอออาทรกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรดานการมวสยทศนรวมกน 3. แบบแผนความสมพนธสงสดระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลกเปนดงน คท 1 เปนคทมความสมพนธกนสงสดทนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนดานความมคณภาพ ความไววางใจ และความเอออาทรกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรดานการมวสยทศนรวมกน การมแบบแผนของความคด และการเรยนรเปนทม คท 2 เปนคทมความสมพนธกนสงรองลงมาทนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนดานความไววางใจ การมอบอำานาจ การตดสนใจ และความรสกเปนสวนหนงของ
53
โรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรดานความคดเชงระบบและการเรยนรเปนทม สวนโรงเรยนทมปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนดานความหลากหลายของบคลากร ความมคณภาพ และการบรณาการมความสมพนธกบ การพฒนาองคกรแหงการเรยนรดานการเปนบคคลทรอบร การมแบบแผนของความคด และการมวสยทศนรวมกน คท 3 เปนคทมความสมพนธสงสดรองลงมาเปนอนดบ 3 ทนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 ระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนดานความเอออาทรกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรการมวสยทศนรวมกน และการเรยนรเปนทม สวนโรงเรยนทมปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนดานความหลากหลายของบคลากร และความมงประสงคของโรงเรยนมความสมพนธกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรดานการมแบบแผนของความคด ความคดเชงระบบ และการเปนบคคลทรอบร สวนคท 4 และคท 5 เปนแบบแผนความสมพนธทปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนและการพฒนาองคกรแหงการเรยนรมความสมพนธกนอยางไมมนยสำาคญทางสถต
ภมหลง การศกษาเปนรากฐานทสำาคญประการหนงในการพฒนาประเทศและใชแกไขปญหาของสงคม เพราะการศกษาเปนกระบวนการทชวยใหคนไดพฒนาตนเองไปตลอดชวต ชวยใหสามารถดำารงชวตและประกอบอาชพไดอยางมความสขรเทาทนการเปลยนแปลงรวมทงการพฒนาประเทศอยางยงยนได เพอนำาไปสความกาวหนามนคงของเศรษฐกจในประชาคมโลกบนพนฐานของ ความเปนไทย (กรมวชาการ,2540 :1) โรงเรยนจงเปนหนวยงานทสำาคญทสดในการจดการศกษาใหบรรลเปาหมายดงกลาว ฉะนนโรงเรยนจะตองมมาตรฐานทงดานปรมาณ และดานคณภาพ โรงเรยนจะตองเปนสงคม
54
ทกระตนการเรยนรเพอสรางพนฐานใหเปนบคคลแหงการเรยนรและร วธการศกษาตลอดชวต เปนบคคลทมคณภาพทมทงสตปญญา (Intelligence quotient) และการควบคมตนเอง (Emotion quotient) เพอจะเปนคนเกง คนด และมความสข ดำารงชวตอยในสงคมไดอยางมประสทธภาพ ดงนนโรงเรยนจงจำาเปนตองไดรบการบรหารงานอยางมประสทธภาพและพฒนาหนวยงานใหเปนองคกรแหงการเรยนร นอกจากนยงคงตองคำานงถงตวการสำาคญทมสวนเกยวของกบการปฏบตงานอนเปนทยอมรบวามผลตอบคลากรในโรงเรยน เพราะครอบคลมถงแนวคดความรสก และการรบรปญหาตาง ๆ ของบคลากรซงเรยกวา วฒนธรรมโรงเรยน (สรศกด หลาบมาลา, 2531:40) สถานศกษาทกแหงตางกมวฒนธรรมของตนเองซงประกอบดวยวฒนธรรมยอยหลาย ๆ อยาง วฒนธรรมเหลานตางกมอทธพลตอพฤตกรรมการทำางานและการพฒนาสถานศกษาจะเหนไดวาวฒนธรรมโรงเรยน ซงไดแก ทศนคต ความเชอ คานยม อารมณ และความรสกตลอดจนการปฏบตตอกนของบคคลภายในโรงเรยนจะเปนตวชใหเหนถงลกษณะเฉพาะของโรงเรยนนน ๆ อนเปนขบวนการทนำาไปสความเปนสถาบนในลกษณะของการกอตงและเสรมสรางการปฏบตงานของบคลากรในสถานศกษา สถานศกษาเปนองคกรใหบรการทผกพนกบเรองการเรยนการสอน และการเรยนรของนกเรยนดงนนในบรรดาองคกรประเภทตาง ๆ สถานศกษาจงควรเปนองคกรแหงการเรยนรมากกวาองคกรใด ๆ ปจจยสำาคญทจะทำาใหโรงเรยนมลกษณะเชนนนไดผบรหารตองมองวาโรงเรยนเปนองคกร ซงสวนตาง ๆ ตองมความเชอมโยงสมพนธและสงผลซงกนและกน ไมวาจะเปนเรองขนาดหรอความซบซอนขององคกร เรองการตดสนใจ เรองอำานาจในองคกร เรองวฒนธรรมในองคกร เรองภาวะผนำาในองคกร เรองการเปลยนแปลงในองคกร เรองประสทธผลในองคกร เรองการตดตอ
55
สอสาร และเรองการมปฏสมพนธของสมาชกในองคกร เปนตน (วโรจน สารรตนะ, 2544 : 7) การสรางเสรมองคกรแหงการเรยนรทยงยนภายใตความรวมมอรวมใจของทกคนในองคกรโดยยดหลกการใหการทำางานและการพฒนาคนเปนเรองเดยวกน คอ ใหทกคนไดเรยนรจากการปฏบตงานจรง และเรยนรซงกนและกนจากทมงาน ทงนผบรหารจะตองเปนผนำาในการกำาหนดนโยบายวางแผนการดำาเนนงาน กำากบ ตดตาม สรางขวญกำาลงใจ และประเมนผลการทำางานอยางเปนระบบและตอเนองดวย การเสรมสรางใหทกคนใฝรใฝเรยน ไดทำางาน และเรยนรรวมกนเปนทม จะทำาใหเกดสงคมแหงการเรยนร (Learning Society) ทเออใหการบรหารและการทำางานเปนไปดวยความเรยบรอย ราบรน เกดคณภาพขนในทก ๆ สวนของหนวยงาน มศกยภาพ และมความ สามารถในการแขงขนทยงยนในอนาคต เพอมงสการประกนคณภาพการศกษาทดตลอดไป ในสวนของการจดการศกษาของไทยพบวาสงคมไทยไดลงทนเพอการศกษาเปนจำานวนมหาศาลแตประชากรในประเทศกยงไมไดรบการศกษาทมคณภาพ หรอไดมาตรฐานความตองการทจะพฒนาคณภาพชวตคนไทยไมบรรลผลอกทงเปนการสญเปลาในแงการลงทนของชาต สาเหตทสำาคญประการหนงคอ การจดการศกษาของไทยทผานมาไมไดใหความสำาคญในการพฒนาสถานศกษาดงกลาวใหมการพฒนาตนเองอยางตอเนอง ดงจะเหนไดวาการดำาเนนงานประเมนผลโดยหนวยงานมนอยมากทงในเชงปรมาณและคณภาพ ทำาใหไมสามารถนำามาปรบปรง และยกระดบคณภาพการศกษาได (สำานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2542:17) สงทนาจะเปนสวนหนงทสงผลใหมการพฒนาองคกรแหงการเรยนรกคอวฒนธรรมของโรงเรยน เพราะโรงเรยนเปนองคกรทใหบรการเกยวกบเรองการเรยนการสอน และการเรยนรของนกเรยน ดงนนในบรรดาองคกรประเภท
56
ตาง ๆ โรงเรยนจงควรเปนองคกรแหงการเรยนรมากกวาองคกรใด ๆ เมอโรงเรยนเปนองคกรแหงการเรยนรนกเรยน คร และผบรหารยอมมการพฒนาตนเองขนมาเรอยๆ แตการทจะพฒนาองคกรแหงการเรยนไดนาจะเกยวของกบวฒนธรรมของ แตละโรงเรยน ผวจยในฐานะนกการศกษาจงมความสนใจทจะศกษาความสมพนธระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก เพอใชเปนขอมลพนฐานใหกบโรงเรยนรวมถงหนวยงานทเกยวของในการวางแผนพฒนาองคกรแหงการเรยนรใหสอดคลองกบหลกการจดกระบวนการเรยนรตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ตอไป
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาระดบการปฏบตของปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนและการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก 2. เพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก 3. เพอศกษาแบบแผนความสมพนธสงสดระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐานสงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก
ความสำาคญของการวจย 1. ผลการวจยจะทำาใหทราบถงระดบการปฏบตปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถาน
57
ศกษาขนพนฐานสงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลกวาอยในระดบใด 2. ผลการวจยจะทำาใหทราบถงความสมพนธและแบบแผนความสมพนธสงสดระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐานสงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก 3. จากผลการวจยนสามารถนำาไปใชเปนแนวทางในการแกไข ปรบปรง และพฒนาถานศกษาขนพนฐานใหเปนองคกรแหงการเรยนรเพอใหสอดคลองดงเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542วธดำาเนนการวจย ประชากร - ผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก ปการศกษา 2548 จำานวน 517 คน
กลมตวอยาง- ผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการ
ศกษาพษณโลกปการศกษา 2548 จำานวน 154 คนไดมาโดยการสมแบบแบงกลม
เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน ไดแก แบบสอบถามเรอง ความสมพนธระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก ซงประกอบดวยคำาชแจงและขอคำาถามตาง ๆ จำานวน 5 ตอน โดยแบบสอบถามทงฉบบมคาความเทยงเทากบ 0.82
58
ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามมทงหมด 4 ขอ แบบสอบถามมลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการและเตมตวเลข ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยน มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบจำานวน 50 ขอ ถามครอบคลมปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยน 10 ดาน ซงคณะผวจยปรบปรงขอคำาถามมาจากแบบสอบถามปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนของแพตเตอรสนและคณะ (Patterson and others,1986) โดยแบบสอบถามตอนท 2 มคาความเทยงเทากบ 0.73 ตอนท 3 ขอเสนอแนะเกยวกบปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยน มลกษณะเปนคำาถามปลายเปดจำานวน 3 ขอ โดยใหผตอบแบบสอบถามแสดงความคดเหนในแตละประเดน ตอนท 4 แบบสอบถามเกยวกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษามลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบจำานวน 40 ขอ โดยแบบสอบถามตอนท 4 มคาความเทยงเทากบ 0.71 ตอนท 5 ขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนร มลกษณะเปนคำาถามปลายเปดจำานวน 5 ขอ โดยใหผตอบแบบสอบถามแสดงความคดเหนในแตละประเดน
สรปผลการวจย 1. ระดบการปฏบตปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนและการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก 1.1 สถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก มการปฏบตเกยวกบปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนโดยรวมอยในระดบมาก โดยปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทม
59
การปฏบตอยในลำาดบแรกไดแก ความเอออาทร รองลงมาไดแก การบรณาการ การมอบอำานาจความมงประสงคของโรงเรยน การยอมรบ ความรสกเปนสวนหนงของโรงเรยน การตดสนใจ ความไววางใจ ความมคณภาพ และปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทมการปฏบตอยในลำาดบสดทายไดแก ความหลากหลายของบคลากร 1.2 สถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก มการพฒนาองคกรแหงการเรยนรโดยรวมอยในระดบมาก โดยมการพฒนาองคกรแหงการเรยนรในลำาดบแรกไดแก การมวสยทศนรวมกน รองลงมาไดแก การเรยนรเปนทม การเปนบคคลทรอบร ความคดเชงระบบ และองคกรแหงการเรยนรทมการพฒนาในลำาดบสดทายไดแก การมแบบแผนของความคด 2. ความสมพนธระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก ปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทง 10 ดานไดแก ความมงประสงคของโรงเรยน การมอบอำานาจ การตดสนใจ ความรสกเปนสวนหนงของโรงเรยน ความไววางใจ ความมคณภาพ การยอมรบ ความเอออาทร การบรณาการ และความหลากหลายของบคลากร มความสมพนธในทศทางเดยวกนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรทง 5 ดานไดแก การเปนบคคลรอบร การมแบบแผนของความคด การมวสยทศนรวมกน การเรยนรเปนทม และความคดเชงระบบอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 โดยตวแปรทมคาสมประสทธสหสมพนธสงสดไดแก ปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนดานความเอออาทรกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรดานการมวสยทศนรวมกน และตวแปรทมคาสมประสทธสหสมพนธนอยทสดไดแก ปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยน ดานการมอบอำานาจกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรดานการเปนบคคลทรอบร
60
3. แบบแผนความสมพนธสงสดระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก 3.1 ปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก มความสมพนธกนอยางมนยสำาคญทางสถตจำานวน 3 ค โดยคท 1 และคท 2 มความสมพนธกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 สวนคท 3 มความสมพนธกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 โดยคท 1 มคาสมประสทธ คาโนนคอลระหวางตวแปรทงสองกลมนสงสดมคาเทากบ 0.856 คาไอเกนเทากบ 0.733 หมายความวาปรมาณความแปรปรวนซงรวมกนในตวแปรคาโนนคอลทงสองกลมนเทากบรอยละ 73.3 สำาหรบแบบแผนความสมพนธสงสดของปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทง 10 ดาน กบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรทง 5 ดานสามารถเขยนสมการในรปคะแนนมาตรฐานไดดงนคตวแปรคาโนนคอลท 1 Z1 = -0.129X1 - 0.067X2 - 0.034X3 - 0.176X4 - 0.185X5 - 0.410X6 - 0.092X7 -0.306X8 - 0.027X9 - 0.102X10 W1 = -0.230Y1 – 0.211Y2 – 0.392Y3 – 0.227Y4 – 0.113Y5 3.2 นำาหนกความสำาคญของตวแปรคาโนนคอลระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรเมอพจารณาจากนำาหนกความสำาคญของตวแปรคาโนนคอลระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรใน 5 ค พบวาปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทง 10 ดานมความสมพนธกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรทง 5 ดานโดยปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนมแนวโนมตอการพฒนาองคกรแหงการเรยนร ดงน
61
คตวแปรคาโนนคอลท 1 มนำาหนกความสำาคญสงทสด หมายความวาโรงเรยนทมปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนสงทง 10 ดานคอ ความมงประสงคของโรงเรยน การมอบอำานาจ การตดสนใจ ความรสกเปนสวนหนงของโรงเรยน ความไววางใจ ความมคณภาพ การยอมรบ ความเอออาทร การบรณาการ และความหลากหลายของบคลากรมแนวโนมวาจะกอใหเกดการพฒนาองคกรแหงการเรยนรในโรงเรยนทง 5 ดาน คอการเปนบคคลรอบร การมแบบแผนของความคด การมวสยทศนรวมกน การเรยนรเปนทม และความคดเชงระบบ โดยปจจยทางวฒนธรรมทมนำาหนกความสำาคญเดนชดตอการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนคอ ปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนดานความมคณภาพ ความไววางใจ และความเอออาทรมแนวโนมตอการพฒนาองคกรแหงการเรยนรดานการมวสยทศนรวมกน การมแบบแผนของความคด และการเรยนรเปนทม คตวแปรคาโนนคอลท 2 ปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทมนำาหนกความสำาคญเดนชดในดานความไววางใจ การมอบอำานาจ การตดสนใจ และความรสกเปนสวนหนงของโรงเรยนมแนวโนมตอการพฒนาองคกรแหงการเรยนร ดานความคดเชงระบบและการเรยนรเปนทม สวนโรงเรยนทมปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทมนำาหนกความสำาคญเดนชดในดานความหลากหลายของบคลากร ความมคณภาพ และการบรณาการมแนวโนมตอการพฒนาองคกรแหงการเรยนรดานการเปนบคคลทรอบร การมแบบแผนของความคด และการมวสยทศนรวมกน คตวแปรคาโนนคอลท 3 ปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทมนำาหนกความสำาคญเดนชดในดานความเอออาทรมแนวโนมตอการพฒนาองคกรแหงการเรยนรดานการมวสยทศนรวมกน และการเรยนรเปนทม สวนโรงเรยนทมปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทมนำาหนกความสำาคญเดนชดในดานความหลากหลายของบคลากร และความมง
62
ประสงคของโรงเรยนมแนวโนมตอการพฒนาองคกรแหงการเรยนรดานการมแบบแผนของความคด ความคดเชงระบบ และการเปนบคคลทรอบร คตวแปรคาโนนคอลท 4 ปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทมนำาหนกความสำาคญเดนชดในดานความหลากหลายของบคลากร ความไววางใจ การยอมรบ และความเอออาทรมแนวโนมตอการพฒนาองคกรแหงการเรยนร ดานการเปนบคคลทรอบร สวนโรงเรยนทมปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทมนำาหนกความสำาคญเดนชดในดานการมอบอำานาจ ความมคณภาพ และความมงประสงคของโรงเรยนมแนวโนมตอการพฒนาองคกรแหงการเรยนร ดานการมแบบแผนของความคด การเรยนรเปนทม และการมวสยทศนรวมกน คตวแปรคาโนนคอลท 5 ปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทมนำาหนกความสำาคญเดนชดในดานการบรณาการ ความมงประสงคของโรงเรยน การมอบอำา นาจ ความเอออาทร และความไววางใจมแนวโนมตอการพฒนาองคกรแหงการเรยนร ดานความคดเชงระบบ และการมวสยทศนรวมกน สวนโรงเรยนทมปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทมนำาหนกความสำาคญเดนชดในดานความมคณภาพ การยอมรบ และความรสกเปนสวนหนงของโรงเรยนมแนวโนมตอการพฒนาองคกรแหงการเรยนรดานการเรยนรเปนทม
อภปรายผล การวจยครงนผวจยมงวเคราะหความสมพนธระหวางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก ซงมประเดนทนาสนใจในการนำามาอภปรายผลดงน 1. จากการวเคราะหวฒนธรรมองคกรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลกโดยรวมและรายดานอยในระดบมากและมากทสด ทงนเนองจากสถานศกษาเปน
63
ระบบสงคมทมระเบยบแบบแผน ความเชอ คานยมของการปฏบตงานของสถานศกษาโดยเฉพาะอยางยงในระยะทผานมากระทรวงศกษาธการไดมการปฏรปการศกษา นำาไปสการบรหารจดการตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 โดยกำาหนดความมงหมายและหลกการจดการศกษาอยางชดเจน ไดแก การจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณ การจดการศกษามหลกการสำาคญไดแกเปนการศกษาตลอดชวต สำาหรบประชาชนใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา การพฒนาสาระและกระบวนการเรยนรอยางตอเนอง มการจดระบบ โครงสราง และกระบวนการจดการศกษาโดยจดใหมเอกภาพดานนโยบายและมความหลากหลายในการปฏบตมการกระจายอำานาจไปสเขตพนทการศกษา สถานศกษาและองคกรปกครองสวนทองถนมการกำาหนดมาตรฐานการศกษา และจดระบบการประกนคณภาพการศกษาทกระดบและประเภทการศกษามหลกการสงเสรมมาตรฐานวชาชพคร-อาจารยและบคลากรทางการศกษา และพฒนาคร-อาจารย และบคลากรทางการศกษาอยางตอเนอง ระดมทรพยากรจากแหลงตางๆ มาใชในการจดการศกษา และการมสวนรวมของบคคล ครอบครว ชมชมและสถาบน สงคมตาง ๆ เปนผลใหการบรหารจดการการศกษาของสถานศกษาเปนรปแบบการใชสถานศกษาเปนฐาน (School-Based Management : SBM) โดยแนวคดเกยวกบการศกษามเปาหมายทหลากหลาย สงแวดลอมทางการศกษาซบซอนและเปลยนแปลงตลอดเวลา มความจำาเปนสำาหรบการปฏรปการศกษาเนนประสทธผลและการเปลยนแปลงและคำานงถงคณภาพเปนหลก หลกการทใชในการบรหารโรงเรยนไดแก 1) ความหลากหลายคอ มหลายวธทจะทำาใหบรรลเปาหมายเนนความยดหยน 2) การกระจายอำานาจคอ ปญหาควรถกแกไข ถกกาละและเทศะมงทประสทธภาพในการแกปญหา 3) หลกการของระบบบรหารตนเองคอ
64
บรหารตนเอง แกปญหาดวยตนเอง รบผดชอบและตรวจสอบงาย 4) การมสวนรวมคอ พฒนาทรพยากรในองคกร และสมาชกในองคกรใหมสวนรวมอยางกวางขวาง (อทย บญประเสรฐ, 2539) ผลการดำาเนนการปฏรปการศกษาดงกลาวเปนผลใหผบรหารสถานศกษา คร และบคลากรทางการศกษาในสถานศกษา มการเปลยนแปลงพฤตกรรมการปฏบตงานทำาใหเกดวฒนธรรมองคกรในดานตาง ๆ ไดแกความมงประสงคของโรงเรยน การมอบอำานาจ การตดสนใจ ความรสกเปนสวนหนงของโรงเรยน ความไววางใจ ความมคณภาพ การยอมรบ ความเอออาทร การบรณาการ และความหลากหลายของบคลากร ผลการวจยนสอดคลองกบผลงานวจยของ ชาต วระยทธศลป (2542) ทไดศกษาวฒนธรรมโรงเรยนประถมศกษาสงกดสำานกงานประถมศกษาจงหวดสระแกว พบวาวฒนธรรมโรงเรยนประถมศกษาโดยรวมอยในระดบมาก ผลงานวจยของออยทพย สทธเทพ (2543 : บทคดยอ) ไดศกษาเรอง วฒนธรรมโรงเรยนทสงผลตอการปฏบตงานวชาการของโรงเรยนประถมศกษาสงกดกรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวาวฒนธรรมโรงเรยนของโรงเรยนประถมศกษาสงกดกรงเทพมหานครโดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา มการปฏบตอยในระดบมากทกดานตามลำาดบ สามดานแรกคอ การยอมรบ การมอบอำานาจ ความไววางใจ และทเปนลำาดบทายสดตามลำาดบคอ ความหลากหลายของบคลากร การตดสนใจ และความมงประสงคของโรงเรยน และผลงานวจยของวรรกษ ทรพยไพบลย (2545) ทไดศกษาวฒนธรรมองคกรครโรงเรยนเอกชน อำาเภอเมอง จงหวดระยองโดยรวมและรายดานอยในระดบมากเชนกน 2. การพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก โดยรวมและรายดานอยในระดบมากและมากทสด ทงนเนองจากการบรหารจดการ
65
สถานศกษาในปจจบนมงการบรหารโดยใช โรงเรยนเปนฐาน (SBM) นนเปนผลใหแนวคดและหลกการทใชในการบรหารโรงเรยนเปลยนไปตามแนวคดของการบรหารโดยใชสถานศกษา เปนฐานเปาหมายในอดมคตกคอ การบรหารจดการสถานศกษาใหเปนองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization) เปนการทำาใหสถานศกษาสามารถ 1) สรางผลผลตคอ นกเรยนใหสำาเรจตามจดมงหมายของหลกสตร 2) พฒนาคร ทำาใหครเกงมปญญา และ 3) สรางศาสตรทใชการปฏบตงานเพอทำาใหนกเรยนเปนคนดมความรและเปนอตโนมตไปโดยตลอดจะไมหยดนงอยกบท (วจารณ พานช, 2544) เปนผลใหบคลากรจะตองพฒนาความรความสามารถ มแนวคดในการจดการเรยนการสอน การแกปญหา มสวนรวมกนกำาหนดวสยทศน เปาหมายและแนวทางปฏบต มการเรยนรรวมกนเปนทม และการคดอยางเปนระบบ กลาวคอมองเหนความสมพนธ และปฏสมพนธระหวางสวนตาง ๆ ของสถานศกษา มการเชอมโยงและมกระบวนการเปลยนแปลงอยางตอเนอง จงมผลทำาใหสถานศกษาเปนองคกรแหงการเรยนร โดยมองคประกอบในดานตาง ๆ ไดแกการเปนบคคลทรอบร การมแบบแผนความคด การมวสยทศนรวมกน การเรยนรเปนทม และความคดเชงระบบอยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของประพนธ หาญกวาง (2538 : บทคดยอ) ไดวจยเชงคณภาพองคกรแหงการเรยนร แนวทางในการพฒนาองคกรและทรพยากรมนษยขององคกรในอนาคต พบวาในการพฒนาคนในองคกรใหเปนทรพยากรททรงคณคาอยางตอเนองนน เครองมอทสำาคญทสดกคอ การเรยนรขององคกรและบคคลในองคกรจะทำาใหองคกรและคนในองคกรมการพฒนาอยางตอเนองและมการปรบปรงเปลยนแปลงตลอดเวลา ผลงานวจยของวนเพญ เจรญแพทย (2545) ทไดศกษาพฤตกรรม การบรหารองคกรแหงการเรยนรของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดสำานกงานการประถมศกษาอำาเภอบานคาย จงหวดระยอง พบวา
66
พฤตกรรมการบรหารองคกรแหงการเรยนรโดยรวมและรายดานอยในระดบมาก และผลงาน วจยของวโรจน สารรตนะ (2545) ทไดศกษาความเปนองคกรแหงการเรยนรในโรงเรยน ประถมศกษา สงกดสำานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาตเขตการศกษา 9 พบวาความเปนองคกรแหงการเรยนรในโรงเรยนประถมศกษาอยในระดบมาก 3. ปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนและการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลก มความสมพนธทางบวกทงนอาจเปนเพราะวฒนธรรมองคกรของสถานศกษาหมายถงสงทเกดจากการบรณาการรปแบบความคด โครงสรางประสบการณของบคลากรในองคกรททำาหนาทเชอมโยงใหเกดการผสมผสานกนระหวางเจตคตคานยม ความเชอ ปทสถานของบคคล กลมบคคล และของสถานศกษา ดานนโยบาย วตถประสงคขององคกร เทคโนโลย สภาวะของกลม ความสำาเรจขององคกรจนทำาใหบคลากรเกดการยอมรบ มความสมพนธกบองคกรแหงการเรยนรทเปนกระบวนการทมลกษณะเคลอนไหว ยดหยนเปนพลวตรอยเปนนจไมหยดนงโดยเนนทระบบหลกการ และลกษณะขององคกรทเอออำานวยตอการเรยนร มการเชอมโยงระบบตาง ๆ ขององคกรเขาดวยกน แบงออกเปนระบบยอยของการเรยนรประกอบดวยพลวตรแหงการเรยนร การปรบเปลยนองคกร การใหอำานาจ และสรางความสามารถใหกบบคคล การจดการความร และการเพมความสามารถในการใชเทคโนโลย ซงจะตองมการพฒนาไปพรอมกนเพอใหเกดเปนองคกรแหงการเรยนร ถาองคประกอบใดออนแอหรอขาดไปจะสงผลตอความมประสทธภาพขององคกรโดยเฉพาะอยางยงเปาหมายของการพฒนาสถานศกษาตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มงพฒนาสถานศกษาสการบรหารโดยใชสถานศกษาเปนฐาน
67
(SBM) องคกรแหงการเรยนรทเปนวธการบรหารจดการตาง ๆ ของสถานศกษาในปจจบน ซงเปาหมายของการบรหารสถานศกษาโดยใชสถานศกษาเปนฐาน (SBM) คอการทำาใหสถานศกษาเปนองคกรแหงการเรยนร (วจารณ พานช, 2544) องคกรแหงการเรยนรเปนองคกรทสมาชกในองคกรมการเพมขดความสามารถของตนเองตอเนองทงในระดบบคคล ระดบกลม และระดบองคกรเพอนำาไปสจดมงหมายทบคคลในระดบตาง ๆ ตองการอยางแทจรงโดยมการเรยนรรวมกนเปนทมเพอการเปลยนแปลงความรและประสบการณ (ลอชย จนทรโป, 2546) โดยองคกรแหงการเรยนรมลกษณะประกอบดวย 1) มโครงสรางทเหมาะสม ยดหยน คลองตว เออตอการจดตงทมงานได 2) มวฒนธรรมการเรยนรในองคกร ใฝรศกษาคนควา และเผยแพรตอกนฉนมตรสรางสรรคสงใหม 3) เพมอำานาจในการปฏบต มความสามารถในการเรยนร มอสระในการตดสนใจ 4) มการตรวจสอบ 5) ทกคนมสวนสรางและถายโอนความรมการสรางนวตกรรมองคความรใหม ๆ เรยนรจากเครอขายตดตอผานชองทางการสอสารและเทคโนโลยตาง ๆ 6) มเทคโนโลยสนบสนนการเรยนร 7) มงเนนคณภาพ 8) ยำาเนนความมกลยทธ 9) มบรรยากาศทเกอหนน สรางบรรยากาศทเปนประชาธปไตยและการมสวนรวม 10) มการทำางานเปนกลม 11) มวสยทศนรวม สอดคลองกบงานวจยของ แกรต (Gerrity,1995) ไดทำาการวจยเรองผลกระทบของวฒนธรรมองคกรกบรปแบบความคดในการทจะยอมรบเทคนคการฝกอบรม ในหนวยงานธรกจและอตสาหกรรม โดยมจดมงหมายเพอศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคกรกบวธการฝกอบรมแบบตาง ๆ ผลการวจยพบวา 1) วฒนธรรมองคกรมผลกระทบตอความคดในการทจะยอมรบเทคนคการฝกอบรมอยางมนยสำาคญทางสถต 2) คานยมการดำาเนนชวต อาย และประสบการณทเขารบการฝกอบรมไมมผลกระทบตอการยอมรบเทคโนโลย และนงลกษณ เรอนทอง (2535) ได
68
ศกษาวฒนธรรมองคกรทมอทธพลตอการปฏบตงาน ในสำานกงานศกษาธการอำาเภอโดยใชแบบสอบถามทสรางขนตามแนวคดของแพตเตอรสน (Patterson) จากกลมตวอยางทเปนศกษาอำาเภอ ผชวยศกษาธการอำาเภอ และหวหนางานในสำานกงานศกษาธการอำาเภอ ผลการวจยพบวาระดบวฒนธรรมองคกรในสำานกงานศกษาธการอำาเภอโดยภาพรวมอยในระดบมาก และความสมพนธ ระหวางวฒนธรรมองคกรกบการปฏบตงานของสำานกงานศกษาธการอำาเภอและหวหนางาน โดยแยกพจารณาตามความคดเหนรวมทงสองกลมตวอยางและขอบขายแตละกลมตวอยาง พบวากลมของศกษาธการอำาเภอ ผชวยศกษาธการอำาเภอและหวหนางานมความคดเหนในภาพรวมอยในระดบมาก ตวแปรวฒนธรรมองคกรกบการปฏบตงานมความสมพนธกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 4. การวจยครงนมหนวยการวเคราะหเปนผบรหารสถานศกษาจำานวน 154 คน ซงไมเปนไปตามขนาดกลมตวอยางทประมาณ ณ ความเชอมน 95% แตถาการวจยใชหนวยการวเคราะหใหเปนไปตามขนาดกลมตวอยางทประมาณได นนคอกลมตวอยางจะมขนาดเพมขนจากงานวจยนผลการวจยอาจเปนดงน 4.1 ระดบการปฏบตวฒนธรรมทางโรงเรยนและการพฒนาองคกรแหงการเรยนรโดยภาพรวมอยในระดบมากหรอมากทสด 4.2 ปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนร 4.3 ปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรมความสมพนธกนอยางมนยสำาคญทางสถต คาสมประสทธคาโนนคอล คาไอเกน และปรมาณความแปรปรวนซงรวมกนในตวแปรคาโนนคอลทงสองกลมเพมมากขน
69
ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการนำาผลการวจยไปใช จากผลการวจยทพบวา ปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทง 10 ดาน ประกอบดวย ความมงประสงคของโรงเรยน การมอบอำานาจ การตดสนใจ ความรสกเปนสวนหนงของโรงเรยน ความไววางใจ ความมคณภาพ การยอมรบความเอออาทร การบรณาการ และความหลากหลายของบคคลากร มแนวโนมตอการพฒนาองคกรแหงการเรยนรทง 5 ดาน ประกอบดวยการเปนบคคลทรอบร การมแบบแผนของความคด การมวสยทศนรวมกน การเรยนรเปนทม และความคดเชงระบบ โดยเฉพาะปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนในดานความมคณภาพ ความไววางใจ และความเอออาทรมแนวโนมตอการพฒนาองคกรแหงการเรยนรอยางเดนชด ดงนนผบรหารสถานศกษาขนพนฐานควรยดหลกการบรหารงานดงน 1.1 คำานงถงคณภาพของคร-อาจารย และบคลากรทกฝายตลอดจนการสรางขวญและกำาลงใจแกคร-อาจารย และบคลากรในโรงเรยนเพอพฒนาใหมคณภาพมากขน 1.2 ใหความไววางใจแกคร-อาจารยในการตดสนใจปฏบตงานและเชอวาถาครอาจารยมโอกาสเลอกทำางานตามตองการแลวผลงานจะออกมาด ซงจะสงผลใหโรงเรยนสามารถดำาเนนงานไดบรรลตามวตถประสงค 1.3 ทำาความเขาใจถงความตองการของบคลากรในโรงเรยนใหความดแลเอาใจใสเพอสรางความพงพอใจและสรางแรงจงใจในการทำางานของบคลากร ถาหากบคลากรในโรงเรยน มความพงพอใจในการทำางานยอมสะทอนใหเหนถงสภาพบรรยากาศทดในโรงเรยน
2. ขอเสนอแนะสำาหรบการวจย
70
2.1 เนองจากงานวจยนใชกลมตวอยางสำาหรบการวเคราะหไมเปนไปตามขนาดกลมตวอยางทประมาณไดทระดบความเชอมน 95% ดงนนการวจยครงตอไปควรใชขนาดกลมตวอยางใหครบตามจำานวน 2.2 งานวจยนเปนการศกษาความสมพนธระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน โดยใชการวเคราะหดวยความสมพนธคาโนนคอล (Canonical Correlation) ซงทำาใหทราบถงแบบแผนความสมพนธระหวางปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนร ในการวจยครงตอไปควรศกษาถงปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทเปนสาเหตของการพฒนาองคกรแหงการเรยนร โดยการวเคราะหดวยความสมพนธเชงสาเหต (Path Analysis) 2.3 ผลการวจยนทำาใหทราบเพยงปจจยทางวฒนธรรมโรงเรยนทมความสมพนธกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนร การวจยครงตอไปควรศกษาในมตลกโดยทำาการศกษาเปนรายกรณ (Case Study)ตวอยางท 3 ชอเรอง ปจจยบางประการทกำาหนดการใชบรการสขภาพอนามย ของประชาชนในชมชนแออด จงหวดสงขลา
วตถประสงคการวจย1. เพอจำาแนกประเภทลกษณะประชาชนในชมชนแออด วา
ลกษณะใดของกลมตวอยางทไปเลอกใชสถานบรการแพทยแผนปจจบน และแพทยแผนไทย
2. เพอศกษาปจจยทใชในการทำานายการเลอกใชบรการสขภาพแตละประเภท
ตวแปรตน ไดแก อาย รายได ความเชอในการดแลตนเอง และลกษณะการเจบปวย
71
ตวแปรตาม แบงเปน 2 กลม คอ ผทเลอกใชบรการแพทยแผนปจจบนและผทใชบรการแพทย แผนไทย
ตวอยางท 4 ชอเรอง การวเคราะหตวแปรทสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยน ของนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย
วตถประสงคการวจยเพอวเคราะหหาตวแปรทสำาคญทสามารถจำาแนกกลมนกศกษาท
มผลสมฤทธทางการเรยนตงแต 2 ขนไปและนกศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยนตำากวา 2 ของมหาวทยาลยธรกจบณฑตย
ตวแปรตน ไดแก เวลาเฉลยในการเลนอนเตอรเนต เวลาเฉลยในการเดนทางมาเรยน จำานวนวชาทเรยนตอวน จำานวนวชาทเรยนตอเทอม จำานวนวชาทเรยนตอสปดาห และจำานวนวนเฉลยทเขาพบผสอน
ตวแปรตาม แบงเปน 2 กลม คอ ผทมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวา 2 และผทมผลสมฤทธทางดารเรยนตำากวา 2ตวอยางท 5 ชอเรอง ตวทำานายทเกยวของกบโปรแกรมการปองกนการตดแอลกอฮอล และยาของผปกครอง
วตถประสงคการวจยเพอศกษาตวทำานายทเกยวของกบโปรแกรมการปองกนการตด
แอลกอฮอลและยาของผปกครองตวแปรอสระ คอ การรบรตนเอง การจงใจดานสขภาพ ปจจย
ดานจตสงคม และความรตวแปรตาม คอ การจำาแนกกลม 3 กลม คอ ผมความสนใจตำา
ปานกลาง และสงตวอยางท 6 ชอเรอง การวเคราะหตวแปรจำาแนกสถานศกษาขนพนฐานทมผลการประเมนคณภาพภายนอก สงและตำา
วตถประสงคการวจย
72
เพอวเคราะหตวแปรจำาแนกและหาตวแปรจำาแนกทดทสด ของสถานศกษาขนพนฐานทมผลการประเมนคณภาพภายนอกสงและตำา
ตวแปรตน ประกอบดวยตวแปร 7 ตว พบวาสามารถจำาแนกไดจำานวน 3 ตวไดแก ภาวะผนำาของผบรหาร การมสวนรวมของชมชน และ มนษยสมพนธของผบรหาร
ตวแปรตาม แบงเปน 2 กลม คอ สถานศกษาขนพนฐานทมผลการประเมนคณภาพภายนอกสงและผลการประเมนคณภาพภายนอกตำา
ตวอยางท 7 ชอเรอง ปจจยทำานายคณภาพการใหบรการของสถานอนามยทเปนไปตามมาตรฐาน
วตถประสงคการวจยเพอระบตวแปรตนทมประสทธภาพสงในการจำาแนกระหวาง
สถานอนามยทใหบรการไดมาตรฐานกบสถานอนามยทใหบรการตำากวามาตรฐาน
ตวแปรอสระ คอ 1) การบรหารงานของหวหนา 2) ความรของเจาหนาท 3) เจตคตของเจาหนาท 4) มนษยสมพนธระหวางเจาหนาท 5) ขวญในการทำางานของเจาหนาท 6)ความพงพอใจในงาน และ 7)ความเพยงพอของงบประมาณ
ตวแปรตาม คอ การจำาแนกกลม 2 กลม คอ คณภาพการบรการตามมาตรฐาน และคณภาพการบรการทไมเปนไปตามมาตรฐาน
73
บรรณานกรม
กลยา วานชยบญชา. การวเคราะหขอมลหลายตวแปร. กรงเทพมหานคร : บรษท ธรรมสาร จำากด,
2552.จำาเรญ จตรหลง. การวเคราะหสหสมพนคาโนนคอล, [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://210.246.188.58/trang1/view.php?article_id=4226. (1 ธนวาคม 2553)บญชม ศรสะอาด. วธการทางสถตสำาหรบการวจย. กรงเทมหานคร : สวรยาสาสน, 2542ยทธ ไกยวรรณ. วเคราะหขอมลวจย Step by Step SPSS 4. กรงเทพมหานคร: พมพด, 2551.ศรชย กาญจนวาส . การวเคราะหพหระดบ ( Multi-Level Analysis) . กรงเทพมหานคร : โรงพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2550Barcikowski, R ., and J. P. Stevens. A Monte Carlo study of the stability of canonical correlation, canonical weights, and canonical variant variable correlation, : Multivariate Behavioral Research, vol.10, 353-364, 1975.Stevens, James P. Applied Multivarariate Statistics for the Social Sciences, 3rd ed., Mahwah, NJ : Lawrence Erlbaum Associates, 1996.